Anem Occitans - 141 by Institut d'Estudis Occitans

revista trimestrala de l'institut d'estudis occitans

Aprenem l'occitan 2012 : la tornada del benestar

Dorsièr : l'accion politica deu contunhar

L'IEO a l'Estivada de Rodés

n° 141

sep/oct/nov de 2012 4€

issn 2105-620X

ENSENHADOR Editorial

Accions e reaccions contra lo bilingüisme - P. Brechet

Actualitats

An agut lo labèl Òc per l’occitan !, Òc per l’occitan qu’arriba en China

Las ofertas del Servici de l’Emplec, Crida per de vidèos amatoras o professionalas

Diari de l’Estivada 2012

p 6-8

36ena Universitat Occitana d’Estiu : Camins crosats Fèsta de la tèrra 2012 en Auvernhe

p9 p 10

Dorsièr

Trenta mila personas a Tolosa 2012… e puèi ?

Seccions

Comunicats de l’IEO Federal

p 14

Un festenal per amassar mai d’un departament

p 15

Rapaton, lo resistent d’una tradicion

p 16

Ara Gironda a tanben son hestenau de referencia !

p 17

Noveltats per la comunicación del labèl Òc per l’occitan

p 18

La tornada dels corses jol signe de la satisfaccion

p 19

Disques

D’un costat a l’autre de la Mediterranèa, Jan dau Melhau chanta Gaston Couté

p 20

Lenga

Mòts mesclats niçards, Prèmi e prètz

p 21

Tribuna Liura

Colera : l’etilotèst, e après

p 22

Projèctes

An obrat per aqueste n°141 : Anna Solat, Joan Pau Becvòrt, Jòrdi Peladan, Julian Martinez-Bueno, Laurenç Gòsset, Lisa Gròs, Marçau d’Oliu, Micheu Chapduelh, Pèire Brechet, Reinat Toscano. Crèdits fòto : © GiniMiniGi, cobèrta. Concepcion grafica de la tampa : MT Trace

p 11-13

Association Institut d’Etudes Occitanes 11 rue Malcousinat, 31000 Toulouse - 05 34 44 97 11 direccion@ieo-oc.org / www.ieo-oc.org Editeur et directeur de la publication : Pierre Bréchet Imprimeur : Albédia Imprimeurs 137 avenue de Conthe BP 90449, 15004 Aurillac Cedex Dépôt légal : 4ème trimestre 2012 Date de publication : 20 septembre 2012

Venètz sòcis de l'Institut d'Estudis Occitans ! Nom, petit nom : …………………………………………………….……………………………………….. Adreça :……………………………………………………………...………………………………………… CP : ………... Vila : ………………………………… Corrièl: ...……………………………………………..  Vòli prene l'adesion per l'annada (recebrai la revista)  30 € - individual  12 € - estudiant e caumaire  38 € - cople e associacion  M'aboni a la revista Anem ! Occitans !  4 n° l'an : 15 €  20€ fòra Estat francés (virament obligatòri, ref. bancàrias : CEMP 13135 00080 08106194919 56)  Abonament de sosten : a comptar de 25 €.  Vòli far un don de .......... € l'IEO es reconegut d'utilitat publica : lo vòstre don es deductible dels impòstes. Per exemple, s’avètz un revengut impausable de 1000€, podètz faire un don d'un montant de 20% maximum siá 200€. Auretz alara una reduccion d'impòstes de 66% de vòstre don siá 120€ de reduccion d'impòstes.

mandi un chèc de ...... € a IEO federal, 11 carrièra Malcosinat 31000 Tolosa Aquesta revista es publicada amb las ajudas de:

n°141 —

EDITORIAL Accions e reaccions contra lo bilingüisme Lo 12 de decembre de 2010, fa quasi dos ans, nòstra Federacion se mobilizava per reagir a l’interdiccion dei panèus en occitan a l’intrada de Vilanòva de Magalona. Eriam presents amb un fum de militants de l’IEO per sostenir lo cònse Noèl Segura dins sa volontat de resistir a-naquesta decision tant injusta coma arbitrària. Lei rasons donadas per lo tribunau administratiu de Montpelhier èran variadas e coloradas : manca d’usatge “de la langue française pour toute inscription ou annonce destinée à l’information du public, apposée ou faite sur la voie publique, dans un lieu ouvert au public ou dans un moyen de transport en commun”, manca de “fondement historique”, de la “traduction en langue occitane”, e risque per la circulacion rotiera (sic). Lo 24 de mai de 2012, una deliberacion de la Cort administrativa d’apèu de Marselha anullava lo primier jutjament administratiu, refutant l’un après l’autre leis arguments primierament utilizats. Nòstra mobilizacion siguèt ansin recompensada emai se lei proceduras judiciàrias son pas encara acabadas. Mai podèm pas metre aquesta reconoissença sus lo còmpte d’una benvolença eventuala dei poders en seguida dau cambiament politic ambé l’eleccion de Francés Hollande (que sovenem - se a promés una lèi e la ratificacion de la Carta). Aquí, la separacion dei poders sembla ben en plaça, coma nos vèn de demostrar en aqueste mes d’avost de 2012 lo Parquet dau Tribunau de Granda Instància de Brest que cerca garrolha a la Co-

De segur, siam convinçuts que dins aqueste cas, un còp de mai nòstre drech au bilingüisme serà reconoissut, mai après quant de temps e d’energia gastada a se justificar ? Aquesta encaminament vèrs lo bilingüisme dins la societat, dins la vida vidanta, tala coma la sostèn l’IEO per exemple ambé l’iniciativa dau label Òc per l’occitan per lei collectivitats, es mai que jamai d’actualitat.

muna de Carhaix, li demandant de justificar lei fondaments de l’usatge dau bilingüisme francés/breton. Que lo Ministre deis Afaires EsLo bilingüime deu venir una evitrangiers dau novèu President se déncia incontornabla dins nòstra referís au Decret de la Terror e de societat e vèn a nautrei de quichar Robespierre dau 2 Thermidor An II per lo rendre efectiu en multipli(20 julhet 1794) per arrefusar cant lei praticas e leis accions per l'usatge d'un libret de familha bi- lo metre en plaça. lingüe (libret mes en banda despuei 5 ans dins aquesta Comuna !). Pèire Brechet, Es oblidar que de lèis novelas son President de l’IEO estadas adoptadas despuei la Terror e qu’a cambiat lo contèxte juridic nacionau e internacionau Estranh… Dins son decret, la emai aquò agradèsse pas sembla Cort Administrativa de Marselha en quauquei nostalgics. explicita plan que “des disposiSe, despuei quauqueis annadas, tions réglementaires n’ayant pas lèis e refòrmas juridicas fan flòri es prévu la possibilité d’utiliser un acque nòstra societat vòu absoluda- cent grave sur la lettre O ne saument precisar lei causas per sortir raient s’appliquer à la traduction en dau fosc artistic de l'article 5 de la langue régionale d’un panneau Declaracion dei Drechs de l'òme e d’entrée d’agglomération en landau ciutadan de 1789, preambule gue française”. Çaquelà, jamai la a nòstra Constitucion actuala, que grafia occitana del nom de la coditz que “La Loi n'a le droit de dé- muna, comprenent doncas un ò, es fendre que les actions nuisibles à la pas citada dins la deliberacion, e Société. Tout ce qui n'est pas défen- sonque una version compatibla du par la Loi ne peut être empêché, amb l’alfabèt francés, “Vilanova et nul ne peut être contraint à faire de Magalona”, i es utilizada. Quod erat demonstrandum… ce qu'elle n'ordonne pas”.

n°141 —

ACTUALITATS An agut lo labèl Òc per l’occitan ! Aquí las darrièras estructuras labelizadas.

Comèrcis

M. Voyer 13, camin de la Garriga 11170 MOUSSOULENS 06 83 09 69 11 lacledelasecurite@voila.fr

Jaces

Eve Séguier 8 D Traverse de Villedaigne 11200 CANET 06 82 94 50 01 eve.seguier@laposte.net

Cultura

Espaci Occitan Via Val Maira 19 12025 DRONERO Tel / Fax +39 0171 904075 segreteria@espaci-occitan.org

La Clau de la Securitat Es una PME audesa especializada dins lo gardianatge e la susvelhança pel BTP, las entrepresas, los particulars e las collectivitats locala. Interven tanben sus de manifestacions evenemencialas. Nivèl 1 : l’occitan nos agrada !

Jaç rural las Figuieròlas Vos acuelhirem amb plaser dins un ostal de vacanças per 4 personas. Se troba sus la comuna de Canet d’Aude a 2km del canal de las doas mars. Nivèl 2 : Vos prepausam tanben de visitas guidadas tematicas dins la lenga o de talhièrs de cosina occitana.

Espaci Occitan Associacion de Publicas Administracions del territòri occitan alpin, es naissut ental 1999 e a per objectiu la promoccion linguïstica, culturala e toristica des valadas occitanas. Nivèl 3 : A travèrs l’IEO, lo musèu Sòn de Lenga, lo Portanèl Linguïstic se prepausa en Italia coma premier centre cultural dedicat al monde occitan.

Savonerie Occit’âne

Comèrcis

Dins la bòria nòstra avèm de saumas e fasem de sabons ame lor lait. Aquò es daus sabons biologicas (AB e Natura e Progrès). Julien Pochelon Grand Champ 43590 BEAUZAC 06 20 17 01 57 nostrechemin@hotmail.fr

Nivèl 2 : Sèm de familhas d’aquí que parlan l’occitan.

Cyprien Belcour

Arquitèctes

Cyprien Belcour 5, avenguda General de Gaulle 46100 FIJAC 05 65 40 95 80/06 88 18 42 58 cyprienbelcour@yahoo.fr

Politica

Partit de la Nacion Occitana 10 carrièra de Romàs 47000 AGEN 06 76 47 32 12 joan.peire.alari@gmail.com

Arquitectura ecologica adaptada. Estudi a la carta: Del conselh dusqu’al seguiment de l’òbra Renovation e bastiment noù. Nivèl 3 : Per far viure la lenga la cal charrar coma que sià!

Partit de la Nacion Occitana Es un partit etnista o inter-nacionalista desejant que cada nacion, determinada per de critèris linguistics, se desmancipe per de vias democraticas e pacificas e crèe son pròpri estat. Nivèl 3 : Per la lenga occitana e per l’Occitània !

Òc per l’occitan qu’arriba en China Lo metòde que pòt semblar estranh o impertinent, mes desempuish quauques temps, la China que s’interessa a l’occitan, e Occitània que s’interessa a la China. De mei, aquò se passa dab la volontat d’associar la cultura a l’economia, en tot amuishar los avantatges d’un tau procediment, çò qu’ei un objectiu deu labèl. Tot que serà explicat, dab un eish de detalhs, dens un comunicat a viéner, segurament tanben aus vinhairons labelizats, au parat d’un acamp dedicat ad aquesta question. Totun, lo bilanç provisòri d’aquesta accion pilòta, au moment deu salon internacionau deu vin que’s debanè a Dalian, deu 12 au 16 de julhet, dens lo quadre d’un partenariat entre l’Universitat Montpelhier III e l’Institut d’Estudis Occitans, qu’ei hòrt positiu. L’interès d’utilizar los simbòls occitans en tot parlar de la cultura occitana qu’estó verificat; qu’ei d’autan mei important que lo monde e son a se pérder dab marcas "territoriaus e institucionaus" com Sud de França (Region Lengadoc-Rosselhon), Sud-Oest de França

(Regions Aquitània e MiègjornPirenèus) els. N’ei donc pas lo moment, tà acompanhar e responer a la demanda, de pérder la soa identitat occitana ! Aqueste desvelh de China cap a la cultura occitana qu’aurà, tanben, consequéncias tau desvolopament, dens los territoris occitans, de procediment d’integracion e d’usatge de la lenga occitana, com un vector de comunicacion de cap a la poblacion. La China, ara, que’s poderé donc pensar com un laboratòri tà ua « economia occitana » alternativa que damora a definir. Laurenç Gòsset n°141 —

ACTUALITATS Las ofèrtas del Servici de l’Emplec Retrobatz aquelas anóncias e plan d’autras sus www.emplec.com Emai lo Servici conta amb sa pròpria newsletter : anatz sus lo site oficial de l’IEO, dins la seccion Letras d’informacion, per i vos marcar.

REGENT(A)

REGENT(A)S REMPLAÇAIRE/AS

Missions : Que tribalharatz en lo respècte de la carta de las Calandretas, utilisaratz la pedagogia activa e ensenharat en occitan. Nivèl en occitan : Mestresa correnta Experiéncia demandada : Debutant acceptat Emplegaire : Federacion Regionala Aquitània de las escòlas Calandretas, 06 16 30 33 01, ligaireaquitaine@gmail.com

EMPLEGAT(DA) POLIVALENT(A) Missions : La persona emplegada que serà encargada deu secretariat, de la comptabilitat, de la preparacion de las comandas e deu seguit deu site internet. Nivèl en occitan : Nocions de base Experiéncia demandada : Debutant acceptat, mas salari en foncion del perfil Emplegaire : Macarel, cantournet@macarel.org

Missions : La Federacion de las Calandretas de Miègjorn-Pirenèus, escòlas bilingüas imersivas associativas, cerca, per l’annada escolara 2012/2013 de candidat(a)s occitanofònes, d’aise amb los mainatges, per de pòstes de regent(a)s remplaçaire/as. Nivèl en occitan : Mestresa correnta Emplegaire : Federacion Regionala Miègjorn Pirenèus de las escòlas Calandretas, calandretasmp@gmail.com

FORMATOR/TRITZ EN LENGA E CULTURA OCCITANAS Missions : Lo salariat s’encargarà de la gestion e la tenguda de corses d’occitan-lengadocian de nivèls A2 e B1 pels adultes, amb una regularitat setmanièra. Lo salariat se poiriá desplaçar pendent la setmana per efectuar son activitat. Nivèl en occitan : Mestresa correnta (B2 o C1) Emplegaire : CFPO-MP, 11 carrièra Malcosinat 31000 Tolosa, 05 61 23 99 51, formacion@cfpoc.net.

Crida per de vidèos amatoras o professionalas Del 1èr al 2 de febrièr, lo 3en Festenal “Rescontre” premiarà l'audiovisual occitan Resulta del partenariat demest l'IEO 30, lo M.A.R.P.O.C., l'Associacion Raions d'Òc e la comuna de Saint Gervasi, lo 3en Festenal “Rescontre” valoriza un còp de mai la creacion cinematografica occitana. D'ailà ven son especificitat e son importáncia dins lo mitan occitanista dels nòstres jorns. Aicí totes los formats son los planvenguts : ficcions, documentaris, reportatges, collectatge, clips musicals, animacion eca. Lo sol imperatiu es que s'i parle de la vida en Occitània. La preferéncia es l'utilitzacion de la lenga occitana, mas d'autras son tanben acceptadas. Besonh d'ideas ? Enveja de conéisser los palmarès de l'annada passada ?

Mercés a Miquèu Gravièr, se pòt trapar un montatge amb d'estraches dels darrièrs premiats sul ligam seguent : http://youtu.be/KG58XSInlE Las videos devon èsser enviadas en DVD o ADI, amb una durada de 2 a 15 minutas. L'inscripcion es a gràtis e se'n pòt aver mai d'entressenhas en contactant Raions d'Òc : 06 85 45 12 95 ass.rayonsdoc@orange.fr - 2 rue Pasteur 30320 Saint Gervasy Marçau d’Oliu

n°141 —

ACTUALITATS Diari de l’Estivada 2012 séncia deu president Pèire Brechet e d’Ana-Maria Poggio, la vicipresidenta, tà presentar a tots lo bilanç positiu de la manifestacion deu 31 de març. Dijaus 26 de julhet

Administrators, emplegats e volontaris amassa per representar l’IEO

Dimèrcs 25 de julhet La còla tolosana de l’IEO que s’installa suu site navèth, lo tresau en 3 ans, a l’entrada deu “vilatge deus operators culturaus”. Augan, l’IEO qu’arcuelh tanben l’Escòla Occitana d’Estiu, seccion d’Oùt e Garona de l’associacion, que recerca a renovelar e har créisher lo nombre d’estagiaris, estiu com ivèrn. De mei, la literatura n’èra pas desbrombada, dab las nautats editadas per IEO Edicions, e tanben quauques publicacions mei ancianas, que s’ameritan ua plaça dens la vòsta bibliotèca (après

Aprenem l’occitan 2012 e PARLESC

lectura, solide). Qu’ei donc gropat que se presentava l’IEO de cap aus aderents presents, tostemps curiós de las actualitats de l’associacion, deus associats, de las collectivitats e deu public. Las accions interregionaus portadas desempuish lo sièti de l’associacion, dab lo sostien e l’acompanhament de l’ensemble deu hialat, qu’an per tòca la promocion e lo desvolopament de l’usatge de la lenga dens la vita vitanta, e dens aqueste quadre, l’edicion d’obratges de literatura e d’aprentissatge de la lenga qu’a tota la soa legitimitat. Tà melhor presentar las accions au public, navèths supòrts de comunicacion, bilingües, qu’èran presentats peu purmèr cop : cors enta’us adultes (dab lo labèl PARLESC), labèl Òc per l’Occitan, e lo Servici de l’emplec o lo pòle emplec occitan. De mei, un quiz en 10 questions qu’era presentat tà suscitar questions com la curiositat de tots. Que son a l’entorn de 20 000 exemplars de l’Occitan, qu’es aquò ? e 12 000 de l’annuari deus labellizats qu’èran disponibles e qu’estón difusats (public e seccions per ua distribucion venedera dens l’espaci occitanofòne). Inauguracion oficiau de l’Estivada, en pre-

Presentacion dobla devath l’espaci IEO, en tot purmèr dab lo Marçau d’Oliu que presentè l’aficha e lo desplegant navèths de la campanha de comunicacion deus cors enta’us adultes Aprenem l’occitan. Augan, lo grafista, acostumat de la comunicacion institucionau e de l'espectacle, qu’insistii suu plaser, de l’aprenent, d’aver la lenga en boca, de la parlar. Tanlèu lo fin d’agost, los utís de comunicacion, que se poden personalizar, que seràn difusats dens l’ensemble de las seccions per ua difusion eficaça e au mei pròche deus cors existents. Adarron, qu’estó la Candicia Coubès, recentament recrutada tà animar lo labèl Òc per l’occitan, qui presentè la lo labèl, l’annuari e lo site internet. Lo procediment perseguit per la còla deu labèl qu’estó recompensada per l’esfòrç deus Agneaux fermiers des pays d’Òc, ja recompensats au mes de març per la region MieidiaPirenèus pr’amor deu lor engatjament de cap a l’occitan, e que presentava, au parat de l’Estivada, ua plaqueta e afichas en occitan.

Candicia presentèt nòstre labèl economic n°141 —

ACTUALITATS

Un exemple de recerca toponimica sul site Luòcs (www.bdtopoc.org)

Divés 27 de julhet Lo divés 27 de julhet, au parat de l’Estivada, lo President de l’Institut d’Estudis Occitans, Pèire Brechet, capdau deu projècte, segondat per Domenge ChâteauAnnaud, administrator encargat deu desvolopament d’accions numericas en çò de l’associacion, que presentè aus elegits e aus membres presents de la futura Comission Toponimica Occitana, la basa interregionau deus toponims occitans : www.bdtopoc.org. Aqueste utís, desvolopat per l’associacion desempuish quasiben ua annada, qu’ei unic. En efèit, quan fòrça sites e son bastits tà presentar d’accions locaus en favor de la memòria deus toponims occitan, que sia dens un parçan com dens un departament o ua region, aquesta basa de tribalh que permeterà a cadun de viatjar dens l’ensemble de l’espaci occitan. Dedicat au gran public com au monde scientific, lo site que se vau presentar com un utís a vocacion de socializacion com d’oficializacion deus toponims occitans. L’IEO, pr’amor de la soa accion en favor de la presa en compte de la lenga dens la vita vitanta, qu’avè donc tota legitimitat e credibilitat scientifica a portar un projècte que serà tanben obèrt au monde exterior, tan associatiu qu’universitari. Lo site qu’avó tanlèu la soa pre-

sentacion, la reconeishença de las institucions dab la preséncia de mei d’un elegit regionau (Dàvid Grosclaude per Aquitània, Guilhem Latruvèrsa per MiègjornPirenèus, Gustau Aliròl per Auvèrnhe) e de dauna Simona Anglada, vice-presidenta deu Conselh generau d’Avairon. Tots que’s felicitèn de la demarcha com de l’esquèma de desvolopament presentat peu President Brechet. L’ensemble deu territòri occitan qu’ei ja present suu site, e per 90% deus departaments, l’ensemble deus toponims occitans

de la basa INSEE que son presentats. La Comission Toponimica Occitana, o CTO, que recampa correspondents e expèrts de l’associacion mes tanben personalitats exterioras, qu’aurà per tòca de validar chic a chic lo procediment e los toponims causits. De mei, las perspectivas de desvolopament que son importantas, com ac permet lo site : cada toponim a ua ficha precisa que se poderà, en foncion, consultar peu gran public o mercés a un accès privilegiat per la recèrca, e anar dinc au nivèu deus micro-toponims. Enfin, l’evolucion de las tecnologias qu’ei presa en compte, dab la possibilitat de mudar a la demanda de cap a d’utís e logiciaus libres. L’IEO qu’afirma atau la soa volontat de se posicionar com un operator qu'ei de compte har per la question de l’usatge e de l’oficializacion deus toponims occitans. Atau, l’IEO que responè lèu e plan, gràcias a la mobilizacion deu son hialat, au desfís perpausat.

A la linha de front pendent la presentacion de Luòcs : Domenge Château-Annaud, Dàvid Grosclaude, Guilhèm Latruvèrsa e Pèire Brechet

n°141 —

ACTUALITATS chas aprestadas sus la question deu bilingüisme, deus pichon noms occitans e de la comunicacion gestuau (acompanhada d’occitan, solide !) dedicadas au mei petits (a partir de 5 mes), qu’estón plan recebudas de tots. En fin de jornada, après Dàvid Grosclaude la velha, qu’ei un aute ancian president de l’associacion, lo Robèrt Marty, que vienó a l’encontre de Pèire Brechet e d’Ana-Maria Poggio. Lo Robèrt, tostemps implicat per l’aviéner de las accions de l’associacion, que concentra uei lo son temps tà har vivèr e conéisher l’Ostau Joan Bodon, a Crespin (Avairon), com a har conéisher l’òbra magistrau d’aqueste autor occitan unic. En sens orari, Ana-Maria Escoffier, Patric Rós, Pèire Brechet e Crestian Teyssèdre

Dissabte 28 de julhet Pèire Brechet qu’avó lo plaser d’encontrar dauna Ana-Maria Escoffier, ministra delegada a la decentralizacion e senatora d’Avairon qui, acompanhada de Crestian Teyssèdre, màger de Rodés, anava a l’encontre de las associacions. Ua tau visita, quan se parla de discutidas a l’entorn de la refòrma territoriau deu governament precedent, e de las futuras discutidas a l’entorn de la constitucion, de la ratificacion de la carta europèa e d’ua lei tà las lengas regionaus, qu’ei importanta. Qu’ei ara lo moment d’aplicar las promessas electoraus deu candidat, e que se sap que las causas se poden cambiar dens la purmèra annada, après... Pèire Brechet que brembè a la dauna ministra l’importància d’ua comunicacion globau, qu’ei a díser sus l’ensemble de l’espaci occitan, tau qu’illustrat, d’ua cèrta faiçon, peu projècte toponimic. Enfin, qu’alertè la ministra sus la problematica de las competéncias de las collectivitats e de las lors politicas en favor de l’occitan ; atau las collectivitats territoriaus qu’ajudan en purmèr,

Dimenge 29 de julhet sovent unicament, las associacions Lo dimenge que damora lo dia que lo lor sièti sociau se tròba dens lo lor territòri administratiu ; que permet a cadun de’s saludar tà l’IEO, qu’a per tòca ua accion au moment de partir, un moment interregionau e, justament, de non que la còla organizatora que depas tiéner compte, tà estar eficaç, verà contunhar de melhorar entà de las limitas administrativas, uan- que lo hestenau e duri vertadèratau rasonament qu’ei un empacha ment cinc dias plens. au desvolopament de l’accion culLaurenç Gòsset turau non publica. Ua tau organizacion que limita e deresponsabiliza las collectivitats de cap a l’eficacitat de las accions culturaus ; tà Pèire Brechet, un convencionament pluri-annau qu’arrespecti lo demiei associatiu qu’ei l’unica faiçon de favorizar ua accion de terrenh eficaça, de sostiéner las associacions occitanas qui, desempuish annadas, tribalhan au contacte de la populacion, e de’us perméter de se desvolopar. Contactes numerós tanben deu director de l’associacion, Laurenç Gòsset, dab los elegits e encargats de missions deus diferents conselhs generaus e regionaus qu’acompanhan l’IEO e las soas accions. Qu’estó subretot la question deu bilingüisme aboriu e de la Estrategia ganhanta : lo labèl anhelièr nº 1 transmission familiau qu’estó au còr de França - e a son torn labellizat Òc per de las discutidas. D’alhors, las fi- l’occitan - faguèt una campanha de comunicacion 100% en lenga nòstra n°141 —

ACTUALITATS 36ena Universitat Occitana d’Estiu : Camins crosats Occitània a la crosada dels camins. Camins solombrats, planièrs, agradius que se trepan en còlas gaujosas. Camins peiroses, embartassats, perilhoses, caminada solitària. Camins tòrses, escalabroses, viradisses. La rota es longa, marcha que marcharàs, l’asuèlh te ne fa pas jamai veire lo cap. D’ont venes ? Ont vas ? De pausas cortetas, lo temps que te torna lo bof. Siás alassat, la susor raja dins l’esquina, los botelhs son tibats, cada pas te còsta mas, caput, fas tirar, totjorn en avant. De caminaires coma tu, rescontres plasents al bestorn de ta rota, saludacions, convèrsas, adieu e bona astrada. Al canton del bòsc t’espèra lo brigand. L’agarrida será crudèla. Te pòrti la sal per ta sopa o lo vin per ta fèsta, tornarai amb lo blat per mon pan o la lana per mon vestit. Vendràs cercar ma filha per la maridar, mon dròlle te vendrà aparar o combatre. Lo soldat sens vergonha davalarà del Nòrd, cremarà ton ostal, escotelarà ta companha, arroïnarà tos castèls, escracharà prètz e paratge. De ton trobador la cançon cortesa caminarà fins al còr de la dòna aimada. Avèm viscut la longa e lenta marcha del pastre que mena son tropel sus la dralha etèrna cap a de pasturas nòvas. Avèm crosat lo pelegrin umil que se’n va tèsta bassa, lo biaça al còl e lo baston a la man purgar son peccat cap a Ròma o a SantJaume. Cossí pensar un monde sens camin, cadun embarrat dins sa solesa, dins sa misèria, dins son desespèr ? Lo camin nos mena cap a l’autre, nos mena l’autre, nos mena lo ben, nos mena lo mal, lo melhor tant coma lo piéger. Es aquela tematica que l’Universitat Occitana d’Estiu causiguèt ongan. De camins que se crosan, de

a d’endemans prometeires tot en prenent lo temps de virar de quora en quora la tèsta en arrièr convencuts que marcham mai segurs se sabèm d’ont venem. En resumit l’Universitat Occitana d’Estiu se debanèt dins un esperit mai que bon e çò qu’ajuda dins un luòc perfiechament adaptat e… fresc. Del vejaire general las comunicacions, los escambis e los espectacles prepausats foguèron de primièra borra.

civilisacions que se mesclan, que se tustan, de camins d’invasion o de conquistas son aquí las marcas de nòstra istòria. Una lenga e una cultura naisson o morisson d’aquels rescontres. Camins d’ièr que farguèron nòstre biais de viure. Camins ancians que nos menèron l’òrre de la crosada, la crotz e lo crosament, lo patiment e la violença. Camins de lutz semenats de monuments prestigioses e d’idèas prigondas que fondèron nòstra dignitat e nòstra libertat. Camins d’uèi que nos porgisson lo monde a portada de ròda de carri o d’ala d’avion. Camins entremesclats, convergents, que nos sèm crosats a milierats, joves e vièlhs, cantant e cridant per nòstra lenga dins las carrièras de Tolosa coma abans dins las carrièras de Carcassona e de Besièrs. Lo programa qu’avèm adobat nos aduguèt al fial de las conferéncias, de las discutidas, al pas dels escambis long d’aquelas dralhas e de fòrças autras. Avèm caminat amassa e tèsta nauta, cap

Es mai que temps de prene consciéncia que de luòcs ont se podon pausar de questions fondamentalas, e ont se pòt escambiar en tota libertat son pas a fum dins Occitania, per dire pas qu’aquela UOE es soleta de sa mena. Associativa a cent del cent tant dins son organizacion coma dins sa concepcion, permet una independéncia completa en rapòrt de las institucions localas, regionalas, de França o d’Europa. Es e demòra un luòc de paraula liura. Per encara mai de capitada l’U.O.E deu tocar mai de monde. Bailejada per la M.A.R.P.OC es l’afar de totas las femnas, de totes los òmes que se sentisson concernits, d’un biais coma de l’autre, per las lengas e las culturas en demanda de reconeissença e de dreches. Se trapar dins las carrièrras, cada dos ans per cridar, es fòrça plan. Participar a la bastisson de l’Occitània de deman es una necessitat. L’edicion de 2013 serà lèu sul mestièr, esperam vòstras suggestions e subretot vòstra preséncia. D’i crosar vòstre camin! Jòrdi Peladan

n°141 —

PROJÈCTES

Fèsta de la tèrra 2012 en Auvernhe “Obrar uèi, ièr, deman” Dins leis annadas 50, i aviá 17 estajants a La Peirilha, la Perrerie en francès, comuna de Condat lès Montboissier (63490). Ma sòrre Martina e ieu, i venguèrem passar totei nòstrei vacanças d’enfança e de joinessa. Aquí clantissiá l’occitan de Liuradès Nòrd. Jamai nòstra mamet e sei sòrres parlavan pas francès entre elei. D’enfantona, compreniái pas gaire lei detalhs d’aquela lenga. De tròçs me tornan a l’ora d’ara, dempuèi qu’ai après l’occitan. En 2012, demòra pas qu’una vèusa de mai de 80 ans dins l’amèu. Lo lavador se nega sota leis èrbas e la fanga. Sa sòrga es tampada e l’aiga raja ara per camin. Martina a sauvat son forn que demanda pas que de tornar faire coire de pan. En 2011, nos prenguèt l’enveja de tornar faire viure la bòria onte nasquèt nòstra mamet, l’enveja de faire la fèsta e d’i convidar lei gens dau pais. Per de qué ? Per lei faire se rescontrar tornamai, per leis ajudar de veire que la cultura d’aquí esistís totjorn, que lei problèmas dei paisans de uèi, se ne pòt parlar, que lo patrimòni bastit dèu èstre sauvat, que se leis ancians obrèron, nautrei tanben podem obrar d’un autre biais. Nasquèt doncas lo projècte de la Fèsta de la tèrra portat per l’associacion De volcans en garrigas. La comuna de Condat lès Montboissier nos prestèt taulas e bancs e anoncièt la fèsta dins lo butletin municipau. Faguèrem, lo 12 d’agost de 2012, una mòstra sus lei tèmas : lo bòsc, lei fenasons e lei meissons, lo forn e lo trabalh dei femnas : bugada, estiratge. La familha amb son arbre genealogic, aguèt sa plaça. D’espleits demorats dins la

bòria, de testimònis d’aquela vida dura dau sègle passat, fuguèron presentats dins la granja bèla de Martina e Miquèu. Dos films sus la condicion pacana dubriguèron lei debats. Venguèron puèi, dins lo prat de Lisa, lei contes de Lisa e lei poèmas auvernhats escrichs per Martina, lei cançons occitanas d’un calandron (Artur B.), una galejada per Guilhem. A, de cants de trobadors per Delfina Aguilera, la familha obrava ! E… cereira sus lo pastisson : un conte dich per l’amiga auvernhata Josiana Guillot, de l’IEO 63, nos regalèt. La suspresa fuguèt granda d’aculhir tanben nòstre amic car : Tiène Coudert, bailejaire de la revista auvernhata Parlem. Un saberut de primièira ! Un gostar partejat sus lo prat comunau, de jòcs per enfants, de libres deis escrivans de la familha, tot aquò fuguèt ben agradiu. Mai de 50 personas fuguèron presentas, èra una capitada per nos autrei !

Enfin, quala fuguèt pas nòstra suspresa de descubrir de cosins desconeguts ! Cadun i anèt de sei sovenirs e leis escambis venguèron sus la lenga, amb leis expressions que tornavan montar dau tomple dei sovenirs ! “Ve la car de naut !” cridat au chin que gardava lei vacas. “Vèni mon val, vèni !” e quant de frasòtas que ara prenián sens ! Segur que fuguèt un brave trabalh per nos autrei d’organizar tot aquò, mai, quante plaser de capitar de recampar de monde que s’èran pas pus vist dempuèi d’annadas e que ara charravan amb jòia e fasián de projèctes. “La faudrà tornar faire l’an que ven, aquela fèsta, è ?” Segur que i soscam ja e que trobarem ben enveja, idèias e coratge per la faire ! Lisa Gròs

n°141 —

Trenta mila personas a Tolosa 2012… e puèi ?

Lo 31 de març de 2012, a l’entorn de 60 000 personas dins tota la França, manifestèron per carrieras sa volontat d’una lèi per lei lengas regionalas, amb un eslogan comun per totei : “Nos langues, nos cultures, un droit, une loi !” Sièis mes après, en aqueste periòde de “rintrada” après la pontanada estivala, onte ne’n siam ? Fins ara, lo govèrn novèu semblava pas gaire preissat de tenir sei promessas electoralas. Mai, pasmens, i a gaire lo President de la Republica dins una respònsa au President de l’Associacion dei Regions de França (ARF) tornèt afortir que fariá ratificar la Carta europenca dei lengas regionalas e minoritàrias coma promés dau temps de la campanha electorala. S’engatjèt tanben a metre totei lei mejans en òbra per “definir un quadre legau clar e estable” per aquestei, en collaboracion ambé lei ministres de la Cultura, de la Reforma de l'Estat, de la Descentralizacion e de la Foncion publica... e de l'Educacion Nacionala e en i associant tanben l’ARF. dorsièr

n°141 - 1 Bèlei paraulas… mai ara, nos fau leis actes e pron lèu ! Ana Maria Poggio

Ramentem-se : nautrei de l’IEO, que volèm ? Volèm una lèi que permete de donar un contengut legislatiu concrèt a la modificacion (article 75-1) de la Constitucion francesa de julhet de 2008. E d’en promier, una lèi quadra que sembla mai adaptada a la complexitat dei diferentas lengas dau territòri qu’una lèi tròp detalhada que convendriá pas totjorn en totei, dins totei lei cas. Mai, una lèi arrisca la censura dau Conseu constitucionau dins sei disposicions lei mai necessàrias coma aquelei que donarián un drech a la lenga. Amb aquò, l’i a donc un preliminar primordiau : la modificacion de la Constitucion. Aquí, doas possibilitats : 

La modificacion deis articles 1 e 2 que per lo Constitucionalista, vist que lei tribunaus an ja jutjat mai d’un còp que “l'article 75 -1 de la Constitucion, que fa dei lengas regionalas un patrimòni francés, balha ges de drech e garantís ges de libertat”, lo solet biais de lo rendre confòrme es de modificar aquesteis articles que fan dau francés “la lenga oficiala unica sus lo territòri de la Républica”.



Una modification a minima qu’afortisse que “la França pòt ratificar la Carta dei lengas regionalas ò minoritàrias dau Conseu de l'Euròpa” (proposicion dau rapòrt Poignant, uei conselhier a l'Elisèu).

Volèm encara la ratificacion de la Carta Europenca, engatjament internacionau per França de prendre de mesuras juridicas, politicas e financieras per sostenir lei lengas regionalas, qu’aquò permetriá de reconoisser l’importància dei lengas de França e la necessitat de menar d’accions fòrtas per son usatge e son desvolopament dins l’educacion, lei medias, la vida sociala e culturala…

Ratificar la Carta Europenca ? Segur ! Mai coma ?

Ample programa de verai que nos demanda de demorar sempre mobilizats qu’avèm encara pron de pan sus la canissa ! Mai avèm decidit d’aver rason ? Alora aurem rason !

Remembrem-se que lo Conseu constitucionau declarèt ja, de temps fa, que la Carta èra incompatibla ambé la Constitucion, que brecariá l’article 1 (principi d’egalitat, d’unitat dau pòple francés, interdiccion d’atribuir de drechs a de gropes) e l’article 2 (estatut de la lenga francesa). Aquí, segon lei juristas quatre biais possibles : 1. 2. 3.

un decrèt presidenciau – Recors de drech : Conseu d'Estat un vòte dau Parlament – Recors : 60 deputats ò senators pòdon sasir lo Conseu Constitucionau la Modificacion de la Constitucion per lo Congrès (veire çai subre lei doas possibilitats)

Un còp de mai, sembla ben que la modificacion de la Constitucion siegue lo biais lo mai segur d’obtenir nòstrei drechs per la lenga e que nòstre dever a nautrei siegue de quichar per aquesta modifidorsièr n°141 - 2 cacion e aquesta lèi quadre.

Quin ròtle avèm de jogar, dins l’afaire ? En iniciant en 2005, la promiera manifestacion per l’occitan e en participant en part màger a l’organizacion dei quatre, l’IEO a ja tengut un ròtle tràs qu’important, entraïnant lei causas a bolegar e faire avans. Au fiu deis ans, de mai en mai d’elegits (de totei tendéncias e de totei foncions) se son sentits pertocats per la question de la preséncia de l’occitan dins la vida sociala (d’unei començan ara a pensar tanben a sa preséncia dins l’economia e au ròtle positiu e valorizant que l’i pòt jogar). Dins la dinamica de la Manifestacion de Tolosa, lei declaracions e presas de posicion se son multiplicadas. Fau ara, quichar per que passan ais accions concrètas. Per ansin, nos fau èstre presents de lònga a sei costats, l’i mostrar que siam totjorn aquí e leis encoratjar a faire pression sus leis autrei parlamentaris, lo govèrn, perque sostengan la satisfaccion de nòstrei revendicacions… que, emai se n’i a de mai en mai, n’i a pas pron encara ! Adonc, sus l’envam de Tolosa 2012, e per pas perdre lo benefici de la capitada bèla d’aquesta jornada dau 31 de març, en aqueste periòde de represa intensa deis activitats nos fau tornar prendre nòstre bordon e ramentar en totei : elegits de totei menas, collectivitats, etc… qu’existèm ambé nòstre testarditge, nòstra determinacion e nòstreis exigéncias (talas coma son exprimidas dins la Crida) e que comptam sus elei per lei defendre, lei sostenir e lei faire desbocar. Lei fau contactar, rescontrar per li explicar çò que volèm e coma pòdon sostenir ja nòstrei tres revendicacions dau moment : modificacion/lèi/ ratificacion… li fau escriure, lei convidar a debatre, a s’engatjar… E fau tanben contunhar de d’informar, donar d’exemples en totei lei decideires de çò que cadun pòt faire a son nivèu que sigue deputat, senator, conselhier, cònse, president de Comunautat de comunas…) per la presa en còmpte de l’occitan dins sa politica… Lei fau convéncer de s’engatjar dins d’accions concrètas. De mai pasmens, se volèm que s’alargue la presa de consciéncia deis atots de la preséncia de l’occitan dins la vida vidanta, dau plus que pòrta lo bilingüisme, fau que senton que i a una vertadiera volontat d’un fum de monde, darrier, que butan que quichan ! e que l’i creson e que ne’n vòlon totjorn mai. L’accion dei politics serà eficaça que se rescòntra una volontat dei ciutadans d’utilizar sa politica… se i a una demanda fòrta, ben visibla de la populacion que rende necita la lèi. E aqueste fum de monde, aquestei ciutadans siam nautrei, occitans de totei menas… onte que restessiam. Adonc a nautrei, occitans d’agir de lònga per provocar la demanda, l’exigéncia de lenga,… e pas ren qu’un còp totei lei dos ò tres ans dins una Manifestacion, ò encara de quatre a sieis, lo dimarç, dau temps dau cors ò de sièis a uech, lo dijòus, dau temps de la Conferéncia !!!

Emplegar la lenga : una accion volontària a la portada de totei, e cada jorn ! E comencetz pas de dire que la parlatz pas pron ben per va faire !… èstre bilingüe es èstre capable de passar d’una lenga a l’autra segon lei besonhs dau moment, de l’instant, dins totei lei situacions de sa vida, cadun a son nivèu. Per ansin, se volèm l’occitan dins la vida publica, comencem per aquestei promiereis accions volontàrias vitalas : parlar e escriure la lenga, sensa se trobar d’excusas per tornar au francés (que nos demanda sovent mens d’esfòrç que l’i siam mai acostumat !) - Parlar occitan dins la vida privada e tanben per carrieras, au telefòn, dins lei comercis, etc… emai se de còps fau tornar dire en francés, - Escriure en occitan sei sms, mails, tweeter, sus Facebook, dins sei blògs, dins sei sites e autrei biais de comunicacion, - Etc… tot aquò es simple de faire e còsta ren. Lo vivèm cada jorn dins d’autrei domènis : per faire passar un produch, una idèia, fau d’arguments positius de segur mai fau subretot acostumar lo monde an aquesta idèia, an aqueste produch… lei fau banalizar, vulgarizar…per menar lo monde a leis acceptar. Nautrei, au fiu dei quatre Manifestacions de 2005, 2007, 2009 e 2012 avèm fach espelir la question dei lengas regionalas en plaça publica, avèm interpelat la societat e provocats de reaccions de totas menas… avèm revelhat l’interès e la simpatia de tot un molon de monde per l’occitan. Nos fau, ara, acostumar la societat a la preséncia dei doas lengas dins l’espaci public e la vida sociala, donar ais uns dorsièr n°141- 3 lo gost de la practicar e de la transmetre coma una riquesa (una valorizacion) e faire acceptar sa preséncia e sa legitimitat ais autrei.

SECCIONS Comunicats de l’IEO Federal Qualques remembres e anóncias concernent las activitats associativas de l’annada 2012-2013 Amassada Generau de l’IEO de 2013 : que serà a Aush ! Los 25 e 26 de mai de 2013, qu’ei lo Gèrs, e la soa seccion departamentau, presidada peu Geors Nosella, qu’arcuelherà l’Amassada Generau de l’Institut d’Estudis Occitans. La decision qu’estó validada en CAs de las doas associacions aqueste començar de seteme. Pèire Brechet, President de l’IEO, que demanda a totas la seccions de reservar aquesta data dens lo lor calendari previsionau, entà non pas organizar nat eveniment au medeish moment. Atau, que permeterà aus aderents d’assistir a l’AG e de contribuir a las orientacions e accions concretas de l’associacion. A la fin de l’AG, un navèth conselh d’administracion que serà elegit per dus ans. Las candidaturas que pòden estar mandadas, tre ara, a direccion@ieo-oc.org o per corrièr a l’IEO a Tolosa.

IEO Edicions Dens lo quadre de la restructuracion que pertoca a l’edicion en çò de l’associacion, ua navèra adreça electronica que deu estar utilizada peus autors que desiràn estar editats per IEO Edicions : ieoedicions@ieo-oc.org. Se l’adreça permet de recéber los manuscrits en version electronica, las versions papèrs que deven estar mandadas a l’IEO a Tolosa, e non pas mei a Puèglaurenç. Rebrembe : pensatz a mandar la vòsta adreça internet a l’IEO Aderents, que voletz estar segur de recéber los comunicats de l’IEO federau e contribuir a las soas accions en favor de la lenga occitana, que podetz mandar la vòsta adreça internet a aderents@ieooc.org e soscríver a la letra d’informacion sus www.ieo-oc.org. L’associacion ne se pòt pas bastir shens l’engatjament de tots e ua bona comunicacion entre las soas

instàncias e los sons membres que hè necèra. Alertar l’IEO, qu’ei possible ara Adarron la decision au moment de l’AG de Niça de hicar en plaça un procediment d’alèrta de l’associacion de cap a comunicats o presas de posicions de personalitats o d’organismes a l’entorn de la lenga occitana com de l’ensemble de las lengas, l’IEO que defineish ua navèra adreça : alerta@ieooc.org. Tà esvitar tan los SPAMS com un usatge inapropriat d’aquesta adreça, los messatges recebuts ne seràn pas legits manca se comportan los mots alerta o alerte dens l’entitolat. Institut d’Estudis Occitans (IEO) Seccion Federala Ostal d’Occitània 11 carrièra Malcosinat 31 000 Tolosa

n°141 —

SECCIONS Un festenal per amassar mai d’un departament Del 22 de setembre fins al 27 d’octòbre, lo Festival Occitània se vòl una fenèstra sus la creacion occitana de l’ora d’ara, alandada a l’asuèlh de “L’entre duas mars”, mas sens doblidar d’aténher lo país tolosan e son ròdol. Al son de la musica Molher de Pere II lengadociana dels d’Aragó se jonhará Brankabodegaires, se a-n-aquela comission debanèt lo 4 de dins un novèl passasetembre la carrièra. conferéncia de D’autras manifespremsa a l’entorn tacions descentralid’eveniment annadièr zas de pas mancar organizat per l’IEO son : las Passejadas Garona Nauta. La a Montagut Plantauformula prepausada rel lo 29 de setemnos es ja plan bre (animacion, baconeguda. Pendent un lèti, conte, musica, mes tot entièr, lo cant e repais) ; lo public se verà ofrir un meteis jorn los fum d’activitats “chants crosats entre Lo festenal se passeja d’Aigafonda a Vilafranca de Lauragués. diferentas : tre de Provença e Itàlia” teatre, musica, del grop Parzunarella a Fontsòrliteratura, cinèma e balèti fins a novèl Hestenau Mascaret (v. p 17) bas ; l’endeman la meteissa tradid e m e r c a t s, r e s con t re s e en Gironda. cion per las voses femininas de conferéncias. Segon sos menaires, Se un tema i a per la presenta Marombrina a Montesquiu Volvèsseràn prepausats mai de 80 edicion, los organizaires nos tre ; la 18ena Fèsta de la Catinon eveniments de tota mena dins 24 anoncian a viva votz : es lo cant a Sent Lis dins la dimenjada del 6 comunas dels departaments de qu’i tendrà la plaça bèla. Del e 7 d’octobre ; la Fèsta Occitana Garona-Nauta, d’Arièja e de Tarn. Lemosin al Biarn, totes sos estils e de Senta Gabèla dins la dimenjaLos artistas son tanben fòrça tradicions son representats pels da d’aprèp ; lo balèti plan famós variats : a despart Occitània tota, noms mai coneguts de la musica del duo Castanta e Vinovèl a Vilaenviaràn d’ambaissadors la actuala. I participaràn d’artistas franca de Lauraguès ; e causas Catalonha, lo País Valencian, la coma Barbara Furtuna, Pep aital. Corsèga, lo Magrèb, lo Bascoat, la Gimeno “Botifarra”, Du Bartàs, A Tolosa lo Mercat Occitan del Navarra, l’Itàlia els. Cal èu , F lo ran t Me rc ad ie r, 13 d’octobre serà una bèla escaEn efièch, lo Festenal Occitània Arremudis, Balaguèra, Marilis sença per conéisser de productors se consolidèt dins la scèna occitana Orionaa, Bernat Combi e tant locals, mai d’un labellizat Òc per coma un congregador de mantunes d’autres. l’occitan. E dos jorns abans un film fronts. Vesem aquí un important L o p r i m i è r r e n d è t z - v o s rarissime serà a l’afica del Cinèma trabalh de terrador : doblidem prepausat es lo Grand Passa- ABC : Istòria d’Adrian, film de Jean pas que la votz occitana al metro C a r r i è r a d e l s A n i m a l s e -Pierre Denis tornat entièrament en mondin foguèt preparat a l’esca- Personatges Totemics. Seguida a occitan perigordin e ganhador de sença de l’edicion 2009 del dich l’inauguracion oficiala, un cortègi la Camera d’Aur de Cannes en festenal. L’ofèrta culturala variada de musicaires, portaires e 1980. s’associa a de convits cap a mai dançaires guidarà lo public cap al d’una tradicion forastièra e a Capitòli per consagrar la debuta Marçau d’Oliu l’encòp a la descentralizacion de las manifestacions. La espaciala de las manifestacions Catalonha, lo Bascoat, la Provença Contactes : occitanistas dins la region Miègjorn e lo Languedòc desfilaràn lor 05 61 11 24 87 – Pirenèus. De per son experiéncia e bestiari. Atanben i seràn ieo31@ieo31.com – sa formula, Occitània influencièt e representats Joan Jaurès, lo www.festivaloccitania.com influencia encara d’autres festenals Pescaire de Venèrca, demest multiculturals occitans, coma lo autres. A Murèth lo 6 d’octobre la n°141 —

SECCIONS Rapaton, lo resistent d'una tradicion Nascuda a la fin d'un trabalh volontari de collectatge pendent las annadas 70 e 80, la “fèsta del conte e de l'oralitat” arriba tota frèsca a sa 32ena edicion A Orlhac e dins Cantal, gaireben un milhar d'escolans cada fin de darreriá, un dins lo departament son diabloton coquin e maliciós pertocats per aquelas tòrna carpinhar los abitants e intervencions parallèlas. reviscòla las istòrias Las Rapatonadas son extraordinàrias de l’enfança. doncas una veirina per l’IEO Aital tòrna, e aquò dempuèi Cantal e complètan las agara mai de trenta ans, Las activitats prepausadas tot lo Rapaton adas , u n dels long de l’annada : lo RET festenals de còntes mai vièlh (malhum despartemental de de França. talhièrs de lenga), lo Bal de Dempuèi sa primièra edicion, pauc a cha pauc, de v e r t a di è r s e s p e c tac l e s comencèron a s'establir e lo concèpte del festival es nascut amb son lot de contaires professionals, coma Thérèse Canet o encara Yves Durand. Dins la tòca de se dubrir e se variar, lo festival a convidat tras en tras de culturas forastièras coma aquelas del Liban, del Maròc, o encara de l'Escòcia, e puèi d'autras fòrmas d'expression artistica – coma lo slam, lo cant, lo teatre, la video. Per aquesta edicion que se debanarà del 14 al 18 de novembre, lo Rapaton a causit de vos dire la vertat ; aquela que s’amaga al pus prigond del potz, qu’es pas totjorn de bon dire mas s’es sovent prèsta de sortir. Rapaton, guel, la coneis : es dins la boca e dins lo cur dels contaires que se tròba ! Aital, La Rampa TIO vos esclairarà sus las paurs e los desirs dels òmes : l’amor, lo poder, l’identitat, a travèrs lo cònte meravilhós Beloneta. François Vincent nos dirà perqué l’istòria de Jack et le haricot magique es pas qu’una messòrgua. Arnaud Cance e Séverine Sarrias nos faràn partatjar la vertat interiora d’una femna de la Marjarida fàcia a la guèrra e sos patiments en 1944. La Companhia Cantalàs tornarà metre las pendulas a l’ora al secut de la borrèia, la vertadièra, la

sola, a tres temps, que tre las primièiras nòtas, fa levar las cambas e tustar lo pè. Nathalie Leone entrainarà lo public en Polonha, dins una seria de còntes iniciatiques tirats del repertòri tradicional yiddish. Enfin, Les Volubiles, companhia jove en devenir, prapausarà un espectacle regaudissent e original entre cònte e teatre de carrièra.

la Caneta (bal occitan que se debana dempuèi 1991), la collaboracion amb lo Conselh General e la comuna d’Orlhac a travèrs lors revistas respectivas, los talhièrs de paraula dins los ostals de retirada (un reportatge del Mag de la santé de França 5 lor es estat consacrat al mes de junh passat), las animacions ponctualas en collaboracion amb los centres socials o las escòlas… Non, lo Rapaton, enquèra pendent longtemps, tornarà bramar pels puègs de Cantal !

Una programacion rica que mèscla a l’entorn del cònte e de l’oralitat, teatre, cant, poesia. Ana Solat ; Marçau d’Oliu D’espectacles per totses, tre 3 ans, dels moments de convivialitat (los aperòs-còntes) e una volontat fòrta de tocar totes los publics e lo despartament del Cantal en entièr. Aital, dins l’encastre del dispositiu del Conselh General de difusion de l’espectacle viu Scènes en partage, d’espectacles son programats dins de vilatges en collaboracion amb las comunautats de comunas. De programacions son reservadas tanben al public escolari (primaris, collègis, liçèus) e prepausadas dins los centres socials, los ostals de retirada, las mediatècas : La companhia Cantalàs tòrna vistalhar la borrèia auvernhata amb l’espetacle La diva du dancing coma a cada annada, n°141 —

SECCIONS Ara Gironda a tanben son hestenau de referéncia ! Mantunes partenaris collectius, associatius e privats, més un sol objectiu : far dintrar lo país bordelés dins la rota deus mai grands hestenaus mulculturaus d’Occitània Qui a dit que Bordèu a perdut son arma occitana ? Vila grana au ras de la frontèira lingüistica entre oïl e òc, en territòri gascon, mes tanben pròcha deu lengadocian e deu limosin, duberta sus l’Atlantic. Vertat que damb tot aquò, s’a sabut magnetizar influéncias divèrsas. Bordèu es una metropòla linguistica, e donc es duberta en gran sus Occitània. Tot au long de la purmèra quinzenada d’octobre, l’Ostau Occitan - IEO33 convida Occitània a tornar préner sas marcas en Gironda a l’escadença deu tot joen hestenau Mascaret. L’aventura començarà lo 29 e 30 de seteme suus cais de Garona damb l’amarratge d’una gabarra, la Tormenta, en provenéncia dirècta d’un aute flume, lo Ròse, per lo biais de las canaus occitanas. Ligam simbolic absolut. Lo Mascaret s’estancarà dens la

Lo batèu a tanben dins sa cala una exposicion sonora, Paraulas de marinièrs, testimòni d’aqueles qui naviguèron pendent 300 ans de Bordèu tà Marselha, cargats de blat, de vin e de rum

bibliotèca deu Gran Parc de Bordèu per una inauguracion jos lo signe de la fotografia damb lo vernissatge de l’exposicion de Jean-Louis Burc De Garona a

l’Estuari en país girondin, puish passarà dens la glèisa Senta-Crotz per un concèrt de Tre Fontane, los crofetaires de l’òbra deus Trobadors. Damorarà dens lo tèma per una conferéncia de Katy Bernard de l’Universitat Bordèu III titolada Modernitat deus Trobadors en preludi a l’exposicion Périgord, terre des Troubadours de l’Agéncia culturau Dordonha Peiregòrd. Los 9, 11 e 12, una conferéncia d’Alem Surre-Garcia au Musèu d’Aquitània, la projeccion d’Istòria d’Adrian de JeanPierre Denis au cinèma Utopia e una sesilha de lectura de Joan-Peire Lacomba, darrèir premiat au Prèmi Jaufre Rudel per Lo Vever del Vaure. La jornada deu 6 d’octobre s’annoncia cargada ! La lenga tòrna investir l’espaci public damb un mercat de productors locaus sus la plaça Fernand Lafargue (anciana plaça deu Vielh Mercat) animat per la subervoltada Leçon de Solexcitant, lo cantaire bordalés Steve Cadencé (ex-Flic Flac Fòlc), una visita deu Bordèu Gascon per lo guide-conferencièr Julian Pearson e una demonstracion de danças e de chancas per lo grop Rondeau Bordelais. Lo ser, tot aquò continua a Peçac, dens la sala Belagrava, damb un gran balèti au son deu Duo Bibonne – De Becdelièvre e deu Duo BrottoLopez. E per acabar en beutat duas seradas excepcionaus, de pas mancar ! Tot purmèir, lo 13, los 5 marselhés internacionaument coneishuts deu Còr de la Plana seràn a la Ròca de Palmer a

Senon, damb Zanzibar en purmèira partida. Enfin, lo 16, Bernat Lubat convida artistas occitans coma Bernat Combi, André Minvielle, Christian Vieussens, Isabelle Loubère o Romain Baudoin au Molière per una serada portada per l’art de l’improvizacion. Un hestenau occitan sus la Comunautat Urbana de Bordèu, aquò s'èra pas vist despuish annadas. Serà possible mercés aus ligams fòrt teishats entre l'Ostau Occitan - IEO 33 e las colectivitats territoriaus (Conselh regionau d'Aquitània, Conselh generau de Gironda, Municipalitats de Bordèu e Peçac els.), l'Universitat Michel de Montaigne, las bibliotècas e mediatècas de la CUB, lo Musèu d'Aquitània, lo cinèma Utopia e la Ròca de Palmer. Julian Martinez-Bueno

n°141 —

PROJÈCTES

Noveltats per la comunicacion del labèl Òc per l’occitan Lo labèl qu’ei a se bastir un utís tà la soa comunicacion, un navèth site internet, que lo vielh n’èra pas mei adaptat a las tecnologias actuaus com a la demanda deus utilizators. Mas l’adreça ne cambia pas : www.occitan-oc.org.

Tanlèu l’arcuelh, qu’ètz dens la navèra causida identitaria deu labèl, qu’ei a díser un environament que permet d’estar considerat dab seriós per l’ensemble deus sons utilizators potenciaus : arroi e hons blanc, lo labèl que deu perméter aus labellizats de presentar la lor activitat de faiçon eficaça, isolada, en tot damorar dens un espaci mestrejat per l’associacion. Tres partidas qu’estón definidas : la purmèra que presenta lo labèl economic e los sons objectius ; que s’i tròban las informacions que hèn necèra tà obtiéner lo labèl o peus consomators, tà compréner lo procediment deus uns e deus auts. Dens ua dusau partida, l’annuari en linha que permet de trobar aisidament l’estructura labellizada la mei pròcha en se tot desplaçar dens l’espaci occitanofòne, o quitament en dehòra (tau monde que son labellizats a París per exemple). Un petit tèxte qu’explica l’engatjament de cadun com las soas activitats e un portfòlio que permet de visualizar, quan ei possible, las soas activitats. Enfin, dens ua tresau partida, la demarcha de labellizacion de cap a las collectivitats qu’ei explicada.

Quitament se lo site n’ei pas completament acabat (qu’ac serà a la rentrada), los purmèrs ressons que son hòrt positius. De mei, l’interfaci causida, dab la “paret deus labellizats”, que permet de consultar dab un “còp de còr” ua estructura. Los objectius deu labèl que son hòrt numerós ; en mei de la nosta volontat d'apariar demiei culturau e demiei economic, lo labèl que deu perméter ua presa de consciéncia de las oportunitats que permeten l’usatge, dens quin domeni que sia, de la lenga occitana, a l’orau com a l’escriut. Qu’ei un tribalh de hons e ingrat portat per l’associacion, tostemps ajudat peu son associat l’Ofici per l’occitan. Ara, dab la mesa en plaça de fòrça politicas publicas de cap a l’occitan, lo torisme e l’economia, la còla deus labellizats que beneficiarà tanben de las experiéncias en cors, coma ua demarcha pilòta que s’inscriu dens lo temps. Enfin, de notar, en mei de la letra d’informacion que contunha d’estar mandada, qu’un blòg permet de collectar e de vos assabentar de las actualitats pertocant a l’occitan, lo torisme e l’economia. Quitament se hicam en prioritat en avant las accions deus labellizats, qu’ei un lòc de mau esvitar tà vs’assabentar de l’actualitat de l’economia, deu torisme e de la lenga occitana. Dens los mes a viéner, lo labèl que s’organizarà tà poder iniciar e acompanhar eveniments de promocion de la lenga occitana com deus sons labellizats, mes l’utís internet que n’ei un purmèr exemple.

Annuari papèr Desempuish quauques annadas, lo labèl que presenta un annuari papèr, complement de la version electronica deus labellizats. La version de 2012 que sortís au 31 de març, au medeish moment que la novèla version de l’occitan qu’es aquò (OQA) ; mes au contre d’aqueste darrèr, l’annuari deus labellizats qu’ei marcat d’un 2012. Augan, que son 250 estructuras labellizadas que son presentadas dab quasi un equilibri entre associacions culturaus e estructuras comerciaus. Las nautats 2012 que son donc lo descoplatge de l’OQA deu labèl, que permet de ciblar la difusion deus documents en foncion deu contèxte com deu public, compensada en partida per ua presentacion abracada d’elements de la cultura occitana, dens un quasèrn centrau. Tirat a 50 000 exemplars, que se pòt obtiéner en çò de la vòsta seccion regionau o departamentau de l’IEO, com a l’Ostal d’Occitània, a Tolosa. L’an que ven, la maqueta que deverà perméter ua comunicacion dab mei de labellizats, e totas las ideas que son planvengudas tà perméter de definir un equilibri entre visibilitat, legibilitat, e còst. Totun, au moment que fòrça bulletins de ligason o brocaduras d’informacion se desvolopan en linha, la question es pausada de contunhar o pas de difusar ua tau brocadura ; solide, que se devem de seguir l’evolucion de la societat e deus consomators tau labèl. Laurenç Gòsset Dempuèi junh, una novèla emplegada fa la promocion del labèl Òc per l’Occitan : Candicia Cobès. Esitatz pas a la contactar al 05 34 44 97 11 o label@ieo-oc.org.

n°141 —

PROJÈCTES

La tornada dels corses jol signe de la satisfaccion Veirina de las accions pedagogicas de l’IEO, Aprenem l’occitan dintra dins una novèla etapa, mas en conservant son esséncia : d’èsser una larga campanha de comunicacion cap a l’ofèrta de corses pels adultes

Las paginas intèrnas del desplegant Aprenem l’occitan 2012

Per sa seisena annada, Aprenem l’occitan aviá besonh d’una reformulacion radicala per s’adaptar al contèxte actual d’ensenhament de l’occitan. Aprèp mai d’una soscadissa sus las resultas passadas, nos sèm renduts compte de la necessitat de tornar concebre lo visual de la campanha e lo messatge menat.

balhar un aire mai fresc als cartèls e desplegants, en tot passant per la concepcion grafica. Los carrats se remplacèron per de corbas, lo blau del fons ganhèt mai tonalitats. Representant una femna amb los braces dobèrts dins lo campèstre, l’imatge causit seguís la meteissa linha : aquí lo mot d’òrdre es satisfaccion.

D’en primièr, nos semblèt mai eficaç de simplificar la presentacion textuala : coma lo projècte s’adreiça mai que mai a un public non-occitanofòn o illetrat en lenga occitana, avèm limitat l’emplec de l’occitan al jostítol Libertat, jòia, bonaür, plaser e daissat Apprenons l’occitan sonque en francés.

Paralelament mantunas estructuras de’n pertot nos envièron las entresenhas actualizadas de lors activitats : tot es de consultar dins lo site www.aprenemloccitan.com. Fins septembre, totes los corses presents dins la tièra auràn recebut lo material de comunicacion d’Aprenem l’occitan. La campanha de promocion s’empara sus supòrts d’informacion divèrses - de cartèls A3 e A4, de

Per alhors, la causida del novèl jostítol venguèt de l’enveja de

desplegants - per informar lo public de l’ensemble dels corses d’occitan. Aquela operacion se tendrà encara un còp de mai, coma totjorn de per abans. Entre septembre e octobre, lo departament de Tarn e Garona utilizarà egalament nòstre visual per d’abribuses. Fin-finala, per totes departaments, mai d’una estructura aurà començat lo procès necessari per obtenir lo labèl de qualitat pedagogic PARLESC (PARlar-LEgir-ESCríver). Vos podètz assabentar mai sus aquò e totas noveltats concernent l’ensenhament de l’occitan pels adultes en tot cercant lo site de la campanha o en sonant lo 0800 74 69 64 (n° verd). Marçau d’Oliu n°141 —

DISQUES D’un costat a l’autre de la Mediterranèa Celebrant la poesia libertària d’Occitània e d’Anatolia, lo projècte es menat per tres musicians de renom. Cantor e jogador de mandòla, Sam Karpienia s’inscriu, a partir d’un apròchi contemporanèu, dins la tradicion lirica de poesia cortesa dels trobadors occitans. Ulaş Özdemir, quant a el, perpetua lo cant dels aşıks anatolians, figura del trobador caminaire. Cadun se noirís d’un cant traditional en lo tornant inventar a son biais modèrn. Los ritmes persans de las percussions de Bijan Chemirani venon crosar amb finessa lo cant d’aquels novèls poètas. Los tres musicians explòran, dins lo projècte Forabandit, la mesa en relacion de musicas d’originas diferentas, de culturas mutualament estrangièras per dire de las noirir entre elas per crear autra causa, una innovacion, una creacion originala, fruch de l’entronosament d’ièr e d’uèi. L’interés del procediment se tròba dins lo pròpri apròchi de la cultura e de la tradicion, considerada coma una linha de fugida en movement perpetual. Lo tèrme forabandit intègra totas las idèas subversivas o ereti-

Los cants subtils d’aqueles novèls trobadors tòrnan nàisser per la votz doça e intima d’Ulaş Özdemir e tròban resson dins la votz rauquilhosa, esmoventa e prigonda de Sam Karpienia. Ritmats per las pulsacions del zarb de Bijan Chemirani, els revèlan tota la poesia vidanta de l’Occitània e d’Anatolia, dins un estug resolgudament mediterranèu.

cas, que sián de natura religiosa o laica. Lo mot bandit qu’i figura, revela tanben la direccion musicala del grope : Forabandit cerca a exprimir son punch de vista sus la poesia e la musica amb l’atitud d’un brigand. D’un biais inedit, lo grop esplecha de melodias e poèmas popularis que parlan d’amor, d’engatjament, de luta o de tacadura, mas compausa egalament d’òbras inspiradas de poètas modèrnes e contemporanèus (Clòvis Hugues e Ozan Emekçi, per exemple).

Forabandit, lor primièr album eponim, foguèt enregistrat dins una configuracion analogica. I figuran lo baglama - l’instrument sagrat dels aşıks d’Anatolia -, la mandoloncèla - de la famille des mandolines -, le zarb (tonbak), l’instrument de percussion principal de la musica tradicionala persana, e doas voses. Amb la panta d’exprimir un moment d’amor, de refusar un moment de resignacion, Forabandit ofrís de moments ancians de libertats, de peças de çò qu’auriá pogut èsser e que pòt èsser encara…

Jan dau Melhau chanta Gaston Couté Laissatz-vos descobrir o tornar descobrir aquel poèta qu’es Gaston Couté. Ne val lo còp. Jan dau Melhau n’adaptèt qualques jòias en occitan, e jòias ne demòran. Gaston Couté èra originari de Bauça, partit a París dins las annadas 1900 per ensajar de traucar ». Los tèxtes causits per Jan dau Melhau pintran aquelas originas ruralas, tintat d’una dobla nostalgia, la del poèta qu’es luènh de sa tèrra natala e benlèu tanben la de l’interprèta qu’es estacat a un monde a mand de desaparéisser. L’odor dau rampalm, las meulas, Temps de nèu, ser d’esniuradís, Son pas tant per m’entristesir

Coma molin que vira pas !... (Los Molins mòrts) Vaquí una plan crana adaptacion de 16 poèmas de Couté, totes en occitan manca… Le patois de chez nous, una cançon que mancarà pas de vos far resson al trefons de vos. Serà pas la sola cançon que l’i trobaretz, legidors del segle XXI, pròba de l’engèni de Couté. Engèni tanben de Melhau que compausèt totas las melodias d’aquelas cançons a l’encòp d’aparéncia simpla amb un paréisser de musica tradicionala, ont l’acordeon e lo violon acompanhan plan la votz. Anem, un bocin de mai per la rota!

Ai mas las putas per mas nuechs, Ai pas la renda que te sauva, Lo pegulier que li nira Ai pas lo mestier qu’òm se’n lauva, Sei un dròlle qu’a mau virat. (Lo dròlle qu’a mau virat) Jan dau Melhau chanta Gaston Couté – Textes en francés e en beusseron de Gaston Couté, revirats en occitan lemosin e mes en musica per Jan dau Melhau, emb Alexandra Lacouchie au violon e Magalí Urroz a l’acordeon. Contacte : Institut d’Estudis Occitans - Lemosin contact@ieo-lemosin.org 05 55 98 28 90 n°141 —

LENGA Mòts mesclats niçards Promierament, cau trovar dins la grasilha toi lu mòts de la tièra, en saupent que son escrichs dins toi lu sens (orizontalament, verticalament, en diagonala, de drecha a seneca e de seneca a drecha). Lu accents non son considerats, parier per lu tremàs. Una letra pòu servir mai d’un còup. Quora toi lu mòts son trovats, li a encara de letras, que perméton de trovar un mòt ò una expression. La solucion dins l’edicion que ven ! Definicion dau mòt que cau trovar : S’es coma aquò, lo pichin det bolega plus ! 1) TRAMONTANA 2) ARANHADA 3) AVALANCA 4) GRANHÒLA 5) TEMPÈSTA 6) VENTOLET 7) CHAVANA 8) FRESCOR 9) LUNEJAR 10) ESTELA 11) PLUÈIA 12) RAISSA 13) SOTRAN 14) CALOR 15) NEBLA QUAUQUI EXPLICAS L’aranhada - o temps aranhós - es un temps desagradable. Lunejar, es préne en compte las fases lunairas : fòrça importantas per l’òrt… e pel caractèr de qualques personas !

Reinat Toscano

Prèmi e prètz Es escrich dins lo n° 140 de Anem ! Occitans !, p. 18 : “[…] reçaupèt lo grand prètz de l’Acadèmia Carles Cròs (…)” Reçaupèt pusleu un prèmi, dau latin præmium, ma pas un prètz, dau latin pretium ! Lo francés confonde lu doi sens en prix. D’un autre latz, mi dirètz que la lenga occitana medievala, e mai se conoissia premi, faía parier en donant finda a pres (prètz) lo sens de prèmi : “Costuma es que ieu ieu laisse a [vos, Esta festa, 1 pres o dos.” (Evangèli de Nicodèma)

Ma li autri lengas latini fan la diferéncia entre la recompensa (ò la competicion que pòu permetre de ganhar la recompensa) e la soma que si deu pagar. • • • • • •

catalan : premi / preu castelhan : premio / precio portugués : prémio / preço italian : premio / prezzo piemontés : premi / pressi còrse : premiu / prezzu

En occitan, devèm doncas dire : “lo Grand Prèmi dau Mónegue”, “la distribucion dei prèmis”, ma “lo prètz de l’essença a encara aumentat”. Reinat Toscano Un dobte de lenga ? Una explica de gramatica ? Un extrach comentat ? De juòcs, d’activitats pels mainatges ? Professors, estudiants e d’autres curioses : aquí lo vòstre espaci pedagogic, que serà talament important a la proporcion de las contribuicions enviadas per vosautres. Esitatz pas e emplegatz la lenga… quitament per parlar d’ela !

n°141 —

TRIBUNA LIURA Colera

L’etilotèst, e après Me sembla vos aver desjà contat l’istòria de mon companh Julius (que per tot de bon se sona pas Julius, mas si vos disiá son nom vertadier, coma lo coneissetz tots, arrestariatz pas de l’embestiar). Un jorn, un meteorit (o una meteorita benleu. Lo Congrès Permanent per la Lenga Occitana li a pas enquera espiat jos la coa) tombet sus sa veitura. Eu aguet pas de mau, mas la veitura fuguet plejada. Arribada de la gendarmariá sus lo luòc de l’accident. Reglamentariament, logicament, disciplinadament, los gendarmas fagueren bufar Julius dins l’etilotèst. Positiu. Un pauc mai de 2 grames. Consequentament fuguet jutjat responsable de l’accident. De ‘quò podem conclure que l’alcòl au volant es fòrça dangierós. Podem donc pas èsser opausats a la novela lei que pòrta obligacion a tots los menaires d’aver dos etilotèsts dins la veitura, un per bufar quand lo gendarma vos zo damanda e l’autre per far bufar lo gendarma per fin d’etalonar la mesura. En mai d’èsser una bona chausa per la seguretat rotiera, quela obligacion es mai que mai favorabla au retorn au “plen emplec” : los 8000 licenciats de 2012 dins l’industria automobila se van tornar trobar a

fabricar daus etilotèsts. Lo trabalh mancará pas si la gendarmaria vòu ben se mostrar cooperativa : dos etilotèsts per veitura, a remplaçar tanleu que an servit (usatge unic) o que son perimats (e serán leu perimats si avetz pas dins vòstra berlina un compartiment de la temperatura constanta), quò representa un merchat considerable. Atencion totparier a las contrafaiçons etalonadas sus lo sake o lo vin de palma ! Quela mesura luchará tanben contra lo Deute, lo Grand Deute. Pensatz ! Presentament los etilotèsts son proprietat de l’Estat, çò que representa un còst important per la collectivitat. En lo ‘chaptar, en lo privatizar, quò fará plan de sòus que l’Estat aurá pas mestier de los surtir. E si l’avetz pas, deuretz per contra paiar una esmenda, çò que fará rentrar un pauc de moneda dins las caissas. E si l’aplicacion de quela lei nos pòrta tots los avantatges esperats, nòstres deputats an previst de butir las chausas un pauc mai luenh. Per exemple, chada ciutadan podriá leu èsser tengut d’aver en sa possession un parelh de manetas (emb la clau e la chadena) per lo càs que seriá colpable d’un acte

delictuós. En mai daus avantatges que venetz de legir per l’etilotèst, quela mesura aleugiriá un pauc la talhòla de nòstres policiers que, emb lo pes dau pistolet, de la matraca, dau tazer, dau flashball, dau pòrta-votz, de l’entòrcha electrica... las braias lor tomban sovent sus los talons, çò qu’es gaire bon per lor autoritat (autoritat necessària a nòstra seguretat). Los que uei son contra, un jorn tot quò lor semblará d’una evidéncia evidenta, coma d’aver dins la pòcha un encraire per donar sas detadas, un roquilhon esterle per i conhar lo necessari per se levar un escapolon d’A.D.N. e tot aquò e tot aquò… E remarcarem en passar que quauques país, mai au sud, son mai avançats que non pas nosautres dins quela logica. Ne’n sabem que lo monde deven totjorn poder tendre lo baston per se far tustar, portar la còrda per se far pendolhar o paiar (ilhs o lor familha) las dotze balas per se far fusilhar. Michèu Chapduelh

n°141 —

ADREIÇAS L’Institut d’Estudis Occitans de pertot IEO (FEDERAL) Ostal d’Occitània 11, carrièra Malcosinat 31000 Tolosa 05 34 44 97 11 - direccion@ieo-oc.org www.ieo-oc.org IEO-IDECO Carrièra dels ancians combatents ZA plana St Martin 81700 Puèglaurenç 05 63 75 22 26 - ideco@ideco-dif.com www.ideco-dif.com SECCIONS REGIONALAS IEO AQUITÀNIA 171, avenguda de la Palhèra 33600 Peçac 05 56 39 27 99 - ieoaquitania@ieo-oc.org http://ieoaquitania.free.fr IEO AUVÈRNHE, BORBONÉS, VELAI 2, carrièra Sent Eutròpi 63000 Clarmont d’Auvèrnhe 09 54 49 26 63 - 09 59 49 26 63 ieoregionauvergne@gmail.com IEO LEMOSIN Plaça daus vinhairons 19140 Usercha 05 55 98 28 90 - contact@ieo-lemosin.org http://ieo.lemosin.free.fr IEO LENGADÒC 14, avenguda Estienne d'Orves BP 60011 34501 Besièrs cedex 04 67 31 18 91- ieolengadoc@ieo-oc.org www.ieo-lengadoc.org IEO MEIDIA-PIRENÈUS 11, carrièra Malcosinat 31000 Tolosa 09 62 56 09 91 - ieom-pireneus@ieo-oc.org IEO PROVENÇA-AUPS-CÒSTA D’AZUR (CREO PROVENÇA) Ostau de Provença 8 bis, avenguda Jules Ferry 13100 Ais de Provença 04 42 59 43 96 - ieopaca@ieo-oc.org http://c-oc.org/ieo/provenca IEO RÒSE-AUPS Chez Gerard Betton - Le Petit Avanon 07370 Auzon 04 75 23 02 71 - ieor-aups@ieo-oc.org SECCIONS DEPARTAMENTALAS IEO 04-05 "ESPACI OCCITAN DEIS AUPS" 21, charrièra de l'Estampariá 05000 Gap 04 92 53 98 40 - ieo04-05@ieo-oc.org www.espaci-occitan.com IEO AUPS MARITIMES En çò de J.P Baquié 17, baloard Carabacel 06000 Niça 04 92 04 27 20 - ieo06@ieo-oc.org http://ieo06.free.fr IEO ARDESCHA En çò de Denis Capian La pastourelle A 07000 Privàs 04 75 64 87 74 - ieo07@ieo-oc.org

IEO ARIÈJA "OSTAL OCCITAN" 11, carrièra Henri Fabre 09100 Pàmias 05 61 69 60 96 - ieo09@ieo-oc.org IEO AUDE 79, la Trivala BP 105 11022 Carcassona 04 68 25 19 78 - ieo11@ieo-oc.org http://perso.orange.fr/ostal.sirventes IEO AVAIRON Ostal del patrimòni Plaça Foch 12000 Rodés 05 65 68 18 75 - ieo12@ieo-oc.org www.ieo12.org IEO BOCAS DE RÒSE Ostau de Provença 8 bis, avenguda J. Ferry 13100 Ais de Provença 06 15 89 59 38 - ieo13@ieo-oc.org

IEO GASCON LANAS En cò de Miquèu Baris 313, alèa de las Alaudas Partiment Sent-Robèrt 40440 Ondres 06 09 62 52 99 - ieo40@ieo-oc.org IEO LÉGER NAUT "L'AURA" Centre Pèire Cardenal Charrièra Jules Vallès 43000 Lo Puèi de Velai 04 71 06 17 42 - ieo43@ieo-oc.org IEO ÒLT Espaci Clément Marot Plaça Bessières 46000 Caurs 05 65 24 62 82 - ieo46@ieo-oc.org IEO ÒUT E GARONA "ESCÒLA OCCITANA D’ESTIU" 16, carrièra pujòls 47300 Vilanuèva d’Òlt 05 53 41 32 43 - ieo47@ieo-oc.org

IEO CANTAL 32, ciutat "Clair vivre" BP 602 15006 Orlhac 04 71 48 93 87 - ieo15@ieo-oc.org http://ieo15.cantalpassion.com

IEO PUÈI DE DOMA Centre J. Richepin salle B12 21, carrièra Richepin 63000 Clarmont d'Auvèrnhe 06 08 21 45 55 - ieo63@ieo-oc.org

IEO CHARANTA "CONVERSA OCCITANA" 13, carrièra Gaston Agard 16800 Soyaux 05 45 38 03 08 - ieo16@ieo-oc.org

IEO HAUTAS PIRENÈAS "NOSAUTS DE BIGÒRRA" Ostal de comuna 65350 Bouilh-Péreuilh 05 62 93 04 65 - ieo65@ieo-oc.org www.ieo65.com

IEO DORDONHA "NOVELUM" Centre sociau de Marsac 95, rota de Bordèu 24430 Marsac/ L’Isla 05 53 08 76 50 - ieo24@ieo-oc.org http://novelum.ieo24.online.fr IEO DROMA "DAUFINAT, PROVÈNÇA, TÈRRA D'OC" Ostal dels Servicis Publics Servici de la vida associativa 1, avenguda St Martin 26200 Monteleimar 04 75 46 86 52 ieo26@ieo-oc.org www.ieo-droma.org IEO GARD 4, carrièra F. Pelloutier 30900 Nimes 04 66 76 19 09 - ieo30@ieo-oc.org www.ieo30.org IEO GARONA NAUTA Ostal d’Occitània 11, carrièra Malcosinat 31000 Tolosa 05 61 11 24 87 - ieo31@ieo31.com www.ieo31.com IEO GÈRS 2, plaça Puits de Mothe 32000 Aush 09 54 10 11 41 - ieo32@ieo-oc.org IEO GIRONDA Ostau occitan 171, avenguda de la Palhèra 33600 Peçac 05 56 36 30 27 - ieo33@ieo-oc.org ostau.occitan.online.fr IEO ERAU 14, avenguda Estienne d'Orves BP 60011 34501 Besièrs cedex 04 67 31 18 91 - ieo34@ieo-oc.org

IEO PARÍS En cò d'Alexis Quentin 31, carrièra Vandrezanne 75013 París ieo75@ieo-oc.org IEO TARN 3, carrièra de la Torque BP 14 81120 Realmont 05 63 79 06 67 - ieo81@ieo-oc.org www.ieo-tarn.org IEO TARN E GARONA "ANTONIN PERBÒSC" 307, avenguda de Montech 82000 Montalban 05 63 03 48 70 ieo82@ieo-oc.org IEO VAR "PROVÈNÇA TÈRRA D’ÒC" En cò de J. G. Babois - Plaça deis infèrns 83790 Pinhans 04 94 33 22 51 - ieo83@ieo-oc.org http://textoc.hostzi.com/ieo83.html IEO VAUCLUSA 26, carrièra dels Tinturièrs 84000 Avinhon 04 90 67 16 90 - ieo84@ieo-oc.org IEO VINHANA Madame Christiane Carron Résidence du Petit Breuil 37, rue de la Vallée 86000 Poitiers ieo86@ieo-oc.org ASSOCIACIONS AFILIADAS OFICI PER L'OCCITAN Ostal d’Occitània 11, carrièra Malcosinat 31000 Tolosa 05 34 44 97 11 - ofici@occitan-oc.org www.occitan-oc.org

n°141 —

Imatges de lâ&#x20AC;&#x2122;Estivada 2012