Anem Occitans - 140

Page 1

revista trimestrala de l'institut d'estudis occitans

Capitada de la manifestacion occitana a Tolosa

Correspondéncia de Max Roqueta e Ismael Girard

Libres novèls per l'estiu

n° 140 jun/jul/ago de 2012 4€ issn 2105-620X


ENSENHADOR Editorial

Bilanç de la manifestacion - P. Brechet

p3

Amassada Generala

Ressons de l’Amassada Generau de l’IEO a Niça

Actualitats

An agut lo labèl Òc per l’occitan !

p6

Analisi del mercat de trabalh occitan en 2011

p7

p 4-5

La seguida de la protèsta del 31 de març

p 8-9

IEO-IDECO

La genèsi de l’univèrs mistralenc

Dorsièr

La correspondéncia entre Ismael Girard e Max Roqueta : un capitol de l’istòria occitanista

p 11-14

Seccions

D’activitats occitanas a l’IEO París

p 15-17

Disques e filmes

Marchem amb lo Còr !

p 18

Libres

Tres autors de l’IEO Gard

p 19

Leis illas infinidas de Silvan Chabaud

p 20

Lenga

Difusir o difusar : punch de morfología occitana

p 21

Tribuna Liura

Colera : A.A.A.

p 22

An obrat per aqueste n°140 : Alexis Quentin, Laurenç Gòsset, Lisa Gròs, Marçau d’Oliu, Micheu Chapduelh, Pèire Brechet, Micheu Chapduelh, Sebastian Pugin, Sèrgi Granièr. Crèdits fòto : © Mireille Fornengo, cobèrta. Concepcion grafica de la tampa : MT Trace

p 10

Association Institut d’Etudes Occitanes 11 rue Malcousinat, 31000 Toulouse - 05 34 44 97 11 direccion@ieo-oc.org / www.ieo-oc.org Editeur et directeur de la publication : Pierre Bréchet Imprimeur : Albédia Imprimeurs 137 avenue de Conthe BP 90449, 15004 Aurillac Cedex Dépôt légal : 3ème trimestre 2012 Date de publication : 15 juin 2012

Venètz sòcis de l'Institut d'Estudis Occitans ! Nom, petit nom : …………………………………………………………………………………………….. Adreça :…………………………………………………………..…………………………………………… CP : ………... Vila : ………………………………. Corrièl : ……...………………………………………..  Vòli prene l'adesion per l'annada (recebrai la revista)  30 € - individual  12 € - estudiant e caumaire  38 € - cople e associacion  M'aboni a la revista Anem ! Occitans !  4 n° l'an : 15 €  20€ fòra Estat francés (virament obligatòri, ref. bancàrias : CEMP 13135 00080 08106194919 56)  Abonament de sosten : a comptar de 25 €.  Vòli far un don de .......... € l'IEO es reconegut d'utilitat publica : lo vòstre don es deductible dels impòstes. Per exemple, s’avètz un revengut impausable de 1000€, podètz faire un don d'un montant de 20% maximum siá 200€. Auretz alara una reduccion d'impòstes de 66% de vòstre don siá 120€ de reduccion d'impòstes.

mandi un chèc de ...... € a IEO federal, 11 carrièra Malcosinat 31000 Tolosa Aquesta revista es publicada amb las ajudas de:

n°140 —

2


EDITORIAL Bilanç de la manifestacion Chausir Tolosa e lo 31 de març 2012 per manifestar per l'occitan foguèt una escomèssa ambiciosa e pron coratjosa. Nos pareguèt, pasmens, a la mesura dau potenciau occitan e nos siam pas enganats. Tant per la demonstracion de la mobilizacion deis occitans coma per la traucada de la question linguistica dintre la campanha de la presidenciala avèm bèn capitat. Ben talament que la pressa regionala, nacionala coma internacionala faguèt l'ample ressòn de l'eveniment e que la question dei lengas regionalas contunia de l’i èstre presenta. De mancanças n'auretz trobadas de segur, l'escomèssa pasmens l'avèm recaçada e Tolosa 2012 lo monde se n'en sovendràn coma d'un bèu succès. L'IEO que i prenguèt la gròssa part dins l'organisacion se pòt felicitar de l'òbra complida. Adonc, congostem-se segur, mai endavant per la seguida !

D'escambis fruchós sus lei questions d'orientacion, la bèla participacion de totei dins lei comissions permetèt d'avançadas positivas e de projèctes novèus. N'en tiram l'idèa que nos fau contuniar dins la draia dau desvelopament de programas panoccitans que butan a la mesa en plaça d'un politica linguistica interregionala per l'occitan. L'accion dei divèrsei seccions sus lo terren e nòstrei competéncias fan de l'IEO un operator credible e eficaci. Deman, se l'avenir es favorable ai lengas de França, serem aquí. D'unei de nòstrei projèctes intran aquest an dins sa fasi de produccion, l'Estivada de Rodès venguda despuei d'annadas un temps e un luòc essenciau de l'occitanisme serà l'escasença de lei presentar e de mostrar lei realizacions de l'IEO.

Farai pas aquí de pronostic despachatiu sus l'evolucion de la e lo començament de las festivitats sus la plaça del situacion politica, totun La fin de la protèsta Capitòli de Tolosa. Fòto : © Ollivier Callériza relèvi que d'amiras se devistan. Vos convidam totei gueriam lo bilanç lei 12 e 13 de La mobilizacion fau pas que de l’i venir per de moments convimai a l'Acampada generala de mòle, tenem d'a ment lei politics. viaus d'escambis entre leis adel'IEO a Niça. N’aprofiecham per S'anem pas relenquir tant qu'aurents, que lei membres dei comisregraciar un còp de mai Joanrem pas daverat la modificacion sions se l’i poiràn tanben recampar Pèire Baquié e tota la chorma de de la Constitucion, la ratificacion se fa mestier. l’IEO deis Aups Maritimes que s’ade la Carta europenca e un estatut fanèron per nos aculhir dins un am- Anem Òc ! Per la lenga occitana ! juridic vertadier garantit per la lèi. bient de convivialitat qu'ajudava Regardem de demorar en alèrta ! un temps calorent. Condicions Pèire Brechet, Justament, d'aquesta prioritat agradivas per perpensar a l'avePresident de l’IEO de l'accion 2011-2012, n'en fa- nir de l'associacion.

n°140 —

3


AMASSADA GENERALA Ressons de l’Amassada Generau de l’IEO a Niça Per tota associacion, l'Amassada Generau (AG) que deu estar un moment important tà poder har lo bilanç de las accions passadas (la validacion deu passat recent, l’annada 2011), com tà definir e ne debàter tots amassa, las soas orientacions per las annadas a viéner. Solide, d'aubuns que poden pensar qu'ei mei simple de s'exprimir dirèctament dens un blòg o ua letra obèrta, çò qu'ei fin finau ua faiçon simpla de denegar lo foncionament de l'associacion e de s’exprimir en partent d’interpretacions subjèctivas, de rumors, en plaça de s’informar, s’assabentar deu perqué e deu coma au près deus que hèn l’òbra. Mes en realitat, l'IEO qu’a la volontat de deishar e de reconéisher a cada nivèu, e en tot purmèr a la seccion departamentau (a còps, com en Lemosin, la seccion regionau), la responsabilitat de definir com d’animar las soas accions de terrenh, e de contribuir a definir las soas orientacions generaus. Los Conselhs d’Administracion, on cada seccion regionau qu’ei representada, e un còp l’an l’AG, que permet de har evoluar lo projècte generau de la nosta associacion. Partatjar, dab quasi 2000 aderents, ua vision comuna, qu’ei quauquarren de complicat : n'empacharà pas proposicions d'estrategias diferentas e visions variablas de çò que son e deven estar las prioritats de l'associacion. La societat occitana qu'a evoluat, qu'a mudat; ne se pòt pas mei pensar uei com se pensava dens las annadas 70, o 90. Novèlas tecnologias que son apareishudas, e que hican per exemple en dangèr lo libe papèr, o desapareishuda de la transmission familiau, que hè necite un ensenhament de qualitat de la lenga de cap a de joens (bilingüisme aboriu) o mensh

joens (cors enta’us adultes). Los neo -locutors, que son eths que doman seràn en capacitat de tornar transméter la lenga dens ua societat deu sègle XXI qu'ei dejà tan desparièra a la deus sègles XIX e XX.

seccion regionau, l’IEO-CREOProvença. E qu'ei donc lo centre tà la joenessa Clairvallon, autan magnifica com un chic perdut dens las hautors de la vila, qu'estó causit, a la satisfaccion de tots.

Mes çò que ne cambia pas, a l'IEO, qu'ei la volontat de la direccion d'anar, cada annada, au moment d'aqueste temps hòrt e democratic qu’ei l’AG, dens un parçan diferent d'Occitània. Augan, qu'ei la seccion de l'IEO-06, e lo son president, Joan-Pèire Baquié, qu'acceptè d'arcuélher los militants de l'IEO tà contribuir au dialògue e a la soa demarcha tà la promocion e la socializacion de la lenga occitana. Dens los Aups-maritimes, a las termièras orientaus d'Occitània, qu'ei donc la vila de Niça, la de Garibaldi, la bèra e la rebèlla, qu'estó causida per la seccion departamentau, ajudada per la soa

Après lo discors de planvenguda de Pèire Brechet, president de l'IEO, Joan-Pèire Baquié que presentè las accions de l'IEO-06 ; lo bilanç qu'ei impressionant e qu'explica tanben lo desvolopament de la seccion, en nombre d'aderents com au nivèu deus cors enta'us adultes, las darrèras annadas. La seccion qu'a sabut investir lo nivèu locau en tot utilizar los mejans ahornits peu nivèu federau; atau, qu'a labellizat la purmèra comuna Òc per l'occitan, la de Coarasa, au nivèu 1, e que se parla ara d'ua labelizacion de nivèu 2.

Presentacion de l’IEO 06

En seguida, Miquèu Taiac que presentè un tèxte escriut a 4 mans sus la question de las accions de proximitat, un subjècte que desira desvolopar de faiçon transversau per l'ensemble de las accions de l'IEO. Ua particularitat augan, qu'avèm profieitat de l'AG tà presentar tanben lo bilanç morau de la manifestacion deu 31 de març a Tolosa: dens lo contèxte complicat de las eleccions presidenciaus, adaptat totun a las nostas reïvindicacions (la Crida), las escomesas deus organizators, e en purmèr de l'IEO que son estadas tengudas. Que l'avèm dejà dit, qu'ac podem tornar díser: qu'estó ua capitada de purmèra; per aver perdut duas associacions dens la Coordinacion organizatora, que se soa ara Coordinacion Per la lenga occitana, lo monde qu’estón mei pren°140 —

4


AMASSADA GENERALA sents qu'a Carcassona, dab 30 000 personas dens ua vilas de las granas, Tolosa, capitala d'Occitània lo temps d'ua dimenjada. E au contrari de las manifestacions passadas, los catalans qu'èran damorats a casa, a Perpinhan per un lip -dub (o pòts-dob) e un recòrd mondiau de participacion ajudats per quauques occitans perduts en Catalonha Nòrd. E lo resson mediatic e politic qu'estó enqüèra mei important que los còps passats, quitament se pensam que se pòt enqüèra melhorar. Mes Ana-Maria Poggio, que pòrta lo projècte en çò deu burèu de l'IEO e com coordinatora de la Coordinacion Per la lenga occitana, que presentè la necessitat de pensar diferentament l’accion reïvindicativa a l'aviéner e de l’adaptar au fur e a mesura aus esveniments en foncion deu comportament deu governament navèth. Bilanç d'activitats (Laurenç Gòsset), financèr (Isabèla Mejean), morau, presentacion de las activitats per la fin de 2012 (qu'èm dejà quasi a mieja-annada au moment de l'AG) que son las accions costumèras deu dissabte de vrèspe. Desempuish l'AG deu Puei de Velai, que son seguidas per los acamps de las comissions de tribalh de l'IEO. Los participants a l'AG que son favorizats pr'amor que poden influenciar, atau, las orientacions a viéner de la lor associacion. Totun, lo tribalh que contunha tota l'annada, au-delà de l'AG, entà s'assegurar que l’IEO damori en fasi dab la realitat de la societat e l'evolucion deus sons besonhs. Coma decision principau, a títol d'exemple, la comission comunicacion que decidí de hicar en

plaça ua alèrta a destinacion de l'IEO e de l'ensemble deu demiei culturau occitan entà s'assegurar d'ua reaccion rapida, coherenta e eficaça de l'IEO. Que serà testat pendent l'estiu, segurament com ua partida de l'utís de velha a l'entorn deus drets lingüistics que l'IEO basteish tà la lenga occitana. Pendent l’aperitiu, lo talhèr teatre de l’IEO-06 presentè un tròç d’ua pèça de Raols Nathiez e la jornada que s’acabè en musica, la que bolega plan, dab lo Mago d’en Castèu. Que hasó desbrembar aus participants la fatiga deu viatge com de las discutidas... o quasi ! L’endedia, qu'estón las discutidas (Estèfe Ros) a l'entorn deus estatuts de l’IEO qu’a la particularitat d’estar ua federacion, puish deu projècte portat per Pèire Boissiera a l'entorn de la qualitat de l'occitan (pr'amor de l'influéncia deu francés dens la vita vitanta). E ua mocion qu'estó votada per la ràdio numerica terrèstra (RNT). Enfin, lo Conselh d'administracion qu'arcuelhè tres navèths membres, per ua annada, tots tres elegits a títol individuau: Izel Dijoux deu Lemosin, Alexis Quentin, president de l'IEO-75, e Domenge

Château-Annaud, que viu en Auvèrnhe e participa au desvolopament deu site dedicat aus toponimes occitans. Un còp de mei, que volem mercejar l'ensemble deus benevòles de l'IEO-06, e en tot purmèr lo son president, Joan-Pèire Baquié, per la qualitat de l'arcuelh recebut. Que hasèva mestièr de viéner a Niça tà encontrar tot aqueste monde. E las paraulas de Niça la bèra que contunaràn de soar longtemps dens lo cap e la memòria deus presents. Un còp èra l'AG de l'IEO de 2012; l'AG qu'ei acabada, visca l'IEO ! Laurenç Gòsset Post-scriptum : E per l'AG de 2013 ? Que se parla de se virar de cap a l'oèst, entre MieidiaPirenèus e Aquitània... lavètz, qu'esperam lèu las candidaturas de las seccions departamentaus tà ne discutir a la tardor en CA. Que serà tanben ua annada d’eleccion de l’ensemble deu CA… Las candidaturas que son tanben a mandar a direccion@ieo-oc.org. Mocion votada : “L’IEO qu’ei favorable a l’espandiment de l’occitan sus la RNT, pertot on i aurà ua oportunitat, e notadament sus l’espaci occitan, i comprés dens la fasa purmèra a Niça, Marselha e Paris ». L’IEO que sostienerà donc tota demanda de las associacions concernidas, uei e doman, per aquesta mocion. Fòtos : Cathy Lacroix

Lo Conselh Generau dels Aups Maritimes aculhís los presidents Joan Pèire Baquié e Pèire Brechet

n°140 —

5


ACTUALITATS An agut lo labèl Òc per l’occitan ! Aquí las darrièras estructuras labelizadas.

Bat de l’aile

Atelier de François (L’) 12, rue de la boucherie 87000 Limòtges 05 55 32 94 54 francois.peyrout@orange.fr armajeur.com/peyrout

Michèle & Philippe Vaillé Domaine de Fannelaure 34120 Castelnau de Guers 04 67 98 93 87 fannelaure.com contact@fannelaure.com

Quò me fai grand plaser quante quauqu’un que parla occitan ven butir la pòrta de mon ‘talier : nos parlem e platussem dins ‘na linga que viu enguera e per longtemps. Nivèl 1 : l’occitan nos agrada !

33, rue du Calvaire 31550 Senta Gabèla calandreta.senta.gabela@gmail.com

Nivèl 1 : La lora devisa es “Fai rire tot lo monde e n’engraunha degun”

VVF Villages

Sètz assegurats d'un sojorn ont l'autenticitat e tradicion familiala riman amb modernitat.

Vilatge de vacanças per familhas e gropes : acuèlh, albergament, animacion.

Nivèl 1 : Michèle e Philippe, vinhairons occitans, vos dubrisson las pòrtas de lor pichòt paradis !

2, rue des Justices 32120 Mauvezin 05 62 06 75 97 fax 05 62 06 84 72 mauvezin@vvfvillages.fr

Nivèl 1 : Que vam utilizar au maximun la lenga dens la nosta comunicacion escriuta e visuau. Planvenguda en Gasconha !

Macarel

ARTPAN SOeScalade

Macarel prepausa mai de 1200 referéncias. Se tròban de quessòts, pòlos, berrets, fins a de CDs e DVDs en occitan.

ARTPAN SOeScalade es una entrepresa especializada dins la reparacion de material d'escalada e de montanha.

1099, route Plantaurel 31860 Labathe-sur-Lèze 05 34 48 14 56 • 06 38 95 52 42 Nivèl 1 : Lo cap apren la lenga ! artpan@wanadoo.fr topo-grimpe.com

Archetic Studio

Bureau d’études Parçan

Estudiò de creacion multimèdia tot supòrt (papièr, internet, els.), ancorat dins son territòri, l'Occitània. Respondrà a totas vòstras demandas e vòstres sòmis grafics mai ausats.

Burèu d'estudis dins l'environament especializat dins las expertesas naturalistas, la gestion dels mitans e la concepcion d'utis pedagogics.

Niveu 1 : Lo grafista que parla plan l’occitan, e podètz demandar projèctes e questions en lenga nosta !

Par d’Aumède 65710 Lesponne 05 62 91 68 39 • 06 40 06 06 33 gatesquiro@free.fr parcan-faune-flore.fr

Nivèl 2 : Ua equipa d’especialistas dera natura et deth parçan ara vosta disposicion per estudis e concepcion d’utis pedagogicas

Calandreta de Senta Gabèla

Carnaval Pantalonada

Escòla associativa laïca bilingüa en occitan e en francés

Una còla de joioses companhs que pensam que fèsta e Biarn riman amassa.

Nivèl 3 : Tot lo cursus escolar se fa en occitan amb lo sistèma de l'ensenhament per immersion : lo mainatge, tre la mairala cabussa dins l'occitan.

43, bd Alsace Lorraine 64000 Pau 05 59 30 76 48 contact@carnavalbiarnes.com

L’Ostau Occitan es una associacion girondina de desfenda e promocion de la lenga e cultura Nivèl 3 : L'occitan es pertot !

Nivèl 3 : L’occitan per nosaus qu’es la cerisa sus la cóca, ua bona escasença tà la descubrir

Terra d’Oc - CLEO 16/24

Institut d’Estudis Occitans 33 - Ostau Occitan 171, avenue de la paillère 33600 Pessac 05 53 36 20 27 ieo33@ieo-oc.org ostau-occitan.org

Un espectacle complet de la tropa Bat de l’aile comprend doas pèças de teatre (qu'una es bilingüa occitan lemosinfrancés).

Michèle & Philippe Vaillé

420, rue A Fleming ZA del Rieucolon 34430 St-Jean-de-Vedas 04 67 27 81 52 • 06 12 25 42 26 Nivèl 3 : Amb nòstra taula, una fira o un festecontact@macarel.org nal pren l’accent e las colors dels paises d’Òc ! macarel.org

Bat A 3, avenue Trianon 64000 Pau 05.59.12.84.56 • 06 72 98 29 10 contact@archetic.fr archetic.fr

La grande Boulessie 87380 Meusac 05 55 09 97 40 latroupebatdelaile.e-monsite.com spejou@yahoo.com

Terres de Vignerias 16380 Charras 05 45 23 01 12 terradoc@terradoc.net terradoc.net

Cercle locau de l’Institut d’estudis occitans 16 (Charanta)

Nivèl 3 : L’occitan i es pertot !

n°140 —

6


ACTUALITATS Analisi del mercat de trabalh occitan en 2011 Lo “Servici de l’Emplec” que’s fixa l’objectiu de participar a l’integracion de l’occitan en l’economia en tot facilitar l’intermediacion deu mercat de l’emplec occitan entà favorizar l’encontre de l’aufèrta e de la demanda d’emplec en occitan. L’annada 2011 constitueish la permèra annada civiu plena de foncionament deu “Servici de l’Emplec”. A aqueste títol, 2011 que representarà ua annada de referéncia peu servici e per l’emplec “occitan”. A la faiçon de çò realizat peu mercat “generau” de l’emplec, que tanh au Servici de l’Emplec de vos presentar l’analisi de las dadas de l’emplec occitan per l’annada passada. Dab aqueste article que vos prepausam ua sintèsi de las resultas màgers obtengudas a l'escasença de l'estudi estatistic deu mercat de l'emplec occitan de 2011. Totun, se voletz informacions mes, que poderatz trobar l'analisi sancera de l'emplec occitan de 2011 suu site emplec.com dins l’article omonim. En 2011, lo “Servici de l’Emplec” recensè 160 aufèrtas concernent postes de tribalh necessitant competéncias en occitan. Entremiei aquestes 160 pòstes prepausats, 125 qu’estón l’objècte d’una aufèrta peu site emplec.com, 32 e son la fruta deus concors de l’Education Nationale (anonciats peu Servici de l’emplec) e 3 pòstes de tribalh estón creats abans que'n estóssem avisat (aquò ne’us tira pas nada valor entà integrar-las a la nosta analisi estatistica de l’emplec occitan). Aquera permèra dada de 160 pòstes prepausats en occitan, ja qu’ei la pròva chifrada que l’occitan genèra emplecs e donc possibilitats d'emplecs entaus estudiants o demandaires d’emplecs. Un recors au CDI comparable dab aqueste deu mercat generau de l’emplec. Ua concentracion de las hòrtas de l’emplec occitan en dus sectors

tas pertòca pòstes de temps plen. Los emplecs aquestes que son hornits gràcias a l’Education Nationale mes que mes. Los emplecs precaris : CDD de mens d'un an e sovent caracterizats per salaris deus baishes e tocats peu temps parciau. 

d’activitats : l’ensenhament e lo servicis a las personas e a las collectivitats (quasi-excusivament associacions occitanistas coma l'IEO o lo CFPO) representan 86 % deus postes prepausats. Ua mestresa de la lenga qu'ei requesida peus dus tèrç de las aufèrtas. Un recors au temps plen en 54% deus cas, (pas tan coma peu mercat generau). Ua disparitat geografica de las granas favorabla a las regions Mieidia-Pirenèus, Lengadòc, e Aquitània (89 % de l'emplec). Donc, l’occitan que representa un avantatge entà encontrar un emplec, mès a condicion d'ua cèrta mobilitat geografica per ua bona part deus occitanofònes). Un mercat de l’emplec duau : en efèit l’emplec en occitan que's caracteriza per la coabitacion d’un ensemble d’emplecs estables (en CDI e dab remuneracions meslèu bonas) e d’un ensemble d’emplecs precaris caracterizats peu temps parciau, la remuneracion au SMIC e lo CDD) : 

Los emplecs de tipe complementaris : quauques òras per setmana, plan pagadas (de tipe vacacion) e qui constitueishen complements d’activitats la màger part deu temps (20% de las aufèrtas).

Un nombre de visitas deu site emplec.com que tanh a aumentar regularaments, cò que demòstra a l'encòp un creish de la sua popularitat e, ça'm par, ua hauça de las personas que recèrcan formacions o emplecs en occitan. Ua manca relativa de candidats respècte a l’aufèrta de tribalh en occitan (donc, una necessitat de las granas de formacion), d’autant que un hèish d'aufèrtas que necessitan ua mestresa de l’occitan. Aqueste deficit de candidat que pertòca lo sector estable deu mercat de l’emplec en occitan. Sebastian Pugin

Los emplecs estables (23%) : CDI e CDD de mes d’un an, de remuneracion superiora a 1,5 SMIC per 76%. De mes, l’ensemble d'aqueras aufèrn°140 —

7


ACTUALITATS La seguida de la protèsta del 31 de març L'IEO qu'ei membre de mei d'un hialat tà prométer la reconeishenças oficiau de las lengas minorizadas, com l'occitan, tan au nivèu francés com europèu. Atau, l'I.E.O. qu'ei membre de ELEN (Hialat Europèu tà l’egalitat de las lengas), ua navèra estructura informau qu'ei a se bastir tà remplaçar EBLUL (que la soa seccion francesa, EBLULFrança, totun, qu'existeish tostemps). ELEN qu'a vocacion a estar un utís de lobbying de cap a l'Union Europèa, dab l'estatut d'ONG. Que podem pensar que dens quauques temps, EBLUL-França, lhèu dab un navèth nom mes los medeishs membres, que serà la seccion francesa d’ELEN, entà assegurar aus sons membres l'estatut privilegiat d'interlocutor. Atau, lo 7 de mai, Alexis Quentin, qu'estó elegit administrator de l'IEO a l'AG de Niça, que representè l'IEO en çò deu purmèr acamp de la cola directora de l'estructura, que tà inaugurar las soas accions, lancè lo purmèr aperet a Francés Hollande tà la reconeishença de las lengas regionaus e la ratificacion de la Carta Europèa de las lengas regionaus e minorizadas. Aquesta accion que completa, solide, la de l'IEO coma membre de la Coordinacion « Per la lenga occitana », organizatora de la manifestacion deu 31 de març a Tolosa. L'accion de las tres associacions, IEO, Oc-BI e Calandreta, qu'estó de mobilizar l'ensemble deus politics, manca un a l’extrèma dreta, sus la question de la lenga occitana e de las reïvindicacions listadas dens la Crida. Fòrça elegits, de tot partits, que l'an signada la Crida, e ua candidata a l'eleccion suprèma qu'estó presenta dab los occitans per las carrèras de Tolosa, Eva Joly (EELV). Joan Lassala, eth, que portè la paraula, en occitan dens lo tèxte, d'un Fran-

cés Bayrou absent de la darrèra òra. Totun, au regars de la situacion politica actuau, que devem insistir sus la preséncia, au nom deu son candidat, deu dusau personatge de l'Estat, Joan-Pèire Bel, Parlament Europèu a Estrasborg President deu Senat e elegit d'Ariège. Que preLa refòrma de la Constitucion nó l'engatjament public, au moment (que i aurà segurament, còp d’esde la conferéncia de premsa or- cadença, mei que la question de ganizada a l'escòla superiora de las lengas regionaus), que deveré comèrci de Tolosa de la ratifica- perméter en purmèr, de ratificar la cion de la Carta (qu'era, solide, Carta; atau, que seré un engatjal'engatjament n° 56 de l'actuau ment vertadèr de cap a las institupresident Francés Hollande). Pr’a- cions europèas ! Que deveré tanmor d’ua question de logica ligada ben perméter lo desvolopament a l’avís deu Conselh Constitucionau, de l'ensenhament com de la socialo candidat socialista que s’engat- lizacion de la lenga occitana; gè apuish a modificar, purmèr, la shens presa en compte de la creaConstitucion francesa entà permé- cion d'un contèxte sociau favorable ter aquesta ratificacion. a l'usatge de la lenga, dens los mèdias com dens la vita vitanta, Qu'avem ara ua obligacion, la l'ensenhament de l'occitan, que sia de mobilizar pro de futurs depu- public e/o privat, nacionau e/o tats, dab los senators que i seràn regionau, ne se poderà pas desvofavorables, de cap a la modifica- lopar, qu’ac sabem plan. cion de la Constitucion. Aquesta E en tresau estapa, que se derefòrma, que sia au nivèu de l'arti- veram tornar bàter tà aver ua lei cle 2, e/o de l'article 75-1, que tà l'occitan, que sia especifica e deveré, per exemple, balhar mei que ne posqui pas estar arrefusade poder e de mejan, a las re- da pr'amor questions d'antigions tà portar ua politica cohe- constitucionalitat. Qu'ei donc ad aqueste nivèu que tornam trobar renta de cap a l'ensenhament de l'IEO e la soa accion au nivèu franl'occitan. cés com europèu. Après l'eleccion de Francés Hollande, qu'avem din°140 —

8


ACTUALITATS Ua delegacion d’EBLUL -França, dab lo director de l'IEO Laurenç que presentè lo bilanç de la mobilizacion excepcionau deu 31 de març en França, e en Occitània, a l'intergrop « Lengas Regionaus ». La delegacion, miada per Tangi Louarn, President d'EBLUL-França, qu'insistii Rescontre entre David Grosclaude, Catarina Greze e sus la situacion legau tosLaurenç Gòsset temps « ubuesca » en Franfusat ua letra, resultat de la pen- ça: ua decision recenta de la presada deu Collectiu deu 31 de fectura en Bretanha qu'arrefusè Març, a l'ensemble de las seccions l'installacion de panèus bilingües tà engatjar los lors futurs deputats pr'amor deu risc « accidentogène » sus aquesta question. La mobiliza- a un vira-l'ase, dens un contèxte cion qu’ei un enjòc tà la credibilitat de circulacion importanta dens un de la nostas reïvindicacions Que espaci perí-urban! poderem tanben mobilizar lo noste Jean-Marie Woehrling, jurista hialat federatiu tà rebrembar aus e president de Alsace et Bilinguissenators actuaus qu'ua refòrma de me en Alsace-Moselle que presenla Constitucion que demanda tè aus euro-deputats Francés Ald'aver 3/5 deus parlamentaris fonsi e Catarina Greze, e a l’anque sian favorables a la proposi- cian president de l’IEO David cion hèita ; que va donc au-delà Grosclaude, president de la comisde la majoritat actuau, au Senat, sion Lengas regionaus de l’ARF de l'esquèrra. Que demanda tan- (per Occitània) las limitas absurben ua Amassada nacionau a es- das deu contèxte actuau en Franquèrra que se posqui apujar sus ça, çò que JM Woehrling apèra lo quauques deputats de dreta tà « bon plàser » de l'Estat, d'un fonportar aqueste projècte (e solide, cionari, d'ua collectivitat. que i aurà un pauc de pèrta a esEntà sostiéner l’accion deu Colquèrra pr'amor de quauques jaco- lectiu, l’intergrop que decidí de bins, que se son dejà exprimits peu mandar au President Francés Holpassat com pendent aquesta cam- lande ua letra oficiau enta'u brempanha, contre las lengas regio- bar los sons engatjaments com la naus). Que devem tanben, au-delà necessitat, per França, de sortir d'ELEN, e deu tribalh hèit en ço deu son modèle barrat. deu Collectiu deu 31 de Març, que Qu'estó tanben l'escasença, per recampa las coordinacions en carga de las organizacions, en region, l'IEO, de difusar aus euro-deputats de las manifestacions, portar las la version 2012 de l'Occitan qu'es aquò, mes que cau damorar realisnostas reïvindicacions dirèctament a l'Euròpa. Qu'estó lo sens, los 23 ta, ara, ua comunicacion europèa e 24 de mai, deus encontres orga- ne pòt pas estar qu'en anglés; nizats a Estrasborg pendent la ses- quan los tèxtes e son arrevirats dens l'ensemble de las lengas ofision deu Parlament Europèu.

ciaus deus 27 Estats membres de l'Union Europèa, quan los traductors poden arrevirar en dirècte las presas de paraula deus uns e deus autes pendent un acamp, la comunicacion de l'IEO, au nivèu internacionau, que deu estar en anglés tà tocar l'ensemble deus eurodeputats com la populacion europèa, e, atau, assegurar la futura presa en compte de las nostas reïvindicacions. Qu'ei ad aquesta normalitat, la d'ua presa en compte de la problematica occitana, au ras de l'ensemble de las autas lengas minorizadas de França, que devem arribar. Quitament se doman, la França cambiava la soa Constitucion e ratificava la Carta, que se calerà tostemps referir de cap a las institucions europèas tà s'assegurar de la soa aplicacion. L'accion au nivèu francés, mei de dus cent ans après la revolucion francesa, ne se pòt pas separar d'ua accion politica hòrta au nivèu europèu tà assegurar la presa en compte deus drets lingüistics en França. Un eurodeputat present a l'acamp d'Estrasborg, que resumí la posicion actuau francesa « Desempuish la revolucion francesa, qu'èm egaus; per las lengas regionaus, « no extra-rights !» (« nat addicionau dret » dens lo parlar deu Parlament Europèu). Lo candidat Hollande que s'ei engatjat pendent la campanha per la question de las lengas de França; l'IEO que serà hòrt vigilant entà que las promessas de 2012 n'agim pas lo medeish hat que las deu president sortent. Laurenç Gòsset Fòtos : IEO ; ALE-Verts n°140 —

9


IEO-IDECO La genèsi de l’univèrs mistralenc Un periòde pro desconegut dins la carrièra literària de Mistral, mas tanben un moment capital dins l’istòria lingüistica e literària de l’Occitània dins un estil passionant e rigorós. 1859 es l’annada que vegèt la publicacion de Mirèio e la consecracion parisenca de son autor. Aquel estudi pòrta pas sus la genèsi del cap d’òbra mistralenc, mas sul trabalh d’escritura en lenga nòstra que lo poèta provençal endralhèt tre las annadas 1850, mentre qu’alestissiá son poèma epic. Normalizacion ortografica, sintaxica e semantica, fondacion del Felibrige, publicacion del primièr numèro de l’Armana prouvençau, tot aquò foguèt l’òbra comuna d’un rodelet de poètas avinhoneses. Mistral ne foguèt un cepon màger.

gel et chez Nietzsche : Quel est le sens du mot “Dieu est mort ?”. En occitan, sas recèrcas pòrtan sus la literatura e mai que mai sul Felibrige. Sostenguèt un memòri de Master en literatura occitana. Publiquèt tanben un article dins la revista Lengas editada per l’Universitat Paul Valery sus l’escritura militanta de l’Armana prouvençau.

e de l’Armana provençau (18541859), 2012, IEO Edicions, 24 €. Pagament per chèc a l'òrdre de : IEO Edicions - IDECO ZA Plaine St Martin 81700 Puylaurens Per carta sul siti de difusion : www.ideco-dif.com Per mai d’entresenhas :

Maria Clàudia Gastou, Mistral abans Mirèio : cossí Mistral prenguèt part a l’espelison del Felibrige

Tel : 05 63 75 22 26 ideco@ideco-dif.com

Aquel libre s’esperfòrça de faire lum sul ròtle que lo poèta, qu’aviá pas encara trenta ans, joguèt dins la vida literària provençala de las annadas 1850. Mòstra que l’Armana prouvençau foguèt l’aisina que deviá permetre de menar a tèrme çò que cal plan nomenar la renaissença felibrenca. Determina l’espandida e la natura de la collaboracion mistralenca a la revista annadièra, en botar en relèu la diversitat granda de las formas d’escritura qu’i desvolopèt : pròsas fonccionalas e militantas, racontes, istorietas umoristicas, poèmas de tota mena... Enfin, assaja de botar en perspectiva l’òbra mistralenca de relevament de la lenga e de la literatura provençalas. Sus l’autritz : Maria-Clàudia Gastou estudièt e militèt per l’occitan una part importanta de sa vida. Foguèt sòci del CREO de la Talvera. Certificada puèi agregada de filosofia, ensenhèt aquela matèria mai de vint ans dins l’acadèmia d’OrleansTors. Son memòri de mestresa en filosofia s’intitola Le Divin chez Hen°140 —

10


La correspondéncia entre Ismael Girard e Max Roqueta : un capitol de l’istòria occitanista Reïvindicar, militar, e agir tà la socialisacion de la lenga occitana, que son accions portadas de longa per la nosta associacion, l’Institut d’Estudis Occitans. Solide, desempuish la soa creacion, los metòdes qu’an cambiat, çò que’u permetó de damorar en fasa dab lo noste temps. Que seré un projècte shens ligam dab la societat, tà ua lenga tan minorizada com l’occitan ? Que seré, lhèu, se trobar dens la situacion de l’ensenhament deu latin o deu grèc ancian, un subjècte d’estudis e de recercas per l’universitat, en tot participar, fin finau, a l’acceleracion de la soa desapareishuda. Atau, espiar lo passat que’ns permet de plan compréner ço que volem, e perqué ac volem; ne volem pas oblidar l’apòrt deus ancians, deus precursors ; que hèn partida de l’aventura partatjada de la nosta associacion. Que volem, un còp de mei rassegurar lo monde, n’i aurà pas nada idòla a l’IEO pr’amor la realitat d’uei n’ei pas la de doman. N’avèm pas, tanpauc, la tentacion de denegar qui que sia, au contràri, e qu’ei pr’amor d’aquò qu’aprofieitam de l’exumacion recenta de quauques arquius d’ Ismaèl Girard tà parlar de faiçon corta de la soa vaduda entà servir d’introduccion aus comentaris de quauques documents que segueishen. Après la crida de Josep Carbonell i Gener dens la revista catalana L'Amic de les Arts en favor de la creacion d'ua Societat d'Estudis Occitans, Ismaèl Girard, menaire de la revista Òc, que ne repercutè l’aperet en 1928. La SEO qu’estó fondada dus ans mei tard, lo 16 de mai de 1930 a Tolosa per Josèp Anglada e Valèri Bernard. Las annadas de guèrra, dens ua França copada territoriaument e politicament, qu’estón tarriblas peu moviment culturau e qu’estón a la soca de la fin de la SEO en 1946. Audelà deus comportaments criticats e criticables de quauques uns (e qu’avem recentament plan vist la dificultat, peu president navèth Francés Hollande, de se referir a l’Escòla de Jules Ferry, pr’amor de las soas accions colonialistas, shens parlar, deu ròtle de la soa politica d’educacion nacionau tà combàter las lengas regionaus, donc l’occitan), qu’ei dens aqueste periòde complicat donc que vadó l’Institut d’Estudis Occitans. Après un long periòde de gestacion, l’IEO que tengó la soa purmèra amassada generau en agost de 1945 a Tolosa. Dens aqueste purmèr comitat administratiu, Ismaèl Girard que i cotriava Renat Nelli, Camil Sola, Leon Còrdas, Carles Camprós, Joan Lesafre, Joan Casso (purmèr president) e Max Roqueta. Ismaèl Girard e Max Roqueta, que serà la president de l’IEO entre 1952 e 1957, qu’an escambiat pendent quasi 40 ans, letras amistosas que sii sus l’IEO, la revista Oc e l’òbra literara occitana.

dorsièr

Creacion literara, soscadissa sus las prioritats a balhar a l’IEO, sus l’estructuracion intèrna, suus comportaments deus uns o deus autes, suus ligams e interferéncia entre cultura e política. Las letras de "Max a Ismaèl" que balhan un bon imatge de la societat entre las annadas 40 e 70. Qu’èra un temps benedit, qu’internet e Facebook n’era pas enqüèra la faiçon la mei simpla d’ « escambiar » ; que calèva préner lo temps de la reflexion abans d’escriver, qua calèva integrar lo temps deu viatge de la letra, anticipar lo delai deu mandadis com de la responsa. Aquesta correspondéncia que’ns permet de seguir la creacion de l’occitanisme modèrna, que n’èm la seguida, mes non pas la fin ; la “fe shens òbra mòrta es”, aquò era la devisa oficiau de l’IEO. Que devem totun donc guardar las dus tà obrar per la lenga, qu’ei lo messatge comun d’Ismael Girard (1898-1976) e de Max Roqueta (1908-2005). n°140 - 1 Laurenç Gòsset


Letra de 5.4.1943 : de la SEO cap a l’IEO

dorsièr

n°140- 2

Dins un moment fòrt de l’istòria europèa, l’escritura d’aquela letra de sièis paginas ja nos balha una idèa plan concreta de l’evolucion que l’occitanisme aurà a la fin de la guerra e mai tard amb la creacion de l’Institut d’Estudis Occitans. A la debuta se parla mai que mai d’afars administratius e politics al sen de la Societat d’Estudis Occitans, mas la discussion va al delà e atenh de questions fòrça importantas, coma lo besonh de ligar la cultura tradicionala amb una cultura nòva (artistica e intelectuala) tot en las fasent s’enriquir l’una de l’autra.


Max Roqueta e Vert Paradís Max Roqueta nasquet à Argelièrs, vilatge del país montpelhièrenc, lo 8 de decembre de 1908. Aprèp una enfáncia prigondament imergida dins la lenga occitana, contunha sos estudis secondaris al Licèu de Montpelhièr. Son d’annadas d’esbleugiment al long de las qualas descubrís la cultura classica e lo monde de l’escritura. Estudia la medecina dins l’anciana facultat d’aquela vila, s’implicant dins la vida estudianta, e notadament dins una assocacion, Le Nouveau Languedoc, ont contribusís a far un esplech ambiciós de difusion e de valorizacion de la cultura d’Òc. Publica sos primièrs poèmas en 1931. Fasent a Tolon son internat de medecina e son servici militari, anima amb Carles Camprós un jornal militant Occitània qui perlonga l’accion del Nouveau Languedoc en l’espadissent a l’ensem dels países d’Òc. Mètge de campèstre a Aniana pendent 10 ans, tròba lo temps per escriure qualques de sas mai polidas paginas, tot en s’investissent dins lo fonctionament de la Societat d’Estudis Occitans. Aquel trabalh obstinat mena en 1945 a la fondacion oficiala de l’Institut d’Estudis Occitans, dont Max serà un temps lo secretari puèi lo president. A partir de 1974, l’urgéncia d’escriure l’arrapèt un còp encara, emai aquela d’acabar d’en bèl primièr los sèt tòmes de Vert Paradís. Títol generic de gaireben tota òbra en pròsa de Max Roqueta (sens comptar sos romans), Vert Paradís se declina en 5 volums. Paregut en 1961, lo primièr volum de Vert Paradís es lo libre d’una vida ja plan vivida : Max Roqueta a mai de cinquanta ans e lo texte que conten aquel recuèlh de pròsas narrativas o meditativas rendon compta de gaireben trenta annadas d’escritura, començadas, dempuèi 1934, amb la publicacion en revista de Secrèt de l’èrba, lo relat autobiografic que revelèt Max Roqueta al public dels lectors d’occitan e ne faguèt fòrça per sa reputacion avenidora. Paregut en 1974, lo segond tòme de Vert Paradís contunha la vena del premièr. Publicats respectivament, Lo Grand Teatre de Dieu et L’uòlh dau cat constituisson los tòmes tresen e quatren de Verd Paradís (dins lor version francesa, Max Roqueta los a reünits dins un sol volum dont la composicion foguèt tornada organizar). L’edicion occitana de Las Canas de Midàs (Vert Paradís V), publicada en 1990, conten qualques relats, coma Los sèt contrabassses, dont Max Roqueta aviá segurament desejat que sián plaçats dins lo cors del libre a la data de lor escritura, e aital associats a las circonstáncias que las avián far náisser. Se seguísson en seguida Lo Corbatàs Roge (2003) e Lo libre de Sara (2008). Ressorga : max-rouquette.org

dorsièr

n°140 - 3


Letra de 11.12.1972 : l’evolucion del plan de Vert Paradís

dorsièr

n°140 -4

Aquesta fuèlha es d’una riqueza tota peculiària pels especialistas en literatura : veire la genèsi d’una òbra literaria a partir dels manuscriches concernent tant lo tèxte en se coma son organizacion dins lo libre nos balha l’escasença d’imaginar totas possibilitats de sens que foguèran preteridas per d’autras, las que demorèron. E quand s’agís d’un dels mai grands classics occitans del sègle passat, lo plaser es redoblat !


SECCIONS

D’activitats occitanistas a l’IEO París D'un biais general, fan acceptar l'idèa que la lenga nòstra a pas de frontièras per èsser mai clar, que se pòt ensenhar, atanben, fòra país occitan!

Dempuèi mai de cent ans fòrça occitans venguèron trabalhar a Paris e dins sa region e a mon vejaire quò contunha. Fai que i a enquera de familhas o de personas qu’an agut un contact amb la lenga nòstra e que la pòdon practicar. De còps que i a, coma al pais, se pòt escambiar qualques mots en lenga nòstra sia dins un café o una botiga amb de personas originaria d’en çò nòstre e que la sabon parlar o que la comprenon. Quò fai, qu’anuei, a París una vida culturala a l’entorn de la lenga nòstra es possibla. L'IEO París es una de las seccions mai ancianas, que foguèt creada tre 1947 pel poèta provençal Enric Espieut. Son activitat depend fòrça del temps que lo mond demòran dins lo ròdol, que sovent çai arriban amb l'idèa de tornar al mai córrer al país. Tanben cal téner compte de l'espandida de l'airal cubèrt per l'IEO París ("al Nòrd de Leire") e dels problèmas de desplaçament dins aquela megalopòla. Los sòcis de l’IEO son sortits de totas las regions d’Occitania, amb una grand diversitat de parlars, participan sovent a d’accion localas al dintre de la coordinacion de las associacions d’Iscla de França e a las grandas manifestacions occitanas.

L’IEO París trabalha amb Los amics de la lenga d’òc, Felibritge de Paris, l'associacion occitana mai vielha de Paris, fondada en 1877 qu’organisa de conferenças à la Sorbòna, amb lo Creo de la Talvera que farja una brocadura pedagogica per l'intercompreneson entre las lengas romanicas e las variantas dialectalas de la lenga nòstra. Mas cal parlar tanben del Club occitan de Noisy, de L’Aperòc de Paname Occitania Studio, Calabrun e Cultures e Passerelles. Totis an fòrça sòcis en commun e trabalhèron totis amassa per l’organisacion de la dictada occitana que se debanèt a la Sorbòna en 2012 e que lèu s’acamparan a la Felibrejada de Sceaux lo 1er de junh.

pareguts, amb una presentacion melhorada. Un exemple, l'article de Giuseppe Morosi, "L'odierno linguaggio dei Valdesi del Piemonte" es editat en un volum unic (n°87) e es disponible sul ligam ieoparis.free.fr/delo. L'ensenhament public de l'occitan amenaçat a Noisy Le Grand La primièira preoccupacion d'aquestas darrièras annadas es lo manten del darrier ensenhament occitan en segondari en Iscla de França e de la possibilitat pels liceans de la region de presentar l'opcion occitan al bachilierat. Que dempuèi la retirada del Patrici Roques, qu'i ensenhèt vint-e-cinc ans las letras francesas e la lenga nòstra, lo rectorat e sustot la direccion del licèu ensajan de n'acabar amb lo cors d'occitan. L'IEO París ajuda doncas la seccion locala del CREO, lo CREO de la Talvera, ani-

Los estudis L’IEO Paris assaja de doblidar pas lo mot estudis. Se la revista Estudis Occitans daissèt de paréisser en 1998, se decidiguèt en 2010 de lançar una colleccion de libres en linha qu'agropa las publicacions dins lo domeni public escampilhadas pertot subre internet (Gallica, Internet Archive, Google Books...), de còps dins mai d'un numèro de revista, e subretot de lor donar lo vestit occitan qu'an pas agut, 102 numèros son ja

Las associacions occitanas de París a la manifestacion de Tolosa n°140 —

15


SECCIONS mada per Claudi caud. Assemat, dins sas La serada accions pel manten s'acamina entre del cors: corrièrs al lecturas d'escrirector, a l'inspeccion vans occitans, generala de l'Educaestudis de tèxt, cion nacionala, als escambis d'enelegits (locals, mas tresenhas tanben als presidents (concèrts, especde las regions que s'i tacles, acampaparla occitan) ; artidas d'autras còcles dins la premsa las occitans de locala e occitana ; la Talvera, recrutament d'un conferencias...). professor vacatari per remplaçar lo Aquesta anretirat. La darrièra La dictada occitana 2012 se debanèt tanben a la Sorbona de París nada, sem de accion es lo mandadís mai en mai nombroses a venir e de propausicions de creacion d'un dins lo barri del Champy lo 21 de avem recebut La Mal Cofada enlicèu regional de las lengas de junh, e al Forom de la Vida Assotre dos de sos concerts ; nòstre França. Cal apondre que lo CREO ciativa a la debuta de setembre. amic Gui Matièu que nos a aregajòga tanben un ròtle fòrt en prolat amb de peçòtas de teatre que pausant cada an de monde qualiAtanben amb lo cors d’occitan venian d'espelir jost sa pluma ; ficats per far passar l'espròva setmanier dich l’Aperòc de PanaMaria-Odila, ensenhaira d'occitan d'occitan al bachilierat, mas tan- me Occitania Studio. Es a l’Ostal dins Aveiron, que nos venguèt ben en insistiguent sus la necessitat de l’Avairon, lo solet al dintre de aprene de cançons e de danças de reconéisser totas las lengas re- París e coneis cada annada d’adepels dròlles; Domitilla del grop gionalas al nivèl nacional. sent novels. "Flor Enversa" es venguda tanben Es necite de mençonar atanben L’Aperòc es au còp un luòc de amb sa vièla e sos cants de trobaique i a de cors d’occitan a la fa- rescontre per charrar e aprene la ritz; Evelina del grop Delai l'Aiga cultat a Paris 4 al e sos centenats Ceroc de la Sorbòna de cants recape a Paris 8 (fach per tats dins OcciGui Matieu amb tania tota ; auJoan Fuelhet). tres maites… Se sus l’Iscla de França li a una dificultat de mantener los cors d'occitan coma al licèu, del costat del monde associatiu, dempuei qualquas annadas, los cors pels adultes, sovent bailejats per de sòcis de l’IEO coneisson un vam novel e commençan d’espelir un pauc pertot. Lo cors setmanier del Club Occitan de Noisy le Grand, lo mai ancian, contunha e participa a la vida locala amb sos sòcis presents cada an a la Fèsta de la musica

L’Aperòc

lenga. Aprep una jornada de trabalh longaruda, la primèira miègjorada se passa, de segur, a l'entorn d'un gòt de vin fòrt, d‘un omeleton o d'un pastisson encara tot

Nòstre plaser es tanben de veire espelir, tot còp, un "Stan", professor dins Ohio que passa una mesada en França e nos ven trapar, qu'a passat sa licencia d'occitan i a d'annadas d'aquò a l'universitat de Montpelhièr, en seguir los corses de Lafon ; o una Ekaterina de l'universitat de St Peterborg, istoriana, especialisada dins las crosadas en Lengadòc…

n°140 —

16


SECCIONS Plaser tanben de veire lo mond que venon regularament se metre a escriure en òc : de poemas, de novèlas, de colhonadas… Sembla donques, que los Occitans de París vòlgan, mai que mai, trapar sos rasics, los partejar e far veire que, a mai siaguèsse dins la talvera, occitan es una lenga que viu. Dins aquela dralha, Paname Occitania Studio vòl dobrir atanben a la dintrada un segond cors cada dimècres dins la tantossada pels efants e pels adultes que pòdon pas venir lo ser. En Iscla de França l’espelison contunha aquesta annada amb lo cors de l’associacion Cultures et Passerelles que ven de dobrir a Vaureal dins lo Val d’Oise. Atanben del costat de Rambouillet amb lo Cors d’occitan de l’associacion Calabrun. De mai a la dintrada que vèn, es prevista una dubertura de cors d’occitan à Orsay. Esperam tanben que totes aquels corses poguesson un jorn se labelisar per afortir lo malhum « Parlesc » de l’IEO. Question literatura, malastrosament los Occitans de Paris perdèron antan l’unenca libraria occitana e catalana, Pam de Nas, que tampèt per rason de loguier vengut trop car, çò qu’arriba sovent a Paris. Mas i a totjorn una demanda de libres occitans sus París e l’IEO París cerca un luòc per consultar de libres occitans dins la capitala tot l’an coma çò que se fai à la biblioteca de Sceaux amb l’Institut

Florian que serva lo mai bel fons de libres en òc al Nord de Leire. Eirosament, dempuei qualquas annadas l’existença d’un siti internet novel Occitans a París (occitan.paris.free.fr) que recampa totas las informacions de çò que se

Radio Pays amb Edmon Rieu

debana dins la region e endacòm mai per la lenga nòstra ajuda belcòp a far coneisser los libre, lo trabalh de las associacions e far venir monde novel. Podem tanben parlar de las emissions occitanas sus Radio Pays que fan lo ligam per aquels que pòdon pas participar a la vida associativa. Cada diluns de ser amb La Velhada en directe e lo dimarç en diferat per la tantossada amb En Ondas son diffusidas en occitan subre un relarg de sieis millhons de personas. Quò fai que la lenga nòstra e la musica occitana son estadas totjorn presentas sus las ondas parisencas dempuei

mai de trenta ans (www.radio pays.org). La cultura occitana es benlèu desconeguda del grand public pamens aquel que cerca e que se tèn al fial pòt càsi cada setmana assistir a un eveniment cultural ligat a la lenga nòstra. Tres còps Nadau faguèt espetar l’Olympia puei Massilia Sound System, Du Bartas , La Mal Coiffée, Gigi de Niça Flor Enversa Duo Brotto e Lopez, lo Còr de la Plana, Vox Bigerri, Bruno Bonhoure, Michel Bellon, Minvielle joguèron e canteron dins lo ròdol de París aquesta annada. De mai Caubère presentèt De Benedetto a l’Ostal de la Poesia, Moscato faguèt son Moscato chaud sul rubi a l’Olympia del temps que Gui Matieu mete París en poesia ! causa que fariá pas s'èra demorat au pais e que Felip Martel presente l’òbra de Robert Lafont à la Sorbòna, Los Rabalaires jògan a las quilhas Pòrta de Saint Cloud e La Montagnarde fai virar la borreia a Bercy e dins las guinguettes de la Marne. Èsser en contacte atanben amb las autras culturas que en Iscla de França n’i a un molon. L’IEO Paris assaja d’esser, un relai per la cultura occitana a Paris e un pont amb d’autras culturas minoritarias coma los cabiles, los rroms e totas las autras lengas regionalas que son presentas dins la capitala. Èsser occitan a Paris es aquò, amb plaser e pas cap de vergonha. Alara quand lai montatz, ajatz pas paur, parlatz occitan. Alexis Quentin President de l’IEO París e P.O.S.

n°140 —

17


DISQUES E FILMES Marchem amb lo Còr ! Reivindicacion e imaginari occitan : amb sos tres albums e mai d’un prèmi, lo grop marselhés endralha lo cant occitan tradicional a nivèl internacional, tot en anant al delà del folclorisme e en absorbent tota cultura. cobla emblematica d’aqueu rituau rudimentari, minimau, acompanhats per çò que lo còrs pòu encara faire picar d’essenciau : lei mans, lei pèds ò lei pèus. Mànu Theron a recampat a l’entorn d’aqueu projècte polifonic cinc cantaires percussionistes : Benjamin Novarino-Giana, Sebastian Spessa, Danís Sampieri, Rodin Kaufmann e Mànu Barthelemy.

Lo repertòri de lor darrièr album, Marcha, es orientat sus tres tematicas recurrantas, que se tròban dins totes escriches reivindicatius occitans dempuèi los trobadors : lo refús d’una autoritat alunhada d’aqueles que se fan acaplar per ela (papala, reiala, imperiala o republicana centralista), la condanacion umoristica o veementa d’aqueles que traisson las batèstas, e las aspiracions de mantunes a una vida melhora. Se las doas darrièras caracteristicas son presentas a de nivèls diferents dins d’autres repertòris politics, la primièra es especificament francesa e quitament culturalament occitana. La contestacion literària e musicala pren, dins lo repertòri marselhés mai particularament, una dimension subversiva e rebella, que aliga a un umor generalament acid la violéncia de contrasts lexicals morbides o truculents, se ganhant aital, emai la vendeta dels censors, la simpatia e la reprobacion de l’Academia... Çaquelà, raras son las òbras ont la creacion musicala pren lo pas sul fond contestatari, o quita-

ment se’n inspira. Es aquel void que Lo Còr ensaja d’assadolar, en prepausant una escritura que faga s’esfondre los esquèmas de la cansons tradicionala, sas fòrmas mai rebatudas e sos formats mai langosses. Lo manlèu a las musicas popularas occitanas se fa mai que mai a aqueste nivèl, e balha una plaça bèla a totas fòrmas abandonadas per de que respondent pas pus als calibratges de la produccion musicala de massa. Lo plan, lo pentiment e lo relat local istoric prenon dins aquela perspectiva una plaça dominanta, e los mejans musicals, percussions e votz, remplaçan aquels cants dins lo cadre minimalist e febrós que lor està plan e que es vengut una de la las marcas del grop. Sul grop : Dempuèi 2001, dins lo barri dau Plan Sant Miquèu (La Plaine) a Marselha, lo Còr de la Plana tòrna inventar la vocalitat miegjornala en la mesclant ai sonoritats arcaïcas d’una Mediterrània violenta e cruda.

En delà de referéncias musicalas particularas, tanben ambé l’ancoratge marselhés coma apieja e la lenga occitana coma ponch de vista, l’univèrs musicau organic que si bastís dins lo Còr de la Plana afuga totei leis influéncias, de Pierre Schaeffer ai Ramones, de Bartòk au Velvet Underground. Que si tracta pas per elei d’interrogar la memòria dins ço qu’immobilisa mai dins sei treboliments, dins lei pocanariás « dionisiacas » que pòu derrevelhar, dins sei defalhiments tanben e dins la risca permanenta de mòrt que l’agacha a chasca desbondada. Aquela memòria lampejanta, es la matéria de trabalh per lo grop dempuèi sa fondacion e se saup la rendre comuna e unenca a l’encòp, la partejar per l’encarnar, es perqué çò que pica subretot dins lo Còr de la Plana, coma son nom lo ditz, es lo còr. En 2003, Lo Còr de la Plana reçaupèt lo grand prètz de l’Acadèmia Carles Cròs per son primièr album Es lo titre e, en 2005, lo prètz SACEM dei musicas dau monde.

La percussion e la votz son la n°140 —

18


LIBRES Tres autors de l’IEO Gard En 2012, l’IEO de Gard prepausèt tres libres a l’edicion. E l’IEO regionala capitèt, amb l’ajuda de la Region Lengadòc Rosselhon, de lei faire espelir ! Tres generacions d’autors obrèron dins de dralhas diferentas per transmetre nòstra lenga e nòstra cultura.

Primièr, Jòrgi Gròs, qu’escriguèt un recuèlh bilingüe titolat Un jorn, un “Ai ! qu ?” o Un jour, un haiku ! En 2005, tenguèt l’escomesa de menar au bot dos pretzfachs : Un, de revirar seguènt lei règlas numericas leis adaptacions en francès dei 543 Haïku de l’Antologia d’un poèma cort japonès de Corina Atlan e Zeno Bianu (NRF en 2004 ) per interest personau, trabalh non publicat. Dos, d’entamenar e d’acabar lo projècte : Un jorn, un “Ai ! Qu ?”, ven a dire de trobar un poèma cort (5, 7, 5 sillabas) cada jorn. Lo tot es d’ara en avant realizat. Aquí sei 365 mini tèxts, rebats dau temps escoladís e marcat de còps que i a d’amaresa, de tendresa o d’umor coma la vida jornadièira. Puèi, Lisa Gròs amb Lo Rei dau Yamakasi, una ficcion biligüa. que

se debana a Nimes per s’acabar en Camarga.

dins un estile remirable amb de metafòras perfièchas. Un trabalh fin de revirada per Corina.

Una flaüta antica de Pan a desaparegut dau Musèu arqueologic pendent la mòstra dei mosaïcs descuberts recentament. Cinc liceans joves la cercan, intrigats per d’accions e de mels estranhs. Alentorn dei tèmas de la proteccion de la natura, de la biodiversitat, de l’informatica e de l’antiquitat, lei cinc joves dau centre ciutat seràn ajudats per de joves de « quartièrs » per arribar, amb l’ajuda dau Dieu Pan reïncarnat, de retrobar la flaüta après mantuns auvaris. Un suspens progressiu retendrà lo legeire.

Jorgi Gròs, Un jorn, un “ai ! qu ?”, edicion bilingüa occitan-francés, Edicion I.E.O. Lengadòc, 15 €

Enfin, Corina Lhéritier revirèt en occitan lo roman Seta, d’Alessandro Baricco e Seda pareguèt. Un libre poetic sus leis anar/ retorn d’Hervé Joncour entre França e Japon de 1860, amb la tèla de fons dau comèrci dei manhans. Un rescontre inoblidable, una istòria d’amor e de fidelitat

Lisa Gròs, Lo rei dau Yamakasi, edicion bilingüa occitan-francés, Edicion I.E.O. Lengadòc, 16 € Alessandro Baricco, Seda, revirada occitana de Corina Lhéritier, Edicion I.E.O. Lengadòc, 13 € Lei libres son en venda au : 

Caire d’Oc : 4 carrièra Fernand Pelloutier 30 900 Nimes 04 66 76 19 09

Sèti de l’IEO Region L/R 14 carrièra Estienne d’Orves 34 500 Besièrs 04 67 31 18 91 Lisa Gròs

n°140 —

19


LIBRES Leis illas infinidas de Silvan Chabaud Tota illa es una desirada. Tota illa es somiada, tot sòmi es insular. Las illas infinidas de Silvan Chabaud (infinidas en nombren, en meravilhas, en alunhament ?) son aitant de poèmas del desir. Desirs multiples, que lo mai immediat es lo de l’instant que cal agantar a la volada, a tot pèrdre, coma arrambam una illa : “Estre aquí, / estre au monde, ara, now, at the moment. / Causa tan complicada per leis òmes de mon segle”. L’aicí e ara es l’illa mai inaccessibla. Sa quista vira a l’ànsia : “Passam nòstra vida / a assajar de la viure / e perdèm de temps / a nos perdre / dins lo temps...”. Tal poèma recapta amb suènh la data de la banhada dins un riu, moment requist d’un delegar urós dins aquel temps cobejat, e lo recuèlh se claus sus un cabús dins la mar e lo mond. Lo desir es tanben talent de natura e d’elements : arbres (lo non esperat irangier dels Osages de l’arboretum de Granolhet, un agast “roge / dins lo blanc pivelant / dau cauquier agrunat”), paisatges (lo Mont Augal, las gòrgas de Vis) e, de segur, illas realas, a començar per l’illa singulara, Seta, “illa varada, / garriga negada / pantais de falibusta”, mas tanben illas Mèdas de Catalonha o illas Monges de Corsega. Autre objècte d’enclausiment del poèta, los sits preïstorics, illas de pèira espelissent del passat mai luènh e marcant la fusion perfiècha de l’òme dins la natura, dolmèn de las Lavanhas, menhir de Casarils, pèira escricha del Verdon Naut. Lo poèta capita a seguir la pulsacion de la pensada e de l’emocion. A causit la simplicitat : de poèmas brèus, un lexic simple e tran sparen t , u na lisibilitat immediata, pas cap de postura teatrala ni d’impostura poetica. Espelís un univèrs de natura e d’umanitat, linde e fervorós,

© 2012 Mauresca - Cooperativa

cremat d’un amor de la vida que s’exprimís sens lirisme parlufièr, amb la justa mesura d’estrambòrd. La lenga, la lenga occitana, es l’objècte màger del desir, desir de lenga qu’arremausa totes leis autres, coma recampa los tres poètas convidtas dins lo recuèlh, Omar Khayyam, Belaud de la Belaudièra, lo poèta provençal del sègle XVI, e Jack Kerouac, tres caçaires de mots e d’instants. Per reprene un dels títols del recuèlh, los poèmas de Silvan Chabaud son aitant d’Esporadas escampilhadas dins la mar granda dels atges, de concrecions de lenga termejant nòstras vidas de Pichòt Pocet, de temptativas de comprene la part d’eternitat que reclausèm dins “la substància fugitiva del temps” (Borges) que nos carreja. Sus l’autor : Nascut a Sant Rafèu (Var) en 1980, viu a Torretas (Naut Var) ont descobrís l’occitan al prèp de sa familha e comença a escriure de poèmas, cansons e novèlas (en occitan-provençal e en francés). Canta d’en primièr sas creacions amb lo grop de rap Xénofil, puèi

mai tard, quand s’installa a Montpelhièr per sos estudis en Letras, amb lo collectiu reggae-hiphop Mauresca fracàs dub. Presenta en 2007 una tèsi de doctorat sul poèta Loís Bellaud de la Bellaudiera a l’Universitat Paul Valéry de Montpelhièr. Aquel trabalh universitari (l’edicion critica e la revirada francesa de las òbras d’aquel poèta de la Renaissença provençala) es editat en 2010 per las Presses Universitaires de la Méditerranée dont avèm ja parlat dins l’edicion dobla 136-137 d’Anem Occitans. Dempuèi 1999, publica regularament dels poèmas dins la revista OC, mai d’una pèça foguèt publicada dins la revista Europe (junh -julhet 2002) atal coma dins lo recuèlh Caminant (Editions Cardabelle, 2002) o encara dins lo quasèrn literari Le Cerf Volant (N°211, 2008). Quita pas d’escriure e de cantar en occitan e viu de sa musica amb Mauresca (4 albums editats). Silvan Chabaud, Leis illas infinidas, edicion bilingua occitan-francés, edicions Jorn, 12€, 86 p.

n°140 —

20


LENGA Difusir o difusar ? : punch de morfologia occitana A partir d’aquesta edicion, la seccion Lenga es lançada coma un espaci dubèrt de discutida sus l’occitan e de preposicions d’activitats pedagogicas (juòcs, punches gramaticals…). Tot aderent i pòt (e deu) contribuir ! 1) DIFUSAR es del primièr grop en –AR. Difusion e difusar son de compausats de fusion e fondre, coma confusion, efusion, infusion, transfusion, perfusion, profusion… Los vèrbs compausats de fondre deurián èsser normalament en fondre (3ena conjugason), coma dins las autras lengas latinas :    

catalan : fusió/fondre, difusió/difondre... castelhan : fusión/fundir, difusión/difundir... portugués : fusão/fundir, difusão/difundir... italian : fusione/fondere, diffusione/diffondere…

En occitan, totes aqueles vèrbs son estats refaits tanlèu las originas de la lenga segon la 1èra conjugason en -AR a partir del nom, a l’excepcion de fondre e confondre :   

difusion | difusar infusion | infusar transfusion | transfusar…

Se pretendiam “tornar fabricar la lenga”, i auriá una sola causida : refaire aqueles vèrbes amb lo vèrb-racina, fondre. Nos caldriá *difondre los libres occitans, daissar *infondre la tisana e donar lo sang per *transfondre los anemics (de mancar la malautiá de la vaca auja, i pescarián la de la lingüistica piòta). Per un còp, l’occitan e lo francés an seguit la meteissa evolucion, a la diferéncia de las autras lengas latinas : aqueles vèrbs son de la 1èra conjugason o grop, -AR en

occitan, -ER en francés.

occitanista.

Occitan difusar, infusar, transfusar…, francés diffuser, infuser, transfuser…

De tot biais, que *difusir se siá espandit es pas una rason per lo tolerar. Se pretendèm remplaçar la forma eiretada d’occitan popular *decidar per la forma condreita decidir, podèm a pus fòrta rason remplaçar lo barbarisme recent *difusir per la forma condreita difusar. Seriá una contradiccion risibla d’o faire pas. Seriá plegar vergonhosament davant de mòdas injustificablas.

I a pas l’ombra d’una rason d’anar inventar a la plaça de difusar (infusar, transfusar…) una forma de 2a conjugason en –IR. *Difusir es un barbarisme. 2) A pas res a veire amb los vèrbs occitans de 2a conjugason en –IR que correspondon a de vèrbs franceses de 1èr grop en – ER. Los vèrbs occitans de la 2a conjugason en –IR dont la forma correspond a de vèrbs franceses del 1èr grop en -ER (coma discutir, francés discuter) son en nombre limitat e an de correspondents en occitan ancian e dins totas las autras lengas neolatinas :    

occitan ancian : constituir, discutir, suggerir... catalan : constituir, discutir, suggerir... castelhan e portugués : constituir, discutir, sugerir... italian : costituire, discutere, suggerìre…

3) A pas res a veire amb de variantas de la lenga o amb de punts dobtoses I a pas cap de causida, d’esitacion o de tolerància possiblas. Se pòt pas comparar ni amb de variantas coma dit/dich, fait/fach… ni amb de cases d’esitacion dins l’emplec del –E de sosten coma fèr/fèrre, car/care, crim/crime, film/filme, adults/adultes,… Difusar es la sola forma admissibla. 4) Cal fòrabandir *difusir *Difusir manifèsta siá una manca grèva dels lingüistas, dels pedagògs, dels autors e dels editors occitans, siá lor incapacitat a faire passar una coneissença minimala de l’occitan condreit dins lo public

Seriá donar rason per avança a las invencions fantasierosas del « cassignaquenc », qu’Internet contunha d’espandir de pertot. A quand lo *pregit per lo projècte, la *manifestason per la manifestacion, *l’entretenença per l’entrevista, etc. ? 5) Mèfi als mots derivats de difusar Los que difusan (los libres, etc.) son de difusaires, pas de *difuseires. Dins lo « patoès occitan a la mòda », se remplaça lo mot normal la discussion per la discutida,nom format sul participi passat de discutir. Faire çò meteis dins la familha de difusar demandariá… de remplaçar la difusion per la difusada, e pas res mai. 6) Rapèl Cal senhalar un autre barbarisme a la mòda : *situir. Lo mot condreit es situar. Es totjorn estat de la 1èra conjugason en occitan dempuèi las originas de la lenga fins ara inclusivament. Totas las autras lengas latinas an de formas analògas a situar. Es la forma que donan totes los diccionaris occitans sens cap d’excepcion (levat lo diccionari de Cassinhac sus Internet que dona airalar e alogar… Es pas per nos estonar). Sèrgi Granièr

n°140 —

21


TRIBUNA LIURA Colera

A.A.A. Las agéncias de notacion, se’n es parlat, se’n parla, se’n parlará ben enquera. Ai longtemps viscut pasmens dins l’ignorància de lor quita existéncia, tant vau dire dins l’escurantisme. Vosautres tanben, non ? Puei quand fugueren reveladas a nòstra consciéncia, avem balançat entre lo gròs rire (« A.A.A. », pensatz un pauc !) e la romegada escandalizada (« Mas de quau drech ? !») Ai balançat tanben, puei lo lum me tuquet los uelhs. La revelacion ! E me veiquí rassegurat tant sus lo plan sociau que sus lo plan metafisic. Non, las agéncias de notacion son pas una denegacion de la democracia, son pas la marca d’un arbitrari matematicotecnocratic que pausariá coma teoremas los postulats daus economistas. Òc, sei rassegurat. Rassegurat de veire que l’Estat lo mai poderós es coma un escolan qu’espera la sanccion de la nòta. Lo quite mestre dau monde es a l’estrech dins sos sabatons en esperar de veire lo roge sus sa còpia. Rassegurat coma l’escolan que ven de descubrir que lo mèstre que l’aclapa de nòtas es pas en-dessús de tot, que es notat, eu tanben, per l’inspector, que es tanben notat per un inspector d’inspectors. Quo es parier, evidentament per lo LABEL ÒC, per lo label PARLESC o per la DCL : lo que t’autoriza a far ta publicitat en òc, a ensenhar l’òc o a l’utilizar dins la charriera sens te prener una selhada d’aiga per las chambas, a ben degut èsser auto-

rizat a t’autorizar. I a quauqu’un en-dessús, un avalorator (1) d’avalorators, e un avalorator d’avalorators d’avalorators… Coma los avalorators son, fòrça forçada, mens nombrós que los avalorats, e los avalorators d’avalorators mens nombrós que los avalorators, podem representar la societat mondiala per una piramida. La basa ne’n son tots los avalorats, puei, en montar, los avalorators, los avalorators d’avalorators... Per arribar a la poncha que

4,67, que tau cors d’occitan s’amerita lo label PARLESC, qu’Obama vai èsser davalat a A.A.B. e qu’Adelina Boscatier, mercés a son DCL, podrá a comptar de uei dire « adiussiatz » e pasmai « bonjour » a sa portiera... Mas l’Unic es l’Unic : son pas dos coma eu. Quauques pissafreg disián que Dieu era mòrt, mas nos veiquí reconciliats emb l’immanéncia. Sem pas abandonats dins l’Univers, una entitat nos apara jos son ala. En vertat zo vos dise, es l’Unic, la poncha de la piramida. Grand Misteri de l’Unic que es tanben quela senta Trinitat : A. A. A. A.A.A. es grand e los avalorators (dau mai chaitiu au mai poderós) son son clerjat que, de delegacion en procuracion, fai davalar son immanéncia sus nòstres chais esbaubits. Micheu Chapduelh

es evidentament lo niveu de l’Unic, lo Grandissime Avalorator, l’Èsser Supreme, lo Grand Jutge. Quel Unic es l’Uelh Globau e se pòt entau simbolizar : un uelh unic sus un triangle que representa la priramida de l’avaloracion. Consequentament l’Unic pòt nonmàs èsser omniscient, omnivalent, omnicompetent, capabla de decidir que tau dever de matematicas vau 19, tala dissertacion

(1) Un pauc de vocabulari e de semantica. Per revirar lo fran cés « dévaluer », se pòt ben dire « desvalorar » : desvalorar una monneda, quo es ben li tirar de sa valor. Lo contrari, « réévaluer », se podriá revirar per « (tornar) valorar ». Mas sei pas de consent que l’ « évaluation » siá una « avaloracion », « avalorar » quo es menar a una valor definida per avança e pas establir lo niveu vertadier de la persona. Pasmens, per aver mon DCL e èsser labelizat PARLESC, me fau ben utilizar los termes presentament immanents d’ « avaloracion » e d’ « avalorator ».

n°140 —

22


ADREÇAS L’Institut d’Estudis Occitans de pertot IEO (FEDERAL) Ostal d’Occitània 11, carrièra Malcosinat 31000 Tolosa 05 34 44 97 11 - direccion@ieo-oc.org www.ieo-oc.org IEO-IDECO Carrièra dels ancians combatents ZA plana St Martin 81700 Puèglaurenç 05 63 75 22 26 - ideco@ideco-dif.com www.ideco-dif.com SECCIONS REGIONALAS IEO AQUITÀNIA 171, avenguda de la Palhèra 33600 Peçac 05 56 39 27 99 - ieoaquitania@ieo-oc.org http://ieoaquitania.free.fr IEO AUVÈRNHE, BORBONÉS, VELAI 24, carrièra Sent Eutròpi 63000 Clarmont d’Auvèrnhe 09 54 49 26 63 - 09 59 49 26 63 ieoregionauvergne@gmail.com IEO LEMOSIN Plaça daus vinhairons 19140 Usercha 05 55 98 28 90 - contact@ieo-lemosin.org http://ieo.lemosin.free.fr IEO LENGADÒC 14, avenguda Estienne d'Orves BP 60011 34501 Besièrs cedex 04 67 31 18 91- ieolengadoc@ieo-oc.org www.ieo-lengadoc.org IEO MEIDIA-PIRENÈUS 11, carrièra Malcosinat 31000 Tolosa 09 62 56 09 91 - ieom-pireneus@ieo-oc.org IEO PROVENÇA-AUPS-CÒSTA D’AZUR (CREO PROVENÇA) Ostau de Provença 8 bis, avenguda Jules Ferry 13100 Ais de Provença 04 42 59 43 96 - ieopaca@ieo-oc.org http://c-oc.org/ieo/provenca IEO RÒSE-AUPS Chez Gerard Betton - Le Petit Avanon 07370 Auzon 04 75 23 02 71 - ieor-aups@ieo-oc.org SECCIONS DEPARTAMENTALAS IEO 04-05 "ESPACI OCCITAN DEIS AUPS" 21, charrièra de l'Estampariá 05000 Gap 04 92 53 98 40 - ieo04-05@ieo-oc.org www.espaci-occitan.com IEO AUPS MARITIMES En çò de J.P Baquié 17, baloard Carabacel 06000 Niça 04 92 04 27 20 - ieo06@ieo-oc.org http://ieo06.free.fr IEO ARDESCHA En çò de Denis Capian La pastourelle A 07000 Privàs 04 75 64 87 74 - ieo07@ieo-oc.org

IEO ARIÈJA "OSTAL OCCITAN" 11, carrièra Henri Fabre 09100 Pàmias 05 61 69 60 96 - ieo09@ieo-oc.org IEO AUDE 79, la Trivala BP 105 11022 Carcassona 04 68 25 19 78 - ieo11@ieo-oc.org http://perso.orange.fr/ostal.sirventes IEO AVAIRON Ostal del patrimòni Plaça Foch 12000 Rodés 05 65 68 18 75 - ieo12@ieo-oc.org www.ieo12.org IEO BOCAS DE RÒSE Ostau de Provença 8 bis, avenguda J. Ferry 13100 Ais de Provença 06 15 89 59 38 - ieo13@ieo-oc.org

IEO GASCON LANAS En cò de Miquèu Baris 313, alèa de las Alaudas Partiment Sent-Robèrt 40440 Ondres 06 09 62 52 99 - ieo40@ieo-oc.org IEO LÉGER NAUT "L'AURA" Centre Pèire Cardenal Charrièra Jules Vallès 43000 Lo Puèi de Velai 04 71 06 17 42 - ieo43@ieo-oc.org IEO ÒLT Espaci Clément Marot Plaça Bessières 46000 Caurs 05 65 24 62 82 - ieo46@ieo-oc.org IEO ÒUT E GARONA "ESCÒLA OCCITANA D’ESTIU" 16, carrièra pujòls 47300 Vilanuèva d’Òlt 05 53 41 32 43 - ieo47@ieo-oc.org

IEO CANTAL 32, ciutat "Clair vivre" BP 602 15006 Orlhac 04 71 48 93 87 - ieo15@ieo-oc.org http://ieo15.cantalpassion.com

IEO PUÈI DE DOMA Centre J. Richepin salle B12 21, carrièra Richepin 63000 Clarmont d'Auvèrnhe 06 08 21 45 55 - ieo63@ieo-oc.org

IEO CHARANTA "CONVERSA OCCITANA" 13, carrièra Gaston Agard 16800 Soyaux 05 45 38 03 08 - ieo16@ieo-oc.org

IEO HAUTAS PIRENÈAS "NOSAUTS DE BIGÒRRA" Ostal de comuna 65350 Bouilh-Péreuilh 05 62 93 04 65 - ieo65@ieo-oc.org www.ieo65.com

IEO DORDONHA "NOVELUM" Centre sociau de Marsac 95, rota de Bordèu 24430 Marsac/ L’Isla 05 53 08 76 50 - ieo24@ieo-oc.org http://novelum.ieo24.online.fr IEO DROMA "DAUFINAT, PROVÈNÇA, TÈRRA D'OC" Ostal dels Servicis Publics Servici de la vida associativa 1, avenguda St Martin 26200 Monteleimar 04 75 46 86 52 ieo26@ieo-oc.org www.ieo-droma.org IEO GARD 4, carrièra F. Pelloutier 30900 Nimes 04 66 76 19 09 - ieo30@ieo-oc.org www.ieo30.org IEO GARONA NAUTA Ostal d’Occitània 11, carrièra Malcosinat 31000 Tolosa 05 61 11 24 87 - ieo31@ieo31.com www.ieo31.com IEO GÈRS 2, plaça Puits de Mothe 32000 Aush 09 54 10 11 41 - ieo32@ieo-oc.org IEO GIRONDA Ostau occitan 171, avenguda de la Palhèra 33600 Peçac 05 56 36 30 27 - ieo33@ieo-oc.org ostau.occitan.online.fr IEO ERAU 14, avenguda Estienne d'Orves BP 60011 34501 Besièrs cedex 04 67 31 18 91 - ieo34@ieo-oc.org

IEO PARÍS En cò d'Alexis Quentin 31, carrièra Vandrezanne 75013 París ieo75@ieo-oc.org IEO TARN 3, carrièra de la Torque BP 14 81120 Realmont 05 63 79 06 67 - ieo81@ieo-oc.org www.ieo-tarn.org IEO TARN E GARONA "ANTONIN PERBÒSC" 307, avenguda de Montech 82000 Montalban 05 63 03 48 70 ieo82@ieo-oc.org IEO VAR "PROVÈNÇA TÈRRA D’ÒC" En cò de J. G. Babois - Plaça deis infèrns 83790 Pinhans 04 94 33 22 51 - ieo83@ieo-oc.org http://textoc.hostzi.com/ieo83.html IEO VAUCLUSA 26, carrièra dels Tinturièrs 84000 Avinhon 04 90 67 16 90 - ieo84@ieo-oc.org IEO VINHANA Madame Christiane Carron Résidence du Petit Breuil 37, rue de la Vallée 86000 Poitiers ieo86@ieo-oc.org ASSOCIACIONS AFILIADAS OFICI PER L'OCCITAN Ostal d’Occitània 11, carrièra Malcosinat 31000 Tolosa 05 34 44 97 11 - ofici@occitan-oc.org www.occitan-oc.org

n°140 —

23


© Ollivier Callériza

© Pierre Combe © Stéphanie Baldino

© Mireille Fornengo

© Los Tega-los

© Ollivier Callériza

Imatges de la manifestacion

© Tolosa Chorma


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.