41ST INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM #1 DONDERDAG 26 JANUARI 2012
LANGE EN KORTE TIJGERS P5 | FRIS DEBUUT P7 | HOEDT U: COFFIN JOE KOMT! P9 | DE FANTASTISCHE REALITEIT P11
Veel getuigen bij de photo call van IFFR-directeur Rutger Wolfson en het trio van 38 témoins: hoofdrolspeelster Sophie Quinton, regisseur Lucas Belvaux en actrice Nicole Garcia.
foto: Bram Belloni
Het festival is begonnen!
Blootleggen wat niet direct zichtbaar is “Cinema heeft ongekende mogelijkheden ons de wereld te laten zien,” stelde festivaldirecteur Rutger Wolfson gisteravond in zijn openingsspeech. Hij verwees daarbij naar de verschillende festivalonderdelen die elk weer andere, vaak onbekende stukken van de wereld onder de aandacht brengen. Ook de openingsfilm, 38 témoins, poogt iets bloot te leggen dat niet direct zichtbaar is, stellen regisseur Lucas Belvaux en actrices Sophie Quinton en Nicole Garcia: de menselijke onmacht om in te grijpen bij dramatische gebeurtenissen.
Wolfson noemde in zijn speech bijvoorbeeld Power Cut Middle East, een programmaonderdeel met nauwelijks bekende beelden van wat voorafging aan de Arabische Lente, en Hidden Histories, waarin Chinese documentairemakers als Ai Weiwei (die zelf soms moeten onderduiken) de verborgen armoede, corruptie en het machtsmisbruik binnen de Chinese maatschappij blootleggen. Het Signals-onderdeel For Real richt
zich op het omgekeerde proces: “Film is inmiddels zo diep ingebed in ons onderbewuste, dat we de realiteit kunnen ervaren alsof we een film kijken.”
vijftig is de stad heropgebouwd onder leiding van architect Auguste Perret, in een zeer karakteristieke stijl die van grote invloed op de fi lm was.”
Dat spel tussen realiteit en fi lmische representatie staat ook centraal in openingsfi lm 38 témoins, die de menselijke psyche op geraffineerde wijze ontleedt. Wolfson roemde regisseur Lucas Belvaux om zijn “uitzonderlijke talent om de complexiteit van het leven vast te leggen in fantastische cinema”. De fi lm is gebaseerd op een waargebeurde moord in New York, in 1964. Achtendertig mensen waren er getuige van hoe de twintigjarige Kitty Genovese op brute wijze werd vermoord, maar deden niets. Belvaux verplaatste het verhaal naar het hedendaagse Frankrijk – de havenstad Le Havre, om precies te zijn. “Het verhaal had zich misschien ook wel in Rotterdam kunnen afspelen,” zei de fi lmmaker toen de Daily Tiger hem kort voor de première sprak. “Het moest een havenstad zijn: een poort naar de wereld, waar het kwaad geruisloos binnen kan komen en weer kan verdwijnen. En net als Rotterdam is Le Havre in de Tweede Wereldoorlog gebombardeerd. In de jaren
38 témoins gaat over de reactie van 38 getuigen op een brute moord die onder hun neus plaatsvindt. Aanvankelijk zeggen ze allemaal niets te hebben gezien of gehoord. Maar dan komt de waarheid langzaam aan het licht: ze zagen het wel, maar grepen niet in. Hoofdrolspeelster Nicole Garcia, die een journaliste speelt die achter de ware toedracht probeert te komen, kan het zich moeilijk voorstellen. “Ik zou uit het raam hebben geschreeuwd, denk ik, en de politie gebeld. Maar ik zou wel binnen zijn gebleven – ingrijpen is geen zaak voor vrouwen!” Haar collega Sophie Quinton, in de fi lm de echtgenote van de enige getuige die uiteindelijk wél naar de politie stapt, lacht: “Ik zou mijn vader bellen, denk ik!” Belvaux nuanceert hun uitspraken. “Ik denk ook dat ik in zou grijpen. Maar dat dachten de 38 getuigen in de fi lm ook van zichzelf – tot het echt gebeurde.” (JB)
uit het programma om de naamgever van het café te eren. Ai Weiwei Café 12:00 – 20:00, praatje om 14:00 uur, Karel Doormanstraat 278
DONDERDAG 26 JANUARI Ai Weiwei Café Het Ai Weiwei Café is elke dag van 12:00 tot 20:00 geopend. Deze bijzondere ontmoetingsplek huisvest al even bijzondere installaties en biedt daarnaast gratis wifi. IFFR-programmeurs Gerwin Tamsma en Gertjan Zuilhof vertellen om 14:00 uur een verborgen Chinese geschiedenis en vertonen in pre-wereld-première een sneak preview
Fabrieksopening Michel Gondry opent vanmiddag hoogstpersoonlijk zijn Home Movie Factory, een zogenaamde fi lmfabriek waar amateurs zich met een camera, een zelfgeschreven script en een overdosis enthousiasme kunnen uitleven op zestien sets. De Home Movie Factory opent pas morgen officieel haar deuren, maar om 17:00 kan iedereen met fabrieksdirecteur Gondry het glas heffen. 17:00 uur, Roodkapje ROTTTERDAM, Meent 119-133
DOWNLOAD THE IFFR APP De IFFR-app maakte vorig jaar zijn debuut op iPhone en iPad en ligt vanaf deze editie ook gratis in de virtuele winkelschappen van de Androidmarket. Met deze app heeft u het complete programma, inclusief dagprogrammering en uw MyIFFR-agenda, altijd up to date in uw broekzak of handtas. Verdwalen op weg van Luxor naar LantarenVenster kan niet meer, want Google Maps wijst u de weg naar elke festivallocatie. Dankzij de fijne filmtrailers en een dagelijks videoverslag vliegen die paar minuten wachten in de rij voorbij.
Filmswingen Vanavond én vannacht laat de VPRO het festival dansen. Na de Canadese film Café de Flore van Jean-Marc Vallée, en de voorfilm Mourir auprès de toi van Spike Jonze is het dansen in de sfeervolle foyer en de Kleine Zaal op de strakke funk van Lefties Soul Connection, electropopband Le Le, de Nederlands-Berlijnse experimentele pop van Bart Constant, de Groningse mc Kraantje Pappie, Grote Prijs van Nederland-winnaar Presk, de muziek van electronisch jazzwonderkind Jameszoo en de in 2012 terugkerende DJ Brutus en DJ Sandeman. VPRO-leden betalen €15, niet-leden €17,50. Uitsluitend naar het feest? Dan zijn de prijzen respectievelijk €5 en €7,50. 20:30 – 03:00 uur, kaarten aan de Centrale Kassa en online
Jouw gids voor kunst en cultuur Welke films, concerten, festivals, en muziek mag je niet missen? Met de Volkskrant altijd kunst en cultuur bij de hand.
vk.nl/events 056-VK-IFFR-Daily Tiger-272 x 390 mm + 5 mm.indd 1
11/7/2011 1:05:22 PM
TAKE
3
Wat zou festivaldirecteur Rutger Wolfson doen als hij vandaag een dagje vrij was? Drie tips.
The Invader
“Een van de beste fi lms die ik de afgelopen jaren heb gezien. Vanaf het eerste moment is duidelijk dat Nicolas Provost, de Vlaamse videokunstenaar en fi lmmaker, volledige controle heeft over de regie. Ieder shot is nauwkeurig uitgekiend, de hoofdrolspeler is fantastisch en het verhaal is sterk. The Invader gaat over een zwarte buitenstaander, die van een leven in het westen droomt. Provost heeft ervoor gekozen om het verhaal vanuit zijn perspectief te vertellen, in een omgeving die op een subtiele manier vreemd aanvoelt.” Festivaldirecteur Rutger Wolfson en zakelijk leider Janneke Starink ontvangen op de openingsavond prominente gasten bij de ingang van de Doelen. Daaronder ook diverse politieke kopstukken. De Rotterdamse burgemeester Aboutaleb is in gezelschap van zijn echtgenote Khaddouj Aboutaleb. Ook VVD-staatssecretaris Halbe Zijlstra komt zich aan filmcultuur laven. foto: Bram Belloni
Engagement en beats uit Brazilië Voor de wereldpremière van Bete & Deise koos kunstenares Wendelien van Oldenborgh geen grote bioscoopzaal als locatie, maar poppodium WORM. Let op: de documentaire wordt maar één keer vertoond dit festival. Ook uniek: de funky performance van een van de hoofdpersonen.
De Rotterdamse kunstenaar Wendelien van Oldenborgh komt graag in WORM vanwege de onafhankelijke fi lms die er te zien zijn. Dat kunstenaars en fi lmmakers regelmatig samenwerken in deze festivallocatie, maakt het voor haar ook een uitstekende premièrelocatie voor Bete & Deise. Van Oldenborgh is van huis uit namelijk beeldend kunstenaar, maar maakte ditmaal een creatieve documentaire waarin zangeres Deise Tigrona en soapactrice annex politiek activiste Bete Mendes met elkaar in gesprek gaan. “Ik ontmoette de vrouwen in Brazilië en raakte geïntrigeerd door hun verhalen. Ze zeggen beiden iets over maatschappelijke en politieke ontwikkelingen, maar op hele verschillende manieren. Als mede-oprichter van de arbeiderspartij vocht Bete jarenlang voor betere arbeidsvoorwaarden. Deise komt uit Cidade de Deus, een arme buurt met een gewelddadige geschiedenis. In baile funk, een populair underground-muziekgenre met seksueel expliciete teksten, kan ze kwijt wat ze wil zeggen over haar eigen situatie.” Twee dagen lang fi lmde Van Oldenborgh hun scherpe, intieme en soms emotionele discussies over maatschappelijke en persoonlijke onderwerpen. Na de fi lm mag er tot in de vroege uurtjes gedanst worden op de expliciete teksten en Braziliaanse beats van Funk Carioca, verzorgd door hoofdrolspeelster Deise Tigrona (die voor het eerst in Nederland optreedt!). Tipje van de muzikale sluier: M.I.A. gebruikte een sample van Deise in het populaire nummer Bucky Done Gun. (KvdM) Bete & Deise – Wendelien van Oldenborgh
Vr 27 20:00 WORM, Boomgaardstraat 71
In Memoriam De gerenommeerde fi lmmaker Theo Angelopoulos (1935) overleed dinsdag aan de gevolgen van een verkeersongeluk. Het 76-jarige Griekse arthouseicoon werkte nog volop aan zijn fi lm The Other Sea in Piraeus, over de effecten van de financiële crisis. Angelopoulos bezocht het IFFR met name in de beginjaren van het festival en was er een graag geziene gast. Zijn
fi lm Days of ’36 (1972) had in Rotterdam z’n internationale première. Later werd ook Eternity and a Day (1998) in Rotterdam vertoond. Afgelopen weekend stierf producent Bingham Ray aan een beroerte, tijdens een bezoek aan het Sundance Film Festival. Als baas van productiehuis United Artists bracht hij onder meer Bowling for Columbine van Michael Moore uit. In 2000 was hij lid van de Tiger Award Jury op het festival. Bingham werd 57 jaar. Danser en choreograaf Ton Lutgerink (1946) overleed afgelopen dinsdag, op 65-jarige leeftijd. Vanaf 2 februari is hij te zien in de festivalfi lm Nol King Ruter van Nout Heerkens, een dansfi lm over de laatste intieme voorstelling van de oud-danser. (MN) Zie ook pagina 5 in het Engelstalige gedeelte van de Daily Tiger
IFFR in het zonnetje Wie dit jaar tussen 29 maart en 1 april op vakantie gaat naar Curaçao kan er niet alleen genieten van zon, zee en strand, maar ook van de mooiste IFFR-favorieten – en wel in Willemstad, op het eerste Curaçao International Film Festival Rotterdam.
Op het Curaçao International Film Festival Rotterdam zijn vier dagen lang de mooiste onafhankelijke fi lms te zien – een selectie van circa vijftig titels die eerder hoge ogen gooiden in Rotterdam. “We willen laten zien dat Curaçao niet alleen een vakantieklimaat, maar ook cultuur te bieden heeft”, legt organisator Michael Elias uit. “Voor toeristen is het een toevoeging aan hun vakantie, maar ook voor inwoners is het festival interessant. Mensen gaan hier graag naar de bioscoop, maar zien vooral commerciële, Amerikaanse fi lms. Het aanbod aan artistieke, kunstzinnige en lowbudgetfi lms is minimaal: er is maar één fi lmhuis op Curaçao. Daar speelt het festival op in.” Het Curaçao IFFR is een initiatief van de Fundashon Bon Intenshon, een Curaçaose stichting die vanuit maatschappelijke betrokkenheid projecten ondersteunt op het gebied van onder meer cultuur, sport en toerisme. De stichting organiseert ook het Curaçao North Sea Jazz Festival, dat sinds 2010 jaarlijks op het eiland plaatsvindt. Het fi lmfestival is hierop een vervolg. “In drie zalen zijn IFFR-klassiekers en -publieksfavorieten als Antonia en Todos tus muertos te zien. We leggen een accent op fi lms uit het Caraïbisch gebied en Latijns-Amerika. Daarnaast zijn er randactiviteiten die toeristen en de lokale gemeenschap, vooral de jeugd, bij het Curaçaose cultuuraanbod betrekken. Zo spelen jeugdorkesten fi lmmuziek in de open lucht en kunnen jongeren een reis naar het IFFR winnen als ze een korte fi lm maken met hun mobieltje. Ook nodigen we regisseurs uit binnen- en buitenland uit.
Nocturnal Taipei
Uiteindelijk moet het kleinschalige festival uitgroeien tot een internationale ontmoetingsplaats voor fi lmmakers en -producenten.”
Tuktuk-service Dit jaar zet het festival tuktuks in die festivalgangers gratis heen en weer vervoeren tussen het Schouwburgplein en LantarenVenster aan de Wilhelminapier op de Kop van Zuid. De reistijd bedraagt zo’n tien minuten. Wie meer tijd heeft tussen de voorstellingen in, kan bij de bestuurder ook een toeristische route aanvragen. De tuktuk-rit wordt dan een soort sightseeing Rotterdam, waarbij de bestuurder zich spontaan ontpopt tot stadsgids. De tuktuks rijden van donderdag 26 tot en met zondag 29 januari en van donderdag 2 tot en met zaterdag 4 februari, steeds tussen 12:00 en 21:00 uur.
Ondertussen op YouTube Het IFFR heeft een eigen kanaal op YouTube. Zo programmeert het festival ook op uw computerscherm! Op youtube.com/iffrotterdam zijn gratis en voor niets korte en lange IFFR-fi lms te bekijken. De collectie wordt steeds uitgebreid, dus u bent niet snel uitgekeken. Maar ook de vertrouwde festivalsite vertoont streaming video. Tijdens het festival zijn via fi lmfestivalrotterdam.com/vod een aantal gratis producties te zien, die een link hebben met het actuele programma. Tot en met zondag kunt u daar genieten van Floating in Memory. Deze speelfi lm, in thematiek passend bij het Signals-programma Hidden Histories, gaat over een Chinees kassameisje en een loverboy, die allebei het platteland hebben ingeruild voor de grote stad.
“Een foto-installatie van regisseur David Verbeek die te zien is in de Jurriaanse Hal in de Doelen. Op deze foto’s van de Taiwanese hoofdstad herken je de sfeer van Verbeeks fi lms. Club Zeus, die vorig jaar op het festival te zien was, speelt zich ook af in een grote, drukke stad, maar ademt toch rust. De verhouding tussen mens en natuur staat centraal op de foto’s, die vaak ’s nachts zijn genomen. David heeft weleens gezegd dat hij ieder jaar in Rotterdam te zien wil zijn. In 2004 (Beat), 2007 (Melody Z), 2008 (Shanghai Trance) en vorig jaar (Club Zeus) waren hier fi lms van hem geprogrammeerd. Dit jaar voegen we daar voor het eerst een fotoreeks aan toe.”
Disclaimer
“In het programma-onderdeel For Real staat niet langer de traditionele vraag centraal wát fi lm is, maar wáár het is. Film speelt zich voor een groot gedeelte af in ons hoofd. Film is volledig in ons onderbewuste doorgedrongen en daar speelt beeldend kunstenaar Wouter Huis mee in zijn installaties. Dat kan een performance zijn, zoals hij demonstreert in Performance #1, een garagebox met een gesloten deur die geopend wordt en de werkelijkheid als een reeks fi lmbeelden presenteert. Zijn werk Disclaimer is een bord dat op de gevel van het Manhattan Hotel hangt. ‘The characters and events depicted in this spectacle are fictious, and similarity to actual persons, living or dead, is purely coincidental,’ staat erop. Waarmee alles in fi lm verandert.” (KvdM)
3
lanceert in Rotterdam, Den Haag en Delft
NOG 11 DAGEN
De Cinevillepas. Onbeperkt naar de film in 19 filmtheaters voor maar €18,00 per maand. www.cineville.nl
De lekkerste sushi van Rotterdam!
1
1/17/12
12:23 PM
Beurs
City Lens
Ed Wubbe
Cinerama
dailytigergnmwh.pdf
Met deze coupon ontvangt u bij aanschaf van sushi 1 sushi handroll gratis!
Beurs
Coolsingel
Westblaak
Coolsingel 143 (Boven metrostation Beurs)
Live muziek
Combattimento Consort Amsterdam Enjoy the fresh taste
8 t/m 11 februari en 7 & 8 april te zien in de Rotterdamse Schouwburg Meer informatie op www.scapinoballet.nl en IFFR_2012_DT_Pearl.indd 1
16-01-2012 13:00:37
Meet 'n' greet experts en business professionals. Mix ‘n’ match met potentiële partners en opdrachtgevers op het gebied van gaming, film, tv, animatie en ander bewegend beeld
13.00 - 13.30: C
M
13.30:
Y
Registratie en inloop
met koffie, thee en zoetigheden
Start programma: Welkom en Introductie
- Hedi D. Legerstee – Rotterdam Media Commission - Matthijs Dierckx – Control Magazine
CM
Over businessmodellen en IP
MY
Micha van der Meer – Witan
CY
Case Studies – De Do’s en Don’ts van het samenwerken
CMY
- Michiel Snijders – il Luster Producties (animatiestudio) - Jeroen de Cloe – Sticky Studios (game developer)
K
Funding
- Syb Groeneveld – Mediafonds Over de e-cultuur-regeling - Dominique van Ratingen – MEDIA Desk Over de regeling interactieve werken van het Europese MEDIA programma
Power up! Panel – Laat je werk zien aan een panel van experts
Panelleden: Micha van der Meer – Witan, Jeroen de Cloe – Sticky Studios, Tinga Kleefman – Kneppelhout & Korthals, Gerben Schermer – HAFF
Gesproken column Power up! Mix ‘n’ Match met Food ‘n’ Drinks
Spreek één op één met nieuwe contacten; potentiële opdrachtgevers en samenwerkingspartners
18.00:
Einde
TIGER AWARDS COMPETITIE 2012
Maja Milosˇ over Clip
TIGER AWARD COMPETITIE VOOR KORTE FILM
Jeroen Eisinga over Springtime
‘DE PASSIE OVERWINT, ‘IK HEB ECHT IETS ZEKER BIJ TIENERS’ TG OVERWONNEN’
Maja Miloš maakte met Clip, haar speelfilmdebuut, een heftig portret over de generatiekloof in Servië, waarin jonge tieners zich te buiten gaan aan destructief groepsgedrag, met veel drugs, seks en popmuziek. So what’s new? De sociale media. In een notendop
“Clip is een intiem, teder verhaal, dat zich afspeelt tegen een harde achtergrond. Een mix van wrede realiteit en liefdesscènes, een mengeling van de lichtheid van de jeugd en de zwaarte van de sociale problemen in Servië.” Eerste keer
“Het was een ingewikkelder proces dan ik gewend was van vorige korte fi lms en documentaires. Complex vanwege het thema en vanwege het werken met een heel jonge, onervaren cast. Ik heb drie jaar aan deze fi lm gewerkt. Twee jaar geleden begon ik met de casting en vanaf vier maanden voor het draaien hebben we heel intensief gepraat en gerepeteerd met de jongeren. Eenmaal op de set ging het verbazingwekkend gemakkelijk, als je bedenkt wat voor heftige dingen de acteurs moesten doen.” Servië
“Het is in Servië voor iedereen lastig om fi lms te realiseren: of je nou beroemd bent of pas komt kijken. In de jaren zestig en zeventig was de Servische cinema van wereldniveau en lag de lat heel hoog. Daarna volgde een lange periode van onverschilligheid. Nu komt daar langzaamaan verbetering in. Sinds kort is er ook weer overheidssubsidie en dankzij de digitalisatie is het voor makers veel eenvoudiger gewoon maar te beginnen.” Rotterdam
“Voor jonge fi lmmakers is niets belangrijker dan dat ze hun fi lm aan een publiek kunnen tonen. Geselecteerd worden door een belangrijk festival als het IFFR is de mooiste kans die een debutant kan krijgen.”
Generatieconflict
“Mijn eigen jeugd was niet bepaald probleemloos: we zaten toen in een oorlog. Nu wordt onze samenleving bepaald door een combinatie van verloren normen en totale apathie. De oudere generatie toont zich opvallend conservatief en veel jongeren zetten zich daar tegen af door te vluchten in buitenproportioneel gepassioneerde relaties. Die passie uit zich in zowel gewelddadigheid als enorme tederheid. De jongeren in Clip vertonen onvoorspelbaar gedrag, net als in het echte leven. Ik schreef het script aanvankelijk met achttienjarigen in gedachten, maar stelde na research die leeftijd naar beneden bij. Ik sprak met honderden jongeren, daarvan bleek tachtig procent direct of indirect ervaring te hebben met zelfgemaakte seksfi lmpjes die online werden verspreid. Dit bleek vooral te spelen bij veertien- tot zestienjarigen. Hoofdrolspeelster Isidora Simijonovic was pas veertien toen we Clip draaiden, dus ik heb veel met haar en haar ouders gepraat. Voortdurend iedere scène in een context geplaatst om duidelijk te maken waarom het zo belangrijk was dat die in de fi lm kwam. Eerlijkheid stond voorop, ik wilde geen exploitatie.” Bright Future
“Na het IFFR gun ik mezelf een week vrij en daarna begin ik met sociaal onderzoek voor een nieuw project. Dat zal zijn oorsprong ook weer hebben in de Servische realiteit. En natuurlijk hoop ik te zijner tijd weer een fi lm met Isidora te kunnen maken. Over haar denk ik echt: ‘I found a diamond in the mud!’” (EJ) Clip – Maja Milos
Vr 27 15:30 Pathé 7, za 28 21:15 Pathé 6, ma 30 16:15 Pathé 3, do 2 22:15 LantarenVenster 3, za 4 21:45 Pathé 5
Niet zelden tart experimenteel filmmaker Jeroen Eisinga (1966) het noodlot. Zo probeerde hij in de korte film 40-44-PG (1993) geblinddoekt een onbestuurde auto te ontwijken. In Arm Schaap (1997) legde hij een schaap ruggelings neer, filmde het dier vervolgens en haalde zich daarmee de woede van dierliefhebbend Nederland op z’n hals. Voor Springtime liet hij zich bedekken door een haag van bijen. Achter de schermen belandde Eisinga op de eerste hulp, maar on camera toont hij zich een ware zenmeester. In een notendop
“Performancekunstenaar Jeroen Eisinga wordt gaandeweg bedekt door bijen. Ook de achtergrond bestaat uit een muur van bijen. Doordat ze hem helemaal bedekken, verdwijnt de persoon Jeroen Eisinga en gaat hij letterlijk en figuurlijk op in zijn achtergrond.” Lang leve kort
“Korte fi lms maken betekent voor mij vrijheid. Je hoeft aan niemand verantwoording af te leggen, je kunt zelf produceren, regisseren en de performance doen. Daardoor wordt het eindresultaat nooit middelmatig. Bij een democratisch groepsproces neemt de kans op middelmatigheid toe.” Koudwatervrees
“Het moeilijkste in het proces was heel simpel: ermee beginnen, het laten gebeuren. Hoe bereid je je daar geestelijk op voor? In het begin was ik gespannen, maar dat verdween snel. Ik heb zelfs die steken – zo’n dertig stuks – niet gevoeld. Ik hoorde alleen mijn ademhaling, het kloppen van mijn hart en op de achtergrond bijengezoem. Technische zaken kunnen ook ongelofelijk irritant zijn, maar daar moet het niet om gaan. Springtime is niet alleen een mooi plaatje, maar ook een ervaring die er toe doet: ik heb echt iets overwonnen.”
De prestigieuze Tiger Awards Competitie is het boegbeeld van het International Film Festival Rotterdam. Het winnen van een Hivos Tiger Award betekent behalve een trofee en een geldbedrag ook internationale erkenning.
Vijftien premières doen een gooi naar een van de drie gelijkwaardige Hivos Tiger Awards en de daaraan verbonden geldprijs van €15.000. Of eigenlijk moeten we zeggen: zestien regisseurs, want de Hivos Tiger Award is nadrukkelijk een prijs voor makers, die met een eerste of tweede film meedingen. Even belangrijk als dit geldbedrag is de internationale erkenning en belangstelling die een Tiger Award-nominatie met zich meebrengt. De Tiger Awards vormen voor veel
TS
Meevaller
“Nederlandse en Vlaamse bijenhouders dachten dat ik geschift was en dat had ik ook wel zo’n beetje verwacht. Het was een ongelofelijke opluchting dat Ierse bijenhouders het een te gek idee vonden. Ze wilden bewijzen dat hun bijen, een Iers ras, dat agressiever en groter is dan ‘onze’ Italiaanse bijen, me niet helemaal lek zouden steken. Ze waren heel professioneel en ik vertrouwde op hun kennis. Ja, ik neem wel risico’s, maar ik ben natuurlijk niet levensmoe!” Festivaldebuut
“Doorgaans vertoon ik mijn werk in musea, omdat korte fi lms tijdens fi lmfestivals niet altijd de aandacht krijgen die ze verdienen. Maar Springtime is echt voor een donkere zaal bedoeld en zo’n sterk beeld, dat de fi lm denk ik goed overeind blijft staan binnen het programma. En op groot doek en 35mm is het beeld bovendien heel indrukwekkend: je kunt de pootjes van iedere bij zien. Ik ga straks zelf in de zaal zitten, want ik ben heel benieuwd hoe mensen reageren. Weglopen uit een bioscoop doe je niet zomaar.” Telelens
“We hebben verschillende lenzen uitgeprobeerd en de telelens werkte het beste, omdat die een plat en daardoor claustrofobisch beeld geeft. En ik moest ook niet naar voren komen, maar vooral opgaan in die muur van bijen. Juist dat maakte het een fi lm. Anders zou het alleen een performance zijn.” Bright Future
“Ik loop met plannen rond voor een speelfi lm. Mijn korte fi lms zijn poëtisch en voor meerdere uitleggen vatbaar. Dat zou ik ook in een langere fi lm met een klassieke structuur willen bereiken.” (MN) Springtime – Jeroen Eisinga (Tiger Awards
Competition for Short Films 1) Do 26 20:00 LantarenVenster 3, vr 27 17:15 LantarenVenster 3.
filmmakers dat onontbeerlijke steuntje in de rug: niet zelden trekken ze bijvoorbeeld financiers over de streep om een volgend project mogelijk te maken. De winnende Tigers worden op de avond van vrijdag 3 februari bekendgemaakt. De korte film kent een eigen competitie, de Tiger Awards Competition for Short Films. Dit jaar heeft die 21 kanshebbers. Anders dan bij de Tijgercompetitie voor lange fi lms is die voor de ‘korte Tijgers’ niet automatisch voor jong, beginnend talent. Ook veteranen en oude bekenden als Phil Collins (nee, die andere) maken dus kans om in de prijzen te vallen. De uitreiking van de Tiger Awards for Short Films vindt plaats op maandag 30 januari om 22:00 uur in WORM, gratis entree.
5
1e editie
CURAÇAO INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM 29 maart t/m 1 april a.s.
SPECIA REISARR ANG LE EMENTEN incl. vliegretou + uw bioscoopr en verblijf kaartjes
Shoppen, eten, drinken, slapen / Shopping, eating, drinking, sleeping VERBLIJF IN GASTHOTEL RENAISSANCE RESORT of keuze uit 35 hotels & appartementen
PROFITEER VAN
KLM Werelddeal Weken en boek snel! (boeken t/m 6 februari a.s.)
‘T BESTE EXCUUS VOOR DE FILMLIEFHEBBER DOESTRAVEL & CADUSHITOURS De officiële reisorganisatie
Ga naar Caribbean.nl of bel (070) 312 95 95
t e e Me th ! d l r o w BAZ AdV IFFR 1/4 staand.indd 1
witte de withstraat 16 3012 BP Rotterdam www.hotelbazar.nl reserveren: 010-206 51 51 (hotel & restaurant)
24-11-11 13:43
LINK
Animatie
Tatsumi is het fi lmische levensverhaal van de beroemde manga-auteur Tatsumi Yoshihiro, in de vorm van beeldschoon getekende, melancholieke animaties: een passender eerbetoon aan de Japanse tekenkunstenaar is nauwelijks denkbaar. Van Tatsumi’s fi lmische strips – gebaseerd op diens autobiografische manga A Drifting Life – naar Khoo’s stripachtige cinema. Een echte ‘gekiga’, ofwel: manga voor volwassenen.
Wie beweert dat bejaarden tot geraniumstaren gedoemd zijn, kent Sigrídur Níelsdóttir niet. Pas na haar zeventigste begon dit IJslandse muziekfenomeen aan een indrukwekkend oeuvre, met behulp van huishoudelijke apparaten, een keyboard en een cassetterecorder. De speelse documentaire Grandma Lo-fi: The Basement Tapes of Sigrídur Níelsdóttir is een creatieve improvisatie à la Níelsdóttir: met fi lmische middelen als stop motion, verschillende fi lmformaten en maffe collageclipjes.
Kunstenaar Pablo Ferro is verantwoordelijk voor coole openingscredits van filmklassiekers als Dr. Strangelove en voor de opzienbarende trailer van A Clockwork Orange. Ferro’s eigen leven – seks, drugs en nog eens seks – is minstens zo opzienbarend. In Pablo komen behalve het grafische fenomeen zelf ook bevriende acteurs en regisseurs aan het woord. Ferro’s eigen roemruchte verleden komt in getekende sequenties tot leven.
Geen trucjes maar puur natuur Het IFFR is een festival van ontdekkingen. Ook op acteergebied. Met Lena speelt debutante Emma Levie zich in de kijker. Niet gek voor een actrice die per toeval – door de moeder van haar oppaskind – werd ontdekt. Het mag een wereld van verschil heten: van de Gentse achterstandswijk uit de charmante arthousehit Aanrijding in Moscou naar de metropool Rotterdam in Lena. De overstap van regisseur Christophe Van Rompaey leverde een wezenlijk andere film op, maar beide films getuigen van een scherp observatievermogen en oog voor personages van vlees en bloed. Vooral het zeventienjarige titelpersonage, met een zwak voor foute jongens, maar ook met zoveel pit en daadkracht dat de slachtofferrol haar niet past, maakt diepe indruk. De jury van het Franse filmfestival van Les Arcs riep de debuterende Emma Levie zelfs uit tot beste actrice. Saillant detail: de 21-jarige Levie rolde per toeval in het vak, en ziet acteren beslist niet als haar roeping. “Ik vond op een goede dag een berichtje van de moeder van mijn oppaskind op Hyves: of ik geen zin had om een auditie voor een film te doen. De productie was wanhopig op zoek naar een hoofdrolspeelster en vroeg iedereen om uit te kijken. Mijn oppasmoeder is een goede vriendin van de casting director, en zo werd ik getipt.” De eerste auditie ging “belabberd”, aldus Levie. “Ik dacht dat ik er nooit meer iets van zou horen, maar in plaats daarvan kreeg ik het advies om Aanrijding in Moscou te kijken. Daar was ik erg van onder de indruk, ik was ineens gemotiveerd. Bij mijn eerste ontmoeting met Christophe vertelde hij me dat mijn eerste auditie weliswaar niet goed was, maar dat hij geïntrigeerd was door wat ik tussen de spelopdrachten door deed. Vooral hoe ik beweeg en kijk boeide hem. Volgens hem vertel ik een groot verhaal met mijn ogen. Waar Christophe voor viel was mijn naturelle voorkomen. Ik ken de trucjes niet, maar dat was in dit geval juist geen minpunt. Als voorbereiding op het echte werk ben ik een aantal keren gecoacht door Monic Hendrickx. En ik heb een paar dagen in Gent met Anemone Valcke gewerkt – die had namelijk ten tijde van Aanrijding in Moscou ook nog geen ervaring. Voor mijn rol was het bovendien noodzakelijk dat ik op dansles ging. Lena doet namelijk aan line dancing. Niet echt mijn muziekstijl – geef mij maar blues, rock ’n roll of wat ze indie noemen – maar daarom des te leuker.” Het drama bevat het nodige naakt: Emma moest regelmatig met de billen bloot. “Ik schaam me daar niet voor, hoewel het wel een eng idee is dat mijn oma de fi lm straks gaat zien. Ze weet dat het geen vrolijke fi lm is. Mijn ouders? Die zijn gewoon hartstikke trots. Mijn vader zei: ‘Die seksscènes zijn een beetje gek, maar de
foto: Felix Kalkman
close-ups van jouw gezicht raken me eigenlijk veel meer.’ Verder verwacht ik niet dat de Rotterdamse première anders zal zijn dan de buitenlandse die ik meemaakte. Hoewel… daar werd ik na de voorstelling spontaan geknuffeld, als een soort openbare teddybeer, wat wel een beetje vreemd was.” “Ik ben trots op Lena, maar heb geen moordende ambitie om door te gaan met acteren. Ik ga dus gewoon verder met mijn opleiding Beeld & Taal aan de Rietveld
Academie. Maar als zich een heel bijzonder project aandient? Toevallig zat ik gisteren De Noorderlingen te bekijken. Alex van Warmerdam is geniaal, dus het lijkt me bijzonder tof om in een film van hem te spelen.” (AD) Lena - Christophe Van Rompaey Vr 27 20:00 Pathé 7, za 28 19:15 Schouwburg Grote Zaal, zo 29 18.30 Pathé 2
Simon Pummell over Shock Head Soul en The Sputnik Effect
Documentaire over iets dat niet bestaat Net als in z’n eerdere korte werk, kiest Lewis Klahr in The Pettifogger, zijn eerste speelfi lm, voor een mix aan hypnotiserende fi lmtechnieken: bewegende collages, oude foto’s en fantastische strips in Lichtenstein-stijl. In zijn zelfbenoemde “abstracte misdaadfi lm” zien we hoe een kleine crimineel in de jaren zestig aan kwaadaardige hebzucht ten onder gaat.
Animaties zijn niet per defi nitie kleurrijk of speels. Een getekend drama kan net zo grimmig zijn als het echte leven. Dat bewijst Manque de preuves, een korte, experimentele animatiedocumentaire, waarin een Nigeriaanse vluchteling na de vlucht uit zijn land verstrikt raakt in Europese regelgeving. Met gelaagde grijstinten en interessant, haast wiskundig lijnenspel. (MN)
Regisseur Simon Pummell raakte gefascineerd door de waanzin van Paul Schreber, die in de late negentiende eeuw een dagboek publiceerde over zijn tijd in een gesticht. Pummells film Shock Head Soul vermengt drama met documentaire talking heads en geanimeerde waanbeelden. “Het is een documentaire over iets dat nooit heeft bestaan: het universum volgens Schreber, dat alleen in zijn hoofd bestond.” De naadloze vermenging van verschillende genres was voor Pummell essentieel. “Het dagboek geeft een verschuivend, instabiel universum weer. Schrebers realiteit verandert continu, er is geen vaste waarheid, hoewel Schreber gelooft dat hij door God geïnstrueerd wordt. De drie elementen van de fi lm – animatie, drama en documentaire – moesten elkaar constant ter discussie stellen, zodat ook in de fi lm steeds de vraag blijft wat waarheid is.” Om die onzekerheid te bereiken werden de hedendaagse experts die in de fi lm commentaar geven op Schrebers zaak – gerenommeerde psychiaters,
psychologen en mediatheoretici – in negentiendeeeuwse kostuums gehesen. “De relatie tussen de hedendaagse psychiaters en die uit Schrebers tijd moest vervagen, ik wilde geen hiërarchie waarin het heden belangrijker was. In de negentiende eeuw ging men veel formeler met elkaar om en dat fundamenteel andere gedrag moet zichtbaar zijn om Schrebers verhaal goed te kunnen begrijpen. Die experts vonden het fantastisch! Sommigen vroegen zelfs of ze de kleren mochten houden. Door een goed gesneden pak aan te doen verandert ook je houding. Het was echt fascinerend hoe ze door het dragen van die kostuums iets formelers kregen.” Als we Pummell kort voor het festival spreken, is hij nog druk bezig met de opbouw van zijn For Realinstallatie, The Sputnik Effect, die nauw samenhangt met Shock Head Soul. Het gedeelde element tussen de twee is de ‘writing down machine’ die een centrale plek inneemt in Schrebers visioenen. Het apparaat dat Schreber ziet en waarop hij zijn boodschappen van God ontvangt, is een afgeleide van technologische apparaten als de typemachine, de telegraaf en röntgenapparatuur. De bolvormige typemachine werd gebaseerd op de schrijfmachine die
Rasmus Malling-Hansen in 1865 ontwierp. “Dat is een prachtig, elegant ontworpen apparaat met de vorm van een halve bol. Maar Malling-Hansen was geen zakenman en zijn uitvinding raakte in de vergetelheid.” In de fi lm is de bol een manifestatie van de waanideeën van Schreber; de installatie trekt hem uit die context en plaatst hem in de jaren ‘50, rond de lancering van de Russische satelliet in 1957. “Research voor het project wees al snel uit dat mensen met zware psychoses vaak aangetrokken worden door cutting-edge technologie. Toen de Spoetnik werd gelanceerd, waren er ineens overal ter wereld mensen die zeiden dat de satelliet ze bespioneerde.” In de installatie zweven de schrijfbollen door de ruimte – dankzij ouderwetse rood/ groene 3D-brilletjes. “Die 3D verwijst naar al die apocalyptische science fictionfi lms van de jaren ‘50, die een populaire uiting zijn van diezelfde paranoia.” (JB) Shock Head Soul: ma 30 19:15 Pathé 5, di 31 19:15
Pathé 3, wo 1 19:00 LantarenVenster 1, vr 3 22:30 Cinerama 5 The Sputnik Effect: dagelijks doorlopend tussen 11:00-18:00, TENT
7
EXTRAORDINARY FILMS, UNIQUE LOCATIONS
Jameson houdt van film. Daar wordt geen geheim van gemaakt. Sterker nog; het is een voorliefde, die we graag met de wereld delen. De Jameson Film Experience is hier een voorbeeld van, een filmbeleving zoals oprichter John Jameson het zelf graag gezien zou hebben. In samenwerking met het International Film Festival Rotterdam brengt Jameson Irish Wiskey je een unieke serie filmevenementen waar jij als kijker in mee wordt gezogen, onderdeel van uitmaakt, door ge誰nspireerd wordt of gewoon heel hard om moet lachen.
JAMESON FILM EXpERIENCE N 4 LOCATION: SCHIECENTRALE ROTTERDAM DATE: 3 FEBRUARY 2012
For more info, join: facebook.com/jamesonfilmexperience
Geniet, maar drink met mate.
JFE4_272x390_deel2.indd 1
18-01-12 10:04
ROOM #6065
De Belgische regisseur en acteur Bouli Lanners laat op zijn hotelkamer de televisie uit en de minibar dicht. Het enige dat hij er doet is lezen. Lanners zit dichtbij de grote ramen en vindt het als echt buitenmens jammer dat ze niet open kunnen. Voor de twee dagen dat hij hier verblijft, heeft Lanners maar liefst drie boeken meegenomen. Hij is nu halverwege Medicine River van Thomas King. Foto: Corinne de Korver
Coffin Joe op bezoek
DIRECTOR’S PROFILES Bright Future
Regisseur Jeroen van Velzen (1979) werd geboren in Heerlen, maar verhuisde op tweejarige leeftijd met zijn ouders naar Kenia. Daar bracht hij zijn tienerjaren door. “Mijn ouders vonden deze wereld niet geschikt om in op te groeien,” vertelt hij in Wavumba. Het gezin verhuisde daarom naar Engeland. Tijdens het ontbijt van bruine bonen en worstjes en lessen op een kostschool droomde hij van Keniaanse verhalen over haaien, magie en zeegeesten. In zijn eerste lange documentaire keert hij terug naar Kenia om deze vast te leggen. Persoonlijke verhalen staan centraal in Van Velzens werk: tijdens zijn studie aan de Nederlandse Film- en Televisie Academie maakte hij een documentaire over zijn autistische broertje (Drieduizend meter boven de wolken, 2008). De fi lmmaker moet zijn Rotterdamse wereldpremière helaas missen: hij vaart momenteel met een zeilboot langs de kust van Afrika. Wavumba, do 26 18:30 Pathé 2
Spectrum
De waanzin is niet altijd gespeeld Vreemde vogels waren er wel eerder op het IFFR, maar slechts weinigen daarvan hadden zo’n bizarre carrière als José Mojica Marins. De Braziliaanse regisseur en acteur is te gast bij het Signals-onderdeel The Mouth of Garbage. Fans van zijn alter ego Zé do Caixão, alias Coffin Joe, kunnen hem aanstaande zondag wellicht de hand schudden – als die lange nagels tenminste niet in de weg zitten!
Tekst: Barend de Voogd Die nagels (tegenwoordig alleen aan zijn linkerhand en daar beperkt tot de duimnagel) zijn het handelsmerk van de sinistere doodgraver Coffin Joe, oftewel Zé do Caixão – in het thuisland Brazilië bekender en populairder dan Frankenstein. Schrijver dezes rekent zich sans gêne tot de fans. Toen Coffin Joe zijn debuut maakte in At Midnight I’ll Take Your Soul (1964), vatte een gospelkoortje het personage perfect samen: Coffin Joe
Zé do Caixão / Um homem sem deus, sem fé, sem amor. / Não teme a ninguém, nem mesmo a dor. / Teu nome gravou-se profundo: / Zé do Caixão! Zé do Caixão! / Seu eco estremece o mundo. / Não tem coração! Não tem coração!* Zé do Caixão / Een man zonder God, zonder geloof, zonder liefde / Hij vreest niemand, vreest zelfs geen pijn. / Je stem kerft diep: / Zé do Caixão! Zé do Caixão! / Het echoot over de wereld. / Hij heeft geen hart! Hij heeft geen hart! Zijn debuut leert dat de duivelse grafdelver maar één ding wil: de perfecte vrouw die hem het perfecte kind zal schenken. Daartoe ontvoert hij vrouwen en test hun uithoudingsvermogen met allerhande akelige martelingen. Coffin Joe doodt en pijnigt, maar wordt ondertussen zelf ook geplaagd door de geesten van zijn slachtoffers. En zijn lange galmende monologen maken duidelijk dat het om niets minder gaat dan een filosofische strijd met God en de mensheid: “Ziedaar de perfecte creatie der natuur: kinderen! Jammer, dat ze opgroeien tot idioten. Verloren in een doolhof van egoïsme en gedomineerd door een kracht die niet bestaat: het geloof in de onsterfelijkheid van de ziel!” Coffin Joe, gespeeld door regisseur José Mojica Marins zelf, betoverde het Brazilië van de jaren zestig met zijn hoge hoed, sardonische grijns en orakelstem. Marins regisseerde de ene na de andere film en koos daarvoor titels als Ritual dos sádicos, Exorcismo negro en Delírios de um anormal. Tijdens tv-shows liet hij mensen
wormen eten en trok tanden zonder verdoving. Zijn studio, een oude synagoge, werd een trekpleister voor freaks, hippies en politiek subversieven. At Midnight I’ll Take Your Soul werd er in dertien dagen geschoten. In een documentaire openbaarde Marins dat hij destijds twintig amfetaminepillen per dag slikte, aan zenuwinzinkingen leed, een been brak en vanaf de brancard doodleuk verder regisseerde. Kortom: de waanzin was niet altijd gespeeld. Het is fascinerend dat Marins er regelmatig in slaagt ons mee te voeren in zijn delirium. Zijn debuutfi lm bevat naast een hoop overacting, ook prachtig surrealistische scènes met tarantula’s, slangen en droomvrouwen. Soms wordt, niet geheel onterecht, een vergelijking met Buñuel gemaakt. In zijn beste fi lm, This Night I Will Possess Your Corpse (1967), daalt Coffin Joe af in de hel. Het is het enige deel van de fi lm dat in kleur is en het felrode inferno vol naakte mensen, half ingegraven en krijsend, is een van de meest hallucinante stukjes cinema ooit. Het IFFR vertoont O despertar da besta (Awakening of the Beast) uit 1970. Het laatste half uur daarvan is klassiek Marins. Dat wil zeggen: kerkhoven, slavinnen in ondergoed, primitieve in-camera effecten en Coffin Joe die, tegen een geluidstapijt van gelamenteer en gekreun, teksten schreeuwt over “de ware rol van de vrouw”. De eerste helft van de fi lm, opgezet rond een radiodiscussie over LSD, is gelukkig vrolijker. Vooral die onvergetelijke scène waarin een jonge vrouw een
striptease uitvoert voor zwetende arbeiders, op de klanken van de pacifistische protestsong ‘Guerra’. Na afloop neemt ze lachend plaats op het cadeau dat zij voor haar hebben meegebracht: een pispot! Humoristisch, provocerend, pervers, gruwelijk en bevrijdend – helaas hebben Marins’ fi lms niet altijd die kwaliteit. Na talloze aanvaringen met de censuur leek zijn carrière in de jaren zeventig ten einde gekomen. In 2008 keerde hij echter opeens terug met Embodiment of Evil. Coffin Joe gaat in die fi lm meteen op zoek naar nieuwe volgelingen die bereid zijn alles te geven in zijn rituelen vol seks, drugs en kannibalisme: “Ik wil jullie hersens! Op de vloer! Nu!” Kennelijk met succes. De inmiddels 76-jarige heeft zijn nieuwste, A Praga, bijna af. Bijna een halve eeuw na zijn debuut heeft Coffin Joe ook weer een televisietalkshow op Canal Brasil. Je zou hem haast op zijn woord gaan geloven: “Eu sou eterno!” Barend de Voogd is hoofdredacteur van het tweemaandelijkse filmmagazine Schokkend Nieuws. O despertar da besta – José Mojica Marins, do 26 19:45
Cinerama 5, za 28 14:15 Schouwburg Grote Zaal Op zondag 29 januari is José Mojica Marins te gast bij de gratis toegankelijke presentatie van Gabe Klinger, fi lmwetenschapper en medesamensteller van het programmaonderdeel The Mouth of Garbage (Schouwburg Kleine Zaal, 17:00-19:00 uur).
BF
SP
In 2001 was voor het eerst een fi lm van regisseur Khavn De La Cruz (beter bekend als Khavn) te zien op het International Film Festival Rotterdam. Elf jaar later zijn we toe aan zijn 32ste – niet voor niets staat deze Manilleen bekend als de meest productieve fi lmmaker van de Filippijnen en omstreken. De La Cruz noemt zichzelf een “uitgesproken, experimentele fi lmmaker die graag grenzen verlegt” en die omschrijving doet hij eer aan met Mondomanila. In deze zogenaamde shockumentary laat de fi lmmaker armoede en onrecht op een bijna vrolijke manier zien: in musicalvorm. Naast fi lmmaker is Khavn dan ook componist, liedjesschrijver, zanger en pianist – hij schreef al veertien soundtracks voor Filippijnse fi lms. Mondomanila, do 26 20:00 Cinerama 6
Signals
MG
De Braziliaanse acteur, fi lmcriticus en –wetenschapper Jairo Ferreira overleed in 2003 op 57-jarige leeftijd, maar liet een indrukwekkend oeuvre achter. Naast alle fi lms waarin hij speelde – vooral experimentele fi lms uit de jaren zeventig – schreef hij vele fi lmkritieken. In 1986 kwam zijn bekendste publicatie uit, Cinema de Invenção (‘fi lmuitvinding’), waarin hij de underground-beweging binnen de Braziliaanse fi lmwereld beschrijft. Films maakte hij zelden – in totaal beslaat zijn werk vier uur. Zestig minuten daarvan bestaan uit O insigne ficante (1980), vandaag te zien op het festival. De fi lm is gedraaid op super8-en biedt een kijkje in het leven van de ‘Boca’-fi lmmakers uit die tijd. Smoezelig, poëtisch en openhartig. (KvdM) O insigne ficante, do 26 17:00 Cinerama 4
9
adv VPRO Daily Tiger do 26-1-12.indd 1
25-01-12 08:06
Production designer Carol Spier
Wildenthousiast over een ingestorte muur
vlnr: Vampierentempel uit Guillermo del Toro’s Blade 2 , een vroege Cronenberg: Scanners, de martelkamer uit Videodrome, gevaarlijke tv in Videodrome, telepod uit The Fly, Carol Spier op haar set van Eastern Promises, verlaten mertostation uit Del Toro’s Mimic en de sauna uit Eastern Promises.
Dit jaar krijgt Rotterdam bezoek van familie van David Cronenberg. Want zo ziet Carol Spier, Cronenbergs vaste production designer, zichzelf na een lange en vruchtbare samenwerking met de regisseur. Van de groezelige horror van The Brood tot de verwrongen realiteit in de klassiekers Videodrome en Existenz – het komt allemaal uit Spiers koker.
Tekst: Sandra Heerma van Voss. Beeld: Carol Spier “Wij zien overal fi lmdecors,” zegt production designer Carol Spier (Canada, 1948) over haar beroepsgroep. Spier kan het weten: ze heeft tientallen producties op haar naam staan, waarvan die met David Cronenberg het meest opvallen. De looks van onder meer Existenz, Scanners en Videodrome werden onder Spiers supervisie vormgegeven en uitgevoerd. “Production designers staan erom bekend dat ze wildenthousiast kunnen raken over een bepaalde kleur of een ingestorte muur,” zegt ze over de telefoon vanuit haar huis in Ontario, Canada. “Ik heb collega’s die bezeten zijn van structuren en die lijstjes bijhouden van soorten steen, hout, enzovoort.” U bent opgeleid als interieurontwerper. Hoe kwam u bij de film terecht? “Na mijn afstuderen
werkte ik bij een ontwerpbureau dat universiteitsterreinen inrichtte. Ik had ook een bijbaantje in een theater en daar werd ik echt door gegrepen – het kunstmatige ervan, het tijdelijk kunnen verdwijnen in een andere wereld. Ik ontwierp decors en kostuums, eerst voor amateurgezelschappen, later voor professionals. Bij toneel hangt, net als bij film, alles af van de wensen van de regisseur. Als die een klassiek stuk klassiek aan wil kleden, is het je taak om zoveel mogelijk historische stukken bij elkaar te zoeken of na te maken. Soms wijk je daar noodgedwongen vanaf, omdat de acteurs niet met bepaalde attributen uit de voeten kunnen bijvoorbeeld, of omdat het geld op is. En dan zijn er altijd kenners die je fijntjes op
vermeende vergissingen wijzen. Via mijn toneelwerk leerde ik mensen uit de filmwereld kennen, en zo raakte ik betrokken bij een low budget Canadese productie, in 1975. Drie jaar later werd ik gebeld door een producent die in Alberta, West-Canada bezig was met Fast Company van ene David Cronenberg, een opkomende Canadese regisseur. Ik had geen films van hem gezien, maar wel over hem gelezen; ik was geïntrigeerd en vertrok meteen naar de set. David en ik konden goed met elkaar opschieten en werkten prettig samen. Na Fast Company vroeg hij me voor een volgend project, en zo ging het verder. David omringt zich het liefst met mensen die hij goed kent.”
hadden we precies een uur om een echte badkamer bij elkaar te zoeken.” Een andere regisseur waar u vaker mee samenwerkt is Guillermo del Toro. “Voor de opnames van
Mimic kwam hij naar Toronto, en toen raakten we in gesprek. Ik ben geen Hollywood-netwerker, ik heb er wel een agent maar ik ben veel liever in Canada. Del Toro had allemaal fantastische ideeën en ik vond hem heel aardig, maar had me net aan een andere productie gecommitteerd – een bigbudgetactiefilm waarvoor onder andere een replica van het Witte Huis nodig was. Tsja. De keuze was snel gemaakt.”
Hoe zou u uw relatie met Conenberg nu, twintig films verder, typeren? “We zijn een beetje familie
Waar geeft u de voorkeur aan: vanuit de realiteit ontwerpen of vanuit de fantasie? “Het
geworden. We respecteren elkaar en kennen elkaars smaak. Ruzie hebben we nog nooit gehad – David maakt überhaupt geen ruzie en ik ook niet. Hij heeft weleens een idee van mij afgekeurd, en dat begreep ik dan eerst niet, maar meestal zag ik later in dat hij gelijk had. Andersom heb ik hem ook wel kunnen overtuigen, door dingen subtiel, zonder drammen, aan hem voor te stellen. Ik ben er in de eerste plaats om Davids ideeën te visualiseren. Zijn scripts zijn zo goed geschreven dat ze voor zichzelf spreken. Ik lees ze, breek ze in stukken en ga op zoek naar locaties. Wat echt niet te vinden is, bouwen we zelf. Voor Eastern Promises hadden we een steam room nodig. We hebben er talloze bezocht, maar ze waren niet geschikt om in te filmen omdat een echte steam room permanent vol stoom staat. Toen hebben we er een nagebouwd. David werkt niet met storyboards; hij wil zich tijdens de opnames volledig op zijn acteurs kunnen richten en ruimte voor improvisatie laten. Voor mij en mijn team betekent dit dat de sets helemaal af moeten zijn; we kunnen niet in aparte shots denken. Tijdens de opnames van A History of Violence bedacht actrice Maria Bello om over te geven tijdens een scène in een ziekenhuiskamer. Ze opende een deur in de vooronderstelling dat daar een wasbak achter zou zitten, maar er zat een geluidsman. Toen
herscheppen van de echte wereld is soms moeilijk – je moet de realiteit vaak een beetje aanpassen, een draai geven om het te laten kloppen met de scène, de acteur en de hele look van de fi lm. Dat is een uitdaging. Maar uiteindelijk vind ik fantasiewerelden boeiender en stimulerender, op dat soort sets heb je meer vrijheid. Verlaten metrostations, duistere, groezelige plaatsen – daar ligt mijn hart.” Kijkt u, omdat u production designer bent, anders naar gewone, alledaagse plekken zoals een wachtkamer, een parkeerplaats of een Chinees restaurant? “Als production designer
heb je een onverzadigbare behoefte aan stimuli, aan nieuwe ideeën. Die krijg je zowel van mooi ontworpen gebouwen en interieurs als van vervallen of lelijke dingen.” Wat blijft er over van de sets die u ontwerpt?
“Het meeste wordt vernietigd, jammer genoeg. Sommige props worden bewaard door de studio of door iemand van de crew. Na afloop van de opnames kunnen crewleden alles vaak voor de halve prijs of nog minder meenemen. Ik heb zelf een paar kleine dingen bewaard, als aandenken. Een telepod van The Fly (1986) doneerde ik aan een fi lminstituut.”
Uw partner, James McAteer, was de production designer van Cronenbergs laatste film, A Dangerous Method, die op het IFFR vertoond wordt. Was het moeilijk om u niet met hun samenwerking te bemoeien? “Met Davids films
weet je tot het laatste moment niet of ze gemaakt zullen worden – het is elke keer ingewikkeld om het budget rond te krijgen, want ze zijn duur en geen Hollywood mainstream. Ik doe er dus een heleboel naast, tot en met Sesamstraatfilms aan toe. Bij A Dangerous Method zat ik al diep in het voorbereidende werk: in het jaar voor de opnamen was ik bezig met budgetteren en scoutte ik locaties, samen met David. Ik had ook al een paar settekeningen gemaakt. Doordat de opnames van een film waar ik bij betrokken was uitliepen, moest ik het werk neerleggen. James had samen met mij aan andere Cronenberg-films gewerkt, en we hebben dezelfde smaak in design. Daarom heb ik David voorgesteld om James de klus te laten afmaken. Het was inderdaad best moeilijk om me terug te trekken uit een project waar ik veel zin in had, maar op deze manier hielden we het wel in de familie.”
Designed Realities: Carol Spier & Timo de Rijk Op zaterdag 28 januari (16:00-17:30 uur) wordt Carol Spier door Timo de Rijk geïnterviewd over haar werk als production designer en over de relatie tussen design en onze omgeving. Het interview vindt
plaats op de hoofdlocatie van de Signal: For Real, Reality Check, Schouwburgplein 54. Timo de Rijk bekleedt de Premsela Leerstoel Design Cultures aan de Vrije Universiteit Amsterdam, de eerste op het gebied van designcultuur in Nederland, bedoeld om de positie en werking van design in de samenleving te stimuleren. Daarnaast is hij hoofddocent aan de Technische Universiteit Delft en samensteller van exposities, waaronder ‘Norm=Vorm’ in het Gemeentemuseum Den Haag.
11
Mediafonds wenst IFFR veel succes met de 41ste editie! #IFFR Dansfilm Nol King Ruter http://www.mediafonds.nl/ toekenning/79953/nol-king-ruter #IFFR
Uitslag bekend 23 januari 2012: Beeld en Geluid Awards 2011. Acht genomineerde Mediafondsproducties #annevliegt#nogeenprijs? Ro TV online. (On-)ware documentaires over de stad Rotterdam en haar inwoners http://tvblik.nl/ro-tv
Wonderbaarlijke radioverhalen van 1 minuut http://weblogs.vpro.nl/1minuut/ #vergeetderadioniet
Nieuwe editie Sandberg@Mediafonds masterclass van start: Curating Reality / New tools for investigative journalism http://curatingreality.nl/
26 jan in premiere @IFFR : Wavumba – zij die naar vis ruiken van Jeroen van Velzen http://www.wavumba. com/nl #IFFR
Interview Erik Schumacher met @gaitejansen binnenkort in een prachtige rol in #170HZ te zien. cineville.nl/magazine/ik-wi…
Meet your stranger @IFFR. Project van Sander Veenhof uit masterclass Sandberg@Mediafonds http://bit.ly/yiFNxw #IFFR
1 maart op tv: C.K. van Barbara Visser over spoorloos verdwenen hoofd financiën van kunstenfonds #vpro #winnaarMediafondsprijsDocumentaire
Maandag 5 mrt vanaf 20 uur: Schrijfpaleis @ theaterbellevue. Acteurs lezen (delen uit) scripts #schrijfpaleis#inspiratie#scenario
De visie van nieuwe Nederlandse documentairemakers in Mediafondsblad 609 – cultuur en media
2 februari eerste indiendatum Mediafonds 2012 (ook regionale aanvragen, geen algemene documentaire) mediafonds.nl/aanvragen/533/… masterfilm_nfta Call for applicants - application deadline Friday 13 April 2012 fb.me/LyH992J7
http://www.mediafonds.nl/609 #debat#609
Kind en Kleur: Papa’s Tango Amarins Romkema/ Michiel van Jaarsveld in competitie Berlijn mediafonds. nl/toekenning/831… pic.twitter.com/jooZhtVP
26 jan 22.55 Ned 2: Hier woon ik, daar leef ik van Fatima Jebli-Ouazzani, gemaakt met steun van het Mediafonds. www.hollanddoc.nl
Dramaserie Lijn 32 sinds 14 januari op tv en nu al online te zien #lijn32
Week 6 uitslag Nu of Nooit! Ontwikkeling van 25’ jeugddrama mediafonds.nl/nu-of-nooit #zapp Plots: Ware verhalen in 45 min http://weblogs.vpro.nl/plots/ #vergeetderadioniet
9 februari in de OBA: Sandberg@Mediafonds conferentie Curating Reality On open data, computation design and the socialisation of media #curatingreality
Holland Doc: Maroesja verbleef als kind in een commune van de Bhagwan-gemeenschap. Bekijk hier Communekind: bit.ly/AwukSY #idfa-mediafondsworkshop
Zapp Echt Gebeurd: meer dan 100 jeugddocumentaires online aatdatzien#kids&docs#platform
27 feb deadline Gamefonds. Aanvragen kan bij Mediafonds en Stimuleringsfonds voor de Architectuur
vr 27 jan 20u docu Painful Painting van Catherine van Campen @DeBalie nagesprek kunstenaar Ronald Ophuis olv Yoeri Albrecht
Oproep IDFA-Mediafonds workshop 10 februari online #idfa-mediafondsworkshop
One Night Stand oproep voor scenaristen en regisseurs: stuur je synopsis in voor 27 feb. 2012 voor #ons8 tiny.cc/1mhgg #kortefilmonline
Hoorspel Het Bureau weer op de radio sinds november 2011 http://programma.ntr.nl/10488/hetbureau #vergeetderadioniet
Alle gesubsidieerde TAX-videoclips hier online http://bit.ly/xJVEe8 #videoclip
Volg ons op Twitter en op Mediafonds.nl dagkrant2.indd 1
23-01-12 23-1-12 14:15
“…een pijnlijk actuele en tegelijk tijdloze spanning…” (**** VPRO-gids)
SCREENINGS TIJDENS IFFR 26 januari 15.30 uur (Pathé 7) 29 januari 12.00 uur (Cinerama 2, persvoorstelling) 29 januari 22.00 uur (Lantaren/venster 3, Q&A) 1 februari 14.15 uur (Schouwburg Grote Zaal, Q&A) 30 januari 21.30 uur (Pathé 7, Q&A) 31 januari 9.45 uur (Cinerama 2, persvoorstelling) 1 februari 20.00 uur (Doelen Jurriaanse Zaal, Q&A)
VANAF 24 MEI IN DE FILMTHEATERS adv_TheInvader_DailyTiger_134x193_def.indd 1
01-23-12 1:50 PM
MORE THAN FILM POWER CUT INSTALLATIES Dagelijk van 12.00-20.00 in de kelder van het Ai Wei Wei Café, Karel Doormanstraat 278. Pipe Dreams
Ali Cherri, Libanon/Frankrijk Confrontatie tussen beeldscherm en pocketprojector , tussen archiefbeelden, beelden van de huidige opstand in Syrië en geconstrueerde beelden. Twee momenten lijken symbolisch voor de huidige situatie in de Arabische wereld: een telefoongesprek tussen de Syrische kosmonaut Muhammed Faris en de vorige president Hafez al-Assad, en het weghalen van het standbeeld van Assad door de Syrische overheid om te voorkomen dat demonstranten het neerhalen. Trespass the Salt
Larissa Sansour & Youmna Chlala, Libanon/Palestina/Groot-Brittannië In dit gezamenlijke project, onderzoeken Sansour en Chlala de complexe verhoudingen tussen Palestina en Libanon aan de hand van een overvloedige en surrealistisch gedekte tafel. Gesitueerd in een virtuele en ingebeelde ruimte, onderzoekt de film de culturele en aan macht gerelateerde dynamiek in de regio en met het Westen door middel van humor en fictie. Out of Focus
EN? Babeldom
Op donderdag 26 januari laat de tweede VPRO Filmnacht het IFFR op zijn grondvesten swingen met door 3voor12-geselecteerde live muziek van onder andere Lefties Soul Connection, DJ Sandeman, Bart Constant en Jameszoo. Geniet in de Grote Zaal van een voorfi lm en de première van de Canadese speelfi lm Café de Flore van Jean-Marc Vallée, met onder anderen Vanessa Paradis. Daarna dansen tot in de kleine uurtjes (03:00 uur). VPRO-leden betalen €15, niet-leden €17,50. Uitsluitend naar het feest? Dan zijn de prijzen respectievelijk €5 en €7,50.
Sciencefictiondocumentaire waarin een futuristische stad wordt opgetrokken met found footage-materiaal over hedendaagse architectuur, wetenschap en technologie. 10:00-17:00, gratis entree, NAi
Nocturnal Taipei
Ai Weiwei Café
Oud Tiger-kandidaat David Verbeek tekende twee jaar geleden voor de festivaltrailer, leverde vorig jaar Club Zeus en laat deze editie een unieke beeldinstallatie in première gaan. Verbeek is momenteel bezig met een experimenteel fi lmproject in Taiwan, waar hij ook een bijzondere fotoserie schoot. In Nocturnal Taipei onderzoekt hij de verstrengeling van de moderne metropool met de oprukkende jungle. De botsing van natuur en samenleving roept een aloude angst voor het donker op. Doorlopende vertoning, Jurriaanse Hal, de Doelen
Tentoonstellingsruimte, lounge en ontmoetingsplek ineen, met gratis wifi en vier installaties van Ai Weiwei: Beijing 2003; Beijing: The Second Ring; Beijing: The Third Ring, en Chang’an Boulevard. Met om 14:00 uur een videovertoning of gesprek met een filmmaker en in de kelder vier bijzondere Power Cut-installaties. 12:00-20:00, gratis entree, Karel Doormanstraat 278
Confiseries et Jouets
Documentaires Vivement le cinéma en The First Interview tonen werk van een aantal Franse baanbrekers uit de fi lmkunst. Ook terug in de tijd met een nagebouwde versie van de snoep-en-speelgoedstand waarin pionier Georges Méliès zijn laatste werkdagen sleet. 09:00-18:00, gratis entree, Alliance Française
Crumbled Papers, Fragments of Cinema
Interactieve video-installatie van Madhuja Mukherjee, geïnspireerd op glasplaatnegatieven van Indiase fi lmsterren uit de jaren dertig. 11:00-18:00, gratis entree, Nieuwe Oogst
In Memoriam Bart Vegter
Compilatie uit nagelaten werk van Bart Vegter. Met een aantal werken van collega-kunstenaars. 12:00-17:00, gratis entree, Sub-urban Video Lounge Kids on the Floor
Filmische activiteiten voor mensen van vier tot en met twaalf jaar. De aanwezigheid van ouders is overigens wel verplicht – voor hen wordt een speciale leeshoek met fijne filmbladen ingericht. 15:00-18:00, gratis entree, Foyer Rotterdamse Schouwburg
Salah Saouli, Libanon Deze installatie toont een stad op een cruciaal overgangsmoment. Vier video’s met beelden van het centrum van Beiroet in de vroege jaren negentig geven de indruk van een panoramisch overzicht van de straten, terwijl de stad de adem lijkt in te houden om na de Libanese Burgeroorlog weer op krachten te komen. De beelden bevinden zich ergens tussen verbeelding en realiteit, tussen het werkelijke en het virtuele – ergens waar heden en verleden elkaar kruisen. Ze betrekken de kijker op een bijna fysieke manier bij het gebeuren.
Noortje de Bakker (42) uit Amsterdam, account director bij een communicatieadviesbureau
“Heel bijzonder, vind ik, dat de natuur zo’n grote rol speelt in deze fi lm. Meestal zijn fi lms over armoede en eenzaamheid in de stad gesitueerd. De natuur is voor mijzelf altijd een veilige plek, in dit geval staat die meer symbool voor gevaar. Ik vond het een prachtige fi lm, maar het was voor mij ongeloofwaardig dat die jongens zo naïef hun huis laten leeghalen. Op andere momenten reageren ze juist heel pienter. Misschien is dat wel de onverwoestbaarheid van de mens.” Eric Bernhard (35) uit Amsterdam, art director in de filmindustrie
“Heerlijk, dat Belgische sfeertje. Dat zoek ik zelf ook altijd graag in een fi lm. Het geeft een romantisch effect. Ik vind de cast erg goed, superknap hoe Bouli Lanners die jonge jongens heeft weten te regisseren, zo natuurlijk. De fi lm deed me denken aan de fi lm Stand By Me uit de jaren tachtig. Die ging ook over tieners op zoek naar vrijheid en avontuur. Jammer dat in deze fi lm geen meisje voorkwam; maar misschien is dat juist ook wel goed. Met verliefdheid zou het een andere fi lm geworden zijn.” Bas van de Geer (53) uit Amsterdam, communicatieadviseur
“Wij zijn hier vanavond met de fi lmclub, elke week bezoeken we een fi lm. We kwamen speciaal voor de fi lm van Lanners. Een fi lm uit 2004, waar hij als acteur in speelde, Aaltra, vond ik erg goed. Deze vind ik trouwens ook heel sterk. De laatste tijd heb ik meer fi lms gezien van Belgische en Franse regisseurs. Steeds vaker staat daarin de natuur centraal. Een triest verhaal, maar poëtisch gebracht. En die jochies, die spelen natuurlijk fantastisch.” (OvD)
Remarks on a Square
Jasmina Metwaly, Egypte Een reeks video’s, opgenomen op het Tahrirplein tijdens en na de opstand in Caïro in Egypte in 2011. Hier gebeurt alles in een cirkel. Je kunt er als kijker binnentreden. Als je je naar de rand beweegt, wordt de cirkel groter. Remarks on a Square bevindt zich ergens tussen het moment zelf en de herinnering eraan. Deze notities zijn een soort memo’s die ooit zijn ontwikkeld en nu veranderen in spiegels van zichzelf. Ze gaan niet over de revolutie.
Festival Preview Les géants, Rialto Amsterdam, di 24 jan, 21:15 uur
VPRO Filmnacht
Nocturnal Taipei van David Verbeek
#IFFR Carly Renwarin Vanaf morgen bijna anderhalve week af en aan in Rotterdam voor. Vandaag alvast reuzeveel voorpret op 22tracks.
Martijn Smeets Mooi! Toch nog kaarten weten te kopen voor Hugo, Shame en Wuthering Heights.
Marianne W kriebels! De eerste fi lm ‘geboekt’: Une Vie Meilleure.
Odile Hemmen Wijnen Altijd leuk IFFR-bezoekers weer terug te zien in de winkel in downtown rotterdam. Vooral die ene Barolo liefhebber ...
Therese Klok Denkt juist elke keer als ze Mathijs van Nieuwkerk ziet: “heee Rutger”
Jeroen Talens 22tracks is al langer een app om te koesteren. Maar de playlist tgv het IFFR is helemaal om je vingers bij af te likken.
Jannelieke Aalstein Zijn jullie er al klaar voor?? Komende 2 weken onderdompelen in de wereld van mooie, bijzondere, soms rare fi lms!
Nicole Bettonviel De binnenstad van Rotterdam wordt overgenomen door het IFFR. Super!
Everon Jackson Hooi Ik ga gewoon zes fi lms zien ;-) Vet veel zin in
Abu Dhabi Film Fest The 41st International Film Festival Rotterdam (25 Jan-5 Feb, 2012) will host its largest selection of Arab fi lms
Jochem Geerdink Vanaf woensdag aanstaande: twaalf dagen fi lmplezier op in Rotterdam
Susan inpakken voor #iffr nu. Als de tietjes.
Rachel Feuchtwang Transmedia cinematic experience without film, Duncan Speakman’s subtlemob at Rotterdam Film Festival this week & next week.
Wouter Hakhoff Omdat de tandarts er geen gat in zag ben ik toch nog in het oefenhok beland. Lekker warm spelen voor B-Movie toer die wo begint.
Anne Sytske Keijser Beetje doorwerken wo & do en dan naar R’dam om te tolken. Vorig jaar IFFR gemist, nu back in action!
Jeroen van Driel Heb jij de app al? Kun je je programma in aanmaken, heb je dat dus altijd bij je. Superhandig!
Heks Fienstra IFFR was de reden dat ik met Twitter begon 4 jaar geleden. Om recensies te kunnen delen met andere fi lmgangers
De Volkskrant Collectief naar porno kijken op het IFFR
Henk Kamps In Rotterdam gaat het IFFR bijna van start. Lichtpuntje in deze grauwe dagen.
Rob van der Meer Vanaf morgen is het IFFR 2012 ook @Pathe Schouwburgplein. Rotterdam kleurt langzaam Tiger White ...
D_ee Rutger Wolfson moest net z’n ID laten zien toen hij naar de kassa ging. LOL!
13
SIGNALS: FOR REAL In For Real vormt niet het bioscoopscherm, maar de alledaagse realiteit het canvas voor een onvergetelijke voorstelling. De diverse activiteiten bestrijken de hele stad, maar het hoofdkwartier is Reality Check aan het Schouwburgplein 54.
Reality Check
foto: Bram Belloni
Even een reality check doen? Dat kan dagelijks van 12:00 tot 20:00 uur. Reality Check (Schouwburplein 54) is het vertrekpunt voor de lezing van David Cronenbergs production designer, de ‘subtle mob’ Our Broken Voices, de mobiele fi lm Meet Your Stranger, en het werk van Pilvi Takala. Tegelijkertijd is het een goed oriëntatiepunt op de werkelijkheid, want alle informatie over For Real-activiteiten is hier onder één dak verzameld. In Reality Check begint de vertrouwde realiteit al aardig te vervormen, niet alleen dankzij de Reframing the Artist-videoinstallatie van Sascha Pohle, maar ook als gevolg van de bijzondere (audio)visuele aankleding van de ruimte. Bovendien staan er in de rest van de week activiteiten als gesprekken en tv-en fi lmvertoningen op het menu. De dagprogrammering vindt u op de website en in de komende dagkranten. Check it out!
100 Meters Behind the Future
Reframing the Artist
Een rit in het busje van eteam levert een vervreemdende ervaring op: de bijrijders veranderen een kwartier lang spontaan in tijdreizigers. Start- en eindpunt is LanterenVenster. Vrijdag 27 t/m maandag 30 januari, vertrektijden ieder half uur van 16:30 tot en met 19:00 uur. Prijs €11/8,50; één ticket is goed voor twee personen.
Videoinstallatie waarin vijftig kunstenaarsdialogen in een onverwacht perspectief worden geplaatst. Gratis, in Reality Check.
Designed Realities Op zaterdag 28 januari gaat Carol Spier, die regelmatig optrad als production designer voor David Cronenberg, van 16:00 tot 17:30 uur in Reality Check in gesprek met professor Timo de Rijk over haar innovatieve werk. Toegang tot deze lezing, die het IFFR samen met het Nederlands Instituut voor Design en Mode Premsela organiseert, kost €5 en met korting €2,50. De speciale filmvertoning na afloop is bij de prijs inbegrepen!
Our Broken Voice Het begrip ‘flash mob’ is inmiddels in brede kring bekend, maar wat is een ‘subtle mob’? Bij dat laatste draait het in ieder geval om onzichtbare participatie. Hoe dat eruitziet, merkt u vanzelf als u zich via productofcircumstance.com aanmeldt voor het evenement van donderdag 26 januari of dat van donderdag 2 februari. U ontvangt vervolgens instructies om van de subtle mob een succes te maken. Our Broken Voice start op beide donderdagen om 18:00 uur en duurt 35 minuten. Deelname is gratis.
Meet Your Stranger Ga met de smartphone als souffleur op zoek naar een tegenspeler en speel een rol in de mobiele fi lm die zich op en rond het Schouwburgplein afspeelt. Dagelijks tussen 16.00 en 20.00 uur. Vertrek vanuit Reality Check, daar kunt u ook de bijbehorende app installeren. Deelname is gratis.
Among Others Diverse monitoren duiken op in (semi-)openbare ruimtes in het festivalhart. Een project van de geruchtmakende Finse kunstenaar Pilvi Takala. Zij won vorig jaar de eerste prijs van de Prix de Rome 2011 Beeldende Kunst. Gratis, doorlopend, vertrekpunt Reality Check.
BLA BLA De Canadees Vincent Morisset maakte een interactief webproject dat is uitgebreid tot een vrolijke geanimeerde omgeving, waarin de communicatie tussen mensen centraal staat. Gratis te zien in De Erker, Rotterdamse Schouwburg (eerste verdieping).
The Sputnik Effect Het Sputnik Effect openbaart zich alleen als u een 3D-brilletje opzet. Installatie van Simon Pummell die een prachtige double bill zou vormen met David
Cronenbergs film A Dangerous Method. Op reis door de schizofrene geest van een van Freuds beroemdste patiënten, die tevens de hoofdpersoon is van Pummels speelfilm Shock Head Soul, óók dit festival te zien. Doorlopend in TENT, dagelijks van 11:00 tot 18:00 uur. Tickets à €4 zijn bij TENT te koop. Tiger Friends, studenten en CJPpashouders mogen gratis naar binnen.
Symposium: Imagined Cinemas For Real krijgt een extra dimensie dankzij een avontuurlijke mix van kunstenaars, historici en programmeurs die allen de grenzen van de film oprekken of overschrijden. Van trance tot transmediaal. Aanvullend: live-radio interventies. Het symposium vindt plaats op maandag 30 januari, van 10:00 tot 17:00 uur in het Piet Zwart Institute, Mauritsstraat 36. Tickets à €5 (2,50 voor Tiger Friends, studenten en CJP-ers) zijn ter plekke te koop, of via pzwart.wdka.nl.
Home Movie Factory In Michel Gondry’s Home Movie Factory kan iedereen direct aan de slag met het maken van een korte film. Talent, ervaring en opleiding doen er niet toe. Enthousiasme wel! Het ter plekke geformeerde team krijgt een dvd van de film mee naar huis. Bovendien komt er een exemplaar in de videotheek, waar bezoekers de film kunnen bekijken. De Home Movie Factory is vanaf vrijdag 27 januari elke dag geopend, van 11:00 tot 18:00, voor vier sessies per dag en blijft daarna tot 4 maart in Roodkapje ROTTTERDAM gevestigd. Deelname is gratis. U kunt zich het best van tevoren inschrijven. Op de bonnefooi langskomen kan ook, maar wellicht vist u dan achter het net – het aantal plaatsen is beperkt. Surf dus snel naar filmfestivalrotterdam.com/homemoviefactory en kijk welke data er nog vrij zijn.
Performance #1 Een lege garage en een gesloten deur die door kunstenaar Wouter Huis wordt geopend. Het dagelijkse straatleven wordt zo het speelveld van de fantasie. Donderdag 27 en maandag 30 januari, en vrijdag 3 februari. Steeds om 16:00 en 20:00 uur, in de Gouvernestraat 133. Prijs €2,50/gratis, duur tien minuten.
Disclaimer Gun het Manhattan Hotel een extra blik: de gevel bevat een bijzonder kunstwerk van Wouter Huis.
Soundtrackcity Rotterdam: The City As Sound
Op 27 januari buigen Justin Bennett, Kees Hin, Raviv Ganchrow, Marcel Cobussen en Jacqueline Oskamp zich tussen 14:00 en 17:00 uur in LantarenVenster over de vraag hoe de werkelijkheid middels een voor de locatie gemaakte soundtrack een fi lmische ervaring oplevert. Voertaal Engels, gratis entree.
Map Bent u op het Schouwburgplein of staat u in een Google Map? De Duitse kunstenaar Aram Bartholl laat beide werkelijkheden in elkaar overlopen. Dagelijks op het Schouwburgplein.
Eye Trap Misschien wel het mooiste dat u dit festival gaat zien: het spectaculaire vergezicht op de Maas vanuit de Rotterdamse Cruise Terminal. Daar brengt het Metropole Orkest op vrijdagmiddag 3 februari van 17:00 tot 18:30 uur, onder de titel Eye Trap, een speciaal voor de gelegenheid – en het uitzicht – gecomponeerde soundtrack ten gehore, in samenwerking met Muziekinstituut MultiMedia en kunstenaar Germaine Kruip. Prijs: €15, met korting €12,50.
Soundtrackcity Rotterdam Vier geluidswandelingen langs een vaste route, met als startpunt LantarenVenster, transformeren de Kop van Zuid tot fi lm. De soundtracks voor de circa 45 minuten durende tocht zijn gecomponeerd door diverse kunstenaars. U verwonderen kan, maar verdwalen kan niet, want er is een routebeschrijving/ plattegrond bij de prijs (€11/8,50) inbegrepen. Do 26 jan/12:30: Katarina Zdjelar & Maziar Afrassiabi/ 14:30: Francisco López/16:30: Lee Patterson/ 20:00: Jeroen Stout
14
INFORMATIE & TICKETVERKOOP
str.
Frans
straat
g. v
Jo nker
Bur BLAAK
rl Ve il le .W
B la ak
ms
s pje
at
str a
m
Ma
r Ve e
h a ve
n
M11
terla an
r
e est
W
Pr
Era
sm
usb
s a 5
rug
15
de
aka
k eri
A nd
a
ll Ho
de
in
a ak
n
W
e
kad
in chl
g
we
u
to Ot
Re
chts
e
sth
um
ala
jk
Brede
Veer- la a n dijk Hille-
di Hille e d e Br Maas str. haven
ndre
Po
v
a jnh
Ri
en
kaartproductie: Gemeentewerken Rotterdam, Landmeten, 2010
Kate
Laa
WILHELMINA PLEIN
m
lm
Park
e
ad
kk dri
en
a
e kad
e
ad
k as
H ins
e ilh
unnel
ille
W
ug br
ven
sha
sen
Ha r M
eg
Wes
have Park
Alle IFFR-locaties zijn goed bereikbaar met het openbaar vervoer. De locaties liggen voor het merendeel op loopafstand van elkaar, met LantarenVenster aan de Wilhelminapier op de Kop van Zuid als uitzondering. LantarenVenster is echter snel en goed bereikbaar met weg Vanaf metro, tram en fiets, in een minuutjeJoofbstien. . Rotterdam CS neemt u metrolijn D Soft tramlijn 20, 23 of 25; uitstappen bij halte Wilhelminaplein. U kunt ook voor het vaste taxitarief van €10 gaan; dan moet u een taxi bestellen via de infobalie in de Doelen of die van LantarenVenster. De speciale, bewaakte fietsenstalling op het Schouwburgplein is gratis voor onze bezoekers en elke festivaldag geopend van 09:00 tot 01:00 uur.
lsum
a an W
Gla
us
t
s tr.
ch
traa
weg
t
loo
en wa g
kt
emar
Schiedamsedijk
Schiedamse Ves t
l inge
htsw drac
ters
Een
Ro
O Kips
niers Mari
l
gstr.
Grot
aan
12
Goudsesin ge
Hoo
Lijnb
ijkw al
elweg
s ter Bo
s te We
ingel
Cools
19
aan
Lijnb
Õ s-Gravend
Vond
e
wal
19
nt
Me
ndijk
18
aan
Lijnb
16
weg ngh
17
l
Am m a n p le
rave
16
8
s ing e
Warande
Õ s-G
15
Gou d s e
4
7
Wes
14
r. nst ma oor l D
t
13
9
2
K a re
straa
12
s
11
13
b pen
m
Po
te
Ruy
g
10
17 17
Maurit
9
18
straat
8
10
Mauritswe
7
6
3
Gouverne
6
1
We s te r s i n g e l
5
14
plein
4
str. Schie estr. L ei n Delfts l p A e s A TR Delft Hofplein CEN CENTRAAL na Conr ad Wee STATION nel STADHUIS natun e e de W Weena a k in e l is huisp K ru Stad singel
de Doelen Kruisplein 40 Rotterdamse Schouwburg Schouwburgplein 25 baan K. Lijn Pathé Schouwburgplein t Meen Schouwburgplein 101 t a Schouwburg a esstr Cinerama Filmtheater plein van N t e r e d A Westblaak 18 ka Kru is We s tLantarenVenster Otto Reuchlinweg 996 t lt Oude Luxor Theater s tra a d van nbarneve n a l l e e d ld d Kruiskade 10 O i 1e M BEURS WORM Boomgaardsstraat 71 Churchilleg ROTTTERDAM plein nenw n i B e Meent 119 - 133 Oud ak estbla weg Ai Weiwei Cafe / n W e n e Bin Power Cut Installations ieuw N tr. EENDRACHTSKarel Doormanstraat 278 ith s PLEIN W e Reality Check ed Witt Schouwburgplein 54 Ma th e nes s e r la rk an Cruise Terminal Rotterdam m pa u e s Wilhelminakade 699 Mu g TENT / Witte de With we Binnen Witte de Withstraat 50 LEUVEHAVEN Piet Zwart Institute Mauritsstraat 36 DIJKZIGT tela n d Manhattan Hotel Va s Weena 686 Nieuwe Oogst Willems Maashaven Zuidzijde 20 plein NAi k G.J. d edij Museumpark 25 e Jo stze e W at PrintRoom stra r e t Schietbaanstraat 17 s We Alliance Française Droogleever Westersingel 14 Fortuynplein an Sub-urban Video Lounge arkla P Botersloot 44a we rla a n He neg ou
3
A
urg
Kruis
2
de dm.
er eve
1
ve
r Hee
a gs Ha
FESTIVALLOCATIES
ns-
s tr.
tio
P ro
n ie
de
Sta
de Doelen Kruisplein 40 Last Minute Shop Schouwburgplein
Deze editie gaan de e-tickets in première. Wie op de festivalwebsite tickets koopt, ontvangt automatisch een bevestigingsmail met daarin een pdf-bijlage. Dat V is het e-ticket, datijvue thuis kunt printen. U hoeft dan rho Kassa, maar kunt met uw niet meer langs fr de Centrale e g afgedruktein e-ticket rechtstreeks naar de zaal waar l i g vereismen deTeunieke streepjescode voor u scant. eEen eislwgeprint. Elke k te is. wel dat het e-ticket op A4-formaat o B s tr is eenmalig te gebruiken. rs streepjescode
ka
INFO & TICKETS
Nieuw: e-tickets
hie Sc
g we
el rsing Spoo singel r Spoo
te n
De Centrale Kassa bevindt zich in de Doelen te Rotterdam. Aan de kassa kunt u ook tickets kopen voor diverse speciale evenementen, en de Tiger Friends-pas en Unlimited Pas. Ook aan de kassa’s van de deelnemende fi lmtheaters kunt u tickets voor het desbetreffende theater kopen. De kassa’s bij LantarenVenster, Pathé en Cinerama zijn geopend van 09:00 uur tot een kwartier na aanvang van de laatste voorstelling. Openingstijden Centrale Kassa: 09:00 tot 23:00 uur. Na sluiting van de Centrale Kassa kunt u terecht bij de kassa van Pathé.
om
Tiende ticket gratis! Tijdens dit festival geldt ‘tien halen, negen betalen’. Of u nu uw tickets online of aan de festivalkassa koopt: elk tiende ticket is gratis. Wie over een aantal keren verspreid online tickets koopt, kan gerust zijn. Het MyIFFR-account (nodig om online te kopen) houdt automatisch uw totaalstand bij en verdisconteert uw recht op een gratis ticket.
Centrale Kassa
Bo
TigerFriends, studenten met een geldige collegekaart en CJP-kaarthouders krijgen korting.
Voor iedereen met een grote filmhonger of een snel kloppend cultuurhart heeft het festival een speciale vriendenclub. Tiger Friends genieten korting op tickets en veel andere voordelen. In tijden van bezuinigingen op cultuur maken bescheiden persoonlijke bijdragen letterlijk een wereld van verschil. Voor €50 per jaar bent u Tiger Friend en maakt u het mede mogelijk om mooie, vernieuwende en bijzondere internationale films naar Rotterdam te blijven halen. Vriendenvoordelen op een rij: • Een speciale pas waarmee u €2,50 korting krijgt op elk regulier filmticket • 10% korting op alle festivalartikelen uit onze merchandise-stands en uit de webshop • Uitnodigingen voor IFFR-evenementen buiten de festival periode, waaronder speciale voorsteldse Rijweg oukorting) lingen en vertoningen (gratis of G met • U steunt het festival rweg
fd
€8,50 €10,50
TIGER FRIENDS
oo
€11 €13 €5,50 €50 €360
Voor veelkijkers heeft het IFFR dit jaar een ideale en handzame oplossing: de Unlimited Pas. De houder van deze pas – de naam zegt het eigenlijk al – kan onbeperkt festivalfi lms kijken. De Unlimited Pas is voor €360 te koop in de webshop en bij de Centale Kassa en biedt de mogelijkheid om tickets te halen (online of aan de kassa) voor het nul euro-tarief. Er komt geen papier aan te pas, want elk aangeschaft ticket (à €0) wordt automatisch op de Unlimited Pas geladen. Voor de zaaldeuren in zakken en tassen wroeten op zoek naar kaartjes hoeft dus niet meer: het is simpelweg een kwestie van uw pas laten scannen. Zie ook fi lmfestivalrotterdam.com/unlimitedpas.
veh
Film Film + Big Talk Film Last Minute Shop Tiger Friends Unlimited Pas
Met korting
Unlimited Pas
In de Last Minute Shop op het Schouwburgplein gaan nog niet verkochte tickets een uur voor aanvang van de voorstelling weg voor de helft van de reguliere prijs! Een ticket kost dan dus nog maar €5,50. Tijdens het festival is de Last Minute Shop geopend van 09:00 tot 21:00 uur, maar deze 50%-kortingsaanbieding geldt ook aan de Centrale Kassa in de Doelen en aan de kassa’s van de deelnemende theaters.
Leu
Normale prijs
Nieuw: Last Minute Shop
eg
Prijzen
15en
hav Maas
Nz.
International Film Festival Rotterdam 2012 would like to thank:
Hoofdsponsors
Subsidiënten
Partners
Stadsontwikkeling
Stichting Democratie en Media • Embassy of Brazil • Stichting van Leeuwen van Lignac • Japan Foundation • Maison Descartes • De Nationale Kunst Loterij • Goethe-Instititut • Embassy of Austria • De Unie
Suppliers AMPCO FLASHLIGHT Grolsch • BeamSystems • De Doelen • Rotterdamse Schouwburg • LantarenVenster • Cinerama Filmtheater • Oude Luxor Theater • Gofilex • De Jong Tours • Argos Oil
Hubert Bals Fonds stichting
Dioraphte L’Esprit du Temps
CineMart
M U N D U S
ACE • Binger Filmlab • Catalan Films & TV • Centre for the Moving Image • Cinéfondation Résidence du Festival • CineLink • Cinergia • CPH:DOX • Creative Scotland • Doha Film Institute • Durban FilmMart Durban Film Office • EAVE • EYE Film Institute Netherlands • Festival Scope • Film I Vast • Film- und Medienstiftung NRW • Finnish Film Foundation • Flanders Audiovisual Fund • Fundación TyPA • HAF • IFP • Indigenous Branch - Screen Australia • Internationale Filmfestspiele Berlin • Irish Film Board • Israel Film Fund • KOFIC • Media Desk Netherlands • Medienboard Berlin-Brandenburg • Meetings on the Bridge • NCN Rome • NCP • New Zealand Film Commission • NFDC India • Paris Cinema • Producers Network Cannes • Proimagenes Colombia • Rio de Janeiro State Secretary of Culture • Rotterdam Media Fonds • Skillset • Sundance Institute • Telefilm Canada • Wallonie Bruxelles Images
Tiger Business Lounge 3PO • ABN AMRO Bank N.V. • Argos Oil • Bilderberg Parkhotel Rotterdam • Center for Strategy & Leadership • DHL • Dubois & co Registeraccountants • Dura Vermeer Bouw Rotterdam • Ernst & Young • Freeland Corporate Advisors • Gemeente Rotterdam • Globe Business Travel • Groot Handelsgebouwen NV • HDI-Gerling Verzekeringen NV • Hogeschool Rotterdam • Hogeschool Inholland Rotterdam • Houthoff Buruma • ING Bank Rotterdam • Intermax Managed Hosting • Manhave Vastgoed • Matrans Holding BV • Men At Work TV Produkties • NautaDutilh • Nedspice Holding BV • Organise to Learn • PriceWaterhouseCoopers • Rotterdam Media Fonds • Smit Internationale • Syntrus Achmea • Veenman+ • Vestia Groep
Campagnebeeld 2012 Concept en ontwerp: 75B Festivaltrailer Concept en ontwerp: IN10, CCCP • Distributie: Jean Mineur, Gofilex
Distributeurs ABC - Cinemien • A-Film Distribution • Benelux Film Distributors • Cinéart Netherlands • Cinema Delicatessen • EYE Film Institute Netherlands • Filmfreak Distribution • IDTV Film • Imagine Nederland • Just Film Distribution • Lumière • Nederlands Instituut voor Mediakunst - NIMk • O’Brother Distribution • Sony Pictures Releasing Netherlands • Universal Pictures Benelux • Warner Bros. Pictures Holland • Wild Bunch Benelux
COLOFON DAILY TIGER NL: Anton Damen (hoofdredactie), Else de Jonge (eindredactie),
Programma informatie: Chris Schouten, Melissa van der Schoor Coördinatie A-Z: Saskia Gravelijn, Lot Piscaer, Robert-Jan Schiphorst,
Joost Broeren, Paul van de Graaf, Elsbeth Jongsma, Sietse Meijer, Kim van der Meulen, Maricke Nieuwdorp (redactie), Lotte Kroese, Niki van der Ende Fabian Schellevis (web), Afke Duinkerken (marketing en communicatie) UK: Edward Lawrenson (editor-in-chief ), Nick Cunningham, Geoffrey MacNab, Mark Baker, Ben Walters (web) 16
Anne Lynn Cleuren Fotografie: Felix Kalkman, Bram Belloni, Corinne de Korver, Ruud Jonkers, Lucia Guglielmetti, Rogier Maaskant, Nichon Glerum Met medewerking van:
Barend de Voogd, Olga van Ditzhuijzen en Sandra Heerma van Voss.
Vormgeving: Sjoukje van Gool, Laurenz van Galen, Gerald Zevenboom, g7b.nl Drukker: Veenman+ Acquisitie: Daily Productions Oplage: 10.000 ex
19:45 Hoy no tuve miedo
PROGRAMMA DONDERDAG 25 JANUARI Pathé 2
Tributes - Pulse
•FLM2012•
BF
•geel•
Jeroen van Velzen, Nederland, 2012, Video, 80 min, Ned / Swah, e.o. Q&A met producer
Fascinerend, persoonlijk debuut over een oude visser in Kenia, die helemaal kan opgaan in een verhalenwereld, vooral bij zijn rotsvaste geloof in zijn lotsbestemming. Over het verlangen terug te keren naar de eenvoudige, heldere wereld van een kind, waar fantasie en dromen net zo echt zijn als de werkelijkheid. 21:30 Stillleben
RG
•blauw•
Bill Morrison, Denemarken / VS, 2011, Video, 65 min, g.d.
Voor zijn meest recente eerbetoon aan filmmateriaal in ontbinding heeft de Amerikaanse filmmaker Bill Morrison de handen ineengeslagen met Simon Christensen. Deze Deense muzikant brengt hulde aan vier Cinerama 4 Amerikaanse componisten: Charles Ives, Conlon Nancarrow, 17:00 Steve Reich en Trent Reznor. O vampiro da cinemateca MG
•blauw•
Jairo Ferreira, Brazilië, 1976, Video, 60 min, Port, e.o.
18:15 Dress Rehearsal for Utopia [wp]
BF
•geel•
BF
•geel•
Andrés Duque, Spanje, 2012, Video, 75 min, Port, e.o. Q&A met regisseur
De filmmaker, wiens persoonlijk essay annex experimenteel reisverslag Color perro que huye vorig jaar op het IFFR te zien was, verbindt opnieuw autobiografisch drama met algemeen politiekculturele ideeën. Het begint bij een reis naar Mozambique, waar hij zoekt naar daar gedraaid filmmateriaal.
Q&A met regisseur
Een vader betaalt prostituees om Lydia te spelen, zijn dochter. Dit schandelijke geheim wordt op uiterst gênante wijze onthuld in aanwezigheid van de gehele familie. Indringend speelfilmdebuut behandelt het complexe thema van seksuele fantasie en verantwoordelijkheid, schuld en misdaad.
21:15 Matière grise
BF
•geel•
Kivu Ruhorahoza, Rwanda / Australië, 2011, Video, 104 min, Fra, e.o.
BF
•geel•
Özcan Alper, Turkije / Duitsland / Frankrijk, 2011, 35mm, 108 min, Tur / Koer / Arm, e.o. Q&A met regisseur
Als je cynisch bent, zou je dit een genrefilm kunnen noemen. Bijna alle Rwandese films gaan over de onverwerkbare genocide. Zoals bij goede genrefilms gaat het er dan om hoe het bekende verhaal creatief en intelligent wordt verteld. En dat gebeurt hier op hoog niveau (en soms onverwachte wijze).
Sumru reist naar Diyarbakir om onderzoek te doen voor haar scriptie. Luisterend naar de getuigenissen van Koerdische slachtoffers van de bloedige onderdrukking, wordt ze geconfronteerd met de vraag wat er Pathé 7 met haar verdwenen geliefde is 15:30 gebeurd. Een roadmovie en een The Invader lovestory temidden van de ruïnes Nicolas Provost, België, 2011, van een oorlog zonder naam.
•geel•
Julia Murat, Brazilië / Argentinië / Frankrijk, 2011, 35mm, 98 min, Port, e.o.
Fraai gefotografeerde fabel over een spookdorp waar sinds 1976 niemand meer stierf, waar oude mensen vastzitten in hun herinneringen - totdat de komst van een jonge fotografe verandering brengt. Ook een melancholieke ode aan de hoogtijdagen van de koffieplantages in de Paraíbavallei, ooit het symbool van Brazilië.
Pathé 5
BF
•geel•
Het speelfilmdebuut van Provost - vanaf zijn eerste korte film vaste gast in Rotterdam - is een hypnotiserende reeks tableaux uit een grote stad, waar een eigengereide zwarte illegaal, die in de geruchtmakende beginscène aanspoelt op een naaktstrand, een affaire heeft met een rijke blanke vrouw. SP
•paars01•
Bouli Lanners, België / Frankrijk / Luxemburg, 2011, 35mm, 84 min, Fra, n.o.
BF
•geel•
Angelina Nikonova, Rusland, 2011, Video, 105 min, Rus, e.o.
MG
•blauw•
Jairo Ferreira, Brazilië, 1980, Video, 60 min, Port, e.o.
Voor een inhoudelijke toelichting zie O vampiro da cinemateca. 19:45 When the Bough Breaks [ip] HH Ji Dan, China, 2011, Video, 144 min, Kant, e.o.
Ervaren documentairemaker raakt betrokken bij het lot van (de kinderen van) een familie, die probeert te overleven in hun in elkaar geflanste krot tussen de oprukkende bouwputten en hijskranen van Peking. Welke keuzes zijn er voor de tienerkinderen?
•FLM2012•
BF
•geel•
Bakur Bakuradze, Rusland, 2011, 35mm, 123 min, Rus, e.o.
Hij is een familiemens op een boerderij. Zij is een gedetineerde die op de boerderij moet werken. Er gebeurt iets tussen hen, maar wat? Zonder antwoorden verbeeldt Bakuradze het ongrijpbare karakter van intimiteit. Een welhaast geluidloze film over de tragische schoonheid van alledaagse bezigheden. 19:45 Vereda tropical
Future Lasts Forever
MG
•blauw•
Joaquim Pedro de Andrade, Brazilië, 1978, Video, 18 min, Port, e.o.
Deze kleine erotische mijlpaal van Andrade tartte de censuur en werd onmiddellijk verboden. Over een man die vers fruit en groente begeert - hoe rijper hoe beter! Voorfilm bij O despertar da besta.
Q&A met regisseur
•FLM2012•
18:30 Twilight Portrait
O insigne ficante
17:00 The Hunter
35mm, 95 min, Fra, n.o.
18:30 Les géants
Wavumba
aansluitend:
Cinerama 5
•FLM2012•
22:15 HISTÓRIAS que só existem quando lembradas BF
Vrij associërend, filmisch essay annex dagboek, gefilmd op super8, met openhartige momenten van veel van de bekendste Boca-filmmakers, verzameld door filmcriticus en -wetenschapper Ferreira. Wordt vertoond in combinatie met O insigne ficante.
•blauw•
Q&A met regisseur
•FLM2012•
19:30 Future Lasts Forever [ep]
‘Vandaag voelde ik geen angst.’ Onder die fraaie titel maakte de jonge Fund (Los Labios, IFFR 2011) in de Argentijnse provincieplaats Crespo een lyrische film over én met zijn vrienden, familie en kennissen; inclusief de crew. Over het gevoel van zonsopgangen, tweedehandskleren en Argentijnse feestjes.
•FLM2012•
Sebastian Meise, Oostenrijk, 2011, 35mm, 77 min, Dui, e.o.
Pathé 3
•paars01•
Q&A met regisseur
aansluitend:
18:30 Wavumba [wp]
SP
Iván Fund, Argentinië, 2011, Video, 122 min, Spa, e.o.
Drie jongens in de Ardennen: hun zomer wordt een sprookjesachtig avontuur zonder ouders, zonder geld en op zeker moment ook zonder dak boven hun hoofd. In fraai cinemascope gedraaide, droogkomische en poëtische vertelling van Bouli Lanners (Eldorado), in de geest van Mark Twain.
aansluitend:
O despertar da besta
Een jonge vrouw uit de middenklasse belandt in vreselijke problemen, waardoor haar saaie 21:30 bestaan op zijn kop wordt gezet Skoonheid BF en daardoor echter lijkt. Een zeer Oliver Hermanus, Zuid-Afrika / controversieel sociaal-existentiFrankrijk, 2011, 35mm, 99 min, eel drama over het afbreken en Eng / Afri, n.o. / f.o. opnieuw opbouwen van identiSchoonheid schuilt in het oog teit. En over liefde die misschien van de waarnemer. Obsessie het volledige tegendeel is van ook. Skoonheid speelt zich af in romantiek. een Zuid-Afrika dat we niet vaak zien: blank suburbia, waar je 21:30 Afrikaans hoort en nauwelijks 11 Flowers SP zwarten ziet. Een confronterend Wang Xiaoshuai, China / Frankrijk, beeld van een conservatieve sub2011, Video, 110 min, Mand, e.o. cultuur, waar homoseksualiteit Q&A met regisseur onbespreekbaar is. Wang Xiaoshuai kwam als een van de eerste onafhankelijke Chinese filmmakers naar Rotterdam, met realistische, soms Cinerama 1 grimmige films. Zijn 11 Flowers is 17:00 een innemende paradox. Wangs Stateless Things SP meest autobiografische film - en Kim Kyung-Mook, Zuid-Korea, een levendig portret van China 2011, Video, 115 min, Kor, e.o. ten tijde van de Culturele RevoluQ&A met regisseur tie - is tevens het meest klassiek Beklemmend drama over twee vormgegeven. ontheemde jongens, die worstelen met het leven. Hoewel ze verschillen als dag en nacht, zijn Pathé 6 ze verbonden in eenzaamheid en wanhoop. Een ontmoeting 16:15 is onvermijdelijk. Poëtische Lyrische data RG film over homoseksualiteit en Elias Heuninck, België, illegale migranten in Zuid-Korea 2010, Video, 5 min, g.d. - belangrijke thema’s in Kims Digitale beelden verblijden ons oeuvre. net als de vroege nitraatfilms: door te verschijnen en verdwijnen. Incomplete databestanden hebben hun eigen esthetica. Voorfilm bij Tributes - Pulse.
•geel•
•paars01•
•FLM2012•
MG
•blauw•
José Mojica Marins, Brazilië, 1970, 35mm, 93 min, Port, e.o. Q&A met regisseur
José Mojica Marins maakt voornamelijk horrorfilms, zoals het macabere Esta noite encarnarei no teu cadáver (1964), maar tussendoor maakte hij dit ironische portret van de hippiecultuur van de jaren zestig, zonder overigens zijn gave voor spookhuiseffecten te verloochenen. 22:15 Snuff - Vitímas do prazer
Twilight Portrait
MG
•blauw•
Cláudio Francisco Cunha, Brazilië, 1977, Video, 109 min, Port, e.o. Q&A met regisseur
Cunha’s William Castle-achtige werk, destijds een grote kaskraker, gaat over twee Amerikaanse filmmakers die in Brazilië proberen een snuff-film te maken in een afgelegen schuur.
•paars01•
•FLM2012•
•blauw•
Cinerama 6 15:30 Anna
•FLM2012•
RG
•blauw•
Alberto Grifi / Massimo Sarchielli, Italië, 1975, Video, 225 min, Ita, e.o.
Fascinerend documentair meesterwerk uit de jaren zeventig waarvan de charme, frisheid en complexiteit zich niet in twee regels laten uitleggen. Gedraaid op video, omgezet naar 16mm, eindelijk gerestaureerd. Hoogzwangere zwerfhippie Anna wordt opgepikt door Sarchielli. Over echte mensen, echte liefde en de rol van de camera.
Tributes - Pulse
17
20:00 Mondomanila [ip]
Bestaat uit:
Meteor
SP
•paars01•
Khavn De La Cruz, Filippijnen / Duitsland, 2011, Video, 75 min, Filip, e.o.
Reis van een jongenskamer naar de ruimte, opgebouwd uit elementen van speelfilms, verdwaalde sprookjesfragmenten en oude sciencefictionthema’s.
Mondo Cane is de legendarische en wrede shockumentary van Gualtiero Jacopetti. Khavn ziet zijn eigen Mondo in Manila. Jacopetti was buitenstaander; Khavn is deelnemer. Het geheim van Khavn is dat hij armoede en onrecht op een bijna vrolijke manier laat zien, waardoor het extra ongemakkelijk wordt.
LantarenVenster 1 19:15 Totem
Sound of Life
Hirayama Shiho, Japan, 2011, Video, 5 min, g.d.
Vrolijke en poëtische animatie brengt twee verschillende animatietechnieken op betoverende wijze samen. Laat je meevoeren. Praça Walt Disney
Renata Pinheiro / Sergio Oliveira, Brazilië, 2011, 35mm, 21 min, g.d., e.o.
•FLM2012•
BF
•geel•
Jessica Krummacher, Duitsland, 2011, Video, 86 min, Dui, e.o.
•geel•
Q&A met regisseur
Ex-gedetineerde Jones en zijn echtgenote spelen zelf de hoofdrollen in dit aangrijpende drama, dat is gebaseerd op zijn herinneringen. Na een teder begin wordt het al snel rauw en gewelddadig: Jones kan zijn verleden niet ontvluchten. Als zijn vrouw overlijdt, houdt niets hem nog in toom.
LantarenVenster 3
Bestaat uit:
Pedro Costa, Portugal, 2011, Video, 24 min, Port, e.o.
Internationale première van een betoverende en overrompelend intieme, bekroonde documentaire over een gezin dat van Tokio naar Coimbra reist.
BF
•geel•
Michael Palm, Oostenrijk, 2011, 35mm, 95 min, Dui, e.o. Q&A met regisseur
Allerlaatste producties van het eeuwige enfant terrible van de Amerikaanse avant-garde tonen Kuchar (die in 2011 overleed) op zijn allerbest: als de wat perverse arrangeur van een low-tech, low-budget, campy fantasie en als verdoolde ziel, maar dan wel altijd in goed gezelschap.
Maeva Ranaivojaona, Frankrijk, 2012, Video, 15 min, g.d.
Een ding, een vorm, een geluid, een vrouw. Zwart en slijmerig kruipt het onder zijn huid. Zijn huis is niet veilig meer. Cross [ip]
Bestaat uit:
Empire of Evil [ep]
George Kuchar, VS, 2011, Video, 51 min, Eng, e.o.
De koning van de campy avantgarde eindigde zijn carrière met dit epische melodrama van zeshonderd dollar en een heleboel aantrekkelijke jongeren.
Intrigerend spel van afwijzing en verleiding tussen een pubermeisje en haar oppas. Prachtig camera- en sterk acteerwerk in film van Tiger Award-winnares Diop. SH
•paars02•
Verzamelprogramma, 76 min
HotSpell [wp]
George Kuchar, VS, 2012, Video, 26 min, Eng
De laatste uit Kuchars ‘klimatologische dagboeken’, waarin zijn libido botst met de seizoenen. Een wervelstorm van geweld bedreigt een slapend stadje.
LantarenVenster 5
•FLM2012•
Even iets heel anders, eigen14:45 lijk een nogal verontrustende Waiting for Snow vaststelling: het gewone is in feite in My Kampong SH doortrokken van het tegenstrijVerzamelprogramma, 85 min dige, het onwerkelijke en het Het sneeuwt nooit in een tropisurreële. Anderzijds heeft het sche kampong. Waarom zou het absurde soms een heel eigen dan wel radioactief besmet kunlogica en waarheid. nen raken? In Japan kan het wel Bestaat uit: sneeuwen. En besmet raken. The Living Room Roderick Hietbrink, Nederland, 2011, Video, 9 min, g.d.
SH
•paars02•
Verzamelprogramma, 73 min
Rigid Regime [wp]
Nissinens video’s zijn absurd, grappig en opzettelijk onhandig. Een man zonder armen arriveert per helikopter om de plaatselijke gemeenschap te inspireren.
Bestaat uit:
Lighthouse [wp]
Wouter Venema, Nederland, 2012, Video, 18 min, g.d.
Modern No.2
In dit werk speelt het licht in al zijn verschijningsvormen een bijzondere rol; het lijkt alsof de loop der dingen erdoor wordt beïnvloed.
Mirai Mizue, Japan, 2011, Video, 4 min, g.d.
Een computeranimatie die geen computeranimatie is maar nobel handwerk, waarin de snel groeiende wereld om ons heen op pakkende wijze wordt verbeeld.
Kaspar Film
Florence Pezon, Frankrijk, 2011, Video, 55 min, Fra / Dui, e.o.
Kaspar Hauser heeft generaties kunstenaars en wetenschappers geïnspireerd. Kaspar Film verbeeldt zijn wereld met fraai zwart-wit en authentieke teksten. SH
Hypnotiserende soundtracks in zeer divers programma. Een podium voor verbeelding en verwondering.
Experimentele fictie over een enorme eik die een Nederlandse huiskamer binnendringt. Met gevolgen voor zowel de boom als het huis. Erkka Nissinen, Hongkong / China, 2012, Video, 14 min, Eng
Twee magische films met een hoofdrol voor de camera, die de wereld nieuw leven inblaast.
18
•blauw•
•paars02•
In naam van de veiligheid worden zelfs de banaalste zaken in de publieke ruimte gadegeslagen. Zittend voor een groot scherm met betoverende zwartwitopnamen van het dagelijks leven worden we gedwongen na te denken over toezicht versus privacy, technologie versus menselijkheid.
Verzamelprogramma, 64 min
RG
Verzamelprogramma, 77 min
Domicile [wp]
17:15 Ordinary Madness
Jeroen Eisinga, Nederland, 2012, 35mm, 19 min, g.d.
22:30 George Kuchar: Wrap Party
Sfeervol, mysterieus drama, waarin twee geliefden in een bos een belangrijk gesprek hebben, dat een andere kant op gaat dan verwacht.
Mati Diop, Frankrijk, 2011, 35mm, 33 min, Fra / Eng, e.o.
Aya Koretzky, Portugal, 2011, Video, 59 min, Jap / Fra, e.o.
Springtime [wp]
‘Een bevrijdende ervaring’, noemde maker Eisinga deze performance, waarbij zijn lichaam in bezit genomen wordt door insecten. De kijker kan het meebeleven.
Snow Canon
Beyond the Mountains [ip]
22:15 Life’s Full of Wonders
•paars02•
Alles eindigt op een zomerse dag op een strandje, waar niets wijst op wat de hoofdpersoon net heeft meegemaakt. Maar wij hebben het ook gezien.
Een bemoedigende terugkeer naar Pedro Costa’s schilderachtige cinema van hoop en hopeloosheid. Op konijnenjacht met Ventura, denkend aan Kaapverdië.
20:15 Short Circuit
SH
Maryna Vroda, Frankrijk / Oekraïne, 2011, Video, 15 min, Rus, e.o.
O nosso homem
17:15 Low Definition Control - Malfunctions #0
•FLM2012•
Felipe Gálvez Haberle, Chili, 2011, Video, 18 min, Spa, e.o.
Twee uitzonderlijke films uit Portugal, de ene een debuut, de andere van een ervaren meester, en heel verschillend. Er is bijna sprake van een tweedeling, maar tegelijkertijd gaan beide op hun eigen manier over de vraag wat ‘thuis’ is.
Snuff - Vitímas do prazer
Een bedrieglijk complexe Maleisische mijmering met een cast van skinheads, vlinders en de geluiden van Gruff Rhys en Y Niwl in volmaakte harmonie.
Yo de aquí te estoy mirando [ip]
•paars02•
Les géants
Phil Collins, Maleisië, 2012, Video, 5 min, g.d.
Bestaat uit:
SH
Albert Sackl, Oostenrijk, 2011, 35mm, 23 min, zwijgend
the meaning of style [wp]
Verrassende wendingen in mysterieuze en sfeerrijke fictiefilms, waarin niets is wat het lijkt.
Verzamelprogramma, 83 min
Im Freien [ip]
Diop, Tiger Award-winnaar 2010 met korte film Atlantiques, heeft twee nieuwe, waaronder dit mysterieuze verhaal over een regisseur die afdwaalt tijdens het filmen.
Verzamelprogramma, 81 min
•FLM2012•
In de IFFR-sectie Tiger Awards Competition for Short Films (TS), worden 21 korte films met een maximale lengte van 60 minuten gepresenteerd aan het publiek en aan een internationale jury. De winnaars van de drie Tiger Awards for Short Films worden bekendgemaakt op maandag 30 januari om 22:00 uur in WORM. Tiger Awards Competition for Short Films 1 bestaat uit:
Mati Diop, Frankrijk, 2012, Video, 29 min, Fra / Viet, e.o.
Desoriënterende herhaling van een stukje squaredance visualiseert ontheemding en vluchtzucht, en draait het publiek dol.
14:45 Short Stories: Surprising Mysteries
•oranje01•
Verzamelprogramma, 76 min
Big in Vietnam [wp]
Allan Brown, Canada, 2012, Video, 17 min, Eng, e.o.
BF
20:00 Tiger Awards Competition for Short Films 1 TS
Verblijf van drie maanden op IJsland, door de camera lineair gecondenseerd tot 23 minuten. Een existentialistisch portret in een overweldigende setting.
Square Dance Hypnotist [wp]
Amiel Courtin-Wilson, Australië, 2011, Video, 104 min, Eng
15:00 Homelandsssss
Dell’ammazzare il maiale [ip]
Verbijsterend mooie, met de hand getekende animatiefilm met fascinerende overgangen. Over de relatie tussen mens en dier.
Fiona is jong en gewillig. Ze is dienstbode bij de familie Bauer, waar alles tot in de puntjes geregeld lijkt, maar waar niemand een ander lijkt te begrijpen. Ze hebben ook geen flauw idee waarom Fiona bij hen is en wat ze van plan is.
LantarenVenster 2
Als we de stad bekijken met muziek uit Walt Disney-films in onze oren, ziet alles er anders uit. Feestelijk, gek portret van Recife. Simone Massi, Italië, 2011, Video, 6 min, g.d.
Q&A met regisseur
21:45 Hail
Christoph Girardet / Matthias Müller, Duitsland, 2011, 35mm, 15 min, Eng
•paars02•
Commission
Erik van Lieshout, Nederland, 2011, Video, 49 min, Ned, e.o.
Openhartige en vaak grappige gesprekken over afkomst, consumentisme en de opkomst van extreem-rechts in Van Lieshouts winkel in een Rotterdams winkelcentrum.
Bestaat uit:
15th Thai Short Film and Video Festival: Opener [ip]
Totem
Nawapol Thamrongrattanarit, Thailand, 2011, Video, 2 min, Thai, e.o.
Veel onafhankelijke filmmakers schieten hun film tegenwoordig met een Canon-fotocamera, de bejubelde 5D. De oma van de filmmaker heeft zelfs een 7D. Survival Guide for Radioactive Village [ip]
Liew Seng Tat / Tan Chui Mui / Woo Ming Jin / Yeo Joon-han, Maleisië, 2011, Video, 40 min, Mal / Kant, e.o.
Een collectie bizarre actiefilmpjes. Een aantal van de beste Maleisische cineasten maken zich op een vrolijke manier druk over een vervuilende fabriek. Girl in the Water [ip]
Woo Ming Jin / Jeppe Rønde, Denemarken / Maleisië, 2011, Video, 19 min, Mal / Thai, e.o.
Een film met echte vissers, echte vissen en een echte jonge moeder, en een verhaal zo echt als een hallucinatie. Last Fragments of Winter [ep]
Edmund Yeo, Maleisië / Japan, 2011, Video, 24 min, Mand, e.o.
Een Maleisiche filmstudent gaat in Japan studeren en verbaast zich over vele dingen. Over een meisje in de sneeuw bijvoorbeeld.
Lighthouse
17:15 Waving Back
RG
•blauw•
Verzamelprogramma, 70 min
Killing the Chickens to Scare the Monkeys
Jens Assur, Zweden / Thailand, 2011, 35mm, 25 min, Mand, e.o.
Een nauwgezette reconstructie Een eclectische compilatie van van een alledaagse gebeurtenis experimentele korte films, met in China, die culmineert in een een dreigende atmosfeer als openbare terechtstelling. bindende factor. Deze kunstenaars delen een fascinatie voor 22:00 nakend geweld. Ze nopen ons tot On the Move SH mediteren over de terugkeer van Verzamelprogramma, 69 min wat verdrongen werd, zowel in Herinneringen worden gevormd de natuur als in de geschiedenis door alles wat ons omringt. van de mensheid. Soms is het tonen genoeg, soms Bestaat uit: zijn er woorden voor nodig. The Green Wave •paars02•
Bestaat uit:
Ken Jacobs, VS, 2011, Video, 5 min, zwijgend
A Free Moment
Nir Evron, Israël, 2011, Video, 5 min, g.d.
Bewustzijn onderzoekt het onbewuste, voorgesteld als een oceaan. Jacobs speelt met onze waarneming van water, in een maalstroom van manipulaties.
Tell el-Full, de plek van koning Hoesseins zomerpaleis die tot 1967 in Jordanië lag en nu tot Israël behoort, gezien door een ingenieuze camerabeweging.
Goose Weather [ep]
Stephen Sutcliffe, Groot-Brittannië, 2011, Video, 4 min, Eng
Een visueel curiosum: een platenhoes van George Harrison wordt afgetast als tegenwicht bij een kooruitvoering van de tekst English Eccentrics. Night Hunter [ep]
Stacey Steers, VS, 2011, Video, 16 min, g.d.
Deze ijle, allegorische hommage aan de zwijgende-filmster Lillian Gish werd samengesteld uit niet minder dan vierduizend handgemaakte collages. The Rodeo Trilogy [wp] Kevin Jerome Everson, VS, 2012, Video, 9 min, g.d.
The Mayberry Practice Calf, Second Place en The Wooden Calf zijn drie zwijgende korte films over oefening en geduld als bron van grootse prestaties. Intermezzo (Notes on Film 04) [wp]
Norbert Pfaffenbichler, Oostenrijk, 2012, Video, 2 min, g.d.
•paars02•
Vitaal portret van een Belgisch jazzkwartet, dat zich ‘prostitueert’ maar ook zichzelf blijft, én een reis door Engeland ter ondersteuning van het laatste inventieve album van PJ Harvey. Bestaat uit:
Standards
Maxime Pistorio / Julie Jaroszewski, België, 2010, Video, 17 min, Fra, e.o.
Vrolijke documentaire over een jazzkwartet dat optreedt voor zakenlui. Biedt een mooi kijkje achter de schermen; ze blijven trouw aan zichzelf. Wordt ook vertoond als voorfilm bij Grandma Lo-fi: The Basement Tapes of Sigrídur Níelsdóttir. Let England Shake
Seamus Murphy, Groot-Brittannië, 2011, Video, 53 min, Eng
Polvo [wp]
Angela Reginato, VS / Mexico, 2012, Video, 27 min, Eng / Spa, e.o.
Het grimmige verhaal van Mexico-Stad: een metropool die je kan verslinden. Een spannend essay over de grote stad, met een buitengewone soundtrack.
Korte films, geïnspireerd door alle twaalf nummers op Let England Shake (2011) van PJ Harvey. Een poging iets meer te onthullen van de stille Polly Jean.
Yo de aquí te estoy mirando
Le songe de poliphile [ip]
Camille Henrot, Frankrijk, 2011, Video, 11 min, g.d., e.o.
Een reis naar de kern van het onderbewuste, geïnspireerd door het concept van India als ‘droomwereld’ (Jung) en ‘onderbewustzijn van het Westen’ (Kakar). Kreis Wr.Neustadt [ip] Johann Lurf, Oostenrijk, 2011, 35mm, 5 min, g.d.
Hilarische staalkaart van architectonische misbaksels. Een soort roadmovie, die wel tot nieuwe inzichten leidt, maar nergens naar toe gaat. Charles Lim Yi Yong, Singapore, 2011, Video, 21 min, g.d.
Subliem gefotografeerd werk begint op het moment dat acht mysterieuze mannen, gekleed in regenjassen, vanaf een berg bij elkaar komen.
Maurice [ip]
Patrick Kack-Brice, Frankrijk, 2011, Video, 18 min, Fra, e.o.
Maurice, de halfmondaine eigenaar van een Parijse seksbioscoop, ontpopt zich als een die-hard cinefiel, die afscheid moet nemen van zijn toekomstloze beroep.
LantarenVenster 6 17:00 NL International
Village, Silenced [ip]
•FLM2012•
SH
•paars02•
Verzamelprogramma, 83 min
Deborah Stratman, VS, 2011, Video, 5 min, g.d.
Deze korte remake kijkt naar de historische repercussies van de techniek der herhaling, en naar geluid als middel tot sociale controle. Conference (Notes on Film 05)
Duelo antes da noite
Bijzondere Nederlandse film- en videowerken uit het afgelopen jaar, die we u niet wilden onthouden.
Last Fragments of Winter
Bestaat uit:
544/544 (up/down)
Thomas Mohr, Nederland, 2011, Video, 10 min, g.d.
Dit abstracte werk, gevormd door digitale foto’s, is een ontdekkingsreis in een kerk, door het simultaan tonen van tientallen tot honderden frames.
Norbert Pfaffenbichler, Oostenrijk, 2011, 35mm, 8 min, g.d.
Het gezicht van het fascisme? Deze groteske archiefmontage combineert de close-ups van 65 acteurs die Adolf Hitler vertolkten tussen 1940 en heden.
Tampopo Head and the Name of the Dogs
Day and Night
Toshie Takeuchi, Nederland, 2011, Video, 18 min, Jap / Eng, e.o.
Ken Jacobs, VS, 2011, Video, 3 min, zwijgend
Deze sprookjesachtige korte film verkent de melancholische neiging van mensen om hun emoties te projecteren op honden.
Een hypnotiserende studie in contrasten: tussen statis en beweging, 2D en 3D, positief en negatief beeld, kleur en zwartwit, dag en nacht.
Dochters
Marta Jurkiewicz, Nederland, 2011, Video, 23 min, Poo / Ned, e.o.
SH
•paars02•
Verzamelprogramma, 81 min
Onconventionele, krachtige drama’s met een politieke en sociale ondertoon. Voorafgegaan door shorts teasers, gemaakt door tweedejaars AV-studenten van de Willem de Kooning Academie. Bestaat uit:
Shorts Teasers Willem de Kooning Academy [wp] divers, Nederland, 2012, Video, 5 min, g.d.
Shorts teasers van AV-studenten van de Willem de Kooning Academie, in opdracht van het IFFR. Hommage aan de Arriflex 16mm-camera van Freriks & Kalkman won. Alice Furtado, Brazilië, 2011, 35mm, 20 min, Port, e.o.
Geraffineerd drama over een tocht van een jongen en een meisje, met een grote invloed op de rest van hun leven. Cannes studentencompetitie 2011. Doña Sonia Borrowed a Gun from Her Neighbor Alcides [ip]
Gabriel Martins, Brazilië, 2011, Video, 18 min, Port, e.o.
SH
Verzamelprogramma, 70 min
All the Lines Flow Out
De fascinatie van een filmmaker voor Chaplins acteerstijl, neemt hier de allure aan van een explosieve videoclip.
19:30 Short Stories: Power and Politics
22:00 Cinematic Tributes to Musicians
Als we Doña Sonia zo aan de afwas zien staan, kunnen we niet vermoeden waartoe ze in staat is. Ze voert haar missie zonder omhaal uit.
Persoonlijke documentaire laat zien dat door de fysieke afstand tussen moeder en dochter toekomstverwachtingen moeilijk zijn uit te spreken. Natural Beauty
Lernert & Sander, Nederland, 2011, Video, 3 min, g.d.
Door het aanbrengen van 365 lagen make-up op het gezicht van supermodel Hannelore Knuts, maakt het duo Lernert & Sander een statement over schoonheid. Printed Matter
Sirah Foighel Brutmann / Eitan Efrat, Nederland / België, 2011, 16mm, 29 min, Eng
Geopolitiek en het privéleven van een persfotograaf smelten samen op één fotorolletje. Contactafdrukken en fotonegatieven samengevoegd tot film. 19:30 Traité de bave et d’éternité RG
•blauw•
Isidore Isou, Frankrijk, 1951, 35mm, 120 min, Fra, e.o.
Deze legendarische film is in essentie een Letteristisch filmmanifest. De schrijver Isou is met recht een van de meest radicale vernieuwers van de filmkunst - hij viel het filmmateriaal zelfs fysiek aan - en inspireerde Guy Debord, Stan Brakhage en vele anderen.
Bahari [ep]
Ahmed Ghoneimy, Egypte, 2011, Video, 13 min, Arab, e.o.
Sociale frictie in Bahari, een arme wijk in Alexandrië. Een jonge student waagt zich in de verkeerde straatjes.
Color perro que huye
Traité de bave et d’éternité
19
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
Cinerama 3
Pathé 5
Pathé 3
de Doelen Jurriaanse Zaal
LantarenVenster 6
LantarenVenster 5
LantarenVenster 3
LantarenVenster 2
LantarenVenster 1
Cinerama 6
Cinerama 5
Cinerama 4
Cinerama 1
Pathé 7
Pathé 6
Pathé 5
Pathé 4
Pathé 3
Pathé 2
Pathé 1
Oude Luxor
Pathé 1
15:00
VPRO Previewdag
Rotterdam Film Course
10:00
10:00
VPRO Previewdag
10:00
11:00
VPRO Previewdag
10:00
10:00
12:00
13:00
14:00
Stateless Things Kim Kyung-Mook
95’
17:00
compilation prog.
SH
SH
Surprising Mysteries 85’
SH 85’
13:00
14:00
15:00
16:00 17:00
17:00 SH NL International 18:00 compilation prog. 86’
79’
80’
86’
TS 80’
SH
75’
21:00 RG Traité de20:00 bave et d’éternité Isidore Isou
compilation prog.
Power and Politics
SH
Competition for Short Films 1
20:00 Tiger Awards
19:30 Short Stories:
19:00 19:30
SP
compilation prog.
86’
20:15 Short Circuit
BF
Mondomanila Khavn De La Cruz
111’
120’
75’
21:45
MG
for Utopia
09:30
Damien Odoul
Le reste du monde
Andrés Duque
75’
SP
81’
11:30
11:30
11:00
Clip Maja Miloš
09:30 Dress Rehearsal BF
10:30
10:00
12:00
100’
The Ultimate Pranx Case
Alessandro Comodin
11:45
L’estate di Giacomo
TG
BF
Verano José Luis Torres Leiva
BF
78’
SP
80’
93’
13:30
13:00
14:00
14:00
SP 100’
15:00
Sentimental Animal Wu Quan
Daniel Rosenfeld
Ace Attorney Miike Takashi
Cornelia frente al espejo
14:00
BF
16:00
118’
16:30
The Whirlpool Alvin Case
BF
BF
86’
74’
TG 105’
18:30
18:00
About the Pink Sky Kobayashi Keiichi
A Fish Park Hong-Min
17:00
Totem Jessica Krummacher
16:15
135’
16:00 SP
113’
various directors
BF
19:00
Grandma Lo-fi
BF
62’
20:00
L’anabase Eric Baudelaire
20:00
BF 66’
21:00
BF
BF
104’
99’
SP 110’
810’
22:00
compilation prog.
22:00
74’
23:00
72’
RG
104’
69’
23:00 SH
SH
Tributes to Musicians
22:00 Cinematic
compilation prog.
22:00 On the Move
compilation prog.
Wrap Party
SH
22:30 George Kuchar:
compilation prog.
Wonders
22:15 Life’s Full of
BF
Snuff: Vitímas do prazer Cláudio Francisco Cunha
144’
22:15
HH
Hail Amiel Courtin-Wilson
122’
BF
Julia Murat
Skoonheid Oliver Hermanus SP
810’
810’
existem quando lembradas
11 Flowers Wang Xiaoshuai
Matière grise Kivu Ruhorahoza 21:30
77’
23:00
23:00
22:15 HISTÓRIAS que só
BF
17:00
12:00
compilation prog.
RG
SH
95’
20:00
O despertar da besta José Mojica Marins
Totem Jessica Krummacher
225’
21:15
21:30
When the Bough Breaks Ji Dan
19:45 Vereda tropical
19:45
84’
Hoy no tuve miedo Iván Fund
SP
105’
108’
Stilleben Sebastian Meise
22:00
09:00
11:00
BF
19:15
RG
123’
75’
BF
BF
21:30
21:00
75’
22:00 BF
21:00 King Curling Ole Endresen
admission wiTh P&i accrediTaTion only
10:00
89’
17:15 Waving Back
compilation prog.
Madness
17:15 Ordinary
Michael Palm
17:15 Low Definition
BF
120’
115’
MG
SP
Les géants Bouli Lanners
21:00
Press & Industry Screenings Thursday 26 January
09:00
compilation prog.
My Kampong
14:45 Waiting for Snow in
18:30
Andrés Duque
for Utopia
76’
20:00
20:00
Future Lasts Forever Özcan Alper
BF
19:45
Twilight Portrait Angelina Nikonova
Control – Malfunctions #0
The Hunter Bakur Bakuradze
O insigne ficante Jairo Ferreira
Anna Alberto Grifi / Massimo Sarchielli
Homelandsssss compilation prog.
70’
18:30
19:30
Wavumba Jeroen van Velzen
19:00
19:00
18:15 Dress Rehearsal BF
480’
18:30
18:00
18:00
17:00 O vampiro da cinemateca
17:00
BF
RG
17:00
17:00
Tributes – Pulse Bill Morrison
16:15 Lyrische data
16:00
The Invader Nicolas Provost
14:45 Short Stories:
15:00
15:30
15:30
15:00
16:00
Press & Industry Screenings Wednesday 25 January
09:00
Public Screenings Thursday 26 January
Programme Today
09:00
Public Screenings Wednesday 25 January
79’
MG
98’
24:00
24:00
109’
24:00
24:00
2
TG
TS
SH
SP
BF
PB
RG
MG
PC
HH
41ST INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM
Not films, but real life. Through a whole range of events and activities, everyday reality is transformed into a cinematic experience.
SIGNALS: FOR REAL
FR
Fiction films and documentaries from China that give an impression of the reality of life in that country, contradicting Party propaganda, with subjects including poverty, corruption, displacement and misgovernment. Alongside films, Hidden Histories also has a very special meeting place: the Ai Weiwei Café.
SIGNALS: HIDDEN HISTORIES
The daily bombardment of images of the popular revolutions in the Middle East gives an impression that the Arab Spring could be a flash in the pan. Power Cut Middle East investigates what exactly these images tell us and, using previous works from filmmakers, shows that revolt had been in the air for some time.
SIGNALS: POWER CUT MIDDLE EAST
Retrospective of classic trash, horror, social drama, avant-garde and porn films from the notorious Brazilian red-light district of Boca do Lixo in São Paulo.
SIGNALS: THE MOUTH OF GARBAGE
A refreshing dive into film history, featuring treasures from the vaults of world cinema. The haul: restored classics, documentaries on cinema, animated films, celluloid experiments and a number of exhibitions.
SIGNALS: REGAINED
Thanks to the oeuvre of Peter von Bagh (filmmaker, festival director and walking film encyclopaedia), you can become an expert on Finland during the IFFR. Von Bagh’s documentaries focus on cinema and Finland’s tumultuous history. This retrospective of his work will be accompanied by remarkable, historic films from Finland.
SIGNALS: PETER VON BAGH
The strength of the short: films from one to 59 minutes long, from all over the world. Screening at the festival either ahead of feature films, or in special compilation programmes.
SPECTRUM SHORTS
Rotterdam at its most eclectic. The festival has selected contemporary, powerful and innovative work from all over the world; from veterans, maestros and lesser-known directors.
SPECTRUM
Young blood. The first or second films by filmmakers from whom the festival expects big things.
BRIGHT FUTURE
Awards for the short but sweet: 21 films of less than sixty minutes have been selected for the Tiger Awards Competition for Short Films, in which three equal prizes are up for grabs.
TIGER AWARDS COMPETITION FOR SHORT FILMS
Awards for a new generation. Seventeen nominated filmmakers compete with their first or second films for the three equal Hivos Tiger Awards.
TIGER AWARDS COMPETITION
colors en abbreviaTions
USING THE CATALOGUE
PRESS & INDUSTRY SCREENINGS ADMISSION WITH P&I ACCREDITATION ONLY
Doelen Jurriaanse Zaal 11:30 Verano
13:30 Cornelia frente al espejo [wp]
•FLM•
SP
•paars01•
José Luis Torres Leiva, Chile, 2011, Video, 93 min, Spanish, e.s.
BF
•geel•
Daniel Rosenfeld, Argentina, 2012, Video, 100 min, Spanish, e.s.
•paars01•
Miike Takashi, Japan, 2012, 35mm, 135 min, Japanese, e.s.
Miike Takashi has a reputation for dark, violent films. So it was a surprise when he announced he would be adapting a lighthearted Nintendo game (Phoenix Wright: Ace Attorney). But he proves capable of pulling this off. A funny, comic-strip-like, charming film. 17:00 About the Pink Sky [ep]
BF
•geel•
Kobayashi Keiichi, Japan, 2011, Video, 113 min, Japanese, e.s.
Cheeky, intangible girls can make a film immortal. Think of Jean Seberg in À bout de souffle. From now on you can also dream of the cheeky Ai Ikeda. In immortal black & white. The girl finds a purse with a large sum of money. Enough to get the story moving.
Pathé 3
•FLM•
10:30 Clip [wp]
TG
•oranje01•
Maja Milo , Serbia, 2012, Video, 100 min, Serbian, e.s.
Clip is not another ‘coming-of-age’ story about the complexities of adolescence. Milo has made an honest and non-judgmental portrait of teenagers caught in sexual and social turmoil. Sexually explicit and emotionally disturbing, it goes beyond borders and even further.
TG
•oranje01•
Park Hong-Min, South Korea, 2011, Video, 105 min, Korean, e.s.
Korean Park taught himself to film in 3D for his debut. Viewers are cleverly fed a red herring in the shape of a philosophy professor who hears that his vanished wife is on an island training to be a shaman. The professor drops everything and goes in search of her.
Pathé 5
•geel•
Alessandro Comodin, Italy / France / Belgium, 2011, Video, 78 min, Italian, e.s.
14:00 Sentimental Animal [ip]
BF
•geel•
Wu Quan, China, 2011, Video, 108 min, Mandarin, e.s.
•geel•
A Fish [ip]
SP
BF
Mysterious, oppressive and A summer day in Italy. The caoccasionally shocking film in mera follows the deaf-mute Giastylised black-and-white (shot como and a childhood girlfriend by a colleague director Zhang Stefi closely - in the woods, by Yuedong) about the latter days the river - without wanting to of a potentate: Wu Ye was a disrupt the mystery of their respected soldier, but his clan is relationship, between restrained now preparing a Last Supper for sensuality and childhood games. the Spring Festival. Many regard this lyrical and 16:30 modest docu-fiction as the best Italian debut in years. The Whirlpool [ip] BF
The cream of Argentine acting talent cooperated on this fiction debut by the prize-winning documentary film maker Rosenfeld. Stylish and mysterious drama about a beautiful young woman who wants to commit suicide in her parental home. She receives visits from people who try to change her mind.
The informal intimacy of amateur film formats, such as Hi8 or MP4, is often used by film makers. But seldom with such intense beauty as by Torres Leiva. Moving observations about (un)certainties about love, family and other relationships, around a summer resort in the mountains of Chile. 16:15 14:00 Ace Attorney [wp]
11:30 L’estate di Giacomo
16:00 Totem
BF
•geel•
The filmmaker, whose personal essay/experimental travel journal Color Runaway Dog was screened at IFFR last year, once again links autobiographic drama and general, politico-cultural concepts. It all starts with a trip to Mozambique to seek film material shot there.
Verano
Two lonely twentysomethings meet by Niagara Falls. A fleeting relationship blossoms, that has to provide comfort for both their unhappy pasts. But it isn’t that easy to push aside. A kaleidoscopic drama with especially beautiful cinematography.
Fiona is young and willing. She is a housemaid in the Bauer family, where all seems meticulously planned but no one seems to understand anyone. They also have no idea why Fiona is there 18:30 and what she has in mind.
Grandma Lo-fi: The Basement Tapes of Sigrídur Níelsdóttir [ip]
•FLM•
9:30 Le reste du monde [wp]
•FLM•
Andrés Duque, Spain, 2012, Video, 75 min, Portuguese, e.s.
•geel•
Jessica Krummacher, Germany, 2011, Video, 86 min, German, e.s.
Cinerama 3
9:30 Dress Rehearsal for Utopia [wp]
BF
Alvin Case, USA, 2011, Video, 74 min, French / English, e.s.
SP
•paars01•
Damien Odoul, France, 2012, Video, 81 min, French, e.s.
A family drama. A deceased mother and a father with a new wife. Three sisters; the middle one lost her lover whom she is pregnant by. During a family dinner an old secret emerges. A search for identity and primarily a story about human relationships. 11:45 The Ultimate Pranx Case [wp]
BF
Canada, 2012, Video, 80 min, English
•geel•
In 2010, three boys had a prank with a girl at school and streamed it all live on Internet. What started as a fairly innocent joke soon got completely out of hand. The recordings that were kept were released so that we can all witness these shocking events.
BF
•geel•
Orri Jónsson / Kristín Björk Kristjánsdóttir / Ingibjörg Birgisdóttir, Iceland / Denmark, 2011, Video, 62 min, Danish / Icelandic, e.s.
Charming documentary shot on Super8 and 16mm, replete with hand-made animations about a cult figure in Icelandic music who, starting when she turned 70, experienced a seven-year creative explosion which resulted in her releasing over 600 songs full of unique ambient sounds.
About the Pink Sky
20:00 The Anabasis of May and Fusako Shigenobu, Masao Adachi and the 27 Years Without Images
BF
•geel•
Eric Baudelaire, France, 2011, Video, 66 min, Japanese / English, e.s.
Eric Baudelaire, artist and photographer, films on super8 the political and personal reflections of May, the daughter of the founder of the Japanese Red Army Shigenobu, and of Adachi Masao, Legendary experimental filmmaker who gave up film to fight for the Palestinian cause.
Sentimental Animal
EXCLUSIEF IN NEDERLAND
DE ULTIEME FILMBELEVING MET LIVE FILMSCORE DOOR HET ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ONDER LEIDING VAN LUDWIG WICKI.
9, 10 EN 11 JUNI 2012 DE DOELEN KAARTEN VIA WWW.DEDOELEN.NL EN WWW.ROTTERDAMSPHILHARMONISCH.NL OF BEL 010 217 17 17 EEN PRODUCTIE VAN HET ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKEST EN CONCERT- EN CONGRESGEBOUW DE DOELEN. MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR CAMI EN
21
Kijk thuis met UPC on Demand de beste lms van het International Film Festival Rotterdam
Alle rechten voorbehouden. 13 Assassins: 2011 · Cinéart Nederland - Attenberg: Copyright © 2011 Lumière - Blue Valentine: © 2011 - Paradiso Films - Drei: Copyright © 2011 Lumière - Essential Killing: 2011 · Cinéart Nederland - Incendies: 2011 · Cinéart Nederland - Post Mortem: Copyright © 2011 Lumière - Somewhere: Copyright © 2010 A-Film Distribution - Win Win © 2011 Twentieth Century Fox Film Corporation.
HOME TRUTHS
A night-time murder scene is the focus of Lucas Belvaux’s gripping thriller 38 témoins. Ahead of his world premiere, the director talks to Edward Lawrenson
Speaking before this year’s festival, which opens with 38 témoins (38 Witnesses), writer-director Lucas Belvaux notes that Rotterdam is an especially apt location for the world premiere. Belvaux’s fi lm is set in Le Havre – like Rotterdam, an important European port – and much of it takes place in the city’s huge container dock. “I have a friend who is a shipping agent, and for professional reasons he’ll be in Rotterdam during the festival,” explains Belvaux. “Many ships that we fi lmed in Le Havre were en route to Rotterdam.” Relocation
It is at the port that the fi lm’s lead character, Pierre, works. A marine pilot, Pierre is at home in the apartment he shares with his wife Louise when a woman is murdered outside in the small hours of the morning. Interviewing the residents of the apartment block, police are frustrated as no one admits to hearing the murder victim’s screams. When Pierre, troubled by a guilty conscience, changes his original testimony and confesses he did in fact listen to her distress call (but did nothing), he prompts the police to re-interview his neighbours, who resent Pierre’s actions. The movie is based on a book by Didier Decoin, which itself was based on the notorious 1964 case of New York murder victim Kitty Genovese, whose cries for help were ignored by local residents and passers-by. “I thought the subject itself was stronger than the actual news item,” Belvaux said of his decision to relocate the action to present-day France. “I thought I would gain a lot by freely adapting it”. Different perspectives
Belvaux was introduced to Didier Decoin’s book by actor Yvan Attal, who plays Pierre, and with whom the director worked on his 2009 kidnap thriller Rapt. “When he gave me the book, he was already in discussions to purchase the rights. So I wrote the script thinking of him.” Attal and Sophie Quinton, as Pierre’s wife Louise, both give committed perform-
38 témoins
ances, depicting the strain Pierre’s decision to go to the police puts on their marriage. Developing a major theme of Belvaux’s breakthrough 2002 Trilogy – in which key events in the Alpine city of Grenoble are replayed with shifting emphasis over three feature fi lms – 38 témoins explores the distorting effect of different perspectives on a single incident. A gripping investigative thriller, the fi lm reveals how the residents interviewed by the police have different takes on what happened on the night of the murder, investigating “the difference between what one says and what one sees and hears”.
Logistical demands
Recalling the shoot for this intimate and psychologically complex story, Belvaux admits that his favourite part of the process was working with the actors. Filming Attal playing Pierre as he does his job at sea, however, was a little “scary”. “An actor is not a harbour pilot,” says Belvaux, recalling the sequences in which Attal climbs on board a vast passing ship, “and a film crew does not consist of sailors. So there’s always a risk that someone falls into the water!” But asked whether it was a difficult shoot, he recalls the logistical demands of filming
three features at the same time for his Trilogy and deadpans: “After those movies, any other filming is easy!” Currently adapting a novel by Philippe Vilain about “the impossible love between a philosophy professor and a hairdresser”, Belvaux is looking forward to his Rotterdam premiere. “I presented Trilogy here in 2003 and have good memories of the city.” 38 témoins – Lucas Belvaux Mon Jan 30 13:00 PA1 Tue Jan 31 12:30 PA2
De toppers van het IFFr bInnenkort ook te zIen bIj Lantarenvenster
Festivallocatie: Wilhelminapier • Metro- en tramhalte: Wilhelminaplein, 5 min vanaf het Stadhuis • Café-restaurant dagelijks geopend
6
In Your Face “Great clips, great graphics and a great dynamic soundtrack – it’s everything you want from a trailer,” Andre Freyssen of ad agency CCCP tells Nick Cunningham about the trailer he edited for IFFR 2012 Running at twenty seconds or so, the trailer comprises a blitz montage of images culled from films in selection this year, punctuated by the same handwritten adjectives deployed across this year’s poster and internet campaign – sick, erotic, crazy, wonderful, weird, profound. Cinema audiences, Freyssen claims, have responded very positively to the work. “The images, the rhythm, the music of the trailer – everybody immediately understands what the IFFR is about, and they immediately want to visit because of the richness of the materials we had access to,” he stresses. The frenetic music is supplied by London-based Japanese punkchick outfit Mikabomb, who will be performing at this year’s closing ceremony. Freyssen was also keen that the trailer underline both the sense of fun and vibrancy within the 2012 selection. “I think that the IFFR should reflect a world we
recognise,” he stresses. “Not too much arthouse. More direct. In your face. These scenes may not always be part of everyday life, but they are recognisable.” The IFFR trailer was made in response to director Rutger Wolfson’s desire to apply an energetic ‘VJ-type’ approach to the assignment. “We had the poster first,” Wolfson points out, referring to designer Rens Muis’ calligraphic 2012 campaign. (Muis, who runs the 75B agency, was also the creator of the current Tiger logo.) “Then we thought we need to make it into a trailer. I wanted to use only images from the fi lms in the programme because that’s what the words on the poster refer to. Also, it doesn’t make sense if you’re a fi lm festival to shoot new material when you’re competing with the best fi lmmakers in the world. But the trailer’s fun. It’s very energetic. And when we screen it to our colleagues, everyone cheers.”
Theo Angelopolous 1935 – 2012 As the IFFR prepared to get underway, news of the death of Theo Angelopoulos was announced yesterday The 76-year-old Greek director was killed in a traffic accident while working on his latest film, The Other Sea. “Angelopoulos was a hugely important figure in world cinema and his sudden death is a terrible loss”, said IFFR director Rutger Wolfson. “We were proud to support the development of this most distinctive voice by screening many of his early fi lms in 1970s, and we were always pleased to welcome his later work at the festival. His influence is great and enduring, not least on the current generation of Greek fi lmmakers, who have been such a vibrant presence at recent IFFRs.” Trained as a lawyer and a former fi lm critic, Angelopoulos’ breakthrough film was his masterly 1975 The Travelling
Players. That fi lm’s haunting exploration of recent Greek history (which combined pointed references to Greek myth with stylistic vituosity) resonated through Angelopoulos’ other work. A Golden Lion for The Beekeeper (1986), the Palme d’or for Eternity and a Day (1998) – his first feature since The Dust of Time (2008) – were among the director’s many prizes. Adding to the many tributes from the fi lm world, Dimitri Eipides, director of the International Thessaloniki Film Festival and the Thessaloniki Documentary Festival, told the Daily Tiger: “The untimely and tragic death of Theo Angelopoulos came as a great shock, to me and to the rest of the Greek fi lm world. His poetic and contemplative cinema, uniquely his own, enriched the history of the medium itself, as well as the cultural history and collective memory of our country. He will be terribly missed.”
The Dust of Time
Bingham Ray 1954 – 2012 “He was part of the Rotterdam family,” former IFFR director Simon Field said of US indie movie pioneer Bingham Ray, who died earlier this week aged 57 while attending the Sundance Festival. Geoffrey Macnab reports
Images from the IFFR trailer 2012
EURIMAGES BOARDS BORGMAN
Ray was at the forefront of the rise of US independent cinema in the 1990s. Together with Jeff Lipsky, he founded October Films in 1991. This was the company that brought such movies as Mike Leigh’s Secrets & Lies and Lars Von Trier’s Breaking the Waves to US audiences. Later, as President of United Artists (2001-2004), he championed such fi lms as Michael Moore’s Bowling For Columbine and Danis Tanovic’s No Man’s Land. At the time of his death, he was Executive Director of the San Francisco Film Society. In 2000, not long after Ray left October Films, he was a juror for the Tiger Competition in Rotterdam. This was the year of Pablo Trapero’s Mundo Grua and Lou Ye’s Suzhou River. “It’s truly about the fi lms and fi lmmakers,” Ray commented of his experiences at the IFFR. “Some festivals claim to be about the fi lms, but they’re really
about the hype… This is a little bigger than Telluride, but it’s a real special feeling at Telluride. They have that here, although Telluride is a small resort town in Colorado and Rotterdam is a major European city.” “I found him very sympathetic and energetic when I met him,” Field recalls of Ray. “He was obviously a character… he proved to be an enthusiastic and committed participant. I got the sense that he was really energized by being at the festival – by being close to new fi lmmakers and being part of the spirit of Rotterdam. He jumped right in!” Field added that Ray was “someone who was completely at home with the cinema and the projects that are in Rotterdam… he was excited by it, and rejuvenated in many ways.” While in Rotterdam, Ray was also an active participant in the festival’s coproduction market, the CineMart. “He was at that time a leading figure in the US fi lm industry and it was important to have him and his ideas and visions at CineMart,” Ido Abram, Director of the CineMart at the time, recalls. “What I remember is that he was very straightforward and never beat around the bush. That was important as a reality check for a lot of people with projects at CineMart.”
Bingham Ray
Producer Marc van Warmerdam commented yesterday on the Eurimages funding recently granted to his project Camiel Borgman, to be directed by his brother Alex. The project, presented at CineMart 2011 and budgeted at €3.5 million, received a cool €550,000 from the European funding institute. The Van Warmerdams’ Graniet Film is the main stakeholder in the fi lm, with the Belgian production house Epidemic and Angel Films/The Danish Film Studios (Denmark) assuming co-pro responsibilities. “I think that this collaboration was one of one the most attractive points for Eurimages, besides the script,” Marc van Warmerdam claims. Van Warmerdam is still looking to raise a further €500,000 before the shoot, scheduled to run JulySeptember 2012. He is therefore relying on his polymath brother (Alex is also a renowned playwright and painter) to sell a number of signed and framed original prints of a new work to potential investors. “We are looking for people interested in Alex’s paintings as well as his fi lm works,” Van Warmerdam comments. “If we make half the remaining money this way, I’ll be very happy.” (NC)
5
THE ART OF CRITICAL CINEMA Independent cinema is essential for a free society. Development organisation Hivos supports independent filmmakers all over the world. The Tiger Awards Competition puts upcoming talent in the spotlight and gives artists a powerful voice, even in countries where freedom is not self-evident. Hivos takes pride in sponsoring the Tiger Awards. Visit us at hivos.nl
Growing pains
Nick
Despite a strong performance at home and abroad, the Dutch film industry faces uncertain times. By Geoffrey Macnab It has been a topsy-turvy year in the Dutch cinema sector. Earlier this month, when the industry announced its 2011 statistics, the conclusions were very upbeat indeed: Dutch audiences turned to domestic product in increasing millions in 2011. Audience market share rose from 15.88% in 2010 to 22.38% in 2011. The total audience for Dutch films was over 6.8 million, a 52.16% hike on the 2010 figure of 4,475,760. With local films capturing 21.88% of the box-office, a Dutch movie (Will Koopman’s Gooische Vrouwen) topping the charts with a startling 1.9 million admissions (relegating Harry Potter to second place) and overall receipts of around €240 million, it was a bumper year. Kids’ movies, including New Kids: Nitro and New
Kids: Turbo, continued to attract huge numbers of cinemagoers. The first Dutch 3D movie, Nova Zembla, posted close to 625,000 admissions. “These figures, coupled with the increasing number of Dutch films selected at international festivals, is a great incentive for Dutch film professionals to further expand and exploit the potential of Dutch film in the coming years”, says Netherlands Film Fund director Doreen Boonekamp. There were obvious logistical reasons for the upsurge. Exhibitors in the Netherlands, traditionally an underscreened market, have been increasing the number of screens. Digitalisation is also well underway: one reason why 3D films feature so prominently in the ‘Top 20’ for 2011. Nonetheless, this does nothing to lessen the achievements of Dutch filmmakers in attracting local cinemagoers in such huge numbers. Perseverance
Internationally, Dutch films are also grabbing attention. Leonard Retel Helmrich’s Position Among the Stars won a Special Grand Jury Prize at Sundance and films such as The Brownian Movement, Code Blue, Shock Head Soul and Among Us screened in official selection at festivals from Berlin to Cannes and Locarno to Venice.
Terminal addiction
Rob Duyser
This year, the IFFR video library is sticking to that reliable maxim of technological practice: if it ain’t broke, don’t fix it. Ben Walters reports
“It’s pretty much the same deal,” says the library’s Rob Duyser. “Same machines with a few user problems ironed out and ramped up accessibility.” Now in its sixth year, the video library allows IFFR professionals to view the majority of the festival programme on demand at 40 dedicated terminals on the fourth floor of De Doelen. The catalogue is also available to professionals via wi-fi. As in 2011, around 75 per cent of fi lms are viewable, though the actual number of titles is smaller because of this year’s slimmer programme of around 550 fi lms. There are some novelties this year, however. The library’s opening hours have been stretched to 14-hour days, from 9am to 11pm, to allow for more viewing opportunities (“the last two years we’ve been full up in here”) and, for the fi rst time, there
Lena
“You could say Dutch films are growing up,” declares Claudia Landsberger, head of EYE International. “Dutch cinema has become a saleable product within and outside of the Netherlands. Slowly, we are getting there. Perseverance is key.” Open letter
On the face of it, the Dutch industry appears to be thriving. However, there was no disguising the unease within the sector in the face of the proposed cuts in public film funding. Last May, during the Cannes Festival, leading Dutch filmmakers wrote an open letter to State Secretary Halbe Zjilstra, making their discomfort very apparent. “A true industry has come into being,” they pointed out, but warned that cutbacks in subsidy could lead to “a reversion to the darkness of the 1980s and 1990s, when the market for Dutch films fluctuated between 0.8% and 3%.” The concern is that Dutch production may be entering a period of slow decline. 2012 is likely to be another strong year as films financed in 2010 and 2011, before the cuts were announced, hit cinemas. 2013 is when the downturn may begin. “We don’t know what deals we can strike with the government or between ourselves to counter the budget cuts,” says A-Film’s Managing Director Wilco Wolfers, also president of the Dutch Film Distributors’ Association (NVF). The first (2.2%) cuts to the budget of state body the Netherlands Film Fund will be made this year (increasing to 25% in 2013). This is why the industry is lobbying the Dutch government so hard for measures to support local producers. Ideas include a soft-money scheme for the Netherlands to attract inward investment; new piracy laws; a levy system on distribution and exhibition to generate funds for production and a ‘cashflow’ fund for gap financing during production. Local producers worry they’re not attractive coproduction partners. At present, the Dutch can’t offer international filmmakers the tax breaks they get in Belgium or Luxembourg. Nor do the Dutch have regional film funds to match those found in Germany or Sweden. Nonetheless, they continue to coproduce and remain members of Eurimages where, at the December board meeting, two Dutch-led projects received funding:
Alex Van Warmerdam’s Camiel Borgman (a Rotterdam CineMart entry last year) and Peter Kuijpers’ Heaven On Earth. Dutch films are present in Rotterdam this year, if not in the quantities you might expect. (There are none in the Tiger Competition.) The Rotterdam-set teenage drama Lena (the second film from Belgian director Christophe Van Rompaey) screens in Bright Future and Fow Pyng Hu’s third feature Nick is a world premiere in Spectrum. Meanwhile, Simon Pummell’s Shock Head Soul, a “hybrid film” about 19th-century German judge/madman and Freudian subject Daniel Paul Schreber combining documentary, fiction and animation, screens in Spectrum. Rotterdam is also hosting Pummell’s media installation The Sputnik Effect which sets out to draw visitors into the schizophrenic mind of Schreber. “Rotterdam could be very important for Dutch films if they were selected for the Tiger Competition,” Landsberger suggests. “If Rotterdam selected two Dutch films in the Tiger Competition, it would show it is embracing Dutch cinema. But this year we have none.” Healthy appetite
“We would have liked more, but we are starting to notice that production is getting a bit less in the Netherlands,” festival director Rutger Wolfson notes. Nonetheless, there are several Dutch projects in the CineMart, from Peter Hoogendoorn’s debut feature Between Ten And Twelve (inspired by events on the day the writer-director learned his sister had died in a car accident) to Urszula Antoniak’s project about female adolescence and sexuality, Nude Area (produced by Frans Van Gestel’s new outfit Topkapi). Whatever problems may lurk ahead, it is clear that the Dutch are starting 2012 from a strong position. “The mood is very positive,” Wolfers declares. “By the same token, everybody looks at the future saying ‘What is going to happen? We now have this professional industry. Will it be cut in half?’” The upside, Wolfers adds, is that the public now “see Dutch film as professional, interesting, entertaining.” The appetite for Dutch movies is clearly there and the real challenge for local filmmakers is how best to satisfy it.
photo: Corinne de Korver
will be terminals at the LantarenVenster offering professionals access to video library material. Beyond the direct environs of IFFR, the video library is complemented by an online preview platform, available to interested parties around the world. Returning for the second year, the platform originated as a tool for the development of the IFFR programme; its offering is not restricted to catalogue titles, but also includes related material. “There’s been a massive increase in use this year,” says Duyser. “We’re seeing a sixfold increase in take-up.” So far, the advent of wireless access hasn’t dampened demand for the library facilities. “People just like the booths,” says Duyser. “It’s higher quality video and I think people fi nd it more comfortable to put the headphones on and be in their own space. Though we’ll see what happens this year with iPads. We’re ready.” In addition, visitors to Rotterdam can make use of free festival-branded wi-fi access around the city for the duration of the festival (password: WelcomeInRotterdam).
Tampopo Head and the Name of the Dogs Today at 17:00 in LantarenVenster (and again on Monday at 19:30), there is a chance to see new Dutch (short) films specially selected for screening at the IFFR by the Netherlands Media Art Insitute and the EYE film institute, in the shape of the IFFR’s NL International programme. This is made up of works that have screened elsewhere, and therefore would not normally be eligible to screen at the festival. “These works have a special appeal to international audiences,” says Claartje Opdam of the EYE institute. “So it would be a great shame to keep them to ourselves. There is so much international expertise here in Rotterdam. It’s a fantastic joint initiative, and a great chance to see some works that might otherwise be overlooked.” (MB)
3
41ST INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM #1 THURSDAY 26 JANUARY 2012
Feeling strong: IFFR director Rutger Wolfson
photo: Bram Belloni
Leaner selection, brighter outlook Though there may be tougher times ahead, IFFR director Rutger Wolfson is looking forward to a strong 2012 edition, and beyond. By Edward Lawrenson
Speaking a day before the opening night, IFFR festival director Rutger Wolfson is in a positive mood. “I think the festival is very strong this year,” he says, “I feel very confident.” Maintaining a bright outlook is one of the responsibilities of any artistic director’s job description, but Wolfson goes on to explain his attitude. “I think we made some smart decisions to make the programme smaller,” he says when asked to elaborate his upbeat forecast. “We did this to have a sharper focus. And we can now give the fi lms the attention they deserve.” Less is more
As with the last two editions, the IFFR programme is divided into three major strands: Spectrum (its showcase for established talent), Signals (its selection of themed programmes) and Bright Future (its celebration of new and developing fi lmmakers, under which the Tiger competition fi lms screen). As part of their attempt to make a more concentrated edition, Wolfson and his team have now reduced the Bright Future programme by around twenty percent.
“There was some criticism – and I think rightly – that there were so many new titles, professionals coming to Rotterdam were struggling to see them all,” says Wolfson. “That’s one reason for selecting fewer titles. On a more organisational side, if there are fewer fi lms and guests to handle, we can give these fi lms and guests more attention.” Funding futures
These are tough times for arthouse cinema, Wolfson argues, which only underlines the IFFR’s support for independent, challenging work. “I think the economic situation for arthouse fi lms is becoming more difficult for all kinds of reasons. For the kind of fi lms we know and love, Rotterdam will become more important because there’s funding here – with the Hubert Bals Fund and CineMart. I think there will be fewer interesting fi lm projects purely because of the economic situation, but their reason to be in Rotterdam will only increase.” This is one reason why Wolfson is relaxed when asked about competition for titles with the Berlinale, which takes place days after the IFFR ends. Wolfson maintains this sanguine attitude even when fi lmmakers the IFFR has supported in the past chose other festivals. He cites the example of Edwin’s Postcard from the Zoo, about to play in competition in Berlin.
“We couldn’t have played it in competition because he’s already won a Tiger,” says Wolfson of the Indonesian director, who has a longstanding relationship with the IFFR, “but if he’s in competition in Berlin, it’s better exposure for the fi lm than if he were here in Spectrum. So it’s fine for us to let him go because we care about his career – even if he got Hubert Bals Fund support.” The slightly leaner selection comes against a background of cuts for arts funding in the Netherlands. The IFFR has thus far weathered the tough economic climate relatively well. “It’s OK,” says Wolfson. “About thirty percent of our funding comes from the state. It’s a four-year cycle, which ends in 2012 – our 2013 edition. So this year and next year we have the same level of funding.” He continues: “We haven’t heard yet how much money we’ll get from the government, but the signs are positive. I’m sure we’ll face a cut, but not such a dramatic cut as in other parts of the cultural sector.” Tiger model
In fact, Wolfson sees IFFR as a model for other Dutch cultural organisations in these challenging times. “We are in a very good position to experiment with new forms of raising money,” he says. “We are a very large festival, and our audience is very enthusiastic and dedicated. It feels like we can ask them to commit
a little bit more.” With this in mind, the IFFR introduced a patronage scheme last year – potential donors can sign up for different levels of membership – and recently launched a telephone fund-raising campaign. “It was quite successful”, Wolfson says of the latter initiative. “We were the first in the Netherlands to do this kind of thing – and raised 32,000 Euros, a substantial start.” He continues: “We’re learning a lot. We sense a responsibility to try things, because what’s successful here can help other institutions.” Caribbean connection
This year sees the IFFR enter into a partnership with a new main sponsor, the Curacao International Film Festival Rotterdam. Backed by the Fundashon Bon Intenshon, the IFFR is to help establish a fourday series of screenings and events in Willemstad, the capital of the Caribbean island. Working with the Fundashon Bon Internshon has been a bracing change for Wolfson. “I work a lot with big corporations and governments to raise funds, so it’s been a different dynamic working with a private foundation. I learned a lot.” Plus, the collaboration means a trip to Curacao at the end of the March for the inaugural festival. Is this something Wolfson is looking forward to? “Of course. Come on! It’s the Caribbean.”