41ST INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM #7 WOENSDAG 1 FEBRUARI 2012
ECHTE TIJGERS P5 | DE POËZIE VAN PROVOST P7 | VERBORGEN GESCHIEDENIS P9 | ‘MOET IK IETS ONDERNEMEN?’ P10
foto: Rogier Maaskant
Het circus van een creatieve duizendpoot Madhuja Mukherjee wist als kind al dat ze kunstenaar wilde worden. Ze verdiepte zich in literatuur en kunst en studeerde filmgeschiedenis aan de universiteit. Daar doceert ze inmiddels als professor. Na de nodige wetenschappelijke publicaties en video-installaties presenteert de intellectueel-creatieve duizendpoot in Rotterdam haar speelfilmdebuut Carnival. Ook nam ze speciaal voor het IFFR haar installatie Crumbled Papers, Fragments of Cinema mee uit Calcutta.
In Carnival keert een jongen terug naar zijn ouderlijk huis. Zijn moeder is gestorven en met zijn vader heeft hij een complexe relatie. Hij arriveert tijdens het hindoeherfstfestival Durga Puja. Het kleurrijke straatspektakel roept bij de protagonist veel jeugdherinneringen op. Madhuja Mukherjee gebruikte verschillende, opmerkelijke film- en montagetechnieken om het verhaal te vertellen: zonder dialoog, met gebruik van intertitels, still animatie en documentairetechnieken. “Ik wilde niet denken in beperkingen, maar in uitdagingen. Zonder dialogen vertel je een verhaal immers anders. Daarbij presenteert Carnival geen klassiek narratief verhaal, maar is de film open voor interpretatie.”
Fragmenten van de gesprekken tussen vader en zoon worden gepresenteerd op ouderwetse tussentitels: het tijdperk van de zwijgende film boeit Mukherjee mateloos. “De cinema kende toen een enorme potentie. Sinds de talkies is cinema steeds commerciëler geworden. Narratiever ook. Terwijl juist de stilte je toestaat om visueel verder te associëren. Als kunstenaar is het mijn verantwoordelijkheid om de grenzen op te zoeken. Bovendien dwingen de tussentitels het publiek tot lezen en zo wordt het onderdeel van de film.” De overstap van video-installaties naar speelfilm was groot. “Film ervaar ik als het meest ingewikkeld. Als ik schilder of bezig ben met een installatie, voel ik intuïtief aan of iets werkt. Maar ach, ik houd er kennelijk van om ingewikkelde zaken aan te pakken. Als kind gaf ik al antwoord op de moeilijkste vragen.” De grote gemene deler in al haar werk is het vormexperiment. “Als je schildert of een gedicht schrijft, wordt er ook van je verwacht dat je met vorm speelt, dingen uitprobeert. Je moet je eigen stijl vinden. In mainstreamfilms wordt je niet geacht te experimenteren, daar dient simpelweg een verhaal te worden verteld. Maar als ik dat zou willen, zou ik wel een boek schrijven. Natuurlijk ben ik ook dol op popcorncinema. Wie niet? Tegelijkertijd bezoek ik ook exposities, lees ik
intellectueel uitdagende boeken. Waarom zou je geen uur kunnen spenderen aan een visueel en narratief uitdagende film? Iedere vorm heeft z’n bestaansrecht.” Mukherjee presenteert op het festival ook haar videoinstallatie Crumbled Papers, Fragments of Cinema, opgenomen in het expositie-onderdeel van Signals: Regained. Ze bracht kleine glasplaten mee met daarop archiefmateriaal van nooit uitgebrachte Indiase films uit jaren dertig tot en met zestig. “De acteurs uit die films zijn in de vergetelheid geraakt. Ik probeer ze met dit video-essay terug te brengen in het publieke domein. Daar is in mijn ogen de installatievorm het meest geschikt voor. Door in een installatie te wandelen, ga je ergens onderdeel van uitmaken.” Op het moment van het interview was de Indiase nog volop bezig met de inrichting van Crumbled Papers. “De ruimte bepaalt altijd de uiteindelijke vorm van mijn video-essays. Iedere locatie heeft zijn eigen dimensie. Het object gaat daarmee een relatie aan.” (MN) Carnival wo 1 17:15 Cinerama 7, do 2 17:15 LantarenVenster 2 Crumbled Papers, Fragments of Cinema
t/m vr 3-2, 11:00-18:00 uur, Nieuwe Oogst, Maashavenzuidzijde 20.
TUSSENSTAND UPC PUBLIEKSPRIJS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
Back to the Square Hugo A Simple Life Chapiteau-show Black & White & Sex Les géants Grandma Lo-fi Une vie meilleure Le Havre Pablo 11 Flowers Lena 38 témoins Ace Attorney Room 514 Shock Head Soul Valley of Saints Voice of My Father Way of Passion A Dangerous Method
4,61 4,57 4,51 4,39 4,38 4,37 4,33 4,31 4,30 4,29 4,28 4,23 4,21 4,20 4,20 4,19 4,19 4,12 4,09 4,08
Eenmalige Cafévertoning
Critics’ Talk
Pop up-massage
Filmwetenschapper Gerlinda Heywegen gaat in gesprek met regisseur Valérie Massadian over haar bijzondere fi lm Nana.
Filmische activiteiten voor kinderen van vier tot en met twaalf jaar. Experimentele filmmaker Urlus brengt vanmiddag de jongeren opnieuw in contact met de fysieke filmstrook. En doet er dingen mee die volstrekt taboe zijn voor een klassieke cinefiel: krassen en kleuren!
Om 14:00 in het Ai Weiwei Café een gratis vertoning van Falling from the Sky van Zhang Zanbo. Weliswaar nog onaangetast door soms verwoestende effecten van het Chinese economische mirakel op de natuur, heeft het even doodgewone als magische Suining in de Chinese provincie Hunan wél last van iets anders. Al twintig jaar lang, sinds de start van het Chinese ruimtevaartprogramma, vallen er met enige regelmaat brokstukken uit de hemel om de één of andere reden altijd daar. Bijzonder debuut van de maker van het verbijsterende Interceptor from my Hometown.
Wegens overweldigend succes geprolongeerd: een van de beste kappers van Amsterdam komt weer cultknippen. Thomas Crommentuyn is behalve coiffeur ook cult-fi lmspecialist. Wie vanmiddag tussen 14:00 en 17:00 uur plaatsneemt op zijn kappersstoel, zal Reality Check als een ander mens verlaten. Een knipbeurt kost €25, styling €15. Voor de totale ontspanning is er ook een pop up-masseusse, die u van 13:00 tot 18:00 in twintig minuten tijd een verkwikkende stoelmassage aanbiedt voor €12,50.
13:00-18:00, gratis entree, Foyer Rotterdamse Schouwburg
14:00 uur, Ai Weiwei Café
19:30, gratis toegang, LantarenVenster
WOENSDAG 1 FEBRUARI Kids on the Floor
16:00 uur, gratis toegang, LantarenVenster
Reading the Arab Image Voormalig Volkskrant-correspondent Ferry Biedermann, de Libanese muzikant Raed Yassin en activiste Jasmina Metwaly zetten vraag- en uitroeptekens bij de recente beeldenstroom uit het Midden-Oosten. Yassin neemt de performance There is no Arab spring, it’s all Photoshop voor zijn rekening.
Reality Check, Schouwburgplein 54