DAILY TIGER
TURN FOR ENGLISH EDITION
39TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM #1 DONDERDAG 28 JANUARI 2010
Festivaldirecteur Rutger Wolfson verwelkomt Park Chan-Ok
Maria Kraakman & Dragan Bakema Samen uit, samen thuis pagina 7
Beeldbepalend? De fonograaf vindt van niet pagina 9
War? What is it good for? Olaf Möller legt uit pagina 11
foto: Ruud Jonkers
PARK CHAN-OK OPENT HET FESTIVAL! ROTTERDAM - Het 39ste International Film Festival Rotterdam is geopend. Met in de zaal prominenten als minister Plasterk en burgemeester Aboutaleb, op de rode loper BN’ers als Loes Luca en Antonie & Liesbeth Kamerling en op het toneel regisseur Park Chan-ok, die de openingsfilm Paju afleverde.
IFFR-directeur Wolfson benadrukte in zijn openingsspeech dat het niet de eerste keer was dat de regisseur van de openingsfilm bij de première aanwezig was, maar dat het wel een unicum is dat een Zuid-Koreaanse film de aftrap op het festival verzorgde. ‘Hoogste tijd’, want: ‘De Koreaanse cinema en filmindustrie is de laatste vijftien jaar ongelooflijk succesvol. In die tijd hadden we negen Koreaanse films in onze VPRO Tiger Award Competitie, waarvan drie regisseurs de prijs mee naar huis namen. In 2003 won Park Chan-ok hem met haar debuut Jealousy is My Middle Name. Het duurde even voordat haar tweede film zich materialiseerde, maar
het was het wachten waard.’ Voordat de festiviteiten losbarstten nam de Daily Tiger de gelegenheid te baat om de onlangs in Korea tot ‘vrouwelijke regisseur van het jaar’ uitgeroepen filmmaker te ondervragen. De Koreaanse filmwereld lijkt gedomineerd door mannen. Hoe is het om als vrouwelijke regisseur te werken in wat vaak een behoorlijke macho-omgeving lijkt?
‘Opzichtige stereotypes en vooroordelen beginnen te verdwijnen in de industrie. Ik geloof wel dat er nog ruimte voor verbetering is, en doe intussen mijn best om de moed niet te verliezen en mijn werk met volle overtuiging te verrichten.’ Wat betekent Paju voor u persoonlijk?
‘Tja, ik denk dat je mag stellen dat het voor mij een kans was om te kijken of ik in staat zou zijn een volledig dramatisch narratief verhaal te vertellen. Het idee kwam...
FILM UIT TELEFOON AAN Uw mening geven over een fi lm? Dat kan uiteraard weer op de festivalwebsite. Dit jaar is er nog een sneller alternatief: de mobiele telefoon. Sms iffr [spatie] sms-fi lmnummer [spatie] uw beknopte recensie naar 2211. De fi lmnummers vindt u op pagina 13. Uw recensie verschijnt dan automatisch online onder de fi lmbeschrijving, en misschien wel in deze krant. Elke dag belonen we een inzending met een mooie prijs. €0,25 p.o.b., maximaal 1 bericht retour. Wel zo aardig voor uw buren als u ze niet al tijdens de fi lm verstuurt. Ook het festival twittert dit jaar. Volgelingen ontvangen via twitter.com/iffr de allerlaatste IFFR-nieuwtjes. Ook de bezoekers zich ook niet onbetweet, pardon: onbetuigd. Onder wie Halina Reijn (prinsesjenooit). Zie ook pagina 5 en verder. Twittertip van de dag: de officiële hashtag is #IFFR
lees verder op pagina 5
FILMFESTIVALROTTERDAM.COM
1
column
i of tHe tiGer
foto Bram Belloni
Victor (links) en Appie van Green Graffiti maken de bewegwijzering naar Taneda’s Coolsingel Cube. Door middel van een speciale mal en een doodgewone hogedrukreiniger maken ze het voor de festivalbezoeker onmogelijk om de weg naar dit bijzondere object kwijt te raken. Foto Ramon Mangold
Break even is in de mode
In de eerste Big Talk (aanvang vrijdag 29, 15:45 uur, Pathé 1) zal Natasja van den Berg de confrontatie aangaan met Jessica Hausner van Lourdes.
We’ve Got mail Het in de modewereld befaamde Belgische ontwerpersduo Ti+Hann geeft een glamoureus tintje aan de openingsdag van Rotterdams eerste Break Even Store. De shop is, zoals gedurende het hele festival, vanaf 12:00 uur te bezoeken, maar om 17:00 uur presenteren de Antwerpenaren er een spectaculaire catwalkpresentatie. Dat gaat uiteraard vergezeld van een beschaafde alcoholische versnapering, van deskundig commentaar voorzien door een bevoegde sommelier. De winkel opent elke dag om 12:00 uur met een verse videoloop. Om 15:00 uur de Talking Shop en tussen 17:00 en 18:00 uur Free Trading, wat inhoudt dat iedereen gedurende een uur cinematografische parafernalia aan de man mag proberen te brengen. Om 19.30 uur wordt dagelijks afgesloten met een verrassingsevent. De Break Even Store is dagelijks gratis toegankelijk tussen 12:00 en 21:00 uur, Schouwburgplein 57.
de vraaG stellen... Het wellicht meest festivalachtige onderdeel van een internationaal filmfestival, is de kennismaking van het publiek met de filmmaker(s) na afloop van een filmvertoning. In de vorm van een vraag- en antwoordspel, ofwel Q&A. Er staan dit jaar meer dan zeshonderd Q&A’s op de rol. U, als publiek, wordt van harte uitgenodigd de filmmakers grondig aan de tand te voelen. Wat is de diepere bedoeling van een verrassend camerastandpunt? Verwijst een bepaald motief naar dat ene Japanse meesterwerk? Hoe kwam de productie precies tot stand? Bevat het verhaal autobiografische elementen en wat is het volgende project van de regisseur? Daarnaast worden er enkele Big Talks gehouden. Hierin zal een gelouterde interviewer voorafgaand aan de film een betrokkene interviewen.
We twitteren en sms-en, maar als redactie van de Daily Tiger zijn we ook nog steeds erg dol op ouderwetse lezerspost. Is u iets leuks opgevallen tijdens het festival, of heeft u fijne foto’s gemaakt? Stuur ze door naar dailytiger@hotmail.com. Vage viagraverkopers en schimmige pyramide-schemamakers gelieve niet te reageren.
Wie Won een festival?
Voor sommige geluksvogels is dit festival meer dan goed begonnen. Wie zich de afgelopen tijd abonneerde op de Tiger Alert, de digitale nieuwsbrief, maakte namelijk kans op benijdenswaardige prijzen. Inmiddels zijn de gelukkigen geselecteerd en daarom feliciteren we maar al te graag de vijf winnaars van de Tijgerpas: Astrid Dol uit Leiden, Ward Bouwers uit Rotterdam, J.E. Mulder uit Amsterdam, Bram Caris uit Delft en Mylene Reesink uit Breda. De tweede prijs – alle Tiger Releases 2009 en dat is een forse dvd-stapel – is gewonnen door Mariëlle Hoekstra uit Schiedam. Mariëlle (39, juridische afdeling politie Rotterdam-Rijnmond) was aangenaam verrast met haar prijs: ‘Ik ben vereerd! Ik heb echt nog nooit wat gewonnen, nog geen kleur-
wedstrijd.’ Als regelmatige bezoeker gaat ze zeker een paar films bekijken in de bioscoop; de eerste tickets zijn al aangeschaft. ‘De dvd’s zijn nog niet binnen, dus ik ga nu lekker eerst naar het festival.’ Dat zou de winnares van de hoofdprijs ook kunnen doen. Als ze contact met ons opneemt tenminste. Willeke van der Werf uit Gouda was kennelijk zo overdonderd door onze felicitatiemail, dat we helaas nog níets van haar vernomen hebben. Willeke, kom je nog?
smakken op de set Het domino effect, de nieuwe film van Paula van der Oest, verschijnt pas later dit jaar in de bioscoop, maar een van de filmsets valt dit festival al te bewonderen. ‘Guerrilla-kok’ Anne-Wil Hop is gespecialiseerd in koken op vreemde plaatsen. Zij had het architectenbureau, in wiens pand de set is gebouwd, al een half jaar geleden benaderd voor een kookproject. Anderhalve week geleden werd ze gebeld dat ze welkom was. Hop toverde de set, een hippe eettent die het decor vormt van het Nederlandse deel van het wereldwijde drama over de kredietcrisis, om tot een écht restaurant. In anderhalve week sleepte ze stoelen, glaswerk en keukenapparatuur naar het pand aan de Schiekade 189, op loopafstand van het festival, om daar driegangenmenu’s voor studentenprijzen te serveren. Tijdens het festival kunt u er elke dag van 18:00 tot 22:00 uur terecht. En wie het filmische en het echte restaurant met elkaar wil vergelijken: aan de muren hangen foto’s van de ‘making of’ van Het domino effect.
DE AANKOMST Vandaag arriveren o.a. op het festival: Ute Aurand (Duitsland) • Pedro Caldas (Portugal) • Chang Heng-ju (Taiwan) • Anouk de Clerq (België) • Sophie Deraspe (Canada) • Félix Dufour-Laperrière (Canada) • Kevin Jerome Everson (USA) • Tyler Gamble (USA) • David Gatten (USA) • John Gianvito (USA) • Eugène Green (Portugal) • Ciro Guerra (Colombia) • Eileen Hofer (Zwitserland) • Hsu Ronin (China) • Ishii Yuya (Japan) • Lev Kalman (USA) • Julia Kozyreva (Rusland) • Jessica Hausner (Zwitzerland) • Ange Leccia (Frankrijk) • Charlotte Lay Kuen Lim (Maleisië) • Liu Jiayin (China) • Richard Max Lowenstein (Australië) • Makino Takashi (Japan) • Antonio Nuic (Kroatië) • Akosua Adoma Owusu (USA) • Robert Patton-Spruill (USA) • Michael Robinson (USA) • Jean-Claude Ruggirello (Frankrijk) • Ben Russell (USA) • Nosir Saidov (Tajikistan) • Zachary Sluser (USA) • Pablo Stoll (Uruguay) • Suwichakornpong (Thailand) • Tsai Ming-liang (Taiwan) • Visra Vichit-Vadakan (Thailand) • Jaroslav Vojtek (Slowakije) • Wen Chih Yi (Taiwan) • Wu Haohao (China) • Yoshida Kiju (Japan) • Zelimir Zilnik (Servië)
filmfestivalrotterdam.com
Niets is zo belangrijk als een goede naam. Het plan om ons publiek direct te betrekken bij de financiering van filmprojecten was al in ontwikkeling. Het idee had alleen nog geen naam. Nu is IFFR-programmeurs Edwin Carels geweldig in het verzinnen van een goede naam. Hij schudt ze uit zijn mouw, of zet je op het goede spoor. Dus slaan Edwin en ik samen aan het associëren. Film moet er in voor komen. Nog beter: cinema. Dat klinkt chiquer, en verwijst gevoelsmatig meer naar een lange traditie. Maar het heeft ook een hightech-begrip nodig, liefst een verwijzing naar sociale netwerken of internet. Edwin vraagt: ‘Is het je trouwens al opgevallen? Het lijkt of het woord downloaden uit de gratie is. Te down. Te negatief. Je hoort nu vooral uploaden. Up is positief’. Kennelijk blijft het werkwoord ‘loaden’ hangen, want opeens hoor ik mezelf roepen: ‘Cinema Reloaded! Als in de betekenis van cinema opnieuw geladen!’. ‘Is dat niet een beetje pretentieus?’ vraagt Edwin. ‘Uh, ja…’ zeg ik, beteuterd. ‘Maar het is ook wel lekker futuristisch.’ Lege blik van Edwin. ‘Vanwege de Matrix Reloaded, snap je?’ Frons van Edwin. ‘En daarmee ook ironisch?’ probeer ik. ‘Dat wij als festival een naam gebruiken die associaties oproept met een blockbuster?’ ‘Misschien toch wel goed’, zegt Edwin. ‘Maar eens een nachtje over slapen.’ Inmiddels zie ik overal Cinema Reloaded, en ben ik eerlijk gezegd tevreden met de naam. Een goede combinatie van traditie en vernieuwing. Maar is het niet een beetje pretentieus? Dat hangt ervan af. Cinema Reloaded is een experiment. Wij pretenderen niet dat het dé toekomst van filmfinanciering en distributie is. Maar het is wel een concreet voorbeeld van een hele nieuwe benadering, die past bij deze tijd. Het biedt filmmakers nieuwe middelen om direct met filmlief hebbers in contact te komen en zo een publiek voor hun werk op te bouwen. Voor filmliefhebbers is het een gelegenheid om directer bij het proces van film maken betrokken te worden. En voor cinema opent het mogelijkheden om nieuwe media te betrekken in het film maakproces. Nogmaals, het is een experiment en we zullen er vooral van leren. Het experiment heeft een kans van slagen, juist omdat het IFFR zo’n groot en betrokken publiek heeft. Cinema Reloaded vertrekt vanuit het idee dat u, net als het festival zelf, de ontwikkeling van bijzondere films graag wil steunen. Daarmee past het in de traditie van dit festival om zichzelf voortdurend te willen vernieuwen en om avontuurlijke projecten te ontwikkelen. Aan die traditie hebben wij uw betrokkenheid in belangrijke mate te danken. Betrokkenheid die hopelijk van cinemareloaded.com een succes zal maken. Maar dat is aan u. Steun Alexis Dos Santos, Pipilotti Rist of Ho Yuhang. Of alle drie. Rutger Wolfson Directeur IFFR
3
Park Chan-ok : ‘De Tiger Award gaf me de moed die ik nodig had om films te blijven maken’ foto Ruud Jonkers
...vervolg op pagina 5
voort uit mijn interesse voor de Bijbelse parabel van de Verloren Zoon. Ik ontdekte soortgelijke karaktereigenschappen tussen hem en mij. Zoals het verlangen om weg te gaan.’ Is het maken van tweede film nu makkelijker of moeilijker dan een debuut?
‘In sommige opzichten was het makkelijker, maar in andere weer helemaal niet! Het grote verschil was dat de voorbereidingen voor de eerste film razendsnel gingen, terwijl de zoektocht naar financiers voor Paju een lang proces was. Ik mag van geluk spreken dat ik een zeer creatieve en toegewijde crew had. Het moeilijkste aspect was om te gaan met de delicate emoties van de unieke personages uit de film. ‘ Wat veroorzaakt de grootste hoofdbrekens: het schrijven van het script, of het schieten van het script?
‘Eigenlijk is schrijven voor mij best een opwindend proces. De grootste stressfactor zit in het wachten op de investeerders, het wachten totdat de productie echt kan beginnen. Omdat we moesten draaien met een budget dat stukken minder was dan het scenario oorspronkelijk vereiste, was elke draaidag een worsteling. Het was elke dag een gevecht tegen de klok om alle scènes die we nodig hadden ook voor elkaar te krijgen. Meestal kan ik wel genieten van de onverwachte momenten van spontaniteit op een filmset, en neem ik daar ook de tijd voor, maar met deze film lukte me dat niet.’ Het festival beschouwt de Tiger Awards als prijzen die deuren openen. Deed de Tiger Award voor Jealousy Is My Middle Name dat ook voor u?
‘Dat de mensen thuis je film waarderen voelt duidelijk anders dan als een buitenlands publiek je film omarmt. Je kunt het vergelijken met je ouders die
De VPRO Tiger Award-winaars van de vorige editie, van links naar rechts: Ramtin Lavafipour, Yang Ik-June en Mahmut Fazil Coskun. foto Bram Belloni
zeggen dat je er leuk uitziet; het maakt toch een verschil als anderen je dat compliment maken. Zo voelde het winnen van de Tiger Award voor mij. De Tiger Award gaf me de moed die ik nodig had om door te gaan met het maken van films. Het was een soort bevestiging om mijn eigen ideologie of filosofie op het gebied van filmmaken niet te verloochenen. Maar ik ben er niet van overtuigd dat het het vinden van financiers makkelijker maakte. Ondanks het winnen van de prijs, kostte het me een behoorlijke tijd om de financiering van mijn tweede film rond te krijgen. Maar wie weet? Misschien was het wel nooit gelukt als ik de Tiger Award niet had gekregen...’ Wat is meest onverwachte reactie die de Tiger Award opleverde?
‘Toen de Koreaanse pers lucht kreeg van het gebeuren, kopten ze dat ik ‘de beste film-award’ had gewonnen. Ik vermoed dat mijn uitvoerend producent iets te enthousiast een persbericht eruit had gestuurd, zonder in de gaten te hebben dat er nog twee andere regisseurs waren die de award óók hadden gewonnen. Ik heb niemand bewust voor de gek willen houden – ik had mijn familie niet eens verteld dat ik naar het festival ging – maar opeens kwam mijn broer me verwelkomen op het vliegveld. Ik geloof niet dat we daarna nog een rectificatie verzonden hebben.’ Wat is uw advies voor de 15 filmmakers die dit jaar om de Tiger Award strijden?
‘Ik vind het niet mijn plaats om iemand wat dan ook voor advies te geven. Ik wens ze liever alle geluk. Diegene die straks niet winnen, moeten vooral niet ontmoedigd raken. Je kunt op dit moment toch niets meer aan je film herstellen of veranderen; hij is nu in de handen van anderen. Dus kun je maar beter lekker achterover leunen en genieten van al die geweldige fi lms die je op het festival kunt zien.’ (AD)
VPRO TIGER AWARDS 2010 Altijd spannend, altijd verrassend: de VPRO Tiger Awards Competitie, die morgen van start gaat. De Tiger Awards Competitie Korte Film begint vandaag al. ‘Ik ben eerder in Rotterdam geweest met mijn korte films, maar een film in competitie hebben is een heel ander gevoel’, zegt de Thaise fi lmmaakster Anocha Suwichakornpong in een videoboodschap op de IFFR-website. ‘Ik vind het heel spannend, ik ben heel blij!’ Suwichakornpongs film Mundane History is een van de vijftien films die die jaar voor de VPRO Tiger Awards zijn genomineerd. De prijzen zijn bedoeld als aanmoediging voor aanstormende talenten, vandaar dat alleen eerste of tweede fi lms van beginnende regisseurs meedoen. Op de laatste festivaldag worden de drie gelijkwaardige Tiger Awards uitgereikt. De winnaars krijgen elk een geldbedrag van €15.000. De Tiger Awards worden sinds 1995 uitgereikt. Voor sommigen, zoals Memento-regisseur Christopher Nolan, was de prijs het begin van een bijzonder succesvolle carrière. Veel andere Tigerwinnaars en -genomineerden komen regelmatig terug naar Rotterdam met nieuwe fi lms. Dit jaar bijvoorbeeld Park Chan-Ok (Paju), Pablo Stoll (Hiroshima), Ho Yuhang (At the End of Daybreak en het Cinema Reloaded-project), Pen-ek Ratanaruang (Nymph), Guo Xiaolu (Once Upon a Time Proletarian), Lou Ye (Spring Fever), Isaki Lacuesta (Los condenados) en Larisa Sadilova (Sonny). De jury van de VPRO Tiger Awards bestaat dit jaar uit de Franse actrice en zangeres Jeanne Balibar (over wie Pedro Costa de documentaire Ne change rien maakte, die tijdens het festival te zien is), de Pools-Nederlandse regisseur Urszula Antoniak (gelauwerd om haar debuut Nothing Personal),
fi lmcriticus en voormalig directeur van het fi lmfestival van Singapor Philip Cheah, de Mexicaanse fi lmmaker Amat Escalante (Sangre, Los bastardos) en Okello Kelo Sam, een Oegandese acteur, muzikant, scenarioschrijver en activist. Het IFFR heeft al sinds jaar en dag een omvangrijk programma met korte fi lms. Om het belang van de korte fi lm als invloedrijke vorm van kunst te onderstrepen, worden sinds 2006 de Tiger Awards for Short Films uitgereikt. Aan deze competitie doen dit jaar 31 fi lms mee. De lengtes lopen sterk uiteen: van de zeven minuten durende Amerikaanse animatiefi lm Wednesday Morning Two A.M. tot de 40 minuten durende Roemeense fi lm Oxygen. De drie winnaars daarvan krijgen ieder een geldbedrag van €3.000. Deze prijzen worden maandag uitgereikt. In de jury voor de Tiger Award Competitie Korte Film zitten programmeur Jeremy Rigsby van het Canadese Media City Festival, directeur Shai Heredia van het Filter India Festival in Mumbai en de Nederlandse fi lmmaker, schrijver, beeldend kunstenaar en Rietveld-docent Albert Wulffers. De korte competitiefi lms worden tijdens het festival vertoond in acht verzamelprogramma’s. Een opvallende titel in het eerste verzamelprogramma, dat vandaag geprogrammeerd staat, is Sex is Sentimental van kunstenaar Erik van Lieshout, waarin hij zichzelf en zijn geliefde aan een intens onderzoek onderwerpt. (SM)
GET SHORTY De makers van korte films maken kans op een speciale Tiger Award. Op de festivalsite kunt u uitgebreide interviews met een aantal van de 31 genomineerde regisseurs lezen. De Daily Tiger pikt er elke dag drie uit.
UMESH VINAYAK KULKARNI OVER GAARUD
‘Ik logeerde eens keer in een armoedige lodge in een klein stadje, en dat was een beetje vreemde ervaring. Ik begon te denken over hoe ruimtes mijn gemoedstoestand beïnvloeden. (…) Er was maar heel weinig materiaal om mee te fi lmen; dus ik bleef bidden dat alle opnames soepel zouden verlopen.’ REDMOND ENTWISTLE OVER MONUMENTS Monuments
’De film is ontstaan uit twee experimentele documentaires die ik maakte in New Jersey. (…) Monuments ontstond ook na
de waarneming hoe snel de stad kunstenaars en hun werk in waarde laat dalen. En de ervaring van het reizen per bus (zoals Robert Smithson eens deed) om mijn grootouders te bezoeken in Wayne, New Jersey en de verschuivingen in schaal die iemand ervaart tijdens deze korte reis van de stad naar de suburbs.’ ERIK VAN LIESHOUT OVER SEX IS SENTIMENTAL
’Ik wilde eigenlijk een fi lm maken over kunst (kunst over kunst), maar toen werd ik verliefd op mijn assistente Suzanne en dus werd de fi lm anders. Zij werd toen het onderwerp. (…) Suzanne kwam een keer spontaan langs in Keulen. Dat vond ik heel vervelend, omdat ik die dag ongestoord wilde werken. Vanuit die gebeurtenis is Sex is Sentimantel ontstaan. Want wat is belangrijker: de kunst of de liefde?.’
richardvdklaauw goede morughu. er hangt een raar luchtje in de stad. #iffr zeker begonnen linutoy arrived yesterday in #rotterdam, #iffr festival starts today. here we go! jeroenlaven Tandarts kapper erasmushuis werken kaartjes ophalen - en dan #iffr evelineblok Oké: telefoon op het werk op “lang afwezig” en morgen vol enthousiasme het #IFFR festivalgeweld in! Stipoteam
FILMFESTIVALROTTERDAM.COM
5
LINK
ACTEURSKOPPEL SCHRIJFT MEE
CINE QUA NON
HADEWIJCH – Bruno Dumont ‘Non!’, zou je willen roepen tegen deze (Franstalige) jonge kloosterlinge, die – je moet het even weten – spreekt met de tong van de naar goddelijke liefde smachtende dertiendeeeuwse Brabantse mystica uit de titel (en met haar kalme wanhoop ook oogt als een heilige), maar niet de beste carrièrekeuze gemaakt lijkt te hebben. Ook buiten de kloosterpoort blijft ze vervuld van een diepe leegte.
LOURDES – Jessica Hausner Ondanks haar verblijf in wat door katholieken wordt beschouwd als de meest miraculeuze plek in het aardse, moet een vrome non knarsetandend toezien hoe een enkele geluksvogel uit de karavaan van rolstoelbezitters die dagelijks aan haar voorbijtrekt, genezing ten deel valt. Wonderen geschieden, zakken worden vakkundig geleegd en haar eigen kruis wordt almaar zwaarder.
foto’s Bram Belloni
Voor de tweede keer tekenden Dragan Bakema en Maria Kraakman (ook in het echt een stel) voor hoofdrollen in een speelfilm van Sander Burger. Samen met de regisseur ontwikkelden ze het script voor Hunting & Zn., over een ogenschijnlijk gelukkige relatie.
TODO, EN FIN, EL SILENCIO LO OCUPABA – Nicolás Pereda
Ze komt geen moment in beeld, maar de zeventiende-eeuwse Mexicaanse non Juana Inés de la Cruz de Asbaje y Ramirez de Santillana speelt de hoofdrol in Todo, en fin, el silencio lo ocupaba. Of meer precies, een van haar bekendste gedichten: Primero sueño, de basis van het toneelstuk waarvan het maakproces in deze film wordt becommentarieerd in een monoloog.
THE PORTUGUESE NUN – Eugène Green Geloof en ongeloof, fantasie en werkelijkheid, een non en een actrice-die-een-non-speelt blijken niet bijzonder veel te verschillen in deze film-in-een-film over een regisseur die het zeventiende-eeuwse boek Minnebrieven van een Portugese non verfilmt. De regisseur wordt vertolkt door regisseur Eugène Green zelf. Maar in hoeverre doet de non alsof?
AUTUMN ADAGIO – Inoue Tsuki In het hedendaagse Japan woont de non Maria in zelfverkozen eenzaamheid in haar eigen appartement. Op haar veertigste, nu de overgang op de loer ligt en de kans op een kind bijna is verkeken, verlangt ze opeens naar intimiteit. Haar verwarring wordt aangewakkerd door verschillende ontmoetingen, onder andere met drie mannen. De muziek biedt een uitweg. KD/ MN/ NS/ PG/ WK
Sandra en Tako wonen in een dorpje boven de familiezaak. Hun liefdesleven en IKEA-huis lijken op orde, maar als er een baby verwacht wordt, blijkt het tegendeel steeds meer waar. Recente gezinsdrama’s, waarbij familieleden onverwacht volledig door het lint gaan, en de hysterische media-aandacht daarvoor, lagen aan de basis van het script. Omdat bij zijn eerste speelfilm, Olivier etc. (2006) de samenwerking met Bakema en Kraakman zo vruchtbaar verliep, wilde Burger opnieuw met het acteurskoppel werken. En zij met hem – én elkaar. Dragan Bakema: ‘Je moet je voorstellen dat, als ik als acteur een onbekende een beschuitje in haar gezicht moet drukken, daar eerst een gesprek aan voorafgaat. Net als wanneer iemand uit de kleren moet. Je slaat veel stappen over in het maakproces als je elkaar kent en vertrouwt.’ Maria Kraakman: ‘Wij hebben aan een half woord genoeg. En juist bij heftige scènes is dat fijn, want ook het leren kennen van je tegenspeler kost veel energie.’ Bakema (Zwarte zwanen, Vox Populi) en Kraakman (Guernsey, Îles flottantes), vinden het geen probleem om werk mee naar huis te nemen. Dragan: ‘Gelukkig niet! Als we aan een film werken, praten we daar
veel over. Ook thuis, na het werk.’ Zo verliep ook het schrijfproces, waar ze allebei actief aan deelnamen, organisch. Burger leverde zijn materiaal en Bakema en Kraakman konden daar vervolgens aan schaven. Kraakman: ‘We kwamen wel bij elkaar om te bespreken, maar per mail werkte het eigenlijk ook heel goed. Op het laatst had ik een schema vol met kleurtjes; bijvoorbeeld roze wat ik wilde veranderen en blauw wat ik erbij had gezet.’ Bakema herinnert zich hoe Burger de verhaallijn in de gaten hield: ‘Ik ben iemand die vaak verder denkt in extremen, Sander hield het totale overzicht, zodat het niet opeens alleen om mijn karakter gaat. We probeerden samen een balans te zoeken.’ Hoewel het burgerlijke bestaan van de personages ver van hen af staat, zocht Bakema toch elementen uit zijn eigen leven: ‘Als je de vriend van mijn personage hoort zeggen: ‘Je moet het een plekje geven Tako, en gewoon doorgaan’, heb ik dat letterlijk in een kroeg in Oosterwolde gehoord.’ Ook het zoeken naar geluk in materiële dingen is niet geheel onbekend. Kraakman: ‘Ik heb dat zelf ook. Dat ik juist die éne platenspeler wil hebben, dat díe me gelukkig zal maken.’ Het drama is dan ook beslist geen kritiek op hoe andere mensen hun leven leiden. Bakema: ‘Sterker nog: ik heb vrienden met een huisje, alles mooi gelakt, kinderen... Dan denk ik wel eens, dat wil ik eigenlijk ook.’ (MN) Hunting & Zn. (BF) – Sander Burger Vr 29 19:15 PA1, zo 31 jan 13:15 PA7, wo 03 feb 12:15 LA2
RRRRRELOADED! De meeste filmliefhebbers zijn tijdens het festival twaalf dagen offline. Dat neemt niet weg dat een van de grootste avonturen van Rotterdam zich dit jaar in het virtuele domein afspeelt. Het onlangs gelanceerde platform cinemareloaded.com biedt iedereen de kans om coproducent te worden van een filmmaker naar keuze. Op dit moment hebben al 391 mensen die kans gegrepen. Hier de vijf meest recente reloaders:
Anne van der Linden Taverne
Maarten Smit
Rindert
Atske Warnaar
Eveline Hendrickx
ZESTIG FILMS PER UUR
Soms kan een minuut verdomd lang duren. Bijvoorbeeld in het fragment uit een Aziatisch gangsterdrama, één van de zestig One Minute Films die te zien zijn in de Splitscreen Art Cinema in museum Boijmans van Beuningen. In al deze films is het scherm verdeeld in vier kwarten. In het geval van de gangsterfilm zien we in de twee bovenste vensters twee mannen, elk met een pistool op het ene oor en een rotje in het andere. In tergend trage slow-motion zien we de lontjes afbranden, tot het onvermijdelijke gebeurt. In de onderste schermen kijken twee vrouwen zwijgzaam toe. Zo’n vijftig mensen tegelijk kunnen kijken naar de uur durende filmloop, in de oude bibliotheek van het museum die is getransformeerd tot bioscoopzaal. Het publiek kan hier vrij in- en uitlopen. De Splitscreen Art Cinema bestaat grotendeels uit gecondenseerde versies van dit soort B-films. Maar ook de groten der aarde komen voorbij, bijvoorbeeld in een-minuut-versies van 2001: A Space Odyssey en The Colour of Pomegranates. Door op vier schermen fragmenten uit de films te tonen, (soms in hun oorspronkelijke vorm, soms versneld, vertraagd of anderszins bewerkt), ontstaat niet alleen een samenvatting van, maar vaak ook een commentaar óp de films. De rest van het museum kan overigens, als extraatje voor IFFR-bezoekers, ook vrij bezocht worden. (JB) Splitscreen Art Cinema – 60 x 1’ Movies Dagelijks (behalve maandag) 11:00-17:00, Boijmans van Beuningen, toegang gratis op vertoon van IFFR-ticket. Meer info: theoneminutes.org.
#Stipo draait niet helemaal op volle kracht door #IFFR dat woensdagavond los barst en #Rotterdam 12 dagen betovert petrareijntjes Dit wordt voorlopig mijn laatste avond Nova/P&W... tot 6 februari onderduiken in Pathe, Cinerama, Luxor oftewel #IFFR. Passetti I’m a true IFFR junkie. Ten days in a row, 40 movies on average. Zin an :) mookie76 3 kwartier in de vrieskou voor De
FILMFESTIVALROTTERDAM.COM
7
alleen de loeiende wind de titel is goed gekozen. el camino entre dos puntos, ofwel de weg tussen twee punten; daar draait alles om in de eerste speelfilm van de argentijnse videokunstenaar sebastian diaz morales. die punten liggen ergens op de zanderige steppes en de glooiende heuvelruggen achter de grootste stad van Patagonië, de deprimerende badplaats comodoro rivadavia. over de zwijgende man van middelbare leeftijd die die punten per auto en te voet verbindt, komen we, behalve zijn reis, nagenoeg niets te weten.
Sebastian Diaz Morales, zelf ook geboren in Comodoro Rivadavia, was niet geïnteresseerd in wie de man is en waar hij vandaan komt. Het ging hem puur om diens beleving van de wijdse pampa’s. ‘Hij heeft een impulsief conflict met zijn omgeving, zoals de meeste inwoners van Patagonië. We maken gebruik van de natuurlijke energiebronnen, de olie en de eeuwige wind, maar hebben geen echte band met de natuur. Alsof we een andere taal spreken. In Patagonische stadjes heb je vaak het gevoel dat ze iets missen. Hun constructie staat in schril contrast met het landschap in plaats van ermee te vervloeien.’ MonotoMie
Een film opnemen is voor Morales een constructieve manier om zo’n relatie op te bouwen. De regisseur ving de essentie van de eindeloze vlaktes in lang aangehouden shots met trage camerabewegingen, zoals zijn landgenoten Lisandro Alonso en Diego Martinez Vignatti dat deden in Liverpool en La marea. ‘Je kunt middenin de steppe staan, wel tien uur lang, zonder dat er iets gebeurt. Je ziet er geen mens, geen dier, alleen de loeiende wind die de wolken in een razend tempo door de hemel blaast. Zelfs vanuit de auto blijft het landschap soms minutenlang onveranderlijk. Die monotomie kan saai zijn, maar grijpt mij ook aan.’ Qua stijl vormt El camino entre dos puntos een breuk met zijn videoinstallaties, waarin Morales meer experimenteert en manipuleert. ‘Ik voeg bijvoorbeeld kleuren toe om te breken met het realistische filmbeeld. Dit keer moest het beeld zo transparant mogelijk zijn. Ik heb de camera gewoon in de middle of nowhere neergezet en laten draaien.’ organisMe
Morales woont in Amsterdam en pendelt voor zijn werk heen en weer tussen Nederland en Patagonië, wat hij beschrijft als een ‘deel van mijn stofwisseling’. Hij houdt de lijntjes met zijn cast en crew kort, door hoofdzakelijk te werken met amateurs en familieleden. ‘Zij hebben misschien weinig technische kennis, maar denken op dezelfde manier. Met z’n allen vormen we een organisme dat zich in één richting voortbeweegt.’ Morales begint zichzelf steeds meer te beschouwen als een hybride tussen filmmaker en videokunstenaar. ‘Mijn werk speelt zich af op het grensvlak van die twee media. In Madrid zal El camino entre dos puntos vertoond worden als locatiefilm. In een garage, die ik tot tijdelijke bioscoop wil transformeren. De auto is zowel een belangrijk vervoermiddel als een onmisbaar radartje in de olieindustrie, dus die vertoningsplaats geeft de film extra betekenis.’ Niels Bakker El camino entre dos puntos Sebastian Diaz Morales.
foto Ruud Jonkers
Zo 31 16:15 Pa6, di 2 17:15 Ve2, vr 5 09:45 Ve4
filmfestivalrotterdam.com
8
De ‘fonograaf’ in de spotlight
OGEN DICHT EN KIJKEN Hoe belangrijk geluid dan ook mag zijn in de cinema, normaal gesproken staat het in dienst van het beeld. Een drietal filmmakers in het Spectrum-Shortsprogramma draaide de rollen om, en stelde de geluidsopname centraal. ‘In het donker kun je beter luisteren.’
Luke Fowler
foto Nadine Maas
Wellicht verrassend voor een fi lmfestival, maar aan sommige voorstellingen valt werkelijk niets te zien. De geluidswerken van Rutger Zuydervelt (alias Machinefabriek) hebben zelfs in het geheel geen beeld. De stukken The Breaking Water en The Breathing Bridge worden in volstrekte duisternis vertoond, in een programma dat daarnaast met diverse geluidloze 16mm-stadsbeelden van New Yorker Jim Jennings bevat. Zuydervelt bouwde op zijn beurt een geluidsportret van een centraal ankerpunt in zijn woonplaats Rotterdam: de Erasmusbrug. ‘De afgelopen weken ging ik regelmatig de kou in: de brug op en mijn oren openhouden’, legt Zuydervelt uit. Net als Jennings maakt hij zijn opnames in de eerste plaats intuïtief. ‘Ik zoek naar geluiden die me intrigeren, en waarvan ik denk dat ze zonder beeld interessant zijn. Vervolgens is het thuis een kwestie van de krenten uit de pap halen en daar een spannend verhaal van maken.’ Ook in Mamori van de Canadese experimentele filmmaker Karl Lemieux (vertoond als onderdeel van het verzamelprogramma Hallucinating Horizons) is de hoofdrol weggelegd voor de geluidsband. Daarop horen we in het Amazone-regenwoud gemaakte field recordings van componist Francisco Lopez. De concrete geluiden geven ruimte voor Lemieux’s op de fi lmstrook geëtste, abstracte impressies van de oerbossen. De Schotse kunstenaar en filmmaker Luke Fowler stelt in zijn driedelige cyclus A Grammar for Listening drie met Zuydervelt en Lopez vergelijkbare geluidsverzamelaars centraal. Fowler maakte de films in samenwerking met ‘fonografen’ (het geluidsequivalent van de fotograaf) Lee Patterson, Eric La Casa en Toshiya Tsunoda. ‘Maar op een be-
DIRECTOR’S PROFILES
ALEXANDR SOKOEROV (1951) is een graag geziene gast op het IFFR: in 1998 vertoonde het festival een retrospectief van het videowerk van de Russische grootmeester en sindsdien zijn al zijn speelfilms – van formalistisch kunststukje Russian Ark tot zijn recente blik op de Tsjetsjeense oorlog Alexandra – in Rotterdam vertoond. Zijn nieuwste project Reading Book of Blockade is zeer persoonlijk voor de zoon van een WOII-veteraan: Sokoerov liet hedendaagse inwoners van Sint Petersburg voorlezen uit het beroemde boek over de 900 dagen durende belegering van het toenmalige Leningrad door de Duitsers. do 28 13:30 PA2, vr 29 20:00 CI7, vr 5 20:00 VE2
EDWARD YANG (1947) werd door
Werner Herzogs Aguirre, der Zorn Gottes geïnspireerd filmmaker te worden. Dat was in Amerika, waar hij na zijn jeugd in Taiwan studeerde. Terug in Taiwan werd hij in de jaren tachtig een van de belangrijke exponenten van de Taiwanese New Wave, en in zijn werk bleef die dualiteit van Amerikaanse en Taiwanese identiteit centraal staan. Zo ook in het epische, in de jaren zestig spelende gangsterdrama Brighter Summer Day, dat in 1991 zijn internationale doorbraak betekende. Het IFFR vertoont de recent door Martin Scorseses World Cinema Foundation gerestaureerde, langere versie van de film.
JESPER GANSLANDT (1978), geboren als Per Jesper Sundberg, zoekt het in zijn nieuwe film The Ape verder van huis dan in zijn semi-autobiografische debuut Falkenberg Farewell (2006). Tenminste, het is te hopen dat de Zweedse regisseur voor deze duistere film, niet uit zijn eigen levenservaring kon putten. Ganslandt liet zich inspireren door de werkwijze van Mike Leigh en besloot zijn hoofdrolspeler voorafgaand aan de draaiperiode geen scenario te laten zien en af te zonderen van de rest van de crew. De acteur weet dus altijd precies evenveel als het publiek: bijna niets.
paalde manier zijn de fi lms ook portretten van henzelf’, stelt Fowler. ‘Ik breng hun werkprocessen in beeld, en liet me sturen door hun artistieke neigingen.’ Zo werden de locaties samen uitgezocht: waar de handgemaakte, zeer gevoelige opnameapparatuur van La Casa weidse, open plekken vereiste, zocht Patterson juist naar de ‘interne geluiden’ van objecten en gebouwen. Fowler heeft bewust geprobeerd het gebruikelijke rollenpatroon tussen beeld- en geluidsmaker om te draaien. ‘Normaal gesproken wordt het geluid door het beeld gedicteerd. Ik heb juist veel macht in hun handen gelegd: zij kozen de locaties, en hadden zeggenschap in de montage. Eric was geschokt door mijn eerste versie, het ging hem letterlijk duizelen. Terwijl zijn werkproces langzaam is, en zijn composities zich traag ontwikkelen, had ik juist voor een snelle montage gekozen. Dat heb ik aangepast, de fi lm heeft nu minder de associatieve overgangen die ik eerst voor ogen had.’ Toch geeft Fowler toe dat als puntje bij paaltje komt de fi lmmaker ook in zijn geval voorrang heeft. ‘Er was veel heen-en-weer-gepraat, maar ik had final cut. Uiteindelijk is het dus toch weer de beeldenmaker die de beslissende rol heeft. Het is niet als in een muzikale samenwerking, waar je werkelijk gelijkwaardig kunt zijn.’ (JB) A Grammar for Listening – Luke Fowler
vr 29 22:15 LA1, zo 31 14:15 LA2 Hallucinating Horizons
zo 31 22:30 LA2, di 2 20:00 VE1 Jim Jennings – NYC & Field Recordings
vr 29 19:45 LA2, ma 1 14:15 LA2
ONDERTUSSEN OP YOUTUBE Het kanaal heet YouTube.com/IFFRotterdam. Met één ‘r’, want meer letters mag een kanaalnaam op YouTube niet hebben. Daar kunt u online een heleboel festival bekijken. Zoals een korte film van de geniale Harmony Korine, The Dirty Ones, de Maleisische Tiger Award-winnaar Love Conquers All van Tan Chui Mui uit 2006, videoboodschappen van de huidige Tiger Award-genomineerden waarin ze zichzelf en hun film presenteren, of de festivaldirecteur die het Cinema Reloaded-experiment uitlegt. Een paar uur IFFR-YouTuben smaakt natuurlijk naar meer. Meer cinema! Wie niet geïnteresseerd is in grappige diertjes, pijnlijke parodieën of krakende skateboardongelukken moet op YouTube vaak wel even zoeken. Daarom een dagelijkse tip. Mark Gustafson is verantwoordelijk voor de animatie van Fantastic Mr. Fox (regisseur Wes Anderson maakte alleen live-action fi lms en riep professionele hulp in). Op YouTube staat een prachtige korte animatie van Gustafston uit 1994, ook stop-motion en ook een Mr.: Mr. Resistor (bitURL.net/?8kchxp). Snel, grappig, met leuke muziek en mooi camerawerk. De beeldkwaliteit is bescheiden, maar hé: 1994! Toen bestond YouTube nog niet eens. (KD)
do 28 21:45 SGZ, za 30 12:30 CI1, di 2 9:30 CI1
do 28 19:30 CI1, do 4 9:30 LA1
Doelen en dan nog niet naar George Clooney als Mr. Fox meneertim Jammer dat de kaartjes voor de Volkskrantdag van het IFFR altijd zo snel zijn uitverkocht. Zeker voor trage mensen als ik. mmmirka Goed, ik hoor net dat alle voorstellingen KR/ Manitoba op het IFFR zijn uitverkocht. jannekemoerel Donderdag met collega’s naar Do it Again @iffr. Heb er zin in! S4kura current
FILMFESTIVALROTTERDAM.COM
9
ROOM #518 MET
ANDERE OGEN Op uitnodiging van het festival zijn vijf jonge filmcritici uit verschillende landen actief in Rotterdam. Om de beurt berichten zij over cinema. Vandaag: Ola Salwa uit Polen. Ze schrijft als freelance journalist over film, design, en mode.
Ik ga op reis en neem mee... ál mijn lievelingsspullen. Anita Doran sleept alles mee wat haar overal ter wereld meteen thuis doet voelen. Zoals haar schilderspullen. En na het maken van de foto? Dan gaat ze lekker op het bed springen! Haar fi lm Europe, East draait a.s. zondag voor het eerst. Foto Nadine Maas
BIG TALK OVER GROTE VRAGEN Natasja van den Berg trapt de gesprekserie Big Talk af, waarin regisseurs, voorafgaand aan de vertoning van hun film, worden geïnterviewd. De publiciste en columniste, vooral bekend van het samen met Sophie Koers geschreven boek Praktisch idealisme, spreekt vrijdagmiddag regisseur Jessica Hausner over Lourdes.
Natasja van den Berg: ‘De regisseur vooraf spreken is een experiment. Het publiek heeft de film nog niet gezien, dus kan ik het verhaal niet als uitgangspunt nemen. Maar ik ga op zoek naar informatie die de ervaring van het kijken kan verrijken. Dat Jessica Hausner bijvoorbeeld altijd werkt met heel gestileerde, zorgvuldig opgebouwde beelden en haar acteurs vrijheid laat zoeken in een gelimiteerde omgeving. Ik wil het ook hebben over de vraag wat religie met
een mens doet, in de moderne, ontzielde wereld. Het afgelopen jaar heb ik, na een groot verlies, gemerkt hoe ik automatisch zocht naar troostmechanismen in het geloof. De religieuze rituelen zijn in onze samenleving nog altijd leidend, ook al geloof je niet meer. Ik heb troost gevonden in het religieuze denken en steun bij het beantwoorden van grote vragen. Ik wil het ook hebben over de context van Lourdes. Over wat een wonder is en wat niet, en over de willekeur van het lot. Hopelijk werken we, samen met het publiek, toe naar een gemeenschappelijke bril waar we de film door kunnen zien.’ (NS) Big Talk tussen Natasja van den Berg en Jessica Hausner, vr 29 jan, 15:45 Pathé 1 Alleen toegankelijk in combinatie met een ticket voor de voorstelling.
BACK TO THE FUTURE?
1960
Good for Nothing is het overrompelende debuut van Yoshida Kidu, gemaakt in hetzelfde jaar als A bout de souffle, het debuut van beeldenstormer Jean-Luc Godard. Ook in Yoshida’s meesterwerk, eveneens geschoten in fraai zwartwit, draait het om rebelse amorele jongeren die zachtjes de vernieling in draaien. Good for Nothing geldt als de aftrap van de Japanse Nouvelle Vague, toen jonge cineasten in een verwoede poging de tv klein te krijgen ineens de kans kregen om producties te draaien. Ook in 1960: Kameroen, Togo, Congo, Nigeria en Ivoorkust worden onafhankelijk • Kennedy wint Amerikaanse presidentsverkiezingen • aardbeving verwoest Marokkaanse stad Agadir • tsunami teistert Chili en Japan • start aanleg Rotterdamse metro • Julianne Moore wordt geboren • Peter Koelewijn heeft een hit met Kom van dat dak af.
Agadir na de aardbeving • Julianne Moore • Good for Nothing
Good for Nothing (RE) – Yoshida Kidu
2009 was een geweldig jaar voor de Poolse cinema. We produceerden ruim veertig lange speelfi lms, die veelal hoog gewaardeerd werden door critici en publiek. Toch kijkt de Poolse bioscoopbezoeker nog altijd liever naar buitenlandse fi lms: 31 miljoen van de 39 miljoen verkochte bioscoopkaartjes gingen naar internationale titels. Naast middelmatige romkoms en fi lms over belangwekkende figuren, bood de Poolse cinema het afgelopen jaar ook nieuw werk van oude meesters als Andrzej Wajda (Sweet Rush), Krzysztof Zanussi (Revisited) en Janusz Morgenstern (The Lesser Evil) én speelfilms van jonge, veelbelovende fi lmmakers als Borys Lankosz (The Reverse), Xavery Zulawski (Russian Red, Polish White), Wojciech Smarzowski (The Dark House) en Katarzyna Roslaniec (Mall Girls). Ook het vermelden waard zijn titels als All That I Love, van Jacek Borcuch en Zero van Pawel Borowski, beiden te zien in Rotterdam. Een groot deel van het succes is te danken aan het Poolse Film Instituut, dat fi lmmakers in 2009 €33,15 miljoen euro aan subsidies gaf. Maar net zo belangrijk is de creatieve, open minded-houding van de nieuwe generatie Poolse filmmakers, die moedig voor het voetlicht durft te stappen. Deze makers brengen menselijke verhalen met een frisse kijk op onze recente geschiedenis. Heel anders dan veel andere historische fi lms die sinds de val van het communisme geproduceerd werden. De nieuwe generatie zorgt voor een frisse wind in onze bioscoopzalen - en in de rest van de wereld. Meer dan in andere jaren waren Poolse fi lms op internationale fi lmfestivals vertegenwoordigd, in Rotterdam, Pusan, São Paulo, Berlijn, Rome en Sundance. Poolse producenten leggen zich steeds meer toe op de internationale promotie, en lokale producenten zijn ook steeds vaker betrokken bij coproducties. Maar er is meer: in Lodz, de thuishaven van de beroemde fi lmacademie en het fi lmfestival, wordt hard gewerkt aan de bouw van een cultureel centrum. Kortom, Polen is een geweldige reisbestemming voor buitenlandse fi lmliefhebbers. Onze fi lmindustrie is niet langer enkel op het binnenlands publiek gericht, maar heeft de deuren naar Europa en de rest van de wereld wijd opengezet.
wo 28 20:15 Cinerama 4, za 30 12:30 Cinerama 4
line-up for #iffr : Miyoko, Bad Luitenant and Possessed!! mmmirka Ga ‘m dus gewoon nog eens posten: ALLE voorstellingen van onze Manitoba film op IFFR zijn dus uitverkocht. Nu al. Allemaal. Te Tof. Zo. Soy_Donna Zo. Alle gewilde filmtickets binnen. Incl. “Dial M for Murder” in 3D! Wat een feest om weer in De Doelen rond te hangen... #IFFR koorts! vangeest na 3 uur -8 graden nu
10
FILMFESTIVALROTTERDAM.COM
after after victory
illustratie: Danai
Oorlogsverhalen over winnaars en verliezers
Voor deze editie van het IFFR werd gastprogrammeur Olaf Möller gevraagd een speciaal onderdeel samen te stellen over oorlogsfilms. Een onderwerp dat zo breed is dat hij stevige keuzes moest maken. Waarom sommige oorlogen het programmaonderdeel After Victory hebben gehaald, en andere sneuvelden, kunt u hier lezen. Door Olaf Möller Het begon zoals altijd: met een e-mail, van een van de IFFR-programmeurs met de vraag of ik een programma wilde samenstellen rond het thema ‘oorlog’. Hij herinnerde zich een gesprek over oorlogsfilmsdatikeenpaarfestivaleditiesgeleden gevoerdhadmeteenfilmmakerenmijnpassievoor (plus wat doorgaat voor kennis van) oorlogsfilms had kennelijk indruk gemaakt. Geen idee. Hoe dan ook, ik zei dat ik het wel wilde proberen. Eerst: een titel. After Victory klinkt misschien cynisch voor veel mensen met een fundamenteel humanistische overtuiging. Maar bedenk dit: er zijn winnaars in (bijna) elke oorlog, en oorlogen hebben enige zin. Het is gemakkelijk om te zeggen ‘Oorlog is slecht en waanzinnig’, maar het is moeilijk om te bepalen welke zin oorlogen wel hebben. Daarom hoop ik dat dit programma enkele lastige vragen zal opwerpen en geen gemakkelijke antwoorden zal verschaffen.
Eén benadering zou kunnen zijn: een overzicht. We vertoneneenstukoftwintigfilmsuitbijvoorbeeld 2008 en 2009 en kijken wat ons dat vertelt over de staat (de enorme puinhoop) waarin we verkeren. Afgezien van het feit dat ik niet van die vorm van programmeren houd, zou het de vertoning inhouden van allerlei naars, (laat ik het houden bij Transformers – Revenge of the Fallen van Michael Bay of Olympus Inferno van Igor Volosin), want die zouden zeker thuishoren in een panorama-achtige aanpak. Als ik voor mezelf spreek: ik vind het kijken naar zulkefilmsergleerzaam,enleukopeenperverse manier. Maar ik wil ze niet programmeren voor een festival. Denk eraan, het is een festival, en er is niets feestelijks aan wat het Amerikaanse leger zelf afficheertals‘debelangrijkstefilmallertijdenover eengezamenlijkelegeroperatie’,ofaandeofficiële RussischepositietenopzichtevanZuid-Ossetië… Wat ik uiteindelijk heb gedaan is me concentreren legeroperatie opconflictendieonderwerpwarenvanbelangrijke De belangrijkste vraag was: Hoe tem je dat monster films in 2009. De winnaar in Venetië vorig jaar, – want oorlog is een kolossaal en immens onder- Lebanon van Samuel Maoz, en het uiterst controverwerp. De richtlijn van het festival was: richt je op siëleCity of Life and Death van Lu Chuan, waren voor nieuwefilms,hetmoetgeenhistorischprogramma de hand liggende keuzes. Immers, dan zou de eerste worden.Enprobeergeenfilmstekiezendiehieral Libanese Oorlog aan bod komen, evenals de tweede eerder draaiden. Prima, al vond ik dat laatste vrij Chinees-JapanseOorlog,eenvandehoofdconflicten pijnlijk, want dat hield in dat WO I geen onder- in de 15-jarige Oorlog. De andere twee oorlogen wawerpzouzijn.Deenigebezienswaardigefilmover ren minder evident: John Gianvitos epische Vapour die oorlog, Serge Bozons La France (2007), had het Trail (Clark) en het verbluffende Independencia van Rotterdamse publiek namelijk al eerder verbluft. Raya Martin nemen ons mee naar de FilippijnsAmerikaanse oorlog, en Eija-Liisa Ahtila’s in vieren gedeelde essay Where is De Duitse cinefiel Olaf Möller Where naar de Algerijnse Oorlog. schrijft voor diverse filmbladen. Hij Een echte Rotterdam-mix: vrijzinnige is vooral invloedrijk als Europaverfilmhuiskost,eensuperproductieuiteen slaggever voor het Amerikaanse Film Comment. Möller kan voor de verre uithoek, een onafhankelijk ‘chef meest uiteenlopende films groot d’œuvre hors les limits’, een zeer eigenenthousiasme opbrengen. Daarbij zinnige genre-ontwijker en een experiis hij één van de weinige westerse menteel werk uit de wereld van de hedenliefhebbers van Japanse films die daagsekunst…Dezefilmsstimuleerden de Japanse taal ook zelf machtig is. discussies dievervolgens door andere
films werden voortgezet. Dat betekende meestal: teruggaanindetijdnaarfilmsuitdeperiodevande oorlog in kwestie. Uiteindelijk heeft men hopelijk een idee over de manier waarop naar die oorlog gekeken werd. Hoe men erover dacht in de loop der tijd –ofinelkgevalintweespecifiekeperioden–,enwat die veranderingen in weergave ons eventueel zeggen over onze eigen tijd. Over beleid dat ook op basis van deze beelden gemaakt wordt, want beelden van oorlogen zijn altijd bepalend geweest voor alle aspecten van de opbouw en handhaving van een staat. logistiek
Dat kwam uiteindelijk hierop neer: geen historisch programma, maar één dat zich tot de geschiedenis wendt voor een beter begrip van het hier en nu. Sommige mensen zullen zich afvragen waarom er geen aandacht wordt besteed aan bijvoorbeeld de oorlog in Irak. Maar welke goede films, behalve Kathryn Bigelows monumentale Hurt Locker (2008), zijn daarover gemaakt die nog niet gedraaid hebben in de Nederlandse bioscoop of op het IFFR? Nogmaals:defilmsinditprogrammamoestenallemaal goed zijn en/of enig historisch belang hebben. Laat ik en passant melden dat ik om deze reden niet eensgedachthebaantweeandererecentefilmsdie, in elk geval deels, over het Bloedbad van Nanking gaan.Tweefilmsdiezoslechtzijn(geenvanbeide uit de Volksrepubliek China overigens), dat ik de titels hier maar achterwege laat. Of omgekeerd: hoewel Crnci van Goran Devic en Zvonimir Juric totdebestefilmsvanhetafgelopenjaarbehoort, staatdiefilmopzichzelf.Ikkongeenanderefilms bedenken die er op een zinnige manier bij passen. En ten slotte: sommige dingen waren logistiek onhaalbaar. De onderhandelingen zouden simpelweg te lang geduurd hebben. En tijd was in elk geval iets wat we niet hadden voor dit project. Aan de andere kant zijn de oorlogen zelf veelzeggend genoeg. Er zit geen film over Irak bij, maar de hernieuwde belangstelling voor de Algerijnse
filmfestivalrotterdam.com
Oorlog wordt met name gestimuleerd door bepaalde gebeurtenissen in Irak; denk maar aan Abu Ghraib. Marteling, zoals sommigen nog weten, werd een algemeen onderwerp van discussie tijdens de Algerijnse Oorlog. En om het verband nog scherper te stellen: het Pentagon bekeek Gillo Pontecorvos’ La battaglia di Algeri (1966) om te bestuderen hoe je een oorlog kunt winnen, maar de ideeënstrijd kunt verliezen, zoals later werd gesteld. Tussen twee haakjes, ik heb La battaglia di Algeri niet geselecteerd omdat het volgens mij de enige wat bekendere film is over dit conflict. Het leek me zinniger om een bijna vergeten meesterwerk te vertonen als Avoir vingt ans dans les Aurès (1972) van René Vautier of een ‘film maudit’ als Gloria Mundi (1976/2004) van Nikos Papatakis. Dat was de enige regel die ik mezelf oplegde: kies bij twijfel het minder bekende werk. Mensen bezoeken festivals om iets nieuws te ontdekken. Tot zover het onderliggende proces, de basiskeuzes en hoe die gemaaktzijn.Watderestbetreft:Ganaardefilms! after Victory (speelfilms)
Avoir vingt ans dans les Aurès The Battle of China Beaufort City of Life and Death L’ennemi intime Fighting Soldiers Gloria mundi Independencia Japanese Devils Lebanon Memories of a Forgotten War Resisim Vapor Trail (Clark) The Vulture Where is where Yasukuni
11
STAAT
GENOTEERD! Onder de uitgebreide filmbeschrijvingen kunt u dit jaar voor het eerst een digitale kattebel van een festivalprogrammeur aantreffen. In de Daily Tiger elke dag een selectie. ERWIN HOUTENBRINK OVER Fantastic Mr. Fox
Illustratie: Danai
Er is al veel - en veel goeds - geschreven over Wes Andersons Fantastic Mr. Fox. En er zullen nog vele lovende teksten volgen bij de release van de film - in België in februari, twee maanden eerder dan in Nederland. Maar voor de bezoekers van het festival verwijs ik graag naar de uitstekende tekst van Kent Jones in het november/december nummer van Film Comment (die zult u dan moeten kopen), en de volgende link naar een interview met de regisseur, gemaakt door Dave Calhoun van Time Out, waarin Anderson ingaat op de praktische en technische aspecten van het maken van een speelfilm over een personage dat dertig centimeter lang is: http://www.timeout.com/film/features/ show-feature/8872/wes-anderson-interview.html Fantastic Mr. Fox – Wes Anderson do 28 22:30, vr 29 19:45, ma 1 22:45, za 6 09:30
SMS-FILMNUMMERS GERTJAN ZUILHOF OVER
Manila Skies Het is niet verbazingwekkend dat Red zijn nieuwste film met de nieuwe en nu al legendarische RED-camera heeft opgenomen. Ook niet dat hij zelf cameraman was en zich dus snel vertrouwd heeft gemaakt met dit digitale fenomeen dat ‘high definition’ vele malen verslaat in aantallen pixels. Maar het gaat Red niet alleen om techniek. Hij gebruikt deze om op een verbluffende manier een verhaal te vertellen en zonder verhulling zijn land te laten zien. Manila Skies
– Raymond Red do 28 22:00, vr 29 10:45,
za 6 10:15
Uw mening geven over een film? Dat kan dit jaar voor het eerst met de mobiele telefoon. Sms iffr [spatie] smsfilmnummer [spatie] uw beknopte recensie naar 2211. U ontvangt dan maximaal een 1 bericht terug. De kosten zijn €0,25 p.o.b. plus het gebruik van uw mobiele telefoon. Door te sms-en maakt u elke dag weer kans op een nieuwe prijs: van dvd’s en speciale (film)tickets tot Tiger Friend-passen, festivalmerchandise en collector’s items. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26
LUDMILLA CVIKOVA OVER
Susa Het hoofdpersonage van deze film wordt gespeeld door Avtandil Tetradze, die hiervoor nog nooit had geacteerd. Dat bleek een gouden greep van regisseur Rusudan Pirvelli, die dit natuurtalent met zachte hand door de hele film leidt. Ook slaagt zij erin om sentimentele scènes en clichés te vermijden. Ik denk dat er sprake is van een langzame maar gestage wederopleving van de (ooit zo sterke en bekende) Georgische cinema. Er is dit jaar nog een jonge Georgische filmmaker vertegenwoordigd in de Tiger Award Competition: Levan Koguasjvili, met zijn film Street Days. Een nieuwe generatie mannen en vrouwen delen dezelfde meningen. Ze houden zich vaak bezig met de recente geschiedenis van het land, maar ze dragen ook nieuwe thema’s aan. Dat is een nieuwe ontwikkeling die we ook bij het Hubert Bals Fonds zien: er zijn veel aanvragen ingediend, waarvan een aantal is gehonoreerd. Susa – Rusudan Pirvelli vr 29 16:15, za 30 15:00, zo 31 20:15
27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
10 to 11 15 Malaysia Adieu Philippine Adrift The Affair at Akitsu Agua fría de mar Air Doll Alamar All That I Love All Under the Moon Amer The Annunciation Another Girl, Another Planet Ante The Ape Araromire Aspettando Godard At the End of Daybreak At the Very Bottom of Everything Atletu Aurora Autumn Adagio Avenida Brasilia formosa Avoir vingt ans dans les Aurès B-Side Bad Lieutenant: Port of Call - New Orleans Les barons Beaufort Belair Between Two Worlds Blood and Bones Bonded Parallels The Border The Boston Strangler A Brighter Summer Day C’est déjà l’été Café noir El calambre El camino entre dos puntos Chaque jour est une fête Una cierta verdad City of Life and Death Los condenados Content Coup d’état The Creators of Shopping Worlds Crying with Laughter Dangerous Encounters: 1st Kind Dansa als esperits Dead of Night Devil’s Town Dial M for Murder Do It Again Dogs in Space Dogtooth Doing Time Donkey Down Terrace Eighteen The Eighteen Who Stirred up a Storm Elbowroom En construcción L’ ennemi intime Entrenamiento elemental para actores Erie Eros + Massacre Europa, East El ex-boxeador Eyes Wide Open Fantan Fanga
71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125
126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137
Fantastic Mr. Fox Flooding in the Time of Drought Foxes Die Frau mit den 5 Elefanten Gloria mundi God No Say So Gohatto Good for Nothing Green Days Gugu & Andile Hadewijch Het Hemelse Leven op Aarde Hiroshima Honeymoons Hotel Atlantico Hunting & Zn. I Am Not Your Friend Ich bin Enric Marco In the Woods Independencia Inferno J’ai tué ma mère Japanese Devils Kamui Kun1 Action Lebanon Let Each One Go Where He May Let Him Rest In Peace Let’s Fall in Love A Life Life During Wartime Like Water Through Stone Lost Paradise in Tokyo Lost Persons Area Lourdes Malaysian Gods Mama Manila Skies Manuel De Ribera Mark MARKS Mi vida con Carlos Mijn Enschede Miyoko Moscou Moscow Mosquito on the Tenth Floor Mother La mujer sin piano Mundane History My Daughter My Queen Karo My Son, My Son, What Have Ye Done? My Tehran for Sale Nachrichten aus der ideologischen Antike Marx - Eisenstein - Das Kapital Nadar Ne change rien Nekromantik 1 Night & Fog Nobody Knows About Persian Cats Norteado Nuit bleue Numéro deux Nymph The Old School of Capitalism Once Upon a Time Proletarian Ordinary People
FILMFESTIVALROTTERDAM.COM
De filmnummers van elke film vindt u in het overzicht hieronder; om het overzichtelijk te houden is de selectie ‘beperkt’ tot alle lange speelfilms die tijdens het festival draaien. Uw sms-recensie verschijnt automatisch op de filmfestivalwebsite, en misschien wel in de dagkrant Daily Tiger! Daar verschijnt ook de top 5 van meest gerecenseerde voorstellingen, en natuurlijk de prijswinnaar van de dag. 138 139 140 141 142 143 144 145 146 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210
Oxhide II Paju Paradise El pasante Le pèlerin de Camp Nou Pepperminta The Pig’s Retribution Piggies Police, Adjective The Portuguese Nun Possessed Un prophète Quill R Rabia Ramata Rapt The Raven Reading Book of Blockade Red White & Blue Refrains Happen Like Revolutions in a Song Le refuge Reincarnate Resisim Reykjavik - Rotterdam Ruhr Running Turtle Russian Lessons Sailor of Hearts Samson & Delilah The Sentimental Engine Slayer Separations Sex Crime Shirley Adams Shocking Blue Les signes vitaux A Single Man Skeletons Slice Slovenian Girl El sol Sonny Soo Soul Boys & Girls Spring Fever Stone is the Earth A Story Written on Water Street Days A Summer Family Sun Spots Susa Symbol Tales from Kars Tales from the Golden Age The Telephone Book The Temptation of St. Tony La terra habitada La terre de la folie Tetro Third Person Singular Number Time Code The Time That Remains To Walk Beside You Toad’s Oil Todo, en fin, el silencio lo ocupaba Totó Trash Humpers Triangular Trap The Trotsky True Noon Twisted Roots Two in the Wave
211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239
Vaho Valhalla Rising Vapor Trail (Clark) Vedozero Via Okinawa Los viajes del viento Videodrome La vie au Ranch Visage Vlees De vliegenierster van Kazbek The Vulture A Walk Worthwhile Was du nicht siehst The Well Wheat Harvest Where Are You? White Material The White Stripes: Under Great White Northern Lights Win/Win Woman on Fire Looks for Water The Women in the Mirror Women Without Men Yasukuni Yellow Kid Yemen Travelogue Days at Shibam and Seiyun Yo, tambien Zarte Parasiten Zero
13
festival iNfo inFO & tiCkets
Centrale kassa
De Doelen Kruisplein 40
• Op locatie tickets kopen kan elke dag vanaf 09:00 uur in De Doelen te Rotterdam. • Transactiekosten bedragen €1 per kassabezoek. • Openingstijden 09:00 uur tot een kwartier na aanvang van de laatste voorstelling. Op zaterdag 6 februari sluit de Centrale Kassa om 18:00 uur. (Daarna kunt u terecht bij de kassa in Pathé.) • Voor het ophalen van een Tijgerpas of Tiger Friends-pas kunt u terecht bij een speciale balie in De Doelen. • Helaas ziet het festival zich dit jaar door toenemende kosten genoodzaakt om een transactiefee aan de kassa op locatie te vragen. De transactiefee is €1 per kassa transactie (ongeacht het aantal tickets). We adviseren u wanneer u meerdere tickets gaat kopen aan de kassa, dit in 1 keer (transactie) te doen. Zo betaalt u slechts eenmalig €1 transactiekosten.
FestivallOCaties
1 De Doelen Kruisplein 40 2 Rotterdamse Schouwburg Schouwburgplein 25 3 Pathé Schouwburgplein Schouwburgplein 101 4 Cinerama Filmtheater Westblaak 18 5 Lantaren/Venster Gouvernestraat 133 6 Oude Luxor Theater Kruiskade 10 7 Zaal de Unie Mauritsweg 34
Overige lOCaties
Online tiCketverkOOp
A Taneda’s Coolsingel Cube Kruiskade 2 B Break Even Store Schouwburgplein 57 C Boijmans van Beuningen Museumpark 20 D Drive-inmovie parkeerterrein Schiestraat
• Uiteraard kunt u ook gedurende het festival online tickets kopen, zelfs tot een uur voor aanvang van de voorstelling! • Betalen kan met iDEAL en creditcard. • U kunt al eerder een ‘my iffr’-account aanmaken op de festivalwebsite. Deze heeft u nodig om online tickets te kopen! De tickets kunt u afhalen aan de Centrale Kassa in De Doelen. • Er geldt dit jaar een maximum aan onlinetransactiekosten. Die bedragen €0,70 per ticket, met een maximum van €4,90 per bestelling.
tiCketprijzen
tiger Friends
• Normaal €9 • Tiger Friends €6,50 • Tijgerpas €6,50 • CJP €6,50*
Het festival heeft een trouw publiek en een grote schare fans. Speciaal voor hen heeft het IFFR met ingang van dit jaar een eigen vriendenclub. Tiger Friends betalen €50 per jaar en maken het daardoor mede mogelijk om mooie, vernieuwende en unieke, internationale films naar Rotterdam te blijven halen en performances en debatten te organiseren. Tiger Friend zijn levert verschillende voordelen op: • Een speciale pas, die €2,50 korting op elk filmticket geeft. • Tien procent korting op alle festivalartikelen uit onze merchandisestands op locatie en uit de webshop. • Kortingen op speciale IFFR-evenementen buiten de festivalperiode. • U steunt het festival in het algemeen en Cinema Reloaded in het bijzonder. • Kans op 25 x 2 tickets voor de VPRO Tiger Awards Ceremony. Tiger Friend worden? Dat kan via de festivalsite en bij de Centrale Kassa!
kOrting
• De Tijgerpas kost €15 en geeft €2,50 voordeel op elk ticket. • Houders van een CJP-pas, OVstudentenkaart, Rotterdam-pas en 65-plussers betalen slechts €10 voor de Tijgerpas. • Tiger Friends hebben een speciale pas die hen €2,50 reductie op elk ticket geeft. • Bij de Centrale Kassa vindt u de speciale Tijgerpas/Tiger Friends-balie. De voor beide passen benodigde digitale pasfoto kan daar kosteloos worden gemaakt. • Beide passen zijn persoonsgebonden en dienen op verzoek aan kassa of zaal te worden getoond.
14
TF frank van Bemmel
Frank van Bemmel (66), gepensioneerd Festivalbezoeker sinds 1999 ‘Ik dacht dat ook het festival het vast wel moeilijk zou hebben tijdens de crisis, en wilde een daad stellen. Niet dat ik denk dat die €50 nu alles uitmaken, maar toch. Ik hoop ongeveer 40 films te gaan zien. Andere jaren zag ik er meestal meer, maar dan zie je verder ook niemand. Ik kies een mix van genres, maar selecteer ook vaak op zaal. Pathé 5 en 6 staan vaak garant voor goeie films. Ik keek vroeger veel Japanse en Chinese films, maar vind ze tegenwoordig vaak te gewelddadig. Ik hou nu erg van independent Amerikaanse en westerse films, en van het werk van Alexandr Sokoerov. Russian Ark heb ik na afloop van het festival op dvd gekocht en inmiddels al een aantal keer bekeken. Een van mijn mooiste filmervaringen was een film waarin een beeldend kunstenaar in de periode 1979 tot 1999 een rivier had gefilmd. Anderhalf uur lang zag je het water kabbelen. Na de eerste minuten verbazing ga je je bedenken dat je zelf in die twintig jaar heel veel hebt gedaan.’ Van wie zou u nou nooit een vriend willen worden? ‘Van een heleboel mensen! Maar laten we het actueel houden: Wilders...’ Echte tijgervriendschap is: ‘Liefde voor film.’
My iFFr? Uw iFFr!
Openbaar vervOer
iFFr.MObi
My IFFR is een handige gratis tool op de festivalsite waarop u uw filmagenda en uw festivalbelevenissen bij kunt houden. Registreren is eenvoudig en bovendien een voorwaarde voor het online kopen van tickets.
Met het vervoer van en naar het festival zit het wel goed. De NS zorgt op speciale dagen als de Volkskrantdag namelijk voor extra treincapaciteit. Dankzij het nachtnet hoeft u niet vóór de aftiteling van de laatste film de zaal uit. De festivallocaties bevinden zich allemaal op loopafstand van Rotterdam CS. Wie met bus, tram of metro reist, dient in bezit te zijn van een OV-chipkaart. Goed nieuws voor fietsers: zij kunnen hun stalen ros gratis kwijt in de speciale stalling op het Schouwburgplein.
Filmvoorstellingen zijn zelden compleet uitverkocht. Informeer daarom dagelijks aan de kassa naar de beschikbaarheid van tickets. Wellicht nog handiger: dit jaar is het ook mogelijk om deze informatie met uw mobiele telefoon op te vragen. Op iffr.mobi kun u real time checken of er nog tickets beschikbaar zijn!
MerChandise
BECOME A CO-PRODUCER
eChte vrienden
Ook dit jaar zijn er weer speciale collectors items en andere bijzondere Tijger-artikelen te koop. Van T-shirts, tassen en mokken tot dvd’s en uiteraard de onvolprezen catalogus. Winkelen kan in de festivalshops (in De Doelen én in Pathé van 09:00 tot 22:00 uur) of online. De webshop op filmfestivalrotterdam.com/webshop is 24 uur per dag open!
nieUw: Cjp-kOrting
CJP-ers krijgen op werkdagen €2,50 korting op alle voorstellingen die voor 17:00 uur beginnen.
filmfestivalrotterdam.com
Cjp-reCensie ‘Iedereen die Requiem for a Dream, The Basketball Diaries of Keith Bakker kent, weet: een heroïneverslaving is nooit leuk. Begin met spuiten en je eindigt alleen in de goot, terwijl oude mannen je betasten voor een paar euro. Ook het plot van Street Days voorspelt één brok ellende, maar de narigheid valt reuze mee.’ Anouk Vleugels (22 jaar) over Street Days. Haar hele recensie is te lezen op cjp.nl
EVENTS
Nadine Maas
SPLITSCREEN ART CINEMA
Diverse kunstenaars verwerkten bestaande fi lms (van fi lmklassiekers tot B-films) tot een nieuwe splitscreen-montage. Elk werk duurt precies één minuut en toont een in kwadranten verdeeld beeld, dat de essentie van de film weergeeft. Al kijkend wordt u op een zeer ‘verdichte’ manier door de filmgeschiedenis en internationale fi lmtaal geleid. Vier beelden simultaan bekijken? Dat blijkt geen enkel probleem! Plaats: Museum Boijmans van Beuningen. Dagelijks 11:00 -17:00 uur (maandag gesloten), Toegang gratis op vertoon van festivalpas of -ticket.
ETEN, DRINKEN, DANSEN
DIGI-FESTIVAL
Wilt u meer dan alleen uw filmhonger stillen? In de Willem Burger Hal van De Doelen kunt u tijdens het festival al vanaf 9:00 uur terecht voor koffie (en gebak). Later op de dag opent restaurant Westerkaatje met lekkere én snelle gerechten. Het restaurant is open van 12:00 tot 23:00 uur. Hier kunt u terecht voor broodjes en goed gevulde soepen voor €5,00, en voor maaltijdsalades of quiches in diverse smaken met groene salade € 7,50. Vanaf 17:30 serveert Westerkaatje twee dagschotels, waaronder een vegetarische voor €13,50. En bij de bar kunt u kiezen uit o.a. appeltaart, brownietaart, citroen-merinque en perentaart. Het Film Café in de Rotterdamse Schouwburg is open vanaf 11:00 uur. Op het menu van de Schouwburg staan o.a. broodjes vanaf €4,- . Evenals maaltijdsoepen, en verschillende exotische snacks zoals Turks brood met garnituur (auberginetapenade, ananasroomkaas en kalamataolijven en fetakaas) voor € 4,-. Maar ook voor hoofdgerechten kunt u er terecht, bijvoorbeeld voor kofta kababs spies van rundergehakt uit Kenia (€5,-), voor Un peu de toute (€ 13,50) of de festivaldagschotel.Het café is tot diep in de nacht dé plek waar publiek, filmmakers en gasten elkaar ontmoeten. Tot 23:00 uur is de entree gratis, daarna kunnen bezoekers uitsluitend op vertoon van een filmticket of kortingspas naar binnen. Vanaf 23:00 uur tovert Marrichino de Kleine Zaal om tot een swingend dansparadijs. Deze prominente female hip hop dj (with soul) draait sinds 2002 en heeft de meeste clubs in Nederland al laten zweten op haar muziek. Ze heeft een grote liefde voor ‘black music’ en dat voel je bij iedere plaat die Marrichino draait!
Voor uitgebreide fi lmbeschrijvingen, trailers, verslagen, tips van de programmeurs en al het andere nieuws is fi lmfestivalrotterdam.com de ultieme bron. Uiteraard is het ook dit jaar weer mogelijk om een persoonlijk profiel aan te maken en in te loggen via my iffr: heel handig bijvoorbeeld om uw verlanglijstje samen te stellen en noodzakelijk zelfs als u een reactie op de site wilt achterlaten. Niet onbelangrijk ook: een my iffr-account is vereist voor iedereen die online tickets wil kopen.De site bestaat in een afgeslankte versie, speciaal voor mobiele telefoons. Via iffr.mobi kunt u ook op festivalbodem snel even die ene film opzoeken. Goed nieuws voor iedereen die het nieuws in een nog kleiner aantal lettertekens wil consumeren: we zijn ook te volgen op twitter.com/ iffr. Op YouTube opende het festival onlangs een eigen kanaal, met daarin shorts en complete speelfi lms uit vorige edities en videoverslagen van het huidige festival. Houd youtube. com/IFFRotterdam ook tijdens het festival scherp in de gaten: het zou namelijk zomaar kunnen dat die fi lm die gisteren voor het eerst draaide, daar vandaag zijn virtuele première beleeft. Toegang is gratis en uw reacties zijn zeer welkom.
THE ONE MINUTES AFRICA
Doorlopend op de tweede verdieping van de Rotterdamse Schouwburg: de video-installatie The One Minutes Africa. Daarin ultrakorte fi lms van het continent. Gratis toegang.
TANEDA’S COOLSINGEL CUBE
BREAK EVEN STORE
De naam verraadt het al: de Break Even Store aan Schouwburgplein 57 is een winkel die zijn gelijke niet kent. Hier draait het niet om commercie, maar om interactie, verrassing en discussie. Achter de balie treft u wellicht de artiest zelf, die rechtstreeks eigen (kunst-) waren aan de bezoekers verkoopt. In de schappen zeldzaam en persoonlijk maatwerk, maar ook speciale import van cinema in de breedste definitie van het woord. De shop opent elke festivalmiddag om 12:00 uur met Making Ends Meet (een verse videoloop), dus binnenvallen kan op elk moment. In Talking Shop om 15:00 uur voeren gasten en bezoekers het hoogste woord. Van 17:00 tot 18:00 uur is het Free Trading en kan iederéén een poging doen zijn cinema gerelateerde waar aan de man te brengen. Ook duiken de eigenaren van die mysterieuze koffertjes op. De winkel sluit om 19:30 zijn deuren met een Foreclosure: een gratis evenement. Dat kan de wereldpremière zijn van een in vergetelheid geraakte fi lm, ‘new folk’-muziek, een old school digitale projectie, maar ook een (dvd) presentatie of een werkelijk niet te classificeren gebeurtenis. Toegang gratis.
De Japanse production designer Taneda Yohei, vermaard om zijn bijdragen aan het werk van de nieuwe generatie Aziatische fi lmmakers en de decors van Tarantino’s Kill Bill-fi lms, transformeert de façade, het interieur én de kelder van de Monisma Kubus aan de Coolsingel/ Kruiskade tot een filmset. Taneda’s Coolsingel Cube is het hele festival gratis te bewonderen. Binnen worden fragmenten getoond uit fi lms waaraan Taneda zijn medewerking verleende: Air Doll bijvoorbeeld, die op het IFFR in première gaat. Dit project kwam tot stand in samenwerking met Sculpture International Rotterdam. De kunstenaar is aanwezig bij de opening van zijn Coolsingel Cube. Ook is hij te gast bij een Big Talk. 28 jan - 7 feb, 12:00 - 22:00 uur, gratis toegang.
BRILLETJES OP!
TIGER RELEASE
Het International Film Festival Rotterdam gaat dankzij de Tiger Releases feitelijk het hele jaar door. Op dit dvd-label verschijnen films die met steun van het eigen Hubert Bals fonds tot stand gekomen zijn. Kersverse releases zijn Pandora’s Box uit Turkije, Perfect Life uit Hongkong, het Chinese Floating in Memory, Be Calm and Count to Seven uit Iran en uit Zuid-amerika Ana y los otros en Play.
Wat nou Avatar? Hitchcock was James Cameron jaren voor. Dankzij een flinke push van de fi lmindustrie is het 3D-fenomeen aan een nieuwe opmars begonnen. Het proces is technologisch bijgeschaafd, maar in essentie nog precies hetzelfde als in de jaren ’50, toen het werd ingezet om het publiek voor de televisie weg te lokken, de cinema in. Wie benieuwd is hoe een echte grootmeester met deze techniek speelde, zou dit festival de kans moeten benutten om Alfred Hitchcocks Dial M for Murder te zien in zijn zeldzame originele 3D-versie. Brilletjes op dus, op vrijdag 29 en zondag 31 januari. Vr 29 21:30 en zo 31 13:00 uur, brilletjes bij de ticketprijs inbegrepen!
FILMFESTIVALROTTERDAM.COM
15