ECOPOLITAN - No2 by IJGENWEIS

No 2 - 2021

sustainable fashion magazine

ecopolitan

ecopolitan hoofdredacteur Map Renes

vormgeving / ontwerp Richard Vermijs (IJgenweis Visuele Vormgeving)

fotografen Erica Turmel, Job Boersma, Pieter van den Boogert, Roger Neve, Sofie van Est, Tammy Bar Shay (chicbox photography), Willemien van den Broek (buro wonderbaar), William Liedema, Zoteye

modellen Afra Kuipers, Loes van der Haar, Michelle Anno, Zoë Lucas

aan dit nummer werkten mee Afra Kuipers, An Dertien, Anke Aberson, Anna Roos, Anouk van Gijtenbeek, Astrid Ricke, Bert van Son, Bianca Nolle, Caroline Mewe, Charlotte Vanharen, Chiara Spruit, Danique Gunning, Dieuwertje de Wagenaar, Dorien Bolhuis, Elisa Jansen, Ellen Willink, Erik Toenhake, Eva Zonneveld-Pool, Gert-Jan Makaske, Ineke van Zanten, Janice Deul, Jessica Teeuw, Joke Bom, Lisette Fraanje. Loes van der Haar, Maria Voth Velasco, Melissa Wijngaarden, Michelle Anno, Nanette Hogervorst , Petra van de Laar, Renée van Cootwijk, Rinske van Noortwijk, Rosan van Boven, Shayonti Chatterji, Sjaak Hullekes, Thamar Keuning, Wyger Wentholt, Yael Spruit, Zoë Lucas

mail ons

Reageren op een artikel: info@mapsz.nl *** Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van Ecopolitan. Ecopolitain sluit iedere aansprakelijkheid voor schade als gevolg van druk- en zetfouten uit.

VISUELE VORMGEVING

Ecopolitan

are you an ecopolitan? Als mens heb je de meest duurzame relatie met jezelf. Mode is een tweede huid. Jezelf hullen in goede kleding. Jezelf voeden met gezonde voeding. Langdurige relaties aangaan met mensen, die jou JOU laten zijn, van wie je energie krijgt en waarmee je plezier beleeft op deze planeet. Opnieuw maak ik een e-magazine ECOPOLITAN als actie voor Fashion Revolution in coronatijd. Vanuit Fashion Revolution UK zijn de thema’s Rights, Relationships & Revolution. Ik ben gestart met kijken naar mijn relaties in de duurzame mode.

Eerste mode relatie

Heb ik met Joke Bom - WatMooi, duurzamemode webwinkel. In 2009 hebben wij elkaar ontmoet bij mijn eerste FRISGROEN, duurzame modeen leefstijlfeest in Zwolle. On the Catwalk een selectie van haar duurzame modelabels zoals Alchemist, Dutch Spirit ( nu Aarden) en MUD Jeans. Daarna volgden nog vele modeshows, salons en meet-ups met deze moderelaties.

Relatie met Fashion Revolution

Als reactie op het fabrieksongeval Rana Plaza in Bangladesh heb ik een Fris Mode Café georganiseerd in 2013. Daarna ben ik aangehaakt bij de wereldwijde actie ‘Fashion Revolution’. Vooral nu met de impact corona samen de mode industrie veranderen.

Respect

Voor Schone Kleren Campagne, die al jaren strijden voor het verbeteren van de wereldwijde kledingindustrie. Vanuit de 17 Sustainable Development Goals leven en ondernemen voor

een betere wereld. Doel SDG 12 gaat specifiek over verantwoorden consumptie en productie.

Relatie diversiteit

Families relaties, die allen op een unieke wijze begeven in het duurzame modelandschap. Fashion Designers, die kleding ontwerpen met aandacht voor wat er speelt in de maatschappij. Mode activiste Janice Deul houdt de duurzame modewereld een spiegel voor. En een prille relatie met het nieuwe Fashion Revolution NLD team.

Toekomst

Waarin consumenten vaker kleding lenen dan kopen. Effect is betere kwaliteit mode en minder modeproductie. Mode als co-creatie met de maker of mode ontwerpen van circulair gebruik materialen. Het magazine is een gesamtkunstwerk, waarvoor ik “Mode & Mens” verhalen heb verzameld van Groenkapje relaties. Met deze verhalen vertel ik mijn verhaal. Bedankt voor jullie input. Ik ben blij met deze tweede ECOPOLITAN. Veel lees-en kijk plezier, Map Renes, alias Groenkapje

ecopolitan

duurzaam shoppen is een goed begin, en meer is nodig schone kleren campagne

auteur Wyger Wentholt, SKC communicatie-coördinator foto Pieter van den Boogert 6

Ecopolitan

De tweede uitgave van Ecopolitan, het tweede jaar op rij dat de Fashion-Revolutionweek plaatsvindt in een wereld vol met vraagtekens over de pandemie die ons allen treft. FashionRevolutionweek gaat natuurlijk vooral over de Rana-Plazaramp van 2013, en dus over veiligheid van fabrieksgebouwen, en op de werkvloer in bredere zin. In de nasleep van de ongekende ramp in Bangladesh was er veel schaamte bij kledingbedrijven over hun toeleveringsketens, veel bewustzijn bij consumenten en veel politieke wil in zowel de productielanden als de rijke landen. Resultaat: het zgn. ‘Bangladesh-Akkoord’, een vergaand akkoord van internationaalopererende kledingbedrijven, lokale fabrieken en regeringen om strenge maatregelen wat betreft veiligheid van fabrieken wettelijk afdwingbaar te maken. Op zijn hoogtepunt had dit akkoord meer dan 200 handtekeningen van bedrijven. Het Akkoord heeft voor ruim 2,5 miljoen kledingarbeidsters in Bangladesh een gezonder en veiliger werkomgeving gerealiseerd. Helaas verkeert het akkoord sinds 2018 in zwaar weer. Onder druk van fabriekseigenaren en de regering van Bangladesh bepaalde uiteindelijk het hooggerechtshof in Dhaka dat de lokale

operaties van het Akkoord moesten worden omgevormd en overgedragen aan een nieuwe uitvoeringsinstantie, de ReadyMade Garments Sustainability Council (RSC). De overdracht vond plaats in juni 2020. Een jaar later uitten Schone Kleren Campagne en andere “getuigen” (‘witness signatories’) van het Akkoord hun zorgen over hoe de RSC tot dan toe had gefunctioneerd. In een publieke brief formuleerden wij een aantal criteria op basis waarvan kon worden beoordeeld of de RSC haar verantwoordelijkheid serieus neemt. Wij waarschuwden ook dat de veiligheid van kledingarbeiders in Bangladesh ernstig in het geding is. De komende maanden zullen cruciaal zijn voor de toekomst van het akkoord: in juni vallen de belangrijkste beslissingen. Of de werkgevers en regeringen van productielanden krijgen hun zin en het akkoord verwordt tot een papieren tijger. Of het akkoord behoudt zijn juridischafdwingbare karakter en kan van tastbare betekenis blijven voor de veiligheid van arbeidsters. In dat laatste geval hebben we dus aantoonbaar een goed-werkend model voor akkoorden in andere industriesectoren en ook in andere landen. Zo’n akkoord is van onschatbare betekenis voor het campagnevoeren op het gebied van fabrieksveiligheid wereldwijd. SKC, vakbonden en andere organisaties zullen de komende maanden hard campagne moeten voeren om dit voor elkaar te krijgen, en hebben daarbij massaal steun nodig bij de publiekscampagnes die we hieromheen gaan opzetten. Wij vragen iedereen, die begaan is om het welzijn en de veiligheid van de arbeiders, die de meeste van onze kleren in elkaar naaien, om zich de komende maanden hard te maken voor het Bangladesh-Akkoord: doe mee met onze online en offline acties, spreek kledingmerken aan op hun beleid, onderteken petities, en – vooral – verspreid het nieuws verder. In onze ervaring is dit soort activisme de grootste aanjager van verandering van de kledingindustrie! ♦ Zie de website van SKC voor de laatste updates hierover: schonekleren.nl

ecopolitan

Ecopolitan

Ook de covid-19-pandemie toont aan dat de kledingindustrie in zijn huidige vorm niet werkt – in het Engels wordt gesproken over een “broken system”. Zijn de problemen voor ondernemers in de kledingindustrie vaak aanzienlijk tot rampzalig geweest, toch geldt dat niet voor allemaal en niemand in Nederland of Europa heeft er een boterham minder om moeten eten. Hoe anders ligt dat in de kledingproductielanden, waar miljoenen arbeidsters plotseling zonder inkomen voor henzelf en hun gezinnen raakten zonder enige vorm van financiële opvang of compensatie. Info over covid in de wereldwijde kledingindustrie: schonekleren.nl/covid-19/ facebook.com/schonekleren/posts/3784824114905210 Onderteken de petitie die nu loopt om inkomensgarantie en ontslagvergoeding te eisen voor kledingarbeiders, voor nu en in de toekomst: #10centsMore payyourworkers.org/nld

ecopolitan

De wereld mooier maken doe je niet alleen

oke Bom van watMooi verkoopt duurzame mode en wil daarmee de wereld een beetje mooier maken. En er valt genoeg te verbeteren: armoede en ongelijkheid houden grote delen van de wereld op achterstand. En tegelijkertijd zorgt groei, met het rijke westen voorop, voor een langzame maar enorme milieuramp. De Sustainable Development goals van de Verenigde Naties geven 17 gebieden waarop we als mensheid serieus aan de bak moeten om de wereld een duurzame toekomst te geven. Alleen al het aantal van 17 is overweldigend. En die doelen zijn stuk voor stuk ook nog eens “Grote Doelen”: een einde aan armoede, geen honger meer, de opwarming van de aarde stoppen. Daar lijkt geen beginnen aan. Hoe ga je daar mee om als eigenaar van de grootste duurzame webshop van Nederland? Toen ik werd gevraagd om iets te vertellen over hoe wij omgaan met de Sustainable Development goals, was mijn eerste reactie: dat is toch veel te groot? Ja we zijn ambitieus bij watMooi, maar we kunnen niet zo maar alle armoede op de hele wereld uitbannen, reageert Joke. Tegelijkertijd zie ik bijna al die thema’s

terug in ons dagelijks werk. Volgens mij gaat het uiteindelijk om mensen: mensen die grondstoffen verbouwen, mensen die in de fabrieken werken …en mensen die met hun kleding een verschil willen maken. En als je op dat niveau gaat kijken, dan zie ik de dorpen waar boeren een beter inkomen krijgen. En daardoor kunnen kinderen naar school komen er medische voorzieningen op loopafstand. Dan denk ik ook aan de fabrieken die - vaak tegen de stroom in schoner willen produceren en waar vrouwen en mannen wél gelijke kansen krijgen. En dan heb je de ontwerpers die duurzame oplossingen vinden terwijl de rest het alleen maar nóg goedkopere mode wil maken. Duurzame mode is niet de oplossing voor alle problemen, maar het draagt wel bij aan heel veel van die “Grote Doelen”.

Gedeelde doelen Verbeteringen zijn alleen mogelijk als iedereen in de keten samenwerkt. Het afgelopen coronajaar maakte dat nog maar eens pijnlijk duidelijk. Geannuleerde orders

Ecopolitan

ecopolitan

zullen nog lang nagalmen bij de boeren en fabrieken die hierdoor met schulden zijn blijven zitten. Maar het liet ook de kracht zien van samenwerking in duurzame mode: dankzij korte lijnen met onze leveranciers hebben we toch veilige en slimme oplossingen weten te vinden om door te gaan waar dat mogelijk was. Een mooi voorbeeld is onze samenwerking met Alchemist. We werken al heel lang samen maar na de eerste lock-down zaten we direct om de (virtuele) tafel om te kijken hoe we elkaar konden helpen. De samenwerking tussen watMooi en het duurzame Nederlandse modelabel Alchemist gaat al 10 jaar mee. Volgens Caroline Mewe, de oprichter van Alchemist, gaat het om de chemie: Het is onze lijfspreuk: “chemistry only starts when the elements interact”. En die interactie is er met watMooi. We zijn allebei partners met onze klant. Je kunt het namelijk niet alleen. We lijken op elkaar en dan is één plus één drie. We hebben hetzelfde doel, namelijk om de modewereld van binnenuit te veranderen. En ik weet dat dat kan. Verandering begint bij het maken van de juiste keuzes. Bij mij begon het door mijn baan op te zeggen bij een groot warenhuis en voor de duurzame mode te gaan. In het begin had je alleen maar een paar t-shirts van biologisch katoen. En die waren zo soepel als een kartonnen doos. Daar is gelukkig veel verbeterd. Er komen steeds meer duurzame stoffen bij, zoals bijvoorbeeld Tencel. Oude kleding die wordt gerecycled tot nieuwe garens, dat vind ik ook een geweldige vooruitgang. Sophisticated comfort is onze signatuur, waarmee we staan voor tijdloos design en kwaliteiten waar je lang plezier aan beleeft. Het consumentenbewustzijn kan nog veel beter en het helpt niet dat veel labels doen aan greenwashen. Het is jammer dat er niet meer regelgeving is op dat gebied. Ook wanneer er bijvoorbeeld maar een héél klein beetje biologisch katoen is gebruikt, hangen sommige labels er een “duurzaam” kaartje aan. Duidelijke regelgeving kan daarbij helpen. Een potje jam mag je geen aardbeienjam noemen wanneer je er alleen wat rode kleurstof doorheen gooit, waarom mag je iets dan wel duurzaam noemen als

er slechts een vleugje biologisch katoen in zit? We hebben in Nederland terecht strenge regelgeving over kinderarbeid, maar ondertussen mogen schepen met de grootste bagger van buiten Europa hier gewoon hun kleding uitstorten over de markt. Ik vind dat heel dubbel. Joke vindt dat haar klanten er op moeten kunnen vertrouwen dat ze mode krijgen die er nier alleen mooi uitziet maar ook zo duurzaam mogelijk wordt geproduceerd: Ik weet dat het team van Alchemist persoonlijk op bezoek gaat bij al hun toeleveranciers. Ze zien met eigen ogen hoe er gewerkt wordt en hoe er wordt omgegaan met de mensen. En zo helpen ze ons om dat verhaal zo goed en zo eerlijk mogelijk te vertellen aan onze klanten. Op deze manier versterken we elkaar.

Haalbare doelen De wereld veranderen met duurzame mode. Het gaat tergend traag. En soms voelt het ook een beetje dubbel. Want net als iedere retailer, willen we ook zoveel mogelijk verkopen. Maar méér kleding is natuurlijk geen duurzame oplossing. De Sustainable Development goals laten mij en hopelijk ook onze klanten nadenken over de impact die je hebt als je kleding koopt. Want als je tóch iets koopt, zorg er dan voor dat je ergens op de wereld helpt om armoede uit te bannen en mensen een eerlijkere kans geeft. En zorg met jouw aankoop dat er verstandig wordt omgesprongen met grondstoffen en het milieu. Ik geloof dat het kan. ♦

Ecopolitan

“chemistry only starts when the elements interact”

watmooi.nl 13

ecopolitan

Ecopolitan

duo interview

sjaak hullekes van hul le kes en thamar keuning van leger des heils reshare

resharestore.nl 15

ecopolitan

Over Hul le Kes Het modelabel Hul le Kes is een reactie op de huidige maatschappij en het modesysteem en werd eind 2018 opgericht. Sjaak Hullekes en Sebastiaan Kramer willen samen met hun team en met kleding als medium een nieuw paradigma creëren. Een nieuwe manier van kijken en waardering van de imperfecties in onszelf, anderen en bij kleding. Hul le Kes benadert hun missie op verschillende manieren. Zo was Sjaak Hullekes eerder als coach te zien bij het EO Programma ‘Genaaid’ en droeg Duncan Laurence een Hul le Kes outfit gemaakt van antiek linnen tijdens zijn winnende optreden bij het songfestival. In 2019 ontwikkelde Hul le Kes samen met het Leger des Heils de Hul le Kes ReShared collectie. Een collectie volledig vervaardigd uit afgedankte materialen uit de textiel- en agrofoodsector. Kleding uit de reguliere Hul le Kes collectie wordt voor 95% gemaakt uit bestaande materialen en voorzien van een eigen paspoort. Bij Hul le Kes staat samenwerking altijd voorop om zo te kunnen komen tot verandering in onze maatschappij. Naast samenwerkingen met het bedrijfsleven werkt het modelabel nauw samen met het mbo onderwijs en met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Over Leger des Heils ReShare ReShare is de textielinzamelaar van het Leger des Heils. De textielindustrie is na de olie-industrie de meest vervuilende. De hoeveelheden water en CO2-uitstoot die gepaard gaan met textielproductie wereldwijd is enorm. Daarnaast is het ook een industrie waar heel veel mensen hun brood aan verdienen en helaas gaat dat niet altijd veilig of eerlijk. Door in Nederland jaarlijks zo’n 26 miljoen kilo textiel in te zamelen, helpen wij mens en milieu. De kleding wordt onder meer opgeslagen en weggeven voor noodhulp of verkocht in onze eigen tweedehands – en

vintagekledingwinkels: de ReShare Stores. De opbrengst van deze verkoop komt ten goede aan de hulpverlening van het Leger des Heils. Wij vinden ‘opnieuw delen’ belangrijk. Wat jij overhebt aan kleding kan iemand anders opnieuw dragen. Iemand die misschien weinig te besteden heeft of iemand die kleding zoekt waar een verhaal achter zit. Ook textiel die niet meer in zijn originele vorm te dragen is, proberen wij zo goed mogelijk te hergebruiken. Hierin zoeken wij samenwerkingen op zoals die met Hul le Kes; om meer te kunnen hergebruiken én om te laten zien dat het kan!

Thamar: Sjaak, kun je meer vertellen over wie je bent en wat je doet? Sjaak - Natuurlijk! Ik ben in 2005 afgestudeerd in Arnhem aan de opleiding modevormgeving. Hierna ben ik eigenlijk meteen als ontwerper gestart. Zoals van ons verwacht werd startte we (Sjaak en zijn partner Sebastiaan Kramer) een eigen merk. We werden er al snel een beetje ambetant van dat wij, en onze klanten, zo aan het consumeren waren. Dat kan anders! We moesten terug naar de essentie van het waarom. Wat zijn onze waardes? Nu zien we mode als een instrument om te vertellen

Ecopolitan

dat het anders moet. Geen nieuwe grondstof productie. Imperfectie is schoonheid.

Sjaak: En jij dan Thamar? Thamar- Ik werk nu 5 jaar voor Leger des Heils Reshare. Ik doe de marketing en communicatie en zoek samenwerkingen op, zoals die met jullie, zodat we onze boodschap en impact kunnen vergroten. Er komen zoveel aspecten bij elkaar in mijn werk: hulpverlening, duurzaamheid, mode, commercie, zorg voor mens én milieu. De zingeving die ik vind in mijn werk is voor mij erg belangrijk. Winst als enige doel is niet aan mij besteed. De wereld zou in mijn ogen een stukje mooier zijn wanneer het minder om enkel winst maken gaat.

Thamar: Hoe heb jij ons eigenlijk leren kennen Sjaak? Sjaak- Door de ReShare Store in Arnhem. Ik kende het Leger des Heils natuurlijk al wel en toen er een winkel in Arnhem kwam ben ik zelf meteen gaan shoppen. Ik wandel er nu regelmatig even binnen.

Sjaak: Hoe kwam het zo dat je ons benaderde eigenlijk? Thamar - Ik heb een aantal jaar geleden de EO-serie “Genaaid” gekeken. Onder jouw begeleiding hebben studenten toen een duurzame collectie ontworpen voor de Dutch Sustainable Fashion Week. Ik wist meteen: wij zouden goed bij elkaar passen om iets gaafs neer te zetten! Sjaak – Ik weet nog goed dat jullie toenadering zochten voor een mogelijke samenwerking. Ik ben me verder in jullie gaan verdiepen en we werken beiden vanuit duidelijke principes namelijk spullen hergebruiken en terugbrengen in de keten. Laten we dat samen doen en zo de boodschap en impact alleen maar versterken! Thamar – Ja, we hebben vrij snel om de tafel gezeten. Door onze reststromen te gebruiken; kleding die eigenlijk niet

ecopolitan

meer herdraagbaar is door bijvoorbeeld verkleuringen, hebben we samen een hele mooie collectie kunnen maken die letterlijk gaat over het geven van nieuw leven aan afgedankte materialen. Van afval naar een exclusieve, maar betaalbare, collectie waar een duidelijk verhaal aan vast zit.

het misschien iets langer voor je het item gevonden hebt maar dan ben je er zo blij mee!

Sjaak: Waar ben je trots op in onze samenwerking?

Sjaak - We zijn bezig met het opzetten van een sociaal atelier: de Recovery Studio. Een plek voor mensen om te werken die last hebben van stress, eenzaamheid of de druk van de maatschappij om mee te komen. Mensen gaan aan de slag met het repareren van textiel en tijdens dat processen repareren ze zichzelf ook. Dat moet in zomer 2021 van de grond komen, en hiervoor gaan we natuurlijk ook met jullie in gesprek om onze samenwerking op dat vlak voort te zetten en te verdiepen. Ook in de samenwerking met jullie zijn er nog zoveel mogelijkheden! Naast de Recovery Studio, lijkt het mij heel gaaf als we de Hullekes ReShared collectie verder gaan uitbreiden. Ik hoop gewoon dat we samen een orkest kunnen creëren aan geluid waarin men hoort wat we willen vertellen met betrekking tot hergebruik en afval.

Thamar – Hullekes klanten zijn niet altijd dezelfde klanten als de klanten van de ReShare Store. Ik vind het heel mooi dat we zo kunnen laten zien dat we niet alleen hulpverlening doen en super frisse en moderne ReShare Stores hebben waar duurzame mode centraal staat. Alle lagen van de bevolking komen hier samen. Sjaak – Ja, mooi is dat! Ik vind het heel mooi dat we een sterke collectie hebben kunnen maken. Dat vond ik heel spannend. Het moest voor iedereen betaalbaar zijn. Het gaf ons zoveel energie en we werden allemaal geïnspireerd. Zo ook onze klanten. Het liep zo goed! Het verhaal werd echt verstaan door de klanten en de media. De vele media-aandacht en verspreiding van de achterliggende boodschap was voor ons erg belangrijk.

Thamar: Wat is eigenlijk jouw lievelingskledingstuk? Sjaak – Ik heb niet echt één lievelingsstuk. Ik heb heel veel kleding, maar echt alles wat ik koop is tweedehands. Ik ben altijd op zoek naar kleding, voor mij zijn het net boeken. Ik lees hoe het is gemaakt, wanneer, door wie, waarom etc. Daarom ga ik ook zo graag naar de ReShare Store; daar ligt gewoon een geschiedenis-schat aan kleding. Ik houd heel veel van jassen en schoenen. In de winkel bekijk ik meteen waar ik deze kan vinden.

Sjaak: Hoeveel tweedehands kleding heb jij? Thamar – Ik denk dat 70 à 80 % van mijn kledingkast bestaat uit tweedehands kleding. Ik heb ook steeds vaker dat ik bewust bedenk wat voor kledingstuk ik echt nodig heb, en ga hier dan naar op zoek bij tweedehands winkels. Het duurt

Thamar: Wat is de grote droom van jou voor jouw label?

Sjaak: Waar staat ReShare met haar ReShare Stores over 10 jaar? Thamar – Uiteindelijk willen we groeien naar zo’n 20 à 25 winkels verspreid over heel Nederland en een mooie community vormen in iedere stad waar we neerstrijken. Het maakt niet uit of je nu winkelt vanuit een klein budget, het zoeken van unieke items of duurzaamheidsprincipes. Alle lagen van de bevolking willen we nóg meer met elkaar verbinden. Tweedehands winkelen moet heel normaal zijn. Dit willen we onder andere laten zien met projecten als de Hullekes ReShared collectie, en bijvoorbeeld de Week van Tweedehands Textiel van 20 tot en met 27 april. ♦ SDG’s 12: Duurzame consumptie en productie 13: Aanpak klimaatverandering 17: Versterken van het (mondiaal) partnerschap om doelen te bereiken

Ecopolitan

op naar een inclusief en sustainable modelandschap Afgelopen zomer plaatste NRC haar opiniestuk over het huidige modesysteem dat, genoodzaakt door de covid 19-crisis, vol inzet op duurzaamheid. Diversiteit en inclusie leken daarbij vergeten. Iets wat grosso modo ook geldt voor de sustainable fashion-wereld, aldus modeactiviste Janice Deul.

auteur Janice Deul 21

ecopolitan

Use the power of fashion to make society more inclusive. Dit is de boodschap die ik de afgelopen jaren de wereld in heb geslingerd. En wel op allerlei manieren. Door te schrijven en zitting te hebben in panels; door topics als representatie en beeldvorming, cultural appropriation, schoonheidsidealen en post-corona shoppen te agenderen in de media; door colleges en lezingen te geven; door het schrijven van boeken. Allemaal activiteiten die ik schaar onder de noemer ‘activisme. Want, ja, ik een activist, zoals ik mezelf noem sinds mijn TEDtalk, uit 2014, over de power of fashion noem. Een modeactiviste dus (hoewel ik me allang niet meer tot de fashion beperk) maar zeker ook een modeliefhebber. Jassen & tassen, kwikjes & strikjes: ik houd ervan. Er is ooit zelfs een tijd geweest dat ik een substantieel deel van mijn bovenmodale salaris besteedde aan kleding. Designerspul welteverstaan. Inmiddels bijna vijftien jaar terug, overigens, toen ik bij een uitgeverij in de Amsterdamse P.C. Hooftstraat werkte als eindredacteur. Mijn liefde voor ‘tweedehands’ is gelukkig ook alweer heel wat modeseizoenen geleden opgelaaid. Een passie die begon met de afgedankte legerjasjes die ik als puber shopte bij ‘de dump’ en die leek te eindigen met de aanschaf van 50s queenies en dito skibroeken om mijn discolook compleet te maken. Inmiddels ben ik dol op vintage shoppen. Wat is er toffer dan het doen van een fashionvondst, die niet peperduur is, maar vrijwel altijd uniek? Zo raakte ik dus verzeild in de wereld van duurzame mode. Een fenomeen dat door de huidige pandemie alleen maar aan populariteit en urgentie heeft gewonnen.

Ongelijkheid, overproductie, overconsumptie En terecht. Het huidige modesysteem, gebaseerd op ongelijkheid, overproductie en overconsumptie heeft zichzelf allang overleefd. Het idee van kleding als ‘wegwerpartikel’, het concept van sales, meerdere grote shows per jaar, in bloedspoed wisselende collecties, milieubelastende productiewijzen; weg ermee. Ik juich het dus van harte toe dat

het onderwerp sustainability nu echt op de modekaart staat. Ik vind het ook heus fantastisch om te leven in een tijd waarin naar hartenlust wordt geleend, geruild en gedeeld, waarin we steeds vaker ‘vergeten parels’ uit de kast trekken en veelvuldig re-loved, recycled en re-used items rocken. En natuurlijk is het belangrijk dat het onderwerp duurzaamheid aan bod komt op opleidingen, in academische settings, denktanks en tijdens online panelgesprekken. Maar hoe zit het met dat andere ‘d-woord’: diversiteit? Want laten we wel wezen, de duurzaamheidsbeweging kan wel een kleurinjectie gebruiken. Het wordt sowieso tijd dat sustainable fashion warriors zich ook hard maken voor inclusie en representatie in brede zin. Binnen de movement en daarbuiten.

“Het huidige systeem heeft zichzelf allang overleefd”

Ecopolitan

Als we het hebben over ‘duurzaam’ en ‘sustainable’ valt altijd de kreet ‘zero waiste’. En inderdaad: we moeten stoppen met het verspillen van hulpbronnen, grondstoffen en natuurschatten. Maar hoe zit het met die andere vorm van verspilling? De verspilling van talent, inzichten en menskracht? De verspilling van het probleemoplossend vermogen van groepen of personen die geen toegang hebben tot de systemen en die niet gerepresenteerd lijken te worden door de beweging? Hoe vaak zie je een non-binaire spreker of een persoon van kleur tijdens een sustainable fashion event? Wanneer een duurzamemodeblogger met een beperking of een Zwarte professional die een structurele rol heeft binnen een der bekende organisaties? Niet gek dan toch, dat het publiek bij dergelijke events doorgaans witter dan wit is? Lieve sustainable fashion warriors, laten we deze uitdagende tijd aangrijpen om het roer rigoureus om te gooien. Dat wil zeggen: niet alleen inzetten op duurzaamheid, maar ook op inclusie en diversiteit. We kunnen niet alleen vertrouwen op de usual suspects als het gaat om het dealen met de problemen waar we nu voor staan. Dat heeft ons tot nu toe precies nergens gebracht. Laten we de deuren dus openen voor degenen die aan de zijlijn staan. Dit is het moment om een echte mentaliteitsverandering tot stand te brengen. Om de de handen ineen te slaan zodat consumenten, professionals en media ervan doordrongen raken dat we met andere ogen moeten kijken naar onszelf, elkaar, de planeet en onze garderobe. Een essentiële boodschap, die alleen maar overkomt als ‘ie ook breed wordt gedragen. Dat vereist een gezamenlijke inspanning, die alleen kans van slagen heeft als we gebruikmaken van een breed palet aan ervaringen, kennis, inzichten. En als we dan toch met hervormingen bezig zijn, laten we meteen korte metten maken met het maatvoeringsysteem. Mega achterhaald en schadelijk voor het zelf- en mensbeeld van zovelen in een tijd waarin 44 de gemiddelde vrouwenmaat in ons land is. En – hup – dan schaffen

“Ook de duurzaamheidsbeweging kan wel een diversiteitsinjectie gebruiken” we meteen concepten als ‘mannen’- en ‘vrouwenkleding’ af, zodat we onze creativiteit en authenticiteit kunnen vieren door kleding te dragen die past bij onze persoonlijkheid. Zonder ons blind te staren op triviale zaken als bodytype of genderidentiteit. Dat maakt het straatbeeld vrolijker, onze kleding duurzamer en ons, mensen, gelukkiger. Heus, je zult het zien. ♦

 Dit artikel is een bewerking van eerdere columns, talks en opiniestukken van Janice Deul. Janice Deul is journalist, activist en founder van het platform Diversity Rules. Ze maakt zich sterk voor inclusie in mode, media en cultuur. Ook is ze co-curator van de tentoonstelling Voices of Fashion: Black couture, Beauty & Styles. Hopelijk snel te bezoeken in Centraal Museum Utrecht.

ecopolitan

Ecopolitan

turtlehorn Interview

trashroots

Turtlehorn is een duurzaam streetwear-modemerk met daarachter de ontwerpster María Voth Velascco met verschillende ontwerpideeën en projecten. De gehoornde schildpad is representatief voor het merk, exclusief en opvallend met de hoornachtige mode zelf, tegelijkertijd beweegt hij langzaam op een langzame manier en met veel geduld tot in de puntjes uitgewerkt, tenzij hij een bord heeft met wielen met het! Turtlehorn is veelzijdig en houdt zich niet alleen bezig met mode, maar zorgt er ook voor dat idealiter samenwerkingen ontstaan die sociale projecten omvatten om met mode iets goeds te creëren.

turtlehorn.com 25

ecopolitan

Wat was je inspiratie voor je collectie? Ik had altijd in gedachten om een duurzame en billijke collectie te maken, gebaseerd op mijn eigen cultuur door mijn wortels in Sevilla, Andalusië, (Spanje), die altijd deel uitmaakt van mijn persoon en mijn werk. Het is een zeer controversiële stad, vol geschiedenis, met prachtige kleuren en patronen, met een wilde street subculture en achterstandswijken aan de andere kant. De lucht van deze sfeer is samengevoegd in mijn nieuwe collectie “Trashroots”.

Welk handwerk heb je in je collectie geïntegreerd en hoe was de ervaring om met de ambachtslieden samen te werken? Allereerst wilde ik deze omgevingen uitgebreider analyseren, om de relevantie van traditioneel handwerk en cultureel erfgoed, waar ik vanaf mijn kinderjaren door werd omringd, te ontdekken, met de mogelijkheid om ze in mijn werk te integreren, door ze levend te houden in een moderne manier. Tijdens mijn onderzoek leerde ik de meest iconische ambachten in de regio op, die voornamelijk borduren en weven waren. Bij het onderzoeken van de ambachtelijke weeftechniek “Jarapa” weven, speelt de materialiteit een belangrijke rol bij het proberen om een collectie zo duurzaam mogelijk te maken. Tijdens het proces werkte ik aan het weven van katoenen resten uit de textielindustrie uit Spanje en werkte ik samen met modewerkers van een groot getto in Sevilla. Mijn ervaring met de ambachtslieden was zeer verrijkend, omdat ik veel van hun technieken kon leren en kon communiceren met mijn innovatieve textielkennis. Bovendien was het heel bijzonder dat ze goed betaald konden werken voor een modeproject, omdat ze hun ambachten vooral inzetten voor het toeristisch publiek of lokale festiviteiten.

Heb je voor je collectie alleen katoen restjes gebruikt? Min of meer. Ik gebruikte katoen voor de hele collectie, en tijdens het onderzoeksen maakproces was het erg moeilijk om er zeker van te zijn dat het lokale katoen was die onder goede omstandigheden in de regio van Sevilla werd gecultiveerd. Een deel is lokaal katoen, maar een ander is biologisch of gerecycled katoen. Een paar kledingstukken van de collectie zijn geweven van katoenen resten afkomstig uit de textielindustrie in Spanje. Ik volgde het proces samen met de wevers, wanneer ze containers met de zeer goedkope restmaterialen uit de fabriek ophalen, de materialen en de kleuren uitselecteren en beginnen te weven. Hoe zit het uit met de kleuren van je collectie? Waarom heb je zoveel oranje en blauw gebruikt? het ziet er erg levendig en kleurrijk uit! Alle gebruikte kleuren zijn heel typisch voor Sevilla: het opvallende zachte oranje komt overal in de stad voor, op bijna elke gevel, op de grond en die sinaasappelbomen overal. Het intense donkerblauw vormt een mooie combinatie met het oranje, daarnaast noem ik het de “Azulejo” tegelblauw, of vanuit de intens blauwe hemel. De derde kleur is het krachtige bloederige rood, dat ook op veel gevels te vinden is, en als scherp detail gebruikte ik het energieke, heldere geel dat ik als detailkleur over de hele collectie gebruikte.

Is je collectie unisex of voor wie specifiek? De vormen van de kleding weerspiegelen de tegels en straatelementen van de stad, maar hebben ook grip op de actuele skatemode, met sterk en flexibel textiel, zoals cargobroeken, wijde T-shirts ... en klaar om overal de jaar te dragen, daarom zijn ze meestal zo breed. Ik heb geprobeerd om in het algemeen unisex en one-size stukken te maken die meestal passend zijn voor alle types.

Ecopolitan

Het was een uitdaging om voor iedereen passende unisex kleding te maken, maar ik vond een vouwtechniek die voor mij werkte om de kleding aanpasbaar te maken aan elke lichaam.

Kun je ons verraden waarom je collectie “Trashroots” heet? “Trashroots” is een woordspel, samengesteld door “Trash”, verwijzend naar het meest populaire en ruige skatemagazine “Thrasher” en de connectie van de ruwheid van Sevillas underground vibe, en van de erfenis “trashy roots” te hebben, aangezien de maatschappij daar aan de andere kant erg nationalistisch is en vasthoudt aan hun tradities en religie. En de laatste samengestelde woord “roots”, want ik het in verband breng met mijn huis.

Welke zijn je klanten? Mijn doelgroep zijn mensen die houden van streetwear en bewust zijn van hun omgeving, en zijn zelfverzekerd, actief en sportief, geïnteresseerd in het maken van veranderingen en het nastreven van een droom; vooral voor jongeren of jong gebleven mensen op deze aarde.

Waar kunnen we jouw collectie kopen? Op dit moment kun je collectie stukken online bestellen en contact met mij opnemen via e-mail onder info@turtlehorn. com, of iets bestellen via mijn Instagramsite @turtlehorn_. Sommige stukken van de collectie zijn verkrijgbaar in de Fashion Library in Den Haag, in de Bij Priester-winkel, en sommige pop-up winkels in Aken, Duitsland, zoals @diffus.space. ♦

ecopolitan

Ecopolitan

ecopolitan

Ecopolitan

walking on coffee Greyder LAB

Op een zolderkamer bij kaarslicht start 70 jaar geleden in het Nederlandse Gilze, een uur zuidwaarts van Amsterdam, een familiebedrijf in de productie van babyschoenen. Tien jaar later start ook in het Turkse Iskilip, drie uur noordwaarts van Ankara, een familiebedrijf in de productie van schoenen. De paden van beide families kruisen elkaar eind jaren negentig van de vorige eeuw. Ze besluiten samen te gaan werken. Door jarenlange samenwerking groeit er gedeeld vakmanschap, wederzijds respect en vriendschap.

greyderlab.com 31

ecopolitan

Het zijn deze drie factoren die de Nederlandse derde generatie en de Turkse tweede generatie van beide families bij elkaar brengt op een nazomeravond in 2018. Daar praten ze over de business, over waar de wereld heen gaat, over hun kinderen en kleinkinderen. En daar besluiten beide families samen een nieuw avontuur aan te gaan door het beste van twee werelden – Dutch Design & Turkish Craftmanship – te combineren om de wereld een beetje mooier en beter te maken voor alle kinderen en kleinkinderen.

GREYDER L A B The Future of Footwear Fashion

Afgelopen februari werd Greyder Lab’s allereerste funky schoenencollectie gelanceerd; gemaakt van koffieresten, suikerriet, plastic flessen uit de Middellandse Zee, Leather Working Group leer, gerecycled katoen, autobanden. The world is changing, let’s change the

world! - Because #WECARE. Met deze filosofie doet Greyder Lab veel meer dan alleen het maken van toffe, betaalbare schoenen die duurzaam zijn. Hun Forrest Fund zal dit voorjaar 10.000 bomen planten. En schoenen overgebleven uit collecties, net zo goed en mooi als schoenen in de winkel maar die normaal gesproken als afval worden weggegooid, worden aan vluchtelingen gegeven die gevlucht zijn voor de burgeroorlog in Eritrea. “Het tijdperk van simpelweg schoenen verkopen is voorbij. In deze onzekere en gepolariseerde wereld zijn mensen op zoek naar betekenis, verbinding en warmte. Zorgen voor elkaar en onze natuurlijke leefomgeving, is de enige manier, ook kijkend naar mijn eigen kinderen,” zegt Creative Director Rob Willems. ♦

“So, forget the one that walks on water, be the one that walks on coffee.’’

Ecopolitan

ecopolitan

Be cool and borrow tekst Rinske van Noortwijk en Ineke van Zanten (GreenWish) foto Sofie van Est & Zoteye

Altijd iets nieuws aan en toch duurzaam bezig zijn. Fashion libraries en swap shops worden steeds populairder. Steeds meer ontwerpers bieden eigen kleding te leen aan. En binnenkort zal ook in “gewone” winkels kleding te leen zijn. Maar verreweg de meeste merken moeten er nog erg aan wennen. LENA the Fashion Library in Amsterdam helpt merken over de streep. Met de Kleding monitor geeft zij hen een unieke inkijk in lenen als business.

Lenen is het nieuwe kopen Klanten wisten het al. Kleding lenen is duurzaam, flexibel en je kunt altijd iets nieuws aan. Je beschikt over een oneindige kledingkast. Je kunt ook kleding kiezen, die je normaal niet zo snel zou kopen. Daarmee kan je nieuwe stijlen en merken uitproberen. Ook als die (nog) te duur zijn voor jouw portemonnee. En áls je dan verliefd wordt op die jurk, dan kan je ‘m kopen. Meer keus, minder miskopen.

Vooroordelen belemmeren de doorstroom Lenen is business, maar hoe vertel je dat de merken? Merken zijn nog onbekend met het concept en vooroordelen zitten in de weg. Bijvoorbeeld dat er veel stuk gaat of niet wordt teruggebracht en dat het financieel niet voldoende zou opbrengen. LENA heeft de ervaring dat mensen juist heel voorzichtig zijn. En omdat LENA de reiniging uit handen neemt, blijft de kleding langer mooi. Als je een broek tien

Ecopolitan

keer uitleent en daarna verkoopt, iets dat regelmatig gebeurt bij LENA, dan is de marge groter dan in de retail. Tijd om merken dit zelf te laten ervaren.

Kleding monitor unieke inkijk in business model Om die reden heeft LENA in samenwerking met een aantal partijen de Kleding monitor opgezet. Merken stellen een collectie beschikbaar aan LENA en in ruil daarvoor kunnen zij die collectie een periode lang zelf volgen. In de Kleding monitor wordt geregistreerd hoe vaak en tegen welke prijs iets wordt uitgeleend, hoe het wordt gereinigd en door welk type klant. Unieke gegevens die het merk zonder tussenkomst van derden zelf kan inzien. Daarnaast kunnen merken benchmarken en kijken hoe goed zij het doen ten opzichte van andere merken. De uitgeleende kleding blijft tijdens het leenproces eigendom van de merken, en het verdienmodel biedt interessante uitkomsten op lange termijn. Het inzicht in gegevens over houdbaarheid van de

kleding maakt het makkelijker om daar bij de productie rekening mee te houden. Zo worden de items duurzamer.

Corona dwingt tot uitproberen De kledingwereld heeft het zwaar door Corona. Juist nu is het belangrijk om naar nieuwe business concepten te kijken. Er liggen grote hoeveelheden onverkochte kleding te wachten. Over de grens is lenen veel groter. H&M en Ikea hebben het ontdekt. De tijd is rijp voor de modemerken in Nederland. Wil je weten wat dit voor jouw merk betekent? Neem dan contact op met ons via suzanne@june. amsterdam of info@greenwish.nl. De lijst met plekken waar je kleding kunt lenen groeit! Naast Lena the Fashion Library in Amsterdam, vind je bijvoorbeeld In Den Haag Masterpiece, Bij Priester en Palanta; in Arnhem Library Less en in Zutphen, Gaia. Lenen heeft ontegenzeggelijk de toekomst. We gaan met elkaar veel beter gebruikmaken van wat er is en zo gooien we minder weg, dubbel duurzaam. ♦

ecopolitan

moeder dochter interview

Chiara & Yael Indiaan en de Kast

Ecopolitan

Welke 3 woorden of zinnen geven weer hoe jij in het leven staat? Yael: Humor, zelfvertrouwen, de kleine dingen Chiara: Vier jezelf, koester wat je hebt, vrijheid

Hoe vertaal je dit naar je kledingkast, hoe winkel je in je kast tijdens Corona? Yael: Zoiets heel simpels als aankleden, werd iets leuks. Omdat ik er wat meer tijd voor plan om aandacht aan mezelf te besteden. En doordat ik meer tijd heb ga ik meer experimenteren en trek ik andere combinaties aan dan voor die tijd. Chiara: Nou op het moment dat er zoveel mogelijkheden wegvallen om je voor te kleden ben ik vooral bevestigd in mijn patronen en rituelen qua aankleden betreft. Ik vier mezelf ongeacht of ik ergens heen ga of thuis ben. Ik voel me vrij in mijn keuzes en zijn ook al heb ik nergens om heen te gaan of om me mee bezig te houden.

Winkel je nu in je eigen kledingkast anders dan voor de Corona tijd? Yael: Ja, voor de Corona tijd was ik vooral aan het experimenteren met wat ik leuk vond staan en nu kom ik toch vaak uit op een stijl waar ik me goed in voel. Dat is een comfortabele baggy street stijl. Chiara: Ja. Nog veel feestelijker. Lekker mezelf en Amsterdam opvrolijken. Nu in deze tijd, style jij je je voor jezelf of voor een ander? Yael: Voor mezelf. Soms voel ik me extra mooi als ik een toffe outfit aan heb. Als ik iets aanheb wat niet lekker zit, dan heb ik geen leuke dag. Ik vind het wel heel vet als een ander opmerkt dat ik een lekkere outfit aan heb. Dus als iemand een compliment over mijn stijl maakt of op wat ik aanheb. Maar ik trek aan wat ik bij mezelf vind passen. Chiara: Voor mezelf. Maar nu ook op de straat wat te kijken te geven. Zo van: wat loopt daar?

Waar let je op bij het combineren van je outfit? Yael: I go with the flow. Vaak kies ik 1 item uit en daar bouw ik dan mijn outfit omheen. Chiara: Welke kleur heb ik vandaag zin in?

Soms zit ik in vibe roze en andere dagen echt team rood. Mijn kast hangt vol met enorme lievelingsoutfits, vol kleur, dus dat is waarop ik kies.

Wat is zelfvertrouwen in je style voor jou? Yael: Dat je je lekker voelt in je outfit. Ik heb dat gevoel vaak extra als ik een nieuwe combinatie in m’n kast gevonden heb. Chiara: Een inspirerende natuurlijke samensmelting tussen je innerlijk en je uiterlijk. En heerlijk als je er dus niet echt je vinger op kunt leggen waarom het gewoon zo is. Stukje vibe, stukje lichaamstaal, stukje eigen en a whole lot of rocken, attitude.

Durf jij alles aan te trekken? Yael: Ik durf het wel, maar ik wil het niet. Je ziet mij trouwens niet zo heel snel in een outfit die iedereen heeft. Want dan voel ik me niet origineel. Chiara: Ja alles, maar ik voel me in bijna niks mezelf. Mijn kledingkast is zoals je weet Yael een verzameling van 40 jaar opbouwen, waarbij ieder kledingstuk uniek is.

Wat als ik zou zeggen dat je met iets niet over straat mag? Yael: Daar trek ik me niks van aan. Mam, dat weet je. Ik kan er heel slecht tegen als mensen zeggen dat ik niet iets mag dragen. Chiara: Likewise. Yael, je vroeg me eens je klas te verlaten omdat je mijn outfit niet mooi vond. De dag erna trok ik een nog bizardere outfit aan en liep weer met je de klas in. Mijn manier om jou te laten zien en ervaren dat je mijn outfits niet mooi hoeft te vinden, maar een ander daarin vrij kunt laten.

Wat is je grootste blunder met kleren: Yael: Heb je even? Ik had een keer 3 onderbroeken over elkaar aan. Ik was blijkbaar niet wakker tijdens het aankleden. Ik heb bijna elke week wel mijn veters tussen mijn fiets zitten. De eerste gymles op de middelbare school had ik een super opvallende regenboog onderbroek aan, de hele klas lag in een deuk. En tijdens het zwemmen viel een keer m’n zwembroek op de bodem. Chiara: Dat heb je echt zo van mij. Mijn grootste blunder was een dresscode niet gelezen te hebben als spreker van een groot 37

ecopolitan

Ecopolitan

internationaal event. De dresscode was blijkbaar zwart wit. Ik stond daar in mijn fushia roze jurk met paarse gympen tussen de 8 andere sprekers in een zaal met 400 luisteraars, ai ai ai.

Pas als ik het zeker weet, als het klopt, dan koop ik het. Heb je een style icoon? Yael: Nee. Chiara: Een mix van mijn oma meets Iris Apfel, Frida Kahlo en David Bowie. En jij & Jonah inspireren mij ook, deels omdat jullie mijn kleding lenen en dat heeeel anders dragen dan ik.

Hoeveel kleren heb je? Yael: Mijn volledige garderobe bestaat uit 7 broeken, 4 rokken, 12 truien, 5 jassen/ kimono’s, 4 spencers, 2 jurken en 5 korte broeken, 4 beanies, 4 tassen, 10 x ondergoed, 15 sokken, 3 paar schoenen. Maar eigenlijk is dat niet allemaal van mij, maar ook van anderen. Chiara: Nouuu als ik moet tellen ben ik wel even bezig. Een greep: 60 jurken en 15 colberts/kimono’s/jassen. 3 spencers, 2 broeken, 4 leggings, 5 truien, 4 tshirts, 5 rokken, 12 paar schoenen, 4 hoeden, 7 baseball caps, 4 bh’s, 20 sokken, 8 tassen.

Wat is het meest favo kledingstuk in je kast? Yael: Heb ik niet. Chiara: Mijn vintage colberts met print. Stuk voor stuk parels die ik mijn leven lang zal blijven dragen.

En favo accessoire: Yael: M’n ringen. Chiara: Mijn hoeden. En m’n ringen. En m’n tatoeages. En m’n pony. Ik ga niet kiezen.

Waar haal jij je kleding vooral vandaan nu in deze tijd? Yael: Ik winkel ook in andere kledingkasten, maar dat is altijd al zo geweest. Ik winkel in de kasten van m’n vrienden en van mijn ouders. Ik leen zowel van jongens als van meisjes en vooral van mijn vader. Die heeft een hele verzameling old skool honkbalshirts en jasjes die super zeldzaam zijn. Mijn moeder heeft heel veel accessoires en schoenen die ik daarbij combineer. En daarnaast via markten, vintage winkels en kleine bedrijven. Chiara: Uit mijn eigen kast. En ik ruil met vriendinnen. Verder is het combineren combineren combineren met dat wat ik heb.

Waar let je op als je buiten je kledingkast winkelt? Yael: De maat. Ik wil geen fitted kleding, maar kleding die extra groot valt. Ik let erop dat ik het waard vind om er mijn geld aan te besteden. Dat heeft te maken met: 1. Materiaal 2. Waar komt het kledingstuk vandaag? 3. Hoe is het gemaakt? 4. De recensies van de website 5. De staat van het kledingstuk (vlekken en of gaten). Ik denk bij een kledingstuk ook meteen in outfits. Ik gooi een kledingstuk vaak in mijn winkelmandje en dat zit er dan een week ofzo in en ondertussen ga ik er dan allemaal outfits bij maken. Pas als ik het zeker weet, als het klopt, dan koop ik het. Chiara: Of het een verhaal heeft. Denk aan een vintage jurk uit Mexico met borduursels of een colbert van een vrouw waar dit jasje al 60 jaar hing. Ik probeer zo weinig mogelijk te kopen. Ik ruil of leen vooral. ♦ Note van Chiara Ik merk hoe leuk ik dit dubbelinterview heb gevonden met jou Yael. Zoveel lol gehad en je weer zo beter leren kennen. Daarbij merk ik dat je zo creatief bent en mij enorm inspireert. Zullen we van de zomer weer een aantal Tribetalks opnemen via @Indiaaningesprek?

ecopolitan

Ecopolitan

interview

sophi lou zero waste fashion

Sinds 2018 zijn we begonnen, inmiddels zijn we ook allebei moeder geworden, een enorme verandering die veel gebracht heeft! Heeft dit ook nog invloed gehad op het ondernemen denk je? Moeder worden heeft zeker invloed gehad, je doet het niet langer alleen maar voor jezelf, maar ook voor een volgende generatie. En die generatie heeft ineens gezichten gekregen. De behoefte om écht verandering teweeg te brengen, is daardoor alleen maar meer gegroeid. De idealist in ons is gegroeid en de kwestie is daardoor ook persoonlijker geworden.

Sinds onze start in 2018, hebben we al veel van onze idealist kunnen laten zien, op welke behaalde doelen tot nu toe, ben je heel trots? Het koste ons een jaar om het zero waste T-shirt te ontwikkelen met afvalvermindering, nog voor de lancering heeft dit jaar van onderzoek en ontwerpen plaatsgevonden. Voor ons was het belangrijk dat we een patroon maakte wat zorgde voor veel minder restafval maar ook dat het T-shirt nog steeds een iconisch T-shirt bleef met een perfecte pasvorm en van hoge kwaliteit. Dat dat ons gelukt is, daar ben ik zo ontzettend trots op! Ook op onze werkwijze hierin: dat we een jaar de tijd hebben genomen, daar plukken we nu nog

steeds de vruchten van, we snappen het principe en we kunnen het nu vrij snel implementeren in een nieuw kledingstuk. Daarnaast is het cool dat het ons gelukt is om dat product unisex en tijdloos te krijgen, waardoor het een heel duurzaam product is geworden: het kan gedragen worden door iedereen, in principe op elk moment, het heeft een lange levensduur waardoor een tweede leven een veel grotere kans krijgt.

En nu een nieuwe stap: een zero waste t-shirt in betaalbare variant (voor de helft goedkoper!). Waarom wilden we deze keus maken en hoe kan het nu voor de helft goedkoper zijn? Dit stond al een tijdje op ons verlanglijstje om te doen, duurzaam zou namelijk niet per definitie ook duur moeten zijn. Alleen wij hadden als startende onderneming er zelf nog geen financiële ruimte voor. Inmiddels 3 jaar later hebben we door andere keuzes te maken in afwerkingen en materiaal, het voor elkaar gekregen om de kostprijs en ook de verkoopprijs naar beneden te halen. Wat ook anders is aan de nieuwe variant is dat we geen maatwerk kunnen leveren. We bieden maatwerk aan zodat we zeker weten dat de klant absoluut 100% tevreden is. Dit doen we om retouren en dus overschotten te vermijden maar ook om duurzaamheid te garanderen bij de klant. Ben je langer of juist kleiner dan gemiddeld: wij passen het product op aan jou aan. Bij dit T-shirt

sophilou.com 41

ecopolitan

hebben we die dienst achterwege gelaten en hebben we gezocht naar een ultiem gemiddelde voor een perfecte fit.

Wat vind je de grootste uitdaging aan het ondernemen? Het is soms heel erg zoeken naar idealen in balans houden met brood op de plank krijgen. Duurzaamheid is echt een belangrijk onderdeel in het ondernemerschap, maar tegelijkertijd is het enorm tijdrovend om alle processen van het ondernemen duurzaam te maken of te houden en daarin altijd actueel te zijn. De modewereld gaat zo ontzettend snel, aan die snelheid kunnen en willen wij niet mee gaan. Soms geeft dit frustraties en willen we meer en het andere moment zijn we zo gelukkig dat we op deze manier gedwongen worden om diepgang in ons werk te houden.

Het afgelopen jaar was een gek jaar, heeft dat iets met Sophi Lou gedaan? Het heeft ons doen beseffen dat we blij mogen zijn met wat we al hebben. Het heeft veel in perspectief gezet waardoor je realistischer bent gaan kijken. En daarnaast is er zoveel vertraging gekomen, eigenlijk zagen wij al snel in dat die vertraging tijd opleverde die je daarvoor niet had. En die tijd was best welkom en waardevol. Ik denk dat wij altijd al tegen snelheid waren, maar soms word je getriggerd en word je onrustig door de snelheid om je heen. Nu weten we, die traagheid past bij ons, laten we die meer proberen te omarmen. Daarnaast besef je hierdoor ook dat wanneer het privé goed gaat, je zelf ook gelukkig bent. En uiteindelijk is dat waar het om draait.

We wonen allebei in een compleet ander deel van Nederland: Schagen en Zwolle. Hoe is dat? En is dat nog anders geworden sinds Covid-19? De wereld is ineens een stuk kleiner geworden, onze bewegingsruimte werd beperkt. En tegelijkertijd is het ook digitaler geworden en daardoor weer groter. Onze communicatie gebeurde al grotendeels

digitaal en sinds corona eigenlijk alleen maar meer. Wat we voorheen absoluut fysiek samen wilden doen, kan nu toch ook vaak wel digitaal of juist individueel heel goed. We hebben hierdoor noodgedwongen wat stappen gemaakt, die eigenlijk heel positief hebben uitgepakt. Een menselijke energie bij communicatie is prettig, maar inmiddels zijn wij ook wel zo vergroeid met elkaar die energie makkelijk te lezen is via een scherm en kunnen wij lekker door werken zonder elkaar fysiek veel op te zoeken.

Welke stappen zou je nog willen maken met Sophi Lou? De idealist in ons heeft nog verschillende doelen die we zouden willen halen binnen Sophi Lou. We willen natuurlijk uiteindelijk 100% duurzaam zijn, wat nu soms gewoon niet haalbaar is qua middelen of qua ontwikkeling van een bepaalde techniek. Dus het doel heeft voor nu vooral een educatieve rol: de consument erop wijzen wat er nu gaande is en daar tegelijkertijd inspireren om op een andere manier te gaan denken voor een betere toekomst. De idealist in ons moet hierin dus vooral geduld hebben en wachten tot alle middelen aan onze kant staan om uiteindelijk naar die 100% duurzaam te kunnen gaan en vooral dan ook een voorbeeldfunctie te kunnen hebben naar anderen.

Wat vind je nog noodzakelijke stappen in de richting van dat 100% duurzame doel? Het mooiste zou zijn als we, om te beginnen, in al onze processen 100% afvalvermindering halen. Dus dat alles gebruikt of hergebruikt kan worden en dat wanneer er geen vermindering mogelijk is, die mogelijkheid verworpen kan worden om over te stappen naar een alternatief. Maar dit is heel erg moeilijk, afval is zo’n normaal geaccepteerd onderdeel in ons leven, voor veel mensen of bedrijven voelt dat niet als een probleem. Maar het begint met bewustwording. Daarnaast zou het fijn zijn dat alle middelen die we gebruiken, duurzaam vervaardigt zijn, van het garen tot aan de verf van het

Ecopolitan

garen enz. Tot nu toe komt de overweging tussen kosten/duurzaamheid te vaak ter sprake, die overweging zou in de toekomst gewoon niet meer moeten. En als laatste, we zijn natuurlijk begonnen met een unisex t-shirt, dit is niet uit de lucht komen vallen, wij geloven in gelijke rechten voor man en vrouw en willen wij ook een voorbeeld zijn voor vrouwen om je vooral niet tegen te laten houden in een mannen gedomineerde wereld. Een onderwerp die vaak besproken word in de mode. Wij produceren bewust veel in huis of in een Europees land, niet alleen vanwege afvalvermindering van transport, maar ook vanwege de humane rechten in een derde wereld land. Mochten we zover groeien dat we ook hierin stappen zouden kunnen maken en impact maken, dan gaan we hier absoluut voor. ♦

We have made the commitment to offer a timeless and zero waste wardrobe. A commitment to conserving the enviroment and to beautiful, durable design extends to every aspect of sophi lou. We offer a thoughtful, pared down wardrobe created with meticulous attention to fabrics and details. 43

ecopolitan

artist Meg Gonzalez

Ecopolitan

the past is still present: fashion and colonialism fashion revolution week 2021

Dit jaar staat Fashion Revolution Week Nederland in het teken van mode en kolonialisme. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is kolonialisme geen fenomeen uit het verleden. De huidige modeketens volgen nog steeds de handelsroutes die 150 jaar geleden zijn ontstaan tijdens de Europese kolonisatie en deze zijn nog steeds gebaseerd op de uitbuiting van zowel mens als natuur.

fashionrevolution.org/europe/netherlands/ 45

ecopolitan

Wat ‘in de mode’ is, wordt gedicteerd door bedrijven die gevestigd zijn in voormalige koloniale landen. Miljoenen mensen, vooral zwarte en inheemse vrouwen, zijn nog steeds onderworpen aan racisme en andere vormen van onrechtvaardigheid. Koloniale denkwijzen en praktijken zijn vandaag de dag nog diep verankerd in de industrie en spelen een cruciale rol in het bepalen van het modebeeld, welke kennis wordt erkend, welke levens worden beschermd, wat wordt gewaardeerd, ontworpen en onderwezen. Fashion Revolution zet zich in om een positieve verandering teweeg te brengen in de wereldwijde mode-industrie, om een industrie te creëren die handelt met respect voor milieu en mensen. Daarom heeft Fashion Revolution Nederland het programma voor Fashion Revolution Week 2021 ontwikkeld rond de vraag: Hoe kan mode koloniale misstanden rechtzetten en aanpakken?

Over Fashion Revolution Fashion Revolution werd opgericht in de nasleep van de ramp in Rana Plaza in 2013. Fashion Revolution is uitgegroeid tot ‘s werelds grootste mode-activisme beweging. De Fashion Revolution beweging mobiliseert burgers, industrie- en beleidsmakers rond een gedeelde visie: een wereldwijde mode-industrie die het milieu in stand houdt en herstelt en die mensen belangrijker vindt dan groei en winst. Fashion Revolution Week is het moment waarop we als wereldwijde gemeenschap samenkomen om een betere mode-industrie te creëren. De week staat in het teken van de verjaardag van de instorting van de Rana Plaza-fabriek, waarbij op 24 april 2013 1138 mensen omkwamen en nog veel meer gewond raakten. Dit jaar, nu het 8 jaar geleden is dat de tragedie plaatsvond, zal Fashion Revolution Week zich richten op de link tussen mensenrechten en de rechten van de natuur, vanuit het perspectief van kolonialisme. Dit is echter waar de wortels liggen van zoveel aspecten uit ons huidige modesysteem.

Live Talk at Pakhuis de Zwijger (EN) 23rd April 2021, 18:30 - 19:30

Mode en kolonialisme Om een antwoord te vinden op de vraag hoe mode koloniale misstanden kan rechtzetten en aanpakken nodigt Fashion Revolution Nederland je uit om je te verdiepen in de relatie tussen mode en kolonialisme. Samen met een fantastische line-up van sprekers wordt de onrechtvaardige machtsdynamiek onderzocht tussen modebedrijven en arbeiders, tussen Black, Indigenous and People of Colour (BIPOC) en blanke mensen, tussen mens en natuur. Er wordt gekeken hoe modeprofessionals en -liefhebbers verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hedendaagse koloniale misstanden en hoe ze een postkoloniale toekomst mede vorm kunnen geven. Het online programma wordt 23 april afgetrapt met een online event met inspirerende sprekers over het thema Mode en Kolonialisme. Wat is kolonisatie precies en op wat voor manier heeft het te maken met mode? Daarna wordt dieper ingegaan op thema’s die ons allemaal aangaan, zoals de relatie tussen Fast Fashion en mentale gezondheid. De mode-industrie portretteert een ideaalbeeld, ook hier speelt kolonialisme een belangrijke rol. Het westerse schoonheidsideaal in een globale mode landschap wordt onder de loep genomen en er wordt blootgelegd wat dit doet met ons mentale welzijn.

Ecopolitan

Andere thema’s die worden behandeld tijdens de online events zijn culturele toe-eigening, modeketens en afval. De serie wordt afgerond met een gesprek over de noodzaak van intersectionaliteit in de mode. Het online programma van Fashion Revolution Week 2021 is Engelstalig om het toegankelijk te maken voor alle Fashion Revolutionaries.

duurzaamheid strategieën. Hou voor meer informatie over sprekers en tijden voor de events de Instagram pagina van Fashion Revolution Nederland in de gaten: @fash_revnld ♦

Fashion Revolution Nederland team Fashion Revolution Week 2021 wordt georganiseerd door een team van experts en changemakers vanuit de duurzame mode. Dieuwertje de Wagenaar is manager van Circular Fashion Lab®, onderdeel van Wageningen University & Research. Hiermee staat ze in de voorhoede van circulaire mode. Willa Green is eigenaar van W.Green, een branding- en communicatiebureau dat zich richt op mode, voeding en lifestyle. Willa’s wortels in de mode zijn diep en sterk en ze zet zich in om zowel mooie als duurzame kleding en producten te creëren. Lena Bäunker is gespecialiseerd in politieke communicatie en toegewijd om bij te dragen aan systemische transformatie - in de mode en daarbuiten. Ze werkt met impactorganisaties en activisten ter ondersteuning van sociaal-ecologische rechtvaardigheid. Yophi Ignacia is oprichter van The Future Mode, een design, research en consultancy in duurzame mode. Yophi is gespecialiseerd in duurzame ontwerpmethodologieën, waarbij ze theorie en praktijkgericht onderzoek combineert, door de steeds veranderende rol van de ontwerper te herdefiniëren. Jenny Maat is gespecialiseerd in marketing en content management. Ze heeft marketingdiensten geleverd voor verschillende NGO’s en duurzaamheid agentschappen, zowel in Ierland als in Nederland. Nynke Eggen is eigenaar van The Sustainability Club, een consultancy voor duurzame mode & lifestyle. Met een team van experts helpt ze modebedrijven bij het ontwikkelen van duurzame producten, het opzetten van verantwoorde productieketens en het implementeren van

ecopolitan

pionierschap Een gesprek tussen Bert van Son (Mud Jeans) en Erik Toenhake (Aarden) zij kennen elkaar al 10 jaar en delen veel van hun pioniersschap. ‘We herkennen veel van de pieken en dalen van de afgelopen jaren en de uitdagingen waar we voor staan, zowel onze plek in de markt als ook onze verantwoordelijkheid in de complexe wereld van de mode’.

mudjeans.nl | aarden.space

ecopolitan

Wat betekent het om te pionieren? Erik: Uiteindelijk willen grote merken veel geld verdienen aan de grote massa, massa is kassa, nergens over nadenken, goedkope stoffen gebruiken, geen retour systemen. Zo gauw het over hun drempel is, is het andermans afval en that’s it. En wij, Bert, maken ons druk om dingen, waar wij niet direct voor betaald krijgen, toch? Bert: Wij maken het onszelf moeilijk door heel veel afval in onze stoffen te doen. Vaak denken mensen afval is goedkoper, maar het tegenovergestelde is waar. Vaak weet je niet hoe de circulaire stoffen reageren. Hoe de kwaliteit is na een jaar. Dat moet je allemaal zelf uitvinden. Dat is pionieren in mode. Erik: Ook wil je niet meer van hetzelfde in de markt brengen. Er zijn al genoeg jeans en maatpakken. Als bioloog werd ik getriggerd door duurzaamheid. Daar heb ik veel meer mee dan met het aanmeten van een maatpak. Voor mij is het pak een instrument om in gesprek te gaan. Om mensen na te laten denken over Hoe lease ik een pak? Waarom betaal ik statiegeld? Wat gebeurd er met het pak als ik het terugbreng. Vragen, die belangrijk zijn om verandering in gang te zetten. Bert: Klopt! en ik denk dat je nog verder moet gaan. Dat brand of fabrikant verantwoordelijk zijn voor wat je op de markt brengt, en ook over end of life gaat nadenken. Dat doet MUD Jeans. Waarom wij dat doen? Gewoon omdat wij het willen en een voorbeeld willen zijn. Eigenlijk moeten de grote modemerken dit gaan doen. Dan heb je toch ook de steun van de regering nodig. Erik: Inderdaad de vervuiler betaalt nu niet. Bert: Neen. Eigenlijk vind ik dat wij het dubbele BTW-stelsel moeten oplossen. Als ik post-consumer cotton in mijn stof gebruik, is daar al een keer BTW over betaald.

Hoe heb jij gereageerd op deze coronatijd? Erik: In 2019 hebben wij bij ons naamsverandering een brandbook

geschreven. Mensen hebben geen enkele binding meer met hun kleding. Vandaar het idee om eens een moment stil te staan. Prompt één jaar later staat heel de wereld stil door de pandemie. Afgelopen jaar was heel zwaar voor Aarden. De opdrachten voor pakken Aarden viel totaal stil. Er ging niemand meer naar het theater of uit eten. Wie kleedde zich nog leuk aan? Wie ging nog naar kantoor of trouwen. Dat was er gewoon niet meer. Je kan dan idealistisch blijven en idealistisch failliet gaan. Beter is het om pragmatisch te zijn en een zijstap te maken. Zo zijn binnenkort in onze webshop ook confectie jasjes te koop. Aarden en MUD Jeans zitten in verschillende speelvelden. Sommigen bedrijven zijn enorm gaan floreren in corona-tijd. Bert: Ja, waaronder MUD Jeans. Erik: Verder heb ik geluk gehad. Wij hadden een paar goede ideeën, waarvoor wij een onderzoekssubsidie hebben gekregen. Het gaat om circulaire kledingstoffen bestemd voor isolatiejassen in de zorg. Weet je dat op dit moment er twee honderd duizend tot een miljoen per week wordt weggegooid. Wij ontwikkelen een isolatiejas, die je vijftig keer kan wassen. Bert: Het gaat om jouw kennis. Goed dat je die deelt, zo doen wij dat ook. Bert: Wij hebben gemerkt dat op 15 maart de wereld even stil stond. En toen waren we ook wel een beetje in paniek. De grote fashion merken, die hun orders hadden gecanceld, dat was vreselijk. Wij hebben gezegd: MUD Jeans gaat gewoon door. Inmiddels hebben wij 2 keer zoveel bezoekers op onze site. Mensen kwamen meer op de site vanuit bewustzijn. De afgelopen jaren hebben we vanuit Motivication vaak onderzoek gedaan naar Wie zijn onze klanten? In het begin was dat 12% van de bevolking. Mensen, die ook biologisch voedsel eten. Bij het laatste onderzoek voor corona was het al 36% van de bevolking, die echt bewustere keuzes wil maken. En nu tijdens corona is dat denk ik wel 50%. Vanuit marketing richten we ons op de cultural creative. Aan deze doelgroep zit geen leeftijd vast. Het is dat meisje 12 jaar, die €10 van haar maandelijkse kleedgeld uit geeft aan leasen van een jeans. Dit heeft ze gelezen in haar schoolboek.

Ecopolitan

ecopolitan

Ecopolitan

ecopolitan

Of meneer Sorti 88 jaar uit Wassenaar, die ons opbelt en zegt: “ik wil spijkerbroeken bestellen, doe maar van die blauwe, ik heb geen computer”. Erik: Als na corona-tijd het dagelijkse leven weer start, gaat het bij ons harder aantrekken. Dit denk ik vanwege extra bewustwording en de groei van die cultural creatives. Ik heb er altijd vertrouwen ingehouden aangezien mensen blijven trouwen. Ik voorspel dat in de zakelijke wereld mensen zich anders gaan kleden. Na periode van thuiswerken gaan zij zich smart casual kleden. Op kantoor dragen zij een leuk jasje met een goede jeans. Kleding wat je ook op een zaterdagmiddag draagt als je naar de stad gaat.

Hoe lokaal wil je maken? Bert: Een onderdeel van onze duurzaamheid is dat we ook op maat maken. Op dit moment hebben wij 5 denim stoffen bij de fabrikant in Tunesië. Daar maken we onze hele jeans collectie uit. Onze voorraad is beweeglijk. We produceren eigenlijk alleen maar op wat er goed loopt en dat lukt binnen twee of drie weken. Door deze voorraadbeheersing is er geen overproductie en zal een MUD Jeans nooit in de uitverkoop komen. Erik: Vanuit ons gezien is het zo dat we alleen produceren als we er een klant voor hebben. Wij hebben een producent in Tsjechië ( binnen de EU ) en ook makers in Marokko. Vanuit de optiek om binnen Europa te blijven, merk ik dat we steeds meer naar Tsjechië neigen. Hoewel de maakprijs hoger is. Vaak krijg ik de vraag of ik niet in Nederland kan produceren? Helaas lukt dat niet in dit soort aantallen en niet in deze constante kwaliteit. Er zijn ook in Nederland goede kleermakers, maar die doen er 3 weken over. Bij Aarden verkopen we (gelukkig) meer dan één pak per drie weken. En daarbij is de prijs hoger. Of de vraag of Aarden pakken kan maken van de wol van Texelse schapen. Daarvoor moet je een systeem opbouwen om in Nederland te produceren. Als het pak dan lokaal en duurzaam is, is het prijskaartje €2.500. Dat is toch veel geld. Bert: Wij krijgen ook de vraag: kan het niet

lokaler, kan het niet in Nederland? Dat kan wel maar dan heb je volume nodig. Toen wij in Spanje aankwamen om 10 duizend meter jeans te maken, toen vonden wij ons heel wat. Voor de weverij stelt dat niets voor. Als Ikea komt met een order dan is het pas interessant. Onze fabrikant zit in Tunesië en is na de revolutie daar gebleven. Hij had kunnen vluchten maar hij voelt zich verantwoordelijk voor de 1000 mensen, die hij in dienst heeft. Door met hem te werken, kan MUD Jeans bijdragen aan een goede economie in Tunesië. De modemakers kunnen floreren en hebben een goede baan. De productie van MUD Jeans heeft korte lijnen. Oude broeken versturen naar Valencia in Spanje, die rol stof gaat naar Tunesië en Tunesië verscheept de jeans weer naar ons. Dat is 1 dag met de boot en een met een truck. Erik: Terwijl een nieuwe jeans 6 keer de aarde rondgaat?

Is duurzaam altijd duurder? Erik: Deze boekjes met stoffen, dat is blockchain en transparant vanuit Patagonië. Volgens mij is dat de next step. De stof is terug te voeren tot naar het schaapje. Het is een langzaam proces. Aan producenten kunnen we vragen of zij al ecowol hebben. En vertel eens wat jullie daaraan doen? Daar pushen we ook steeds meer naar bij onze klanten. De prijs van een eco-wollen pak is €1350. Ik realiseer me dat dit niet voor iedereen is weggelegd. Dus ik heb ook pakken van €800 voor mensen, die zeggen ik vind eerlijke producten belangrijk en recycling. Dat die wol niet eco is, vind ik acceptabel. Bert: Wat is duurder. Als je een goede spijkerbroek koopt, waar je heel lang mee doet. Duurder is een beperkt begrip. Erik: Vaak hoor Ik klanten zeggen ‘Ik heb meerdere pakken maar sinds ik een pak van Aarden heb, draag ik die het vaakst. Het zit lekkerder en ik voel me er beter in’. Bert: In 15 jaar zijn mensen 60% meer kleding gaan consumeren. In de modewereld wordt gezegd dat er een groeiende vraag is naar meer kleding. Volgens mij is er geen groeiende vraag maar is er een groeiende

Ecopolitan

druk bij mensen om veel kleding te kopen. Dat is nergens voor nodig. Natuurlijk is het leuk om je mooi te kleden. Toch kan het wel een tikkie minder. Erik: Duurzaam is ook consuminderen. Bert: Als wij in Europa kunnen laten zien hoe wij een circulaire society kunnen opbouwen. Dan kunnen wij dat met de wereld delen. Erik: Ik roep wel eens ‘Koop minder kleding”. Waarop ik doel is kies kwaliteit. Na de corona hoop ik dat mensen zeggen. Eerder kocht ik drie pakken per jaar en nu nog maar één pak. Een goed, verantwoord pak met een goed verhaal.

Wat hebben we nodig voor de toekomst? Bert: Het heeft te maken met overconsumptie, we moeten gewoon veel minder kopen en goede kwaliteit kopen. Liever een mooie jeans in het jaar kopen

dan 3, 4 of 5 troep artikelen, die binnen een maand zijn versleten. Erik: Ja mooi. Waarom hanteren we niet een minmum prijs voor een t-shirt. Als een t-shirt minimaal €10 kost in plaats van € 4,- bij de Primark. Dan kijken consumenten anders naar de kwaliteit. Nu kijken zij vooral naar de prijs, that’s it. Bert: Wat als je tegen de Primark zegt, jullie zijn verantwoordelijk voor het t-shirtje. Ook als de klant klaar is met dragen. Dan krijgt de Primark miljoenen t-shirtjes terug en wat gaan ze er mee doen? Misschien gaan zij nadenken om het shirt zo te ontwerpen dat het gemakkelijk te recyclen is. Door geen mixed materials en een betere kwaliteit stof te gebruiken. Erik: Ja, als zij garantie geven dat het T-shirt tien keer kan wassen en nog steeds de pasvorm heeft van toen je het T-shirt kocht. Bert: Extended product responsibility, de merkeigenaar moet verantwoordelijk zijn

ecopolitan

Ecopolitan

voor de stoffen. Erik: Daar kan je nog alle kanten mee op, je kan ook van troep weer troep maken. Bert: Dan komt het in ieder geval niet de verbrandingsoven. We maken 124 miljard kilo katoen per jaar, nu wordt 1% gerecycled naar kleding, stel dat je de helft zou recyclen, dat zou 60 miljard kilo katoen schelen. Dat is de toekomst. ♦

 Redactie note

• Voor een smart casual look draag je een Aarden colbert en een MUD Jeans.

• MUD Jeans maakt voor IKEA een circulaire denimhoes voor de KLIPPAN bank. In iedere hoes zijn 2 twee oude spijkerbroeken verwerkt, bespaart 27.000 liter water en heeft 67% minder CO2 uitstoot.

• Aarden werkt samen met

Enschede Textielstad voor het maken van een visgraad geweven, pletrol kleur, circulaire modestof.

◀◀ foto Willemien van den Broek (buro wonderbaar) 57

ecopolitan

Ecopolitan

urban medley

Accessoires die traditie combineren met het hedendaagse.

oe komt het dat je Urban Medley lanceerde aan het begin van Corona? Deze vraag wordt mij door velen binnen mijn netwerk gesteld - Voor sommigen was het een gewaagde beslissing, terwijl anderen vonden dat ik had moeten wachten - Om eerlijk te zijn was het puur toeval, het was nooit gepland. Toen ik rond februari 2020 lanceerde, wist niemand van ons echt hoe COVID zich zal ontvouwen en ons leven zal beïnvloeden! Achteraf kan ik nu zeggen dat het niet makkelijk was en als ik de volledige impact van de pandemie had geweten, had ik het anders getimed. Maar ik kan ook zeggen dat de lancering tijdens COVID me in staat stelde dingen op mijn tempo te doen, ik kon veel gemakkelijker contact opnemen met experts uit de branche en leden van de media omdat zij meer vrije tijd hadden. Ik heb kunnen brainstormen en ik heb zeer

waardevolle feedback gekregen over onze producten, website en onze go to marketstrategie. Gezien de aard van onze producten was het niet eenvoudig om omzet te genereren, we konden onze producten niet fysiek aan klanten laten zien, wat belangrijk is voor een nieuw merk - het touch-and-feeleffect - we hebben ons echter gericht op het verspreiden van het woord over ons merk via verschillende online platforms. De impact was geweldig - mensen hadden het over ons! Urban Medley was ontstaan vanuit een eenvoudige filosofie, om terug te geven aan het land waar ik van hield. Ik begon dit samengestelde platform om duurzame, handgemaakte accessoires uit India te promoten en om de consumenten in Europa producten te bieden die gemaakt zijn door ambachtslieden die traditie in balans

urbanmedley.com 59

ecopolitan

brengen met hedendaags design. Onze producten vertegenwoordigen eeuwenoude vormen van weven en drukken. Urban Medley gaat niet over massaproducties en machinaal gemaakte perfectie, het is allemaal met de hand gemaakt, dus er is ruimte voor kleine imperfecties en oneffenheden die zich vervolgens vertalen naar het unieke karakter van het eindproduct. Daarom zullen geen twee een exacte kopie zijn. Onze focus ligt op sjaals en capes. Accessoires die niet maatspecifiek zijn. Onze zijden sjaals van Peace kunnen een verscheidenheid aan outfits aanvullen, de capes zijn trifunctioneel - ze kunnen worden gebruikt als capes, omslagdoeken en sjaals. De KALA katoenen stola’s zijn multiseizoensgebonden, eenvoudig en eigentijds. Elke sjaal en cape is net zo persoonlijk voor ons als het paar handen dat ze heeft gemaakt - daarom heeft elk stuk een unieke naam en hebben we ervoor gekozen om korte namen te gebruiken met een duidelijke betekenis dat afkomstig is uit klassieke talen. Een viering van de oude wereld! Binnenkort lanceren we een reeks zijden lounge wear en tassen van peace. Al onze producten kwalificeren als erfgoedstukken en ondersteunen absoluut de filosofie van ‘beter kopen en minder kopen’. Tegenwoordig is het belangrijker dan ooit dat een ethisch merk de waarden overbrengt waar het voor staat. Om een merk op te bouwen en er bewustzijn omheen te creëren, moet je op een dieper niveau contact maken met de consument. Urban Medley is zich zeer bewust van de impact die het maakt: door samen te werken met ambachtslieden, maken we het mogelijk voor een gemeenschap om een waardig bestaan te verdienen door te doen waar ze het beste in zijn. Het zorgt ook voor algemene economische ontwikkeling binnen plattelandsgemeenschappen. Onze productieprocessen zijn ethisch verantwoord en maximaal duurzaam.

Duurzaamheid is een concept van gelijkheid. Equity in termen van een gezond evenwicht tussen sociale, ecologische en economische perspectieven in de hele waardeketen van een product. Soms wordt mij gevraagd wat mijn favoriet is van alle producten die we hebben. Er is een lange reis vanaf het moment dat een product is bedacht tot het punt waarop we klaar zijn om het te verkopen. Deze reis omvat onderzoek, ontwerp, productie en uiteindelijk het afgewerkte item in onze handen houden. Elke stap is ons zo dierbaar en we investeren zoveel van onze tijd en passie dat we niet anders kunnen dan elk item even liefhebben. Het is daarom erg belangrijk dat elk van onze producten een liefdevol huis en eigenaar vindt.♦ Founder Shayonti Chatterji

Ecopolitan

ecopolitan

duurzame stappers hemelsehebbedingen.nl

Ballerina’s van OA non-fashion De schoenen zijn vervaardigd met chroomvrij kalfsleer. Het leer is natuurlijk gekleurd met verf op plantenbasis. De binnenzool bestaat voor 20% uit algen biomassa met daarop een kurken zool. De buitenzool is van een recyclebaar thermoplastisch rubber gemaakt. Geproduceerd in Italië. Vanwege de elastische bovenrand sluit de schoen mooi aan de voet. Draag ze met of zonder veters.

Unisex vegan sneakers van Genesis Het model G-Daily Upcycled is gemaakt van Tsjechische militaire dekbedovertrekken en ecovriendelijk veganistisch leer. Met een binnenvoering van Abacá Banana Canvas en gerecycled katoen. De binnenzool is van Banana Paper Leather plus een losse zool binnenzool van gerecycled EVA-schuim en kurk uit duurzame productie Voor de naden en veters wordt gerecyclede PETplastic flessen gebruikt. De buitenzool bestaat uit minimaal 40% natuurlijke Caoutchouk, dat is een natuurlijk rubber afkomstig uit Maleisië De schoenen worden geproduceerd door Fair-Trade leveranciers.

Loints Of Holland herenschoen Kaakhoorn Halfhoge herenschoen gemaakt van terra-care leer uit Duitsland. Kwaliteitsleer dat ecovriendelijk is geproduceerd. Het leer is stevig en ongevoerd, waardoor er bijvoorbeeld minder gelijmd hoeft te worden. Loints Of Holland staat voor tijdloze ontwerpen en comfort tijdens het dragen. Met het juiste onderhoud gaan de schoenen jaren mee.

Veganistische sneakers van Flamingos life Halfhoog model geïnspireerd op de jaren 80. Geproduceerd in Spanje en gemaakt van biologisch afbreekbaar materiaal. De upper is van maisafval en de binnenkant van bamboe. Met een kurken binnenzool en buitenzolen van natuurlijke en gerecyclede rubber.

Ecopolitan

Unisex vegan sneakers van Genesis Model G-Iduna Eco Microfiber Pet is gemaakt van ecovriendelijke veganistische microsuede. De mesh is gemaakt van gerecycled garen afkomstig van gerecyclede PET-plastic flessen. De voering is van Abacá Banana Canvas en gerecycled katoen en de binnenzool van Banana Paper Leather. Op de binnenzool een losse zool van gerecycled EVA-schuim en kurk uit duurzame productie. Ook alle naden en veters zijn van gerecyclede PETplastic flessen. Het middenzoolschuim is gemaakt van zeewier (algen) en de buitenzool bestaat uit minimaal 40% natuurlijke Caoutchouk, een natuurrubber afkomstig uit Maleisië.

OA non-fashion slipper 023 Een nette slipper voor de heren! Gemaakt in Italië, met een upper van evolo suede. Deze suede is chromevrij en van de afval wordt 30-50% gerecycled. Hierdoor wordt er minder water verbruikt en is er minder uitstoot van CO2. De zool is een Go! Zero zool, van een biologisch afbreekbaar rubber.

De schoen is geproduceerd door Fairtrade geverifieerde leveranciers.

Klompen van Clumpy’s Model Clumpy 40 Ella is een Nederlands design dat is geproduceerd in Portugal. Duurzaam door het gebruik van natuurlijke materialen en het tijdloze model. De zool is gemaakt van sterk populieren hout en voor de bovenzijde is Europees volnerf rundleer gebruikt. Ze zijn licht van gewicht en de zool is buigzaam door de inzet van een stukje rubber in de zool.

Chie Mihara veterschoen Sagal Een Spaans ontwerp geproduceerd in Spanje. Het duurzame aspect voor deze schoenen zit hem in het tijdloze ontwerp en kwalitatief materiaalgebruik. Ze zijn bijna volledig gemaakt van leer. Ontwerpster Chie Mihara laat zich in haar ontwerpen leiden door haar eigen inspiratie en minder door wat de mode dicteert. Met een achtergrond in de orthopedie ontwerpt zij haar schoenen met een goed comfort voor de voeten. Je voelt als ware de liefde waarmee ze gemaakt zijn als je ze draagt.

ecopolitan

keten verant woorde lijkheid De EU heeft een wet aangenomen die ketenverantwoordelijkheid verplicht maakt. Maar wat is dat precies ?

auteur Melissa van Wijngaarden

Ecopolitan

ecopolitan

10 maart was mogelijk een legendarische dag voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Tijdens de plenaire vergadering van het Europees Parlement werd namelijk gestemd over een wetsvoorstel dat een eerlijke en duurzame productieketen verplicht. De wet, een initiatief van Europarlementariër Lara Wolters (PvdA), stelt bedrijven verantwoordelijk voor misstanden in hun gehele productieketen. Pakken ze die niet snel genoeg aan? Dan mogen ze hun producten niet meer verkopen op de Europese markt. Een grote doorbraak dus!

Hoe zit het precies? De wet wordt ook wel de ketenverantwoordelijkheidswet genoemd en verplicht alle bedrijven die producten op de Europese markt willen (blijven) verkopen om pro-actief hun productieketen te controleren op misstanden, stelt ze verantwoordelijk als ze nalatig zijn geweest in het voorkomen van misstanden en verplicht ze eventuele misstanden op te lossen. Ook zorgt de wet voor juridische hulp voor slachtoffers in productielanden, zodat zij misstanden ook daadwerkelijk aan kunnen tonen en niet omver worden gelopen door de legers advocaten en diepe zakken van grotere bedrijven. Het volledige wetsvoorstel lees je hier.

Waarom is deze wet belangrijk? De wet creëert een gelijk spelveld voor bedrijven die op de Europese markt willen verkopen. Dat is belangrijk, omdat je nu vaak ziet dat concurrenten kunnen profiteren als een bedrijf wel verantwoordelijkheid neemt. Vorige maand nog werd H&M bijvoorbeeld verwijderd van grote Chinese e-commerce platforms, nadat een statement over hun “diepe bezorgheid” over rapporten die katoen uit de Xinjiang koppelden aan gedwongen arbeid door Oeigoeren viraal ging. Concurrenten als Zara verwijderden stilletjes vergelijkbare statements van hun websites, waardoor zij geen negatieve reacties uit China kregen. Het nieuwe wetsvoorstel zou beide bedrijven verplichten pro-actief uit te zoeken of er misstanden zijn in hun productieketen en dit vervolgens op te lossen. Doen ze dat niet, zouden ze toegang tot de Europese markt kunnen verliezen. Ook zie je vaak dat het voor slachtoffers van

Ecopolitan

misstanden in productielanden ontzettend lastig is om een bedrijf verantwoordelijk te stellen voor de geleden schade. Ten eerste hebben veel bedrijven die internationaal opereren meestal veel meer financiële middelen om überhaupt een rechtszaak aan te spannen. Ten tweede beroepen ze zich vaak op lokale, minder strikte wetgeving. Het nieuwe wetsvoorstel biedt juridische ondersteuning aan slachtoffers, zodat waar ter wereld ze ook gevestigd zijn, ze bedrijven verantwoordelijk kunnen stellen voor (het negeren van) misstanden in hun productieketen.

Wat voor gevolgen heeft de wet? Helaas betekent de goedkeuring van dit wetsvoorstel niet dat alle producten die je in Europa kunt kopen ineens gegarandeerd eerlijk en duurzaam zijn. Het zal nog minstens 2 jaar duren voordat de wet ingaat en in de tussentijd zal er nog flink geschaafd worden voordat de wet door alle lidstaten wordt aangenomen. Het is dus nog spannend wat er uiteindelijk overeind blijft. Wij van Project Cece zijn in ieder geval erg enthousiast over de wet. Niet alleen vanwege de inhoud, maar ook vanwege het signaal wat het afgeeft: de EU ziet bedrijven die misstanden in hun productieketen elders straks niet meer door de vingers. Wel zijn we ontzettend benieuwd naar hoe de wet er uiteindelijk uit zal gaan zien. De kledingindustrie is ontzettend ondoorgrondelijk en we merken in ons eigen onboardingsproces al dat we wel eens merken moeten afwijzen die omdat ze bij doorvragen te weinig kunnen beantwoorden over hun productieproces. En dat zijn dan vaak nog kleinere merken. We hebben in ieder geval alle vertrouwen in Lara Wolters. Via haar website houdt ze je op de hoogte! ♦

ecopolitan

kleding ruilen in zwolle tijdens de lockdown: van fysieke feestjes naar ketting kledingruil Tijdens de lockdown zochten de organisatoren van Kledingruilfeestjes038 naar alternatieve kledingruil mogelijkheden. Ze begonnen met online ruilen en kwamen uit bij een eigen ruiltas. De ruiltas bleek een idee dat langzaam Nederland aan het veroveren was. En het had zelfs al een naam: de Ketting Kledingruil. Kledingruilfeestjes038 sloot zich aan en sinds januari is de ketting kledingruil ook niet meer weg te denken uit Zwolle.

auteur Anke Aberson foto Erica

Ecopolitan

Achter Kledingruilfeestjes038 zitten Lisette Fraanje en Anke Aberson, samen organiseren zij kledingruil evenementen in Zwolle. Tijdens de verschillende lockdowns van het afgelopen jaar bedachten de buurvrouwen creatieve manieren om toch door te kunnen gaan met kledingruilen. Zo organiseerden ze een tijd lang tweewekelijks een popup kledingruil, mochten ze een van de brugwachtershuisjes in Zwolle als locatie gebruiken en ruilden ze online via Instagram. Toen het idee van een kledingruiltas op hun pad kwam pakten ze dit direct op hun eigen manier op. Niet lang daarna hoorden ze over de Ketting Kledingruil dat als lokaal lockdown initiatief was ontstaan in Amsterdam-Noord. Ze zochten contact met de initiatiefneemster Nichon Glerum en sloten zich aan. Niet lang daarna ruilden meer dan 70 vrouwen kleding met elkaar in twee kettingen. Op dit moment is dat aantal meer dan verdubbeld en doen er 160 ruilers mee aan de Zwolse Ketting Kledingruil en kreeg Kledingruilfeestjes038 er onlangs in een week tijd meer dan 100 volgers bij op social media. Het idee van de Ketting Kledingruil is simpel: gevulde tassen met kleding leggen

een route af langs alle deelnemers. Je mag uit de tas halen wat je mooi vindt, en stopt iets terug dat nog in goede staat is, maar klaar voor een nieuwe eigenaar. Daarna breng je de tas naar de volgende. Naast het duurzaamheidsaspect, heeft ruilen op deze manier ook een mooi sociaal component, buurtgenoten leren elkaar kennen en de uitwissel adressen zijn op fietsafstand van elkaar.

Tweedehands Op een vrijdag begin maart 2021 worden aan de keukentafel van Lisette de nieuwste aanmeldingen aan de Ketting Kledingruil routes toegevoegd, Anke zit tegenover haar. Ze hebben net nieuwe tassen met gedoneerde tweedehandskleding gevuld. De tassen worden komende week uitgezet op de routes. “Ik ruil al kleding sinds mijn studententijd.” vertelt Lisette, Anke vult aan: “Ik denk dat ik mijn eerste ruilfeest tien jaar geleden met twee vriendinnen organiseerde” Lisette rekent terug: “Samen zijn we al drie jaar bezig.” Onder de naam

ecopolitan

I swapped my clothes T H E G R E AT FAS H I O N R E VO LU T I O N C LOT H E S S WA P FAS H I O N R E VO LU T I O N .O R G /C LOT H E S - S WA P

Ecopolitan

Kledingruilfeestjes038 organiseerden ze feestjes bij en in samenwerking met stichting Focus in Zwolle, in de achtertuin van Anke en op de stoep bij Lisette. Sinds vorig jaar hebben ze een plek gevonden bij Bewoners Werkplaats Dieze (Travers) in Zwolle, waar Lisette ook actief is met Kidskledingruil038, een ruilpunt voor kinderkleding. Alle kledingruil initiatieven organiseren ze vrijwillig, vanuit enthousiasme en liefde voor tweedehandskleding. Lisette houdt van mode en vind het leuk om met originele tweedehands kleding haar kast op een laagdrempelige en voordelige manier te vernieuwen, voor Anke zit er hiernaast ook iets idealistisch achter. Zij mindert al jaren met het kopen van nieuwe kleding en dit jaar heeft ze zichzelf als doel gesteld geen nieuwe kleding meer te kopen.”Het is iets wat op mijn pad kwam en waarvan ik dacht: dit ga ik doen. Het past bij de manier waarop ik in mijn dagelijks leven duurzame interventies probeer te doen.” Ze merkt nog iets anders op: “Het is heel interessant om te zien dat de vrouwen die we tot nu toe bereiken met de Ketting Kledingruil uit verschillende hoeken komen. We merken dat we mensen bereiken die met duurzaamheid bezig zijn, maar dat er nu ook een aantal vrouwen meedoen die weinig hebben met tweedehands kleding. Zij zijn aangehaakt omdat een vriendin of buurvrouw enthousiast is. Heel leuk dat de ruilcommunity op deze manier wordt uitgebreid.”

Cadeau Oud-collega’s Lisette en Anke kennen elkaar al langer, ze hebben elkaar echt gevonden in het kledingruilen én in het organiseren. “We werken ontzettend fijn samen, vullen elkaar aan in de organisatie, en als er een idee is waar we allebei achter staan is het zo uitgewerkt tot een uitvoerbaar plan.” vertelt Lisette. “Zo ging het ook met de Ketting Kledingruil. Met gedeelde energie maken we er voor al onze ruilers een leuke ervaring van.” Allebei denken ze dat de lockdown er voor zorgt dat er zoveel mensen mee zijn gaan doen. “Je merkt dat mensen op zoek zijn naar leuke dingen om te doen. Een van

“De ruilcommunity wordt uitgebreid!” onze ruilers noemde het langskomen van de ruiltassen een cadeau. Zo zien wij het ook: iets leuks in een tijd waarin er buitenshuis niet zoveel kan. We zien de reizende tas dan ook als iets blijvends. Maar zodra het weer mag gaan we zeker weer op locatie ruilen, daar kijken we echt naar uit!”. ♦

 Kledingruilfeestjes038 is te vinden op IG en Facebook: @Kledingruilfeestjes038 Per mail zijn ze te bereiken via: kledingruilfeestjes038@gmail.com Kijk ook op kettingkledingruil.nl

ecopolitan

Op de foto studenten en docenten Cibap vakschool voor Verbeelding. posteractie #iswappedmyclothes Door Zoë Lucas (stagiair bij groenkapje), Mieke Leemans, Joost Bijker, Michelle Schaft en Fleur Soppe, het kernteam kledingruil.

Ecopolitan

ecopolitan

sustainable fashion gift card gaat voor partnerships die bijdragen aan de sdg’s

sustainablefashiongiftcard.nl 74

Ecopolitan

ecopolitan

Vorig jaar tijdens Fashion Revolution Week werd de Sustainable Fashion Gift Card gelanceerd. Een digitaal of fysiek pasje die je cadeau geeft, en waarmee de ontvanger een wereld vol duurzame mode ontdekt. Van bewust kopen bij de vele aangesloten prachtige duurzame modemerken, tot kleding lenen, ruilen of zelf maken. Ook maak je via de SFGC kennis met stijlcoaches die kunnen ondersteunen bij het vinden van jouw eigen kledingstijl en -gewoonten. Met als resultaat minder of geen miskopen, en jij voelt je je prettiger in de kleding die je draagt. De SFGC draagt zo bij aan SDG12, verantwoorde productie en consumptie. Een jaar na de lancering, kan je de SFGC verzilveren bij 70+ fashon pioniers. Door met hen samen te werken draagt SFGC bij aan SDG17, partnerships om de SDG doelen te bereiken. Een aantal van deze pracht partners, zetten we hier in de spotlight.

Ecopolitan

The Knitwit Label The Knitwit Label maakt prachtige wollen items, zoals truien, vesten en omslagdoeken voor mannen en vrouwen. Geen gekriebel, maar heerlijk zacht. Alles wat lokaal kan, wordt geproduceerd op de boerderij in Baambrugge.The Knitwit Label heeft haar eigen dieren en haar eigen mini breifabriek waar met innovatieve breimachines de kledingstukken worden gemaakt. Zo hoeft een kledingstuk niet meer de hele wereld over te worden gevlogen, maar kan zij met nieuwe technologie op een efficiënte manier en onder goede arbeidsomstandigheden lokaal worden geproduceerd. The Knitwit Label draagt onder andere bij aan SDG 9: Industrie, innovatie en infrastructuur.

BORO*MINI Dit Amsterdamse label maakt baby essentials van textiel, zoals slabbetjes en dekentjes. Deze worden in het eigen BORO*ATELIER geverfd met zelf ontwikkelde non-toxische verfpigmenten op basis van planten en mineralen. Mooie kwaliteit die tegen een spetter kan, maar ook nog eens vervaardigd door mensen die bij het BORO*ATELIER een leerwerktraject volgen. Op deze manier biedt zij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een opstapje naar betaald werk. Via dit traject zijn er al veel mensen doorgestroomd naar mooie functies, zo zijn er ook drie mensen in het atelier in dienst genomen. BORO*MINI draagt onder andere bij aan SDG8: Waardig werk en economische groei.

ecopolitan

PlanB1 Oprichter van PlanB1, Anouk van Gijtenbeek, gaat met PlanB1 de strijd aan tegen overproductie in de mode-industrie. Het merk werkt met afgedankte kleding en materialen uit voornamelijk Westerse landen. Deze vindt en selecteert zij op de tweedehandsmarkt Kantamanto in Accra. PlanB1 upcycled en combineert deze items tot prachtige nieuwe kledingstukken met behulp van traditioneel vakmanschap van lokale ambachtslieden in Ghana. Met dit concept dragen ze niet bij aan het creëren van nieuw afval. Tevens verwerken zij hun eigen snijafval zoveel mogelijk in hun designs of ze maken er matten of onderzetters van. Niets wordt zomaar weggegooid! PlanB1 draagt onder andere bij aan SDG 12: Verantwoorde consumptie en productie.

Ecopolitan

Sogoodtowear Dit unieke (unisex) label ontwerpt tijdloze luxe en eerlijk slow fashion items van 100% kasjmier. Het merk is begonnen met de drive om op een duurzame manier financiële welvaart te creëren voor de lokale gemeenschap van Nepal. Er wordt gewerkt met kleine boeren die de kasjmier geiten of bokken houden en hun eigen kudde geiten groot brengen. Ze gebruiken innovatieve en ethische manieren om deze geiten te fokken en te hoeden zonder schade toe te brengen aan dier en milieu. De boeren zijn onderdeel van de Sogoodtowear coöperatie, waarbinnen iedereen een eerlijk salaris ontvangt. Sogoodtowear draagt onder andere bij aan SDG 15: Leven op het land.

Iron Roots Meer dan 90% van alle sportkleding wordt gemaakt van plastics, zoals polyester en nylon. Dit is een probleem, want elke keer wanneer je deze kleding wast komen er kleine deeltjes plastic (microplastics) vrij die in ons water en oceanen terecht komen. Dieren krijgen deze microplastics in hun lichaam, wat negatieve gevolgen heeft voor hun gezondheid. Ook komen plastics, met haar bijbehorende gifstoffen, op deze manier in onze voedselketen terecht. Iron Roots brengt sinds haar oprichting in 2018, dan ook enkel en alleen sportkleding op de markt van natuurlijke materialen, zoals hennep of eucalyptusbomen. Iron Roots draagt onder andere bij aan SDG 14: Leven in het water. 79

ecopolitan

Ecopolitan

lena libary interview

auteur Map Renes alias Groenkapje

Afgelopen jaren heeft Groenkapje verschillende Meetups georganiseerd rond het thema duurzame mode in samenwerking met de redactie Club Cele. De programma’s afgestemd op initiatieven zoals Fashion Pioniers, een VPRO Challenge, Fashion Revolution en Duurzame Dinsdag Koffer. Vaak is gesproken over LENA Library. Fantaseren over de toekomst. Hoe zal de modewereld veranderen als in de toekomst consumenten vaker kleding lenen dan kopen? Groenkapje heeft vragen voor Elisa - LENA Library.

lena-libary.com 81

ecopolitan

Hoe is het idee ontstaan om een kleding bibliotheek te beginnen?

Samen met zussen en vriendin ondernemen. Hoe gaat dat?

Ruim 15 jaar heb ik met mijn twee zussen een vintage webshop en winkel gehad. Dus altijd al bezig met hergebruik van kleding. Voordat we de vintage winkel openden, hadden we een modestudie gedaan. Hoe meer we over de industrie leerden, hoe minder leuk we het vonden. Het snelle, de grote getallen, de overconsumptie en de overproductie gingen ons tegen staan.

We zijn LENA gestart met 3 zussen en een vriendin. Het is een hele fijne manier van samenwerken omdat je elkaar door en door kent en precies weet wat je aan elkaar hebt. Inmiddels runnen Diana en ik LENA met z’n tweeën. Diana is verantwoordelijk voor de collectie en alles wat verder te maken heeft met het product. Er zijn namelijk heel wat productprocessen, waar een bibliotheek mee te maken heeft zoals wassen, strijken, repareren, logistiek etc. Ik houd me voornamelijk bezig met conceptontwikkeling, finance en customer service. Zus Angela en vriendin Suzanne hebben andere mooie dingen gevonden waar ze hun energie in stoppen. Trouwens beiden zijn nog steeds ondernemers.

Zo’n 8 jaar geleden tijdens een roadtrip naar Frankrijk is het idee van een kledingbibliotheek ontstaan. Hoe leuk zou het zijn om één grote kledingkast met elkaar te delen? Uit eigen ervaring hadden we geleerd dat je al heel duurzaam bezig kan zijn om voornamelijk tweedehands te kopen. Maar alsnog zie je dat je maar een heel klein percentage echt draagt. Zo dragen we gemiddeld maar 20% uit onze kledingkast in 80% van de tijd. Super zonde dus! Door jouw kleding te lenen bij een kledingbibliotheek deel je samen een garderobe en ga je efficiënt om met alle moois wat er al gemaakt is. Je kunt volop van mode genieten én minder kopen. Waardoor er dus uiteindelijk minder geproduceerd hoeft te worden. Win win!

Is er veel veranderd bij het pionieren? Het runnen van een kledingbibliotheek is nog altijd 1 groot avontuur. Het is pionieren ten volste omdat niemand weet hoe een leensysteem precies moet werken. LENA Library was namelijk één van de eerste wereldwijd. We hebben geen grote voorbeelden, waarbij we het konden

Ecopolitan

afkijken. Eind 2014 hebben we onze deuren geopend in Amsterdam. Een goed voorbeeld van het pionieren is de zoektocht naar het juiste verdienmodel. We waren gestart met abonnementen. Dat ging in het begin heel goed maar na een tijdje kwamen de eerste opzeggingen binnen. Dan doe je een onderzoek naar de reden van de opzegging. Dan blijkt dat klanten het concept leuk vinden en weinig tijd hebben om langs te komen om te lenen. Om dit probleem op te lossen zijn we aan de slag gegaan met een webshop. Helaas bleek dit uiteindelijk ook niet de oplossing. Bij nader inzien was de echte reden wat complexer dan weinig tijd hebben. Na nog meer onderzoek en talloze experimenten zijn we tot ons huidige pay-as-you-borrow verdienmodel gekomen. Hierbij betaal je enkel voor de dagen dat je de kleding leent. Heel flexibel en laagdrempelig. Het blijkt dat shoppen vooral heel incidenteel is. Je moet er tijd voor hebben én in de mood zijn. Soms heb je zin om veel te lenen, soms minder en soms even helemaal niet.

Kun je vertellen over eerst mode lenen en de optie om te kopen? Bij LENA Library geloven we heel erg in het try-before-you-buy principe, waarbij je eerst iets leent om het te proberen. Wanneer het geleende item heel goed bevalt, kun je het eventueel aanschaffen. We zijn zeker niet tegen kopen, maar bewuster kopen zou al heel erg mooi zijn. Door eerst iets te lenen, weet je zeker dat het niet ligt te verstoffen in je kledingkast. Bij ons spaar je ook nog voor een mooie korting. Voor elke maand lenen ontvang je 10% korting op het aankoopbedrag.

Welke modelabels werken mee aan de Kledingmonitor? De Modelabels vinden het nog altijd spannend. Een nieuw verdienmodel heeft vaak geen hoge prioriteit. Officieel doen nu de eerste mode labels mee met de kledingmonitor. Yay! Een heel leuk voorbeeld is het merk ByBrow met design regenjassen. Al een langere tijd spelen zij met de gedachte om hun regenjassen te gaan verhuren als onderdeel van hun

business. De monitor biedt een perfect platform om kennis te maken met het uitlenen van kleding. Zij zijn vooral geïnteresseerd in alle data zoals hoe vaak en hoe lang hun producten worden uitgeleend, maar ook informatie over de kwaliteit. Hoe zit een jas er nog uit na een x aantal keren uitlenen?

Moeten er reparaties verricht worden? Is het een idee om kleine collectie van afgestudeerde modestudenten te monitoren? Dat is zeker een mooi idee voor in de toekomst. Zelf moeten we eerst nog meer groeien door bijvoorbeeld meer maatseries aan te bieden. De processen in een kledingbibliotheek zijn namelijk al heel arbeidsintensief en enkele stuks maakt dat voor nu nog complexer. Als je we in de toekomst nog meer kunnen automatiseren zou het heel mooi zijn om ook meer op kleinere collecties te kunnen richten.

Is er een kans dat consumenten ook kleding af kunnen afhalen bij boekenbibliotheken in heel Nederland? Hoe meer kleding bibliotheken hoe beter. Met z’n allen maken we dat het idee van kleding lenen steeds normaler wordt. Super leuk om in de toekomst op dit soort manieren met elkaar samen te werken. Een eerstvolgende stap is dat we op een andere locatie (bv. andere winkels of onze swap. points) kleding gaan uitlenen. Met ons nieuwe pay-as-you-borrow verdienmodel en eigen ontwikkelde software zal dit mogelijk gaan zijn. We zien dat als een hele mooie manier van kruisbestuiving met andere mooie bedrijven en ons leensysteem te laten groeien. Eigenlijk een soort library-inshops!

Is er nog meer nieuws vanuit Lena Library om te vertellen? Binnen een paar weken gaat onze nieuwe website live incl. Web App. Dus houdt ons in de gaten ;) ♦

ecopolitan

fashion for goods nieuwe tentoonstelling ‘grow’ showt de toekomst van mode materialen

Ecopolitan

Stof van fruitschillen, paddenstoelen-‘leer’, spinnenzijde, verf gemaakt door bacteriën en algen; GROW, de nieuwe tentoonstelling in het Fashion for Good Museum in Amsterdam, verkent biomaterialen en baanbrekende innovaties voor een duurzame toekomst voor de mode-industrie. Wat zijn dat precies, biomaterialen? Hoe duurzaam zijn ze en wat maakt ze anders dan traditionele vezels zoals katoen en hennep? En betekent bio altijd beter en duurzaam? Het kan een uitdaging zijn om duurzame materialen echt te bevatten. Voor de jaarlijkse tentoonstelling, die voor het eerst in-house ontwikkeld is, duikt het Fashion for Good Museum daarom in alles wat met biomaterialen te maken heeft.

fashionforgood.com 85

ecopolitan

Wat zijn biomaterialen Biomateriaal is een heel algemeen gebruikt woord dat materialen beschrijft die biologisch zijn en van een levend wezen afkomstig zijn. Als je aan biomaterialen denkt, zijn waarschijnlijk de eerste dingen die in je opkomen: katoen, hennep en linnen. Omdat het woord niet echt specifiek is, kan het gemakkelijk verwarrend zijn. De wereld van biomaterialen is namelijk veel groter en evolueert voortdurend. Denk bijvoorbeeld aan zijde, fruit-’leer’ (gemaakt van afval), mycelium (de wortelstructuur van paddenstoelen) of algen, spinnenzijde, cellulose (afkomstig van planten) en bioplastics, die ook allemaal deel uitmaken van de wereld van biomaterialen. In de GROW-expo maken bezoekers een inspirerende reis langs fascinerende materialen, innovaties en ontwerpers

en merken die biomaterialen gebruiken. Zo ontdekken ze de boeiende wereld rondom biomaterialen. De verschillen tussen en voordelen van de materialen worden uitgelegd, evenals wat er vandaag beschikbaar is en hoe de industrie kan verduurzamen door deze materialen te gebruiken.

Love fashion from the ground up Sinds mode bestaat brengt ze een ode aan de vindingrijkheid van de natuur: van organische vormen, patronen, materialen en vezels tot een veelzijdigheid aan kleuren en texturen gebaseerd op de natuur. Door de opkomst van fast fashion zijn natuurlijke bronnen overal ter wereld uitgebuit. Daardoor is de relatie tussen mode en natuur onder druk komen te staan. De GROW expo laat zien hoe baanbrekende innovaties in plaats daarvan inspiratie kunnen halen uit de natuur en

Ecopolitan

hoe wetenschappers de cyclus van creatie en recreatie gebruiken om de duurzame materialen van de toekomst te ontwikkelen. Met conventionele biomaterialen zoals biologisch katoen en andere biologisch afbreekbare materialen zoals vlas of hennep, toont de expo ook innovatieve merken en producten van pioniers zoals Pangaia (voor het eerst verkrijgbaar in een winkel in Nederland), FREITAG F-ABRIC, the Nude Label, Phool, Bananatex en Bioglitz - met een speciaal glitterstation. Deze zijn ook te zien in de GOOD SHOP van het museum.

Het jaar van de biomaterialen GROW is het begin van het jaarprogramma van Fashion for Good dat volledig gericht is op biomaterialen. Expo GROW verkent de nieuwste materialen en innovaties van de toekomst. Bovendien wordt uitgelegd waarom we deze duurzame, op de natuur gebaseerde alternatieven nodig

hebben als vervangmiddel van op plastic gebaseerde vezels en materialen in de mode-industrie. Sommige biomaterialen zijn nog in ontwikkeling, anderen zijn al verkrijgbaar als kant-en-klare producten. Om de acceptatie van biomaterialen in de industrie te versnellen, heeft Fashion for Good het GROW talent project geïnitieerd: een programma van drie maanden waarin jonge designers en creatief talent samen zullen werken met niet eerder gebruikte innovatieve materialen. Zij zullen de kledingstukken en verhalen van de toekomst creëren. Deze kledingstukken zullen uiteindelijk worden getoond in GROW 2.0, de tentoonstelling (opening in oktober 2021) die letterlijk zal laten zien hoe de mode van de toekomst er uit zal zien. ♦

ecopolitan

beautiful garbage Beautiful Garbage, mode items speciaal vormgegeven voor de Talking Trash modeshow van Dutch Sustainable Fashion Week 2017 in Circl te Amsterdam.

Bij de jurk had ik ook een zalmleren tas gemaakt in de vorm van een verzamel zak. Stel je bent op een afvalberg en je bent aan het ‘verzamelen’. Eén zijde was van natural zalmleer en in de andere zijde waren ook restanten gekleurd zalmleer verwerkt. Zo had de tas twee looks. Mijn zalmleren modecollectie zet ik in als communicatiemiddel om andere mensen te laten ervaren hoe circulair gebruik van materialen werkt. Allereerst is de zalmhuid afval; een bijproduct van de zalm die bestemd is voor consumptie. De wilde zalm heeft de wereld over gezwommen en is in een visnet beland. Er is sprake van zero waste als de vis van kop tot staart wordt gebruikt. Inmiddels is het zalmleer van de Tas de afgelopen vier jaar Tas geweest. Tijd om het materiaal van vorm te veranderen. Ook met het idee als ik een ander mode accessoires

heb bij mode items Beautiful Garbage dan krijgt dit ook een andere look. Eerlijk gezegd ben ik niet te vrede betreft de vormgeving. Niettemin was het een leuk experiment dat ik toch wil delen. Het voordeel is dat ik het opnieuw uit elkaar kan halen en gewoon weer opnieuw begin. Hoe gaaf als we in de toekomst met alle materialen, die al voorradig zijn, steeds weer nieuwe dingen kunnen vormgeven. Ik ben voor circulair gebruik van materialen.

Binnenkort! Eerste opdracht voor het vormgeven van een mannencolbert in natural zalmleer. Helaas heeft dit vertraging opgelopen in verband met de coronaregels. Nieuw ontwerp voor serie rokken met een mix aan verschillende kleuren zalmleer.

Ecopolitan

ecopolitan

Ecopolitan

circulaire mode items Beautiful Garbage door Map Renes. modellen Afra Kuipers en Zoë Lucas lokatie Park de Nooterhof te Zwolle foto Job Boersma Fotografie 91

ecopolitan

fabriek fris

abriek Fris zet zich in voor het inspireren, innoveren en creëren van eerlijke confectie. Samen willen wij werken aan een betere wereld waar transparante productie centraal staat. Fabriek Fris is gespecialiseerd in het maken van productie (de confectiemakers), het introduceren van een creatieve kenniscentrum (de collectiemakers) en het maken van handwerken (de ambachtsmakers). Fabriek Fris is gestart door de affiniteit met het vak en de mensen. Samen dingen ontwikkelen en maken voor Nederlandse ontwerpers die eerlijke productie belangrijk vinden. We zien nog veel dingen waar we als Nederlandse samenleving zoveel beter kunnen doen door bewustzijn te creëren die momenteel gelukkig volop op gang is.

Ook het vakmanschap van de confectie is iets wat wij geweldig vinden om te doen. Daarbij hebben we nog vele andere opties binnen het atelier zoals gebruik maken van onze presentatie container en de open vrijdagmiddag waar ontwerpers en studenten welkom zijn om aan de slag te gaan in het atelier! Het team van de confectiemakers is een gemêleerd team waar young professionals samen met statushouders een hecht team vormen en samen de productie draaien. Dicht bij huis produceren betekent altijd naar binnen kunnen lopen in het atelier en voor goedlopende communicatie. De meeste mensen binnen ons team hebben al veel ervaring in de kledingproductie en voelen zich hier meteen thuis maar we leiden hier ook mensen op achter de machines. ♦

fabriek-fris.nl 92

Ecopolitan

ecopolitan

Maak je oude shirt klaar voor een nieuw feest!

model & maker shirt Michelle Amo 94

Ecopolitan

IG @michelleamo_ 95

ecopolitan

Wat denk je dat het meest duurzame kledingstuk is? Een lokaal gemaakte jurk, een broek van gerecycled katoen, een eco-gecertificeerd shirt uit India? Het antwoord zal je misschien verbazen, maar het meest duurzame kledingstuk is het item dat al in je kast hangt.

Hoe mooi is dat! Je hoeft helemaal nog nergens heen, nog niet wat aan te schaffen. Als je wil beginnen om duurzamer bezig te zijn is je eigen garderobe het perfecte startpunt. In plaats van vaak wat nieuws te kopen, langer doen met je oude kleren.

SAAI ? De kleding die je al hebt, langer dragen. Is dat niet saai? Met deze opties niet: • Leer shoppen in je eigen kast, door een cursus te volgen bij een stijlcoach als Chiara van Indiaan in je kast (indiaaninjekast.nl) of Mirjam van Smart Wardrobe (smartwardrobe.nl) • Leer omdenken, draag eens een vest achterstevoren als trui, een trui als rok, een rok als top, et cetera • Blaas nieuw leven in je oude kleding. Je kan zelf met je een item aan de slag, of je kan het iemand laten doen. De mogelijkheden zijn eindeloos!

Ecopolitan

Shirt De oprichter van FOR KEEPS, An Dertien, sprak de afgelopen jaren veel ontwerpers en makers die met vakmanschap en enthousiasme oude kleding upcycelen; een nieuw leven geven. Dat wilde ze bij elkaar brengen, en daarom is ze gestart met een upcycle challenge. En niet zomaar een, maar een met t-shirts. Want dat is een item dat (bijna) iedereen wel in zijn kast heeft hangen. De makers en ontwerpers laten zien hoe ze een t-shirt dat anders weg zou worden gedaan, for keeps maken; een t-shirt dat je wil houden. Met een nieuw verhaal, een nieuwe vorm, een nieuwe kleur. ♦

MAKE YOUR OLD SHIRT READY FOR A NEW PARTY.

FOR KEEPS Fast fashion is vaak gemaakt om snel weer vervangen te worden. Met FOR KEEPS willen we je uitnodigen langer te doen met je oude shirt. En laten zien dat je het weer helemaal klaar kan maken voor een nieuw feest. Daarom nodigen we elke week ontwerpers en makers uit om te laten zien hoe zij van een oud shirt een groen statement maken. Door te upcycelen, repareren en stylen. Het doel is 100 shirts te verzamelen, daarom is de hashtag voor het project #100greenstatements. upcycle challenge Wil jij meedoen met deze upcycle challenge, of wil jij inspiratie opdoen voor je oude shirt? Volg FOR KEEPS dan op de website forkeeps-mag. com of via Instagram @forkeeps_collective en hou de Instagram in de gaten.

ecopolitan

Ecopolitan

indigo ravens, een slow fashion modelabel Het Utrechtse modelabel Indigo ravens timmert langzaam aan de weg. Met een eigenwijze kijk op het modelandschap kiest het voor slow fashion. Geen seizoen gerelateerde collectie maar duurzame, tijdloze klassiekers.

indigoravens.shop 99

ecopolitan

et gehele productieproces vindt plaats in Utrecht waarbij alleen wordt samengewerkt met locale partners.

Inmiddels wordt deze visie breder omarmd door de realiteit van Covid-19, waarbij ook de grote modehuizen tot stilstand zijn gekomen en inzien dat het anders moet en kan. Inspiratie voor de opbouw van de collectie is de Japanse kimono. Deze worden al eeuwen lang gekoesterd en hergebruikt. De kimono’s waren dikwijls familiestukken en werden keer op keer hersteld waardoor de ‘littekens’ in de stof, na generaties van hergebruik, een eigen verhaal vertelden en daarmee een prachtige nieuwe dimensie toevoegden aan het kledingstuk. De imperfectie maakt ieder item van de collectie interessanter en uniek. Het mag geen verrassing zijn dat het eerste collectiestuk dat in productie is genomen een kimono is. Deze wordt opgebouwd uit tweedehands jeans die via Emmahaus Lombok worden aangeleverd. ‘Wat de kimono zo aantrekkelijk maakt, is dat het een genderneutraal basisstuk is. Ook kan het alle seizoenen gedragen worden’ vertelt eigenaar Petra van de Laar enthousiast. ‘We hebben lang gesleuteld aan het ontwerp. Het is een arbeidsintensief traject, want we demonteren de jeans en puzzelen net zo lang met de stoffen totdat we een mooi grafisch en gebalanceerd geheel zien ontstaan. Dat is elke keer weer een spannend en inspirerend proces’. Na het perfectioneren van het productieproces van de kimono is de volgende stap genomen in het ontwikkelen van een tijdloze collectie. Inmiddels zijn er een wikkelrok, een bomber jack, een gilet en een trenchcoat aan de collectie toegevoegd.

100

‘Omdat ik bewust kies voor korte lijntjes in de gehele keten en overal bovenop zit, ken ik veel van mijn klanten persoonlijk. Zo ontstond het idee om ze de mogelijkheid te geven om zelf stoffen, waar een herinnering aan zit mee te nemen. Hier maken we een speciaal op maat gemaakt kledingstuk van. Petra is een bezielde ondernemer. In november 2020 opende ze in Utrecht een pop-up store: Courage! In samenwerking met lokale makers van prachtige accessoires, interieurartikelen en kunst. Ook waren er planten en lokaal geproduceerde foodproducten. IG @courage_pop_up_warenhuis Uiteraard alles duurzaam en met hergebruik van materialen. ‘Het was mooi om te zien dat we onze klanten echt hebben geïnspireerd met de combinatie van zulk divers werk van ogenschijnlijk waardeloze materialen’. Helaas moesten de deuren voortijdig gesloten worden i.v.m. Covid-19. Intussen wordt er gezocht naar partners voor een samenwerking op een nieuwe locatie om er een vervolg aan te geven. IG @indigoravensutrecht indigoravens.shop

Ecopolitan

"Omdat ik bewust kies voor korte lijntjes in de gehele keten en overal bovenop zit, ken ik veel van mijn klanten persoonlijk."

101

ecopolitan

hou jij me tassie ff vast Polstasje van zalmleer Handgemaakte zalmleren polstas gemaakt van vijf zalmhuiden. Een mode accessoire passend bij de andere mode items: #ROKKonROLL Rokken en JURK. Het is een basis model voor een polstasje en ook te gebruiken als avondtasje. Het materiaal heeft een exotische look en is te vergelijken met slangenleer. Iedere tas is uniek door een andere vlakverdeling maprenes.nl

102

Ecopolitan

Laat Je Verrassen & Pas-tasjes De ‘winkel van astrid’ bood tijdens de totale lockdown Laat Je Verrassen-tasjes met vrolijke korting (kopen was hebben en houden) en Pas-tassen aan via Instagram. Door een groot deel van de wintercollectie te fotograferen, maat, merk en verkoopprijs eronder konden liefhebbers een Pastas samenstellen en reserveren. Ook was het mogelijk een Broeken-pas-tas op maat te reserveren. Dagelijks stapte ik op de fiets en trapte deze beladen met de Pas-tassen naar de klanten in alle uithoeken van Zwolle. Zij konden op hun gemak thuis winkelen. De overgebleven kleding haalde ik de volgende dag weer op. Voor drie partijen bleek dit een leuke actie: alternatieve winkel-beleving voor de klant en dankzij mooie aankopen een herinnering aan de (Corona) Pas-tas en de kleding-inbrenger verkocht haar ingebrachte kleding. En ik was lekker en nuttig bezig: goed in beweging, de vaste lasten voor de winkel bij elkaar gefietst en een groot deel van de wintercollectie gefinancierd de winkel uit. Bovendien erg leuk om de klanten te spreken en te merken dat zij er net zo veel plezier in hadden als ik. winkelvanastrid.nl

Drop tas Ellen Willink, eigenaar van het label Tas met een Boodschap heeft een tassen serie ontworpen in opdracht voor Cloetta (Venco/Redband). Deze upcycle collectie bestaat uit left overs zoals afgekeurde folie van dropverpakkingen. De binnenkant is gemaakt van oude bedrijfskleding van Cloetta. De tas is verder afgewerkt met afgekeurde autogordels. De drop tassen zijn te zien in de expositie Rethinking Plastic welke is samengesteld door Yksi Expo te Eindhoven. In het atelier werken mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt samen met studenten van MBO mode opleidingen. www.ellenwillink.nl

103

de missie van cano

ecopolitan

Hi! Ik ben Jessica, een vierdejaars student Global Project & Change Management aan Windesheim Honours College in Zwolle. Dit semester doe ik mijn eindstage bij het eerlijke en duurzame schoenenmerk CANO. CANO is een bijzonder merk. De missie van CANO is om traditionele handwerkkunst te behouden in een wereld gedomineerd door fast fashion. Het merk werkt samen met lokale ambachtslieden in Mexico om traditionele, handgemaakte producten te creëren. Het resultaat: prachtige huaraches en laarzen, geïnspireerd door de Mexicaanse western-cultuur. Huaraches zijn sandalen van dunne stroken leer die met de hand geweven worden. Dat duurt wel 2 tot 4 uur per paar! De laarzen worden ook met oog voor detail gemaakt. Ze worden bijvoorbeeld in elkaar gezet met een Goodyear-Welt. Dat betekent dat de zool aan de bovenkant van de laars niet wordt gelijmd, maar vastgenaaid met sterk draad. Zo wordt het product een stuk steviger en gaat het langer mee. Ik werk nu al een jaar voor CANO en heb in die tijd behind the scenes veel meegekregen over de filosofie van het merk. CANO streeft ernaar een eerlijk, duurzaam en transparant merk te zijn. De ambachtslieden staan centraal voor het merk. CANO zorgt dat ze eerlijke lonen betaald krijgen, goede werkomstandigheden hebben en dat moeders de mogelijkheid hebben om vanuit huis te werken. Op die manier kunnen ze hun baan met hun gezin combineren. Daarnaast gebruiken we duurzame, natuurlijke materialen in onze

productie. Ons leer is een afvalproduct van de Noord-Amerikaanse veeindustrie en wordt plantaardig gelooid in gecertificeerde leerlooierijen. Voor de zolen wordt ook natuurlijke crêpe rubber gebruikt, een biologisch afbreekbaar alternatief voor het conventionele rubber. Alle schoenen hebben een QR-code die je kan scannen om de hele supply chain te bekijken. Zo laten we precies zien waar het product vandaan komt en proberen we de connectie tussen de drager en de maker weer te herstellen. In januari ben ik naar Düsseldorf verhuisd om in het hoofdkantoor van CANO te werken. Sindsdien heb ik promotie gemaakt naar Sustainability & Marketing Content Manager. Een enorm leerzame, veelzijdige functie! In deze positie ben ik verantwoordelijk voor alle projectmanagement en (online) communicatie van duurzaamheidsinitiatieven. Dit jaar zijn we bijvoorbeeld aan de slag gegaan om een Climate Neutral merk te worden. Hiervoor heb ik veel data bij elkaar gezocht om onze CO2 voetafdruk te meten. Ook heb ik een plan gemaakt om onze CO2 uitstoot in de komende 2 jaar te verminderen. Naast mijn functie als Sustainability & Marketing Content Manager schrijf ik een thesis om mijn opleiding af te ronden. Mijn functie en het onderwerp sluiten zeer goed bij elkaar aan. Mijn onderzoeksvraag is: What is the environmental sustainability of the leather footwear industry? Dit beantwoord ik door middel van een case study van CANO. Ik meet de duurzaamheid van CANO’s leveranciers door middel van een enquête en houd interviews met andere duurzame schoenenmerken om “best practices” te identificeren. Het is soms best pittig om goede, betrouwbare informatie te krijgen, gezien alles online gaat, er flinke cultuurverschillen zijn en er ook een taalbarriére is. Maar ik kan me zeer gelukkig prijzen om in deze tijd in het buitenland te werken aan zo’n mooi merk. Elke dag leer ik meer over hoe we de mode-industrie kunnen verbeteren. Een rijkdom aan persoonlijke en professionele ontwikkeling.♦

auteur Jessica Teeuw foto William Liedema 104

Ecopolitan

nayeli cognac

mara beige leather

thecanoshoe.com 105

ecopolitan

fashion rebels bestormen de textielafvalberg Zwolse Tieners maken van oude spijkergoed een eigen denim modecollectie. Broeken omtoveren naar jasjes. Tops maken van oude spijkerrokken. Samen met creatief team geven zij tweede hands kleding een nieuwe look. Modeproject over hoe kleren te behoeden voor de textielafvalberg. Mode als canvas voor acties voor een betere wereld.

auteurs Renée van Cootwijk, Loes van der Haar, Map Renes foto’s Job Boersma Fotografie 106

Ecopolitan

Bij de eerste Fashion Rebels workshop ligt een berg spijkerkleding op de grond. Dat is de aanleiding om te praten over het weggooien van kleding. Gemiddeld na zeven keer dragen, komt kleding op de Textielafvalberg. Het grootste gedeelte hiervan wordt ook nog eens verbrand. Dat is slecht voor het Klimaat. Hoe kunnen wij langer genieten van onze kleren? Hoe kunnen wij mode anders consumeren? Hoe vervuilend is de mode productie voor het klimaat? Tijdens het mode maken is er ook tijd om samen hierover te praten. De Fashion Rebels vertellen elkaar over hoe zij het anders omgaan met mode. Bij de gesprekjes blijkt dat de tieners en het creatieve team vaak shoppen bij tweedehands modewinkels om unieke items te vinden. De nieuwste modeparels worden in de workshop trots geshowd. Vintage Rebel Serafina, 12 jaar daagt zichzelf uit om één jaar geen nieuwe kleding te kopen. Rebel Loes maakt van meerdere tweedehandskleding een nieuw kledingstuk. Dit doet zij door blouses of jeans te verknippen en opnieuw in model te naaien. Iedere Fashion Rebel heeft een eigen manier om anders om te gaan met mode.

Online workshops Als er opnieuw een lockdown is, gaat het creatief team online door met workshops geven. Textielchirurgijn Renée van Cootwijk geeft instructie voor het maken van een sierraad vanuit BORO techniek. Een Japanse hersteltechniek met simpele borduursteken. Loes van der Haar maakt filmpjes over hoe te sjabloneren met textielverf. Mode als canvas om in actie te komen voor een betere wereld. Afra Kuipers, modegeschiedenis expert, maakt van een gewone jeans een flairmodel. En zij vertelt een stukje geschiedenis over de oorspronkelijke functie van de flairbroek voor zeemanslieden ofwel matrozen.

Fashion Rebels in actie! Vooraf bij een fotoshoot Fashion Rebels maken de tieners gelijk ook enkele filmpjes voor Secondhand September. Bij de tweede workshop is er een programma voor SDG Action Day (17 Sustainable Development Goals van de VN). Ook zijn de moeders uitgenodigd om hieraan mee te doen. Rebel Meike, 12 jaar en haar moeder Janet

107

ecopolitan

Mensink hadden een spel bedacht om de anderen ongelijkheid te laten ervaren in de mode industrie. Jessica Teeuw, studente Honours College - kwam vertellen over de SDG doelen, haar studie en stages. Ook waren de Tieners uitgenodigd om mee te werken aan een duurzame modeshow op de Dag van de Duurzaamheid. Dit jaar 2021 kwamen de Rebels in actie voor Warme Truiendag. Zij droegen hun denim jasje en mutsen voor extra warmte. Thuis zetten zij de thermostaat een paar graden lager. Recent hebben Rebels en team actie gevoerd voor het Klimaat. Nu aanhaken bij de Week van de Tweedehands Textiel en Fashion Revolution Week 2021. Het modeproject Fashion Rebels was een logisch vervolg op het maken van het ECOPOLITAN magazine #1 (2020). In de eerste editie komen Meike de Vries12 jaar en Serafina van Damme 11 jaar aan het woord. Deze tieners waren de inspiratie voor het modeproject Fashion Rebels. Eerder heb ik een plan geschreven voor in de gemeente Zwolle voor het maken van een circulaire denimstof. Nu een variant, die meer te behappen is.

108

Dit modeproject is mogelijk gemaakt door de subsidie vanuit de Gemeente Zwolle afdeling circulaire economie. Met het modeproject Fashion Rebels wil ik alias Groenkapje een jonge generatie inspireren om anders om te gaan met mode. En hen aanmoedigen bij hun acties voor een betere wereld. De Fashion Rebels zijn maker, model & rebel! ♦

Ecopolitan

Positieve punten door Renée van Cootwijk * Een groot werelds probleem de Textielafvalberg wordt op een leuke manier aan een jeugdige doelgroep gepresenteerd. Er is veel informatie, veel D.I.Y. veel samenwerking en vooral bewustwording van wat er speelt. * De betrokkenheid van ouders bij het project was positief. Meedenken, meedoen en feedback. * Mooi om te ervaren dat de Fashion Rebels geen neus ophalen voor tweedehands kleding of het dragen van eigen producten die ze maakten. Eerder trots en zelfvertrouwen in wat ze hadden geleerd. Bewustwording door vragen te stellen. Wat is er aan textiel voorradig? Wat heb je? Wat kun je er mee? Kleding met elkaar delen en elkaar inspireren. Ondanks Corona toch een nieuw project gelanceerd. Wat zeker uitbreiding en voortzetting behoeft in andere tijden. Voor de tieners het gevoel ervaren dat het textielprobleem geen ver van mijn bed show is, maar dat je deel uitmaakt van het probleem en je er iets aan kan doen.

Ervaring Fashion Rebel Loes van der Haar (twintiger) Na mijn stage bij Map Renes, alias Groenkapje, heeft zij mij gevraagd om mee te werken als begeleider bij het project fashion rebels. Toen zij het concept uitlegde, was ik meteen enthousiast om mee te werken. Het is schrikbarend hoe er weinig tot geen duurzame kleding merken bestaan voor kinderen en jongeren. Het was tijd om dit is onder de aandacht te brengen. Het was ontzettend leuk om te werken met deze doelgroep. Giechelen en kletsen als echte tienermeisjes maar toch allemaal nieuwsgierig, leergierig en eigenzinnig. Zoals het hoort op die leeftijd. Het was een genot om al deze tieners te mogen leren kennen. Ik hoop dat ze deze activistische houding mogen ontwikkelen en verder doorgroeien als echte rebels!

109

ecopolitan

Afra Kuipers zit in het creatieve team van het modeproject Fashion Rebels. Haar belangstelling is bij mode van de vorige eeuw. Als voorbeeld heeft zij een Flairbroek gemaakt van een oude jeans. Zoë Lucas maakt een patchwork ‘Landscape’ van oude jeans. Haar geboorteplaats Tubbergen is de inspiratiebron. Zij is stagiair bij MAPSZ en student Fabrics & Design en loopt stage bij MAPSZ. Ook zij maakt nieuwe mode items van oud textiel.

110

Ecopolitan

Artist Kissi Ussuki

111