De YVG!

YVG!

de

Eenmalige speciale uitgave van het YVG-clubblad ‘de Coach’

Secretariaat YVG, Kerklaan 51, 9751 NM Haren

1 8 62 - 20 1 2

honderdvijftig jaar YVG

YVG-ers opgelet. Heeft u banden nodig, ga hiervoor naar Kuil Banden: Engelberterweg 116, 9723 EP Engelbert. 5% van de opbrengst van uw aankoop komt ten goede aan de jubileumkas van onze vereniging! Neem dus uw lidmaatschap of deze Coach mee als u nieuwe banden aan laat meten!

 2 de YVG!

Colofon De YVG! is een eenmalige speciale uitgave van het YVG-clubblad ‘de Coach’ voor het 150 jarig bestaan van de IJsvereniging Groningen.

De YVG! is samengesteld door en met bijdragen van de redactie van ‘de Coach’, de YVG persclub en de Jeugdcommissie. Tevens extra bijdragen van YVG leden: Herman Meijer, Jacob Hartog, Christel Witmer, Sjoukje Dijkstra.

Speciale dank aan de gast schrijvers Derk Bosscher en Dick Heuvelman.

De YVG! werd vormgegeven door René Lapoutre.

De foto’s : Start Jubileum: Jan van Zweeden YVG loop: Marjo Antonissen Finale poweslide competitie: Aukje de Haan van auksfotos.nl Alfsluitingseizoen Inline skaten: Aukje de Haan van auksfotos.nl en Wim van Hardeveld Fiets 3-daagse: Anko Wieringa en Margot Brettschneider 100 YVG ballonnen: Margot Brettschneider

Inhoud Moi YVG vrienden............................................ 4 Start Jubileum in ALV 2012............................. 5 YVG Jubileumloop op 20 juni 2012.................. 6 Finale Powerslide-competite............................ 8 Interview met Beno Hofman............................. 10 Afsluiting seizoen Inline-skaten........................ 12 Interview met Frits Riemersma......................... 15 Fiets 3-daagse: ATB tocht................................ 20 Fiets 3-daagse: tijdrit...................................... 21 Fiets 3-daagse: Fietstocht 75 km.................... 22 Fiets 3-daagse : Fietstocht 150 km................. 24 Column Dick Heuvelman.................................. 27 100 Ballonnen in de lucht............................... 29 Wat gebeurde er nog meer in 1862?................ 30 De IJVG weerprofeet........................................ 31 KNSB - YVG Marathon..................................... 32 Wak ien Dak.................................................... 33

'Schaatsen in Groningen, 150 jaar IJVG'

Dit is de titel van het Jubileum boek dat YVG ter gelegenheid van het 150 jarig jubileum uitgeeft.

'Schaatsen in Groningen, 150 jaar IJVG, beschrijft de schaatsgeschiedenis en Groningen van af 1862 tot heden.

Op 10 november 2012 wordt het jubileumboek tijdens het officiële deel van het jubileumfeest in Kardinge overhandigd aan burgemeester Rehwinkel van Grongen.

Na overhandiging is het boek op de Jubileumdag te koop in de boekenstal in Kardinge (bij het restaurant). Meer verkoop momenten worden bekend gemaakt op de website Leden betalen een gereduceerde prijs van € 15,00.

In de boekhandel is het boek te koop voor € 19,90.

Het is een uniek boek. Een must voor iedere YVG-er!

de YVG! 3 #

Moi YVG vrienden, Scheuvelen is het mooiste wat der is. As kind leerde ik het van mien Pa, hai haar van dai holten scheuvels en ik ook zukswat. Eerst gingen wie op gracht noast boerderij en loater op kenoal. Wat een machtig mooie herinnern en ik bin ook bliede dat ik het ook aan onze zeuns leert heb.

De eerste keer op Schildmeer mit zo’n lutje jonkje achter die aan, man man wat kin je joe as pa din groots vuilen, puur geluk zeg mor.

Een kameroad van mie doagde mie oet om aan de Noorderrondritten van 1997 mit te doun en dus bin ik ain keer van Termunterziel noar Naaiwol scheuvelt. Zwaait veur de kop en mit een gebroken scheuvel kwam ik terug. Dus ain dag veur de rit op pad om naaie scheuvels te kopen.

Aal scheuvels waren oetverkocht en ik kwam in Loppersum terecht bie een iezerwoaren winkel.

Man haar een poar Vikings veur mie, twaai moaten te groot, mor mooi in deuze. Ik docht dat naaie scheuvels der kloar veur waren, net as ik! Ik haar nog nooit van een ronding heurt en docht dat sliepen al bie Viking gebeurd was...

Op de dag zulf heb ik een bult lol had en toun ik noa 160 km, meer dood dan levend, in de aarms van RTV-Noord collega Janneke Vos viel wis ik dat dit mien sport worden mos. Ik haar geluk, want onze jongens vonden het

ook machtig, dus wie gingen mit het haile gezin noar Kardinge. Gain moment haar ik toun het idee dat het gierend oet de hand lopen zol. Eerst om de week op zundag, toun elke week en oeteindeluk bienoa elke dag. Mit as hoogtepunt een pupillenwedstried van 100m en 300 meter om acht uur ‘s morgens in ...Eindhoven.

Op hoge leeftied (45j) bin ik begonnen mit marathonscheuvelen en ik zag aal dai trainingsplougjes van YVG rondbroezen en dus besloot ik ook mor om doar lid te worden. Vanoaf de eerste dag vuilde ik mie doar hailemoal thoes en ondanks dat het een gigantisch grode club is duuf ik het wel mien cluppie nuimen.

Ik wil alle mitwaarkers van YVG een groot compliment moaken, dat ze het alpmoal zo persoonluk en gezellig moaken, mor dat er zeker hail serieus mit de sport omgoan wordt. Dit heb ik zulf ervoaren, verleden joar vroug trainer mie wat ik in de zummer aal doan haar veur training? Woarhaidsgetrouw vertelde ik hom dat ik ain keer op fiets noar Winschoten goan was noar mien laiverd en dag loater weerom. Ik degradeerde geliek twaai plougen, haha!!!

Ik filiciteer joe en miezulf mit ons 150 joarig bestoan en hoop joa alpmoal nog voak op Kardinge te zain!

Groutnis en achtens Derk Bosscher, Termunterziel ps. Voor de Oelandspraters onder u, ik vind schaatsen en YVG geweldig !!

Derk Bosscher is een bekende YVG-er. Hij combineert zijn werk als akkerbouwer met werk bij RTV Noord. Ook heeft hij nog tijd om marathons te rijden.

4 de YVG!

Start Jubileum in ALV 2012 In de eerste bijeenkomst van de YVG-Jubileumcommissie, ingesteld voor de opzet en organisatie van het 150-jaar YVG Jubileum, kwam het idee op om het feest te spreiden over een periode van honderd vijftig dagen. En dan is het een kleine stap naar een tweede gedachte: we plannen de jaarlijkse Algemene Leden Vergadering (ALV) precies 150 dagen vóór de oprichtingsdatum (10 november 2012).

Aldus geschiedde.

Op maandag 11 juni 2012 (vanwege praktische redenen 152 dagen voor de oprichtingsdatum) klonk in de Schakel in Oosterhoogebrug tijdens de ALV het startschot voor een feestperiode van 150 dagen. Het 150-jarig jubileum kon de aanwezigen niet ontgaan.

De grote zaal was versierd met onze speciale Jubileumvlaggen.

De gebruikelijke koffie met koekje werd dit keer vervangen door koffie met YVG-GEBAK (opgesierd met een marsepeinen bovenlaag waarin de YVGjubileumvlag was weergegeven: zie foto).

Na de pauze presenteerde de voorzitter van de Jubileumcommissie (Bart Muntjewerf) het feestprogramma en werd de ALV afgesloten met een feestelijke borrel.

Het YVG-Jubileumfeest is van start!

de YVG! 5 #

Jubileumloop 20 juni 2012

Traditiegetrouw organiseert de activiteitencommissie op de derde woensdag in juni de jaarlijkse YVG loop in het Stadspark. Dit jaar was de YVG-loop de eerste sportieve activiteit rondom het 150 jarig bestaan van YVG. Daarom waren er ook leden van andere Groningse schaatsverenigingen uitgenodigd om met ons mee te lopen.

De voorbereiding Woensdag 20 juni, de laatste lentedag, was het dan zover. De eerste sportieve jubileumactiviteit: de YVG-Jubileumloop. Gelukkig waren de weergoden goed gestemd:, ja het was waarachtig droog weer! Om 18 uur werd begonnen met de laatste voorbereidingen voor de loop. Henk Pater trok net als voorgaande jaren het Stadspark in om met linten het parcours uit zetten. Vanaf de par-

6 de YVG!

keerplaats bij het Scholten monument werden alle benodigdheden naar de start in het Stadspark gesjouwd: de nieuwe YVG vlaggen met het jubileumlogo, watercontainers en emmers water met natte sponzen, flessen ranja, snoep, zelfs een ladder om het startdoek op te hangen en niet te vergeten... de klok. Al met al een hele “verhuizing” voor een uur durende loop. Gelukkig kregen we extra hulp van actieve leden die

meehielpen met het sjouwen en ophangen van vlaggen, ballonnen en ook met het uitdelen van sponzen en water tijdens de loop.

Zelfs Wim, op vakantie in IJsland, hielp mee, door “reminders” te sms-en! Ruim op tijd hing en stond alles op z’n plek.

De start met ballonnen Na het “inlopen” verzamelden alle lopers zich bij de start.

Om 19.00 uur loste YVG-voorzitter Frans Siero het startschot door 10 ballonnen door te prikken. De klok werd gestart en daar gingen zo’n 50 YVG lopers. Getrainde lopers, ouders met kinderen en de gelegen-

heidslopers. Allemaal in hun eigen tempo, met eigen schema, of gewoon heel relaxed zelf bepalend hoeveel rondjes het zouden gaan worden. Niets moet, behalve misschien dan van jezelf. Uiteindelijk laat de klok de behaalde tijd zien.

Vele natte sponzen vonden hun weg richting druipende gezichten net als de bekertjes water. Sommige lopers hielden het tempo er in opperste concentratie goed in, anderen namen even een break en besloten uiteindelijk toch voor nog een rondje te gaan. Enkele “diehards” liepen door tot het einde, maar om 20.00 werd de klok uitgezet en was het uitpuffen en bijtanken.

Gelukkige boel na afloop Voor iedereen was er echte Groninger limonade en “buitenaardse” reepjes om de vocht- en energiereserves weer aan te vullen. Ook dit jaar was het na afloop dan ook weer een gezellige boel.

De YVG-loop kent geen winnaars of verliezers en zijn er geen bekers of medailles te verdelen, toch hadden we wel een aantal ludieke “prijsjes” voor de meest opmerkelijke lopers, zoals de pechvogel, de gewonde loper, (Jan (EHBO) van Zweeden hoefde er niet aan te pas te komen) en de stoerst uitziende loper. De loper met de meeste rondjes op z’n naam verdiende natuurlijk ook

wel een beloning. Bovendien kregen alle lopers een herinneringsvaantje met de opdruk “150 jaar YVG”.

Nadat alle lopers het veld hadden verlaten en huiswaarts waren gekeerd, werd het parcours weer afgebroken en alles netjes opgeruimd. Het stadspark lag er weer bij alsof er niets gebeurd was. Mede door de inzet van alle vrijwilligers kunnen wij, hopelijk net als de lopers, terugkijken op een geslaagde activiteit. En wie de loop nog eens terug wil zien: gelukkig hebben we de prachtige foto’s nog, gemaakt door Marjo Antonissen.

Christel Witmer, Activiteitencommissie

de YVG! 7 #

Finale Powerslide-comp

Op 5 september j.l. kwamen veel inline-skaters naar Ten Boer om de finale te rijden van de Powerslide-competitie, de regionale wegcompetitie voor jong en oud. Een finalewedstrijd is al bijzonder, maar deze wedstrijd was dit helemaal omdat het in het teken stond van de het 150 jarig jubileum van YVG. Het startschot werd gelost door Frans Siero, de voorzitter van YVG en een heus dweilorkest zorgde voor een ontspannen en feestelijk sfeertje.

Pupillen jongens en meisjes: goed gereden Bij de pupillen 4 stonden drie meisjes aan de start. Kimberly de Lange (Lindenoord) kreeg na twee afstanden de gouden

 8 de YVG!

medaille omgehangen. Mayke Vriesinga (IDS), die helaas viel op de eerste afstand, won zilver en Donna Noor Gemser (De Draai) won brons. Kimberly werd ook eerste in de competitie.

Queeny de Lange (Lindenoord), ging met dezelfde prijzen naar huis bij de meisjes pupillen 3 als haar zusje. Suze Kingma (YVG) werd 2e in het dagklassement. Bij de jongens in deze categorie nam Peike Joeri Gemser (De Draai) de leiding, voor Lorenzo van Bruggen (YVG). Dit was ook de uitslag van de competitie.

Bij de pupillen 2 waren Maaike Verweij (De Draai) en (de jarige) Bas Gierman (YVG) de sterkste, vandaag en over de hele competitie.

etitie in Jubileumsfeer

Maya de Jong (De Draai) was de snelst rijdende pupil 1, maar omdat ze niet alle wedstrijden gereden had, ging de competitiebeker naar Tessa Oudman (YVG). Elmira Ferwerda, ook van YVG, werd 3e. Bij de jongens ging de overwinning en de beker naar Koen Gierman (YVG), gevolgd door clubgenoot Marnix Joustra.

Kadetten strijden om de prijzen De kadetten meisjes, Gerline Krediet (Staphorst) en Kirsten Joustra (YVG) hielden elkaar vandaag goed in de gaten.

Maar de beresterke Gerline, Nationaal Kampioen Marathon 2012, was sneller in de premie- en eindsprint. Marloes Groeneveld werd 3e in het dagklassement, maar werd wel kampioen van de competitie. Bij jongens in deze categorie liet Wander de Boer (IDS) zien dat hij de sterkste was in de finale-wedstrijd en in deze competitie, gevolgd door Arno Kruims (De

Draai) en Ruben Marinus (IDS).

Overmacht en demarages Bij de senioren en junioren dames bepaalden Sharon Hendriks, Mariet Bakker, Astrid Schuitema (alle drie YVG) en Janita Krediet (Staphorst) het tempo. Sharon won met overmacht bij de junioren dames en won hierdoor ook het klassement. Bij de dames werd Janita 1e en Mariet 2e.

In het klassement was deze verdeling net andersom.

Na de dames stonden de C-rijders, de junioren en de Masters aan de start. Een spectaculaire wedstrijd met meerdere demarrages door bijvoorbeeld Albert Bakker (Master, YVG) en Stefan Crediet (C-rijder, YVG). Uiteindelijk bleken de C-rijders en de junioren de sterkste het wedstrijdveld, zij bezetten in de overall uitslag het podium. Stefan Crediet won, voor Maikel van Putten en Marco Hagedoorn (de Draai).

Bij de Masters won Geert Kruims (de Draai), voor Albert Bakker en Eelke Turkstra (IDS). Het eindklassement was gesplitst in 40+ en een 50+ bij de Masters.

Bij de 40 + Masters won Geert Kruims voor Eelke Turkstra en Gerald Bos. Bij de 50+ won Jacob Drent (YVG) voor Albert Bakker en Meint Beukema de regio-cup.

Ook de C-rijders en de junioren heren hadden een apart algemeen klassement.

Deze luidde als volgt: bij de C-rijders won Stefan Crediet voor Justin van Zutphen (de Draai) en Peter Tuinier (YVG).

Grote verschillen Bij de junioren heren was de strijd al voor de wedstrijd gestreden. De verschillen waren zo groot dat het podium niet meer kon veranderen. Hier won Marco Hagedoorn voor Martijn Hoeksema en Arjan Kramer.

Sjoukje Dijkstra, afdeling Inline-skate

de YVG!  9 #

Interview met Beno Hofman auteur YVG Jubileumboek

Beno Hofman, de stadshistoricus van Groningen, heeft zijn monnikenwerk erop zitten: het uitvlooien van de 150-jarige geschiedenis van onze club. Ter gelegenheid van het lustrum kreeg hij van de YVG de opdracht een boek te schrijven dat in november verschijnt. Het is voor leden tegen een aantrekkelijke korting te koop (zie berichten elders in DE YVG). Over de geschiedenis van de YVG houdt Beno Hofman op 10 november ook een lezing. ’s Middags om 17.00 uur. De Coach had alvast een gesprek met de auteur.

Je bent zelf geen schaatser, of wel?

Nee, eigenlijk niet. Ik ben meer een voetballer en een hardloper. Ik heb zelfs een tijdje gedacht dat ik maar beter niet meer moest gaan schaatsen. Ik had ook alleen maar heel oude lage noren. Maar in de afgelopen winter, met dat prachtige natuurijs, kreeg ik toch weer de kriebels en heb ik heel wat af geschaatst op het Paterswoldse meer. En voor de komende winter koop ik zeker nieuwe schaatsen.

Was het een leuke klus, het schrijven van de geschiedenis van de IJsvereniging Groningen?

Het was een hartstikke leuke klus. En ik ben ook heel tevreden over het resultaat.

Het is een veel breder boek geworden.

Het gaat niet alleen over de geschiedenis van de club, maar ook over schaatsen in Groningen, over schaatsklassiekers, kortebaanwedstrijden op natuurijs, over schaatsfabriekjes, enz.. En eigenlijk, omdat

10 de YVG!

de YVG een heel prominente rol speelde in Nederland, is het ook een deelgeschiedenis geworden van de nationale schaatshistorie. Ik schreef het boek overigens samen met Kirsten Otten. Mijn neef Elzo Hofman, van uitgeverij In Ontwerp, tekende voor de schitterende vormgeving.

Wat is die prominente rol van YVG precies?

In de eerste plaats is YVG natuurlijk een van de oprichters van de KNSB geweest. En verder zie je het vooral aan het grote aantal belangrijk schaatswedstrijden, nationale en internationale, dat er in Groningen werd georganiseerd. Allemaal het gevolg van de uitstekende contacten van YVG-ers met de KNSB. Wat is de belangrijkste ontwikkeling in de geschiedenis van YVG geweest?

De YVG was van oudsher een van de vele natuurijsverenigingen in Groningen. Je moet

je voorstellen dat het verenigingsleven van die ijsclubs in de zomer en in kwakkelwinters helemaal stil lag. En ook vroeger waren er meer winters zónder dan mét ijs. Alleen bij vorst kwamen die verenigingen tot leven. Voor het gros van de dorpse schaatsen ijsverenigingen geldt dat nog steeds. De YVG was aan het eind van de jaren 1960 op sterven na dood: het ledental belandde onder invloed van een hele serie kwakkelwinters op een historisch dieptepunt.

De grote omslag kwam toen er in het Stadspark, in 1970, een kunstijsbaan werd aangelegd. Aanvankelijk was er binnen de YVG de paradoxale angst dat het met de animo om lid te worden van een schaatsvereniging dan wel helemaal gedaan zou zijn, maar het tegendeel was waar. De vereniging maakte juist een spectaculaire groei door en is nu de oudste nog bestaande sportvereniging in Groningen, en één van de grootste ijsverenigingen in Nederland. Dat komt ook omdat de IJVG op een gegeven moment koos voor de langebaan.

Er was vroeger echt een strijd over de vraag of schaatsen een kortebaan- of een langebaansport was. De KNSB koos voor de langebaan. Daar was de internationale concurrentie – gek genoeg onder invloed van schaatsers uit Engeland. De clubs die kozen voor de kortebaan hebben het pleit

Fotograaf: Robert van der Molen

simpelweg verloren en leiden – tot op de dag van vandaag – een sluimerend bestaan als natuurijsclub die maar af en toe uit de zomerslaap ontwaakt.

Hoe komt het eigenlijk dat Groningen, ondanks de YVG, toch veel minder een schaatsprovincie is dan bijvoorbeeld Friesland?

Wat een rol zou kunnen spelen is dat er natuurlijk meer meren en waterwegen zijn in Friesland. Maar veel belangrijker, dunkt me, is dat Friesland, met al die dorpje en kleine stadjes, gewoon iets meer een plattelandsprovincie is. En dat past bij het schaatsen dat het ook meer van plattelanders dan van stedelingen moet hebben.

Wat voor mensen waren dat eigenlijk, die YVG-ers van vroeger?

Door de bank genomen was sporten op niveau vroeger iets voor de elite. Dat was in het schaatsen niet anders. Clubkampioenen speelden niet zelden ook in het eerste van voetbalvereniging Be Quick bijvoorbeeld.

Niet omdat ze nou van die fantastische sporters waren – dat ook wel – maar vooral omdat ze de tijd en het geld hadden om veel aan sport te doen. Voor de YVG gold dat nog extra: dat was een licht-elitaire club. Lange tijd ook met wat hogere lidmaatschapsprijzen. Voor de gewone stadjer of ommelander was schaatsen ’s winters een vervoermiddel en je deed het voor de gezelligheid op natuurijsbaantjes, om een

partner te vinden bijvoorbeeld. Later was schaatsen als wedstrijdsport wel een typische volkssport. Net als voetbal.

Wat ga je nu doen, nu het schaatsboek af is?

Ik ben ondertussen begonnen aan het schrijven van de geschiedenis van het pand waar Toevluchtsoord, het opvanghuis voor mishandelde vrouwen in Groningen, in is gevestigd. Binnenkort ga ik aan de slag met de geschiedenis van de verenigingsgebouwen van studentencorps Vindicat. Dat boek moet klaar zijn als hun nieuwe sociëteit, op de hoek van de Grote Markt, opent.

Herman Meijer, YVG correspondent

de YVG! 11 #

Afsluiting seizoen Inlin Zaterdag 15 september werden de laatste rondjes van het seizoen 2012 op de skeelerbaan van Ten Boer gereden. Er werd gestreden voor de clubkampioenschappen 2012. Dit jaar was het extra feestelijk door de aanwezigheid van een groot springkussen, ter ere van het jubileum van YVG.

Wedstrijden jeugd: Het was weer genieten om de jeugd te zien rijden. Als ik er aan terugdenk, schieten er weer meerdere herinneringen van deze dag door mijn hoofd: De kleine Remon Tamminga (pupil 4), die over de baan suist. Evi Gelling en Eva van Melle (pupil 3) die buiten de baan elkaar dikste vriendinnetjes zijn, maar op de baan elkaars grootste concurrenten. Joyce Lutjeboer, Talitha Bouwman en Robin Nijnuis (allen pupil 3), die nog niet zo lang bij YVG trainen en nu al zo goed meerijden! Jenning de Boo (pupil 3) die met zijn soepele heupbeweging als een raket tussen de pionnen door rijdt. Erben Koopmans (pupil 3) die steeds beter wordt op

 12 de YVG!

ne-skaten 2012

de langere afstanden! De grote groep pupillen 1 jongens die aan de start stond!

En tot slot: wie is die hoog blonde jongen bij de pupillen 1, Jorn Holwerda, die volgens mij nog maar 2x meegetraind heeft? Als hij nu al zo met de groep meerijdt, hoe rijdt hij dan als hij een heel seizoen meetraint?

Na de 3 afstanden werd de einduitslag opgemaakt. En de volgende kinderen mogen zich Clubkampioenen 2012 noemen: Pupillen 4: Remon Tamminga Pupillen 3: Eva van Melle en Jenning de Boo Pupillen 2: Claudia Hof en Bas Gierman Pupillen 1: Elmira Ferwerda en Koen Gierman

Kadetten: Kirsten Joustra en Brian Smit Marathon en Toertocht: Na de wedstrijden voor de jeugd werd de marathon en de toertocht gereden. Tussen de ouderen reden eerst ook jeugdleden mee, die nog niet moe genoeg waren. Met name Brian Smit, Marnix Joustra, Daan Gelling en Koen Gierman lieten zien heel wat in hun mars te hebben. Petje af, we houden ze in de gaten voor de toekomst!

Bij de dames werd de marathon gewonnen door Mariet Bakker. Bij de heren ging het goud naar Roelof Koops. En bij de masters won Albert Bakker. En omdat hij tijdens deze allerlaatste kilometers

van het seizoen nog lelijk ten val was gekomen, ging Albert ook nog met de pechprijs naar huis.

BBQ En na gedane arbeid was het tijd voor de barbecue. Het was lekker, gezellig en wat hebben we het getroffen met het weer!

Tot volgend jaar op de skeelerbaan in Ten Boer!

Foto’s Aukje de Haan heeft mooie foto’s gemaakt van de hele dag. Om deze te bekijken auksfotos.nl.

Sjoukje Dijkstra, Afdeling Inline-skaten

de YVG! 13 #

14 de YVG!

Van Sterke Yerke & Noorder Rond Ritten (maar dan zwemmend)

Interview met Frits Riemersma, YVG lid

de YVG! 15 #

Ik ken Frits Riemersma nu zo’n vijfentwintig jaar. Ik heb met hem gesport, ik heb met hem in gewestelijke en regionale Technische Commissies Marathon gezeten. Door de IJsvereniging Groningen werd mij gevraagd om speciaal voor IJVG’s jubileumglossy Frits te interviewen. Ik maakte een afspraak met Frits voor vrijdag 5 oktober jl. Bij hem op het werk, het Maartens College in Haren.

Ik arriveerde rond twaalven in de leerfabriek met 1.500 leerlingen. Het was net middagpauze. Jongens, wat een gekrioel! Alles en iedereen dartelde kriskras door elkaar heen, gilde, krijste en wat dies meer zij. Niemand nam de moeite om een stap opzij te doen. Ik heb de school twee maal doorkruist, doorschuifeld, eer ik de receptie in de smiezen kreeg.

De receptioniste van dienst plantte mij in de lerarenkamer, te midden van de lunchende leerkrachten. Ook daar was iedereen volstrekt met zichzelf en de eigen dingetjes bezig. Als bezoeker was je gedoemd in de massaliteit te verdrinken in volstrekte anonimiteit ...

Sterke Yerke Hoe goed ken je iemand. Ik meende Frits Riemersma te kennen als een bevlogen sportman, triatleet en schaatser. In zijn werkkamer drukte Frits, nadat hij mij uit de lerarenkamer had weg geplukt, mij achteloos een DVD in handen: “Bekijk dit thuis maar eens.” Ik nam de DVD zonder na te denken in ontvangst en deed het interview.

Een paar dagen later, thuis, waagde ik mij aan de DVD. Meteen besefte ik, dat ik de uitwerking van het interview, zoals ik dat voor ogen had, rigoureus kon ombatterijen.

Hoe goed ken je iemand. Voor mijn werk zit ik onder meer in de molenwereld (watermolens, korenmolens, er is zelfs een houtzaagmolen bij). In Woltersum was een aannemer en mole-naar Tom Krabbendam.

Toen afgelopen voorjaar Tom plotseling kwam te overlijden, bleek, dat hij de roemruchte gitarist was van de legendarische band The Outsiders uit de zestiger jaren.

De ouderen onder u weten drommels goed waarover ik het heb: die Amsterdamse band met Wally Tax. In de hele molenwereld wist niemand van dit verleden van Tom! Zo is het ook met Frits. Het verhaal van Frits Riemersma is niet dat van de schaatser of de triatleet, oh nee. Het verhaal van Frits Riemersma is dat van de Sterke Yerke! Ook weer bij de ouderen onder u zal een

16 de YVG!

lichte herkenning naar boven komen. Sterke Yerke, was dat niet iets met een vlot? Het was destijds in ieder geval Wereldnieuws in Nederland. Radio en TV berichtten erover, de DVD die Frits me gaf was ook van de omroep Veronica.

In de jaren zeventig van de vorige eeuw werd een groep mannen uit Leeuwarden geïnspi-reerd door de avonturen van de Noorse antropoloog Thor Heyerdahl (19142002), die vanaf 1947 met het houten vlot Kon-Tiki de wereldzeeën bevoer. De Friezen besloten zelf een vlot te bouwen. Onder de avontuurlijke Friezen was Frits Riemersma, geboren op 31 december 1951 in Groningen, opgegroeid in de Friese hoofdstad.

Het eerste bouwsel, de Sterke Yerke I, zonk midden op de Noordzee. Het tweede exem-plaar, de Sterke Yerke II, overleefde de oversteek naar Londen. Bij beide vaarten behoorde Frits niet tot de bemanning.

Wel was hij één van de vier opvarenden van de Sterke Yerke III, die in 1978-1979 via de Canarische Eilanden de Atlantische Oceaan overstak naar Curaçao. Maanden zijn ze onderweg geweest, geteisterd door ziekte en blessures. De DVD geeft een schitterend relaas.

In het zicht van het einddoel, op zestig zeemijlen van Curaçao, verging het vlot: het liep op de rotsen van Bonaire. Frits, die Biologie gestudeerd had, nam onderweg watermonsters om aan te tonen hoezeer de zeeën bevuild werden door de scheepvaart, die hun overtollige olie-resten gratis op zee lozen, in plaats van ze tegen hoge kosten af te leveren in de haven-steden.

Diverse pogingen werden ondernomen om het vlot, dat op 50 meter diepte lag, te lichten, alle zonder resultaat. Zes jaar later, in 1985, werd het vlot met behulp van luchtzakken alsnog naar boven gehaald. De laatste zestig zeemijlen werden afgelegd. Frits was er wel bij, maar voer deze keer niet mee. Op Curaçao wachtte een groots onthaal. De prefect sprak: “Jullie hebben het gehaald, zij het met enig oponthoud op Bonaire.”

de YVG! 17 #

Een jongensdroom, die je je hele leven bij je houdt. Nog steeds geeft Frits lezingen.

Onder-tussen is hij benaderd door een producent uit Amsterdam, die een speelfilm wil maken. Er wordt dan een Sterke Yerke IV gebouwd, en de oorspronkelijke bemanning moet de acteurs van adviezen voorzien. Ik ben benieuwd!

Zeg nou eens eerlijk: wie kende deze story van Frits? Ik niet! En ik dacht hem al vijfentwintig jaar te kennen.

Gezinsleven Frits heeft de lerarenopleiding Biologie gevolgd. Hij werd leraar Biologie. Als zodanig raakte hij verzeild bij de Hortus Botanicus in Haren. Frits studeerde in Groningen, woonde vijf jaar in Tolbert en vestigde zich daarna in Haren, waar hij nog altijd woonachtig is. In de vakanties werkte Frits in kroegen (o.a de Dammesaan) op Terschelling. Daar leerde hij Greetje uit Coevorden kennen. Het klikte, en de twee werden een paar. Greetje is lerares Frans.

Midden jaren tachtig zijn Frits en Greetje een jaartje in Frankrijk geweest. Aan de Côte d’Azur, in de buurt van Antibes, werkte Frits voor Cordis katheters. Greetje raakte zwanger en de twee gingen terug naar Nederland, naar Tolbert. Frits: “Als Greetje niet zwanger was geworden, waren we nooit meer uit Frankrijk terug gekomen!”

Uit het huwelijk kwamen twee kinderen voort: dochter Rosanne (nu 24 jaar)

18 de YVG!

en zoon Thijs (22 jaar). Rosanne studeerde Chinologie, ze leest en schrijft Chinees.

Ze werkt en woont nu op Bali. Thijs woont in Amsterdam, waar hij tandheelkunde studeert. Thijs roeit op de Bosbaan bij de roeivereniging Skøll op hoog niveau. Op 1 juli jl. werd hij met de lichte acht Nederlands Kampioen. En hij heeft net een contract getekend bij de OTC in Amsterdam.

(Olympisch Trainings Centrum). De appel valt warempel niet ver van de stam.

In 1988 werd Frits leraar Biologie aan het Maartens College in Haren. Frits legde echter ook interesse aan de dag voor computerzaken. Inmiddels is hij nog een beetje leraar, maar voor-namelijk websitecoördinator. Vol trots toont Frits mij de voorpagina van het Dagblad van het Noorden van maandag 2 juli jl., waarop louter kampioenen staan afgebeeld. Frits heeft één kampioen weg gehaald en vervangen door een foto en een artikeltje over zoon Thijs, die dat weekend Nederlands Kampioen is geworden. Het is net echt!

De sportman Sporten heeft Frits altijd al in het bloed gezeten. In 1966 was hij de snelste loper van de middelbare school. Een jaar later won hij met z’n school de voetbalbeker van alle Friese scholen. In 1973 werd hij met Leeuwarder Zwaluwen kampioen in de tweede klas zaterdag-voetbal. In 1975 zat Frits in de Leeuwarder en de Friese voetbalselectie. In zijn studietijd in Groningen

speelde Frits met Oranje Nassau in de hoofdklasse zaterdagvoetbal.

Op Bonaire hoorde Frits, dat de Elfstedentocht doorging. Dat was in 1985. Als de wiede-weerga kocht hij toen een racefiets, waarmee hij op Bonaire rond racete.

Hij vloog terug naar Nederland en reed de Elfstedentocht als toerrijder uit. Daarna is het écht begonnen. In 1986 schaatste hij weer de Elfstedentocht. En hij werd lid van de IJsvereniging Groningen.

Het duurde zo’n vier en een half jaar, voordat Frits een beetje begon te schaatsen. Hij reed marathons en af en toe langebaan. In Frankrijk begon Frits met de triatlon. In 1989 won hij de triatlon van Zwiggelte, in 1990 de triatlon van Harlingen. Hij is veelzijdig, dat moet ook wel als je aan triatlon doet. In 1992 fietste Frits de Alpe d’Huez op in 48 min. 19 sec. In 1994 werd hij derde in een wielren-cyclosportieve in de Zuid Franse Alpen. In 1995 is Frits als eerste boven op de Praloup, nadat hij Belgische amateurwielrenners uit het wiel heeft gereden.

In 1997 reed Frits de wedstrijd van de Elfstedentocht. Hij miste het kruisje, hij arriveerde twee minuten na het verstrijken van de tijdlimiet. Oorzaak: val met schouder uit de kom. Die winter schaatste Frits ook de Noorder Rond Ritten, de Old­ ambtrit, de Hollands Venetiëtocht en de Noordwesthoek Marathon, allemaal natuurijsklassiekers (wedstrijden).

In 1989 ging Frits, samen met IJVG-er Jacob Hulshof, voor het eerst mee naar de Weißensee. Hij raakte daaraan verslaafd, want sedertdien gaat hij elk jaar.

Drie jaar achter elkaar kwam hij als eerste binnen in de toertocht over 200 km op de Weißensee. Toen altijd in gezelschap met zijn vaste schaatsmaat Sjoerd Westerling (ook IJVG-er). In 1998 won hij er de Snelle Toer, een wedstrijd over 200 km in 6.13.50 met 1.300 man (en vrouw) aan de start. Op kunstijs heeft Frits in zijn sportcarrière eens een C-marathon gewonnen op het IJsstadion Stadspark. In Kardinge won hij een veteranen-marathon. Nu rijdt hij nog de marathons van de regio Noordoost en die van het Gewest Groningen.

Ski-instructeur Frits was altijd al een liefhebber van skiën. Vanaf 1989 organiseert het Maartens College met de Krokusvakantie jaarlijks een skischoolreis. Frits gaat dan als begeleider mee. Na enkele jaren behaalde Frits het skidiploma en mocht hij zich skileraar (Anwärter in het duits) noemen. Sedertdien fungeert hij als skileraar bij de jaarlijkse schoolreizen.

Triatlon Allengs bekwaamde Frits zich meer en meer in de triatlon. In de wintertriatlons van Assen en Inzell eindigde hij bij de eerste twintig. In het jaar 2006 won hij verschillende wielertijdritten in Noord Nederland. Een jaar later behaalde hij de Europese titel crosstriatlon. In het succes-jaar 2008 werd Frits Nederlands Kampioen triatlon, run-bike-run, crosstriatlon en winter-triatlon. In 2011 deed hij mee aan de triatlon Alpe d’Huez. In 2012 werd hij voor de tweede keer Europees Kampioen crosstriatlon, deze keer in Kijkduin. Al deze titels behaalde hij uiter-aard in zijn leeftijdcategorie.

Al twintig jaar houdt de triatlonclub van Frits, GVAV Triatlon, jaarlijks een fietsweek in de Franse Hautes-Alpes. Men bivakkeert dan in de regio Bourg d’Oisans, Briançon, Gap, Barcelonnette. Daar worden dan verharde en onverharde bergpassen tot boven 2.500 m beklommen, zoals

de Col de la Bonette (2802 m), de Col de Parpaillon (2645 m), de Col Agnel (2.744 m), de Col de l’Iseran (2.770 m) en de Col du Galibier (2.646 m).

De bestuurder Frits maakte sites voor gewestelijke en regionale Technische Commissies. Zodoende kwam hij rond 1995 in de GTC Marathon van het Gewest Groningen terecht, en in de RTC Mara-thon van de regio Noordoost. De site van de Regio Noordoost wordt nog steeds door Frits beheerd.

De gewestelijke site is zo’n zes jaar geleden overgegaan naar de algehele gewestelijke site van Daan Brand.

Ook bij GVAV Triatlon zette Frits een site op. Dat leidde ertoe, dat Frits in 2006 voorzitter van GVAV Triatlon werd, een functie, die hij tot op heden bekleedt.

GVAV is een zogeheten omnivereniging, binnen welke aan meerdere takken van sport kan worden gedaan.

Noorder Rond Ritten, maar dan zwemmend In 2010 vierde GVAV Triatlon het 25-jarige bestaan. Frits was voorzitter, en dus moest er iets bijzonders op het programma komen. Men besloot tot het verzwemmen van de Noorder Rond Ritten in estafettevorm. In samenwerking met de gelijknamige IJsvereniging werd het evenement opgezet. ’s-Vrijdags werd rond het middaguur de eerste zwemmer te water gelaten. Twee dagen later, zondag tegen vijven, was het karwei voltooid. Maar liefst 54 GVAV-triathleten volbrachten de 160 km zwemmend in estafettevorm. De publieke belangstelling was aanzienlijk, de pers was goed vertegenwoordigd. Via de internetsite, en daarin had Frits natuurlijk weer zijn hand, konden de triatleten ‘van meter tot meter’ worden gevolgd.

Tot slot Frits Riemersma straalt nog steeds een vitaliteit uit van heb-ik-jou-daar. Hij oogt nonchalant en komt over als een levensgenieter: “Niets hoeft, alles mag. Ik doe maar wat, ik ben niet op geld of carrière belust. Ik doe wat ik leuk vind. Als ik maar gelukkig ben. Morgen is er een run-bikerun in Assen. Als ik zin heb doe ik mee, anders niet.”

Maar dan vraag ik hem naar zijn ambities.

Zijn ogen twinkelen: “Ik wil graag een keer Wereld Kampioen crosstriatlon en triatlon worden! En natuurijsmarathonkampioen op de Weißensee, maar dat laatste zal er wel niet meer inzitten.” Het bloed kruipt waar het niet gaan kan.

Bennie Kluiter, YVG correspondent.

de YVG! 19 #

Jubileum fiets 3-daagse

15 De ATB-marathon Zondag 23 september 2012 werd de YVG Jubileum fiets3-daagse afgesloten met een ATB-marathon. Het was een tocht van 90 km waarin drie proeven waren opgenomen.

Eén van de proeven was het beklimmen van de Kardinger bult. Om 7.45 werd er vertrokken vanuit het Stadspark in Groningen, daar waar ooit de YVG-ijsbaan was. En ‘s middags om ongeveer 14.15 werd er op de zelfde plaats gefinisht. Van de marathon is een klassement opgemaakt.

punten 1 2 3 4 5 6 7 8

Erik Julsing Rick Strating Bennie Zwartenkort Klaas Beenes Jacob Drenth Bert Huizinga Chico Bolt Koos van Houten

25 19 16 13 4 1 -

Eindklassement van de fiets 3-daagse: 1 2 3 4 5 6

20 de YVG!

Erik Julsing Bennie Zwartenkort Rick Strating Klaas Beenes Jacob Drenth Chico Bolt

De tijdrit

Naam

Tot. Tijd

1 ronde

3 ronden

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Johan Knol Harrie Doesburg Kay Thijs de Vries Rense Veenstra Erik Julsing Bennie Zwartenkort Jacob Drenth Rick Strating Rob Bakels Herman Meijer Eefco Klungel Chico Bolt Klaas Beenes Ids Klijnsma Vincent Oudshoorn

8:32.626 8:38.207 8:56.246 9:13.387 9:13.821 9:32.450 9:33.844 9:35.359 9:40.234 9:48.886 10:01.943 10:05.672 10:14.701 10:15.150 10:18.365

2:02.238 2:04.180 2:13.269 2:13.747 2:15.180 2:15.728 2:18.031 2:15.356 2:17.665 2:21.540 2:20.361 2:23.705 2:27.619 2:19.486 2:28.982

6:30.388 6:34.027 6:42.977 6:59.640 6:58.641 7:16.722 7:15.813 7:20.003 7:22.569 7:27.346 7:41.582 7:41.967 7:47.082 7:55.664 7:49.383

de YVG! 21 #

Jubileum fietstocht, 75 km.

15

Verslag van een barre tocht Het is zaterdagmiddag 22 september en ik zit lekker onderuitgezakt achter mijn laptopje. Ik ben blij dat ik zit, mijn benen omhoog. Vereerd dat ik een verslagje mag schrijven van deze barre tocht in ons mooie Glossy Coach. Ik weet niet of iedereen met mij eens zal zijn als ik spreek van een barre tocht, maar toch voelt dat nu nog wel even zo.

Een barre tocht?

Het begon al vanochtend. De regen kwam in bakken uit de hemel. Maar op de bui-

 22 de YVG!

enradar zag het er naar uit dat de grootste bui rond 9 uur wel over zou zijn, alleen hier en daar nog een klein buitje. Kwestie van

pech of geluk als je die op je hoofd krijgt.

Dus het begon al vanochtend, wat moeten we aan? Korte broek? Lange broek?

Korte mouwen? Lange mouwen? Windbreker? Regenjack? Mouwtjes mee? Beentjes mee?

Vroeger was het allemaal veel simpeler, dan had je al die moderne kledij niet. Ik heb de tijd nog meegemaakt dat ik in een

kriebelende acryl Agu fietsbroek met echt zeem fietste en gewoon een katoenen tshirt. Beter was er niet, althans niet in mijn omgeving. Maar even terug naar de dag van vandaag. Na een infietstocht van 9 km van mijn huis naar Kardinge werden we hartelijk en vrolijk ontvangen door Margot en Wim bij hun ‘YVG-mobiel home’.

Onder het afdakje allerlei lekkernijen en

drinken. Maar ja zo aan het begin van de tocht, net een ontbijt achter de kiezen nog maar even niet. De 150 km bleek al vertrokken. Ik sloot mij aan bij groep 2, voor de 75 km. Althans zo was mij in de mail mede gedeeld. Deze zou gemiddeld 26 km/uur rijden!

Groep 2 bestond uit zo’n 25 mensen, zowel vrouwen als mannen, hoewel de man-

nen wel in de meerderheid waren. Leuk om eens te fietsen met die mensen waar je normaal altijd mee schaatst.

Flink tempo en opletten!

Al snel zat het tempo er flink in. Dichter bij de 30 km/uur dan bij de 26 leek mij. Tja mijn km teller was kapot dus hier heb ik geen harde gegevens over.

de YVG! 23 #

Flinke tegenwind, na iedere bocht moest ik mijn best doen om weer bij te komen.

Wat dat betreft is fietsen net als schaatsen, als je achteraan hangt dan is de kans groot dat je moet harmonica-en, en dat is doodvermoeiend. Nog een vergelijking met schaatsen, fietsen doe je met je hoofd en schaatsen ook. Continu opletten wat er voor je gebeurt, auto’s, paaltjes*, hobbels in de weg, plassen, takken op de weg, overstekende poezen, tegenliggers, inhalers enz...enz... Gelukkig is hier een heel fietsjargon voor met bijbehorende tekens.

Het lukt mij niet altijd om in dit soort situaties mijn hand van het stuur te halen en ermee te gaan wapperen om achter mij te waarschuwen. Dat is dan weer een voordeel als je (bijna) achter zit, dan hoeft dat niet zo nodig.

Wat heb ik zoal voorbij zien flitsen: de brug langs de spoorlijn over het van Starkenborghkanaal. Wierum, Wierumerschouw, Oostum, Garnwerd. In Garnwerd in het weiland weer die prachtige YVG-jubileum banners en weer volop lekkers onder een party tent. Die party tent bleek later zeer belangrijk te zijn, want op dit punt kregen we toch een hoosbui. We hadden al vol bewondering gekeken naar de mooie regenboog. Zon was dus ook in het spel, maar het water kwam later dus ook hier weer in bakken naar beneden. Na enige aarzeling, want sommigen wilden gewoon door, hebben we toch met zijn allen staan schuilen onder de partytent. Een prima plek dus voor deze pauze.

Nat richting noorden Nog voordat de bui over was werd er weer op de fiets gesprongen en verder getrokken richting noorden. Toch nog nat geworden dus. Misschien is dat vrouwelijk, maar als het aan mij had gelegen was ik gewoon nog even blijven wachten totdat het helemaal over is. Maar ja de vaart zat er dus goed in. En misschien is dat om niet al te koud te worden ook maar goed. Wat ik al zei fietsen doe je met je hoofd. De regen kwam van boven, van onderen vermengd met modder, mijn bril besloeg, ik kon niet goed in het wiel van mijn voorganger gaan hangen omdat je dan helemaal nat en vies werd (ook weer typisch vrouwelijk om je daar druk over te maken). Maar even dus veel aan mijn hoofd waardoor de gedachte toch even in mij opkomt is dat fietsen nou

24 de YVG!

*

Weinig paaltjes tegengekomen gelukkig, want levensgevaarlijk met zo’n grote groep. De fietsersbond kop van Drenthe (Tynaarlo, Noordenveld) inventariseert alle zinloze paaltjes op fietspaden. Deze veroorzaken nl. veel letsel. Ken jij zo’n zinloos paaltje. Zet hem op de foto en zet hem op onze website: groningen.fietsersbond.nl/kopvan-drenthe.

echt zo leuk? Maar even verder Ezinge, Warfhuizen leek de regen alweer ver weg.

Sterker nog het leek er op alsof het helemaal niet geregend had hier. De zon scheen weer, prachtige schaduwen van al die fietsers op het wegdek en mooie wolkenluchten, het was weer volop genieten tussen de wielen in van de stoere trappers. Richting Leens, Hoornhuizen, Kloosterburen, Kleine Huisjes, Peiterburen, Warffum.

Trouwe begeleiders Wij hadden uitstekende begeleiders Henk en Bauke. Henk wist de boel goed bij elkaar te houden. Als een herdershond reed hij op en neer langs de groep. Vanaf Onderdendam langs het Winsumerdiep richting Fraamklap werd het steeds moeilijker de groep weer in te halen, ze roken de stal, de snelheid werd opgevoerd, en als je de aansluiting mist bij die snelheid en die tegenwind is het niet makkelijk weer aan te haken en ben je eigenlijk verloren. Daarom deed Bauke goede dienst als bezemwa-

** Wist u dat:

gen. Voor niet wielrenners misschien wat ingewikkeld om dat te snappen. Maar in de luwte rijden scheelt wel 60% van je krachten. Van Onderdendam dus niet gelijk met de wind mee naar Bedum, nee een reuze omweg naar Fraamklap.

Bakker Hoekstra pakt uit Maar in Bedum werden we dubbel en dwars beloond door bakker Hoekstra. Die voor ons heerlijke broodjes, thee of koffie met appeltaart en slagroom! klaar had staan. Beter kon je het niet bedenken. En Bedum-Kardinge dat was natuurlijk toen nog een fluitje van een cent. Nog wel die verschrikkelijke keitjes langs het boterdiep. Het wordt tijd dat daar eens een modern laagje asfalt komt. In Kardinge weer de fantastische verzorgingspost met alle soorten lekkernijen. We moesten natuurlijk nog wel wat voor de 150 km rijders overhouden, dus we hebben ons ingehouden.

De 45 km groep kwam ook al binnen**.

Om een lang verhaal even samen te vatten. Moe maar zeer voldaan zit ik dit verslag te typen. Het was een prachtige tocht door Gronings Hoogeland. Op de km teller van Gerhild stond 80 km en gemiddeld 28 km/uur, dus we mochten ons ook moe voelen. Rustig weer naar huis gefietst en zo heb ik er toch maar mooi bijna 100 km op zitten.

Een mooie bidon van YVG 150 jaar aan overgehouden. Wat wil een mens nog meer...

Tja volgend jaar de 150????

Hannie Poletiek, YVG correspondent

n Er 10 mensen de 45 km hebben gereden, 30 de 75 km en 46 de 150 km.

Dus hoe langer de afstand hoe groter de animo. n De 45 km een dikke hagelbui op de kop heeft gekregen. De 75 km kon schuilen tijdens diezelfde bui. De 150 km helemaal geen drup had! n 50 kilo bananen, 5 appeltaarten, 200 chocoladerepen, 150 broodjes, 90 flesjes sportdrank, 200 marshmallows... Vul maar aan nodig waren om de hongerige magen te vullen. n Het was niet nodig, want we hebben geen pech gehad. Maar ter informatie: wist u dat u in alle Arriva-treinen in Groningen en Friesland voor 3,50 de fiets mee kan nemen. Zelfs tot en met Leer! Hiervoor laad je het zgn. fietsproduct op je OV-chipkaart. Dit kan bij alle verkoop- en oplaadautomaten van Arriva.

Kies in het menu voor ‘product kopen’. De fiets mag dan de hele dag mee. Ook heel handig bij sterke tegenwind!

Jubileum fietstocht, 150 km.

De oudjes moesten voorop Het is niet te hopen dat YVG de tweehonderd jaar haalt, 150 vond ik al erg genoeg.

Die afstand moesten we zaterdag namelijk fietsen, ter ere van het feest op 10-11’12.

Vetgemest De feestcommissie had ons een aardige route voorgeschoteld. Langs het Slochterdiep via de Fraeylemaborg naar Noordbroek, vlak langs de mooie kruiskerk met de “Olde dodde”. Naar het noorden, met wind tegen: Siddeburen, Tjuchem, Daam, Eekwerderdraai en zo verder naar Zeerijp, met alweer zo’ mooie kruiskerk. Ik dacht: ze doen vast ook nog Garmerwolde aan, maar dat wilde de routecommissie niet omdat de kerk daar deels is afgebroken, nee we gingen naar Bedum, vlak bij de “Schaive Tor’n”. Daar werden we vetgemest met slagroomtaart en koek (van bakker Hoekstra), bij de koffie.

Zo stijf als een plank stapten we weer op de fiets, via Noorderhogebrug naar Garnwerd, met dikke wind tegen. In onze groep moesten de oudjes maar voorop, dat drukt het tempo dachten ze. Maar bij het terpje (“Nee, dat is een wierde”, hoor ik) van Oostum werd achter ons al geroepen: “Moedertje, moedertje...”, mensen dat helpt niet (moedertje is thuis gebleven), het is de verzuring van de spieren en daartegen helpt alleen bicarbonaat, dat je voor een hoog bedrag bij kwakzalverachtige internetbedoeninkjes aan kunt schaffen.

YVG zorgde uitstekend voor de inwendige mens, in Garnwerd werden we alweer vol gestopt met allerlei lekkers. Iemand kreeg

zelfs een hele koek aangeboden door een van die geweldige vrijwilligers, “Die neem ik maar niet”, zei hij, “Want dan ben ik de eerste jaren: de man met die ouwe wijvenkoek in z’n achterzakje”. Verder maar weer langs het Reitdiep, Aduarderzijl, bij de oprichting van YVG nog een sluis in functie nu in ruste, maar wij niet, de wind wakkert aan: kramp, hongerklop en geen Grinta te bekennen.

Cabrio De dame die naast mij fietste, zat er helemaal doorheen. Toch wist ze nog een wijsgerig gesprek over schoonheid op gang te brengen.

“Een mooie”, zei ze, toen ons een VW-kevertje, type cabriolet tegen kwam. Ik dacht dat ze de chauffeur (m) bedoelde, want dat autootje was in mijn ogen maar een oud

de YVG! 25 #

barrel uit de jaren ‘60. Toen we dat misverstand niet opgehelderd kregen, ging ze maar gauw naast iemand anders fietsen.

Zo fietste ik meer dan anderhalve kilometer moederziel alleen in de groep, ik had mij de hele dag nog niet zo eenzaam gevoeld – heerlijk, even bijkomen van al die diepgaande gesprekken over fietsen, fietsen en fietsen. O ja, ook nog over schaatsen, want dat ijsgevoel begint al 150 jaar in september ook weer op te spelen. Ik zag iemand in een rustpauze zo maar uit het niets door de knieën zakken: rechter been omhoog - heup erin - valbeweging – stap. Verbazend? Nee, zo herken je de ware YVG-er.

gevoerd. Het groepje waar ik in zat, had drie voorrijders die elk een eigen beeld van de route hadden. Op één kruising was het zo erg dat de eerste rechts riep, de tweede links en de derde rechtdoor. Een mevrouw uit Schildwolde raakte zo in verwarring dat ze pardoes omdraaide en terug fietste, ze is later op de dag in Assen waargenomen.

Daar was trouwens net een feestje, zodat ze zo aan kon schuiven. Ach, en ons stak het niet op een paar vrouwen meer of minder, we hadden onderweg toch al twee dames uit Noordhorn opgepikt die twee uur te laat aan de start waren verschenen. Wij: “Twee uren?” Zij: “Nou en? In 1862 waren wij nog op tijd geweest”.

Raspatatje Vlak voor Warffum kregen we weer wat moed. “Ik heb echt zin in zo’n raspatatje van Rixona”, hoorde ik roepen maar nee hoor, eerst nog naar Onderdendam en Fraamklap, pas in Bedum werden we weer

Importfratsen We hielden ondertussen een moeizame relatie met de route: “Rechts, nee links!” (alsof wij het duo Rutte-Samsom al aan het roer hadden) en reden consequent aan de verkeerde kant van het water: liep de

26 de YVG!

route aan de zuidzijde, wij reden noord, was noordzijde de bedoeling dan gingen wij zuid. Dat viel op toen we een andere YVG-groep zagen die over de kasseien hotste, terwijl wij over het betonnen fietspad voort zoefden. Die importfratsen, dat hoefde van ons niet zo, als je op de kasseien wilt fietsen, ga dan maar naar de Vlaamse Ardennen.

De hele dag hadden we gedacht dat er nooit een eind aan de tocht zou komen, na 154 km zagen we een bult, Kardinge? Ja, eindelijk, na een hele dag ploeteren weer terug bij nul, een nietsnuttigheid die onderstreept werd door YVG met een geheel lege bidon. Uitgewoonde maar voldane gezichten om mij heen en we sloegen elkaar op de schouder: “Goed werk, man!” – high five, en tegen de vrijwilligers: “Dank, hartelijk dank”, want die hadden echt goed werk geleverd, onbaatzuchtig.

Door Jacob Hartog

Een club die voortschrijdt in (ongepaste) bescheidenheid Maar wat weet ik eigenlijk van de IJVG? Nait veul, om het maar eens in het Gronings te zeggen. En dat terwijl ik toch helemaal ben vergroeid met de Groninger sportwereld. Ik denk dat ik vanaf mijn tiende jaar een sporttik heb gekregen, dat is nu 56 jaar geleden. Meer dan een halve eeuw volg ik de Groninger sport intensief en nu al kom ik tot de conclusie dat IJVG in anonimiteit oud is geworden.

Ken ik eigenlijk wel een prominente IJVG’er? Iconen zoals je ze wel hebt bij oude clubs als Be Quick (Evert van Linge), Velocitas (Otto Bonsema), Oosterparkers (Dick Nanninga), De Hunze (Lien Veenstra), Aegir (Ingrid Munneke), de Noordelijke Wieler Vereniging Groningen (Henk Nijdam), Donar (Jan Loorbach), GZ & PC (Kleny Bimolt), ZCG (Henri van Osch), De Walvisch (Piet Elzinga), DZN (Rika Bruins), Gyas (Rogier Blink), biljartclub DE Harmonie (Roelf Bierling), Lycurgus (Jan Brouwer), GVAV (Otto Roffel), GVAV-Rapiditas (Jaap Smit), boksschool Abelsma (Wim Gerlach), Vlugheid & Kracht (Jurrie Groenhof en Christien Knigge), Olympia (Jan Slopsema), de volleybalclub Brunhilde (Riet van den Heuvel), Nic. (Joop van der Geest), GIJS (Johan Toren), zeilvereniging DTP (Jaap Helder), de Mattekloppers (Karin Kienhuis) en zelfs bij minder vooraanstaande clubs als - pak hem beet - Gruno (Mattie van Donderen), GRC (gebroeders Koeman), Helpman (Klaas van den Berg), Groen Geel (Evert Drommel) en zelfs de KCG (Rudina Pasveer). En zo zou ik nog wel even door kunnen gaan.

Koninklijk Aan IJVG kan ik voor de vuist weg geen enkele schaatser linken die Groningen op de kaart heeft gezet. Dus wordt het zoeken geblazen. De eigentijdse website biedt ongetwijfeld uitkomst. In 150 jaar tijd moet IJVG toch ongetwijfeld een schaatsmatador van (internationale) allure hebben voortgebracht. Het eerste dat opvalt is dat IJVG niet met IJ maar met een Y wordt geschreven. Waarom dat is, Joost mag het weten. En wat me ronduit tegenvalt, is dat de club niet is gezegend

Tja…. De IJVG 150 jaar. Of ik daar even een stukkie over wil schrijven.

Natuurlijk wil ik dat wel, want 150 jaar, dat is voor een sportclub – zeker in Nederland – héél erg oud.

Door Dick Heuvelman

met het predikaat Koninklijk.

Als oudste stadsclub van dienst en dan ook nog in onze nationale sport bij uitstek, wekt dat bevreemding. Lijkt mij toch een ernstige fout van het bestuur van een halve eeuw geleden. Een fout die, vrees ik, niet meer hersteld kan worden. Want Beatrix deelt geen Koninklijke predikaten meer uit aan sportclubs. Zelfs Ajax kreeg nul op het rekest. Net als het voetbalinstituut op de Esserberg; Be Quick 1887.

Misschien is er weer hoop als Willem Alexander op de troon komt. Per slot van rekening is hij een op en top sportliefhebber, superbobo van het IOC ook.

Doe maar gewoon We moeten het in Groningen voorlopig doen met twee Koninklijke verenigingen, allereerst de roeiclub De Hunze (anno 1886) en toen de Harddraverij en Renvereniging Groningen (ook van 1886).

Dick Heuvelman heeft naam gemaakt als sportverslaggever van eerst het Nieuwsblad en later het Dagblad van het Noorden. Hij versloeg alle grote wielervenementen ter wereld en was een even gevreesd als populair columnist.

De YVG, vanaf nu hanteer ik dus de officiële naam, zou niet hebben misstaan als Koninklijke club. Al was het alleen maar omdat het de eerste sportclub van Stad en Ommeland is. En ook nog eens, in 1882, mede-oprichter van de schaatsbond, destijds nog NSB geheten. Gelukkig voor onze schaatsers mag voor de kapitalen NSB de K van Koninklijk worden gezet.

Dat klinkt toch heel anders. En was de YVG ook niet de organisator van het WK van 1905 dat Coen de Koning won?

Blijft de vraag waarom YVG zich in 1962 niet heeft gekandideerd voor het predikaat Koninklijk? Simpelweg vergeten?

Even niet aan gedacht dat die mogelijkheid er was? Of puur uit Groningse bescheidenheid? Dat kan natuurlijk ook. Immers, Groningers zijn geen ‘snakkers’, omarmen het credo doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.

De website bevestigt die laatste suggestie. Bij de link historie verbaas ik me.

Daar wordt 150 jaar clubgeschiedenis samengevat in luttele 14 regels. Dat is op zich al een hele kunst. Ereleden en leden van verdienste zijn niet te vinden, evenals kampioenen en winnaars van grote rijderijen. Er moeten toch ooit ook heldendaden zijn verricht door YVG’ers. Dus op naar de YVG-ranglijst aller tijden. Daar zullen vast wel enkele namen bij staan die ik toch moet kennen. Helaas, buiten de waard van de logincode gerekend. Deze informatie is niet toegankelijk voor de buitenwacht. Waarom YVG? Laat zien wat uw leden in hun mars hebben (gehad).

Heerlijke nostalgie Bij het doorpluizen van de commissies kom ik zo waar op de valreep nog twee aardig bekende oud-schaatsers tegen.

De een is Albert Bakker, een Grote Meneer in het marathonschaatsen. Won twee keer de Noorder Rondritten (1985 en ’86) en kan ook terug zien op een tweetal toptienklasseringen in de Elfstedentocht; in dezelfde ijswinters. En ook niet weg: ooit wereldrecordhouder schaatsen over 24 uur. Albert kwam op de oude kunstijsbaan in het Stadspark, in 1993, tot liefst

de YVG! 27 #

VIKING ZANDSTRA RAPS MAPLE HUNTER MOGEMA

628 kilometer. De tweede goede bekende voor mij is Bennie Kluiter, ook marathonschaatser van weleer, maar minder prominent.

Zijn kenmerk: altijd met zonnebril en een klassieke ijsmuts, zo eentje als Kees Broekman altijd droeg. Al met al levert mij spitwerk slechts twee bekende namen op.

Dat is bitter weinig voor een 150-jarige.

Henk Gemser zou zeggen: Dat kan beter.

Het enige waar YVG zich op beroemt is dat het een mooie ijsbaan heeft gehad in het Stadspark. Dat kan ik trouwens beamen, want als Rivierenbuurter was ik ooit

 28 de YVG!

een intensieve gebruiker van die piste. De groenwitte vlaggetjes op de stadsbussen, ten teken dat de baan is geopend, zal ik nooit vergeten. En dan die prachtige kantine waarin het goed toeven was. Heerlijke nostalgie, met dank aan de YVG. Desondanks is het jammer dat de YVG zo weinig aan de weg timmert. De club schrijdt in anonimiteit voort. Ik klik het bestuur aan. Ik ken er niemand van. Nou ja, Sjoukje Dijkstra dan. Van naam. De YVGSjoukje is, zo te zien, echter niet de kunstrij-Sjoukje.

Voor de komende 150 jaar adviseer

ik de YVG dan ook zich meer te profileren. Er mag best wat meer trots en autoriteit uitgestraald worden. Er is best nog wel een spraakmakend evenement te bedenken waarmee de YVG zich op de nationale schaatskaart zou kunnen zetten. Ik heb ook wel een idee: een 24 uur van Le Mans voor schaatskoppels. Inclusief alle geneugten zoals je die ook bij een wielerzesdaagse hebt. Ik heb ook al een koersdirecteur: Albert Bakker. En Bennie Kluiter lost het eerste startschot.

Kom op YVG, laat je de komende 150 jaar eens horen!

SLIJPEN BENDEN RONDEN CUSTOM MADE SHOES DESKUNDIG ADVIES NIEUWSTE TRENDS KLEDING

Oosterkade 3-4, Groningen tel. 050 3140892 www.schaatscentrumoosterhaven.nl

100 YVG ballonnen de lucht in!

YVG 150 jaar dat moet natuurlijk gevierd worden! Daarom had de Jeugdcommissie op 13 oktober j.l. na de jeugd training een ballonnen wedstrijd georganiseerd. Roos Karst had alle trainers al op de hoogte gebracht met het verzoek om iets eerder van het ijs te gaan, zodat alle kinderen aanwezig konden zijn bij het oplaten van de ballonnen.

Aftellen De rest van de Jeugdcommissie was tijdens de training druk bezig om de ballonnen op te blazen en vast te houden, want ze moesten natuurlijk niet wegwaaien. Met een grote heliumfles hebben we met hulp, van Wim, Klaas en Anko 100 ballonnen opgeblazen. We waren net op tijd klaar toen de eerste kinderen eraan kwamen.

Bij Adriëlla van der Veenkonden ze hun

naamkaartje ophalen om vervolgens bij Rick Stratingh en Vincent Oudshoorn een ballon te halen.

Toen iedereen zijn/haar ballon en kaartje had opgehaald + vastgemaakt konden we gaan aftellen. Bij één moest iedereen zijn ballon loslaten en kon deze zijn, hopelijk lange, weg gaan vervolgen!

Prijs Wij vonden het een geslaagde wedstrijd

en hopen dat jullie ballonnen ontzettend ver komen, en dat we veel kaartjes retour krijgen. Voor degene die zijn ballon het verst is gekomen ligt een mooie prijs te wachten!

We hopen jullie op 4 november 2012 allemaal te zien in Grollo bij de volgende jubileum activiteit van de Jeugdcommissie.

Marieke Sluiman, Jeugdcommissie

de YVG! 29 #

1862

Wat er nog meer gebeurde

Zouden ze in 1862 bedacht hebben dat 150 jaar later YVG uit meer dan 1000 leden zou bestaan en op een overdekte kunstijsbaan schaatst? En zouden ze toen bedacht hebben dat de helft van de leden op klapschaatsen staat en niemand meer een wollen trui aan heeft?

En zouden ze zich toen gerealiseerd hebben dat de mensheid gelukt is om binnen 34 seconden 500 meter te schaatsen? En dat er 150 jaar later zo’n groot feest zou zijn! Nee dat hebben ze allemaal vast niet kunnen vermoeden. Maar wat ze wel live hebben meegemaakt dat zijn de overige gebeurtenissen in 1862. Want wat gebeurde er eigenlijk nog meer in dat roemruchte jaar 1862. Wat hield de mens bezig. We zijn voor jullie in de geschiedenis gedoken: Andere Nederlandse ijsverenigingen opgericht in 1862 n IJs en Inline-skate club Purmerend: zij vierde al eerder in 2012 haar 150 jarig jubileum. De exacte oprichtingsdag is niet bekend n IJsclub Grouw: Op 31 januari j.l. werd daar het 150 jarig bestaan gevierd. n IJsclub Foarút Akkrum: Opgericht op 2 februari 1862 en vierde het 150 jarig jubileum op 2 februari Alle drie ijsverenigingen ontvingen de “Koninklijke Erepenning” en de daarbij behorende oorkonde.

N.B. YVG ontving bij het 125 jarig bestaan in 1987 de “Koninklijke Erepenning” en de daarbij behorende oorkonde.

In Groningen in 1862: n Noord Nederlands Orkest werd opgericht. Ook in november! ¹) De voorloper van het Noordelijk Filharmonisch Orkest was het eerste symfonieorkest in Groningen, en tevens in Nederland: het Orchest der Vereeniging De Harmonie, opgericht op 14 november 1862, als onderdeel van de voormalige sociëteit De Harmonie. In 1926 werd het orkest zelfstandig en ging het verder als de Gronin-

30 de YVG!

schede totaal heeft verwoest. De stadsbrand is een bepalend element gebleken in de geschiedenis van Enschede. De vuurwerkramp is er niks bij. n In 1862 bouwde Etienne Lenoir zijn hippomobile, voorzien van een met waterstofgas aangedreven verbrandingsmotor.

Pas toen de Duitser Nikolaus Otto in 1878 verbeteringen aanbracht werd de gasmotor van Lenoir een commercieel succes.

Nog verder van huis in 1862: n Amerikaanse burgeroorlog: Slag bij Antietam Maryland, 17 september. De bloedigste dag uit de Amerikaanse geschiedenis, 23.000 mannen sneuvelden, werden zwaar gewond of zijn nooit meer teruggevonden.

ger Orchest Vereniging; in de jaren vijftig als Groninger Orkest Vereniging. In 1961 werd de naam van het orkest veranderd in Noordelijk Filharmonisch Orkest 1­­­ ­­- orkest van Groningen en Drenthe. n Molen de Lelie in Eenrum viert ook haar 150-jarig bestaan dit jaar. Na 1855, toen de belasting op het gemaal werd afgeschaft, beleefde Groningen een opbloei van gloednieuwe koren- en pelmolens. De Lelie was een van hen. Deze is afgebouwd in 1862. Ook de Molen Dijkstra in Winschoten en De Westerse Molen in Nieuw Scheemda bestaan 150 jaar. n De academie verloskunde Amsterdam Groningen (AVAG) bestaat in september 150 jaar. Al die tijd worden studenten (meestal vrouwen) hier in Groningen opgeleid om geboortes te begeleiden. Hoeveel kinderen al niet met die kennis en kunde zijn geboren afgelopen 150 jaar!

Iets verder van huis in 1862: n Stadsbrand in Enschede Op 7 mei was het exact 150 jaar geleden dat de Stadsbrand de historische binnenstad van En-

En verder nog: n Slavernij wordt afgeschaft in VS, staat District of Columbia in april 1862. n Ook in april uitvinding van het pasteuriseren door Louis Pasteur en Claude Bernard. n Slag bij Puebla, Mexico verslaat de Fransen. Deze overwinning wordt elk jaar gevierd onder de naam Cinco de Mayo. n De Zwitserse horlogemaker Adolphe Nicole krijgt patent op de chronograaf, waarmee nauwkeurig de tijd gemeten kan worden, bijvoorbeeld tijdens sportwedstrijden. n 19 oktober 1862 geboortedag van Auguste Lumière. Film en fotografiepionier.

Hannie Poletiek, YVG correspondent ¹) We citeren het NNO zelf: “150 Jaar klassieke muziek in NoordNederland; we hebben wat te vieren!”

“Het 150-jarig jubileum van het oudste symfonieorkest van Nederland vieren we uitgebreid. Het NNO is hét symfonieorkest van en voor het Noorden. Daar zijn we geworteld en spelen we in concertzalen, in de openlucht, tijdens festivals en voor scholen.”

Dit keer, Glossy weer YVG-ers feesten er op los dit jubileumjaar en met deze spetterende Glossy doen we daar nog eens schep bij. Vorige keer gaf ik in de Coach al aan dat de winter dit jaar niet koud gaat verlopen.

Ga ik daar nog steeds van uit? Of het zou het wellicht toch anders kunnen uitpakken?

Wat is er namelijk aan de hand? Het schijnt dat door onze CO2-explosie van de laaste decennia, het weer toch danig in de war is. De grootste verandering is dat het mondiaal misschien wel warmer wordt, maar het ijs op de noordpool zo snel gaat het smelten, dat het bij ons hierdoor juist kouder gaat worden en dat we massaal op de schaats komen!!

Straalstroom Hoe werkt dat nu? Sommigen verwachten dat het ijs in de zomer op de Noordpool

zelfs al in 2020-2025 verdwenen kan zijn en dat dit enorme gevolgen heeft voor het klimaat bij ons. Denk niet dat we dan juist zachte winters zullen krijgen, nee het tegendeel staat dan juist voor de deur. Als het ijs daar verdwijnt, dan wijzigt ook de straalstroom, hij wordt minder strak westoost en gaat meer golven zoals op onderstaand plaatje.

Ook in de zomers van 2007 en 2011 smolt er veel poolijs en ook toen winters met meer golvende windpatronen die ook veel kouder waren dan normaal.

Een effect wat ook meespeelt is dat de warme golfstroom verandert. Hij stroomt steeds minder snel en hij buigt eerder af naar het noorden. Hierdoor blijven weerblokkades langer hangen en krijg je effecten zoals de enorme hittegolf in Rusland

deze zomer.

Golfstroom Er zijn ook er tongen die zeggen dat het afnemen van de Warme Golfstroom een gevolg is van de olieramp in de Mexicaanse Golf. De olie in de Golf blokkeert de Golfstroom daar. Maar waardoor het ook komt, het gebeurt wel.

Door de smelt van het poolijs en de aanzienlijk hogere temperaturen in het zeer hoge Noorden, is er juist meer kans op hogedruk in de regio IJsland-Scandinavië-Rusland. En dat betekent geen zachte westaanvoer voor ons, maar koude noorden en oosten winden, met veel sneeuw en vorst van heb ik jou daar. Hieronder een plaatje van de Franse weerdienst die deze stroming verwacht komende winter, wat er veelbelovend voor ons uit ziet.

Stroom aan voorspellingen Ik heb zelfs al voorspellingen gelezen dat november al aanzienlijk te koud gaat worden, maar dat december 4, januari 4,2 en februari 4,8 graden te koud gaan worden. Tja, dat zijn nog eens verwachtingen waar je u tegen kunt zeggen. Dat betekent dat mijn voorspellingen voor een te zachte winter helemaal in het water of wellicht in de sneeuw gaan vallen. Maar ach ja, laat ik dat nu helmaal niet zo erg vinden. De kachel stoken we op, de thermokleding leggen we klaar en de schaatsen houden we scherp.

DE IJVG WEERPROFEET

de YVG! 31 #

Even voorstellen

Twee marathon teams met een grote YVG inbreng.

Bij de dames Team Lasaulec Onder leiding van YVGer Albert Bakker: Van Links naar rechts: Harriëtte Knol (YVG) Annewil Schreuder (YVG) Mariet Bakker YVG) Angela Hemeltjen (Enschede)

Bij de Heren TEAM JB Besturingstechniek Onder leiding van Lammert Huitema en trainer Piet Gemser. Een team met alleen maar rijders uit Groningen.

Van links naar rechts: Pieter Jorn Gemser (YVG) Jaap Ketelaar (YVG) Johan Knol (YVG) Roelof Koops (YVG) Ronald Kruijer (Eemsmond) Wierd Osinga (YVG)

32 de YVG!

Wak ien Dak De IJsvereniging Groningen bestaat liefst 150 jaar! Tijd en gelegenheid om een Glossy uit te brengen: De YVG. Men heeft mij gevraagd om een column in dit jubileumnummer van ons aller clubblad De Coach te schrijven. Ik beschouw het als een eer en een genoegen hieraan te voldoen.

Maar waarover moet je in vredesnaam schrijven in zo’n glossy? Het moet een heel bijzonder stukje worden, dat is mij wel duidelijk. En zo’n jubileum, dat is natuurlijk terugblikken. Dus ik moet in mijn bijdrage ook terugblikken.

Ik weet het al, ik heb iets heel bijzonders. U zult het ongetwijfeld niet zo bijzonder vinden, maar voor mij is het dat wel. Afgelopen jaar overleden mijn beide ouders. Mijn vader van 91 in november 2011, mijn moeder van 92 in juni jl. Ik heb ongelofelijk veel aan mijn ouders te danken.

Tijd voor een terugblik. En het gaat niet over schaatsen.

Mijn vader heeft in de Tweede Wereld Oorlog het beruchte bombardement op Dresden meegemaakt. Aan dat afgrijselijke inferno heeft hij een oorlogssyndroom overgehouden, waarvan hij z’n hele verdere leven last heeft gehad. Zijn credo was: ‘Een mens mot gain tied hebb’n om noa te denk’n!’ En dus zocht hij in zijn vrije tijd zijn heil in allerlei bezigheden in het dorp: vissen, biljarten, toneel, bestuursfuncties, het organiseren van bazars en andere activiteiten.

En hij was voetbalscheidsrechter. Toen ik kind was sleepte hij mij overal mee naar toe, de hele provincie door. Als wedstrijdleider liet hij zich niet gauw uit het veld slaan. Ik schat zo in, dat zijn oorlogsverleden daaraan mede debet was. Bekend was dat belerende vingertje van hem, dat irritante vingertje voor zijn lippen. Hij sprak dan: ‘Mondje dicht!’ Ik had dan altijd de neiging om mijn mond nóg verder open te scheuren. Maar dat kwam ongetwijfeld, omdat hij mijn vader was.

Twee voorvallen zijn mij bij gebleven. Het eerste deed zich voor, toen hij gevraagd werd door de dorpsvoetbalclub om eens een vriendschappelijke wedstrijd te fluiten.

Daartoe was pa wel bereid. Bij één van de doelpalen waren altijd een stuk of wat kwajongens hinderlijk aan het spelen. Mijn vader zei daar dan wat van. Het bestuur van de club joeg de spelende kinderen dan weg, maar die

waren er net zo snel weer. Na drie keer weg sturen geloofde het bestuur het wel en liet ze geworden.

Op een mooie zomerse dag was er weer eens een vriendschappelijke wedstrijd, die door pa werd gefloten. De jongens speelden weer irritant dicht bij de doelpaal. De tegenpartij schoot op doel, de bal ging naast, maar caramboleerde via één van de spelende jochies met een mooie curve het doel in. Mijn vader wees resoluut naar de middenstip: doelpunt! Toen waren de rapen gaar, dat kun je begrijpen.

Spelers verdrongen zich om pa heen: ‘Moar scheids, dei baaal het d’r nooit ien zeet’n!’ Vader bleef onverbiddellijk.

Toen kwam de aanvoerder van de bezoekers aangelopen: ‘Hij zat er echt niet in, scheidsrechter!’ Vader: ‘Heren, ik weet ook wel, dat-ie naast ging. Maar de thuisclub weet drommels goed waarom ik toch een doelpunt geef. Ik wil nu verder geen discussie, straks na afloop, in de kantine, zal ik het jullie uitleggen.’

Na afloop gaf vader college: ‘Steeds zijn die kinderen daar aan het spelen, ik heb er zo vaak wat van gezegd. Nu deed deze gelegenheid zich voor om de club de ogen te openen. Jullie hebben een leuke wedstrijd gespeeld, en de uitslag is dan even wat minder belangrijk.

Maar straks speelt de thuisclub een wedstrijd, waarin ze kampioen kunnen worden. Dan gebeurt er zoiets, en de scheidsrechter heeft het niet gezien. Hij geeft een doelpunt, en het kampioen-schap is naar de Filistijnen.’

De spelers van beide teams waren diep onder de indruk van vaders betoog. Ik bewonderde hem. En die kwajongens: die zijn nooit meer in de buurt van de doelpaal geweest.

de YVG! 33 #

Wij verzorgen al uw: • • • •

Stukadoorswerk (o.a. onderhoudswerk) Tegelwerk Spackwerk Vloeren

Wij zijn ISO 9001 & VCA gecertificeerd en een erkend Stukadoors- en Afbouwbedrijf.

E.H. Woltersweg 29, 9831 TG Aduard Telefoon: 050-4032383, fax: 050-4032408 Internet: www.elting.nl / Email: info@elting.nl Jubileum Beachflag Ontwerp: René Lapoytre

34 de YVG!

Wak ien Dak Bij het tweede voorval was ik ongeveer tien jaar. Vader had een vrije zaterdag, maar werd gevraagd de wedstrijd Middelstum - Poolster (Spijk) te fluiten: de aangewezen arbiter had zich afgemeld. Dus wij op de fiets naar Middelstum. Het sportveld lag destijds nog aan de Huizingerweg, nu staat er een bejaardentehuis met daarnaast een bos.

Bij het veld was het een drukte van belang. Een rapporteur van de voetbalbond zei tegen pa: ‘Mijn hemel, moet jij hier fluiten?’ Pa: ‘Hoezo?’ Rapporteur: ‘Weet jij dan niet wat er bij de heenwedstrijd destijds in Spijk is gebeurd?’ Het begon bij mijn vader te dagen. Die bewuste wedstrijd was finaal uit de hand gelopen, in de kleedkamers waren deuren uit de sponningen geslagen. Nu werd ook duidelijk waarom die andere scheidsrechter had afgezegd.

Mijn vader monsterde het opgehitste publiek en schatte razendsnel de situatie in. Hij nam de handschoen op.

Jongens, wat zich toen voltrok, zoiets heb ik later niet weer meegemaakt. De wedstrijd begon en meteen was het ‘van dik hout zaagt men planken’. De spelers van de beide teams gingen elkaar letterlijk te lijf. Binnen twaalf minuten had mijn vader twee spelers van het veld gestuurd en twee strafschoppen gegeven! De toeschouwers stonden met gebalde vuisten langs de zijlijn.

Toen legde vader het spel stil en riep de beide aanvoerders bij zich: ‘Heren, wilt u voetballen of niet? Zo niet, dan staak ik de wedstrijd en zoeken jullie het maar uit.’

Daarop konden de aanvoerders alleen maar ‘ja’ zeggen.

Pa: ‘Dan gaan we vanaf nu fatsoenlijk spelen, met respect voor elkaars lijf en ledematen. Ik hervat de wedstrijd, zodra het publiek het veld heeft verlaten!’ Die ouwe van mij liet daadwerkelijk het veld ontruimen !!!

‘Maar scheidsrechter, dat heeft geen zin. Dan gaan ze op de weg staan kijken en roepen.’ Vader: ‘Kan me niks schelen. Ze zullen even weten wie het hier voor het zeggen heeft!’ Een dik half uur heeft het geduurd eer het heet geblakerde publiek foeterend en scheldend het complex had verlaten en op de weg bleef staan schreeuwen. Maar de wedstrijd werd op een ordentelijke manier uitgespeeld. Ik mocht (moest) overigens bij het veld blijven.

vervolg

Na de wedstrijd keek vader zorgelijk om zich heen. Hij douchte zich niet deze keer, maar trok zijn lange overjas zo over zijn voetbalplunje heen. Hij pakte zijn fiets en verordonneerde mij om dicht tegen hem aan te fietsen. Tussen de nog steeds opgefokte toeschouwers door baanden wij ons een weg. Er gebeurde ons niets, maar ik ervoer het als kind als uiterst bedreigend. Later biechtte vader op, dat hij erop had gerekend met fiets en al in een sloot te belanden. Dat maakte hem niets uit, maar hij was doodsbenauwd voor mij.

Meestal in Middelstum gingen we nog even bij een paar kameraden van pa langs of wat drinken in de plaatselijke kroeg. Deze keer sloegen we dat over. Pa: ‘Je krijgt thuis je glaasje prik wel.’

Ik bewonder mijn vader nog steeds om zijn vastberadenheid van toen. Geestelijk kapot gemaakt in de oorlog, en zich dan toch zo kunnen manifesteren. Geweldig!

Ik besef, dat mijn bijdrage veel weg heeft van een In Memoriam. Dat is echter geenszins mijn bedoeling. De IJsvereniging Groningen viert immers feest. En dat willen we weten ook, nietwaar?

Ik wens bestuur en leden van de club van harte proficiat met het 150-jarige jubileum. Ik zou zo zeggen: ‘Op naar de volgende 150 !!!’

De Wakkere Wak-Kwaker.

Note van Wim Eindelijk de Wakkere Wak-Kwaker op de gevoelige plaat vast gelegd

de YVG! 35 #

1 8 62 - 20 1 2

honderdvijftig jaar YVG