België - Belgique P.B. Antwerpen X BC 5895 Erkenningsnummer
HIER ONS BLOED WANNEER ONS RECHT
P 309548 Driemaandelijks tijdschrift van de vzw IJzerwake - NR. 25 - JANUARI-FEBRUARI-MAART 2009 - Afgiftekantoor Antwerpen X
2009: een kwakkeljaar of een kanteljaar? 2009 is onder een bijzonder slecht gesternte begonnen. Wat begon als een crisis in de bankensector deinde al snel uit tot een diepe wereldwijde economische crisis met alle ellende die daarmee gepaard gaat: werkloosheid, verarming, begrotingstekorten, spanning en onzekerheid allerhande. Dit wereldwijde fenomeen werd in Vlaanderen nog versterkt door de typische Belgische context waarin we nu eenmaal nog altijd moeten leven. Na negen maand gesukkel moest Leterme uiteindelijk ontslag nemen. Zogezegd omwille van een zaak van politieke beïnvloeding van het gerecht. Wat we thans over deze ‘Fortisgate’ weten, is inderdaad niet netjes, maar laten we wel wezen: politieke beïnvloeding van het gerecht is helemaal geen nieuwigheid in dit land. Wat waren de processen tegen de Vlaamse Aktivisten na 1918 anders dan politieke afrekeningen? Hetzelfde kan gezegd worden over de repressieprocessen na de Tweede Wereldoorlog. De politieke beïnvloeding in het zogenaamde racismeproces tegen het toenmalige Vlaams Blok was maar al te duidelijk. En zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. De kern van de zaak blijft dat Leterme – verkozen op basis van een uitgesproken Vlaams programma – de baan moest ruimen voor de onvervalste ‘oude Belg’ Herman van Rompuy. ‘Fortisgate’ was een welkom excuus, meer niet. Het Belgisch regime verwacht van hem dat hij de rust en kalmte zal doen terugkeren en dat er eindelijk weer zal geregeerd worden. Op het communautaire vlak ontgoochelt van Rompuy zijn Belgische broodheren alleszins niet: kort na zijn aantreden werd een werkgroep Brussel-HalleVilvoorde geïnstalleerd. Weg dus alle Vlaamse beloftes om de zaak gewoon parlementair af te handelen en het boerenbedrog van een “onderhandelde oplossing” af te wijzen. Heel anders pakt het uit met zijn belofte om eindelijk weer te regeren. De begroting blijft ontsporen en de federale ministers blijven vechtend over de straatstenen rollen.
SECRETARIAAT
Ver.uitg.: Johan Vanslambrouck, Tulpenlaan 38, 2240 Zandhoven
Lieve van Onckelen Van Schoonbekestraat 20/2 2018 Antwerpen secretariaat@ijzerwake.org Tel./fax: 03 238 27 49 Meer informatie over de IJzerwake is te vinden op www.ijzerwake.org. Bent u nog geen lid? Betaal dan nu (min. € 5) en u bent lid voor heel 2009. Rekening 733-0112827-46 van IJzerwake vzw. IBAN: BE33 7330 1128 2746 BIC: KREDBEBB Postbode: onbestelbare nummers graag terug naar Van Schoonbekestraat 20/2, 2018 Antwerpen
Toen een ongeziene speculatiegolf KBC dreigde te kelderen, was minister Reynders er als eerste bij om nog olie op het vuur te gieten. Reynders gedroeg zich als een volleerd pyromaan door publiekelijk te verklaren dat er een groot probleem was om vervolgens niets te ondernemen. Is Reynders werkelijk zo dom en onbekwaam? Of moeten we de vraag stellen: welke is de verborgen agenda van de heer Reynders? Is het echt de bedoeling om de laatste Vlaamse bank voor een prikje in buitenlandse handen te spelen? En wie wordt daar beter van? Het zou goed zijn mocht een parlementaire onderzoekscommissie zich eens over deze vragen buigen. Gelukkig heeft de Vlaamse regering zonder dralen efficiënt gereageerd en de crisis alsnog bezworen. Misschien slechts tijdelijk, dat moet nog blijken. De gebeurtenissen rond KBC zijn symptomatisch: een federale regering die de problemen nog erger maakt tegenover een Vlaamse regering die tenminste actie onderneemt. Het valt te verwachten dat dergelijke fenomenen zich in de nabije toekomst nog wel vaker zullen voor doen. En híér ligt een kans voor de Vlaamse Beweging. Uit dit alles moeten we argumenten putten om elke Vlaming te overtuigen dat België een bedreiging is voor onze welvaart en ons welzijn. De enige kans om onze toekomst veilig te stellen is de snelle Vlaamse onafhankelijkheid. En zo kan 2009 ook een jaar worden waarin de Vlaamse onafhankelijkheidsgedachte ongeziene kansen krijgt. Aan ons om deze te benutten. Johan Vanslambrouck
zelfbestuur • nooit meer oorlog • godsvrede Ijzerwake_nr25.indd 1
03-02-2009 19:54:59
Nieuws van het secretariaat Graag ook uw medewerking De laatste jaren had Michael de Bronett de coördinatie van de medewerkers op de Wake op zich genomen. Door omstandigheden kan hij deze taak echter niet langer op zich nemen. De coördinatie zal voorlopig vanuit het secretariaat gebeuren. En: we kunnen nog steeds nieuwe medewerkers gebruiken voor de komende IJzerwake. Daarom deze oproep: ziet u kans mee te werken op de dag van de IJzerwake zelf of bij opbouw en/of afbraak, bezorg dan a.u.b. zo snel mogelijk uw gegevens (naam, adres, telefoonnummer (GSM!) en e-postadres) aan Lieve van Onckelen via secretariaat@ijzerwake.org of 03 238 27 49 (best na 18 u.). Medewerkers die al langer meewerken en van wie sinds augustus 2008 adres, telefoonnummer of e-postadres wijzigde, worden eveneens verzocht hun nieuwe gegevens aan het secretariaat te bezorgen. Alvast bedankt. Propagandisten gevraagd Enkele deelnemers aan de laatste IJzerwake vroegen na afloop spontaan enkele exemplaren van het programmaboekje om uit te delen in hun kennissenkring en zo de wake verder te propageren. Dat lijkt ons een schitterend idee en daarom deze oproep: wil u de IJzerwake bekendmaken bij vrienden en kennissen? Kreeg u daarvoor graag materiaal? Dat kan: op eenvoudige aanvraag aan het secretariaat bezorgen we u graag enkele programmaboekjes van de IJzerwake 2008. Een bijdrage voor de verzendingskosten (die minstens € 1,50 bedragen) wordt wel op prijs gesteld. Samen zorgen we zo voor nog meer deelnemers aan de 8ste IJzerwake in 2009. Gisteren telt alleen voor morgen De lezers die gehoor gaven aan de oproep in vorig nummer om ons materiaal te bezorgen over de geschiedenis van de IJzerbedevaarten en de IJzerwaken worden hierbij van harte bedankt. Dit materiaal (tijdschriften, brochures, foto’s, gedateerde persknipsels enz.) blijven we zoeken in verband met de rubriek Gisteren telt alleen voor morgen. Gelieve hiervoor contact op te nemen met hoofdredacteur Luk Dieudonné, Volkstraat 30 Antwerpen – redactie@ijzerwake.org. Foto’s en films gezocht Heel wat mensen maken op de IJzerwake foto’s en ook filmopnamen. Kopies daarvan zijn steeds welkom bij ons secretariaat. Niet enkel van de IJzerwake 2008, maar ook van vorige IJzerwaken! Bij voorkeur liefst op cd, dit vanwege een zo optimaal mogelijke kwaliteit (hoge resolutie) van de opnamen! Graag uw reacties naar het IJzerwakesecretariaat, p/a Lieve van Onckelen, Van Schoonbekestraat 20/2, 2018 Antwerpen – secretariaat@ijzerwake.org. Adressen gezocht Elk jaar zenden wij ons julinummer op een extra grote oplage naar zoveel mogelijk mensen. Ook elk jaar komen heel wat van die propagandanummers terug omdat heel wat mensen verhuisd zijn of overleden. Daarom langs deze weg de oproep om ons namen en adressen te bezorgen van mogelijke geïnteresseerden die wij het julinummer kunnen toezenden. Kunt u ons daarbij helpen? Bezorg dan uw lijstjes aan ons secretariaat of rechtstreeks aan adressen@ijzerwake.org.
Indien u dit tijdschrift niet meer wenst te ontvangen, kan u dit melden bij het secretariaat op 03 238 27 49 (tel/fax) of via e-post aan adressen@ijzerwake.org.
Colofon Identificatienummer vzw: 5667/2003 Maatschappelijke zetel: Grotesteenweg 426 2600 Berchem (Antwerpen) Secretariaat: Lieve van Onckelen Van Schoonbekestraat 20/2, 2018 Antwerpen Tel. + fax: 03 238 27 49 secretariaat@ijzerwake.org Ledenadministratie + adreswijzigingen: adressen@ijzerwake.org
Regie + Persverantwoordelijke: regie@ijzerwake.org 0475 814 804 (Gino Smits) Financies: financies@ijzerwake.org (Francis Vervisch) Redactie tijdschrift: redactie@ijzerwake.org (Luk Dieudonné) Aanmelding e-postrondzendlijst: internet@ijzerwake.org Technische coördinatie manifestatie: logistiek@ijzerwake.org 0475 295 765 (Luc Vermeulen) Verantwoordelijke bussennetwerk: bussen@ijzerwake.org 015 33 72 33 (Ward Steffens)
Aanmelding (nieuwe) medewerkers: medewerkers@ijzerwake.org Tel. + fax: 03 238 27 49 (Lieve van Onckelen) Algemene Vergadering: Wilfried Aers - Christian Bauwens Mia Brans-Dujardin - Ledy Broeckx Michael de Bronett - Gilbert de Corte Luk Dieudonné - Peter Fransoo Luk Lemmens - Toon Pauli Hugo Pieters - Gino Smits Ward Steffens - Jurgen van Hauwermeiren Lieve van Onckelen - Peter van Windekens Johan Vanslambrouck - Luc Vermeulen Hans Verreyt - Erik Verstraete Francis Vervisch - Walter Winkeler.
-2-
Ijzerwake_nr25.indd 2
03-02-2009 19:55:02
8ste IJzerwake – Zondag 23 augustus 2009
WELVAART EN WELZIJN DOOR ONAFHANKELIJKHEID politieke Vlaamse Beweging. Naast de Vlaamse Frontsoldaten gedenken wij ook Juliaan Platteau (1894-1964) voor zijn belangwekkende inzet bij de wederopbouw van de IJzertoren. Verder gedenken we figuren als Lodewijk de Raet (1870-1914), Lieven Gevaert (1868-1935), Amedee Verbruggen (1886-1980) en Geeraard Slegers (1926-2005), die elk op hun terrein aan de sociale en economische opbouw van Vlaanderen hun verdienste hebben gehad. Erik Verstraete zal dit historisch gedeelte tot een aangrijpende tekst verwerken. In de keuze van muziek en samenzang laten we ons dit jaar leiden door een huldebetoon aan onze Vlaamse componisten: de 50 jaar geleden overleden Jef van Hoof en de 175 jaar geleden geboren Peter Benoit. Wanneer op zondag 23 augustus 2009 de achtste IJzerwake zal aanvangen, zullen bewogen maanden van wat zich nu aankondigt als een moeilijk crisisjaar, reeds achter ons liggen. De federale regering probeert haar immobilisme weg te moffelen achter een façade van zogenaamd bestuur, dat in de feiten neerkomt op een toegeven op alle communautaire fronten aan de Franstalige partijen, terwijl de deelstaatregeringen zich voorbereiden op de komende verkiezingen in juni. Het federale kluwen, waar een Vlaamse minderheid ‘in het belang van het land’ zich laat ringeloren, lijkt zijn greep op de Vlaamse regering te verliezen, en daar zal de verkiezingskoorts een grote rol in spelen. Op de domeinen waar Vlaanderen zijn verantwoordelijkheid kan nemen, zijn de resultaten zichtbaar, wat eind januari columnist Luc van der Kelen nog de uitspraak ontlokte dat “ de levensvatbaarheid van Vlaanderen bewezen is door haar geboden oplossing voor de KBC-crisis”. De Vlaamse regering nam onmiddellijk haar verantwoordelijkheid, de federale regering gaf niet thuis in dit dossier... Is hierover nog iemand verwonderd in Vlaanderen?
Het tweede deel van de IJzerwake zal de actualiteit en noodzakelijkheid van de Vlaamse staatsvorming meer dan benadrukken! De themateksten van Anton Aldi zullen, zoals steeds, duidelijk en krachtig verwoorden waar de knelpunten liggen en hoe Vlaanderen zijn weg moet gaan. Onze koren, muzikanten, artiesten, decorbouwers... staan samen met tientallen vrijwilligers klaar om opnieuw de bedevaarders te verwelkomen te Steenstrate. Over de weersverwachtingen kunnen we u helaas nog niks meedelen, maar dat een massale aanwezigheid een stevige windstoot richting Brussel kan opleveren, om de laatste federale puinhoop weg te blazen, moet voor u toch meer dan voldoende zijn om 23 augustus met stip in uw agenda aan te kruisen, en vanaf vandaag te mobiliseren voor de 8ste IJzerwake.
HIER ONS BLOE D W
Gino Smits Regisseur IJzerwake
De programmacommissie van de IJzerwake is op dit moment volop bezig met de voorbereidingen, om op 23 augustus opnieuw duidelijke en actuele standpunten in te nemen, dit keer gericht op de sociaaleconomische hefbomen, die Vlaanderen moeten vooruitstuwen als welvarend land met oog, niet enkel voor de welvaart, maar ook voor het welzijn van zijn bevolking. Uiteraard blijft IJzerwake de traditie van dodenhulde en verbondenheid met de Vlaamse Fronters getrouw, door in een eerste deel in woord en zang te verwijlen bij de generatie die in het bloed en slijk van de IJzer, de grondslag legde voor de
-3-
Ijzerwake_nr25.indd 3
03-02-2009 19:55:16
Ijzerwake_nr25.indd 4
03-02-2009 19:55:35
onafhankelijkheid!
Welvaart en welzijn door
Ijzerwake_nr25.indd 5
03-02-2009 19:55:45
Van Schoonbekestraat 20/2, 2018 Antwerpen - tel./fax: 03-238 27 49 - info@ijzerwake.org - 733-0112827-46
WWW.IJZERWAKE ..IJZERWAKE. IJZERWAKE..ORG IJZERWAKE
r) e p Ie te o h sc id u (Z te ra Steenst
Bij het monument Gebroeders van Raemdo
. u 1 1 , 9 0 0 2 s u t s u g u a 3 Zondag 2 nck
IJzerwakepoëzie: opnieuw geest en stijl! (24)
Aan IJzer en Ieperlee Dezelfde wind uit de zee jaagt wolken over IJzer en Ieperlee. In dezelfde hoge lucht vliegt de blauwvoet ongehinderd zijn vlucht. Het weiland even waterpas, de oevers begroeid met hetzelfde gras dat zich legt met de wind uit de zee en weerkaatst in IJzer en Ieperlee. Russen geschonden zoden lagen dezelfde dierbare doden, hun namen dreven mee in de stroom van IJzer en Ieperlee.
Eer ik uw grootheid zag, kende ik uw nood; uw armoe, Volk, ging eerder in mijn hart dan in mijn geest de rijkdom van uw roem. De sjouwers die geen lichtje tegenloech, geen ànder dan de kleine, witte vlam in ‘t glas vol brandewijn; de moeders met hun scherpe en schriele stem, oor d’ eeuwgen deun der zorgen afgezongen vóór den tijd: zij traden vroeg mij tegemoet. - Niets wist ik van een schuld die deze of gene had aan ‘t grauwe, doffe, dat te voorschijn kwam in ‘t leven rondom mij; van d’ oorzaak niets der dingen die uit donkre diepten om erbarmen schreeuwden. Hulp en troost zag ik geschonke’ aan hen wier klacht drong in het huis waar mildheid was de wet. Dit bleef mij bij, met menig droef gezicht dat van gebrek de boze tekens droeg, die ‘ k gauw verstond: de slapen ingedeukt; ‘n dorre spleet dààr waar de roos moest bloeien van den mond...
We pelgrimeren en zingen over oorlog en de droevige dingen, we bidden voor eeuwige vree de getuigen zijn IJzer en Ieperlee. Ginds staat een toren, hier een beeld, aan de oevers één volk, maar pijnlijk verdeeld, belgië lacht, de blauwvoet lacht mee, boven de tranen van IJzer en Ieperlee. Ludwig Goris Een al even onbekend, maar zeker niet talentloos dichter is de Bruggeling Roger Vermeulen, die ik onlangs leerde kennen door twee gedichten over Het Vaderland, die hij me toestuurde en waarvan ik er hier één publiceer. Vermeulen is ook een begaafd vertaler (Frans, Duits, Spaans en Engels). Zo zette hij de 154 sonnetten van William Shakespeare om in een behoorlijk én bekoorlijk Nederlands. Het gedicht Het Vaderland geeft een beeld van het naoorlogse, moderne Vlaanderen, dat in die tijdspanne van zestig jaar, de wereld verkent en tot het inzicht komt dat de kennis van de wereld zonder die van het eigen land, kunst en cultuur niet te begrijpen valt.
Wies Moens (uit Het Spoor, 1944)
Verslagboek en dvd IJzerwake 2007
HIER ONS BLOE D W Het vaderland
Terwijl momenteel naarstig gewerkt wordt aan de dvd van de IJzerwake 2008 kunt u alvast de dvd met de hoogtepunten van de IJzerwake 2007 bestellen.
die
Zondag 19 augustus 2007
Steenstrate (Zuidschote - Ieper)
Aanvang: 11u.
.IJZERWAKE.
IJzertreffen
ake vzw
nbekestraat 20/2 Antwerpen erwake.org
Onuitputtelijk voor dichters, ook voor die van deze tijd, blijft de IJzerfronttragedie. Uit een hele reeks kies ik een gedicht van Ludwig Goris, dat ons, op bedevaart in Steenstrate, onmiddellijk aanspreekt:
Onze achtste IJzerwake, op zondag 23 augustus e.k., zal als thema Welvaart en welzijn door onafhankelijkheid in het schild dragen. Er is nu, in de hele politiekcorrecte Vlaams-Belgische persmeute, op de ‘V’RT – in feite nog méér ‘B’RT – oorverdovend sprake van een grote crisis, maar voor ons, Vlaamse Zuid-Nederlanders, zou een onafhankelijk Vlaanderen, op de weg naar de hereniging met Noord-Nederland, die crisis veel beter kunnen bedwingen, los van elke Belgisch-Waalse voogdij, die ongehoorde hoeveelheden aan geld opslokt! Ooit, bij het begin van de voorbije eeuw, was de nood van Vlaanderen echter véél groter en levensbedreigend! In die tijd van “Arm Vlaanderen” gaf het verweer van een kern van Vlaamsgezinde frontsoldaten tegen een verdrukkende en minachtende Belgisch-Waalse legerleiding dé stoot naar een radicaler Vlaams, en enige tijd later ook Nederlands (of Diets) nationalisme. Over die nood van zijn volk, die hij als kind ontwaarde in de armoedige vrouwen die naar het kruidenierswinkeltje van zijn moeder in Sint-Gillis-Dendermonde kwamen, schreef Wies Moens – één der grondleggers van de moderne, expressionistische poëzie – het volgende beklijvende gedicht:
ar van enten en de eigena r, den aan de produc zijn kopiëren, verhuu riftelijke toestemming ing verboden. ering en/of uitzend
Toen dan de storm gaan liggen was en wij in duffe bedden ontwaakten en aarzelden op verweesde stratenkruisen begon de hemel op te klaren in oost en west lichtten het recht gerechtigheid en vriendschap op onze kleinheid daagde ons de grenzen werden knellend en oude gewaden werden nog eens afgelegd wij klapten open en vielen neer begonnen weer verkenden in de geest de wereldgeest en het belang van het gelijk en hoe gelijkheid rechten krijgt en geeft New York werd ons vertrouwd, de hoge vlucht van kennis, kunst en wijde horizonten
De verkoopprijs is 9 euro voor de dvd 2007 en 7,50 euro voor het Verslagboek 2007. (inclusief verzendkosten) te storten op 733-0112827-46 met vermelding “dvd 2007” of “verslagboek 2007”.
-6-
Ijzerwake_nr25.indd 6
03-02-2009 19:55:54
Verkoopsmateriaal ook Moskou bleef ons niet verborgen strak, slordig, proletarisch, elan van trouwe kunst het zwijgende goelag-koor exoten aller landen kwamen ons bezoeken overdadig in verdraagzamheid bedelorkestjes uit de Andes erkers uit de Atlas theatermakers, filosofen, schrijvers van het rode boekje wij reisden naar de Maghreb, de Caraïben het zoete morenrijk bij Granada kwam ons te pas maar toen wij eens in goed gezelschap op een Polynesische boerenbruiloft toefden werden werden wij plots door Breughel aangedaan en door het nukkige besef dat wij die dingen deels behoefden maar zonder vaderland de wereld niet verstaan.
Programmabrochures 2003 tot en met 2008 (per stuk) . € 3,00 Video IJzerwake 2004 . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 8,00 Dvd IJzerwake 2004 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 9,00 Video IJzerwake 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 8,00 Dvd IJzerwake 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 9,00 Video IJzerwake 2006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 8,00 Dvd IJzerwake 2006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 9,00 Dvd IJzerwake 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 9,00 Foto CD IJzerwake 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . € 7,00 Verslagboek 2003 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 7,50 Verslagboek 2004 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 7,50 Verslagboek 2005-2006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 7,50
Roger Vermeulen (10 januari 2005)
Verslagboek 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 7,50
Ik besluit deze bladzijde met een belangrijk, Vlaams-nationaal dichter en essayist, Juliaan Haest (1912-1984), van wie ik een trots gedicht met een heel bekende titel opneem:
Brochure Open Frontbrieven . . . . . . . . . . . . . . € 8,50 Vlaamse Leeuw raamvlag (code A4) . . . . . . . . . . . € 9,00 Vlaamse Leeuw mastvlag . . . . . . . . . . . . . . . . € 9,00
Omdat ik Vlaming ben
Vlaamse Leeuw actievlag (zonder stok!) . . . . . . . . . € 6,50 Vlaamse Leeuw fietswimpel . . . . . . . . . . . . . . . € 2,00
Omdat ik Vlaming, heb ik voor Vlaanderen smaad gedragen, doch nimmer door de pijn der dagen mijn hoofd gelegd om steun te vragen!
Vlaamse Leeuw kampeervlag (40 x 30 cm) . . . . . . . € 4,00 Vlaamse Leeuw autovlag (met staander, 40 x 30 cm) . . € 9,50 Vlaamse Leeuw tafelvlaggetje op houten voet . . . . . . € 6,50
Omdat ik Vlaming ben, heb ik steeds om mijn recht gestreden, spijt tegenstand mijn trots beleden en om standvastigheid gebeden!
Vlaamse Leeuw zwaaivlaggetje . . . . . . . . . . . . . . €1,50 Oranje-blanje-bleuvlag (mastvlag) . . . . . . . . . . . € 11,50 Oranje-blanje-bleuvlag (raamvlag) . . . . . . . . . . . € 11,50 Speldjes met Vlaamse leeuw (NIEUW !) . . . . . . . . € 1,50
Omdat ik Vlaming ben, blijf ik hardnekkig stout geloven dat volkse strijd terecht gaat boven de zegengroet der herenhoven!
Prijzen voor verzending in binnenland - Verzendingskosten inbegrepen - Buitenland verzendingskosten extra - Levering na overschrijving met duidelijke vermelding van het gewenste materiaal. Om de verwerking van de betalingen overzichtelijk te houden moeten wij er op aandringen GEEN betalingen te bundelen in één overschrijving. Maak dus a.u.b. aparte overschrijvingen op voor uw betalingen van lidgeld, steungeld of verkoopsartikelen, telkens met de juiste reden van de betaling als mededeling vermeld!
Nieuwe – en ook modernere – gedichten, naast minder bekende, zijn voor deze rubriek altijd welkom. Ze dienen wel een strijdbaar volksnationaal – Vlaams of Diets – besef te hebben. Je kan je eigen of andermans probeersels sturen naar het gewone adres van de samensteller: Erik Verstraete, Jos Ratinckxstraat 17, 2600 Berchem (Antwerpen); ook per e-post kan dat naar erikverstraete@telenet.be. Met oprechte dank!
De vrienden van de IJzerwake
Erik Verstraete
Wenst u een extra inspanning te doen om onze dagelijkse werking én voorbereiding van de volgende IJzerwake financieel te ondersteunen? Vervoeg dan de ‘Vrienden van de IJzerwake’ door uw financiële instelling een bestendige opdracht te bezorgen om maandelijks een door u te bepalen bedrag over te maken op rekening 733-0112827-46 van vzw IJzerwake met de vermelding ‘Maandelijkse bijdrage Vrienden van de IJzerwake’. Deze vermelding is van wezenlijk belang, zo niet herkennen wij die betalingen niet als maandelijkse bijdragen voor de Vrienden! De leden van de ‘Vrienden van de IJzerwake’ zijn vanzelfsprekend automatisch lid van de vzw IJzerwake en hoeven dus geen aparte ledenbijdrage te betalen! Wij danken de tientallen trouwe ‘Vrienden van de IJzerwake’ voor hun maandelijkse steun. Geen fiscale attesten: Voor alle duidelijkheid: de vzw IJzerwake
heeft geen ministeriële toelating om fiscale attesten uit te reiken.
-7-
Ijzerwake_nr25.indd 7
03-02-2009 19:55:58
gISTEREN TELT ALLEEN VOOR MORGEN 25 JAAR GELEDEN OVERLEED CLEMENS DE LANDTSHEER Geboren in 1894 als zoon van een Vlaamsgezinde drukkeruitgever evolueerde Clemens in de loopgrachten van de IJzer van cultuurflamingant tot Vlaams-nationalist. Het sneuvelen van zijn stadsgenoten, de gebroeders van Raemdonck, tekende hem voor het leven. Zoals velen werd de Landtsheer in mei 1940 met de Spooktreinen naar Frankrijk gedeporteerd. Bij zijn terugkomst aanschouwde hij met een krop in de keel zijn platgebrande huis en IJzerbedevaartsecretariaat. Hij was er echter de man niet naar om bij de pakken te blijven zitten. In september 1944 werd hij nogmaals opgepakt – in 1943 was hij ook burgemeester van Kaaskerke geworden. Pas vier jaar later kwam Clemens de Landtsheer weer op vrije voeten. Onmiddellijk toog hij aan het werk; voorlopig als hulpsecretaris van Edward Clottens die, als ‘onbezoedelde’, secretaris van het Bedevaartcomité geworden was. In september 1960 moest de Landtsheer gedwongen met pensioen gaan. Met zijn opvolger Rik de Ghein vlotte het niet. Clemens diende te verhuizen en nam een groot deel van het door hem verzamelde archief mee. De omstandigheden waarin dat alles gebeurde, lieten sporen na op het emotionele gemoed van de man. Door bemiddeling van Carlos van Louwe, zelf jarenlang actief binnen het IJzerbedevaartcomité, kon het echtpaar de Landtsheer een bescheiden woning in Oostduinkerke betrekken. Haast vergeten en slechts omgeven door een paar vrienden overleed Clemens de Landtsheer op 4 april 1984.
Clemens de Landtsheer (midden) tussen Prof. Frans Daels (links) en Paul Daels (rechts), (Fotoarchief Bormshuis) In 2009 is het 25 jaar geleden dat Clemens de Landtsheer op de gezegende leeftijd van negentig jaar overleed. Tussen 1924 en 1960 was hij de gedreven secretaris en organisator van de Bedevaarten naar de IJzer. Afgelopen zomer werd hij op een drijfnatte avond door de burgemeester van Temse, Luc de Ryck, gehuldigd. De burgervader van de Scheldegemeente verklaarde er trots op te zijn dat Clemens de Landtsheer een Temsenaar in hart en nieren was. Sinds kort bestaat er in de gemeente een Clemens de Landtsheerlaan. Hadden we maar meer van dergelijke moedige burgemeesters. In zijn toespraak beschouwde burgemeester de Ryck de Landtsheer als het “prototype van de Vlaamse idealist, die daarvoor ver, soms te ver gegaan is. Voor zijn Vlaams ideaal kreeg hij harde klappen te verduren. Clemens was echter een vechter en een volharder”.
H. Pieteraerens
Bij deze huldiging hoorde ook een kleine maar heel interessante tentoonstelling die door het ADVN op het getouw gezet werd. De klemtoon van de tentoonstelling lag op de door de Landtsheer gemaakte documentaire films over de IJzerbedevaarten, de Vlaams-nationale landdagen, sportwedstrijden zoals de Ronde van Vlaanderen, de acties van Flor Grammens,… De films waren een reactie tegen de Franstalige bioscoopjournaals die steevast het ene en sterke België voorop stelden. Aandacht voor wat er in Vlaanderen leefde en bewoog, was er nauwelijks. In 1929 richtte de Landtsheer zijn eigen filmbedrijf Flandria Films op. Niet voor niets mogen we Clemens de Landtsheer als de propagandist van de Vlaams-nationale film beschouwen. In het najaar 2008 werd in Gent een apart seminarie aan zijn films gewijd. Tevens werd onder de titel Filmen voor Vlaanderen een boekwerk uitgebracht, waarin de Landtsheers films een centrale plaats innemen. Tot slot vermelden we nog dat samen met het boek ook zijn meest bekende film Met onze jongens aan den IJzer momenteel als dvd verkrijgbaar is.(*)
Noot van de redactie Op de dvd Met onze jongens aan den IJzer (€ 15) staan ook korte documentaire films over de 10de IJzerbedevaart (1929), Winter in ‘t land - IJsfeesten te Temse (1933-1934), Jules Van Hevel hulde (1935) en Clemens De Landtsheer, propagandist (documentaire van Daniël Biltereyst, Roel Vande Winkel en Erik Martens, 2008, EAN 5425011010216). De dvd en het bijhorende boek, Filmen voor Vlaanderen: Vlaamse beweging, propaganda en film, door Roel Vande Winkel en Daniel Biltereyst, 2008, € 35, ISBN 978 90 8679 186 6, – beide overigens met zeer politiek correcte commentaar, zoals dat de heersende mode is! – kunnen ook samen besteld worden in de betere boekhandel.
-8-
Ijzerwake_nr25.indd 8
03-02-2009 19:56:00