België - Belgique P.B. Antwerpen X BC 5895
HIER ONS BLOED WANNEER ONS RECHT
Erkenningsnummer
P 309548 Driema andelijks tijdschrift van de vzw IJzerwake - nr. 48 - oktober november december 2014 - Afgiftek antoor Antwerpen X
Voorwoord Ik wil dit voorwoord voor het eerste nummer van ons tijdschrift na de dertiende succesvolle IJzerwake beginnen met een woord van dank. Dank aan alle medewerkers die op vrijwillige basis – en sommigen meerdere dagen lang – het beste van zichzelf gegeven hebben om een lege weide eens te meer om toveren tot een bruisende trefplaats voor de duizenden geestdriftige IJzerwakedeelnemers. Wij blijven op jullie rekenen! Intussen is het onafhankelijkheidsreferendum in Schotland op een “neen” geëindigd. Het resultaat is zeker beïnvloed door de bedreigingen vanuit de bedrijfswereld en de Europese en Engelse politieke instellingen. Berichten van massale ontslagen en de onterechte vrees van de “rijkere Schotten” om bij onafhankelijkheid een deel van hun welvaart te verliezen hebben zeker een invloed gehad. Positief is dan weer de vaststelling dat de onafhankelijkheidsgedachte vooral wordt gedragen door de jonge generatie; zij is ervan overtuigd dat Schotse onafhankelijkheid borg staat voor een betere toekomst. Laten we daaruit de nodige lessen trekken voor onze eigen Vlaamse politieke strijd. In Catalonië was – in tegenstelling tot in Schotland – het voor 9 november geplande referendum niet erkend door de Spaanse overheid. Ondanks het verbod op een officieel referendum, stemde de Spaanse regio officieus toch over onafhankelijkheid. De Catalanen steunde met een overweldigende meerderheid de onafhankelijkheidsgedachte.
Ver.uitg.: Wim de Wit, Oudeheerweg - Ruiter 114, 2950 Waasmunster
SECRETARIAAT
Lieve van Onckelen Van Schoonbekestraat 20/2 2018 Antwerpen secretariaat@ijzerwake.org Tel./fax: 03 238 27 49 Meer informatie over de IJzerwake is te vinden op www.ijzerwake.org Bent u nog geen lid van IJzerwake vzw? Betaal dan nu (min. € 5) en u bent lid voor heel 2015. Iban: BE33 7330 1128 2746 Bic: KREDBEBB
Het is spijtig dat in Vlaanderen vandaag geen meerderheid achter een referendum voor onafhankelijkheid staat. En er zou ook geen meerderheid van de Vlamingen op dit ogenblik “ja” stemmen. Maar dat was ook zo in Schotland en Catalonië. In 2012 schommelde het Schotse Ja-kamp rond de 30%. In september klokte ze af op 45%. In Catalonië is het nog spectaculairder. In 2005 koos 13% van de Catalanen voor een eigen onafhankelijke staat, op 9 november steunde 81% van de meer dan 2 miljoen stemmende Catalanen voor onafhankelijkheid. Het hele debat rond en over onafhankelijkheid had in beide landen een enorm wervend effect. Het is dus hoopgevend dat de voorstanders van de Vlaamse onafhankelijkheid langzaam maar zeker in aantal blijven toenemen. Aan ons om de twijfelaars te overtuigen van de noodzaak om onze toekomst veilig te stellen in een onafhankelijke Vlaamse republiek!
Wim De Wit V o o r z i t t e r IJ z e r w a k e
Postbode: onbestelbare nummers graag terug naar Secretariaat IJzerwake Van Schoonbekestraat 20/2, 2018 Antwerpen
zelfbestuur - nooit meer oorlog - godsvrede
Nieuws van het secretariaat Bedankt! De dertiende IJzerwake ligt ondertussen al een tijdje achter ons. Het was een geslaagde editie en dat is voor een heel groot deel te danken aan de vele medewerkers. Zij zorgden er alweer voor dat een lege weide werd omgetoverd tot een terrein waar een stijlvolle plechtigheid en achteraf een gezellige ontmoeting konden doorgaan. Ook ik wil, als verantwoordelijke voor de medewerkers, al die medewerkers, oude en nieuwe, van harte bedanken voor het vele werk dat opnieuw geleverd werd. En we rekenen op u voor de volgende IJzerwake.
Hernieuwing lidmaatschap
snel zullen storten. Betalingen worden verwacht op het bankrekeningnummer BE33 7330 1128 2746 EUR BIC: KREDBEBB. Wie twijfelt of de betaling reeds gebeurde, vindt meer uitleg op bijgevoegde brief. Gelieve steeds duidelijk te vermelden of het om lidgeld of steungeld gaat, waarvoor dank. U kan ook nog steeds lid worden van de ‘Vrienden van de IJzerwake’ door maandelijks een bedrag te storten. Voor alle bijdragen, klein of groot, zijn we u zeer dankbaar. Om de IJzerwake verder uit te bouwen hebben we uw hulp immers meer dan nodig want enkel met voldoende middelen kan de toekomst van uw en onze IJzerwake veiliggesteld worden.
Hernieuw nu uw lid-of steunbijdrage
Propaganda
Het lidmaatschap van de vzw IJzerwake loopt per kalenderjaar en vermits het einde van het jaar eraan komt willen we u opnieuw vragen uw lidgeld of steunbijdrage over te maken. Lid bent u nog steeds na storting van 5 euro. We hopen dat velen hun bijdrage
Wie belangstellenden kent voor IJzerwake en/of deze Nieuwsbrief mag steeds hun gegevens (naam, adres, telefoon en eventueel epostadres) doorgeven aan het secretariaat. We sturen hen dan graag een proefnummer van deze Nieuwsbrief.
Colofon Identificatienummer vzw: 5667/2003 Maatschappelijke zetel: Van Schoonbekestraat 20/2 2018 Antwerpen Secretariaat: Lieve van Onckelen Van Schoonbekestraat 20/2, 2018 Antwerpen Tel. + fax: 03 238 27 49 secretariaat@ijzerwake.org Ledenadministratie + adreswijzigingen: adressen@ijzerwake.org Regie + Persverantwoordelijke: regie@ijzerwake.org 0475 814 804 (Gino Smits) Financies: financies@ijzerwake.org (Francis Vervisch)
Hoofdredacteur: hoofdredacteur@ijzerwake.org Redactie tijdschrift: redactie@ijzerwake.org Aanmelding e-postrondzendlijst: internet@ijzerwake.org Technische coördinatie manifestatie: logistiek@ijzerwake.org 0475 295 765 (Luc Vermeulen) Verantwoordelijke bussennetwerk: bussen@ijzerwake.org 03 230 24 62 (Mia Brans-Dujardin) Aanmelding (nieuwe) medewerkers: secretariaat@ijzerwake.org tel./fax: 03 238 27 49 (Lieve van Onckelen)
Algemene Vergadering: Wilfried Aers (beheerder) – Christian Bauwens – Mia Brans-Dujardin (beheerder) – Ledy Broeckx – Frans Crols – Gilbert de Corte – Tom de Wilde – Wim de Wit (voorzitter) – Toon Pauli – Hugo Pieters – Leo Ryckeboer – Egwin Six – Nancy Six – Gino Smits – prof. Matthias Storme – Stef Storme – Rien Vandenberghe – Jurgen van Hauwermeiren – Lieve van Onckelen (secretaris-beheerder) – Peter van Windekens – Johan Vanslambrouck (beheerder) – Luc Vermeulen (beheerder) – Hans Verreyt – Erik Verstraete – Francis Vervisch (financieel beheerder) – Walter Winkeler
Bedankt voor de steun ...
... en de medewerking
Begin oktober ontving IJzerwake een ruime maar vooral onverwachte toelage van het gemeentebestuur van Hove en ook de gemeente Temse heeft een bedrag toegezegd. Het bestuur van IJzerwake dankt beide gemeentebesturen en hoopt dat andere gemeenten hun voorbeeld zullen volgen;
Van bij het ontstaan van IJzerwake zorgde Gilbert de Corte voor de decors van de IJzerwake. Zo zorgde hij voor de grote heldenhuldezerken, waarvan er een al vele jaren op het podium te zien is en maakte hij verschillende achtergrondpanelen. Hij leidde ook de technische ploeg die op 13 IJzerwakes zorgde voor de opstelling van de decors. Omdat de jaren uiteindelijk toch hun tol begonnen te eisen heeft hij die taak nu doorgegeven. Het bestuur van IJzerwake wil Gilbert zeer hartelijk danken voor de jarenlange inzet. En hopelijk kunnen we nog lang rekenen op zijn praktische opmerkingen want Gilbert blijft lid van de Algemene vergadering van onze vzw.
Mis hem niet, de kalender 2015 van IJzerwake Bedoeling is de herinnering aan de Groote Oorlog levendig te houden �n te herinneren aan Frontbeweging en Aktivisme, die aan de basis lagen van het politieke Vlaams-nationalisme dat we sindsdien kennen. Per maand krijgt u een passende illustratie met op de achterzijde een historische toelichting.
Kalender2015.indd 1
2015
Deze kalender kan u bekomen aan de prijs van 7,50 euro. Het bedrag kan gestort worden op de rekening van IJzerwake BE33 7330 1128 2746 met vermelding: kalender 2015. Er zijn ook nog enkele exemplaren verkrijgbaar van de kalender 2014 aan dezelfde voorwaarden.
11/07/14 21:37
DE VEERTIENDE IJZERWAKE ZAL DOORGAAN OP ZONDAG 30 AUGUSTUS 2015
Provinciale contacten Provincie Antwerpen: Lieve van Onckelen, Van Schoonbekestraat 20/2, 2018 Antwerpen, 03 238 27 49, antwerpen@ijzerwake.org Provincie Limburg: Walter Winkeler, Heilig Hartplein 25/5, 3500 Hasselt, 011 72 03 30, limburg@ijzerwake.org Provincie Oost-Vlaanderen: Peter Fransoo, Galgenberg 2, 9000 Gent, 09 225 48 27, oost-vlaanderen@ijzerwake.org Provincie Vlaams Brabant: Eddy Longeval, A. Quintusstraat 22, 1600 Sint-Pieters-Leeuw, 0494 173 919, vlaams-brabant@ijzerwake.org Provincie West-Vlaanderen: Francis Vervisch, Zandbeekstraat 21, 8554 Sint-Denijs (Zwevegem), 056 45 50 33, west-vlaanderen@ijzerwake.org
IJzerwakeverslag Samenhorigheid geeft een injectie van welbevinden. Jong en oud in Vlaanderen bezoekt festivals, van popfeesten tot politieke reünies. Voor 9 op 10 festivalgangers is het weinig meer dan lifestyle; bij IJzerwake, met editie dertien reeds, is het engagement sterker. Wie het niet doet voor zijn Vlaamse radicaliteit komt toch prima uit op die dag door de vrienden, de natuur, de borrel voor en na, de wijding die de bloedakkers van ’14-’18 oproept. In het eerste herdenkingsjaar, begonnen in het oosten van België, waar de platgebrande martelarenstad Wezet terecht vooraan in de kijker stond, en de Voerstreek, waar de Eerste Wereldoorlog zijn eerste menselijke en materiële tol in België vroeg, ten onrechte niet in de kijker, is IJzerwake een plek met de stevigste en langste reikwijdte naar de Grote Oorlog. Bij het monument van de gebroeders Van Raemdonck in Steenstrate verzamelen niet de prominenten die moeten, of niet anders kunnen, omdat hun functie of taak het meebrengt, maar wel de geestelijke, politieke en vaak familiale erfgenamen van de frontsoldaten. De duizenden nakomelingen van “hier ons bloed wanneer ons recht”. Wie er niet was - vanwaar die pleinvrees? - was Vlaams ministerpresident Geert Bourgeois. Hij werd haantje-de-voorste op Zomerhit 2014 op 23 augustus, knuffel-TV met smartlappen, klank en licht, glitter en stoef, op de vooravond van de IJzerwake. Brengen brood en spelen electoraal meer op dan present zijn bij “marginalen” alhoewel ‘s mans ijzigheid averechts werkt op volkstelevisuele momenten? Bij Zomerhit was er meer pers dan op de IJzerwake. Nu het concurrerende IJzerbedevaartcomite zijn zomerherdenking in augustus heeft geschrapt, kan er niet meer overgegaan worden tot neuzen tellen en schamperigheid in de vergelijking.
13 was geen ongeluksgetal
Priesters worden even schaars als Vlaams-nationalistische voormannen met een ruggengraat en toch vond IJzerwake er opnieuw zeven die in de beste traditie voorgingen, zich toonden, bewezen dat de tijd van de Vlaamsgezinde petits vicaires in 2014 niet enkel herinnering en heimwee is. Bij het koor was er een aangename sprenkeling van oud en jong. Vlamingen in kerken zwijgen, voor zichzelf en voor mekaar want menselijk opzicht staat vooraan in onze natuur. Bij de eucharistieviering in Steenstrate klonk het credo luid en getuigend. Gino Smits en zijn team van 8 serveerden knappe regievondsten de briefwisseling tussen de frontsoldaat en zijn moeder, de oorlogspaarden, de muziekmomenten - naast de klassieke ingrediënten. Een Nederlands hoogtepunt was de toespraak van Thierry Baudet. Deze polemist uit het Noorden, bekend van politieke en culturele boeken, lezingen, columns (onder meer tot voor een tijd in dé krant van de Lage Landen, NRC Handelsblad), cirkelt rond centrum-rechts en conservatisme, kreeg te horen van Nederlandse en Vlaamse kameraden, om zich toch niet mengen met de IJzerwakers, want onzindelijke lui, maar liet zich daar niks aan gelegen. Hij kwam, zag, sprak en overwon met zijn verstandige woorden over nationalisme, kosmopolitisme en imperialisme. Wat Adolf Hitler oplegde was geen nationalisme, maar wel het Duitse imperialisme van het nationaal-socialisme, gelijklopend met het Russi-
sche imperialisme van het leninisme. Woord- en begripsvervuiling zijn eigen aan wat er doorgaat voor debat en gesprek tussen de opiniërenden van Vlaanderen. Voorzitter Wim de Wit was in goede doen. Jaar na jaar wordt zijn stijl beter en zijn de teksten breder, met aandacht voor de politieke actualiteit, en eveneens beoordelingen over de vrede, het onderwijs, EU-Europa, de ring van vuur rond het Oude Continent. De weergoden zegenden de dag van de 5000 rebellen aan de Ieperlee. Dertien is het klassieke ongeluksgetal. De 13de IJzerwake doorbrak die volkswijsheid, het was er goed en positief.
- Ja n R a bbijn
Oprecht dankwoord In het 25ste sterfjaar van Elza De Clercq vonden vele muzikale activiteiten plaats door de in 1989 naar haar in leven geroepen Elza Vis-De Clercq Stichting. Toch vond er na dit alles een heel bijzondere gebeurtenis plaats die mij diep heeft geraakt! Op zondag 24 augustus j.l. werd op de 13de IJzerwake te Steenstrate een prachtig en waardig herdenkingsmoment ingepast voor de gestorven Vlaamse voormannen en vrouwen en een iedere kreeg afzonderlijk een waardig bloemengroet. De ruim 4500 oprechte Vlaminganten waren er getuigen van omdat ze waren afgereisd naar dit historische landsdeel van West-Vlaanderen. Als vermaard liedzangeres en voordrachtkunstenares heeft Elza in de gehele Lage Landen meer dan een halve eeuw het muzikale patrimonium van haar beroemde vader, volksbard en toondichter, de letterkundige Dr. Ren� De Clercq met veel bevlogenheid uitgedragen. Op het moment dat haar naam werd afgeroepen en een grote bloemenkrans haar symbolisch werd overhandigd brak de zon door de grijze wolken en kleurde de hemel helder blauw. Als haar echtgenoot is het mijn taak om u allen hiervoor te danken en in het bijzonder het hoofd en werkbestuur van IJzerwake. Om met vader De Clercq's vers mijn dankwoord te onderstrepen haal ik de laatste woorden aan van Elza toen ze het tijdelijke voor het eeuwige wisselde:
‘Wanneer de tijd zal komen dat ik in eigen land zal vreemde zijn, dan zoek ik vruchteloos naar de oude bomen en de oude vrienden mijn. Ik heb mijn lief, mijn leed en leven mijn arme volk gegeven; schenk velen veel, vraag niemand iets. Mocht moeder aarde mij bedekken als goed koren. Alwaar ik lig, zal men een wonder horen: schoon ruisend Diets.’ D r . P i e t e r Vi s , Vo or z i t t e r E l z a Vi s -D e C l e r c q St ic h t i ng Fo t o: L u k S c h e l f hou t
Verslag bloemenronde 2014 De maandag na de geslaagde IJzerwake was ik traditiegetrouw al vroeg de baan op met de vele kransen en ruikers (afkomstig van de bloemenhulde) die een herbestemming moesten krijgen her en der in de Westhoek. Ik had vooraf een overzichtje gemaakt met de locaties en het aantal heldenhuldezerkjes zodat ik een optimale reisweg kon uitstippelen, kwestie van geen kostbare tijd en energie te verspillen. Omdat er niet genoeg bloemen waren, heb ik de moeilijke keuze moeten maken waar ik al dan niet zou langsgaan en heb ik op sommige heldenperkjes maar hier en daar een krans kunnen leggen. Onderweg pikte ik mijn mama op die me de ganse dag vergezelde en heeft geholpen, waarvoor mijn dank. Tijdens de eerste rit bleven we gespaard van de voorspelde buien maar tijdens de tweede en derde rit moesten we toch afrekenen met wat lichte regen. Maar ach, we lieten het niet aan ons hartje komen en plichtsbewust volbrachten we onze taak. Tijdens de eerste rit kwamen volgende plaatsen aan bod: Jonkershove, Lo, Alveringem, Oostvleteren, Stavele en Beveren aan de IJzer. Tijdens de tweede rit: Sint-Jan-ter-Biezen, Watou, Proven, Vlamertinge. Tijdens de derde rit: Zonnebeke, Ieper. Ik vind het eigenlijk spijtig dat ik op enkele plaatsen zoals Oeren, Hoogstade, Passendale, Langemark, Diksmuide, Veurne, … geen kransen kon neerleggen. Maar die locaties worden dan volgend jaar wél bezocht en wie weet schenken er volgend jaar nog meer mensen een krans waardoor ik niet eens zo’n moeilijke keuze hoef te maken en waardoor er overal een krans of ruikertje neergelegd kan worden. Snap je de stille hint? ;-)
Al doe ik reeds enkele jaren de bloemenronde, het was voor het eerst (en zeker niet voor het laatst…) dat ik de ganse streek heb gedaan en dat om twee redenen: op die manier kan ik wat meer variatie brengen in de fotocollage voor ons archief en ik kan de staat van de zerkjes vaststellen ter aanvulling van de inventaris die ik aan het opmaken ben. Eigenlijk vind ik het frustrerend te moeten vaststellen dat sommige zerkjes er toch wel erbarmelijk bijliggen. Onze gesneuvelden verdienen toch veel meer erkentelijkheid! Meteen borrelde het idee bij me op om het daarover eens te hebben op de eerstvolgende bestuursvergadering want ik zit al met een idee in mijn achterhoofd. En net als de voorbije jaren is er altijd wel een ontmoeting met een toevallige voorbijganger. Dit jaar werd ik aangesproken door een arbeider van de gemeente die aan het werk was op het kerkhof. Hij vroeg me waar al die kransen eigenlijk vandaan kwamen en waarom ik die precies bij die zerken had gelegd. Nadat ik hem vertelde dat die van de IJzerwake kwamen, vroeg hij me waarom “een jonge vrouw” (waw… ik voelde me meteen 20 jaar jonger) zich daarmee bezighoudt. En nadat ik hem dat allemaal had uitgelegd was zijn slotzin: “ewel mercie…ge zie gie toch een broaf wuvetje nondedju”. Even vertalen: “wel, je bent toch een braaf vrouwtje en jah…dan volgt nog een klein vloekje”. De brave man was blijkbaar zo content dat hij eens een praatje kon maken en nadat ik ondertussen het ganse reilen en zeilen van zijn dorp te horen had gekregen, namen we afscheid van elkaar. Hij wuifde ons uit en riep ons nog na: “toet noaste jaore als ’t God belieft”… (“tot volgend jaar als het God belieft”). Bij het neerleggen van de bloemstukjes let ik meestal eens op de leeftijd van de gesneuvelden. Zo zag ik bijvoorbeeld dat Joseph Faes amper 19 jaar jong was toen hij stierf, Jeroom de Caestecker 20 jaar, Cyriel Boidin 24 jaar... Als mens, als moeder, word ik daar toch wel eventjes stil van. Op een ander heldenperk, in Sint-Jan-ter-Biezen, dragen de zerkjes enkel de voornaam en naam zonder enige datum. Daar vielen de zerkjes van Omer en Hilaire Sohier mij op. Nieuwsgierig als ik ben, zocht ik bij mijn thuiskomst informatie op over die twee gesneuvelden want ik wou weten of dit twee broers waren of niet. Ondertussen weet ik nu dat het wel degelijk twee broers waren en dat Omer in 1886 werd geboren en Hilaire in 1887. Beide soldaten zijn op 4 oktober 1918, dus kort voor de wapenstilstand, bij Brielen gestorven. Ocharme hun moedertje… Toen ik in Vleteren bij het graf van Jeroom Leuridan stond, moest ik heel eventjes terugdenken aan mijn VNJ-tijd want de Ieperse
VNJ-schaar (waar ik schaarleidster was) werd naar hem genoemd. Ook bij het graf van Cyriel Verschaeve kwamen tal van herinneringen naar boven. Ik weet nog dat ik als klein meisje met mijn ouders naar Solbad Hall ging in het prachtige Tirol waar Verschaeve jaren verbleef en er in 1949 stierf en begraven werd. Dankzij de heldhaftigheid van de VMO keerde het stoffelijk overschot van Verschaeve in 1973 terug naar Alveringem; ik herinnerde me de jaarlijkse Verschaeve-herdenkingen, enz, enz. Heden rest mij enkel nog de mooie herinneringen aan de tijd van weleer… En zo zie je maar dat het ronddragen van de kransen niet zomaar “een handeling” is want ook heel wat emoties kwamen naar boven. Het maakt me gelukkig dat er ook dit jaar zoveel mensen een krans of ruiker hebben gekocht maar anderzijds is het triestig dat er zoveel gesneuvelden zijn waardoor we geen kransen genoeg hebben. En het ergste van al is dat de machthebbers nog steeds geen lessen hebben getrokken uit deze zinloze oorlog, dat het bloed van onze Vlaamse jongens voor niets heeft gevloeid want nog steeds hebben wij Vlamingen niet datgene waar wij recht op hebben… - N a nc y S i x
Historische (her)uitgaven op 3 CD©s Pieter Vis zingt 115 Vlaamse liederen In de aanloop van het nieuwe jaar verschijnt de niet alledaagse uitgave van een audio-box met 115 Vlaamse liederen op 3 CD's. Er wordt tevens een documentatieboek bijgeleverd met ongeveer 200 pagina's, vol met een honderdtal foto's, biografie�n en alle gezongen liedteksten rond het thema Vlaamse Volks-, Kunst- en Geestelijke gezangen waaronder een aantal fraaie Vlaamse kerstliederen. Initiatiefnemer om deze audio-box uit te geven, is de bekende kunstzanger dr. Pieter Vis. Ruim 4 uur lang kan u genieten van deze bijna vergeten volks- en kunstliederen van Vlaamse bodem. Medewerking verlenen vele bekende Vlaamse solisten waaronder Vera Versieck, mezzo-sopraan, Armand Preud'homme, pianobegeleiding, het Jeugdkoor Scaldis Cantat o.l.v. Lieve Suys, het Sint-Niklaas Mannenkoor o.l.v. Rik Moerman uit Ieper. Naast solisten en instrumentalisten hoort u tevens een twintigtal voordrachten door Elza De Clercq. Circa 75 gedichten van René De Clercq die door hem zelf werden getoonzet zijn weer tot klinken gebracht. Ook andere toondichters hebben op zijn verzen muziek gezet waaronder Emiel Hullebroeck, Gaston Feremans, Armand Preud'homme. Neem voor de komende feestdagen de tijd om deze 115 liederen te beluisteren en u wordt in een muzikale en nostalgische feestbad gedompeld. Populaire titels zijn ©Tineke van Heule©, ©Moederke alleen©, ©De Gilde viert©, ©Hemelhuis© maar ook ©Adeste, er klinkt een kleen, kleen klokske; ©O Maria die daer staat© en het nog zo actuele ©Gebed voor het Vaderland© van Feremans alsook het ©Amnestielied© van Armand Preud©homme. IJzerwake helpt graag bij de verspreiding van deze audio-box: in de winkel gaat deze box zo'n 75 euro kosten, maar wij konden bij Pieter Vis een hele speciale prijs bekomen: lezers van dit tijdschrift betalen slechts 28 euro + 4 euro verzendingskosten. Maar, wees er wel snel bij want het aantal exemplaren dat we ter beschikking hebben gekregen is beperkt. Nu bellen of mailen naar ons secretariaat is dus de boodschap
Kranslegging aan de Ieperse Menenpoort Zondagavond 24 augustus 2014 heeft een afvaardiging van IJzerwake, voor het eerst in zijn bestaan, deelgenomen aan de Last Post-plechtigheid onder de Ieperse Menenpoort. Voorzitter Wim De Wit, bestuurslid Nancy Six en Marijke van Hoeck waren om 19u30 present bij de verantwoordelijke van de Last Post Association met de krans die namens het bestuur van IJzerwake zou neergelegd worden. Nadat de voorbehouden plaats werd toegewezen (gelukkig maar want het was er alweer een drukte van jewelste) en de laatste instructies werden gegeven, begon om 20u dan de eigenlijke plechtigheid. Naar dagelijkse gewoonte bliezen de klaroeners hun kort maar zo ontroerend eerbetoon ter nagedachtenis van de soldaten die in Vlaanderen hebben gevochten en er zijn gesneuveld. De Rutland Concert Band speelde er enkele nummers en behalve IJzerwake legden ook volgende delegaties een krans neer: • Mr. H. Wright • Soroptimist International Kortrijk (met de gouverneur van West- Vlaanderen) • Royal Airforce Association • Stoke TR Group Na afloop van de plechtigheid had voorzitter De Wit een gemoedelijk gesprek met iemand van de Last Post Association en werden alvast afspraken gemaakt voor de toekomst… - N a nc y S i x - I e pe r - 2 4 aug u s t u s 2 014
Vaten vol verraders Elke emancipatiestrijd en bevrijdingsbeweging hebben hun vaten vol verraders. Altijd is men iemands slapjanus, zwakke knie, onderkruiper, ongelovige, meeloper. In Vlaanderen is dat niet anders en in Ierland, de DDR, Baskenland, de Baltische republieken, Zuid-Afrika, India was het en is het deels zo vanaf vooreergisteren tot vandaag. Wie jaren rondloopt in Vlaamse kringen kent het woord verrader, zoals geplakt op tegenstanders en medestanders. Elke regeringsvorming levert nieuwe vat vol verraders op. Kan de studie van de geschiedenis hier nuances brengen, een pleister zijn?
want tot vandaag vinden veel collega’s en opiniemakers het nationalisme aangebrand. De Nederlandse schrijver en polemist Thierry Baudet toonde op de jongste IJzerwake nogmaals aan dat de excessen van het nationalisme, waar steeds wordt op teruggekomen, vaak niet de excessen zijn van het nationalisme, maar wel van het imperialisme. De Duitse nationaalsocialisten respecteerden de naties niet, beoogden een Duits-Europese superstaat en geen Europa van de volkeren of de naties. Mijn nationalisme is een emancipatorisch nationalisme dat volkeren wil bevrijden van hun overheersers.”
Dirk Rochtus is de nieuwe voorzitter van het ADVN en sneed dit thema aan tijdens gesprekken met onder meer ‘t Pallieterke. Frans-Jos Verdoodt, voor sommigen kandidaat voor het woord verrader of zo reeds afgeschilderd, maakte op dertig jaar van het Archief-, Documentatie- & Onderzoekscentrum voor het VlaamsNationalisme een stevig wetenschappelijk instituut. Het ADVN telt 17 onderzoekers en administratieve medewerkers en incasseert jaarlijks 1,5 miljoen euro waarvan 80% opgeslorpt wordt door de personeelskosten.
De twee publicaties van ADVN bereiken respectievelijk 4183 lezers voor de Mededelingen en 395 abonnees voor Wetenschappelijke Tijdingen. Recent publiceerde Koen Aerts in Wetenschappelijke Tijdingen zijn bevindingen over een zeer teer onderwerp, binnen en buiten de Vlaamse Beweging. Zijn onderzoeksvraag was: is het waar dat het Belgische gerecht vanaf 1945 een genadeloze, wraakzuchtige repressie heeft georganiseerd? Een repressie die onder flaminganten de kwalificatie une justice des rois nègres draagt. Dirk Rochtus: “Zijn besluiten zijn, één, dat de straatrepressie meteen na de bevrijding wild, brutaal, gemeen was, en twee, dat de werkwijze van het auditoraat-generaal die de collaborateurs berechtte evenwichtig was. Dat is geen populaire stelling. Verdient de studie van Koen Aerts niettemin geen grotere ruchtbaarheid in de kranten, op radio en televisie juist om het debat aan te zwengelen?”
Professor doctor Dirk Rochtus (53) koestert drie intellectuele passies: Duitsland, Turkije en het nationalisme. Hij leerde Turkije kennen via Duitsland waar hij als jonge snaak studeerde in Bonn. Dirk Rochtus doceert internationale politiek en Duitse geschiedenis aan de Faculteit Letteren van de KU Leuven, campus Antwerpen. De nieuwe voorzitter schrijft boeken en columns en leest wekelijks kilo’s papier. Flaminganten en Vlamingen hebben het moeilijk met delen van hun geschiedenis, oordeelde hij in ‘t Pallieterke: “Dat is eigen aan alle volkeren en staten want in elke nationale geschiedenis zitten pieken en dalen. Flaminganten moeten meer leren leven met de feiten. Het ADVN is een culturele archiefinstelling en doet aan wetenschappelijk onderzoek in wat ik de geest van de Verlichting zou durven noemen. Zelf beschouw ik me als een kind van de Verlichting die de nuchterheid, waarheidsliefde en objectiviteit van de Europeanen heeft gestimuleerd. De Vlamingen kunnen een eind verder gaan voor wat de Duitsers, met een van die onmogelijke Germaanse uitdrukkingen, Vergangenheitsbewältigung noemen. Het worstelen om in het reine te komen met wat het verleden werkelijk was, zonder mythes, excuses en uitvluchten. De ommekeer van attitudes, het bannen van mythes, de eerbied voor de feiten en niks dan de feiten is overal en eveneens in Vlaanderen een werk van lange adem. Ik kan enkel aanvoeren dat het de missie is van een onderzoekscentrum zoals het ADVN om verlicht, eerlijk, scherp de objectiviteit te doen gelden. Dat lijkt mij persoonlijk als voorzitter van het ADVN een mooi credo te zijn.” De twee twee basisopleidingen van Dirk Rochtus zijn de germanistiek en de politicologie. Duitsland is de eerste liefde van Dirk Rochtus, en die deelt hij met oudere generaties flaminganten: “Op mijn 18 studeerde ik in Bonn wat mijn Vlaams nationalisme aanscherpte want een stamboek-flamingant was ik van huis uit. In de confrontatie met andere talen en culturen vind je de eigen nationale wortels en die draai heb ik nooit meer verloren. Ik vond dat er in Vlaanderen te weinig economische en politieke belangstelling was voor Duitsland. Koudwatervrees omwille van de Eerste en de Tweede Wereldoorlog en dat moest verdwijnen, meende ik. Daarom heb ik met een confrater een centrum voor Duitslandkunde gesticht dat later de deuren sloot omdat de sponsor-bedrijven wegvielen. Spijtig.” Dirk Rochtus is N-VA’er maar stopte, omwille van het voorzitterschap van ADVN en de noodzakelijke neutraliteit, zijn lidmaatschap van het partijbestuur. Niemand is zonder wortels, maar je moet proberen zo objectief en respectvol mogelijk te zijn, laat hij horen: “Dat ik een nationalist ben om internationalist te kunnen zijn, karakteriseert mij in de politiek. Dat is geen populaire keuze
De mening van Koen Aerts over de werkwijze van het auditoraatgeneraal, zoals hierboven weergegeven door Dirk Rochtus, is voor discussie vatbaar. Discussie waartoe Dirk Rochtus oproept, dus hierbij: er zullen toen rechters geweest zijn die op een eerlijke en objectieve wijze recht gesproken hebben, maar het kan moeilijk ontkend worden dat er ook rechters waren die vanuit een Vlaamsvijandige instelling mensonwaardige vonnissen hebben geveld. Persoonlijke afrekeningen, vetes en de hatelijke pesterijen speelden dikwijls een rol. Denken we aan de gerechtelijke aanpak van Borms, Irma Laplasse, Leo Vindevogel, Theo Brouns en vele anderen. Spijtig genoeg hebben ook Vlamingen meegewerkt aan de deportatie van Joden. Geen enkele van hen werd na de oorlog terecht gesteld. Echter eenvoudige oostfrontstrijders en oorlogsburgemeesters werden gefusilleerd. Die kwestie vergt meer studie dan wat Koen Aerts daarover op schrift stelt. In 1940 waren de Vlamingen structureel de tweederangsburgers van België, zoals de Afro-Amerikanen tot voor een generatie in de VS, en dat was voor velen de belangrijkste reden om te collaboreren, te meer omdat in 1940 iedereen, ook de hoogste Belgische landsleiding – koning, regering, elite – overtuigd was van een definitieve en langdurige Duitse overheersing van Europa en men ook die kringen samenwerking, accommodatie, netwerken zocht. Dat werd bij de juridische repressie niet in rekening gebracht en blijft onrechtvaardig. Voor een interessant aanvullend discussiestuk over de stelling Aerts kan men terecht bij Mark Grammens in ‘t Pallieterke van 14 mei 2014. - Fr a n s C r ol s