Ἡ ἔκδοση πραγματοποιήθηκε μὲ τὴν εὐγενικὴ χορηγία τῆς ALPHA BANK. The publication was generously funded by ALPHA BANK.
L’édition a été réalisée avec le généreux soutien d’ALPHA BANK. Il volume è stato pubblicato con il contributo dell’ALPHA BANK. La publicación está patrocinada por el ALPHA BANK.
© Ἰουλίτα Ἠλιοπούλου & Ἐκδόσεις Ἴκαρος/Ioulita Iliopoulou & Ikaros Publishing, 2016
© Μουσικὴ/music: Γιῶργος Κουρουπὸς/George Couroupos, 2016 ISBN 978-960-572-129-9
Ἐπιλογὴ κειμένων - Σχεδιασμὸς ἔκδοσης : Ἰουλίτα Ἠλιοπούλου Edited & Designed by Ioulita Iliopoulou
ΙΚΑΡΟΣ / IKAROS
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ «Ο ΚΟΣ ΜΟΣ Ο Μ Ι Κ Ρ ΟΣ, Ο Μ Ε ΓΑ Σ!» Σ Τ Η Ν Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η ΓΛ Ω ΣΣ Α ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
ΕΡΜΗΝΕΥΤΕΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΙΟΥΛΙΤΑΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΕΖΑ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ
9-69
10
12 13
15
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ – ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΝΘΕΤΗ
63
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ – ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΟΣ
67
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ – ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
65 69
CONTENTS “ T H E S M A L L WOR L D, T H E GR E AT!” Ι Ν E NGL I S H SECTION CONTENTS
PERFORMERS IN THE MUSICAL PRESENTATION INTRODUCTION BY IOULITA ILIOPOULOU
POETRY AND PROSE BY ODYSSEUS ELYTIS
71-129 72
74 75 77
THE WORLD OF ODYSSEUS ELYTIS – A NOTE BY THE COMPOSER
123
BIOGRAPHICAL NOTE – GEORGE COUROUPOS
127
BIOGRAPHICAL NOTE – ODYSSEUS ELYTIS EDITOR’S NOTE
125 129
SOMMAIRE « LE MONDE, LE PETIT, LE GRAND ! » EN LANGUE FRANÇAISE SOMMAIRE DE L’UNITÉ
INTERPRÈTES DE LA REPRÉSENTATION MUSICALE PRÉSENTATION DE IOULITA ILIOPOULOU POÉSIE ET PROSE D’ODYSSEAS ELYTIS
-6-
131-193
132
134 135 137
LE MONDE D’ODYSSEAS ELYTIS – NOTE DU COMPOSITEUR 187
BIOGRAPHIE – ODYSSEAS ELYTIS
189
NOTE DE L’ÉDITEUR
193
BIOGRAPHIE – GEORGES COUROUPOS
191
INDICE “IL PICCOLO MONDO, IL GR ANDE!” IN ITALI ANO 195-253 INDICE DELLA SEZIONE
196
INTERPRETI DELLA PRESENTAZIONE MUSICALE
198
POESIE E PROSE DI ODISSEAS ELITIS
201
INTRODUZIONE DI IULITA ILIOPULU
IL MONDO DI ODISSEAS ELITIS – NOTA DEL COMPOSITORE BIOGRAFIE – ODISSEAS ELITIS
BIOGRAFIE – GHIORGOS KURUPOS NOTA EDITORIALE
199
247
249 251
253
ÍNDICE “¡EL MUNDO, EL PEQUEÑO, EL GRANDE!” EN LA LENGUA ESPAÑOLA ÍNDICE DE LA UNIDAD
INTÉRPRETES DE LA PRESENTACIÓN MUSICAL PRESENTACIÓN POR IULITA ILIOPULU
POESÍA Y PROSA DE ODYSSEAS ELYTIS
El mundo de Odysseas Elytis – NOTA DEL COMPOSITOR
255-313 256 258
259
261
307
DATOS BIOGRÁFICOS – ODYSSEAS ELYTIS
309
NOTA DEL EDITOR
313
DATOS BIOGRÁFICOS – YORGOS CURUPÓS
-7-
311
«Ὁ κόσμος ὁ μικρός, ὁ μέγας!» τοῦ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ μὲ τὴ μουσικὴ
τοῦ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΟΥ
1. ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ (04:56)
CD I
ἀπαγγελία («Τὸ τραγούδι τοῦ Ποιητῆ», Μαρία Νεφέλη) ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΠΑΙΔΑΚΙ
ἀφήγηση («Πρῶτα-πρῶτα ἡ Ποίηση», Ἀνοιχτὰ Χαρτιὰ καὶ «Φυλλομάντης», Τὰ Ἑτεροθαλὴ)
σελ. 15 15
2. [Τοσοδούλα τύχη] (04:37)
17
3. ΘΑΜΠΩΝΑΝ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ (01:06)
19
4. Μελαγχολία τοῦ ΑΙγαίου (03:36)
20
5. [ΖωΗ] (02:06)
22
6. Εχω συλλάβει τΗ μορφή μου (01:35)
23
7. Η Συναυλία τῶν γυακίνθων, I (03:21)
25
8. Η τρελΗ ροδιΑ (03:08)
26
9. Η Πορτοκαλένια (03:14)
28
10. ΤΑ ΠΑΘΗ, β΄ (ΝΕΟΣ ΠΟΛΥ ΚΑΙ ΓΝΩΡΙΣΑ) (01:21)
29
τραγούδι («Τὰ Ρῶ τοῦ ἔρωτα», ἐκλογή, Τὰ Ρῶ τοῦ ἔρωτα) ἀφήγηση («Πρῶτα-πρῶτα ἡ Ποίηση», Ἀνοιχτὰ Χαρτιὰ) ἀπαγγελία (Προσανατολισμοὶ)
τραγούδι («Τοῦ Αἰγαίου», ΙΙ, Προσανατολισμοὶ)
ἀφήγηση («Πρῶτα-πρῶτα ἡ Ποίηση», Ἀνοιχτὰ Χαρτιὰ) τραγούδι (Προσανατολισμοὶ)
ἀπαγγελία (Προσανατολισμοὶ) τραγούδι ( Ἥλιος ὁ Πρῶτος)
ἀπαγγελία (Τὸ Ἄξιον Ἐστὶ)
ΜΟΥ ΕΤΥΧΕ, ΧΩΡΙΣ ΔΙΟΛΟΥ ΝΑ ’ΜΑΙ ΘΑΡΡΑΛΕΟΣ
ἀφήγηση («Τὸ χρονικὸ μιᾶς Δεκαετίας», Ἀνοιχτὰ Χαρτιὰ)
29
11. [Εμεῖς ψωμΙ δΕν Εχουμε] (01:57)
30
12. ΜιΑ Ολόκληρη φιλολογία (02:40)
32
13. ΤΑ ΠΑΘΗ, Δ΄ (ΤΙς Ημέρες μου Αθροισα) (05:29)
33
τραγούδι (Ὁ Ἥλιος ὁ Ἡλιάτορας)
ἀφήγηση («Τὸ χρονικὸ μιᾶς Δεκαετίας», Ἀνοιχτὰ Χαρτιὰ) ἀπαγγελία (Τὸ Ἄξιον ἐστὶ)
ΤΑ ΠΑΘΗ, γ΄ (Μόνος κυβέρνησα)
ἀπαγγελία συνδυασμένη μὲ μουσικὴ (Τὸ Ἄξιον Ἐστὶ)
14. Τρεῖς φορΕς Η Αλήθεια (05:35)
ἀπαγγελία συνδυασμένη μὲ μουσικὴ (Τὸ Φωτόδεντρο καὶ ἡ Δέκατη Τέταρτη Ὀμορφιὰ)
- 10 -
34 36
1. Τύχη (02:41)
CD II σελ. 39
τραγούδι (Τὰ Ρῶ τοῦ Ἔρωτα)
2. Η Πεντάμορφη στΟν κῆπο (04:27)
40
3. ΜικρΗ πράσινη θάλασσα (01:33)
42
τραγούδι (Προσανατολισμοὶ)
ἀπαγγελία (Τὸ Φωτόδεντρο καὶ ἡ Δέκατη Τέταρτη Ὀμορφιὰ) 4. Ολβια Ντόννα (03:31) τραγούδι (Προσανατολισμοὶ)
43
5. ΜιΑ πέτρα, Ενα φυτό (01:44)
45
6. ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ, II & III (ΠΕΝΘΩ ΤΟΝ ΗΛΙΟ) (06:42)
46
ἀφήγηση («Τὰ Κορίτσια», Ἀνοιχτὰ Χαρτιὰ)
ἀπαγγελία συνδυασμένη μὲ μουσικὴ (Τὸ Μονόγραμμα) 7. ΠΑΝΤΟΥ ΤΗΝ ΕΙΔΑ (01:02)
ἀπαγγελία («Ἡ Παρουσία», Μαρία Νεφέλη) 8. Η Νεφέλη (02:42) τραγούδι (Μαρία Νεφέλη)
49 49
9. Ο Νεφεληγερέτης (01:21)
50
10. [Κατασταλαγμένη μουσικΗ] (01:40)
51
ἀπαγγελία (Μαρία Νεφέλη)
τραγούδι («Αἰθρίες», ΧΧ, Προσανατολισμοὶ) 11. Περασμένα μεσάνυχτα (04:14)
ἀπαγγελία συνδυασμένη μὲ μουσικὴ (Τὰ Ἐλεγεῖα τῆς Ὀξώπετρας) 12. «Ερως καΙ ΨυχΗ» (01:53) ἀπαγγελία (Τὰ Ἐλεγεῖα τῆς Ὀξώπετρας) 13. [Ακόμα Ενα τσιγάρο] (02:15)
ἀπαγγελία συνδυασμένη μὲ μουσικὴ («Τὸ Ἀμύγδαλο τοῦ κόσμου», 5, Τρία Ποιήματα μὲ σημαία εὐκαιρίας)
52 54 55
14. ΠΟΙΗΣΗ ΜΟΝΟΝ ΕΙΝΑΙ (00:21)
57
15. απόστιχα μυστικα (08:09)
58
ἀπαγγελία («Ὡς Ἐνδυμίων», Δυτικὰ τῆς Λύπης)
για εναν ορθρο στo ασκητήριο τοῦ απολλοῦ
τραγούδι (Τὰ Ἑτεροθαλὴ)
16. ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ ΤΟ ΦΩΣ (00:18)
60
17. [Ψαρεύοντας ερχεται η θάλασσα] (02:28)
60
ἀπαγγελία («Τὸ Δοξαστικὸν», Τὸ Ἄξιον Ἐστὶ) τραγούδι (Σηματολόγιον, ἐκλογὴ)
- 11 -
Τραγούδι:
Τάσης Χριστογιαννόπουλος CD I, tracks: 2, 7, 9, 11, 14
CD ΙI, tracks: 2, 6, 11, 13, 15, 17
Θεοδώρα Μπάκα
CD I, tracks: 2, 5, 11, 14
CD IΙ, tracks: 1, 4, 8, 10, 15, 17
Ἀφήγηση – Ἀπαγγελία:
Δημήτρης ΚαταλειφΟς CD I, tracks: 1, 3, 6, 10, 12, 14
CD IΙ, tracks: 5, 7, 9, 11, 13
Ιουλίτα Ηλιοπούλου
CD I, tracks: 1, 4, 8, 10, 13, 14
CD IΙ, tracks: 3, 6, 12, 14
Πιάνο: Θανάσης Αποστολόπουλος Βιολί: Στέλλα Τσάνη
Βιόλα: ΗλίαΣ Σδούκος
Βιολοντσέλο: Λευκή Κολοβού
- 12 -
«Ο ΚΟΣΜΟΣ Ο ΜΙΚΡΟΣ, Ο ΜΕΓΑΣ!» Ἕνα ἐλεύθερο ταξίδι στὸν λυρικὸ καὶ στοχαστικὸ λόγο τοῦ
Ὀδυσσέα Ἐλύτη ἐπιχειρεῖ ἡ σύντομη αὐτὴ ἀνθολογία. ἕνα ταξίδι στὰ δυνατὰ χρώματα τῶν εἰκόνων του, στὰ ἰδανικὰ τοπία
τῆς δικῆς του πνευματικῆς ἐπικράτειας. Τοπία διαμορφωμένα μὲ γνώση καὶ ἐπιθυμία, μὲ ἐναντίωση καὶ μ’ ὄνειρο, μὲ τόλμη καὶ μέθοδο, χτισμένα στὸ λίγο καὶ οὐσιῶδες τῆς ζωῆς,
στὸ καίριο καὶ πολύτροπο ἑνὸς νοῦ ποὺ ξέρει ἀέναα νὰ διεκδικεῖ μιὰ στιγμὴ ἰσόβια, μιὰ πιὸ ἀληθινὴ ζωή.
Ποιήματα ἀπ’ ὅλες τὶς περιόδους τῆς γραφῆς του, ἀπο-
σπάσματα ἀπὸ τὸν πεζό του λόγο –γιὰ τὴ σημασία τῆς τέχνης,
γιὰ τὴ διαμόρφωση τῆς ποιητικῆς του– σ’ ἕνα ἐναλλασσόμενο περιβάλλον εἰκαστικῶν ἔργων του καὶ φωτογραφιῶν,
ἀπαρτίζουν αὐτὴν τὴν ἀνθολογία λόγου τοῦ Ὀδυσσέα Ἐλύτη, ποὺ μαζὶ μὲ τὴ μουσικὴ ποὺ τὴ συνοδεύει ἀπευθύνεται στὸν
Ἕλληνα, ἀλλὰ καὶ μέσω τῆς συστηματικῆς δουλειᾶς ἄξιων μεταφραστῶν, στὸν Ἄγγλο, Γάλλο, Ἰταλὸ καὶ Ἱσπανὸ ἀναγνώστη καὶ ἀκροατή.
«Ὁ κόσμος ὁ μικρός, ὁ μέγας!» εἶναι ἕνα ταξίδι τιμῆς καὶ ἀγά-
πης στὸ ἔργο τοῦ ποιητῆ μὲ πολύτιμο ὁδηγὸ τὴ μουσικὴ τοῦ
Γιώργου Κουρουποῦ∙ μιὰ μουσικὴ ποὺ ξέρει μὲ τὴ δική της
πνευματικότητα καὶ εὐαισθησία νὰ συνταξιδεύει ἀβίαστα
μὲ τὸν λυρισμὸ καὶ τὴ διανοητικὴ δύναμη τῆς ποίησης τοῦ Ὀδυσσέα Ἐλύτη καὶ νὰ μᾶς ὁδηγεῖ βαθύτερα στὴ μαγεία της.
Ἰουλίτα Ἠλιοπούλου
- 13 -
- 14 -
Πρώτη φορά σ’ ἑνὸς νησιοῦ τὰ χώματα
δύο τοῦ Νοεμβρίου ξημερώματα.
«Τὸ τραγούδι τοῦ Ποιητῆ», ΜΑΡΙΑ ΝΕΦΕΛΗ
Ηταν Ενα παιδί παιδάκι… Μιὰ νύχτα ποὺ ἡ μητέρα μου ἀγρυπνοῦσε μ’ ἕνα κομμάτι φεγγαριοῦ στὰ χέρια της. Ἤτανε κόκκινο, πελώριο, μυτερὸ στὴν
κόψη του καθὼς πριόνι, κι ἔβγανε καπνούς. Ἐκείνη, καθισμένη σ’ ἕναν βράχο δὲ μιλοῦσε, μόνο κοιτοῦσε μακριὰ κατὰ
τὸ Λιγονέρι. Μιὰ φυσαρμόνικα ἔκλαιγε σ’ ὅλο τὸ μάκρος τῆς ἀκρογιαλιᾶς κι ἔβλεπες οἱ σκιὲς νὰ μεγαλώνουν. Ὕστερα πῆρε νὰ φυσάει. Ἄκουγα ἕνα-ἕνα τὰ φύλλα νὰ μιλᾶν μέσα στὸν ὕπνο μου.
«Παιδὶ παιδάκι.» Τὸ νερὸ μὲ ταλάντευε − κι ὅλη τὴ στεριὰ μαζί μου καὶ τὰ τζάμια ποὺ ἀστράφτανε πέρα καὶ τὰ λευκὰ μετέωρα δώματα. Ἀπὸ παιδὶ τὰ πῆρε λάθος τὰ γράμματα τοῦ κόσμου∙ ζητοῦσε «μιὰ γραφὴ ἀπὸ φύκια τοῦ ἥλιου». Ποιὸς ἄλλος τὴ νογάει;
Ἔπρεπε κάποιος νὰ βρεθεῖ. Βάλθηκα νὰ γυμνάζομαι πάνω
σ’ ἕνα χαμόγελο· δύσκολο πράγμα, μοῦ πόνεσαν τὰ χείλη. Χρειά στηκε ν’ ἀναχωνέψω μέσα μου χρόνους πολλούς, γεμάτους
παιδικὲς ἀρρώστιες, πένθη τῆς οἰκογένειας, νευρώσεις· νὰ καταφέρω νὰ τοὺς δώσω τὴν ἀγωγὴ τοῦ ἀγέρωχου βουνοῦ, τὶς συνήθειες τῆς ἀνατολῆς καὶ τοῦ ἡλιοβασιλέματος. Μὰ οἱ ἄνθρωποι, δύσπιστοι, βυσσοδομούσανε. Ἀρχινήσανε κιόλας μερικοὶ
νὰ μοῦ ζητοῦν εὐθύνες γιὰ τὸ δάκρυ ἐκεῖνο, ποὺ δὲν ἔδειξα.
- 15 -
Παιδὶ παιδάκι «Τί σοῦ ’μελλε» «Μιὰ μέρα θὰ τὸ θυμηθεῖς» Ἀρκετὰ κλαίγανε οἱ γυναῖκες. Τὴ στοργὴ τὴ δική τους μόνο ζήλευα. Πῆρα τὸν ἥλιο στὴν ποδιά μου σὰ λουλούδι καὶ τοῦ
ἄνοιξα τὰ πέταλα ἕνα-ἕνα. [...] Ἤτανε κυανὸς μὲ μιὰ σταγόνα λαμπερὴ στὴ μέση.
«Παιδὶ παιδάκι μὲ τὰ καστανὰ μαλλιὰ»
« Ἐγὼ ποὺ σ’ ἀγαπῶ» «Πὲς πάντα» «Πάντα». Ἀρχινῆσαν τὰ πράγματα νὰ μοῦ σιμώνουνε μ’ ἐμπιστοσύνη,
σὰν πουλιά. Τὰ πιὸ δύστροπα τὰ προσεταιρίστηκα μ’ ἕνα χαμόγελο. [...] Ἕνα παιδάκι ἄρρωστο μ’ ἔκανε πρώτη φορὰ νὰ
δοκιμάσω πῶς φυτεύουν τὰ ὄστρακα. Ξεθαρρεύτηκα κι ἔχτισα μὲ θαλασσινὸ νερὸ μιὰν ἐκκλησούλα. Μύριζε σὰ σπηλιά, κι ἐκεῖ σιμὰ στὸ ἱερὸ φούντωσαν μεμιᾶς κρίνοι. Κι ἀπὸ τὰ χόρτα
ἔφτιαχνα ὀνόματα κι ἀπὸ τὰ ὀνόματα γυναῖκες ποὺ τὶς ἀγκά-
λιαζα κι ἔνιωθα τὴ μέση τους ν’ ἀναδίνει τρεμούλα καὶ δροσιὰ σὰν τὸ τρεχούμενο νερό. Στὸ τέλος, ἔφτασα νὰ συλλογίζομαι μονάχα κάτι, καὶ νὰ τὸ βλέπω νὰ χαράζεται μὲ κεφαλαῖα στὴν
πέτρα. Ἕνα μεγάλο βάρος μοῦ ’φευγε, σάμπως νά ’χαν ἀδειάσει μονομιᾶς οἱ φυλακὲς καὶ τὰ νοσοκομεῖα. [...] Ἦταν καημὸς αἰώνων ἕνα τέτοιο ἀντισήκωμα. Λάβαινα χαρὰ κι ἐκδίκηση. «Παιδὶ παιδάκι μὲ τὰ καστανὰ μαλλιὰ
Σοῦ ’μελλε νὰ χαθεῖς ἐδῶ γιὰ νὰ σωθεῖς μακριὰ»
«Σοῦ ’μελλε νὰ χαθεῖς ἐδῶ γιὰ νὰ σωθεῖς μακριά». «Πρῶτα-πρῶτα ἡ Ποίηση», ΑΝΟΙΧΤΑ ΧΑΡΤΙΑ
«Φυλλομάντης», ΤΑ ΕΤΕΡΟΘΑΛΗ
- 16 -
Τὰ βότσαλα, 1988
[ΤΟΣΟΔΟΥΛΑ ΤΥΧΗ] Ἀρχὴ τοῦ κόσμου πράσινη
κι ἀγάπη μου θαλασσινὴ
τραγουδῶ καὶ ξετυλίγω
Τὴν κλωστή σου λίγο λίγο
Διαβάζω μέσα στὸ νερὸ
τὸ ἄλφα τὸ βῆτα καὶ τὸ ρῶ
τοὺς κήπους μὲ τὰ ρόδια
Τὰ δυὸ γυμνά σου πόδια
Σ’ ἔκανα πουκάμισό μου
σὲ φορῶ καὶ περπατάω
στὸ δικό σου ποὺ κρατάω
Μὲ τὸ σῶμα τὸ μισό μου
- 17 -
Σοῦ ’χτισα μιὰ Σαντορίνη
μὲ καμάρες καὶ πορτιὰ
μὲς στὴ δροσερὴ φωτιὰ
Νὰ γυρνᾶς σὰν τὸ λυθρίνι
Θὰ κλείσω μιὰ θὰ κλείσω δυὸ
τὴν ἀπαλάμη τῶν χαδιῶ
τὴν Τύχη κι ἄμε νὰ τὴ βρεῖς
Θὰ κλείσω δυὸ θὰ κλείσω τρεῖς
Ἔλα νὰ γίνουμε δυὸ ζῶα
σὲ μακρινοὺς νὰ πᾶμε τόπους
νὰ μᾶς φαντάζονται γι’ ἀνθρώπους
Ὅπου τὰ πλάσματα τ’ ἀθῶα
Τὰ χέρια μου τ’ ἀδίσταχτα
πιάναν τὴν ἄνοιξη πρὶν φτάσει
τῆς ρίχνανε ἄνθη νὰ χορτάσει
Τὰ μάτια σου τ’ ἀνύσταχτα
Μοῦ ’φυγ’ ἕνα συννεφάκι
πάει τὴ λύπη στὰ βουνὰ
στὸ πάντα καὶ στὸ πουθενὰ
Ψάχνει νὰ χτίσει ἕνα σπιτάκι
Στήνει καρτέρι ὁ κεραυνὸς
χώρια νὰ μᾶς πετύχει
καὶ τοσοδούλα ἡ Τύχη.
Μά ’ναι μεγάλος ὁ οὐρανὸς
«Τὰ Ρῶ τοῦ ἔρωτα», ΤΑ Ρῶ τοῦ Ερωτα
- 18 -
1954
Θάμπωναν τΑ μάτια μου, καταμεσήμερο Ἰουλίου, ἀπὸ
τὶς ἄπειρες κοψιὲς τοῦ ἥλιου μὲς στὰ κύματα∙ ποὺ κι ἂν ἀκόμα δὲν ὑπῆρχαν οἱ ἐλαιῶνες, τέτοια στιγμὴ θὰ τοὺς εἶχα ἐπινοήσει∙ ὅμοια τζιτζίκι. Κάπως ἔτσι θά ’γινε, φαντάζομαι, σὲ
καιροὺς ἀλλοτινούς, ὁ κόσμος∙ ποὺ ἂν δὲν ἔγινε καλύτερος,
βέβαια, φταίει ὁ φόβος τοῦ ἀνθρώπου νὰ κοιταχτεῖ καὶ νὰ παραδεχτεῖ ποιὸς εἶναι προτοῦ μιλήσει. Ἐγὼ μιλῶ. Θέλω νὰ κα-
τεβῶ τὰ σκαλοπάτια, νὰ πέσω μὲς σ’ αὐτὴ τὴ θαλερὴ φωτιὰ κι ὕστερα ν’ ἀναληφτῶ σὰν ἄγγελος Κυρίου…
Ἡ ἀλαφράδα, ἡ ἔλλειψη τῆς βαρύτητας, τὸ φτερούγισμα
στὰ ὕψη, σὰν ἰδέα καὶ σὰ βίωμα τῶν ἐλεύθερων ὡρῶν τοῦ ὕπνου μου, πάντοτε μοῦ ’διναν μιὰν ἄρρητη ἡδονή.
«Πρῶτα-πρῶτα ἡ Ποίηση», ΑΝΟΙΧΤΑ ΧΑΡΤΙΑ
- 19 -