"Ikastola" aldizkaria: 160 zenb. - azaroa

www.ikastola.net

DURANGON BEGIRATZEKO NOBEDADEAK 40 URTEKO FLASHBACK-A BIHOTZ GAZTEAN KAN AURPEGI BERRIAK SEAS

HAIEI ESKER GARA IKASTOLEN EKITALDIA LANGILE ETA ANDEREﾃ前 HISTORIKOEI GORAZARRE

Ikastolen Konfederazioa, 84/933872/6/6

160 ISBN:

GERTU inprimategia.

Oñati. Tel.: 948 35 10 14

INPRIMATZAILEA:

Txema Garzia Urbina

DISEINUA ETA MAKETAZIOA:

Imanol Artola

EUSKARA ZUZENTZAILEA:

Joxean Agirre eta Eva Domingo

ERREDAKZIOA:

19

Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehik.ikastola.net

18

KOORDINATZAILEA:

12 14 16

IKASTOLEN KONFEDERAZIOA Zamudioko Teknologi Elkartegia, 208 B-1 48170 ZAMUDIO Tel.: 606 33 41 45

8 10

BTEK. TEKNOLOGIEN BARRUNBEAK EZAGUTZEKO ZENTROA FLASHBACK-A BIHOTZ GAZTEAN IKASTOLEN EREDUA ESPORTATZEN AURPEGI BERRIAK SEASKAN ADIMENA NEURTZEKO FROGAK IKASTOLEN EKITALDIA LANGILE HISTORIKOEI GORAZARRE IKASTOLAK ORAIN ETA GERO GOGOETA DURANGON BEGIRATZEKO NOBEDADEAK

EDITATZAILEA:

3

IKASTOLA ALDIZKARIA

iks www.ikastola.net

BTEK

TEKNOLOGIEN BARRUNBEAK EZAGUTZEKO BIZKAIKO TEKNOLOGI ELKARTEGIAN 602. ERAIKINA (BI PIRAMIDE DIRA) HARTUKO DU, ETA DBHKO IKASLEEI ZUZENDUTAKO TEKNOLOGIAREN INTERPRETAZIO ZENTROA IZANGO DA. ERAKUSKETA IRAUNKORRAK, ALDI BATERAKO ERAKUSKETAK, TAILERRAK (BIOZIENTZIAZ, ROBOTIKAZ ETAB.), IKUS-ENTZUNEZKO EMANALDIAK ESKAINIKO DITU, ETA GAUZA GUZTIEN GAINETIK IKASTOLA ETA IKASTETXEEKIN ELKARLANEAN ARITUKO DA. DATORREN URTEKO GABONETARAKO ALTXATUKO DUTE ERAIKINA, ETA 2009KO ASTE SANTUAN PROBA MODUAN ZABALDU NAHI DA. ERAIKINA PARKEARENA IZANGO DA, ETA FUNDAZIO BATEK KUDEATUKO DU ZENTROA. EUSKARARI EMANGO ZAIO LEHENTASUNA.

XABIER DIAZ

zuzendaria

“Hezkuntzara bereziki zuzendutako teknologien interpretazio zentro bakarra izango da gurea munduan”

3

Ikastolen Konfederazioa, 84/933872/6/6

160 ISBN:

GERTU inprimategia.

Oñati. Tel.: 948 35 10 14

INPRIMATZAILEA:

Txema Garzia Urbina

DISEINUA ETA MAKETAZIOA:

Imanol Artola

EUSKARA ZUZENTZAILEA:

Joxean Agirre eta Eva Domingo

ERREDAKZIOA:

19

Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehik.ikastola.net

18

KOORDINATZAILEA:

12 14 16

IKASTOLEN KONFEDERAZIOA Zamudioko Teknologi Elkartegia, 208 B-1 48170 ZAMUDIO Tel.: 606 33 41 45

8 10

BTEK. TEKNOLOGIEN BARRUNBEAK EZAGUTZEKO ZENTROA FLASHBACK-A BIHOTZ GAZTEAN IKASTOLEN EREDUA ESPORTATZEN AURPEGI BERRIAK SEASKAN ADIMENA NEURTZEKO FROGAK IKASTOLEN EKITALDIA LANGILE HISTORIKOEI GORAZARRE IKASTOLAK ORAIN ETA GERO GOGOETA DURANGON BEGIRATZEKO NOBEDADEAK

EDITATZAILEA:

3

IKASTOLA ALDIZKARIA

iks www.ikastola.net

BTEK

TEKNOLOGIEN BARRUNBEAK EZAGUTZEKO BIZKAIKO TEKNOLOGI ELKARTEGIAN 602. ERAIKINA (BI PIRAMIDE DIRA) HARTUKO DU, ETA DBHKO IKASLEEI ZUZENDUTAKO TEKNOLOGIAREN INTERPRETAZIO ZENTROA IZANGO DA. ERAKUSKETA IRAUNKORRAK, ALDI BATERAKO ERAKUSKETAK, TAILERRAK (BIOZIENTZIAZ, ROBOTIKAZ ETAB.), IKUS-ENTZUNEZKO EMANALDIAK ESKAINIKO DITU, ETA GAUZA GUZTIEN GAINETIK IKASTOLA ETA IKASTETXEEKIN ELKARLANEAN ARITUKO DA. DATORREN URTEKO GABONETARAKO ALTXATUKO DUTE ERAIKINA, ETA 2009KO ASTE SANTUAN PROBA MODUAN ZABALDU NAHI DA. ERAIKINA PARKEARENA IZANGO DA, ETA FUNDAZIO BATEK KUDEATUKO DU ZENTROA. EUSKARARI EMANGO ZAIO LEHENTASUNA.

XABIER DIAZ

zuzendaria

“Hezkuntzara bereziki zuzendutako teknologien interpretazio zentro bakarra izango da gurea munduan”

3

iks XABI DIAZ, BTEK-en ZUZENDARIA

Sortzaileen artean Parke Teknologikoa bera,

Elhuyar Fundazioa eta Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioa izan dira proiektua bultzatu dutenak, nahiz eta fundazioan beste hainbat erakunde eta enpresa sartuko diren. Hamar milioi euroko aurrekontua du. Dagoeneko eraikina jasotzen ari dira eta zuzendaria aukeratu dute, OĂąatiko ikastolan irakasle eta GIE zein Ikastolen Konfederazioko IKT taldean lanean ari zen Xabier Diaz. Barakaldokoa da. Asti Leku ikastolako ikasle ohia. Fisika ikasketak egin zituen eta hamar urte zeramatzan ikastolan lanean egiteko berriaren aukera sortu zitzaionean. Proiektu berriak lanerako gogoarekin harrapatu zuen. Eraikinaren maketak ondoan zituela mintzatu zitzaigun, eta berotasuna eta gogoa nabari zitzaizkion bere hitzetan. Boston, Kalifornia, Suedia, Munich edo Berlinen dauden zentroak ikusi dituzte Zamudiokoaren edukiak diseinatzen hasi aurretik.

BTEK

XABIER DIAZ, BTEK-EN ZUZENDARIA OBRAREN BERRI EMANEZ.

olakoa izango da BTEK kanpotik? Hasiera

N

batean piramide bakar batekin hasi ginen planak egiten. Erakusketarako 400 metro koadroko azalera zuen, eta azkar ohartu ginen lekurik gabe geratuko ginela; horrela, bigarren piramide txikiago bat erantsi genion.

Parkeko lekurik altuenean ari dira eraikitzen. Piramide nagusia eguzki plakaz estaliko da, eguzki energia baliatu ahal izateko. Piramide handienak 18 metroko altuera du. Ondorioz, parkeko etxerik ikusgarrienetakoa izango da kanpotik.

Garrantzitsuagoa dena, nolakoa izango da barrutik?

Ez da museo bat izango. Ez da teknologien historiarik egingo. Ez da ikusteko zentro bat izango, probatzeko eta ikertzeko zentro bat

4

ikastola_azaroa

2007

baino, arlo bakoitzean jarduera interaktiboak proposatuko dituelako. Interneti eta komunikazioari gune bat eskainiko zaio, baina aldi berean sare soziala landu nahi dugu, gure web orriaren bidez jendearen partaidetza modu ezberdinak bultzatuz. Sare horretan ikasleek teknologia mailan dituzten premiei erantzuteko bitartekoak aurki ditzakete. Eta irakasleentzako ere material bat eskegi nahi genuke bertan, eta mintegiak antolatu nahi ditugu.

Etxean erabiltzen diren teknologien zein garraioaren guneak ere egingo dira, eta bertako teknologia punta-puntakoari arreta berezia eskainiko zaio. Zentrora egingo diren bisitak ikastolan egiten duten lanarekin lotuko dira.

Ikastola guztietan lantzen da teknologia, baina

ezin dute kostu handiko laborategirik muntatu. Dagoeneko GIEn material didaktikoak egiten ari direnekin harremanetan jarri gara elkarlanean zenbait gauza egiteko. Garbi duguna zera da, zentroa hezkuntzara bideratuta egongo dela nagusiki. Horretan bakarrak izango gara.

Noiztik ari zarete egitasmoa lantzen? Orain urte bi

hasi ziren egitasmoa lantzen. Teknologiaren garapenak sekulako abiada hartu du azken urteotan. Azken mende erdi honetan aurreko bi mendetan baino aldaketa handiagoak eman direla esan daiteke arlo horretan. Denok erabiltzen ditugu, gazteek batez ere, baina ez dakigu barrutik nolakoak diren eta nola funtzio-

natzen duten. Ez dut esan nahi “Zamudioko Teknologi Elkartegian geure teknologia horien barrunbeak ehuneko ehunean ezagutu be- egoitza nagusia izanez, hezkuntzaren har direnik, baina funtziona- I+G+B proiektuek gero eta lotura menduaren ildo nagusiak bai handiagoak izango dituzte zientzia eta behintzat. Ezin dugu pentsatu teknologiarekin, baita ikastolen egungo magiari esker dabiltzanik. Lehen irrati baten barrua ezagu- eta geroko ildo curricularrek ere.� tzen genuen, baina orain gure gurasoen gazte garaiko irrati kaxa handi hura du GPS batek, eta aldi berean, edonork baliatxip batean sartu dute. Zentroaren helburue- tzen duen asmakizun bat da. Zientzia aldetik tako bat, beraz, teknologia berriak gure ikas- izugarri konplexua den tramankulua da, eta leengana hurbildu eta funtzionamenduaren gure inguruan gero eta gehiago ikusten duildo horiek erakuste da. GPSa dela esango guna. Badakit erabiltzaile guztiek ez dutela nuke zentro berri honen paradigma. Fisika zertan fisika kuantikoa ikasi beharrik, baina kuantikoa eta Erlatibitatearen Teoria erabiltzen bere funtzionamendua oso logikoa da, trigo-

nometria hutsa da eta horren berri izatea aberasgarria dela iruditzen zait.

BTEKen helburuen artean bokazioak sustatu beharra ere aipatzen da. Ikasketak egiteko bokazio falta nabaritu al duzue arlo honetan? Zentroaren

proiektua lantzen hasi aurretik estatistikak arakatu ziren, eta ikusten dute ikasketa zientifiko-teknologikoak egitera gero eta jende gutxiago doala unibertsitatera. Badirudi arlo honetako goiko zikloak martxan jarri ahala, unibertsitateko ikasketek behera egin dutela.

Antzeko fenomenoa gertatu bide da AEBetan ere. Parke teknologikoan pyme asko daude, eta arlo honetako titulazio unibertsitarioen eskasiaz kexatzen dira. Beherakada horri buelta

azaroa

2007_ikastola

5

iks XABI DIAZ, BTEK-en ZUZENDARIA

Sortzaileen artean Parke Teknologikoa bera,

Elhuyar Fundazioa eta Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioa izan dira proiektua bultzatu dutenak, nahiz eta fundazioan beste hainbat erakunde eta enpresa sartuko diren. Hamar milioi euroko aurrekontua du. Dagoeneko eraikina jasotzen ari dira eta zuzendaria aukeratu dute, OĂąatiko ikastolan irakasle eta GIE zein Ikastolen Konfederazioko IKT taldean lanean ari zen Xabier Diaz. Barakaldokoa da. Asti Leku ikastolako ikasle ohia. Fisika ikasketak egin zituen eta hamar urte zeramatzan ikastolan lanean egiteko berriaren aukera sortu zitzaionean. Proiektu berriak lanerako gogoarekin harrapatu zuen. Eraikinaren maketak ondoan zituela mintzatu zitzaigun, eta berotasuna eta gogoa nabari zitzaizkion bere hitzetan. Boston, Kalifornia, Suedia, Munich edo Berlinen dauden zentroak ikusi dituzte Zamudiokoaren edukiak diseinatzen hasi aurretik.

BTEK

XABIER DIAZ, BTEK-EN ZUZENDARIA OBRAREN BERRI EMANEZ.

olakoa izango da BTEK kanpotik? Hasiera

N

batean piramide bakar batekin hasi ginen planak egiten. Erakusketarako 400 metro koadroko azalera zuen, eta azkar ohartu ginen lekurik gabe geratuko ginela; horrela, bigarren piramide txikiago bat erantsi genion.

Parkeko lekurik altuenean ari dira eraikitzen. Piramide nagusia eguzki plakaz estaliko da, eguzki energia baliatu ahal izateko. Piramide handienak 18 metroko altuera du. Ondorioz, parkeko etxerik ikusgarrienetakoa izango da kanpotik.

Garrantzitsuagoa dena, nolakoa izango da barrutik?

Ez da museo bat izango. Ez da teknologien historiarik egingo. Ez da ikusteko zentro bat izango, probatzeko eta ikertzeko zentro bat

4

ikastola_azaroa

2007

baino, arlo bakoitzean jarduera interaktiboak proposatuko dituelako. Interneti eta komunikazioari gune bat eskainiko zaio, baina aldi berean sare soziala landu nahi dugu, gure web orriaren bidez jendearen partaidetza modu ezberdinak bultzatuz. Sare horretan ikasleek teknologia mailan dituzten premiei erantzuteko bitartekoak aurki ditzakete. Eta irakasleentzako ere material bat eskegi nahi genuke bertan, eta mintegiak antolatu nahi ditugu.

Etxean erabiltzen diren teknologien zein garraioaren guneak ere egingo dira, eta bertako teknologia punta-puntakoari arreta berezia eskainiko zaio. Zentrora egingo diren bisitak ikastolan egiten duten lanarekin lotuko dira.

Ikastola guztietan lantzen da teknologia, baina

ezin dute kostu handiko laborategirik muntatu. Dagoeneko GIEn material didaktikoak egiten ari direnekin harremanetan jarri gara elkarlanean zenbait gauza egiteko. Garbi duguna zera da, zentroa hezkuntzara bideratuta egongo dela nagusiki. Horretan bakarrak izango gara.

Noiztik ari zarete egitasmoa lantzen? Orain urte bi

hasi ziren egitasmoa lantzen. Teknologiaren garapenak sekulako abiada hartu du azken urteotan. Azken mende erdi honetan aurreko bi mendetan baino aldaketa handiagoak eman direla esan daiteke arlo horretan. Denok erabiltzen ditugu, gazteek batez ere, baina ez dakigu barrutik nolakoak diren eta nola funtzio-

natzen duten. Ez dut esan nahi “Zamudioko Teknologi Elkartegian geure teknologia horien barrunbeak ehuneko ehunean ezagutu be- egoitza nagusia izanez, hezkuntzaren har direnik, baina funtziona- I+G+B proiektuek gero eta lotura menduaren ildo nagusiak bai handiagoak izango dituzte zientzia eta behintzat. Ezin dugu pentsatu teknologiarekin, baita ikastolen egungo magiari esker dabiltzanik. Lehen irrati baten barrua ezagu- eta geroko ildo curricularrek ere.� tzen genuen, baina orain gure gurasoen gazte garaiko irrati kaxa handi hura du GPS batek, eta aldi berean, edonork baliatxip batean sartu dute. Zentroaren helburue- tzen duen asmakizun bat da. Zientzia aldetik tako bat, beraz, teknologia berriak gure ikas- izugarri konplexua den tramankulua da, eta leengana hurbildu eta funtzionamenduaren gure inguruan gero eta gehiago ikusten duildo horiek erakuste da. GPSa dela esango guna. Badakit erabiltzaile guztiek ez dutela nuke zentro berri honen paradigma. Fisika zertan fisika kuantikoa ikasi beharrik, baina kuantikoa eta Erlatibitatearen Teoria erabiltzen bere funtzionamendua oso logikoa da, trigo-

nometria hutsa da eta horren berri izatea aberasgarria dela iruditzen zait.

BTEKen helburuen artean bokazioak sustatu beharra ere aipatzen da. Ikasketak egiteko bokazio falta nabaritu al duzue arlo honetan? Zentroaren

proiektua lantzen hasi aurretik estatistikak arakatu ziren, eta ikusten dute ikasketa zientifiko-teknologikoak egitera gero eta jende gutxiago doala unibertsitatera. Badirudi arlo honetako goiko zikloak martxan jarri ahala, unibertsitateko ikasketek behera egin dutela.

Antzeko fenomenoa gertatu bide da AEBetan ere. Parke teknologikoan pyme asko daude, eta arlo honetako titulazio unibertsitarioen eskasiaz kexatzen dira. Beherakada horri buelta

azaroa

2007_ikastola

5

araba:

iks XABI DIAZ, BTEK-en ZUZENDARIA

“ASTERIX ETA OBELIX” Julen Zulaikak CD bana oparitu die bere ikasleei Bertsolaria da eta zarauztarra, baina Gasteizen bizi da aspaldi honetan, Euskal Filologia egitera bertara joan zenetik. Laugarren ikasturtea darama Arabako Ikastolen Elkartean egun erdiz bertsolaritza lantzen, eta oraindik orain “Asterix eta Obelix” izeneko CDa argitaratu du bere ikasleei oparitzeko.

diru asko jartzen da. Hemen ez dago miraririk.Guk ikerlari horien irudiak dituzten ispilu erdi-garden batzuk jarri nahi ditugu euren izenabizen eta guzti, bisitariek galderak egin diezazkieten, eta irudi horiek nongoak diren eta zertan ari diren erantzungo diete.

gehiago beharbada eta biologian bereziki, eta alderdi hori ere landu nahi dugu proiektuan parte hartuko duten ikasleekin. Seguru nago hemendik ateratzen direnean buruan galdera multzo bat dutela aterako direla, eta galderak buruan dituena erantzunak topatzen saiatuko da.

Iaz, esate baterako, “Kantutik kontura” izeneko bi liburuxka atera zituen, eta Konfederazioak Euskal Herriko ikastola guztietara banatu zuen. “Lehen Hezkuntzarako unitate didaktiko bat zen, ziklo bakoitzean hamabi orduz ahozkotasuna lantzeko. Eremu erdaldunetako edo euskaraz jolas egin edo komunikatzeko zailtasunak dituzten ikasleei zuzendua zegoen, alegia, ia Euskal Herri guztiko ikasleei. Musika irakasleekin egin genuen mintegi bat, gehienbat musikarekin lotutako ariketak zirelako”, esan zigun Julen Zulaikak.

Julen bertsolaria izateaz gain, musikazalea ere bada, talde batean kantatzen du eta instrumentu batzuk ere jotzen ditu.

Pertsonalki apustu handia al da zuretzat proiektu hau? Ni ez naiz ikerlari bat, zientziaren eta tek-

Zer dela eta Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioa BTEK proiektuan? Zamudioko Teknologi El-

AURTEN, CD BAT Aurten, “Asterix eta Obelix” CDa atera du. “Joan den

nologien dibulgatzaile edo komunikatzaile bat baizik, eta nire zaletasun horrekin oso ondo ezkontzen den proiektua iruditzen zait BTEKena. Kultura, askotan, musikaz edo arteaz asko jakitea dela pentsatu ohi da eta niretzat, kultura gauza zabalagoa da; zientzia eta teknologien ezagupena ditu barne. Zientziaz ezer ez dakiena ezin da kultua kontsideratu. Humanismoa ezinbestekoa da, teknologiek, noski, inplikazio etiko handiak dituzte, gero eta

kartegian geure egoitza nagusia izanez, Hezkuntzaren I+G+B proiektuek gero eta lotura handiagoak izango dituzte Zientzia eta Teknologiarekin, baita ikastolen egungo eta geroko ildo curricularrek ere. Heziketa lana, bestalde, ez da ikastola eta gainerako ikastetxeetan ari garenon eginkizuna soilik, gizarte eragileek lagundu egin behar dute, eta hauekiko guk elkarlana bultzatu nahi dugu. Hortik dator BTEK proiektuan dugun jarduna.•

Denok erabiltzen ditugu teknologiak, gazteek batez ere, baina ez dakigu barrutik nolakoak diren eta nola funtzionatzen duten. ematen lagundu nahi luke zentroak, ikasleen artean bokazioak suspertuz.

Teknologia berriak aipatzen ditugunean atzerritik inportatutako teknologiaz ari garela dirudi. Zer mailatan gaude arlo honetan Euskal Herrian? Hori da

zentro honek landu nahi duen beste ideia nagusietako bat, hori da erakutsi nahi duguna.

Hain zuzen ere, barruan jarriko dugun instalazio batek hori erakutsiko du, gure ondoko baserriko mutil bat edo zure kale bereko neska bat ari dela gaur punta-puntako teknologiak ikertzen eta garatzen. Nanoteknologian eta bioteknologian oro har mundu mailan oso puntan dabiltzan laborategiak ditugu. Gauza askotan aitzindariak gara eta ez dut uste gizarteak horren berri badakienik. Parke teknologiko honetan bertan badaude gazte batzuk NASArekin ere lan egin dutenak. Euskal Herrian I+D-rako

LAS TECNOLOGÍAS POR DENTRO

LES TECHNOLOGIES VUES DE L’INTÉRIEUR

Xabier Díaz, ex alumno de Asti Leku, licenciado en Física y profesor de la ikastola Txantxiku de Oñate durante diez años, será el director de BTEK, un centro de interpretación de las tecnologías, cuyo edificio se está construyendo ya en el Parque Tecnológico de Bizkaia, en Zamudio. La Confederación de Ikastolas es uno de los promotores del proyecto que abrirá sus puertas a mediados

Xabier Díaz, ancien élève de Asti Leku, licencié en Physique et enseignant à l’ikastola Txantxiku de Oñati pendant dix ans, sera directeur de BTEK, un centre d’interprétation des technologies dont l’édifice a été érigé au sein du Parc Technologique de Biscaye, à Zamudio. La Confédération des Ikastola est l’un des instigateurs du projet. Le centre ouvrira ses portes courant 2009. BTEK sera, selon son

del 2009. BTEK será, según su director, el primer centro de este tipo en el mundo con un enfoque casi exclusivo hacia la comunidad educativa. BTEK servirá, para decirlo de una forma muy gráfica, para conocer ‘las tripas’ de las tecnologías que nos son cotidianas, pero cuyo funcionamiento desconocemos.

El centro concederá un lugar de honor a las tecnologías en las que Euskal Herria es pionera.

ikasturtean hasi nintzen doinu berriak ikasteko txapelketa bat antolatzen. Bertsoak idazteko txapelketak beti bakarkakoak izaten dira, eta bertsoak egiten binaka jartzen hasi nintzen, errazago animatzen zirelako. Asterix eta Obelix bikote ezaguna da umeentzat, eta izen hori jarri nion txapelketari. Bertsoa zer den esplikatuz biñeta batzuk ere egin nizkien nik neuk ordenagailuz. Guztira 500 ikaslek hartu zuten parte.

Arrakasta izan zuen, beraz, txapelketak. Atera dugun CDan hamaika doinu sartu ditut, eta kantatzen ditudan bertsoak txapelketa horretan egindakoak dira. Nolabait esateko, beren bertsoak diskoan kantatzea izan da eman diegun saria. Parte hartu duten guztiei banatuko diegu CDa. Diskoa beste

ikastola_azaroa

2007

saio batekin bukatzen dugu ikastaroa, eta ikasleak izaten dira gai-jartzaileak. Ikasturte honetan bertan bertso saio horietan Eskolartean kantatu duten 14-16 urteko bertsolari gazteak helduekin batera kantuan sartzen hasiko gara.

Plazak egiten hasteko modu egokia dela uste dugu”, esan zigun Julenek.

Gela barruko lanaz gainera, bertso eskoletan ari da lanean Julen. “Araban bertso eskola gutxi ditugu, eta ez da bat ere lan erraza.

Armentian daukat nik talde txiki bat DBHko ikasleekin.

Oiongo ikastolan ere

mantendu genuen taldetxo bat, baina Lapueblara pasatzean desegin egin zen tamalez. Pena hartu nuen, nahiz eta joan-etorrian denbora asko behar izaten nuen. Armentiako bik finalean kantatu zuten aurten”, jarraitu zuen.

Egiteko horietaz gainera, irakasleei mintegiak ematen aritzen da Julen. “Irakasle hauek Euskarakoak izaten dira eta asko Musikakoak. Gure proiektua oso lotuta dago Euskaraz Bizirekin, horretarako jendea ordu batzuk liberatzen delako”, esan zuen.

UN CD COMO REGALO Los 500 alumnos de las ikastolas alavesas que durante el pasado curso participaron en un campeonato de ‘bertsos’, titulado “Asterix y Obelix” (puesto que participaron por parejas), recibirán durante estos días un CD grabado por su profesor Julen Zulaika, que es bertsolari y cantante de un grupo. El disco contiene los ‘bertsos’ realizados por los ikasles. El próximo curso editarán un disco grabado por los propios alumnos.

UN CD EN CADEAU

directeur, le premier centre du genre au monde puisqu’il sera destiné presque exclusivement à la communauté éducative. BTEK servira, si l’on peut dire ainsi, à découvrir « les tripes » des technologies que nous n’utilisons pas au quotidien et dont nous ignorons le fonctionnement. Le centre réservera également un espace consacré aux technologies dans lesquelles le Pays Basque est pionnier.

JULEN ZULAIKA BERTSOLARIA ARMENTIAKO IKASLEEN ARTEAN

6

ikastoletara ere banatuko da musikako irakasleen eta Euskaraz Bizi proiektuaren bidez”, esan zigun Julenek.

Aurtengo “Asterix eta Obelix” txapelketan kopla landuko dute, eta datorren ikasturtean grabaketa estudio batera joan eta ikasleek berek kantatuta atera nahi dute beste disko bat.

Julen Zulaikak ikastaroak ematen ditu Arabako ikastola guztietan. “Normalean sei ordu horiek jarraian ematen ditut, egunean ordubete eginez, baina badaude ikastola batzuk beren barruko antolaketagatik astean ordubete nahiago dutenak.

Batzuetan, Komunikazio tailerrean sartzen dute nire ikastaro hau. Beste batzuetan Euskara Maratoia egiten dute, eta egitarau horretan sartzen.

Esan dudan bezala, bertso

Les 500 élèves des ikastola d’Araba ayant participé l’année dernière au championnat de bertsu intitulé “Asterix et Obelix” (car participation par équipes de deux) se sont vu remettre ces derniers jours un CD préparé par leur professeur Julen Zulaika, bertsolari et chanteur dans un groupe. Le disque contient les bertsu chantés par les élèves.

L’année prochaine un disque enregistré par les élèves euxmêmes sera édité.

7

araba:

iks XABI DIAZ, BTEK-en ZUZENDARIA

“ASTERIX ETA OBELIX” Julen Zulaikak CD bana oparitu die bere ikasleei Bertsolaria da eta zarauztarra, baina Gasteizen bizi da aspaldi honetan, Euskal Filologia egitera bertara joan zenetik. Laugarren ikasturtea darama Arabako Ikastolen Elkartean egun erdiz bertsolaritza lantzen, eta oraindik orain “Asterix eta Obelix” izeneko CDa argitaratu du bere ikasleei oparitzeko.

diru asko jartzen da. Hemen ez dago miraririk.Guk ikerlari horien irudiak dituzten ispilu erdi-garden batzuk jarri nahi ditugu euren izenabizen eta guzti, bisitariek galderak egin diezazkieten, eta irudi horiek nongoak diren eta zertan ari diren erantzungo diete.

gehiago beharbada eta biologian bereziki, eta alderdi hori ere landu nahi dugu proiektuan parte hartuko duten ikasleekin. Seguru nago hemendik ateratzen direnean buruan galdera multzo bat dutela aterako direla, eta galderak buruan dituena erantzunak topatzen saiatuko da.

Iaz, esate baterako, “Kantutik kontura” izeneko bi liburuxka atera zituen, eta Konfederazioak Euskal Herriko ikastola guztietara banatu zuen. “Lehen Hezkuntzarako unitate didaktiko bat zen, ziklo bakoitzean hamabi orduz ahozkotasuna lantzeko. Eremu erdaldunetako edo euskaraz jolas egin edo komunikatzeko zailtasunak dituzten ikasleei zuzendua zegoen, alegia, ia Euskal Herri guztiko ikasleei. Musika irakasleekin egin genuen mintegi bat, gehienbat musikarekin lotutako ariketak zirelako”, esan zigun Julen Zulaikak.

Julen bertsolaria izateaz gain, musikazalea ere bada, talde batean kantatzen du eta instrumentu batzuk ere jotzen ditu.

Pertsonalki apustu handia al da zuretzat proiektu hau? Ni ez naiz ikerlari bat, zientziaren eta tek-

Zer dela eta Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioa BTEK proiektuan? Zamudioko Teknologi El-

AURTEN, CD BAT Aurten, “Asterix eta Obelix” CDa atera du. “Joan den

nologien dibulgatzaile edo komunikatzaile bat baizik, eta nire zaletasun horrekin oso ondo ezkontzen den proiektua iruditzen zait BTEKena. Kultura, askotan, musikaz edo arteaz asko jakitea dela pentsatu ohi da eta niretzat, kultura gauza zabalagoa da; zientzia eta teknologien ezagupena ditu barne. Zientziaz ezer ez dakiena ezin da kultua kontsideratu. Humanismoa ezinbestekoa da, teknologiek, noski, inplikazio etiko handiak dituzte, gero eta

kartegian geure egoitza nagusia izanez, Hezkuntzaren I+G+B proiektuek gero eta lotura handiagoak izango dituzte Zientzia eta Teknologiarekin, baita ikastolen egungo eta geroko ildo curricularrek ere. Heziketa lana, bestalde, ez da ikastola eta gainerako ikastetxeetan ari garenon eginkizuna soilik, gizarte eragileek lagundu egin behar dute, eta hauekiko guk elkarlana bultzatu nahi dugu. Hortik dator BTEK proiektuan dugun jarduna.•

Denok erabiltzen ditugu teknologiak, gazteek batez ere, baina ez dakigu barrutik nolakoak diren eta nola funtzionatzen duten. ematen lagundu nahi luke zentroak, ikasleen artean bokazioak suspertuz.

Teknologia berriak aipatzen ditugunean atzerritik inportatutako teknologiaz ari garela dirudi. Zer mailatan gaude arlo honetan Euskal Herrian? Hori da

zentro honek landu nahi duen beste ideia nagusietako bat, hori da erakutsi nahi duguna.

Hain zuzen ere, barruan jarriko dugun instalazio batek hori erakutsiko du, gure ondoko baserriko mutil bat edo zure kale bereko neska bat ari dela gaur punta-puntako teknologiak ikertzen eta garatzen. Nanoteknologian eta bioteknologian oro har mundu mailan oso puntan dabiltzan laborategiak ditugu. Gauza askotan aitzindariak gara eta ez dut uste gizarteak horren berri badakienik. Parke teknologiko honetan bertan badaude gazte batzuk NASArekin ere lan egin dutenak. Euskal Herrian I+D-rako

LAS TECNOLOGÍAS POR DENTRO

LES TECHNOLOGIES VUES DE L’INTÉRIEUR

Xabier Díaz, ex alumno de Asti Leku, licenciado en Física y profesor de la ikastola Txantxiku de Oñate durante diez años, será el director de BTEK, un centro de interpretación de las tecnologías, cuyo edificio se está construyendo ya en el Parque Tecnológico de Bizkaia, en Zamudio. La Confederación de Ikastolas es uno de los promotores del proyecto que abrirá sus puertas a mediados

Xabier Díaz, ancien élève de Asti Leku, licencié en Physique et enseignant à l’ikastola Txantxiku de Oñati pendant dix ans, sera directeur de BTEK, un centre d’interprétation des technologies dont l’édifice a été érigé au sein du Parc Technologique de Biscaye, à Zamudio. La Confédération des Ikastola est l’un des instigateurs du projet. Le centre ouvrira ses portes courant 2009. BTEK sera, selon son

del 2009. BTEK será, según su director, el primer centro de este tipo en el mundo con un enfoque casi exclusivo hacia la comunidad educativa. BTEK servirá, para decirlo de una forma muy gráfica, para conocer ‘las tripas’ de las tecnologías que nos son cotidianas, pero cuyo funcionamiento desconocemos.

El centro concederá un lugar de honor a las tecnologías en las que Euskal Herria es pionera.

ikasturtean hasi nintzen doinu berriak ikasteko txapelketa bat antolatzen. Bertsoak idazteko txapelketak beti bakarkakoak izaten dira, eta bertsoak egiten binaka jartzen hasi nintzen, errazago animatzen zirelako. Asterix eta Obelix bikote ezaguna da umeentzat, eta izen hori jarri nion txapelketari. Bertsoa zer den esplikatuz biñeta batzuk ere egin nizkien nik neuk ordenagailuz. Guztira 500 ikaslek hartu zuten parte.

Arrakasta izan zuen, beraz, txapelketak. Atera dugun CDan hamaika doinu sartu ditut, eta kantatzen ditudan bertsoak txapelketa horretan egindakoak dira. Nolabait esateko, beren bertsoak diskoan kantatzea izan da eman diegun saria. Parte hartu duten guztiei banatuko diegu CDa. Diskoa beste

ikastola_azaroa

2007

saio batekin bukatzen dugu ikastaroa, eta ikasleak izaten dira gai-jartzaileak. Ikasturte honetan bertan bertso saio horietan Eskolartean kantatu duten 14-16 urteko bertsolari gazteak helduekin batera kantuan sartzen hasiko gara.

Plazak egiten hasteko modu egokia dela uste dugu”, esan zigun Julenek.

Gela barruko lanaz gainera, bertso eskoletan ari da lanean Julen. “Araban bertso eskola gutxi ditugu, eta ez da bat ere lan erraza.

Armentian daukat nik talde txiki bat DBHko ikasleekin.

Oiongo ikastolan ere

mantendu genuen taldetxo bat, baina Lapueblara pasatzean desegin egin zen tamalez. Pena hartu nuen, nahiz eta joan-etorrian denbora asko behar izaten nuen. Armentiako bik finalean kantatu zuten aurten”, jarraitu zuen.

Egiteko horietaz gainera, irakasleei mintegiak ematen aritzen da Julen. “Irakasle hauek Euskarakoak izaten dira eta asko Musikakoak. Gure proiektua oso lotuta dago Euskaraz Bizirekin, horretarako jendea ordu batzuk liberatzen delako”, esan zuen.

UN CD COMO REGALO Los 500 alumnos de las ikastolas alavesas que durante el pasado curso participaron en un campeonato de ‘bertsos’, titulado “Asterix y Obelix” (puesto que participaron por parejas), recibirán durante estos días un CD grabado por su profesor Julen Zulaika, que es bertsolari y cantante de un grupo. El disco contiene los ‘bertsos’ realizados por los ikasles. El próximo curso editarán un disco grabado por los propios alumnos.

UN CD EN CADEAU

directeur, le premier centre du genre au monde puisqu’il sera destiné presque exclusivement à la communauté éducative. BTEK servira, si l’on peut dire ainsi, à découvrir « les tripes » des technologies que nous n’utilisons pas au quotidien et dont nous ignorons le fonctionnement. Le centre réservera également un espace consacré aux technologies dans lesquelles le Pays Basque est pionnier.

JULEN ZULAIKA BERTSOLARIA ARMENTIAKO IKASLEEN ARTEAN

6

ikastoletara ere banatuko da musikako irakasleen eta Euskaraz Bizi proiektuaren bidez”, esan zigun Julenek.

Aurtengo “Asterix eta Obelix” txapelketan kopla landuko dute, eta datorren ikasturtean grabaketa estudio batera joan eta ikasleek berek kantatuta atera nahi dute beste disko bat.

Julen Zulaikak ikastaroak ematen ditu Arabako ikastola guztietan. “Normalean sei ordu horiek jarraian ematen ditut, egunean ordubete eginez, baina badaude ikastola batzuk beren barruko antolaketagatik astean ordubete nahiago dutenak.

Batzuetan, Komunikazio tailerrean sartzen dute nire ikastaro hau. Beste batzuetan Euskara Maratoia egiten dute, eta egitarau horretan sartzen.

Esan dudan bezala, bertso

Les 500 élèves des ikastola d’Araba ayant participé l’année dernière au championnat de bertsu intitulé “Asterix et Obelix” (car participation par équipes de deux) se sont vu remettre ces derniers jours un CD préparé par leur professeur Julen Zulaika, bertsolari et chanteur dans un groupe. Le disque contient les bertsu chantés par les élèves.

L’année prochaine un disque enregistré par les élèves euxmêmes sera édité.

7

bizkaia:

“Azkar ohartu nintzen denon artean egin beharreko lana izango zela eta bidea ez zela erraza izango, baina abentura baterako gonbite hunkigarria izan zen.

Ikastolaren ibilbidean protagonista izan direnen zerrenda egin genuen, eta 40 bat aukeratu genituen. Ikastolako IKTkoen eta kanpoko profesionalen laguntzarekin 35 bat elkarrizketa luze grabatu genituen. Sortzaileak, andereño historikoak, ikasle ohi eta gurasoak izan ziren ikastolaren ibilbideaz hitz egiteko elkarrizketatu genituenak.”

FLASHBACK-A BIHOTZ GAZTEAN Santurtziko ikastolako ikasle guztiak aritu dira ikastolaren historia arakatzen Ez da horrelakorik beste ikastola batean egin. Ikastola batek 40 urte betetzen dituenean, liburu polit bat atera ohi du argazki zaharrez ondo hornitua, orrialde batzuk hastapeneko protagonistei eskainiz. Santurtziko Bihotz Gaztean, ordea, ikasle guztiak jarri dituzte ikastolaren hastapenak ikertzen. Esperientzia neketsua, baina ederra izan denez, eredugarria ere izan daiteke beste hainbat ikastolarentzat.

Miriam Zuazolak, Santurtziko Bihotz Gaztea Ikastolaren zuzendariak, eta Idoia Fernandezek, UPV/EHUko irakasleak, ez zuten elkarrekin harreman berezirik joan den urtearen hasieran, ikastolaren 40. urtemuga zela-eta, elkarrekin topo egin zuten arte. “Ikastola mugimenduaren sorreraren inguruan egin zuen Idoiak bere doktorego tesia; bera, Bihotz Gazteako ikasle ohia zen. Beraz, ezin genuen pertsona egokiagorik aurkitu gure ikastolaren historia bilduko zuen liburua idazteko.

Autoa hartu eta unibertsitateko bulegora joan gintzaizkion Donostiara, eta gure harridurarako ezezko borobila eman zigun. Historia guztion artean idatzi behar genuela esan zigun. Une horretan abiatu zen ikastolaren ahozko historiaren abentura”, esan zigun Miriamek.

Idoia Fernandezek proposatu zien abentura ez zen samurra, baina bai erakargarria.

“Ni nahikoa kritikoa naiz historia transmititzeko ohiko moduarekin. Oso modu elitista dela uste dut, oso jende gutxik irakurtzen duelako.

Urtemuga hori ahozko historia egiteko aitzakia ona izan zitekeela erantzun nien nik.

Erakusleiho polit bat jarri edo jendaurreko jaialdi bat antolatu ordez, gure historiaren ezaguera prozesu pedagogikoan txertatu behar genuela esan nien. Horrela, ikasle guztiek ikastolaren historia nolakoa izan zen ikasiko zutela eta historia bera eraikitzen ikasiko zutela.

8

ikastola_azaroa

2007

Argazki zaharrak eta lekukotasun batzuk biltzen dituen liburuxka bat ere kaleratuko da, baina helburu horien gainetik ikasleek egin duten lana dago.

Ondorioz, elkarrizketa horien ondoren helburu pedagogiko batzuk landu eta produktu jakin batzuk ekoitzi dira, bakoitzaren adinaren arabera”, esan zuen bere txandaz baliatuz Idoiak.

UNAI DURAN ETA JONAN BILBAO IKASLEAK ALTXORRAREKIN.

Garrantzitsuena historiaren interpretazio prozesuan denek parte hartzea zela esan nien.

Horrela hasi ginen lanean”, esan zuen bere aldetik Idoiak.

35 ELKARRIZKETA Idoia Fernandez pedagogoa da, baina hezkuntzaren historia landu du, eta ahozko historiaren arloan esperientzia ezberdinak ezagutzen zituen.

Miriam oso hunkituta atera omen zen Idoiaren bulegotik. “Azkar ohartu nintzen denon artean egin beharreko lana izango zela eta bidea ez zela erraza izango, baina abentura baterako gonbite hunkigarria izan zen.

Ikastolaren ibilbidean protagonista izan direnen zerrenda egin genuen, eta 40 bat aukeratu genituen.

Ikastolako IKTkoen eta

kanpoko profesionalen laguntzarekin 35 bat elkarrizketa luze grabatu genituen. DBHkoek egindako elkarrizketak izan ziren, eta LHko 5. eta 6. mailakoek ere egin zituzten batzuk.

Sortzaileak, andereño historikoak, ikasle ohi eta gurasoak izan ziren ikastolaren ibilbideaz hitz egiteko elkarrizketatu genituenak.

Elkarrizketa gehienak ordubete pasakoak izan ziren”, erantsi zuen Miriamek.

Elkarrizketa gehienak gela barruan grabatu ziren eta ikasleek egin zituzten galderak, beti ere aldez aurretik landutako gidoi baten arabera. “Helburuetako bat ikastolaren historia bilduko zuen bideoa egitea zen, abenduan 1ean egingo dugun jaialdian erakutsiko dena.

ALTXORRA KUTXA BATEAN “Proiektuaren ikurra Seat 600 bat izan da, auto horren barruan erabaki zutelako ikastola sortzea eta autoaren puzzlea, erakusketa eta beste hainbat jarduera egin zituzten ikastolako txikienek. Lehen Hezkuntzan ikastolak izan dituen egoitzetatik ibilbidea eta horren murala sortu zituzten, irratsaioa eta CD bat grabatu eta beste hainbat ekintza burutu ere lehen mailan. Hirugarren mailatik aurrera elkarrizketetako pasadizo xelebreenak bildu zituzten, bertso paperak idatzi, talde batek rap emanaldia asmatu ere bai bertsotan ahozko historia aipatuz. Eta LHkoek, denek, aldizkaritxo bat atera zuten zenbait lan bilduz. DBHkoek komikiak, erakusketa bat eta altxorra prestatu zuten, egindako lanik onenak kutxa

batean gordetzeko. DBH4ko ikasle bakoitzak altxor pertsonal bat egin zuen beste material guztiarekin batean kutxa horretan etorkizunerako gordeko dena. Profesional guztiek eta artezkaritzak ere beren gauzak sartuko dituzte.

Jaialdian erakutsiko da azken aldiz kutxa hori eta hamar urtean edukiko dugu gordeta”, kontatu zigun ikastolako zuzendariak.

Guraso talde batzuek ere oso partaidetza aktiboa izan dute: lekukoak aukeratu, harremanetan jarri eta ikasleei bideak erraztu, argazkiak bilatu eta digitalizatu, eta beste hainbat lanetan aritu dira. Irakasleen eta langileen lana goraipatu beharra dago, bihotza jarri dutelako eta ikastolak ondo funtzionatu duela familien zein profesionalen indarrak batera etorri direnean ikasi dugulako.

Idoiak eta Miriamek Eusko Ikaskuntzako batzar batean agertu zuten proiektua, eta altxorraren kutxa oso eramangarria ez zenez, kutxa txikiago batean eraman zituzten ikasleek egindako lan zenbait. Guk ere izan genuen pare bat ikaslerekin hitz egiteko aukera. Unai Duran eta Jonan Bilbaorekin. Seat 600aren istorioa kontatzeko eskatu genien.

“Lau lagun joan ziren perretxiko bila, eta etxera zetozela erabaki omen zuten Santurtzin ikastola bat sortzea. Emazteekin adostuta hasi ziren orain 40 urte beren etxeetan klaseak ematen” esan ziguten, eta urtean zehar egin dituzten lanei buruz mintzatu zitzaizkigun.•

IDOIA FERNANDEZ UPV/EHUKO IRAKASLEA ETA MIRIAM ZUAZOLA SANTURTZIKO BIHOTZ GAZTEA IKASTOLAKO ZUZENDARIA.

UNA EXPERIENCIA INÉDITA Todos los alumnos de la ikastola Bihotz Gaztea de Santurtzi han participado en una experiencia que es inédita entre nosotros: han realizado 35 entrevistas exhaustivas a otros tantos protagonistas de la historia de la ikastola, que el pasado año cumplía su 40 aniversario y a partir de esa información grabada han realizado infinidad de productos, desde CDs y cómic

UNE EXPÉRIENCE INÉDITE hasta sesiones de rap, exposiciones, un pequeño libro y un video que se proyectará en el festival que tendrá lugar el 1 de diciembre. Todos los objetos producidos se enterrarán, como si se tratara de un tesoro, en un cofre que se abrirá dentro de diez años, porque si de algo se han dado cuenta en la ikastola es de Bihotz Gaztea tiene un tesoro.

Tous les élèves de l’ikastola Bihotz Gaztea de Santurtzi ont participé à une expérience inédite : à l’occasion du 40ème anniversaire de l’ikastola célébré l’année dernière, ils ont réalisé 35 entretiens auprès des personnes ayant fait l’histoire de l’ikastola. A partir des informations recueillies ils ont pu réaliser entre autres des CD, une bande dessinée, des sessions de

rap, des expositions, un livret et une vidéo qui sera projetée lors du festival de l’ikastola le 1er décembre prochain.

Toutes ces productions seront précieusement conservées à l’intérieur d’un coffre qui sera ouvert dans dix ans car si à l’ikastola on s’est rendu compte d’une chose, c’est que Bihotz Gaztea possède un véritable trésor.

9

bizkaia:

“Azkar ohartu nintzen denon artean egin beharreko lana izango zela eta bidea ez zela erraza izango, baina abentura baterako gonbite hunkigarria izan zen.

Ikastolaren ibilbidean protagonista izan direnen zerrenda egin genuen, eta 40 bat aukeratu genituen. Ikastolako IKTkoen eta kanpoko profesionalen laguntzarekin 35 bat elkarrizketa luze grabatu genituen. Sortzaileak, andereño historikoak, ikasle ohi eta gurasoak izan ziren ikastolaren ibilbideaz hitz egiteko elkarrizketatu genituenak.”

FLASHBACK-A BIHOTZ GAZTEAN Santurtziko ikastolako ikasle guztiak aritu dira ikastolaren historia arakatzen Ez da horrelakorik beste ikastola batean egin. Ikastola batek 40 urte betetzen dituenean, liburu polit bat atera ohi du argazki zaharrez ondo hornitua, orrialde batzuk hastapeneko protagonistei eskainiz. Santurtziko Bihotz Gaztean, ordea, ikasle guztiak jarri dituzte ikastolaren hastapenak ikertzen. Esperientzia neketsua, baina ederra izan denez, eredugarria ere izan daiteke beste hainbat ikastolarentzat.

Miriam Zuazolak, Santurtziko Bihotz Gaztea Ikastolaren zuzendariak, eta Idoia Fernandezek, UPV/EHUko irakasleak, ez zuten elkarrekin harreman berezirik joan den urtearen hasieran, ikastolaren 40. urtemuga zela-eta, elkarrekin topo egin zuten arte. “Ikastola mugimenduaren sorreraren inguruan egin zuen Idoiak bere doktorego tesia; bera, Bihotz Gazteako ikasle ohia zen. Beraz, ezin genuen pertsona egokiagorik aurkitu gure ikastolaren historia bilduko zuen liburua idazteko.

Autoa hartu eta unibertsitateko bulegora joan gintzaizkion Donostiara, eta gure harridurarako ezezko borobila eman zigun. Historia guztion artean idatzi behar genuela esan zigun. Une horretan abiatu zen ikastolaren ahozko historiaren abentura”, esan zigun Miriamek.

Idoia Fernandezek proposatu zien abentura ez zen samurra, baina bai erakargarria.

“Ni nahikoa kritikoa naiz historia transmititzeko ohiko moduarekin. Oso modu elitista dela uste dut, oso jende gutxik irakurtzen duelako.

Urtemuga hori ahozko historia egiteko aitzakia ona izan zitekeela erantzun nien nik.

Erakusleiho polit bat jarri edo jendaurreko jaialdi bat antolatu ordez, gure historiaren ezaguera prozesu pedagogikoan txertatu behar genuela esan nien. Horrela, ikasle guztiek ikastolaren historia nolakoa izan zen ikasiko zutela eta historia bera eraikitzen ikasiko zutela.

8

ikastola_azaroa

2007

Argazki zaharrak eta lekukotasun batzuk biltzen dituen liburuxka bat ere kaleratuko da, baina helburu horien gainetik ikasleek egin duten lana dago.

Ondorioz, elkarrizketa horien ondoren helburu pedagogiko batzuk landu eta produktu jakin batzuk ekoitzi dira, bakoitzaren adinaren arabera”, esan zuen bere txandaz baliatuz Idoiak.

UNAI DURAN ETA JONAN BILBAO IKASLEAK ALTXORRAREKIN.

Garrantzitsuena historiaren interpretazio prozesuan denek parte hartzea zela esan nien.

Horrela hasi ginen lanean”, esan zuen bere aldetik Idoiak.

35 ELKARRIZKETA Idoia Fernandez pedagogoa da, baina hezkuntzaren historia landu du, eta ahozko historiaren arloan esperientzia ezberdinak ezagutzen zituen.

Miriam oso hunkituta atera omen zen Idoiaren bulegotik. “Azkar ohartu nintzen denon artean egin beharreko lana izango zela eta bidea ez zela erraza izango, baina abentura baterako gonbite hunkigarria izan zen.

Ikastolaren ibilbidean protagonista izan direnen zerrenda egin genuen, eta 40 bat aukeratu genituen.

Ikastolako IKTkoen eta

kanpoko profesionalen laguntzarekin 35 bat elkarrizketa luze grabatu genituen. DBHkoek egindako elkarrizketak izan ziren, eta LHko 5. eta 6. mailakoek ere egin zituzten batzuk.

Sortzaileak, andereño historikoak, ikasle ohi eta gurasoak izan ziren ikastolaren ibilbideaz hitz egiteko elkarrizketatu genituenak.

Elkarrizketa gehienak ordubete pasakoak izan ziren”, erantsi zuen Miriamek.

Elkarrizketa gehienak gela barruan grabatu ziren eta ikasleek egin zituzten galderak, beti ere aldez aurretik landutako gidoi baten arabera. “Helburuetako bat ikastolaren historia bilduko zuen bideoa egitea zen, abenduan 1ean egingo dugun jaialdian erakutsiko dena.

ALTXORRA KUTXA BATEAN “Proiektuaren ikurra Seat 600 bat izan da, auto horren barruan erabaki zutelako ikastola sortzea eta autoaren puzzlea, erakusketa eta beste hainbat jarduera egin zituzten ikastolako txikienek. Lehen Hezkuntzan ikastolak izan dituen egoitzetatik ibilbidea eta horren murala sortu zituzten, irratsaioa eta CD bat grabatu eta beste hainbat ekintza burutu ere lehen mailan. Hirugarren mailatik aurrera elkarrizketetako pasadizo xelebreenak bildu zituzten, bertso paperak idatzi, talde batek rap emanaldia asmatu ere bai bertsotan ahozko historia aipatuz. Eta LHkoek, denek, aldizkaritxo bat atera zuten zenbait lan bilduz. DBHkoek komikiak, erakusketa bat eta altxorra prestatu zuten, egindako lanik onenak kutxa

batean gordetzeko. DBH4ko ikasle bakoitzak altxor pertsonal bat egin zuen beste material guztiarekin batean kutxa horretan etorkizunerako gordeko dena. Profesional guztiek eta artezkaritzak ere beren gauzak sartuko dituzte.

Jaialdian erakutsiko da azken aldiz kutxa hori eta hamar urtean edukiko dugu gordeta”, kontatu zigun ikastolako zuzendariak.

Guraso talde batzuek ere oso partaidetza aktiboa izan dute: lekukoak aukeratu, harremanetan jarri eta ikasleei bideak erraztu, argazkiak bilatu eta digitalizatu, eta beste hainbat lanetan aritu dira. Irakasleen eta langileen lana goraipatu beharra dago, bihotza jarri dutelako eta ikastolak ondo funtzionatu duela familien zein profesionalen indarrak batera etorri direnean ikasi dugulako.

Idoiak eta Miriamek Eusko Ikaskuntzako batzar batean agertu zuten proiektua, eta altxorraren kutxa oso eramangarria ez zenez, kutxa txikiago batean eraman zituzten ikasleek egindako lan zenbait. Guk ere izan genuen pare bat ikaslerekin hitz egiteko aukera. Unai Duran eta Jonan Bilbaorekin. Seat 600aren istorioa kontatzeko eskatu genien.

“Lau lagun joan ziren perretxiko bila, eta etxera zetozela erabaki omen zuten Santurtzin ikastola bat sortzea. Emazteekin adostuta hasi ziren orain 40 urte beren etxeetan klaseak ematen” esan ziguten, eta urtean zehar egin dituzten lanei buruz mintzatu zitzaizkigun.•

IDOIA FERNANDEZ UPV/EHUKO IRAKASLEA ETA MIRIAM ZUAZOLA SANTURTZIKO BIHOTZ GAZTEA IKASTOLAKO ZUZENDARIA.

UNA EXPERIENCIA INÉDITA Todos los alumnos de la ikastola Bihotz Gaztea de Santurtzi han participado en una experiencia que es inédita entre nosotros: han realizado 35 entrevistas exhaustivas a otros tantos protagonistas de la historia de la ikastola, que el pasado año cumplía su 40 aniversario y a partir de esa información grabada han realizado infinidad de productos, desde CDs y cómic

UNE EXPÉRIENCE INÉDITE hasta sesiones de rap, exposiciones, un pequeño libro y un video que se proyectará en el festival que tendrá lugar el 1 de diciembre. Todos los objetos producidos se enterrarán, como si se tratara de un tesoro, en un cofre que se abrirá dentro de diez años, porque si de algo se han dado cuenta en la ikastola es de Bihotz Gaztea tiene un tesoro.

Tous les élèves de l’ikastola Bihotz Gaztea de Santurtzi ont participé à une expérience inédite : à l’occasion du 40ème anniversaire de l’ikastola célébré l’année dernière, ils ont réalisé 35 entretiens auprès des personnes ayant fait l’histoire de l’ikastola. A partir des informations recueillies ils ont pu réaliser entre autres des CD, une bande dessinée, des sessions de

rap, des expositions, un livret et une vidéo qui sera projetée lors du festival de l’ikastola le 1er décembre prochain.

Toutes ces productions seront précieusement conservées à l’intérieur d’un coffre qui sera ouvert dans dix ans car si à l’ikastola on s’est rendu compte d’une chose, c’est que Bihotz Gaztea possède un véritable trésor.

9

gipuzkoa:

IKASTOLEN EREDUA ESPORTATZEN Hizkuntza proiektuaren inguruan bereziki hitzaldiak ematen ari dira Europan Urte askotan kanpotik inportatu izan ditu ikastola mugimenduak bere lanerako behar zituen ereduak. Azken urteotan, ordea, esportatzen ere ari da. Eleanitz proiektuaren inguruan bereziki han-hemenka batzarretan parte hartzeko eskabideak jasotzen dituzte GIEn eta etengabe bidaiatzen ari dira.

BRETOIEKIN LANEAN Hezkuntza bretoieraz lantzen duten sareekin ari dira ikastolak lanean. “Bi gauza ezberdin egitera joan izan naiz Bretainiara. Eleanitz barruan Dihun sarearekin (bretoierazko hezkuntza bultzatzeko eskola katolikoetako gurasoen elkartea) lankidetza programa bat dugu, ingeleseko gure materiala erabiltzen dutelako.

Nik iaz saio batzuk eman nituen Dihun sareko ingelesezko irakasleen prestakuntza bideratzeko.

Aurten Diana Lindsay eta Sagrario Etxabe joan dira horretara. Hango prestatzaileak etorri izan dira hona eta azken bi urtetan diru-laguntzak bilatu dituzte gu hara eramateko”, esan zigun Itziar Elorzak, Hizkuntza proiektuaren arduradunak.

Baina bretoiera lantzen duten hiru sareek (Diwan, Dihun eta beste bat, Iparraldeko Seaska, Ikasbi eta Euskal Haziaren parekoak) badute elkarte bat, eta elkarte horren jardunaldietan ere egon izan da Itziar irakasleen prestakuntzari buruzko hitzaldiak ematen. Hilaren hasieran berriro izan da gainera. “Egoera elebiduna bizi duen herrialde bat aukeratzen dute jardunaldi

10

bakoitzeko. Oraingoan Gales izango da. Herrialde horretakoek ematen dituzte hitzaldi nagusiak, eta beste herrialdeetako ordezkari bana gonbidatzen dute kontraste modura bakoitzak bere esperientziatik hitz egin dezan. Kanadatik, esate baterako, Jim Cummins etorriko da, elebitasunari buruzko aditu oso ezaguna”, esan zigun Itziarrek Bretainiara abiatu baino egun batzuk lehenago.

TRIESTERA ETA FRISIARA BIDAIAK Dolomitetan, Italiako iparraldean, ladinoa hitz egiten dute, eta beste zenbait hizkuntza gutxiagoturekin batean proiektu bat landu dute. Proiektu horretan ladinoarekin lan egiten duten eskolez gainera, Friuli Venezia, Slovenia, Carinthia (Austria), Gales eta Sardiniako eskolek hartu dute parte. Testuinguru eleaniztunetan hizkuntza gutxitu bat irakasteko irakasleen prestakuntza da proiektuaren ardatza.

Jardunaldi batzuk antolatu dituzte hilaren 19 eta 20rako Triesten. Inma Muñoa joango da Ikastolen Elkartetik Eleanitz proiektuarekin Euskal Herrian nola lan egiten duten

agertzera. Egun beretsuetan, bestalde, Mercator-ek (European Research Centre on Multilingualism and Language Learning) eta Eusko Jaurlaritzak elkarrekin euskal hezkuntza sistemari buruzko jardunaldi batzuk antolatu dituzte Frisian (Herbeheretan).

Beste herrialdeetako adituei Euskal Herriko sistemaren berri ematea da helburua.

Itziar Elorzak eramango du hara ikastolen ordezkaritza.

GIZARTE ARLOA INGELESEZ. HARRI, PHIL ETA INMA Gizarte arloa ingelesez emanez ikastolek burutu duten esperientziaren inguruan gonbidapen piloa jasotzen ari dira GIEn. Alemaniako Giessen unibertsitatean, Finlandian ere izan ziren, eta urriaren 18tik 20ra Lleidan. Harri Beobide,

Phil Ball eta Inma Muñoa ibiltzen dira gai honekin, eta azken honekin hitz egin genuen Lleidako bidaiari buruz. Ikastoletan Gizarte arloa ingelesez ematen den moduan, beste leku batzuetan beste arlo bat ematen dute.

Ikastolen ordezkariek beren metodologia, irakasleen prestakuntza nola egiten duten eta ingelesaren trataera edukien lanketarekin nola uztartzen duten agertu ohi dute. “Harrera ezin hobea jaso genuen bai unibertsitatean lanean ari den jendearen aldetik, bai Generalitateko teknikarien aldetik eta baita irakasleen aldetik ere. Oso modan dago arloren bat bigarren hizkuntza batean irakastea.

Hitzaldi plenario batean Eleanitz proiektua aurkeztu genuen Philek eta biok. Gure proiektu integratuaz aritu ginen. Beste lekuetan ez dago gurean bezain antolatuta.

Askotan irakaslearen arabera ematen dute arlo bat edo bestea, eta ikasmaterial aldetik zailtasunak sortzen

LAS IKASTOLAS EXPORTAN SU EXPERIENCIA

LES IKASTOLA EXPORTENT LEUR EXPÉRIENCE

El programa estrella que los profesionales de GIE pasean por Europa es el Proyecto Lingüistico del Multilingüismo. Itziar Elorza, Harri Beobide, Inma Muñoa o Phil Ball tienen anotados en sus agendas los congresos a los que tienen que acudir. En esta página relatan los viajes que han realizado a Bretaña, Trieste,

Le programme phare présenté par les professionnels de GIE en Europe est le Projet Linguistique du Multilinguisme. Itziar Elorza, Harri Beobide, Inma Muñoa et Phil Ball ont bien noté dans leurs agendas les dates des congrès auxquels ils doivent participer.

Cet article relate les voyages déjà effectués en Bretagne, à

Frisia, Berlín o Lleida. Varios profesionales de GIE estuvieron, asimismo, en Creta en un congreso sobre aplicaciones de internet a la enseñanza, donde pudieron dar a conocer las experiencias de las ikastolas.

ditu horrek. Proiektu gehienak maila horretan daude.

Horregatik asko eskertzen dute gurea bezalako esperientziak ezagutzea”, esan zigun Inmak.

Hitzaldiok, noski, ingelesez egiten dituzte.

TEKNOLOGIEN ERABILPENAZ HITZ EGITEN KRETAN Irailaren 15etik 20rako astean Internet bidezko informazioa kudeatzeko sistemak aztertu zituen jardunaldiak egin ziren Kretan. Europako unibertsitateko jendea bildu zen eta Ikastolen Elkarteak arlo honetan Euskal Unibertsitatearekin dituen proiektuen berri ematera joan ziren GIEtik Ainara Urrutia, Naiara Maia eta Oihan Odriozola. “Teknologia berriak, eta bereziki Internet, nola erabili ikasketak bideratzeko, horixe zen gai nagusia.

Unibertsitatetako ikerlariak ziren bertan parte hartu zuten gehienak. Jardunaldi nahiko teorikoak izan ziren. Arlo horretan lanean dabiltzanak zer egiten ari diren jabetzeko eta, bide batez, guk esku-artean dugun proiektuaren berri emateko balio izan dute jardunaldiok”, esan zigun Oihanek, Ikasys proiektuaren arduradunak.•

GOI ETA BEHEKO ARGAZKIETAN, ALEMANIAKO GIESSEN UNIBERTSITATEAN ETA LLEIDAN, PHIL BALL ETA INMA MUÑOA. AINARA URRUTIA, NAIHARA MAIA ETA OIHAN ODRIOZOLA, KRETAN.

“Gure proiektu integratuaz aritu ginen. Beste lekuetan ez dago gurean bezain antolatuta. Askotan irakaslearen arabera ematen dute arlo bat edo bestea, eta ikasmaterial aldetik zailtasunak sortzen ditu horrek. Proiektu gehienak maila horretan daude. Horregatik asko eskertzen dute gurea bezalako esperientziak ezagutzea.”

Trieste, Frisia, Berlin ou Lleida.

De même, plusieurs professionnels de GIE se sont rendus en Crète pour le congrès consacré aux applications internet dans l’enseignement où ils ont pu faire connaître les expériences des ikastola.

azaroa

2007_ikastola

11

gipuzkoa:

IKASTOLEN EREDUA ESPORTATZEN Hizkuntza proiektuaren inguruan bereziki hitzaldiak ematen ari dira Europan Urte askotan kanpotik inportatu izan ditu ikastola mugimenduak bere lanerako behar zituen ereduak. Azken urteotan, ordea, esportatzen ere ari da. Eleanitz proiektuaren inguruan bereziki han-hemenka batzarretan parte hartzeko eskabideak jasotzen dituzte GIEn eta etengabe bidaiatzen ari dira.

BRETOIEKIN LANEAN Hezkuntza bretoieraz lantzen duten sareekin ari dira ikastolak lanean. “Bi gauza ezberdin egitera joan izan naiz Bretainiara. Eleanitz barruan Dihun sarearekin (bretoierazko hezkuntza bultzatzeko eskola katolikoetako gurasoen elkartea) lankidetza programa bat dugu, ingeleseko gure materiala erabiltzen dutelako.

Nik iaz saio batzuk eman nituen Dihun sareko ingelesezko irakasleen prestakuntza bideratzeko.

Aurten Diana Lindsay eta Sagrario Etxabe joan dira horretara. Hango prestatzaileak etorri izan dira hona eta azken bi urtetan diru-laguntzak bilatu dituzte gu hara eramateko”, esan zigun Itziar Elorzak, Hizkuntza proiektuaren arduradunak.

Baina bretoiera lantzen duten hiru sareek (Diwan, Dihun eta beste bat, Iparraldeko Seaska, Ikasbi eta Euskal Haziaren parekoak) badute elkarte bat, eta elkarte horren jardunaldietan ere egon izan da Itziar irakasleen prestakuntzari buruzko hitzaldiak ematen. Hilaren hasieran berriro izan da gainera. “Egoera elebiduna bizi duen herrialde bat aukeratzen dute jardunaldi

10

bakoitzeko. Oraingoan Gales izango da. Herrialde horretakoek ematen dituzte hitzaldi nagusiak, eta beste herrialdeetako ordezkari bana gonbidatzen dute kontraste modura bakoitzak bere esperientziatik hitz egin dezan. Kanadatik, esate baterako, Jim Cummins etorriko da, elebitasunari buruzko aditu oso ezaguna”, esan zigun Itziarrek Bretainiara abiatu baino egun batzuk lehenago.

TRIESTERA ETA FRISIARA BIDAIAK Dolomitetan, Italiako iparraldean, ladinoa hitz egiten dute, eta beste zenbait hizkuntza gutxiagoturekin batean proiektu bat landu dute. Proiektu horretan ladinoarekin lan egiten duten eskolez gainera, Friuli Venezia, Slovenia, Carinthia (Austria), Gales eta Sardiniako eskolek hartu dute parte. Testuinguru eleaniztunetan hizkuntza gutxitu bat irakasteko irakasleen prestakuntza da proiektuaren ardatza.

Jardunaldi batzuk antolatu dituzte hilaren 19 eta 20rako Triesten. Inma Muñoa joango da Ikastolen Elkartetik Eleanitz proiektuarekin Euskal Herrian nola lan egiten duten

agertzera. Egun beretsuetan, bestalde, Mercator-ek (European Research Centre on Multilingualism and Language Learning) eta Eusko Jaurlaritzak elkarrekin euskal hezkuntza sistemari buruzko jardunaldi batzuk antolatu dituzte Frisian (Herbeheretan).

Beste herrialdeetako adituei Euskal Herriko sistemaren berri ematea da helburua.

Itziar Elorzak eramango du hara ikastolen ordezkaritza.

GIZARTE ARLOA INGELESEZ. HARRI, PHIL ETA INMA Gizarte arloa ingelesez emanez ikastolek burutu duten esperientziaren inguruan gonbidapen piloa jasotzen ari dira GIEn. Alemaniako Giessen unibertsitatean, Finlandian ere izan ziren, eta urriaren 18tik 20ra Lleidan. Harri Beobide,

Phil Ball eta Inma Muñoa ibiltzen dira gai honekin, eta azken honekin hitz egin genuen Lleidako bidaiari buruz. Ikastoletan Gizarte arloa ingelesez ematen den moduan, beste leku batzuetan beste arlo bat ematen dute.

Ikastolen ordezkariek beren metodologia, irakasleen prestakuntza nola egiten duten eta ingelesaren trataera edukien lanketarekin nola uztartzen duten agertu ohi dute. “Harrera ezin hobea jaso genuen bai unibertsitatean lanean ari den jendearen aldetik, bai Generalitateko teknikarien aldetik eta baita irakasleen aldetik ere. Oso modan dago arloren bat bigarren hizkuntza batean irakastea.

Hitzaldi plenario batean Eleanitz proiektua aurkeztu genuen Philek eta biok. Gure proiektu integratuaz aritu ginen. Beste lekuetan ez dago gurean bezain antolatuta.

Askotan irakaslearen arabera ematen dute arlo bat edo bestea, eta ikasmaterial aldetik zailtasunak sortzen

LAS IKASTOLAS EXPORTAN SU EXPERIENCIA

LES IKASTOLA EXPORTENT LEUR EXPÉRIENCE

El programa estrella que los profesionales de GIE pasean por Europa es el Proyecto Lingüistico del Multilingüismo. Itziar Elorza, Harri Beobide, Inma Muñoa o Phil Ball tienen anotados en sus agendas los congresos a los que tienen que acudir. En esta página relatan los viajes que han realizado a Bretaña, Trieste,

Le programme phare présenté par les professionnels de GIE en Europe est le Projet Linguistique du Multilinguisme. Itziar Elorza, Harri Beobide, Inma Muñoa et Phil Ball ont bien noté dans leurs agendas les dates des congrès auxquels ils doivent participer.

Cet article relate les voyages déjà effectués en Bretagne, à

Frisia, Berlín o Lleida. Varios profesionales de GIE estuvieron, asimismo, en Creta en un congreso sobre aplicaciones de internet a la enseñanza, donde pudieron dar a conocer las experiencias de las ikastolas.

ditu horrek. Proiektu gehienak maila horretan daude.

Horregatik asko eskertzen dute gurea bezalako esperientziak ezagutzea”, esan zigun Inmak.

Hitzaldiok, noski, ingelesez egiten dituzte.

TEKNOLOGIEN ERABILPENAZ HITZ EGITEN KRETAN Irailaren 15etik 20rako astean Internet bidezko informazioa kudeatzeko sistemak aztertu zituen jardunaldiak egin ziren Kretan. Europako unibertsitateko jendea bildu zen eta Ikastolen Elkarteak arlo honetan Euskal Unibertsitatearekin dituen proiektuen berri ematera joan ziren GIEtik Ainara Urrutia, Naiara Maia eta Oihan Odriozola. “Teknologia berriak, eta bereziki Internet, nola erabili ikasketak bideratzeko, horixe zen gai nagusia.

Unibertsitatetako ikerlariak ziren bertan parte hartu zuten gehienak. Jardunaldi nahiko teorikoak izan ziren. Arlo horretan lanean dabiltzanak zer egiten ari diren jabetzeko eta, bide batez, guk esku-artean dugun proiektuaren berri emateko balio izan dute jardunaldiok”, esan zigun Oihanek, Ikasys proiektuaren arduradunak.•

GOI ETA BEHEKO ARGAZKIETAN, ALEMANIAKO GIESSEN UNIBERTSITATEAN ETA LLEIDAN, PHIL BALL ETA INMA MUÑOA. AINARA URRUTIA, NAIHARA MAIA ETA OIHAN ODRIOZOLA, KRETAN.

“Gure proiektu integratuaz aritu ginen. Beste lekuetan ez dago gurean bezain antolatuta. Askotan irakaslearen arabera ematen dute arlo bat edo bestea, eta ikasmaterial aldetik zailtasunak sortzen ditu horrek. Proiektu gehienak maila horretan daude. Horregatik asko eskertzen dute gurea bezalako esperientziak ezagutzea.”

Trieste, Frisia, Berlin ou Lleida.

De même, plusieurs professionnels de GIE se sont rendus en Crète pour le congrès consacré aux applications internet dans l’enseignement où ils ont pu faire connaître les expériences des ikastola.

azaroa

2007_ikastola

11

iparraldea:

AURPEGI BERRIAK SEASKAN JEAN MIXEL ETXEGARAYk hartu du Hezkuntza Taldearen zuzendaritza

REESTRUCTURACIÓN EN SEASKA

Seaskak zuzendaritza bikoitza izango du aurrerantzean.

Ikasturte honen hasieran gauzatu duten berregituraketaren ondorioz, Pantxika Ibarburu Seaska elkartearen kudeaketa zein kanpo harremanez arduratuko da, eta Jean Mixel Etxegaray, azken urteotan Donaixtiko Manex Erdozaintzi-Etxart kolegioaren zuzendari izan dena, arduratuko da hezkuntza arloaz.

GOIAN, JEAN MIXEL ETXEGARAY, SEASKAN HEZKUNTZA ARLOAZ ARDURATZEN DEN ZUZENDARI BERRIA. BEHEAN, MAINA ITURRALDE PSIKOMOTRIZITATE ARDURADUNA, EZKER ALDEAN, ETA FRANÇOISE ETCHEVERRIA SIKOLOGOA.

“Erabakiak joan den ikasturtekoak dira, baina ikasturte honekin jarri dugu martxan egituraketa berria.

Pedagogiari eta hezkuntzari lotuak diren gaiak eramango ditut nik. Lehen zegoen Talde Pedagogikoaren lekuan Hezkuntza Taldea osatu dugu edo ari gara osatzen. Oraingoa talde zabalagoa izango da, diziplina ezberdinetako adituz osatua, eta pedagogoez gainera, psikologoak eta psikomotrizitateko adituak ere gehituko dira. Psikologo postua bete dugu, psikomotrizitatekoa ere bai. Egunotan hasi da lanean psikopedagogoa; orain, pedagogoa falta zaigu. Taldeko gehienak kanpotik ekarriak izango dira”, esan zigun Jean Mixel Etxegarayk.

Jean Mixel Donazaharrekoa da jaiotzez, Donibane Garazi ondokoa, eta guraso bezala sartu zen

Seaskan eta guraso bezala jarraitu du urte askoan lanean, bai Seaskako Kontseiluan, bai eta Herri Urratsen antolakuntzan ekonomia arloko ardurak eramanez ere. Bi semeren aita da. Zaharrena Hegoaldean, Leioako unibertsitatean, ari da ikasketak egiten, eta bigarrena Baionako lizeoan. Donaixtiko Manex Erdozaintzi-Etxart kolegioko zuzendari izan da azken urteotan, eta berari egokitu zaio Lartzabalen kolegio berriaren eraikuntza bideratzea ere. Kolegioko zuzendari izan aurretik, ordea, hogei urtez lan egin zuen formazio jarraian.

Jean Mixelek kontatu zigunez, berregituraketa ez da zuzendaritzara bakarrik mugatu. “Seaskako Ikastolen Kontseiluak Pedagogiko Kontseilua berriro martxan jartzea erabaki zuen joan den

ikasturtean. Kontseilu hori guraso, irakasle eta profesional talde batek osatzen du, eta bere egitekoa Ikastolen Kontseiluak finkatutako gaiak aztertu, gogoetak egin eta Bulego Eragileari proiektuak aurkeztea da. Hogeita hamar bat laguneko taldea da. Aztertu zuen lehen gaia ikasleen behar bereziak izan ziren; ikasleek dituzten zailtasunen prebentzioa eta trataera, alegia. Zailtasun horiek jarrera mailakoak izan daitezke, harreman mailakoak edo haurraren egokitzapen mailakoak”, esan zuen Jean Mixelek.

Bada Seaskan beste talde bat adimen urrikoen eta elbarritasunen bat duten haurren integrazioaz arduratzen dena. Integrazio Batzordea deitzen diote, eta talde horrek ere Hezkuntza Taldearen barruan egingo du lan.

Pedagogi Kontseilu horretan eskuartean duten bigarren gaia Seaskako Formazio Zentroarena da.

“Irakasle berrien formazioa da zentro horren egitekoa, eta formazio horrek bi aurpegi ditu: alde batetik irakasle berri batek Seaskako filosofia, pedagogi ereduak eta lana egiteko modua bereganatu behar izaten ditu, eta bestetik, 1994an hitzarmena izenpetu genuenetik, irakasle berriei Hezkuntzaren titulazio ofiziala lor dezaten formazioan lagundu behar diegu. Lehen Mailako irakasle berri batek bi urte behar izaten ditu gutxienik titulazioa eskuratzeko, lehen urtearen buruan konkurtso edo deialdi bat gainditu behar izaten baitu, eta bigarrenean memoria bat idatzi eta behaketa bat gainditu”, esan zuen Jean Mixelek.•

Seaska cuenta desde inicios de este curso de una dirección desdoblada. Pantxika Ibarboure se encargará de la gestión de las ikastolas y las relaciones con instituciones y Jean Mixel Etxegaray del ámbito educativo y pedagógico. Etxegaray trabajó durante veinte años en la formación permanente antes de ser nombrado director del colegio (=DBH-ESO 11-15 años) Manex Erdozaintzi.

RESTRUCTURATION À SEASKA Depuis le début de l’année scolaire Seaska compte une double direction. Pantxika Ibarboure est chargée de la gestion des ikastola et des relations avec les institutions, Jean Mixel Etxegaray du domaine éducatif et pédagogique.

Auparavant, Jean Mixel Etxegaray s’est occupé pendant vingt ans de la formation continue avant d’être nommé directeur du collège Erdozaintzi de Saint-Just Ibarre.

“Seaskako Ikastolen Kontseiluak Pedagogiko Kontseilua berriro martxan jartzea erabaki zuen joan den ikasturtean. Kontseilu hori guraso, irakasle eta profesional talde batek osatzen du, eta bere egitekoa Ikastolen Kontseiluak finkatutako gaiak aztertu, gogoetak egin eta Bulego Eragileari proiektuak aurkeztea da.”

12

azaroa

2007_ikastola

13

iparraldea:

AURPEGI BERRIAK SEASKAN JEAN MIXEL ETXEGARAYk hartu du Hezkuntza Taldearen zuzendaritza

REESTRUCTURACIÓN EN SEASKA

Seaskak zuzendaritza bikoitza izango du aurrerantzean.

Ikasturte honen hasieran gauzatu duten berregituraketaren ondorioz, Pantxika Ibarburu Seaska elkartearen kudeaketa zein kanpo harremanez arduratuko da, eta Jean Mixel Etxegaray, azken urteotan Donaixtiko Manex Erdozaintzi-Etxart kolegioaren zuzendari izan dena, arduratuko da hezkuntza arloaz.

GOIAN, JEAN MIXEL ETXEGARAY, SEASKAN HEZKUNTZA ARLOAZ ARDURATZEN DEN ZUZENDARI BERRIA. BEHEAN, MAINA ITURRALDE PSIKOMOTRIZITATE ARDURADUNA, EZKER ALDEAN, ETA FRANÇOISE ETCHEVERRIA SIKOLOGOA.

“Erabakiak joan den ikasturtekoak dira, baina ikasturte honekin jarri dugu martxan egituraketa berria.

Pedagogiari eta hezkuntzari lotuak diren gaiak eramango ditut nik. Lehen zegoen Talde Pedagogikoaren lekuan Hezkuntza Taldea osatu dugu edo ari gara osatzen. Oraingoa talde zabalagoa izango da, diziplina ezberdinetako adituz osatua, eta pedagogoez gainera, psikologoak eta psikomotrizitateko adituak ere gehituko dira. Psikologo postua bete dugu, psikomotrizitatekoa ere bai. Egunotan hasi da lanean psikopedagogoa; orain, pedagogoa falta zaigu. Taldeko gehienak kanpotik ekarriak izango dira”, esan zigun Jean Mixel Etxegarayk.

Jean Mixel Donazaharrekoa da jaiotzez, Donibane Garazi ondokoa, eta guraso bezala sartu zen

Seaskan eta guraso bezala jarraitu du urte askoan lanean, bai Seaskako Kontseiluan, bai eta Herri Urratsen antolakuntzan ekonomia arloko ardurak eramanez ere. Bi semeren aita da. Zaharrena Hegoaldean, Leioako unibertsitatean, ari da ikasketak egiten, eta bigarrena Baionako lizeoan. Donaixtiko Manex Erdozaintzi-Etxart kolegioko zuzendari izan da azken urteotan, eta berari egokitu zaio Lartzabalen kolegio berriaren eraikuntza bideratzea ere. Kolegioko zuzendari izan aurretik, ordea, hogei urtez lan egin zuen formazio jarraian.

Jean Mixelek kontatu zigunez, berregituraketa ez da zuzendaritzara bakarrik mugatu. “Seaskako Ikastolen Kontseiluak Pedagogiko Kontseilua berriro martxan jartzea erabaki zuen joan den

ikasturtean. Kontseilu hori guraso, irakasle eta profesional talde batek osatzen du, eta bere egitekoa Ikastolen Kontseiluak finkatutako gaiak aztertu, gogoetak egin eta Bulego Eragileari proiektuak aurkeztea da. Hogeita hamar bat laguneko taldea da. Aztertu zuen lehen gaia ikasleen behar bereziak izan ziren; ikasleek dituzten zailtasunen prebentzioa eta trataera, alegia. Zailtasun horiek jarrera mailakoak izan daitezke, harreman mailakoak edo haurraren egokitzapen mailakoak”, esan zuen Jean Mixelek.

Bada Seaskan beste talde bat adimen urrikoen eta elbarritasunen bat duten haurren integrazioaz arduratzen dena. Integrazio Batzordea deitzen diote, eta talde horrek ere Hezkuntza Taldearen barruan egingo du lan.

Pedagogi Kontseilu horretan eskuartean duten bigarren gaia Seaskako Formazio Zentroarena da.

“Irakasle berrien formazioa da zentro horren egitekoa, eta formazio horrek bi aurpegi ditu: alde batetik irakasle berri batek Seaskako filosofia, pedagogi ereduak eta lana egiteko modua bereganatu behar izaten ditu, eta bestetik, 1994an hitzarmena izenpetu genuenetik, irakasle berriei Hezkuntzaren titulazio ofiziala lor dezaten formazioan lagundu behar diegu. Lehen Mailako irakasle berri batek bi urte behar izaten ditu gutxienik titulazioa eskuratzeko, lehen urtearen buruan konkurtso edo deialdi bat gainditu behar izaten baitu, eta bigarrenean memoria bat idatzi eta behaketa bat gainditu”, esan zuen Jean Mixelek.•

Seaska cuenta desde inicios de este curso de una dirección desdoblada. Pantxika Ibarboure se encargará de la gestión de las ikastolas y las relaciones con instituciones y Jean Mixel Etxegaray del ámbito educativo y pedagógico. Etxegaray trabajó durante veinte años en la formación permanente antes de ser nombrado director del colegio (=DBH-ESO 11-15 años) Manex Erdozaintzi.

RESTRUCTURATION À SEASKA Depuis le début de l’année scolaire Seaska compte une double direction. Pantxika Ibarboure est chargée de la gestion des ikastola et des relations avec les institutions, Jean Mixel Etxegaray du domaine éducatif et pédagogique.

Auparavant, Jean Mixel Etxegaray s’est occupé pendant vingt ans de la formation continue avant d’être nommé directeur du collège Erdozaintzi de Saint-Just Ibarre.

“Seaskako Ikastolen Kontseiluak Pedagogiko Kontseilua berriro martxan jartzea erabaki zuen joan den ikasturtean. Kontseilu hori guraso, irakasle eta profesional talde batek osatzen du, eta bere egitekoa Ikastolen Kontseiluak finkatutako gaiak aztertu, gogoetak egin eta Bulego Eragileari proiektuak aurkeztea da.”

12

azaroa

2007_ikastola

13

nafarroa:

ZERTARAKO BALIO DUTE? Adimenaren adierazpen mota bat neurtzeko balio dute.

“Hiru arlo nagusitan banatzen dira galderak. Hizkuntzaren, matematikaren eta espazioaren inguruko galdera multzoak dira. Testak ikasle bakoitzaren gaitasunen berri ematen du, eta batxilergo ereduak aukeratzen laguntzeko balio dezake, baina horrekin batera tutorea ez den beste norbaitek, kasu honetan orientatzaileak, gelaz kanpotik ikaslea ebaluatzeko ere balio du. Gerta daiteke emaitza akademiko eskasak dituen ikasle batek testean emaitza askoz ere hobeak ematea eta alderantziz. Tarteka horrelako ezustekoak ematen dira.

Orientatzailearen lana izango da hori horrela zergatik gertatzen den aztertzea”, jarraitu zuen Irenek.

NIEko pedagogia arduradunak esan zuenez, oso nabarmena da euskarazko testen premia orientatzaileen artean. “Ezin zaie testaren emaitzei gehiegizko garrantzirik eman. Ikasle baten gaitasunak neurtzeko tresna bat dira, ondo erabiliz gero baliagarri dena, baina ezin dugu ahaztu adimena neurtzea oso zaila dela.

Emaitza onak ematen dituen ikasle batek badakigu gaitasun horiek badituela, ez baitago galdera multzo izugarri horri iritzira erantzuteko aukerarik.

Baina emaitza eskasak ematen baditu ere, ezin liteke gaitasunik ez duenik ondorioztatu, nahikoa baita egun txar bat galderei gaizki erantzuteko. Horregatik, oso

ADIMENA NEURTZEKO FROGAK

kontuz erabili behar dira emaitzak, eta beti ere tutorearen informazioarekin kontrastatu behar dira”, gogoratu zuen Irenek.

EUSKAL HERRIKO MINTEGI BAT? Nafarroako Ikastolen Elkarteko Orientatzaile Mintegia izan da lana burutu duena eta asmoa dute eta hasi dira tarteka Euskal Herri mailako ikastoletako orientatzaileen mintegi bat biltzeko.

“Nafarroan orientazioaren funtzioa hagitz onartua dagoela aspaldidanik esango nuke. Ez bakarrik ikastoletan, sare publikoan ere. EEAn LHko orientatzaileak pedagogia terapeutiko irakasle ere badira aldi berean eta hemen, aldiz, Nafarroan nagusiki, orientatzaileak dira.

Nafarroako ikastolen egituran oso errotua dago orientatzailearen figura eta mintegia aspaldidanik ari da lanean. Hilean behin bildu ohi gara eta esan bezala Euskal Herri osoko orientatzaileen mintegi bat osatzeko ahalegin bat egiten ari gara. Iaz bilera bat egin genuen Oviedoko Psikopedagogiako katedradun den Jose Muñizekin hitzaldi baten inguruan bilera bat egin genuen Bilbon eta aurten test

honen argitalpenaz baliatuko gara beste deialdi bat egiteko.

Ez da saiakera zaila, jendea egarriz baitago. Bidenabar irakurketari buruzko gai inguruko aditu bat ekarriko dugu”, esan zuen Irenek.

Eusko Jaurlaritzako Hezkuntzak emango du dirua eta NIE izango da seguru asko BADYG testak argitaratuko dituena. Testen liburukiaz gainera, orientatzaileentzako informazioa bilduko dute CD

batean. “Orientazioko frogak egiteko orduan beti izan dugu arazo hori, kanpoan egindako baremoekin lan egin behar izaten dugula alegia. Test hau hutsune hori betetzera dator”, esan zuen.•

“Hiru arlo nagusitan banatzen dira galderak. Hizkuntzaren, matematikaren eta espazioaren inguruko galdera multzoak dira. Testak ikasle bakoitzaren gaitasunen berri ematen du.”

IRENE LOPEZ-GOÑIK, NIEKO PEDAGOGI ARDURADUNA.

NIEk euskaratu eta egokitutako BADYG testak argitaratu dira Orain urte batzuk hasi zen Nafarroako Orientazio Mintegia BADYG testak euskaratu, egokitu eta Euskal Herriko ikastoletan probak egiten. IRENE LOPEZ-GOÑIK, NIEko pedagogi arduradunak esan zigunez, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak test horiek argitaratzeko aukera eman die, eta aurki hasiko dira euskaraz lan egiten duten ikastetxe guztietara zabaltzen.

“Gaitasun bereizgarriak eta orokorrak neurtzen dituen galdera multzo bat dira BADYG testak, ikasle guztiei bi urtez behin aldi berean pasatzen zaizkienak. Euskal Herri osoko ikastoletatik lagin bat aukeratu, eta DBHko lau

14 ikastola_azaroa 2007

mailetako ikasleei pasatu genizkien testak. Guztira, mila eta laurehun ikasletik gora izan ziren. Eta funtzionatzen dutela egiaztatu ondoren egunotan emango dira argitara. Euskaraz lan egiten duten ikastetxe guztiei eskaini nahi diegu

aukera hori. Orientatzaileen artean froga guztiz arruntak dira, oso ezagunak. Guk euskaratu eta gure testuingurura egokitu behar izan ditugu”, esan zuen Irene Lopez-Goñik, NIEko pedagogi arduradunak.

Nafarroako Ikastolen Elkarteko Orientatzaile Mintegia izan da lana burutu duena, eta asmoa dute eta hasi dira tarteka, Euskal Herri mailako ikastoletako orientatzaileen mintegi bat biltzeko urratsak ematen.

urria

2007_ikastola

15

nafarroa:

ZERTARAKO BALIO DUTE? Adimenaren adierazpen mota bat neurtzeko balio dute.

“Hiru arlo nagusitan banatzen dira galderak. Hizkuntzaren, matematikaren eta espazioaren inguruko galdera multzoak dira. Testak ikasle bakoitzaren gaitasunen berri ematen du, eta batxilergo ereduak aukeratzen laguntzeko balio dezake, baina horrekin batera tutorea ez den beste norbaitek, kasu honetan orientatzaileak, gelaz kanpotik ikaslea ebaluatzeko ere balio du. Gerta daiteke emaitza akademiko eskasak dituen ikasle batek testean emaitza askoz ere hobeak ematea eta alderantziz. Tarteka horrelako ezustekoak ematen dira.

Orientatzailearen lana izango da hori horrela zergatik gertatzen den aztertzea”, jarraitu zuen Irenek.

NIEko pedagogia arduradunak esan zuenez, oso nabarmena da euskarazko testen premia orientatzaileen artean. “Ezin zaie testaren emaitzei gehiegizko garrantzirik eman. Ikasle baten gaitasunak neurtzeko tresna bat dira, ondo erabiliz gero baliagarri dena, baina ezin dugu ahaztu adimena neurtzea oso zaila dela.

Emaitza onak ematen dituen ikasle batek badakigu gaitasun horiek badituela, ez baitago galdera multzo izugarri horri iritzira erantzuteko aukerarik.

Baina emaitza eskasak ematen baditu ere, ezin liteke gaitasunik ez duenik ondorioztatu, nahikoa baita egun txar bat galderei gaizki erantzuteko. Horregatik, oso

ADIMENA NEURTZEKO FROGAK

kontuz erabili behar dira emaitzak, eta beti ere tutorearen informazioarekin kontrastatu behar dira”, gogoratu zuen Irenek.

EUSKAL HERRIKO MINTEGI BAT? Nafarroako Ikastolen Elkarteko Orientatzaile Mintegia izan da lana burutu duena eta asmoa dute eta hasi dira tarteka Euskal Herri mailako ikastoletako orientatzaileen mintegi bat biltzeko.

“Nafarroan orientazioaren funtzioa hagitz onartua dagoela aspaldidanik esango nuke. Ez bakarrik ikastoletan, sare publikoan ere. EEAn LHko orientatzaileak pedagogia terapeutiko irakasle ere badira aldi berean eta hemen, aldiz, Nafarroan nagusiki, orientatzaileak dira.

Nafarroako ikastolen egituran oso errotua dago orientatzailearen figura eta mintegia aspaldidanik ari da lanean. Hilean behin bildu ohi gara eta esan bezala Euskal Herri osoko orientatzaileen mintegi bat osatzeko ahalegin bat egiten ari gara. Iaz bilera bat egin genuen Oviedoko Psikopedagogiako katedradun den Jose Muñizekin hitzaldi baten inguruan bilera bat egin genuen Bilbon eta aurten test

honen argitalpenaz baliatuko gara beste deialdi bat egiteko.

Ez da saiakera zaila, jendea egarriz baitago. Bidenabar irakurketari buruzko gai inguruko aditu bat ekarriko dugu”, esan zuen Irenek.

Eusko Jaurlaritzako Hezkuntzak emango du dirua eta NIE izango da seguru asko BADYG testak argitaratuko dituena. Testen liburukiaz gainera, orientatzaileentzako informazioa bilduko dute CD

batean. “Orientazioko frogak egiteko orduan beti izan dugu arazo hori, kanpoan egindako baremoekin lan egin behar izaten dugula alegia. Test hau hutsune hori betetzera dator”, esan zuen.•

“Hiru arlo nagusitan banatzen dira galderak. Hizkuntzaren, matematikaren eta espazioaren inguruko galdera multzoak dira. Testak ikasle bakoitzaren gaitasunen berri ematen du.”

IRENE LOPEZ-GOÑIK, NIEKO PEDAGOGI ARDURADUNA.

NIEk euskaratu eta egokitutako BADYG testak argitaratu dira Orain urte batzuk hasi zen Nafarroako Orientazio Mintegia BADYG testak euskaratu, egokitu eta Euskal Herriko ikastoletan probak egiten. IRENE LOPEZ-GOÑIK, NIEko pedagogi arduradunak esan zigunez, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak test horiek argitaratzeko aukera eman die, eta aurki hasiko dira euskaraz lan egiten duten ikastetxe guztietara zabaltzen.

“Gaitasun bereizgarriak eta orokorrak neurtzen dituen galdera multzo bat dira BADYG testak, ikasle guztiei bi urtez behin aldi berean pasatzen zaizkienak. Euskal Herri osoko ikastoletatik lagin bat aukeratu, eta DBHko lau

14 ikastola_azaroa 2007

mailetako ikasleei pasatu genizkien testak. Guztira, mila eta laurehun ikasletik gora izan ziren. Eta funtzionatzen dutela egiaztatu ondoren egunotan emango dira argitara. Euskaraz lan egiten duten ikastetxe guztiei eskaini nahi diegu

aukera hori. Orientatzaileen artean froga guztiz arruntak dira, oso ezagunak. Guk euskaratu eta gure testuingurura egokitu behar izan ditugu”, esan zuen Irene Lopez-Goñik, NIEko pedagogi arduradunak.

Nafarroako Ikastolen Elkarteko Orientatzaile Mintegia izan da lana burutu duena, eta asmoa dute eta hasi dira tarteka, Euskal Herri mailako ikastoletako orientatzaileen mintegi bat biltzeko urratsak ematen.

urria

2007_ikastola

15

iks IKASTOLEN EKITALDIA

LANGILE ETA ANDEREÑO HISTORIKOEI GORAZARRE

FRANKISMO GARAIKO LANGILE HISTORIKOEI OMENALDIA EGIN ZIEN KONFEDERAZIOAK HERRI BAKOITZAK DITU BERE HEROI ETA ZAINDARIAK, ISPILU GISA ERABILTZEN DITUGUN PERTSONA EREDUGARRIAK, ETA GURE EREDUEN GALERIA HORRETAN BADAUDE BATZUK BENETAN MAITAGARRI EGITEN ZAIZKIGUNAK: ANDEREÑO HISTORIKOAK. EUSKAL HERRIKO IKASTOLEN KONFEDERAZIOAK URTERO EGITEN DUEN IKASTURTE HASIERAKO EKITALDIAN PROTAGONISTA IZAN ZIREN TOLOSAKO LEIDOR-EN IRAILAREN 29AN. IKASTOLA MUGIMENDUAREN HASIERAN MATERIAL DIDAKTIKOAK EGITEN IBILI ZIRENAK OMENDU ZITUEN IAZ. INFORMAZIO ETA KOMUNIKAZIO TEKNOLOGIEN INGURUAN ANTOLATU ZUEN EKITALDIA ORAIN BI URTE. ETA ANDEREÑO HISTORIKOEI ESKAINI ZIEN OMENALDIA AURTEN. 500 langile inguru bildu ziren Tolosako Leidor-en. Frankismoaren pean ikastola sortu berrietan gorriak ikusitako jendea zen, euskararen aldeko borrokan nabarmendu ziren gure heroiak.

Guztien izenean, eta bost lurraldeak ordezkatuz, bederatzi andereño igo ziren agertokira ekitaldiaren hasieran: Gipuzkoatik Itziar Arzellus eta Karmele Esnal; Bizkaitik Agurtzane Alberdi eta Mari Anjela Garai; Arabatik Amalita Goikoetxea; Nafarroatik Izaskun Gastesi eta Pakea Iturbe, eta Ipar Euskal Herritik Lide Goñi eta Marikita Tanbourin.

Ekitaldian hizlari edo aurkezle izan ziren askok beren umetako andereñoak zituzten begien aurrean. Irene Larraza eta Hasier Etxeberria ziren, esate baterako, aurkezleak, eta Elgoibarkoak bere andereñoari buruzko zertzelada zenbait kontatu zituen. Gauza bera egin zuen Koldo Tellituk, Ikastolen Konfederazioko lehendakariak andereño Lurdesekin, eta antzeko zerbait Tontxu Campos Hezkuntza sailburuak ere bere andereño Nekane eta Kontxita gogora ekarri zituenean.

16

Nostalgiaz kutsatutako ekitaldi horri Kukai dantza taldeak eman zion hasiera “Taupadak” ikuskizunarekin, eta hitzaldiak etorri ziren ondoren. Koldo Tellituk Konfederazioak esku artean dituen erronka nagusiak aipatu zituen, hala nola ikastolen egituraketa berria eta euskal curriculuma borobildu eta indarrean jartzea. Euskal Eskolaren Legea eskatuz jarraitu zuen Tellituk, “gauden egoeran ikastolak deseroso sentitzen garelako”. Gaurko egoera “osatu gabeko transizio” gisa definitu ondoren, publikotasunaren definizio berri bat behar dela esanez bukatu zuen. Tontxu Camposek, bestalde, Tolosako lehen ikastolaz abiatuta mugimenduaren historia egin ondoren, Ikastolen Konfederazioa euskal hezkuntza sistemaren zutabeetako bat dela esan zuen.

Ekitaldiaren zatirik hunkigarriena, hala ere, azkenekoa izan zen. Tolosako Laskorain ikastolako ‘bertsolarien’ saioa entzun eta gero ikastolako dantzariek arku bat egin zuten, eta behean zen andereño andana arkuaren azpitik pasatuz igo ziren agertokira eskuetan lore bana zutela, begira zituztenen txaloen artean.

Gogoratu behar da 800 bat direla 50eko eta 60ko hamarkadetan ikastoletan lan egindako langileak. Koordinadora batean elkarturik lan egin dute kotizatu gabeko urte horien eskubideak Gizarte Segurantzak aitor diezazkien, eta ekainean lortu zuten eskubide hori.•

azaroa

2007_ikastola

17

iks IKASTOLEN EKITALDIA

LANGILE ETA ANDEREÑO HISTORIKOEI GORAZARRE

FRANKISMO GARAIKO LANGILE HISTORIKOEI OMENALDIA EGIN ZIEN KONFEDERAZIOAK HERRI BAKOITZAK DITU BERE HEROI ETA ZAINDARIAK, ISPILU GISA ERABILTZEN DITUGUN PERTSONA EREDUGARRIAK, ETA GURE EREDUEN GALERIA HORRETAN BADAUDE BATZUK BENETAN MAITAGARRI EGITEN ZAIZKIGUNAK: ANDEREÑO HISTORIKOAK. EUSKAL HERRIKO IKASTOLEN KONFEDERAZIOAK URTERO EGITEN DUEN IKASTURTE HASIERAKO EKITALDIAN PROTAGONISTA IZAN ZIREN TOLOSAKO LEIDOR-EN IRAILAREN 29AN. IKASTOLA MUGIMENDUAREN HASIERAN MATERIAL DIDAKTIKOAK EGITEN IBILI ZIRENAK OMENDU ZITUEN IAZ. INFORMAZIO ETA KOMUNIKAZIO TEKNOLOGIEN INGURUAN ANTOLATU ZUEN EKITALDIA ORAIN BI URTE. ETA ANDEREÑO HISTORIKOEI ESKAINI ZIEN OMENALDIA AURTEN. 500 langile inguru bildu ziren Tolosako Leidor-en. Frankismoaren pean ikastola sortu berrietan gorriak ikusitako jendea zen, euskararen aldeko borrokan nabarmendu ziren gure heroiak.

Guztien izenean, eta bost lurraldeak ordezkatuz, bederatzi andereño igo ziren agertokira ekitaldiaren hasieran: Gipuzkoatik Itziar Arzellus eta Karmele Esnal; Bizkaitik Agurtzane Alberdi eta Mari Anjela Garai; Arabatik Amalita Goikoetxea; Nafarroatik Izaskun Gastesi eta Pakea Iturbe, eta Ipar Euskal Herritik Lide Goñi eta Marikita Tanbourin.

Ekitaldian hizlari edo aurkezle izan ziren askok beren umetako andereñoak zituzten begien aurrean. Irene Larraza eta Hasier Etxeberria ziren, esate baterako, aurkezleak, eta Elgoibarkoak bere andereñoari buruzko zertzelada zenbait kontatu zituen. Gauza bera egin zuen Koldo Tellituk, Ikastolen Konfederazioko lehendakariak andereño Lurdesekin, eta antzeko zerbait Tontxu Campos Hezkuntza sailburuak ere bere andereño Nekane eta Kontxita gogora ekarri zituenean.

16

Nostalgiaz kutsatutako ekitaldi horri Kukai dantza taldeak eman zion hasiera “Taupadak” ikuskizunarekin, eta hitzaldiak etorri ziren ondoren. Koldo Tellituk Konfederazioak esku artean dituen erronka nagusiak aipatu zituen, hala nola ikastolen egituraketa berria eta euskal curriculuma borobildu eta indarrean jartzea. Euskal Eskolaren Legea eskatuz jarraitu zuen Tellituk, “gauden egoeran ikastolak deseroso sentitzen garelako”. Gaurko egoera “osatu gabeko transizio” gisa definitu ondoren, publikotasunaren definizio berri bat behar dela esanez bukatu zuen. Tontxu Camposek, bestalde, Tolosako lehen ikastolaz abiatuta mugimenduaren historia egin ondoren, Ikastolen Konfederazioa euskal hezkuntza sistemaren zutabeetako bat dela esan zuen.

Ekitaldiaren zatirik hunkigarriena, hala ere, azkenekoa izan zen. Tolosako Laskorain ikastolako ‘bertsolarien’ saioa entzun eta gero ikastolako dantzariek arku bat egin zuten, eta behean zen andereño andana arkuaren azpitik pasatuz igo ziren agertokira eskuetan lore bana zutela, begira zituztenen txaloen artean.

Gogoratu behar da 800 bat direla 50eko eta 60ko hamarkadetan ikastoletan lan egindako langileak. Koordinadora batean elkarturik lan egin dute kotizatu gabeko urte horien eskubideak Gizarte Segurantzak aitor diezazkien, eta ekainean lortu zuten eskubide hori.•

azaroa

2007_ikastola

17

iks IKASTOLA IKASTOLAK ORAIN ETA GERO

Bergarako Aranzadi Ikastolan egindako aurkezpenean ateratako argazkia.

Oraingoz guztira 13 aurkezpen egin diren arren, tokian tokiko saioak bultzatzen ari dira.

IKASTOLAK ORAIN ETA GERO GOGOETA

“Gogoeta ondo hasi da”, diote Koldo Tellituk eta J.Iñaki Etxezarretak. Euskal Herriko Ikastolen Konfederaziaren lehendakaria eta zuzendaria bilera saio frenetikoan aritu izan dira azken asteetan “IKASTOLAK ORAIN ETA GERO” goiburupean abian jarri den gogoeta-egitasmoaren edukiak biltzen dituzten txostenak han-hor-hemenka aurkezten. “Inoiz egin ez den tamainako gogoeta” dela iragarri zen 158. IKASTOLA aldizkarian, eta erronka horren tamainan ari da garatzen erantzuna.

AIPATUTAKO EGITASMOAREN EGUTEGIAK AURREIKUSTEN ZUEN AURTENGO EGUBERRIETARAKO BI LAN BETE BEHAR ZIRELA. Alde batetik txostenen aurkezpenak egin behar ziren ikastoletako ordezkarien aurrean. Bilera hauek eskualdeka edo lurraldeka egin dira jada, kasuan kasu. Lerro hauek idazterako orduan lau falta dira oraindik, baina aldizkaria irakurlearen eskuetara iritsi orduko aurreikusitako 13 bilerak burututa izango dira.

Epe horretako bigarren eginbeharra izango da, ikastolek txostenei buruzko lehen irakurketa eta gogoeta eginda, ekarpenak proposatzea. Proposamen horiek, Gabonetarako konfederazioko bulegora bidalita beharko lukete.

Bilerak joan diren bezala, “gogoeta aberatsa izango dela espero dut”, iragarri du Koldo Tellituk. Orain arteko hitzorduetan 32 lagun inguru bildu dira bataz beste. “Profil anitzeko jendea etorria da”, J.Iñaki Etxezarretaren hitzetan. “Irakasleak, gurasoak, langileak, federazioetako langileak… denetarik etorri da eta galdera asko egin zaigu”.

Bilera hauen helburua bikoitza izan dela dio Koldok. “Alde batetik ondo eta argi azaldu ikastola guztien ordezkariei, bertatik-bertara, gertuko giroa sortuaz, txostenen edukia zein den, egitasmoak zein helbururi erantzuten dion.

Beste aldetik, giroa berotu, gogoeta sustatu, hausnarketaren sozializazioa ahalik zabalena

izan dadin”. “Ez dira gai errazak, bereziki gurasoentzat eta zuzendaritza zereginetan ez dabiltzanentzat”, azpimarratu du lehendakariak.

“Propio gai batzuk espezializatu xamarrak egiten zaizkie gurasoei. Egituratze kolektiboaren gaia agian gertuagokoa egiten zaie; egia da honek epe laburragoko erabakiak eskatzen dituela, baina, mugak muga, gogoeta sustatu beharra daukagu, eman nahi dugun urratsa oinarri sendoarekin burutu nahi badugu”.

J.Iñakik azpimarratu nahi du ikastolengandik orain “ekarpenak” espero dituztela, “ez idatziarekiko zuzenketa zehatzak”. “Iradokizunak, iruzkinak, iritziak nahi ditugu. Fase honetan ikastolengandik jakin nahi duguna da gogoetaren gidoiarekin asmatu dugun, ikastolak etorkizunari begira sintonia berean dauden, ala hau guztia arrotz egiten zaien eta beraz tiroa zuzendu beharrean ote gauden. Orain arteko aurkezpenen harira badirudi gogoetarako tresna egokia landu dugula, baina hala ere ekarpen horiek behar ditugu. Orain, ikastolena da hitza”.•

l

Egitasmoa “ondo hasi da” eta orain “ikastolen ekarpenaren zain”

Abenduaren 5a data garrantzitsu bihurtuko da aurten euskaltzaleentzat. DURANGOKO AZOKAK beste behin ateak zabalduko ditu eta Ikastolen Konfederazioak ere haraxe eramango ditu bere PRODUKTU BERRIAK. Produktu berrien zertzelada nagusiak aipatuko ditugu segidan, informazioa zabaltzeko asmoz. >>>>>>

DURANGO, UN ESCAPARATE

DURANGO, UNE VITRINE

La Feria de Durango, cita anual de los euskaltzales, se convertirá una vez más en escaparate de las novedades editoriales. La Confederación de Ikastolas expondrá en su stand una docena de novedades que van desde varios cuentos de Argitxo para los más pequeños hasta una colección de DVDs y libros que muestran

La Foire de Durango, rendezvous annuel des euskaltzale, fera une fois de plus étalage des nouveautés de l’année. La Confédération des Ikastola tiendra un stand où elle présentera une dizaine de nouveautés allant des contes d’Argitxo pour les plus petits à une collection de DVD et livres présentant les rudiments du

los rudimentos del bertsolarismo. Destacan los materiales audio-visuales como el CD-ROM “ZirriBorro”, que contiene talleres de escritura, dibujo y cuento; juegos iteractivos como “Txinpartailua”, puzzles para los más pequeños como “Euskal alfabetoa” y “Bokalak” y un muñeco de Olentzero.

bertsolarisme. A noter également les matériels audiovisuels comme le CD-ROM “ZirriBorro” qui contient des ateliers d’écriture, de dessin et de conte, des jeux interactifs comme “Txinpartailua”, des puzzles comme “Euskal alfabetoa” et “Bokalak” pour les plus petits ou encore une poupée Olentzero.

18 ikastola_azaroa 2007 azaroa

2007_ikastola

19

iks IKASTOLA IKASTOLAK ORAIN ETA GERO

Bergarako Aranzadi Ikastolan egindako aurkezpenean ateratako argazkia.

Oraingoz guztira 13 aurkezpen egin diren arren, tokian tokiko saioak bultzatzen ari dira.

IKASTOLAK ORAIN ETA GERO GOGOETA

“Gogoeta ondo hasi da”, diote Koldo Tellituk eta J.Iñaki Etxezarretak. Euskal Herriko Ikastolen Konfederaziaren lehendakaria eta zuzendaria bilera saio frenetikoan aritu izan dira azken asteetan “IKASTOLAK ORAIN ETA GERO” goiburupean abian jarri den gogoeta-egitasmoaren edukiak biltzen dituzten txostenak han-hor-hemenka aurkezten. “Inoiz egin ez den tamainako gogoeta” dela iragarri zen 158. IKASTOLA aldizkarian, eta erronka horren tamainan ari da garatzen erantzuna.

AIPATUTAKO EGITASMOAREN EGUTEGIAK AURREIKUSTEN ZUEN AURTENGO EGUBERRIETARAKO BI LAN BETE BEHAR ZIRELA. Alde batetik txostenen aurkezpenak egin behar ziren ikastoletako ordezkarien aurrean. Bilera hauek eskualdeka edo lurraldeka egin dira jada, kasuan kasu. Lerro hauek idazterako orduan lau falta dira oraindik, baina aldizkaria irakurlearen eskuetara iritsi orduko aurreikusitako 13 bilerak burututa izango dira.

Epe horretako bigarren eginbeharra izango da, ikastolek txostenei buruzko lehen irakurketa eta gogoeta eginda, ekarpenak proposatzea. Proposamen horiek, Gabonetarako konfederazioko bulegora bidalita beharko lukete.

Bilerak joan diren bezala, “gogoeta aberatsa izango dela espero dut”, iragarri du Koldo Tellituk. Orain arteko hitzorduetan 32 lagun inguru bildu dira bataz beste. “Profil anitzeko jendea etorria da”, J.Iñaki Etxezarretaren hitzetan. “Irakasleak, gurasoak, langileak, federazioetako langileak… denetarik etorri da eta galdera asko egin zaigu”.

Bilera hauen helburua bikoitza izan dela dio Koldok. “Alde batetik ondo eta argi azaldu ikastola guztien ordezkariei, bertatik-bertara, gertuko giroa sortuaz, txostenen edukia zein den, egitasmoak zein helbururi erantzuten dion.

Beste aldetik, giroa berotu, gogoeta sustatu, hausnarketaren sozializazioa ahalik zabalena

izan dadin”. “Ez dira gai errazak, bereziki gurasoentzat eta zuzendaritza zereginetan ez dabiltzanentzat”, azpimarratu du lehendakariak.

“Propio gai batzuk espezializatu xamarrak egiten zaizkie gurasoei. Egituratze kolektiboaren gaia agian gertuagokoa egiten zaie; egia da honek epe laburragoko erabakiak eskatzen dituela, baina, mugak muga, gogoeta sustatu beharra daukagu, eman nahi dugun urratsa oinarri sendoarekin burutu nahi badugu”.

J.Iñakik azpimarratu nahi du ikastolengandik orain “ekarpenak” espero dituztela, “ez idatziarekiko zuzenketa zehatzak”. “Iradokizunak, iruzkinak, iritziak nahi ditugu. Fase honetan ikastolengandik jakin nahi duguna da gogoetaren gidoiarekin asmatu dugun, ikastolak etorkizunari begira sintonia berean dauden, ala hau guztia arrotz egiten zaien eta beraz tiroa zuzendu beharrean ote gauden. Orain arteko aurkezpenen harira badirudi gogoetarako tresna egokia landu dugula, baina hala ere ekarpen horiek behar ditugu. Orain, ikastolena da hitza”.•

l

Egitasmoa “ondo hasi da” eta orain “ikastolen ekarpenaren zain”

Abenduaren 5a data garrantzitsu bihurtuko da aurten euskaltzaleentzat. DURANGOKO AZOKAK beste behin ateak zabalduko ditu eta Ikastolen Konfederazioak ere haraxe eramango ditu bere PRODUKTU BERRIAK. Produktu berrien zertzelada nagusiak aipatuko ditugu segidan, informazioa zabaltzeko asmoz. >>>>>>

DURANGO, UN ESCAPARATE

DURANGO, UNE VITRINE

La Feria de Durango, cita anual de los euskaltzales, se convertirá una vez más en escaparate de las novedades editoriales. La Confederación de Ikastolas expondrá en su stand una docena de novedades que van desde varios cuentos de Argitxo para los más pequeños hasta una colección de DVDs y libros que muestran

La Foire de Durango, rendezvous annuel des euskaltzale, fera une fois de plus étalage des nouveautés de l’année. La Confédération des Ikastola tiendra un stand où elle présentera une dizaine de nouveautés allant des contes d’Argitxo pour les plus petits à une collection de DVD et livres présentant les rudiments du

los rudimentos del bertsolarismo. Destacan los materiales audio-visuales como el CD-ROM “ZirriBorro”, que contiene talleres de escritura, dibujo y cuento; juegos iteractivos como “Txinpartailua”, puzzles para los más pequeños como “Euskal alfabetoa” y “Bokalak” y un muñeco de Olentzero.

bertsolarisme. A noter également les matériels audiovisuels comme le CD-ROM “ZirriBorro” qui contient des ateliers d’écriture, de dessin et de conte, des jeux interactifs comme “Txinpartailua”, des puzzles comme “Euskal alfabetoa” et “Bokalak” pour les plus petits ou encore une poupée Olentzero.

18 ikastola_azaroa 2007 azaroa

2007_ikastola

19

begiratzeko/nobedadeak

TTANTTO MANTANGORRI, SEI HANKA MILA AURPEGI HORMA-IRUDIA (3-6 urte) Deskribapena:

Itsasgarriak eta horma-irudiak Ttanttoren siluetari agertzen duen horma-irudi batean osagarri pilo bat itsatsi daitezke, pertsonaia nahi den moduan mozorrotzeko. Batean euria ari duelako, aterki eta guzti jantzi dezakete eta hurrengoan eguzkia bada, beste jantzi batzuekin. “TTANTTO MANTANGORRI, SEI HAKA, MILA AURPEGI” da aurtengoa itsasgarriaren izena.

ARGITXOREN PUZZLE ERRALDOIA (adina: 2+) Deskribapena:

“ARGITXO ETA BERE LAGUNAK ELURRETAN” Argitxoren bigarren puzzle erraldoia da. Irudi aldetik berri samarra da. Zein garaitan argitaratzen den kontuan hartuta, Argitxo elurretan jarri dugu. Ttanto, Txirrintx... Urtxintxako materialetan ageri diren pertsonaiak dira bere lagunak. Hamabi pieza bakarrik ditu puzzleak, baina bakoitzak 65x65 zentimetro neurtzen du.

Nola

Nola

ARGITXOREN BESTE LAU IPUIN Deskribapena:

erabili:

HAUR HEZKUNTZA

“HHko haurrentzat da, 3-6 adin tartekoentzat da, lurrean egiteko balio duena”, esan zigun Kristina Boanek. Adin horretako haurrek, jakina da, lotura sentimental handia dute Argitxorekin. “Euskararen erabilera bultzatzeko asko erabiltzen den ikurra da gela barruan, atxikimendua, motibazioa lantzeko balio du eta identifikazio izugarria dute berarekin. Oso maitatua da, umeen laguna da; txalotu eta saritu egiten du. Ipuinetan ikusten da batez ere Argitxoren bilakaera”, esan zigun Kristinak.

OLENTZERO PANPINA (10 hilabete +) D eskribapena:

Aurreko ipuinetan Argitxo etorkinekin aritu da jolasean. Mitologiaren inguruko hausnarketak egin ditu, euskal tradizioko pertsonaiak erakutsiz. Durangorako beste lau ipuin argitaratu dira, eta ikastoletan egin diren frogen arabera, izugarri arrakastatsuak izango dira hauek ere. Martin eta Xabier Etxeberria anaiek idatzitako ipuinak dira.

Nola

erabili:

“Gertuko pertsonaia bihurtu dute, eta bizi dituen abenturak erakargarriak dira oso, ez bakarrik HHn, baita LHn ere. Elkartasuna da lantzen duten balore nagusienetako bat. Hori da Argitxoren zeinuetako bat, eta ‘Argitxo eta wikingoak’ ipuinean oso garbi agertzen da.

Ipuin horretan Argitxok wikingoei lagunduko die itsasoan gal ez daitezen, bere kriseiluarekin lagunduta. ‘Argitxo eta aitona Meltxorren txintxarriak’ ipuinean Argitxoren familia gertukoa ezagutzen hasiko gara, eta hala, bere aitona magikoa ezagutuko dugu.

Hirugarrena ‘Argitxo kriseiluaren bila’ da. Orain bi urte plazaratu zen izen bereko joko batekin du lotura. Eta laugarrena ‘Apo puzkertia’ da. Oso ipuin dinamikoa da, bizi-bizia, eta bertan animaliak agertzen dira. Apo eta igelekin jokoak egiten dira, eta aro horretan hain barregarri egiten zaizkien puzkerrekin ere bai”, esan zuen Kristina Boanek.

erabili:

“Kapeluak, aterki, jantziak, euria, eguzkia eta beste hainbat osagarri dira itsasgarriak, horma-irudiari jarri eta kentzen oso errazak. 3-6 urteko haurrentzako da eta emozioen adierazmena lantzeko balio du”, esan zigun Xabier Etxeberriak. Horrekin batean “Ttantto, Txirritx eta Xango, etorri gurekin hemengo eta hango” izeneko horma-irudi soil bat ere atera da haurrak bere gelan jartzeko.

Olentzeroren panpina biguna.

Olentzero tradiziozko janzkeraz.

Haurrek peluxe legez erabiltzeko nahiz eguberrietan apaingarri gisa erabiltzeko, atean, leihoan edo gabon-zuhaitzean zintzilikatuta. Zintzilikatzeko sokatxoa dute.

Neurria: 30 cm. eta 15 cm.

Nola

EUSKAL ALFABETOA (3+) D eskribapena:

28 zatiko puzzlea, behe gainean osatzekoa. Zati bakoitzean alfabetoko letra bat eta letra horrez hasten den elementu baten irudia. 27 foamezko letra larri eta 27 irudi, sartu eta ateratzekoak (ahokagarriak). 3D-n sortutako irudiak. Gida didaktikoa.

Nola

erabili:

— Puzzlearen zati bakoitzak irudi ahokagarri bat dauka. Lehendabizi, irudi ahokagarri guztiak dagozkien puzzle zatietan jarri behar dira. Horretarako, irudi hauetariko bakoitzak atzealdean inprimatuta duen letra erabiliko du haurrak laguntza gisa, edo siluetak duen forman oinarrituta kalkulatuko du non kokatu behar duen irudi bakoitza.

— Ondoren, puzzlea osatuko da. Hasieran, haurrak letren ordena zein den ez badaki, bi bide erabil ditzake puzzlea osatzeko: puzzlearen kaxan agertzen den irudia erabiltzea eredu gisa, edo zati bakoitzarekin ondo uztartzen den zatia aurkitzen saiatzea.

— Bukatzeko, foamezko letrak hartu, eta dagokien puzzle zatiaren gainean jarriko ditu umeak, puzzlean bertan agertzen diren letrak eredu legez hartuta.

Jarduera osagarri ugari azaltzen dira gida didaktikoan.

20 ikastola_azaroa 2007

erabili:

Olentzerori eta neguko solstizioari buruzko informazio laburra euskaraz, frantsesez, ingelesez eta gaztelaniaz.

Olentzero handienarekin batera, 14x18 cm.-ko aurkezpen txartela dator, non Olentzeroren eta neguko solstizioaren inguruko ohiturari buruzko azalpen testua datorren, euskaraz.

BOKALAK (3+) TTANTTO ZUREZKO PUZLEA (2+) Deskribapena:

Bederatzi pieza dituen puzzlea.

Nola

erabili:

Irudi geometrioak erabiliz, eskutrebetasuna garatzeko zurezko puzzlea da.

Ttantto pertsonaiarekin lehen harremana.

D eskribapena:

TXINPARTAILUA (2-7 urte)

Nola

Jostailu interaktiboa. 40 txartel, aldebikoak; 215 galdera baino gehiago. Euskaraz eta ingelesez. Galdera esparru zabala: erlazioak, koloreak, itzalak, alfabetoa, zenbakiak, kalkuluak, konparaketak, logika… AA erako bi bateria behar ditu. Jostailuak ez dakartza. Gida didaktikoa.

2 zatiko 10 puzzle, aurretik nahiz atzetik jolasteko. Aurrealdean hitza eta bokala eta atzealdean, bokal horrez hasten diren hiru hitz. Gida didaktikoa. erabili:

— Mahai-gainean jartzen dira zati guztiak, ahoz gora, nahastuta.

Lehendabizi, umeak bokal bakoitza sartuko du dagokion zatian.

Hori egindakoan, gainontzeko atalak begiratu eta elkarrekin lotu behar ditu, bokal bakoitza berari dagokion irudiarekin. Irudi bakoitza bi atal desberdinekin lotu daiteke: bokal horren letra xehea duen zatiarekin, nahiz letra larria duen zatiarekin.

— Fitxen atzealdearekin hitzak sortzeko puzzleak osa daitezke.

Zati guztiak nahastuta jarriko dira, eta jokalariak puzzleak osatuko ditu.

— Helduon laguntzarekin, hainbat jarduera egin daitezke: irudietako hiztegia landu, bokalak oinarri hartuta ikusi-mikusi-ra jolastu, irudiak deskribatu, baita sailkapenak egin ere…

skriba apena a: Des

a Nola

erab bili: :

— Jostailuaren azpialdean dauden galdera-txartelak hartu, eta zein hizkuntzatan jolastu aukeratu behar da, horretarako dagoen botoia erabilita. Aukeratu lamina bat eta jostailuaren oinarrian jarri. Irakurri galdera-laminaren goialdean dagoen galdera edo baten bati irakurrarazi.

— Aukeratu erantzun zuzena eta atzamarraz markatu, atzamarra jarrita erantzun bakoitzaren ondoan dagoen bonbillatxoaren gainean. Zure erantzuna zuzena den ala ez esango dizun ahots bat entzungo duzu: - Ederto baten!, Hori da hori!, Zu bai fina!, Et, et, et… saiatu berriro!

- Excellent!, Well done!, You´re right!, Oh! Oh!… try again!

21

begiratzeko/nobedadeak

TTANTTO MANTANGORRI, SEI HANKA MILA AURPEGI HORMA-IRUDIA (3-6 urte) Deskribapena:

Itsasgarriak eta horma-irudiak Ttanttoren siluetari agertzen duen horma-irudi batean osagarri pilo bat itsatsi daitezke, pertsonaia nahi den moduan mozorrotzeko. Batean euria ari duelako, aterki eta guzti jantzi dezakete eta hurrengoan eguzkia bada, beste jantzi batzuekin. “TTANTTO MANTANGORRI, SEI HAKA, MILA AURPEGI” da aurtengoa itsasgarriaren izena.

ARGITXOREN PUZZLE ERRALDOIA (adina: 2+) Deskribapena:

“ARGITXO ETA BERE LAGUNAK ELURRETAN” Argitxoren bigarren puzzle erraldoia da. Irudi aldetik berri samarra da. Zein garaitan argitaratzen den kontuan hartuta, Argitxo elurretan jarri dugu. Ttanto, Txirrintx... Urtxintxako materialetan ageri diren pertsonaiak dira bere lagunak. Hamabi pieza bakarrik ditu puzzleak, baina bakoitzak 65x65 zentimetro neurtzen du.

Nola

Nola

ARGITXOREN BESTE LAU IPUIN Deskribapena:

erabili:

HAUR HEZKUNTZA

“HHko haurrentzat da, 3-6 adin tartekoentzat da, lurrean egiteko balio duena”, esan zigun Kristina Boanek. Adin horretako haurrek, jakina da, lotura sentimental handia dute Argitxorekin. “Euskararen erabilera bultzatzeko asko erabiltzen den ikurra da gela barruan, atxikimendua, motibazioa lantzeko balio du eta identifikazio izugarria dute berarekin. Oso maitatua da, umeen laguna da; txalotu eta saritu egiten du. Ipuinetan ikusten da batez ere Argitxoren bilakaera”, esan zigun Kristinak.

OLENTZERO PANPINA (10 hilabete +) D eskribapena:

Aurreko ipuinetan Argitxo etorkinekin aritu da jolasean. Mitologiaren inguruko hausnarketak egin ditu, euskal tradizioko pertsonaiak erakutsiz. Durangorako beste lau ipuin argitaratu dira, eta ikastoletan egin diren frogen arabera, izugarri arrakastatsuak izango dira hauek ere. Martin eta Xabier Etxeberria anaiek idatzitako ipuinak dira.

Nola

erabili:

“Gertuko pertsonaia bihurtu dute, eta bizi dituen abenturak erakargarriak dira oso, ez bakarrik HHn, baita LHn ere. Elkartasuna da lantzen duten balore nagusienetako bat. Hori da Argitxoren zeinuetako bat, eta ‘Argitxo eta wikingoak’ ipuinean oso garbi agertzen da.

Ipuin horretan Argitxok wikingoei lagunduko die itsasoan gal ez daitezen, bere kriseiluarekin lagunduta. ‘Argitxo eta aitona Meltxorren txintxarriak’ ipuinean Argitxoren familia gertukoa ezagutzen hasiko gara, eta hala, bere aitona magikoa ezagutuko dugu.

Hirugarrena ‘Argitxo kriseiluaren bila’ da. Orain bi urte plazaratu zen izen bereko joko batekin du lotura. Eta laugarrena ‘Apo puzkertia’ da. Oso ipuin dinamikoa da, bizi-bizia, eta bertan animaliak agertzen dira. Apo eta igelekin jokoak egiten dira, eta aro horretan hain barregarri egiten zaizkien puzkerrekin ere bai”, esan zuen Kristina Boanek.

erabili:

“Kapeluak, aterki, jantziak, euria, eguzkia eta beste hainbat osagarri dira itsasgarriak, horma-irudiari jarri eta kentzen oso errazak. 3-6 urteko haurrentzako da eta emozioen adierazmena lantzeko balio du”, esan zigun Xabier Etxeberriak. Horrekin batean “Ttantto, Txirritx eta Xango, etorri gurekin hemengo eta hango” izeneko horma-irudi soil bat ere atera da haurrak bere gelan jartzeko.

Olentzeroren panpina biguna.

Olentzero tradiziozko janzkeraz.

Haurrek peluxe legez erabiltzeko nahiz eguberrietan apaingarri gisa erabiltzeko, atean, leihoan edo gabon-zuhaitzean zintzilikatuta. Zintzilikatzeko sokatxoa dute.

Neurria: 30 cm. eta 15 cm.

Nola

EUSKAL ALFABETOA (3+) D eskribapena:

28 zatiko puzzlea, behe gainean osatzekoa. Zati bakoitzean alfabetoko letra bat eta letra horrez hasten den elementu baten irudia. 27 foamezko letra larri eta 27 irudi, sartu eta ateratzekoak (ahokagarriak). 3D-n sortutako irudiak. Gida didaktikoa.

Nola

erabili:

— Puzzlearen zati bakoitzak irudi ahokagarri bat dauka. Lehendabizi, irudi ahokagarri guztiak dagozkien puzzle zatietan jarri behar dira. Horretarako, irudi hauetariko bakoitzak atzealdean inprimatuta duen letra erabiliko du haurrak laguntza gisa, edo siluetak duen forman oinarrituta kalkulatuko du non kokatu behar duen irudi bakoitza.

— Ondoren, puzzlea osatuko da. Hasieran, haurrak letren ordena zein den ez badaki, bi bide erabil ditzake puzzlea osatzeko: puzzlearen kaxan agertzen den irudia erabiltzea eredu gisa, edo zati bakoitzarekin ondo uztartzen den zatia aurkitzen saiatzea.

— Bukatzeko, foamezko letrak hartu, eta dagokien puzzle zatiaren gainean jarriko ditu umeak, puzzlean bertan agertzen diren letrak eredu legez hartuta.

Jarduera osagarri ugari azaltzen dira gida didaktikoan.

20 ikastola_azaroa 2007

erabili:

Olentzerori eta neguko solstizioari buruzko informazio laburra euskaraz, frantsesez, ingelesez eta gaztelaniaz.

Olentzero handienarekin batera, 14x18 cm.-ko aurkezpen txartela dator, non Olentzeroren eta neguko solstizioaren inguruko ohiturari buruzko azalpen testua datorren, euskaraz.

BOKALAK (3+) TTANTTO ZUREZKO PUZLEA (2+) Deskribapena:

Bederatzi pieza dituen puzzlea.

Nola

erabili:

Irudi geometrioak erabiliz, eskutrebetasuna garatzeko zurezko puzzlea da.

Ttantto pertsonaiarekin lehen harremana.

D eskribapena:

TXINPARTAILUA (2-7 urte)

Nola

Jostailu interaktiboa. 40 txartel, aldebikoak; 215 galdera baino gehiago. Euskaraz eta ingelesez. Galdera esparru zabala: erlazioak, koloreak, itzalak, alfabetoa, zenbakiak, kalkuluak, konparaketak, logika… AA erako bi bateria behar ditu. Jostailuak ez dakartza. Gida didaktikoa.

2 zatiko 10 puzzle, aurretik nahiz atzetik jolasteko. Aurrealdean hitza eta bokala eta atzealdean, bokal horrez hasten diren hiru hitz. Gida didaktikoa. erabili:

— Mahai-gainean jartzen dira zati guztiak, ahoz gora, nahastuta.

Lehendabizi, umeak bokal bakoitza sartuko du dagokion zatian.

Hori egindakoan, gainontzeko atalak begiratu eta elkarrekin lotu behar ditu, bokal bakoitza berari dagokion irudiarekin. Irudi bakoitza bi atal desberdinekin lotu daiteke: bokal horren letra xehea duen zatiarekin, nahiz letra larria duen zatiarekin.

— Fitxen atzealdearekin hitzak sortzeko puzzleak osa daitezke.

Zati guztiak nahastuta jarriko dira, eta jokalariak puzzleak osatuko ditu.

— Helduon laguntzarekin, hainbat jarduera egin daitezke: irudietako hiztegia landu, bokalak oinarri hartuta ikusi-mikusi-ra jolastu, irudiak deskribatu, baita sailkapenak egin ere…

skriba apena a: Des

a Nola

erab bili: :

— Jostailuaren azpialdean dauden galdera-txartelak hartu, eta zein hizkuntzatan jolastu aukeratu behar da, horretarako dagoen botoia erabilita. Aukeratu lamina bat eta jostailuaren oinarrian jarri. Irakurri galdera-laminaren goialdean dagoen galdera edo baten bati irakurrarazi.

— Aukeratu erantzun zuzena eta atzamarraz markatu, atzamarra jarrita erantzun bakoitzaren ondoan dagoen bonbillatxoaren gainean. Zure erantzuna zuzena den ala ez esango dizun ahots bat entzungo duzu: - Ederto baten!, Hori da hori!, Zu bai fina!, Et, et, et… saiatu berriro!

- Excellent!, Well done!, You´re right!, Oh! Oh!… try again!

21

LEHEN HEZKUNTZA

begiratzeko/nobedadeak BINGOA (5+) eta (7+) Deskribapena:

Irudien bingoa eta zenbakien bingoa. Euskaraz eta ingelesez. DVDan dagoen animazioak esaten ditu, ozen, zenbakiak eta irudiak. 70 txartel eta 84 markatzaile. Ohiko eran jokatzeko txartelak ere baditu. 2 DVD. Nola

erabili:

Familiako guztiarentzako jokoa, DVD batez lagunduta. Sartu DVDa irakurgailuan, banatu txartelak eta markatzaileak partaideen artean, eta disfrutatu joko ezagun honekin. Bingo bi daude, bata irudiena, haur txikiekin jolasteko, eta, bestea zenbakiena, ume nagusiagoekin jolasteko.

DVD INTERAKTIBOA:

— Jokatzeko, DVDaren urrutiko agintea behar duzu, beste ezer ez.

— Bolak banan-banan agertuz joango dira pantailan, taulan dagokien tokian kokatuko dira, eta zenbakiaren edo irudiaren izena argi eta garbi entzungo duzu.

— Ahozko azalpenak entzungo dituzu, nola jokatu erakusten dutenak.

HITZEN LOTOA (3+) Deskribapena:

Albo bietatik jolasteko 4 lamina. Aurretik, fruituen eta barazkien irudiak daude, eta atzealdetik elementu horien izenak, euskaraz eta ingelesez. 36 fitxa solte, irudidunak.

Irudia irudiarekin lotzen jolas daiteke, eta baita irudia testu idatziarekin lotzen ere. Gida didaktikoa.

Nola

erabili:

— Irudia eta irudia elkartzen: Lau tauletatik bat hartuko du jokalariak, eta aurrean, nahastuta, fitxa guztiak jarriko ditu irudiak bistan edo ahuspez direla. Bere taulan agertzen diren irudien pareak aurkitu beharko ditu umeak eta taulan jarri, dagokion irudiaren gainean. Jolasa zaildu nahi izanez gero, taula bat baino gehiagorekin jolas daiteke, aldi berean.

— Irudia eta hitza elkartzen: Goian azaldu den eran jolastuko da, baina taularen beste aldea erabilita, hots, elementuen izenak idatzita agertzen diren alboa erabilita.

— Pare-joko legez: Jokalari bakoitzak taula bat hartuko du, eta fitxa solteak nahastatuta, ahuspez jarriko dira. Jokalariak banan-banan joango dira fitxa bati buelta ematen, euren taula osatzeko.

OHIKO BINGOA:

— Zenbakiak eta irudiak dakartza jokoak, ohiko bingoan jokatzeko ere. Aukeratu zein multzorekin jokatu, sartu txartelak poltsatxoan eta jokatu. Lagun bat aukeratuko da, zenbakiak edo irudiak ateratzen eta irakurtzen joateko.

JIRA eta BIRA (8-9 urte) Deskribapena:

Txanelako materialarekin batean era integratuan LHko hirugarren mailan erabiltzeko da DVDa. “Nagusiki ingurunea eta hizkuntza lantzeko da DVDa, eta hizkuntzaren arloan ulermenerako sekuentziak eta ekoizpenerako ereduak lantzen ditu. Eta ingurunean informazioa tratatzeko materialak erakusten ditu. Horrek ez du esan nahi une jakin batean beste zenbait arlo lantzen ez ditugunik, artea esateko baterako. Lan honetan Oteiza eta Txillidari buruzko grabaketa batzuk agertzen dira. Gure lanik zailena kanpo herrialdetako irudi propioak lortzea izan da, Txinakoak eta Egiptokoak, esate baterako. Herrialde horietara oporretara joan diren lagun guztiei eskatu dizkiegu bideoak”, esan zigun Maite Saenzek, Txanela proiektuaren arduradunak.

LEHEN HEZKUNTZA eta DBH BERTSOZ PLAY, BERTSOZ BLAI, BERTSOZ BAI Deskribapena:

Seme-alabekin bertsotan etxean ere aritzeko. Bukatu berri duten BERTSOZ proiektua Durangoko Azokan izango duzu Konfederazioaren salmahaietan.

Ahozkotasuna gela barruan lantzeko balio du, baina etxean jolas egiteko ere ez da txarra, hitzekin, errimekin, doinuekin jolasean hasi eta nekerik gabe kopletan edo bertsotan bukatzeko. Mikel Aizpurua, Antton Kazabon eta Mikel Mendizabal dira egileak, Jabier Larrañagak egin du DVDen edizioa eta Iker Torresek diseinua. LH3tik DBH2ra bitartean erabiltzen da ikastolan. “BERTSOZ PLAY”, “BERTSOZ BLAI” eta “BERTSOZ BAI” dira proiektuen izenak zailtasunaren arabera.

Nola

erabili:

Sei urte horien buruan ikasleak 90 doinu eta 150 bertsolari inguru ezagutuko ditu. “Sei grabaketa egin ditugu, eta bakoitzean 30 bat bertsolarik hartu dute parte. Gaur egungo zirkuituan dabiltzanak eta bihar, hemendik hamar urtera ere ibiliko direnak, sartzen saiatu gara, jatorri geografiko guztietakoak, emakumeak eta gizonezkoak. Oñati, Elgoibar eta Zumarraga-Urretxuko ikasleak izan dira entzule eta tarteka gai jartzen ere, denak bertso berriak baitira”, esan zigun Mikel Mendizabalek. Hiru bilduma dira, eta bilduma bakoitzak liburu bat eta hiru DVD ditu. Liburuan ariketak, doinuen pentagramak eta egileen biografia laburrak daude.

22 ikastola_azaroa 2007

Nola

erabili:

Jabier Larrañagak landu du irudiaren arloa. Txanelak lantzen dituen gai guztietan dago sarrera bat DVDan ikusteko eta entzuteko. “Hizkuntzaren ulermena lantzeko proposamen bat izan daiteke, edo testu mota jakin baten eredua. Egoitz Lasa aktorearekin, esaterako, bere txoko kutunenari buruzko irudi batzuk ikus ditzakegu, adibide bat jartzearren. Bere txokoaren deskribapena eta irudiak ikusi ondoren, ikasleei ere beren txoko kutunaren deskribapena eskatuko diegu. Beste batzuetan, Egiptoko monumentuak agertzen dira eta ikasleak ikusi duenaren bilaketa lana egin behar du liburuan. Hizkuntza eta ingurunea lantzen dira bereziki, beti ere ikusentzunezko baliabideak erabiliz”, erantsi zuen Maite Saenzek.

ZIRRIBORRO (6-12 urte) Deskribapena:

Txanela barruan kokatzen den CD-ROMa da, 6-10 urteko haurrentzat aurrikusi da. Hiru atal nagusi ditu: ipuin lantegi bat, idazketa lantegi bat eta marrazketa lantegi bat. “Hiru ataletan agertzen den pertsonaia nagusia ZirriBorro da. Bi aurpegiko pertsonaia da, alde batetik arkatza delako eta bestetik borragoma. Pertsonaia etengabe agertzen da ikasleari animoak eman edo laguntzeko”, esan zigun Ander Iturburuk, Josune Gerekarekin batean zuzendaritza teknikoa eman duenak.

Nola

erabili:

Ipuin lantegian zazpi orriko ipuinak egiteko bitartekoak ematen ditu, Txanelako pertsonaiak batez ere, eta marrazketa lantegiak egindako marrazkiak ere itsatsi daitezke, hala nola testuak idatzi edo nahi duen musika jar dezake ikasleak. “Aukera piloa eskaintzen ditu. Etxean dituzun argazki eta marrazkiak sar ditzakezu eta berritasun handi bat ere badu: ipuina etxekoei edo lagunei erakusteko bideo moduan graba dezake. Bideo horiek ikastolen arteko lehiaketak egiteko ere balio dezake, adibide bat jartzearren”, esan zuen Iturburuk.

azaroa

2007_ikastola

23

LEHEN HEZKUNTZA

begiratzeko/nobedadeak BINGOA (5+) eta (7+) Deskribapena:

Irudien bingoa eta zenbakien bingoa. Euskaraz eta ingelesez. DVDan dagoen animazioak esaten ditu, ozen, zenbakiak eta irudiak. 70 txartel eta 84 markatzaile. Ohiko eran jokatzeko txartelak ere baditu. 2 DVD. Nola

erabili:

Familiako guztiarentzako jokoa, DVD batez lagunduta. Sartu DVDa irakurgailuan, banatu txartelak eta markatzaileak partaideen artean, eta disfrutatu joko ezagun honekin. Bingo bi daude, bata irudiena, haur txikiekin jolasteko, eta, bestea zenbakiena, ume nagusiagoekin jolasteko.

DVD INTERAKTIBOA:

— Jokatzeko, DVDaren urrutiko agintea behar duzu, beste ezer ez.

— Bolak banan-banan agertuz joango dira pantailan, taulan dagokien tokian kokatuko dira, eta zenbakiaren edo irudiaren izena argi eta garbi entzungo duzu.

— Ahozko azalpenak entzungo dituzu, nola jokatu erakusten dutenak.

HITZEN LOTOA (3+) Deskribapena:

Albo bietatik jolasteko 4 lamina. Aurretik, fruituen eta barazkien irudiak daude, eta atzealdetik elementu horien izenak, euskaraz eta ingelesez. 36 fitxa solte, irudidunak.

Irudia irudiarekin lotzen jolas daiteke, eta baita irudia testu idatziarekin lotzen ere. Gida didaktikoa.

Nola

erabili:

— Irudia eta irudia elkartzen: Lau tauletatik bat hartuko du jokalariak, eta aurrean, nahastuta, fitxa guztiak jarriko ditu irudiak bistan edo ahuspez direla. Bere taulan agertzen diren irudien pareak aurkitu beharko ditu umeak eta taulan jarri, dagokion irudiaren gainean. Jolasa zaildu nahi izanez gero, taula bat baino gehiagorekin jolas daiteke, aldi berean.

— Irudia eta hitza elkartzen: Goian azaldu den eran jolastuko da, baina taularen beste aldea erabilita, hots, elementuen izenak idatzita agertzen diren alboa erabilita.

— Pare-joko legez: Jokalari bakoitzak taula bat hartuko du, eta fitxa solteak nahastatuta, ahuspez jarriko dira. Jokalariak banan-banan joango dira fitxa bati buelta ematen, euren taula osatzeko.

OHIKO BINGOA:

— Zenbakiak eta irudiak dakartza jokoak, ohiko bingoan jokatzeko ere. Aukeratu zein multzorekin jokatu, sartu txartelak poltsatxoan eta jokatu. Lagun bat aukeratuko da, zenbakiak edo irudiak ateratzen eta irakurtzen joateko.

JIRA eta BIRA (8-9 urte) Deskribapena:

Txanelako materialarekin batean era integratuan LHko hirugarren mailan erabiltzeko da DVDa. “Nagusiki ingurunea eta hizkuntza lantzeko da DVDa, eta hizkuntzaren arloan ulermenerako sekuentziak eta ekoizpenerako ereduak lantzen ditu. Eta ingurunean informazioa tratatzeko materialak erakusten ditu. Horrek ez du esan nahi une jakin batean beste zenbait arlo lantzen ez ditugunik, artea esateko baterako. Lan honetan Oteiza eta Txillidari buruzko grabaketa batzuk agertzen dira. Gure lanik zailena kanpo herrialdetako irudi propioak lortzea izan da, Txinakoak eta Egiptokoak, esate baterako. Herrialde horietara oporretara joan diren lagun guztiei eskatu dizkiegu bideoak”, esan zigun Maite Saenzek, Txanela proiektuaren arduradunak.

LEHEN HEZKUNTZA eta DBH BERTSOZ PLAY, BERTSOZ BLAI, BERTSOZ BAI Deskribapena:

Seme-alabekin bertsotan etxean ere aritzeko. Bukatu berri duten BERTSOZ proiektua Durangoko Azokan izango duzu Konfederazioaren salmahaietan.

Ahozkotasuna gela barruan lantzeko balio du, baina etxean jolas egiteko ere ez da txarra, hitzekin, errimekin, doinuekin jolasean hasi eta nekerik gabe kopletan edo bertsotan bukatzeko. Mikel Aizpurua, Antton Kazabon eta Mikel Mendizabal dira egileak, Jabier Larrañagak egin du DVDen edizioa eta Iker Torresek diseinua. LH3tik DBH2ra bitartean erabiltzen da ikastolan. “BERTSOZ PLAY”, “BERTSOZ BLAI” eta “BERTSOZ BAI” dira proiektuen izenak zailtasunaren arabera.

Nola

erabili:

Sei urte horien buruan ikasleak 90 doinu eta 150 bertsolari inguru ezagutuko ditu. “Sei grabaketa egin ditugu, eta bakoitzean 30 bat bertsolarik hartu dute parte. Gaur egungo zirkuituan dabiltzanak eta bihar, hemendik hamar urtera ere ibiliko direnak, sartzen saiatu gara, jatorri geografiko guztietakoak, emakumeak eta gizonezkoak. Oñati, Elgoibar eta Zumarraga-Urretxuko ikasleak izan dira entzule eta tarteka gai jartzen ere, denak bertso berriak baitira”, esan zigun Mikel Mendizabalek. Hiru bilduma dira, eta bilduma bakoitzak liburu bat eta hiru DVD ditu. Liburuan ariketak, doinuen pentagramak eta egileen biografia laburrak daude.

22 ikastola_azaroa 2007

Nola

erabili:

Jabier Larrañagak landu du irudiaren arloa. Txanelak lantzen dituen gai guztietan dago sarrera bat DVDan ikusteko eta entzuteko. “Hizkuntzaren ulermena lantzeko proposamen bat izan daiteke, edo testu mota jakin baten eredua. Egoitz Lasa aktorearekin, esaterako, bere txoko kutunenari buruzko irudi batzuk ikus ditzakegu, adibide bat jartzearren. Bere txokoaren deskribapena eta irudiak ikusi ondoren, ikasleei ere beren txoko kutunaren deskribapena eskatuko diegu. Beste batzuetan, Egiptoko monumentuak agertzen dira eta ikasleak ikusi duenaren bilaketa lana egin behar du liburuan. Hizkuntza eta ingurunea lantzen dira bereziki, beti ere ikusentzunezko baliabideak erabiliz”, erantsi zuen Maite Saenzek.

ZIRRIBORRO (6-12 urte) Deskribapena:

Txanela barruan kokatzen den CD-ROMa da, 6-10 urteko haurrentzat aurrikusi da. Hiru atal nagusi ditu: ipuin lantegi bat, idazketa lantegi bat eta marrazketa lantegi bat. “Hiru ataletan agertzen den pertsonaia nagusia ZirriBorro da. Bi aurpegiko pertsonaia da, alde batetik arkatza delako eta bestetik borragoma. Pertsonaia etengabe agertzen da ikasleari animoak eman edo laguntzeko”, esan zigun Ander Iturburuk, Josune Gerekarekin batean zuzendaritza teknikoa eman duenak.

Nola

erabili:

Ipuin lantegian zazpi orriko ipuinak egiteko bitartekoak ematen ditu, Txanelako pertsonaiak batez ere, eta marrazketa lantegiak egindako marrazkiak ere itsatsi daitezke, hala nola testuak idatzi edo nahi duen musika jar dezake ikasleak. “Aukera piloa eskaintzen ditu. Etxean dituzun argazki eta marrazkiak sar ditzakezu eta berritasun handi bat ere badu: ipuina etxekoei edo lagunei erakusteko bideo moduan graba dezake. Bideo horiek ikastolen arteko lehiaketak egiteko ere balio dezake, adibide bat jartzearren”, esan zuen Iturburuk.

azaroa

2007_ikastola

23