"Ikastola" aldizkaria: 173 zenb. - apirila

Page 1

www.ikastola.net

> AK > > > L O IR K A O ET OLAS, JOK J L A K S U E O LAKUAN N 10EAN, SENPEREK RE ZA AT AI M , TS RA UR HERRI

>


. XVI JARDUNALDI

APIRILA 2009

Ikastolen Konfederazioa, 84/933872/6/6

ISBN:

GERTU inprimategia. Oñati. Tel.: 943 78 33 09

INPRIMATZAILEA:

173 Txema Garzia Urbina

DISEINUA ETA MAKETAZIOA:

Imanol Artola

EUSKARA ZUZENTZAILEA:

Joxean Agirre eta Eva Domingo

ERREDAKZIOA:

Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehik.ikastola.net

KOORDINATZAILEA:

IKASTOLEN KONFEDERAZIOA Zamudioko Teknologi Elkartegia, 208 B-1 48170 ZAMUDIO Tel.: 606 33 41 45

EDITATZAILEA:

3 XVI. JARDUNALDI PEDAGOGIKOAK: 4 RAFEL BISQUERRA / LASKORAIN 5 MIGUEL ALGEL ZABALZA / SAN BENITO 6 ELENA CANO / HAURTZARO 7 JOAN DOMINGO PEÑA / HAZPARNE 8 CHRISTINE HELOT / IKASBERRI 9 JOSEP MARIA ESTEVE / ASSA 10 PHILIPPE PERRENOUD / IBAIZABAL 14 HERRI URRATS, MAIATZAREN 10EAN, SENPEREKO LAKUAN 18 IBILALDIA, MAIATZAREN 31N, GALDAKAON 22 XIBA, EUSKAL JOLAS, JOKO ETA KIROLAK

IKASTOLA ALDIZKARIA

iks www.ikastola.net

K A O K I G O G PEDA

HIRUGARREN URTEZ KONPETENTZIAK GOGOETA GAI Zazpi aditu, 24 ikastola, bi ikasle eta guraso bat hizlarien artean GIZARTEA ABIADA BIZIAN ARI DA ALDATZEN. Gaur ikasleek bereganatzen dituzten edukien erdiak iraungita daude urte batzuk barru. Horregatik, konpetentzien gainean eraiki behar da hezkuntza, eta ez hainbeste ezagutzaren gainean. Orain hiru urte hasi zen Ikastolen Konfederazioa jardunaldietan konpetentzien gaia jorratzen. Aurten “HAUSNARTU” eta “EKIN” konpetentziei jarri die arreta, baina beste hainbat gai ere jorratu da hiru eguneko egitarauan. Zazpi adituk eman dituzte hitzaldiak. Hogeita lau ikastolak agertu dituzte beren esperientzia konkretuak; batzuek panelen bidez, bideo emanaldien bidez beste batzuek, eta jendaurreko ekitaldien bidez besteek. > > >

EUSKAL HERRI OSOKO 70 BAT IKASTOLA ORDEZKATUZ, 500 BAT IRAKASLE PASATU ZIREN HIRU EGUNETAN GASTEIZKO EUROPA JAUREGITIK.

Ikastola173

3


. XVI JARDUNALDI

APIRILA 2009

Ikastolen Konfederazioa, 84/933872/6/6

ISBN:

GERTU inprimategia. Oñati. Tel.: 943 78 33 09

INPRIMATZAILEA:

173 Txema Garzia Urbina

DISEINUA ETA MAKETAZIOA:

Imanol Artola

EUSKARA ZUZENTZAILEA:

Joxean Agirre eta Eva Domingo

ERREDAKZIOA:

Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehik.ikastola.net

KOORDINATZAILEA:

IKASTOLEN KONFEDERAZIOA Zamudioko Teknologi Elkartegia, 208 B-1 48170 ZAMUDIO Tel.: 606 33 41 45

EDITATZAILEA:

3 XVI. JARDUNALDI PEDAGOGIKOAK: 4 RAFEL BISQUERRA / LASKORAIN 5 MIGUEL ALGEL ZABALZA / SAN BENITO 6 ELENA CANO / HAURTZARO 7 JOAN DOMINGO PEÑA / HAZPARNE 8 CHRISTINE HELOT / IKASBERRI 9 JOSEP MARIA ESTEVE / ASSA 10 PHILIPPE PERRENOUD / IBAIZABAL 14 HERRI URRATS, MAIATZAREN 10EAN, SENPEREKO LAKUAN 18 IBILALDIA, MAIATZAREN 31N, GALDAKAON 22 XIBA, EUSKAL JOLAS, JOKO ETA KIROLAK

IKASTOLA ALDIZKARIA

iks www.ikastola.net

K A O K I G O G PEDA

HIRUGARREN URTEZ KONPETENTZIAK GOGOETA GAI Zazpi aditu, 24 ikastola, bi ikasle eta guraso bat hizlarien artean GIZARTEA ABIADA BIZIAN ARI DA ALDATZEN. Gaur ikasleek bereganatzen dituzten edukien erdiak iraungita daude urte batzuk barru. Horregatik, konpetentzien gainean eraiki behar da hezkuntza, eta ez hainbeste ezagutzaren gainean. Orain hiru urte hasi zen Ikastolen Konfederazioa jardunaldietan konpetentzien gaia jorratzen. Aurten “HAUSNARTU” eta “EKIN” konpetentziei jarri die arreta, baina beste hainbat gai ere jorratu da hiru eguneko egitarauan. Zazpi adituk eman dituzte hitzaldiak. Hogeita lau ikastolak agertu dituzte beren esperientzia konkretuak; batzuek panelen bidez, bideo emanaldien bidez beste batzuek, eta jendaurreko ekitaldien bidez besteek. > > >

EUSKAL HERRI OSOKO 70 BAT IKASTOLA ORDEZKATUZ, 500 BAT IRAKASLE PASATU ZIREN HIRU EGUNETAN GASTEIZKO EUROPA JAUREGITIK.

Ikastola173

3


iks

XVI.

jardunaldi pedagogikoak hausnartu eta ekin

“OSASUNARENTZAT ARRISKUGARRI DIREN LANBIDEEN ZERRENDAN SEIGARREN POSTUAN DAGO IRAKASKUNTZA. HORREK IRAKASLEEN ONGIZATEA LANDU BEHAR DUGULA ESAN NAHI DU”

“BADAGO LELO BAT SISTEMA NOLA ALDATU BEHAR DUGUN ADIERAZTEN DUENA: ‘ESATEN BADIDAZU, AHAZTU EGINGO DUT. ERAKUSTEN BADIDAZU, GOGORATUKO DUT’”

Rafel Bisquerra

Bartzelonako Pedagogia Fakultatean Hezkuntzarako Diagnosi eta Ikerkuntza sailean egiten du lan.

Miguel Angel Zabalza

Didaktika katedraduna Santiago de Compostelako Unibertsitatean

Hezkuntza emozionalaren onurak

Nola klasea eman ahoa itxita

Ikasleak bere ongizatea lortzeko landu behar dituen konpetentziez hitz egin zuen. Gehienetan irakaslearen ondoezaz hitz egiten dute adituek. Rafel Bisquerrak, ordea, irakaslearen ongizateaz hitz egitea nahiago izan zuen.

Konpetentzietan oinarritutako ikasketa planak egiten ari da unibertsitatean. Nafarra da. Unibertsitatean konpetentziekin lan egiteko bere proposamenak oihartzun handia izan zuen.

Hezkuntza Zientzietan doktorea da; dozena bat liburu baditu eginak; Bartzelonako Unibertsitateko Hezkuntzarako Diagnosi eta Ikerkuntza sailean egiten du lan, eta hezkuntza emozionalean aditua da. Hizlari trebea, euskaraz hasi zuen bere jarduna eta txaloekin eskertu zioten entzuleek bere ahalegina. “Munduko Osasun Erakundeak dioenez, osasunarentzat arriskugarri diren lanbideen zerrendan seigarren postuan dago irakaskuntza, antsia, tentsioa eta depresioa eragiten dituelako. Gaixotasun hauek direlaeta, lanuzte tasa oso handiak daude irakasleen artean.

Horrek irakasleen ongizatea landu behar dugula esan nahi du”, esanez abiatu zuen bere hitzaldia. “Eta irakaslea gaizki badago, ikaslea ere gaizki jartzen da: aspermena, antsia eta tentsioa transmititzen dizkio. Klima emozional toxikoak sortarazten ditu” erantsi zuen. 80ko hamarkadan James Flynn-ek egindako ikerketek frogatu zuten azken mende honetan hamarka bakoitzeko adimen kozientea hiru puntu gehitu dela. Martin Sarumanek esan zuen Flynn efektuak (adimen kozientea gehitzeak alegia) depresioaren izurritea ekarri duela.

“Hezkuntzak depresioak azeleratu egiten dituela esan nahi al du horrek?”, galdetu zuen Bisquerrak zirikatze aldera, eta horren harira hezkuntza emozionalaren garrantziaz hasi zen hizketan. “Ongizatea emozio baikorren esperientzia dela kontuan harturik, heziketa emozionala garatzen hasi behar dugu” esan zuen, eta horretarako ezinbestekoak diren bost konpetentzia aztertu zituen bere hitzaldian: kontzientzia emozionala, erregulazio emozionala, autonomia emozionala, gaitasun soziala eta bizitzarako gaitasunak.•

Edukiak ikasgaika banatu beharrean moduluka lantzea gomendatu zuen, eta horretan ari da Santiago de Compostelako Unibertsitatean. EHUko Magisteritza eskoletan ere aztertzen ari dira proposamen hori. “Konpetentziak irakatsi edo konpetentea izan irakasteko”, horixe zen bere hitzaldiari jarri zion izenburua. “Gure neska-mutikoek PISAren zerrendetan gutxiago puntuatzen badute, ez da tentelagoak direlako, gure sistema txarragoa delako baizik. Badago lelo bat sistema nola aldatu behar dugun adierazten duena: ‘Esaten badidazu, ahaztu egingo dut. Erakusten badi-

dazu, gogoratuko dut’. Ikerketa bat egin zen Madrilgo zortzi unibertsitateen artean, eta jartzen ziren azterketen %90etik gora buruz erantzuteko galderak ziren. ‘Inplika nazazu eta ulertu egingo dut’ dio beste lelo batek. Bada laugarren lelo bat nik urrezko arau moduan ikusten dudana: ‘Aparta zaitez eta nik egingo dut’. Oraindik orain atera da liburu bat oso interesgarria ‘Klase bat nola eman ahoa zabaldu gabe’ izenburua duena. Hori izango litzateke benetan gure erakusteko modua aldatzea, ahora itxita klaseak ematea. Horretarako hasi behar dugu konpetentziekin lanean”,

Laskorain. Aitziber, Patxi, Beatriz eta Kepa

San Benito Ikastola. Miren Garmendia

KONPETENTZIA EMOZIONALEN GARRANTZIA. EMOZIOAK KUDEATZEN IKASTEN.

HISTORIAURREARI BURUZKO LANA BIDEOA[N.

Bost konpetentzia emozional garatzen eta biltzen ditu adimen emozionalak. Horietan nola trebatu ziren eta gelara nola eramaten hasi ziren kontatu zuten ekitaldi gogoangarri batean Laskorain ikastolakoek. Gogoratu zutenez,

“proiektu edo erokeria hau” 2004an jarri zuten martxan. Zuzendaritzako kide batzuk hasi ziren formazioa hartzen, klaustroaren %85 prestatu zen hurrena. Saiakera txikiak eginez hasi ziren eta ikastola osora zabaltzea lortu dute. Teknika ezberdinekin lan egiten dute, beti ere gela barruko jardunean tarte batzuk horretarako hartuz.

Materiala itzultzen ari dira. “Badaramatzagu hiru urte lanean eta emaitzak ikusten ari gara”, esan zuen Beatrizek. Bost guraso talde ere badituzte formazioa jasotzen. Patxi Amantegi ikasle ohia da, gurasoa eta gurasoen formatzailea. Bere lekukotasuna hunkigarria izan zen benetan.•

Esperientzia konkretuei buruzko bederatzi bideo emanaldi egin ziren Jardunaldien barruan, eta horietako bat Lazkaoko San Benito ikastolak egindako “Historiaurrea lantzen” izenekoa izan zen. Miren Garmendia irakasleak adierazi zigunez, sei astean egindako lanaren

emaitza jaso du bideoak. “Pare bat aste eman genituen helburuak eta edukiak lantzen. Bien bitartean ikasleak irudiak egin ahal izateko materialak ekartzen aritu ziren, eta ikasitakoa iruditan gauzatzen aritu ginen ondoren taldeka. Paleolitikoko gizakia non eta nola bizi zen, zer lanabes erabiltzen zituen, ehizan nola

esan zuen. Heztea ez da burua informazioz betetzea. Heztea ez da denak molde berarekin lantzea. “Australian 6 urteko umeek bi gai izaten dituzte derrigorrezkoak eta beste guztiak eurek aukeratzen dituzte. Hemen unibertsitatera iristen dira, batzuk ezkonduta daude eta goitik agintzen zaie zer ikasi behar duten. Horregatik dira interesgarriak konpetentziak, bakoitzaren gaitasunak garatzeko bidea ematen dutelako” esan zuen. Hala, konpetentziak hiru arlotan banatu zituen: heziketa pertsonala, heziketa soziala edo bizitzarako heziketa, ezagutzaren heziketa.•

MIREN GARMENDIA XABIER MAIZA, IKTEEN DINAMIZATZAILEAREKIN.

egiten zuten erakutsi genuen maketa horietan. Irteera bat ere egin genuen Otsozelaia harpeetara eta, azkenik, egindako lanaren erakusketa antolatu genuen ikastolan. Proiektuaren aurkezpena ere egin zuten, eta eurek egin zuten bideo grabaketa ere. Gurasoek ere parte hartu zuten.”, esan zigun Mirenek.•

4

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

5


iks

XVI.

jardunaldi pedagogikoak hausnartu eta ekin

“OSASUNARENTZAT ARRISKUGARRI DIREN LANBIDEEN ZERRENDAN SEIGARREN POSTUAN DAGO IRAKASKUNTZA. HORREK IRAKASLEEN ONGIZATEA LANDU BEHAR DUGULA ESAN NAHI DU”

“BADAGO LELO BAT SISTEMA NOLA ALDATU BEHAR DUGUN ADIERAZTEN DUENA: ‘ESATEN BADIDAZU, AHAZTU EGINGO DUT. ERAKUSTEN BADIDAZU, GOGORATUKO DUT’”

Rafel Bisquerra

Bartzelonako Pedagogia Fakultatean Hezkuntzarako Diagnosi eta Ikerkuntza sailean egiten du lan.

Miguel Angel Zabalza

Didaktika katedraduna Santiago de Compostelako Unibertsitatean

Hezkuntza emozionalaren onurak

Nola klasea eman ahoa itxita

Ikasleak bere ongizatea lortzeko landu behar dituen konpetentziez hitz egin zuen. Gehienetan irakaslearen ondoezaz hitz egiten dute adituek. Rafel Bisquerrak, ordea, irakaslearen ongizateaz hitz egitea nahiago izan zuen.

Konpetentzietan oinarritutako ikasketa planak egiten ari da unibertsitatean. Nafarra da. Unibertsitatean konpetentziekin lan egiteko bere proposamenak oihartzun handia izan zuen.

Hezkuntza Zientzietan doktorea da; dozena bat liburu baditu eginak; Bartzelonako Unibertsitateko Hezkuntzarako Diagnosi eta Ikerkuntza sailean egiten du lan, eta hezkuntza emozionalean aditua da. Hizlari trebea, euskaraz hasi zuen bere jarduna eta txaloekin eskertu zioten entzuleek bere ahalegina. “Munduko Osasun Erakundeak dioenez, osasunarentzat arriskugarri diren lanbideen zerrendan seigarren postuan dago irakaskuntza, antsia, tentsioa eta depresioa eragiten dituelako. Gaixotasun hauek direlaeta, lanuzte tasa oso handiak daude irakasleen artean.

Horrek irakasleen ongizatea landu behar dugula esan nahi du”, esanez abiatu zuen bere hitzaldia. “Eta irakaslea gaizki badago, ikaslea ere gaizki jartzen da: aspermena, antsia eta tentsioa transmititzen dizkio. Klima emozional toxikoak sortarazten ditu” erantsi zuen. 80ko hamarkadan James Flynn-ek egindako ikerketek frogatu zuten azken mende honetan hamarka bakoitzeko adimen kozientea hiru puntu gehitu dela. Martin Sarumanek esan zuen Flynn efektuak (adimen kozientea gehitzeak alegia) depresioaren izurritea ekarri duela.

“Hezkuntzak depresioak azeleratu egiten dituela esan nahi al du horrek?”, galdetu zuen Bisquerrak zirikatze aldera, eta horren harira hezkuntza emozionalaren garrantziaz hasi zen hizketan. “Ongizatea emozio baikorren esperientzia dela kontuan harturik, heziketa emozionala garatzen hasi behar dugu” esan zuen, eta horretarako ezinbestekoak diren bost konpetentzia aztertu zituen bere hitzaldian: kontzientzia emozionala, erregulazio emozionala, autonomia emozionala, gaitasun soziala eta bizitzarako gaitasunak.•

Edukiak ikasgaika banatu beharrean moduluka lantzea gomendatu zuen, eta horretan ari da Santiago de Compostelako Unibertsitatean. EHUko Magisteritza eskoletan ere aztertzen ari dira proposamen hori. “Konpetentziak irakatsi edo konpetentea izan irakasteko”, horixe zen bere hitzaldiari jarri zion izenburua. “Gure neska-mutikoek PISAren zerrendetan gutxiago puntuatzen badute, ez da tentelagoak direlako, gure sistema txarragoa delako baizik. Badago lelo bat sistema nola aldatu behar dugun adierazten duena: ‘Esaten badidazu, ahaztu egingo dut. Erakusten badi-

dazu, gogoratuko dut’. Ikerketa bat egin zen Madrilgo zortzi unibertsitateen artean, eta jartzen ziren azterketen %90etik gora buruz erantzuteko galderak ziren. ‘Inplika nazazu eta ulertu egingo dut’ dio beste lelo batek. Bada laugarren lelo bat nik urrezko arau moduan ikusten dudana: ‘Aparta zaitez eta nik egingo dut’. Oraindik orain atera da liburu bat oso interesgarria ‘Klase bat nola eman ahoa zabaldu gabe’ izenburua duena. Hori izango litzateke benetan gure erakusteko modua aldatzea, ahora itxita klaseak ematea. Horretarako hasi behar dugu konpetentziekin lanean”,

Laskorain. Aitziber, Patxi, Beatriz eta Kepa

San Benito Ikastola. Miren Garmendia

KONPETENTZIA EMOZIONALEN GARRANTZIA. EMOZIOAK KUDEATZEN IKASTEN.

HISTORIAURREARI BURUZKO LANA BIDEOA[N.

Bost konpetentzia emozional garatzen eta biltzen ditu adimen emozionalak. Horietan nola trebatu ziren eta gelara nola eramaten hasi ziren kontatu zuten ekitaldi gogoangarri batean Laskorain ikastolakoek. Gogoratu zutenez,

“proiektu edo erokeria hau” 2004an jarri zuten martxan. Zuzendaritzako kide batzuk hasi ziren formazioa hartzen, klaustroaren %85 prestatu zen hurrena. Saiakera txikiak eginez hasi ziren eta ikastola osora zabaltzea lortu dute. Teknika ezberdinekin lan egiten dute, beti ere gela barruko jardunean tarte batzuk horretarako hartuz.

Materiala itzultzen ari dira. “Badaramatzagu hiru urte lanean eta emaitzak ikusten ari gara”, esan zuen Beatrizek. Bost guraso talde ere badituzte formazioa jasotzen. Patxi Amantegi ikasle ohia da, gurasoa eta gurasoen formatzailea. Bere lekukotasuna hunkigarria izan zen benetan.•

Esperientzia konkretuei buruzko bederatzi bideo emanaldi egin ziren Jardunaldien barruan, eta horietako bat Lazkaoko San Benito ikastolak egindako “Historiaurrea lantzen” izenekoa izan zen. Miren Garmendia irakasleak adierazi zigunez, sei astean egindako lanaren

emaitza jaso du bideoak. “Pare bat aste eman genituen helburuak eta edukiak lantzen. Bien bitartean ikasleak irudiak egin ahal izateko materialak ekartzen aritu ziren, eta ikasitakoa iruditan gauzatzen aritu ginen ondoren taldeka. Paleolitikoko gizakia non eta nola bizi zen, zer lanabes erabiltzen zituen, ehizan nola

esan zuen. Heztea ez da burua informazioz betetzea. Heztea ez da denak molde berarekin lantzea. “Australian 6 urteko umeek bi gai izaten dituzte derrigorrezkoak eta beste guztiak eurek aukeratzen dituzte. Hemen unibertsitatera iristen dira, batzuk ezkonduta daude eta goitik agintzen zaie zer ikasi behar duten. Horregatik dira interesgarriak konpetentziak, bakoitzaren gaitasunak garatzeko bidea ematen dutelako” esan zuen. Hala, konpetentziak hiru arlotan banatu zituen: heziketa pertsonala, heziketa soziala edo bizitzarako heziketa, ezagutzaren heziketa.•

MIREN GARMENDIA XABIER MAIZA, IKTEEN DINAMIZATZAILEAREKIN.

egiten zuten erakutsi genuen maketa horietan. Irteera bat ere egin genuen Otsozelaia harpeetara eta, azkenik, egindako lanaren erakusketa antolatu genuen ikastolan. Proiektuaren aurkezpena ere egin zuten, eta eurek egin zuten bideo grabaketa ere. Gurasoek ere parte hartu zuten.”, esan zigun Mirenek.•

4

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

5


XVI.

jardunaldi pedagogikoak hausnartu eta ekin

iks

“EBALUAKETAN ERABILIKO DIREN NEURGAILUAK NAHIZ EBALUATUKO DIREN EGOERAK UGARIAK IZATEA KOMENI DA. HORRETARAKO, ORDEA, EBALUAZIOAREN KULTURA ALDATU BEHAR DUGU” “IKASLEEK JAKINTZA ZATIAK BEREGANATZEN DITUZTE ETA GUK ZATI HORIEK ORDENATUZ, BERE LEKUAN JARRIZ, JAKINTZA ERAIKITZEN LAGUNDU BEHAR DIEGU”

Elena Cano

Didaktika eta Hezkuntza Antolaketarako Departamentua Bartzelonako Unibertsitatean

Joan Domingo Peña

Ikaskuntza Kooperatiborako Interes Taldeko koordinatzailea da Bartzelonan eta Ingeniaritza Eskolako irakaslea

Nola ebaluatu daitezke konpetentziak?

Ingeniari bat pedagogiaz hizketan

Bigarren aldiz etorri da Jardunaldietara. Ebaluazioa kalifikazioarekin nahasten dugu askotan. Ebaluazioaren egitekoa ez da azkarrak eta motelak bereiztea, ikasten laguntzea baizik.

“Klaseak ematen aspertu egiten ginen. Talde txikitan ikasleak bildu eta lan kooperatiboa egiten hasi ginen, eta primeran goaz”. “Ingeniaritza eskolan klaseak ematen aspertu egiten ginela ohartu ginen”.

“Kalifikazioa ebaluazioaren parte izan daiteke, baina inoiz ez prozesua bera. Eta hori garrantzizkoa da, konpetentziak ezin baitira kalifikatu, ezin zaio haur bati autonomian 4,6ko nota jarri. Konpetentziak ebaluatzeko informazioa bildu eta baloratu egin behar da, eta ikasle baten indarguneak eta hutsuneak seinalatu. Ebaluazioaren helburua ez da hautaketa bat egitea, azkarrenak eta motelenak zein diren jakitea. Orain arte praktikatu dugun ebaluazioa, beste baten hitzetan esateko, bulimikoa da erabat: jatera behartzen ditugu ikasleak eta gero azterketa batean barruan dutena

kanporatzera. Ebaluazioaren helburua heziketa da, ikasleen hobekuntza. Hori da nabarmendu nahi dudan lehen ideia: ebaluazioa kalifikazioa baino zerbait gehiago dela”, hasi zen Elena Cano hizketan. Bigarren ideia bat ere nabarmendu zuen. “Ebaluazioak ez du pertsona bat juzkatu behar, ikasketa prozesua baizik. Bere aurrerapena ebaluatzen dugu, ez besterik”, esan zuen eta, hirugarrenik, ebaluatzeko erabiliko diren irizpideak oso garbi jarri behar direla nabarmendu zuen. “Irizpide horiek ezin dute irakaslearen erabakiak izan, eskola osoarenak baizik. Eta ikas-

Haurtzaro Ikastola. Ramon Gorrotxategi BIDEOGINTZA TAILERREAN ETORKINEKIN LANEAN

Haurtzaro ikastolako bideogintzako tailerrean egindako “Zorionak” izeneko laburmetraia aurkeztu zuen Ramon Gorrotxategik jardunaldietako proiekzioen sailean. “Kulturartekotasunaren inguruko lana da. Laugarren mailako gela batean erdiak

inguru etorkinak zirela kontuan izanik hasi ginen gai hori lantzen. Ekuadorretik etorritako bi ikaslek eta saharar batek hartzen dute parte bertakoekin batean. Bertako batek urteak egiten dituela eta, bazkaritara biltzen dira lagunak. Ekuadorkoak prestatzen ditu jakiak, bere amaren aholkuei jarraituz, eta horrek bidea ema-

leek ere beren iritziak eman behar dituzte irizpideak ezartzeko orduan”, jarraitu zuen. “Badaude idatzizko lan batekin inolaz ere ebaluatu ezin diren konpetentziak. Horregatik ebaluaketan erabiliko diren neurgailuak nahiz ebaluatuko diren egoerak ugariak izatea komeni da. Horretarako, ordea, ebaluazioaren kultura aldatu behar dugu. Ebaluazioa ez da azkarrak eta motelak bereizteko bitarteko bat, ikasten laguntzeko lanabesa baizik”, esan zuen. Horrekin batera, konpetentzia bakoitza nola ebalua daitekeen agertzen saiatu zen.•

“Formatua erabat klasikoa zen. Arbelean esplikatzen genuena apuntetara pasatzen zuten zuzenean beren buruetatik pasatu gabe. Ikasleak aspertu egiten ziren, eta irakasleok ere bai, habe bat nola kalkulatzen den behin eta berriz esplikatzen. Ez zitzaigun egoera gustatzen, eta Unibertsitate Politeknikoko irakasle talde bat aukera berriak ikertzen hasi ginen. Minnesotatik Roger eta David Johnson anaiak ekarri genituen laguntzeko. Hasi ginen lanean, hanka-sartze handiak egin genituen, baina geroztik askoz ere hobeto pasatzen dugu klaseak ematen, eta gure ikasleek askoz ere

gehiago ikasten dute”, esanaz hasi zuen ikasketa kooperatiboari buruzko bere hitzaldia. “Gaiak ez zirela garrantzitsuak ikusi genuen, lanean ikastea baizik, eta hori bereziki inportantea da ingeniaritzan, gainean daramatzagun sakelako telefonoak urtebetean zahartzen baitira. Ikasten erakutsi behar genien. Klase konbentzionalak emateari utzi genion ia-ia erabat eta taldean lan egiten hasi ginen. Guk oso gutxi dakigu pedagogiaz, eta horrek ausardia eman digu. Badago ingeniaritzan arau bat: zerbait ondo badabil, utzi bakean. Eta horixe egiten ari gara

ikasketa kooperatiboaren bidez”, jarraitu zuen. Lan kooperatiboa zer den? Hiruzpalau ikasleko taldeak egiten dituzte, eta ikasle horiek heterogeneoak izaten saiatzen dira. “Ikasteko modu ezberdinak dituzten ikasleak nahasten ditugu, konpetentzia oso ezberdinak dituztelako. Irakaslearen lana taldea koordinatzea da. Hori da konstruktibismoa. Ikasleek jakintza zatiak bereganatzen dituzte eta guk zati horiek ordenatuz, bere lekuan jarriz, jakintza eraikitzen lagundu behar diegu”, jarraitu zuen. Horrela, ordubetean zehar lan kooperatiboaren onurak agertzen saiatu zen.•

Hazparneko Ezkia Ikastolaren panela. Maite Erdozaintzi ten dio bere haurtzaroko oroitzapenak kontatzeko. Bazkaltzen ari direla sahararraren anaiak deitzen dio telefonoz eta etorkinek bizi dituzten lan baldintzak eta beste zenbait zertzelada agertzen dira elkarrizketan”, esan zuen. Laburmetraiak Eusko Jaurlaritzaren sari bat jaso zuen integrazioaren aldeko baloreak lantzen dituelako.•

ZAPATAGINTZAREN HISTORIA ANTZERKIAN.

Hazparneko Ezkia ikastolako zuzendaria da eta hiru hilabetean garatu eta panel batean erakutsi duten esperientziaren berri eman zigun. “Hiru hilabetean garatu genuen proiektua. Gure ikastolan 160 ikasle dira eta guztiek hartu zuten parte.

Hazparnen bazen zapata lantegi bat orain hamar bat urte itxi zena. Zapata batzuen historia kontatzen zuen antzerkiak, baina hori agertokian erakutsi aurretik herriaren historia arakatu behar izan genuen, galdeketak egiten aritu ginen eta tailerretan landu genituen antzerkia taularatzeko behar genituen bitartekoak. Herriko

areto publiko batean egin genuen emanaldia Eguberritan”, esan zigun. Ikasle guztiak pasatu ziren agertokitik taldeka, eta talde bakoitzak zapata lantegi horrek izan dituen garaiak erakutsi zituen. Zapatak eskuz nola egiten zituzten, ondoren makinaz nola egiten ziren eta beste hainbat zertzelada ikusi ziren agertokian.•

6

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

7


XVI.

jardunaldi pedagogikoak hausnartu eta ekin

iks

“EBALUAKETAN ERABILIKO DIREN NEURGAILUAK NAHIZ EBALUATUKO DIREN EGOERAK UGARIAK IZATEA KOMENI DA. HORRETARAKO, ORDEA, EBALUAZIOAREN KULTURA ALDATU BEHAR DUGU” “IKASLEEK JAKINTZA ZATIAK BEREGANATZEN DITUZTE ETA GUK ZATI HORIEK ORDENATUZ, BERE LEKUAN JARRIZ, JAKINTZA ERAIKITZEN LAGUNDU BEHAR DIEGU”

Elena Cano

Didaktika eta Hezkuntza Antolaketarako Departamentua Bartzelonako Unibertsitatean

Joan Domingo Peña

Ikaskuntza Kooperatiborako Interes Taldeko koordinatzailea da Bartzelonan eta Ingeniaritza Eskolako irakaslea

Nola ebaluatu daitezke konpetentziak?

Ingeniari bat pedagogiaz hizketan

Bigarren aldiz etorri da Jardunaldietara. Ebaluazioa kalifikazioarekin nahasten dugu askotan. Ebaluazioaren egitekoa ez da azkarrak eta motelak bereiztea, ikasten laguntzea baizik.

“Klaseak ematen aspertu egiten ginen. Talde txikitan ikasleak bildu eta lan kooperatiboa egiten hasi ginen, eta primeran goaz”. “Ingeniaritza eskolan klaseak ematen aspertu egiten ginela ohartu ginen”.

“Kalifikazioa ebaluazioaren parte izan daiteke, baina inoiz ez prozesua bera. Eta hori garrantzizkoa da, konpetentziak ezin baitira kalifikatu, ezin zaio haur bati autonomian 4,6ko nota jarri. Konpetentziak ebaluatzeko informazioa bildu eta baloratu egin behar da, eta ikasle baten indarguneak eta hutsuneak seinalatu. Ebaluazioaren helburua ez da hautaketa bat egitea, azkarrenak eta motelenak zein diren jakitea. Orain arte praktikatu dugun ebaluazioa, beste baten hitzetan esateko, bulimikoa da erabat: jatera behartzen ditugu ikasleak eta gero azterketa batean barruan dutena

kanporatzera. Ebaluazioaren helburua heziketa da, ikasleen hobekuntza. Hori da nabarmendu nahi dudan lehen ideia: ebaluazioa kalifikazioa baino zerbait gehiago dela”, hasi zen Elena Cano hizketan. Bigarren ideia bat ere nabarmendu zuen. “Ebaluazioak ez du pertsona bat juzkatu behar, ikasketa prozesua baizik. Bere aurrerapena ebaluatzen dugu, ez besterik”, esan zuen eta, hirugarrenik, ebaluatzeko erabiliko diren irizpideak oso garbi jarri behar direla nabarmendu zuen. “Irizpide horiek ezin dute irakaslearen erabakiak izan, eskola osoarenak baizik. Eta ikas-

Haurtzaro Ikastola. Ramon Gorrotxategi BIDEOGINTZA TAILERREAN ETORKINEKIN LANEAN

Haurtzaro ikastolako bideogintzako tailerrean egindako “Zorionak” izeneko laburmetraia aurkeztu zuen Ramon Gorrotxategik jardunaldietako proiekzioen sailean. “Kulturartekotasunaren inguruko lana da. Laugarren mailako gela batean erdiak

inguru etorkinak zirela kontuan izanik hasi ginen gai hori lantzen. Ekuadorretik etorritako bi ikaslek eta saharar batek hartzen dute parte bertakoekin batean. Bertako batek urteak egiten dituela eta, bazkaritara biltzen dira lagunak. Ekuadorkoak prestatzen ditu jakiak, bere amaren aholkuei jarraituz, eta horrek bidea ema-

leek ere beren iritziak eman behar dituzte irizpideak ezartzeko orduan”, jarraitu zuen. “Badaude idatzizko lan batekin inolaz ere ebaluatu ezin diren konpetentziak. Horregatik ebaluaketan erabiliko diren neurgailuak nahiz ebaluatuko diren egoerak ugariak izatea komeni da. Horretarako, ordea, ebaluazioaren kultura aldatu behar dugu. Ebaluazioa ez da azkarrak eta motelak bereizteko bitarteko bat, ikasten laguntzeko lanabesa baizik”, esan zuen. Horrekin batera, konpetentzia bakoitza nola ebalua daitekeen agertzen saiatu zen.•

“Formatua erabat klasikoa zen. Arbelean esplikatzen genuena apuntetara pasatzen zuten zuzenean beren buruetatik pasatu gabe. Ikasleak aspertu egiten ziren, eta irakasleok ere bai, habe bat nola kalkulatzen den behin eta berriz esplikatzen. Ez zitzaigun egoera gustatzen, eta Unibertsitate Politeknikoko irakasle talde bat aukera berriak ikertzen hasi ginen. Minnesotatik Roger eta David Johnson anaiak ekarri genituen laguntzeko. Hasi ginen lanean, hanka-sartze handiak egin genituen, baina geroztik askoz ere hobeto pasatzen dugu klaseak ematen, eta gure ikasleek askoz ere

gehiago ikasten dute”, esanaz hasi zuen ikasketa kooperatiboari buruzko bere hitzaldia. “Gaiak ez zirela garrantzitsuak ikusi genuen, lanean ikastea baizik, eta hori bereziki inportantea da ingeniaritzan, gainean daramatzagun sakelako telefonoak urtebetean zahartzen baitira. Ikasten erakutsi behar genien. Klase konbentzionalak emateari utzi genion ia-ia erabat eta taldean lan egiten hasi ginen. Guk oso gutxi dakigu pedagogiaz, eta horrek ausardia eman digu. Badago ingeniaritzan arau bat: zerbait ondo badabil, utzi bakean. Eta horixe egiten ari gara

ikasketa kooperatiboaren bidez”, jarraitu zuen. Lan kooperatiboa zer den? Hiruzpalau ikasleko taldeak egiten dituzte, eta ikasle horiek heterogeneoak izaten saiatzen dira. “Ikasteko modu ezberdinak dituzten ikasleak nahasten ditugu, konpetentzia oso ezberdinak dituztelako. Irakaslearen lana taldea koordinatzea da. Hori da konstruktibismoa. Ikasleek jakintza zatiak bereganatzen dituzte eta guk zati horiek ordenatuz, bere lekuan jarriz, jakintza eraikitzen lagundu behar diegu”, jarraitu zuen. Horrela, ordubetean zehar lan kooperatiboaren onurak agertzen saiatu zen.•

Hazparneko Ezkia Ikastolaren panela. Maite Erdozaintzi ten dio bere haurtzaroko oroitzapenak kontatzeko. Bazkaltzen ari direla sahararraren anaiak deitzen dio telefonoz eta etorkinek bizi dituzten lan baldintzak eta beste zenbait zertzelada agertzen dira elkarrizketan”, esan zuen. Laburmetraiak Eusko Jaurlaritzaren sari bat jaso zuen integrazioaren aldeko baloreak lantzen dituelako.•

ZAPATAGINTZAREN HISTORIA ANTZERKIAN.

Hazparneko Ezkia ikastolako zuzendaria da eta hiru hilabetean garatu eta panel batean erakutsi duten esperientziaren berri eman zigun. “Hiru hilabetean garatu genuen proiektua. Gure ikastolan 160 ikasle dira eta guztiek hartu zuten parte.

Hazparnen bazen zapata lantegi bat orain hamar bat urte itxi zena. Zapata batzuen historia kontatzen zuen antzerkiak, baina hori agertokian erakutsi aurretik herriaren historia arakatu behar izan genuen, galdeketak egiten aritu ginen eta tailerretan landu genituen antzerkia taularatzeko behar genituen bitartekoak. Herriko

areto publiko batean egin genuen emanaldia Eguberritan”, esan zigun. Ikasle guztiak pasatu ziren agertokitik taldeka, eta talde bakoitzak zapata lantegi horrek izan dituen garaiak erakutsi zituen. Zapatak eskuz nola egiten zituzten, ondoren makinaz nola egiten ziren eta beste hainbat zertzelada ikusi ziren agertokian.•

6

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

7


XVI.

jardunaldi pedagogikoak hausnartu eta ekin

iks

“PROIEKTUAREN HELBURUA HAURRAK, GURASOAK ETA IRAKASLEAK HIZKUNTZEN MUNDURA IREKITZEA IZAN ZEN, ETA HAURRAK HEZTEKO ORDUAN HIZKUNTZA ANIZTASUNA KONTUAN IZATEA”

Christine Helot

“ALDAKETARIK ZAILENA ETA LEHENDABIZIKOA IRAKASLEAREN EGITEKOA ALDATZEA IZAN ZEN. CURRICULUMA GIZARTE BERRIARI EGOKITZEA IZAN ZEN BIGARRENA. METODOLOGIA BERRIA”

Estrasburgo Unibertsitatean Irakasleen Prestakuntza sailean egiten du lan. Pluriel izeneko ikerketa talde baten ardura du

Josep Maria Esteve

Jacint Verdaguer ikastetxeko zuzendaria

Familiaren papera kultura anitzeko eskolan

Wikiak, blogak, ordenagailuak eta tailerrak

Arazoak arazo, familia eta eskolaren arteko loturak beharrezkoak dira. Christine Helotek zuzentzen duen Pluriel taldeak eleaniztasuna, kulturartekotasuna eta hizkuntzen irakaskuntza jorratzen ditu.

Katalunian sariak jaso dituen ikastetxe publiko bateko lekukotasuna ekarri zuen Jardunaldietara. Iraskasleen artean oiartzun gehien sortu zuen hitzaldietako bat izan zen Kataluniako ikastetxeko zuzendariarena.

Pluriel taldean egindako lan baten emaitza ekarri zuen jardunaldietara. Altsaziako Mulhouse hirian dagoen eskola batean egin zuten ikerketa 2000tik 2002ra bitartean. 84 ikasleko eskola horretan heren bat etorkinak dira, lehen, bigarren edo hirugarren belaunaldikoak, arabiarrak, turkiarrak, poloniarrak, portugaldarrak. Proiektuaren helburua haurrak, gurasoak eta irakasleak hizkuntzen mundura irekitzea izan zen, eta haurrak hezteko orduan hizkuntza aniztasuna kontuan izatea. Didenheim izeneko eskolaren azken nahia nabaritzen zuten arrazismo-gertaerei aurre egitea izan zen. Bide-

nabar, haurrak atzerriko hizkuntza bat ikasten hasi aurretik (ingelesa edo alemana) hizkuntza eta kultura aniztasuna ezagutzea nahi zuten. Hamabost gurasok hartu zuten parte proiektuan boluntario moduan. Hala ohartu ziren gelan hamabost hizkuntza hitz egiten zirela eta guraso horietako batzuk seme-alabei hizkuntza horiek transmititzen ari zitzaizkiela. Alsaziera, japoniera, vietnamera, malasyera, mandarina, gaztelera, finlandiera, portugesa, serbokroaziera, italiera eta turkiera izan ziren erabili ziren hizkuntzak.

Christiane Helotek bere ikerketaren emaitzak agertu, eta gurasoek eskolan egin zuten lana izugarri aberasgarria izan zela nabarmendu zuen. “Guraso batzuk Frantziara iritsi berri izanik, ez zuten frantsesa menderatzen. Baina arazoak arazo, partaidetza horrek irakasleen eta familien arteko loturak estutu ditu”, gehitu zuen. Saioak larunbat goizetan egin ziren; gutxi gorabehera ordubeteko hiru bat saio hizkuntza bakoitzeko eta gela bakoitzeko. Hizkuntza bakoitzean esaldi batzuk ikasi, kantaren bat, alfabetoa eta jakiren bat egiten ikasten zuten.•

Konpetentzia digitalen inguruan esperientzia asko ari dira ematen han-hemenka, baina gutxi dira modu integratuan ikastetxe osoa aldatzen ari direnak. San Sadurni de Noiako ikastetxe publikoa da Jacint Verdaguer. “LOGSE kontzeptuetan oinarritzen zen, eta LOE, berriz, oinarrizko konpetentzietan. Lehen curriculuma edukiek osatzen zuten. Orain edukiak konpetentziak lantzeko aitzakia dira. Gure ikasleek informazio asko dute gaur egun. Bitartekoak dituzte, telebista, Internet, liburutegiak dituzte. Lehen informazio iturri bakarra irakaslea zen. Orain ez. Irakaslearen egitekoa ez da gaur informa-

zioa ematea. Gogoeta horretatik abiatu ginen. ‘Zein da gure egitekoa?’ galdetu genion geure buruari. Gizartea aldatu egin zela eta eskolak ere aldatu egin behar zuela ohartu ginen”, hasi zen bere esperientzia kontatzen. Eskola aldatzea erabaki zuten eta osorik aldatu dute. “Aldaketarik zailena eta lehendabizikoa irakaslearen egitekoa aldatzea izan zen. Curriculuma gizarte berriari egokitzea izan zen bigarrena. Metodologia berri bat bilatzen hasi ginen ondoren. Gelak berrantolatu genituen. Ikasleak taldean lan egiten jarri genituen”, jarraitu zuen. Arbel digitalak erabiltzen dituzte ikasleen agerpenak egi-

Ikasberri Ikastola. Beñat Azurmendi eta Olatz Aranguren

Lapuebla de Labarka. Assa Ikastola. Diana Garrido

LANDARE INBADITZAILEEN BILA GPS-A ERABILIZ LANDAREEN KOKAGUNEAK MARKATU DITUZTE

ARABAR ERRIOXAN MAHATSAREKIN LANEAN. UDAZKENAREN INGURUKO PROIEKTUA ERAKUTSI ZUTEN.

Bi ikasturte hauetan Ikasberri Azpeitiko Ikastolako ikasleek espezie inbaditzaileen inguruko lana egin zuten. “Lehen urtean ikasleen artean japoniarra (reinutria japonica) landarea zegoen lur zatiak banatu eta desagerrarazteko ikerketak egin

zituzten. Aurten landare inbaditzaileak identifikatu eta beren inguruko informazioa biltzen aritu gara. Urola ibai ertzean ugaritzen ari den japoniarraz gainera, beste landare inbaditzaile batzuk ere sartu ditugu», esan zuen Olatz Arangurenek proiekzioaren amaieran. Behin landare horiek identifikatuta, desagerrarazteko

metodoak ezagutu eta esperimentatu dituzte. «Urola ibaian gora eta behera ibili gara azterketak egiten. GPSaren bidez kokatu egin ditugu gune horiek eta Aldundiari pasatu diogu informazioa, honek landare horiek desagertarazteko modua egin dezan”. Proiekzioan lanaren berri eman zuten.•

Lapuebla de Labarkako Assa ikastolak lau urteko umeekin egindako esperientzia aurkeztu zuen jardunaldietan. Urtxintxan oinarritu ziren eta hiru atal landu zituzten. Lehenik mahatsa bildu eta muztioa egin zuten.

Ondoren fruituen dastaketa antolatu, eta azkenik erakusketa bat antolatu zuten. Mahatsa bilduz hasi ziren, beraz. La Puebla de Labarkako ikastolak 300 ikasle ditu eta familia gehienak nekazariak dira; askok mahatsarekin lan egiten dute. Ezagutzen dute, beraz, etxetik prozesua, eta beren bizipenak kontatu zituzten. “Ardoaren

teko, ikasle bakoitzak ordenagailuan egiten du lan, bideo, errobotika, bideo tailerrak dituzte. “Google munstro bat da, eta irakasleak lagundu egiten die informazioa bilatzen. Hogei urte daramatzagu IKTekin lanean, baina hastapenetan gaudela sentitzen dugu. Baliabideak baditugu, baina ondo aplikatzea zailagoa da. Wikiak erabiltzen ditugu talde lanerako, blog-en bidez espresatzen dira ikasleak, jarduerak ditugu bakoitzak bere ordenagailuan lan egiteko, eta gela birtualak erabiltzen ditugu ikasleek elkarrekin lan egiteko. Gela horietan ari gara unitate didaktikoak prestatzen”, esan zuen.•

prozesua esplikatu eta geure ardoa egingo genuela erabaki genuen. Muztioa egiteko zukua egiteko makina erabili genuen. Ondoren udazkeneko fruituak erosi eta merienda bat antolatu genuen. Ormirudiak egin, hostoekin artelanak, olerki batzuk aukeratu eta erakusketa prestatu genuen gurasoek ere egindako lana ikus zezaten”.•

8

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

9


XVI.

jardunaldi pedagogikoak hausnartu eta ekin

iks

“PROIEKTUAREN HELBURUA HAURRAK, GURASOAK ETA IRAKASLEAK HIZKUNTZEN MUNDURA IREKITZEA IZAN ZEN, ETA HAURRAK HEZTEKO ORDUAN HIZKUNTZA ANIZTASUNA KONTUAN IZATEA”

Christine Helot

“ALDAKETARIK ZAILENA ETA LEHENDABIZIKOA IRAKASLEAREN EGITEKOA ALDATZEA IZAN ZEN. CURRICULUMA GIZARTE BERRIARI EGOKITZEA IZAN ZEN BIGARRENA. METODOLOGIA BERRIA”

Estrasburgo Unibertsitatean Irakasleen Prestakuntza sailean egiten du lan. Pluriel izeneko ikerketa talde baten ardura du

Josep Maria Esteve

Jacint Verdaguer ikastetxeko zuzendaria

Familiaren papera kultura anitzeko eskolan

Wikiak, blogak, ordenagailuak eta tailerrak

Arazoak arazo, familia eta eskolaren arteko loturak beharrezkoak dira. Christine Helotek zuzentzen duen Pluriel taldeak eleaniztasuna, kulturartekotasuna eta hizkuntzen irakaskuntza jorratzen ditu.

Katalunian sariak jaso dituen ikastetxe publiko bateko lekukotasuna ekarri zuen Jardunaldietara. Iraskasleen artean oiartzun gehien sortu zuen hitzaldietako bat izan zen Kataluniako ikastetxeko zuzendariarena.

Pluriel taldean egindako lan baten emaitza ekarri zuen jardunaldietara. Altsaziako Mulhouse hirian dagoen eskola batean egin zuten ikerketa 2000tik 2002ra bitartean. 84 ikasleko eskola horretan heren bat etorkinak dira, lehen, bigarren edo hirugarren belaunaldikoak, arabiarrak, turkiarrak, poloniarrak, portugaldarrak. Proiektuaren helburua haurrak, gurasoak eta irakasleak hizkuntzen mundura irekitzea izan zen, eta haurrak hezteko orduan hizkuntza aniztasuna kontuan izatea. Didenheim izeneko eskolaren azken nahia nabaritzen zuten arrazismo-gertaerei aurre egitea izan zen. Bide-

nabar, haurrak atzerriko hizkuntza bat ikasten hasi aurretik (ingelesa edo alemana) hizkuntza eta kultura aniztasuna ezagutzea nahi zuten. Hamabost gurasok hartu zuten parte proiektuan boluntario moduan. Hala ohartu ziren gelan hamabost hizkuntza hitz egiten zirela eta guraso horietako batzuk seme-alabei hizkuntza horiek transmititzen ari zitzaizkiela. Alsaziera, japoniera, vietnamera, malasyera, mandarina, gaztelera, finlandiera, portugesa, serbokroaziera, italiera eta turkiera izan ziren erabili ziren hizkuntzak.

Christiane Helotek bere ikerketaren emaitzak agertu, eta gurasoek eskolan egin zuten lana izugarri aberasgarria izan zela nabarmendu zuen. “Guraso batzuk Frantziara iritsi berri izanik, ez zuten frantsesa menderatzen. Baina arazoak arazo, partaidetza horrek irakasleen eta familien arteko loturak estutu ditu”, gehitu zuen. Saioak larunbat goizetan egin ziren; gutxi gorabehera ordubeteko hiru bat saio hizkuntza bakoitzeko eta gela bakoitzeko. Hizkuntza bakoitzean esaldi batzuk ikasi, kantaren bat, alfabetoa eta jakiren bat egiten ikasten zuten.•

Konpetentzia digitalen inguruan esperientzia asko ari dira ematen han-hemenka, baina gutxi dira modu integratuan ikastetxe osoa aldatzen ari direnak. San Sadurni de Noiako ikastetxe publikoa da Jacint Verdaguer. “LOGSE kontzeptuetan oinarritzen zen, eta LOE, berriz, oinarrizko konpetentzietan. Lehen curriculuma edukiek osatzen zuten. Orain edukiak konpetentziak lantzeko aitzakia dira. Gure ikasleek informazio asko dute gaur egun. Bitartekoak dituzte, telebista, Internet, liburutegiak dituzte. Lehen informazio iturri bakarra irakaslea zen. Orain ez. Irakaslearen egitekoa ez da gaur informa-

zioa ematea. Gogoeta horretatik abiatu ginen. ‘Zein da gure egitekoa?’ galdetu genion geure buruari. Gizartea aldatu egin zela eta eskolak ere aldatu egin behar zuela ohartu ginen”, hasi zen bere esperientzia kontatzen. Eskola aldatzea erabaki zuten eta osorik aldatu dute. “Aldaketarik zailena eta lehendabizikoa irakaslearen egitekoa aldatzea izan zen. Curriculuma gizarte berriari egokitzea izan zen bigarrena. Metodologia berri bat bilatzen hasi ginen ondoren. Gelak berrantolatu genituen. Ikasleak taldean lan egiten jarri genituen”, jarraitu zuen. Arbel digitalak erabiltzen dituzte ikasleen agerpenak egi-

Ikasberri Ikastola. Beñat Azurmendi eta Olatz Aranguren

Lapuebla de Labarka. Assa Ikastola. Diana Garrido

LANDARE INBADITZAILEEN BILA GPS-A ERABILIZ LANDAREEN KOKAGUNEAK MARKATU DITUZTE

ARABAR ERRIOXAN MAHATSAREKIN LANEAN. UDAZKENAREN INGURUKO PROIEKTUA ERAKUTSI ZUTEN.

Bi ikasturte hauetan Ikasberri Azpeitiko Ikastolako ikasleek espezie inbaditzaileen inguruko lana egin zuten. “Lehen urtean ikasleen artean japoniarra (reinutria japonica) landarea zegoen lur zatiak banatu eta desagerrarazteko ikerketak egin

zituzten. Aurten landare inbaditzaileak identifikatu eta beren inguruko informazioa biltzen aritu gara. Urola ibai ertzean ugaritzen ari den japoniarraz gainera, beste landare inbaditzaile batzuk ere sartu ditugu», esan zuen Olatz Arangurenek proiekzioaren amaieran. Behin landare horiek identifikatuta, desagerrarazteko

metodoak ezagutu eta esperimentatu dituzte. «Urola ibaian gora eta behera ibili gara azterketak egiten. GPSaren bidez kokatu egin ditugu gune horiek eta Aldundiari pasatu diogu informazioa, honek landare horiek desagertarazteko modua egin dezan”. Proiekzioan lanaren berri eman zuten.•

Lapuebla de Labarkako Assa ikastolak lau urteko umeekin egindako esperientzia aurkeztu zuen jardunaldietan. Urtxintxan oinarritu ziren eta hiru atal landu zituzten. Lehenik mahatsa bildu eta muztioa egin zuten.

Ondoren fruituen dastaketa antolatu, eta azkenik erakusketa bat antolatu zuten. Mahatsa bilduz hasi ziren, beraz. La Puebla de Labarkako ikastolak 300 ikasle ditu eta familia gehienak nekazariak dira; askok mahatsarekin lan egiten dute. Ezagutzen dute, beraz, etxetik prozesua, eta beren bizipenak kontatu zituzten. “Ardoaren

teko, ikasle bakoitzak ordenagailuan egiten du lan, bideo, errobotika, bideo tailerrak dituzte. “Google munstro bat da, eta irakasleak lagundu egiten die informazioa bilatzen. Hogei urte daramatzagu IKTekin lanean, baina hastapenetan gaudela sentitzen dugu. Baliabideak baditugu, baina ondo aplikatzea zailagoa da. Wikiak erabiltzen ditugu talde lanerako, blog-en bidez espresatzen dira ikasleak, jarduerak ditugu bakoitzak bere ordenagailuan lan egiteko, eta gela birtualak erabiltzen ditugu ikasleek elkarrekin lan egiteko. Gela horietan ari gara unitate didaktikoak prestatzen”, esan zuen.•

prozesua esplikatu eta geure ardoa egingo genuela erabaki genuen. Muztioa egiteko zukua egiteko makina erabili genuen. Ondoren udazkeneko fruituak erosi eta merienda bat antolatu genuen. Ormirudiak egin, hostoekin artelanak, olerki batzuk aukeratu eta erakusketa prestatu genuen gurasoek ere egindako lana ikus zezaten”.•

8

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

9


jardunaldi pedagogikoak hausnartu eta ekin

iks

XVI.

HAMABI PANEL. Artea, antzerkia, plastika eta beste hainbat arlotan gaitasun ezberdinak garatzeko ikastolek egindako esperientziak agertu ziren Europa jauregiaren barruan panelen bidez. Altsasuko Txioka, Andoaingo Aita Larramendi, Armentia, Haurtzaro, Donostiako Axular, Paz Ziganda, Hazparneko Ezkia, Ordiziako Jakintza, Etxarri-Aranazko Andra Mari eta Santurtziko Bihotz Gaztea izan ziren esperientzien berri eman zutenak.

“IRAKASLEAK HAUSNARTZAILEA IZAN BEHAR DU. BERE LANA, BERE EMOZIOAK, OBSESIOAK, BALOREAK AZTERTU BEHAR DITU, ETA BERE BURUAREKIKO DISTANTZIA BAT HARTU”

Philippe Perrenoud

Psikologia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean irakaslea Genevako Unibertsitatean

Hausnarketa, hobekuntzarako bide

FRANTSESAREKIN LANEAN. Adirane Hornesek frantsesarekin Santurtziko Bihotz Gaztea ikastolan DBHko 4. mailan egiten dute proiektua erakutsi zuen. “Errumaniako ikastetxe batekin trukean egiten dugu proiektua. Ikasleen artean harreman estua izatea lortu dugu. Harremanetarako frantsesa erabiltzen dugu”, esan zuen.

ELURRAREN TENPERATURA. Andoaingo Aita Laramendin hiru urteko haurrekin esperientzia polita egin dute aurtengo neguan elurrarekin, elurtea baliatuz. “Neguaren gaia lantzen ari ginela egin zuen elurtea eta tenperaturaren kontzeptua, ura nola izoztu eta beroarekin urtzen den eta beste hainbat esperimentu egin genituen haurrekin; horiek guztiak panel honetan erakutsi ditugu”, esan ziguten Udane Jauregi HHko koordinatzaileak eta Mari Karmen Roman andereñoak.

Irakasleak bere burua ezagutzen saiatu behar duela esan zuen. Urtero izaten dute jardunaldiek hizlari izar bat, eta bera izan zen aurtengoa. “Irakasle hausnartzailearen figura”z hitz egitera etorri zen. “Hausnartu” eta “Ekin” konpetentziak izan ziren aurtengo jardunaldien ardatz, eta “Irakasle hausnartzailearen figura”z hitz egin zuen. Soziologiatik abiatu eta hezkuntza aztertu duen gizona da, eskolaren ingurugiroaz egin du gogoeta bereziki, beraz, eta honek eskolan duen eraginaz. Baina lan asko egin du ikasle bakoitzaren berezitasunez ere. Irakaslearen lanari ere arreta bizia jarri izan dio, eta hori izan zen jardunaldietako lehen hitzaldian luze bezain zabal jorratu zuen gaia, liburuak ere bai baititu arlo horretaz publikatuak. “Irakasleak hausnartzailea izan behar du. Bere lana,

bere emozioak, obsesioak, baloreak aztertu behar ditu, eta bere buruarekiko distantzia bat hartu. Hausnarketa praktika hori orain bakarka egiten da ikastetxeetan, baina taldeka egin beharko litzateke”, esanez abiatu zuen hitzaldia. Erreformen edo aldaketen aurrean irakasleak izan ditzakeen jarrerak aztertu zituen ondoren. Erreformaren aurrean uzkur eta beldur dira batzuk. “Kariben zikloiak datozenean egiten dutena egiten dute, hau da, noiz pasatuko den itxoiten egon”, jarraitu zuen. Irakasleak jarrera aktiboagoa behar duela nabarmendu zuen behin eta berriz.

Ibaizabal Ikastola. June Blanco eta Ane Bastegieta “BASQUES”, EUSKAL KULTURA ETA HISTORIA INGELESEZ. MOODLE PLATAFORMA ERABILIZ.

Esperientziaren helburua euskal kultura eta historia ingelesa erabiliz sakontzea da. Ibaizabal ikastolako Batxilergoko lehen eta bigarren mailako ikasleek landu dute modu esperimentalean Moodle plataforma erabiliz. Horretarako, Ikastolen

Elkarteko IKT taldearen laguntza izan dute eta datorren ikasturtean hautuzko ikasgai hau ikastola guztiei eskaintzeko asmoa dute. Konfederazioaren izenean Harri Beobidek, Ikasmaterialgintzako kideak, hartu zuen parte aurkezpenean, Maite Jaio irakaslearekin eta June Blanco eta Ane Bastegieta ikasleekin batean. “Basques”

Sarrera horren ondoren curriculumean oinarrizkoak diren edukiez, konpetentziari buruzko ikuspuntu ezberdinez eta hezkuntzaren inguruan dauden beste hainbat eztabaida jorratu zituen, eta tarteka nahikoa esaldi probokatzaileak ere bota zituen. “Soziologiari eta ekonomiari leku gehiago egin behar zaio gaurko curriculumean, gizartea ulertzeko beharrezkoak direlako. Beharbada trigonometriak leku gutxiago behar du. Langabezia, dibortzioa, emigrazioa..., gisa horretako gaiak ezinbestekoak dira gizartea ulertzeko eta eskolatik kanpo daude”, esan zuen.•

JUNE BLANCO ETA ANE BASTEGIETA, BATXILERGOKO IKASLEAK, MAITE JAIO IRAKASLEAREKIN.

ikasgaiak zazpi atal ditu. “Nor gara gu?” galderari erantzunez munduan gutaz esan dutena. Euskal diasporari buruzko atala. Antzezlana egin beharko dute euskaldunoi buruz dituzten iritzien inguruan. Euskal historia landuko dute taldeka, eta paneletan erakutsiko dute. Euskal mitologia sakondu, eta komiki bat sortuko dute.•

IRAKURZALETASUNA SUSPERTZEN. Xabier Olasok kontatu zigunez, Armentia ikastolan orain bost urte hasi ziren irakurzaletasuna suspertzeko proiektuarekin. LHn ekintza sare bat antolatu dute lelo eta marrazki lehiaketa kartelak egiteko, bai eta erakusketa ere; gelako liburutegia ikasleek ekarritako liburuekin osatzen da eta maileguan zabaltzen dira; irakurri duten ikasleak pasilloko txokoetan jartzen dituzte liburua konta dezaten, eta beste zenbait ekintza ere antolatzen dituzte.

BARATZA BAT LASKORAINGO PATIOAN. HHko 4. eta 5. mailako ikasleekin egin dute esperientzia. “Agenda 21etik jaio zen proposamena, patioan jarri genuen baratza eta naturarekiko begirunea zein ikasleen partaidetza bezalako baloreak lantzen aritu gara”, esan zuen Arantxa Tolosa irakasleak.

BEDERATZI PROIEKZIO. Europa jauregiko bi areto erabili ziren proiekzioak egiteko. Honako bideo hauek erakutsi ziren: Txantxiku ikastolak “Mikel Laboari omenaldia”, Haurtzarok “Zorionak”, Haztegik “Jaiotzaren proiektua”, Kurutziagak “Antzerkia”, San Benitok “Historiaurrea lantzen”, Ikasberrik “Landare inbaditzaileak eta GPSa”, Laskorainek “Baratzea”, Uzturpek “Argi kutsadura” eta Eguzkiberrik “BTEK interpretazio zentroa”.

EKITALDI INSTITUZIONALA. Koldo Tellitu EHIK-ko lehendakariak eta Tontxu Campos EAEko Hezkuntza sailburuariak hartu zuten parte, besteak beste, amaiera ekitaldian eta Manu Aurrekoetxeak, EHIK-ko Formazio arduradunak, ondorioen berri eman zuen. Jardunaldietatik 500 irakasle pasatu zirela gogoratu ondoren, aurkeztutako ponentziak nahiz ikastoletako ordezkariek ezagutzera emandako esperientziak ikastolen web gunean ezarriko zirela iragarri zuen. "Orain hiru urte hasi ginen konpetentzietan oinarritutako hezkuntzaren inguruan lanean eta egungo berrikuntzak bildu, euskal kulturaren iraupena eta irakaslearen inplikazioa bideratuko zituen eredu bat eraikitzea da gure helburua", esan zuen.

10

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

11


jardunaldi pedagogikoak hausnartu eta ekin

iks

XVI.

HAMABI PANEL. Artea, antzerkia, plastika eta beste hainbat arlotan gaitasun ezberdinak garatzeko ikastolek egindako esperientziak agertu ziren Europa jauregiaren barruan panelen bidez. Altsasuko Txioka, Andoaingo Aita Larramendi, Armentia, Haurtzaro, Donostiako Axular, Paz Ziganda, Hazparneko Ezkia, Ordiziako Jakintza, Etxarri-Aranazko Andra Mari eta Santurtziko Bihotz Gaztea izan ziren esperientzien berri eman zutenak.

“IRAKASLEAK HAUSNARTZAILEA IZAN BEHAR DU. BERE LANA, BERE EMOZIOAK, OBSESIOAK, BALOREAK AZTERTU BEHAR DITU, ETA BERE BURUAREKIKO DISTANTZIA BAT HARTU”

Philippe Perrenoud

Psikologia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean irakaslea Genevako Unibertsitatean

Hausnarketa, hobekuntzarako bide

FRANTSESAREKIN LANEAN. Adirane Hornesek frantsesarekin Santurtziko Bihotz Gaztea ikastolan DBHko 4. mailan egiten dute proiektua erakutsi zuen. “Errumaniako ikastetxe batekin trukean egiten dugu proiektua. Ikasleen artean harreman estua izatea lortu dugu. Harremanetarako frantsesa erabiltzen dugu”, esan zuen.

ELURRAREN TENPERATURA. Andoaingo Aita Laramendin hiru urteko haurrekin esperientzia polita egin dute aurtengo neguan elurrarekin, elurtea baliatuz. “Neguaren gaia lantzen ari ginela egin zuen elurtea eta tenperaturaren kontzeptua, ura nola izoztu eta beroarekin urtzen den eta beste hainbat esperimentu egin genituen haurrekin; horiek guztiak panel honetan erakutsi ditugu”, esan ziguten Udane Jauregi HHko koordinatzaileak eta Mari Karmen Roman andereñoak.

Irakasleak bere burua ezagutzen saiatu behar duela esan zuen. Urtero izaten dute jardunaldiek hizlari izar bat, eta bera izan zen aurtengoa. “Irakasle hausnartzailearen figura”z hitz egitera etorri zen. “Hausnartu” eta “Ekin” konpetentziak izan ziren aurtengo jardunaldien ardatz, eta “Irakasle hausnartzailearen figura”z hitz egin zuen. Soziologiatik abiatu eta hezkuntza aztertu duen gizona da, eskolaren ingurugiroaz egin du gogoeta bereziki, beraz, eta honek eskolan duen eraginaz. Baina lan asko egin du ikasle bakoitzaren berezitasunez ere. Irakaslearen lanari ere arreta bizia jarri izan dio, eta hori izan zen jardunaldietako lehen hitzaldian luze bezain zabal jorratu zuen gaia, liburuak ere bai baititu arlo horretaz publikatuak. “Irakasleak hausnartzailea izan behar du. Bere lana,

bere emozioak, obsesioak, baloreak aztertu behar ditu, eta bere buruarekiko distantzia bat hartu. Hausnarketa praktika hori orain bakarka egiten da ikastetxeetan, baina taldeka egin beharko litzateke”, esanez abiatu zuen hitzaldia. Erreformen edo aldaketen aurrean irakasleak izan ditzakeen jarrerak aztertu zituen ondoren. Erreformaren aurrean uzkur eta beldur dira batzuk. “Kariben zikloiak datozenean egiten dutena egiten dute, hau da, noiz pasatuko den itxoiten egon”, jarraitu zuen. Irakasleak jarrera aktiboagoa behar duela nabarmendu zuen behin eta berriz.

Ibaizabal Ikastola. June Blanco eta Ane Bastegieta “BASQUES”, EUSKAL KULTURA ETA HISTORIA INGELESEZ. MOODLE PLATAFORMA ERABILIZ.

Esperientziaren helburua euskal kultura eta historia ingelesa erabiliz sakontzea da. Ibaizabal ikastolako Batxilergoko lehen eta bigarren mailako ikasleek landu dute modu esperimentalean Moodle plataforma erabiliz. Horretarako, Ikastolen

Elkarteko IKT taldearen laguntza izan dute eta datorren ikasturtean hautuzko ikasgai hau ikastola guztiei eskaintzeko asmoa dute. Konfederazioaren izenean Harri Beobidek, Ikasmaterialgintzako kideak, hartu zuen parte aurkezpenean, Maite Jaio irakaslearekin eta June Blanco eta Ane Bastegieta ikasleekin batean. “Basques”

Sarrera horren ondoren curriculumean oinarrizkoak diren edukiez, konpetentziari buruzko ikuspuntu ezberdinez eta hezkuntzaren inguruan dauden beste hainbat eztabaida jorratu zituen, eta tarteka nahikoa esaldi probokatzaileak ere bota zituen. “Soziologiari eta ekonomiari leku gehiago egin behar zaio gaurko curriculumean, gizartea ulertzeko beharrezkoak direlako. Beharbada trigonometriak leku gutxiago behar du. Langabezia, dibortzioa, emigrazioa..., gisa horretako gaiak ezinbestekoak dira gizartea ulertzeko eta eskolatik kanpo daude”, esan zuen.•

JUNE BLANCO ETA ANE BASTEGIETA, BATXILERGOKO IKASLEAK, MAITE JAIO IRAKASLEAREKIN.

ikasgaiak zazpi atal ditu. “Nor gara gu?” galderari erantzunez munduan gutaz esan dutena. Euskal diasporari buruzko atala. Antzezlana egin beharko dute euskaldunoi buruz dituzten iritzien inguruan. Euskal historia landuko dute taldeka, eta paneletan erakutsiko dute. Euskal mitologia sakondu, eta komiki bat sortuko dute.•

IRAKURZALETASUNA SUSPERTZEN. Xabier Olasok kontatu zigunez, Armentia ikastolan orain bost urte hasi ziren irakurzaletasuna suspertzeko proiektuarekin. LHn ekintza sare bat antolatu dute lelo eta marrazki lehiaketa kartelak egiteko, bai eta erakusketa ere; gelako liburutegia ikasleek ekarritako liburuekin osatzen da eta maileguan zabaltzen dira; irakurri duten ikasleak pasilloko txokoetan jartzen dituzte liburua konta dezaten, eta beste zenbait ekintza ere antolatzen dituzte.

BARATZA BAT LASKORAINGO PATIOAN. HHko 4. eta 5. mailako ikasleekin egin dute esperientzia. “Agenda 21etik jaio zen proposamena, patioan jarri genuen baratza eta naturarekiko begirunea zein ikasleen partaidetza bezalako baloreak lantzen aritu gara”, esan zuen Arantxa Tolosa irakasleak.

BEDERATZI PROIEKZIO. Europa jauregiko bi areto erabili ziren proiekzioak egiteko. Honako bideo hauek erakutsi ziren: Txantxiku ikastolak “Mikel Laboari omenaldia”, Haurtzarok “Zorionak”, Haztegik “Jaiotzaren proiektua”, Kurutziagak “Antzerkia”, San Benitok “Historiaurrea lantzen”, Ikasberrik “Landare inbaditzaileak eta GPSa”, Laskorainek “Baratzea”, Uzturpek “Argi kutsadura” eta Eguzkiberrik “BTEK interpretazio zentroa”.

EKITALDI INSTITUZIONALA. Koldo Tellitu EHIK-ko lehendakariak eta Tontxu Campos EAEko Hezkuntza sailburuariak hartu zuten parte, besteak beste, amaiera ekitaldian eta Manu Aurrekoetxeak, EHIK-ko Formazio arduradunak, ondorioen berri eman zuen. Jardunaldietatik 500 irakasle pasatu zirela gogoratu ondoren, aurkeztutako ponentziak nahiz ikastoletako ordezkariek ezagutzera emandako esperientziak ikastolen web gunean ezarriko zirela iragarri zuen. "Orain hiru urte hasi ginen konpetentzietan oinarritutako hezkuntzaren inguruan lanean eta egungo berrikuntzak bildu, euskal kulturaren iraupena eta irakaslearen inplikazioa bideratuko zituen eredu bat eraikitzea da gure helburua", esan zuen.

10

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

11


XVI.

jardunaldi pedagogikoak hausnartu eta ekin

iks

XABIER GARAGORRI, CRISTINE HELOT ETA ITZIAR ELORZA.

KOLDO TELLITU ETA J. IÑAKI ETXEZARRETA HASERAKO EKITALDIAN.

RAFEL BISQUERRA, ELENA CANO ETA MIGUEL ANGEL ZABALZA.

PANELEI BEGIRA, ESPLIKAZIOAK ENTZUNEZ PASILOAN.

ERRAMUN OSA ETA IÑAKI LEKUONA.

TONTXU CAMPOS, PEDRO OTXOA AMAIERAKO EKITALDIAN.

LOS PROFESORES AFINAN SUS ESTRATEGIAS

LES ENSEIGNANTS AFFINENT LEURS STRATÉGIES

Unos 500 profesores, que representan a más de 70 ikastolas de toda Euskal Herria, pasaron por las Jornadas Pedagógicas que se celebraron en el palacio Europa de Gasteiz del 11 al 13 de marzo. Es la tercera vez que la Confederación de Ikastolas organiza estas jornadas anuales en torno al tema de la educación basada en las competencias. Siete expertos en pedagogía, procedentes de Ginebra, Alsacia, Galicia o de Cataluña, se encargaron de la parte teórica del programa. Una veintena de ikastolas presentaron experiencias concretas, bien en el salón de actos, bien mediante proyecciones de video en salas o bien mediante paneles colocados en los pasillos del palacio de congresos. Merece una mención especial la presencia de dos alumnas de la ikastola Ibaizabal de Durango que presentaron un programa sobre cultura e historia vasca que han desarrollado en inglés utilizando la plataforma Moodle y que el próximo curso podría extenderse al conjunto de la red y de la intervención de un aita de la ikastola Laskorain de Tolosa, que participó en la presentación del proyecto de desarrollo de Inteligencia Emocional en el centro. Dicho aita participa en los cursos de formación de los padres y madres.

Quelques 500 enseignants représentant plus de 70 ikastola de tout le Pays Basque ont participé aux Journées Pédagogiques qui se sont déroulées au Palais des Congrès Europe de Gasteiz entre le 11 et le 13 mars dernier. C’est la troisième fois que la Confédération des Ikastola organise ces Journées autour du thème de l’éducation basée sur les compétences. Sept experts en pédagogie, originaires de Genève, d’Alsace, de Galice et de Catalogne, ont présenté la partie théorique du programme. Ensuite, une vingtaine d’ikastola ont fait part de leurs expériences concrètes dans la salle de réunions, par le biais de projections vidéographiques ou encore de panneaux entreposés dans les couloirs du Palais. A noter plus particulièrement la participation de deux élèves de l’ikastola Idiazabal de Durango venus présenter le programme sur la culture et l’histoire basques développé en anglais avec Moodle, programme qui pourra s’étendre l’année prochaine à l’ensemble du réseau ikastola, ainsi que l’intervention d’un parent de l’ikastola Laskorain de Tolosa sur le projet de développement de l’Intelligence Emotionnelle. Ce père d’ikastola participe aux sessions de formation destinées aux parents.

AZKEN EGUNEAN PRENTSAURREKOAN BALORAZIOA EGITEN.

MARI KARMEN BURGOA, PILAR VICENTE ETA MARI KARMEN LEJARZA.

ANTOLATZAILEAK: ARANTZA MUNDUATE, JOSEBA AGINAGALDE, ZURIÑE MENDIZABAL, LEIRE PEÑAGARIKANO, ZUBEROA BEOLA, MANU AURREKOETXEA, BELEN BAZTARRIKA ETA MARI KARMEN LEJARZA.

12

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

13


XVI.

jardunaldi pedagogikoak hausnartu eta ekin

iks

XABIER GARAGORRI, CRISTINE HELOT ETA ITZIAR ELORZA.

KOLDO TELLITU ETA J. IÑAKI ETXEZARRETA HASERAKO EKITALDIAN.

RAFEL BISQUERRA, ELENA CANO ETA MIGUEL ANGEL ZABALZA.

PANELEI BEGIRA, ESPLIKAZIOAK ENTZUNEZ PASILOAN.

ERRAMUN OSA ETA IÑAKI LEKUONA.

TONTXU CAMPOS, PEDRO OTXOA AMAIERAKO EKITALDIAN.

LOS PROFESORES AFINAN SUS ESTRATEGIAS

LES ENSEIGNANTS AFFINENT LEURS STRATÉGIES

Unos 500 profesores, que representan a más de 70 ikastolas de toda Euskal Herria, pasaron por las Jornadas Pedagógicas que se celebraron en el palacio Europa de Gasteiz del 11 al 13 de marzo. Es la tercera vez que la Confederación de Ikastolas organiza estas jornadas anuales en torno al tema de la educación basada en las competencias. Siete expertos en pedagogía, procedentes de Ginebra, Alsacia, Galicia o de Cataluña, se encargaron de la parte teórica del programa. Una veintena de ikastolas presentaron experiencias concretas, bien en el salón de actos, bien mediante proyecciones de video en salas o bien mediante paneles colocados en los pasillos del palacio de congresos. Merece una mención especial la presencia de dos alumnas de la ikastola Ibaizabal de Durango que presentaron un programa sobre cultura e historia vasca que han desarrollado en inglés utilizando la plataforma Moodle y que el próximo curso podría extenderse al conjunto de la red y de la intervención de un aita de la ikastola Laskorain de Tolosa, que participó en la presentación del proyecto de desarrollo de Inteligencia Emocional en el centro. Dicho aita participa en los cursos de formación de los padres y madres.

Quelques 500 enseignants représentant plus de 70 ikastola de tout le Pays Basque ont participé aux Journées Pédagogiques qui se sont déroulées au Palais des Congrès Europe de Gasteiz entre le 11 et le 13 mars dernier. C’est la troisième fois que la Confédération des Ikastola organise ces Journées autour du thème de l’éducation basée sur les compétences. Sept experts en pédagogie, originaires de Genève, d’Alsace, de Galice et de Catalogne, ont présenté la partie théorique du programme. Ensuite, une vingtaine d’ikastola ont fait part de leurs expériences concrètes dans la salle de réunions, par le biais de projections vidéographiques ou encore de panneaux entreposés dans les couloirs du Palais. A noter plus particulièrement la participation de deux élèves de l’ikastola Idiazabal de Durango venus présenter le programme sur la culture et l’histoire basques développé en anglais avec Moodle, programme qui pourra s’étendre l’année prochaine à l’ensemble du réseau ikastola, ainsi que l’intervention d’un parent de l’ikastola Laskorain de Tolosa sur le projet de développement de l’Intelligence Emotionnelle. Ce père d’ikastola participe aux sessions de formation destinées aux parents.

AZKEN EGUNEAN PRENTSAURREKOAN BALORAZIOA EGITEN.

MARI KARMEN BURGOA, PILAR VICENTE ETA MARI KARMEN LEJARZA.

ANTOLATZAILEAK: ARANTZA MUNDUATE, JOSEBA AGINAGALDE, ZURIÑE MENDIZABAL, LEIRE PEÑAGARIKANO, ZUBEROA BEOLA, MANU AURREKOETXEA, BELEN BAZTARRIKA ETA MARI KARMEN LEJARZA.

12

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

13


iparraldea:

Hego Euskal Herritik jendea joateko deia egin dute antolatzaileek

Maiatzaren 10ean Senpereko lakuaren bueltan aurten egingo den Herri Urratsen helburua Bidarten irailean zabalduko den ikastola berriarentzat dirua biltzea izango da. Aldi berean Seaskak antolatzen duen festak, Hego eta Ipar Euskal Herriko euskaltzaleak biltzeko ere balio du, bai eta ikastolena Euskal Herri osoko proiektua dela agerian uzteko ere.

BIDARTEN IKASTOLA ZABALTZEKO IZANGO DA AURTENGO HERRI URRATS

HERRI I R HERRI R E H URRATS S T A URRATS R UR 14

Ikastola173 · apirila 2009

koordinatzaileak. Ipar Euskal Herriko ikastolen arduradunek egiten dituzten gutxi gorabeherako kontaketen arabera, 50.000 eta 70.000 artekoa da Senpereko lakura egun horretan joaten den jende kopurua. “Jende kopuru hori finkatu egin da azken urteotan, eta diru sarreretan ere ikusten dugu hori. Bost bat urtez kopurua goraka joan zen,

baina orain bi urte goia jo, eta geroztik hor mantentzen da. Bertako jendea da festa honetan nagusi. Hori lortu dugu eta pozgarria da, baina Hegoaldeko jendea berriro

animatu nahi genuke hona etortzera; ikastolen festa da, eta ikastolak Euskal Herri osokoak direla erakutsi nahi dugu. Seaskarentzat garrantzitsua da Euskal Herri osoko euskaltzaleen laguntza dugula sentitzea, eta garrantzitsua da baita ere hemengo jendeari erakustea euskara ez dela Iparraldeko kontua bakarrik”, jarraitu zuen Estellek. HAURRENTZAKO ARETOA Berrikuntzarik ere izango da aurtengo edizioan. “Haurren txokoa berrantolatu genuen iaz. Ume txikiekin zetozen amentzat, bularra eman, biberoia berotu edo haurra aldatzeko lekua jarri genuen eta arrakasta izan zuen. Hori mantendu egingo dugu, eta haurren txokotik hurbil den etxe batean (eguerdiko harrera ofiziala egiten den berean)

“Seaskarentzat garrantzitsua da Euskal Herri osoko euskaltzaleen laguntza dugula sentitzea, eta garrantzitsua da baita ere hemengo jendeari erakustea euskara ez dela Iparraldeko kontua bakarrik.”

aretoa irekiko dugu ikuskizunak emateko. Kanpoan den haurren txokoan zarata gehiegi izaten da zenbait ikuskizun emateko, eta areto horretan isiltasuna izango dute. ‘Lodikroko’ (urte batetik sei urtera bitarteko umeei zuzendua den musika eta dantza ikuskizuna),

txotxongiloak eta Xan Errotabehere kontalariaren istorio bat, horiek izango dira haurrek ikusi ahal izango dituztenak. Arratsaldeko ordu bietan hasiko da ‘Lodrikroko’, hiruetan txotxongiloak, lauretan berriro ‘Lodikroko’, eta bostetan kontalaria”, jarraitu zuen koordinatzaileak. Aurten ez dute gazteentzako gune berezi bat ezarriko. Antolatzaileek nahiago izan dute hiru agertokietan musika motak nahastea. “Ez dugu nahi gazteak leku batean pilatzerik. Hobea dela uste dugu ibilbidean barrena ere ibil daitezen. Hiru agertokitan jarriko ditugu kontzertuak eta laugarrenean ikuskizunak: dantza, zirkoa eta beste hainbat. Kanpoko musika ekartzen ere saiatzen gara. Iaz Celtas Cortos taldea ekarri genuen. Aurten Okzitaniatik datorren talde ibiltari bat izango dugu ibilbidean barrena, eta euskal musika eta kubatarra nahasten dituen Danba taldeak ere emanaldia egingo du”, erantsi zuen Estellek. Pib all Star, Neguri Gorriak eta Sagarroi izango dira Nafarroa gunean; Izarrak, Hurmurau, Kerobia, The Sparteens, Willys Dumond eta Samain Lapurdi gunean; Amaia Riouspeyrous, Alurr dantza

EGITARAUA ABERATSA AURTENGOA ERE. MUSIKA, KANTUA, DANTZA, UMEENTZAKO IKUSKIZUNAK. DENETIK, DENENTZAT. BAZKARITAKO PAELLA, ZIKIROA, SAGARDOTEGI MENUA, BOKATAK, TALOAK. UGARI.

URTENGO HERRI URRATSEN BILDU DEN DIRUA BIDARTEN IKASTOLA BAT SORTZEKO ERABILIKO DA. “Herriko euskaltzale batek lurra eman, eta Ikastolen Egoitzak prefabrikatu bat jarriko du, bertan ama eskola abian jartzeko. Gerora, urte batzuk igaro ondoren, Lehen Hezkuntzako gelak ireki beharko dira. Momentuz, hamar familiak eman dute izena. Hiriburun ikastola ireki genuelarik ere, kopuru horrekin abiatu ziren, eta orain badituzte 50 bat ikasle”, esan zigun Estelle Goñik, Herri Urratsen

A

Ikastola173

15


iparraldea:

Hego Euskal Herritik jendea joateko deia egin dute antolatzaileek

Maiatzaren 10ean Senpereko lakuaren bueltan aurten egingo den Herri Urratsen helburua Bidarten irailean zabalduko den ikastola berriarentzat dirua biltzea izango da. Aldi berean Seaskak antolatzen duen festak, Hego eta Ipar Euskal Herriko euskaltzaleak biltzeko ere balio du, bai eta ikastolena Euskal Herri osoko proiektua dela agerian uzteko ere.

BIDARTEN IKASTOLA ZABALTZEKO IZANGO DA AURTENGO HERRI URRATS

HERRI I R HERRI R E H URRATS S T A URRATS R UR 14

Ikastola173 · apirila 2009

koordinatzaileak. Ipar Euskal Herriko ikastolen arduradunek egiten dituzten gutxi gorabeherako kontaketen arabera, 50.000 eta 70.000 artekoa da Senpereko lakura egun horretan joaten den jende kopurua. “Jende kopuru hori finkatu egin da azken urteotan, eta diru sarreretan ere ikusten dugu hori. Bost bat urtez kopurua goraka joan zen,

baina orain bi urte goia jo, eta geroztik hor mantentzen da. Bertako jendea da festa honetan nagusi. Hori lortu dugu eta pozgarria da, baina Hegoaldeko jendea berriro

animatu nahi genuke hona etortzera; ikastolen festa da, eta ikastolak Euskal Herri osokoak direla erakutsi nahi dugu. Seaskarentzat garrantzitsua da Euskal Herri osoko euskaltzaleen laguntza dugula sentitzea, eta garrantzitsua da baita ere hemengo jendeari erakustea euskara ez dela Iparraldeko kontua bakarrik”, jarraitu zuen Estellek. HAURRENTZAKO ARETOA Berrikuntzarik ere izango da aurtengo edizioan. “Haurren txokoa berrantolatu genuen iaz. Ume txikiekin zetozen amentzat, bularra eman, biberoia berotu edo haurra aldatzeko lekua jarri genuen eta arrakasta izan zuen. Hori mantendu egingo dugu, eta haurren txokotik hurbil den etxe batean (eguerdiko harrera ofiziala egiten den berean)

“Seaskarentzat garrantzitsua da Euskal Herri osoko euskaltzaleen laguntza dugula sentitzea, eta garrantzitsua da baita ere hemengo jendeari erakustea euskara ez dela Iparraldeko kontua bakarrik.”

aretoa irekiko dugu ikuskizunak emateko. Kanpoan den haurren txokoan zarata gehiegi izaten da zenbait ikuskizun emateko, eta areto horretan isiltasuna izango dute. ‘Lodikroko’ (urte batetik sei urtera bitarteko umeei zuzendua den musika eta dantza ikuskizuna),

txotxongiloak eta Xan Errotabehere kontalariaren istorio bat, horiek izango dira haurrek ikusi ahal izango dituztenak. Arratsaldeko ordu bietan hasiko da ‘Lodrikroko’, hiruetan txotxongiloak, lauretan berriro ‘Lodikroko’, eta bostetan kontalaria”, jarraitu zuen koordinatzaileak. Aurten ez dute gazteentzako gune berezi bat ezarriko. Antolatzaileek nahiago izan dute hiru agertokietan musika motak nahastea. “Ez dugu nahi gazteak leku batean pilatzerik. Hobea dela uste dugu ibilbidean barrena ere ibil daitezen. Hiru agertokitan jarriko ditugu kontzertuak eta laugarrenean ikuskizunak: dantza, zirkoa eta beste hainbat. Kanpoko musika ekartzen ere saiatzen gara. Iaz Celtas Cortos taldea ekarri genuen. Aurten Okzitaniatik datorren talde ibiltari bat izango dugu ibilbidean barrena, eta euskal musika eta kubatarra nahasten dituen Danba taldeak ere emanaldia egingo du”, erantsi zuen Estellek. Pib all Star, Neguri Gorriak eta Sagarroi izango dira Nafarroa gunean; Izarrak, Hurmurau, Kerobia, The Sparteens, Willys Dumond eta Samain Lapurdi gunean; Amaia Riouspeyrous, Alurr dantza

EGITARAUA ABERATSA AURTENGOA ERE. MUSIKA, KANTUA, DANTZA, UMEENTZAKO IKUSKIZUNAK. DENETIK, DENENTZAT. BAZKARITAKO PAELLA, ZIKIROA, SAGARDOTEGI MENUA, BOKATAK, TALOAK. UGARI.

URTENGO HERRI URRATSEN BILDU DEN DIRUA BIDARTEN IKASTOLA BAT SORTZEKO ERABILIKO DA. “Herriko euskaltzale batek lurra eman, eta Ikastolen Egoitzak prefabrikatu bat jarriko du, bertan ama eskola abian jartzeko. Gerora, urte batzuk igaro ondoren, Lehen Hezkuntzako gelak ireki beharko dira. Momentuz, hamar familiak eman dute izena. Hiriburun ikastola ireki genuelarik ere, kopuru horrekin abiatu ziren, eta orain badituzte 50 bat ikasle”, esan zigun Estelle Goñik, Herri Urratsen

A

Ikastola173

15


taldea, Mutxikoak, Danba, Watson, Trikidantz eta Mikel Hats Araba gunean eta Capoeira Brasil, Zurbeltz, Kukai dantza taldea (“Soka” ikuskizunarekin), Debote Enbote ea Begirunea Gipuzkoa gunean. Kukai dantza taldeak “Soka” ikuskizuna erakutsiko du Senperen.

16

Xibak Euskal Herri osoko ikastoletako partaidetzarekin jaialdia egingo du arratsaldeko ordu batean, eta arratsalde osoan jarraituko dute haurrekin jokoak egiten. ANTOLAKETA ETA MUNTAIA Sei laguneko talde batek (bulegoak) darama Herri

Urratsen antolaketaren ardura. Serge Zudaire da lehendakaria, Alain Boscq da lehendakariordea, diruzainak Patxi Etxebarne eta Beñat Hiriart-Urruty, idazkaria Dominika Ortuno eta Jakes Irazoki dira Herri Urratsen Bulegoa osatzen dutenak. Seaskako Bulegotik Mertxe Galañenak hartzen du parte taldean.

EZKERRETIK HASITA: SERGE ZUDAIRE LEHENDAKARIA, DOMINIKA ORTUNO, ESTELLE GOÑI, ALAIN BOSCQ, PATXI ETXEBARNE ETA BEÑAT HIRIART-URRUTY HERRI URRATS ELKARTEKO BULEGOKIDEAK, ZAPIAIN SAGARDOTEGIAN EGINDAKO BILERAN.

herri·urratshaizea·alde·baita

iks

"Ikastola edo elkarte orori zera eskatuko genioke: mesedez autobusak antola dezaten Senperera iristeko. Honela trafikoa arinagoa izango da batetik; eta bestetik, jende multzo handiagoa bilduko dugu Iparraldeko ikastolen alde!"

“Irailetik ekainera hilean behin edo bitan biltzen da talde hau. Bestalde, Seaskako ikastola bakoitzak ordezkari bana du Herri Urratseko administrazio kontseiluan, eta kontseilu honek erabakitzen ditu urteko lehentasunak. Gero, Ikastolen Kontseiluak festaren etekinak nola

banatu erabakitzen du”, adierazi zuen Estellek. Lanik gogorrena Logistika Batzordeak hartzen du bere gain eguna hurbildu ahala. “Astebete lehenago hasten dira ibilbidean zubia ezarriz beren lana egiten, eta bezperan agertokiak muntatuz bukatzen dute. Hamar bat laguneko taldea da. Eta biharamunean, astelehenean, berriro dena askatu, bildu eta eraman behar izaten dute. Hamar lagun hauek talde txikiagotan banatu eta Herri Urrats egunean ibilbidearen zati bana zaintzen dute, zerbait falta denean eskatu eta arazoak sortzen badira konponduz”, esan zuen Estelle Goñik. Herri Urratseko Bulegoko kideek urtero Zapiain sagardotegira egiten dute bisita. Zapiain da urtero ibilbidean sagardotegia antolatzen duena, eta taldeko kideek Astigarragan afari bat egiteko ohitura dute, Zapiainek gonbidatuta.•

BIDART TENDRÁ UNA IKASTOLA

BIDART AURA SON IKASTOLA

La recaudación de la edición de este año del Herri Urrats servirá para abrir una ikastola en Bidart, un prefabricado que se instalará en unos terrenos cedidos por un euskaltzale de la localidad. La fiesta contará con un nutrido programa de grupos musicales que se alternarán en los tres escenarios del recorrido,

L’argent récolté à l’occasion de Herri Urrats 2009 permettra d’ouvrir une ikastola à Bidart, un préfabriqué qui sera installé sur un terrain cédé par un euskaltzale de la commune. Un programme riche a été concocté avec des groupes de musique qui se succèderont sur les trois scènes du parcours et un

Ikastola173 · apirila 2009

mezclando los géneros, evitando así que los jóvenes se concentren, como lo hacían habitualmente, en un área destinado para ellos, y puedan moverse por todo el recorrido. Los más pequeños contarán con un espacio cerrado, donde se ofrecerán tres espectáculos durante la tarde.

mélange des genres afin que les jeunes ne soient pas concentrés sur un seul site et effectuent le tour complet du circuit. Les plus petits auront leur espace et pourront assister à trois spectacles durant l’après-midi.


taldea, Mutxikoak, Danba, Watson, Trikidantz eta Mikel Hats Araba gunean eta Capoeira Brasil, Zurbeltz, Kukai dantza taldea (“Soka” ikuskizunarekin), Debote Enbote ea Begirunea Gipuzkoa gunean. Kukai dantza taldeak “Soka” ikuskizuna erakutsiko du Senperen.

16

Xibak Euskal Herri osoko ikastoletako partaidetzarekin jaialdia egingo du arratsaldeko ordu batean, eta arratsalde osoan jarraituko dute haurrekin jokoak egiten. ANTOLAKETA ETA MUNTAIA Sei laguneko talde batek (bulegoak) darama Herri

Urratsen antolaketaren ardura. Serge Zudaire da lehendakaria, Alain Boscq da lehendakariordea, diruzainak Patxi Etxebarne eta Beñat Hiriart-Urruty, idazkaria Dominika Ortuno eta Jakes Irazoki dira Herri Urratsen Bulegoa osatzen dutenak. Seaskako Bulegotik Mertxe Galañenak hartzen du parte taldean.

EZKERRETIK HASITA: SERGE ZUDAIRE LEHENDAKARIA, DOMINIKA ORTUNO, ESTELLE GOÑI, ALAIN BOSCQ, PATXI ETXEBARNE ETA BEÑAT HIRIART-URRUTY HERRI URRATS ELKARTEKO BULEGOKIDEAK, ZAPIAIN SAGARDOTEGIAN EGINDAKO BILERAN.

herri·urratshaizea·alde·baita

iks

"Ikastola edo elkarte orori zera eskatuko genioke: mesedez autobusak antola dezaten Senperera iristeko. Honela trafikoa arinagoa izango da batetik; eta bestetik, jende multzo handiagoa bilduko dugu Iparraldeko ikastolen alde!"

“Irailetik ekainera hilean behin edo bitan biltzen da talde hau. Bestalde, Seaskako ikastola bakoitzak ordezkari bana du Herri Urratseko administrazio kontseiluan, eta kontseilu honek erabakitzen ditu urteko lehentasunak. Gero, Ikastolen Kontseiluak festaren etekinak nola

banatu erabakitzen du”, adierazi zuen Estellek. Lanik gogorrena Logistika Batzordeak hartzen du bere gain eguna hurbildu ahala. “Astebete lehenago hasten dira ibilbidean zubia ezarriz beren lana egiten, eta bezperan agertokiak muntatuz bukatzen dute. Hamar bat laguneko taldea da. Eta biharamunean, astelehenean, berriro dena askatu, bildu eta eraman behar izaten dute. Hamar lagun hauek talde txikiagotan banatu eta Herri Urrats egunean ibilbidearen zati bana zaintzen dute, zerbait falta denean eskatu eta arazoak sortzen badira konponduz”, esan zuen Estelle Goñik. Herri Urratseko Bulegoko kideek urtero Zapiain sagardotegira egiten dute bisita. Zapiain da urtero ibilbidean sagardotegia antolatzen duena, eta taldeko kideek Astigarragan afari bat egiteko ohitura dute, Zapiainek gonbidatuta.•

BIDART TENDRÁ UNA IKASTOLA

BIDART AURA SON IKASTOLA

La recaudación de la edición de este año del Herri Urrats servirá para abrir una ikastola en Bidart, un prefabricado que se instalará en unos terrenos cedidos por un euskaltzale de la localidad. La fiesta contará con un nutrido programa de grupos musicales que se alternarán en los tres escenarios del recorrido,

L’argent récolté à l’occasion de Herri Urrats 2009 permettra d’ouvrir une ikastola à Bidart, un préfabriqué qui sera installé sur un terrain cédé par un euskaltzale de la commune. Un programme riche a été concocté avec des groupes de musique qui se succèderont sur les trois scènes du parcours et un

Ikastola173 · apirila 2009

mezclando los géneros, evitando así que los jóvenes se concentren, como lo hacían habitualmente, en un área destinado para ellos, y puedan moverse por todo el recorrido. Los más pequeños contarán con un espacio cerrado, donde se ofrecerán tres espectáculos durante la tarde.

mélange des genres afin que les jeunes ne soient pas concentrés sur un seul site et effectuent le tour complet du circuit. Les plus petits auront leur espace et pourront assister à trois spectacles durant l’après-midi.


bizkaia:

MENDI IBILALDIA GALDAKAON Eguzkiaz eta parajearen berdeaz gozatzeko eguna antolatu du Eguzkibegik

IBILALDIA A I D L A IBIL

Eguzkibegi ikastola leku eguzkitsu batean dago, Galdakaoko Egia auzoan. Ibilaldian. Herria behean utzi eta eguzki bila mendi aldera joko dute maiatzaren 31n egingo duten Bilbondon utzi; Bilbotik eta inguruetatik datozenak Boluetako metroan atera daitezke, ala autoz joanez gero Donostia aldetik doazenek, berriz, Erletxesen utzi beharko dute autoa. Bi puntu horietatik trenak eta lantzaderak izango dira ibilbidera.

EZKERRETIK HASITA: AINHOA MORENO, KOLDO NIEMBRO -BIEKO KOORDINATZAILEAK- ETA ITZIAR MAÑAS IKASTOLAKOA, HAU BERE ALABATXOA BESOETAN DUELA, IKASTOLAKO PATIOAN IBILALDIA AURKEZTEN.

Txorierriko herri gehienek omen dute abere edo hegazti baten goitizena. Batekoak akerrak dira, bestekoak saguzarrak. Galdakoztarrak mozoloak (hontzak) omen dira. Horren lekuko Piku, gure Ibilaldiko maskota.

ITZIAR MAÑAS, GALDAKAOKO EGUZKIBEGIK AURTEN ANTOLATUKO DUEN IBILALDIAREN KOORDINATZAILEA, IKASLE OHIA DA ETA LAU SEME-ALABAREN AMA. Jendearekin esku ona eta gauzak kudeatzen gaitasuna zuelako aukeratu zuten kargu horretarako, eta lana gustura egiten dutenen alaitasuna transmititzen du. “Itxoin ezazue minutu bat. K-2000koak etorri dira grabatu nahi dugun spota prestatzera eta segituan naiz zuekin”, esan zigun. K-2000 ekoizpen etxeak Galdakaon du egoitza, eta bertako arduradunek spota doan egiteko borondatea erakutsi dute. Eguzkibegik 600 ikasle pasa ditu, 0-16 urte bitartekoak. Galdakaok

I

31.000 bizilagun ditu. Orain bi urte bete zituen ikastolak 40 urte. Itziar Mañas hirugarren promoziokoa da, eta nostalgia puntu batekin gogoratzen ditu ikastolaren lehen urteak, orain Egia auzoan duen egoitza handi eta argitsu hori egin aurretik ezagutu zituzten etxape eta etxebizitzak. Liburu batean bildu dute ikastolaren ibilbide luze hori. Ibilaldiko egitarauaren barruan aurkeztuko dute liburua DVDarekin batean. MOZOLO BATEN IRUDIA Txorierriko herri gehienek omen dute abere edo hegazti baten goitizena. Batekoak akerrak dira, bestekoak saguzarrak. Galdakoztarrak mozoloak (hontzak) omen dira.

Horren lekuko, hegazti horren eskultura bat ere ikus daiteke herrian, Zabalea kaleko lorategi batean. Orain hamazazpi bat urte, Ibilaldia egiteko eskaera egin zutelarik, mozolo baten irudia diseinatu zuten logotzat Eguzkibegikoek, eta Piku izenez bataiatu zuten. Irudi hori berreskuratu dute. “Hemengo ikasle bik egin zuten irudia, eta geroztik ikastolak bere egin zuen. Bertako haurrek oso ondo ezagutzen duten pertsonaia da Piku. Beti aurpegiratu izan zaigu galdakoztarroi gautxoriak izatea. Ez da fama bakarrik; parranda gustuko dugu eta herri inguruan mozolo asko bizi da”, hasi zen kontatzen Itziar Mañas. Kantaren letra ikastolako ikasle ohi den

Arkaitz Estiballes bertsolariak egin du, eta herriko rock metal talde batek, Biok taldeak, egin du kanta. “Batzorde bakoitza bere aldetik aritzen da lanean, eta bakoitzak bestearen berri jakiteko bilera orokor bat antolatu genuen eta orduan egin genuen kantaren aurkezpena”, gogoratu zuen Itziarrek. SEI KILOMETRO ETA ERDI Ikastola dagoen Egia auzoa eta Andra Mari eliza dagoen Elexalde auzoa elkartzen ditu ibilbideak, baina mendi aldera, Basabe auzo alderaino igotzen da. “Herri barrutik abiatzen da ibilbidea, Udaletxearen paretik, eta kilometro eskas egiten du herri barruan, Iturrondo plaza eta Muguru

parkea zeharkatuz; A-8aren azpitik igaro, eta Usargoti paretik mendi aldera jotzen du, Belategietatik barrena berriro Egia auzora jaisteko. Hor dago ikastola. Hortik K.2000 enpresaren paretik berriro mendi aldera jotzen du, segidan Elexaldera jaisteko. Hor dago Andra Mari eliza, XIII. mendekoa, nahiz eta XVI. mendean berritua eman zioten. Hortik gertu jarriko dugu gazte gunea”, jarraitu zuen Itziarrek. Ibilbideak sei gune izango ditu. Egitarauaren barruan kontzertu, emanaldi eta ikuskizunak ugari dira: Euskalteleko tailerrak, Naturgaseko globoa, Eroski eta Kaikuko jolasak, bertsolariak, dantzak, ipuin kontalaria, pailazoak… Eusko Label tomatea entsaladan eta txahal errea

18

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

19


bizkaia:

MENDI IBILALDIA GALDAKAON Eguzkiaz eta parajearen berdeaz gozatzeko eguna antolatu du Eguzkibegik

IBILALDIA A I D L A IBIL

Eguzkibegi ikastola leku eguzkitsu batean dago, Galdakaoko Egia auzoan. Ibilaldian. Herria behean utzi eta eguzki bila mendi aldera joko dute maiatzaren 31n egingo duten Bilbondon utzi; Bilbotik eta inguruetatik datozenak Boluetako metroan atera daitezke, ala autoz joanez gero Donostia aldetik doazenek, berriz, Erletxesen utzi beharko dute autoa. Bi puntu horietatik trenak eta lantzaderak izango dira ibilbidera.

EZKERRETIK HASITA: AINHOA MORENO, KOLDO NIEMBRO -BIEKO KOORDINATZAILEAK- ETA ITZIAR MAÑAS IKASTOLAKOA, HAU BERE ALABATXOA BESOETAN DUELA, IKASTOLAKO PATIOAN IBILALDIA AURKEZTEN.

Txorierriko herri gehienek omen dute abere edo hegazti baten goitizena. Batekoak akerrak dira, bestekoak saguzarrak. Galdakoztarrak mozoloak (hontzak) omen dira. Horren lekuko Piku, gure Ibilaldiko maskota.

ITZIAR MAÑAS, GALDAKAOKO EGUZKIBEGIK AURTEN ANTOLATUKO DUEN IBILALDIAREN KOORDINATZAILEA, IKASLE OHIA DA ETA LAU SEME-ALABAREN AMA. Jendearekin esku ona eta gauzak kudeatzen gaitasuna zuelako aukeratu zuten kargu horretarako, eta lana gustura egiten dutenen alaitasuna transmititzen du. “Itxoin ezazue minutu bat. K-2000koak etorri dira grabatu nahi dugun spota prestatzera eta segituan naiz zuekin”, esan zigun. K-2000 ekoizpen etxeak Galdakaon du egoitza, eta bertako arduradunek spota doan egiteko borondatea erakutsi dute. Eguzkibegik 600 ikasle pasa ditu, 0-16 urte bitartekoak. Galdakaok

I

31.000 bizilagun ditu. Orain bi urte bete zituen ikastolak 40 urte. Itziar Mañas hirugarren promoziokoa da, eta nostalgia puntu batekin gogoratzen ditu ikastolaren lehen urteak, orain Egia auzoan duen egoitza handi eta argitsu hori egin aurretik ezagutu zituzten etxape eta etxebizitzak. Liburu batean bildu dute ikastolaren ibilbide luze hori. Ibilaldiko egitarauaren barruan aurkeztuko dute liburua DVDarekin batean. MOZOLO BATEN IRUDIA Txorierriko herri gehienek omen dute abere edo hegazti baten goitizena. Batekoak akerrak dira, bestekoak saguzarrak. Galdakoztarrak mozoloak (hontzak) omen dira.

Horren lekuko, hegazti horren eskultura bat ere ikus daiteke herrian, Zabalea kaleko lorategi batean. Orain hamazazpi bat urte, Ibilaldia egiteko eskaera egin zutelarik, mozolo baten irudia diseinatu zuten logotzat Eguzkibegikoek, eta Piku izenez bataiatu zuten. Irudi hori berreskuratu dute. “Hemengo ikasle bik egin zuten irudia, eta geroztik ikastolak bere egin zuen. Bertako haurrek oso ondo ezagutzen duten pertsonaia da Piku. Beti aurpegiratu izan zaigu galdakoztarroi gautxoriak izatea. Ez da fama bakarrik; parranda gustuko dugu eta herri inguruan mozolo asko bizi da”, hasi zen kontatzen Itziar Mañas. Kantaren letra ikastolako ikasle ohi den

Arkaitz Estiballes bertsolariak egin du, eta herriko rock metal talde batek, Biok taldeak, egin du kanta. “Batzorde bakoitza bere aldetik aritzen da lanean, eta bakoitzak bestearen berri jakiteko bilera orokor bat antolatu genuen eta orduan egin genuen kantaren aurkezpena”, gogoratu zuen Itziarrek. SEI KILOMETRO ETA ERDI Ikastola dagoen Egia auzoa eta Andra Mari eliza dagoen Elexalde auzoa elkartzen ditu ibilbideak, baina mendi aldera, Basabe auzo alderaino igotzen da. “Herri barrutik abiatzen da ibilbidea, Udaletxearen paretik, eta kilometro eskas egiten du herri barruan, Iturrondo plaza eta Muguru

parkea zeharkatuz; A-8aren azpitik igaro, eta Usargoti paretik mendi aldera jotzen du, Belategietatik barrena berriro Egia auzora jaisteko. Hor dago ikastola. Hortik K.2000 enpresaren paretik berriro mendi aldera jotzen du, segidan Elexaldera jaisteko. Hor dago Andra Mari eliza, XIII. mendekoa, nahiz eta XVI. mendean berritua eman zioten. Hortik gertu jarriko dugu gazte gunea”, jarraitu zuen Itziarrek. Ibilbideak sei gune izango ditu. Egitarauaren barruan kontzertu, emanaldi eta ikuskizunak ugari dira: Euskalteleko tailerrak, Naturgaseko globoa, Eroski eta Kaikuko jolasak, bertsolariak, dantzak, ipuin kontalaria, pailazoak… Eusko Label tomatea entsaladan eta txahal errea

18

Ikastola173 · apirila 2009

Ikastola173

19


ibilaldiagerizpetik·eguzki·begire

ARROPA POLITA AURTENGOA. BURU BELARRI ARI DIRA SALTZEN. GALDAKAOKO MUGURU PLAZAN DAGO DENDA ZABALIK. IBILALDI EGUNEAN BI PUNTUTAN SALGAI IZANGO DA MATERIALA: DENDAN ZEIN IKASTOLAN.

iks

eskainiko dira Mugurun; Luma Gorri oilaskoa, paella eta Kaikuren postreak, aldiz, Ikastolako gunean. Basauriko Sustraia taldea talotan arituko da lanean. Lekuan lekuko ikastolak koordinatzailea izendatzen badu ere, Bizkaiko Ikastola Elkartearen izenean Koldo Niembrok eta Ainhoa Morenok ere hartzen dute parte antolaketan. Ainhoak kontatu zigunez, aurten ere omenaldiaren ekitaldia izango dugu, eta bertan sukaldaritza omenduko da, sorpresaz beteriko ekitaldi hunkigarria. BOLUETAKO METROA ETA TRENA Eguzkibegik inoiz ez duenez Ibilaldirik antolatu, gurasoak jo eta ke ari dira

20

Ikastola173 · apirila 2009

lan egiten. “Lanak banatuz joan gara eta ilusio handiarekin ikusi ditut. Asteburuetan ere lanean ikusten dut jendea hemen. Jendea oso sartuta dago”, jarraitu zuen Itziarrek. Galdakaok sarrera erosoak ditu bertara iristeko. Bilbotik eta inguruetatik datozenentzat Boluetako metroan atera eta trenak izango ditu etengabe ibilbidera hurbiltzeko, bospasei kilometro bakarrik baitaude. Bi aparkaleku handi jarriko dira, bata Bilbondon eta Erletxesen bestea, eta horietatik lantzaderak ibiliko dira atsedenik gabe jendea garraiatzen. Eta errepidearen norabide bat itxiko dute autobusak aparkatzeko.

Bi aparkaleku handi jarriko dira, bata Bilbondon eta Erletxesen bigarrena, eta horietatik lantzaderak ibiliko dira atsedenik gabe jendea garraiatzen. Eta errepidearen norabide bat itxiko dute autobusak aparkatzeko.

UDALAREN LANKIDETZA Hasiera-hasieratik izan dute Eguzkibegikoek Udalaren laguntza. “Guk aukeratu dugun ibilbidea Udalak ‘ibilbide berde’ moduan izendatzeko asmoa zuen eta, hori dela-eta, egin behar diren konponketa guztiak egingo ditu. Benetan fin ari da lanean”, jarraitu zuen Itziarrek. Aterako den diruarekin ikastolako eraikinari berritu bat eman nahi diote. “Sarrerako harmailak, leihoak, haurtzaindegiko gelak, etxe osoari errepasoa eman nahi diogu. Oso eraikin ederra eta argitsua da, baina 1978an egin zen, eta ukitu batzuk eman badizkiogu ere, edertu baten premian dago”, esan zuen Koldok.•

UN IBILALDIA ACCESIBLE A TODOS La cercanía del Bilbo (el metro de Bolueta queda a pocos kilómetros del circuito) y los accesos por la A-8 y la Gasteiz-Bilbo auguran una asistencia masiva al Ibilaldia que por primera vez organiza la ikastola Eguzkibegi de Galdakao el último día de mayo. Ha sido el propio ayuntamiento de la localidad quien ha acondicionado el circuito, que con posterioridad se utilizará como “ruta verde”, por los valores paisajísticos que contiene. Con el dinero recaudado remozarán el vistoso edificio de la ikastola, construido hace 31 años.

UN IBILALDIA ACCESSIBLE À TOUS La proximité de Bilbo (le métro de Bolueta passe à quelques kilomètres du circuit) et les possibilités d’accès par l’autoroute A-8 et la route nationale GasteizBilbo laissent présager une participation massive à l’Ibilaldia organisé le 31 mai prochain et pour la première fois par l’ikastola Eguzkibegi de Galdakao. La municipalité de Galdakao a elle-même dessiné le parcours qui deviendra par la suite «route verte» du fait de ses caractéristiques paysagères. Le bénéfice de la journée servira à rénover le bâtiment de l’ikastola construit il y a 31 ans.


ibilaldiagerizpetik·eguzki·begire

ARROPA POLITA AURTENGOA. BURU BELARRI ARI DIRA SALTZEN. GALDAKAOKO MUGURU PLAZAN DAGO DENDA ZABALIK. IBILALDI EGUNEAN BI PUNTUTAN SALGAI IZANGO DA MATERIALA: DENDAN ZEIN IKASTOLAN.

iks

eskainiko dira Mugurun; Luma Gorri oilaskoa, paella eta Kaikuren postreak, aldiz, Ikastolako gunean. Basauriko Sustraia taldea talotan arituko da lanean. Lekuan lekuko ikastolak koordinatzailea izendatzen badu ere, Bizkaiko Ikastola Elkartearen izenean Koldo Niembrok eta Ainhoa Morenok ere hartzen dute parte antolaketan. Ainhoak kontatu zigunez, aurten ere omenaldiaren ekitaldia izango dugu, eta bertan sukaldaritza omenduko da, sorpresaz beteriko ekitaldi hunkigarria. BOLUETAKO METROA ETA TRENA Eguzkibegik inoiz ez duenez Ibilaldirik antolatu, gurasoak jo eta ke ari dira

20

Ikastola173 · apirila 2009

lan egiten. “Lanak banatuz joan gara eta ilusio handiarekin ikusi ditut. Asteburuetan ere lanean ikusten dut jendea hemen. Jendea oso sartuta dago”, jarraitu zuen Itziarrek. Galdakaok sarrera erosoak ditu bertara iristeko. Bilbotik eta inguruetatik datozenentzat Boluetako metroan atera eta trenak izango ditu etengabe ibilbidera hurbiltzeko, bospasei kilometro bakarrik baitaude. Bi aparkaleku handi jarriko dira, bata Bilbondon eta Erletxesen bestea, eta horietatik lantzaderak ibiliko dira atsedenik gabe jendea garraiatzen. Eta errepidearen norabide bat itxiko dute autobusak aparkatzeko.

Bi aparkaleku handi jarriko dira, bata Bilbondon eta Erletxesen bigarrena, eta horietatik lantzaderak ibiliko dira atsedenik gabe jendea garraiatzen. Eta errepidearen norabide bat itxiko dute autobusak aparkatzeko.

UDALAREN LANKIDETZA Hasiera-hasieratik izan dute Eguzkibegikoek Udalaren laguntza. “Guk aukeratu dugun ibilbidea Udalak ‘ibilbide berde’ moduan izendatzeko asmoa zuen eta, hori dela-eta, egin behar diren konponketa guztiak egingo ditu. Benetan fin ari da lanean”, jarraitu zuen Itziarrek. Aterako den diruarekin ikastolako eraikinari berritu bat eman nahi diote. “Sarrerako harmailak, leihoak, haurtzaindegiko gelak, etxe osoari errepasoa eman nahi diogu. Oso eraikin ederra eta argitsua da, baina 1978an egin zen, eta ukitu batzuk eman badizkiogu ere, edertu baten premian dago”, esan zuen Koldok.•

UN IBILALDIA ACCESIBLE A TODOS La cercanía del Bilbo (el metro de Bolueta queda a pocos kilómetros del circuito) y los accesos por la A-8 y la Gasteiz-Bilbo auguran una asistencia masiva al Ibilaldia que por primera vez organiza la ikastola Eguzkibegi de Galdakao el último día de mayo. Ha sido el propio ayuntamiento de la localidad quien ha acondicionado el circuito, que con posterioridad se utilizará como “ruta verde”, por los valores paisajísticos que contiene. Con el dinero recaudado remozarán el vistoso edificio de la ikastola, construido hace 31 años.

UN IBILALDIA ACCESSIBLE À TOUS La proximité de Bilbo (le métro de Bolueta passe à quelques kilomètres du circuit) et les possibilités d’accès par l’autoroute A-8 et la route nationale GasteizBilbo laissent présager une participation massive à l’Ibilaldia organisé le 31 mai prochain et pour la première fois par l’ikastola Eguzkibegi de Galdakao. La municipalité de Galdakao a elle-même dessiné le parcours qui deviendra par la suite «route verte» du fait de ses caractéristiques paysagères. Le bénéfice de la journée servira à rénover le bâtiment de l’ikastola construit il y a 31 ans.


iks

PROIEKTUA IKASTOLETAN, eta hauetatik euskal gizartean euskal jolas, joko eta kirolak euskaldun heziketara ekartzeko eta indartzeko tresna da. Ikaspilota, Ikasarrauna, Herri kirolak eta hamaika proiektu atal garatu izan dira azken bi hamarkadetan zehar. Ikasturte honetan bi proiektu atal berri jarri dira abian Xibaren baitan: “Orekaz” izenekoa ikastorduetan, eta “Gozatuz” deiturikoa ikastorduetatik kanpo.

X I B A

OINKETA ORDUETAN LANTZEKOA DA “OREKAZ”. Ikasturte osoko egitaraua eta material didaktiko aproposak dituzte eta Soinketako irakasleek eramaten dute. “Gozatuz”, aldiz, eskola-kirolaren kudeaketan gurasoei protagonismoa emateko da, haiek galtzen ari ziren partaidetza berreskuratzeko asmoz. Bi proiektuak elkarren osagarri dira. “Azken urteotan gurasoek beste batzuen eskuetan utzi izan dute beren haurrak kiroletan hezteko ardura. Haurrak eramatera joaten dira eta ekitaldiak bukatzen direnean berriro haurrak hartzen dituzte; eta hor bukatzen da beren lana. Badakigu gurasoak ere lanpeturik bizi direla eta zaila izango dela hasiera batean, baina oso aberasgarria iruditzen zaigu gurasoak kirol heziketan inplikatzea. Hiru ikastolatan jarri dugu martxan ‘Gozatuz’ proiektu atala. Oionen eta Vianan ari dira jadanik lanean, eta DonibaneLohizunen hirugarren hiruhilabetekoan hasiko dira”, esan zigun Ellande Alfarok, Mikel Egibarren ordez Xiba proiektuaren ardura daramanak.

S

22

Ikastola173 · apirila 2009

Proiektuak urteko egutegi bat proposatzen du. “Urteko egitaraua osatu ahal izateko materiala prestaturik dugu. Ez du kirol bat hartu eta hori lantzen. Ingurumen fisikoarekin lotutako saioak antolatzen ditugu hiru espaziotan: lehorrean egin daitezkeenak (orientazioa, mendi ibilaldiak, bizikleta eta eskalada, batzuk aipatzearren), elurra (irristaketa eta elurraren inguruko jarduerak) eta ura (arrauna, igeriketa etab). Hiru jarduera multzo ditu, beraz, baina proiektuak badu beste ardatz bat, gure kulturaren inguruan egituratzen dena, eta hor sartzen ditugu dantza, antzerkia eta antzekoak. Inauterietan garbi dago dantzak leku handia izango duela eta baita udan ere, plazetako dantzak erakusten baititugu. Euskal jolas eta jokoei ematen zaie leku nagusia (pilotaren hainbat molde, eta zaharrena izan daitekeen bote luzea, sokatira, toka, ziba eta beste hainbat), baina horrek ez du esan nahi kanpotik etorritakoak baztertzen ditugunik. Futbola, saski-baloia edo esku-baloiarekin batean Kataluniakoak, Irlandakoak

edo nonahikoak ezagutuko egokitzen dute. Xibak badu ikastola zein eskoletako ditugu”, jarraitu zuen Nazio Mintegia deitzen irakasleak. Gehienak Ellande Alfarok. Euskal duten eztabaida gune bat. soinketako irakasleak Curriculumak lantzen dituen Urtean pare bat aldiz dira.• bost konpetentzietatik beste elkartzen dira Xibako zazpi azpi-konpetentzia atera langileak eta eta lantzen ditu Xibak. Emozioen lanketa, komunikazioa, GORPUZ HEZIKETA SAIOETARAKO ziurgabeta- IKASTORDUETAN EGITEN DIREN AINTZEN EKO PROGRAMAZIO OSOA ESK URT ETA Z”, suna PROIEKTUA DA “OREKA ekin hasi, eta jolas eko lantz sioa kohe eta utu gainditzeko DU. “Irailean taldekideek elkar ezag . tuz, urte osoko egitaraua landu dugu ekainean San Juan suarekin buka jarduerak rra, elurra eta ura) joko (leho ko ueta erem hiru o ktuk Egitarauak ‘Gozatuz’ proie erabiltzen oekin lotura duten euskal kulturaren eta jarduerak lantzen ditu, eta urtar sleen dituzte, esate prestatu dugu horretarako, eta iraka bat rial Mate bai. adierazpenak ere baterako. rroan, Manex Nafa aga Labi ko Bera o enek formazioa bideratu dugu. Dago aian “Futbola bakarrik rroa Beherean, Leioako Betiko Bizk Erdozaintzi-Etxart kolegioa Nafa lantzen badugu, oso ntatzen ari direnak, rime espe ktua proie dira an Arab eta Assa ikastola zaila egiten da ara zabaltzeko asmoa dugu”, eta aurrera begira ikastola gehiagot konpetentzia hauek eremutan egiten du lan Xibak, kontatu zigun Ellande Alfarok. Hiru lantzea, kirol hori oso ola proiektuarekin lotzen ikast , tuan arau tza hala nola, irakaskun kutsatua baitago. Irabazi eta gizarte mailako n ereta dituzten eskolaz kanpoko jardu beharra, lehiakortasun honetan oso ezagunak u erem n garre Hiru nik. azke , aisialdian gehiegizkoa, eliteen lanketa en Jaialdiak. Baina, Joko al Eusk ko Arte dira Euskal Herrien eta beste hainbat balore oa da hezkuntza suag hain ezaguna ez bada ere, garrantzit azaleratzen dira kirol ka ikasle baitira mila o enek dago , lana n dute n arautuan egite horretan, guk Xiban lantzen euskal kultura eta , alak zion tradi beren euskal joko zein jolas ditugunen erabat kontrakoak iektu berriak, “Pro k. tena Xibaren filosofiarekin lantzen dituz direnak. Ez dugu esan nahi eta Soinketako du nahi n ema ra aurre bat o ‘Orekaz’ek, paus herri kirolak edo euskal ren arabera ktua proie gure ordu guztiak baliatu nahi ditu jokoak kutsatu gabe Lantzen dituzten dek. Allen zuen tsi eran ko”, lan egite daudenik, baina gure k eta egonaldiak ere hiru eremuen araberako udalekua baloreak lantzeko aukera n dituzte egite antolatzen dituzte: Bidarrain gehiago ematen dutela uste rukoak eta ingu n urare tzan Zuha ak, lehorreko dugu”, erantsi zuen agrazin. Sant eta in nkar elurretakoak Erro oa eta Ellandek. Xibak proiektu Pilotako bi udalekuak ere, Bernedok orokorra aurkezten dio k Xiba oa, itiok Leke ikastolari edo ikastetxeari, antolatzen ditu.• eta hauek beren beharretara

I K A S A R R A U N A

TRONTZA

EGUR META

ZESTA POTEZ

SOKA-TIRA

TXIRRINDULA MARTXA

XISTERA

LASTOA

A LT X AT Z E A

“OREKAZ” ikastorduetan

ZAKU LASTERKETA

ZAKU ERAMATEA

IGELA JOKOA

BOTE LUZEA

LA EDUCACIÓN FÍSICA, SEGÚN LAS IKASTOLAS

L’EDUCATION PHYSIQUE SELON LES IKASTOLA

Xiba, la entidad que promueve y trabaja los juegos tradicionales y la Educación Física en las ikastolas, acaba de estrenar dos proyectos que ofertan la programación completa de los juegos tradicionales, el deporte y las manifestaciones culturales (como el baile y el teatro) relacionados con el calendario.

Xiba, qui associe jeux traditionnels basques et Education Physique dans les ikastola, vient de présenter deux projets proposant la programmation calendaire compète des jeux traditionnels, du sport et des manifestations culturelles (comme la danse et le théâtre). Le premier projet, “Orekaz”,

La primera de ellas, “Orekaz”, se desarrollará en las horas de Educación Física y la segunda, “Gozatuz”, atiende a las necesidades del deporte escolar y pretende implicar a los padres en la gestión del mismo. Tanto uno como otro proyecto se basan en las competencias reseñadas en el Curriculo Vasco.

est développé pendant les heures d’Education Physique tandis que le second, “Gozatuz”, souligne la nécessité du sport dans le cadre scolaire et tente d’impliquer les parents dans la gestion de cette discipline. Ces deux projets s’appuient sur les compétences recensées dans le Curriculum Basque.

Ikastola173

23


iks

PROIEKTUA IKASTOLETAN, eta hauetatik euskal gizartean euskal jolas, joko eta kirolak euskaldun heziketara ekartzeko eta indartzeko tresna da. Ikaspilota, Ikasarrauna, Herri kirolak eta hamaika proiektu atal garatu izan dira azken bi hamarkadetan zehar. Ikasturte honetan bi proiektu atal berri jarri dira abian Xibaren baitan: “Orekaz” izenekoa ikastorduetan, eta “Gozatuz” deiturikoa ikastorduetatik kanpo.

X I B A

OINKETA ORDUETAN LANTZEKOA DA “OREKAZ”. Ikasturte osoko egitaraua eta material didaktiko aproposak dituzte eta Soinketako irakasleek eramaten dute. “Gozatuz”, aldiz, eskola-kirolaren kudeaketan gurasoei protagonismoa emateko da, haiek galtzen ari ziren partaidetza berreskuratzeko asmoz. Bi proiektuak elkarren osagarri dira. “Azken urteotan gurasoek beste batzuen eskuetan utzi izan dute beren haurrak kiroletan hezteko ardura. Haurrak eramatera joaten dira eta ekitaldiak bukatzen direnean berriro haurrak hartzen dituzte; eta hor bukatzen da beren lana. Badakigu gurasoak ere lanpeturik bizi direla eta zaila izango dela hasiera batean, baina oso aberasgarria iruditzen zaigu gurasoak kirol heziketan inplikatzea. Hiru ikastolatan jarri dugu martxan ‘Gozatuz’ proiektu atala. Oionen eta Vianan ari dira jadanik lanean, eta DonibaneLohizunen hirugarren hiruhilabetekoan hasiko dira”, esan zigun Ellande Alfarok, Mikel Egibarren ordez Xiba proiektuaren ardura daramanak.

S

22

Ikastola173 · apirila 2009

Proiektuak urteko egutegi bat proposatzen du. “Urteko egitaraua osatu ahal izateko materiala prestaturik dugu. Ez du kirol bat hartu eta hori lantzen. Ingurumen fisikoarekin lotutako saioak antolatzen ditugu hiru espaziotan: lehorrean egin daitezkeenak (orientazioa, mendi ibilaldiak, bizikleta eta eskalada, batzuk aipatzearren), elurra (irristaketa eta elurraren inguruko jarduerak) eta ura (arrauna, igeriketa etab). Hiru jarduera multzo ditu, beraz, baina proiektuak badu beste ardatz bat, gure kulturaren inguruan egituratzen dena, eta hor sartzen ditugu dantza, antzerkia eta antzekoak. Inauterietan garbi dago dantzak leku handia izango duela eta baita udan ere, plazetako dantzak erakusten baititugu. Euskal jolas eta jokoei ematen zaie leku nagusia (pilotaren hainbat molde, eta zaharrena izan daitekeen bote luzea, sokatira, toka, ziba eta beste hainbat), baina horrek ez du esan nahi kanpotik etorritakoak baztertzen ditugunik. Futbola, saski-baloia edo esku-baloiarekin batean Kataluniakoak, Irlandakoak

edo nonahikoak ezagutuko egokitzen dute. Xibak badu ikastola zein eskoletako ditugu”, jarraitu zuen Nazio Mintegia deitzen irakasleak. Gehienak Ellande Alfarok. Euskal duten eztabaida gune bat. soinketako irakasleak Curriculumak lantzen dituen Urtean pare bat aldiz dira.• bost konpetentzietatik beste elkartzen dira Xibako zazpi azpi-konpetentzia atera langileak eta eta lantzen ditu Xibak. Emozioen lanketa, komunikazioa, GORPUZ HEZIKETA SAIOETARAKO ziurgabeta- IKASTORDUETAN EGITEN DIREN AINTZEN EKO PROGRAMAZIO OSOA ESK URT ETA Z”, suna PROIEKTUA DA “OREKA ekin hasi, eta jolas eko lantz sioa kohe eta utu gainditzeko DU. “Irailean taldekideek elkar ezag . tuz, urte osoko egitaraua landu dugu ekainean San Juan suarekin buka jarduerak rra, elurra eta ura) joko (leho ko ueta erem hiru o ktuk Egitarauak ‘Gozatuz’ proie erabiltzen oekin lotura duten euskal kulturaren eta jarduerak lantzen ditu, eta urtar sleen dituzte, esate prestatu dugu horretarako, eta iraka bat rial Mate bai. adierazpenak ere baterako. rroan, Manex Nafa aga Labi ko Bera o enek formazioa bideratu dugu. Dago aian “Futbola bakarrik rroa Beherean, Leioako Betiko Bizk Erdozaintzi-Etxart kolegioa Nafa lantzen badugu, oso ntatzen ari direnak, rime espe ktua proie dira an Arab eta Assa ikastola zaila egiten da ara zabaltzeko asmoa dugu”, eta aurrera begira ikastola gehiagot konpetentzia hauek eremutan egiten du lan Xibak, kontatu zigun Ellande Alfarok. Hiru lantzea, kirol hori oso ola proiektuarekin lotzen ikast , tuan arau tza hala nola, irakaskun kutsatua baitago. Irabazi eta gizarte mailako n ereta dituzten eskolaz kanpoko jardu beharra, lehiakortasun honetan oso ezagunak u erem n garre Hiru nik. azke , aisialdian gehiegizkoa, eliteen lanketa en Jaialdiak. Baina, Joko al Eusk ko Arte dira Euskal Herrien eta beste hainbat balore oa da hezkuntza suag hain ezaguna ez bada ere, garrantzit azaleratzen dira kirol ka ikasle baitira mila o enek dago , lana n dute n arautuan egite horretan, guk Xiban lantzen euskal kultura eta , alak zion tradi beren euskal joko zein jolas ditugunen erabat kontrakoak iektu berriak, “Pro k. tena Xibaren filosofiarekin lantzen dituz direnak. Ez dugu esan nahi eta Soinketako du nahi n ema ra aurre bat o ‘Orekaz’ek, paus herri kirolak edo euskal ren arabera ktua proie gure ordu guztiak baliatu nahi ditu jokoak kutsatu gabe Lantzen dituzten dek. Allen zuen tsi eran ko”, lan egite daudenik, baina gure k eta egonaldiak ere hiru eremuen araberako udalekua baloreak lantzeko aukera n dituzte egite antolatzen dituzte: Bidarrain gehiago ematen dutela uste rukoak eta ingu n urare tzan Zuha ak, lehorreko dugu”, erantsi zuen agrazin. Sant eta in nkar elurretakoak Erro oa eta Ellandek. Xibak proiektu Pilotako bi udalekuak ere, Bernedok orokorra aurkezten dio k Xiba oa, itiok Leke ikastolari edo ikastetxeari, antolatzen ditu.• eta hauek beren beharretara

I K A S A R R A U N A

TRONTZA

EGUR META

ZESTA POTEZ

SOKA-TIRA

TXIRRINDULA MARTXA

XISTERA

LASTOA

A LT X AT Z E A

“OREKAZ” ikastorduetan

ZAKU LASTERKETA

ZAKU ERAMATEA

IGELA JOKOA

BOTE LUZEA

LA EDUCACIÓN FÍSICA, SEGÚN LAS IKASTOLAS

L’EDUCATION PHYSIQUE SELON LES IKASTOLA

Xiba, la entidad que promueve y trabaja los juegos tradicionales y la Educación Física en las ikastolas, acaba de estrenar dos proyectos que ofertan la programación completa de los juegos tradicionales, el deporte y las manifestaciones culturales (como el baile y el teatro) relacionados con el calendario.

Xiba, qui associe jeux traditionnels basques et Education Physique dans les ikastola, vient de présenter deux projets proposant la programmation calendaire compète des jeux traditionnels, du sport et des manifestations culturelles (comme la danse et le théâtre). Le premier projet, “Orekaz”,

La primera de ellas, “Orekaz”, se desarrollará en las horas de Educación Física y la segunda, “Gozatuz”, atiende a las necesidades del deporte escolar y pretende implicar a los padres en la gestión del mismo. Tanto uno como otro proyecto se basan en las competencias reseñadas en el Curriculo Vasco.

est développé pendant les heures d’Education Physique tandis que le second, “Gozatuz”, souligne la nécessité du sport dans le cadre scolaire et tente d’impliquer les parents dans la gestion de cette discipline. Ces deux projets s’appuient sur les compétences recensées dans le Curriculum Basque.

Ikastola173

23



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.