"Ikastola" aldizkaria: 199. zenb. - ekaina by Ikastolen Elkartea

199 ekaina 2012 www.ikastola.net

ALTXORRA ? EUSKARA

EKAINA 2012

199

GERTU inprimategia. Oñati. Tel.: 943 78 33 09

INPRIMATZAILEA:

Txema Garzia Urbina

DISEINUA ETA MAKETAZIOA:

Imanol Artola

EUSKARA ZUZENTZAILEA:

Joxean Agirre eta Eva Domingo

ERREDAKZIOA:

Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehi.ikastola.net

KOORDINATZAILEA:

EUSKAL HERRIKO IKASTOLAK Ikastolen Etxea, Errotazar bidea, 124 20018 DONOSTIA Tel.: 606 33 41 45

ERREPORTAJEA: IKASLE KOPURUA ETENGABE GORA DOA IKASTOLETAN 12 ARABA EUSKARAZ: BASTIDAKO IKASTOLA, MIRARI TXIKI BAT ERDARAREN LURRETAN 16 ZUBI ZAHARRA IKASTOLAK 40 URTE 18 MAKINAGARRITASUN ZAILEKO MATERIAL BEREZIAK LANTZEN DITU “CERET” PROIEKTUAK OTEITZAN 20 SEASKA, “BUKATU DA BRIKOLAJEEN ORDUA” 22 SAKANAKO IKASLEAK, ESKUALDEKO ARTISTEN AITZAKIAN, SORMENA LANTZEN

EDITATZAILEA:

ikiks s

www.ikastola.net

Hurrengo Ikastola aldizkaria, Gaurko alea berezia duzu, irakurle. Hurrengoa ez da berdina izango. Eredu zaharraren azken alea duzu hau, berriaren lehena izango duzu uda ostean, urria aldera. Iragan oparoari etorkizun egokitua eskaini nahi diogu. • Papereko prentsaren diseinuan joera berriak dira, alde batetik. Aukera digitalak sekulako garapena dauka, bestalde. Biak uztartu nahi ditugu, interaktibitatean. Garaiak eskatzen zituen egokitzapenen harira, aldizkariaren atalak ere eraldatu nahi ditugu. • Aleak ere gutxiago izango dira. Bi hilabeterik behineko tartea jarriko diogu aldizkari berrituari. • Galdetegien bitartez jaso ditugu aldizkariaren jarraitzaile ugariren iritziak. Asko lagundu digute. Mila esker. Este será el último número de la revista en sus contenidos y diseño actuales. Con el nuevo curso, allá por el mes de octubre, llegará el nuevo modelo de revista. Gracias por ayudarnos a mejorar. Ceci est le dernier numéro de la revue sous cette forme. Dès le mois d'octobre, Ikastolen Aldizkaria sera relooké avec de nouveaux contenus, une nouvelle pagination… Merci d'avoir participé à son amélioration.

EKAINA 2012

199

GERTU inprimategia. Oñati. Tel.: 943 78 33 09

INPRIMATZAILEA:

Txema Garzia Urbina

DISEINUA ETA MAKETAZIOA:

Imanol Artola

EUSKARA ZUZENTZAILEA:

Joxean Agirre eta Eva Domingo

ERREDAKZIOA:

Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehi.ikastola.net

KOORDINATZAILEA:

EUSKAL HERRIKO IKASTOLAK Ikastolen Etxea, Errotazar bidea, 124 20018 DONOSTIA Tel.: 606 33 41 45

EDITATZAILEA:

ikiks s

www.ikastola.net

gora oa ERREPORTAJEA

ETENGABE ARI DA IKASLE KOPURUA IKASTOLETAN IGOTZEN

Ikastola199 路 ekaina 2012

Ehunekoetara joanez gero, %14 aurrematrikulatu da aurten lurralde hauetako ikastoletan; aitzitik ehuneko 11,91 matrikulatu zen 2000. urtean. Orain arteko gailurra 2009-10 ikasturtean jarri zen, %14,39rekin. Jaiotzen kopurua behera doan arren, ikastoletako matrikulazio gora doa, ordea. Eusko Jaurlaritzak sare publikoaren aurrematrikulazioaz emandako datuak ezagututa, eta ikastolenak aztertu ondoren, bi eskola-sare hauek lirateke hazkunde joera azaltzen dutenak. Datu hauen parean errealitate triste bat dago. Urtero ehundaka dira ikastoletara leku bila etorri eta kanpoan

geratzen diren haurrak. Hezkuntza Administrazioak ez du bermatzen gurasoek euren seme-alabentzako gustukoen duten ikastetxea hautatzeko duten oinarrizko eskubidea. Egoera honen aurrean zer egin? Albiste onarekin batera, horra hor arazoa. Gaia aztertzen ari dira ikastoletako gogoeta-eremu desberdinetan. Gizartearen aldetik ikastolek jasotzen duten atxikimendu gero eta handiagoa, bestalde, nabarmena da. Maila desberdinetako arduradunak pozik daude eta ziurtasuna ematen diete azken urteetan sakondutako bi alorrek, hala nola, Euskal Herriari dagokion

RABA, BIZKAIA ETA GIPUZKOAN hiru urteko 2.943 haur aurrematrikulatu dira aurten. Ez du hainbeste haurrek izena eman 2000. urtetik gaur eguneko tarte honetan. Banaka joanez gero, kasu berean daude Araba eta Gipuzkoa. Lehenengoan, 148 haur matrikulatu ziren 2000. urtean; aurten, 264 etorri dira. Gipuzkoan 1155 haurrek hasi zuten 2000-01 ikasturtea ikastoletan eta, aurten, 1711k eman dute izena. Bizkaian 968 aurrematrikulatu dira aurten, eta 642 matrikulatu ziren 2000-01 ikasturtean. Lurralde honetan, hala ere, matrikulazioaren gailurra 2007-08 ikasturtean jo zen, 975 ikaslerekin.

EUSKAL GIZART EAK IKASTOLEN AHALEGINA OSO ONGI ULERTZEN DU.

Beste zenbait alorretan bezala lurraldeen arabera modu asimetrikoan bada ere, hazkundea da 2012-13ko hiru urteko haurren aurrematrikulazio emaitzen adierazle nagusia. Albiste ona da, baina bai arazo iturri ere. Kasu honetan, eduki nahi genituzkeen arazoena. Ikastoletako hazkundea ez dator bat, bestalde, Iparraldean edo Nafarroa Garaian euskarari aplikatzen zaizkion politika murriztaileekin.

Ikastola199

gora oa ERREPORTAJEA

ETENGABE ARI DA IKASLE KOPURUA IKASTOLETAN IGOTZEN

Ikastola199 路 ekaina 2012

EUSKAL GIZART EAK IKASTOLEN AHALEGINA OSO ONGI ULERTZEN DU.

Ikastola199

curriculum propioak, alde batetik, eta ikastola bakoitzaren balio erantsi propioa hobetzeko irizpideari jarraituta kalitatearen etengabeko hobekuntza bestetik. “Kanpoko ebaluazioetan, bai PISAkoetan zein Estatu mailan egindakoetan, oso ondo ateratzen gara konparazioan. Zer nahi gizaz, ikastolen esparru soziekonomiko eta kulturalari erreparatuta gure emaitzek hobeak beharko lukete izan; horren bila goaz”, adierazi du Abel Ariznabarretak, Ikastolen Elkarteko pedagogia zuzendariak. Euskal gizarteak ikastolen ahalegina eta bidea oso ondo ulertzen duela, eta matrikulazioaren gorakada horren ondorio dela dio Abel Ariznabarretak.

litzatekeen irakasle kopuruaren finantzazioa. Izan ere, ikastola da hizkuntza murgiltze sisteman txertatzen duen eskola eredu bakarra. Emaitza onak ditu murgiltzen sistemak Seaskako ikastoletan, ez bakarrik euskara alorrean. Aurten ere arrakastatsua izan da batxilergoa amaitzean hemengo ikasleei egiten zaien azterketaren emaitza. Baionako Etxepare Lizeoko batxilergoa ikasleen emaitzak Pirinio Atlantatikoetako departamenduko ikastetxeetan onen artean daude. “Etxepare, bon élève de la classe” izenburupean Sud-Ouest egunkariak

gora oa

ImanolIgeregi ( EUSKAL HERRIKO IKASTOLEN ZUZENDARIA )

SUD-OUEST IPARRALDEKO MEDIOAN ARGITARATUTAKO ARTIKULUA.

ETXEPARE, ‘BON ÉLÈVE DE LA CLASSE’ Iparraldeko hiru lurraldeetan ere goranzko joera da nagusi. Urtero ari dira ikastola berriak sortzen. Aurtengo irailean Ziburuko eta Beskoitzeko ikastolak irekiko dira. Joera hau ez dator bat administrazio frantsesaren jarrerarekin. Euskara ez da oraindik hizkuntza ofiziala, eta Seaskari etengabe ukatzen zaio ikasle kopuruaren arabera beharko

Ikastola199 · ekaina 2012

“Hazkunderako baldintzak daude” Ikusi ditugu aurtengo eta azken urteetako aurrematrikulazioaren emaitzak. Zein irakurketa egin beharko genuke? Guztiz baikorra. Iparraldean joera goranzkoa da, gero eta ikastola gehiago irekitzen ari da. Nafarroa Garaian, D eredu guztian bezala, gurean ere jaitsiera apur bat eman da, baina gela guztiak eta kontzertuak mantenduta. Euskal Autonomi Erkidegoari dagokionean, goia jo dugu eta, ez daukagu lekurik ikastoletara jotzen duten haur guztiak hartu ahal izateko. Goia jo dugun horretan, zer egin beharko genuke, hazkundeari uko egin? Inola ere ez. Kontzertazioaren bidez gela gehiago lortu behar dugu eskola mapan, horrek finantzazio aldetik, instalazio berritze aldetik dakarren guztiarekin. Gogoeta sakon bat egin behar dugu, joera guztiz baikorra da, baina

etorkizuneko eskenategien aldagaiak ugariak dira.

“Tentuz ibili beharra daukagula. Gutxi gehiago esan dezaket orain. Aldagai ugari dira kontuan hartu beharrekoak”.

Eta zergatik ez dugu egin azken urteetan, ikastolak haur kopuruan goia jota azken urteetako joera izan bada? Saiatu gara Jaurlaritzaren aurrean kontzertazioa handitzen, Hezkuntza Sailean. Lortu dugu zerbait, baina ez nahi genuen neurrian, eta gutxiago eskariari erantzuteko haina. Egoera ekonomikoak ere orain ez du laguntzen. Baina ez dugu etsiko. Horretan jarraituko dugu. Ikastola berriak ere sor daitezke EAEn? Pare bat sortu dira mende honetan. Araban, Agurainen, ikastetxe erlijioso bat ikastola

bihurtu da, Lautada ikastola, eta Bizkaian, Etxebarrin, Bilbo ondoan, ikastola proiektu bat lehen urratsak ematen ari da. Bilbon bertan, hor dago Harrobia, Lanbide Heziketako ikastolen etxea. Etorkizunak, ikusiko dugu zer dioskun. Euskal Herrian demografian behera egingo dugula diote aurreikuspenek? Bai. Hori ere kontuan hartzen ari gara

datozen urteetarako aurreikuspenetan. Eta? Tentuz ibili beharra daukagula. Gutxi gehiago esan dezaket orain. Aldagai ugari dira kontuan hartu beharrekoak: matrikulazioaren gorakada, demografiaren aurreikuspenak, krisi ekonomikoak eragingo duen eskenategi berria hezkuntza politiketarako, PISA bezalako

ebaluazioetan hobetu beharra, hezkuntza sistema bera egokitu beharra. Gauza asko. Nafarroa Garaian, ‘apur bat jaitsi’ esan duzu. Bai. D eredu osoan jaitsi da, zoritxarrez. Baina ikastolak ez dira gaizki geratu. Iruñerriko ikastolen gela guztiak bete ditugu, eta Zangozakoa bezalako ikastola batean, eremu ez euskaldunean, emaitza oso onak izan dira.

Hemen ere pozik orduan? Euskarak bizi du oro har egoera kaxkarra Nafarroa Garaian, Gobernuaren hizkuntza politikaren ondorioz. ‘Vascuenceren legean’ konpromiso batzuk hartzen dira euskara sustatzeko, eta aurten ere ez dute hitza bete. Murrizketen aitzakian, bestalde, are gehiago moztu dute finantzazio publikoa euskaren alorrean. Iparraldeko joeraz bereziki pozik azaldu zara. Matrikulazioaz hitz egiterakoan horrela da. Ikastola berriak ttanttaka baina etengabe sortzen ari diren lurraldeak Iparraldekoak dira. Horrek zerbait adierazten du. Baina euskararen ofizialtasuna falta da. Bai, noski. Eta hori oinarrizko baldintza da euskara eta ikastolak gara daitezen. Badira beharrezkoak diren beste urrats batzuk ere, baina arreta sakabanatu ordez euskararen ofizialtasunaren inguruan bildu beharra dago. Gero gerokoak.•

Ikastola199

gora oa

ImanolIgeregi ( EUSKAL HERRIKO IKASTOLEN ZUZENDARIA )

SUD-OUEST IPARRALDEKO MEDIOAN ARGITARATUTAKO ARTIKULUA.

Ikastola199 · ekaina 2012

etorkizuneko eskenategien aldagaiak ugariak dira.

“Tentuz ibili beharra daukagula. Gutxi gehiago esan dezaket orain. Aldagai ugari dira kontuan hartu beharrekoak”.

Ikastola199

gora oa

earbilitako hizkuntza euskara izanik ere, azterketa frantsesez egin behar zutelako. Eta, hala ere, emaitza onenen artean kokatu. Kanpaina ona egin du aurten ere Seaskak. ‘Ikastola Bai’ hizki handietan zeukan kartel koloretsua, erraldoia askotan, maiz ikusi da otsaila-martxo honetan Iparraldeko errepide bazter eta herrietan.

NAFAR EGUNKARIETAN ARGITARATUTAKO IRAGARKIA.

apirilaren 6ko alean honela zioen: “Beti prest manifestazioetan euren eskariak defendatzeko, batzuetan lardaskatzaile kontsideratuak, Etxepareko ikasleak beste ezeren gainetik dira… ikasle onak dira”. Egunkariak nabarmendu egin zuen Etxepareko ikasleak beste batzuek baino baldintza txarragoetan joaten zirela azterketara, ikasketak egiteko

baterako, emaitza ona izan da eta aurreikuspenak bete egin dira; Labiagan ea Tantirumairun, Beran eta Lesakan alegia, emaitzak onak izan dira. Lurralde osoan ez da kontzertazio bat bakarra ere galdu. Tamalez, D eredu osoan eman da jaitsiera maila bat, eta horrek neurri batean izan du isladarik ikastoletan ere. Krisi ekonomikoak gogorren jo duen eremuetan ere nabaritu da jaitsiera maila bat. Hurrengo urteetako emaitzak aztertu beharko dira joerak norantz doazen ikusteko.•

“Datu hauen parean errealitate triste bat dago. Urtero ehundaka dira ikastoletara leku bila etorri eta kanpoan geratzen diren haurrak”.

SEME-ALABEN ETORKIZUNA, GAUR Nafarroa Garaian, leloak ‘gaur hasten da zure seme-alaben etorkizuna’, zioen, euskaraz gaztelaniaz zein ingelezez. Pello Mariñelarena, NIEko zuzendaria, baikor da kanpainaren emaitzaz. “Gobernuak [nafar gobernuaz ari da] euskararen inguruan aplikatzen duen politikaren ondorioz eta murrizketa ekonomikoen ondorioz, izan zitekeen txarragoa, baina ez da horrela izan”, dio Pello Mariñelarenak, NIEko zuzendariak. Hemen 487 haur matrikulatu dituzte guztira. Iruñerriko ikastoletan gela guztiak bete dira; euskara ofiziala ez den zonaldeei dagokienean, Zangozan esate

Ikastola199 · ekaina 2012

EN ALZA LA MATRICULACION DE LAS IKASTOLAS

HAUSSE DES INSCRIPTIONS DANS LES IKASTOLA

Se mantiene la tendencia al alza en la tasa de matriculación de las ikastolas en el conjunto del territorio de Euskal Herria, hasta el punto de que en la Comunidad Autónoma del País Vasco la capacidad de matriculación ha tocado techo. En Iparralde en setiembre de este año se abrirán dos nuevas ikastolas, la de Ziburu y la de Beskoitze. En Nafarroa Garaia, con 487 matriculaciones, las ikastolas han mantenido globalmente su tasa de implantación habitual, si bien en el conjunto del modelo D se ha registrada un leve descenso.

La tendance à la hausse concernant les effectifs des ikastola se poursuit sur l’ensemble d’Euskal Herri. Les inscriptions ont même atteint un plafond au sein de la CAB. En Iparralde deux nouvelles ikastola ouvriront en septembre prochain, à Beskoitze et Ziburu. En Navarre, avec 487 inscriptions à ce jour, les chiffres des dernières années se maintiennent malgré une légère baisse des effectifs sur l’ensemble de la filière en immersion.

gora oa

NAFAR EGUNKARIETAN ARGITARATUTAKO IRAGARKIA.

“Datu hauen parean errealitate triste bat dago. Urtero ehundaka dira ikastoletara leku bila etorri eta kanpoan geratzen diren haurrak”.

Ikastola199 · ekaina 2012

EN ALZA LA MATRICULACION DE LAS IKASTOLAS

HAUSSE DES INSCRIPTIONS DANS LES IKASTOLA

publierreportajea

iks

ZENBAT IKASLE, HAINBAT ARTISTA EUSKAL ARTISTA HANDI BEZAIN PROBOKATZAILE BA TEK ESAN OHI ZUEN UME ORO JENIO BAT DELA ESKO LARA DOAN ARTE. Gauzak asko hobetu dira. Elkar Ilustrazio eta Ipuin Lehiaketak beste behin frogatu du ikasle adina artista dagoela gure ikasgeletan. Laugarren edizioan 4.318 ikaslek hartu dute parte ILUSTRAZIOAREN atalean (%8 Araba, %22 Bizkaia, %51 Gipuzkoa, %17 Nafarroa eta %2 Iparraldea). A mailakoen (HH 2 eta3), txikienen, maila nabarmendu dute epaileek, ipuinean ageri ziren osagarriak ezin hobeto irudikatzea lortu dutelako. Heldutasunean, noski, C mailakoek (LH3 eta 4) izan dira onenak. Joxean Urbietaren “Tori zaharra, ekarri berria” ipuin labur argitara gabea erabili dute ilustrazioak egiteko orduan. Iaz baino lan gehiago eta maila oso onekoak jaso dituzte. IPUINAREN atalean (Eider Eibar egindako ilustrazioa erabili behar zuten) 446 lan jaso dituzte (ikastetxeetan au-

keraketa egin ondoren). Nabarmentzekoa da Iparraldetik sei lan bakarrik jaso direla, baina irabazle bat egon dela haien artean. Epaileek, Ilustrazioaren atalean bezalaxe, txikienen mailako lanen originaltasuna nabarmendu dute eta helduen lanek egungo errealitatearekiko erakusten duten lotura. Esanguratsua da aurreko edizioetako irabazle batzuek aurten ere saria lortu izana. Aitor Servier-Etchechurik iaz B mailan bigarren saria lortu zuen ipuinetan eta aurten C mailan lehena eskuratu du. Paulo Albisuak ere, ipuinen ataleko B mailan bigarren saria lortu duenak, A mailako lehena lortu zuen orain bi urte. Polita da Maren eta Paulo Albisua anai-arreben kasua ere: batek ipuinen atalean eta besteak ilustrazioarenean lortu baitituzte sariak. Sari banaketa ekainaren 2an egin zen Donostiako Elkar megadendan. Aieteko jauregian erakusketa bat antolatuko da Donostia Kulturarekin batean. Bertan irabazleen eta finalisten lanak erakutsiko dira.

MAIL A SARIA

IZEN-A BIZENAK

HERRIA

I LU S T R A Z I OA A A

1º saria 2º saria

Hegoi Orduña Aimar Rios

Eugi Bera

B B

1º saria 2º saria

Iraia Beain Amaia Apezetxea

Hernani Hendaia

C C

1º saria 2º saria

Maren Albisua Libe Paricio

Ezkio Itsaso Donostia

IPUINA A 1º saria A 2º saria

Mikel Garces June Montero

Iruñea Arrigorriaga

B B

1º saria 2º saria

Maddi Etxeberria Paulo Albisua

Lizarra Ezkio Itsaso

C C

1º saria 2º saria

Aitor Servier-Etchechuri Azkaine Miren Uriarte Gasteiz

Hegoi Orduña Maren Albisua Iraia Beain Mikel Garces

publierreportajea

iks

MAIL A SARIA

IZEN-A BIZENAK

HERRIA

I LU S T R A Z I OA A A

1º saria 2º saria

Hegoi Orduña Aimar Rios

Eugi Bera

B B

1º saria 2º saria

Iraia Beain Amaia Apezetxea

Hernani Hendaia

C C

1º saria 2º saria

Maren Albisua Libe Paricio

Ezkio Itsaso Donostia

IPUINA A 1º saria A 2º saria

Mikel Garces June Montero

Iruñea Arrigorriaga

B B

1º saria 2º saria

Maddi Etxeberria Paulo Albisua

Lizarra Ezkio Itsaso

C C

1º saria 2º saria

Aitor Servier-Etchechuri Azkaine Miren Uriarte Gasteiz

Hegoi Orduña Maren Albisua Iraia Beain Mikel Garces

Bastidako ikastola, mirari txiki bat erdararen lurretan te

de jartzea lortu du Herria ikastolaren al euskaldunik, Bizkaitik etorritakoren bat izan ezik. Dozena bat mende Hemen ez dago amona edo aitona u. Horiek badira euskara galdu zela eta, hala ere, euskara berreskuratu nahi duen jendea aurki dezakeg antolatuko dira ikastola martxan jarri, bertara seme-alabak bidali eta laugarren aldiz Araba Euskaraz ditu. dutenak. Bastidak 1.200 bizilagun inguru ditu (udan sei bat mila). Ikastolak 175 ikasle biltzen Ekainaren 17an da hitzordua.

txikiak eta hemengo gurasoek sekulako lana egin behar izaten dute proiektua aurrera ateratzeko. Guraso hauek laguntzea merezi dute eta Bastidara etortzeko deia egin nahi diet guztiei”. Haro bost kilometrotara dute. San Vicente de la Sonsierra eta Briñasen artean dago Bastida. “Gure ikasleen jatorria ere berezia da. %40ra ez dira iristen

Bastidakoak. Haro, Miranda de Ebro, Zanbrana eta beste hainbat herritatik etortzen zaizkigu. Tartean herri horietan bizi diren familia euskaldun edo euskaltzaleetako umeak daude, baina badaude ikastolak zerbitzu onak dituelako, ikastola proiektuak berak erakartzen dituenak ere”, esan zuen Ainhoa Gonzalez lehendakariak. Mendeak dira Bastidan euskara galdu zela, baina 60ko hamarkadan, turismoa indartzen hasi zelarik, Bizkaiko hainbat herritatik, Eibartik eta bereziki Bilbotik jendea uda pasatzera etortzen hasi zen. “Udatiar horien artean asko euskaldunak ziren, eta izango zuen eraginik horrek herriko giroan. Jende hori beti agertu da ikastolari laguntzeko prest eta Araba Euskaraz egunean ere talderen batzuk izango ditugu lanean. Ni 91an etorri nintzen hona eta geroztik gure ikasle izandakoak guraso bihurtu dira; horrez gainera, gure lau ikasle ohi irakasle dira

www. uskaraz . arabae net

AINHOA GONZALEZ, KETXU BEDIALAUNETA, ANJEL OLALDE ETA MIGUEL MARTINEZ, ILUSIOZ ARITU DIRA IKASTOLAREN BERRI EMATEN.

araba:

NJEL OLALDEk urteak daramatza Araba Euskarazen koordinatzaile eta mezu bat nabarmendu nahi du: “Ipar Euskal Herriko edo Nafarroako ikastolekiko sentiberatasuna erakutsi ohi dugu euskaltzaleok eta ondo dago, baina Arabar Errioxako ikastolen egoera ez da askoz hobea. Mugako ikastolak dira, herriak

“Mugako ikastolak dira, herriak txikiak eta hemengo gurasoek sekulako lana egin behar izaten dute proiektua aurrera ateratzeko. Guraso hauek laguntzea merezi dute, eta Bastidara etortzeko deia egin nahi dizuegu”.

Ikastola199 · ekaina 2012

ikastolan. Gela barruan euskara erabiltzea lortu dugu, baina kalean eragozpen izugarriak ditugu oraindik. Euskara kalean beren arteko hizkuntza sekretu gisa erabiltzen dute Harora edo Logroñora joaten direnean. Aurrera goaz, baina oso poliki. Horregatik bakarrik ere oso garrantzitsua da herri hauetan Araba Euskaraz bezalako festak antolatzea, alegia, euskarak kalean ere erabiltzeko balio duela ikus dezaten”, esan zuen Ketxu Bedialauneta ikastolako zuzendariak. Bastidako ikastola 1979an jaio zen, eta laugarren aldia du Araba Euskaraz antolatzen duena. “2006an eraikin berria inauguratu genuen eta maileguari aurre egiteko antolatu ditugu geroztik Araba Euskaraz guztiak, baina bidenabar, leloak dioen bezala, ‘barneratu eta barreiatu’ egin nahi dugu ikastolaren irudia”, erantsi zuen Ainhoa Gonzalez lehendakariak.

Ikastola199

Bastidako ikastola, mirari txiki bat erdararen lurretan te

www. uskaraz . arabae net

AINHOA GONZALEZ, KETXU BEDIALAUNETA, ANJEL OLALDE ETA MIGUEL MARTINEZ, ILUSIOZ ARITU DIRA IKASTOLAREN BERRI EMATEN.

araba:

Ikastola199 · ekaina 2012

Ikastola199

iks

inauguratu genuen eta maileguari aurre egiteko antolatu ditugu geroztik Araba Euskaraz guztiak, baina bidenabar, leloak dioen bezala, ‘barneratu eta barreiatu’ egin nahi dugu ikastolaren

GOIKOAN GURASO TALDEA IKASTOLAKO ATARIAN; BEHEKOAN, IRAKASLEAK.

irudia”.

“Larunbat eta igande goiz asko igarotzen ditugu hemen lanean. Elektrika, margo lanak, BASTIDA IKASTOLARA HAINBAT HERRITATIK IRISTEN DIRA IKASLEAK, HALA NOLA, HARO, MIRANDA DE EBRO, ZAMBRANA ETA, GOIZERO AUTOBUSEZ.

“2006an eraikin berria

Horretan, ikastolaren irudia gizarteratzen alegia, sekulako lana egin dute Bastidan. Anjel Olaldek gogoratzen duenez “gure lana ezagutzen joan diren neurrian, onartu egin dute ikastola. Udalarekin, harreman onak ditugu. Garai batean izandako euskararen kontrako jarrerak gaindituta daude, zorionez”, erantsi zuen Ainhoak. Eraikuntza berriak eragin izugarria izan du matrikulazioaren gorakadan. “Aurten, adibidez, bi urteko 20 ume ditugu eta hiru urteko 5. Datorren urtean bi urtekoen gelan 20 izango ditugu eta hiru urtekoen gelan 25. Horrek adierazten du ondoen hazkundea nola doan”, gogoratu zuen Ketxu Bedialaunetak. Ikastolaren hazkundean gurasoek egin duten lana ere nabarmentzekoa da. Mantenua osorik gurasoen esku dago. “Larunbat eta igande goiz asko igarotzen ditugu hemen lanean. Elektrika, margo lanak, konponketak eta abar gure esku gelditzen dira. Zerrenda osatu eta jarraipena egiten diogu. Udan kanpoko jendeak udalekuak egiteko erabiltzen du ikastola, eta guraso taldeak ere arduratzen gara lekua prestatzeaz. Udaleku horiei esker diru pixka bat ateratzen dugu”, esan zuen Migel Martinezek, guraso batzordeko kideak. Oiongo IKAtik irakaslea etortzen da ikastolara gurasoei astean hirutan euskarazko klaseak ematera.•

IKASTOLA BIHURTU DA GUREAN ONTZI PIRATA HAIZEA ALDE DUGULA ABIADURA GALANTA LEMAZAIN ZEIN MARINELAK EZ ZAIGU INORTXO FALTA KANTA DEZAGUN BATERA BASTIDAR PIRATON KANTA.

konponketak eta abar gure esku gelditzen dira. Zerrenda osatu eta jarraipena egiten diogu”.

ARABA EUSKARAZ EUSKARAZ ARABA ALTXORRAREN ZAINTZA PIRATORENA DA IRRIZ ETA KANTUZ BAGERA BAGARA BARREIA DEZAGUN MUNDUAN EUSKARA ALTXORRA HAIN DA HANDIA ONTZIAN EZ DELA SARTZEN HORREGATIK GABILTZA GU BARNERATUZ BARREIATZEN U ZUK LAGUNDU BEHAR GAITUZ N TZE LOR HELBURU EDER HAU IKASTOLAN ZEIN KALEAN N BETI EUSKARAZ MINTZATZE ARABA EUSKARAZ EUSKARAZ ARABA

Ikastola piraten ontzia bihurtuko dute NAHIXAN TALDEAK EGIN DU KANTA ETA ORLANDO ARREITUNANDIA BERTSOLARIAK HITZAK. “ALTXORRA HAIN DA HANDIA/ ONTZIAN EZ DELA SARTZEN/ HORREGATIK GABILTZA GU/ BARNERATUZ BARREIATZEN/ ZUK LAGUNDU BEHAR GAITUZU/ HELBURU EDER HAU LORTZEN/ IKASTOLAN ZEIN KALEAN/ BETI EUSKARAZ MINTZATZEN”, DIO PASARTE BATEAN.

ETA EKAINAREN 17 AN IKASTOLA PIRATEN ONTZIA BIHURTZEKO ASMOA DUTE. BAINA ez da izango berrikuntza bakarra, aurten ibilbidea ere aurreko edizioetatik ezberdina izango baita. “Azken bi urteotan San Gines parkera eramaten genuen jaia, Toloño mendiaren magalera, baina aurten, hurbilago, ikastolako gunean ezarri nahi izan dugu festaren bihotza”, esan zuen Anjel Olalde koordinatzaileak. Bi gune herrian kokatu dituzte (lehena ikastolan jarriko dute, eta bigarrena, Marigiloz etorbidean) eta beste bi hegoalderantz, Haro aldera alegia. Gune horietako bat gain batean kokatzen denez (San Andres de Muga izeneko frantziskotarren komentuaren aztarnak daude eta berreskuratzen ari dira), herriaren beste ikusmiraz gozatzeko aukera izango dute bisitariek. “Bertara eraman ditugun guztiak txundituta geratu dira lekuarekin”, esan zuen ikastolako zuzendariak.

Gazteentzat, eta hain gazte ez direnentzat ere, Nahixan, Gatibu, Bizardunak, Ze Esatek!, Jonhy&Joseph, Oihan Vega eta beste hainbat talde izango dira Bastidan. Kontzertuez gain, ibilbide osoan kale animazioa jarriko dute, eta gune batzuetan produktu labeldunak dastatzeko aukera ere izango dute bisitariek. Tailerrak, Eroskiren eskutik Irrien Lagunak kluba eta beste hamaika ekitaldi prestatuak dituzte, dagoeneko, denen gozamenerako. Bigarren gunea itzalgunea da, eta bertan antolatuko da herri bazkaria; bestetik San Andres komentuaren gunean Eusko Labela egongo da. Aurreko edizioetan bezperatik autokarabana asko etorri zela kontuan izanik, aurten akanpaleku aproposa izango dute Haroko sarreran.

Urtean zehar bideoklipa herriko plazan grabatu zen, bertso desafioa, ardo dastaketa, Eidade taldearen “Kanpalue” ikuskizuna eta beste zenbait ekitaldi egin dira giroa berotzeko. Larunbatetan irekitzen dute arropa denda eta herriko ume asko pirataz jantzita dabiltza azken hilabeteotan. Ikastolako lehendakaria, Ainhoa Gonzalez, algortarra da, San Nikolas ikastolako ikasle ohia. Senarraren lantokia aldatu zutelako etorri ziren 2001ean Bastidara bizitzera. Bi ume ditu ikastolan eta lau urte daramatza ikastolako gurasoen batzordean. “Nik gurasoak beti ikastolan laguntzen ezagutu nituen, eta hemengo batzordean sartzeko eskatu zidatenean, ezin izan nuen ezetzik eman. Bi urte daramatzat lehendakari”, esan zuen.•

LA IKASTOLA DE LA BASTIDA PREPARA EL ABORDAJE Falta menos para que la ikastola de La Bastida se convierta en barco pirata y los corsarios, guardianes y propagadores del tesoro que es el euskara tomen las calles de la localidad en una fiesta que tendrá como epicentro la propia ikastola, y se extienda a lo largo de un circuito que llegará hasta las ruinas del convento franciscano de San Andrés de Muga, un alto que ofrece unas

Ikastola199 · ekaina 2012

vistas inmejorables de todo el entorno. Es una ikastola que está dando pasos de gigante, con 175 alumnos, pero que arrastra el lastre de la inversión realizada para el nuevo edificio construido hace seis años. Piden que los euskaltzales se animen a visitarlos, que disfruten de la fiesta, y de paso les den ánimos para seguir fuertes en esa lucha diaria que supone vivir en la muga.

Ikastola199

iks

inauguratu genuen eta maileguari aurre egiteko antolatu ditugu geroztik Araba Euskaraz guztiak, baina bidenabar, leloak dioen bezala, ‘barneratu eta barreiatu’ egin nahi dugu ikastolaren

GOIKOAN GURASO TALDEA IKASTOLAKO ATARIAN; BEHEKOAN, IRAKASLEAK.

irudia”.

“2006an eraikin berria

IKASTOLA BIHURTU DA GUREAN ONTZI PIRATA HAIZEA ALDE DUGULA ABIADURA GALANTA LEMAZAIN ZEIN MARINELAK EZ ZAIGU INORTXO FALTA KANTA DEZAGUN BATERA BASTIDAR PIRATON KANTA.

konponketak eta abar gure esku gelditzen dira. Zerrenda osatu eta jarraipena egiten diogu”.

Ikastola199 · ekaina 2012

Ikastola199

IKASTOLAKO ATARIAN AINHOA CANO, ISIS GONZALEZ, MIKELDI GARCIA ZUZENDARIA, AINHOA GALLARRETA ADMINISTRARIA ETA GORKA FERNANDEZ IRAKASLEAK.

irakasleen aldetik baizik, beste irakasle guztien laguntza ordainezinarekin”, esan zuen. Ikastolako bideoa eta jaialdikoa DVD batean bildu eta kostuen prezioan

ZUBI ZAHARRA IKASTOLAK Balmasedako kaleetan euskara nagusi izatea lortu zuten

almasedako Zubi Zahar Ikastolak ia 500 ikasle ditu, herriko eskola publikoak adina, baina horrek ez du esan nahi, noski, euskara gaztelaniaren pare dagoenik, ezta gutxiagorik ere. “LH bukatu arte beren arteko euskararen erabilera gehituz doa eta DBHn hasten da behera. Kalean euskara apenas entzuten den. Hori da gure borroka

Ikastola199 · ekaina 2012

nagusietako bat, euskararen erabilera, eta ikastolaren 40. urtemugako bideoan modu sinbolikoan adierazi nahi izan dugu euskara kalera atera nahi dugula. Urtemuga zela-eta, erabileraren aldeko ekintza bat proposatu genuen Euskaraz Bizitik. Ikastolako guraso batek bideogintza enpresa bat du, eta harekin hitz egin ondoren, bideoa grabatzea erabaki genuen”,

hasi zitzaigun kontatzen Mikeldi Garcia Zubi Zaharra Ikastolako zuzendaria. Bideoaren lehen planoetan irakasle batzuk agertzen dira euskararen erabilera urriarekin kezkatuta. Ikasle batzuek Argitxori gutuna idatziko diote eta kalejira erraldoia antolatuko dute herriko kaleetan barrena, “Euskaraz bizi nahi dut” leloa aldarrikatzeko. Esne Beltza

taldeak abestia utzi zien, eta egun horretarako propio diseinatutako elastikoekin ibili ziren abestia kantatzen eta dantzan. “Bideogileak profesionalak izaki, oso lan ederra atera zitzaigun eta aurkezpena egiteko herriko pilotalekuan gala bat antolatzea bururatu zitzaigun. Jaialdi hori baliatu genuen ikastola sortu zuten 17 gurasoei edo ondorengoei omenaldia

egiteko”, jarraitu zuen Mikeldik. Bideoa nahiz gala egiteko Udalaren laguntza ere izan dute. Zuzendariak gogoratu zuenez, “2006tik hona Udala oso jarrera aldekoa erakusten ari da. Urtero 50.000 euro ematen dizkio ikastolari, eta izan dira gehiago ere eman dizkion urteak. Jarrera hori dela-eta, kritika oso gogorrak egin dizkio

oposizioak, hasiera batean herria bitan banatzeraino, baina euskaltzaleek eskertu egin dute jarrera hori. Kontzertaziotik kanpoko gastuei erantzuteko erabiltzen dugu laguntza hori. Gogoratu beharra dago 44 euroko kuota kobratzen dugula guk. Inguruetako ikastolarik merkeena gara eta hala izaten jarraitu behar dugu, langabeziak kolpatutako herria baita hau (%18ra iristen da Udalaren datuen arabera). Gure ikasleen %60k jasotzen du beka”, gogoratu zuen. Martxoaren 23an herriko frontoian egin zen jaialdia aurkeztera Gorka Otxoa etorri zen Madrildik (aurreko zuzendariaren laguna da) eta Maria Llanok ere, kantuan sariak irabazi dituen ikastolako ikasleak, hartu zuen parte.

saltzeko asmoa dute. Euskaraz Bizik ondo funtzionatzen du Balmasedan. Udaletxeko teknikariarekin batean Euskararen Behatokiaren gisako talde bat ere badute

herrian, hiru ikastetxetako ordezkariak biltzen dituena. “Kirolaren arloan proiektu interesgarriak ditugu, euskara ekintza ludikoekin lotze aldera. Saskibaloian, esaterako, ohartu ginen begirale gehienak ikastolako ikasle ohiak zirela, euskaraz bazekitela, nahiz eta gero kirola egiteko orduan ez duten erabiltzen. Txip aldaketa bakarrik falta zaie. Saskibaloitik abiatuta, kirol guztietara zabaldu nahi genuke euskararen erabilera. Batek baino gehiagok esan digu ezin dugula euskaraz egitera inor behartu, baina ezer egiten ez badugu, gaztelaniaz egitera behartzen ditugula ikusten dugu”, erantsi zuen Mikeldik.•

“Pilotalekua lepo bete zen; 900 lagun bildu genituen, eta sekulako barne-indarra eman digu horrek, ez baita zuzendaritzatik edo gurasoen batzordetik atera den ekimena izan, Euskaraz Bizin lanean ari diren

BAIKORKI HITZ EGIN ZIGUN MIKELDI ZUZENDARIAK. ASKO DAGO ORAINDIK EGITEKO, BAINA IZUGARRIA DA ORAIN ARTE EGINDAKO LANA.

bizkaia:

Etorkizunari begira “Kirolaren arloan proiektu interesgarriak ditugu. Txip aldaketa bakarrik falta zaie. Saskibaloitik abiatuta, kirol guztietara zabaldu nahi genuke euskararen erabilera”.

DOS VIDEOS PARA EL RECUERDO La ikastola Zubi Zahar de Balmaseda celebró su 40 aniversario con un festival que reunió a 900 personas en el frontón de la localidad. Se proyectó un video, producido por un padre de la ikastola, que recoge la preocupación de los responsables de la ikastola en torno a la utilización del euskara. De forma simbólica, los 500 alumnos del centro toman las calles de forma

Eskola publikoan D eredua dute LH6 arte eta D ereduarekin jarraitzen dute gero. Institutuan A, B eta D ereduetan egiten dute lana. Baina horrek ez du osotzen ikastolaren hezkuntza proiektua. Horregatik Zubi Zaharrak Laudioko ikastolarekin du akordioa eta haraino joaten dira autobusez, Bilboko ikastoletan lekurik ez dutelako. Lanbide Heziketaren arloan Harrobi ikastolaren sortzaileetakoak dira. “Burgosko mugatik hiru kilometrora gaude. 50 bat ikasle etortzen zaizkigu probintzia horretatik. Seme-alaben etorkizuna Bilbon edo inguruetan ikusten dute, eta ahalegin handia ari dira egiten. Normala da, beraz, euskararen erabileran arazoak izatea”, esan zuen. Aurrera begira? LH2ra arte bigarren lerroa dute, baina gela horiei jarraipena eman ahal izateko, mojei erositako eraikin zaharrean berritze lanak egin beharrean izango dira. “Hiru bat urte ditugu gauzak pentsatzeko eta asko pentsatu beharko dugu, eraikin zaharra konpontzen hasteak kostu izugarria baitu”.•

DEUX VIDÉOS SOUVENIR festiva mediante una kalejira con música de Esne Beltza y el lema “Euskaraz bizi nahi dut”. Un DVD recogerá tanto el video como las imágenes del festival, que finalizó con un homenaje a los 17 padres que fundaron la ikastola. El director de la ikastola, Mikeldi García, nos ha dado cuenta de los proyectos que tienen entre manos.

L’ikastola Zubi Zahar de Balmaseda a fêté son 40ème anniversaire par un festival ayant réuni quelque 900 personnes au fronton municipal. Une vidéo réalisée par un parent de l’ikastola et rappelant la tâche des responsables de l’ikastola quant à l’utilisation de l’euskara a été projetée. Symboliquement, les 500 élèves du centre ont occupé les rues de façon

festive avec une kalejira sur la chanson “Euskaraz bizi nahi dut” de Esne Beltza. Un DVD sur la vidéo et les imges du festival et se terminant par un hommage rendu aux 17 parents fondateurs de l’ikastola sera édité. Le directeur de l’ikastola Mikeldi García nous a fait part des projets de l’ikastola.

Ikastola199

IKASTOLAKO ATARIAN AINHOA CANO, ISIS GONZALEZ, MIKELDI GARCIA ZUZENDARIA, AINHOA GALLARRETA ADMINISTRARIA ETA GORKA FERNANDEZ IRAKASLEAK.

irakasleen aldetik baizik, beste irakasle guztien laguntza ordainezinarekin”, esan zuen. Ikastolako bideoa eta jaialdikoa DVD batean bildu eta kostuen prezioan

ZUBI ZAHARRA IKASTOLAK Balmasedako kaleetan euskara nagusi izatea lortu zuten

Ikastola199 · ekaina 2012

saltzeko asmoa dute. Euskaraz Bizik ondo funtzionatzen du Balmasedan. Udaletxeko teknikariarekin batean Euskararen Behatokiaren gisako talde bat ere badute

BAIKORKI HITZ EGIN ZIGUN MIKELDI ZUZENDARIAK. ASKO DAGO ORAINDIK EGITEKO, BAINA IZUGARRIA DA ORAIN ARTE EGINDAKO LANA.

bizkaia:

Etorkizunari begira “Kirolaren arloan proiektu interesgarriak ditugu. Txip aldaketa bakarrik falta zaie. Saskibaloitik abiatuta, kirol guztietara zabaldu nahi genuke euskararen erabilera”.

Ikastola199

ZARAUZKO OTEITZA LIZEO POLITEKNIKOA HERRIAREN ERDIAN DAGO, ETA EZ DUTE LEKURIK POST-ZIKLOA JARTZEKO.

MAKINAGARRITASUN ZAILEKO MATERIAL BEREZIAK LANTZEN DITU CERET PROIEKTUAK OTEITZAN Abiadura azkarreko eta Etekin handian espezializatutako post-zikloen bideragarritasuna aztertzen ari dira Goi mailako zikloa bukatu ondoren beste mila orduko formazioa bideratuko luketen post-zikloen aukera aztertzen ari dira Oteitza Lizeo Politeknikoan. Post-ziklo horietan aeronautikako osagarrietan espezializatuko lituzkete ikasleak. Horretarako, ordea, gune berriak behar dituzte eta oztopoak ikusten dituzte bidean. Bihar edo etzi ikasketa horiek bideratu ahal izateko material berezien mekanizatuak ikertzen ari dira CERET proiektuari esker. ANBIDE HEZIKETAKO zortzi ikastetxe daude EAEn CERET proiektuetan (Centros de Experimentación y Renovación Tecnológica) lanean ari direnak. Bakoitzak arlo jakin batean ikertzen du, eta Zarauzko Oteitza Lizeo Politeknikoa Abiadura Azkarreko, Etekin Handiko eta Material Berezien Mekanizatua ari da ikertzen. “Urteak dira ikastetxe berri bat sortzeko bideragarritasun-azterketa egiten hasi ginela, gauden

Ikastola199 · ekaina 2012

kokagunean lekurik ez dugulako. Hegazkinentzat piezak mekanizatzeko espezializazioa eman nahi genuen eta eman nahi dugu zentro berri horretan, baina oztopo asko ari gara aurkitzen. ‘Hegan’ elkartea bisitatuz hasi ginen. Aeronautikarako lan egiten duten 35 euskal enpresak osatzen dute. Indartzen ari den sektorea da. Harreman horiei esker ohartu ginen material bereziak mekanizatzen hasi behar genuela. CERET

proiektuaren barruan material bereziak mekanizatzen hasi ginen, eta aldi berean sektore horretarako langileak prestatuko zituen ikastetxe berri baten bideragarritasuna aztertzen”, esan zigun Iñigo Aranguren proiektuaren arduradunak. POST-ZIKLOAK Madrilgo Hezkuntza Sailak onarturik du goi mailako zikloen ondoren postzikloak edo espezializazio-

ikasketak irekitzeko aukera. “Goi mailako zikloa bukatu ondoren beste mila orduko formazioa emango lukete post-zikloek espezialitate batean. Ziklo horiek onartuta daude, baina ez dira praktikan inon jarri. Lehenbailehen post-ziklo hori ematen hasteko asmoa dugu. Lakuako Hezkuntza Sailak esaten digu titulazioa onartuko duela, baina ez duela kontzertatuko. Oztopo handia da hori”, erantsi zuen Iñigok.

Bideragarritasun azterketa egiten hasi zirenean “Hegan” elkartea osatzen duten enpresak bisitatu zituzten, baina baita eskualdeko hogei enpresa garrantzitsuenak ere, Oteitza Lizeo Politeknikoak zituen asmoak agertzeko. “Aeronautikako sektorea da eskakizun handienekoa, kalitateari dagokionean, baina inguruko enpresei erantzutea guretzat ezinbestekoa da. Enpresa horietarako prestatutako ikasle batek aise lan egin dezake beste enpresetan ere. Lagun-Artea, Indaux, Bombas Itur, Engranajes Juaristi, Ekimen, Goimek, Dmp, Mecanizados Osa, GKN, Korta eta inguruko

beste hainbat enpresarekin harreman oso estuak ditugu. Enpresa horietako batzuek guk CERET proiektuan erabiltzen dugun teknologia erosten dutenean, atzerrira bidali behar izaten dituzte langileak prestatu ahal izateko. Honekin esan nahi dut oso eguneratuta gaudela teknologia berrietan”, jarraitu zuen. Zarauzko Oteitza Lizeo Politeknikoa herriaren erdian dago eta ez dute lekurik post-zikloa jartzeko. Gaurko zerbitzu batzuk, Lantegien Haztegia eta Lehiati izeneko lantokientzako zerbitzua, esate baterako, Abendaño industrigunera eraman dituzte. “Orain sei urte hasi ginen ikastetxe berriaren bideragarritasuna aztertzen. Sei laguneko taldea osatu

genuen, Tekniker-eko ordezkaria, aholkulari teknologikoak eta enpresariren bat ere tartean zirela. Geroztik krisialdia areagotu egin da, eta aholkulari batzuekin bideragarritasun errealistago bat egin dugu. Hasiera batean autopista irteeran eraikitzekoa zen Irita poligonoa jo genuen begiz, ikastetxea eraiki ahal izateko. Irita bertan behera geratu denez, beste kokagune batzuk aztertzen ari gara. Ikastetxe berriaren asmoarekin lotuta sartu ginen CERET proiektuan. Mekanizatzeko konplexuak diren materialekin ari gara lanean, inconelarekin bereziki, baina baita aluminioarekin, altzairu tenplatuarekin edo titanioarekin ere”, agertu zuen Iñigok. Material berezien mekanizatuak egiteko inbertsio handiak egin behar dira. Kondia HS-1000 eta Kondia MH-1060 fresatzaileak erosi genituen (pieza bat lantzeko aldi berean lauzpabost ardatzekin lan egiteko gai dira, eta forma geometriko oso konplexuak burutzen dituzte). Inbertsioaren zati nagusia Lakuako Hezkuntza sailak ordaindu zuen. Astean hiru ordu ditu Iñigo Arangurenek ikerketarako, eta lortzen dituen emaitzak zikloetan baliatzen dituzte. “Makina hauek ikasleek erabiltzen dituzte, baina gauza arruntagoak egiteko. Nire lana zehaztasun eta konplexutasun handiko piezak egitea da. Akabera oso onak lortzen saiatzen naiz eta ondoren, beste makina batean, pieza bakoitzaren akatsak aztertzen ditut. Mekanikan goi mailako eta erdi mailako zikloak ditugu, eta ikasle horiei erakusten dizkiet

IKASLEAK HAINBAT PIEZA ESKUETAN DITUZTELA ERAKUSGAI, IÑIGO ARANGURENEKIN BATERA.

gipuzkoa:

lorpenak”, erantsi zuen Iñigo Arangurenek. Oteitza Lizeo Politeknikoak, batxilergoez gainera, erdi mailako bi ziklo ditu (Mekanika eta Elektritizatea-Elektronika) eta goi mailako lau (Mekanizatu Bidezko Produkzioa, Mekatronika, Osagarri Mekanikoen Diseinua eta Robotika). Iñigo Aranguren ingeniari

OTEITZA APUNTA MUY ALTO El Liceo Politécnico Oteitza de Zarautz apunta muy alto, puesto que lleva cerca de seis años estudiando la viabilidad de unos post-ciclos de especialización en mecanizado de alta velocidad y alto rendimiento, muy empleadas en Aeronáutica, un sector en auge que cuenta con una treintena de empresas en Hego Euskal Herria. Si el Liceo Politécnico de Zarautz diera ese paso, sería el primer centro de la comunidad autonómica en

“Madrilgo Hezkuntza Sailak onarturik du goi mailako zikloen ondoren post-zikloak edo espezializazioikasketak irekitzeko aukera”.

teknikoa da eta, bideragarritasun-taldea sortu zenean, teknikari gisa hasi zen lanean. Geroztik, berak kontatzen duenez, Eusko Jaurlaritzako eta Aldundiko sail guztiak bisitatu behar izan ditu behin eta berriz, eta mankomunitateko ordezkariekin ere lan asko egin behar izan du postzikloen egitasmoari bidea egiteko.•

OTEITZA VISE HAUT implantar dicha titulación, pero las dificultades son muchas: los postciclos no estarán concertados y Oteitza tiene que encontrar, además, una ubicación para la especialización, puesto que no dispone de espacio en su sede actual. Entretanto, están desarrollando un programa de mecanizado de materiales especiales (gracias al proyecto CERET) que tiene una estrecha relación con la especialización.

Le Lycée Polytechnique Oteitza de Zarautz est ambitieux: cela fait six ans qu’il étudie la possibilité de proposer des cycles supérieurs spécialisés en mécanique de grande vitesse et haut rendement, très utilisée en aéronautique, un secteur en plein essor et comptant une trentaine d’entreprises en Hego Euskal Herri. Si le projet est réalisé, ce lycée sera l’unique de toute la CAB à proposer

cette formation. Mais les difficultés sont multiples: pas de convention pour les cycles supérieurs et Oteitza doit trouver un espace supplémentaire qui fait défaut dans les locaux actuels. En attendant, le Lycée développe un programme de mécanique de matériels spéciaux (projet CERET), programme lié à la spécialisation que souhaite proposer le Lycée.

Ikastola199

ZARAUZKO OTEITZA LIZEO POLITEKNIKOA HERRIAREN ERDIAN DAGO, ETA EZ DUTE LEKURIK POST-ZIKLOA JARTZEKO.

Ikastola199 · ekaina 2012

IKASLEAK HAINBAT PIEZA ESKUETAN DITUZTELA ERAKUSGAI, IÑIGO ARANGURENEKIN BATERA.

gipuzkoa:

“Madrilgo Hezkuntza Sailak onarturik du goi mailako zikloen ondoren post-zikloak edo espezializazioikasketak irekitzeko aukera”.

Ikastola199

“BUKATU DA BRIKOLAJEEN ORDUA” 2014rako lizeo eta barnetegi berriak izango dituzte Biarritzen

axkal Indok, Seaskako lehendakariak, ideiak oso argi ditu: “Orain arte Seaskaren azpiegituran egin diren inbertsio gehienak euskaltzaleen poltsikoetatik edo Eusko Jaurlaritzatik etorri dira. Baina datorren ikasturtean Seaskak 3.000 ikasleren muga gaindituko du, eta azpiegitura sendoak behar ditugu. Beraz, bukatu da brikolajeen ordua”. Dagoeneko obrak oso aurreratuak daude Kanboko Ene Pentzean. Urtebetean

buka daitezke, eta bertan ezarriko dira Seaskako bulego nagusiak zein irakasleen formazio zerbitzuak. “Euskal Herriko Ikastolen egoitza izango da, eta sinbolikoki garrantzitsua da hori. Bidasoako muga gainditzeko urrats bat gehiago eman dugu”, esan zuen Indok. Eremu berean, Xalbador kolegioko obrak ere martxan daude, eta Biarrizko lizeo eta barnetegi berriak

dira aurki has daitezkeen obra handiak. 10 MILIOI EURO Biarritzeko Udalak hektarea bat lur eman dio Seaskari gaur Baionan duen Etxepare Lizeo zaharraren ordez berri bat eraiki ahal izateko, eta eremu horretan egin nahi dute azken urteotan Kanbon zuten barnetegiaren ordezkoa ere. “Nahiz eta Biarritz kostaldeko herrien artean frantsestuena den,

hautetsiek aspaldidanik erakutsi izan dute euskararekiko eta euskal kulturarekiko atxikimendua, beti egon dira abertzaleak Udalean. Lur eremua lortzeko orduan jarrera hori garrantzitsua izan da. Inbertsioak egiteko, hala ere, kolegioak Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorraren esku dauden bezala, lizeoak Akitaniako Eskualde Kontseiluaren esku

dira. Alain Rousset lehendakariak 10 milioi euro agindu zizkigun lizeoa eta barnetegia egiteko, eta jendaurrean ere berretsi izan du behin baino gehiagotan kopuru hori. Borondate politikoa badago. Arazoak juridikoak edo legalak dira, Falloux legea dela tarteko, baina arazoak gainditzeko bidean dira teknikariak, eta berehala lanean hasteko moduan

GILLERMO ETXEBERRIA ZUZENDARIA, PAXKAL INDO SEASKAKO LEHENDAKARIA, ETA ETXEPARE LIZEOKO IKASLEAK. 70 IKASLE DAUDE IKASTURTEKO BAIONAN. HIRU BATXILERGO MOTA EMATEN DITUZTE, HALA NOLA, ZIENTZIAK, EKONOMIA SOZIALA ETA LETRAK.

iparraldea:

izango garela uste dugu. Lehenik barnetegia eraikiko dugu eta ondoren lizeoa”, esan zuen Paxkal Indo Seaskako lehendakariak. Kontuan izan behar da gaurko barnetegia bota egingo dutela bertan Xalbador kolegio berria egin ahal izateko. Horrez gainera, Landetan turismo egoitza bat alokatuko dute Etxepare lizeoko ikasleek datorren ikasturtean ostatua izan dezaten. Biarrizko lur eremua autopista irteeran dago eta oso sarbide errazeko gunea da. “Diru laguntzak eskatzeko orduan Seaskaren garapena aipatzen dugu, baina bada beste faktore bat aipatzen duguna: diotenez, Ipar Euskal Herrian euskararen aldeko politika publiko bat

jarri omen da martxan, Euskararen Erakunde Publikoa dela medio. Hori horrela bada eta gu baldin bagara eragile nagusia,

gurea baldin bada euskaldun gehien sortzen duen erakundea familiako transmisioak porrot egin duelako, garbi dago

“Borondate politikoa badago. Arazoak juridikoak edo legalak dira, Falloux legea dela tarteko, baina arazoak gainditzeko bidean dira teknikariak”.

BESTE BI IKASTOLA Datorren ikasturtean beste bi ikastola zabalduko dira, Ziburun bata eta Beskoitzen bigarrena. “Hendaian, Urruñan, Donibane-Lohizunen,

Herri Urratsera joan ziren hautetsiek aipatu zituzten berrien artean bazen bat nabarmendu zutena: baxoaren matematika arloa euskaraz egin ahal izango da aurrerantzean. “Hain garrantzitsua al da hori?”, galdetu genion Paxkal Indori. “Baxoa sinbolo bat da Frantziako hezkuntza sisteman. Sinbolo jakobinoa dela esango nuke. Baxoa unibertsitate munduko lehen diploma da, eta hori kontuan izanik, arlo bat euskaraz egiteko aukera izatea garrantzitsua da, ate bat irekitzen duelako. Aspaldidanik ari ginen hori lortzeko borrokan. Baxoa ezin dela aldatu esaten ziguten azterketa nazionala delako. Guk argudio sinple batekin erantzuten genuen: baxoa nazionala

La etapa de crecimiento que vive Seaska se traduce en una multiplicidad de proyectos. A las obras de la nueva sede de la entidad en Ene Pentzea y las del colegio Xalbador en Kanbo esperan añadir pronto las del nuevo liceo en Biarritz. El ayuntamiento de la localidad ha cedido una hectárea de terreno en la inmediaciones de la salida de la

Ikastola199 · ekaina 2012

Bidarten, Biarritzen, Baionan eta Angelun genituen gelak eta Zibururekin kostaldeko herri guztietan izango ditugu gelak, Getaria izan ezik. Sinbolikoki oso garrantzitsua da hori, ‘herri bat, ikastola bat’ izan baita gure leloa. Beskoitzen ez da irailean zabalduko, baina bai ikasturtean zehar”, esan zuen. Paxkal Indok dioenez, Euskararen Erakunde Publikoak berak esaten du haur guztiek dutela euskara ikasteko eskubidea. “Eskubide hori gauzatzeko herri bakoitzean ikastola bat zabaltzea da biderik zuzenena, frogaturik baitago murgiltze ereduarekin bakarrik ikasten dutela euskara”, erantsi zuen.•

Etxepare Lizeoa, Akitaniako onenen artean bada eta eskualdeko hizkuntzek nazio horretan ez badute lekurik, zer esan nahi du horrek, beste nazio baten hizkuntza direla? Ohartu dira hobea dela euskara ere onartzea. Guretzat garaipen bat izan da arlo bat lortzea. Iritsiko da baxoa osorik euskaraz egingo dugun eguna”, esan zuen Indok. Baxoa frantsesez pasatzen dute Seaskako ikasleek, baina hala ere oso emaitza onak ateratzen dituzte. Gillermo Etxebarria zuzendariak esan zigunez, Etxepare Lizeoa Akitaniako onenen artean dago. “Hiru arlo ebaluatzen ditu frantses administrazioak: ikasle bakoitzaren emaitzak batetik, lizeoan sartzen direnetik zenbatek bukatzen duten bestetik, eta errepikatzen

UN NUEVO LICEO PARA SEASKA

Seaskarekiko politika ere aldatu egin beharko dutela”. Paxkal Indoren hitzak dira berriro. Lizeo berriak Lanbide Heziketa ere kontuan izango du etorkizunean. Seaska barruan, aukera hori aztertzen ari dira. “Euskara erabiltzen duten lanbideei euskara mailako formazioa ematen saiatuko ginateke, eta Haur Hezkuntzako lehen etapan lan egiteko ikasketak eskainiko genituzke, esate baterako. Gaia aztertzen ari gara”, esan zuen.

dutenen konputua azkenik. Emaitzei %60ko balioa ematen die eta beste bi arloei %40. Emaitzei dagokienez, gure ikasleen %96k gainditu du baxoa azken urtean, eta gainditu dutenetatik erdiek aipamenak izan dituzte”, esan zuen zuzendariak. Etxepare Lizeoan 70 bat ikasle dituzte ikasturteko. Hiru batxilergo mota ematen dituzte, hala nola, zientziak, ekonomia soziala eta letrak. Gehienek zientziak aukeratzen dituzte, ekonomia ondoren eta letrak azkenik. Ikasketak Hegoaldean euskaraz jarraitu ahal izateko arazo asko dituzte ikasle hauek, eta gehienek Parisera, Bodelera eta Tolosara jotzen dute; horietatik asko bertan geratzen dira lanean.•

UN NOUVEAU LYCÉE POUR SEASKA autopista y el Consejo Regional de Aquitania se hará cargo de la inversión de 10 millones de euros que costará la edificación del liceo y del internado. Los proyectos no terminan ahí: Ziburu y Beskoitze contarán con nuevas ikastolas el curso que viene.

La phase de développement de Seaska se traduit par une multiplicité de projets. En plus des travaux du site Ene Pentzea sur Kanbo qui permettra d’accueillir le nouveau siège de Seaska et d’agrandir le collège Xalbador, un projet de construction d’un lycée sur Biarritz est en cours. La

municipalité a cédé un hectare près de la sortie de l’autoroute et le Conseil Régional investira 10 millions d’euros pour la construction du bâtiment et de l’internat.

Ikastola199

“BUKATU DA BRIKOLAJEEN ORDUA” 2014rako lizeo eta barnetegi berriak izango dituzte Biarritzen

iparraldea:

jarri omen da martxan, Euskararen Erakunde Publikoa dela medio. Hori horrela bada eta gu baldin bagara eragile nagusia,

gurea baldin bada euskaldun gehien sortzen duen erakundea familiako transmisioak porrot egin duelako, garbi dago

“Borondate politikoa badago. Arazoak juridikoak edo legalak dira, Falloux legea dela tarteko, baina arazoak gainditzeko bidean dira teknikariak”.

BESTE BI IKASTOLA Datorren ikasturtean beste bi ikastola zabalduko dira, Ziburun bata eta Beskoitzen bigarrena. “Hendaian, Urruñan, Donibane-Lohizunen,

Ikastola199 · ekaina 2012

UN NUEVO LICEO PARA SEASKA

municipalité a cédé un hectare près de la sortie de l’autoroute et le Conseil Régional investira 10 millions d’euros pour la construction du bâtiment et de l’internat.

Ikastola199

OBRA HORIEK GELAZ GELA IBILI DITUGU. INTERPRETAZIOAN, ESATE BATERAKO, HEGAN EGIN NAHI ETA EZIN HORREN INGURUAN OSO GAUZA SAKONAK ADIERAZI DITUZTE DBHKOEK.

nafarroa:

SAKANAKO IKASLEAK, ESKUALDEKO ARTISTEN AITZAKIAN, SORMENA LANTZEN Oteizak esaten zuen ume guztiak jenio izateko gaitasunarekin jaiotzen direla, eta eskolak ezabatzen diela talentua ora Salazar eta Txuspo Puyo Altsasukoak dira eta Jose Ramon Anda bakaikuarra. Hirurek eskultura bana utzi digute eta horietatik abiatuta hasi ziren lanean ikasleak. Andra Marin zortzi taldek hartu dute parte, Iñigo Aritzan lau taldek eta Txiokan nagusien taldeak, bi urtekoak, izan dira proiektuan lan egin

“D

Ikastola199 · ekaina 2012

dutenak. Altsasuko bi zentroetan 80 bat ikasle aritu dira”, kontatu zigun Jone Areta Txiokako zuzendariak. Helburua ez zen, noski, artista kontsakratuen obrak kopiatzea. Dora Salazarrek, esate baterako, hain bereak diren alanbrezko emakume hegadunetako bat utzi zien, “Tener alas no implica

saber volar” izenburua duena. “Obra horiek gelaz gela ibili ditugu. Interpretazioan, esate baterako, hegan egin nahi eta ezin horren inguruan oso gauza sakonak adierazi dituzte DBHkoek”, esan zigun Jonek. Txuspo Puyoren eskulturaren izenburua “Casa árbol” zen eta kontzeptu horrek ere

NAFARROAN BIZI! TOPAKETA sekulako jokoa eman die ikasleei, adin horretan izugarri gustatzen baitzaie zuhaitz batean bizi direla irudikatzea. “Bi urteko umeek, esate baterako, kartoizko kutxa handi batzuk margotu zituzten tenperekin kanpotik eta barrutik, eta etxe hori zuhaitzean jarri beharrean zuhaitzak jarri zituzten etxe barruan. Zikin-zikin eginda ibili ziren, baina gustura. Obra berean oinarriturik, Altxorren kutxak ere egin dituzte. Familia bakoitzak etxetik zapata kutxa bat apainduta ekarri, eta haurrarentzat bizitza honetan garrantzitsuenak izan diren uneen oroigarriak sartu zituzten barruan, hala nola, argazkiak, jostailuak, txupeteren bat... Eta kartoizko tutuetatik eskegita jarri ditugu erakusketan, zuhaitzetatik zintzilik egongo balira bezala. Joko handia eman duen lana izan da, familia osoak hartu duelako parte”, erantsi zuen Jone Aretak. Sormena lantzeaz gain eskualdeko artistak ezagutzea zen proiektuaren

Sakanako eta Nafarroa Behereko ikastolak, elkarrekin

arbi genuen lehen topaketa festa giroan helburua eta, Lizarrako egin behar genuela. Ez ikastolak arlo hau sakon dakigu datorren ikasturtean landua duenez, haien Nafarroa Beherean bigarren laguntza ere izan dute. edizioa antolatuko den. Apirilean izan ziren Maiatzaren bukaeran Iñigo Aritza eta Txiokako erabakiko dugu bilera lanak ikusgai herriko kultur batean Garazin edo gunean, eta ekainean Baigorrin bigarren festa Etxarrin izango dira Andra egingo den edo ez, baina Marikoak.• oso garbi duguna beste gauza bat da: ikasleen “Oso garbi trukearekin hasiko garela datorren duguna beste gauza bat ikasturtean, ez da, ikasleen trukearekin hasiko baitugu garela datorren ikasturtean, ez harreman hau baitugu harreman hau festa hutsean festa hutsean gera dadin gera dadin nahi. Ikasleen arteko trukeak nahi. Ikasleen iruditzen zaizkigu oso aberasgarriak arteko trukeak oso izan daitezkeela”. aberasgarriak izan daitezkeela iruditzen zaigu. Ikasle trukeekin batera, mendi irteerak ere antolatu nahi

“G

UN FIN DE SEMANA SIN LA MUGA Las ikastolas de Sakana y de Nafarroa Behere celebraron en Etxarri un encuentro festivo durante el último fin de semana de abril, que contó con un concierto de Zea Mays y Glakoma el sábado y un extenso programa en el que participaron dantzaris, txistularis, gaiteros y trikitilaris de ambos lados de la muga y una comida para 500 personas durante el domingo. La

ditugu elkarrekin”, esan zuen Aitziber Etxaizek, Iñigo Aritza ikastolako idazkari eta gurasoak. Nafarroako historiari buruzko mahaiinguruarekin ireki zen egitaraua apirilaren 20an. Antton Curutcharryk eta Sergio Hiribarrenek hitz egin zuten, lehenak Ipar Euskal Herriko ikuspegitik eta Hegoaldekotik bigarrenak. Eta, sarrera gisa, antolatzaileek topaketaren helburuak agertu zituzten. Biharamunean, Nafarroa Beheretik etorritako ordezkariei harrera egin zitzaien: dantzari, txistulari, trikitilari eta gaiteroen kalejira edo kabalkada egin zen Etxarriko kaleetan (mugaz bi aldetako dantzariek eta inauterietako pertsonaiek hartu zuten parte), Xibarekin lanean ari diren ikastolen arteko herri kirolak erakutsi ziren

ondoren, eta bertsolarien eta kantarien saio baten buruan herri bazkaria egin zuten pilotalekuan. Erramun Martirikorenak, Urdalurek (Itziar eta Erkuden ahizpak), Maider Ansak eta Bilixkorriko bertsolari taldeak hartu zuten parte kantaldian “Partaidetza handiko festa izan zen. Larunbateko kontzertuan Ipar Euskal Herriko gazte andana izan zen, Baigorriko Basaizearen eta ikastolaren artean autobusa antolatu baitzuten. Biharamuneko ekitaldietan ere 120 bat ordezkarik hartu zuten parte. Ikastola bakoitzetik guraso eta ikasle taldeak etorri ziren, hala nola, Orzaize, Amikuze, Baigorri, Garazi, Oztibarre eta beste zenbait ikastolatako ordezkariak. Bazkarian, azkenik, 500 bat lagun bildu ginen”, gogoratu zuen Aitziberrek.•

UNE FIN DE SEMAINE SANS FRONTIÈRE voluntad de los organizadores es repetir el encuentro en Garazi o Baigorri y organizar intercambios de alumnos a lo largo del próximo curso. En las ikastolas de Sakana, por otra parte, ha desarrollado un programa de creación artística en la que los alumnos han trabajado a partir de esculturas de Dora Salazar, Txuspo Puyo y Jose Ramon Anda, que son oriundos del valle.

Les ikastola de Sakana et de Basse Navarre ont célébré à Etxarri une rencontre festive la dernière semaine d’avril avec un concert de Zea Mays et Glakoma le samedi et la participation de danseurs, txistulari, gaitero des deux côtés de la frontière. Un repas pour 500 personnes a été servi le dimanche. Les organisateurs souhaitent

renouveler l’expérience à Garazi ou Baigorri et organiser des échanges entre ikastola l’année prochaine. Les ikastola de Sakana ont par ailleurs mis en place un programme de création artistique par lequel les élèves ont travaillé à partir de sculptures de Dora Salazar, Txuspo Puyo et Jose Ramon Anda, tous trois originaires de la vallée.

Ikastola199

OBRA HORIEK GELAZ GELA IBILI DITUGU. INTERPRETAZIOAN, ESATE BATERAKO, HEGAN EGIN NAHI ETA EZIN HORREN INGURUAN OSO GAUZA SAKONAK ADIERAZI DITUZTE DBHKOEK.

nafarroa:

“D

Ikastola199 · ekaina 2012

Sakanako eta Nafarroa Behereko ikastolak, elkarrekin

“G

Ikastola199

Kutxa Ekogunea Punta-puntako lana egiten ari da Kutxa jasangarritasunaren arloan. Erakundearen ‘estrategia berdea’ren erakusle nagusia da Kutxa Ekogunea. Gizarte ekintzen barruan kokatzen da, Onkologikoa edo Eureka Zientzia Museoa bezala, eta 15 laguneko lantaldea du. •

Kutxaren ‘estrategia berdea’ lantzen

Kutxa Ekoguneak baditu martxan bi arlo nagusi, Gune Birtuala eta Proiektuak. • www.ekogunea.net

• Biharko kontuak dira, alabaina, horiek. Dagoeneko

• Proiektuei dagokienez, azkenik, Baratza Balkoian, Ekoliderrak, Natura biziz, Natur eskola,Auzolandegiak, Eko Bira azoka ibiltaria, olioa biltzeko makinak eta Goiena telebistarekin batean egiten den ‘Ekogune’ izeneko saioa nabarmendu daitezke. “Gure proiektuen helburu nagusia jendea kontzientzia hartzetik ekintzetara pasatzea da”, gogoratu du Zuriñe Sanchezek.