www.ikastola.net
KEZKAK ETA NAHIAK
URRIA 2011
GERTU inprimategia. Oñati. Tel.: 943 78 33 09
194 INPRIMATZAILEA:
Txema Garzia Urbina
DISEINUA ETA MAKETAZIOA:
Imanol Artola
EUSKARA ZUZENTZAILEA:
Joxean Agirre eta Eva Domingo
18 20
ERREDAKZIOA:
12 14 16
Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehi.ikastola.net
8
KOORDINATZAILEA:
KEZKAK ETA NAHIAK
ELKARRIZKETA: RAFEL BISQUERRA, BARTZELONAKO UNIBERTSITATEKO KATEDRADUNA ORIENTAZIO PSIKOPEDAGOGIKOAN ERREPORTAJEA: IKASTURTE IREKIERA: ORAIN ITUNA, LEGE BERRI BAT GERO ARMENTIA, ZATIKA GAZTETZEN ARI DEN IKASTOLA KIRIKIÑO, EUSKARAREN HAUSPOETAKO BAT BILBON INAUGURATU DUTE OIARTZUNEN HAUR ESKOLA BERRIA URRUÑAKO IKASTOLAK LEKUA BIKOIZTUKO DU NAFARROA OINEZ 2011. DBHRAKO ERAIKIN BERRIA INAUGURATU NAHI DUTE DATORREN IKASTURTERAKO
EUSKAL HERRIKO IKASTOLAK Ikastolen Etxea, Errotazar bidea, 124 20018 DONOSTIA Tel.: 606 33 41 45
3
EDITATZAILEA:
www.ikastola.net
IKASTOLA ALDIZKARIA
iks www.ikastola.net
RAFELBISQUERRA BARTZELONAKO UNIBERTSITATEKO KATEDRADUNA ORIENTAZIO PSIKOPEDAGOGIKOAN
Ikastola194
3
URRIA 2011
GERTU inprimategia. Oñati. Tel.: 943 78 33 09
194 INPRIMATZAILEA:
Txema Garzia Urbina
DISEINUA ETA MAKETAZIOA:
Imanol Artola
EUSKARA ZUZENTZAILEA:
Joxean Agirre eta Eva Domingo
18 20
ERREDAKZIOA:
12 14 16
Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehi.ikastola.net
8
KOORDINATZAILEA:
KEZKAK ETA NAHIAK
ELKARRIZKETA: RAFEL BISQUERRA, BARTZELONAKO UNIBERTSITATEKO KATEDRADUNA ORIENTAZIO PSIKOPEDAGOGIKOAN ERREPORTAJEA: IKASTURTE IREKIERA: ORAIN ITUNA, LEGE BERRI BAT GERO ARMENTIA, ZATIKA GAZTETZEN ARI DEN IKASTOLA KIRIKIÑO, EUSKARAREN HAUSPOETAKO BAT BILBON INAUGURATU DUTE OIARTZUNEN HAUR ESKOLA BERRIA URRUÑAKO IKASTOLAK LEKUA BIKOIZTUKO DU NAFARROA OINEZ 2011. DBHRAKO ERAIKIN BERRIA INAUGURATU NAHI DUTE DATORREN IKASTURTERAKO
EUSKAL HERRIKO IKASTOLAK Ikastolen Etxea, Errotazar bidea, 124 20018 DONOSTIA Tel.: 606 33 41 45
3
EDITATZAILEA:
www.ikastola.net
IKASTOLA ALDIZKARIA
iks www.ikastola.net
RAFELBISQUERRA BARTZELONAKO UNIBERTSITATEKO KATEDRADUNA ORIENTAZIO PSIKOPEDAGOGIKOAN
Ikastola194
3
Adimen emozionalean aditua da, Bartzelonako Unibertsitateko katedraduna Orientazio Psikopedagogikoan. Zuzendari ere bada bi masterretan; Adimen Emozionala eta Ongizatea da horietako bat, eta Adimen Emozionala Erakundeetan bestea. Liburu ugariren egile, gure inguru geografikoan aitzindarietakoa da gai hau jorratzen. lkarrizketa honetan ez dugu izan gaian gehiago sakontzeko aukerarik. Gomendio bibliografikorik-edo egingo zenuke interesatua egon daitekeen irakurlearentzat? Hona hemen nire liburuetako batzuk: Educación emocional y bienestar, Praxis argitaletxeak argitaratutakoa; Educación para la ciudadanía y convivencia. El enfoque de la educación emocional, Praxis-Woltyers Kluwer argitaletxekoa; Psicopedagogía de las emociones, Síntesis argitaletxekoa; La educación emocional en la práctica, HorsoriICEkoa; Educación emocional. Propuestas para educadores y familias, Declée de Brower-ekoa.
E
“BADAGO ARGITU BEHARREKO KONTU BAT: ADIMEN EMOZIONALA EZ DA EDUKITZEN DEN EDO EZ DEN GAUZA BAT, PRAKTIKAN JARTZEN DEN EDO JARTZEN EZ DEN TREBETASUN BAT BAIZIK”.
Eman iezaguzu adimen emozionalari buruzko definizio oinarrizko eta orokor bat. Norbere eta besteen emozioak identifikatu, pentsatzeko orduan emozio horiek gure mesedetan erabili, emozioa horiek nola funtzionatzen duten ulertu eta behar bezala kudeatzen jakiteari deitzen diogu adimen emozionala.
Adimen argiko pertsona bat zein den galdetu eta guztiok ezaugarri bertsuak aipatu ohi ditugu. Zein lirateke, zure ikuspegitik begiratuta, adimen emozional argia duen pertsona baten ezaugarriak? Oso labur esanda, bere emozioak modu egokian erabiltzen dakien pertsona dela esango nuke. Gauza bera al da emozionalki adimentsua den pertsona eta emozionalki heldua dena? Heldutasuna adimen emozionalaren ezaugarri garrantzitsuenetako bat da. Heldu gabeko pertsona bate kez du adimen emozionalik, baina ezin da esan pertsona heldu guztiek adimen emozionala dutenik. Badago argitu beharreko kontu bat: adimen emozionala ez da edukitzen den edo ez den gauza bat, praktikan jartzen den edo jartzen ez den trebetasun bat baizik. Eta badaude beren gaitasun emozionalak praktikan jartzen ez dituzten pertsona helduak. Zenbat du berezkotik eta zenbat ikasitik adimen emozionalak? Adimen emozionala ikasi egiten da. Inor ez da jaiotzen adimen emozional garatuarekin eta heziketaren bidez
iks
BISQUERRA 4
Ikastola194 · urria 2011
Ikastola194
5
Adimen emozionalean aditua da, Bartzelonako Unibertsitateko katedraduna Orientazio Psikopedagogikoan. Zuzendari ere bada bi masterretan; Adimen Emozionala eta Ongizatea da horietako bat, eta Adimen Emozionala Erakundeetan bestea. Liburu ugariren egile, gure inguru geografikoan aitzindarietakoa da gai hau jorratzen. lkarrizketa honetan ez dugu izan gaian gehiago sakontzeko aukerarik. Gomendio bibliografikorik-edo egingo zenuke interesatua egon daitekeen irakurlearentzat? Hona hemen nire liburuetako batzuk: Educación emocional y bienestar, Praxis argitaletxeak argitaratutakoa; Educación para la ciudadanía y convivencia. El enfoque de la educación emocional, Praxis-Woltyers Kluwer argitaletxekoa; Psicopedagogía de las emociones, Síntesis argitaletxekoa; La educación emocional en la práctica, HorsoriICEkoa; Educación emocional. Propuestas para educadores y familias, Declée de Brower-ekoa.
E
“BADAGO ARGITU BEHARREKO KONTU BAT: ADIMEN EMOZIONALA EZ DA EDUKITZEN DEN EDO EZ DEN GAUZA BAT, PRAKTIKAN JARTZEN DEN EDO JARTZEN EZ DEN TREBETASUN BAT BAIZIK”.
Eman iezaguzu adimen emozionalari buruzko definizio oinarrizko eta orokor bat. Norbere eta besteen emozioak identifikatu, pentsatzeko orduan emozio horiek gure mesedetan erabili, emozioa horiek nola funtzionatzen duten ulertu eta behar bezala kudeatzen jakiteari deitzen diogu adimen emozionala.
Adimen argiko pertsona bat zein den galdetu eta guztiok ezaugarri bertsuak aipatu ohi ditugu. Zein lirateke, zure ikuspegitik begiratuta, adimen emozional argia duen pertsona baten ezaugarriak? Oso labur esanda, bere emozioak modu egokian erabiltzen dakien pertsona dela esango nuke. Gauza bera al da emozionalki adimentsua den pertsona eta emozionalki heldua dena? Heldutasuna adimen emozionalaren ezaugarri garrantzitsuenetako bat da. Heldu gabeko pertsona bate kez du adimen emozionalik, baina ezin da esan pertsona heldu guztiek adimen emozionala dutenik. Badago argitu beharreko kontu bat: adimen emozionala ez da edukitzen den edo ez den gauza bat, praktikan jartzen den edo jartzen ez den trebetasun bat baizik. Eta badaude beren gaitasun emozionalak praktikan jartzen ez dituzten pertsona helduak. Zenbat du berezkotik eta zenbat ikasitik adimen emozionalak? Adimen emozionala ikasi egiten da. Inor ez da jaiotzen adimen emozional garatuarekin eta heziketaren bidez
iks
BISQUERRA 4
Ikastola194 · urria 2011
Ikastola194
5
iks
Gurasoei dagokienez, eman ohi dugu ikastaro bat “Adimen emozionalari buruzko gurasoentzako formazioa” deitua eta bertan gaitasun emozionalak lantzen dira bi helburu kontuan hartuta: seme-alabekin harreman hobeak lortzen erakusten da batetik eta bestetik semealaba horiek adimen emozionala landu dezaten irizpideak ematen dira.
BISQUERRA
Inor gutxik hitz egiten zuen adimen emozionala oraintsu arte. Kontzeptu ezezagaun izatetik denen ahotan egotera igar oda. Sekulako garrantzia ematen zio gaur. Zergatik gertatu da hori? Adimen emozionalaz argitaratu zen lehen artikulu zientifikoa 1990ekoa da eta baina oharkabean igaro zen. 90eko hamarkadaren erdi aldera Daniel Golemanek liburu bat argitaratu zuen eta best sellerra izan zen mundu mailan. Interesgarria da arrakasta hori bideratu zuten gertakari sozialei arreta jartzea. Hamarkada horren amaiera aldera kontzeptu honen inguruko ideiak hedatzen hasten dira, hezkuntzaren arloan bereziki, baina baita gizartean oro har ere. “Iraultza emozionalaz” hitz egiten hasten dira eta “heziketa emozionala” aipatzen da hitzetik hortzera hezkuntzan. Emozioek gure bizitzan duten garrantzia gero eta nabarmenago geratzen zaigu eta gaitasun emozionalak garatzea ezinbestekoa dela ohartzen gara. Adimen emozionalari jartzen zaion arretak eskolaren eta hezkuntzaren mugak gainditzen ditu eta lanbide heziketaren esparrura iristen da, kualifikazio handiko lanbideen formaziora iristeraino. Zer dela-eta boom hori? Nola ulertu behar da gertakaria, nola interpreta daiteke? Erakundeetan ohartzen dira emozioek
RAFEL BISQUERRA IZAN ZEN GURE ARTEAN 2009KO JARDUNALDI PEDAGOGIKOETAN, “HAUSNARTU ETA EKIN” IZENBURUAREKIN IKASTOLEN KONFEDERAZIOAK GASTEIZEN ANTOLATUTAKO XVI. JARDUNALDIETAN. ORAINGOAN BERAREKIN HARREMANETAN IPINI ETA BEREHALA ERANTZUN DIGU.
garatzen ez bada, “emozionalki analfabetoak” izango gara. Erantsi dezagun heziketa eskolatzea baino askoz erez abalagoa den kontzeptu adela. Familian ere heziketa ematen da, eskolan ere bai, adiskide artean ere bai edo komunikabideen bidez…
lanez edo lantokiz aldatu egin nahi izaten du eta lanpostu eta langile aldaketa bakoitzak, langile hautaketak egiten direnez, kostu bat dakar. Horregatik enpresako arduradunei beren postuetan irauten duten langileak interesatzen zaizkie. Errentagarria da, ondorioz, enpresa batean adimen emozionala lantzea. Langileen finkotasuna aipatu dut, baina
buruzagien formazioa ere aipa genezake, frogatua baitago adimen emozionala praktikan jarri duten arduradunek emaitza hobeak lortzen dituztela beren menpekoekin. “Bezeroen fideltasunaz” ere mintza gaitezke. Adimen emozionalaren arabera tratua sentitu den bezeroak esperientzia errepikatzeko joera erakutsi ohi du. Aipatu ditugun alderdi hauek guztiek eragin ekonomikoa dute enpresa batean eta
Galdera bera egin genezake, baina oraingoan hezkuntzako profesionalak (irakasleak) eta ikasleak kontuan hartuta. Irakasleena lanbide arriskugarria dela esan dezakegu. Osasunaren Munduko Erakundeak zein Munduko Lan Erakundeak esana dute irakasleen artean ematen den gaixoaldi tasak beste lanbideetan baino altuagoak direla. Eta gaixoaldi horiek sustrai emozionalak dituzte: estresa, estutasunak, burnout… Ikastetxe batzuetan portzentaje oso altuak dituzte. Horrek, besterik gabe, kezka sortu beharko luke eta irakasleen artean gaitasun emozionalak lantzea ezinbestekoa dela ohartarazi beharko liguke. Formazio horrek gutxienik hiru arlo izan beharko lituzke kontuan: ezinegon emozionalak saihesteko prebentzioa, ikasleekin harremanak bideratzeko irizpideak eta ikasleei gaitasun emozionalak lantzen laguntzeko bitartekoak. Horrek bidenabar irakasleei ongizatea gehituko lieke.•
VEINTE AÑOS DE INTELIGENCIA EMOCIONAL Experto en inteligencia emocional y catedrático de la Universidad de Barcelona, repasa en esta entrevista el desarrollo que ha tenido este campo desde que a mediados de la década de los 90 Daniel Goleman publicara el best seller sobre el tema. El interés por las competencias emocionales ha ido ganando un terreno que abarca ya desde la educación hasta mundo de la organización empresarial. Rafael Bisquerra piensa que es imprescindible que padres y profesores trabajen la inteligencia emocional.
INTELLIGENCE ÉMOTIONNELLE: 20 ANS D’EXPÉRIENCE Diplômé à l’Université de Barcelone, Daniel Goleman, spécialiste de l’intelligence émotionnelle, nous a expliqué l’évolution de ce concept depuis la sortie de son best-seller au milieu des années 70, ses travaux prenant de plus en plus d’importance dans différents domaines. Il pense qu’il est primordial que parents et enseignants aussi travaillent l’intelligence émotionnelle.
“SEME-ALABEKIN HARREMAN HOBEAK LORTZEN ERAKUSTEN DA BATETIK ETA BESTETIK SEMEALABA HORIEK ADIMEN EMOZIONALA LANDU DEZATEN IRIZPIDEAK EMATEN DIRA”.
“EMOZIOEK GURE BIZITZAN DUTEN GARRANTZIA GERO ETA NABARMENAGO GERATZEN ZAIGU ETA GAITASUN EMOZIONALAK GARATZEA EZINBESTEKOA DELA OHARTZEN GARA”. egiteko garrantzitsua dutela. Adibide bat: laneko gaixoaldien erdiak arrazoi psikosozialak izaten dituzte: urduritasuna, estresa, depresioa, mobbing, gatazkak etab. Hau da, oinarri emozionala izaten dute eta onek kostu oso larriak izaten ditu enpresarentzat eta gizartearentzat oro har. Bestalde, frogatuta dago pertsona baten laneko emaitzak eta lanpostu horretan jarraitzeko borondateak lotura estua duela bere gainetik daudenekin edo lankideekin dituen harremanekin. Harremanak gaiztoak badira, jendeak 6
Ikastola194 · urria 2011
hori ROI (Resturn of Inversion) delakoaren bidez neur daiteke eta adimen emozionalean inbertitzea errentagarria dela frogatzen da. Horrek bakarrik esplika dezake Bartzelonako Unibertsitateak Adimen Emozionalean Master bat sortu izana. Zer izan beharko lukete kontuan beren seme-alaben adimen emozionalaren garapenaz kezkatzen diren gurasoek? Ezinbestekoa da gurasoen eta irakasleen artean adimen emozionala lantzea. Ikastola194
7
iks
Gurasoei dagokienez, eman ohi dugu ikastaro bat “Adimen emozionalari buruzko gurasoentzako formazioa” deitua eta bertan gaitasun emozionalak lantzen dira bi helburu kontuan hartuta: seme-alabekin harreman hobeak lortzen erakusten da batetik eta bestetik semealaba horiek adimen emozionala landu dezaten irizpideak ematen dira.
BISQUERRA
Inor gutxik hitz egiten zuen adimen emozionala oraintsu arte. Kontzeptu ezezagaun izatetik denen ahotan egotera igar oda. Sekulako garrantzia ematen zio gaur. Zergatik gertatu da hori? Adimen emozionalaz argitaratu zen lehen artikulu zientifikoa 1990ekoa da eta baina oharkabean igaro zen. 90eko hamarkadaren erdi aldera Daniel Golemanek liburu bat argitaratu zuen eta best sellerra izan zen mundu mailan. Interesgarria da arrakasta hori bideratu zuten gertakari sozialei arreta jartzea. Hamarkada horren amaiera aldera kontzeptu honen inguruko ideiak hedatzen hasten dira, hezkuntzaren arloan bereziki, baina baita gizartean oro har ere. “Iraultza emozionalaz” hitz egiten hasten dira eta “heziketa emozionala” aipatzen da hitzetik hortzera hezkuntzan. Emozioek gure bizitzan duten garrantzia gero eta nabarmenago geratzen zaigu eta gaitasun emozionalak garatzea ezinbestekoa dela ohartzen gara. Adimen emozionalari jartzen zaion arretak eskolaren eta hezkuntzaren mugak gainditzen ditu eta lanbide heziketaren esparrura iristen da, kualifikazio handiko lanbideen formaziora iristeraino. Zer dela-eta boom hori? Nola ulertu behar da gertakaria, nola interpreta daiteke? Erakundeetan ohartzen dira emozioek
RAFEL BISQUERRA IZAN ZEN GURE ARTEAN 2009KO JARDUNALDI PEDAGOGIKOETAN, “HAUSNARTU ETA EKIN” IZENBURUAREKIN IKASTOLEN KONFEDERAZIOAK GASTEIZEN ANTOLATUTAKO XVI. JARDUNALDIETAN. ORAINGOAN BERAREKIN HARREMANETAN IPINI ETA BEREHALA ERANTZUN DIGU.
garatzen ez bada, “emozionalki analfabetoak” izango gara. Erantsi dezagun heziketa eskolatzea baino askoz erez abalagoa den kontzeptu adela. Familian ere heziketa ematen da, eskolan ere bai, adiskide artean ere bai edo komunikabideen bidez…
lanez edo lantokiz aldatu egin nahi izaten du eta lanpostu eta langile aldaketa bakoitzak, langile hautaketak egiten direnez, kostu bat dakar. Horregatik enpresako arduradunei beren postuetan irauten duten langileak interesatzen zaizkie. Errentagarria da, ondorioz, enpresa batean adimen emozionala lantzea. Langileen finkotasuna aipatu dut, baina
buruzagien formazioa ere aipa genezake, frogatua baitago adimen emozionala praktikan jarri duten arduradunek emaitza hobeak lortzen dituztela beren menpekoekin. “Bezeroen fideltasunaz” ere mintza gaitezke. Adimen emozionalaren arabera tratua sentitu den bezeroak esperientzia errepikatzeko joera erakutsi ohi du. Aipatu ditugun alderdi hauek guztiek eragin ekonomikoa dute enpresa batean eta
Galdera bera egin genezake, baina oraingoan hezkuntzako profesionalak (irakasleak) eta ikasleak kontuan hartuta. Irakasleena lanbide arriskugarria dela esan dezakegu. Osasunaren Munduko Erakundeak zein Munduko Lan Erakundeak esana dute irakasleen artean ematen den gaixoaldi tasak beste lanbideetan baino altuagoak direla. Eta gaixoaldi horiek sustrai emozionalak dituzte: estresa, estutasunak, burnout… Ikastetxe batzuetan portzentaje oso altuak dituzte. Horrek, besterik gabe, kezka sortu beharko luke eta irakasleen artean gaitasun emozionalak lantzea ezinbestekoa dela ohartarazi beharko liguke. Formazio horrek gutxienik hiru arlo izan beharko lituzke kontuan: ezinegon emozionalak saihesteko prebentzioa, ikasleekin harremanak bideratzeko irizpideak eta ikasleei gaitasun emozionalak lantzen laguntzeko bitartekoak. Horrek bidenabar irakasleei ongizatea gehituko lieke.•
VEINTE AÑOS DE INTELIGENCIA EMOCIONAL Experto en inteligencia emocional y catedrático de la Universidad de Barcelona, repasa en esta entrevista el desarrollo que ha tenido este campo desde que a mediados de la década de los 90 Daniel Goleman publicara el best seller sobre el tema. El interés por las competencias emocionales ha ido ganando un terreno que abarca ya desde la educación hasta mundo de la organización empresarial. Rafael Bisquerra piensa que es imprescindible que padres y profesores trabajen la inteligencia emocional.
INTELLIGENCE ÉMOTIONNELLE: 20 ANS D’EXPÉRIENCE Diplômé à l’Université de Barcelone, Daniel Goleman, spécialiste de l’intelligence émotionnelle, nous a expliqué l’évolution de ce concept depuis la sortie de son best-seller au milieu des années 70, ses travaux prenant de plus en plus d’importance dans différents domaines. Il pense qu’il est primordial que parents et enseignants aussi travaillent l’intelligence émotionnelle.
“SEME-ALABEKIN HARREMAN HOBEAK LORTZEN ERAKUSTEN DA BATETIK ETA BESTETIK SEMEALABA HORIEK ADIMEN EMOZIONALA LANDU DEZATEN IRIZPIDEAK EMATEN DIRA”.
“EMOZIOEK GURE BIZITZAN DUTEN GARRANTZIA GERO ETA NABARMENAGO GERATZEN ZAIGU ETA GAITASUN EMOZIONALAK GARATZEA EZINBESTEKOA DELA OHARTZEN GARA”. egiteko garrantzitsua dutela. Adibide bat: laneko gaixoaldien erdiak arrazoi psikosozialak izaten dituzte: urduritasuna, estresa, depresioa, mobbing, gatazkak etab. Hau da, oinarri emozionala izaten dute eta onek kostu oso larriak izaten ditu enpresarentzat eta gizartearentzat oro har. Bestalde, frogatuta dago pertsona baten laneko emaitzak eta lanpostu horretan jarraitzeko borondateak lotura estua duela bere gainetik daudenekin edo lankideekin dituen harremanekin. Harremanak gaiztoak badira, jendeak 6
Ikastola194 · urria 2011
hori ROI (Resturn of Inversion) delakoaren bidez neur daiteke eta adimen emozionalean inbertitzea errentagarria dela frogatzen da. Horrek bakarrik esplika dezake Bartzelonako Unibertsitateak Adimen Emozionalean Master bat sortu izana. Zer izan beharko lukete kontuan beren seme-alaben adimen emozionalaren garapenaz kezkatzen diren gurasoek? Ezinbestekoa da gurasoen eta irakasleen artean adimen emozionala lantzea. Ikastola194
7
Orain ituna, lege berri bat gero IKASTOLEN ELKARTEAK DITUEN KEZKAK ETA NAHIAK PLAZARATZEKO BALIO IZAN ZUEN BESTE
dituzten egitekoei eta erronkei leku gehiago eman, eta hala, eleaniztasuna, eskola-emaitzak hobetu
BEHIN IRAILAREN 24AN TOLOSAKO LEIDOR ANTZOKIAN EGIN ZEN IKASTURTE BERRIAREN
beharra, eskola gizartera egokitzeko premia, etorkinak, elkarbizitzarako eredu berria eta euskal curriculumaren
IREKIERAK. Erakundeetako kargudunen, zazpi lurraldeetako ikastoletako ordezkarien eta Ikastolen
garapena aipatu zituen, beste batzuen artean. Euskal Autonomi Erkidegoari dagokionez, berehala gauzatu
Elkarteko langileen aurrean Ipar Euskal Herrian, Nafarroa Garaian nahiz Euskal Autonomia Erkidegoan
beharreko eskola-komunitate osoaren itun baten premia aldarrikatu zuen, eta etorkizunerako eskola lege
ikastolek bizi duten egoerari jorratua eman zion Koldo Tellitu EHIko lehendakariak. Azken esparru
berri batena ere bai. Ekitaldiaren hari nagusia ez zen aurtengoan atzera begirakoa izan, euskal curriculuma
administratibo honetan ikusten dituen itzalen artean finantziazio publikoaren murrizketa azken bi
baizik. “Euskara izan zen ikastolen erronka XX. mendean; euskal curriculuma da XXI. mendeko ikastolen
urteotan 4.000.000 eurokoa izan dela aipatu bazuen ere, nahiago izan zuen ikastolek esku artean
erronka”, errepikatu zuten. Medioetan oihartzun handia izan zuen ekitaldiak. > > >
ertsolaritzaren geroari mesedeak eta hezkuntzari ere ondorio positiboak ekarriko dizkion hitzarmena izenpetu dute berriki Ikastolen Elkarteak eta Bertsozale Elkarteak. Imanol Igeregi Ikastolen Elkarteko zuzendariaren ustez, ezinbestekoa zen bi erakundeen arteko elkarlana koordinatuko zuen hitzarmena. “Ikastolen Elkarteak urte askotako ibilbidea egin du ikastoletan bertsolaritza lantzen, bai ikasgela barruko jardunaren bidez, bai irakasleen formazioa antolatuz eta baita material didaktikoak argitaratuz ere. Eskolarteko bertsolari txa-
B
8
Ikastola194 · urria 2011
pelketen ekarpena ere hor dago. Bertsozale Elkarteak, bere aldetik, bertsolaritzaren oinarrizko ezagutza bermatu eta gaztetxoak zaletzeko proiektua hedatu du, eta ikasmaterialak ela-
boratzen ari da. Guk, bestalde, Euskal Curriculum propioa garatzeko apustua egina dugu eta beronen baitan ahozkotasunari eta bertsolaritzari leku esanguratsua eman nahi diegu.
Bertsozale Elkartearentzat ere Euskal Curriculuma ezinbesteko erreferentzia izango da eskola jardunean. Adostasun horiek kontuan izanik, ezinbestekoa genuen eseri eta bi erakundeen
lana koordinatuko zuen marko bat egituratzea, eta horixe egin dugu”, esan zuen.
BAKOITZAK BERE ARLOAK Hitzarmenak ondo zehazten ditu elkarte bakoitzak arloz arlo bere gain hartzen dituen egitekoak. Zein dira ikastolen kezkak? Gaurko egoerak dituen itzalei gainbegiratua ematen hasi, eta Nafarroa Garaian hiru ikastolak duten kinka larria aipatu zuen lehenik Koldo Tellitu EHIko lehendakariak. “Lurralde honetako hiru ikastola ateak itxi beharrean aurki daitezke datorren urtean bertan eta beste hainbat ondoko urteetan, finantziazio publikoaren faltan. Zonalde euskaldunetan edo mistoan
“Euskal Autonomi Erkidegoan, azkenik, finantziazio publikoaren bi urteotako murrizketa lau milioi eurokoa izan dela”. “Hizkuntza curriculumeko osagai garrantzitsua da, baina hori baino gehiago da curricucluma: eskolari dagokion eduki integrala”.
ez dauden ikastolak, oro har, hil ala biziko egoeran daude. Zerbait egin beharra daukagu, lagunok. Ezin ditugu ikastola horiek bidean galdu”, esan zuen bere hitzaldiaren pasarte batean. Iparraldean bizi duten paradoxaz aritu zen ondoren, euskarak hilzorian jarraitzen duen bitartean ikastolak inoiz baino indartsuago ageri baitira, garapen betean. Eta Euskal Autonomi Erkidegoan, azkenik, finantziazio publikoaren bi urteotako murrizketa lau milioi eurokoa izan dela jakinaraziz bukatu zuen itzalei buruzko aipamena.
Ikastola194
9
Orain ituna, lege berri bat gero IKASTOLEN ELKARTEAK DITUEN KEZKAK ETA NAHIAK PLAZARATZEKO BALIO IZAN ZUEN BESTE
dituzten egitekoei eta erronkei leku gehiago eman, eta hala, eleaniztasuna, eskola-emaitzak hobetu
BEHIN IRAILAREN 24AN TOLOSAKO LEIDOR ANTZOKIAN EGIN ZEN IKASTURTE BERRIAREN
beharra, eskola gizartera egokitzeko premia, etorkinak, elkarbizitzarako eredu berria eta euskal curriculumaren
IREKIERAK. Erakundeetako kargudunen, zazpi lurraldeetako ikastoletako ordezkarien eta Ikastolen
garapena aipatu zituen, beste batzuen artean. Euskal Autonomi Erkidegoari dagokionez, berehala gauzatu
Elkarteko langileen aurrean Ipar Euskal Herrian, Nafarroa Garaian nahiz Euskal Autonomia Erkidegoan
beharreko eskola-komunitate osoaren itun baten premia aldarrikatu zuen, eta etorkizunerako eskola lege
ikastolek bizi duten egoerari jorratua eman zion Koldo Tellitu EHIko lehendakariak. Azken esparru
berri batena ere bai. Ekitaldiaren hari nagusia ez zen aurtengoan atzera begirakoa izan, euskal curriculuma
administratibo honetan ikusten dituen itzalen artean finantziazio publikoaren murrizketa azken bi
baizik. “Euskara izan zen ikastolen erronka XX. mendean; euskal curriculuma da XXI. mendeko ikastolen
urteotan 4.000.000 eurokoa izan dela aipatu bazuen ere, nahiago izan zuen ikastolek esku artean
erronka”, errepikatu zuten. Medioetan oihartzun handia izan zuen ekitaldiak. > > >
ertsolaritzaren geroari mesedeak eta hezkuntzari ere ondorio positiboak ekarriko dizkion hitzarmena izenpetu dute berriki Ikastolen Elkarteak eta Bertsozale Elkarteak. Imanol Igeregi Ikastolen Elkarteko zuzendariaren ustez, ezinbestekoa zen bi erakundeen arteko elkarlana koordinatuko zuen hitzarmena. “Ikastolen Elkarteak urte askotako ibilbidea egin du ikastoletan bertsolaritza lantzen, bai ikasgela barruko jardunaren bidez, bai irakasleen formazioa antolatuz eta baita material didaktikoak argitaratuz ere. Eskolarteko bertsolari txa-
B
8
Ikastola194 · urria 2011
pelketen ekarpena ere hor dago. Bertsozale Elkarteak, bere aldetik, bertsolaritzaren oinarrizko ezagutza bermatu eta gaztetxoak zaletzeko proiektua hedatu du, eta ikasmaterialak ela-
boratzen ari da. Guk, bestalde, Euskal Curriculum propioa garatzeko apustua egina dugu eta beronen baitan ahozkotasunari eta bertsolaritzari leku esanguratsua eman nahi diegu.
Bertsozale Elkartearentzat ere Euskal Curriculuma ezinbesteko erreferentzia izango da eskola jardunean. Adostasun horiek kontuan izanik, ezinbestekoa genuen eseri eta bi erakundeen
lana koordinatuko zuen marko bat egituratzea, eta horixe egin dugu”, esan zuen.
BAKOITZAK BERE ARLOAK Hitzarmenak ondo zehazten ditu elkarte bakoitzak arloz arlo bere gain hartzen dituen egitekoak. Zein dira ikastolen kezkak? Gaurko egoerak dituen itzalei gainbegiratua ematen hasi, eta Nafarroa Garaian hiru ikastolak duten kinka larria aipatu zuen lehenik Koldo Tellitu EHIko lehendakariak. “Lurralde honetako hiru ikastola ateak itxi beharrean aurki daitezke datorren urtean bertan eta beste hainbat ondoko urteetan, finantziazio publikoaren faltan. Zonalde euskaldunetan edo mistoan
“Euskal Autonomi Erkidegoan, azkenik, finantziazio publikoaren bi urteotako murrizketa lau milioi eurokoa izan dela”. “Hizkuntza curriculumeko osagai garrantzitsua da, baina hori baino gehiago da curricucluma: eskolari dagokion eduki integrala”.
ez dauden ikastolak, oro har, hil ala biziko egoeran daude. Zerbait egin beharra daukagu, lagunok. Ezin ditugu ikastola horiek bidean galdu”, esan zuen bere hitzaldiaren pasarte batean. Iparraldean bizi duten paradoxaz aritu zen ondoren, euskarak hilzorian jarraitzen duen bitartean ikastolak inoiz baino indartsuago ageri baitira, garapen betean. Eta Euskal Autonomi Erkidegoan, azkenik, finantziazio publikoaren bi urteotako murrizketa lau milioi eurokoa izan dela jakinaraziz bukatu zuen itzalei buruzko aipamena.
Ikastola194
9
ZEIN DIRA NAHIAK? Kataluniako gizarteak epaileen ebazpenari eman dion erantzunak oihartzun oso nabarmena izan zuen ikasturte irekierako ekitaldian. “Zein harro dioten kataluniarrek inmertsio eredua onetsi zutela gizartearen kohesioa lortze aldera. Katalan hizkuntza hezkuntza sistemaren ‘grabitate zentro’ bihurtu nahi izan dute. Zenbat aldiz ez ote dugu gauza bera esan ikastoletatik euskarari eta euskal gizarteari buruz. Inbidia ematen digu herrialde hartako abaniko politiko osoa eredu horren alde nola mobilizatu den ikusteak. Kataluniako kontsentsuak nahi genituzke gure gizartean ere”, esan zuen. Egoera politiko berriak sortarazi duen itxaropenaz bi hitz egin ondoren, ikastolek aurrera begira dituzten erronka nagusiak aipatu (eleaniztasuna, eskola emaitzen hobekuntza, teknologia berriak, etorkinak…) eta aldarrikapenei heldu zien Koldo Tellituk: “Gasteiztik administratzen diren lurraldeei dagokienez, eskola komunitate osoaren arteko itun zabal baten beharra daukagula deritzogu, etorkizuneko eskola lege berri baten bidean. Urteak daramatzagu basamortuko prediku honetan bakarrak izaten. Duela gutxi hezkuntzako sindikalgintzatik entzun dugu, atseginez entzun ere, gurearen antzeko sermoia”, jarraitu zuen.
IKASTURTE IREKIERA Zuzendaritza berria osatzen duten 12 profesionalak oholtzaren gainera deituak eta publikoaren aurrean aurkeztuak izan ziren:
ZUZENDARITZA
01 Imanol Igeregi Zuzendari Nagusia 02 Jose Luis Sukia Egonkortasuneko Zuzendaria 03 Abel Ariznabarreta Zuzendari Pedagogikoa 04 Hur Gorostiaga Seaskako Zuzendaria 05 Amaia Urruzmendi Lehen Hezkuntzako arduraduna 06 Manu Aurrekoetxea DBH-Batxilerreko arduraduna 07 Patxi Olabarria Zerbitzuetako arduraduna 08 Mikele Aldasoro Curriculumeko arduraduna 09 Iñaki Lasa Materialgintzako arduraduna 10 Belen Baztarrika Prestakuntzako arduraduna 11 Arantza Munduate Idazkari teknikoa 12 Xabier Oleaga Komunikazio arduraduna
EUSKAL CURRICULUMA Ikastolen historiak eta iraganeko protagonistek leku berezia izan dute azken urteotako ikasturte irekierako ekitaldietan. Aurtengoan, ordea, ikastolek esku artean duten proiektu garrantzitsuenari egin zitzaion leku nagusia, euskal curriculumari, alegia. Gai horren inguruan egindako
01 03
07
02
10
06
11 12
Hemeretzi ikastola izan ziren joan den ikasturtean Euskal Curriculumaren esperimentazioan parte hartu zutenak, eta ikasturte honetan beste hainbat izango dira sartuko direnak. “Hizkuntza curriculumeko osagai garrantzitsua da, baina hori baino gehiago da curricucluma: eskolari dagokion eduki integrala. Bestalde, euskararekin batean XX. mendeko ikastolen erronka pedagogia berria ere izan zen. Eta gaur ere curriculuma lan-
diaporamak eman zion hasiera ekitaldiari eta KukaiTanttaka taldearen “OTEHITZARI BIRAKA” ikuskizunak itxi zuen. “Euskara izan zen XX. mendeko gure erronka nagusia. Zein izango da XXI. mendeko gure erronka, eman behar dugun pausoa? Euskal curriculuma”, nabarmendu zuen diaporamako ahotsak.
Los responsables de EHI describieron durante el acto de apertura del curso, el 26 de setiembre en el Leidor de Tolosa, una situación de claroscuros en el mapa de las ikastolas. Manifestaron su preocupación por la situación límite en la que se encuentran tres ikastolas de Nafarroa y por el recorte de 4.000.000 de euros que ha sufrido la financiación de las ikastolas de la Comunidad
Ikastola194 · urria 2011
05
09
08
UNA ACUERDO ESCOLAR
10
04
tzean korronte pedagogiko berrienei eutsi nahi diegu, konpetentzietan oinarritutako pedagogiari, hain juxtu ere”, esan zuen beste pasarte batean ahotsak. Euskal curriculumaren hamabi urteko historian protagonismo berezia izan duten zenbait kide ere omendu zuen diaporamak. Diaporamaren eta ikuskizunaren artean hiru hizlari igo ziren agertokira, hala nola, Koldo Tellitu lehenik, Isabel Celaa Hezkuntza sailburua gero, eta Martin Garitano diputatu nagusia azkenik.•
BESOIN D’UNE CONVENTION SCOLAIRE Autónoma Vasca en los dos últimos años. Pero el tono de las intervenciones fue, en general positivo; hablaron de los retos que tienen en la actualidad las ikastolas, de la fase de experimentación en que se encuentra la aplicación del Currículo Vasco (tema que sirvió de leit motiv al acto) y recordaron que “necesitamos de un gran acuerdo escolar, con la vista puesta en una futura ley de educación”.
La carte des ikastola présente des zones d’ombre comme l’ont précisé les responsables d’EHI à l’occasion de la cérémonie de début d’année scolaire le 26 septembre dernier à Tolosa. La situation critique de trois ikastola de Navarre et la diminution (4.000.000 euros) des aides publiques au sein de la CAB ont été évoqués. Mais le ton restait
optimiste et les défis des ikastola ont été rappelés. Un point a été fait sur les ikastola développant le Curriculum Basque à titre expérimental, Curriculum qui a été le leitmotiv de la cérémonie. La convention scolaire immédiate et le besoin d’une nouvelle loi sur l’enseignement ont également été abordés.
Ikastola194
11
ZEIN DIRA NAHIAK? Kataluniako gizarteak epaileen ebazpenari eman dion erantzunak oihartzun oso nabarmena izan zuen ikasturte irekierako ekitaldian. “Zein harro dioten kataluniarrek inmertsio eredua onetsi zutela gizartearen kohesioa lortze aldera. Katalan hizkuntza hezkuntza sistemaren ‘grabitate zentro’ bihurtu nahi izan dute. Zenbat aldiz ez ote dugu gauza bera esan ikastoletatik euskarari eta euskal gizarteari buruz. Inbidia ematen digu herrialde hartako abaniko politiko osoa eredu horren alde nola mobilizatu den ikusteak. Kataluniako kontsentsuak nahi genituzke gure gizartean ere”, esan zuen. Egoera politiko berriak sortarazi duen itxaropenaz bi hitz egin ondoren, ikastolek aurrera begira dituzten erronka nagusiak aipatu (eleaniztasuna, eskola emaitzen hobekuntza, teknologia berriak, etorkinak…) eta aldarrikapenei heldu zien Koldo Tellituk: “Gasteiztik administratzen diren lurraldeei dagokienez, eskola komunitate osoaren arteko itun zabal baten beharra daukagula deritzogu, etorkizuneko eskola lege berri baten bidean. Urteak daramatzagu basamortuko prediku honetan bakarrak izaten. Duela gutxi hezkuntzako sindikalgintzatik entzun dugu, atseginez entzun ere, gurearen antzeko sermoia”, jarraitu zuen.
IKASTURTE IREKIERA Zuzendaritza berria osatzen duten 12 profesionalak oholtzaren gainera deituak eta publikoaren aurrean aurkeztuak izan ziren:
ZUZENDARITZA
01 Imanol Igeregi Zuzendari Nagusia 02 Jose Luis Sukia Egonkortasuneko Zuzendaria 03 Abel Ariznabarreta Zuzendari Pedagogikoa 04 Hur Gorostiaga Seaskako Zuzendaria 05 Amaia Urruzmendi Lehen Hezkuntzako arduraduna 06 Manu Aurrekoetxea DBH-Batxilerreko arduraduna 07 Patxi Olabarria Zerbitzuetako arduraduna 08 Mikele Aldasoro Curriculumeko arduraduna 09 Iñaki Lasa Materialgintzako arduraduna 10 Belen Baztarrika Prestakuntzako arduraduna 11 Arantza Munduate Idazkari teknikoa 12 Xabier Oleaga Komunikazio arduraduna
EUSKAL CURRICULUMA Ikastolen historiak eta iraganeko protagonistek leku berezia izan dute azken urteotako ikasturte irekierako ekitaldietan. Aurtengoan, ordea, ikastolek esku artean duten proiektu garrantzitsuenari egin zitzaion leku nagusia, euskal curriculumari, alegia. Gai horren inguruan egindako
01 03
07
02
10
06
11 12
Hemeretzi ikastola izan ziren joan den ikasturtean Euskal Curriculumaren esperimentazioan parte hartu zutenak, eta ikasturte honetan beste hainbat izango dira sartuko direnak. “Hizkuntza curriculumeko osagai garrantzitsua da, baina hori baino gehiago da curricucluma: eskolari dagokion eduki integrala. Bestalde, euskararekin batean XX. mendeko ikastolen erronka pedagogia berria ere izan zen. Eta gaur ere curriculuma lan-
diaporamak eman zion hasiera ekitaldiari eta KukaiTanttaka taldearen “OTEHITZARI BIRAKA” ikuskizunak itxi zuen. “Euskara izan zen XX. mendeko gure erronka nagusia. Zein izango da XXI. mendeko gure erronka, eman behar dugun pausoa? Euskal curriculuma”, nabarmendu zuen diaporamako ahotsak.
Los responsables de EHI describieron durante el acto de apertura del curso, el 26 de setiembre en el Leidor de Tolosa, una situación de claroscuros en el mapa de las ikastolas. Manifestaron su preocupación por la situación límite en la que se encuentran tres ikastolas de Nafarroa y por el recorte de 4.000.000 de euros que ha sufrido la financiación de las ikastolas de la Comunidad
Ikastola194 · urria 2011
05
09
08
UNA ACUERDO ESCOLAR
10
04
tzean korronte pedagogiko berrienei eutsi nahi diegu, konpetentzietan oinarritutako pedagogiari, hain juxtu ere”, esan zuen beste pasarte batean ahotsak. Euskal curriculumaren hamabi urteko historian protagonismo berezia izan duten zenbait kide ere omendu zuen diaporamak. Diaporamaren eta ikuskizunaren artean hiru hizlari igo ziren agertokira, hala nola, Koldo Tellitu lehenik, Isabel Celaa Hezkuntza sailburua gero, eta Martin Garitano diputatu nagusia azkenik.•
BESOIN D’UNE CONVENTION SCOLAIRE Autónoma Vasca en los dos últimos años. Pero el tono de las intervenciones fue, en general positivo; hablaron de los retos que tienen en la actualidad las ikastolas, de la fase de experimentación en que se encuentra la aplicación del Currículo Vasco (tema que sirvió de leit motiv al acto) y recordaron que “necesitamos de un gran acuerdo escolar, con la vista puesta en una futura ley de educación”.
La carte des ikastola présente des zones d’ombre comme l’ont précisé les responsables d’EHI à l’occasion de la cérémonie de début d’année scolaire le 26 septembre dernier à Tolosa. La situation critique de trois ikastola de Navarre et la diminution (4.000.000 euros) des aides publiques au sein de la CAB ont été évoqués. Mais le ton restait
optimiste et les défis des ikastola ont été rappelés. Un point a été fait sur les ikastola développant le Curriculum Basque à titre expérimental, Curriculum qui a été le leitmotiv de la cérémonie. La convention scolaire immédiate et le besoin d’une nouvelle loi sur l’enseignement ont également été abordés.
Ikastola194
11
Elizaren eraikinean egindako jantokia, erabilera anitzeko aretoa eta gelak, zabalik Hiru lerroko ikastola da eta ikasle kopurua gehitu ahala, zatika berrituz joan da. Azken berritze lan handia, inoiz kapera izan zen eraikinean egin dute: sabaian sei gela atera dituzte, sotoan jangela eta erdian bost metroko altuera duen erabilera anitzeko areto ikusgarria. Hurrengo lana? Fatxada nola eraberritu pentsatzen hasita daude.
Power Point-a ere. Inoiz mojen barnetegia izan zen Armentiako ikastola, eta kapera zegoen eraikinean hiru solairu atera dituzte: jantokia behean, DBHko gelak goian eta areto ikusgarri bat erdian. “Aretoak 350 bat metro koadro ditu eta, sabaia oso goian duenez, Heziketa Fisikoa eta psikomotrizitatea emateko erabiliko dugu, eta baita eskolaz kanpoko ekintzetarako ere. Hiru lerroko ikastola gara, eta frontoiaz gainera beste zenbait ere gune behar ditugu”, gogoratu zuen Lauzirikak. Eskolaz kanpoko ekintzak Armentxo elkartekoek antolatzen dituzte ikastolan. Ikastolako gurasoen elkarte honek nortasun propioa du eta eskolaz kanpoko ekintzekin batean udalekuak, zaintza zerbitzua, kirol egutegia, gurasoen eskola, ikastolako aldizkaria eta beste hainbat zerbitzu bideratzen ditu.•
“Iaz baino 53 ume gehiago ditugu. Datorren ikasturterako daukagun eskaria izugarria da eta ikasturtea hastea baizik ez dugu egin”. “Aretoak 350 bat metro koadro ditu eta, sabaia oso goian duenez, Heziketa Fisikoa eta psikomotrizitatea emateko erabiliko dugu, eta baita eskolaz kanpoko ekintzetarako ere”.
JORGE NUÑEZ
(GURASOA ETA APAREJADOREA)
“Fatxadako leihoak zaharberritzea izango da hurrengo lan astuna”
Aparejadorea da, Armentiako gurasoa, eta Jose Manuel Comas arkitektoarekin batean, bera izan da azken urteotan ikastolako obren ardura eraman duena. Eraikin erraldoiaren zoko-miko guztiak ezagutzen ditu. Noiz hasi zinen guraso gisa Armentiako ikastolan lanean? Hamar urte dira guraso naizela eta ikastolako obren ardura poliki-poliki joan nintzen hartzen. Itziarrek, nire emazteak, sei urte eman zituen gurasoen batzordean eta horrek ere ikastolarekiko lotura sendotu egin zigun, ikastolak dituen premiak gertuagotik ezagutzeko balio izan zidan eta. Ikastola kooperatiba integrala da, eta guztiok, irakasleek, zuzendaritza taldeak eta gurasook aurkitu behar dugu kolaboratzeko geure eremua. Nik gehien ezagutzen dudan arloan hasi nintzen lanean, berritze lanen kudeaketan, hain juxtu ere. Hain zuzen ere, berritze lanek beti izan dute garrantzia handia Armentia ikastolan. 90eko hamarkadaren bukaeran erosi zen 50 urte lehenago eraikitako mojen komentu hori; mende erdi baten buruan zaharkiturik zegoen eta egokitzeko premiak handiak ziren. Berritze lan asko egin dugu, eta tunelaren amaierara iristen ari garela uste dut.
BEHEKO ARGAZKIAN JORGE NUÑEZ, ITZIAR EMAZTEA ETA MIREN ETA MIKEL ALABA-SEMEAREKIN BATERA UDAKO BIDAIAN.
ARMENTIA, ZATIKA GAZTETZEN ARI DEN IKASTOLA
buru-belarri ibili den Jorge Nuñez aparejadore eta gurasoari aitorpen txiki bat egiteko baliatu genuen. Ezustean opari bat eman genion eta hunkitu egin zen, gero haserre samar hartu baninduen ere”, jarraitu zuen Lauzirikak. Gurasoen eta irakasleen inplikazio izugarria eskatu duen ikastola izan da Armentia, berrikuntzak auzolanean egitea egokitu zaielako. Eta lan horiek koordinatzen asko lagundu die aparejadorea den guraso honek. “Arkitektoari aurrekontua eskatu aurretik askotan Jorgek egiten zigun gutxi gorabeherako kalkulu bat eta bete-betean asmatzen zuen. Guretzako bere laguntza izugarria izan da”, esan zuen Maite Santos, ikastolako guraso eta idazkariak. Jorge Nuñezek berak prestatu zuen inaugurazio ekitaldirako obra nagusien bilakabidea erakusten zuen
HIRU TXANDAREKIN ARITU GINEN JANTOKIAN LANEAN. DENAK BATEAN JATEKO ADINA LEKU ATERA DUGU ETA SUKALDE PROPIOA JARRI DUGU BERTAN.
araba:
rmentiako ikastola 900 ikasleko marra gainditzera iritsi da aurten. Handitze horren arrazoia zabaldu zuten hirugarren lerroa da, dagoeneko bosgarren mailara arte luzatu dena. “Iaz baino 53 ume gehiago ditugu. Datorren ikasturterako daukagun eskaria izugarria da eta ikasturtea hastea baizik ez dugu egin. Inguruan D ereduko ikastetxerik ez izatea izan daiteke arrazoia eta ikastolak lortu duen izen ona ere bai, noski”, esan zuen Iñaki Lauzirika zuzendari-gerenteak. Joan den ikasturte bukaeran inauguratu zuten azken obra handia, inoiz mojen kapera izandakoaren lekuan atera dituzten erabilera anitzeko areto, jangela eta gelak, alegia. Ikasturte honen hasieran egin dute trasladoa. “Ekitaldi xume bat egin genuen, eta gure berrikuntza-lan guztietan
A
Komentuko kapera zegoen eraikinean berriki inauguratu diren gela, erabilera anitzeko aretoa eta jantokia izan al dira egin diren lanik garrantzizkoenak? Berritze lanik ikusgarriena dela esan daiteke, baina ez da garrantzizkoena izan, orain hamar urte mendebaldeko eraikina goitik behera berritu baitzen LHrako gelak egokitzeko. Ikastolaren ibilbidean orain hamar urteko lan horiek garrantzia handiagoa dutela esan daiteke. Hala ere, ikusgarriagoak dira kaperakoak; kaperak sabai faltsu bat zuen eta hor sei gela atera ditugu, eta traste zaharrez beteta zegoen sotoan jangela atera dugu. Hiru txandarekin aritu ginen jantokian lanean. Denak batean jateko adina leku atera dugu eta sukalde propioa jarri dugu bertan. Horrez gainera, bost metroko altuera eta 350 metro koadro dituen erabilera anitzeko areto ikusgarri bat ere atera dugu, Udalak aldaketa gehiago egiteko baimenik ez baitigu eman. Areto hori erabilera anitzekoa izango da, hala nola, txikienentzako jolastokia, Heziketa Fisikorako gunea, psikomotrizitate gela, bilera eta mintegiak egiteko gela, eskolaz kanpoko ekintzetarako gunea…; gauza askotarako erabiliko da. Urteko lanen plangintza baten arabera egiten omen dituzue berritzen lanak. Auzolanean egiten dira lan horiek, baina hasiera batean beharren arabera mugitzen ginen. Duela lauzpabost urtetik hona plangintza baten arabera lan egiten saiatzen gara. Lan batzuk oporretan egin beharrekoak izaten dira eta beste batzuk asteburuetan egitekoak. Garbitu, margotu edo berritzeko lanak dira gehienak, eta horretarako guraso taldeak behar izaten dira. Irailaren amaieran egiten da plana, eta gurasoek badakite zer noiz tokatzen zaien. Dirua aurrezteko modu bat da, eta gurasoen artean harremanak sendotzeko bidea ere bai. Gure ikastolan 50 gurasoko taldeak egiteraino iritsi gara. Bospasei gurasoko talde bat gaude plangintza egin eta deialdiak egiteko. Deialdi horiek pertsonalki egiten saiatzen gara, hartara deialdia posta elektronikoz eginik baino askoz ere eragin zuzenagoa lortzen dugulako. Zer berritze lan geratzen dira ikastolan? Berritze lan bakoitzeko leihoak aldatuz joan gara. Oraindik geratzen dira aldatu beharreko batzuk. Hurrengo lan handia fatxada berritzearena izango da. Ikastolaren osagarri nagusia fatxadako dorrea da. Joan den mendeko 30. edo 40. hamarkadako hotel zaharren itxura du, atalburuan duen bisera eta guzti. Hori kanpotik berritzeak ikastolaren irudi estetikoa aldatu egingo du. Hori da epe laburrera geratzen zaigun lan nagusia. Datorren urtean edo hurrengoan egin dezakegu. Epe luzeago batera, hemendik hamar bat urtera, gaur pilotalekua den lekuan kiroldegi bat egitea litzateke gure ametsa. Ibilbide honetan guztian Jose Manuel Comas Partaideko arkitektoaren inplikazioa nabarmendu nahi nuke, oso gainean izan baitugu, beti laguntzeko prest. Elkarlan horri esker, aurrekontua eta epeak errespetatzea lortu dugu, eta hori ez da gauza erraza.•
“Garbitu, margotu edo berritzeko lanak dira auzolanean egiten diren gehienak, eta horretarako guraso taldeak behar izaten dira”. 12
Ikastola194 · urria 2011
LA OBRA MÁS ESPECTACULAR
La de Armentia es una ikastola que exige la implicación de profesores y padres para su puesta a punto a medida que la tercera línea ha ido ganando posiciones. La última gran obra ha sido la remodelación de lo que fue la capilla del convento, en cuyo techo han sacado seis aulas, en el sótano el comedor y en la nave central un espacio de 350 metros cuadrados por cinco metros de alto. “Ha sido la obra más espectacular, pero no la más importante”, nos señaló Jorge Nuñez, aparejador y padre de la ikastola que ha realizado el seguimiento de las obras. Ya están pensando en el remozamiento de la fachada, nueva carpintería, que cambiaría la imagen de la ikastola.
TRAVAUX SPECTACULAIRES Les enseignants et parents de l’ikastola d’Armentia travaillent d’arrache-pied pour l’ouverture de nouvelles classes. Le dernier grand chantier a été le réaménagement de l’ancienne chapelle du couvent, qui abrite désormais six salles de classe, la cantine au soussol et un espace de 350 mètres carrés et cinq mètres de haut au niveau de la nef centrale. “Cela a été le chantier le plus spectaculaire mais pas le plus important” nous a confié Jorge Nuñez, métreur et parent de l’ikastola qui a réalisé le suivi des travaux. Prochaine étape: le ravalement de la façade et la charpente qui changeront l’aspect de l’ikastola.
Ikastola194
13
Elizaren eraikinean egindako jantokia, erabilera anitzeko aretoa eta gelak, zabalik Hiru lerroko ikastola da eta ikasle kopurua gehitu ahala, zatika berrituz joan da. Azken berritze lan handia, inoiz kapera izan zen eraikinean egin dute: sabaian sei gela atera dituzte, sotoan jangela eta erdian bost metroko altuera duen erabilera anitzeko areto ikusgarria. Hurrengo lana? Fatxada nola eraberritu pentsatzen hasita daude.
Power Point-a ere. Inoiz mojen barnetegia izan zen Armentiako ikastola, eta kapera zegoen eraikinean hiru solairu atera dituzte: jantokia behean, DBHko gelak goian eta areto ikusgarri bat erdian. “Aretoak 350 bat metro koadro ditu eta, sabaia oso goian duenez, Heziketa Fisikoa eta psikomotrizitatea emateko erabiliko dugu, eta baita eskolaz kanpoko ekintzetarako ere. Hiru lerroko ikastola gara, eta frontoiaz gainera beste zenbait ere gune behar ditugu”, gogoratu zuen Lauzirikak. Eskolaz kanpoko ekintzak Armentxo elkartekoek antolatzen dituzte ikastolan. Ikastolako gurasoen elkarte honek nortasun propioa du eta eskolaz kanpoko ekintzekin batean udalekuak, zaintza zerbitzua, kirol egutegia, gurasoen eskola, ikastolako aldizkaria eta beste hainbat zerbitzu bideratzen ditu.•
“Iaz baino 53 ume gehiago ditugu. Datorren ikasturterako daukagun eskaria izugarria da eta ikasturtea hastea baizik ez dugu egin”. “Aretoak 350 bat metro koadro ditu eta, sabaia oso goian duenez, Heziketa Fisikoa eta psikomotrizitatea emateko erabiliko dugu, eta baita eskolaz kanpoko ekintzetarako ere”.
JORGE NUÑEZ
(GURASOA ETA APAREJADOREA)
“Fatxadako leihoak zaharberritzea izango da hurrengo lan astuna”
Aparejadorea da, Armentiako gurasoa, eta Jose Manuel Comas arkitektoarekin batean, bera izan da azken urteotan ikastolako obren ardura eraman duena. Eraikin erraldoiaren zoko-miko guztiak ezagutzen ditu. Noiz hasi zinen guraso gisa Armentiako ikastolan lanean? Hamar urte dira guraso naizela eta ikastolako obren ardura poliki-poliki joan nintzen hartzen. Itziarrek, nire emazteak, sei urte eman zituen gurasoen batzordean eta horrek ere ikastolarekiko lotura sendotu egin zigun, ikastolak dituen premiak gertuagotik ezagutzeko balio izan zidan eta. Ikastola kooperatiba integrala da, eta guztiok, irakasleek, zuzendaritza taldeak eta gurasook aurkitu behar dugu kolaboratzeko geure eremua. Nik gehien ezagutzen dudan arloan hasi nintzen lanean, berritze lanen kudeaketan, hain juxtu ere. Hain zuzen ere, berritze lanek beti izan dute garrantzia handia Armentia ikastolan. 90eko hamarkadaren bukaeran erosi zen 50 urte lehenago eraikitako mojen komentu hori; mende erdi baten buruan zaharkiturik zegoen eta egokitzeko premiak handiak ziren. Berritze lan asko egin dugu, eta tunelaren amaierara iristen ari garela uste dut.
BEHEKO ARGAZKIAN JORGE NUÑEZ, ITZIAR EMAZTEA ETA MIREN ETA MIKEL ALABA-SEMEAREKIN BATERA UDAKO BIDAIAN.
ARMENTIA, ZATIKA GAZTETZEN ARI DEN IKASTOLA
buru-belarri ibili den Jorge Nuñez aparejadore eta gurasoari aitorpen txiki bat egiteko baliatu genuen. Ezustean opari bat eman genion eta hunkitu egin zen, gero haserre samar hartu baninduen ere”, jarraitu zuen Lauzirikak. Gurasoen eta irakasleen inplikazio izugarria eskatu duen ikastola izan da Armentia, berrikuntzak auzolanean egitea egokitu zaielako. Eta lan horiek koordinatzen asko lagundu die aparejadorea den guraso honek. “Arkitektoari aurrekontua eskatu aurretik askotan Jorgek egiten zigun gutxi gorabeherako kalkulu bat eta bete-betean asmatzen zuen. Guretzako bere laguntza izugarria izan da”, esan zuen Maite Santos, ikastolako guraso eta idazkariak. Jorge Nuñezek berak prestatu zuen inaugurazio ekitaldirako obra nagusien bilakabidea erakusten zuen
HIRU TXANDAREKIN ARITU GINEN JANTOKIAN LANEAN. DENAK BATEAN JATEKO ADINA LEKU ATERA DUGU ETA SUKALDE PROPIOA JARRI DUGU BERTAN.
araba:
rmentiako ikastola 900 ikasleko marra gainditzera iritsi da aurten. Handitze horren arrazoia zabaldu zuten hirugarren lerroa da, dagoeneko bosgarren mailara arte luzatu dena. “Iaz baino 53 ume gehiago ditugu. Datorren ikasturterako daukagun eskaria izugarria da eta ikasturtea hastea baizik ez dugu egin. Inguruan D ereduko ikastetxerik ez izatea izan daiteke arrazoia eta ikastolak lortu duen izen ona ere bai, noski”, esan zuen Iñaki Lauzirika zuzendari-gerenteak. Joan den ikasturte bukaeran inauguratu zuten azken obra handia, inoiz mojen kapera izandakoaren lekuan atera dituzten erabilera anitzeko areto, jangela eta gelak, alegia. Ikasturte honen hasieran egin dute trasladoa. “Ekitaldi xume bat egin genuen, eta gure berrikuntza-lan guztietan
A
Komentuko kapera zegoen eraikinean berriki inauguratu diren gela, erabilera anitzeko aretoa eta jantokia izan al dira egin diren lanik garrantzizkoenak? Berritze lanik ikusgarriena dela esan daiteke, baina ez da garrantzizkoena izan, orain hamar urte mendebaldeko eraikina goitik behera berritu baitzen LHrako gelak egokitzeko. Ikastolaren ibilbidean orain hamar urteko lan horiek garrantzia handiagoa dutela esan daiteke. Hala ere, ikusgarriagoak dira kaperakoak; kaperak sabai faltsu bat zuen eta hor sei gela atera ditugu, eta traste zaharrez beteta zegoen sotoan jangela atera dugu. Hiru txandarekin aritu ginen jantokian lanean. Denak batean jateko adina leku atera dugu eta sukalde propioa jarri dugu bertan. Horrez gainera, bost metroko altuera eta 350 metro koadro dituen erabilera anitzeko areto ikusgarri bat ere atera dugu, Udalak aldaketa gehiago egiteko baimenik ez baitigu eman. Areto hori erabilera anitzekoa izango da, hala nola, txikienentzako jolastokia, Heziketa Fisikorako gunea, psikomotrizitate gela, bilera eta mintegiak egiteko gela, eskolaz kanpoko ekintzetarako gunea…; gauza askotarako erabiliko da. Urteko lanen plangintza baten arabera egiten omen dituzue berritzen lanak. Auzolanean egiten dira lan horiek, baina hasiera batean beharren arabera mugitzen ginen. Duela lauzpabost urtetik hona plangintza baten arabera lan egiten saiatzen gara. Lan batzuk oporretan egin beharrekoak izaten dira eta beste batzuk asteburuetan egitekoak. Garbitu, margotu edo berritzeko lanak dira gehienak, eta horretarako guraso taldeak behar izaten dira. Irailaren amaieran egiten da plana, eta gurasoek badakite zer noiz tokatzen zaien. Dirua aurrezteko modu bat da, eta gurasoen artean harremanak sendotzeko bidea ere bai. Gure ikastolan 50 gurasoko taldeak egiteraino iritsi gara. Bospasei gurasoko talde bat gaude plangintza egin eta deialdiak egiteko. Deialdi horiek pertsonalki egiten saiatzen gara, hartara deialdia posta elektronikoz eginik baino askoz ere eragin zuzenagoa lortzen dugulako. Zer berritze lan geratzen dira ikastolan? Berritze lan bakoitzeko leihoak aldatuz joan gara. Oraindik geratzen dira aldatu beharreko batzuk. Hurrengo lan handia fatxada berritzearena izango da. Ikastolaren osagarri nagusia fatxadako dorrea da. Joan den mendeko 30. edo 40. hamarkadako hotel zaharren itxura du, atalburuan duen bisera eta guzti. Hori kanpotik berritzeak ikastolaren irudi estetikoa aldatu egingo du. Hori da epe laburrera geratzen zaigun lan nagusia. Datorren urtean edo hurrengoan egin dezakegu. Epe luzeago batera, hemendik hamar bat urtera, gaur pilotalekua den lekuan kiroldegi bat egitea litzateke gure ametsa. Ibilbide honetan guztian Jose Manuel Comas Partaideko arkitektoaren inplikazioa nabarmendu nahi nuke, oso gainean izan baitugu, beti laguntzeko prest. Elkarlan horri esker, aurrekontua eta epeak errespetatzea lortu dugu, eta hori ez da gauza erraza.•
“Garbitu, margotu edo berritzeko lanak dira auzolanean egiten diren gehienak, eta horretarako guraso taldeak behar izaten dira”. 12
Ikastola194 · urria 2011
LA OBRA MÁS ESPECTACULAR
La de Armentia es una ikastola que exige la implicación de profesores y padres para su puesta a punto a medida que la tercera línea ha ido ganando posiciones. La última gran obra ha sido la remodelación de lo que fue la capilla del convento, en cuyo techo han sacado seis aulas, en el sótano el comedor y en la nave central un espacio de 350 metros cuadrados por cinco metros de alto. “Ha sido la obra más espectacular, pero no la más importante”, nos señaló Jorge Nuñez, aparejador y padre de la ikastola que ha realizado el seguimiento de las obras. Ya están pensando en el remozamiento de la fachada, nueva carpintería, que cambiaría la imagen de la ikastola.
TRAVAUX SPECTACULAIRES Les enseignants et parents de l’ikastola d’Armentia travaillent d’arrache-pied pour l’ouverture de nouvelles classes. Le dernier grand chantier a été le réaménagement de l’ancienne chapelle du couvent, qui abrite désormais six salles de classe, la cantine au soussol et un espace de 350 mètres carrés et cinq mètres de haut au niveau de la nef centrale. “Cela a été le chantier le plus spectaculaire mais pas le plus important” nous a confié Jorge Nuñez, métreur et parent de l’ikastola qui a réalisé le suivi des travaux. Prochaine étape: le ravalement de la façade et la charpente qui changeront l’aspect de l’ikastola.
Ikastola194
13
zenbait ikastolatako dantza taldeen bilkura ere antolatzen dute. Rock taldea ere badute, Haxotz, eta ikasturte bukaerako jaialdian jo ohi dute. Mikel Rabanal lehendakariaren ibilbide pertsonala ere bitxia da. Palentzian jaio zen eta bertan eman zuen haurtzaroa; etxea badu han oraindik, oporretan baliatzen duena. Deustuko Lasallen ikasten ari zela, 16 bat urterekin, Mikel Laboa joan zen kantaldia eskaintzera eta, ‘Gernika’ bat kantatzen ari zela, ondoko lagunari galdetu omen zion ea zer hizkuntzatan ari zen. Lagunak euskaraz ari zela erantzun zion. Ea hori non ikas zitekeen galdetu zion Mikelek, eta taldetxo bat bildu omen zen
KIRIKIÑO, EUSKARAREN HAUSPOETAKO BAT BILBON
euskara ikasteko. Euskal Filologia ikasi zuen ondoren eta gaur euskaltegi bateko irakaslea da. Kirikiñon bizkaieraz hitz egiten zuten irakasleek lehen HHn, baina Ikastolen Elkarteko proiektuetan lan egiten dutenez, “Txanela’’rekin euskara batua erabiltzen dute orain ezinbestean, Javier Morentin zuzendariak gogoratu zuenez. Bi urtetik gora dituzten plaza guztiak betetzen dira. 2003an egin zuten azken obra: kiroldegi handi bat eta badaezpada gela batzuk atera zituzten gainean, etorkizunean behar izanez gero.
“Orain ere jarrera ona dute gurasoek, baina hasierako gurasoen eskuzabaltasuna gogoratzekoa da. Ia 300 kooperatibista izango ziren eta guztiak notarioarengana joan ziren zerbait izenpetu behar zutelako. Notarioa hain harrituta geratu omen zen, non ez zuen kobratu nahi izan”, gogoratu zuen Migel Angel Gazteluk.•
“Zailtasun handiak daude Bilboko kale giroan euskaraz egiteko. Horregatik beharbada egiten dute ikastola barruan ahalegin berezia euskararen aldeko apustuan”.
Baliabide eta dinamismo handiko ikastola honek mila ikasletik gora ditu
itz egiteko eseri garen gelako horma batean ikastolako lehendakarien argazkiak ikus daitezke: Gotzon Lobera, Joseba Arrieta, Josu Meabe. Horietako batzuk EIEko lehendakari izan dira, Kirikiño ikastolen mapan pieza ezinbestekoa izan den seinale. 1983an Santutxutik Txurdinagara aldatu zirenean zelai mortu batzuk ziren hemen. Orain auzoko parke ikusgarria du ondoan eta etxe garaiak inguruan. Eta, hala ere, lasaitasuna suma daiteke bertan. Oso ikastola gutxik izango dute horrenbeste jolastoki, patio eta espazio argitsu. “Oraindik gogoan dugu Santutxutik aldatu ginen eguna. Gurasoak erreskadan etorri ziren
U
14
Ikastola194 · urria 2011
trasteak bizkarrean hartuta. Eraikina egiteko maileguak atera beharrean ‘kiribonoak’ sortu genituen. Oraindik badaude dirua erretiratu ez duten gurasoak”, esan zuen ikastolako zuzendari 17 urtez izan zen Migel Anjel Gazteluk. Kirikiñok gaur 1.146 ikasle ditu 2-18 urte bitartekoak; HH, DBHko lehen zikloa eta jantokia eraikin batean daude, eta besteak beste batean, zubi txiki batez elkartuta. “Santutxuko Karmelo ikastolaren zatiketatik jaio ginen 1977an. Santutxu, Txurdinaga eta Begoñako ikasleak biltzen ditu eta baita Bilbo erdiko batzuk ere. Urte batzuk barru, Metroko geltokia bukatzen dutenean, Bilbotik gehiago
etorriko direla uste dugu”, esan zuen Mikel Rabanal lehendakariak. Guraso erdaldunen proportzioa handia da. Gainera, ikastola guztiz urbanoa izaki, kalera atera orduko murgiltzen dira erdal giroan. “Zailtasun handiak daude Bilboko kale giroan euskaraz egiteko. Horregatik beharbada egiten dute ikastola barruan ahalegin berezia euskararen aldeko apustuan. Bertso eskola jarri dute martxan eta jantokian bertso afariak egiten hasi dira. Eguberriak aldera urtero Euskararen Eguna ospatzen dute eta orduan ere bertsolariak izaten dira. Peñagarikano 13 urtez segidan etorri da, beste arrazoi batzuen artean Athletic zalea delako. Harekin ba-
tean puntako beste hainbat bertsolari ere pasatu da ikastolatik, hala nola, Unai Iturriaga, Igor Elortza, Jon Maia, Egaña, etab. Eskolaz kanpoko ekintzetan ere ahalegin handia egiten dute euskararekin”, jarraitu zuen
lehendakariak. Trikitixa, euskal dantzak, kantagintza eta txistua ematen dituzte, ingelesa edo kirol ezberdinekin batean. Tartean taekwondo ere ematen dute, eta funky-a ere bai. Urtean behin Euskal Herriko
MIKEL RABANAL, KIRIKIÑO IKASTOLAKO LEHENDAKARIA, JAVIER MORENTIN ZUZENDARIA ETA MIEL ANJEL GAZTELU, 17 URTEZ ZUZENDARI IZANDAKOA, EZKERREKO ARGAZKIAN.
Kirikiño Ikastola Bilbon euskarak duen hauspoetako bat da. Txurdinagako zelai mortu batean eraiki zuten orain hogeita hamar urte, eta gaur etxe garaiz inguratuta badago ere, lasaitasuna eta argia arnasten dira eraikin ikusgarri horretako patio eta jolastokietan. 1.146 ikasle ditu eta bertako arduradunek harrotasunez gogoratu digute ikastolaren ibilbidea. Ingeleseko irakasleak, bidenabar, iazko ikasturte bukaeran Britainia Handiko Scarburough-eko ikastetxe batekin egindako ikasle trukeaz aritu zaizkigu. DE TXURDINAGA A SCARBOROUGH Veintiocho alumnos de Bachiller y últimos cursos de ESO de la ikastola Kirikiño de Bilbo, junto con tres profesores de Inglés, participaron a finales del curso pasado en un intercambio con un colegio de Scarborough, Gran Bretaña. Los alumnos de la ikastola visitaron la localidades cercanas a Scarborough y los ingleses conocieron el Guggenheim, Gaztelugatxe
YOLI GARCIA, ENEKO APARICIO ETA GEMMA GOIKOETXEA IZAN DIRA EGITASMO HAU GAUZATZEN ARITU DIREN IRAKASLEAK.
bizkaia:
Txurdinagatik Scarborough-era joan-etorria Ikastolako ama batek aipatu zion Yoli Garcia Ingeleseko irakasleari lagun bat zuela Scarborough-eko ikastetxe batean, Britainia Handian, ikasle trukea egin nahi zuena, eta birritan pentsatu gabe baietza eman zion Yolik. “Aspaldidanik genbiltzan truke bat antolatzeko gogoz. Ikastetxe horretan Gaztelania ematen ari zen Marta Robledorekin harremanetan jarri, eta astebeteko egonaldiak prestatu genituen ekainerako. Gu hirugarren astean joan ginen eta azken astean etorri ziren hangoak. Gaztelania maila oso urria dutenez, ingelesa izan da erabili duten harreman-hizkuntza. Esperientzia izugarri positiboa izan da eta aurten errepikatzekotan gabiltza”, esan zigun Yoli Garciak. Hogeita zortzi ikasle eta hiru irakasle joan ziren, eta beste hainbeste etorri dira handik. “Adin eta sexu berekoen artean egin da trukea, Scarborough-eko ikastetxeak baldintza hori jarri zigulako. Batxilergoko lehen ikasturteko eta DBH 3 zein 4koak izan ziren. Zorrotz samarrak ziren gauza horietan”, erantsi zuen Gemma Goikoetxea irakasleak. “Oso itxura seriokoak ziren, baina ikastetxetik kanpora gu bezalakoak ziren. Ni ikastetxeko zuzendariaren etxean egon nintzen eta oso emakume jatorra zen”, esan zuen Idoia Villamor trukean parte hartu zuen Batxilergoko ikasleak. Goizetan, ingelesak klasean ziren bitartean, ibilaldiak antolatu zituzten York-era eta kostaldeko arrantzale herrietara, eta arratsaldeak, aldiz, familiekin ematen zituzten, ilunabarrean berriro elkartzen baziren ere. “Bilbora etorri zirenerako gu oporretan geunden eta goizetan ere elkarrekin ibiltzeko aukera izan genuen. Alde horretatik hemen ikasleek elkarrekin ibiltzeko aukera gehiago izan dute. Udaletxea bisitatu genuen, Guggenheim, Gaztelugatxe, eta horrez gainera Donostia eta Leioako festetan ere izan ginen; Gorlizen surfa egiten ere aritu ginen”, esan zuen Aritz Zabalak. Eneko Aparicio ikasleak kontatu zigunez, han dituzten etxeekin harritu ziren gehien, bi eta hiru solairukoak direlako. Haiek, aldiz, hemengo jaiekin txundituta geratu ziren. “Diskotekara joaten dira, baina ez dute ezagutzen guk kalean dugun giroa”, gogoratu zuen Idoia Villamorrek. Haritz Zabala irakasleak aipatu zuenez, hemengo pintxoak ere izugarri gustatu zitzaizkien. “Diru dezente gastatu zuten pintxoak jaten”, esan zuen. Familia bakoitzak bere seme-alabaren bidaia ordaindu du, 400 bat euro, eta beste gastuak harrerako familiak hartu zituen bere gain. Geroztik, ohi bezala, ikasle zein irakasleek harremanetan jarraitzen dute Internet bidez, eta esperientzia errepikatzeko asmoa dute.•
DE TXURDINAGA À SCARBOROUGH y Donostia y asistieron a las fiestas de Leioa. Los profesores de la ikastola no dudan en que este año repetirán la experiencia. Kirikiño es una ikastola de tres líneas situada en Txurdinaga y que cuenta con unas instalaciones espectaculares. Sus responsables nos han hablado con orgullo de la historia de las ikastola, así como de sus logros en la actualidad.
En fin d’année scolaire dernière, vingt-huit élèves de Terminale de l’ikastola Kirikiño de Bilbo ont participé, avec trois enseignants d’anglais, à un échange avec un collège de Scarborough (Grande Bretagne). Les élèves de l’ikastola ont visité les communes environnantes et les anglais Guggenheim, Gaztelugatxe
et Donostia et ont assisté aux fêtes de Leioa. Les enseignants de l’ikastola souhaitent renouveler l’expérience cette année. Kirikiño est une ikastola située à Txurdinaga et qui possède de très belles installations. Les responsables nous ont relaté avec fierté l’histoire de l’ikastola.
Ikastola194
15
zenbait ikastolatako dantza taldeen bilkura ere antolatzen dute. Rock taldea ere badute, Haxotz, eta ikasturte bukaerako jaialdian jo ohi dute. Mikel Rabanal lehendakariaren ibilbide pertsonala ere bitxia da. Palentzian jaio zen eta bertan eman zuen haurtzaroa; etxea badu han oraindik, oporretan baliatzen duena. Deustuko Lasallen ikasten ari zela, 16 bat urterekin, Mikel Laboa joan zen kantaldia eskaintzera eta, ‘Gernika’ bat kantatzen ari zela, ondoko lagunari galdetu omen zion ea zer hizkuntzatan ari zen. Lagunak euskaraz ari zela erantzun zion. Ea hori non ikas zitekeen galdetu zion Mikelek, eta taldetxo bat bildu omen zen
KIRIKIÑO, EUSKARAREN HAUSPOETAKO BAT BILBON
euskara ikasteko. Euskal Filologia ikasi zuen ondoren eta gaur euskaltegi bateko irakaslea da. Kirikiñon bizkaieraz hitz egiten zuten irakasleek lehen HHn, baina Ikastolen Elkarteko proiektuetan lan egiten dutenez, “Txanela’’rekin euskara batua erabiltzen dute orain ezinbestean, Javier Morentin zuzendariak gogoratu zuenez. Bi urtetik gora dituzten plaza guztiak betetzen dira. 2003an egin zuten azken obra: kiroldegi handi bat eta badaezpada gela batzuk atera zituzten gainean, etorkizunean behar izanez gero.
“Orain ere jarrera ona dute gurasoek, baina hasierako gurasoen eskuzabaltasuna gogoratzekoa da. Ia 300 kooperatibista izango ziren eta guztiak notarioarengana joan ziren zerbait izenpetu behar zutelako. Notarioa hain harrituta geratu omen zen, non ez zuen kobratu nahi izan”, gogoratu zuen Migel Angel Gazteluk.•
“Zailtasun handiak daude Bilboko kale giroan euskaraz egiteko. Horregatik beharbada egiten dute ikastola barruan ahalegin berezia euskararen aldeko apustuan”.
Baliabide eta dinamismo handiko ikastola honek mila ikasletik gora ditu
itz egiteko eseri garen gelako horma batean ikastolako lehendakarien argazkiak ikus daitezke: Gotzon Lobera, Joseba Arrieta, Josu Meabe. Horietako batzuk EIEko lehendakari izan dira, Kirikiño ikastolen mapan pieza ezinbestekoa izan den seinale. 1983an Santutxutik Txurdinagara aldatu zirenean zelai mortu batzuk ziren hemen. Orain auzoko parke ikusgarria du ondoan eta etxe garaiak inguruan. Eta, hala ere, lasaitasuna suma daiteke bertan. Oso ikastola gutxik izango dute horrenbeste jolastoki, patio eta espazio argitsu. “Oraindik gogoan dugu Santutxutik aldatu ginen eguna. Gurasoak erreskadan etorri ziren
U
14
Ikastola194 · urria 2011
trasteak bizkarrean hartuta. Eraikina egiteko maileguak atera beharrean ‘kiribonoak’ sortu genituen. Oraindik badaude dirua erretiratu ez duten gurasoak”, esan zuen ikastolako zuzendari 17 urtez izan zen Migel Anjel Gazteluk. Kirikiñok gaur 1.146 ikasle ditu 2-18 urte bitartekoak; HH, DBHko lehen zikloa eta jantokia eraikin batean daude, eta besteak beste batean, zubi txiki batez elkartuta. “Santutxuko Karmelo ikastolaren zatiketatik jaio ginen 1977an. Santutxu, Txurdinaga eta Begoñako ikasleak biltzen ditu eta baita Bilbo erdiko batzuk ere. Urte batzuk barru, Metroko geltokia bukatzen dutenean, Bilbotik gehiago
etorriko direla uste dugu”, esan zuen Mikel Rabanal lehendakariak. Guraso erdaldunen proportzioa handia da. Gainera, ikastola guztiz urbanoa izaki, kalera atera orduko murgiltzen dira erdal giroan. “Zailtasun handiak daude Bilboko kale giroan euskaraz egiteko. Horregatik beharbada egiten dute ikastola barruan ahalegin berezia euskararen aldeko apustuan. Bertso eskola jarri dute martxan eta jantokian bertso afariak egiten hasi dira. Eguberriak aldera urtero Euskararen Eguna ospatzen dute eta orduan ere bertsolariak izaten dira. Peñagarikano 13 urtez segidan etorri da, beste arrazoi batzuen artean Athletic zalea delako. Harekin ba-
tean puntako beste hainbat bertsolari ere pasatu da ikastolatik, hala nola, Unai Iturriaga, Igor Elortza, Jon Maia, Egaña, etab. Eskolaz kanpoko ekintzetan ere ahalegin handia egiten dute euskararekin”, jarraitu zuen
lehendakariak. Trikitixa, euskal dantzak, kantagintza eta txistua ematen dituzte, ingelesa edo kirol ezberdinekin batean. Tartean taekwondo ere ematen dute, eta funky-a ere bai. Urtean behin Euskal Herriko
MIKEL RABANAL, KIRIKIÑO IKASTOLAKO LEHENDAKARIA, JAVIER MORENTIN ZUZENDARIA ETA MIEL ANJEL GAZTELU, 17 URTEZ ZUZENDARI IZANDAKOA, EZKERREKO ARGAZKIAN.
Kirikiño Ikastola Bilbon euskarak duen hauspoetako bat da. Txurdinagako zelai mortu batean eraiki zuten orain hogeita hamar urte, eta gaur etxe garaiz inguratuta badago ere, lasaitasuna eta argia arnasten dira eraikin ikusgarri horretako patio eta jolastokietan. 1.146 ikasle ditu eta bertako arduradunek harrotasunez gogoratu digute ikastolaren ibilbidea. Ingeleseko irakasleak, bidenabar, iazko ikasturte bukaeran Britainia Handiko Scarburough-eko ikastetxe batekin egindako ikasle trukeaz aritu zaizkigu. DE TXURDINAGA A SCARBOROUGH Veintiocho alumnos de Bachiller y últimos cursos de ESO de la ikastola Kirikiño de Bilbo, junto con tres profesores de Inglés, participaron a finales del curso pasado en un intercambio con un colegio de Scarborough, Gran Bretaña. Los alumnos de la ikastola visitaron la localidades cercanas a Scarborough y los ingleses conocieron el Guggenheim, Gaztelugatxe
YOLI GARCIA, ENEKO APARICIO ETA GEMMA GOIKOETXEA IZAN DIRA EGITASMO HAU GAUZATZEN ARITU DIREN IRAKASLEAK.
bizkaia:
Txurdinagatik Scarborough-era joan-etorria Ikastolako ama batek aipatu zion Yoli Garcia Ingeleseko irakasleari lagun bat zuela Scarborough-eko ikastetxe batean, Britainia Handian, ikasle trukea egin nahi zuena, eta birritan pentsatu gabe baietza eman zion Yolik. “Aspaldidanik genbiltzan truke bat antolatzeko gogoz. Ikastetxe horretan Gaztelania ematen ari zen Marta Robledorekin harremanetan jarri, eta astebeteko egonaldiak prestatu genituen ekainerako. Gu hirugarren astean joan ginen eta azken astean etorri ziren hangoak. Gaztelania maila oso urria dutenez, ingelesa izan da erabili duten harreman-hizkuntza. Esperientzia izugarri positiboa izan da eta aurten errepikatzekotan gabiltza”, esan zigun Yoli Garciak. Hogeita zortzi ikasle eta hiru irakasle joan ziren, eta beste hainbeste etorri dira handik. “Adin eta sexu berekoen artean egin da trukea, Scarborough-eko ikastetxeak baldintza hori jarri zigulako. Batxilergoko lehen ikasturteko eta DBH 3 zein 4koak izan ziren. Zorrotz samarrak ziren gauza horietan”, erantsi zuen Gemma Goikoetxea irakasleak. “Oso itxura seriokoak ziren, baina ikastetxetik kanpora gu bezalakoak ziren. Ni ikastetxeko zuzendariaren etxean egon nintzen eta oso emakume jatorra zen”, esan zuen Idoia Villamor trukean parte hartu zuen Batxilergoko ikasleak. Goizetan, ingelesak klasean ziren bitartean, ibilaldiak antolatu zituzten York-era eta kostaldeko arrantzale herrietara, eta arratsaldeak, aldiz, familiekin ematen zituzten, ilunabarrean berriro elkartzen baziren ere. “Bilbora etorri zirenerako gu oporretan geunden eta goizetan ere elkarrekin ibiltzeko aukera izan genuen. Alde horretatik hemen ikasleek elkarrekin ibiltzeko aukera gehiago izan dute. Udaletxea bisitatu genuen, Guggenheim, Gaztelugatxe, eta horrez gainera Donostia eta Leioako festetan ere izan ginen; Gorlizen surfa egiten ere aritu ginen”, esan zuen Aritz Zabalak. Eneko Aparicio ikasleak kontatu zigunez, han dituzten etxeekin harritu ziren gehien, bi eta hiru solairukoak direlako. Haiek, aldiz, hemengo jaiekin txundituta geratu ziren. “Diskotekara joaten dira, baina ez dute ezagutzen guk kalean dugun giroa”, gogoratu zuen Idoia Villamorrek. Haritz Zabala irakasleak aipatu zuenez, hemengo pintxoak ere izugarri gustatu zitzaizkien. “Diru dezente gastatu zuten pintxoak jaten”, esan zuen. Familia bakoitzak bere seme-alabaren bidaia ordaindu du, 400 bat euro, eta beste gastuak harrerako familiak hartu zituen bere gain. Geroztik, ohi bezala, ikasle zein irakasleek harremanetan jarraitzen dute Internet bidez, eta esperientzia errepikatzeko asmoa dute.•
DE TXURDINAGA À SCARBOROUGH y Donostia y asistieron a las fiestas de Leioa. Los profesores de la ikastola no dudan en que este año repetirán la experiencia. Kirikiño es una ikastola de tres líneas situada en Txurdinaga y que cuenta con unas instalaciones espectaculares. Sus responsables nos han hablado con orgullo de la historia de las ikastola, así como de sus logros en la actualidad.
En fin d’année scolaire dernière, vingt-huit élèves de Terminale de l’ikastola Kirikiño de Bilbo ont participé, avec trois enseignants d’anglais, à un échange avec un collège de Scarborough (Grande Bretagne). Les élèves de l’ikastola ont visité les communes environnantes et les anglais Guggenheim, Gaztelugatxe
et Donostia et ont assisté aux fêtes de Leioa. Les enseignants de l’ikastola souhaitent renouveler l’expérience cette année. Kirikiño est une ikastola située à Txurdinaga et qui possède de très belles installations. Les responsables nous ont relaté avec fierté l’histoire de l’ikastola.
Ikastola194
15
INAUGURATU DUTE OIARTZUNEN HAUR ESKOLA BERRIA Haurtzaro Ikastolak eta Udalak partekatzen dute jabetza Euskal Herri osoan ikus daitekeen haurtzaindegirik ederrenetakoa da. Ager Iñarra arkitektoak, ikastolako ikasle ohi eta gurasoak, diseinatu du bertako irakasleek ezarritako baldintzen arabera. Hogei urteko historia jakingarria da. 170 haur inguru ditu Oiartzungo Udal Ikastola Partzuergoak. kastolaren eta Udalaren artean osatu zuten partzuergoa. Hain zuzen ere, Oiartzun izan omen zen haurtzaindegia egiteko figura juridiko hori erabili zuen lehen herria, eta ondoren zabaldu omen zuen Eusko Jaurlaritzak beste hainbat herritara. “1994an hasiak ginen herriko
I
16
Ikastola194 · urria 2011
Hezkuntza Batzordean auzia aztertzen, eta Udalak herri eskola baten aldeko apustua egin zuen. Siadecok egindako azterketa batean oinarritu zen horretarako. Herrian hiru haurtzaindegi zeuden 0-3 urtekoak, hala nola, bi pribatu eta Udalaren bat. Proiektu bakar bat egiteko
baldintzak bazeudela adierazten zuen ikerketak, eta hala, bide horren aldeko apustua egin zen, 0-3 etapa bateratuarekin hasiz. Partzuergoaren figura aukeratu genuen 1999an; gurea izan zen figura juridiko hori erabili zuen lehen haurtzaindegia. Gero etorri ziren Hezkuntza
Sailarenak”, hasi zen kontakizuna egiten Sorkunde Lekuona, Haurtzaro Ikastolako zuzendaria. Eskola publikoa proiektutik kanpo geratu da. Hezkuntza Saila baldintzak jartzen hasi omen zen eta Udalak Haurtzaro Ikastolarekin batean aurrera egitea
erabaki zuen. Beste bi haurtzaindegi pribatuak desegin egin ziren, eta bertako langileak proiektuan integratu. Udalaren eta ikastolaren artean osatutako batzorde batek darama haurtzaindegiaren kudeaketa eta bi erakunde horiena da jabetza ere. “Gure partzuergoaren eta Hezkun-
tza Sailarenen artean dagoen diferentzia ez da jabetza mailakoa bakarrik, guk 0-3 urteko haurrak hartzen baititugu, HHko lehen ziklo osoa alegia, eta haiek 0-2 urtekoak bakarrik”, erantsi zuen Sorkundek. Eraikin berria egin arte herriko bost lekutan banatuta izan dituzte haurrak. Eraikin berrian hamaika talde bildu dira eta hamar gela geratu dira oraindik sakabanaturik. Bigarren fase batean bigarren solairua altxatzen dutenean elkartuko dira denak eraikinean. “Egitura prest dago bigarren fase hori altxatzeko. Dirua lortzen denean egingo da obra hori, eta beste zortzi taldeak ere hona etorriko dira”, esan zuen Iñaki Irastorza ikastolako lehendakariak. Bai Sorkunde eta bai Iñaki ikastolako ikasle ohiak dira.
Irailaren 1ean sartu ziren Oiartzungo haurrak haurtzaindegi berrian eta urriaren 1ean egin dute inaugurazio ekitaldia. Eraikina ikastolaren atzean altxatu da eta, egoitza nagusiak bezalaxe, “U” baten itxura du. “Urte askotako lana egin du Udalak lur hauek eskuratzeko. Etorkizunean hemen egingo den erabilpen urbanistikoaren emaitzak lur-jabeei itzultzekotan eskuratu ditu eta 99 urteko lagapena egin dio ikastolari”, jarraitu zuen Iñakik. Udalaren bi ordezkarik eta ikastolaren beste bik osatzen dute batzordea, eta lehendakaria beti alkatea bera izango da. Eraikin berrian 2 urteko haurrak, sehaskakoak eta ertainak hartu ditu. “Ahal den neurrian leku bakoitzean adin ezberdinetako
“Partzuergoaren figura aukeratu genuen 1999an; gurea izan zen figura juridiko hori erabili zuen lehen haurtzaindegia. Gero etorri ziren Hezkuntza Sailarenak”. “Eraikin berrian 2 urteko haurrak, sehaskakoak eta ertainak hartu ditu”.
taldeak izatea da erabiltzen dugun irizpidea”, gogoratu zuen Sorkundek. Eraikina ikusgarria da. “Arkitektoari bere artista sena adierazten utzi diogu, baina lehentasuna irakasleek jarritako baldintzei eman zaie. Obren jarraipena egiteko batzordea ikastolak osatu zuen, nahiz
Agenda 21n barruan eta Behemendi nekazaritza elkarte ak bultzatuta, ekintza ezberdinak egin zituzten joan den ikasturtean Haurtz aro eta Orereta ikastoletan behi-esnearen kontsumoaren inguruan, eta unitate didaktiko bat prestatu dute Donostialdean ere ikasturte honetan gaia lantzeko. “Agenda 21en barruan kokatu genuen proiektua. Hondakinen inguruan lana egina zuten Haurtzaron, konposta egiteko makina bat ere bazuten ikastolan, eta Behem endik behi-esnearen makina bat ikastolaren ondoan ezarri zuenean, gaia ekologiaren eta eramangarritasunaren ikuspegitik jorratu genezakeela erabaki genuen. Hain zuzen ere, gertuko baserri batetik ekartzen da esnea makinara, garraioan aurrezt u egiten dugu, eta botilak berrerabili egiten dira. Aldi berean esne mota honek osasunarentzat dituen onurak agertzen ditugu eta nekazaritzak paisaiaren kontserbazioa ri ekartzen dizkionak ere bai. Hitz batean, nekazaritzaren garrantzia agertzen zaie ikasleei”, esan zuen Idurre Zugazagastik, Behemendiko ingurune teknikariak. LH1. eta 6. bitarteko ikasleekin egin zuten esperientzia, eta Idurrek eman zituen agerpenen ondotik ekintza ezberdinak burutu zituzten gelan. Marrazki lehiaketa egin zuten Haurtzaron eta jogurtak egiten ikasi zuten. Oreretan komikiak ere egin zituzten eta harrituta geratu omen ziren Behemendikoak hirugarren ziklokoek komikietan erakutsi zuten irudimenarekin.•
UNA VÍA INÉDITA Fue Oiartzun, según relatan los protagonistas, la primera localidad que utilizó la figura jurídica de consorcio para la creación de un centro infantil de 0-3 años. Fue en 1999. Esta figura fue utilizada con posterioridad por el departamento de Educación para la creación de los centros de su titularidad. Udal Ikastola Partzuergoa es una edificación espectacular diseñada por
eta kontrola Udalak eraman duen”, esan zuen Iñakik. Bai irakasleak eta bai gurasoak pozik eta harro daude emaitzarekin. Haurtzaro Ikastolaren eta haurtzaindegiaren arteko lurretan HH hartuko duen eraikin berria eta DBHko kiroldegia eraikiko dira etorkizunean.•
Behi-esnearekin jolasean BEHEMENDI NEKAZARITZA ELKARTEKO INGURUNE TEKNIKARIA DA IDURRE ZUGAZAGASTI.
SORKUNDE LEKUONA IKASTOLAKO ZUZENDARIA ETA IÑAKI IRASTORZA LEHENDAKARIA ERANSKIN BERRIAREN ATARIAN. BERRIA, POLITA ETA FUNTZIONALA DA ERANSKINA.
gipuzkoa:
UNE VOIE INÉDITE el arquitecto Ager Iñarra, ex alumno y padre de Haurtzaro, y acoge desde primeros de septiembre a 11 grupos de 0-3 y acogerá a otros 8 grupos (la totalidad de la población infantil de esa edad) una vez que se construya la segunda planta en un futuro próximo. La escuela pública quedó descolgada del proyecto y el centro es de titularidad mixta Ikastola-Ayuntamiento.
Oiartzun fut la première localité à utiliser la forme juridique du consorcio pour la création d’une maternelle. C’était en 1999. Cette forme juridique fut ensuite utilisée par le Département Education pour la création de centres sous sa responsabilité. Udal Ikastola Partzuergoa est un édifice spectaculaire dessiné par l’architecte Ager Iñarra, ancien
élève et parent de Haurtzaro. Il accueille depuis début septembre 11 groupes de 0-3 ans et en accueillera 8 autres (la totalité de la population infantile de cet âge) une fois construit le second étage. L’école publique est en dehors du projet et le centre appartient au binôme Ikastola-Municipalité.
Ikastola194
17
INAUGURATU DUTE OIARTZUNEN HAUR ESKOLA BERRIA Haurtzaro Ikastolak eta Udalak partekatzen dute jabetza Euskal Herri osoan ikus daitekeen haurtzaindegirik ederrenetakoa da. Ager Iñarra arkitektoak, ikastolako ikasle ohi eta gurasoak, diseinatu du bertako irakasleek ezarritako baldintzen arabera. Hogei urteko historia jakingarria da. 170 haur inguru ditu Oiartzungo Udal Ikastola Partzuergoak. kastolaren eta Udalaren artean osatu zuten partzuergoa. Hain zuzen ere, Oiartzun izan omen zen haurtzaindegia egiteko figura juridiko hori erabili zuen lehen herria, eta ondoren zabaldu omen zuen Eusko Jaurlaritzak beste hainbat herritara. “1994an hasiak ginen herriko
I
16
Ikastola194 · urria 2011
Hezkuntza Batzordean auzia aztertzen, eta Udalak herri eskola baten aldeko apustua egin zuen. Siadecok egindako azterketa batean oinarritu zen horretarako. Herrian hiru haurtzaindegi zeuden 0-3 urtekoak, hala nola, bi pribatu eta Udalaren bat. Proiektu bakar bat egiteko
baldintzak bazeudela adierazten zuen ikerketak, eta hala, bide horren aldeko apustua egin zen, 0-3 etapa bateratuarekin hasiz. Partzuergoaren figura aukeratu genuen 1999an; gurea izan zen figura juridiko hori erabili zuen lehen haurtzaindegia. Gero etorri ziren Hezkuntza
Sailarenak”, hasi zen kontakizuna egiten Sorkunde Lekuona, Haurtzaro Ikastolako zuzendaria. Eskola publikoa proiektutik kanpo geratu da. Hezkuntza Saila baldintzak jartzen hasi omen zen eta Udalak Haurtzaro Ikastolarekin batean aurrera egitea
erabaki zuen. Beste bi haurtzaindegi pribatuak desegin egin ziren, eta bertako langileak proiektuan integratu. Udalaren eta ikastolaren artean osatutako batzorde batek darama haurtzaindegiaren kudeaketa eta bi erakunde horiena da jabetza ere. “Gure partzuergoaren eta Hezkun-
tza Sailarenen artean dagoen diferentzia ez da jabetza mailakoa bakarrik, guk 0-3 urteko haurrak hartzen baititugu, HHko lehen ziklo osoa alegia, eta haiek 0-2 urtekoak bakarrik”, erantsi zuen Sorkundek. Eraikin berria egin arte herriko bost lekutan banatuta izan dituzte haurrak. Eraikin berrian hamaika talde bildu dira eta hamar gela geratu dira oraindik sakabanaturik. Bigarren fase batean bigarren solairua altxatzen dutenean elkartuko dira denak eraikinean. “Egitura prest dago bigarren fase hori altxatzeko. Dirua lortzen denean egingo da obra hori, eta beste zortzi taldeak ere hona etorriko dira”, esan zuen Iñaki Irastorza ikastolako lehendakariak. Bai Sorkunde eta bai Iñaki ikastolako ikasle ohiak dira.
Irailaren 1ean sartu ziren Oiartzungo haurrak haurtzaindegi berrian eta urriaren 1ean egin dute inaugurazio ekitaldia. Eraikina ikastolaren atzean altxatu da eta, egoitza nagusiak bezalaxe, “U” baten itxura du. “Urte askotako lana egin du Udalak lur hauek eskuratzeko. Etorkizunean hemen egingo den erabilpen urbanistikoaren emaitzak lur-jabeei itzultzekotan eskuratu ditu eta 99 urteko lagapena egin dio ikastolari”, jarraitu zuen Iñakik. Udalaren bi ordezkarik eta ikastolaren beste bik osatzen dute batzordea, eta lehendakaria beti alkatea bera izango da. Eraikin berrian 2 urteko haurrak, sehaskakoak eta ertainak hartu ditu. “Ahal den neurrian leku bakoitzean adin ezberdinetako
“Partzuergoaren figura aukeratu genuen 1999an; gurea izan zen figura juridiko hori erabili zuen lehen haurtzaindegia. Gero etorri ziren Hezkuntza Sailarenak”. “Eraikin berrian 2 urteko haurrak, sehaskakoak eta ertainak hartu ditu”.
taldeak izatea da erabiltzen dugun irizpidea”, gogoratu zuen Sorkundek. Eraikina ikusgarria da. “Arkitektoari bere artista sena adierazten utzi diogu, baina lehentasuna irakasleek jarritako baldintzei eman zaie. Obren jarraipena egiteko batzordea ikastolak osatu zuen, nahiz
Agenda 21n barruan eta Behemendi nekazaritza elkarte ak bultzatuta, ekintza ezberdinak egin zituzten joan den ikasturtean Haurtz aro eta Orereta ikastoletan behi-esnearen kontsumoaren inguruan, eta unitate didaktiko bat prestatu dute Donostialdean ere ikasturte honetan gaia lantzeko. “Agenda 21en barruan kokatu genuen proiektua. Hondakinen inguruan lana egina zuten Haurtzaron, konposta egiteko makina bat ere bazuten ikastolan, eta Behem endik behi-esnearen makina bat ikastolaren ondoan ezarri zuenean, gaia ekologiaren eta eramangarritasunaren ikuspegitik jorratu genezakeela erabaki genuen. Hain zuzen ere, gertuko baserri batetik ekartzen da esnea makinara, garraioan aurrezt u egiten dugu, eta botilak berrerabili egiten dira. Aldi berean esne mota honek osasunarentzat dituen onurak agertzen ditugu eta nekazaritzak paisaiaren kontserbazioa ri ekartzen dizkionak ere bai. Hitz batean, nekazaritzaren garrantzia agertzen zaie ikasleei”, esan zuen Idurre Zugazagastik, Behemendiko ingurune teknikariak. LH1. eta 6. bitarteko ikasleekin egin zuten esperientzia, eta Idurrek eman zituen agerpenen ondotik ekintza ezberdinak burutu zituzten gelan. Marrazki lehiaketa egin zuten Haurtzaron eta jogurtak egiten ikasi zuten. Oreretan komikiak ere egin zituzten eta harrituta geratu omen ziren Behemendikoak hirugarren ziklokoek komikietan erakutsi zuten irudimenarekin.•
UNA VÍA INÉDITA Fue Oiartzun, según relatan los protagonistas, la primera localidad que utilizó la figura jurídica de consorcio para la creación de un centro infantil de 0-3 años. Fue en 1999. Esta figura fue utilizada con posterioridad por el departamento de Educación para la creación de los centros de su titularidad. Udal Ikastola Partzuergoa es una edificación espectacular diseñada por
eta kontrola Udalak eraman duen”, esan zuen Iñakik. Bai irakasleak eta bai gurasoak pozik eta harro daude emaitzarekin. Haurtzaro Ikastolaren eta haurtzaindegiaren arteko lurretan HH hartuko duen eraikin berria eta DBHko kiroldegia eraikiko dira etorkizunean.•
Behi-esnearekin jolasean BEHEMENDI NEKAZARITZA ELKARTEKO INGURUNE TEKNIKARIA DA IDURRE ZUGAZAGASTI.
SORKUNDE LEKUONA IKASTOLAKO ZUZENDARIA ETA IÑAKI IRASTORZA LEHENDAKARIA ERANSKIN BERRIAREN ATARIAN. BERRIA, POLITA ETA FUNTZIONALA DA ERANSKINA.
gipuzkoa:
UNE VOIE INÉDITE el arquitecto Ager Iñarra, ex alumno y padre de Haurtzaro, y acoge desde primeros de septiembre a 11 grupos de 0-3 y acogerá a otros 8 grupos (la totalidad de la población infantil de esa edad) una vez que se construya la segunda planta en un futuro próximo. La escuela pública quedó descolgada del proyecto y el centro es de titularidad mixta Ikastola-Ayuntamiento.
Oiartzun fut la première localité à utiliser la forme juridique du consorcio pour la création d’une maternelle. C’était en 1999. Cette forme juridique fut ensuite utilisée par le Département Education pour la création de centres sous sa responsabilité. Udal Ikastola Partzuergoa est un édifice spectaculaire dessiné par l’architecte Ager Iñarra, ancien
élève et parent de Haurtzaro. Il accueille depuis début septembre 11 groupes de 0-3 ans et en accueillera 8 autres (la totalité de la population infantile de cet âge) une fois construit le second étage. L’école publique est en dehors du projet et le centre appartient au binôme Ikastola-Municipalité.
Ikastola194
17
URRUÑAKO IKASTOLAK LEKUA BIKOIZTUKO DU Datorren hilean hasiko dira baliatzen eranskin berria Ikastolak dituen 106 ikasleak kabitu ezinik zebiltzan. Jantokian, esate baterako, lau txanda egin behar izaten dituzte edo ez dute psikomotrizitate gelarik, ez irakasleentzako gelarik. Handienen bi gela Ziburuko kolejiora eraman, eta ikastolaren egoitzaren kontra eranskin berria altxatu dute denbora errekor batean. Datorren hilean, Omnia Sainduko oporren ondoren, erabiltzen hasiko dira eraikin berria. rain 14 urte altxatu zuten ikastolaren eraikin nagusia herriaren erdigunean, herriko plazatik ehun bat metrora. “Urruña oso herri zabala da, Pausun hasi eta Ziburun bukatzen dena. Lauzpabost auzo baditu, baina gurasoek garbi zuten erdigunean behar genuela ikastola. Lurrak eman zizkigun Udalak, egoitza nagusia gurea da eta eranskina, berriz, Egoitza elkartearena. Hiru nagusi dira leku
O
18
Ikastola194 · urria 2011
berean”, hasi zitzaigun Patrick Larrondo ikastolako lehendakaria. Euskaltzale batzuk gogoratuko dira “HARRIAK IKASTOLAREN ALDE” kanpainarekin, mila ‘harri’ baino gehiago saldu baitzituzten orain 14 urte ikastolaren egoitza eraiki ahal izateko, horietako asko Gipuzkoako Goierri aldean, gainera. Geroztik harreman estua izan dute Goierriko ikastolekin, eta IparraHegoa egitarauaren barruan jaialdiak antolatu izan
dituzte Urruñako ikastolaren alde. Orain bi urte 70 ikasle zituen ikastolak, iaz 90era iritsi ziren eta aurten 110era iritsiko dira ikasturtea bukatzerako. 120 ikasleren aurreikuspenarekin jaso dute eraikin berria. Bi urte eta erditik kolejiora bitarteko ikasleak dituzte.
KABITU EZIN “Goiko gelatan ikasle kopuru txikiak dira, baina
beheko geletan gero eta handiagoak. Urruña handitzen ari da eta, gainera, ikastola gero eta onespen handiagoa ari da lortzen gizartean. Leku aldetik oso larri genbiltzan; lau txandatan ari ginen kantina erabiltzen. Ikastolako psikomotrizitate (liburutegia) ikasgela bihurtu genuen, irakasleen gela ere bai. Eranskin berrian bost gela zabal izango ditugu, motrizitateko gela eta beste zenbait zerbitzu ere bai”, adierazi zigun Idoia Feldmann zuzendariak. Uda honetan egoitza nagusian berritze lan batzuk egin zituzten, erabiltzen ziren prefabrikatu zaharkituak kendu eta eranskinaren oinarriak jarri zituzten. Oinarri horren gainean jaso zuten bi astetan egurrezko eranskina. “Natxituako Egoin enpresa izan da eranskina jaso duena. Hormak ere lantegian eginda ekartzen dituzte kamioi handietan. Igogailuaren hormak bakarrik izango dira zementuzkoak; beste guztia egurra da”, gogoratu zuen Patrickek. Gernikako Seber Altube ikastolaren eranskin berria ere enpresa honek egin du, bai eta Segurako haurtzaindegia, Zeanuriko kiroldegia edo Larrabetzuko Azurmendi jatetxea ere, adibide batzuk aipatzearren. Urruñako ikastolaren eranskina dena den zuria izango da kanpotik, teilatu gorriarekin, Ipar Euskal Herriko arauei eutsiz. Egurrezko hormak estalita izango ditu kanpotik nahiz barrutik.
rrekontua Udalak bere gain hartzerik, ikastetxe pribatu gisa hartzen gaituztelako, baina Urruñako Udalak beste bide bat aurkitu zuen ikastolari laguntzeko. Hala, hamabi urtez diru-laguntza garrantzitsua bideratu du Seaskaren bidez eta guk mailegua atera ahal izateko abala ere eman zigun. Argia, ura eta mantenuaren gastuak gurasook hartzen ditugu gure gain, eta urtean zehar ekitaldiak antolatzen ditugu premia horiei aurre egiteko”, gogoratu zuen ikastolako lehendakariak. Patrick Larrondo Baigorrikoa da, kaletarra. Bere bikotekidearen familiak lurrak ditu Biriatun eta negutegiak jarri zituen han. Barazkiekin egiten du lan eta Hendaiako merkatuan saltzen ditu astean bitan. Ikastolako lehendakari kargua, dena den, Béetrice Bereauren eta bien artean daramate. “Aurreko taldean ere bi lehendakari izan zituzten. Biren artean lanak errazago egiten direla uste dugu”, esan zuen. Urruñak 9.000 bizilagun ditu. Eskola publikoak ditu auzo bakoitzean eta herrian badira beste ikastetxe pribatu bat. “Une honetan
ikastola da matrikulazio aldetik gorakada handienak dituena. Herrian erabat txertatzen ari garen ikastola gara. Olentzeroren ohitura ospatzen dugu herrian. Inauterietan herriko karriketan ibiltzen gara. Herriko festetan taberna jartzen dugu, Eguberritan euskarako produktuak saltzeko merkatu txikia. Euskarari lotutako ekintza guztietan hartzen dugu parte eta gure hizkuntzarekiko atxikimendua gizarteratzen lan handia egiten dugu. Ikastola handitu ahala gurasoen aniztasuna ere zabaldu egin da. Lehen euskaltzaleen eta
UDALAREN LAGUNTZA Hainbat urtez ikastola beren izerdiz eraiki ondoan, burasoek azkenean Udalaren inplikazioa lortu dute. “Legeak ez du onartzen ikastolaren eraikinaren au-
abertzaleen kontua zen ikastola. Ikuspegi hori zabaldu egin da. Eguneroko bizitzan euskararik erabiltzen ez duten guraso asko dugu gaur, eta horrek lan berezi bat egitera behartzen gaitu. Txikien geletan erdiak baino gehiagok frantsesa dute komunikazio hizkuntza”, esan zuen Idoia Feldmannek. Idoiak sei urte daramatza Urruñako ikastolan. Etorri zenean 60 ikasle zituen eta sei urtean bikoiztu egin du ia-ia kopuru hori, aurten 106 ikasle baitituzte eta110era iritsiko baitira urtea bukatzerako. Datorren hilean Omnia Sainduko oporren ondoren inauguratuko da eraikina, eta beste jende askoren artean Gipuzkoako Goierriko ikastolak gonbidatuko dituzte ekitaldira. “Ziburuko kolejioaren eta gure ikasto-
laren alde kantaldi handi bat antolatzen dute urtero Ordizian Eguberriz, eta hemen ere beste bat egiten da urtero azaroan. Aurten azaroaren 27an izango da kantaldi hori. Ez dakigu lanak ordurako bukatuko diren, baina zerbait berezia egiteko asmoa dugu”, esan zuen Idoiak.•
IKASLEAK EZIN SARTU AURTENGO IKASTURTEAN BI LEKUTAN BANATU BEHAR IZAN DITUZTE ERANSKIN BERRIA AMAITU BITARTEAN.
IDOIA FELDMAN ZUZENDARIA ETA PATRICK LARRONDO LEHENDAKARIA IKASTOLAREN OBRA BERRIA ERAKUSTEN.
iparraldea:
“Lurrak eman zizkigun Udalak, egoitza nagusia gurea da eta eranskina, berriz, Egoitza elkartearena. Hiru nagusi dira leku berean”. “Une honetan ikastola da matrikulazio aldetik gorakada handienak dituena. Herrian erabat txertatzen ari garen ikastola gara”.
UN ANEXO DE MADERA EN URRUÑA
UNE ANNEXE À URRUÑA
La empresa Egoin de Natxitua, especializada en construcciones de madera (ha construido entre otros edificios el anexo de la ikastola Seber Altube en Gernika), está terminando las obras del anexo de la ikastola de Urruña, que podrá ser inaugura el próximo mes aprovechando el festival que se organiza cada año en colaboración con las ikastolas del Goierri guipuzcoano. La ikastola de Urruña, que en seis años ha logrado doblar el alumnado, tiene en la actualidad 106 y se enfrentaba a graves problemas por falta de espacio. Ultimamente estaban realizando, por ejemplo, cuatro turnos en el comedor. Gracias al nuevo anexo la ikastola dobla el espacio de que disponía.
L’entreprise Egoin de Natxitua, spécialisée en constructions en bois, est en train de terminer les travaux de l’annexe de l’ikastola d’Urruña. Celle-ci pourra être inaugurée le mois prochain pour le festival annuel avec les ikastola du Goierri. L’ikastola d’Urruña, qui a doublé ses effectifs en six ans, compte 106 élèves et doit faire face à un manque d’espace. A titre d’exemple, ce ne sont pas moins de quatre services de cantine qui sont organisés faute de place. Avec la nouvelle annexe, l’ikastola doublera sa superficie.
Ikastola194
19
URRUÑAKO IKASTOLAK LEKUA BIKOIZTUKO DU Datorren hilean hasiko dira baliatzen eranskin berria Ikastolak dituen 106 ikasleak kabitu ezinik zebiltzan. Jantokian, esate baterako, lau txanda egin behar izaten dituzte edo ez dute psikomotrizitate gelarik, ez irakasleentzako gelarik. Handienen bi gela Ziburuko kolejiora eraman, eta ikastolaren egoitzaren kontra eranskin berria altxatu dute denbora errekor batean. Datorren hilean, Omnia Sainduko oporren ondoren, erabiltzen hasiko dira eraikin berria. rain 14 urte altxatu zuten ikastolaren eraikin nagusia herriaren erdigunean, herriko plazatik ehun bat metrora. “Urruña oso herri zabala da, Pausun hasi eta Ziburun bukatzen dena. Lauzpabost auzo baditu, baina gurasoek garbi zuten erdigunean behar genuela ikastola. Lurrak eman zizkigun Udalak, egoitza nagusia gurea da eta eranskina, berriz, Egoitza elkartearena. Hiru nagusi dira leku
O
18
Ikastola194 · urria 2011
berean”, hasi zitzaigun Patrick Larrondo ikastolako lehendakaria. Euskaltzale batzuk gogoratuko dira “HARRIAK IKASTOLAREN ALDE” kanpainarekin, mila ‘harri’ baino gehiago saldu baitzituzten orain 14 urte ikastolaren egoitza eraiki ahal izateko, horietako asko Gipuzkoako Goierri aldean, gainera. Geroztik harreman estua izan dute Goierriko ikastolekin, eta IparraHegoa egitarauaren barruan jaialdiak antolatu izan
dituzte Urruñako ikastolaren alde. Orain bi urte 70 ikasle zituen ikastolak, iaz 90era iritsi ziren eta aurten 110era iritsiko dira ikasturtea bukatzerako. 120 ikasleren aurreikuspenarekin jaso dute eraikin berria. Bi urte eta erditik kolejiora bitarteko ikasleak dituzte.
KABITU EZIN “Goiko gelatan ikasle kopuru txikiak dira, baina
beheko geletan gero eta handiagoak. Urruña handitzen ari da eta, gainera, ikastola gero eta onespen handiagoa ari da lortzen gizartean. Leku aldetik oso larri genbiltzan; lau txandatan ari ginen kantina erabiltzen. Ikastolako psikomotrizitate (liburutegia) ikasgela bihurtu genuen, irakasleen gela ere bai. Eranskin berrian bost gela zabal izango ditugu, motrizitateko gela eta beste zenbait zerbitzu ere bai”, adierazi zigun Idoia Feldmann zuzendariak. Uda honetan egoitza nagusian berritze lan batzuk egin zituzten, erabiltzen ziren prefabrikatu zaharkituak kendu eta eranskinaren oinarriak jarri zituzten. Oinarri horren gainean jaso zuten bi astetan egurrezko eranskina. “Natxituako Egoin enpresa izan da eranskina jaso duena. Hormak ere lantegian eginda ekartzen dituzte kamioi handietan. Igogailuaren hormak bakarrik izango dira zementuzkoak; beste guztia egurra da”, gogoratu zuen Patrickek. Gernikako Seber Altube ikastolaren eranskin berria ere enpresa honek egin du, bai eta Segurako haurtzaindegia, Zeanuriko kiroldegia edo Larrabetzuko Azurmendi jatetxea ere, adibide batzuk aipatzearren. Urruñako ikastolaren eranskina dena den zuria izango da kanpotik, teilatu gorriarekin, Ipar Euskal Herriko arauei eutsiz. Egurrezko hormak estalita izango ditu kanpotik nahiz barrutik.
rrekontua Udalak bere gain hartzerik, ikastetxe pribatu gisa hartzen gaituztelako, baina Urruñako Udalak beste bide bat aurkitu zuen ikastolari laguntzeko. Hala, hamabi urtez diru-laguntza garrantzitsua bideratu du Seaskaren bidez eta guk mailegua atera ahal izateko abala ere eman zigun. Argia, ura eta mantenuaren gastuak gurasook hartzen ditugu gure gain, eta urtean zehar ekitaldiak antolatzen ditugu premia horiei aurre egiteko”, gogoratu zuen ikastolako lehendakariak. Patrick Larrondo Baigorrikoa da, kaletarra. Bere bikotekidearen familiak lurrak ditu Biriatun eta negutegiak jarri zituen han. Barazkiekin egiten du lan eta Hendaiako merkatuan saltzen ditu astean bitan. Ikastolako lehendakari kargua, dena den, Béetrice Bereauren eta bien artean daramate. “Aurreko taldean ere bi lehendakari izan zituzten. Biren artean lanak errazago egiten direla uste dugu”, esan zuen. Urruñak 9.000 bizilagun ditu. Eskola publikoak ditu auzo bakoitzean eta herrian badira beste ikastetxe pribatu bat. “Une honetan
ikastola da matrikulazio aldetik gorakada handienak dituena. Herrian erabat txertatzen ari garen ikastola gara. Olentzeroren ohitura ospatzen dugu herrian. Inauterietan herriko karriketan ibiltzen gara. Herriko festetan taberna jartzen dugu, Eguberritan euskarako produktuak saltzeko merkatu txikia. Euskarari lotutako ekintza guztietan hartzen dugu parte eta gure hizkuntzarekiko atxikimendua gizarteratzen lan handia egiten dugu. Ikastola handitu ahala gurasoen aniztasuna ere zabaldu egin da. Lehen euskaltzaleen eta
UDALAREN LAGUNTZA Hainbat urtez ikastola beren izerdiz eraiki ondoan, burasoek azkenean Udalaren inplikazioa lortu dute. “Legeak ez du onartzen ikastolaren eraikinaren au-
abertzaleen kontua zen ikastola. Ikuspegi hori zabaldu egin da. Eguneroko bizitzan euskararik erabiltzen ez duten guraso asko dugu gaur, eta horrek lan berezi bat egitera behartzen gaitu. Txikien geletan erdiak baino gehiagok frantsesa dute komunikazio hizkuntza”, esan zuen Idoia Feldmannek. Idoiak sei urte daramatza Urruñako ikastolan. Etorri zenean 60 ikasle zituen eta sei urtean bikoiztu egin du ia-ia kopuru hori, aurten 106 ikasle baitituzte eta110era iritsiko baitira urtea bukatzerako. Datorren hilean Omnia Sainduko oporren ondoren inauguratuko da eraikina, eta beste jende askoren artean Gipuzkoako Goierriko ikastolak gonbidatuko dituzte ekitaldira. “Ziburuko kolejioaren eta gure ikasto-
laren alde kantaldi handi bat antolatzen dute urtero Ordizian Eguberriz, eta hemen ere beste bat egiten da urtero azaroan. Aurten azaroaren 27an izango da kantaldi hori. Ez dakigu lanak ordurako bukatuko diren, baina zerbait berezia egiteko asmoa dugu”, esan zuen Idoiak.•
IKASLEAK EZIN SARTU AURTENGO IKASTURTEAN BI LEKUTAN BANATU BEHAR IZAN DITUZTE ERANSKIN BERRIA AMAITU BITARTEAN.
IDOIA FELDMAN ZUZENDARIA ETA PATRICK LARRONDO LEHENDAKARIA IKASTOLAREN OBRA BERRIA ERAKUSTEN.
iparraldea:
“Lurrak eman zizkigun Udalak, egoitza nagusia gurea da eta eranskina, berriz, Egoitza elkartearena. Hiru nagusi dira leku berean”. “Une honetan ikastola da matrikulazio aldetik gorakada handienak dituena. Herrian erabat txertatzen ari garen ikastola gara”.
UN ANEXO DE MADERA EN URRUÑA
UNE ANNEXE À URRUÑA
La empresa Egoin de Natxitua, especializada en construcciones de madera (ha construido entre otros edificios el anexo de la ikastola Seber Altube en Gernika), está terminando las obras del anexo de la ikastola de Urruña, que podrá ser inaugura el próximo mes aprovechando el festival que se organiza cada año en colaboración con las ikastolas del Goierri guipuzcoano. La ikastola de Urruña, que en seis años ha logrado doblar el alumnado, tiene en la actualidad 106 y se enfrentaba a graves problemas por falta de espacio. Ultimamente estaban realizando, por ejemplo, cuatro turnos en el comedor. Gracias al nuevo anexo la ikastola dobla el espacio de que disponía.
L’entreprise Egoin de Natxitua, spécialisée en constructions en bois, est en train de terminer les travaux de l’annexe de l’ikastola d’Urruña. Celle-ci pourra être inaugurée le mois prochain pour le festival annuel avec les ikastola du Goierri. L’ikastola d’Urruña, qui a doublé ses effectifs en six ans, compte 106 élèves et doit faire face à un manque d’espace. A titre d’exemple, ce ne sont pas moins de quatre services de cantine qui sont organisés faute de place. Avec la nouvelle annexe, l’ikastola doublera sa superficie.
Ikastola194
19
nafarroa:
Ikastola izan da aurten matrikulaziorik gehien lortu duen ikastetxea Tafallan lerroa ireki zuen eta aurten matrikulaziorik
arren ere. Orain hamar urte ikastolak big o ikastetxe handiena ez bada rrik he , an all Taf da n iza a txe i txiki baten gehien lortu duen ikaste Fayos Ikastola euskararen oas s Lo de s rce Ga , tan ne be da o Datu jakingarria ditu, eta urriaren 16an eging sle ika 0 40 ur Ga e. urt 40 in tuari aurre antzera jaio baitzen ora ten eraikin berriaren aurrekon du o xak alt ako Hr DB ez Oin den Nafarroa egiteko izango da. aikortasuna suma daiteke aurtengo Nafarroa Oinezen antolatzaileen artean. Koordinatzaileek etengabe aipatzen dute gurasoen artean duten giroa eta lanerako gogoa. “Eguna pasatzen denean pena hartuko dugu. Nafarroa Oinezen helburuetako bat hezkuntza komunitatearen baitako loturak sendotzea izaten da, eta hori dagoeneko lortu dugu”, esanez hasi zen Jabier Martinez, Marti, lehendakaria.
20
NAFARROA OINEZ
Ikastola194 · urria 2011
NAFARROA OINEZ 2011KO TALDE IRAUNKORRA EDO PERMANENTEA. EZKERRETIK HASITA GOIAN: JAVIER MARTINEZ MARTI, JUANAN RAMIREZ, JUANJO TXURRERO SALINAS, JUAN AMEZKETA, MARTA GOMEZ, KUKO ALCUAZ, ASIER MURUZABAL, XABI LIZARBE, TXETXI RUIZ, LOREN AINZÚA; ESKUBITIK BEHEAN: REXU URRUTIA, ESTHER GORRI, MAIDER BELLOSO, ISABEL ELIZALDE, MARIVI TELLETXEA ETA MARTA IGOA.
B
Laurehun ikasle ditu dagoeneko Garces de Los Fayos Ikastolak. “2001ean hasi ginen bigarren lerroarekin. Inguruko herrien ekarpena, hala nola, Artaxona, Baldorba, Erriberri, Beire, Pitillas, Caparroso eta San Martin Unx-ena garrantzitsua da horretarako, hiru ikasletik bat herri horietakoa delako. Ez gara herriko ikastetxerik handiena, baina gu izan gara ikasturte honetan matrikulaziorik handiena lortu duena”, gogoratu zuen Rexu Urrutia zuzendariak. “Ez dakigu aurtengo gorabehera bat den edo jarrera bat adierazten duen, baina halaxe izan da; datozen urteetan argituko da hori. Edozein modutan ere, ikastolak sendotu egin du herrian duen presentzia eta zeuden beldurrak desagertu egin dira”, erantsi zuen lehendakariak. Gogoratu behar da Tafalla Nafarroaren bihotzean dagoela, Erriberriko merindadean, eta mendeak direla bertan euskara galdu zela. Herriak 12.000 bizilagun ditu. “Ikastolak irudi bat du herrian eta irudi oso positiboa: orain dela egun batzuk Udaletxean berdintasunaren arloan lan egiten duen teknikariarekin hitz egiten ari nintzela horixe esaten zidan, hots, oso dinamikoak garela, proposamenak oso azkar geureganatzen ditugula”, erantsi zuen Rexuk. “Herrian dugun presentzia kulturala ere handia da. Erraldoien konpartsa bat dugu ikastolan eta herriko ekitaldietan hartzen du parte. Dantza talde garrantzitsu bat ere badugu,
eta gure eraginez beste ikastetxeetan ere dantza taldeak sortu dira. Normalizazio horri esker, ikastola handitzen joan da eta daukagun eraikinean ez gara kabitzen. Bi Nafarroa Oinez antolatu ditugu eta biak eraikinak altxatzeko izan dira. Aurtengo Oineza ere DBHrako eraikin berria egiteko baliatuko dugu”, esan zuen lehendakariak. Hiru aukera daude Tafallan umeak eskolatzeko: publikoa, Eskolapioak eta
ERAIKIN BERRIA
ikastola. Ikastolak besteei eragiten dien seinale, beste bi aukeretan euskara ikasgai gisa ematen hasi direla dugu. “Lehen ikastolak asko markatzen zuen, euskaltzale edo abertzale zinela erakusteko modu bat zen. Orain askoz ere motibazio gehiago daude seme-alabak ikastolara bidaltzeko: euskararen auzia hor dago beste guztien gainetik, baina zentroak kalitatea eskaintzen du eta lan egiteko estilo bat, bizikidetza molde bat. Tafallan mundu guztia dago harro Nafarroa Oinez antolatzen ari garelako. Salbuespenen batzuk izango dira, baina oso gutxi”, jarraitu zuen Marti lehendakariak.
gela eta beste zenbait zerbitzu jarri ditugu. Eraikin berriaren proiektua egina dugu. Udalak 692 poligonoan lursaila utzi behar digu, eta tramite hori da pittin bat atzeratu zaiguna, baina baimena iritsi orduko hasiko gara lanean. Datorren ikasturtean DBH osoa pasatuko genuke eraikin berrira. Guztira, 3.346 metro koadro izango ditu eraikinak hiru solairutan banatuta. Juan Etxeberria eta Amaia Jaurrieta arkitektoek diseinatu dute, eta funtzionaltasunaz gainera, energia aurrezteko arauak izan dira kontuan, baita gazteen estetika soilago bat ere. Bertan 12 urtetik 16 urte bitarteko gaztetxoak egonen dira, eta haientzat atsegina den ikastetxea lortu nahi
1997an bigarren Nafarroa Oinez egin ondoren altxatu zuten ikastolaren kontra bigarren eraikina. Orduan ez zitzaien burutik pasatu ere egin inoiz bigarren lerro bat zabalduko zenik. “Ezinbestekoa dugu eraikin berri hori egitea, kabitu ezinik gabiltzalako. Aurten, esate baterako, biltegia ere tailer gisa prestatu dugu. Pasillo zabalak genituen eta horma arin batzuekin itxiz irakasle
Ikastola194
21
nafarroa:
Ikastola izan da aurten matrikulaziorik gehien lortu duen ikastetxea Tafallan lerroa ireki zuen eta aurten matrikulaziorik
arren ere. Orain hamar urte ikastolak big o ikastetxe handiena ez bada rrik he , an all Taf da n iza a txe i txiki baten gehien lortu duen ikaste Fayos Ikastola euskararen oas s Lo de s rce Ga , tan ne be da o Datu jakingarria ditu, eta urriaren 16an eging sle ika 0 40 ur Ga e. urt 40 in tuari aurre antzera jaio baitzen ora ten eraikin berriaren aurrekon du o xak alt ako Hr DB ez Oin den Nafarroa egiteko izango da. aikortasuna suma daiteke aurtengo Nafarroa Oinezen antolatzaileen artean. Koordinatzaileek etengabe aipatzen dute gurasoen artean duten giroa eta lanerako gogoa. “Eguna pasatzen denean pena hartuko dugu. Nafarroa Oinezen helburuetako bat hezkuntza komunitatearen baitako loturak sendotzea izaten da, eta hori dagoeneko lortu dugu”, esanez hasi zen Jabier Martinez, Marti, lehendakaria.
20
NAFARROA OINEZ
Ikastola194 · urria 2011
NAFARROA OINEZ 2011KO TALDE IRAUNKORRA EDO PERMANENTEA. EZKERRETIK HASITA GOIAN: JAVIER MARTINEZ MARTI, JUANAN RAMIREZ, JUANJO TXURRERO SALINAS, JUAN AMEZKETA, MARTA GOMEZ, KUKO ALCUAZ, ASIER MURUZABAL, XABI LIZARBE, TXETXI RUIZ, LOREN AINZÚA; ESKUBITIK BEHEAN: REXU URRUTIA, ESTHER GORRI, MAIDER BELLOSO, ISABEL ELIZALDE, MARIVI TELLETXEA ETA MARTA IGOA.
B
Laurehun ikasle ditu dagoeneko Garces de Los Fayos Ikastolak. “2001ean hasi ginen bigarren lerroarekin. Inguruko herrien ekarpena, hala nola, Artaxona, Baldorba, Erriberri, Beire, Pitillas, Caparroso eta San Martin Unx-ena garrantzitsua da horretarako, hiru ikasletik bat herri horietakoa delako. Ez gara herriko ikastetxerik handiena, baina gu izan gara ikasturte honetan matrikulaziorik handiena lortu duena”, gogoratu zuen Rexu Urrutia zuzendariak. “Ez dakigu aurtengo gorabehera bat den edo jarrera bat adierazten duen, baina halaxe izan da; datozen urteetan argituko da hori. Edozein modutan ere, ikastolak sendotu egin du herrian duen presentzia eta zeuden beldurrak desagertu egin dira”, erantsi zuen lehendakariak. Gogoratu behar da Tafalla Nafarroaren bihotzean dagoela, Erriberriko merindadean, eta mendeak direla bertan euskara galdu zela. Herriak 12.000 bizilagun ditu. “Ikastolak irudi bat du herrian eta irudi oso positiboa: orain dela egun batzuk Udaletxean berdintasunaren arloan lan egiten duen teknikariarekin hitz egiten ari nintzela horixe esaten zidan, hots, oso dinamikoak garela, proposamenak oso azkar geureganatzen ditugula”, erantsi zuen Rexuk. “Herrian dugun presentzia kulturala ere handia da. Erraldoien konpartsa bat dugu ikastolan eta herriko ekitaldietan hartzen du parte. Dantza talde garrantzitsu bat ere badugu,
eta gure eraginez beste ikastetxeetan ere dantza taldeak sortu dira. Normalizazio horri esker, ikastola handitzen joan da eta daukagun eraikinean ez gara kabitzen. Bi Nafarroa Oinez antolatu ditugu eta biak eraikinak altxatzeko izan dira. Aurtengo Oineza ere DBHrako eraikin berria egiteko baliatuko dugu”, esan zuen lehendakariak. Hiru aukera daude Tafallan umeak eskolatzeko: publikoa, Eskolapioak eta
ERAIKIN BERRIA
ikastola. Ikastolak besteei eragiten dien seinale, beste bi aukeretan euskara ikasgai gisa ematen hasi direla dugu. “Lehen ikastolak asko markatzen zuen, euskaltzale edo abertzale zinela erakusteko modu bat zen. Orain askoz ere motibazio gehiago daude seme-alabak ikastolara bidaltzeko: euskararen auzia hor dago beste guztien gainetik, baina zentroak kalitatea eskaintzen du eta lan egiteko estilo bat, bizikidetza molde bat. Tafallan mundu guztia dago harro Nafarroa Oinez antolatzen ari garelako. Salbuespenen batzuk izango dira, baina oso gutxi”, jarraitu zuen Marti lehendakariak.
gela eta beste zenbait zerbitzu jarri ditugu. Eraikin berriaren proiektua egina dugu. Udalak 692 poligonoan lursaila utzi behar digu, eta tramite hori da pittin bat atzeratu zaiguna, baina baimena iritsi orduko hasiko gara lanean. Datorren ikasturtean DBH osoa pasatuko genuke eraikin berrira. Guztira, 3.346 metro koadro izango ditu eraikinak hiru solairutan banatuta. Juan Etxeberria eta Amaia Jaurrieta arkitektoek diseinatu dute, eta funtzionaltasunaz gainera, energia aurrezteko arauak izan dira kontuan, baita gazteen estetika soilago bat ere. Bertan 12 urtetik 16 urte bitarteko gaztetxoak egonen dira, eta haientzat atsegina den ikastetxea lortu nahi
1997an bigarren Nafarroa Oinez egin ondoren altxatu zuten ikastolaren kontra bigarren eraikina. Orduan ez zitzaien burutik pasatu ere egin inoiz bigarren lerro bat zabalduko zenik. “Ezinbestekoa dugu eraikin berri hori egitea, kabitu ezinik gabiltzalako. Aurten, esate baterako, biltegia ere tailer gisa prestatu dugu. Pasillo zabalak genituen eta horma arin batzuekin itxiz irakasle
Ikastola194
21
NAFARROA
OINEZ
EZKERREAN, HAINBAT GURASO ETA IKASLE IKASTOLAKO PATIOAN IKASTOLARTEKO LANAK ESKUETAN DITUZTELA. ERDIAN, JAVIER MARTINEZ LEHENDAKARIA ETA REXU URRUTIA ZUZENDARIA. ETA ESKUBIAN NAFARROA OINEZEKO ARIMAK, KOORDINATZAILEAK: ISABEL ELIZALDE, MARTA IGOA, PATXI ARELLANO ETA MAIDER BELLOSO.
iks
genuke”, agertu zigun Rexu Urrutiak.
BESTE HELBURU BATZUK Eraikin berriaren aurrekontuari aurre egiteko dirua biltzea izango da urriaren 16an egingo den festaren helburuetako bat, baina baditu gehiago ere. “Eskualde honetan euskarari bultzada bat ematea ere oso garrantzizkoa da. Hain zuzen ere, euskararen alde hainbeste lan egiten duen eskualdeko AEKri eskainiko zaio, beste zenbaiten artean, eguneko omenaldia, ikastolarekin batean Tafalla aldea euskalduntzeko lanik gehien egin duen erakundea izan delako. Hasieran gela berak partekatu zituzten ikastolak eta AEK-k. Urtean zehar egin ditugun ekitaldi asko eta asko, hain zuzen, euskararen ingurukoak izan dira. Nafarroako txapelketaren kanporaketa bat hemen egin zen, Juul kanpainaren ekitaldia ere bai eta Euskaltzaindiak iraileko bilera egin berri du”, esan zuen ikastolako lehendakariak.•
22
Ikastola194 · urria 2011
“EL CONQUIS”EKO PROTAGONISTAK IZANGO DIRA IBILBIDEAN rriaren 16rako egitarau bete-betea osatu dute antolatzaileek eta ekitaldien artean bada bat nabarmentzekoa, ezohikoa delako batik bat. ETB2ko “Conquistador del fin del mundo” programa entzutetsuko protagonistek telebistarentzat egin zituzten antzeko froga egingo dute. “Azken bi ediziotako protagonistak bilduko dira eta froga potentea antolatuko dute 3. gunean. Ikuskizunak arrakasta izan dezakeela uste dugu”, esan zuen Marta Igoa, NIEko koordinatzaileak. Ibilbideak sei kilometro eta bost gune izango ditu. Patxi Arellanok, Oinez-etako segurtasunaz arduratzen den Jaso Ikastolako irakasleak agertu zigunez, zati bat herri barrukoa izango du eta beste guztia
U
Erriberri aldera dauden soroetatik igaroko da. “Eraikin berria altxatuko den poligonotik igaroko da eta, kiroldegia hor denez, bigarren guneko zenbait ekitaldi bertan egiteko baliatuko dugu. Hemengo lurrak lauak dira. Hasiera batean gune bat gain batean kokatzea pentsatu genuen, eskualde osoaren ikuspegia eman zezan, baina arazo batzuk planteatzen zituen eta ibilbidea muino horretatik igaroko ez bada ere, igotzeko aukera eskainiko zaio bisitariari. Campo de Tiro izeneko muino horretatik merindadeko eta Erribera aldeko herri asko ikusten dira”, esan zuen. Ibilbideko lehen gunea Kondearen Parkean izango da, bigarrena eraikin berria egingo den poligonoan, beste bi Erriberri aldera da-
goen soro batean eta hilerri ondoan ezarriko dira, eta bosgarrena herri barruan, Ferial izeneko lekuan egongo da. “Egitarau aldetik gazteen bi guneetan kontzertuek izango dute protagonismoa, Kondearen Parkean ere musikak leku garrantzitsua izango du, baina lasaiagoa izango da, Oskorri eta Erramun Martikorena izango baitira beste batzuen artean. Bigarren gunea ere familia girokoa izango da; umeentzako txokoak eta Irrien Lagunak egongo dira bertan”. Gipuzkoatik eta Iruñetik Tafallara iristeko autobidea eta errepide nazionala baliatuko dira. Araba eta Lizarra aldetik datozenek beste errepide bat dute, eta badira beste hainbat errepide txikiago ere. “Iruñetik datozenentzat trena ere aukera oso ona da, geltoki
handia dugulako. Autobus eta autoentzat aparkalekuak ibilbidetik oso gertu ditugu aurten, bereziki gertu”, gogoratu zuen Arellanok. Maider Bellosok, Tafallako ikastolak Nafarroa Oinez antolatzeko izendatutako koordinatzaileak, aurreko bi edizioak gogoratzen ditu: “Lau urte nituela amonarekin ibili nintzen lehen Nafarroa Oinezen, baserritarrez jantzita, gurasoak festaren antolakuntzan lanean ari zirelako. Bigarren edizioan 16 urte nituen, akordeoia jotzen nuen, eta dantza taldekoa nintzenez, alde batetik bestera ibili behar izan nuen ero moduan. Gogoan dut eguna bukatzeko Alaitz eta Maiderren kontzertura joan ginela; huraxe izan zen ikusi nuen kontzertu bakarra. Eta aurten koordi-
natzaile izatea egokitu zait”. Nafarroa Oinezek martxan dituen proiektuak garatzen egin dute lan urtean zehar, Oinez Basoa esate baterako. Proiektu hau 2008an sortu zen Jaso Ikastolan eta hurrengo urtean hasi ziren ideia gauzatzen Etxarriko Andra Marik antolatu zuen Oinezean. Baso hori bi urtetan osatu zen, 5.000 landare sartu ondoren, eta aurten Tafallan prestatu dute bigarren Oinez Basoarentzat lekua. “Herritik gertu dagoen Monte Plano izeneko lur sail komu-
nal bat lortu dugu, eta bertan arteak eta erkametzak sartuko dira, orotara 7.000 landare inguru. Landareak saltzen ari gara eta neguan hasiko gara sartzen”, esan zuen Isabel Elizalde NIEko koordinatzaileak. Txikiak Handi proiektuaren barruan, Ameriketako sei hizkuntza gutxituetako (aymara, maya kaqchikel, maya yucateco, nasa, nahualt, mapuzugun eta quechua) hogei bat ordezkari izan ziren apirilean Tafallako ikastolan bisitan, eta Iruñean egin zen
ekitaldi batean izenpetu zuten hizkuntza ‘txiki’en handitasuna aldarrikatzen duen manifestua. “Proiektuak eman duen aurtengo beste berria gailegoek ere manifestua izenpetuko dutela da; omenaldiaren garaian izenpetuko dute. Nafarroa Oinez egunean dira etortzekoak. Gune batean Galiziako musikari eta kulturari egingo zaie leku, eta queimada bat prestatuko da. Unai Arellanok darama proiektuaren gidaritza NIEtik eta webgunea ere ireki da”, jarraitu zuen Isabelek. Artea Oinezek, Nafarroako ikastolen festak antolatzen duen erakusketa ibiltariak, 71 artista bildu ditu aurten ere. Iruñeko Gotorlekuan ireki, Donostian txangoa egin eta Tafallara etorri da. “Aurten Jose Ulibarrena eskultoreari egin diogu omenaldia eta bere pieza baten errepikak jarri ditugu salgai. Eskualdekoa da, Azkoiengoa, 88 urte bete ditu eta bera izan zen Nafarroa
Oinezen lekukoa egin zuena”, esan zuen Marta Igoak, NIEko bigarren koordinatzaileak. Ikastolako ikasleek ere beren saioak egin dituzte artearen arloan eta Ikastolart izenarekin erakusketa handi bat aurkeztu zuten maiatzean herriko kultur etxean. Ikasleek beren lanak egiteko orduan Juan Gorritiren eta beste zenbait artistaren laguntza izan zuten. Ez dira, noski, hauek Tafallako ikastolak urtean zehar egin dituen ekitaldi bakarrak. Ikasle ohien bazkaria, esate baterako, nabarmendu beharrekoa da. “Ikastolaren 40. urteurrena ospatzen genuen aurten eta, urteko egitaraua girotzen hasteko, ikastolatik pasatu diren ikasle ohiei luzatu zitzaien deia eta bazkari batean 250 bildu ginen”, gogoratu zuen Maider Belloso ikastolako koordinatzaile eta ikasle ohiak. Isabel Elizaldek koordinatzen duen zazpigarren Nafarroa Oinez izaki, ea gurasoen artean zer giro su-
UN OINEZ QUE DESBORDA OPTIMISMO
UN OINEZ PLEIN D’OPTIMISME
El propio presidente de la ikastola, Jabier Martinez, reconoce que sentirán pena una vez que pase el día del Oinez, tal es el ambiente en que se desarrolla el trabajo previo. “El Oinez tiene un tercer objetivo que es el de reforzar la comunidad educativa y la relación entre los padres. Podemos afirmar que ese objetivo está ya cumplido”, dijo. El primer objetivo al que se refería el presidente era el económico. La ikastola
Même le président de l’ikastola Jabier Martinez reconnaît qu’il aura un pincement au cœur une fois Nafarroa Oinez passé, tant l’ambiance est bonne lors des préparatifs. “Nafarroa Oinez a un troisième objectif qui est de renforcer la communauté éducative et la relation entre les parents. Nous pouvons dire que cet objectif est atteint” affirme-til. Le premier objectif est
Garcés de Los Fayos implantó hace diez años la segunda línea. Este año ha sido el centro que más matriculación ha tenido en Tafalla y necesitan con urgencia la construcción de un nuevo edificio para la Secundaria. Queda un tercer objetivo, que es el de la promoción del modelo educativo y del euskara en la sociedad, pero la ikastola de Tafalla tiene ya, desde hace 40 años, una presencia asentada en la localidad.
matu duen galdetu genion. “Oso giro ona izan dugu, hagitz ongi moldatu gara geure artean. Ikastolak helburu garbi bat du eta hori ere nabaritzen da jendea mugitzeko eta inplikatzeko orduan”, erantzun zuen. Leloa “HAMAIKA 11N” da, Endika Iriso, ikasle ohiarena. Kanta Amaia Dominguez eta Edurne Samaniego musika irakasleek egin dute eta bideoklipa Kike Muñoz ikastolako gurasoak eta Buracrane enpresako Dani Comes bere lankideak. Grabaketa egiteko 3D efektuak eta kanpoko irudiak nahastu dituzte. Irudietan propio horretarako antolatutako kalejira handi bat baliatu zuten. Kantaren egileak, Amaia Dominguez eta Edurne Samaniego, pozik daude jaso dituzten komentarioekin: “Leloa jakin aurretik hasi ginen melodia egiten eta ondoren sartu genituen hitzak. Oso kanta alaia dela esan digute, Nafarroa Oinez batentzat aproposa”.•
économique. L’ikastola Garcés de Los Fayos a ouvert le secondaire il y a dix ans. Parmi ceux de Tafalla c’est l’établissement qui a accueilli le plus d’élèves cette année. La construction d’un nouvel édifice s’imposait. Le dernier objectif est la promotion du modèle éducatif et en euskara. Mais après 40 ans d’existence, la réputation de l’ikastola de Tafalla n’est plus à faire sur la commune.
Ikastola194
23
NAFARROA
OINEZ
EZKERREAN, HAINBAT GURASO ETA IKASLE IKASTOLAKO PATIOAN IKASTOLARTEKO LANAK ESKUETAN DITUZTELA. ERDIAN, JAVIER MARTINEZ LEHENDAKARIA ETA REXU URRUTIA ZUZENDARIA. ETA ESKUBIAN NAFARROA OINEZEKO ARIMAK, KOORDINATZAILEAK: ISABEL ELIZALDE, MARTA IGOA, PATXI ARELLANO ETA MAIDER BELLOSO.
iks
genuke”, agertu zigun Rexu Urrutiak.
BESTE HELBURU BATZUK Eraikin berriaren aurrekontuari aurre egiteko dirua biltzea izango da urriaren 16an egingo den festaren helburuetako bat, baina baditu gehiago ere. “Eskualde honetan euskarari bultzada bat ematea ere oso garrantzizkoa da. Hain zuzen ere, euskararen alde hainbeste lan egiten duen eskualdeko AEKri eskainiko zaio, beste zenbaiten artean, eguneko omenaldia, ikastolarekin batean Tafalla aldea euskalduntzeko lanik gehien egin duen erakundea izan delako. Hasieran gela berak partekatu zituzten ikastolak eta AEK-k. Urtean zehar egin ditugun ekitaldi asko eta asko, hain zuzen, euskararen ingurukoak izan dira. Nafarroako txapelketaren kanporaketa bat hemen egin zen, Juul kanpainaren ekitaldia ere bai eta Euskaltzaindiak iraileko bilera egin berri du”, esan zuen ikastolako lehendakariak.•
22
Ikastola194 · urria 2011
“EL CONQUIS”EKO PROTAGONISTAK IZANGO DIRA IBILBIDEAN rriaren 16rako egitarau bete-betea osatu dute antolatzaileek eta ekitaldien artean bada bat nabarmentzekoa, ezohikoa delako batik bat. ETB2ko “Conquistador del fin del mundo” programa entzutetsuko protagonistek telebistarentzat egin zituzten antzeko froga egingo dute. “Azken bi ediziotako protagonistak bilduko dira eta froga potentea antolatuko dute 3. gunean. Ikuskizunak arrakasta izan dezakeela uste dugu”, esan zuen Marta Igoa, NIEko koordinatzaileak. Ibilbideak sei kilometro eta bost gune izango ditu. Patxi Arellanok, Oinez-etako segurtasunaz arduratzen den Jaso Ikastolako irakasleak agertu zigunez, zati bat herri barrukoa izango du eta beste guztia
U
Erriberri aldera dauden soroetatik igaroko da. “Eraikin berria altxatuko den poligonotik igaroko da eta, kiroldegia hor denez, bigarren guneko zenbait ekitaldi bertan egiteko baliatuko dugu. Hemengo lurrak lauak dira. Hasiera batean gune bat gain batean kokatzea pentsatu genuen, eskualde osoaren ikuspegia eman zezan, baina arazo batzuk planteatzen zituen eta ibilbidea muino horretatik igaroko ez bada ere, igotzeko aukera eskainiko zaio bisitariari. Campo de Tiro izeneko muino horretatik merindadeko eta Erribera aldeko herri asko ikusten dira”, esan zuen. Ibilbideko lehen gunea Kondearen Parkean izango da, bigarrena eraikin berria egingo den poligonoan, beste bi Erriberri aldera da-
goen soro batean eta hilerri ondoan ezarriko dira, eta bosgarrena herri barruan, Ferial izeneko lekuan egongo da. “Egitarau aldetik gazteen bi guneetan kontzertuek izango dute protagonismoa, Kondearen Parkean ere musikak leku garrantzitsua izango du, baina lasaiagoa izango da, Oskorri eta Erramun Martikorena izango baitira beste batzuen artean. Bigarren gunea ere familia girokoa izango da; umeentzako txokoak eta Irrien Lagunak egongo dira bertan”. Gipuzkoatik eta Iruñetik Tafallara iristeko autobidea eta errepide nazionala baliatuko dira. Araba eta Lizarra aldetik datozenek beste errepide bat dute, eta badira beste hainbat errepide txikiago ere. “Iruñetik datozenentzat trena ere aukera oso ona da, geltoki
handia dugulako. Autobus eta autoentzat aparkalekuak ibilbidetik oso gertu ditugu aurten, bereziki gertu”, gogoratu zuen Arellanok. Maider Bellosok, Tafallako ikastolak Nafarroa Oinez antolatzeko izendatutako koordinatzaileak, aurreko bi edizioak gogoratzen ditu: “Lau urte nituela amonarekin ibili nintzen lehen Nafarroa Oinezen, baserritarrez jantzita, gurasoak festaren antolakuntzan lanean ari zirelako. Bigarren edizioan 16 urte nituen, akordeoia jotzen nuen, eta dantza taldekoa nintzenez, alde batetik bestera ibili behar izan nuen ero moduan. Gogoan dut eguna bukatzeko Alaitz eta Maiderren kontzertura joan ginela; huraxe izan zen ikusi nuen kontzertu bakarra. Eta aurten koordi-
natzaile izatea egokitu zait”. Nafarroa Oinezek martxan dituen proiektuak garatzen egin dute lan urtean zehar, Oinez Basoa esate baterako. Proiektu hau 2008an sortu zen Jaso Ikastolan eta hurrengo urtean hasi ziren ideia gauzatzen Etxarriko Andra Marik antolatu zuen Oinezean. Baso hori bi urtetan osatu zen, 5.000 landare sartu ondoren, eta aurten Tafallan prestatu dute bigarren Oinez Basoarentzat lekua. “Herritik gertu dagoen Monte Plano izeneko lur sail komu-
nal bat lortu dugu, eta bertan arteak eta erkametzak sartuko dira, orotara 7.000 landare inguru. Landareak saltzen ari gara eta neguan hasiko gara sartzen”, esan zuen Isabel Elizalde NIEko koordinatzaileak. Txikiak Handi proiektuaren barruan, Ameriketako sei hizkuntza gutxituetako (aymara, maya kaqchikel, maya yucateco, nasa, nahualt, mapuzugun eta quechua) hogei bat ordezkari izan ziren apirilean Tafallako ikastolan bisitan, eta Iruñean egin zen
ekitaldi batean izenpetu zuten hizkuntza ‘txiki’en handitasuna aldarrikatzen duen manifestua. “Proiektuak eman duen aurtengo beste berria gailegoek ere manifestua izenpetuko dutela da; omenaldiaren garaian izenpetuko dute. Nafarroa Oinez egunean dira etortzekoak. Gune batean Galiziako musikari eta kulturari egingo zaie leku, eta queimada bat prestatuko da. Unai Arellanok darama proiektuaren gidaritza NIEtik eta webgunea ere ireki da”, jarraitu zuen Isabelek. Artea Oinezek, Nafarroako ikastolen festak antolatzen duen erakusketa ibiltariak, 71 artista bildu ditu aurten ere. Iruñeko Gotorlekuan ireki, Donostian txangoa egin eta Tafallara etorri da. “Aurten Jose Ulibarrena eskultoreari egin diogu omenaldia eta bere pieza baten errepikak jarri ditugu salgai. Eskualdekoa da, Azkoiengoa, 88 urte bete ditu eta bera izan zen Nafarroa
Oinezen lekukoa egin zuena”, esan zuen Marta Igoak, NIEko bigarren koordinatzaileak. Ikastolako ikasleek ere beren saioak egin dituzte artearen arloan eta Ikastolart izenarekin erakusketa handi bat aurkeztu zuten maiatzean herriko kultur etxean. Ikasleek beren lanak egiteko orduan Juan Gorritiren eta beste zenbait artistaren laguntza izan zuten. Ez dira, noski, hauek Tafallako ikastolak urtean zehar egin dituen ekitaldi bakarrak. Ikasle ohien bazkaria, esate baterako, nabarmendu beharrekoa da. “Ikastolaren 40. urteurrena ospatzen genuen aurten eta, urteko egitaraua girotzen hasteko, ikastolatik pasatu diren ikasle ohiei luzatu zitzaien deia eta bazkari batean 250 bildu ginen”, gogoratu zuen Maider Belloso ikastolako koordinatzaile eta ikasle ohiak. Isabel Elizaldek koordinatzen duen zazpigarren Nafarroa Oinez izaki, ea gurasoen artean zer giro su-
UN OINEZ QUE DESBORDA OPTIMISMO
UN OINEZ PLEIN D’OPTIMISME
El propio presidente de la ikastola, Jabier Martinez, reconoce que sentirán pena una vez que pase el día del Oinez, tal es el ambiente en que se desarrolla el trabajo previo. “El Oinez tiene un tercer objetivo que es el de reforzar la comunidad educativa y la relación entre los padres. Podemos afirmar que ese objetivo está ya cumplido”, dijo. El primer objetivo al que se refería el presidente era el económico. La ikastola
Même le président de l’ikastola Jabier Martinez reconnaît qu’il aura un pincement au cœur une fois Nafarroa Oinez passé, tant l’ambiance est bonne lors des préparatifs. “Nafarroa Oinez a un troisième objectif qui est de renforcer la communauté éducative et la relation entre les parents. Nous pouvons dire que cet objectif est atteint” affirme-til. Le premier objectif est
Garcés de Los Fayos implantó hace diez años la segunda línea. Este año ha sido el centro que más matriculación ha tenido en Tafalla y necesitan con urgencia la construcción de un nuevo edificio para la Secundaria. Queda un tercer objetivo, que es el de la promoción del modelo educativo y del euskara en la sociedad, pero la ikastola de Tafalla tiene ya, desde hace 40 años, una presencia asentada en la localidad.
matu duen galdetu genion. “Oso giro ona izan dugu, hagitz ongi moldatu gara geure artean. Ikastolak helburu garbi bat du eta hori ere nabaritzen da jendea mugitzeko eta inplikatzeko orduan”, erantzun zuen. Leloa “HAMAIKA 11N” da, Endika Iriso, ikasle ohiarena. Kanta Amaia Dominguez eta Edurne Samaniego musika irakasleek egin dute eta bideoklipa Kike Muñoz ikastolako gurasoak eta Buracrane enpresako Dani Comes bere lankideak. Grabaketa egiteko 3D efektuak eta kanpoko irudiak nahastu dituzte. Irudietan propio horretarako antolatutako kalejira handi bat baliatu zuten. Kantaren egileak, Amaia Dominguez eta Edurne Samaniego, pozik daude jaso dituzten komentarioekin: “Leloa jakin aurretik hasi ginen melodia egiten eta ondoren sartu genituen hitzak. Oso kanta alaia dela esan digute, Nafarroa Oinez batentzat aproposa”.•
économique. L’ikastola Garcés de Los Fayos a ouvert le secondaire il y a dix ans. Parmi ceux de Tafalla c’est l’établissement qui a accueilli le plus d’élèves cette année. La construction d’un nouvel édifice s’imposait. Le dernier objectif est la promotion du modèle éducatif et en euskara. Mais après 40 ans d’existence, la réputation de l’ikastola de Tafalla n’est plus à faire sur la commune.
Ikastola194
23