190 apirila 2011 www.ikastola.net
GAZTEAK ZUZENDARI
APIRILA 2011
GERTU inprimategia. Oñati. Tel.: 943 78 33 09
INPRIMATZAILEA:
190
Txema Garzia Urbina
DISEINUA ETA MAKETAZIOA:
Imanol Artola
EUSKARA ZUZENTZAILEA:
Joxean Agirre eta Eva Domingo
ERREDAKZIOA:
Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehi.ikastola.net
KOORDINATZAILEA:
EUSKAL HERRIKO IKASTOLAK Ikastolen Etxea, Errotazar bidea, 124 20018 DONOSTIA Tel.: 606 33 41 45
12 14 16 18 20 22
ERREPORTAJEA: GAZTEAK ZUZENDARI (7. ELKARRIZKETA: ESTHER GARAIALDE, RUPER ORMAZA ETA GILLERMO ETXEBARRIAREKIN SOLASEAN) HERRI URRATS. KANBOKO KOLEGIOA BERRITUKO DUTE HENDAIAKO GURE IKASTOLAK 40 URTE OIONGO GURASOAK EUSKARA “SINFOKIDS”, MUSIKA JOLAS EGINEZ URRETXU-ZUMARRAGAKO IKASTOLA OINEZ ARTEA TAFALLAN
EDITATZAILEA:
3
IKASTOLA ALDIZKARIA
iks www.ikastola.net
Eskola antolamenduari buruzko ikerketa guztiek nabarmentzen dute zuzendariaren garrantzia. Zuzendari beteranoek ere gauza bera adierazi digute: zuzendari on bat duen ikastolak enpresak, erakundeak, funtzionatu egiten du. Orain hogei urte zuzendariak nola aukeratzen zituzten, orain nola aukeratzen dituzten, zer giro aurkitu zuten, gaur zer erronka dituzten, nola formatzen diren… galdera horiei erantzuten saiatuko gara. Belaunaldi berriko bost zuzendarirekin egon gara batetik eta hiru ‘historiko’ aukeratu ditugu bestetik: Esther Garaialde (Iñigo Aritza Ikastola, Altsasu), Ruper Ormaza (Asti-Leku Ikastola, Portugalete) eta Gillermo Etxebarria (Baionako Lizeoa).
DOZENA BAT URTE BAINO GEHIAGO DIRA ADMINISTRAZIO BURUEN (ADMIN) ZEIN ZUZENDARIEN MINTEGIAK (ZUMIN) ANTOLATZEN DIRELA, BAINA EAEN PAUSO BAT AURRERA EMAN DA ETA ZUZENDARIAK ETA ADMINISTRARI BURUAK ELKARREKIN BILTZEN HASI DIRA.
Azken urteotan zuzendari gazteak ari dira historikoen erreleboa hartzen
Ikastola190
3
APIRILA 2011
GERTU inprimategia. Oñati. Tel.: 943 78 33 09
INPRIMATZAILEA:
190
Txema Garzia Urbina
DISEINUA ETA MAKETAZIOA:
Imanol Artola
EUSKARA ZUZENTZAILEA:
Joxean Agirre eta Eva Domingo
ERREDAKZIOA:
Zuriñe Mendizabal aldizkaria@ehi.ikastola.net
KOORDINATZAILEA:
EUSKAL HERRIKO IKASTOLAK Ikastolen Etxea, Errotazar bidea, 124 20018 DONOSTIA Tel.: 606 33 41 45
12 14 16 18 20 22
ERREPORTAJEA: GAZTEAK ZUZENDARI (7. ELKARRIZKETA: ESTHER GARAIALDE, RUPER ORMAZA ETA GILLERMO ETXEBARRIAREKIN SOLASEAN) HERRI URRATS. KANBOKO KOLEGIOA BERRITUKO DUTE HENDAIAKO GURE IKASTOLAK 40 URTE OIONGO GURASOAK EUSKARA “SINFOKIDS”, MUSIKA JOLAS EGINEZ URRETXU-ZUMARRAGAKO IKASTOLA OINEZ ARTEA TAFALLAN
EDITATZAILEA:
3
IKASTOLA ALDIZKARIA
iks www.ikastola.net
Eskola antolamenduari buruzko ikerketa guztiek nabarmentzen dute zuzendariaren garrantzia. Zuzendari beteranoek ere gauza bera adierazi digute: zuzendari on bat duen ikastolak enpresak, erakundeak, funtzionatu egiten du. Orain hogei urte zuzendariak nola aukeratzen zituzten, orain nola aukeratzen dituzten, zer giro aurkitu zuten, gaur zer erronka dituzten, nola formatzen diren… galdera horiei erantzuten saiatuko gara. Belaunaldi berriko bost zuzendarirekin egon gara batetik eta hiru ‘historiko’ aukeratu ditugu bestetik: Esther Garaialde (Iñigo Aritza Ikastola, Altsasu), Ruper Ormaza (Asti-Leku Ikastola, Portugalete) eta Gillermo Etxebarria (Baionako Lizeoa).
DOZENA BAT URTE BAINO GEHIAGO DIRA ADMINISTRAZIO BURUEN (ADMIN) ZEIN ZUZENDARIEN MINTEGIAK (ZUMIN) ANTOLATZEN DIRELA, BAINA EAEN PAUSO BAT AURRERA EMAN DA ETA ZUZENDARIAK ETA ADMINISTRARI BURUAK ELKARREKIN BILTZEN HASI DIRA.
Azken urteotan zuzendari gazteak ari dira historikoen erreleboa hartzen
Ikastola190
3
B
4
Ikastola190 · apirila 2011
gertatzen da zuzendarien mintegian eta tarteka biak elkartu eta Zuzendari eta Administrari Berrien Prestakuntza ikastaroak antolatzen hasi ginen”, esan zuen Patxi Olabarriak, Ikastolen Elkarteko lan harremanetarako arduradunak. Martxoaren 1ean egin zuten azken saioa Durangon. Patxi Olaberriaren esanetan, urtero dozena erdi bat administrari buru berri sartzen dira gure ikastoletan. “Oso gazteak dira, formazio aldetik Enpresa Zientziak ikasitakoak dira gehienak. Oso jende prestatua da, baina ikastolen historiaz eta balio erantsiez ez dakite horrenbeste. Zuzendaritza taldean administrari buruak ere parte hartzen dutenez, ezinbestekoa da batak bestearen arloaz informazioa izatea”, jarraitu zuen. Patxi Olaberriaren ustez, pedagogia helburuen eta baliabide ekonomikoen artean oreka bat aurkitu behar du zuzendaritza taldeak. “Lan pedagogiko
oso on bat egiteko helburuarekin ekonomia baztertzen bada, ikastola proiektuak porrot egin dezake. Helburu pedagogikoak mugatu egin behar izaten dira baliabide ekonomikoen arabera. Alderantzizkoa ere gerta daiteke, ekonomiari gehiegi begiratzeagatik, pedagogi arloan motz geratzea”, gogoratu zuen. Martxoaren 1ean Durangon ikastaroen parte hartu zuten hiru zuzendari ‘berri’ren hitzak bildu genituen, Nafarroatik San Fermin ikastolako Pilar Vicente eta Iparraldetik Maite Andiazabal aukeratu ditugu, bakoitzari arlo baten inguruan galdetzeko. Guztiek lauzpabost urteko ibilbidea dute ikastolan.
“KARGU HONETAN, BESTEAK BESTE, GATAZKAK AUKERA MODUAN IKUSTEN IKASI DUT”.
JABI AGIRRE OÑATIKO TXANTXIKU IKASTOLAKO ZUZENDARIA
Labur iezaguzu zure lau urteko esperientzia. Gure kasuan klaustroak aukeratzen du zuzendaria bozketa bidez eta kontseilu erretoreak, normalean, izendapena berretsi egiten du. Lau urteko iraupena du karguak. Nire esperientziatik abiatuta esango nuke epe hori, printzipioz, laburra dela, nahiz eta gogorra izan. Gure kasuan bi legealdiko epea ona izan litekeela iruditzen zait, nahiz eta nire aurrekoak hogei urte egin zituen karguan, lan bikaina eginez, gainera. Niretzat erronka handia izan zen. Kargu honetan, besteak beste, gatazkak aukera moduan ikusten ikasi dut. Hezkuntza eta administrazio munduaz asko ikasten da, harreman sarea zabaltzen zaizu, gurasoen organoekin harremanak dituzu eta herriko erakundeekin eta
ikastolen mugimenduarekin baita ere. Alderdi ezkorren artean dispertsioa aipatuko nuke: denetik egitea tokatzen zaigu. Norbere akatsa ere izan daiteke hori. Familia eta lan munduaren uztarketa ez zait erraza egin. Izan ere,
JOSE DE LA TORRE “PURRU” LEKEITIOKO R.M.AZKUE IKASTOLAKO ZUZENDARIA
Nola aukeratu zintuzten? Lerro bateko ikastola gara, 380 ikasle, baina zuzendari bi ditugu. Proposamena niri etorri zitzaidan, baina beldurra sentitu nuen. Natxiren lekua bete behar nuen, sasoi horretan eraikin berria eraiki genuen, diru premiak handiak genituen, ratioetara ajustatzeko ikasketa buruaren figura kenduta zegoen… lan asko eta ardura handikoak; horregatik, Marijoren eta bion artean banatu genituen zereginak. Dagoeneko, bost urte eman ditugu elkarrekin eta oso esperientzia positiboa izan da. Zuzendaritza taldean koordinatzaileak, orientatzaile eta kalitateko arduradunak daude. EFQM ereduan ari gara lanean eta honek aurreko ereduarekin hautsi eta berri bat ezartzeko balio izan digu. Koordinatzailearen lana informazioa
EAEKO HIRU LURRALDEETAKO 60 IKASTOLETAKO ZUZENDARI EDO ADMINISTRAZIO BURUK HARTZEN DUTE PARTE PRESTAKUNTZA SAIOETAN; NAFARROAN 15 BAT IKASTOLETAKOAK, ETA IPARRALDEAN 3 KOLEGIOETAKOAK ZEIN LIZEOKOAK ERE HILERO ELKARTZEN DIRA.
IZKAIA, Gipuzkoa eta Arabako ikastoletan urteak dira hilero zuzendari mintegiak (Zumin) eta administrari buruenak (Admin) antolatzen direla. Hiru lurraldetako 60 ikastoletako zuzendari edo administrazio buruk hartzen dute parte horietan, asistentzia irregularrarekin bada ere. Nafarroan 15 ikastola dira eta horietako zuzendariek hilero egiten dute bilera NIEn eta bertan izaten dira Irene Lopez Goñi, arduradun pedagogikoa, eta elkarteko zuzendaria Pello Mariñelarena. Gauza bera egiten dute Seaskako hiru kolegiotako eta lizeoko zuzendariek. Baina EAEn pauso bat eman dute aurrera eta zuzendariak eta administrari buruak elkarrekin biltzen hasi dira. “Dozena bat urte baino gehiago dira mintegi bikoitz hauek antolatzen hasi ginela. Administrazio buruen mintegira joaten naiz ni eta gero eta aurpegi berri gehiago ikusten ditut. Gauza bera
Azken urteotan zuzendari gazteak ari dira historikoen erreleboa hartzen
EAEan hilero egiten dituzte zuzendarien eta administrazio buruen mintegiak. Antzeko maiztasunarekin biltzen dira Nafarroan eta Iparraldean ere Bigarren Mailako lau zuzendariak hilero biltzen dira Seaskako zuzendariarekin. Bilera horietara doan edonork ikus ditzake sartzen edo ateratzen aurpegi berriak. Azken bospasei urteotan ari da ematen belaunaldi erreleboa, hain modu nabarmenean non Bizkaia, Gipuzkoa eta Araban zuzendarien eta administrazio buru berrientzako prestakuntza ikastaroak antolatzen hasi zirela. Zuzendari berriekin nahiz beteranoekin mintzatu gara.
sarritan, etxera ere arazoak eramaten dituzu ‘motxilan’. Denbora asko eskaintzen diot ikastolari, eta alde horretatik lasai nago, baina, oraindik, ez dut ikasi denbora kudeatzen. Behin, honelako mintegi batean, Santos Sarasolak esan zigun, egunerokotasunak ez gintuela jan behar eta ni jan ez, ‘irentsi’ egiten nau. Nire ahulezien artean lana delegatzeko gaitasun gutxi dudala esan beharko nuke. Ezetz esateko gaitasuna ere hobetu beharko nuke.
LAN PEDAGOGIKO ONA EGITEKO HELBURUAREKIN EKONOMIA BAZTERTZEN BADA, IKASTOLA PROIEKTUAK PORROT EGIN DEZAKE. HELBURU PEDAGOGIKOAK MUGATU BEHAR IZATEN DIRA BALIABIDE EKONOMIKOEN ARABERA. ALDERANTZIZKOA ERE GERTA DAITEKE, EKONOMIARI GEHIEGI BEGIRATZEAGATIK, PEDAGOGI ARLOAN MOTZ GERATZEA. HORI HORRELA, OREKA AURKITU BEHAR DU ZUZENDARITZA TALDEAK.
iks
Ikastola190
5
B
4
Ikastola190 · apirila 2011
gertatzen da zuzendarien mintegian eta tarteka biak elkartu eta Zuzendari eta Administrari Berrien Prestakuntza ikastaroak antolatzen hasi ginen”, esan zuen Patxi Olabarriak, Ikastolen Elkarteko lan harremanetarako arduradunak. Martxoaren 1ean egin zuten azken saioa Durangon. Patxi Olaberriaren esanetan, urtero dozena erdi bat administrari buru berri sartzen dira gure ikastoletan. “Oso gazteak dira, formazio aldetik Enpresa Zientziak ikasitakoak dira gehienak. Oso jende prestatua da, baina ikastolen historiaz eta balio erantsiez ez dakite horrenbeste. Zuzendaritza taldean administrari buruak ere parte hartzen dutenez, ezinbestekoa da batak bestearen arloaz informazioa izatea”, jarraitu zuen. Patxi Olaberriaren ustez, pedagogia helburuen eta baliabide ekonomikoen artean oreka bat aurkitu behar du zuzendaritza taldeak. “Lan pedagogiko
oso on bat egiteko helburuarekin ekonomia baztertzen bada, ikastola proiektuak porrot egin dezake. Helburu pedagogikoak mugatu egin behar izaten dira baliabide ekonomikoen arabera. Alderantzizkoa ere gerta daiteke, ekonomiari gehiegi begiratzeagatik, pedagogi arloan motz geratzea”, gogoratu zuen. Martxoaren 1ean Durangon ikastaroen parte hartu zuten hiru zuzendari ‘berri’ren hitzak bildu genituen, Nafarroatik San Fermin ikastolako Pilar Vicente eta Iparraldetik Maite Andiazabal aukeratu ditugu, bakoitzari arlo baten inguruan galdetzeko. Guztiek lauzpabost urteko ibilbidea dute ikastolan.
“KARGU HONETAN, BESTEAK BESTE, GATAZKAK AUKERA MODUAN IKUSTEN IKASI DUT”.
JABI AGIRRE OÑATIKO TXANTXIKU IKASTOLAKO ZUZENDARIA
Labur iezaguzu zure lau urteko esperientzia. Gure kasuan klaustroak aukeratzen du zuzendaria bozketa bidez eta kontseilu erretoreak, normalean, izendapena berretsi egiten du. Lau urteko iraupena du karguak. Nire esperientziatik abiatuta esango nuke epe hori, printzipioz, laburra dela, nahiz eta gogorra izan. Gure kasuan bi legealdiko epea ona izan litekeela iruditzen zait, nahiz eta nire aurrekoak hogei urte egin zituen karguan, lan bikaina eginez, gainera. Niretzat erronka handia izan zen. Kargu honetan, besteak beste, gatazkak aukera moduan ikusten ikasi dut. Hezkuntza eta administrazio munduaz asko ikasten da, harreman sarea zabaltzen zaizu, gurasoen organoekin harremanak dituzu eta herriko erakundeekin eta
ikastolen mugimenduarekin baita ere. Alderdi ezkorren artean dispertsioa aipatuko nuke: denetik egitea tokatzen zaigu. Norbere akatsa ere izan daiteke hori. Familia eta lan munduaren uztarketa ez zait erraza egin. Izan ere,
JOSE DE LA TORRE “PURRU” LEKEITIOKO R.M.AZKUE IKASTOLAKO ZUZENDARIA
Nola aukeratu zintuzten? Lerro bateko ikastola gara, 380 ikasle, baina zuzendari bi ditugu. Proposamena niri etorri zitzaidan, baina beldurra sentitu nuen. Natxiren lekua bete behar nuen, sasoi horretan eraikin berria eraiki genuen, diru premiak handiak genituen, ratioetara ajustatzeko ikasketa buruaren figura kenduta zegoen… lan asko eta ardura handikoak; horregatik, Marijoren eta bion artean banatu genituen zereginak. Dagoeneko, bost urte eman ditugu elkarrekin eta oso esperientzia positiboa izan da. Zuzendaritza taldean koordinatzaileak, orientatzaile eta kalitateko arduradunak daude. EFQM ereduan ari gara lanean eta honek aurreko ereduarekin hautsi eta berri bat ezartzeko balio izan digu. Koordinatzailearen lana informazioa
EAEKO HIRU LURRALDEETAKO 60 IKASTOLETAKO ZUZENDARI EDO ADMINISTRAZIO BURUK HARTZEN DUTE PARTE PRESTAKUNTZA SAIOETAN; NAFARROAN 15 BAT IKASTOLETAKOAK, ETA IPARRALDEAN 3 KOLEGIOETAKOAK ZEIN LIZEOKOAK ERE HILERO ELKARTZEN DIRA.
IZKAIA, Gipuzkoa eta Arabako ikastoletan urteak dira hilero zuzendari mintegiak (Zumin) eta administrari buruenak (Admin) antolatzen direla. Hiru lurraldetako 60 ikastoletako zuzendari edo administrazio buruk hartzen dute parte horietan, asistentzia irregularrarekin bada ere. Nafarroan 15 ikastola dira eta horietako zuzendariek hilero egiten dute bilera NIEn eta bertan izaten dira Irene Lopez Goñi, arduradun pedagogikoa, eta elkarteko zuzendaria Pello Mariñelarena. Gauza bera egiten dute Seaskako hiru kolegiotako eta lizeoko zuzendariek. Baina EAEn pauso bat eman dute aurrera eta zuzendariak eta administrari buruak elkarrekin biltzen hasi dira. “Dozena bat urte baino gehiago dira mintegi bikoitz hauek antolatzen hasi ginela. Administrazio buruen mintegira joaten naiz ni eta gero eta aurpegi berri gehiago ikusten ditut. Gauza bera
Azken urteotan zuzendari gazteak ari dira historikoen erreleboa hartzen
EAEan hilero egiten dituzte zuzendarien eta administrazio buruen mintegiak. Antzeko maiztasunarekin biltzen dira Nafarroan eta Iparraldean ere Bigarren Mailako lau zuzendariak hilero biltzen dira Seaskako zuzendariarekin. Bilera horietara doan edonork ikus ditzake sartzen edo ateratzen aurpegi berriak. Azken bospasei urteotan ari da ematen belaunaldi erreleboa, hain modu nabarmenean non Bizkaia, Gipuzkoa eta Araban zuzendarien eta administrazio buru berrientzako prestakuntza ikastaroak antolatzen hasi zirela. Zuzendari berriekin nahiz beteranoekin mintzatu gara.
sarritan, etxera ere arazoak eramaten dituzu ‘motxilan’. Denbora asko eskaintzen diot ikastolari, eta alde horretatik lasai nago, baina, oraindik, ez dut ikasi denbora kudeatzen. Behin, honelako mintegi batean, Santos Sarasolak esan zigun, egunerokotasunak ez gintuela jan behar eta ni jan ez, ‘irentsi’ egiten nau. Nire ahulezien artean lana delegatzeko gaitasun gutxi dudala esan beharko nuke. Ezetz esateko gaitasuna ere hobetu beharko nuke.
LAN PEDAGOGIKO ONA EGITEKO HELBURUAREKIN EKONOMIA BAZTERTZEN BADA, IKASTOLA PROIEKTUAK PORROT EGIN DEZAKE. HELBURU PEDAGOGIKOAK MUGATU BEHAR IZATEN DIRA BALIABIDE EKONOMIKOEN ARABERA. ALDERANTZIZKOA ERE GERTA DAITEKE, EKONOMIARI GEHIEGI BEGIRATZEAGATIK, PEDAGOGI ARLOAN MOTZ GERATZEA. HORI HORRELA, OREKA AURKITU BEHAR DU ZUZENDARITZA TALDEAK.
iks
Ikastola190
5
zuzendaritza taldea biltzeko ( zuzendaria, bi ikasketa buruak)eta gai jakin batzuk tratatzen ditugunean etortzen da administraria. Niri, hala ere, zortzi urteko epea asko iruditzen zait, nekea metatzen joaten da eta.
bezala badu bere gurutzea, hain zuzen, mugagabeko denbora eta etengabeko inplikazioa eskatzen baititu. MAITE ANDIAZABAL
Beren ikastolak burua altxatu ezinik zeudenean hartu zuten zuzendaritza eta ikastola horiekin batera hazi dira pertsona bezala ere. 28 urte eman ditu kargu horretan Ruperrek, 22 daramatza Estherrek, eta 9 Gillermok. Atzera begira jarri eta bizipenak eta pasadizoak datozkie trumilka. Harritu ere egiten dira batzuetan egin dutenaz. Egin ezazue zeuen buruen aurkezpentxo bat. Gogora ezazue noiz eta nola aukeratu zintuzten zuzendaritzarako. RUPER ORMAZA: Bartzelonan Psikologia ikasketak egin eta Euskadiko Kutxan nengoen prestakuntza arloan lanean, Arrasaten, eta 1978an Portugaletetik etorri zitzaizkidan sortu berri zuten kooperatibarako zuzendaritza
eskaintzera. Bizkaira itzultzeko gogoa nuen. Ikastolen mundua ezagutzen nuen, aita ere Bermeoko ikastolaren sortzailea zelako. Segituan maitemindu nintzen Asti-Leku Ikastolaren proiektuarekin. Hogeita zortzi urte pasatu dira geroztik. Iaz utzi nuen kargua. GILLERMO ETXEBARRIA: Baionako Lizeoa gazteagoa da. Hasieran lizeoa Kanbon zegoen,
kolegioarekin batean. Orain 14 urte eraman genuen Baionara. Baionako lehen urteeetan, abantzu urtero zuzendariz aldatzen genuen eta kargua egonkortzea erabaki genuen. Aukeraketa, Hegoaldean baino modu profesionalagoan egiten da aukeraketa. Kanpoko enpresa espezializatu batek ebaluatzen ditu hautagaiak, Seaskako
Azken urteotan zuzendari gazteak ari dira historikoen erreleboa hartzen EZKERRETIK HASITA, HURRENEZ HURREN, PILAR VICENTE, SAN FERMIN IKASTOLAKO ZUZENDARIA; JABI AGIRRE, TXANTXIKUKOA; IDURRE ARRIETA, ASSAKOA; PURRU DE LA TORRE, R.M. AZKUEKOA, ETA MAITE ANDIAZABAL, KANBOKOA. GALDERA BANA EGIN GENIEN ERREPORTAJE HONETARAKO. BOSTOK ESPERIENTZIA HANDIKO ZUZENDARIAK DITUGU.
6
eraman eta ekartzea zen, batez ere. Orain prozesuen jabeek euren gain hartzen dituzte ardurak eta horrela erabaki guztiak ez dira gure mahaira etortzen. Sistema honen bitartez, lana banatzen ikasi dugu. Honez gain, astelehenero administrariarekin batzen gara eta eguneroko gestio mailako lanak banatzen ditugu. Berriro zuzendaritza onartu behar banu, epe bat hartuko nuke hurrengo urteetarako ildo estrategikoak markatzeko eta klaustroari eta Artezkaritza Kontseiluari aurkezteko.
“Irakasle eta zuzendari beteranoen jakituria transmititzen saiatu behar genuke”
KANBOKO XALBADOR KOLEGIOKO ZUZENDARIA
Zer esperientzia duzu ikastolako zuzendaritzan? Badira hogei urte Xalbador kolegioan naizela, lehen sei Nolako zuzendaritza duzue urtean koordinatzaile eta zuzendariikastolan? San Fermin ikastolan orde izan nintzen, eta azken zuzendaritza-talde oso sendoa dago, hamabostean zuzendari. Urte batzuk nahiz eta gero leku askotan nire behar dira zuzendari lanean trebatzeko, aurpegia agertzen den. Ikastola ondo ez baita trebetasun hori bi edo hiru IDURRE ARRIETA LAPUEBLAKO ASSA IKASTOLAKO kudeatzea oso zaila da, proiektuan urteren buruan lortzen. Denbora ZUZENDARIA sinesten duen talde bat ez badago aldetik, astean 9 ordu gehienez eskaini Nola egiten duzue zuzendari ondoan, gurea bezalako ikastola ditzakegu klaseak irakasteari. erreleboa? Guk zuzendari bakarra handiaz ari naiz, ia-ia 1.500 ikasle Frantsesa erakasten dut nik zortzi daukagu, baina zuzendaritza taldeak baititugu. Etapatako bi zuzendari daude orduz. Aberasgarria iruditzen zait dauka garrantzia eta ez zuzendariak. nire ondoan, eta horien alboan zuzendari lana, ikastola bere Erabakiak hartzerakoan zuzendariari koordinatzaileak eta orientatzaileak. osotasunean ikusten eta kudeatzen begiratzen diote denek, baina taldeak Zuzendari kudeatzailea naiz ni, arlo baituzu. Gure lana ez dela sekula bukatzen ikasten duzu eta, pertsonekin ematen digu indarra. Oso garrantzitsua ekonomikoa eta pedagogikoa batzen da taldea indartsua eta gustukoa izatea, dituena. Horrela, proiektu osoaren lan egiten dugunez, ez dugula inolako elkarrekin ordu asko ematen ditugulako. ikuspuntua ematea dagokit niri. Zortzi segurtamenik. Egoera horrek Hautaketa egiteko orduan urte daramat karguan eta uste dut apaltasuna ematen dizu, eta jende kargu hauetan egonkortasuna guztiari errespetu berarekin begiratzen proposamenak entzuten dira, . Nire garrantzitsua dela, proiektuari etekina erakusten dizu. Lan-taldea antolatzen kasuan aurreko zuzendariak proposatu emateko lehen urteetan asko ikasi behar asmatzen baduzu, gauza eder asko ditu zuen eta klaustro eta artezkaritzaren oniritzia jaso zuen. eta gauza bera egin baita. Ez dago inon lidergoa lau urtez lan honek.• zen bi ikasketa buruekin (HH / LHkoa behin aldatzen duen erakunderik. Eta gure erakundea oso da konplexua, eta DBH / Batxilergokoa). Bi ikasketa “OSO GARRANTZITSUA DA pertsonekin lan egiten dugulako. buruak gutxi gora behera %40a TALDEA INDARTSUA ETA liberatzen dute zuzendaritza taldean lan Ikastolak aberasgarriak bezain egiteko eta nik %90a., oso klase gutxi konplexuak dira. Beste erakunde GUSTUKOA IZATEA, ematen ditut. Guk pedagogia bezainbat batzuetan lan egindakoa naizenez, jorratzen ditugu administraritza, ikastola izugarri aberasgarria iruditzen ELKARREKIN ORDU ASKO obrak… Ofizialki astero lau ordu ditugu zaidala esan dezaket. Egoera guztiek EMATEN DITUGULAKO”.
Ikastola190 · apirila 2011
PILAR VICENTE
ZIZUR TXIKIKO SAN FERMIN IKASTOLAKO ZUZENDARIA
Ikastola190
7
zuzendaritza taldea biltzeko ( zuzendaria, bi ikasketa buruak)eta gai jakin batzuk tratatzen ditugunean etortzen da administraria. Niri, hala ere, zortzi urteko epea asko iruditzen zait, nekea metatzen joaten da eta.
bezala badu bere gurutzea, hain zuzen, mugagabeko denbora eta etengabeko inplikazioa eskatzen baititu. MAITE ANDIAZABAL
Beren ikastolak burua altxatu ezinik zeudenean hartu zuten zuzendaritza eta ikastola horiekin batera hazi dira pertsona bezala ere. 28 urte eman ditu kargu horretan Ruperrek, 22 daramatza Estherrek, eta 9 Gillermok. Atzera begira jarri eta bizipenak eta pasadizoak datozkie trumilka. Harritu ere egiten dira batzuetan egin dutenaz. Egin ezazue zeuen buruen aurkezpentxo bat. Gogora ezazue noiz eta nola aukeratu zintuzten zuzendaritzarako. RUPER ORMAZA: Bartzelonan Psikologia ikasketak egin eta Euskadiko Kutxan nengoen prestakuntza arloan lanean, Arrasaten, eta 1978an Portugaletetik etorri zitzaizkidan sortu berri zuten kooperatibarako zuzendaritza
eskaintzera. Bizkaira itzultzeko gogoa nuen. Ikastolen mundua ezagutzen nuen, aita ere Bermeoko ikastolaren sortzailea zelako. Segituan maitemindu nintzen Asti-Leku Ikastolaren proiektuarekin. Hogeita zortzi urte pasatu dira geroztik. Iaz utzi nuen kargua. GILLERMO ETXEBARRIA: Baionako Lizeoa gazteagoa da. Hasieran lizeoa Kanbon zegoen,
kolegioarekin batean. Orain 14 urte eraman genuen Baionara. Baionako lehen urteeetan, abantzu urtero zuzendariz aldatzen genuen eta kargua egonkortzea erabaki genuen. Aukeraketa, Hegoaldean baino modu profesionalagoan egiten da aukeraketa. Kanpoko enpresa espezializatu batek ebaluatzen ditu hautagaiak, Seaskako
Azken urteotan zuzendari gazteak ari dira historikoen erreleboa hartzen EZKERRETIK HASITA, HURRENEZ HURREN, PILAR VICENTE, SAN FERMIN IKASTOLAKO ZUZENDARIA; JABI AGIRRE, TXANTXIKUKOA; IDURRE ARRIETA, ASSAKOA; PURRU DE LA TORRE, R.M. AZKUEKOA, ETA MAITE ANDIAZABAL, KANBOKOA. GALDERA BANA EGIN GENIEN ERREPORTAJE HONETARAKO. BOSTOK ESPERIENTZIA HANDIKO ZUZENDARIAK DITUGU.
6
eraman eta ekartzea zen, batez ere. Orain prozesuen jabeek euren gain hartzen dituzte ardurak eta horrela erabaki guztiak ez dira gure mahaira etortzen. Sistema honen bitartez, lana banatzen ikasi dugu. Honez gain, astelehenero administrariarekin batzen gara eta eguneroko gestio mailako lanak banatzen ditugu. Berriro zuzendaritza onartu behar banu, epe bat hartuko nuke hurrengo urteetarako ildo estrategikoak markatzeko eta klaustroari eta Artezkaritza Kontseiluari aurkezteko.
“Irakasle eta zuzendari beteranoen jakituria transmititzen saiatu behar genuke”
KANBOKO XALBADOR KOLEGIOKO ZUZENDARIA
Zer esperientzia duzu ikastolako zuzendaritzan? Badira hogei urte Xalbador kolegioan naizela, lehen sei Nolako zuzendaritza duzue urtean koordinatzaile eta zuzendariikastolan? San Fermin ikastolan orde izan nintzen, eta azken zuzendaritza-talde oso sendoa dago, hamabostean zuzendari. Urte batzuk nahiz eta gero leku askotan nire behar dira zuzendari lanean trebatzeko, aurpegia agertzen den. Ikastola ondo ez baita trebetasun hori bi edo hiru IDURRE ARRIETA LAPUEBLAKO ASSA IKASTOLAKO kudeatzea oso zaila da, proiektuan urteren buruan lortzen. Denbora ZUZENDARIA sinesten duen talde bat ez badago aldetik, astean 9 ordu gehienez eskaini Nola egiten duzue zuzendari ondoan, gurea bezalako ikastola ditzakegu klaseak irakasteari. erreleboa? Guk zuzendari bakarra handiaz ari naiz, ia-ia 1.500 ikasle Frantsesa erakasten dut nik zortzi daukagu, baina zuzendaritza taldeak baititugu. Etapatako bi zuzendari daude orduz. Aberasgarria iruditzen zait dauka garrantzia eta ez zuzendariak. nire ondoan, eta horien alboan zuzendari lana, ikastola bere Erabakiak hartzerakoan zuzendariari koordinatzaileak eta orientatzaileak. osotasunean ikusten eta kudeatzen begiratzen diote denek, baina taldeak Zuzendari kudeatzailea naiz ni, arlo baituzu. Gure lana ez dela sekula bukatzen ikasten duzu eta, pertsonekin ematen digu indarra. Oso garrantzitsua ekonomikoa eta pedagogikoa batzen da taldea indartsua eta gustukoa izatea, dituena. Horrela, proiektu osoaren lan egiten dugunez, ez dugula inolako elkarrekin ordu asko ematen ditugulako. ikuspuntua ematea dagokit niri. Zortzi segurtamenik. Egoera horrek Hautaketa egiteko orduan urte daramat karguan eta uste dut apaltasuna ematen dizu, eta jende kargu hauetan egonkortasuna guztiari errespetu berarekin begiratzen proposamenak entzuten dira, . Nire garrantzitsua dela, proiektuari etekina erakusten dizu. Lan-taldea antolatzen kasuan aurreko zuzendariak proposatu emateko lehen urteetan asko ikasi behar asmatzen baduzu, gauza eder asko ditu zuen eta klaustro eta artezkaritzaren oniritzia jaso zuen. eta gauza bera egin baita. Ez dago inon lidergoa lau urtez lan honek.• zen bi ikasketa buruekin (HH / LHkoa behin aldatzen duen erakunderik. Eta gure erakundea oso da konplexua, eta DBH / Batxilergokoa). Bi ikasketa “OSO GARRANTZITSUA DA pertsonekin lan egiten dugulako. buruak gutxi gora behera %40a TALDEA INDARTSUA ETA liberatzen dute zuzendaritza taldean lan Ikastolak aberasgarriak bezain egiteko eta nik %90a., oso klase gutxi konplexuak dira. Beste erakunde GUSTUKOA IZATEA, ematen ditut. Guk pedagogia bezainbat batzuetan lan egindakoa naizenez, jorratzen ditugu administraritza, ikastola izugarri aberasgarria iruditzen ELKARREKIN ORDU ASKO obrak… Ofizialki astero lau ordu ditugu zaidala esan dezaket. Egoera guztiek EMATEN DITUGULAKO”.
Ikastola190 · apirila 2011
PILAR VICENTE
ZIZUR TXIKIKO SAN FERMIN IKASTOLAKO ZUZENDARIA
Ikastola190
7
Bulegora bidaltzen ditu emaitzak eta honek balidatzen dituen hautagaien artean, dagokion Lizeoko edo Kolegioko Administrazio Kontseiluak hartzen du hautu erabakia. Horrela aukeratu ninduten duela 9 urte eta geroztik aukeratu diren kolegioetako zuzendariak ere. ESTHER GARAIALDE: Irakasle ikasketak bukatu eta lau egunetara Olaztiko guraso batek deitu zidan etxera telefonoz lanpostu bat zutela esanez. HHn eman nituen 7 urte eta erdi. Nire aurretik hiru zuzendari izan ziren Iñigo Aritzan eta hirugarrena ikasturte erdian joan egin zen eta probisionalki kargua hartuko al nuen galdetu zidaten. Baietza eman nuen eta 22 urte pasatu dira. Niri ere denetik egokitu zait. Atzera begira jarri eta oso ausartak izan ginela pentsatzen dut. 28 urte bakarrik nituen. Zuzendaritza hartu eta berehala ikastola enbargatzera etorri ziren bi gizon trajedun Madrildik. ‘Enbargo’ hitza entzun gabe nengoen artean. Gu ez geunden inbertsioetan pentsatzeko moduan.
8
Ikastola190 · apirila 2011
Zer giro aurkitu zenuten zuen ikastolan? RUPER: Garai hartan dena zen ametsa. Ni joan aurretik sekulako eztabaida eta zatiketaka egonak ziren ikastolan. Beste hainbat auziren artean ikastola legeztatu behar zen edo ez ere eztabaidatu zuten. Ni legeztatzearen aldekoek deituta joan nintzen. Legeztatzearen eta kalitatezko hezkuntzaren aldeko apustua egin zutenen proiektura iritsi nintzen, beraz. Gurasoengandik ikasi nuen asko. Sabin Ipiña, esate baterako, Babcok-eko langile batzordeko lehendakaria zen eta beste hainbat batzordetako jendea zegoen gurasoen artean. Asko ikasi nuen horiengandik. Garaiko mozkorraldia bizi izan genuen. Ni ez nengoen prestatuta kargurako, baina guraso talde horrek asko lagundu zidan. Hazkunde izugarria izan genuen. Nolakoa zen zuzendari baten lana kargua hartu zenutenean eta nolakoa da orain? Zer aldatu da? GILLERMO: Ordurik gabe egiten genuen lehen
lan eta egiten dugu orain ere. Hala izan da beti Seaskan. Zuzendari batek irakasleen koordinazioaz gainera, Administrazioarekiko harremana, irakasle ez diren langileen kudeaketa, gurasoen kontseiluarekiko harremanak eta beste hainbat ardura ditu denbora aldetik oso gutxi neurtzen direnak. Dena den, talde bat gara ez naiz bakarrik nire ondoan orientatzailea, hezkuntza arduraduna, Administrazio Kontseilua, irakasleak eta beste langileak ditut zeregin ezberdinetan laguntzeko. ESTHER: Zuzendari orokorraren
ordu sartzen zituzten gurasoak ezagutu genituen. 93ko legea zela-eta, 700 gurasoko batzarrak egin genituen. Guraso militante horiengandik gaurko guraso ‘bezero’etara jauzi handia dago. Irakasleak ere aldatu dira. Ikastolen taldea ere aldatu da. Gauza askotan onerako izan da aldaketa. Enpresaren ikuspegian, esate baterako, izugarri hobetu dugu. Niretzat ikastola lanbide izan da, baina baita proiektu pertsonal bat ere. Nire karguari zuzendari-gerente deitzen zaio estatutuetan. Kooperatibaren ordezkari izan naiz eta nire ondoan zuzendari pedagogiko bat egon da beti, eskola kontseilua zuzentzen duena. Nik zuzendari orokorraren zereginak bete ditut eta zuzendari pedagogikoarekin eta administrazio buruarekin batean osatu dut taldea. Paperean idatzi dauden betebeharren gainetik, hala ere, lidergoak egoten dira eta hori da garrantzitsuena.
Ez al dituzue lidergoa garatzeko gaurko zuzendari gazteek baino aukera handiagoak izan? ESTHER: Ez dakit. Guk ez genuen formaziorik. Gogoa, ausardia eta sinesmena genituen. Gure kasuan biziraupena zen helburua eta plangintzarik gabe egiten genuen lan. Orain beste modu batera egiten dugu lan. Oraingo zuzendariek helburuak markatu eta bere inguruan taldea sortzen jakin behar dute. Ezin da esan zuzendari on bat dagoen lekuan ikastolak automatikoki ondo funtzionatuko duenik, baina ikerketa askoren arabera garrantzitsua da figura hori. RUPER: Gaurko zuzendariak jakitunagoak dira, profesionalagoak. Nire ustez, gehiago eskatzen zaie eta hobeto ordaindu beharko zitzaien gainera. Erakundeak asko jokatzen du zuzendariarekin. Hezkuntzari buruzko egin diren ikerketa gehienek nabarmentzen dute
Ba al dago modurik zuen esperientzia ondoko belaunaldiari pasatzeko? RUPER: Zuzendari batek denetik egin eta jakin behar du, ezin da gauza batean espezializatu. Batak bestearengandik ikasten dugu asko. Ondasun handi bat dugu hor erabiltzen ez duguna. Ez da zuzendarien arazoa bakarrik. Irakasle onak aurkitu beharko genituzke, esperientzia handia dutenak, eta gazteagoei erakusten jarri. Ez dago esperientzia hori transmititzea baino gauza ederragorik. Hori egingo nuke jubilatzeko dauden irakasle askorekin. Erreta ez dagoen jendea izan behar du, bere buruarekin harro dagoena. Ezin dugu jende hori baztertu. Erabiltzen ez dugun kapitala daukagu hor. Irakasle eta zuzendari beteranoen jakituria transmititzen saiatu behar genuke. Estimu handitan genituen pertsonengandik ikasi genuen guk ere. ESTHER: Erabat bat nator Ruperrekin. Ederra izango litzateke gure artean eta modu antolatuan esperientzia hori transmititzeko zerbait asmatuko bagenu.•
zuzendariaren garrantzia. GILLERMO: Gure kasuan ez da erabat horrela. Norabide sakonak elkar-lanean egin izan ditugu ikastolak sortu zirenetik eta horrela segitzen dugu. Gaur zuzendari izateko ikasketa maila bat behar da eta Seaska ezagutu behar da ondo. Nire kasua aipatzeko, lizentziatura eta maistergoa dut Pedagogian eta doktoregoa egin nuen euskal ikasketetan eta Seaska hasieratik ezagutzen
UNA NUEVA GENERACIÓN DE DIRECTORES Desde hace una década se asiste a un relevo generacional en la dirección de las ikastolas. Los ‘históricos’ van cediendo sus despachos a personas mucho más jóvenes que en muchos casos han sido alumnos de ikastola. Tanto en la CAV, como en Nafarroa e Iparralde, llevan años organizando seminarios mensuales para los directores.Y, para responder al relevo generacional, los responsables de
nuen. Administraziori buruzko ezagutza gerora hartu dut. Seaskako ikastola txikietan, Lehen Maila eta Ama-eskoletan, irakasle batek hartzen du zuzendaritza eta ordu batzuk izaten ditu bere lanerako. Baina Seaskak zentralizatzen du Hezkuntza Administraziorekiko lotura eta beste hainbat arlo, nahiz eta ikastola bakoitzak baduen gurasoek osaturiko bulego bat, lehendakari, diruzain eta idazkari batekin. Zuzendariak segurtatzen ditu gurasoekiko loturak eta pedagogia. Lehen Maila eta Ama-eskoletako irakasle ez diren langileen hilabete sariak Seaskako bulegoan egiten dira.
GUK EZ GENUEN FORMAZIORIK. GOGOA, AUSARDIA ETA SINESMENA GENITUEN. GURE KASUAN BIZIRAUPENA ZEN HELBURUA ETA PLANGINTZARIK GABE ARITZEN GINEN. ORAIN BESTE MODU BATERA EGITEN DUGU LAN. ORAINGO ZUZENDARIEK HELBURUAK MARKATU ETA BERE INGURUAN TALDEA SORTZEN JAKIN BEHAR DUTE.
MOTZ GELDITU ZITZAIGUN ELKARRIZKETA. HIRU ZUZENDARIAK ONDORIO BATERA IRITSI ZIREN “EDERRA IZANGO LITZATEKE GURE ARTEAN ETA MODU ANTOLATUAN HAINBAT URTETAN JASOTAKO ESPERIENTZIA TRANSMITITZEN ASMATUKO BAGENU”; AMUA BOTATA DAGO!
“BATAK BESTEARENGANDIK IKASTEN DUGU ASKO. ERABILTZEN EZ DUGUN KAPITALA DAUKAGU HOR. ESTIMU HANDITAN GENITUEN PERTSONENGANDIK IKASI GENUEN GUK ERE”.
eta zuzendari pedagogikoaren (gure kasuan Mikel Agirre da) egitekoak paperean idatzita daude, baina guk proiektuen arabera funtzionatu izan dugu: proiektu batzuk ditugu esku artean eta horiek aurrera ateratzeko egiten dugu lana, askotan ordurik gabe. RUPER: Aldaketa izugarriak egon dira nik eman ditudan urteotan. Egoera administratibo, gobernu eta legeak aldatu dira. Klandestinitatetik herriko plazara atera gara. Gurasoak ere aldatu dira. Batzarretan mila
NOUVELLE GÉNÉRATION DE DIRECTEURS Ikastolen Elkartea organizan desde hace varios años cursos específicos para los nuevos directores y responsables de economía de las ikastolas. Hemos pulsado la opinión de varios de estos nuevos directores y hemos hablado, finalmente, con Esther Garaialde, Ruper Ormaza y Guillermo Etxeberria, tres directores ‘históricos’ que han liderado sus respectivas ikastolas.
Depuis une dizaine d’années on observe un passage de relais générationnel à la direction des ikastola. Les « historiques » sont de plus en plus nombreux à laisser la place aux jeunes, souvent d’anciens élèves. Aussi bien au sein de la CAB qu’en Naverre ou en Iparralde, des séminaires mensuels sont organisés pour les directeurs. Et, pour assurer ce
passage de témoin le mieux possible, les responsables de Ikastolen Elkartea proposent depuis ces dernières années des cours spécifiques destinés à ces nouveaux directeurs et trésoriers des ikastola. Nous avons recueilli le témoignage de nouveaux directeurs et nous sommes entretenus avec les « historiques » Esther Garaialde, Ruper Ormaza et Guillermo Etxeberria.
Ikastola190
9
Bulegora bidaltzen ditu emaitzak eta honek balidatzen dituen hautagaien artean, dagokion Lizeoko edo Kolegioko Administrazio Kontseiluak hartzen du hautu erabakia. Horrela aukeratu ninduten duela 9 urte eta geroztik aukeratu diren kolegioetako zuzendariak ere. ESTHER GARAIALDE: Irakasle ikasketak bukatu eta lau egunetara Olaztiko guraso batek deitu zidan etxera telefonoz lanpostu bat zutela esanez. HHn eman nituen 7 urte eta erdi. Nire aurretik hiru zuzendari izan ziren Iñigo Aritzan eta hirugarrena ikasturte erdian joan egin zen eta probisionalki kargua hartuko al nuen galdetu zidaten. Baietza eman nuen eta 22 urte pasatu dira. Niri ere denetik egokitu zait. Atzera begira jarri eta oso ausartak izan ginela pentsatzen dut. 28 urte bakarrik nituen. Zuzendaritza hartu eta berehala ikastola enbargatzera etorri ziren bi gizon trajedun Madrildik. ‘Enbargo’ hitza entzun gabe nengoen artean. Gu ez geunden inbertsioetan pentsatzeko moduan.
8
Ikastola190 · apirila 2011
Zer giro aurkitu zenuten zuen ikastolan? RUPER: Garai hartan dena zen ametsa. Ni joan aurretik sekulako eztabaida eta zatiketaka egonak ziren ikastolan. Beste hainbat auziren artean ikastola legeztatu behar zen edo ez ere eztabaidatu zuten. Ni legeztatzearen aldekoek deituta joan nintzen. Legeztatzearen eta kalitatezko hezkuntzaren aldeko apustua egin zutenen proiektura iritsi nintzen, beraz. Gurasoengandik ikasi nuen asko. Sabin Ipiña, esate baterako, Babcok-eko langile batzordeko lehendakaria zen eta beste hainbat batzordetako jendea zegoen gurasoen artean. Asko ikasi nuen horiengandik. Garaiko mozkorraldia bizi izan genuen. Ni ez nengoen prestatuta kargurako, baina guraso talde horrek asko lagundu zidan. Hazkunde izugarria izan genuen. Nolakoa zen zuzendari baten lana kargua hartu zenutenean eta nolakoa da orain? Zer aldatu da? GILLERMO: Ordurik gabe egiten genuen lehen
lan eta egiten dugu orain ere. Hala izan da beti Seaskan. Zuzendari batek irakasleen koordinazioaz gainera, Administrazioarekiko harremana, irakasle ez diren langileen kudeaketa, gurasoen kontseiluarekiko harremanak eta beste hainbat ardura ditu denbora aldetik oso gutxi neurtzen direnak. Dena den, talde bat gara ez naiz bakarrik nire ondoan orientatzailea, hezkuntza arduraduna, Administrazio Kontseilua, irakasleak eta beste langileak ditut zeregin ezberdinetan laguntzeko. ESTHER: Zuzendari orokorraren
ordu sartzen zituzten gurasoak ezagutu genituen. 93ko legea zela-eta, 700 gurasoko batzarrak egin genituen. Guraso militante horiengandik gaurko guraso ‘bezero’etara jauzi handia dago. Irakasleak ere aldatu dira. Ikastolen taldea ere aldatu da. Gauza askotan onerako izan da aldaketa. Enpresaren ikuspegian, esate baterako, izugarri hobetu dugu. Niretzat ikastola lanbide izan da, baina baita proiektu pertsonal bat ere. Nire karguari zuzendari-gerente deitzen zaio estatutuetan. Kooperatibaren ordezkari izan naiz eta nire ondoan zuzendari pedagogiko bat egon da beti, eskola kontseilua zuzentzen duena. Nik zuzendari orokorraren zereginak bete ditut eta zuzendari pedagogikoarekin eta administrazio buruarekin batean osatu dut taldea. Paperean idatzi dauden betebeharren gainetik, hala ere, lidergoak egoten dira eta hori da garrantzitsuena.
Ez al dituzue lidergoa garatzeko gaurko zuzendari gazteek baino aukera handiagoak izan? ESTHER: Ez dakit. Guk ez genuen formaziorik. Gogoa, ausardia eta sinesmena genituen. Gure kasuan biziraupena zen helburua eta plangintzarik gabe egiten genuen lan. Orain beste modu batera egiten dugu lan. Oraingo zuzendariek helburuak markatu eta bere inguruan taldea sortzen jakin behar dute. Ezin da esan zuzendari on bat dagoen lekuan ikastolak automatikoki ondo funtzionatuko duenik, baina ikerketa askoren arabera garrantzitsua da figura hori. RUPER: Gaurko zuzendariak jakitunagoak dira, profesionalagoak. Nire ustez, gehiago eskatzen zaie eta hobeto ordaindu beharko zitzaien gainera. Erakundeak asko jokatzen du zuzendariarekin. Hezkuntzari buruzko egin diren ikerketa gehienek nabarmentzen dute
Ba al dago modurik zuen esperientzia ondoko belaunaldiari pasatzeko? RUPER: Zuzendari batek denetik egin eta jakin behar du, ezin da gauza batean espezializatu. Batak bestearengandik ikasten dugu asko. Ondasun handi bat dugu hor erabiltzen ez duguna. Ez da zuzendarien arazoa bakarrik. Irakasle onak aurkitu beharko genituzke, esperientzia handia dutenak, eta gazteagoei erakusten jarri. Ez dago esperientzia hori transmititzea baino gauza ederragorik. Hori egingo nuke jubilatzeko dauden irakasle askorekin. Erreta ez dagoen jendea izan behar du, bere buruarekin harro dagoena. Ezin dugu jende hori baztertu. Erabiltzen ez dugun kapitala daukagu hor. Irakasle eta zuzendari beteranoen jakituria transmititzen saiatu behar genuke. Estimu handitan genituen pertsonengandik ikasi genuen guk ere. ESTHER: Erabat bat nator Ruperrekin. Ederra izango litzateke gure artean eta modu antolatuan esperientzia hori transmititzeko zerbait asmatuko bagenu.•
zuzendariaren garrantzia. GILLERMO: Gure kasuan ez da erabat horrela. Norabide sakonak elkar-lanean egin izan ditugu ikastolak sortu zirenetik eta horrela segitzen dugu. Gaur zuzendari izateko ikasketa maila bat behar da eta Seaska ezagutu behar da ondo. Nire kasua aipatzeko, lizentziatura eta maistergoa dut Pedagogian eta doktoregoa egin nuen euskal ikasketetan eta Seaska hasieratik ezagutzen
UNA NUEVA GENERACIÓN DE DIRECTORES Desde hace una década se asiste a un relevo generacional en la dirección de las ikastolas. Los ‘históricos’ van cediendo sus despachos a personas mucho más jóvenes que en muchos casos han sido alumnos de ikastola. Tanto en la CAV, como en Nafarroa e Iparralde, llevan años organizando seminarios mensuales para los directores.Y, para responder al relevo generacional, los responsables de
nuen. Administraziori buruzko ezagutza gerora hartu dut. Seaskako ikastola txikietan, Lehen Maila eta Ama-eskoletan, irakasle batek hartzen du zuzendaritza eta ordu batzuk izaten ditu bere lanerako. Baina Seaskak zentralizatzen du Hezkuntza Administraziorekiko lotura eta beste hainbat arlo, nahiz eta ikastola bakoitzak baduen gurasoek osaturiko bulego bat, lehendakari, diruzain eta idazkari batekin. Zuzendariak segurtatzen ditu gurasoekiko loturak eta pedagogia. Lehen Maila eta Ama-eskoletako irakasle ez diren langileen hilabete sariak Seaskako bulegoan egiten dira.
GUK EZ GENUEN FORMAZIORIK. GOGOA, AUSARDIA ETA SINESMENA GENITUEN. GURE KASUAN BIZIRAUPENA ZEN HELBURUA ETA PLANGINTZARIK GABE ARITZEN GINEN. ORAIN BESTE MODU BATERA EGITEN DUGU LAN. ORAINGO ZUZENDARIEK HELBURUAK MARKATU ETA BERE INGURUAN TALDEA SORTZEN JAKIN BEHAR DUTE.
MOTZ GELDITU ZITZAIGUN ELKARRIZKETA. HIRU ZUZENDARIAK ONDORIO BATERA IRITSI ZIREN “EDERRA IZANGO LITZATEKE GURE ARTEAN ETA MODU ANTOLATUAN HAINBAT URTETAN JASOTAKO ESPERIENTZIA TRANSMITITZEN ASMATUKO BAGENU”; AMUA BOTATA DAGO!
“BATAK BESTEARENGANDIK IKASTEN DUGU ASKO. ERABILTZEN EZ DUGUN KAPITALA DAUKAGU HOR. ESTIMU HANDITAN GENITUEN PERTSONENGANDIK IKASI GENUEN GUK ERE”.
eta zuzendari pedagogikoaren (gure kasuan Mikel Agirre da) egitekoak paperean idatzita daude, baina guk proiektuen arabera funtzionatu izan dugu: proiektu batzuk ditugu esku artean eta horiek aurrera ateratzeko egiten dugu lana, askotan ordurik gabe. RUPER: Aldaketa izugarriak egon dira nik eman ditudan urteotan. Egoera administratibo, gobernu eta legeak aldatu dira. Klandestinitatetik herriko plazara atera gara. Gurasoak ere aldatu dira. Batzarretan mila
NOUVELLE GÉNÉRATION DE DIRECTEURS Ikastolen Elkartea organizan desde hace varios años cursos específicos para los nuevos directores y responsables de economía de las ikastolas. Hemos pulsado la opinión de varios de estos nuevos directores y hemos hablado, finalmente, con Esther Garaialde, Ruper Ormaza y Guillermo Etxeberria, tres directores ‘históricos’ que han liderado sus respectivas ikastolas.
Depuis une dizaine d’années on observe un passage de relais générationnel à la direction des ikastola. Les « historiques » sont de plus en plus nombreux à laisser la place aux jeunes, souvent d’anciens élèves. Aussi bien au sein de la CAB qu’en Naverre ou en Iparralde, des séminaires mensuels sont organisés pour les directeurs. Et, pour assurer ce
passage de témoin le mieux possible, les responsables de Ikastolen Elkartea proposent depuis ces dernières années des cours spécifiques destinés à ces nouveaux directeurs et trésoriers des ikastola. Nous avons recueilli le témoignage de nouveaux directeurs et nous sommes entretenus avec les « historiques » Esther Garaialde, Ruper Ormaza et Guillermo Etxeberria.
Ikastola190
9
Hegoaldeko kutsua izan dezake aurtengo Herri Urratsek
Ez zuten iaz eguraldiarekin suerterik izan eta, ohi baino jende gutxixeago joan zela ikusirik, antolatzaileek deialdia egin zuten gau hartan bertan diru laguntza eskatzeko. Oso erantzun ona izan zuten. Laguntza eskaini zutenen artean Di-da, Abadiñoko komunikazio enpresa, eta Berri Txarrak rock taldea zeuden. Enpresa ezagun honek diseinatu die aurtengo kanpaina, Berri Txarrak taldeak egin die kanta eta kontzertua emango du egunean bertan, maiatzaren 8an. Badira beste batzuk ere. Guztiei eskerrik beroenak. RAIN 28 URTE EGIN ZEN LEHEN ALDIZ HERRI URRATS SENPEREKO LAKUAREN BUELTAN ETA GEROZTIK EZ DA LEKUZ ALDATU, BAINA URTERO IZATEN DITU BEREZITASUNIK. Kanpaina doan modura, aurtengo ezaugarri bat Hegoaldeko jendearen presentzia handiagoa izan daiteke. “Iazko Herri Urratsen eguraldi txarrak atzeratu zuen jendea, bezperan txarra egin baitzuen eta goiza ere bustia. Arratsaldean atertu zuelarik, jende asko etorri zen, Iparraldeko jendea bereziki. Baina eguna mantsoegi joan zela-eta, hori diru-sarreretan nabarmendu zen. Gaueko bileraren ondoren deialdi bat egin genuen helburuak ez genituela bete adierazi eta laguntza eskatzeko. Dirua dexente sartu zitzaigun ondoko bizpahiru hilabetetan, eta horiei esker urte on bateko diru-sarrerak izan genituen. Erran behar da erantzun zuen jendearen artean hegoaldekoak izan zirela gehienak. Tartean Di—da komunikazio enpresaren deia izan genuen eta aurtengo kanpaina musu-truk
O
KANBOKO KOLEGIOA BERRITUKO DUTE
HERRI URRA 10
Ikastola190 · apirila 2011
egitea eskaini ziguten. Logoa eta kartelak egin dituzte eta ideia berri asko ekarri dizkigute. Sare sozialetan zabaltzeko ere lan handia egiten ari dira. Azken bi hilabetetan ekitaldiak antolatuko ditugu Hegoaldean Didaren laguntzarekin”, esan zuen Alain Boscq-ek, Herri Urratseko komunikazio arduradunak. Di-daren laguntzarekin antolatu dituzten ekitaldi horietatik lehena martxoaren 12an egin zen Durangoko Kafe Antzokian: ardo dastaketa, bertso bazkaria eta Pirritx eta Porrotxen emanaldia egin ziren. Kanpainaren barruan egingo den beste ekitaldi nagusi bat lantegietan egingo da. “ELA eta LABen bidez kartelak jarriko dira hegoaldeko lantegi pilo batean”, erantsi zuen Mikel Goihenetxek, hau ere komunikazio taldekiak.. Iparraldean ere ekitaldi zenbait antolatzen ari dira, eta horietako batek bertan diren gaztetxeak elkartu nahi ditu. Aurtengo leloa ezin ederragoa da: “‘Laku bat munduan’, ‘laku’ eta ‘leku’
Herri Urratsen etekinei esker, hitzekin jolas eginez, euskaldunok munduan leku bat nahi dugula aldarrikatzen duelako”, esan zuen Serge Zudairek, HU-ko lehendakariak. Logoak ere lakura garamatza, ur tanta bat marrazkian euskal herrialde adina kolore konbinatu baitituzte. Bidenabar gutariko bakoitza ur tanta bat izanik, denon artean laku bat osa dezakegula adierazten du. Laguntzeko prest agertu ziren enpresen artean Bitarlan informatika zerbitzuen enpresa dago eta Herri Urratsen webgunea garatu du.
PREPARAN UN HERRI URRATS CON PRESENCIA DE HEGOALDE El mal tiempo deslució la edición del Herri Urrats del pasado año y los organizadores de la fiesta realizaron un llamamiento que tuvo un gran eco en Hegoalde. Entre los que ofrecieron su ayuda figuraban la empresa de comunicación Di-da, que ha diseñado la campaña de este año, y el grupo
de rock Berri Txarrak. que han compuesto la canción. Di-da no sólo ha diseñado el logo y los carteles, sino ha organizado actividades en los herrialdes del Sur, por lo que se prevé que la edición de este año, que se celebrará el 8 de mayo, cuente con una mayor asistencia de gente de Hegoalde. Berri Txarrak ofrecerá también un concierto en el circuito.
Seaskak 25 ikastola, hiru kolegio eta lizeo bat zabaldu ditu. 1996an Egoitzak elkartea sortu zuen eraikin berriak jaso eta zaharrak berritzeko. SUSTRAI COLINA ETA BERRI TXARRAK Aurtengo Herri Urratsen laguntzaileen artean Berri Txarrak rock taldea ere badago. Eurek egin dute kanta eta kontzertua emango dute egunean bertan Senperen. Sustrai Colinarenak dira kantaren
hitzak. “Nor garen ez dakite, baina nor gara gu/ nortasun agirian gezur bat daukagu/ folklore kulturaren, gasna ta piperraren/ inperioan bufoi gabiltz/ Zer litzateke mundua lau-buru bat balitz?” dio lehen bertsoak eta “Ezin geldirik egon postaletarako/ zaratatsuegiak museotarako/ ardi beltz zaurituak, labelez zurituak/ ez gara diruz bazkatzen/ ez dugu izateko baimenik eskatzen”, dio bigarrenak eta errepikak: “Laku bat munduan amets egiteko/ mundu bat lakuan itsaso izateko”. Claire Lacarrak, Izate taldeko kantariak ere hartu du parte grabazioan, kontatu digute Idoia Eraso eta Daniel Laxaguek, HU komunikazio taldekiek. Eguneko egitarauan, bestalde, musika zeltikoa izango da gonbidatua eta Luar na Lubre talde galego ezaguna eta bretoi dantza eta kanta talde bat etorriko dira. Lakuan lehen aldiz estropadak izango dira eta Irrien lagunak kluba Eroskiren laguntzari esker.•
ARGAZKIAN KOMUNIKAZIO TALDEA SERGE ZUDAIRE ETA ESTELLE GOÑIREKIN BATERA. AURTENGO ETEKINEKIN KANBOKO KOLEGIOA BERRITU ETA BERTAN DUTEN BARNETEGIA BAIONAKO LIZEORA ALDATU ONDOREN, SEASKAKO EGOITZA JARRIKO DUTE BERTAN.
iparraldea:
PRÉSENCE D’HEGOALDE À HERRI URRATS Le mauvais temps avait perturbé la dernière édition d’Herri Urrats. Cette année les organisateurs de la fête ont lancé un appel qui a eu un large écho en Hegoalde. Parmi les aides, l’entreprise de communication Di-da qui a réalisé la campagne de cette année ou encore le groupe de rock Berri Txarrak qui a
composé la chanson. En plus du logo et des affiches, Di-da a organisé plusieurs manifestations au Sud afin que le plus grand nombre de personnes possible assiste à l’édition Herri Urrats 2011 qui se déroulera le 8 mai prochain. Berri Txarrak offrira un concert le jour de la fête.
Ikastola190
11
Hegoaldeko kutsua izan dezake aurtengo Herri Urratsek
Ez zuten iaz eguraldiarekin suerterik izan eta, ohi baino jende gutxixeago joan zela ikusirik, antolatzaileek deialdia egin zuten gau hartan bertan diru laguntza eskatzeko. Oso erantzun ona izan zuten. Laguntza eskaini zutenen artean Di-da, Abadiñoko komunikazio enpresa, eta Berri Txarrak rock taldea zeuden. Enpresa ezagun honek diseinatu die aurtengo kanpaina, Berri Txarrak taldeak egin die kanta eta kontzertua emango du egunean bertan, maiatzaren 8an. Badira beste batzuk ere. Guztiei eskerrik beroenak. RAIN 28 URTE EGIN ZEN LEHEN ALDIZ HERRI URRATS SENPEREKO LAKUAREN BUELTAN ETA GEROZTIK EZ DA LEKUZ ALDATU, BAINA URTERO IZATEN DITU BEREZITASUNIK. Kanpaina doan modura, aurtengo ezaugarri bat Hegoaldeko jendearen presentzia handiagoa izan daiteke. “Iazko Herri Urratsen eguraldi txarrak atzeratu zuen jendea, bezperan txarra egin baitzuen eta goiza ere bustia. Arratsaldean atertu zuelarik, jende asko etorri zen, Iparraldeko jendea bereziki. Baina eguna mantsoegi joan zela-eta, hori diru-sarreretan nabarmendu zen. Gaueko bileraren ondoren deialdi bat egin genuen helburuak ez genituela bete adierazi eta laguntza eskatzeko. Dirua dexente sartu zitzaigun ondoko bizpahiru hilabetetan, eta horiei esker urte on bateko diru-sarrerak izan genituen. Erran behar da erantzun zuen jendearen artean hegoaldekoak izan zirela gehienak. Tartean Di—da komunikazio enpresaren deia izan genuen eta aurtengo kanpaina musu-truk
O
KANBOKO KOLEGIOA BERRITUKO DUTE
HERRI URRA 10
Ikastola190 · apirila 2011
egitea eskaini ziguten. Logoa eta kartelak egin dituzte eta ideia berri asko ekarri dizkigute. Sare sozialetan zabaltzeko ere lan handia egiten ari dira. Azken bi hilabetetan ekitaldiak antolatuko ditugu Hegoaldean Didaren laguntzarekin”, esan zuen Alain Boscq-ek, Herri Urratseko komunikazio arduradunak. Di-daren laguntzarekin antolatu dituzten ekitaldi horietatik lehena martxoaren 12an egin zen Durangoko Kafe Antzokian: ardo dastaketa, bertso bazkaria eta Pirritx eta Porrotxen emanaldia egin ziren. Kanpainaren barruan egingo den beste ekitaldi nagusi bat lantegietan egingo da. “ELA eta LABen bidez kartelak jarriko dira hegoaldeko lantegi pilo batean”, erantsi zuen Mikel Goihenetxek, hau ere komunikazio taldekiak.. Iparraldean ere ekitaldi zenbait antolatzen ari dira, eta horietako batek bertan diren gaztetxeak elkartu nahi ditu. Aurtengo leloa ezin ederragoa da: “‘Laku bat munduan’, ‘laku’ eta ‘leku’
Herri Urratsen etekinei esker, hitzekin jolas eginez, euskaldunok munduan leku bat nahi dugula aldarrikatzen duelako”, esan zuen Serge Zudairek, HU-ko lehendakariak. Logoak ere lakura garamatza, ur tanta bat marrazkian euskal herrialde adina kolore konbinatu baitituzte. Bidenabar gutariko bakoitza ur tanta bat izanik, denon artean laku bat osa dezakegula adierazten du. Laguntzeko prest agertu ziren enpresen artean Bitarlan informatika zerbitzuen enpresa dago eta Herri Urratsen webgunea garatu du.
PREPARAN UN HERRI URRATS CON PRESENCIA DE HEGOALDE El mal tiempo deslució la edición del Herri Urrats del pasado año y los organizadores de la fiesta realizaron un llamamiento que tuvo un gran eco en Hegoalde. Entre los que ofrecieron su ayuda figuraban la empresa de comunicación Di-da, que ha diseñado la campaña de este año, y el grupo
de rock Berri Txarrak. que han compuesto la canción. Di-da no sólo ha diseñado el logo y los carteles, sino ha organizado actividades en los herrialdes del Sur, por lo que se prevé que la edición de este año, que se celebrará el 8 de mayo, cuente con una mayor asistencia de gente de Hegoalde. Berri Txarrak ofrecerá también un concierto en el circuito.
Seaskak 25 ikastola, hiru kolegio eta lizeo bat zabaldu ditu. 1996an Egoitzak elkartea sortu zuen eraikin berriak jaso eta zaharrak berritzeko. SUSTRAI COLINA ETA BERRI TXARRAK Aurtengo Herri Urratsen laguntzaileen artean Berri Txarrak rock taldea ere badago. Eurek egin dute kanta eta kontzertua emango dute egunean bertan Senperen. Sustrai Colinarenak dira kantaren
hitzak. “Nor garen ez dakite, baina nor gara gu/ nortasun agirian gezur bat daukagu/ folklore kulturaren, gasna ta piperraren/ inperioan bufoi gabiltz/ Zer litzateke mundua lau-buru bat balitz?” dio lehen bertsoak eta “Ezin geldirik egon postaletarako/ zaratatsuegiak museotarako/ ardi beltz zaurituak, labelez zurituak/ ez gara diruz bazkatzen/ ez dugu izateko baimenik eskatzen”, dio bigarrenak eta errepikak: “Laku bat munduan amets egiteko/ mundu bat lakuan itsaso izateko”. Claire Lacarrak, Izate taldeko kantariak ere hartu du parte grabazioan, kontatu digute Idoia Eraso eta Daniel Laxaguek, HU komunikazio taldekiek. Eguneko egitarauan, bestalde, musika zeltikoa izango da gonbidatua eta Luar na Lubre talde galego ezaguna eta bretoi dantza eta kanta talde bat etorriko dira. Lakuan lehen aldiz estropadak izango dira eta Irrien lagunak kluba Eroskiren laguntzari esker.•
ARGAZKIAN KOMUNIKAZIO TALDEA SERGE ZUDAIRE ETA ESTELLE GOÑIREKIN BATERA. AURTENGO ETEKINEKIN KANBOKO KOLEGIOA BERRITU ETA BERTAN DUTEN BARNETEGIA BAIONAKO LIZEORA ALDATU ONDOREN, SEASKAKO EGOITZA JARRIKO DUTE BERTAN.
iparraldea:
PRÉSENCE D’HEGOALDE À HERRI URRATS Le mauvais temps avait perturbé la dernière édition d’Herri Urrats. Cette année les organisateurs de la fête ont lancé un appel qui a eu un large écho en Hegoalde. Parmi les aides, l’entreprise de communication Di-da qui a réalisé la campagne de cette année ou encore le groupe de rock Berri Txarrak qui a
composé la chanson. En plus du logo et des affiches, Di-da a organisé plusieurs manifestations au Sud afin que le plus grand nombre de personnes possible assiste à l’édition Herri Urrats 2011 qui se déroulera le 8 mai prochain. Berri Txarrak offrira un concert le jour de la fête.
Ikastola190
11
iparraldea:
HENDAIAKO GURE IKASTOLAK 40 URTE kastolaren 40 urteak gogoratzen dituen erakusketa handi bat burutu berri dute Mediatekan, martxoaren 28tik apirilaren 2ra bitartean, eta ibilbide horren eragile eta protagonista izan direnen lekukotzak bildu dituzte 40 orrialdeko aldizkari batean. Argitalpenaren izena “Iraganetik gerora” da eta urtemuga ez dutela atzera begiratzeko bakarrik baliatuko erabaki dute Gure Ikastolako arduradunek, aurrera begiratzeko baizik. “Atzo bertan hasi ginen aldizkariaren 9.000 aleak banatzen. Apirilaren lehen asteburuan erabiliko dugun karpa erraldoiaren alokairua ordaindu nahi dugu
I
14
argitakpenarekin”, esan zigun martxoaren erdi aldera Txema Egiguren ikastolako lehendakari ordeak. Hasierako oroitzapenak eta ibilbidea markatu dutenek lekukotasunak bildu dituzte aldizkarian. Hogei bat lekuko dira eta tartean jende ezaguna ere badago, hala nola, Amets Arzallus edo Sustrai Colina bertsolariak eta lau hamarkada horietan zehar lan egin duten lehendakari eta irakasleak. “Gaur Hendaiako alkate den Battita Salaberri ikastolako lehendakari izan zen eta Kotte Encenarro, lehen alkate izan eta gaur Kontseilu Nagusiko kontseilaria dena diruzain
izan zen ikastolan. Bi horien adierazpenak ere agertzen dira argalpenean, izen ezagun batzuk aipatzearren”, esan zigun Jasone Iraoz, Euskadi Irratiko langile eta urtemugan harremanetaz arduratu denak. Egitarauko hiru egun nagusiak apirilaren lehen asteburukoak izango dira. Gaztelu Zaharren bi kontzertu emango dira (Ze esatek, Arma tiro punk, Roots System…) eta igandean, hilaren 3an, Seaskak urtero antolatzen duen Haur Eguna ospatu zen Hendaian, urtemugako ospakizunekin bat eginez. Argitaratu duten aldizkariaren barruan CD
40 AÑOS RESUMIDOS EN UNA PUBLICACIÓN
LES 40 ANS DE GURE IKASTOLA
Gure Ikastola de Hendaia recuerda este curso sus 40 años de historia con una publicación que recoge el testimonio de una veintena de protagonistas, entre los que destacan los presidentes de la ikastola, directores o alcaldes de la localidad. La publicación, que lleva incorporado un CD multimedia, se titula “Iraganetik gerora”, porque también mira al mañana y reivindica el nuevo edificio que la ikastola necesita.
Gure ikastola d’Hendaye, à l’occasion de ses 40 ans publie cette année un recueil comprenant une vingtaine de témoignages des protagonistes qui ont fait l’histoire de l’ikastola, parmi lesquels on distingue les présidents de l’ikastola, les directeurs ou les maires de la ville. La publicacion qui comprend un CD multimédia s’intitule “Iraganetik gerora”, parce qu’elle envisage l’avenir et revendique la construction d’un nouveau bâtiment nécessaire à l’ikastola.
Ikastola190 · apirila 2011
multimedia batean bi kanta eta bi bideoklip grabatu dituzte. “Bi kanten hitzak Amets Arzallusek eginak dira eta musika Xanok eta Alaiak taldeak eginak. Kanta hauetako bat ikastola guztien ereserki bihur daiteke, ikasle batek adinaren arabera dituen bizipenak bildu baititu bertan Ametsek”, jarraitu zuen Jasonek. Bideoklip batean Ametsek haurrekin grabatutako irudiak bildu dira eta besteak ikastolaren historia laburbiltzen du diaporama batean. Kotte Ezenarro alkate zela, 1996an eraikin berria egin zion Udalak ikastolari, baina oso azkar geratu ziren lekurik gabe. “Eraikin
berrian sartu eta urtebetera lekurik gabe geunden. Hiru urte daramagu hasiera batean erabilitako lokal zaharretan ikasleak ditugula. Lauzpabost urte daramagu esaten badela orduan herriaren geroa kudeatzen hasteko, arazoen aurrean presako irtenbideak aurkitzen ibili beharrean. Hendaiako herriko etxea beti nabarmendu da ikastolari laguntzen. Orain ere agindu digu eraikin berria egingo digula. Ez da gutxi, baina hitzak bakarrik dira oraingoz eta urtemuga ikastola berria berehala behar dugula gogoratzeko erabili nahi dugu”, esan zuen Txema Egigurenek.•
HENDAIAKO IKASTOLAK HIRU EGUNEKO EGITARAUA OSATU DU 40. URTEURRENA OSPATZEKO, ETA HORIEZ GAIN CD MULTIMEDIA BATEAN BI KANTA ETA BI BIDEOKLIP GRABATU DITUZTE.
Egindako lana gogoratu eta egitasmo berriak aldarrikatuko dituzte
iparraldea:
HENDAIAKO GURE IKASTOLAK 40 URTE kastolaren 40 urteak gogoratzen dituen erakusketa handi bat burutu berri dute Mediatekan, martxoaren 28tik apirilaren 2ra bitartean, eta ibilbide horren eragile eta protagonista izan direnen lekukotzak bildu dituzte 40 orrialdeko aldizkari batean. Argitalpenaren izena “Iraganetik gerora” da eta urtemuga ez dutela atzera begiratzeko bakarrik baliatuko erabaki dute Gure Ikastolako arduradunek, aurrera begiratzeko baizik. “Atzo bertan hasi ginen aldizkariaren 9.000 aleak banatzen. Apirilaren lehen asteburuan erabiliko dugun karpa erraldoiaren alokairua ordaindu nahi dugu
I
14
argitakpenarekin”, esan zigun martxoaren erdi aldera Txema Egiguren ikastolako lehendakari ordeak. Hasierako oroitzapenak eta ibilbidea markatu dutenek lekukotasunak bildu dituzte aldizkarian. Hogei bat lekuko dira eta tartean jende ezaguna ere badago, hala nola, Amets Arzallus edo Sustrai Colina bertsolariak eta lau hamarkada horietan zehar lan egin duten lehendakari eta irakasleak. “Gaur Hendaiako alkate den Battita Salaberri ikastolako lehendakari izan zen eta Kotte Encenarro, lehen alkate izan eta gaur Kontseilu Nagusiko kontseilaria dena diruzain
izan zen ikastolan. Bi horien adierazpenak ere agertzen dira argalpenean, izen ezagun batzuk aipatzearren”, esan zigun Jasone Iraoz, Euskadi Irratiko langile eta urtemugan harremanetaz arduratu denak. Egitarauko hiru egun nagusiak apirilaren lehen asteburukoak izango dira. Gaztelu Zaharren bi kontzertu emango dira (Ze esatek, Arma tiro punk, Roots System…) eta igandean, hilaren 3an, Seaskak urtero antolatzen duen Haur Eguna ospatu zen Hendaian, urtemugako ospakizunekin bat eginez. Argitaratu duten aldizkariaren barruan CD
40 AÑOS RESUMIDOS EN UNA PUBLICACIÓN
LES 40 ANS DE GURE IKASTOLA
Gure Ikastola de Hendaia recuerda este curso sus 40 años de historia con una publicación que recoge el testimonio de una veintena de protagonistas, entre los que destacan los presidentes de la ikastola, directores o alcaldes de la localidad. La publicación, que lleva incorporado un CD multimedia, se titula “Iraganetik gerora”, porque también mira al mañana y reivindica el nuevo edificio que la ikastola necesita.
Gure ikastola d’Hendaye, à l’occasion de ses 40 ans publie cette année un recueil comprenant une vingtaine de témoignages des protagonistes qui ont fait l’histoire de l’ikastola, parmi lesquels on distingue les présidents de l’ikastola, les directeurs ou les maires de la ville. La publicacion qui comprend un CD multimédia s’intitule “Iraganetik gerora”, parce qu’elle envisage l’avenir et revendique la construction d’un nouveau bâtiment nécessaire à l’ikastola.
Ikastola190 · apirila 2011
multimedia batean bi kanta eta bi bideoklip grabatu dituzte. “Bi kanten hitzak Amets Arzallusek eginak dira eta musika Xanok eta Alaiak taldeak eginak. Kanta hauetako bat ikastola guztien ereserki bihur daiteke, ikasle batek adinaren arabera dituen bizipenak bildu baititu bertan Ametsek”, jarraitu zuen Jasonek. Bideoklip batean Ametsek haurrekin grabatutako irudiak bildu dira eta besteak ikastolaren historia laburbiltzen du diaporama batean. Kotte Ezenarro alkate zela, 1996an eraikin berria egin zion Udalak ikastolari, baina oso azkar geratu ziren lekurik gabe. “Eraikin
berrian sartu eta urtebetera lekurik gabe geunden. Hiru urte daramagu hasiera batean erabilitako lokal zaharretan ikasleak ditugula. Lauzpabost urte daramagu esaten badela orduan herriaren geroa kudeatzen hasteko, arazoen aurrean presako irtenbideak aurkitzen ibili beharrean. Hendaiako herriko etxea beti nabarmendu da ikastolari laguntzen. Orain ere agindu digu eraikin berria egingo digula. Ez da gutxi, baina hitzak bakarrik dira oraingoz eta urtemuga ikastola berria berehala behar dugula gogoratzeko erabili nahi dugu”, esan zuen Txema Egigurenek.•
HENDAIAKO IKASTOLAK HIRU EGUNEKO EGITARAUA OSATU DU 40. URTEURRENA OSPATZEKO, ETA HORIEZ GAIN CD MULTIMEDIA BATEAN BI KANTA ETA BI BIDEOKLIP GRABATU DITUZTE.
Egindako lana gogoratu eta egitasmo berriak aldarrikatuko dituzte
HOGEI BAT GURASO DIRA, IA-IA DENAK AMAK, ETA ASTEAN BITAN ELKARTZEN DIRA OIONGO SAN BIZENTE IKASTOLAN IKA-ERRIOXA EUSKALTEGIKO IRAKASLE BIREKIN, BEREN UMEAK GELAN DAUDEN BITARTEAN. GEHIENEK MINTZA-PRAKTIKA ETXEAN EGITEN DUTE, UMEEKIN.
araba:
OIONGO GURASOAK EUSKARA IKASTEN Bi talde ari dira ikastolan astean bi egunez euskaltegiko irakasleekin
egiten omen dio. “Ez dit laguntzeko eskatzen, baina gustatzen zait zer egiten ari den jakitea”, dio. Rita Martinezek 10 urteko umea du eta hari lagundu nahi diolako hasi da ikasten. “Egia esan, nik berari baino gehiago laguntzen dit berak etxeko lanak egiten”, dio. Mari Mar Mendoza Logroñokoa da eta 5 urteko neskatoa dauka, aurten hasi da taldera etortzen. Badaude taldean kasu bitxiak ere. “Nuria Llach naiz, katalana. Lluis Llach ondoko herrixka batekoa da. Etxean umeekin katalanez hitz egiten dut eta senarrak gazteleraz. Orain hasi naiz euskaraz zerbait eta umeei ere ilusioa egiten die ni ikasten ikusteak”, dio. Maria Iturrategik eskola publikoan jangela lan egiten du, Haur Hezkuntza ikasi du eta euskara ikasten ari da ikastolako taldean. “Oso giro ona dugu, kafea eta pastak sarritan ekartzen
ditugu eta urtebetetzeak ere taldean ospatzen ditugu”, dio. Maria Eugenia Perezek bi ume ditu ikastolan, 10 eta 6 urtekoak. “Laudiokoa naiz, AEK-n ibili nintzen, utzi egin nuen eta orain heldu diot berriro umeak ditudalako”, esan digu. Rosana Astola ere umeagatik hasi zen ikasten. Nuria Romanek bizkiak ditu eskola publikoan B ereduan. “Barakaldokoa naiz, zerbait ikasi nuen eskolan eta gustatu egiten zait. Etxean kasu gehiago
euskaraz, baina errepasatze aldera dator taldera. Blanca Narbona oiondarra da. Euskaltegian ibili zen ikasten, umea izan zuenean utzi zuen eta eskolan hasi zenean hasi zen berriro euskara ikasten. Lehen taldeko irakaslea Esther Albisu da. Gasteiztarra da eta IKA-errioxa euskaltegian egiten du lan. Euskaltegiak bi egoitza ditu, Oionen bata eta Biasterin bestea. “Lehen urtean
egiten didaten euskaraz zerbait esaten badiet”, dio. Pilar Saenzek bi ume ditu ikastolan, 5 eta 8 urtekoak. “Ez dut umeengandik egiten, lehendik ari nintzen ikasten. Lagunak dauzkat hitz egiten dutenak”, dio. Ana Royo zarauztarra da eta poliki moldatzen da
MADRES QUE DAN EJEMPLO La mayoría de ellas trabajan. Algunas comenzaron a estudiar euskara con anterioridad, pero tuvieron que dejar de hacerlo cuando llegó el primer hijo. Ahora que éstos van a la ikastola, vuelven a intentarlo de nuevo. Practican en casa. Son ellos, los hijos, a veces quienes ayudan a hacer los deberes a la madre. Las hay también más lanzadas, como Mari Paz Gutiérrez, que tiene una tienda y se atreve con los clientes que hablan euskara, que también en Oion son cada más.
LES MÈRES DONNENT L’EXEMPLE
ikasten hasi zirenak hasita daude soltatzen, baina badaude hitz egiten ausartzen ez direnak ere. Gure lana talde bakoitzera egokitzen jakitea da eta saiatzen gara umeekin hitz egiteko esaldiak erakusten”, esan digu Estherrek. Inmaculada Calleja da bigarren taldeko irakasleak. Kripangoa da. “Astean bi ordu eta erdi bakarrik dira. Oso poliki, baina bagoaz aurrera. Taldean giro atsegina lortzen saiatzen gara”, adierazi du.•
La majorité travaille. Certaines avaient déjà commencé à apprendre l’euskara mais durent abandonner à la naissance du premier enfant. Maintenant que ces derniers vont à l’ikastola, les mères se remettent à apprendre le baque et le pratiquent à la maison. Ce sont désormais les enfants qui aident leurs mères à faire leurs devoirs. Certaines essaient même de parler hors du cadre familial, comme Mari Paz Gutiérrez avec les clients bascophones qui entrent dans sa boutique. Même à Oion elles sont de plus en plus nombreuses.
Aspaldidanik Oiongo San Bizente Ikastola zebilen euskara gurasoen artean hurbildu nahian. Hori horrela, ikastolako Euskaraz Bizi taldetik eta IKAtik sortu zen ideia: gurasoei euskara irakasteko ikastaroak antolatzea ikastolan bertan, ordutegi egoki batean, behin seme-alabak ikastolan utzitakoan. Esperientzia oso baikorra izaten ari da. Aipaturiko bi taldeek hainbat proiektu bultzatu dituzte elkarrekin, eta orain kontatuko duguna adibide bat gehiago da. kastolako gurasoak dira gehienak. Tartean badaude umeak eskola publikoan dituztenak ere. Hogei inguru dira, eta astean bitan elkartzen dira San Bizente Ikastolan IKAErrioxa euskaltegiko irakasle birekin, beren umeak gelan dauden bitartean. Mintza praktika etxean egiten dute gehienek, umeekin. “Bilboko euskaltegi batean hasi nintzen ikasten eta utzi egin nuen eta umea ikastolan hasi orduko hasi nintzen berriro taldera etortzen. Bost urte bakarrik
I
16
Ikastola190 · apirila 2011
ditu umeak eta ez zaio gustatzen nik berari euskaraz egitea. Euskara ikastolarekin identifikatzen du nonbait eta oso gustura etortzen ez denez, normala da nahi ez izatea. Espero dut denborarekin jarrera aldatuko duela. Taldeko giroa asko gustatzen zait. Gelaz kanpoko ekintzetan lan egiten dut ikastolan eta euskara pixka bat jakitea beharrekoa dut”, hasi da kontatzen Ana Fernandez. Oionen ez da izaten kalean euskara erabiltzeko aukera handirik, baina hala
ere ama hauek saiatzen dira. “Ni Mari Paz Gutierrez naiz. Zaharrenak 10 urte ditu eta 2 urterekin hasi zen ikastolan. Nik ere euskara pixka bat ikasi behar nuela erabaki nuen. Oso lotsa gutxikoa naiz, denda bat daukat herrian eta euskara dakitenekin euskaraz egiten dut ondo edo gaizki. Hanka sartzen dudanean zuzendu egiten didate eta aurrera. Asko gustatzen zait ikasitakoa erabiltzea. Euskara dakiten bezeroak? Gero eta gehiago daude. Umeekin ere
saiatzen naiz, baina haserretzen naizenean gaztelera ateratzen zait. Oraintsu, esate baterako, astebeteko kanpaina egin dute ikastolan euskaraz bakarrik hitz eginez eta niri ere egokitu zait arau hori betetzea”, dio. Mari Pazek gozogintzan ere badaki eta tarteka tartak ekartzen ditu. “Oso meharrak daude emakume hauetako batzuk eta komeni zaie pixka bat jatea”, erantsi du. Belen Arribasek hiru ume ditu, zaharrena 8 urtekoa, eta horrek zuzendu
“Etxean umeekin katalanez hitz egiten dut eta senarrak gazteleraz. Orain hasi naiz euskaraz zerbait eta umeei ere ilusioa egiten die ni ikasten ikusteak”. “Barakaldokoa naiz, zerbait ikasi nuen eskolan eta gustatu egiten zait. Etxean kasu gehiago egiten didaten euskaraz zerbait esaten badiet”.
Ikastola190
17
HOGEI BAT GURASO DIRA, IA-IA DENAK AMAK, ETA ASTEAN BITAN ELKARTZEN DIRA OIONGO SAN BIZENTE IKASTOLAN IKA-ERRIOXA EUSKALTEGIKO IRAKASLE BIREKIN, BEREN UMEAK GELAN DAUDEN BITARTEAN. GEHIENEK MINTZA-PRAKTIKA ETXEAN EGITEN DUTE, UMEEKIN.
araba:
OIONGO GURASOAK EUSKARA IKASTEN Bi talde ari dira ikastolan astean bi egunez euskaltegiko irakasleekin
egiten omen dio. “Ez dit laguntzeko eskatzen, baina gustatzen zait zer egiten ari den jakitea”, dio. Rita Martinezek 10 urteko umea du eta hari lagundu nahi diolako hasi da ikasten. “Egia esan, nik berari baino gehiago laguntzen dit berak etxeko lanak egiten”, dio. Mari Mar Mendoza Logroñokoa da eta 5 urteko neskatoa dauka, aurten hasi da taldera etortzen. Badaude taldean kasu bitxiak ere. “Nuria Llach naiz, katalana. Lluis Llach ondoko herrixka batekoa da. Etxean umeekin katalanez hitz egiten dut eta senarrak gazteleraz. Orain hasi naiz euskaraz zerbait eta umeei ere ilusioa egiten die ni ikasten ikusteak”, dio. Maria Iturrategik eskola publikoan jangela lan egiten du, Haur Hezkuntza ikasi du eta euskara ikasten ari da ikastolako taldean. “Oso giro ona dugu, kafea eta pastak sarritan ekartzen
ditugu eta urtebetetzeak ere taldean ospatzen ditugu”, dio. Maria Eugenia Perezek bi ume ditu ikastolan, 10 eta 6 urtekoak. “Laudiokoa naiz, AEK-n ibili nintzen, utzi egin nuen eta orain heldu diot berriro umeak ditudalako”, esan digu. Rosana Astola ere umeagatik hasi zen ikasten. Nuria Romanek bizkiak ditu eskola publikoan B ereduan. “Barakaldokoa naiz, zerbait ikasi nuen eskolan eta gustatu egiten zait. Etxean kasu gehiago
euskaraz, baina errepasatze aldera dator taldera. Blanca Narbona oiondarra da. Euskaltegian ibili zen ikasten, umea izan zuenean utzi zuen eta eskolan hasi zenean hasi zen berriro euskara ikasten. Lehen taldeko irakaslea Esther Albisu da. Gasteiztarra da eta IKA-errioxa euskaltegian egiten du lan. Euskaltegiak bi egoitza ditu, Oionen bata eta Biasterin bestea. “Lehen urtean
egiten didaten euskaraz zerbait esaten badiet”, dio. Pilar Saenzek bi ume ditu ikastolan, 5 eta 8 urtekoak. “Ez dut umeengandik egiten, lehendik ari nintzen ikasten. Lagunak dauzkat hitz egiten dutenak”, dio. Ana Royo zarauztarra da eta poliki moldatzen da
MADRES QUE DAN EJEMPLO La mayoría de ellas trabajan. Algunas comenzaron a estudiar euskara con anterioridad, pero tuvieron que dejar de hacerlo cuando llegó el primer hijo. Ahora que éstos van a la ikastola, vuelven a intentarlo de nuevo. Practican en casa. Son ellos, los hijos, a veces quienes ayudan a hacer los deberes a la madre. Las hay también más lanzadas, como Mari Paz Gutiérrez, que tiene una tienda y se atreve con los clientes que hablan euskara, que también en Oion son cada más.
LES MÈRES DONNENT L’EXEMPLE
ikasten hasi zirenak hasita daude soltatzen, baina badaude hitz egiten ausartzen ez direnak ere. Gure lana talde bakoitzera egokitzen jakitea da eta saiatzen gara umeekin hitz egiteko esaldiak erakusten”, esan digu Estherrek. Inmaculada Calleja da bigarren taldeko irakasleak. Kripangoa da. “Astean bi ordu eta erdi bakarrik dira. Oso poliki, baina bagoaz aurrera. Taldean giro atsegina lortzen saiatzen gara”, adierazi du.•
La majorité travaille. Certaines avaient déjà commencé à apprendre l’euskara mais durent abandonner à la naissance du premier enfant. Maintenant que ces derniers vont à l’ikastola, les mères se remettent à apprendre le baque et le pratiquent à la maison. Ce sont désormais les enfants qui aident leurs mères à faire leurs devoirs. Certaines essaient même de parler hors du cadre familial, comme Mari Paz Gutiérrez avec les clients bascophones qui entrent dans sa boutique. Même à Oion elles sont de plus en plus nombreuses.
Aspaldidanik Oiongo San Bizente Ikastola zebilen euskara gurasoen artean hurbildu nahian. Hori horrela, ikastolako Euskaraz Bizi taldetik eta IKAtik sortu zen ideia: gurasoei euskara irakasteko ikastaroak antolatzea ikastolan bertan, ordutegi egoki batean, behin seme-alabak ikastolan utzitakoan. Esperientzia oso baikorra izaten ari da. Aipaturiko bi taldeek hainbat proiektu bultzatu dituzte elkarrekin, eta orain kontatuko duguna adibide bat gehiago da. kastolako gurasoak dira gehienak. Tartean badaude umeak eskola publikoan dituztenak ere. Hogei inguru dira, eta astean bitan elkartzen dira San Bizente Ikastolan IKAErrioxa euskaltegiko irakasle birekin, beren umeak gelan dauden bitartean. Mintza praktika etxean egiten dute gehienek, umeekin. “Bilboko euskaltegi batean hasi nintzen ikasten eta utzi egin nuen eta umea ikastolan hasi orduko hasi nintzen berriro taldera etortzen. Bost urte bakarrik
I
16
Ikastola190 · apirila 2011
ditu umeak eta ez zaio gustatzen nik berari euskaraz egitea. Euskara ikastolarekin identifikatzen du nonbait eta oso gustura etortzen ez denez, normala da nahi ez izatea. Espero dut denborarekin jarrera aldatuko duela. Taldeko giroa asko gustatzen zait. Gelaz kanpoko ekintzetan lan egiten dut ikastolan eta euskara pixka bat jakitea beharrekoa dut”, hasi da kontatzen Ana Fernandez. Oionen ez da izaten kalean euskara erabiltzeko aukera handirik, baina hala
ere ama hauek saiatzen dira. “Ni Mari Paz Gutierrez naiz. Zaharrenak 10 urte ditu eta 2 urterekin hasi zen ikastolan. Nik ere euskara pixka bat ikasi behar nuela erabaki nuen. Oso lotsa gutxikoa naiz, denda bat daukat herrian eta euskara dakitenekin euskaraz egiten dut ondo edo gaizki. Hanka sartzen dudanean zuzendu egiten didate eta aurrera. Asko gustatzen zait ikasitakoa erabiltzea. Euskara dakiten bezeroak? Gero eta gehiago daude. Umeekin ere
saiatzen naiz, baina haserretzen naizenean gaztelera ateratzen zait. Oraintsu, esate baterako, astebeteko kanpaina egin dute ikastolan euskaraz bakarrik hitz eginez eta niri ere egokitu zait arau hori betetzea”, dio. Mari Pazek gozogintzan ere badaki eta tarteka tartak ekartzen ditu. “Oso meharrak daude emakume hauetako batzuk eta komeni zaie pixka bat jatea”, erantsi du. Belen Arribasek hiru ume ditu, zaharrena 8 urtekoa, eta horrek zuzendu
“Etxean umeekin katalanez hitz egiten dut eta senarrak gazteleraz. Orain hasi naiz euskaraz zerbait eta umeei ere ilusioa egiten die ni ikasten ikusteak”. “Barakaldokoa naiz, zerbait ikasi nuen eskolan eta gustatu egiten zait. Etxean kasu gehiago egiten didaten euskaraz zerbait esaten badiet”.
Ikastola190
17
bizkaia:
“Proiektuaren helburua musika ikasleengana hurbiltzea da, musikarekin jolas eginez asko ikas daitekeela frogatzea.
Batean hotsaren ezaugarriak landu ziren, bigarrenean tinbrea, hirugarrenean orkestra sinfonikoa osatzen duten instrumentu familiak, musika-idazkera laugarrenean eta orkestra sinfonikoak interpretatu ohi duen musika aztertzen da bosgarrenean. Agertzen diren tailer didaktikoak, esate baterako, Leirek eta biok prestatu genituen”, gogoratu zuen Nagorek. Otsailean hasi ziren lanean eta ekainean egin zen grabaketa. “Grabaketaren aurretik Haydn-i buruzko kontzertua eman zuen Euskadiko Orkestrak Donostiako bere egoitzan eta aktore batzuek
“SINFOKIDS”, Abusu ikastolako 23 ikasle telebistako izar
gun oso bat eman zuten grabaketa egiten. Irudi horiek, Euskadiko Orkestrak lan honetarako propio eman zuen kontzertua eta ETBko marrazkilarien lana baliatuz egin dute “Sinfokids” ikusentzunezkoa. Abusuko ikasleei ederrena zer izan den galdetzen zaienean, egun horretan bederatzi kamera eta horrenbeste teknikari eurei begira
E
18
Ikastola190 · apirila 2011
sumatzea izan zela erantzuten dute. “Proiektuaren helburua musika ikasleengana hurbiltzea da, musikarekin jolas eginez asko ikas daitekeela frogatzea. Haydn da pertsonaia nagusia eta haren inguruan Mozart eta Beethoven agertzen dira, baina jolas horien bidez musika instrumentuak ere erakusten dira, orkestra bat
zer den, musika genero ezberdinen ezaugarriak…”, hasi zitzaigun kontatzen Nagore Iturbe, Abusu ikastolako Musika irakaslea. Orain 7 urte Abusun lanean hasi aurretik Nagorek 15 urte zeramatzan bere herrian, Gernikan, musika eskolan lanean. Goi mailako lizentziatura du akordeoian, erdi mailako titulua pianoan, lizentziatua
da halaber Pedagogia Musikalean eta irakasle titulua ere atera zuen lanean hasi ondoren. “Gernikako musika eskolan nire ikasle izandako Leire Gutierrez etorri zen ikastolara nirekin irakasle praktikak egitera eta hark esan zigun EHUn proiektu hau prestatzen ari zirela eta ikastetxe bat nahi zutela. Uste dut bost bat
ikastetxetara jo zutela eta gu animatu ginen. Niri proiektua oso polita iruditu zitzaidan eta lortu den emaitza ere ederra dela uste dut”, jarraitu zuen Nagorek. EHUko Aintzane Camara, Orkestra Sinfonikoko Mikel Cañada, Leire eta Nagore hasi ziren gidoia prestatzen. “Bost zatitan banatu genuen saila.
musikagileari buruzko antzerki txiki bat egin zuten. Egun hori ere oso ederra iruditu zitzaien”, jarraitu zuen. Lana DVD batean bildu eta lau hizkuntzatan editatu da, EAEko ikastetxetan ez ezik kanpoan ere banatu nahi dutelako. “Oraindik ez da banatu, DVD horrekin gela barruan nola lan egin daitekeen agertuko duen liburuxka prestatzen ari garelako. Ikasleek Musikako orduetatik kanpo ez dute askoz ere lan gehiago egin, baina irakasleok sekulako lana egin behar izan dugu”, esan zuen. Otsailaren 19an ETB1ean atal guztiak eman zituzten, eta otsailaren azken larunbatean hasita, ETB3an hamar-hamabost minutuko atalak emango dituzte bost larunbatetan zehar.•
NAGORE ITURBE, ABUSU IKASTOLAKO MUSIKA IRAKASLEA DA, ETA LEIRE GUTIERREZ, GERNIKAKO MUSIKA ESKOLAN BERE IKASLE ETA ABUSUN PRAKTIKAK EGIN ZITUEN GAZTEA DA. BIEN ARTEAN, NAGORE ETA LEIREN ARTEAN, SINFOKIDS PROIEKTUA AURRERA ATERA DUTE.
“‘Sinfokids’ Lehen Hezkuntzari loturik dago eta bigarren proiektu hau DBHra begira burutuko litzateke”.
Hurrengoa, Stranviskyren obra bat untzari loturik dago eta bigarren proiektu hau DBHra begira burutuko litzateke. ‘Musikari bat etxean hartu’ deitu diote proiektua ri. Orkestrako lau musikarik beren buru a aurkeztu dute ikastetxeetara joate ko. Stravinskyren ‘Udaberriaren saga ratzea’ oinarritzat hartu eta horre n gainean inprobisazioak eta moldaketak egin nahi dira. Baina proiektu honekin orain hasi gara lanean. Gelan ditugun musika tresnak, ahotsa eta gorputza erabiliko dira. Gure ikastolara tuba jotzaile ingeles bat etorriko da hiru aldiz eta maiatzaren 28an BBK-k Gran Vian duen aretoan kontzertua ema ngo dugu”, esan zuen Nagorek. • Proie ktuan bi ikastolak eta ikastetxe publ ikok hartuko dute parte, Abusurekin bate an Kirikiño sartu baita egitasmoa n. “Bi proiektuak oso ezberdinak dira. Biga rren honen helburua obra handi bat orkestrako tresnak ez diren eta ikast etxeetan erabiltzen ditugun tresn ekin (xilofonoak, metalofonoak, txirulak, perkusio txikiko musika-tresnak, …) jo daitekeela frogatzea da. Lau mus ikari ‘adoptatu’ horiek joko dute melodia eta guk lagundu egingo diegu”, esan zuen.•
DE LAS AULAS DE LA IKASTOLA A ETB Los 23 alumnos que el pasado curso estaban en 5to de Primaria de la ikastola Abusu han sido protagonistas de una experiencia en la que ha participado la UPV, la Orquesta Sinfónica de Euskadi, el departamento de educación del Gobierno Vasco, así como EITB. El resultado de la experiencia ha sido “Sinfokids”, un producto audio-visual de carácter didáctico que promueve la iniciación a la música entre los
“Sinfokids2”k izan duen oihartzu nak eraginda beharbada, Bilboko Orkestra Sinfonikotik deia jaso zuen Nagore Iturbek ea beste proiektu batean lan egiteko prest zegoen galdetzeko. • “‘Sinfokids’ Lehen Hezk
DE LA SALLE DE CLASSE À ETB alumnos de Primaria. “Sinfokids” se está emitiendo ya en el tercer canal de ETB y se distribuirá en format DVD a todos los centros educativos de la Comunidad Autónoma Vasca. Nagore Iturbe, la profesora de Música de la ikastola Abusu, que ha llevado buena parte del peso del proyecto, ha recibido una propuesta de la Orquesta Sinfónica de Bilbo, para la preparación de un concierto con alumnos de la ESO.
Les 23 élèves qui étaient l’année dernière en 5ème année à l’ikastola Abusu ont participé à une expérience qui a réuni l’UPB, l’Orchestre Symphonique d’Euskadi, le ministère de l’Education du Gouvernement Basque et EITB. “Sinfokids” a été le résultat de cette expérience. Ce produit audiovisuel à caractère didactique promeut l’initiation à la
musique aux élèves du Primaire. “Sinfokids” a été émis sur la troisième chaîne d’ETB et un DVD sera bientôt édité. Nagore Iturbe, professeur de musique à l’ikastola Abusu et qui a beaucoup travaillé sur le projet, a reçu une proposition de préparation d’un concert avec des élèves du Secondaire de l’Orchestre Symphonique de Bilbo.
Ikastola190
19
bizkaia:
“Proiektuaren helburua musika ikasleengana hurbiltzea da, musikarekin jolas eginez asko ikas daitekeela frogatzea.
Batean hotsaren ezaugarriak landu ziren, bigarrenean tinbrea, hirugarrenean orkestra sinfonikoa osatzen duten instrumentu familiak, musika-idazkera laugarrenean eta orkestra sinfonikoak interpretatu ohi duen musika aztertzen da bosgarrenean. Agertzen diren tailer didaktikoak, esate baterako, Leirek eta biok prestatu genituen”, gogoratu zuen Nagorek. Otsailean hasi ziren lanean eta ekainean egin zen grabaketa. “Grabaketaren aurretik Haydn-i buruzko kontzertua eman zuen Euskadiko Orkestrak Donostiako bere egoitzan eta aktore batzuek
“SINFOKIDS”, Abusu ikastolako 23 ikasle telebistako izar
gun oso bat eman zuten grabaketa egiten. Irudi horiek, Euskadiko Orkestrak lan honetarako propio eman zuen kontzertua eta ETBko marrazkilarien lana baliatuz egin dute “Sinfokids” ikusentzunezkoa. Abusuko ikasleei ederrena zer izan den galdetzen zaienean, egun horretan bederatzi kamera eta horrenbeste teknikari eurei begira
E
18
Ikastola190 · apirila 2011
sumatzea izan zela erantzuten dute. “Proiektuaren helburua musika ikasleengana hurbiltzea da, musikarekin jolas eginez asko ikas daitekeela frogatzea. Haydn da pertsonaia nagusia eta haren inguruan Mozart eta Beethoven agertzen dira, baina jolas horien bidez musika instrumentuak ere erakusten dira, orkestra bat
zer den, musika genero ezberdinen ezaugarriak…”, hasi zitzaigun kontatzen Nagore Iturbe, Abusu ikastolako Musika irakaslea. Orain 7 urte Abusun lanean hasi aurretik Nagorek 15 urte zeramatzan bere herrian, Gernikan, musika eskolan lanean. Goi mailako lizentziatura du akordeoian, erdi mailako titulua pianoan, lizentziatua
da halaber Pedagogia Musikalean eta irakasle titulua ere atera zuen lanean hasi ondoren. “Gernikako musika eskolan nire ikasle izandako Leire Gutierrez etorri zen ikastolara nirekin irakasle praktikak egitera eta hark esan zigun EHUn proiektu hau prestatzen ari zirela eta ikastetxe bat nahi zutela. Uste dut bost bat
ikastetxetara jo zutela eta gu animatu ginen. Niri proiektua oso polita iruditu zitzaidan eta lortu den emaitza ere ederra dela uste dut”, jarraitu zuen Nagorek. EHUko Aintzane Camara, Orkestra Sinfonikoko Mikel Cañada, Leire eta Nagore hasi ziren gidoia prestatzen. “Bost zatitan banatu genuen saila.
musikagileari buruzko antzerki txiki bat egin zuten. Egun hori ere oso ederra iruditu zitzaien”, jarraitu zuen. Lana DVD batean bildu eta lau hizkuntzatan editatu da, EAEko ikastetxetan ez ezik kanpoan ere banatu nahi dutelako. “Oraindik ez da banatu, DVD horrekin gela barruan nola lan egin daitekeen agertuko duen liburuxka prestatzen ari garelako. Ikasleek Musikako orduetatik kanpo ez dute askoz ere lan gehiago egin, baina irakasleok sekulako lana egin behar izan dugu”, esan zuen. Otsailaren 19an ETB1ean atal guztiak eman zituzten, eta otsailaren azken larunbatean hasita, ETB3an hamar-hamabost minutuko atalak emango dituzte bost larunbatetan zehar.•
NAGORE ITURBE, ABUSU IKASTOLAKO MUSIKA IRAKASLEA DA, ETA LEIRE GUTIERREZ, GERNIKAKO MUSIKA ESKOLAN BERE IKASLE ETA ABUSUN PRAKTIKAK EGIN ZITUEN GAZTEA DA. BIEN ARTEAN, NAGORE ETA LEIREN ARTEAN, SINFOKIDS PROIEKTUA AURRERA ATERA DUTE.
“‘Sinfokids’ Lehen Hezkuntzari loturik dago eta bigarren proiektu hau DBHra begira burutuko litzateke”.
Hurrengoa, Stranviskyren obra bat untzari loturik dago eta bigarren proiektu hau DBHra begira burutuko litzateke. ‘Musikari bat etxean hartu’ deitu diote proiektua ri. Orkestrako lau musikarik beren buru a aurkeztu dute ikastetxeetara joate ko. Stravinskyren ‘Udaberriaren saga ratzea’ oinarritzat hartu eta horre n gainean inprobisazioak eta moldaketak egin nahi dira. Baina proiektu honekin orain hasi gara lanean. Gelan ditugun musika tresnak, ahotsa eta gorputza erabiliko dira. Gure ikastolara tuba jotzaile ingeles bat etorriko da hiru aldiz eta maiatzaren 28an BBK-k Gran Vian duen aretoan kontzertua ema ngo dugu”, esan zuen Nagorek. • Proie ktuan bi ikastolak eta ikastetxe publ ikok hartuko dute parte, Abusurekin bate an Kirikiño sartu baita egitasmoa n. “Bi proiektuak oso ezberdinak dira. Biga rren honen helburua obra handi bat orkestrako tresnak ez diren eta ikast etxeetan erabiltzen ditugun tresn ekin (xilofonoak, metalofonoak, txirulak, perkusio txikiko musika-tresnak, …) jo daitekeela frogatzea da. Lau mus ikari ‘adoptatu’ horiek joko dute melodia eta guk lagundu egingo diegu”, esan zuen.•
DE LAS AULAS DE LA IKASTOLA A ETB Los 23 alumnos que el pasado curso estaban en 5to de Primaria de la ikastola Abusu han sido protagonistas de una experiencia en la que ha participado la UPV, la Orquesta Sinfónica de Euskadi, el departamento de educación del Gobierno Vasco, así como EITB. El resultado de la experiencia ha sido “Sinfokids”, un producto audio-visual de carácter didáctico que promueve la iniciación a la música entre los
“Sinfokids2”k izan duen oihartzu nak eraginda beharbada, Bilboko Orkestra Sinfonikotik deia jaso zuen Nagore Iturbek ea beste proiektu batean lan egiteko prest zegoen galdetzeko. • “‘Sinfokids’ Lehen Hezk
DE LA SALLE DE CLASSE À ETB alumnos de Primaria. “Sinfokids” se está emitiendo ya en el tercer canal de ETB y se distribuirá en format DVD a todos los centros educativos de la Comunidad Autónoma Vasca. Nagore Iturbe, la profesora de Música de la ikastola Abusu, que ha llevado buena parte del peso del proyecto, ha recibido una propuesta de la Orquesta Sinfónica de Bilbo, para la preparación de un concierto con alumnos de la ESO.
Les 23 élèves qui étaient l’année dernière en 5ème année à l’ikastola Abusu ont participé à une expérience qui a réuni l’UPB, l’Orchestre Symphonique d’Euskadi, le ministère de l’Education du Gouvernement Basque et EITB. “Sinfokids” a été le résultat de cette expérience. Ce produit audiovisuel à caractère didactique promeut l’initiation à la
musique aux élèves du Primaire. “Sinfokids” a été émis sur la troisième chaîne d’ETB et un DVD sera bientôt édité. Nagore Iturbe, professeur de musique à l’ikastola Abusu et qui a beaucoup travaillé sur le projet, a reçu une proposition de préparation d’un concert avec des élèves du Secondaire de l’Orchestre Symphonique de Bilbo.
Ikastola190
19
URRETXU-ZUMARRAGAKO IKASTOLA Amets berriak gauzatzen ari dira eraikin zaharraren barruan Eraikin zahar batean daude, ikastolen historian hain esanguratsua den Urretxuko pasiotarren komentuan, eta bertako arduradunek egingo dituzten obrei buruz hitz egiten igarotzen dute egunaren zati bat, arkitektoak zirriborraturik dituen planoei begira. Orain jangela egin dute duela 46 urte ikastolako lehen gelak sortu zituzten leku berean eta, gauzak ondo bidean badoaz, aurki komentu osoa ikastolarena izango da, HH osoa sartzeko gela berriak egingo baitituzte. rain urte batzuk eraikin berri baten aukerarekin amets egiten hasi ziren. Herriaren beste mutur batean erosi zuten lur-sail bat, lehen pasiotarrak eta orain ikastolaren egoitza nagusia den komentuaren lur-sailaren truke ikastola berri bat eraiki ahal izateko. Udal aldaketak, ordea, zapuztu egin zien proiektua. Aukera hori ahaztu, eta eraikin zaharraren barruan hasi dira obra handiak egiten. “Abantaila handiak ditu herri barruan egoteak
O
20
Ikastola190 · apirila 2011
ere. Adin batetik aurrera, hirugarren mailatik aurrera esango nuke, ikasle gehienak oinez etor daitezke. Orain jangela eta erabilera anitzeko areto izango den espazio ikusgarri bat atera dugu beheko solairuan, garai batean antzokia izan zen lekuan, eta, gauzak ondo ateratzen bazaizkigu, erosi genuen lur-saila saldu eta orain fraideek okupatzen duten eraikinaren zatia berrituko dugu HH osoa bertan jartzeko, gauden lekuan
kabitu ezinik baikabiltza”, hasi zen Montse Alkorta zuzendaria. Urretxuko pasiotarren komentua leku historikoa da ikastolen ibilbidean, elkarte gisa egituratzeko lehen saioak hantxe egin baitziren frankismoa indarrean zegoela. Komentu horren zati nagusia ikastolarena da eta osoa eskuratzeko pausoak ematen ari dira. Urretxu-Zumarraga ikastola orain 46 urte sortu zen. Tarteka lau lerro ditu, 1.200 ikasle 0-18 urte
bitartekoak. Udalarena den eraikin batean dute lizeoa, herriaren erdi-erdian, eta han DBHko bigarren zikloa eta Batxilergoa dute. OPERAZIOA ALDERANTZIZ Lehen Pagoetan, ikastola dagoen lekuan, etxebizitzak egin behar zituzten, eta ordainetan promotoreek ikastola berria eraikiko zien hilerriaren ondoan. Orain etxebizitzak egin nahi dituzte hilerri ondoan ikastolak erosi zuen lur-
sailean (horretarako lurraren kalifikazioa aldatu ondoren), eta trukean ateratzen den dirua ikastola berritzeko erabiliko da. Batetik, geratzen diren fraide bakanek komentuaren zati hori udalari emango liokete, eta horrek eraikinaren zati hori ikastolari utziko dio. Bestetik, elizaren ondoan eraikin bat geratuko litzateke fraideen esku, oraindik hau nola izango den ondo definiturik ez badago ere.
EZKERRETIK ESKUMARA, HURRENEZ HURREN, IDOIA ETXEBERRIA, URRETXU-ZUMARRAGA IKASTOLAKO EKONOMI-ARDURADUNA, AGUSTIN ETXEZARRETA, MANTENUAREN ARDURADUNA ETA MONTSE ALKORTA ZUZENDARIA.
Ondorioz, lur-saila salduta aterako duten diruarekin eraikina berritu eta aldatuko lukete, eta eskuratutako zatian HH osoa jartzeko asmoa dute. Orain ikastolako sarrera nagusia dagoen solairuan zerbitzuen gelak jarriko lituzkete: gurasoen gela, ikus-entzunezkoak, bisita gelak, tutoriak, psikologoa eta ikastolako bulegoak, hain zuzen ere. “Prozesua luzatu egin da, ezin ginen zain egon eta jangelako obrak aurreratu ditugu. Lehen hiru txandatan jaten zuten ikasleek eta orain 260 ikasle batera sartzeko aukera izango dute. Horretaz gainera, gela batzuk berritu ditugu. 400.000 euroko aurrekontua du egiten ari garen obrak”, jarraitu zuen Montse, zuzendariak. Erabilera anitza eman nahi diote espazio horri, hala nola batzarrak eta ikuskizunak egiteko. “Ikastolaren ikuspegi osoa kontuan hartuta ari gara berrikuntzak egiten. Arkitektoarekin batera ikuspegi hori landuta dugu, eta badakigu eraikina osorik gurea izango denean zer aldaketa egingo ditugun, sarrerak nondik izango diren… Guztia dugu buruan bueltaka. Noiz gauzatuko den amets hori?
URRETXUKO PASIOTARREN KOMENTUA LEKU HISTORIKOA DA IKASTOLEN IBILBIDEAN, ELKARTE GISA EGITURATZEKO LEHEN SAIOAK HANTXE EGIN BAITZIREN FRANKISMOA INDARREAN ZEGOELA.
gipuzkoa:
Alderdi guztiak bat datoz proiektuarekin, eta egin egingo da. Hori bai, guk berehala izatea nahi genuke”, erantsi zuen Agustin Etxezarretak, mantenuaren arduradunak. Ikastolak bi herrietako ikasleak biltzen ditu, erdia baino gehiago Urretxukoak badira ere. Ingurua euskalduntzen lan handia egin du, eta bi herrietan diren bertso-eskola, dantza
CON LOS PLANOS EN LA MANO En la ikastola Urretxu-Zumarraga, los responsables terminan la jornada laboral mirando los planos en los que aparece configurada el futuro centro. La ikastola fue creada por un grupo de padres en locales cedidos por los padres pasionistas. Los dos primeros directores pertenecieron a esa orden. J. Iñaki Etxezarreta, ex director de la Confederación, fue el primer director laico, por decirlo de alguna manera, y
taldea eta beste hainbat ekimen eta elkarte ikastolatik sortuak dira. Ikastolen Elkartearen proiektu guzietan sartuta daude betidanik. Pasiotarren laguntzaz guraso talde batek sortu zuen ikastola, horren lekuko lehen bi zuzendariak fraideak izan zirela da lehen zuzendari laikoa, berriz, J. Iñaki Etxezarreta izan zen.•
PLANS EN MAIN fue entonces cuando la ikastola compró buena parte del convento. Ahora esperan la definitiva cesión del edificio a la ikastola, para iniciar una profunda renovación. Entretanto han renovado en la primera planta un espacio que servirá de comedor y espacio multiusos. Fue precisamente en ese lugar donde se crearon las primeras ‘gelas’ de la ikastola hace ya 46 años.
A l’ikastola Urretxu-Zumarraga, les responsables terminent la journée de travail par une observation des plans de la nouvelle configuration de l’ikastola. L’ikastola avait été créée par un groupe de parents dans des locaux cédés par des pères passionnistes. Les deux premiers directeurs appartenaient à cet ordre. J. Iñaki Etxezarreta, ancien directeur de la Confédération, fut le premier
directeur laïc, si l’on peut dire, et était là quand l’ikastola acquit une partie du couvent. L’ikastola attend maintenant la cession totale de l’édifice afin de pouvoir entamer des travaux. Le premier étage a dores et déjà été rénové, il abritera une cantine et une salle multi-usages. Ce fut précisément à cet endroit que les premières salles de classe virent le jour il y a 46 ans.
Ikastola190
21
URRETXU-ZUMARRAGAKO IKASTOLA Amets berriak gauzatzen ari dira eraikin zaharraren barruan Eraikin zahar batean daude, ikastolen historian hain esanguratsua den Urretxuko pasiotarren komentuan, eta bertako arduradunek egingo dituzten obrei buruz hitz egiten igarotzen dute egunaren zati bat, arkitektoak zirriborraturik dituen planoei begira. Orain jangela egin dute duela 46 urte ikastolako lehen gelak sortu zituzten leku berean eta, gauzak ondo bidean badoaz, aurki komentu osoa ikastolarena izango da, HH osoa sartzeko gela berriak egingo baitituzte. rain urte batzuk eraikin berri baten aukerarekin amets egiten hasi ziren. Herriaren beste mutur batean erosi zuten lur-sail bat, lehen pasiotarrak eta orain ikastolaren egoitza nagusia den komentuaren lur-sailaren truke ikastola berri bat eraiki ahal izateko. Udal aldaketak, ordea, zapuztu egin zien proiektua. Aukera hori ahaztu, eta eraikin zaharraren barruan hasi dira obra handiak egiten. “Abantaila handiak ditu herri barruan egoteak
O
20
Ikastola190 · apirila 2011
ere. Adin batetik aurrera, hirugarren mailatik aurrera esango nuke, ikasle gehienak oinez etor daitezke. Orain jangela eta erabilera anitzeko areto izango den espazio ikusgarri bat atera dugu beheko solairuan, garai batean antzokia izan zen lekuan, eta, gauzak ondo ateratzen bazaizkigu, erosi genuen lur-saila saldu eta orain fraideek okupatzen duten eraikinaren zatia berrituko dugu HH osoa bertan jartzeko, gauden lekuan
kabitu ezinik baikabiltza”, hasi zen Montse Alkorta zuzendaria. Urretxuko pasiotarren komentua leku historikoa da ikastolen ibilbidean, elkarte gisa egituratzeko lehen saioak hantxe egin baitziren frankismoa indarrean zegoela. Komentu horren zati nagusia ikastolarena da eta osoa eskuratzeko pausoak ematen ari dira. Urretxu-Zumarraga ikastola orain 46 urte sortu zen. Tarteka lau lerro ditu, 1.200 ikasle 0-18 urte
bitartekoak. Udalarena den eraikin batean dute lizeoa, herriaren erdi-erdian, eta han DBHko bigarren zikloa eta Batxilergoa dute. OPERAZIOA ALDERANTZIZ Lehen Pagoetan, ikastola dagoen lekuan, etxebizitzak egin behar zituzten, eta ordainetan promotoreek ikastola berria eraikiko zien hilerriaren ondoan. Orain etxebizitzak egin nahi dituzte hilerri ondoan ikastolak erosi zuen lur-
sailean (horretarako lurraren kalifikazioa aldatu ondoren), eta trukean ateratzen den dirua ikastola berritzeko erabiliko da. Batetik, geratzen diren fraide bakanek komentuaren zati hori udalari emango liokete, eta horrek eraikinaren zati hori ikastolari utziko dio. Bestetik, elizaren ondoan eraikin bat geratuko litzateke fraideen esku, oraindik hau nola izango den ondo definiturik ez badago ere.
EZKERRETIK ESKUMARA, HURRENEZ HURREN, IDOIA ETXEBERRIA, URRETXU-ZUMARRAGA IKASTOLAKO EKONOMI-ARDURADUNA, AGUSTIN ETXEZARRETA, MANTENUAREN ARDURADUNA ETA MONTSE ALKORTA ZUZENDARIA.
Ondorioz, lur-saila salduta aterako duten diruarekin eraikina berritu eta aldatuko lukete, eta eskuratutako zatian HH osoa jartzeko asmoa dute. Orain ikastolako sarrera nagusia dagoen solairuan zerbitzuen gelak jarriko lituzkete: gurasoen gela, ikus-entzunezkoak, bisita gelak, tutoriak, psikologoa eta ikastolako bulegoak, hain zuzen ere. “Prozesua luzatu egin da, ezin ginen zain egon eta jangelako obrak aurreratu ditugu. Lehen hiru txandatan jaten zuten ikasleek eta orain 260 ikasle batera sartzeko aukera izango dute. Horretaz gainera, gela batzuk berritu ditugu. 400.000 euroko aurrekontua du egiten ari garen obrak”, jarraitu zuen Montse, zuzendariak. Erabilera anitza eman nahi diote espazio horri, hala nola batzarrak eta ikuskizunak egiteko. “Ikastolaren ikuspegi osoa kontuan hartuta ari gara berrikuntzak egiten. Arkitektoarekin batera ikuspegi hori landuta dugu, eta badakigu eraikina osorik gurea izango denean zer aldaketa egingo ditugun, sarrerak nondik izango diren… Guztia dugu buruan bueltaka. Noiz gauzatuko den amets hori?
URRETXUKO PASIOTARREN KOMENTUA LEKU HISTORIKOA DA IKASTOLEN IBILBIDEAN, ELKARTE GISA EGITURATZEKO LEHEN SAIOAK HANTXE EGIN BAITZIREN FRANKISMOA INDARREAN ZEGOELA.
gipuzkoa:
Alderdi guztiak bat datoz proiektuarekin, eta egin egingo da. Hori bai, guk berehala izatea nahi genuke”, erantsi zuen Agustin Etxezarretak, mantenuaren arduradunak. Ikastolak bi herrietako ikasleak biltzen ditu, erdia baino gehiago Urretxukoak badira ere. Ingurua euskalduntzen lan handia egin du, eta bi herrietan diren bertso-eskola, dantza
CON LOS PLANOS EN LA MANO En la ikastola Urretxu-Zumarraga, los responsables terminan la jornada laboral mirando los planos en los que aparece configurada el futuro centro. La ikastola fue creada por un grupo de padres en locales cedidos por los padres pasionistas. Los dos primeros directores pertenecieron a esa orden. J. Iñaki Etxezarreta, ex director de la Confederación, fue el primer director laico, por decirlo de alguna manera, y
taldea eta beste hainbat ekimen eta elkarte ikastolatik sortuak dira. Ikastolen Elkartearen proiektu guzietan sartuta daude betidanik. Pasiotarren laguntzaz guraso talde batek sortu zuen ikastola, horren lekuko lehen bi zuzendariak fraideak izan zirela da lehen zuzendari laikoa, berriz, J. Iñaki Etxezarreta izan zen.•
PLANS EN MAIN fue entonces cuando la ikastola compró buena parte del convento. Ahora esperan la definitiva cesión del edificio a la ikastola, para iniciar una profunda renovación. Entretanto han renovado en la primera planta un espacio que servirá de comedor y espacio multiusos. Fue precisamente en ese lugar donde se crearon las primeras ‘gelas’ de la ikastola hace ya 46 años.
A l’ikastola Urretxu-Zumarraga, les responsables terminent la journée de travail par une observation des plans de la nouvelle configuration de l’ikastola. L’ikastola avait été créée par un groupe de parents dans des locaux cédés par des pères passionnistes. Les deux premiers directeurs appartenaient à cet ordre. J. Iñaki Etxezarreta, ancien directeur de la Confédération, fut le premier
directeur laïc, si l’on peut dire, et était là quand l’ikastola acquit une partie du couvent. L’ikastola attend maintenant la cession totale de l’édifice afin de pouvoir entamer des travaux. Le premier étage a dores et déjà été rénové, il abritera une cantine et une salle multi-usages. Ce fut précisément à cet endroit que les premières salles de classe virent le jour il y a 46 ans.
Ikastola190
21
nafarroa:
:
OINEZ ARTEA, IBILTARI 20 urte dira euskal artistak Nafarroako ikastolen alde artea egiten hasi zirela
izarrak zabaldu zuen bidea. Enrike Loinaz, Jesus Ros eta Roberto Montoya izan omen ziren lehen Artea Oinez hura antolatzen ibili zirenak eta artelan guztiak doan ematea lortu zuten. “Aurreko Nafarroa Oinez egin genuenean tabernan lanean aritu ginen eta 1990koan zahartzen hasita geundela ikusi zutelakoedo, inguruko enpresetan dirua biltzen jarri gintuzten eta oso gutxi biltzen genuenez, arte erakusketa bat eratzeko agindu ziguten. Josu Reparazek lagundu zigun eta ikastolan bertan zeuden margolan eta eskultura batzuk ere jarri genituen saltzen. Zortzi edo hamar lagun ibili ginen lanean eta 50en bat artelan bilduko genituen. Kultur etxean egin zen erakusketa eta Nafarroa
L
22
Ikastola190 · apirila 2011
Oinez egunean bertan ikastolako jangelan jarri zen erakusketa”, esan zigun Enrike Loinazek. Hurrengo urtean Iruñeko Paz Ziganda ikastolak erakusketa bat zabaldu zuen Gotorlekuan. Handik hiru urtera, 1994an, erakusketa apal bat egin zuten Beran Nafarroa Oinezen testuinguruan eta Tafallan egin zen laugarren edizioa 1997an. Hala ere, gaurko formatuarekin eta katalogoa kaleratuz, 2000. urtean antolatu zuten lehen aldiz San Fermin ikastolan. Ane Apezetxea irakaslea izen zen Nafarroa Oinezen koordinatzailea eta berak kontatu zizkigun xehetasunak. “Nafarroa Oinezen inguruan kultur ekitaldi handiak antolatzen hasita geunden eta artearen
arloan ere zerbait egin behar genuela sartu zitzaidan buruan eta bidenabar Udalari hordagoa botatzeko gogoa ere bagenuen eta irabazi egin genuen. Nire senarrak lagundu zidan noski, Xabier Elizalde artistak, erakusketa antolatzen eta beste hiru laguntzaile ere izan nituen, Manzanos zeritzan Udaleko teknikari bat eta Koldo San Sebastian eta Jose Mayor artistak. Muga bat edo baldintza bat jasan behar izan genuen: artista guztiak nafarrak izatea. CANk ordaindu zigun katalogoa eta erakusketa Gotorlekuan egitea lortu genuen. Gure edizioak eman zion Artea Oinezi gaur duen jitea eta ospea eta handik bi urtera artisten zerrenda Euskal Herri osora zabaltzea lortu zen”, esan zigun Anek.
EHUN ARTISTA INGURU Geroztik erakusketa ibiltari honek hiru ezaugarri nagusi izan ditu: parte hartzen duten artisten kopurua, zenbait ediziotan ehun egileren lanak biltzera iritsi baita; artista horien maila, punta-puntako izenak agertu baitira beti partaideen zerrendan1 eta, euskarari eta ikastolei laguntzeko erakutsi duten borondatea. “Nabarmentzekoa da artista batzuek hasieratik hartu dutela parte Artea Oinezen ediziorik huts egin gabe eta nabarmentzekoa da baita ere artista horietako batzuek doan ematen dituztela beren lanak edo balioaren zati bat uzten diotela erakusketa antolatzen duen ikastolari. Iruñeko Udalak, bestalde, duen aretorik ederrena uzten digu, Ziudadelako
Armen Aretoa. Orain hiru urte Gipuzkoako Kutxak erakusketa hau bere egitea erabaki zuen eta urtero udan Donostiako Kutxa Boulevard aretoetan jartzen du ikusgai, Kilometroen laguntzarekin. Ezaugarri horiek guztiek nortasun berezia ematen diote erakusketari”, kontatu zigun Marta Igoa, Nafarroa Oinezen koordinatzaileak. Zaila da Arte Oinezek zer-nolako etekinak uzten dituen esatea. “Urteen arabera izaten da eta azken urte hauek ez dira, hain zuzen ere, urterik onenak, baina orain bi urte Etxarriko Andra Mari ikastolak antolatu zuen Artea Oinezek emaitza onak uzi zituen. Artea Oinezek baditu bere bezeroak ere, ikastolen alde delako erosten dutenak alegia. Eta badira urtero erakusketara
ARTEA OINEZ-EK JOSE ULIBARRENA OMENDU ZUEN ZIUDADELAN EGINDAKO INAUGURAZIOAN. IÑAKI PERURENAK ESKAINI ZIZKION JOXERI, NAFARROAKO ARTISTA HANDIARI, HITZIK EDERRENAK.
Agorreta Beaumont, José Ignacio Esparza Murillo, Mikel Aizkorbe, Faustino Fontalba, Txaro Alonso, Carlos Galobart, Cristina Alonso, Florencio Garraza, Angel Amondarain, Jose Ramón Garrido, Luis Anda, Jose Ramón Gorriti, Juan Apezetxea, José Mari Ilundain Solano, Joaquín Arévalo, Belen Irazu, Pello Arnanz, Koldo Jauregi, Koldobika Ascunce Izuriaga, alfonso Larrea Gayarre, Vicente Azketa, Pello Lasa, José Ángel Badiola, Txomin Lazkano, Jesús Baroja Collet, Juan Luis Manzanos, Jokin Basterretxea, Nestor Marín, Ana Mari Belzunegi, Juan Moreno, Ángela Bilbao, Iñaki Morrás, Xabier Candaudap, Luis Mujica, Ana Maria Chillida, Pedro Muniategiandikoetxea, Manu Cormenzana López, Iruña Murillo, Javier Corral, José Miguel Muro, Ignacio De Prado, Andrés Muro, Javier Del Valle, Gentz Ochoa, Consuelo Elizaizin Osinaga, Jesús Okiñena, Mikel Elizalde Lizaur, Xabier
hurbiltzen diren artezaleak ere”, erantsi zuen Marta Igoak.2 BIGARREN ALDIZ TAFALLAN Martxoaren 18an zabaldu zen aurtengo Artea Oinez Iruñeko Ziudadelan eta ekitaldia baliatu zuen Nafarroako Ikastolen Elkarteak Nafarroa Oinezen lekukoa egin zuen Jesus Ulibarrenari omenaldi txiki bat egiteko.
“Erakusketa zabaltzeko nahiz katalogoari hitzaurrea egiteko Nafarroa Oinez antolatzen duen ikastolako zuzendaria, lehendakaria edo artearen munduko ordezkariren bat izendatu ohi dugu, baina aurten, Jesus Ulibarrenari omenaldia egiteko bere adiskide min bat gonbidatu dugu, Iñaki Perurena. Berak idatzi du hitzaurrea eta berak egin zituen erakusketa inaugurazioan
hitz batzuk. Ez dakit jabetzen garen gaur gure artean beste Nafarroako Mariskal bat bizi dugula, hutsik egiten ez duena, beti zintzo jarraitu zuena Euskaro izaten, hizkera, izakera eta heziketa mantenduz, nortasun naparra azaltzen, pirinear herriaren muina erakusten, neolito herriaz maitemindua, auzolana berpiztu nahiean, euskal hitz bakoitza ireki eta bere
esanahiaz jabetuz”, dio hitzaurreko testuan Ulibarrenaz. Apirilaren 17ra arte egongo da erakusketa Ziudadelan eta Donostiara egingo du jauzia udan, uztailaren 15etik abuztuaren 1a arte Kutxa Boulevard aretoetan egongo baita, eta irailean bukaeran iritsiko da Tafallara, urriaren 18ra arte bertan egiteko. “Erakusketa hauek ez ditugu zuzenean saltzeko
Ortega, Felix Osés, Pedro Pardo San Gil, Diana Pardo, Julio Pikabea, Juan Carlos Ramírez Escudero, Fito Recalde, Mari Jose Rementería Albistegi, Alberto Requena zaratiegui, Asun Resano, Joaquín Ruiz Cabestany, Ramón Sabaté, Teresa Salazar, Dora San Martín, Sagrario Santxotena, Xabier Sukilbide, Juan María Tamayo, Daniel Ugalde, Itxaso Ulibarrena, Jose Velaz, Maite Villarreal, Javier Zumeta, Jose Luis Zurriarain Cortázar, Ramón
erabiltzen. Guk artisten lanak gizarteratzeko bitarteko bezala planteatzen ditugu eta erakusketak bukatzean saltzen ditugu artelanak”, gogoratu zuen Igoak.•
Arte katalogoa Web gunean ikusgai dago eta Txikito 695 103 361 da arduraduna. oinez11artea@gmail.com
1. Ulibarrenaren artelan baten erreplikak daude, sail originala da eta 9 errepika ditu. 2. Erakusketa apirilaren 17ra arte egonen da Iruñeako Ziudadelan, eta hortik Donostiara eramango dute udan Kutxa Boulevard aretora, uztailaren 15etik abuztuaren 1a arte. Irailaren bukaeran, erakusketa iritsiko da Tafallara eta urriaren 18ra arte bertan ikusgai izango da.
ARTISTAS CON UNA FIDELIDAD PROBADA Del casi un centenar de artistas que cada año participan en el Artea Oinez, que organizan las ikastolas de Nafarroa, muchos son de una fidelidad asombrosa, puesto que vienen repitiendo su participación a lo largo de las trece o catorce ediciones que ha tenido el evento. Se inició en Lizarra en el 90, se repitió con formatos diferente en Paz Ziganda, Bera y Tafalla y adoptó
ARTISTES FIDÈLES su estructura actual en el 2000 con la edición que organizó la ikastola San Fermín. Artea Oinez vuelve este año a Tafalla, pero antes visita la Ciudadela de Iruñea, donde se inauguró el día 18, estará en Donostia durante la segunda quincena de julio y llegará a Tafalla en septiembre. La exposición reúne una vez más cerca de ochenta artistas.
Parmi la quasi centaine d’artistes participant chaque année à Artea Oinez organisé par NIE, beaucoup font preuve d’une fidélité étonnante en réitérant une participation sans faille depuis treize ou quatorze ans. Le premier Artea Oinez eut lieu en 90 puis les éditions se répétèrent sous différentes formes à Paz Ziganda, Bera et Tafalla avant
d’adopter la structure actuelle en 2000 avec l’édition organisée par l’ikastola San Fermín. Artea Oinez revient cette année à Tafalla (en septembre) mais visitera auparavant la Citadelle d’Iruñea, où l’exposition sera inaugurée le 18 puis sera à Donostia la deuxième quinzaine de juillet. L’exposition réunit cette année environ 80 artistes.
Ikastola190
23
nafarroa:
:
OINEZ ARTEA, IBILTARI 20 urte dira euskal artistak Nafarroako ikastolen alde artea egiten hasi zirela
izarrak zabaldu zuen bidea. Enrike Loinaz, Jesus Ros eta Roberto Montoya izan omen ziren lehen Artea Oinez hura antolatzen ibili zirenak eta artelan guztiak doan ematea lortu zuten. “Aurreko Nafarroa Oinez egin genuenean tabernan lanean aritu ginen eta 1990koan zahartzen hasita geundela ikusi zutelakoedo, inguruko enpresetan dirua biltzen jarri gintuzten eta oso gutxi biltzen genuenez, arte erakusketa bat eratzeko agindu ziguten. Josu Reparazek lagundu zigun eta ikastolan bertan zeuden margolan eta eskultura batzuk ere jarri genituen saltzen. Zortzi edo hamar lagun ibili ginen lanean eta 50en bat artelan bilduko genituen. Kultur etxean egin zen erakusketa eta Nafarroa
L
22
Ikastola190 · apirila 2011
Oinez egunean bertan ikastolako jangelan jarri zen erakusketa”, esan zigun Enrike Loinazek. Hurrengo urtean Iruñeko Paz Ziganda ikastolak erakusketa bat zabaldu zuen Gotorlekuan. Handik hiru urtera, 1994an, erakusketa apal bat egin zuten Beran Nafarroa Oinezen testuinguruan eta Tafallan egin zen laugarren edizioa 1997an. Hala ere, gaurko formatuarekin eta katalogoa kaleratuz, 2000. urtean antolatu zuten lehen aldiz San Fermin ikastolan. Ane Apezetxea irakaslea izen zen Nafarroa Oinezen koordinatzailea eta berak kontatu zizkigun xehetasunak. “Nafarroa Oinezen inguruan kultur ekitaldi handiak antolatzen hasita geunden eta artearen
arloan ere zerbait egin behar genuela sartu zitzaidan buruan eta bidenabar Udalari hordagoa botatzeko gogoa ere bagenuen eta irabazi egin genuen. Nire senarrak lagundu zidan noski, Xabier Elizalde artistak, erakusketa antolatzen eta beste hiru laguntzaile ere izan nituen, Manzanos zeritzan Udaleko teknikari bat eta Koldo San Sebastian eta Jose Mayor artistak. Muga bat edo baldintza bat jasan behar izan genuen: artista guztiak nafarrak izatea. CANk ordaindu zigun katalogoa eta erakusketa Gotorlekuan egitea lortu genuen. Gure edizioak eman zion Artea Oinezi gaur duen jitea eta ospea eta handik bi urtera artisten zerrenda Euskal Herri osora zabaltzea lortu zen”, esan zigun Anek.
EHUN ARTISTA INGURU Geroztik erakusketa ibiltari honek hiru ezaugarri nagusi izan ditu: parte hartzen duten artisten kopurua, zenbait ediziotan ehun egileren lanak biltzera iritsi baita; artista horien maila, punta-puntako izenak agertu baitira beti partaideen zerrendan1 eta, euskarari eta ikastolei laguntzeko erakutsi duten borondatea. “Nabarmentzekoa da artista batzuek hasieratik hartu dutela parte Artea Oinezen ediziorik huts egin gabe eta nabarmentzekoa da baita ere artista horietako batzuek doan ematen dituztela beren lanak edo balioaren zati bat uzten diotela erakusketa antolatzen duen ikastolari. Iruñeko Udalak, bestalde, duen aretorik ederrena uzten digu, Ziudadelako
Armen Aretoa. Orain hiru urte Gipuzkoako Kutxak erakusketa hau bere egitea erabaki zuen eta urtero udan Donostiako Kutxa Boulevard aretoetan jartzen du ikusgai, Kilometroen laguntzarekin. Ezaugarri horiek guztiek nortasun berezia ematen diote erakusketari”, kontatu zigun Marta Igoa, Nafarroa Oinezen koordinatzaileak. Zaila da Arte Oinezek zer-nolako etekinak uzten dituen esatea. “Urteen arabera izaten da eta azken urte hauek ez dira, hain zuzen ere, urterik onenak, baina orain bi urte Etxarriko Andra Mari ikastolak antolatu zuen Artea Oinezek emaitza onak uzi zituen. Artea Oinezek baditu bere bezeroak ere, ikastolen alde delako erosten dutenak alegia. Eta badira urtero erakusketara
ARTEA OINEZ-EK JOSE ULIBARRENA OMENDU ZUEN ZIUDADELAN EGINDAKO INAUGURAZIOAN. IÑAKI PERURENAK ESKAINI ZIZKION JOXERI, NAFARROAKO ARTISTA HANDIARI, HITZIK EDERRENAK.
Agorreta Beaumont, José Ignacio Esparza Murillo, Mikel Aizkorbe, Faustino Fontalba, Txaro Alonso, Carlos Galobart, Cristina Alonso, Florencio Garraza, Angel Amondarain, Jose Ramón Garrido, Luis Anda, Jose Ramón Gorriti, Juan Apezetxea, José Mari Ilundain Solano, Joaquín Arévalo, Belen Irazu, Pello Arnanz, Koldo Jauregi, Koldobika Ascunce Izuriaga, alfonso Larrea Gayarre, Vicente Azketa, Pello Lasa, José Ángel Badiola, Txomin Lazkano, Jesús Baroja Collet, Juan Luis Manzanos, Jokin Basterretxea, Nestor Marín, Ana Mari Belzunegi, Juan Moreno, Ángela Bilbao, Iñaki Morrás, Xabier Candaudap, Luis Mujica, Ana Maria Chillida, Pedro Muniategiandikoetxea, Manu Cormenzana López, Iruña Murillo, Javier Corral, José Miguel Muro, Ignacio De Prado, Andrés Muro, Javier Del Valle, Gentz Ochoa, Consuelo Elizaizin Osinaga, Jesús Okiñena, Mikel Elizalde Lizaur, Xabier
hurbiltzen diren artezaleak ere”, erantsi zuen Marta Igoak.2 BIGARREN ALDIZ TAFALLAN Martxoaren 18an zabaldu zen aurtengo Artea Oinez Iruñeko Ziudadelan eta ekitaldia baliatu zuen Nafarroako Ikastolen Elkarteak Nafarroa Oinezen lekukoa egin zuen Jesus Ulibarrenari omenaldi txiki bat egiteko.
“Erakusketa zabaltzeko nahiz katalogoari hitzaurrea egiteko Nafarroa Oinez antolatzen duen ikastolako zuzendaria, lehendakaria edo artearen munduko ordezkariren bat izendatu ohi dugu, baina aurten, Jesus Ulibarrenari omenaldia egiteko bere adiskide min bat gonbidatu dugu, Iñaki Perurena. Berak idatzi du hitzaurrea eta berak egin zituen erakusketa inaugurazioan
hitz batzuk. Ez dakit jabetzen garen gaur gure artean beste Nafarroako Mariskal bat bizi dugula, hutsik egiten ez duena, beti zintzo jarraitu zuena Euskaro izaten, hizkera, izakera eta heziketa mantenduz, nortasun naparra azaltzen, pirinear herriaren muina erakusten, neolito herriaz maitemindua, auzolana berpiztu nahiean, euskal hitz bakoitza ireki eta bere
esanahiaz jabetuz”, dio hitzaurreko testuan Ulibarrenaz. Apirilaren 17ra arte egongo da erakusketa Ziudadelan eta Donostiara egingo du jauzia udan, uztailaren 15etik abuztuaren 1a arte Kutxa Boulevard aretoetan egongo baita, eta irailean bukaeran iritsiko da Tafallara, urriaren 18ra arte bertan egiteko. “Erakusketa hauek ez ditugu zuzenean saltzeko
Ortega, Felix Osés, Pedro Pardo San Gil, Diana Pardo, Julio Pikabea, Juan Carlos Ramírez Escudero, Fito Recalde, Mari Jose Rementería Albistegi, Alberto Requena zaratiegui, Asun Resano, Joaquín Ruiz Cabestany, Ramón Sabaté, Teresa Salazar, Dora San Martín, Sagrario Santxotena, Xabier Sukilbide, Juan María Tamayo, Daniel Ugalde, Itxaso Ulibarrena, Jose Velaz, Maite Villarreal, Javier Zumeta, Jose Luis Zurriarain Cortázar, Ramón
erabiltzen. Guk artisten lanak gizarteratzeko bitarteko bezala planteatzen ditugu eta erakusketak bukatzean saltzen ditugu artelanak”, gogoratu zuen Igoak.•
Arte katalogoa Web gunean ikusgai dago eta Txikito 695 103 361 da arduraduna. oinez11artea@gmail.com
1. Ulibarrenaren artelan baten erreplikak daude, sail originala da eta 9 errepika ditu. 2. Erakusketa apirilaren 17ra arte egonen da Iruñeako Ziudadelan, eta hortik Donostiara eramango dute udan Kutxa Boulevard aretora, uztailaren 15etik abuztuaren 1a arte. Irailaren bukaeran, erakusketa iritsiko da Tafallara eta urriaren 18ra arte bertan ikusgai izango da.
ARTISTAS CON UNA FIDELIDAD PROBADA Del casi un centenar de artistas que cada año participan en el Artea Oinez, que organizan las ikastolas de Nafarroa, muchos son de una fidelidad asombrosa, puesto que vienen repitiendo su participación a lo largo de las trece o catorce ediciones que ha tenido el evento. Se inició en Lizarra en el 90, se repitió con formatos diferente en Paz Ziganda, Bera y Tafalla y adoptó
ARTISTES FIDÈLES su estructura actual en el 2000 con la edición que organizó la ikastola San Fermín. Artea Oinez vuelve este año a Tafalla, pero antes visita la Ciudadela de Iruñea, donde se inauguró el día 18, estará en Donostia durante la segunda quincena de julio y llegará a Tafalla en septiembre. La exposición reúne una vez más cerca de ochenta artistas.
Parmi la quasi centaine d’artistes participant chaque année à Artea Oinez organisé par NIE, beaucoup font preuve d’une fidélité étonnante en réitérant une participation sans faille depuis treize ou quatorze ans. Le premier Artea Oinez eut lieu en 90 puis les éditions se répétèrent sous différentes formes à Paz Ziganda, Bera et Tafalla avant
d’adopter la structure actuelle en 2000 avec l’édition organisée par l’ikastola San Fermín. Artea Oinez revient cette année à Tafalla (en septembre) mais visitera auparavant la Citadelle d’Iruñea, où l’exposition sera inaugurée le 18 puis sera à Donostia la deuxième quinzaine de juillet. L’exposition réunit cette année environ 80 artistes.
Ikastola190
23