2014ko maiatza Lege-gordailua BI-1163-05
IMMIGRAZIOAREN Behatokia
53 zbk.
Observatorio de INMIGRACIÓN
2013 BAROMETROA Atzerriko immigrazioaren inguruko pertzepzioak eta jarrerak Panoramika honen bitartez euskal gizarteak immigrazioaren inguruan dituen pertzepzio eta jarrerei buruzko 2013ko Barometroaren datuak aurkeztuko dizkizuegu. Laburbilduz, 2013ko Barometroko datuak 2012koak baino hobeak direla esan behar dugu; izan ere, Euskadin immigrazioaren inguruko jarrerei buruzko datu negatiboenak atera baitziren 2012an, 2004. urtean Ikuspegi azterketak egiten hasi zenetik. 2013ko Barometroko datuen arabera, atzerriko immigrazioaren fenomenoa normalizatzen ari da: lanarekin, ekonomiarekin eta etikarekin (ustelkeria politikoa) loturiko kezka larrien testuinguru honetan, EAEko herritarrek ez dute arazotzat hartzen, inolaz ere, immigrazioaren gaia. Datuen argitara, EAEko herritarrek atzerriko immigrazioaren aurrean jarrera anbibalentea dutela esan behar dugu: batzuen jarrera irekia eta tolerantea da, eta beste batzuena, aldiz, kontrakoagoa. Atzerriko immigrazioa eta etorkin horiek euskal gizartean integratzea euren egoera administratiboarekin loturik dago oraindik ere. Horretaz gain, immigrazioari buruzko zenbait estereotipori eutsi egin zaie; hala nola, gizarte-prestazioen gehiegizko erabilera egiten dutela, edo immigrazioaren ondorioz segurtasunik eza areagotu egiten dela.
1. Arazoaren pertzepzioa Zure ustez, gaur egun, zein dira Euskadin ditugun 3 arazo nagusiak? (Gehienez ere 3 erantzun: bat-bateko erantzuna) 15,0
Immigrazioa
7,2
Segurtasun eza
8,0
Osasun sistema
10,2
Pentsioak
10,3
Etxebizitza
13,0
7,2
12,9 15,4 10,7 11,6
7,2
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
20,4
Korrupzioa eta iruzurra
21,9
Politikariak
26,0
Arazo ekonomikoak
77,5
Langabezia 0
10
20
30
89,8
40
50
Lehen erantzuna • Immigrazioa ez da euskal gizartearen arazo garrantzitsuenetako bat: soilik herritarren % 1,2k aipatu du bere kabuz, espontaneoki, Euskadiko arazo nagusia dela. Guztira, % 7,2k aipatu du. • 2012ko datuekin alderatuta, immigrazioaren arazoaren pertzepzioa nabarmen murriztu da, % 11,6tik % 7,2ra. Krisialdi ekonomiko sakonaren egoera honetan, herritarren ustez Euskadin egun dauden arazo nagusiak langabezia, arazo ekonomikoak, klase politikoa, ustelkeria eta
60
70
80
90
100
Aipatu diren guztiak
iruzurra dira. Hori horrela izanik, atzerritarrak arazotzat hartzen dituztenen maila 2008. urtekoaren parekoa da. • Inkestari erantzun diotenek beren kabuz bota dituzten hiru erantzunak kontuan izanik, Euskadiko herritarren % 7,2k aipatu du immigrazioa arazoa dela, honako hauen atzetik: langabezia (% 89,8), arazo ekonomikoak (% 26) eta klase politikoa (% 21,9), ustelkeria eta iruzurra (% 20,4), etxebizitza (% 13), pentsioak (% 10,3), osasun-sistema (% 10,2) eta herritarren segurtasunik eza (% 8).
2
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
Txartel honetan ageri diren arazoetatik zein dira, zure iritziz, Euskadiko 3 arazo garrantzitsuenak?* Immigrazioa
11,7
Delinkuentzia
12,5
20,2
12,0 10,3 13,5
Hazkunde ekonomikoa
17,4
Aberatsen eta pobreen arteko desberdintasunak
18,0
Osasun-sistema
14,9 17,5 11,7
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
24,2
Pentsioak
27,3
15,8
Bizitzaren kostua
40,6
10,8
Langabezia
78,4
49,1 0
10
20
30
40
Lehen erantzuna
50
60
70
80
90
Aipatu diren guztiak
*2010. urtetik aurrera eman dugun gaien zerrenda ez da aurreko urteetakoa. Europako datuekin konparatzeko EUROSTATek eskaintzen duen gaien zerrenda erabiltzea erabaki dugu.
• Immigrazioa arazotzat hartzen duten galdetzerakoan, berriz, % 11,7k adierazi du baietz. • % 3,3k aipatu du arazo nagusia dela, erantzun bera beren kabuz bota dutenek baino ia hiru aldiz gehiagok.
• Hala ere, gizarte- eta ekonomia-arazoak dira, oraingo honetan ere, euskal gizartearen kezka-iturri nagusi; horren barruan, langabezia (% 78,4) eta bizitzaren kostua (% 40,6) daude buruan, eta pentsioak (% 27,3), gero.
Gaia aldatuko dugu. Pertsonalki zein hiru arazok ukitzen zaituzte gehien? (Gehienez ere 3 erantzun: bat-bateko erantzuna)
3,3
Euskadiko arazoa
4,2
11,7
4,9
6,4
8,2
5,6
6,2
5,3
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Euskadiko arazoa. Bat-batekoa
1,2
7,2
Arazo pertsonala 0,8
0,0
5,3
2,0
4,0
6,0
8,0
Lehen erantzuna • % 0,8k jo du immigrazioa arazo pertsonaletan lehena. Aipamen guztiak kontuan hartuta, EAEko herritarren soilik % 5,3k jo du immigrazioa arazo pertsonaltzat. Ehuneko hori 2012koa baino txikiagoa da: % 6,2tik % 5,3ra jaitsi da.
10,0
12,0
14,0
Aipamenak guztira • Langabezia eta arazo ekonomikoak dira inkestari erantzun diotenek gehien aipatu dituzten arazo pertsonalak: hurrenez hurren % 52,8 eta % 27,2.
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
3
Konparazioa aurreko barometroekin: zeintzuk dira Euskadiko hiru arazorik garrantzitsuenak? (Gehienez hiru erantzun: erantzun espontaneoa) Immigrazioa 7,2
Pentsioak 10,3
Politikariak 21,9
ETA 2,3
Arazo ekonomikoak 26,0
Langabezia 89,8
0
10
20
2013
30
2012
40
50
2011
• 2007tik aurrera arazo pertsonal nagusiek denboran izan duten bilakaera aztertuta, argi eta garbi ikusten da langabezia dela euskal gizartearen arazo pertsonal nagusia (% 89,8), gaur egun; arazo ekonomikoak datoz gero (% 26), eta klase politikoa (% 21,9) hirugarren.
60
2010
70
80
2009
2008
90
100 2007
• Arazotzat hartzen diren faktoreen artean, immigrazioa bosgarren tokian dago (% 7,2), eta 2012ko barometroko datuekin alderatzen badugu, 4,4 puntu egin du behera. • Immigrazioa arazo pertsonaltzat jotzen dutenen kopurua iazkoa baino txikiagoa da: % 6,2tik % 5,3ra jaitsi da.
2. Etorkin-kopuruaren pertzepzioa Euskadin bizi diren 100 pertsonetatik zenbat dira, zure ustez, atzerriko etorkinak? 20
17,9
17,2
16,8
17,3
16,9
16,5
15,9
15 10 5
4,6
5,4
6,1
6,6
6,4
6,9
6,8
0 2007
2008
2009
2010
2011
100 pertsonetatik zenbat dira atzerriko etorkinak • Bertako biztanleek uste dute biztanleen % 16,5 atzerritarra dela. Etorkinen ehunekoaren gaineko ikuspegi hori ez dator bat 2013ko urtarrilaren 1eko erroldatze-datu errealekin; izan ere, datu horien arabera, % 6,8 da atzerritarra. • Hortaz, bertako biztanleen iritziz, EAEn dagoen atzerritarbolumena benetan daudenen bikoitza baino gehiago da. • 2007. urteaz geroztik, bertako herritarrek EAEn dagoela uste izan duten atzerritar kopurua, batez beste, % 16tik
2012
2013
Erroldatuak
% 18ra bitartekoa izan da beti. Aitzitik, erroldatutako atzerritarren ehunekoak gora egin du urtero. Hortaz, ez datoz bat bertakoen ikuspegia —EAEn dagoen atzerritarbolumena egonkorra izan dela uste dute— eta erroldako datuek erakutsi duten hazkunde objektiboa. Dena den, aipatu behar da azken bi urteotan eta krisialdi ekonomikoaren nahiz komunikabideen ondorioz, atzerritar-bolumenaren pertzepzioa behera egiten hasi da EAEko gizartean, baina benetako datuaren eta bertakoek uste dutenaren arteko aldeari eutsi egiten zaio.
4
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
3. Elkarbizitza Non bizi aukeratu beharko bazenu, 3 toki hauetatik non biziko zinateke? 2013
24,0
2012
25,3
2011
67,6 61,9
23
2010
8
68
4
22
2008
68
15
2007
5
68
8
20 0
8,4
62,5
20
2009
5,4
72
10
20
30
40
50
8 60
70
80
90
100
Euskal biztanleriaren artean gehiengoa osatzen dugun arraza edo talde etnikotik kanpoko inor ez dagoen tokia Euskal biztanleriaren artean gehiengoa osatzen dugun talde etniko berekoak ez diren pertsona batzuk dauden tokia Euskal biztanleriaren artean gehiengoa osatzen dugun talde etniko berekoak ez diren pertsona asko dauden tokia • EAEko herritar gehienek nahiago dute biztanle gehienak beren arraza edo talde etniko berekoak dituen auzoan bizi. Lehentasun horrek, baina, behera egin du azken urteotan: 2007an, % 72k zuen nahiago halako auzoan bizitzea, eta iaz % 61,9k. Hala ere, azken urte honetan gora egin du berriro.
bizitzeko. Hori pentsatzen dutenen kopuruak behera egin du apur bat 2012. urtetiki: biztanleen %25,3 ziren 2012an eta gaur egun % 24. • Eta, azkenik, soilik % 5,4k du nahiago arraza edo talde etniko desberdinetako pertsona asko dauden lekuan bizi. 2007tik hona ehuneko horretan gorabeherak izan dira eta jaitsi ere egin da pixka bat urte hartatik (2,6 puntu).
• Lautik batek nahiago du biztanle guztiak EAEko herritar gehienen arraza edo talde etniko berekoak diren lekua,
Zure ustez, EAEn, bertako eta atzerriko biztanleen arteko harremanek hobera egin dute azken urtean, okerrera egin dute, ala berdin daude? 13,0
2012-2013 2011-2012
56,1
8,7
2010-2011
13,7
2009-2010
13,0
2008-2009
14,2
55,9
%0
31,8 57,5
57,0
Hobera egin du
%40
26,0
4,0
19,3
• Oro har, Euskadiko gizartearen iritziz (% 56,1), bertako herritarren eta atzerritarren arteko harremana ez da aldatu azken urtebetean; nolanahi ere, jende gehiagok (% 27k) uste du harremanak okerrera egin duela hobera egin duela baino, % 13k uste baitu hobera egin duela.
14,6 %60
Berdin jarraitzen du
3,6 5,2
66,5 %20
%80
Okerrera egin du
4,0
23,6
62,6
11,7
2007-2008
27,0
3,9 7,2 %100
Ed/Ee
• Atzerritarrekin duten harremanak hobera egin duela uste dutenen kopurua ia bost puntu handitu da 2012ko barometroko datuekin alderatuta (2012an % 8,7 eta 2013an % 13), eta ia bost puntu behera egin du atzerritarrekiko harremanak okerrera egin duela uste duten biztanleen kopuruak (2012an % 31,78 eta 2013an % 27). Harreman hori ez dela aldatu adierazi dutenen kopuruak 0,4 puntu egin du gora.
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
5
4. Kultur-aniztasunaren kudeaketa Esan iezadazu hauetako adierazpen bakoitzarekin zein neurritan zauden ados edo kontra Beste talde etnikoetako etorkin atzerritarrek Euskadiko bizitza kulturala aberasten dute
53,1
Immigranteen erlijiojarduerek arriskuan jartzen dute gure bizimodua
22,2
23,3
0
10
57,0
20
30
40
50
Ados
60
70
80
90
Kontra
Lehen batean, Euskadiko gizarteak jarrera positiboa du kultura-aniztasunari dagokionez: • Euskadin beste talde etniko batzuk egoteak kulturaaberastasuna ekarri duela dio: % 53,1 ados dago eta % 22,4 ez dago ados (2012an % 48 zegoen ados eta % 24 ez zegoen ados). • Inkestari erantzun diotenen % 57k uste du etorkinen erlijio-ohiturek ez dutela arriskuan jartzen gure bizimodua,
eta % 23,3k baietz. 2011. urtean, % 51k uste zuen etorkinen erlijio-ohiturek ez zutela arriskuan jartzen gure bizimodua, eta % 28,8k baietz. • 2012. urtearekin alderatuta, kultura-aniztasunari dagokionez aldeko jarrera dutenen kopuruak gora egin du, eta jarrera negatiboek, aldiz, behera.
Euskal gizartearentzat hobe da guzti-guztiok, immigranteek eta bertakoek, harreraherrialdeko hizkuntzak hitz egitea (*) 100 80,0 80
72,0
60
51,0
40 20
28,0
48,9
25,1
48,7 39,3 29,6
74,0
48,3 36,4
25,6
13,0
10,4
8,7
0 2004
2007
2008
2009 Ados Acuerdo
2010
2011
2012
2013
Kontra Desacuerdo
(*) 2004, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011ko barometroetan: Euskal gizartearentzat hobe da den-denek, etorkinek eta bertakoek, hizkuntza bera hitz egitea
• Bertako biztanle gehienen iritziz (% 74), euskal gizartearentzat hobe da guztiek, etorkinek zein bertakoek, harrera-herrialdeko hizkuntzak hitz egitea; % 8,7 ordea, ez da iritzi berekoa.
• Zenbateko horiek 2012ko eta 2004ko barometrokoen antzekoak dira, eta 2011ko barometroan hizkuntzen erabilerari lotuta euskal gizartean ikusitako nolabaiteko polarizaziotik urrundu gaituzte; izan ere, 2011ko barometroko datuen arabera, biztanleen % 48,3 hizkuntza bera hitz egitearen alde zegoen, eta % 36,4 ez zetorren horrekin bat.
6
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
Euskal gizartearentzat hobe da bertan bizi garen guztiok ohitura eta usadio berberak izatea 100 80 54,6
60 43,842,5
47,0 34,0
40
39,339,4
40,4 31,8
39,2 31,6
52,9
44,7 39,4 25,3
22,4 20 0 2004
2007
2008
2009
2010
Acuerdo Ados
2011
2012
2013
Desacuerdo Kontra
• Inkesta erantzun duten bertako biztanle gehienen (% 52,9) iritziz, euskal gizartearentzat hobe da den-denek ohitura eta tradizio berak izatea.
• Ohitura eta tradizio berak partekatzearekin ados ez daudenei buruzko datuak bost puntu egin du gora; 2012an % 22,4k zuen iritzi hori eta % 25,3k gaur egun.
• Kultura-portaerak partekatzearekin ados daudenen kopuruari dagokionez, 14 puntuko jauzia gertatu da 2013an, 2010eko barometroko datuekin alderatuta.
Euskadin bizikidetza hobetzeko zenbait aukera emango dizkizut. Esan iezadazu horietako bakoitzarekin zein neurritan zauden ados edo kontra:
Bizikidetza hobetzeko, guztiok egin behar dugu ahalegin bat, bai pertsona atzerritarrek, bai hemengoek ere
72,4
Erabat onartuak izateko, etorkinek gure legediarekin bat ez datozen beren kulturaren edo erlijioaren alderdiei uko egin behar diete
67,5
Euskadin bizikidetza hobetzeko, hemengoek ahalegindu beharko lukete etorkinen ohiturak eta usadioak ezagutzen eta horietara egokitzen
25,5
0
10
• Inkesta erantzun duten 10 lagunetatik 7ren iritziz (% 67,5), etorkinek beren kulturaren eta erlijioaren zenbait alderdi baztertu egin beharko lituzkete, erabat onartuak izateko; hain zuzen ere, gure legediarekin bat ez datozen alderdiak.
17,1
59,9
20
30
Erabat ados / Ados • Herritarren % 72,4k uste du guztiek egin behar dutela ahalegina, bai atzerritarrek, bai bertakoek.
10,3
40
50
60
70
80
90
Erabat kontra / Kontra
• Datu horiek 2012ko barometrokoekin alderatuz gero, ahalegina guztiek egin behar dutela uste dutenen ehunekoak gora egin du; 2012an % 66,2 zen iritzi horretakoa eta 2013an % 72,4. Euskal gizarteak etorkinen ohitura eta tradizio batzuk ezagutzeko eta haietara egokitzeko ahalegina egin behar duela uste duten bertakoen ehunekoari eutsi egin zaio (% 25,5). Eta etorkinek, erabat onartuak izateko, gure legediarekin bat ez datozen beren kultura- edo erlijio-alderdiak baztertu beharko lituzketela uste duten bertakoen ehunekoak zertxobait behera egin du: 2012an % 69,4 zen eta gaur egun % 67,5.
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
7
Ondo edo gaizki iruditzen zaizu atzerriko pertsonek… Haien dendak irekitzea
60,4
Jatetxeak irekitzea
56,0
Haien artean beraien hizkuntza erabiltzea
48,3
Berariazko elikadura-dendak izatea
47,5 28,6
Jatorrizko herrialdean bezala janztea
36,9
30,7
Plaza eta espazio publikoak hartzea
36,2
30
40
15,4 32,8 31,6 23,0
• EAEko biztanle gehienei ondo iruditzen zaie atzerritarrek saltokiak jartzea (% 60,4) edo jatetxeak irekitzea (% 56).
38,7
50
Ondo
• Aitzitik, hain exotikoak ez diren gaietan, kultura-portaera jakin batzuen muinera gehiago hurbiltzen garen heinean, bertako jende gutxiagori iruditzen zaizkio egokiak kultu-
13,3
25,6
20
• Inkesta erantzun duten biztanleen ia erdiek ontzat jo dute, halaber, etorkinek beren establezimenduak izatea (% 47,5) edo beraien artean beren hizkuntzan hitz egitea (% 48,3).
8,9
36,3
32,6 10
34,6 36,0
37,0
0
12,9
38,0
Haien erlijioetako tenpluak eraikitzea
Haien ikastetxe pribatuak izatea
26,6
60
70
Berdin
80
90
100
Gaizki
ra-portaera jakin batzuk, hala nola, beren irakaskuntzazentroak izatea (% 32,6), plazak eta eremu publikoak okupatzea (% 36,2), beren jantziekin ibiltzea (% 36,9) edo beren erlijioetarako tenpluak eraikitzea (% 37). • Oro har, datu horiek 2012ko barometrokoekin alderatuta, gora egin du kultura-portaera horiek egokiak iruditzen zaizkien bertakoen kopuruak, honako salbuespen hauekin: beren jatetxeak zabaltzea eta beren elikagai-dendak izatea; bi kasu horietan kopuruari eutsi egin zaio.
5. Euskaran eta euskal nortasunean eragina Esan iezadazu zenbateraino zauden ados edo ez esaldi horietan adierazten denareki: Euskal abertzaletasunaren xedeak geldiaraziko ditu
14,6
Euskal nortasuna galtzen lagunduko du
14,4
Euskara nagusi den eremuetan euskaraz gutxiago hitz egingo da
64,1
61,2
27,9 0
• Gutxi gorabehera, EAEko 10 biztanletatik zazpik (% 68,2) ez du uste etorkinen etorrera lagungarri izango denik euskal nortasuna galtzeko, eta % 64k ez du uste immigrazioaren fenomenoak euskal abertzaletasunaren xedeak geldiaraziko dituenik. • EAEko gizartearen gehiengoak (% 58,9) ez du uste immigrazioak euskararen aurrerapena geldiaraziko duenik. Halaber, gehiengoak (% 61,2) ez du uste migrazioak euskararen erabilera murriztuko duenik ere, gaur egun euskara nagusi den EAEko eremuetan.
Kontra
68,2
23,0
Euskararen garapena geldiaraziko du
Ados
20
58,9 40
60
80
100
• Datu horiek 2012ko barometrokoekin alderatzen baditugu, orain, jende gehiagok uste du immigrazioaren ondorioz euskara nagusi den tokietan euskararen erabilera murriztuko dela (% 19,2tik % 23ra igo da); eta, euskararen aurrerapenari dagokionez, gorakada txiki bat gertatu da kasu horretan ere 2012tik hona (+ 4 puntu). • Euskal abertzaletasunaren xedeak geldiarazteari buruzko datuak 2011ko barometrokoekin alderatuz gero, nabarmen handitu da immigrazioak eraginik ez duela uste dutenen ehunekoa: 2011. urtean % 55,4 ziren eta gaur egun % 64,1. Eta euskal nortasuna galtzeari dagokionez, ados ez daudenen ehunekoak ere gora egin du: 2011n % 63,45 izatetik 2013an % 68,2 izatera.
8
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
6. Eragina ekonomian Esan iezadazu zenbateraino zauden ados edo ez esaldi horietan adierazten denarekin: 47,0
Jendea bizitzera eta lan egitera etortzen denez, oro har, soldaten zenbatekoak behera egiten du
38,0 42,4
Etorkinei esker, ekonomiak hobera egiten du, bertakoek nahi ez dituzten lanpostuak betetzen dituztelako
36,6 43,9
Etorkinak behar ditugu gure ekonomiaren sektore batzuetan lan egiteko
35,4 0
10
20
30
40
50
Ados
60
70
Kontra
• Bertako herritarrek uste dute immigrazioak ekonomian eragin kaltegarria duela, onuragarria baino gehiago; baina nolabaiteko anbibalentziaz adierazi dute hori, eta ez dute egin iritzi bataren edo bestearen alde argi eta garbi.
• Une honetan, EAEko gizartearen ustez (% 43,9) ez dugu etorkinik behar gure ekonomiaren zenbait sektoretan lan egiteko. Dena den, % 35,4ren ustez etorkinak beharrezkoak dira zenbait sektoretan lan egiteko.
• EAEko herritarren ia erdiak (% 47) ez du uste bizitzera eta lan egitera datozen etorkinen eraginez soldatak jaitsi egingo direnik. EAEko 10 herritarretik 4k baino gehiagok uste du etorkinei esker ekonomiak hobeto funtzionatzen duela, bertakoek nahi ez dituzten lanpostuak betetzen dituztelako.
• 2012. urtearekin alderatuta, jende gutxiagok uste du etorkinak behar ditugula gure ekonomiaren zenbait sektoretan lan egiteko: 2012an % 36,7 ziren eta 2013an % 35,4. Baina, etorkinei esker, bertakoek nahi ez dituzten lanpostuak betetzen dituztelako, ekonomiak hobeto funtzionatzen duela uste dutenen ehunekoak, batez ere, behera egin du.
7. Eragin sozialak Esan iezadazu zenbateraino zauden ados edo ez esaldi horietan adierazten denarekin: Etorkinek zerga gutxiago ordaintzen dute gero jasotzen dutena baino
46,9
Atzerriko etorkinen presentziak segurtasun falta eta delinkuentzia eragiten ditu
49,1
20,6
Europako populazioaren zahartzeak eragindako arazoak konpon ditzakete Europara datozen etorkinek
50,2
20,0
Pertsona etorkinek onura handiegia lortzen dute gizartebabesaren sistematik
19,8
64,9
0 Erabat ados / Ados
10
20
30
16,1
28,2
21,3
16,0
40
50
Ez ados ez kontra
60
70
80
14,6
90 100
Erabat kontra / Kontra
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
• Euskadiko herritarren % 64,9k uste du etorkinek etekin gehiegi ateratzen dutela gizarte-babeserako sistematik. Ehuneko hori 2012koa (% 58,9) baino ia sei puntu handiagoa da. • Era berean, Inkestari erantzun diotenen % 46,9k uste du etorkinek zerga gutxiago ordaintzen dituztela gero jasotzen dutenarekin alderatuta; % 16,1ek, berriz, kontrakoa pentsatzen du. Pertzepzio horrek gora egin du apur bat
9
2012ko barometrotik: 2012an % 44,4 eta gaur egun % 46,9. • EAEko gizartearen % 49,1ek uste du atzerritarrak egoteak segurtasunik eza eta delinkuentzia eragiten dituela. Aldiz, % 28,2 ez dator bat ideia horrekin eta % 20,6 ez dago ez ados ez kontra. • % 50,2k uste du immigrazioa populazioaren zahartzeak eragindako arazoen konponbidea izan daitekeela.
Etorkin gehiago etortzeak zuri eta zure familiakoei honako kalte hauek eragitea kezkatzen zaitu:
58,0
Gizarte-laguntza izatea Ospitaleetan gehiago itxarotea
38,0
49,6
48,2
47,8
Lana aurkitzea
50,8
37,5
Etxebizitza izatea Kalitate gutxiagoko irakaskuntza jasotzea
60,7
26,6 0
10
69,4 20
30
40
50
Bai • EAEko herritarren kezka nagusia da gizarte-laguntzak eta osasun-asistentzia jasotzeko aukeretan immigrazioak izan dezakeen eragin negatiboa. Iritzia positiboagoa da etxebizitzari eta irakaskuntzaren kalitateari dagokienez; inkesta erantzun duten herritar gehienek uste dute immigrazioak ez duela eragin negatiborik arlo horietan. • Inkesta erantzun dutenen erdiak baino gehiagok (% 58) uste du zenbat eta etorkin gehiago etorri, orduan eta zailago izango dutela gizarte-laguntzak eskuratzea. Kezka hori nabarmen areagotu da azken bi urteotan, 2008an % 41,6 baitzen iritzi horretakoa eta iaz % 57,6. • Inkesta erantzun dutenen erdiak (% 49,6) uste du gehiago itxaron behar dutela ospitaleetan. Herritarren kezka
60
70
80
90
100
Ez
horren behera egin du zertxobait 2012ko barometroarekin alderatuta. • Etxebizitza bilatzeko garaian, % 61,7ren iritziz immigrazioak ez du eraginik eta % 37,5ek baietz uste du. Iazko datuekin alderatuz gero, etorkinen etorrerak etxebizitza eskuratzeko garaian eragiten diela sentitzen dutenen ehunekoak behera egin du: 2012an % 43,5 ziren eta gaur egun % 37,5. • Amaitzeko, inkesta erantzun duten herritar gehienen (% 69,4) arabera, irakaskuntzaren kalitateak ez du okerrera egingo atzerritarrak etortzearen ondorioz. 2012ko barometroa kontuan izanik, item horrek ere hobera egin du, 2012ko % 65,6tik 2013ko % 69,4ra.
10
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
8. Zerbitzu eta eskubideak Bertakoek dituzten zenbait eskubide aipatuko ditugu. Zure ustez, Euskadin bizi diren etorkinek ere egoera beretan izan behar lituzkete eskubide horiek? Osasun zerbitzua
58,9
38,5
Hezkuntza
58,8
38,1
Zerbitzu juridikoa Gizarte-laguntza
19,3
Babes ofizialeko etxebizitza
17,7
Senideak ekartzea
17,4
Bozkatzea
8,3 3,1
57,0
31,6
11,3 2,0
67,5
19,2
61,4
15,8
66,6
13,5 %0
%20 Denek
%40
%60
Legez daudenek
• Atzerritar guztiek eskubide horiek izan beharko lituzketela pentsatzen dutenen kopuruari eutsi egin zaio edo handitu egin da, iazko datuekin alderatuta. Osasun-asistentziari eta gizarte-laguntzei dagokienez, gorakada txiki bat izan da iaztik. Aldiz, asistentzia juridikoak 5 puntu egin
3,5
19,1
60,0
%80
Inork ez
1,7
4,1 %100
Ed/Ee
du gora. Aurreko urteekin alderatuta, euskal gizartearen ustez eskubideak baliatzeko aukera erregularizazioarekin loturik egon behar du, osasun-asistentziaren eta hezkuntzaren kasuetan izan ezik; bi eskubide horiek unibertsalak izan beharko lukete.
Zure ustez, Euskadin bizi diren etorkinek doan izan beharko lituzkete zerbitzu hauek: Gaztelaniako eskolak
37,1
49,7
12,4 0,7
Euskarako eskolak
35,0
49,7
14,1
Lanbide-heziketako ikastaroak
35,4
50,2
13,1 1,2
Jatorrizko hizkuntzako eskolak
23,3 %0
%10
38,4 %20
%30
Denek
%40
32,7 %50
Legez daudenek
• Euskara- eta gaztelania-eskolei buruz, inkesta erantzun duten bertako herritarren erdiak adierazi du bere ustez, EAEn egoera erregularizatuan dauden atzerritar guztiek izan beharko luketela euskara-eskolak eta gaztelaniaeskolak hartzeko aukera, baita lanbide-heziketako ikastaroak ere. • Hamarretik hiruk baino gehiagok, berriz, uste du etorkin guztiek izan beharko luketela horretarako eskubidea: % 35ek euskara-eskolak, % 37,1ek gaztelania-eskolak eta % 35,4k lanbide-heziketako ikastaroak. Ama-hizkun-
%60
%70
Inork ez
%80
1,2
5,6 %90
%100
Ed/Ee
tzako eskolak doan izateko eskubideari dagokionez sortzen dira aldeak: hamarretik lauk dio egoera erregularizatuan daudenek izan beharko luketela eskubide hori (% 38,4) eta % 32,7ren ustez ez lukete horretarako eskubiderik izan behar. • 2013an jende gehiagok uste du eskubide hori guztiek izan beharko luketela gaztelania-eskolen kasuan (+% 6,5), euskara-eskolen kasuan (+% 5,8), lanbideheziketako ikastaroen kasuan (+% 11) eta ama-hizkuntzako eskolen kasuan (+% 5,1).
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
11
Zure ustez, zer jarrera izan behar lukete erakundeek Diru-sarrerak Bermatzeko Errentari dagokionez?
2,2
Pertsona immigranteek ez lukete inolaz ere jaso behar diru-sarrerak bermatzeko errentarik
14,7
18,6 Guztiek aukera izan behar lukete DSBE jasotzeko, baina, hemengo pertsona guztiek jaso ostean Egoera administratibo erregularrean dauden pertsona immigranteek soilik eskuratu behar lukete
11,1 29,2
Lehen aipatutako baldintzetan izan behar lukete aukera, hau da, urtebetez erroldatuta egon ostean Pertsona guztiek izan behar lukete aukera, baldin eta hala behar badute, erroldatze-denbora kontuan hartu gabe
24,2
Ed/Ee
• Herritarren % 24,5en iritziz, EAEn egoera administratibo erregularrean dauden etorkinek baino ez lukete izan behar DBE Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta jasotzeko aukera. • Gutxi gorabehera, EAEko hamar herritarretatik bik (% 18,6) uste du bertakoek zein etorkinek izan beharko luketela DBEa jasotzeko aukera, behar baldin badute, erroldatze-denbora kontuan hartu gabe. • % 29,2k uste du bertako jendeak lehentasuna izan beharko lukeela, eta eskubide hori atzerritarrei zabaldu
behar zaiela baina soilik bertako biztanle guztien premiak bete ostean. • Datu horiek eta 2012ko barometrokoak alderatuta, gehiago dira, orain, DBEak soilik bertakoentzat izan beharko lukeela uste dutenak: 2012an % 9 ziren eta 2013an % 14,7. Eta gutxixeago dira, orain, uste dutenak bertako biztanle guztien errenta-premiak bete ostean izan beharko luketela atzerritarrek errenta hori jasotzeko eskubidea. Behera egin du, halaber, DBEa jasotzeko eskubidea egoera administratibo erregularrean dauden etorkinek soilik izan beharko luketela uste dutenen kopuruak.
Esan iezadazu zenbateraino zauden ados edo ez esaldi horietan adierazten denarekin: %100 %80
6,4 17,2 10,5
%60 %40
4,8 24,0
2,7 18,1 14,3
13,6
65,9
57,6
64,9
2011
2012
2013
5,7
3,2
3,3 17,3
21,0
25,8
17,3
15,6
56,0
55,3
60,2
2011
2012
2013
19,2
%20 %0
Etorkinak gehiegi baliatzen dira Dirusarrerak Bermatzeko Errentaz eta laguntza guztiak bereganatzen dituzte Ados
Diru-sarrerak Bermatzeko Errentaren ondorioz, etorkinek ez dute lanik egin nahi edo ez dute lana bilatzen, bestela ere kobratzen baitute
Ez ados, ez kontra
• Bestalde, % 60,2ren ustez, etorkinek, DBEa jasotzen dutenez, ez dute lanik egin nahi edo ez dute lanik bilatzen; % 17,3k, baina, ez du hala denik pentsatzen. • Halaber, bertako herritarren % 64,9ren ustez, etorkinek gehiegi baliatzen dute DBEa eta, azkenean, eurenganatu egiten dute, baina herritarren % 18,1ek ez du uste gehiegi baliatzen dutenik.
Desados
Ed/Ee
• Nolanahi ere, zera aipatu behar dugu, aurten, etorkinek gizarte-laguntzak gehiegi baliatzen dituztela uste dutenen ehunekoak gora egin duela; gora egin du, halaber, etorkinek lan egin edo lana bilatu nahi ez dutela pentsatzen dutenen ehunekoak, oinarrizko errenta jasotzen dutelako.
12
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
9. Immigrazio politika Zure ustez, zer politika-mota litzateke egokiena immigranteen kasurako? 13,9
2013
8,2
2012
8,7
2011
11,1
76,4
2010
8,6
82,6
2009
10,4
2008
7,9
2007
67,1 61,2
16,7
6,4
4,6
8,7
6,1
6,4
6,2 2,6 3,9 2,5
83,2 81,0
9,4
4,4
8,0
3,1
3,7 4,4
82,6
Inolako lege-trabarik gabe sartzen uztea Lan-kontratua dutenei bakarrik sartzen uztea Legezko beste baldintzak betetzen dituztenei sartzen uztea: familia berriz biltzea, ikasleak, errefuxiatuak… Erabat debekatzea etorkin atzerritarrak sartzea Ed/Ee • Bertako herritarren % 8,2 etorkinak sartzeko legezko ezein oztoporik ez jartzearen alde dago. % 6,4 dira etorkinak sartzea nolanahi galaraztearen alde daudenak. • Bertako 10 herritarretatik 8 ingururen iritziz, etorkinei etortzeko aukera eman beharko litzaieke legezko betebehar batzuk betez gero: zehazki, % 67,1en ustez, soilik lan-kontratua dutenei utzi beharko litzaieke sartzen; eta, % 13,9ren iritziz, legezko beste baldintza batzuk betetzen dituztenei ere eman beharko litzaieke sartzeko aukera; hala nola, familia berriz elkartzeko helburua dutenei, ikasleei, errefuxiatuei eta abarri. Azken batean, beste
inkesta eta azterlan asko eta askotan ikusi denez, lankontratua berme nahiko dela jotzen dute biztanle gehienek oraindik ere, ziurtasuna eragiten duelako eta susmo txarrak uxatzen dituelako. • Bilakaera aztertuta, ikusi dugu herritarrek eutsi egin diotela etorkinei sartzen uzteko ideiari, baldin eta baldintzak betetzen badituzte. Hala ere, etorkinei sartzea erabat debekatuko lieketenak gutxixeago dira orain: 2012an % 8,7 ziren eta 2013an % 6,4.
Esan iezadazu zenbateraino zauden ados edo ez esaldi horietan adierazten denarekin:
Hona etorri den norbaitek delituren bat egiten badu, herrialdetik kanpora bidali beharko litzateke
64,6
Lanera etortzen diren atzerritarrak denboraldi batez langabezian geratuz gero, kanpora bidali beharko lirateke
21,2
0,0
23,6
20,0 Ados
17,3
52,4
40,0 Ez ados, ez kontra
• Euskal gizartearen (% 52,4) ustez, langabezian geratzea ez da nahikoa arrazoi lanean ari diren atzerritarrak kanporatzeko; 2011n % 54,1ek uste zuen hori. • EAEko gizartea zorrotzagoa da indarrean dagoen legedia ez betetzearekin: herritarren % 64,6k uste baitu delitu-
17,1
60,0
80,0 Kontra
100,0 Ed/Ee
ren bat egiten duten atzerritarrak kanporatu behar direla. 2012ko datuekin alderatuta, item horrek zertxobait gora egin du: % 63,1etik % 64,6ra. Ez dugu ahaztu behar item horrek 23,3 puntuko gorakada izan zuela 2012an.
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
13
Zure ustez, zer egin beharko luke Gobernuak erregularizatu gabeko immigranteekin? 2013
14,7
51,7
2012
17,2
2011
16,5
2010
41,1
11,2
61,0
2009
16,4
2008
16,6
55,8 9,7
%40
7,3 9,2
9,3
8,8
6,8
11,0
7,0
7,0
9,1
45,8 %20
16,6 21,3
58,6
14,0
%0
9,7
9,7
10,4
%60
8,9 17,5
%80
%100
Guztiak erregularizatu, "paperak" eman
Lana dutenak bakarrik erregularizatu
Bitartekoak eman guztiak beren herrialdera itzultzeko
Guztiak kanpora bidali
Ed/Ee • Oro har, EAEko gizarteak (% 51,7) lana eta langile atzerritarrak onartzea lotzen jarraitzen du; hori horrela izanik, lana duten atzerritarren egoera erregularizatzearen (bizileku-baimena ematearen) aldeko da. Lotura hori 2012koa (% 41,1) baino handiagoa da.
• Etorkin “irregular” guztiak kanporatu behar liratekeela uste dutenen ehunekoa % 16,6raino jaitsi da 2013an. 2012an gorakada handia izan zen eta % 21,3 izatera iritsi ziren.
Esan iezadazu, mesedez, 0tik 10era bitarteko puntuazioa duzula, zenbatekoa den munduko herrialde edo eskualde hauetako pertsonenganako sentitzen duzun sinpatia; kontuan izan, 0 sinpatia eza dela eta 10 sinpatia handia Mend. EB
6,0
Argentina
5,7
Saharaz heg.
5,4
AEB
5,4
Paraguai, Nikaragua
5,3
Ekuador
5,2
Bolivia
5,2
Kolonbia
5,1 5,0
Asia, Txina Errumania eta Ekiald. EB
3,9
Magreb
3,6 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Kulturaren, politikaren edo gizartearen arloetan gertukoen ditugun kolektiboak ditugu begikoen, eta alderantziz: • Begikotasun txikiena magrebtarrek (3,6), errumaniarrek eta EBko ekialdeko kolektiboek (3,9) izaten dute, hau da, kulturaren edo gizartearen ikuspegitik urrunekoen direnek eta/edo aurreiritzi handienak dituztenek.
• EAEko herritarrek EBko mendebaldetik eta Argentinatik etorritako etorkinei diete begikotasunik handiena.
14
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
10. Tolerantzia-indizea Tolerantzia-indizearen bilakaera 60
58,74
59 58 57
57,18 56,51
57,15
56,65
55,35
56 55 53,62
54 53 52 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Tolerantzia-indizea Ă?ndice de Tolerancia Atzerritik etorritako etorkinekiko tolerantzia-indizearen bitartez EAEko bertako herritarrek atzerriko etorkinen aurrean dituzten jarrera eta jokabideak neurtzen dira. Tolerantzia-indizean laburbiltzen dira EAEko herritarrek etorkinekiko dituzten iritziak, jokabideak, balioak, sinesmenak, estereotipoak eta abar. Indizea 0tik 100era bitarteko zifra bakarrean adierazten da, ikasketetako nota bailitzan, eta xede du zifra tarte horretan kokatzea, fenomeno horren aurrean zer nolako jarrera dugun ezagutzea eta datozen urteetan izango dugun bilakaera ikustea. 2013an, bertako herritarrek 55,35 puntu lortu dituzte tolerantzia-indizean; hartara, aurreko urteko emaitzen aldean, 2013ko Barometroan izan den joera berresten da. Tolerantzia-indizearen gorakada hori bat dator 2013ko Barometroko puntuazio gehienetan lortu diren emaitza hobeekin.
Talde nagusien tamainaren bilakaera 50 45
47,52 43,64
41,2
42,42
40,8
40 35
39,5
33,68
37,41
34,08
35,9 38,6
30 25 20
30,2
23,5 19,3
18,8
18,94
2008
2009
2010
33,9
20,6
15
Toleranteak Tolerantes
2011 Anbibalenteak Ambivalentes
2012
2013
Uzkurrak Reacios
EAEko gizartean hiru profil bereizten dira: atzerriko immigrazioaren aurrean toleranteak, anbibalenteak eta uzkurrak; profil horiei dagokienez, 2013an toleranteen taldeak behera egin du (% 35,9). Anbibalenteen taldeak ere behera egin du (% 33,9), eta uzkurren taldeak, aldiz, gora, 2012ko % 20,6tik 2013ko % 30,2ra. Dena den, uzkurren taldean gorakada eta tolerante nahiz anbibalenteen taldeetan beherakada izan den arren, atzerritarrekiko tolerantziari dagokionez hobekuntza garrantzitsua ere gertatu da egoera horrekin batera.
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
15
Immigrazioarekiko tolerantzia-indizearekin lotutako aldagaiak Tolerantzia-atalase txikiena duten pertsonen profila 45 urtekoak eta hortik gorakoak
Tolerantzia-atalase handiena duten pertsonen profila
Aldagaia
Esangura
Adina
0
18 eta 44 urte bitartekoak Goi- eta erdi-mailako unibertsitateikasketak
Lehen mailako ikasketak
Ikasketak
0
Bizkaia
Lurraldea
0,005
Erlijioa
0
Agnostikoak, ateoak eta erlijioa axola ez zaienak
Hizkuntza
0
Euskaldunak
Identitatesentimendua
0
Batez ere euskaldun sentitzen direnak eta espainiar bezain euskaldun sentitzen direnak
Ideologia
0
Ezkerrekoak eta zentro-ezkerrekoak
Abertzaletasuna
0
Muturreko euskal abertzaleak eta euskal abertzale moderatuak
Diru-sarrerak
0
Hilean 1.800 â‚Ź baino gehiago
Gaur egun duten egoera ekonomikoarekin Egoera ekonomikoa gustura ez daudenak
0
Gaur egun duten egoera ekonomikoarekin gustura daudenak
Langabeak, erretiroa hartutakoak eta etxeko lanetan aritzen direnak
Lanbidea
0
Ikasleak
Estatusa Baikortasuna
0 0
Estatus altua eta erdi-mailako altua Baikorrak
Etorkizuna
0
Aurreikuspen onak eta normalak dituztenak
Auzoa
0
Bertakoak gehiengo diren auzoetan bizi direnak
Inolako hartu-emanik ez
Elkarreragina eremu pribatuan
0
Hartu-eman handia edo nolabaiteko hartuemana
Inolako elkarreraginik ez
Elkarreragina eremu publikoan
0
Hartu-eman handia
Katolikoak, praktikanteak ala ez Erdaldunak Batez ere espainiar sentitzen direnak Zentrokoak eta eskuinekoak Espainiar nazionalistak Hilean 1.000 â‚Ź, gehienez
Estatus baxua eta erdi-mailako baxua Ezkorrak Aurreikuspen txarrak dituztenak Etorkinak eta bertakoak nahasita dauden auzoetan edo etorkin asko dagoen auzoetan bizi direnak
Gipuzkoa
Azterketa horri esker, tolerantzia-indizearekin loturiko zenbait aldagai soziodemografiko identifika ditzakegu. Aldagai horien bitartez, atzerriko etorkinekiko tolerantzia-maila handia edo txikia duten pertsonen profila ezagut daiteke. 1. taulan ikus daitekeenez, tolerantzia-maila zenbait aldagairekin loturik dago; hala nola: adina, ikasketak, erlijioa, hizkuntza, diru-sarrerak, ekonomia-egoera eta identitate-sentimendua.
ONDORIOAK 1.
EAEko herritar gehienen ustez immigrazioa ez da arazo garrantzitsua. Oro har, EAEko gizarteak ez du atzerritik datozenen immigrazioa arazotzat jotzen. Herritarren % 0,7k soilik uste du fenomeno hori Euskadiko arazo garrantzitsuenetako bat dela. 2012ko Barometroarekin alderatuta, oro har, immigrazioaren aldeko jarreretan hobekuntza gertatu da.
2.
Datuen argitara, EAEko herritarrek atzerriko immigrazioaren aurrean jarrera anbibalentea dutela esan behar dugu: batzuen jarrera irekia eta tolerantea da, eta beste batzuena, aldiz, kontrakoagoa.
3.
EAEko herritarrek lanpostuarekin loturiko immigrazio-politiken alde egiten dute oraindik ere, beste hainbat azterlan eta ikerketetan ere ikus daitekeenez. Azken urte honetan, enplegurik eza eta krisialdia protagonista izan arren, integrazio-faktore hori indartu egin da berriro gizartearen barruan, baina azken bi urteotan, eskubide jakin batzuk baliatzeko aukera izateko administrazio-egoerak funtsezko elementu izan behar duela uste du gero eta jende gehiagok.
16
53. Begirada - 2013 Barometroa. Atzerriko immigrazioari buruzko pertzepzioak eta jarrerak
ONDORIOAK 4.
Atzerriko etorkinen etorrerarekin loturik, ziurgabetasun eta mesfidantza handienak eragiten dituzten alderdietako bat euskal gizartearen ongizate-estatuari eustea da. 2013ko Barometroaren arabera, gizarte-eskubideak baliatzeko aukera jende guztiak izan beharko lukeen ideiari eutsi egin zaio, eta 2012ko datuen aldean gora ere egin du, boto-eskubidearen kasuan izan ezik (5 puntu egin du behera).
5.
Migrazio-fenomenoak gizartean dituen ondorioekin loturiko zenbait itemetan gorakada izan da; esate baterako, gizarte-babeseko sistematik etekin gehiegi ateratzen dutela. Delituak kanporatzearekin lotzen dituen diskurtsoa nabarmen gogortu da, eta egoera irregularrean dauden etorkin guzti-guztiak kanporatzeko ideiak behera egin du, iazkoaren aldean.
6.
Aurreko urteko datuetan gainbehera handia izan ostean, garrantzitsua da nabarmentzea 2013ko Barometroko datuen kasuan atzerriko etorkinekiko tolerantzia-mailan gorakada txikia gertatu dela euskal gizartearen erantzunetan. Ez gara iritsi 2007-2011 aldiko tolerantzia-mailara, baina 2013an 2012ko datuak hobetu ditugu, gure indizea 55,35 puntura igo baita.
7.
Tolerantzia-indizearen arabera, euskal gizarteak immigrazioarekiko jarrera eta iritzi hobea du, oro har. Eta EAEko herritarrak toleranteen, anbibalenteen eta uzkurren taldeetan sailkatu ditugunean, 2013an honako aldaketa hauek ikusi ditugu: a. b.
c.
toleranteen taldea txikiagoa da (5 puntu anbibalenteen taldera igaro dira) baina aurreko tolerantzia-mailetara hurbiltzen ari gara (2012an baino 2 puntu gehiago); anbibalenteen taldea 2012an baino toleranteagoa da, argi eta garbi, baina batik bat, beheko aldean kideak galdu dituelako: 10 puntu igaro dira uzkurren taldera baina toleranteen taldetik iritsitako 5 puntuekin konpentsatzen da; uzkurren taldean 10 puntuko gorakada izan da 2012ko datuekin alderatuta, baina atzerriko etorkinekiko tolerantziari dagokionez, jarrera hobea da (tolerantziak ia 8 puntu egin du gora).
8.
Aldagai bereizleen artean, berriz ere ikasketa-maila nabarmendu nahi dugu, horrexek baitu indarrik handiena balioak, jarrerak eta sinesmenak diskriminatzeko eta iragartzeko: prestakuntza-maila txikia tolerantzia txikiko jarrerekin eta jarrera uzkurrekin lotzen da, eta prestakuntza-maila handia jarrera ireki eta toleranteagoekin. Aldagai hori egindako barometro guztietan nabarmendu da, iragartzen errazenak direnetako bat izateagatik.
9.
2013ko Barometroko datuen arabera, immigrazioaren aurrean tolerantzia-maila txikien dutenen artean bi profil bereiz daitezke: 1) modu objektiboan eta subjektiboan, norberaren eta gizarte-arloko egoerari dagokionez, kalteberatasun handiko egoeran daudenak (kualifikazio-maila txikia, kalitate txikiko lana, diru-sarrera txikiak, gogobetetze-maila txikia ekonomiari dagokionez, etorkizunari begira ziurgabetasun handia eta oso ezkorrak diren pertsonak); 2) ideologiari dagokionez, nortasun autoritarioa duten pertsonak (helduenak, erdialdeko edo eskuineko ideologia politikoa dutenak, gehienbat espainol sentitzen direnak, nazionalista espainol direla aitortzen dutenak, eta katolikoak –elizkoiak edo ez-elizkoak–).
10. Bukatzeko, EAEko herritarrak kezkatuta eta mesfidati agertzen dira atzerriko etorkinekiko bizikidetza-ereduekin eta estereotipo negatiboekin loturiko alderdiei dagokienez. Une honetan integrazioko, bizikidetzako eta gizartekohesioko prozesuak dira lehentasun eta protagonista; beraz, politikaren, ekonomiaren, gizartearen eta kulturaren arloetako klase zuzendariak biziki garrantzitsuak eta erreferente izango dira, prozesu horietan buru izan behar baitute.
EAEko immigrazioaren inguruko informazio gehiago nahi izanez gero, kontsulta ezazu gure web orria:, www.ikuspegi-inmigracion.net
Gurekin harremanetan jartzeko: Tlf.: 94 601 82 75 Fax: 94 601 82 78 e-mail: info@ikuspegi-inmigracion.net
Behatokiaren beste zerbitzu batzuk: – Dokumentazio zentrua: kontsulta zerbitzua eta liburutegi mailegua eskeintzen ditu. – Informazio estatistikoa.
Pertsonalki helbide honetan aurki gaitzakezu: Liburutegi Zentraleko Eraikina, 6. pisua, UPV/EHU Sarriena Auzoa, z/g. 48940 Leioa (Bizkaia)