2015eko maiatza Lege-gordailua BI-1163-05
IMMIGRAZIOAREN Euskal Behatokia
Observatorio Vasco de INMIGRACIĂ“N
BIZTANLERIA ATZERRITARRA EAEn, 2015 Begirada honen bidez, 2014ko abuztuko 54. Begiradaren edukia eguneratuko dugu; orduko hark 2014ko urtarrilaren 1ean EAEn erroldatutako atzerritarren kopurua jasotzen zuen. Horretarako, 2015eko urtarrilaren 1ean EAEn erroldatutako biztanleria aztertu dugu, Estatistika Institutu Nazionalak (EIN) aurreratutako behin-behineko datuak kontuan hartuta. Erroldaanalisiaren Begirada batean lehen aldiz, atzerriko nazionalitatea duen populazioaren eta atzerrian jaiotakoaren arteko alderaketa ere jasoko dugu. Izan ere, nazionalizazio-prozesuei buruzko zeharkako informazioa eskuratzen lagunduko digu horrek eta, halaber, Euskadin bizi den populazio atzerritarraren irudi errealago bat erakusten. Aurten, hirugarren urtez segidan, murriztu egin da EAEko etorkinen biztanleria. Murrizte horren kausak krisi ekonomikoa eta azken urteotako nazionalizazio-prozesua dira batez ere. Hala ere, EAE da, oraindik ere, zentzu erlatiboetan Estatu osoan biztanleria atzerritar gutxien galdu duen Autonomia Erkidegoa.
1. Biztanleen udal-errolda. Ikuspegi orokorra 1. taula. Biztanleria atzerritarra EAEn, sexuaren eta lurralde historikoen arabera. 2014-2015 2014 Espainia EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
Guztira 5.023.487 141.316 26.693 68.159 46.464
Gizonezkoak 2.570.247 71.624 14.250 33.875 23.499
Espainia EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
Guztira 4.718.864 137.397 25.948 65.041 46.408
Gizonezkoak 2.405.598 69.619 13.742 32.319 23.558
% 51,2 50,7 53,4 49,7 50,6
Emakumezkoak 2.453.240 69.692 12.443 34.284 22.965
% 48,8 49,3 46,6 50,3 49,4
Urtetik urterako hazkundea -9,4 -5,1 -5,8 -7,7 -0,5
% 51,0 50,7 53,0 49,7 50,8
Emakumezkoak 2.313.266 67.778 12.206 32.722 22.850
% -51,0 49,3 47,0 50,3 49,2
Urtetik urterako hazkundea -6,1 -2,8 -2,8 -4,6 -0,1
2015
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
Gaur egun, erroldako behin-behineko datuen arabera, 2015eko urtarrilaren 1ean EAEko biztanle atzerritarrak 137.397 ziren; hau da, EAEko biztanleriaren %6,3. Iazko datuekin alderatuta, nazionalitate atzerritarra duen populazioa %2,8 murritzagoa da. Estatu osoan izan den murrizketarekin alderatzen badugu (%-6,1), EAEn beherakada txikiagoa izan da. Horrela, EAEko biztanleria atzerritarrak behera egin du hiru urtez jarraian, eta sendotu egin da duela 3 urte hasitako joera-aldaketa. Lurralde historikoei dagokienez, Bizkaian bizi da atzerritar gehien, zehazki 65.041, 2014an baino %4,6 gutxiago. Haren atzetik doaz Gipuzkoa, erroldatutako 46.408 atzerritarrekin (%-0,1eko beherakada txikia) eta Araba, 25.948 atzerritarrekin (%-2,8ko jaitsiera). Beraz, Araban, eta batez ere Bizkaian, nazionalitate atzerritarreko populazioak behe-
ra egin duela ikusten dugu. Gipuzkoan, berriz, jaitsiera txikiagoa da; ez dago murrizketarik ia. Sexuaren araberako banaketan ere badira aldeak. EAE osoan, gizonezko atzerritarren ehunekoa emakumezkoena baino pixka bat altuagoa da; %51 eta %49,3 hurrenez hurren. Alabaina, azken urteotan nazionalizatu diren atzerritar jatorriko pertsonei erreparatuz gero, pentsa liteke kopuru hori bestelakoa dela, emakumeen pisua gizonena baino handiagoa baita. Alde hori handiagoa da Araban: gizonezkoa da %53, eta emakumezkoa %47. Bizkaian eta Gipuzkoan, aldiz, proportzioak ia berdinak dira. Araban dagoen aldearen arrazoi nagusia da afrikarren kopuru handiagoa dagoela, batez ere magrebtarrena; izan ere, jatorri horretako etorkinen artean
57 zbk.
2
57. Begirada - Biztanleria atzerritarra EAEn, 2015
gizonezkoen ehunekoa emakumezkoena baino dezente handiagoa da. Nolakoa izan da EAEko bilakaera gainerako autonomia-erkidegoekin alderatuta? Galdera horri erantzunez, 1. grafikoan ikus daiteke 2015ean EAEk biztanleria atzerritarraren %2,8 galdu duela; kopuru absolututan, 3.919 pertsona atzerritar gutxiago dago EAEn erroldatuta. Egoera hori gainerako autonomia-erkidegoekin alderatuz gero, ikus dezakegu EAEn etorkinen jaitsiera apalagoa izan dela gainerako erkidegoetan baino. Jarraibide hori ikusten da azken bi urteotan. Hiru lurralde historikoetako atzerritarren ehunekoari dagokionez, etorkinen pisua desberdina da lurralde historikoaren arabera (2. grafikoa). Araban %8 da atzerritarra, Bizkaian eta Gipuzkoan baino bi puntu baino gehiago (%5 eta %6,5 hurrenez hurren). 2015 urteko errealitate horrek berretsi egiten du 2001 urteaz geroztik dagoen joera: Araban atzerritarren ehunekoa EAEkoa nahiz Bizkaia eta Gipuzkoakoa baino altuagoa da; Bizkaiak, berriz, batez bestekoa baino ehuneko baxuagoa du, eta Gipuzkoak batez bestekoaren parekoa (%6,5).
1. grafikoa. Atzerriko biztanleen urtetik urterako hazkundea EAEn, lurralde historikoetan eta Espainiako zenbait erkidegotan, eta atzerritarren ehunekoa (%) haietan guztietan Extremadura -9,6 Gaztela-Mantxa -9,2 Kantabria -9,1 Asturias -8,6 Errioxa -8,4 -8,3 Gaztela eta Leon -8,0 Galizia -7,9 Madril -6,3 Nafarroa Aragoi -6,2 Espainia guztira -6,1 Katalunia -5,8 Valentzia -5,7 Kanariak -5,6 -5,3 Balear Uharteak -4,2 Andaluzia -3,6 Murtzia -2,8 EAE -10,0
-5,0
3,1 8,6 5,4 3,9 11,6 5,5 3,3 12,6 8,7 10,6 10,1 13,7 14,0 12,0 17,4 7,6 14,2 6,3 0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
% Urterik urterako hazkundea Urterikatzerritarren urterako hazkundea atzerritarren % Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
2. grafikoa. Biztanleria atzerritarraren ehunekoaren bilakaera EAEn eta lurralde historikoetan. 1998-2015
10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
199 199 200 200 200 200 200 200 200 200 200 200 201 201 201 201 201 201 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 1998
0,0
EAE CAPV
0,7 0,8 1,0 1,3 1,8 2,3 2,8 3,4 4,0 4,6 5,4 6,1 6,4 6,7 6,9 6,8 6,5 6,3
Araba Araba/Ă lava
0,9 1,0 1,3 1,9 2,8 3,6 4,1 5,1 5,6 6,4 7,4 8,3 8,9 9,0 9,4 8,8 8,3 8,0
Bizkaia
0,7 0,7 0,8 1,2 1,7 2,1 2,6 3,2 3,8 4,4 5,1 5,7 6,0 6,3 6,5 6,4 5,9 5,7
Gipuzkoa
0,8 0,9 1,2 1,3 1,7 2,2 2,7 3,1 3,7 4,2 5,1 5,8 6,0 6,2 6,5 6,5 6,5 6,5 Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
Beste alderdi garrantzitsu bat da jakitea zer eragin izan duen immigrazioak dinamika demografikoan. 2. taulan ikus dezakegunez, eragin positiboa izan du. 2015. urtean 1998an baino 90.267 biztanle gehiago bizi da EAEn. Hazkunde hori atzerritarrak etorri direlako gertatu da; hain zuzen ere, 1998an 15.198 atzerritar zeuden erroldatuta, eta 2015ean, berriz, 122.199. Aldiz, epe berean, bertako biztanleriak 31.932 pertsonako beherakada izan du, nahiz eta badirudien azken bi urteetan multzo horrek goranzko joera duela. Dena den, horren arrazoietako bat atzerritar biztanleriaren nazionalizazio-prozesua izan daiteke.
Beraz, immigrazioari esker, biztanleria galtzeko dinamika hautsi da EAEn. Demografia-egituran izandako eragin positibo hori argi eta garbi antzeman daiteke atzerritar biztanleriak duen pisuaren gorakadan: 1998an, %0,7koa zen, eta 2015ean, berriz, %6,5ekoa da. Hala ere, gorakada hori Estatukoa baino txikiagoa izan da, denbora-tarte berean %1,6koa izatetik %10,1ekoa izatera pasa baita Estatuan. Migrazio-hazkundea ez da beti modu homogeneoan gertatu. Jarraian ikusiko dugu nolakoa izan den bere bilakaera.
57. Begirada - Biztanleria atzerritarra EAEn, 2015
3
2. taula. Bertako biztanleriaren eta biztanleria atzerritarraren bilakaera, eta EAEko eta Espainiako atzerritarren ehunekoak. 1998-2015
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 1998-2015
EAE 2.098.628 2.100.441 2.098.596 2.101.478 2.108.281 2.112.204 2.115.279 2.124.846 2.133.684 2.141.860 2.157.112 2.172.175 2.178.339 2.184.606 2.193.093 2.191.682 2.188.985 2.188.895 90.267
Biztanleria Bertakoa Atzerritarra 2.083.430 15.198 2.083.648 16.794 2.077.456 21.140 2.074.040 27.438 2.069.873 38.408 2.062.973 49.231 2.056.113 59.166 2.051.952 72.894 2.048.142 85.542 2.043.336 98.524 2.039.775 117.337 2.039.310 132.865 2.038.970 139.369 2.039.350 145.256 2.041.199 151.894 2.042.805 148.877 2.047.669 141.316 2.051.498 137.397 -31.932 122.199
Atzerritarren tasa EAE Espainia 0,7 1,6 0,8 1,9 1,0 2,3 1,3 3,3 1,8 4,7 2,3 6,2 2,8 7,0 3,4 8,5 4,0 9,2 4,6 9,9 5,4 11,4 6,1 12,1 6,4 12,2 6,6 12,2 6,9 12,1 6,8 11,8 6,5 10,7 6,3 10,1
Hazkundea 1.596 4.346 6.298 10.970 10.823 9.935 13.728 12.648 12.982 18.813 15.528 6.504 5.887 6.638 -3.017 -7.561 -3.919
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
5.000
2015
2012 6.638
2014
2011 5.887
2013
2010
2009 15.528
18.813
6.504
2007 12.982
13.728
9.935
6.298
10.000
2008
2006
2005
12.648
2003 10.823
2004
2002
2001
10.970
2000
1999
15.000
-10.000
• Krisiaren eragina (2009-2012): krisi ekonomikoa asko nabaritu zen, eta hazkunde-erritmoa nabarmen jaitsi zen. Hala ere, immigrazioak gora egiten jarraitu zuen 2009-2011 bitartean, eta migrazio-fenomenoaren aldia hasi zeneko maila berera heldu zen; hau da, 5.000 erroldatze berri baino gehiago. • Krisiaren ondorioen finkatze-aldia (2013-2015): 2013an, lehen aldiz, nazionalitate atzerritarreko 3.017 pertsona gutxiago zeuden, hau da, %2ko murrizketa izan
-3.919
-5.000
-3.017
0
-7.561
• Areagotzea (2004-2008): bost urte horietan gertatu zen migrazio-hazkunde handiena. Hazkunde-erritmoa, gelditu beharrean, bizkortu egin zen; 2007an izan zen erroldatze berrien tasa handiena, 18.813 erroldatze berri, hain zuzen.
20.000
4.346
• Finkatzea (2001-2003): aldi horretan, urteko hazkundea erroldatutako 10.000 atzerritar berri ingurukoa zen. Migraziofenomenoa finkatu egin zen EAEn, eta garrantzitsu bihurtu zen.
25.000
1.596
• Hastapenak (1998-2000): aldi horretan atzerriko immigrazioa gero eta errealitate garrantzitsuagoa bihurtu zen. Hazkundea areagotzen hasi zen, eta 1998tik 2000ra, atzerritarrak 1.600 inguru izatetik 6.300 inguru izatera iritsi ziren.
3. grafikoa. Atzerritarren urtetik urterako hazkunde absolutua EAEn (1998-2015)
1998
3. grafikoak erakusten du fenomenoaren bilakaera, eta bost etapa bereiz ditzakegu:
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
zen; jaitsiera hori 2014an beste 7.561 pertsonekin (-%5,1) eta 2015ean beste 3.919rekin areagotu zen, eta guztira %2,8ko murrizketa izan zen. Azken finean, 3. grafikoan ikus daitekeenez, bi fase handi izan dira. Lehenengoa, ekonomia-hazkundeari lotua, atzerritar biztanleria etengabe eta nabarmen hazi zenekoa; eta bigarrena, krisialdi ekonomikoari lotua, kolektibo horren hazkundea nabarmen geldotu eta 2013. urtetik aurrera kopurua murrizten hasi zenekoa.
4
57. Begirada - Biztanleria atzerritarra EAEn, 2015
Nazionalitate atzerritarra dutenen eta atzerrian jaiotakoen arteko aldeak EAEn 54. Begiradan aipatu genuenez, gero eta beharrezkoagoa da biztanleria atzerritarra aztertzea, nazionalitatearen datuak ematen digun informazioa jaiotze-herrialdeak emandakoaz osatuta, horrela jatorri atzerritarra duen EAEko biztanleriaren argazki zehatzagoa izan dezagun. Horrela, zifra horien atzean dauden nazionalizazio-prozesuen ideia errealago bat izango dugu.
Ikus dezakegunez, jarraibide desberdina dago nazionalitate atzerritarra dutenen eta atzerrian jaiotakoen artean. Hau horrela, testuinguru berri baten aurrean aurkitzen gara, non atzerrian jaiotakoek hazten jarraitzen duten eta atzerriko nazionalitatea dutenek, ordea, beheranzko joera duten bitartean. Adibide moduan, 2010. urtean atzerrian jaiotako %83,3k nazionalitate atzerritarra zuten; 2015ean, aldiz, zifra hauek ia 10 puntu behera egin dute, %74,7raino.
4. grafikoa. Biztanleria atzerritarrak atzerrian jaiotakoen gainean duen pisuaren bilakaera EAEn. 1998-2015 (absolutuak eta %) 100,0
80,0
60,0
57,7
57,9
60,2
1998
1999
2000
62,6
68,7
72,9
77,5
79,1
80,6
82,4
75,7
2004
2005
2006
2007
2008
83,2
83,3
83,0
82,7
81,2
77,8
74,7
40,0 2001
2002
2003
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Atzerritarrak Atzerrian jaioak Diferentzia N Diferentzia %
1998 15.198 26.334 11.136 57,7
1999 16.794 29.023 12.229 57,9
2000 21.140 35.143 14.003 60,2
2001 27.438 43.823 16.385 62,6
2002 38.408 55.868 17.460 68,7
2003 49.231 67.529 18.298 72,9
2004 59.166 78.206 19.040 75,7
2005 72.894 94.028 21.134 77,5
2006 85.542 108.094 22.552 79,1
Atzerritarrak Atzerrian jaioak Diferentzia N Diferentzia %
2007 98.524 122.196 23.672 80,6
2008 117.337 142.484 25.147 82,4
2009 132.865 159.637 26.772 83,2
2010 139.369 167.382 28.013 83,3
2011 145.256 175.039 29.783 83,0
2012 151.894 183.772 31.878 82,7
2013 148.877 183.283 34.406 81,2
2014 141.316 181.717 40.401 77,8
2015 137.397 183.891 46.494 74,7
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
2. Nazionalitate-taldeak Etorkinen jatorrizko herrialdearen eta nazionalitatearen araberako bilakaera aztertuz gero, honako bi alderdi hauek ikus ditzakegu: batetik, EAEra iristen diren migrazio-fluxuen aniztasuna, eta, bestetik, kolektibo desberdinek biztanleria atzerritarraren osaeran duten pisua.
• 2006tik aurrera, gainerako Europako biztanleriaren migrazio-hazkundea hasi zen, batez ere errumaniarrena. 2007an Errumania Europar Batasuneko kide bihurtzearen ondorioz, nazionalitate horren pisua erroldatutako atzerritar guztien %27,3ra iritsi zen 2008an.
5. grafikoak (ehunekotan) eta 3. taulak (kopuru absolututan) erakusten dituzte nazionalitate atzerritarreko EAEko kolektiboaren osaeran gertatutako aldaketak. Hala ere, joera argi bat antzematen da: jatorri latinoamerikarra duen biztanleria da kolektibo nagusia; jarraian, EBko europarrak eta magrebtarrak datoz.
• 2009tik aurrera, magrebtarrak (batez ere marokoarrak) izan dira hazkundearen protagonista: 2007an %11,8 izatetik 2015ean %18,4 izatera pasa dira. Gainera, 2012az geroztik marokoarrena da EAEko atzerritarren nazionalitate nagusia.
2003. urtetik aurrera izandako bilakaerak agerian uzten du migrazio-fluxuen jatorria aldakorra izan dela: • 2003-2004 aldian, latinoamerikarren migrazio-hazkundea nabarmena izan zen; izan ere, atzerritar guztien ia erdia ziren (%48,4), eta tasa hori 2007ra arte mantendu zen.
Azpimarratu beharra dago nazionalizazio-prozesuak datu horien estatistika desitxura dezakeela, espainiar nazionalitatea eskuratzen duten biztanleak estatistikatik desagertzen baitira. Era berean, esan beharra dago nazionalizazioprozesu hori ez dela modu berean gertatzen nazionalitate guztietan, horietako bakoitzari eskatzen zaizkion baldintzak desberdinak baitira. Adibidez: latinoamerikarrek, egoitzaeskubidea eskuratzen dutenetik, bi urte behar dituzte
57. Begirada - Biztanleria atzerritarra EAEn, 2015
5
espainiar nazionalitatea lortzeko; aldiz, beste kolektibo batzuek –magrebtarrek, esaterako– hamar urte behar dituzte. 4. taulan laburtzen da zer bilakaera izan duen azken 8 urteotan nazionalitate atzerritarra duen biztanleriaren hazkundeak, geografia-eremuaren arabera. Ikus dezakegunez, 2007tik aurrera, afrikarren kolektiboa izan da EAEn gehien hazi dena; izan ere, 21.844 pertsona erroldatu dira guztira, hau da, nazionalitate atzerritarra duten pertsona berri guztien %56,2. Europarren kolektiboa dator hurrena (%26,1), eta ondoren asiarrena(%20,3). Jatorrizko lurraldeei begiratuz gero, hirugarren urtez segidan magrebtarrak dira ugarienak (%35,3), eta, haien atzetik, 28en EBko biztanleak (%22,3).
5. grafikoa. Nazionalitate atzerritarra duen populazioaren osaera EAEn, nazionalitate-eremuen arabera. 2003-2015
2015
24,7
3,4
18,4
2014
25,0
3,2
17,7
2013
24,7
3,1
16,8
8,1
38,7
2012
24,7
3,0 16,4
7,7
40,1
2011
24,8
3,0 15,3
7,2
42,5
2010
25,7
2,9 14,4
6,6
44,1
2009
26,4
2,9 13,1 6,0
45,7
2008
27,3
2,9 11,9 5,4
46,8
2007
25,9
2006
16,7
33,7
9,7
36,1
8,7
2,9 11,8 5,3
48,3
12,0 5,5
48,3
11,0
Bestalde, nazionalitate bakoitzak pisu desberdina 48,2 17,2 9,7 12,2 6,2 2005 du hiru lurralde historikoetako bakoitzean. 48,4 19,1 8,3 12,7 5,1 2004 Desberdintasun horren arrazoi nagusia lanmerkatua da; izan ere, tokiko lan-merkatuaren 46,0 22,3 6,5 12,1 6,2 2003 ezaugarrien arabera, jatorri bateko edo besteko etorkinak erakartzen dira bertara. Hala, 6. grafi%0 %20 %40 %60 %80 %100 koan ikus daitekeenez, jatorrizko geografiaeremuaren araberako hiru talde handi daude EB guztira Magreb Gainerako Europa EAEn: etorkinen %33,7 Latinoamerikatik dator, Gainerako Afrika AEB eta Kanada Latinoamerika %24,7 Europar Batasunetik, eta %18,4 Txina Gainerako Asia Ozeania Magrebetik. Lurralde historikoetan hiru talde Herrigabeak handi horiek mantentzen dira, baina pisu ezberIturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da. dina dute: Araban, biztanleria magrebtarrak duen pisua (%29,5) beste bi lurralde historikoetan duena baino handiagoa da; Gipuzkoan, bereziki nabarmena da Europar Batasunetik iritsitako etorkinen pre- (%38,7) EAEn eta gainerako lurralde historikoetan dutena sentzia (%28,8); Bizkaian, ordea, latinoamerikarren pisua baino handiagoa da.
3. taula. Biztanleria atzerritarraren bilakaera EAEn, geografia-eremuen arabera. 2003-2015 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
18.244
17.022
15.671
EB 25
11.001
11.192
12.527
14.294
14.294
18.211
19.461
19.475
18.701
18.702
EB 27
*
*
*
*
9.484
13.772
15.652
16.280
17.277
18.750
18.501
*
*
EB 28* EB guztira
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
18.274
18.200
11.001
11.192
12.527
14.294
25.517
31.983
35.113
35.755
35.978
37.452
*
35.296
33.871
3.180
4.852
7.044
9.439
2.824
3.431
3.839
4.102
4.381
4.601
4.629
4.469
4.614
14.181
16.044
19.571
23.733
28.341
35.414
38.952
39.857
40.359
42.053
41.374
39.765
38.485
Magreb
5.961
7.441
8.877
10.292
11.623
13.932
17.345
20.002
22.208
24.840
25.037
25.000
25.341
Gainerako Afrika
3.032
2.961
4.504
4.673
5.199
6.371
7.950
9.189
10.422
11.771
12.072
12.305
13.325
Afrika guztira
8.993
11.152
13.381
14.965
16.822
20.303
25.295
29.191
32.630
36.611
37.109
37.305
38.666
Gainerako Europa Europa guztira
889
867
956
920
766
816
856
898
943
986
972
920
912
Latinoamerika
22.657
28.327
35.054
41.293
47.558
54.865
60.741
61.514
61.688
60.873
57.636
51.007
46.271
Amerika guztira
AEB eta Kanada
23.546
29.104
36.010
42.213
48.324
55.681
61.597
62.412
62.631
61.859
58.608
51.927
47.183
Txina
1.340
1.558
2.120
2.530
2.810
3.282
3.960
4.338
4.763
5.203
5.280
5.232
5.325
Gainerako Asia
1.064
1.197
1.560
1.983
2.119
2.549
2.938
3.440
4.735
6.025
6.355
6.904
7.498
Asia guztira
2.404
2.755
3.680
4.513
4.929
5.831
6.898
7.778
9.498
11.228
11.635
12.136
12.823
102
105
120
111
93
97
108
105
112
116
121
132
125
15
11
15
26
26
27
30
51
115
Ozeania Herrigabeak Guztira
5
6
5
7
49.231
59.166
72.767
85.542
*EB28: EB27ra handitzea –Errumania eta Bulgaria– gehi Kroazia
98.525 117.337 132.865 139.369 145.256 151.894 148.877 141.316 137.397 Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
6
57. Begirada - Biztanleria atzerritarra EAEn, 2015
4. taula. Biztanleria atzerritarraren hazkunde absolutua eta erlatiboa, nazionalitate-eremu geografikoen arabera, 2007tik 2015era bitartean
2007 14.294 9.542 25.517 2.766 28.341 11.623 5.199 16.822 766 47.558 48.324 2.810 2.119 4.929 93 15 98.525
EB 25 EB 28 EB guztira Gainerako Europa Europa guztira Magreb Gainerako Afrika Afrika guztira AEB eta Kanada Latinoamerika Amerika guztira Txina Gainerako Asia Asia guztira Ozeania Herrigabeak Guztira
2015 15.671 18.200 33.871 4.614 38.485 25.341 13.325 38.666 912 46.271 47.183 5.325 7.498 12.823 125 115 137.397
Hazkundea 2007-2015 Absolutua Banaketa (%) 1.377 3,5 8.658 22,3 8.354 21,5 1.848 4,8 10.144 26,1 13.718 35,3 8.126 20,9 21.844 56,2 146 0,4 -1.287 -3,3 -1.141 -2,9 2.515 6,5 5.379 13,8 7.894 20,3 32 0,1 100 0,3 38.872 100,0
Erlatiboa (%) 9,6 90,7 32,7 66,8 35,8 118,0 156,3 129,9 19,1 -2,7 -2,4 89,5 253,8 160,2 34,4 666,7 39,5
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
Jatorriaren arabera, atzerrian jaiotako populazioari eta atzerriko nazionalitatea duenari erreparatzen badiogu, ikusiko dugu latinoamerikarren kolektiboa dela distantzia handiena duena “atzerriko nazionalitatea” estatusaren eta “atzerrian jaioa” egoeraren artean (7. grafikoa). Gainerako jatorrietan alderantzizko joera ikusten dugu, hau da, distantzia txikiagoa “atzerrian jaioa” egoeraren eta “atzerriko nazionalitatea” estatusaren artean. Horixe da Magreb, Saharaz hegoaldea, Asia eta Europar Batasunetik etorritako populazioaren kasua, dagokiona baino pisu handiagoa hartzen baitu.
6. grafikoa. Biztanleria atzerritarra EAEn eta lurralde historikoetan, nazionalitate-eremuen arabera. 2015
%100 %80 %60 %40 %20 %0
5,5 3,9 33,7
7,3 3,4 23,9
38,7
7,7 2,5 32,0
9,7 18,4 3,4 24,7
29,5 4,4 18,1
11,5 14,4 2,1 24,3
5,5 17,9 4,6 28,8
Araba
Bizkaia
Gipuzkoa
5,1
12,7
EAE EB guztira
Gainerako Europa
Magreb
Gainerako Afrika
AEB eta Kanada
Latinoamerika
Txina
Gainerako Asia
Gainerakoak Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
7. grafikoa. Atzerrian jaiotakoak eta atzerriko nazionalitatea dutenak EAEn. 2015 (%)
Atzerriko nazionalitatea
Atzerrian jaiotakoak %0,2
%9,3 %0,1
%7,4 %20,8
EB
%24,7
Gainerako Europa Magreb Saharaz hegoaldeko Afrika
%3,7
%33,7 %45,8
%3,4
Latinoamerika
%13,9
%7,4 %0,9
Ipar Amerika
Asia
%18,5
Ozeania
%0,7 %9,7 Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
57. Begirada - Biztanleria atzerritarra EAEn, 2015
7
3. Nazionalitate nagusiak Nazionalitateei dagokienean, hamar nagusien artean Latinoamerikako bost daude (Bolivia, Kolonbia, Paraguai, Nikaragua eta Brasil), Europar Batasuneko bi (Errumania eta Portugal), Afrikako bi (Maroko eta Aljeria) eta Asiako bi (Txina eta Pakistan). 2012az geroztik, marokoarrena da EAEko atzerritarren nazionalitate nagusia, eta 2015ean goranzko bidean jarraitzen du: gaur egun 18.885 marokoar daude erroldatuta, hau da, nazionalitate atzerritarra duen guztizkoaren %13,7. Bigarren nazionalitatea errumaniarrena da, atzerriko biztanle guztien %12,4. 5. taulan ikus daitekeenez, hamar nazionalitate nagusiek nazionalitate atzerritarreko biztanleriaren %60,6 biltzen dute. Datu hori aurreko urteetako datuekin alderatzen badugu, ikus dezakegu ehuneko horrek beheranzko joera duela. Horrek esan nahi du nazionalitateen aniztasuna gero eta handiagoa dela eta EAEko biztanleria atzerritarraren osaera dibertsifikatzen ari dela. Bestalde, nazionalitateen sailkapenaren bilakaerak argi eta garbi erakusten du marokoarren hazkunde nabarmena, azken lau urteotan nazionalitate nagusia izan baita. Bilakaerari begira, azpimarratzekoa da, aurreko urteetan bezala, biztanleria errumaniarraren hazkunde bizkorra: 2001ean nazionalitate hori ez zegoen lehenengo hamarren artean, eta gaur egun bigarrena da, eta 2010ean eta 2011n
lehenengoa ere izan zen. Bestalde, 2001az geroztik, kolonbiarrak, portugaldarrak, marokoarrak eta txinatarrak hamar nazionalitate ugarienen artean daude. Oso interesgarria da, inondik ere, 2007tik 2015era bitartean EAEko hamar nazionalitate nagusiek izandako bilakaerari erreparatzea. Oso gorabehera esanguratsuak ikusten dira. Maroko %118,9 hazi da; 2007an laugarren nazionalitatea zen, Kolonbia, Bolivia eta Errumaniaren atzetik, eta orain, laugarren urtez jarraian, nazionalitate nagusia da EAEn. Biztanleria errumaniarrak ere hazkunde nabarmena izan du, %95,7koa. Era berean, esanguratsua da ere nola handitu diren Aljeriako eta Senegalgo kolektiboak (%116,3 eta %187,7, hurrenez hurren). Aurten, hamar nazionalitate nagusien artean daude Pakistan (4.897 pertsona), 2007-2015 bitartean %316ko hazkundearekin, eta Nikaragua, 2007 urteaz geroztik %772ko hazkundea izan baitu. Txina ere nazionalitate nagusien artean dago, eta goranzko joera dauka, %89,5 handitu baita. Nazionalitate nagusien artean, behera egin du Kolonbiak, azken zortzi urteotan %46,4 murriztu baita kolektibo hori, eta %-9,9ko jaitsiera izan du 2007 urtearekin alderatzen
5. taula. Hamar nazionalitate nagusiak EAEn. 2001, 2004, 2007, 2010, 2012, 2013, 2014 eta 2015 2001 Guztira Portugal Kolonbia Maroko Brasil Frantzia Ekuador Erresuma Batua Alemania Kuba Txina Guztira 10 Gainerakoak Gainerakoen %
27.438 4.031 2.845 2.720 1.404 1.375 1.219 1.145 1.013 984 900 17.636 13.833 50,4
2012 Total 151.894 Maroko 17.832 Errumania 17.598 Bolivia 11.718 Kolonbia 11.162 Portugal 8.426 Aljeria 5.965 Ekuador 5.669 Brasil 5.554 Paraguai 5.546 Txina 5.203 Guztira 10 94.673 Gainerakoak 57.221 Gainerakoen % 37,7
2004 Guztira Kolonbia Ekuador Maroko Portugal Errumania Argentina Brasil Aljeria Frantzia Txina Guztira 10 Gainerakoak Gainerakoen %
59.166 9.044 7.038 5.505 4.607 2.652 2.329 2.269 1.936 1.690 1.558 38.628 20.538 34,7
2013 Total 148.877 Maroko 18.214 Errumania 17.375 Bolivia 11.319 Kolonbia 9.757 Portugal 8.014 Aljeria 5.807 Paraguai 5.458 Txina 5.280 Brasil 5.077 Ekuador 4.716 Guztira 10 91.017 Gainerakoak 57.860 Gainerakoen % 38,9
2007 Guztira Kolonbia Bolivia Errumania Maroko Portugal Ekuador Brasil Argentina Txina Aljeria Guztira 10 Gainerakoak Gainerakoen %
98.524 11.630 9.568 8.715 8.627 7.437 7.436 4.320 2.916 2.810 2.532 65.991 32.533 33,0
2010 Guztira 139.369 Errumania 15.217 Maroko 14.447 Kolonbia 12.845 Bolivia 12.048 Portugal 9.350 Ekuador 7.406 Brasil 5.824 Aljeria 4.676 Paraguai 4.627 Txina 4.338 Guztira 10 90.778 Gainerakoak 48.591 Gainerakoen % 34,9
2014 Total 141.316 Maroko 18.421 Errumania 17.106 Bolivia 10.116 Kolonbia 7.654 Portugal 7.326 Aljeria 5.569 Txina 5.232 Paraguai 5.103 Nikaragua 4.730 Brasil 4.517 Guztira 10 85.774 Gainerakoak 55.542 Gainerakoen % 39,3
2015 Guztira 137.397 Maroko 18.885 Errumania 17.053 Bolivia 8.562 Portugal 6.703 Kolonbia 6.238 Aljeria 5.476 Txina 5.325 Nikaragua 5.206 Pakistan 4.911 Paraguai 4.897 Guztira 10 83.256 Gainerakoak 54.141 Gainerakoen % 39,4 Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
8
57. Begirada - Biztanleria atzerritarra EAEn, 2015
badugu. Aurten (2015) Bolivia ere agertzen da lehen aldiz beheranzko joeran, azken zortzi urteotan %10,5 jaitsi baita. Edonola ere, Kolonbiako eta Boliviako nazionalitateei dagokienean, berriz ere kontuan hartu behar da, krisiaz gain, nazionalizazio-prozesuaren eragina, bere garaian ekuadortarren biztanleriaren beherakadarekin gertatu zen eran. Atzerriko nazionalitate nagusiak jaiotze-herrialdea kontuan hartuta aztertzen baditugu (6. taula), ikusiko dugu Latinoamerikako herrialdeak direla EAEn pisu handiena dutenak. Horrela, Kolonbia izango litzateke EAEko bigarren nazionalitate nagusia, eta %9,4 izango lirateke kolonbiarrak, eta ez oraingo %4,5. Gauza bertsua gertatzen da ekuadortarrekin: bosgarren kolektiboa izango litzateke, hau da, %4,6, eta ez oraingo hamalaugarrena (%2,1).
8. grafikoa. EAEko hamar atzerriko nazionalitate nagusien bilakaera, 2007-2015 (kopuru absolutuak)
0
4.000
8.000
12.000
Maroko
8.627
Errumania
8.715
Bolivia Portugal Kolonbia Aljeria
2.532
Txina
2.810
Nikaragua
Beste muturrean daukagu populazio marokoarra: atzerrian jaiotakoen %10,5 da, eta atzerriko nazionalitatea dutenen %13,7; edo errumaniarra, %8,2 eta %12,4ko ehunekoak baititu, hurrenez hurren.
Pakistan Paraguai
597
9.568 8.562 7.437 6.703 11.630 6.238
16.000
20.000 18.885 17.053
5.476 5.325 5.206
1.180 1.986
4.911
2007
4.897
2015 Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
6. taula. Atzerrian jaiotakoak eta nazionalitate atzerritarra dutenak EAEn, nazionalitate nagusien arabera. 2015
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
Maroko Kolonbia Errumania Bolivia Ekuador Portugal Frantzia Brasil Argentina Nikaragua Paraguai Txina Aljeria Pakistan Peru Venezuela Dominikar Err. Senegal Kuba Honduras Nigeria Alemania Ukraina Mexiko Txile Gainerakoak Guztira
Atzerrian jaiotakoak Guztira N Guztira % Gizon Emakume 19.261 10,5 12.231 7.030 17.204 9,4 6.905 10.299 15.116 8,2 7.450 7.666 10.969 6,0 4.116 6.853 8.518 4,6 3.895 4.623 7.424 4,0 4.515 2.909 6.022 3,3 2.918 3.104 5.764 3,1 1.701 4.063 5.397 2,9 2.669 2.728 5.332 2,9 954 4.378 5.318 2,9 1.370 3.948 5.300 2,9 2.368 2.932 5.270 2,9 3.328 1.942 4.768 2,6 3.773 995 4.727 2,6 2.104 2.623 4.291 2,3 1.948 2.343 3.948 2,1 1.462 2.486 3.862 2,1 3.281 581 3.845 2,1 1.492 2.353 3.034 1,6 775 2.259 2.797 1,5 1.395 1.402 2.391 1,3 1.191 1.200 2.200 1,2 951 1.249 1.968 1,1 750 1.218 1.936 1,1 935 1.001 27.229 14,8 14.394 12.835 183.891 100,0 88.871 95.020
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
Maroko Errumania Bolivia Portugal Kolonbia Aljeria Txina Nikaragua Pakistan Paraguai Brasil Senegal Nigeria Ekuador Honduras Italia Peru Ukraina Dominikar Err. Frantzia Argentina Venezuela Kuba Reino Unido Alemania Gainerakoak Guztira
Nazionalitate atzerritarra Guztira N Guztira % Gizon Emakume 18.885 13,7 11.713 7.172 17.053 12,4 8.466 8.587 8.562 6,2 3.412 5.150 6.703 4,9 4.245 2.458 6.238 4,5 2.840 3.398 5.476 4,0 3.290 2.186 5.325 3,9 2.769 2.556 5.206 3,8 957 4.249 4.911 3,6 3.774 1.137 4.897 3,6 1.277 3.620 4.197 3,1 1.233 2.964 3.798 2,8 3.147 651 3.683 2,7 1.794 1.889 2.907 2,1 1.537 1.370 2.877 2,1 756 2.121 2.185 1,6 1.328 857 2.041 1,5 909 1.132 1.919 1,4 775 1.144 1.852 1,3 808 1.044 1.850 1,3 942 908 1.840 1,3 909 931 1.650 1,2 714 936 1.579 1,1 619 960 1.400 1,0 838 562 1.208 0,9 627 581 19.155 13,9 9.940 9.215 137.397 100,0 69.619 67.778 Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egin da.
EAEko immigrazioaren inguruko informazio gehiago nahi izanez gero, kontsulta ezazu gure web orria:, www.ikuspegi-inmigracion.net
Gurekin harremanetan jartzeko: Tlf.: 94 601 82 75 Fax: 94 601 82 78 e-mail: info@ikuspegi-inmigracion.net
Behatokiaren beste zerbitzu batzuk: – Dokumentazio zentrua: kontsulta zerbitzua eta liburutegi mailegua eskeintzen ditu. – Informazio estatistikoa.
Pertsonalki helbide honetan aurki gaitzakezu: Liburutegi Zentraleko Eraikina, 6. pisua, UPV/EHU Sarriena Auzoa, z/g. 48940 Leioa (Bizkaia)