7 minute read

Europees beleid bepaalt de route De Green Deal

Next Article
Trefwoorden

Trefwoorden

In 2019 presenteerde de Europese Commissie haar Green Deal. Dit ambitieuze pakket aan maatregelen vormt de basis voor alle doelstellingen die moeten leiden tot een Europese Unie die klimaatneutraal is in 2050. Aan de hand van deze maatregelen vormt de EU zich om tot een moderne, grondstoffenefficiënte en concurrerende economie.

Indaver draagt aan deze transitie bij in de doelstelling: n Dat er in 2050 geen netto-uitstoot van broeikasgassen is. n Te komen tot een stabiele levering van schone en betaalbare energie. n Vermindering van vervuiling tot een niveau dat onschadelijk is voor mens en ecosystemen. n Te komen tot een schone en circulaire economie.

Het ambitieniveau van de EU inzake het klimaat voor 2030 en 2050 verhogen

Zorgen voor schone, betaalbare en veilige energie

Het bedrijfsleven mobiliseren voor een schone en circulaire economie

Op energie- en hulpbronnenefficiënte wijze bouwen en renoveren

De economie van de EU transformeren voor een duurzame toekomst

Onderzoek mobiliseren en innovatie bevorderen

Streven om vervuiling tot nul terug te brengen voor een gifvrij milieu

Behoud en herstel van ecosystemen en biodiversiteit

‘Van boer tot bord’: de ontwikkeling van een eerlijk, gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem

De overgang naar duurzame en slimme mobiliteit versnellen

De transitie financieren

Ervoor zorgen dat niemand achterblijft (rechtvaardige transitie)

In 2015 legden de lidstaten van de Europese Unie in Parijs het Klimaatakkoord vast. Dit akkoord is de aftrap van een serie maatregelen om de opwarming van de aarde te beperken tussen 1,5 en maximaal 2°C. De EU is verantwoordelijk voor de uitvoering van het Klimaatakkoord en vaardigt sindsdien wet- en regelgeving rond het klimaat- en energiebeleid uit. De EUrichtlijnen vormen de basis voor de nationale wet- en regelgeving van de lidstaten.

De Europese Unie wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Door meer hernieuwbare energie te produceren, alternatieven te zoeken in productieprocessen en door zuiniger te zijn in het energieverbruik, moet het gebruik van fossiele brandstoffen in de lidstaten omlaag gaan.

Op het gebied van de energievoorziening stelt de Europese Commissie zich ten doel deze schoner, betrouwbaarder en goedkoper te maken. Daarbij heeft zij haar doelen de afgelopen jaren telkens verscherpt.

Die doelen zijn (zie tabel voor detail): n Verruiming van hernieuwbare energie – Renewable Energy Directive (RED). n Vermindering energieverbruik –Energy Efficiency Directive (EED). n Het terugdringen van de broeikasgasemissies.

2019 de Green Deal

De Europese Green Deal uit 2019 is een pakket maatregelen dat de Europese Commissie inzet om de lidstaten van de Europese Unie klimaatneutraal te maken. In het tussenjaar 2030 moet de broeikasgasuitstoot met 55 % verminderd zijn (t.o.v. 1990), in 2050 moet de doelstelling zijn bereikt.

Europees beleid bepaalt de route

Fit for 55-pakket

Het Fit for 55-pakket uit 2021 omvat maatregelen voor onder meer de energiesector om de doelstelling van 55 % reductie van de broeikasgasuitstoot te behalen (ten opzichte van 1990). Daarbij wordt de Richtlijn voor energieefficiëntie (EED) niet alleen aangescherpt maar ook gesplitst in: n Primair energieverbruik: de totale energievraag van een land, inclusief onder meer de verliezen tijdens distributie en het verbruik voor nietenergetische doeleinden. n Finaal energieverbruik: het totale eindverbruik van eindgebruikers zoals huishoudens, industrie en landbouw, maar zonder het verbruik van elektriciteitscentrales en raffinaderijen.

Het Fit for 55-pakket scherpt de doelstellingen op het gebied van energie-efficiëntie (EED) aan. Tot 2022 lag het streefpercentage op 32,5 % in 2030 voor zowel primair als finaal energieverbruik. In de huidige doelstelling ligt dit percentage op 42,5 % voor de vermindering van het primair energieverbruik en 40 % voor het finaal energieverbruik.

Nationaal Energie- en Klimaatplan Op nationaal niveau hebben alle lidstaten een integraal energie- en klimaatplan opgesteld. Dit legt op hoofdlijnen het nationale klimaat- en energiebeleid vast voor de komende tien jaar. Ook bevat het plan nationale maatregelen om de vastgelegde vermindering van CO2-uitstoot te realiseren.

Ook de Richtlijn ter bevordering van hernieuwbare energie (RED) is aangescherpt door onder meer het aandeel hernieuwbare energie in de energiemix naar 45 % te verhogen. Het Europees Parlement heeft de aangescherpte doelstellingen inmiddels goedgekeurd, de definitieve beslissing valt binnen afzienbare tijd.

2021 de Klimaatwet

In 2021 is de Europese klimaatwet vastgesteld. Hierin zijn de ambities van de Green Deal voor 2030 en 2050 opgenomen. De Europese klimaatwet verankert de Europese klimaatdoelstellingen voor de komende 30 jaar in wetgeving.

Europees beleid bepaalt de route

Wetgevend kader Materialen

De Kaderrichtlijn Afvalstoffen vormt de basis van de Europese wetgeving op het gebied van afvalstoffen. Zij legt de kaders voor het nationale materialen- en afvalbeleid. De richtlijn is inmiddels ruim 45 jaar oud en in de afgelopen decennia uitgebreid en aangevuld met verordeningen voor specifieke afvalstromen, materialenbeheer en veiligheid.

Het Europese materialen- en afvalbeleid heeft tot doel: n Het Europees afvalbeleid om te vormen tot een duurzaam materialenbeleid. n Innovaties op het gebied van ecodesign en recycling te stimuleren. n Het storten van afval terug te dringen.

Met name het herwinnen van grondstoffen krijgt prioriteit.

Circular Economy Package

De Europese Circular Economy Package uit 2018 bevat ingrijpende aanscherpingen voor onder meer de Kaderrichtlijn Afvalstoffen, de richtlijn voor stortplaatsen en de Verpakkingsrichtlijn. Deze zijn gericht op het bevorderen van duurzaam afvalbeheer met meer hergebruik en toepassing van afvalstromen..

Kaderrichtlijn Afvalstoffen

De Kaderrichtlijn Afvalstoffen is voor het laatst aangepast in 2018. In 2022 is een herziening gestart met een “call for evidence” in 2023. De Europese

Commissie heeft aangegeven dat de herziening zich zal concentreren op het voorkomen van voedselverlies en textiel. Ook wordt geëvalueerd hoe lidstaten presteren op het gebied van recyclingpercentages en bronscheiding. > Waste Framework Directive (europa.eu)

Verpakkingsrichtlijn

De Europese Unie heeft de Verpakkingsrichtlijn (Richtlijn 94/62/ EG) opgesteld om nationale maatregelen voor de verwerking van verpakkingsafval te harmoniseren. Lidstaten moeten maatregelen nemen om de vorming van verpakkingsafval te voorkomen en de milieu-effecten van

Europees beleid bepaalt de route

Wetgevend kader Materialen

verpakkingen te beperken. Deze richtlijn richt zich op verpakkingsafval, zoals plastic, karton, hout en metaal. In 2018 is de richtlijn herzien, met onder andere aandacht voor de overgang naar een circulaire economie. Tegen uiterlijk

31 december 2025 moet ten minste

65 gewichtsprocent van alle verpakkingsafval gerecycled worden. Voor 2030 is dit vastgelegd op 70 %. Voor elk type verpakking zijn bovendien aparte recyclingdoelstellingen vastgesteld voor 2025 en 2030, evenals specifieke minimumdoelstellingen voor verschillende materialen. De berekeningsmethoden voor het bepalen van het recyclingpercentage zijn ook strenger geworden.

Ierland en Duitsland volgden de Europese doelstelling. België en Nederland legden hun doelstelling per gerecyclede fractie hoger dan de Europese voorschriften én ze werden al per 2021 van toepassing.

Tegen 2030 moet bijvoorbeeld in België

70 % van de huishoudelijk kunststoffen verpakkingen gerecycleerd worden en voor bedrijfsmatige kunststoffen verpakkingen 65 % tegen 2030 terwijl EU nu 55 % voor alle plastic verpakkingen oplegt tegen 2030.

Eind november 2022 diende de Europese commisie een voorlopig voorstel voor de Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) in. De richtlijn zal een verordening worden. De aangescherpte richtlijn moet leiden tot minder verpakkingsafval (voorstel is 15 % minder verpakkingsafval per capita in 2040 tov 2018), meer hergebruik, meer recycling en meer toepassingen van gerecycled materiaal. Alle verpakkingen zouden in 2030 recyclebaar moeten zijn.

> Packaging waste (europa.eu)

Single Use Plastics-richtlijn

De EU heeft in 2019 de Single Use Plastics-richtlijn (SUP-richtlijn 2019/904) gepubliceerd om de vervuiling door plastic te verminderen. Deze richtlijn richt zich op het tegengaan van het gebruik van wegwerpplastics en het bevorderen van milieuvriendelijke alternatieven.

Bijvoorbeeld, PET-drinkflessen moeten in 2025 voor minimaal 25 % uit gerecycled plastic bestaan en in 2030 voor minimaal 30 %. Lidstaten hebben de richtlijn in 2021 omgezet in wetgeving.

> Single-use plastics (europa.eu)

Richtlijn Industriële Emissies

De Europese Raad wil de verontreiniging door industriële activiteiten reguleren. Hiervoor is de Richtlijn Industriële Emissies (RIErichtlijn) opgesteld. Deze richtlijn is met name bedoeld voor de intensieve veeteelt, productie van metaal, levensmiddelen en chemicaliën en voor energiecentrales. Deze industriële installaties zijn samen verantwoordelijk voor 40 % van de uitstoot van broeikasgassen in de Europese Unie.In 2022 deed de Europese Commissie een voorstel om de RIE-richtlijn te herzien om verdere maatregelen te kunnen nemen en om tot een betere afstemming te komen met de Green Deal. Met als uiteindelijk doel in 2050 een klimaatneutrale Europese economie te hebben.

Effectievere vergunningen

Het voorstel zal vooral invloed hebben op de vergunningverlening aan de industriële installaties. Zo mogen er alleen nog vergunningen worden afgegeven voor installaties die werken met de best beschikbare technieken (BBT). De BBT moeten ervoor zorgen dat productieprocessen zo efficiënt mogelijk verlopen en daarmee de gevolgen voor het milieu en de gezondheid sterk beperken. De BBT voor een installatie staan beschreven in het BREF-document.

Voor Indaver zijn de BREF-documenten voor afvalverwerkingstechnieken en voor afvalverbranding relevant.

Verantwoorde verslaggeving

Sustainable Development Goals

In haar duurzaamheidsrapport verwijst Indaver naar de Sustainable Development Goals (SDG’s) die voor haar rapportage relevant zijn. Met onze activiteiten als duurzame afvalbeheerder dragen wij bij tot de realisatie van deze doelstellingen.

In 2015 stelde de VN een ontwikkelingsagenda op met als doel om van de wereld een betere plek voor iedereen te maken. Dit doel moet in 2030 bereikt zijn. Hiertoe werden zeventien SDG’s bepaald die samen een mondiaal kompas vormen voor de bestrijding van onder meer de klimaatcrisis, armoede en ongelijkheid, voor het bevorderen van een gezond leven voor iedereen en een inclusieve en duurzame economische groei.

De lat ligt hoog, de SDG’s gelden voor alle landen en voor alle mensen. Samen met maatschappelijke partijen speelt ook het bedrijfsleven een cruciale rol om deze ambitieuze doelen te verwezenlijken.

De dertien SDG’s in dit rapport ondersteunen Indaver bij het plaatsen van haar activiteiten en doelstellingen in het perspectief van wereldwijde ontwikkelingen.

Bevorder gezond leven en ieders welzijn, op elke leeftijd

Verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder levenslang leren voor iedereen

Verstrek water en sanitaire voorzieningen voor iedereen

Verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne energie

Bevorder inclusieve en duurzame economische groei, werkgelegenheid en waardig werk voor iedereen

Bouw veerkrachtige infrastructuur, bevorder inclusieve en duurzame industrialisering en stimuleer innovatie

Maak steden inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam

Zorg voor duurzame consumptie- en productiepatronen

Neem dringende maatregelen om de klimaat verandering en de impact ervan te bestrijden

Behoud en maak duurzaam gebruik van oceanen, zeeën en mariene hulpbronnen

Bescherm, herstel en bevorder het duurzaam gebruik van ecosystemen op het vasteland, beheer bossen duurzaam, bestrijd woestijnvorming, stop landdegradatie en draai het terug en roep het verlies aan biodiversiteit een halt toe

Geef het wereldwijde partnerschap voor duurzame ontwikkeling een nieuw elan

Bevorder vreedzame en inclusieve samenlevingen met het oog op duurzame ontwikkeling, verzeker toegang tot justitie voor iedereen en bouw op alle niveaus doeltreffende, verantwoordelijke en toegankelijke instellingen uit

This article is from: