e s a e l P rolling y a p r e v gazine o a m t n a spar een tran r5 numme
Leontien van Moorsel ‘Klim uit het dal’
Ondernemen is als reizen
Vallen, opstaan & weer doorgaan 1
8
10
De ondernemer
Durf te vallen Column Harry van Rooij
13
Column Leontien van Moorsel
14
‘ MKB kampt regelmatig met liquiditeitsproblemen’
Balans vinden
MKB Barometer
Ondernemen is als reizen
4 2
16
22
Adieu Twaide De vaste baan is dood, Mond, hallo Caïro leve de vaste baan
De ervaringsdeskundige
Gazelle-winnaar Edwin Arends
Zakenvrouw Jacqueline Zuidweg
15
Met vallen en opstaan Pleasology Het thema van deze uitgave van Please Magazine is ontleend aan een boek van Jacqueline Zuidweg. Zij heeft de afgelopen twintig jaar vele duizenden ondernemers die in de financiële problemen waren geraakt, weer op weg geholpen. In het interview met Zuidweg in dit blad ergert zij zich aan de Nederlandse mentaliteit. Ik citeer: ‘Hier regeert de angst om te falen, in plaats van het lef om het te proberen.’ Er zit inderdaad iets denigrerends in de uitdrukking ‘met vallen en opstaan’. Er hangt een zweem over van ‘kennelijk onvoorbereid iets uitgeprobeerd en toen (natuurlijk) de neus weer eens gestoten’. En dat is vreemd als je bedenkt dat elk mens zijn leven letterlijk met vallen en opstaan begint – ook al lopen we nu allemaal rond zonder er verder bij na
9 Nieuws 19 10 handige apps
voor ondernemers
25 Juridisch 26 Leid jezelf (dan
volgen de anderen vanzelf)
30 Een puzzel van
duizend stukjes
31 Boeken
te denken. Het zette mij aan het denken over hoe de meesten van ons aan iets nieuws beginnen – ik noem maar wat, een nieuwe dienst of zelfs een nieuw bedrijf. We beginnen met op papier alles tot in detail te beschrijven, waarbij we niet schromen om vergaande toekomstvoorspellingen te doen (dat heet ook wel een businessplan). Dat we tijdens de rit geheid ook een paar uitglijders zullen maken schrijven we niet op. Dan lijkt het project namelijk al snel risicovol en is het minder interessant om het uit te proberen (en anders vindt de bank dat wel). Het is echter helemaal niet erg om onderweg een paar keer te vallen, als je maar weer kunt opstaan. Er is geen betere manier om met zekerheid vast te stellen of iets werkt dan het uit te proberen. Tja, en als je dan je hoofd stoot, dan weet je dat dat onderdeel anders moet. Van heel veel zakelijke succesformules lees je dat die ook niet zonder vallen en opstaan zijn ontstaan. Veel interviews in dit nummer gaan over mensen die met tegenslag kampten, maar de kracht vonden om zichzelf opnieuw uit te vinden en weer door te gaan. Die mentaliteit spreekt ons bij Please bijzonder aan. En dat hoeft ook helemaal niet strijdig te zijn met een goede voorbereiding of het slim afdekken van risico’s (bijvoorbeeld door te kiezen voor payrolling).
Colofon Please is een uitgave van Please Payroll
Hoe dan ook: ik wens u veel leesplezier en vooral ook veel motivatie om steeds
T 0492-388888 E info@please.nl W www.please.nl
weer door te gaan!
Eindredactie: H ans van de Ven en Jan Franken, Please Payroll Concept en redactie: Creative Venue PR, Public-i Writers Fotografie: Hollandse Hoogte
Hans van de Ven
Drukwerk: Van Stiphout Grafische Communicatie
directie Please Payroll
3
A
ondernemer
dieu Twaide Mond, hallo Ca誰ro
4
Vijf jaar geleden startte Edwin Arends zijn onderneming Arends Techniek: totaalinstallateur van zonnepanelen. Drie jaar later viel hij bij een klus door een dak, scheurde z’n aorta en balanceerde op het randje van de dood. Vandaag lopen ze van Schiermonnikoog tot Caïro warm voor het product en vooral de expertise van de Drentenaar. “Avontuur. Daar doe je het voor.”
>> 5
ondernemer
T
oen de Arabische Lente een paar jaar geleden Egypte aandeed en Mohamed Morsi de scepter van Mubarak overnam, was Edwin Arends in Caïro. Zaken. Weer of geen weer. En terwijl hij het rendement van z’n panelen voorrekende aan een potentiële klant, kookte het Tahrirplein over van opwinding. “Niks van gemerkt”, zegt hij. “Caïro is zo verschrikkelijk groot.” Nog even en Arends trekt weer voor drie weken naar het Midden-Oosten. “Als het even meezit, krijgen we een gigantische hoeveelheid werk op ons bord.” Maar nu zit hij nog even aan de kantinetafel, boven in z’n pand aan de Zuiderkijl in Tweede Exloërmond. Twaide Mond, zeggen ze in Drenthe.
In 2009 verwisselde Arends zijn loondienstverband voor een zelfstandig bestaan. “M’n werkgever gaf me werkgarantie mee, waardoor ik zonder al te veel risico voor mezelf kon beginnen.” De tekenaar-constructeur dook in de wereld van de zonne-energie; destijds nog meer een nichemarkt dan vandaag. “En duurder bovendien. Maar via een overbuurman, milieutechnoloog van beroep, kregen we na verloop van tijd een grote opdracht in het oosten des lands. De installatie hebben we volledig in eigen huis geëngineerd en geïnstalleerd en bij oplevering konden we direct een van de grotere installaties van Nederland op onze naam schrijven. Ja, dan heb je alle kennis, alle expertise en dan gaat het hard.” Rendement Arends richtte zich van meet af aan primair op de particuliere markt. Een markt die de overheid met fiscale prikkels heeft proberen te stimuleren. “Voordeel van de particuliere
“Maar na drie weken zat ik weer met m’n laptop op schoot”, lacht Arends. Hij heeft niks aan de val overgehouden. “Ik heb veel geluk gehad, maar bovendien heeft het ongeluk echt m’n ogen geopend: ik moest van dat dak af en me volledig gaan richten op acquisitie en klantcontact.” Dat pakte goed uit. “Na de val hebben we alleen maar meer werk kunnen aantrekken.” Arends is niet het type prijsvechter. “Bepaald niet. De Nederlandse markt wordt bedolven onder inferieure producten en verkopers zonder echte kennis van zaken. Ze hebben mooie woorden over voor de panelen zelf, terwijl de verschillen daar maar heel klein zijn. De omvormer daarentegen is heel belangrijk, maar veel bedrijven kiezen voor goedkope importproducten uit China, omdat daar
“ Het ongeluk heeft mijn ogen geopend. Ik moest van het dak af en me richten op acquisitie en klantcontact” sector is de relatief bescheiden investering en de snelle terugverdientijd. Je hebt voor een woonhuis maar een paar paneeltjes nodig en kunt gegarandeerd rekenen op een rendement tussen de 12 en 14 procent.” Arends mikte goed. In de eerste jaren legde hij tal van installaties aan, door het hele land. “Nu zijn ze ook weer bezig, in Schiermonnikoog.” Maar zelf gaat Arends nog maar zelden het dak op. Dat heeft alles te maken met een onfortuinlijk ongeluk in 2011. “Er trad een storing op bij een installatie die net was opgeleverd; de valbescherming was al weg.” Met een collega inspecteerde Arends de installatie en op een zeker moment werd hij afgeleid door roepende kinderen. Hij struikelde en stortte door het glazen dak tien meter naar beneden. “Ik belandde op een kiepwagen. M’n aorta scheurde bijna helemaal door, nier- en miltfuncties vielen weg, ik brak acht ribben en had een geperforeerde long.” Met een helikopter werd Arends in allerijl naar het
6
ziekenhuis gebracht, waar hij ’s avonds vocht voor z’n leven. “Kantje boord.”
prijstechnisch het grootste voordeel te halen valt. En voor die lage prijs zijn de particulieren in Nederland altijd gevoelig.” Zelf werkt Arends het liefst met producten die hun waarde al bewezen hebben. “Het opwekken van stroom door zonne-energie is veel ouder dan veel mensen denken. Al in 1954 werd het eerste zonnepaneel gebouwd en de omvormers die wij gebruiken komen van een fabrikant die ze al 25 jaar maakt.” Anno 2013 is de markt redelijk uitontwikkeld. In Duitsland is dit jaar de dertigste solarbeurs, moet je nagaan. Nieuwe innovaties krijgen maar moeilijk een voet tussen de deur, zegt Arends. “Daarom moet je het vooral hebben van kwaliteit, service en kunde. Wat voor installatie leg je op een dak? En waarom kies je voor twee, drie of twintig panelen?” Moslimbroeders Met die kennis heeft Arends het in Egypte al ver geschopt. “Met vallen en opstaan, dat
Arends plaatst zonnepanelen met een watersolarpomp op plekken waar geen infrastructuur is
wel.” In 2012 nam een kennis hem mee naar het Noord-Afrikaanse land, om de markt eens te verkennen. “Zonne-energie in Egypte staat nog echt in de kinderschoenen. In afgelegen gebieden zijn er wel installaties – zelfs al twintig jaar – maar die worden vooral dáár ingezet waar geen elektriciteitsnet is.” Koppeling aan het net is nieuw, expertise is er nauwelijks en daar komt Arends om de hoek kijken. “Ik heb veel kennis opgebouwd en in Egypte is er niemand die mij wat wijsmaakt. Simpel zat.” “Bij wijze van demonstratie hebben we flink geïnvesteerd in een installatie die een flatgebouw van stroom voorziet. Toen de boel eenmaal draaide, zaten de ambtenaren er met grote ogen bij. Een meter die terugloopt; dat hadden ze nog nooit gezien.” Ook werkt Arends aan projecten in de woestijn. “We plaatsen panelen in combinatie met een solarwaterpomp op plekken waar geen infrastructuur is. Een boer die het voorheen zonder elektriciteit en stromend water moest stellen, heeft nu plots allebei. Het water komt van 40 tot 200 meter diepte, de pomp haalt per uur 10 tot 50 kuub naar boven. En ’s avonds kan die boer z’n huis verlichten en televisie kijken. Die man wordt helemaal gek.” Maar het is niet allemaal rozengeur en maneschijn. “Aanvankelijk deden we zaken met de moslimbroederschap. Dat was een hele cultuurshock. Lange gewaden, lange baarden en bovenal keihard in de onderhandelingen.” Voortdurend zoeken ze de grens op. “‘Financier maar voor,' zeiden ze tegen me: ‘Bij jullie in Europa zit het geld’. Maar al gauw krijg je die spelletjes door. ‘Niet zeuren als kleine kinderen’, zei ik op een gegeven moment. ‘Je wilt m’n panelen of je wilt ze niet. Klaar.’” En die aanpak werkt.
Maar de moslimbroeders zitten een revolutie later allemaal in de gevangenis. “Die doen nooit geen zaken meer.” Het heeft Arends doen besluiten niet meer in zee te gaan met de politiek. “We richten ons op de ministeries en het leger, want dat zit altijd stevig in het zadel.” Hoewel het land “nog altijd een grote chaos is”, heeft de Drentenaar goede papieren om een klein imperium op te bouwen aan de Middellandse Zee. Arends staat inmiddels op het punt bij de Egyptische overheid preferred supplier te worden en te participeren in een tender van 200 megawatt. “Krijgen we groen licht, dan ligt er gruwelijk veel werk voor ons klaar.”
En als de deal beklonken is, zal dat niet meer lang duren. “Voor familie en vrienden is dat wel moeilijk. Mijn ouders zijn op leeftijd en m’n kinderen moeten aarden in een totaal andere cultuur. Maar voor een succesvolle toekomst van de onderneming en straks een onbezorgd leven voor mijn kinderen is het de beste stap. In Nederland gaat Arends Techniek gewoon voort, maar in Nederland hebben we één groot probleem en dat zijn de olie- en gasmagnaten. Als deze partijen geen zonnepanelen willen, komen ze er niet op grote schaal. Bovendien, de fiscus vangt geen cent voor zon, maar wel voor olie en gas. Ik zou dan toch gek zijn als ik me niet op de werkelijke groeimarkten richt?”
“ Tal van economieën in de wereld groeien als kool. Daar moet ik naartoe!” Avontuur Wat verklaart nu het succes van Arends? “Ik weet het niet. Ik wil gewoon panelen verkopen. Als iemand m’n offerte afslaat, kan ik me echt kwaad maken. Waarom niet dan? Wat is er mis mee dan? Dat wil ik weet’n!” Vanuit die drive verlegt Arends voortdurend z’n grenzen. “Voor het geld doe ik het niet. Het is de kick, ook daar in Egypte. Om daar een bedrijf met een paar honderd man neer te zetten. Dat avontuur, ik vind het geweldig.” De stap naar Egypte betekent voor Arends einde Nederland, adieu Twaide Mond. “Wil je daar slagen, dan moet je er gaan wonen.”
Arends is daarom ook al in Ghana en ZuidAfrika bezig en in samenwerking met de Erasmus Universiteit verkent hij de mogelijkheden in Chili. “In Europa staat de economie in een lage versnelling, maar tal van economieën, overal ter wereld, groeien als kool. Er is zo’n kaartje dat de wereldwijde dekking van mobiele telefoonnetwerken weergeeft. In Europa en Noord-Amerika is overal volledige dekking, maar in Afrika bijvoorbeeld zie je nog maar een paar vlekjes. Veel landen op die kaart zijn helemaal zwart. Daar is nu bijna niks. En dan denk ik: daar moet ik naartoe, daar is de handel.”
7
COLUMN mr. Harry van Rooij (1969) is notaris bij Van Thiel & Van Rooij Notariaat in Beek en Donk. Hij drijft een allround-praktijk, waarbij hij zich tevens heeft gespecialiseerd in het ondernemingsrecht.
Durf te vallen Ik leg het mijn kinderen elke dag uit. Je hoeft niet perfect te zijn. Je hoeft niet alles in één keer goed te kunnen. Sterker nog … als je alles al zou kunnen, dan had je hier op aarde niks te zoeken! Lopen en fietsen zul je nooit leren als je niet bereid bent om te vallen. Maar als je eenmaal de kunst te pakken hebt, dan kun je weer verder. Dan verbreidt je horizon zich. Galileo had er al een vermoeden van. Zware dingen vallen sneller naar beneden dan lichte. Althans, hier op aarde. Op de maan valt alles even snel. Dat heeft te maken met de zwaartekracht, die op aarde veel sterker is dan op de maan. Hoe kan het dat de ene persoon een zware klap wél te boven komt en een ander niet? Kan dat te maken hebben met een soort persoonlijke zwaartekracht? Met flexibiliteit? Met de bereidheid om wel of niet te vallen? Onlangs liet ik me door mijn kinderen overhalen om mee te gaan in ‘Joris en de Draak’, een supersnelle houten achtbaan
8
in de Efteling. Terwijl ik duizend doden stierf tijdens die twee minuten durende rit, zat mijn zoon naast me te genieten van het moment. Hij stapte breed lachend uit en ik bibberend over heel mijn lijf. Wat is het verschil tussen zijn beleving en die van mij? Hij is onbevangen. Hij zit in het moment. Geen seconde denkt hij aan de mogelijkheid dat die achtbaan wel eens kapot zou kunnen. Hij laat zich meevoeren door de snelheid en geniet van de wind door zijn haren. Mijn zoon is bereid zich te laten vallen. Ik niet. Hij geniet van de rit. Ik niet. Wat is de moraal van dit verhaal? Ergens in ons leven gebeurt het dat wij voorzichtig worden. Wij hebben ons bezeerd. Letterlijk of figuurlijk. En we gaan ons inhouden. Bij de een gebeurt dat in meerdere mate dan bij de ander. En hoe meer we ons inhouden, hoe vaker we bibberend in de achtbaan van het leven zitten. Harry van Rooij
NIEUWS
Volg Please op social media Please is ook actief op Twitter en LinkedIn. Via deze kanalen houden we onze volgers op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de payrollbranche, van wetswijzigingen en wat daar de gevolgen van zijn en nieuws vanuit onze organisatie. Uiteraard kun je je via deze kanalen ook mengen in discussies of gewoon een vraag stellen. Op Twitter zijn wij te volgen via @PleasePayroll, en op LinkedIn hebben we een eigen bedrijfspagina. Zoek en vind ons op Please Payroll.
Please Payroll verwelkomt ... Laury Donkers
in haar functie van Relatiebeheerder.
Wet werk en zekerheid De nieuwe Wet werk en zekerheid is de laatste tijd veel besproken. Het doel van deze nieuwe wet is om een sterkere dynamiek op de arbeidsmarkt te creĂŤren en mensen aan het werk te houden. De Tweede Kamer heeft de wet inmiddels aangenomen. Zolang de Eerste Kamer dit nog niet heeft gedaan, is er nog steeds sprake van een wetsvoorstel. Wanneer dit gaat gebeuren, is op het moment van schrijven nog niet duidelijk. Vooruitlopend op de aanname van het wetsvoorstel door de Eerste Kamer, is Please Payroll achter de schermen al hard aan het werk om de eerste wijzigingen tijdig door te kunnen voeren, zodat we de aanpassingen naadloos in onze dienstverlening kunnen integreren. De wijzigingen uit het wetsvoorstel worden gefaseerd ingevoerd. De eerste wijzigingen gaan per 1 juli 2014 in, mits de Eerste Kamer het wetsvoorstel dan heeft aangenomen. Vervolgens staan er op 1 juli 2015 en op 1 januari 2016 nog wijzigingen op de rol. Wij zullen onze opdrachtgevers tijdig informeren over deze wijzigingen en de gevolgen ervan.
Helpdesk Telefoon Wij zijn telefonisch voor iedereen bereikbaar op werkdagen tussen 08:00 uur en 18:00 uur op 0492 388 888 en ons gratis nummer 0800 235 75 32. UurOnline Opdrachtgevers en medewerkers hebben 24/7 toegang tot hun persoonlijke UurOnline-omgeving. Via deze digitale omgeving kunnen opdrachtgevers direct administratieve zaken afhandelen, maar ook vragen stellen en documenten downloaden. Ook medewerkers kunnen hier terecht voor alle zaken die te maken hebben met hun arbeidsrelatie. Zij kunnen bijvoorbeeld hun eigen gegevens beheren en loonstroken downloaden. Wij zijn een full-service dienstverlener die zowel medewerkers als ondernemers helpt op personeelsgebied.
'Verzuimafdeling scoort goed’ Uit ons laatste tevredenheidonderzoek onder medewerkers blijkt dat klanten zeer tevreden zijn over onze verzuimafdeling. De verzuimafdeling speelt een belangrijke rol bij het voorkomen van langdurige verzuimtrajecten en bij de re-integratie van medewerkers. Behalve dat onze medewerkers als heel vriendelijk worden bestempeld zijn we vooral ook trots op het hoge cijfer voor de deskundigheid van onze medewerkers en de informatie die zij geven. Onze klanten beoordelen deze punten met een mooie 8,6 en 8,5.
9
de ondernemer
n e m e n r e d ’ n n e O ‘ z i e r s l a is 10
Maarten Beernink was zeven jaar in loondienst bij Reed Business – eerst als bedrijfsjournalist, later als hoofdredacteur van het blad Elsevier Retail. Toen het doek viel voor dit vakmagazine stond hij van het ene moment op het andere op straat. Kan gebeuren, waren daar niet een dure hypotheek en drie opgroeiende kinderen. “Eerst deed het behoorlijk veel pijn, toen voelde ik de opluchting: eindelijk krijg ik de kans om te doen wat ik echt wil.”
H
ij is aan de late kant, maar belt keurig vanuit de auto ‘dat hij eraan komt’. Maarten Beernink, uitgever en ondernemerscoach, heeft het druk dezer dagen. Of eigenlijk: alle dagen, sinds hij begon als zelfstandig ondernemer met zijn bedrijf Het Boekenschap. In de hippe DRU Cultuurfabriek onder de rook van Doetinchem legt hij een stapel van zijn uitgaven op tafel. Boeken over ondernemen en ondernemers. Beernink: “Ik wil de ondernemer helpen zijn verhaal te vertellen,
om beter zichtbaar te zijn in de markt. Mensen als marketinggoeroe Paul Moers, Roland Kahn van CoolCat en New York Pizza-topman Philippe Vorst, die vanuit het niets een internationale pizzaketen heeft opgezet. Met dat soort mensen kwam ik ook al in aanraking toen ik nog bij Reed Business werkte, en als ik dan een interview deed ging ik zelf met nog meer energie weg dan degene die ik geïnterviewd had. Toen al dacht ik: dat wil ik ooit ook gaan doen. Die verhalen, over dingen die ze bereikt hadden door een stip op de horizon te zetten en daar consequent naartoe te wer-
ken … dat vond ik geweldig.” En toch: toen hij plotsklaps zijn contract beëindigd zag, dacht Beernink niet onmiddellijk aan het ondernemerschap. “Ik heb weken met mijn ziel onder mijn arm gelopen”, zegt hij. “Als je als hoofdredacteur je eigen blad ten onder ziet gaan, dat doet behoorlijk veel pijn. Elsevier Retail was echt mijn kindje, en dat gooien ze dan voor je gevoel gewoon in de prullenbak. Maar ik had geen zin om thuis op de bank te gaan zitten. Dus ik ben me direct gaan oriënteren, ook al was er aanvankelijk geen plan. Gelukkig was er een bescheiden
>>
11
de ondernemer
“
>>
financiële buffer, al wilde ik daar eigenlijk niet op interen. Op zeker moment voelde ik de opluchting: nu kan ik eindelijk gaan doen wat ik echt wil. Ondernemen. Misschien was dat ontslag wel net even het duwtje dat ik nodig had.”
Nieuwe bagage Maar wat hij precies wilde als ondernemer, daar had Beernink nog geen idee van. “Ik had niks: geen kantoor, mijn bagage was nul, de koffer was leeg – die moest ik weer gaan vullen. Om maar eens een reismetafoor te gebruiken: ik moest met nieuwe bagage een nieuw reisdoel gaan zoeken.” Beernink pakt een boek van de stapel met de titel ‘Ondernemen is net reizen’. Hij zegt: “Dit hebben we net uitgegeven. De auteur, Oscar Bulthuis, vergelijkt hierin het opzetten van een onderneming met het maken van een wereldreis. Zo zie ik dat voor mezelf ook wel: net als bij het maken van een lange reis moet je eerst bedenken waar je naartoe gaat, je kunt niet zomaar in het vliegtuig stappen. Aanvankelijk ben ik begonnen met een breed aanbod uit te geven, maar gaandeweg werd me steeds meer duidelijk dat ik eigenlijk alleen maar met ondernemers bezig wil zijn. Die inspireren me toch het meest, en ik spreek ook echt hun taal.” Die beslissing heeft ertoe geleid dat Het
12
H et enige wat ik nodig heb is een telefoon en een laptop
”
Boekenschap inmiddels veel meer is dan sec een uitgeverij, zegt Beernink. “Zoals gezegd: ik wil ondernemers helpen hun verhaal te vertellen. Een boek kan daarbij helpen, maar het is slechts één van de middelen die je kunt inzetten. We ondersteunen ondernemers dus ook in videomarketing. Veel entrepreneurs hikken ertegenaan om video’s van zichzelf op te nemen en die op YouTube te plaatsen. Wij maken er direct een stuk of tien en zorgen ervoor dat ze ook goed gevonden worden.” Daarnaast schrijft en plaatst Het Boekenschap ‘blogs’, interessante artikelen over een bepaald specialisme van een ondernemer. Daarbij gaat het volgens Beernink niet zozeer om het etaleren van kennis, maar om het helpen van potentiële klanten of opdrachtgevers bij het maken van een goede keuze. “Ik zeg altijd: wat zijn de meest gestelde vragen door klanten? Loop die na en je hebt stof voor minstens tien blogs.”
Ondersteuning Inmiddels is Beernink ervan overtuigd geraakt dat iedereen ondernemerskwaliteiten in zich heeft. Hij zegt: “Veel mensen denken ‘dat kan ik niet’ of zien allerlei beren op de weg. Maar iedereen is ergens goed in. Het gaat erom dat je ergens passie voor hebt. Ik vind dat een vreselijk modewoord, maar daar komt het wel op neer.”
Vergroot uw expertstatus Maarten Beernink en Oscar Bulthuis begeleiden ondernemers om zelf een boek te schrijven over hun business. Want de marketingkracht van een eigen boek is ongekend. De ondernemers nodigen relaties van Please van harte uit op dinsdag 13 mei 2014 in Huizen (NH). Ondernemers die bij Please zijn aangesloten krijgen als dank voor hun komst het e-book Ondernemen is net reizen cadeau. Meer informatie over deze bijeenkomst staat op de speciale webpagina: hetboekenschap.nl/please.
Wie gaat ondernemen moet wel zorgen voor een goede ondersteuning, want anders zijn de grenzen snel in zicht, aldus Beernink. Zelf laat hij zich ondersteunen door twee krachten die hij inhuurt via Please en die zorgen voor de facturatie, het verzenden van de boeken en de internetmarketing. Hij wijst: “Mijn kantoor zit verder in deze tas. Het enige wat ik nodig heb is een goede telefoon en een goede laptop. Ik wil graag flexibel blijven: deze oplossing bevalt mij heel erg goed. Zonder Please had ik dit niet kunnen realiseren. Alleen had ik allang een burnout gehad. Ik ben nu ook wel soms tot ’s avonds laat bezig, maar dan pak ik de volgende ochtend wat tijd voor mezelf. Die vrijheid van ondernemerschap is dankzij Please echt in een stroomversnelling gekomen.”
COLUMN
Balans vinden Elke topsporter heeft zo z’n pieken en dalen. En dat is normaal; je kunt natuurlijk niet altijd op het toppen van je kunnen presteren. Het is belangrijk om dat te ontdekken, want juist de manier waarop je uit je sportieve of persoonlijke dalen omhoog klimt, bepaalt voor een groot deel je succes in de toekomst. In mijn carrière lagen de pieken en de dalen, het vallen en opstaan, erg dicht bij elkaar. Hoewel ik in de periode tussen ’91 en ’98 grootse successen behaalde op de weg, heb ik in die tijd veel meer verloren dan gewonnen. Ik ging nog meer dan met mijn concurrenten op de weg de strijd aan met de weegschaal, omdat ik ervan overtuigd was dat een laag gewicht de sleutel was tot meer succes. En vaak kwam ik inderdaad als eerste over de streep, maar ik voelde me tegelijkertijd diep ongelukkig. Eigenlijk was ik ten diepste niet bezig met winnen, ik werd alleen maar blij van een nog lager gewicht dan gisteren. Een eetstoornis werkt door in je lijf, maar ook in je hoofd. Je bent echt ziek. Ik werd door mijn eetstoornis emotioneel gevoelloos, kon gewoon niet meer huilen, zelfs niet toen er mensen in mijn nabije omgeving wegvielen. M’n vriend heeft me op een gegeven moment de waarheid verteld, me geconfronteerd met m’n vertekende zelfbeeld. Da’s niet makkelijk, want wie zegt nu tegen een wereldkampioene dat ze niet goed bezig is? Maar de knop ging toch om. En van m’n ouders heb ik de belangrijke levensles geleerd om nooit bij de pakken neer te zitten. De grote gedrevenheid die ik van mezelf heb, ging ik van toen af aan inzetten om wat moois van mijn leven te maken.
Leontien van Moorsel (1970) is 4 keer Olympisch kampioen. Zij won 9 keer het WK, 2 keer de Tour de France en 39 keer het NK. Met haar man heeft zij nu haar eigen bedrijf (www.leontien.nl) en heeft zij de Leontien Foundation opgericht voor mensen met een eetstoornis.
Na ’98 keerde ik terug in de wereldtop, met een gezond lichaam en een gezonde geest – m’n tweede carrière, zeg ik altijd. En die juiste balans bracht me tot mijn mooiste sportieve successen. Ik heb met vallen en opstaan geleerd naar mezelf te luisteren, eerlijk te zijn, en ben ermee gestopt de grenzen op te zoeken. Het is zo belangrijk dat je voldoening haalt uit de dingen die je doet. Dat houd ik ook de meisjes met anorexia voor die ik nu zelf begeleid. Ze kunnen veel meer dan hun eetstoornis in stand houden, als ze maar nieuwe doelen vinden. Als ze maar weer ergens enthousiast voor kunnen worden. Dat is de sleutel tot een nieuw begin.
Leontien van Moorsel
13
MKB Barometer
door Markteffect in opdracht van Please
MKB kampt regelmatig met liquiditeitsproblemen door pieken in personeelskosten Please heeft de afgelopen maanden opnieuw onderzoek gedaan naar de kennis en ervaringen van MKB-ondernemers met betrekking tot verschillende personeelsgerelateerde onderwerpen. De payrollorganisatie legde 400 MKB-ondernemers meerkeuzevragen voor over situaties die dagelijks op de werkvloer voorkomen en de rechten en plichten van medewerkers en werkgevers. In deze editie van Please Magazine delen we de resultaten over personeelskosten met u.
Belangrijkste resultaten Drie op de tien MKB-bedrijven geven aan dat de uitbetaling van personeelskosten zoals vakantiegeld wel eens liquiditeitsproblemen veroorzaakt. Bedrijven geven aan in zo’n geval een beroep op de bank te hebben gedaan voor een extra lening of krediet om de personeelskosten te kunnen betalen. Ook worden soms de facturen van leveranciers of andere vaste lasten niet binnen de betalingstermijn voldaan. Aan de andere kant geeft 68% van het MKB in Nederland aan wel voldoende reserveringen te maken om de personeelskosten te kunnen betalen. MKB-bedrijven die minder dan 10 jaar bestaan (40%) geven vaker aan dat personeelskosten liquiditeitsproblemen veroorzaken dan MKB-bedrijven die 20 jaar of langer bestaan (21%). MKB-bedrijven met maximaal 5 medewerkers hebben minder vaak liquiditeitsproblemen dan bedrijven met 10 tot 50 medewerkers.
Verschillen per branche • • •
“
68% van de MKB’ers in de bouw geeft aan weleens een beroep op de bank te hebben gedaan voor een extra lening of krediet om de personeelskosten te kunnen betalen. Bij MKB-bedrijven in andere branches is dit aanzienlijk lager: • detailhandel (34%) • gezondheidszorg (28%) • groothandel (35%) • horeca (32%) • zakelijke dienstverlening (30%) Meer MKB-bedrijven binnen de bouwnijverheid (55%) geven aan dat door uitbetaling van vakantiegeld de leveranciers of andere vaste lasten weleens niet tijdig konden worden betaald dan MKB-bedrijven binnen de gezondheidszorg (24%) en zakelijke dienstverlening (23%).
Bij payrolling zijn de reserveringen voor vakantiedagen en vakantiegeld direct in het tarief opgenomen, waardoor onze opdrachtgevers in het MKB niet te maken krijgen met een piek in personeelskosten. Personeelskosten worden alleen gemaakt op het moment dat de medewerker werkzaamheden uitvoert en daardoor ook inkomsten genereert voor de opdrachtgever.
”
Hans van de Ven, directeur Please
14
Pleasology
Vallen en opstaan
Zonder trots word je nooit een (goede) ondernemer. Trots om wat je in de markt zet, wat je bedenkt, wat je je klanten geeft, hoe je je bedrijf runt, om de vakkennis die je hebt, om … Trotse mensen zijn mooie mensen, ze staan ergens voor. Helaas biedt trots geen bescherming tegen zaken die tegen zitten of nog erger, tegen echte mislukkingen. Veel zaken waarop jij als ondernemer trots was, blijken door anderen en de markt niet in dezelfde mate gewaardeerd te worden. Dat heet ‘vallen’. De kunst is nu om ook weer op te staan. Niet iedereen beheerst de kunst van het opstaan even goed. In mijn praktijk kom ik vaak een sterke kracht tegen die het opstaan bijna onmogelijk maakt: schaamte. Schaamte is het zwarte masker van de trots. Het betekent toegeven dat waar jij voor staat, waarin je gelooft, niet blijkt te kloppen. Het treurige van schaamte is dat het mensen ook belemmert hulp te zoeken als de zaken wat minder gaan. Of als er nog wat te redden valt. Dit is nu precies waarom ik schaamte het zwarte masker van de trots noem. Waar bij trots vaak alle eer van het succes naar de ondernemer zelf gaat, ligt bij mislukken ook alle schuld bij diezelfde ondernemer. Wie kent niet het mooie gezegde ‘Succes kent meerdere meesters’? Dat geldt meestal niet voor mislukkingen, die hebben slechts één dader. En dat klopt natuurlijk niet. Aan dit principe wordt maar al te vaak voorbijgegaan, en bij succes schaadt dat je bedrijf minder dan als het je wat minder gaat. Daarom zou ik twee basiswaarden voor goed ondernemerschap willen introduceren: nederigheid en kwetsbaarheid. Nederigheid zou de onafscheidelijke vriend van succes moeten zijn. Ja, de mens als ondernemer is doorslaggevend voor het succes van zijn bedrijf. Tegelijkertijd zijn er zo veel andere factoren die mede zijn succes bepalen, en waarop hij weinig of geen invloed heeft. De economische situatie in het land, de gezondheid van zichzelf en zijn gezin, de politieke en wettelijke besluitvorming die maken dat zijn
product extra of juist helemaal niet meer nodig is. Denk maar eens aan de pomphouders in de grensstreek, hen kan toch nauwelijks slecht ondernemerschap verweten worden. Kwetsbaarheid zou de vriend van iedere ondernemer moeten zijn. Die maakt het gevoel van schaamte minder, je betrekt dingen die minder goed gaan niet meer alleen op jezelf en hulp vragen is voor jou iets heel normaals.
Lukas Straathof
Lukas Straathof (50) is coach en partner bij The Human Effect en richt zich op organisatie- en teamontwikkeling, individuele coaching, leiderschaps- en professionele ontwikkeling.
15
uitgelicht
16
De vaste baan is dood. Leve de vaste baan! Hans van de Ven en Jan Franken van Please Payroll vinden dat de actuele discussie over de toekomstige inrichting van de arbeidsmarkt vaak weinig objectief is, en dat de praktijk genuanceerder is dan de vakbonden vaak voorstellen. Ook moet er meer ‘out of the box’ worden nagedacht over oplossingen die tegemoetkomen aan de wensen en behoeften van beide betrokken partijen: werkgevers én werknemers. Onlangs presenteerden zij een ‘whitepaper’ waarin zij hun visie aan politiek en stakeholders presenteerden.
>>
17
uitgelicht De wereldwijde financiële crisis heeft geleid tot een ingrijpende ‘reset’ van de economie en de arbeidsmarkt. Europa zal voor lange tijd, en misschien wel voor altijd, genoegen moeten nemen met lagere groeicijfers en minder werkgelegenheid. Dit heeft mede geleid tot veranderende wensen en behoeften op het gebied van arbeid, zowel bij werkgevers als bij medewerkers. Vanwege de onzekere economische verwachtingen streven veel werkgevers naar maximale flexibiliteit. Paradoxaal genoeg zijn veel werknemers om precies dezelfde reden vooral op zoek naar meer (baan)zekerheid. Er is op dit moment veel discussie over de toekomstige inrichting van de arbeidsmarkt. Die spitst zich vooral toe op flexibiliteit in contracten en ‘bescherming’ van de werknemers. Op politiek niveau worden beslissingen genomen om oneigenlijk gebruik van flexibele arbeidsrelaties tegen te gaan, zoals het beperken van het aantal tijdelijke contracten. Zo wordt getracht meer zekerheid voor werknemers ‘af te dwingen’. Vaak wordt daarbij voorbijgegaan aan de behoeften van de werkgever (lees: ondernemer). Omdat werkgevers zich niet laten dwingen tot bijvoorbeeld het sneller verstrekken van vaste contracten, werken veel maatregelen eerder averechts en is er feitelijk sprake van een patstelling. Schijnzekerheid Feit is dat de discussie over de inrichting van de flexibele arbeidsmarkt op een ander niveau gevoerd zou moeten worden dan nu vaak het geval is, zegt Hans van de Ven van Please. “Wij constateren een gebrek aan essentiële nuances in de huidige discussies. Er wordt om te beginnen onvoldoende onderscheid gemaakt tussen grote en kleine werkgevers. Dat onderscheid is primair gelegen in het verschil in kennis van wet- en regelgeving, maar ook in financiële draagkracht. Tegelijkertijd wordt er onvoldoende onderscheid gemaakt tussen de verschillende typen werknemer. De discussie draait om ‘vaste’ of ‘flexibele’ werknemers, maar zou moeten draaien om de mate van courantheid van de werknemer. De ‘vaste baan’ is een schijnzekerheid, dat hebben we de afgelopen tijd wel gezien. Werknemers kunnen alleen zekerheid ontlenen aan de vraag naar hun kennis en ervaring. Alleen als je iets kunt waar vraag naar is, kun je erop bouwen dat je daarmee een inkomen kunt verwerven.” De oplossingsrichtingen die nu worden besproken (en soms ook gerealiseerd) komen als gevolg daarvan niet tegemoet aan de wensen en behoeften van werkgevers én werknemers, aldus Van de Ven. “De manier waarop we het nu geregeld hebben is om drie redenen slecht voor onze economische groei”, zegt hij. Een: er worden minder nieuwe banen geschapen dan mogelijk zou zijn. Twee: grote groepen medewerkers zitten ‘opgesloten’ in een baan onder
Houd please.nl in de gaten voor het verschijnen van de complete whitepaper
18
hun niveau. En drie: grote groepen medewerkers maken te weinig gebruik van scholingsmogelijkheden. Op dit moment is er sprake van een onbalans op de arbeidsmarkt. Die onbalans bestaat uit het feit dat de hoogstopgeleide, meest getalenteerde mensen veruit de meeste rechtsbescherming genieten, terwijl de laagstopgeleide, meest kwetsbare groep nagenoeg geen bescherming geniet.” Rollen ontkoppelen Van de Ven wijst erop dat in het recente verleden al oplossingsrichtingen aangedragen zijn om de onbalans op de arbeidsmarkt te verhelpen. Zo streven de opstellers van het manifest ‘Een nieuw Dutch Design voor flexibel én zeker werk’ ook naar een ‘normalisering’ van flexwerk: vast minder vast, flex minder flex. Maar in de ogen van de Please-directeur gaan deze voorstellen niet ver genoeg. Hij zegt: “Er is sprake van een tegenstelling: ondernemers willen flexibel zijn, lager opgeleide werknemers willen zekerheid. Die tegenstelling los je alleen maar op door de rol van ‘ondernemer’ en die van ‘werkgever’ te ontkoppelen. Dit zijn namelijk twee wezenlijk verschillende dingen. Daarom hebben wij een ‘whitepaper’ gemaakt waarin we een nieuwe oplossingsrichting verkennen. De rol van werkgever zou in onze visie ingevuld kunnen worden door een nieuw soort intermediair, het ‘werknemersbedrijf’. Dat neemt werknemers in vaste dienst en plaatst deze vervolgens door naar bedrijven. Het werknemersbedrijf gaat alle HR-activiteiten verzorgen - net als een payrollbedrijf nu - maar zorgt er óók voor dat werknemers courant blijven en zich ontwikkelen. Ondernemers betalen daarvoor een zeker bedrag, maar zijn wel honderd procent flexibel. Werknemers die overbodig zijn worden door het werknemersbedrijf elders weer ‘weggezet’, al dan niet na te zijn bijgeschoold. Iedereen blij: werknemers kunnen een vaste baan krijgen, ondernemers totale vrijheid.” Van de Ven denkt dat de ‘whitepaper’ een goed vertrekpunt is voor een brede maatschappelijke discussie. Een groep flexibele arbeidskrachten die het nu moeilijk heeft, kan immers via het werknemersbedrijf aanzienlijk meer zekerheid, perspectief, zeggenschap en regie worden geboden. En dat zonder dat arbeid aanmerkelijk duurder wordt gemaakt. Van de Ven: “Werkgevers kunnen om meerdere redenen niet zonder flexibele arbeid. Ook de vakbonden ontkennen dit niet. En flexibele arbeid is over het algemeen goed geregeld. Toch komen we geen stap verder omdat diezelfde vakbonden, gesteund door een aantal politieke partijen, blijven vinden dat werkgevers gewoon een vast contract moeten geven. En omdat de overheid wel uitkeringen verstrekt, maar zich niet verantwoordelijk voelt voor het begeleiden van mensen naar een nieuwe, al dan niet flexibele baan. Dus we moeten naar andere oplossingen kijken. Als het adagium luidt: ‘flex is here to stay’, laten we het dan op een goede manier doen.”
10 handige apps voor
ondernemers >>
19
ondernemen
Gemak
1
3
Evernote “Wat een hemel. Nooit meer iets vergeten en overal je aantekeningen, foto’s, opgenomen voice-notities, webknipsels bij de hand. Of je nu achter je computer zit of een mobieltje bij de hand hebt.” Beschikbaar voor: Apple, Android, Windows & Blackberry
Ritmeister “Nooit meer achteraf een rittenadministratie bijwerken en met de routebeschrijving checken hoe lang die zakelijke rit nou ongeveer was. Ritmeister houdt je kilometerstaten netjes bij en werkt als een stopwatch: ‘aan’ en ‘uit’. Scheelt zeeën van tijd.” Beschikbaar voor: Apple en Android
5 20
Mailbox “Word je ook dagelijks overspoeld door een e-mailtsunami? Met de mailboxapp swipe je zo een inbox leeg. Handige features als een snooze voor e-mails waar je later aan herinnerd wilt worden, zodat je nu geen tijd kwijt bent aan e-mails waar je even niets mee kunt.” Beschikbaar voor: Apple
2 4
Lastpass “Als ondernemer heb je tientallen accounts en misschien evenveel wachtwoorden. Met Lastpass kun je altijd op een veilige manier inloggen via je pc, mac, tablet of mobiel en ben je nooit meer vloekend op zoek naar je accountgegevens.” Beschikbaar voor: Apple, Windows en Blackberry
Hootsuite “De gemiddelde ondernemer weet dat social media hem of haar veel kunnen opleveren, maar heeft er te weinig tijd voor. Via Hootsuite kun je al je socialmedia-accounts via één app beheren, in de gaten houden en berichtjes alvast inplannen en plaatsen op meerdere netwerken.” Beschikbaar voor: Apple en Android
6
Dropbox “Altijd en overal toegang tot al je bestanden en makkelijk bestanden delen met teams en collega’s.” Beschikbaar voor: Apple, Android en Blackberry
Gierigheid
7
Whatsapp “Waarom betalen voor een sms als je kunt whatsappen?” Beschikbaar voor: Apple, Android, Windows en Blackberry
10 handige apps voor ondernemers Er zijn inmiddels miljoenen apps op de markt. En er zijn honderdduizenden apps die pretenderen ondernemers te ondersteunen in hun dagelijkse business en het leven als ondernemer
8 9
makkelijker te maken. Maar welke apps zijn nuttig en welke kunt u beter in iTunes of de Android Playstore laten staan? Michel Willems
Flitsmeister “Is het gierigheid of genot? Flitsmeister waarschuwt je voor snelheidscontroles en bespaart daarmee honderden euro’s aan boetes per jaar!” Beschikbaar voor: Apple en Android
van One Stop Webshop beoordeelt de bruikbaarheid van apps op basis van zijn Vier Grote G’s-model. Ofwel: een goede app speelt in op de Gierigheid, het Gemak, het Genot of het Geweten van de gebruiker. “‘Gemak’ is een breed begrip, want feitelijk zijn alle applicaties ontwikkeld om het ons gemakkelijker te maken”, zegt Willems. “Maar binnen het Grote G-model is het belangrijk dat applicaties vriendelijk zijn in het gebruik. En dat de applicatie gebruikers
Genius Scan “Contracten ondertekenen en opsturen, maar even geen scanner in de buurt? Scan het document met Genius Scan op je mobiel, maak er een pdf van en klaar is kees. Dat is snel verdiend!” Beschikbaar voor: Apple, Android en Windows
ontlast, dus dat zij er tijd en extra werk mee kunnen besparen.” De tweede G, ‘Gierigheid’, klinkt sommigen misschien negatief in de oren, maar dat is het niet, aldus Willems. Volgens hem zijn deze apps juist heel positief en gericht op het verlagen van
Genot & Geweten
10
kosten. Een aspect dat elke ondernemer wel moet aanspreken. Met het gebruik van deze apps gaan uw parkeer- of telefoonkosten zeker naar beneden. De laatste twee G’s zijn ‘Genot’ en ‘Geweten’. De eerste is een fijne manier van tijd-
Ted “Inspiratie nodig terwijl je zit te wachten? Op de Ted-app bekijk je op je mobiel toespraken van inspirerende sprekers op allerlei gebied. Zo werk je ontspannen aan je kennis. Een waar genot en goed voor je geweten!” Beschikbaar voor: Apple, Android en Windows
verdrijf; ook een ondernemer heeft af en toe behoefte aan ontspanning (wie heeft er geen Wordfeud of CandyCrush op zijn smartphone of tablet?). En u bent tot slot natuurlijk nooit te oud om te leren of uw geheugen op te frissen. De handigste apps heeft Willems voor u onder elkaar gezet.
21
thema
Ook Zuidweg heeft ondernemen met vallen en opstaan geleerd. "Cash is King" 22
De ervaringsdeskundige Jacqueline Zuidweg (1965) is oprichter en directeur van Zuidweg & Partners, een bureau voor schuldhulpverlening voor ondernemend Nederland. In 2012 werd ze verkozen tot Zakenvrouw van het Jaar en een jaar later verscheen haar boek Vallen, opstaan en weer doorgaan. Dit in samenwerking met Josette Dijkhuizen geschreven boek is de neerslag van bijna twee decennia ervaring met ondernemers die in financieel zwaar weer zitten. “Als mensen niet eens meer durven te proberen, dan worden we wel een heel angstig landje.” Ook een voormalig Zakenvrouw van het Jaar is ooit begonnen als zzp’er. In het geval van Jacqueline Zuidweg is dat in december twintig jaar geleden. “I had a dream”, zoals ze het zelf verwoordt. “Het viel mij destijds op dat er allerlei stimuleringsregelingen waren om mensen tot ondernemen aan te zetten, maar dat ondernemers met financiële problemen helemaal nergens terecht konden. Voor particulieren met problematische schulden had je toen al de kredietbanken en de gemeenten, voor ondernemers was er niets. Nu ben ik van huis uit jurist en hecht ik erg aan rechtvaardigheid. Omdat ik ook nogal ondernemend van aard ben, besloot ik wat te gaan doen aan deze situatie. En dus ben ik dit bedrijf begonnen.” Binnen een jaar was die eenmanszaak levensvatbaar. Maar Zuidweg vond dat ze nog te weinig ondernemers bereikte en besloot een presentatie te geven bij de gemeente Amsterdam. “Met knikkende knieën”, zo bekent ze na zoveel jaar. “Maar dat was wel de doorbraak. Ik kreeg direct 65 dossiers per jaar doorverwezen en zo kon ik in 1996 mijn eerste medewerker aannemen.” Zuidweg & Partners groeide aanvankelijk als kool. Maar op zeker moment leerde Zuidweg haar eerste harde ondernemersles: cashflow is king. Zuidweg: “Ondernemers met problematische schulden zijn natuurlijk slecht betalende debiteuren. Toen ik alles nog alleen deed ging dat nog goed. Dan zei ik simpelweg: ‘Je moet me wel betalen, anders stop ik direct.’ Maar toen ik eenmaal personeel kreeg begon dat te veranderen. Mijn medewerkers kregen elke maand salaris en richtten zich vooral op de kwaliteit en de werkprocessen. Die stonden veel verder weg van het thema geld. Ik wilde
“Veel startende ondernemers verdiepen zich niet in hun financiën”
zelf ook graag kwaliteit leveren, dus ik greep te laat in. Pas toen de liquiditeit krap dreigde te worden viel het kwartje: wow, ik heb hele goede dienstverlening, ondernemers zijn blij, schuldeisers zijn blij, maar ja: we moeten wél betaald worden. Uiteindelijk ben ik naar de gemeente gestapt en heb ik gezegd: kunnen jullie niet een bijdrage leveren voor al die honderden gevallen die jullie doorverwijzen en die wij helpen met onze dienstverlening? Het was een beetje een noodgreep, maar het pakte heel goed uit. Het was voor mij de sleutel tot een enorme groei van mijn bedrijf.”
Dodelijk Zuidweg wil maar zeggen: ook zij heeft het ondernemen met vallen en opstaan geleerd. Ze zegt bijna dagelijks aan tafel te zitten met ondernemers die struikelen over gebrekkige ondernemersvaardigheden. “Vaak zijn dat toch de financiën”, zegt ze. “Die vallen in de categorie ‘niet leuk’ en daar willen veel startende ondernemers zich niet in verdiepen, want die willen hun ding doen. Ze laten alles over aan de boekhouder, hebben geen overzicht, mengen zakelijk en privé en kijken één keer per jaar wat het resultaat is, ‘want ze weten toch wel wat ze in hun portemonnee hebben’. Dodelijk. Financiën zijn een heel belangrijk deel van het ondernemerschap. Als je je cijfers goed up-to-date hebt, geeft dat heel belangrijke sturingsinformatie. En die boekhouder, die betaal jij en dat is inclusief de uitleg van jouw cijfers. Zorg dat je het begrijpt! Veel ondernemers zeggen al snel: ‘ik geloof het wel’ en vragen niet door.”
>> 23
thema Een tip van Jacqueline Zuidweg Het meest recente project waar Zuidweg bij betrokken is, is Stichting MKB Doorstart.nl in Flevoland. Deze nieuwe portal is speciaal ingericht voor mkb-ondernemers en zzp'ers met een bedrijf dat in de kern gezond is, maar te maken heeft met (dreigende) financiële problemen. Door ondernemers in een vroeg stadium hulp te bieden, wil MKB Doorstart onnodige bedrijfsbeëindigingen voorkomen. In eerste instantie werkt MKB Doorstart alleen in Flevoland, maar de ambitie is om op korte termijn de dienstverlening uit te breiden naar de rest van Nederland.
“Je voelt je een mislukkeling. Ik begeleid ondernemers bij de moeilijke weg terug” >> Maar méér dan over het ‘waarom’ van het vallen, gaat haar boek over het opstaan en weer doorgaan, zegt Zuidweg. “Het boek bevat een hoop nuttige tips die voorkomen dat je onderuitgaat, zoals zorg voor de juiste mensen om je heen, actualiseer geregeld je visie, missie en strategie, kies je zakenpartners met zorg en geef geen geld uit dat je niet hebt. Maar zeker zo belangrijk is het stuk dat gaat over als het al te laat is. Wat doe je dan? Wat doet dat met jou als persoon? Hoe kijkt de wereld naar jou? Ik begeleid ondernemers bij die moeizame weg terug: je voelt je een mislukkeling, maar je weet: je moet door. Je moet je emoties onder controle krijgen en weer rationeel leren denken. Richt je op de toekomst, onderzoek welke regelingen er zijn, deel je problemen met anderen en maak schoon schip. En dat laatste kan soms betekenen: zeg het ondernemerschap vaarwel, het is niets voor jou. Het zij zo.”
24
Risico durven nemen Zuidweg hekelt het taboe op falen in de Nederlandse ondernemerscultuur. Ze zegt het veelzeggend te vinden dat onze faillissementswet uit 1897 stamt en voor de kleine MKB’er nog onverkort wordt toegepast. “In Amerika ben je pas een goede ondernemer als je twee keer failliet bent gegaan. Dat is misschien wat over the top, maar hier ben je eigenlijk op voorhand een fraudeur en word je nagewezen. Je kunt ook denken: goed dat die persoon het geprobeerd heeft! Als mensen niet eens meer durven te proberen, dan worden we wel een heel angstig landje. Hier regeert de angst om te falen, in plaats van het lef om het te proberen. Dat zit toch wel in onze mentaliteit, net als moeilijk doen over geld. Ik denk vaak: geld is maar een middel, hoe belangrijk is dat? Je moet er gewoon mee leren omgaan. En ja, ondernemen is ook risico durven nemen. Dat kan een keer misgaan, maar als je het aan den
lijve ervaart, blijft het beter hangen dan als je erover leest.” Het mag duidelijk zijn: Zuidweg vindt dat je ondernemen mag leren en dat niemand vanaf dag 1 een volmaakte ondernemer hoeft te zijn. Ze zegt veel positieve reacties te hebben gekregen op haar boek – óók van gevestigde ondernemers die zelf onlangs failliet zijn gegaan. “Het is allemaal heel herkenbaar en je ziet veel patronen terugkeren. Als ik terugkijk heb ik zelf ook het meeste geleerd van die momenten dat ik helemaal klem zat, dat ik dacht: nu moet ik ermee stoppen. Maar ik ben altijd heel open geweest, heb om raad gevraagd, sparringpartners gezocht in mijn zakelijke en privéomgeving, en vaak krijg je dan net even dat zetje dat je nodig hebt. Niet zelden trouwens van oudere mensen – die in onze maatschappij onbegrijpelijkerwijs al op hun 67ste worden afgeschreven.” In haar twintigjarige loopbaan als ondernemer heeft Zuidweg naar eigen zeggen een paar van zulke benauwde momenten gehad. Ze zegt: “Veel ondernemers geven de crisis de schuld in plaats van zichzelf. Ik zeg dan: ‘Onzin, je hebt zitten slapen en je hebt nagelaten te kijken naar wat er om je heen gebeurt. Toen ik zelf een jaar mocht ‘buitenspelen’ als Zakenvrouw van het Jaar, dwong mij dat om van buiten naar mijn bedrijf te kijken. Toen zag ik eigenlijk pas dat we wel een erg ambtelijke organisatie waren geworden met veel te veel overhead. Dat, en de krimpende budgetten van gemeenten, heeft tot een ingrijpende reorganisatie geleid. Je kunt zeggen: dat is heel negatief, reorganiseren. Ik zeg: het is een kans om je bedrijf weer helemaal van deze tijd te maken.”
Juridisch
De participatiesamenleving: doen wat je nog kan doen Stap voor stap is in het naoorlogse Nederland een verzorgingsmaatschappij opgebouwd. Burgers die om een of andere reden (ouderdom, ziekte, tijdelijk gebrek aan passend werk) arbeidsongeschikt werden bevonden, konden gemakkelijk een beroep doen op de overheid. Deze verzorgingsmaatschappij blijkt echter door de vergrijzing en de crisis onbetaalbaar te zijn geworden: het systeem kraakt in zijn voegen. Het huidige kabinet streeft dan ook naar een koerswijziging. We moeten toe naar een samenleving waarin iedereen die op een of andere manier nog wat kan bijdragen aan de maatschappij, daartoe ook wordt geprikkeld. Dit heet ook wel de ‘participatiesamenleving’. De vraag is wel: hoe pakt deze politieke koerswijziging in de praktijk uit? Een eerste stap is de uitwerking van de Participatiewet. Met deze regeling wil de overheid bereiken dat alle mensen, met of zonder beperking, volwaardig meedoen aan de samenleving. Bij voorkeur via een reguliere baan, maar als dat niet lukt, door op een andere manier te participeren in de samenleving. Het kabinet heeft met de sociale partners afgesproken dat er extra banen beschikbaar komen voor mensen die behoren tot de doelgroep van de Participatiewet. Het streven is om 5% van het werknemersbestand te laten bestaan uit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Naast de 100.000 extra banen die het bedrijfsleven heeft toegezegd, wil de overheid zelf zorgen voor 25.000 banen voor mensen die vanwege hun beperking niet in staat zijn zelf het wettelijk minimumloon te verdienen.
Ilse Vermeulen (1972) is als bedrijfsjuriste verbonden aan Please Payroll. Ze adviseert werkgevers én werknemers dagelijks over arbeidsrechtelijke vraagstukken.
Het is goed dat er aandacht wordt besteed aan de kwetsbaren op de arbeidsmarkt. De vraag is echter of de doelstelling bereikt zal gaan worden als werkgevers nog steeds volledig vrijblijvend hun personeelsbestand mogen opbouwen. Zelfs regelingen die het voor werkgevers in sommige situaties financieel aantrekkelijk maakten om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen, hebben onvoldoende effect gehad. Er is dan ook veel twijfel of het met de aankomende Participatiewet wel zal lukken. Het alternatief is dat de overheid alsnog een verplicht quotum gaat opleggen met een boetesanctie als een werkgever niet aan de eisen voldoet. Wat de uitkomst ook is, wij brengen u tijdig op de hoogte! 2525
ondernemen
Leid jezelf (dan volgen de anderen vanzelf)
26
Vijf dagen zonder mobiele telefoon, zonder horloge, zonder laptop en zonder internet. Met een kleine club ondernemers en managers hoog in de Alpen op jezelf worden teruggeworpen. Bastiaan Mulder van bureau BMOG begeleidt zo’n twee keer per jaar De Alpentrail, een leiderschapsontwikkelingsprogramma van de Foundation for Natural Leadership voor eenieder die klaar is om een volgende stap in zijn of haar leven te zetten: persoonlijk of professioneel. “Veel mensen brengen wel hun auto naar de APK, maar nooit zichzelf.”
>>
27
ondernemen
>>
Hij kent ze maar al te goed: de MKB-ondernemers die van vroeg tot laat ‘de toko aan het runnen zijn’. Want tja, ‘de vent is de tent’ en je moet er natuurlijk wel stáán voor je mensen. Dat kan jaren goed gaan, maar op zeker moment komt het inzicht, weet organisatieadviseur en coach Bastiaan Mulder. “Dan is de vraag ineens niet meer: hoe manage ik mijn mensen?, maar eerder: hoe manage ik mezelf?” Veel ondernemers hebben veel moeite om af en toe afstand te nemen van de waan van de dag en de hectiek van het ondernemen. En toch is dat noodzakelijk om een goede focus te houden op waar je met je bedrijf naartoe wilt, zegt Mulder. Praten met vrienden in de kroeg of met medeondernemers op een netwerkborrel werkt vaak niet. “Dat levert alleen maar een heleboel goedbedoelde tips op van het soort: ‘dat moet je zo en zo doen en dan moet je die en die bellen’. En daar zit je vaak niet op te wachten. Je wilt ruimte in je kop.” Die ruimte, zegt Mulder, ontstaat alleen door jezelf fysiek en mentaal te isoleren. Op dat principe is de Alpentrail gestoeld: vijf dagen wandelen in het hooggebergte met een kleine maar diverse club ondernemers en managers. Zonder mobiele telefoon, zonder horloge, zonder laptop en zonder internet, maar met licht, lucht en ruimte. Mulder: “Je komt daardoor als het ware vertraagd tot jezelf. Deelnemers zijn op het vliegveld altijd zonder uitzondering nog druk aan het bellen en regelen. Na een dag of twee, drie zie je dat ze een transformatie doormaken. Er is eindelijk tijd om bij jezelf stil te staan – hoe doe ik de dingen? – maar ook om van anderen te horen hoe zij dingen doen. Zonder dat je meteen allemaal goede tips en adviezen hoeft aan te horen. En doordat je zelf de antwoorden vindt, is de uitvoering na terugkomst ook veel krachtiger. Goede raad is goud waard, maar meestal voelt het niet als iets van jezelf en ga je er maar op halve kracht mee aan de slag.”
28
“ De Alpentrail is geen vrijblijvend uitje, het kan heel confronterend zijn om jezelf zo onder de loep te nemen” Confronterend Volgens Mulder komen de deelnemers niet alleen mentaal opgeladen, maar ook met een lijstje concrete actiepunten terug in Nederland. Om te voorkomen dat die energie na twee weken weer is weggezakt, organiseert Mulder na een maand een terugkomdag en voert hij met alle kandidaten weer een maand later nog een individueel coachings-gesprek. De Alpentrail vindt plaats onder de vlag van de Foundation for Natural Leadership (FNL), een stichting die in 2002 is opgericht en waarbij zo’n dertig ‘facilitators’ zijn aangesloten, onder wie Mulder. Op de website staat te lezen dat dit programma zich richt op ‘het ontwikkelen van het type leiderschap dat nodig is in de 21ste eeuw’, ‘het ontwikkelen van het menselijk potentieel dat in organisaties en onszelf aanwezig is’ en ‘het creëren van bewustzijn van de verbinding tussen mens en natuur’. Mulder: dat lijken misschien wat wollige woorden, maar ik vlieg het heel praktisch aan. Ik stel mijn eigen groepen samen en zorg ervoor dat er een mooie mix is tussen managers, ondernemers en zzp’ers. Juist die diversiteit geeft nieuwe invalshoeken. Het ‘doen’ van een Alpentrail is geen vrijblijvend vakantie-uitje, waarschuwt Mulder. “Het kan soms behoorlijk confronterend zijn om jezelf echt onder de loep te nemen. Vijf intensieve dagen op weg met mensen die je niet kent. Niet roken, niet drinken, en los van de groepssessie in de ochtend en avond: weinig praten. Zodat je optimaal kunt reflecteren op wat er gezegd is en wat dat voor jou concreet betekent.” Mulder vergelijkt de Alpentrail graag met een APK-keuring. Hij zegt: “Mensen vinden het heel gewoon hun auto naar de APK te brengen om ’m in goede conditie te houden. Maar een soort check-up waar je zelf staat op persoonlijk en professioneel vlak, dat doen ze niet. Ze zijn altijd bezig met anderen, voordat ze voor zichzelf goed zorgen. Ik zeg: als je voor jezelf
Bastiaan Mulder neemt ondernemers mee op trail, voor een persoonlijke 'APK'.
goed zorgt, ga je ook voor anderen goed zorgen. Als jij goed in je vel zit, dan heb je ook een ander soort klantcontact. Als je moe of gestrest bent, onder druk staat, dan pikt je omgeving dat op.” Ander wereldbeeld Mulder ontmoet soms scepsis: alsof een paar dagen wandelen alle trammelant als sneeuw voor de zon doet verdwijnen. Hij snapt dat wel: “Mensen die met een probleem worstelen zijn geneigd vanuit de bestaande situatie over een oplossing na te denken. Ze redeneren: ik heb een probleem en ik wil rechtstreeks naar een oplossing. Maar zo werkt het niet, dat zijn
altijd schijnoplossingen vanuit de bestaande kaders. Het gaat er niet om dat je die kaders loslaat, maar als het ware een U-turn maakt. Bij terugkomst is het probleem er natuurlijk nog steeds. Wat is veranderd, is dat jij het van een andere kant kunt bekijken en daardoor gerichter aan een oplossing kunt gaan werken.” Inmiddels hebben al meer dan 400 mensen uit het bedrijfsleven en de publieke sector het FNL-programma doorlopen. Daaronder ook steeds meer jonge mensen, zegt Mulder. “Een ook in leeftijd diverse groep is erg interessant, want iemand van 55 heeft een heel ander wereldbeeld dan iemand van 30. Daardoor
kunnen ze allebei iets van elkaar leren. Mijn ervaring is: hoe veelkleuriger de achtergronden, hoe mooier het is. Uiteindelijk gaat het over persoonlijke levensverhalen, persoonlijke ontwikkeling ... en dan maakt het eigenlijk niet uit of je horecaondernemer bent of een team investmentmanagers aanstuurt. In wezen worstelen we allemaal met dezelfde dingen: hoe ga ik om met mijn verantwoordelijkheid? In hoeverre doe ik de dingen eigenlijk precies zoals mijn ouders het deden? Is het gedrag dat twintig jaar geleden effectief was om iets van anderen gedaan te krijgen, dat vandaag eigenlijk nog steeds? Ik zeg vaak: leid eerst jezelf. Dan volgen de anderen vanzelf.”
29
medewerker
Een puzzel van duizend stukjes Dian van Wel is Verzuimconsulente. Met haar persoonlijke aanpak probeert ze langdurig ziekteverzuim in een vroeg stadium te voorkomen. Ook coördineert ze re-integratietrajecten. Dian treedt vaak op als mediator tussen de opdrachtgever en de medewerker, waarbij ze nauw samenwerkt met de bedrijfsarts. Binnen het speelveld van de Wet poortwachter en het belang van de opdrachtgever zoekt ze altijd naar de menselijke maat. “Een laag ziekteverzuim is altijd al een belangrijk aandachtspunt binnen Please geweest. En inmiddels is de wetgeving daar ook meer op gericht. Met name de Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (BEZAVA) vormt een extra prikkel. Als een medewerker in korte tijd enkele malen uitvalt, is dat een signaal. Ik ga dan in samenspraak met de opdrachtgever op zoek naar een eventuele achterliggende oorzaak om zo de aanleiding van het verzuim weg te nemen. Het is inmiddels geen uitzondering meer dat ik medewerkers thuis bezoek of dat ik ze bij Please uitnodig. Alleen al een goed gesprek haalt vaak de scherpe kantjes van hun zorgen af.” “Het aantal mensen dat met stressgerelateerde klachten kampt is de afgelopen jaren toegenomen. De crisis speelt daarin een grote rol: de druk is echt omhooggegaan. Mensen werken langer door met klachten, wat soms resulteert in de spreekwoordelijke druppel. Ons belang ligt bij een goede samenwerking tussen werknemer én opdrachtgever, waarbij we nooit de situatie van onze medewerkers uit het oog verliezen. Als er sprake blijkt van een onoplosbaar conflict tussen opdrachtgever en medewerker, proberen we een voor beide partijen geschikte oplossing te vinden.”
Dian van Wel Verzuimconsulente
“Lang verzuim is niet altijd te voorkomen. In samenspraak met de opdrachtgever en de medewerker bepalen we dan wanneer en hoe iemand eventueel gere-integreerd kan worden. Vaak slagen we erin om een medewerker via (tijdelijk) aangepast werk - waarbij we rekening houden met beperkingen - terug te laten keren naar de werkvloer. We voeren overigens niet alleen de wettelijk verplichte stappen uit, maar denken ook proactief mee, bijvoorbeeld over de behandeling. Je zou kunnen zeggen dat we maatwerk leveren binnen de wettelijke kaders.”
“Ondernemers willen zaken als verzuim en re-integratie goed regelen. Natuurlijk spelen de financiën altijd een rol, maar ze kijken ook naar de mens. Zeker bij kleinere bedrijven hebben directeuren vaak een sterke band met het personeel. Dan geeft een zieke medewerker naast zorgen ook administratieve en financiële rompslomp. Een partij als Please bespaart ondernemers veel tijd en geregel, voortvloeiend uit tal van kleine regeltjes in de wet. Afhankelijk van de contractvorm zijn er bijvoorbeeld verschillende paden te bewandelen. Het is een ingewikkelde puzzel die voor iedere medewerker bestaat uit duizend andere stukjes. De wet- en regelgeving rondom ziekte en re-integratie is complex. Please ontzorgt ondernemers, zodat zij zich volledig kunnen richten op het eigen bedrijf.”
30
30
BOEKEN
We verloten drie exemplaren onder onze volgers op Twitter. Volg ons ook via @pleasepayroll.
Vallen, opstaan en weer doorgaan over ondernemers in uitdagende tijden Het ondernemerschap biedt de vrijheid om te doen wat je leuk vindt. Maar helaas kleven er ook financiële risico’s aan. In de eerste jaren houdt meer dan de helft van de startende bedrijven op te bestaan. Jacqueline Zuidweg en Josette Dijkhuizen interviewden ondernemers over ondernemen als het tegenzit. Daarnaast geven ze onmisbare tips voor ondernemers om zware tijden het hoofd te bieden.
Auteur: Jacqueline Zuidweg, Josette Dijkhuizen Adviesprijs: € 14,99
Vrees je sterke punten
Het geheim van groeikracht
Doorstarten voor beginners
Waarom je sterkste punten je grootste zwaktes kunnen zijn
De internationaal bewezen groeiformule in drie stappen
Het persoonlijke relaas van een doorstarter
Weet wat je sterke punten zijn en voorkom dat ze je zwakste schakel worden! De meeste seminars focussen zich op het eerste punt. Kaplan en Kaiser tonen aan dat de grootste valkuil juist je sterke punten kunnen zijn. Ze leggen uit hoe je ervoor kan zorgen dat je sterke punten je niet in de weg gaan zitten.
Stel, u bent een ambitieuze ondernemer en gelooft in uw product. U wilt groeien, maar hoe pakt u dat aan? Voormalig McDonald'stopman Savelberg onthult de geheime formule van een groeiende onderneming. Groeiende organisaties investeren namelijk meer dan anderen in drie succesfactoren: standaardisatie, partnerships en people focus.
Dit boek is geschreven voor ondernemers die worden geconfronteerd met een faillissement van hun bedrijf, maar die de moed nog niet opgeven en een herkansing met beide handen willen aangrijpen. Doorstarten voor beginners gaat over ondernemen met vallen en opstaan.
Auteur: Robert Kaplan, R. Kaiser
Auteur: René Savelberg
Auteur: Eddy Scheffer
Adviesprijs: €14,99
Adviesprijs: €19,95
Adviesprijs: €18,95 31
Aannemingsbedrijf G. van den Berk BV Gert-Jan van den Berk Erp
Please Payroll is de ideale oplossing voor ondernemers
Vaste en flexibele contractvormen (8 in 4 jaar)
die geen personeelszorgen willen. Please biedt u:
Eén aanspreekpunt voor al uw personeelzaken
Inzicht in al uw personeelszaken, met één druk op de knop
Eén duidelijke all-in prijs zonder verborgen kosten
Alle voordelen van een eigen CAO
Please Payroll is al interessant vanaf 1 werknemer.
Tijdige salarisverwerking
Kijk voor alle details op www.please.nl
Payroll