Revista Ibaialde 09
30/1/09
12:00
Página 1
www.euskadi.net/aztertu
ibaialde2008 Ibaiak eta ibaiertzak gure paisaiaren funtsezko osagaiak dira; ibai motz eta emaritsuak, beren urak Kantauri itsasora isurtzen dituztenak bezalakoak, edo Ebrora isurtzen dituztenak, urtaroen aldaketek gehiago eragiten dietenak. Isurialdeak, EAEn hiru Hidrografia Demarkazio dituen mapa bat sortzen dute: Barruko Arroak, soilik EAEko lurraldeak gurutzatzen dituzten ibaiak biltzen dituzte (horiek guztiak Kantaurin itsasoratzen dira); Kantauri itsasoaren Demarkazioa Kantaurin itsasoratzen diren ibaiek osatzen dute, baina ibai horiek ez dira soilik euskal lurraldetik igarotzen. Demarkazio hori ber-bera da Kantabriarako eta Asturiaserako. Eta Ebroren Hidrografia Demarkazioa, Ebro ibaira isurtzen diren eta Mediterraneoan itsasoratuko diren ibaiak biltzen dituena.
Los ríos y riberas son componentes esenciales en nuestro paisaje; ríos cortos y caudalosos como los que vierten sus aguas al Cantábrico, o los que lo hacen al Ebro, mucho más influenciados por las variaciones estacionales. Vertientes, que generan en la CAPV un mapa con tres Demarcaciones Hidrográficas: las Cuencas Internas, que reúne los ríos que atraviesan únicamente territorios de la CAPV (todos ellos desembocan en el Cantábrico); la Demarcación del Cantábrico lo forman aquellos ríos que desembocan en el Cantábrico, pero que no discurren exclusivamente por territorio vasco. Esta demarcación es común para Cantabria y Asturias. Y la Demarcación Hidrográfica del Ebro, que incluye los ríos que vierten al Ebro, que desembocarán en el Mediterráneo.
Paula Gallego. Leitzaran BHI
Ingurumenarekiko sentsibilizazioa eta inplikazioa lortzeko oinarrizkoa da ingurunea ezagutzea. Ibaialde programak ibaien ingurunearen eta ekosistemaren egoeraren ezagutza sustatu nahi du. Azken kanpaina honetan 212 taldek eman dute izena laginketa egiteko; talde horien artetik 153 taldek bidali dituzte azterlanaren emaitzak; talde horietako asko Eskolako Agenda 21en sartuta dauden ikastetxeak dira. Horrek aurrekaririk ez duen igoera ekarri du; izan ere, 9.000 lagunek baino gehiagok hartu dute parte ibaialderen 2008ko kanpainan (laginketa, txotxongiloak, lehiaketa,…). Datuak bidaltzen dituzten taldeak Grupos que envían los datos Lehen Hezkuntzako ikastetxeak / Centros de Educación Primaria Bigarren Hezkuntzako ikastetxeak / Centros de Educación Secundaria
Elkarteak / Asociaciones
Bakarkoak / A título individual
Bestelakoak / Otros
Para lograr una mayor sensibilización e implicación para con el medio ambiente es fundamental conocerlo. El programa ibaialde es una herramienta para impulsar los conocimientos del medio fluvial. En esta última campaña se han inscrito 212 grupos para la realización del muestreo, de los cuales han enviado los resultados del estudio 153 grupos, muchos de ellos, centros implicados en la Agenda 21 Escolar. Ello ha supuesto un aumento sin precedentes, ya que más de 9.000 personas han participado en la campaña 2008 de ibaialde (muestreo, títeres, concurso,…).
Izena eman duten taldeak Grupos inscritos
Revista Ibaialde 09
30/1/09
12:00
Página 2
Kanpainaren emaitzak
Resultados de la campaña
Jarraian, Euskal Autonomia Erkidegoko mapa azaltzen da, eta aztertu diren ibaiak ageri dira bertan. Horretaz gain, 3 parametro negatibo edo gehiago izan dituzten ibaien zatiak zein diren zehazten da. Mapak bi zati ditu: kantauriar isurialdea, hor Kantauri itsasora itsasoratzen diren ibaiak daude, eta isurialde mediterraneoa, hor beren urak Ebrora isurtzen dituzten ibai guztiak daude.
A continuación se muestra el mapa de la Comunidad Autónoma Vasca con los ríos analizados. Además, se detalla cuales han sido los tramos de los ríos que han tenido 3 ó más parámetros negativos. El mapa se divide en dos partes: la vertiente cantábrica, donde se sitúan los ríos que vierten al mar Cantábrico, y la mediterránea, donde están todos aquellos ríos que desembocan en el Ebro.
Kantauriar Isurialdea Vertiente Cantábrica
Mediterranear Isurialdea Vertiente Mediterránea
Urdina: lagindu ez diren EAEko ibai eta ibaiadar nagusiak.
En azul: principales ríos y afluentes de la CAPV no muestreados.
Gorriz: aztertu diren ibai multzoak, ibai horietan 3 balio negatibo edo gehiago aurkitu dira. Lagindutako 273 puntuetatik, soilik 3 parametro negatibo edo gehiago aurkitu dira 29 puntutan.
En rojo: bloques de ríos estudiados en los que se han detectado 3 ó más valores negativos. De los 273 puntos muestreados, solamente se han detectado 3 ó más parámetros negativos en 29 puntos.
Berdez: ingurumen-egoera ona duten multzoak. Horretaz gain, lagindutako 125 puntutan ez da parametro negatibo bakar bat ere aurkitu; horrek aztertutako puntu guztien % 46 esan nahi du.
2 ibaialde 2008
En verde: bloques que presentan un buen estado ambiental. Además, en 125 puntos muestreados no se ha detectado ningún parámetro negativo, lo que supone un 46% del total de los puntos analizados.
Revista Ibaialde 09
30/1/09
12:02
Página 3
Arestian adierazi den bezala, laginketako 29 puntutan 3 kutsadura-zantzu edo gehiago aurkitu dira. Balio horiek koloreen bitartez adierazi dira ondorengo taulan. UNITATEA UNIDAD
Kiratsa / Mal olor. Hildako arrainak/ Peces muertos. Aparra / Espumas. Olioa / Aceites Eutrofizazio zantzuak / Síntomas de eutrofización.
Ur kutsaduraren arazoa edota hondakinen pilaketaren arazoa duten lekuak
10 07 07 06 07 09 01 04 08 08 03 05 06 08 03
UNITATEA UNIDAD
Mañaria 02 Mañaria 02 Molinao Molinao Molinao Narrondo Narrondo Nerbioia 03 Nerbioia 03 Nerbioia 03 Oñati 02 Ugalde Ugalde Zubitxo
06 10 06 09 10 07 09 04 05 06 04 06 08
pH desegokia / pH inadecuado Nitrato kantitate handiak / Altos valores de nitratos. Nitrito kantitate handiak / Altos valores de nitritos. O2 kantitate txikiak / Bajos valores de O2. Tamaina handiko hondakinak / Restos de gran tamaño.
Beste urte batzuekin alderatuta, ingurumenkalitateari dagokionez kanpaina honetan hobekuntza nabarmena izan bada ere, hainbat zonaren egoera kezkagarria da: Gobelas ibaiak, Errotatxutik (Getxo) igarotzen denean, eta Istora ibaiak, Kanpezutik igarotzen denean, negatibotzat har daitezkeen 4 parametro dituzte. Nolanahi ere, are kezkagarriagoak diren 2 laginketa-puntu daude: Zubitxo, Lezon, 6rekin, eta Nerbioi, Amurriotik igarotzean, 8 balio negatiborekin.
Lugares con problemas de contaminación del agua y/o debidos a la acumulación de basuras
Abendaño-iñurritza Arditurri Artibai 06 Asua 03 Asua 03 Galdames Gobelas Gobelas Hirugurutzeta Ibaizabal 01 Istora Istora Kadagua 04 Kadagua 04 Lauro
Ibaia eta blokea Río y bloque
Lugares con problemas de contaminación del agua y/o debidos a la acumulación de basuras
Ur kutsaduraren arazoa edota hondakinen pilaketaren arazoa duten lekuak
Ibaia eta blokea Río y bloque
Como se ha mencionado anteriormente, en 29 puntos de muestreo se han detectado 3 ó más signos de contaminación. Estos valores son representados mediante diferentes colores en la siguiente tabla.
Ontziak / Envases. Zabor plastikoak / Basuras plásticas.
Aunque esta campaña ha habido una mejora considerable en cuanto a calidad ambiental con respecto a otros años, es preocupante el estado de algunas zonas: El río Gobelas, a su paso por Errotatxu (Getxo), y el Istora, a su paso por Campezo, contienen 4 parámetros considerados negativos. Sin embargo, hay 2 puntos de muestreo aún más preocupantes: Zubitxo, en Lezo, con 6, y Nervión, a su paso por Amurrio, con 8 valores negativos.
PARTAIDEAK AITA LARRAMENDI IKASTETXEA AITXURI LHI AIXERROTA BHI ALAZNE IKASTETXEA ALKARTASUNA LHI ALKARTASUNA LIZEOA BHI ALONSOTEGIKO ESKOLA AMOROTO LHI ANTONIANO IKASTETXEA ARANTZAZUKO AMA IKASTOLA ARANZADI IKASTOLA ARRIGORRIAGA BHI ARROA LHI ASKARTZA CLARET IK. “ASOC. GIPUZCOANA DE ACUARIOFILIA “GUPPY 2000”” AZTERLARIAK ELK. BALENTZATEGI LHI BEKOBENTA LHI CEP OROKIETA LHI CF OTXARKOAGA CIP HERNANI COENEN IKASTETXEA COLEGIO BIZKAIA COLEGIO CORAZONISTAS COLEGIO VIRGEN NIÑA CORAZON DE MARIA IKASTETXEA CRUZ ROJA J. URIBE ALDEA DOLORES IBARRURI IK. DULANTZI IKASTETXEA DUNBOA IKASTETXEA DURANGOKO JESUITAK EGAPE DBH EGAPE LHI EL AVE MARIA IKASTETXEA ELKAR HEZI- MIKEL AOZARAZA ELORRIO HERRI IKASTETXEA ELORRIOKO INSTITUTUA EMAUS FUND. SOCIAL EMILIO CAMPUZANO IKASTETXEA
ANDOAIN ZEGAMA GETXO BARAKALDO BEASAIN BEASAIN ALONSOTEGI AMOROTO ZARAUTZ ASTIGARRAGA BERGARA ARRIGORRIAGA ZESTOA LEIOA ERRENTERIA VITORIA GABIRIA MARKINA-XEMEIN ZARAUTZ BILBAO HERNANI GUEÑES ZAMUDIO VITORIA-GASTEIZ AMURRIO AGURAIN LEIOA ABANTO-ZIERBENA ALEGRIA-DULANTZI IRUN DURANGO URNIETA URNIETA BILBAO OÑATI ELORRIO ELORRIO DONOSTIASAN SEBASTIAN BILBAO
ETORKIZUNA IKASTOLA FADURA INSTITUTUA FRANCISACANAS DE MONTPELLIER IKASTETXEA FUNDACIÓN SINDROME DE DOWN GABRIEL CELAYA IKASTETXEA GASTEIZKO IRAKASLE ESKOLA HUMANIDADES DONOSTIA IES ZARAOBE IKASBERRI IKASTOLA IPINTZA BHI ISPASTERKO ESKOLA ITURZAETA LHI ITXAROPENA IKASTOLA J.M BARANDIARAN IK. JAKINTZA IKASTOLA JESUS OBRERO IKASTETXEA JUAN OROBIOGOITIA IKASTETXEA LA ANUNCIATA IKASTETXEA LA MILAGROSA IKASTETXEA LA SALLE BERROZPE IK. LA SALLE IKASTETXEA LA SALLE-SAN JOSE IKASTETXEA LAIOTZ LHI LARDIZABAL LHI LASKORAIN IKASTOLA LAUDIOKO LANBIDE HEZIKETA LEGAZPIKO UDALA LEITZARAN BHI LEZO BHI LIZARDI INSTITUTUA LOINAZPE INSTITUTUA LUCAS REY-MATIAS LANDABURU LHI MARIA ETA JOSE IKASTETXEA MARIA INMACULADA IKASTETXEA MARIAREN BIHOTZA IKASTETXEA MARIAREN LAGUNDIA IK. MARISTAS SAN MIGUEL IK. SARRIKOKO UNIBERTSITATEA
ABANTO-ZIERBENA GETXO TRAPAGARAN BILBAO PORTUGALETE VITORIA-GASTEIZ DONOSTIASAN SEBASTIAN AMURRIO AZPEITIA BERGARA ISPASTER GETARIA TRAPAGARAN ATAUN ORDIZIA VITORIA-GASTEIZ IURRETA DONOSTIASAN SEBASTIAN LAUDIO ANDOAIN IRUN ZARAUTZ SEGURA ZALDIBIA TOLOSA LAUDIO LEGAZPI ANDOAIN LEZO ZARAUTZ BEASAIN AMURRIO ZUMAIA ZARAUTZ DONOSTIASAN SEBASTIAN BERGARA ZALLA BILBAO
MENDEBALDEA BHI MONTORRE LHI MUNABE IKASTETXEA MURUMENDI IKASTETXEA OIANGO PARKEA BIZIRIK OIANGUREN URDANETA INSTITUTUA OIKIA LHI ONDARRETA HERRI IKASTETXEA ORIOKO IKASTOLA ORIXE BHI PRESENTACION DE MARIA IK. R.M ZUAZOLA LARRAÑAGA IK. SALBATORE MITXELENA IKASTETXEA SAN ANDRES LHI SAN BENITO IKASTOLA SAN JOSE MARISTAK SAN JOSE DE FLOREAGA IKASTETXEA SAN MARTIN AGIRRE IKASTETXEA SAN VIATOR IKASTEXEA SAN VICENTE DE PAUL IKASTETXEA STA. MARIA MARIANISTAS IKASTETXEA TXANTXIKU IKASTOLA TXINDOKI-ALKARTASUNA LIZEOA TXINGUDI IKASTOLA UDALAKO INGURUMEN ESKOLA UGARO LHI URDANETA IKASTETXEA URNIETAKO SALESIAR ESKOLA UROLA IKASTETXEA URREGARAI HERRI ESKOLA UZTURPE IKASTOLA XABIER MUNIBE IKASTOLA ZABALEKO IKASTETXEA ZALDUPE ONDARROAKO HERRI ESKOLA ZARAGUETA LHI ZESTOA LHI ZUMADI ESKOLA ZUMAIA LHI ZUMAIAKO INSTITUTUA BAKARKAKOAK-INDIVIDUALES
VITORIA-GASTEIZ GAUTEGIZ-ARTEAGA LOIU BEASAIN ORDIZIA ORDIZIA ZUMAIA ANDOAIN ORIO TOLOSA URNIETA OÑATI ZARAUTZ ORMAIZTEGI LAZKAO DURANGO AZKOITIA BERGARA SOPUERTA IRUN VITORIA-GASTEIZ OÑATI BEASAIN IRUN ARRASATEMONDRAGON LEGORRETA ORDIZIA URNIETA AZPEITIA AULESTI IBARRA AZKOITIA AMURRIO ONDARROA ORIO ZESTOA AMEZKETA ZUMAIA ZUMAIA
PARTICIPANTES ibaialde 2008 33
Revista Ibaialde 09
30/1/09
12:02
Página 4
Laginketa-puntuetan aurkitutako balore negatiboak
Valores negativos encontrados en los puntos de muestreo kiratsa / mal olor hildako arrainak / peces muertos aparra / espumas olioa / aceites eutrofizazioa / eutrofización ph nitratoak / nitratos nitritoak / nitritos oxígeno tamaina handiko hondakinak / restos de gran tamaño ontziak / envases bestelako zaborrak / basura de otro tipo
Ondorioak Oro har, taldeek ibaien erdiko ibilguan edo behe-ibilguan egiten dute laginketa. Goi-ibilguan, batez ere kantauriar isurialdean, askotan aldapa luzeak izaten dira, eta horrek eragiten du ibaira iristea zailagoa izatea. Bestalde, hiriguneak batez ere leku lauenetan, ibaien erdiko ibilguetan edo behe-ibilguetan eta ibaiertzetan biltzen dira. Kanpaina honetan, arazo asko izan dira gure ibaietan. Hala eta guztiz ere, adierazi behar da 3 parametro negatibo edo gehiago dituzten 29 laginketa-puntu antzeman direla, iaz, aldiz, 40 puntu atzeman ziren. Horretaz gain, aztertutako puntuen ia erdiek egoera egokia dute animaliak eta landareak bizitzeko eta babesteko. Aurreko grafikoan ikus daitekeen bezala, gehien errepikatu den elementu kutsatzailea nitritoak izan dira. Nitritoak oso osagarri kutsakorrak dira; osagarri horiek, odolera igarotzen direnean hemoglobinarekin elkartzen dira eta oxigenoa garraiatzeko ahalmena jaisten dute. Talde askok oso ur arreak aurkitu dituzte. Hori, alde batetik normala da, kontuan hartzen badugu azterlana udaberrian egiten dela, eta azken udaberri hau oso euritsua izan dela.
Conclusiones Generalmente, los grupos realizan el muestreo en el curso medio o bajo de los ríos. El curso alto, sobre todo en la vertiente cantábrica, en muchas ocasiones presenta unas pendientes muy prolongadas, que hace que la accesibilidad al río esté limitada. Por otro lado, los núcleos urbanos se centran, sobre todo en lugares más llanos, en el curso medio o bajo de ríos y riberas. Durante esta campaña, se han registrado numeroso problemas a lo largo de nuestros ríos. Sin embargo, hay que señalar que se han detectado 29 puntos de muestreo con 3 ó más parámetros negativos, frente a los 40 puntos que se detectaron el año anterior. Además, casi la mitad de los puntos analizados presenta un estado idóneo para que animales y plantas puedan vivir y refugiarse. Tal y como se puede observar en la gráfica anterior, el elemento contaminante más repetido han sido los nitritos. Los nitritos son compuestos muy contaminantes; éstos, al pasar a la sangre, se unen a la hemoglobina, y reducen la capacidad de transportar el oxígeno. Muchos de los grupos se han encontrado con aguas muy turbias. Esto, en parte es normal, teniendo en cuenta que el estudio se realiza en primavera, y esta última ha sido muy lluviosa.
Ibai alde 2009
Parte hartu! ¡Participa!
902 160 138 4 ibaialde 2008
Revista Ibaialde 09
30/1/09
12:02
“ibaialde”
Página 5
en otras comunidades
Cantabria
Proyecto Ríos: volvamos la cara al río Acercarse a un río a escuchar el rumor del agua, los cantos de las aves, a empaparse los pies mientras se intenta vadear sobre sus cantos resbaladizos, a sentir el chapuzón de la trucha, a descubrir el raudo vuelo del martín pescador o lanzarnos al agua desde alguna cuerda amarrada a un buen aliso. Sensaciones positivas que, hasta no hace mucho tiempo, hacían que se viviera de cara al río, sabiendo muy bien lo que a él le pertenecía. Tiempo después los pueblos se transforman y el río se queda solo, olvidado, condenado a ser sólo un canal de donde la vida ha tenido que escapar para buscar su supervivencia. Es tiempo de vivir de espaldas al río, sintiéndolo como un agente negativo del que hay que defenderse pues está contaminado y se desborda con demasiada frecuencia. Afortunadamente hoy es momento de cambio, tanto en Cantabria a través del Proyecto Ríos, como en nuestra vecina Euskadi mediante el programa ibai alde. Las personas hemos dado un paso hacia adelante para volver a mirar al río. Ambas iniciativas de educación ambiental parten de un mismo objetivo: unir personas y ríos, desarrollando para ello actividades con las que acercarnos al medio fluvial y descubrir sus riquezas naturales y las debilidades que padecen. La filosofía es sencilla pero eficaz: conocer para valorar, valorar para conservar. Pero podemos aportar más: mediante las campañas de inspección, en primavera y otoño, conseguimos determinar la calidad de los ríos o, lo que es lo mismo, su estado de salud, pues al igual que nuestra sangre transporta determinados componentes cuyo análisis desvela nuestra salud, la identificación de los parámetros físicos, químicos y biológicos de nuestro río permite diagnosticar cuál
es la calidad del mismo. Esta labor de doctores fluviales se completa con la difusión del trabajo realizado para que toda la sociedad conozca la realidad de sus ríos y entienda que todos somos, en parte, responsables de su conservación y más importante, existen soluciones a las que podemos aportar nuestra gota de agua. Finalmente queremos agradeceros desde Cantabria el compromiso que habéis adquirido con vuestros ríos, vuestra tarea anual dentro de ibai alde, y os felicitamos por los resultados obtenidos. Somos conscientes que la implicación de todos es necesaria para volver a recuperar los maravillosos ríos que no hace mucho surcaban los valles. Sabed que por ese camino fluiremos juntos. Sergio Tejón y Nacho Cloux Proyecto Ríos - CIMA
www.proyectorioscantabria.com
ibaialde 2008 5
Revista Ibaialde 09
30/1/09
12:02
Página 6
kontatu zure esperientzia
cuéntanos tu experiencia
Jesus Obrero Ikastetxea
Jesús Obrero:
10 urtez ikasten ibaiaren ondoan Jesus Obrero Ikastetxeak 10 urte baino gehiago daramatza ibai alde kanpainan parte hartzen. Lehenengo urteetan, Lanbide Hasierako ikasleekin Ingurumen Osasunari buruz aurretik egindako jardueren ondoren (erabilitako olioa etxez etxe biltzea, Gasteizko zarata-mapa —Eusko Jaurlaritzaren Biotsu saria jaso zuena—….) Ingurumen Batzordea sortu genuen ikastetxean eta gure lehenengo ingurumen politika egin genuen. Politika horren helburu nagusia honako hau izan zen, eta gaur egun ere hauxe da: beren bizitza pribatuan nahiz beren lanbidea gauzatzean ohitura iraunkorrak dituzten pertsonak heztea. Hori lortzeko, batzordeak uste du Euskal Herriko uraren eta ibaien eremuan ibai alde Programa oso tresna erabilgarria zela eta dela, horixe egiaztatu baitugu parte hartu dugun urte hauetan guztietan. Hasieran, Batxilergoko ikasleek ekin zioten ibaiko nahiz bere errekastoetako uraren kalitate fisikoa eta kimikoa “in situ” neurtzeko esperientziari. Gure azterlana Zadorra ibaiaren ibaiadar batekin hasi genuen, eta azkeneko kanpainetan, zati bera, hots, 5. zenbakia duena, Abetxukoko (Gasteizko auzo bat) zubiaren eta Duranaren (hiriburutik hurbil dagoen Arabako herri bat) arteko zatia aztertu dugu. Horri esker, hainbat urtetako datuak lortu ahal izan ditugu eta denboran zehar izan duen bilakaerari buruzko jarraipena egin ahal izan dugu. Zati horrek, gainera, Abetxukotik Gamarra herrira bitarteko ibilbidean, ahalbidetzen du Betoñu industrialdeko hainbat enpresen jarduerak zer eragin duen ikertzea; izan ere, enpresa horiek ibaiaren uholde-lautadatik oso hurbil daude, eta ibaiertzean garai bateko isurketa-kolektoreak daudela ikusi dugu. Gaur egun, zorionez, instalazio horiek ez dira erabiltzen, enpresa horiek udalaren saneamendu-sarera isurtzen dituztelako hondakin-urak; horretaz gain, isurpen horiek ur-hondakinen etxebizitzetakoak ez diren isurketei buruzko Udal Ordenantzetako betekizunen bitartez kontrolatzen dira. Adibideen bitartez irakasteko, 2004. urtetik aurrera, Jesus Obrero Ikastetxeko isurpenen kalitatea aztertzen dugu Ordenantza horren parametroen eta mugen arabera. Bestalde, Gamarrako igerilekuetatik Duranarainoko zatiari esker giza jarduerak gutxien aldatu
6 ibaialde 2008
duen eta bere egoera naturaletik hurbilen dagoen ibai bat azter dezakegu. Batxilergoko ikasleek parte hartu ondoren, Ingurumen Kimikaren Prestakuntza Zikloetako gure ikasleek hartu zuten parte. Duela gutxi, azken horiek eta DBHko ikasleek elkarrekin jardun dute lanean; hortaz, batzuek eta besteek elkarrekin ikasi dute ibilbidean zehar nola aztertu behar den Zadorraren ekosistemaren kalitatea hautatutako zatian, eta zer ekintza (ohikoak eta profesionalak) gauzatu beharko lituzketen ibaiaren iraunkortasuna babesteko. Ibaian jasotako laginek eta datuek balio izan digute Hezkuntzaren Mundu Kanpainaren barruan, Lanbide Hasierako gure ikasleak, hainbat ordutan, Ikastetxeko Curriculum aniztasun taldeetako ikaskideen irakasle izateko, Jesus Obrero ikastetxean egin diren laborategiko praktika soilen bitartez. Horretaz gain, Gasteizko Ura Aurrezteko Plan Integralaren barruan, Jesus Obrero Ikastetxeko Lanbide Hasierako ikasleek autodiagnostiko bat egin dute uraren erabilera eraginkorra izan dadin Ikastetxean, eta udal teknikariek egindako kanpoko auditoria gauzatu ondoren, jarraibide onen honako kalifikazio hau lortu dute: oso ondo. Azkenik, DBHko ikasleek ibilbideak egiten dituzte urtero Zadorran zehar, Gobeotik eta Atxatik hasita, eta Batxilergoko eta Lanbide Hasierako taldeek Arakako edateko uren araztegira eta Krispijanako Hondakin Uren Araztegira bisitak egiten dituzte. Jarduera horiek guztiak Gasteizko Udaleko Ingurumeneko Ikerlanetarako Zentroarekin lankidetzan egiten ari gara. Hortaz, Zadorra ibaia, askotariko bizi-iturria, Araban zehar igarotzen denez, Jesus Obrero Ikastetxeak iraunkortasunari buruzko gure mezua hezkuntza komunitatearen bitartez hedatzea nahi du. Horretarako, gure jarduna gogoeta kritikoan eta sormenean oinarrituko da, baita berrikuntzan, etengabeko prestakuntzan, partaidetzan eta gardentasunean ere. Bidegurutze horretan, ahalegin guztiak, ur-tanta guztiak nahitaezkoak dira. Burkek esan zuen bezala: “inork ez du akats handiagorik egiten ezer egiten ez duenak baino, oso gutxi egin dezakeela uste duelako”.
Revista Ibaialde 09
30/1/09
12:03
Página 7
Concurso
ibaialdeLehiaketa
marrazkiak/dibujo 1. KATEGORIA: H.H eta L.H.ko 1. zikloa/ E.I. y 1er ciclo de E.P.
Irabazlea/Ganador: Lucas Mattos Zaldupe Ondarroako Eskola Publikoa
Accesita/Accésit: Alba Nogales Floreaga Ikastetxea (Azkoitia)
saridunak 2. KATEGORIA:
3. KATEGORIA:
L.H.ko 2. eta 3. zikloak/ 2o y 3er ciclo de E.P.
D.B.H./ E.S.O.
Irabazlea/Ganadora: Laura Vázquez Bizkaia Ikastetxea (Zamudio)
Accesita/Accésit: Borja García Allende Salazar Ikastetxea (Gernika)
Irabazlea/Ganadora: Leire Iparraguirre La Anunciata Ikastetxea (Donostia)
Accesita/Accésit: Josua García Irungo La Salle Ikastetxea
argazkiak/fotografía
2. KATEGORIA:
3. KATEGORIA:
4. KATEGORIA:
L.H.ko 2. eta 3. zikloak/ 2o y 3er ciclo de E.P.
D.B.H./ E.S.O.
Beste guztiak / Todos los demás participantes
Irabazlea/Ganadora: Paula Gallego Leitzaran BHI (Andoain)
Irabazlea/Ganador: José Ángel Chamorro
Irabazlea/Ganador: Elorri Imaz Lardizabal Ikastetxea (Zaldibia)
Accesita/Accésit: Amaia Aberasturi Montorre Ikastetxea (Gautegiz-Arteaga)
Accesita/Accésit: Alba Ibáñez Franciscanas de Montpellier (Trapagaran)
Accesita/Accésit: Ainhoa de Juan Txindoki Alkartasuna BHI (Beasain)
ibaialde 2008 7
Revista Ibaialde 09
30/1/09
12:03
Página 8
Concurso
ibaialdeLehiaketa
ipuinak/cuento
saridunak
2. KATEGORIA:
3. KATEGORIA:
L.H.ko 2. eta 3. zikloak / 2.o y 3.er ciclo de E.P.
D.B.H. / E.S.O.
Irabazlea/Ganadora: Naiara Zabaleta Resurrección M.a Azkue Ikastola (Lekeitio)
Irabazlea/Ganadora: Selene Valencia Irungo La Salle Ikastetxea
Accesita/Accésit: Josu Iturralde Floreaga Ikastetxea (Azkoitia)
Accesita/Accésit: Iker Díez Fadura Institutua (Getxo)
Ibai aldeko sariak, AZTERKOSTAkoekin batera banatu ziren Donostiako Aquariumean 2009ko otsailaren 14an ospatutako ekitaldi batean. Azpimarratu beharra dago partehartzea geroz eta handiagoa dela, ibai alden soilik 1.788 lan (marrazki, argazki eta ipuinak kontuan hartuz) aurkeztu dira. Antolakuntzatik, zuen lana eskertu nahi dugu, eta hurrengo edizioetan ere parte hartzen jarrai dezazuen animatzen zaitzuztegu.
Los premios ibai alde se han repartido junto con los de AZTERKOSTA en un evento celebrado el 14 de febrero del 2009 en el Aquarium de Donostia. La participación es cada vez mayor, llegando este año, sólo en ibai alde hasta los 1.788 trabajos (entre dibujos, fotografías y cuentos). Desde la organización, agradecemos vuestra labor, y os seguimos animando para que sigáis participando en siguientes ediciones.
ibaialde Ingurugela 2008 BILBAO: DONOSTIA: GASTEIZ: LEGAZPI: GERNIKA:
944 114 999 943 321 859 945 179 030 943 731 697 946 257 125
Ale kopurua: Tirada: ©
Argitaratzailea: Edita: Inprimaketa: Impresión: L.G./D.L.:
Informazio gehiago / Más información:
www.euskadi.net/aztertu Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioa Ingurumen eta Lurralde Antolamendu Saila Administración de la Comunidad Autónoma del País Vasco Departamento de Medio Ambiente y Ordenación del Territorio Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco