23.
zenbakia
2016 | 2017 KABI, EKI...
proiektuak baino gehiago
Gurea, 2018ko Nafarroa Oinez Urtea argazkietan
2 Zuzendarien agurra
G
arai berriei begira jarri da ikastola, erronka berriei begira, Kabi proiektua HH-n, LH-n EKIrekin hasi berriak eta DBH-n lau ikasmailatan txertatzen. Hori gutxi balitz basoko eraikinean obrak burutu behar ditugu, ez dira obra makalak gainera. Zahartzen hasia dago ikastola, aurpegia berritu, apaindu eta garai berrietara egokitu beharrean gaude. Denon ahotan dugu dagoeneko 2018
urteko Nafarroa Oineza guk antolatuko dugula. Ikusten duzue, erronka bat beste baten atzetik. Eta guzti hau aurrera eramateko zein da gure indarra? kooperatiba bat garela, eguneroko lanean inplikatzen den langile talde bat dugula, erronkak gaindituaz osatu dugula gure proiektua eta auzolanean sinesten dugula. Auzolana, herritik herriarentzat sortua, euskalduna, Euskal Herrian hezkuntza
eredu propioa duena, hitz gutxi behar dira garena laburbiltzeko baina horietako bakoitzaren atzean hamaika lagun lanean. 2017 eta 2018 urteen atarian gaude. Gure eraikinean eta gure hezkuntza ereduan zutabe berriak jartzera goaz denon parte hartzearekin. Zuzendaritza osatzen dugunon aldetik, burutu behar dugun bidean bidelagun izatera gonbidatzen zaituztegu. Batera bagoaz, gauza ederrak egiteko gai gara.
Manu Gomez zuzendaria eta Sonia Lizarraga zuzendari pedagogikoa.
S
on nuevos tiempos para la ikastola, nuevos desafíos. Por un lado, estamos implementado el proyecto KABI en infantil, el primaria hemos empezado con EKI, proyecto que ya estamos trabajando en toda la secundaria. Y si esto fuera poco, en la ikastola del monte tenemos que hacer obras, que no son pequeñas. Por otro lado, con todo esto en mar-
Argitaratzailea: Iñigo Aritza Ikastola Diseinua eta maketazioa: GK Testuak, itzulpenak, argazkiak eta koordinazioa: Iñigo Aritza Ikastola
cha, nos hemos metido en la aventura del Nafarroa Oinez 2018, un desafío detrás de otro. Por suerte, tenemos la fortaleza de ser una cooperativa que junto con el grupo de trabajadores y trabajadoras nos implicamos en los proyectos de la ikastola. Un grupo humano que cree en el trabajo colectivo como seña de identidad. Auzolan, euskaldun, creada por y para el pueblo, con un modelo educativo
Iñigo Aritza Ikastola Basomutur, z/g | 31800 ALTSASU ikastola@inigoaritza.eus 948 562 951
Idazkaritza ordutegia: 7:30-13:00 / 14:00-17:30
propio para toda Euskal Herria, así podemos resumir lo que somos. Y detrás de cada una de las palabras que nos definen, un gran potencial humano que cree en este proyecto. Estamos a las puertas del año 2017, vamos a construir nuevos postes en los cimientos de la ikastola con la participación de todas y todos. Desde dirección os invitamos a hacer juntos este camino, que ya hemos empezado.
JUNTAREN AGURRA 3
E
n noviembre de 2016 hemos renovado la junta y junto con las nuevas familias nos sumergiremos en las actividades de la ikastola y en general en el proyecto educativo de nuestras/os hijas e hijos. Estamos en un momento muy especial, el Oinez 2018 a la vuelta de la esquina, la reforma del edificio y la renovación de la elección de la dirección. Desde los comienzos de la
Lehendakaria: Eneida Carreño Lehendakari Ordea: Luis Lumbreras Idazkaria: Alberto Martinez de Lagran Ekonomia Batzordea: Angel Perez De Villarreal Eneida Carreño Luis Lumbreras Karmele Garziandia Manu Gomez
ikastola hemos creído en el azolan, antes como alumnos/ as y ahora como familias. Los próximos años debemos alzar a lo más alto de su contenido la palabra auzolan. Qué importante es ir de la mano junto con nuestras hijas e hijos en el mismo proyecto educativo, qué importante es sentirse cooperativista, qué placer ser parte de un proyecto global. Desde la com-
Nafarroako Ikastolen Elkartea (NIE) David Oroz Paritaria Batzordea: Luis Lumbreras Imanol Carabias Iñaki Urteaga Gestio Batzordea Mikel Azkona Luis Armentia Eneida Carreño David Oroz Jone Areta (HH) Belen Izagirre (LH) Feli Ondarra (DBH) Intza Iturrioz
pra más insignificante hasta la propia gestión de la ikastola, debatir, tomar decisiones y dibujar el futuro entre todas las personas que conformamos la ikastola. Es enriquecedor trabajar con el grupo de profesionales, todas las partes implicadas en construir la ikastola,... Tenemos grandes retos por delante y estamos ilusionadas/os, que vaya el testigo de mano en mano.
2
016ko azaroan junta berritu dugu, hori dauka ikastolako guraso izateak, urte batzuetarako erabat murgiltzen garela ikastolako jardueretan eta orohar gure seme-alaben hezkuntzaren proiektuan. Une garrantzitsua ari gara bizitzen, ate joka 2018ko Oineza, eraikuntzaren erreforma eta zuzendaritzaren hautaketa prozesuaren berritzea, besteak beste. Ikastolen sorreratik auzolana hitza eta horrek duen edukia mamitu izan dugu, ikasle ginela batzuk eta guraso garela beste batzuk. Datozen urteetan auzolan hitza bere gorenera igotzeko proposamena luzatzen dizuegu. Zein garrantzitsua den gure seme-alaben hezkuntzan bete-betean eskutik helduta joatea, zein garrantzitsua den ikastolako kooperatibako kide sentitzea, azken finean proiektu global bateko partaide izatea zein aberasgarria den. Hasi erosketa txikienetatik, ikastolaren gestioa kudeatzeraino, eztabaidatu, erabakiak hartu eta etorkizuna eraikitzen ari gara uneroro. Aberasgarria ikastolak dituen profesionalekin batera lan egitea, guztion artean ikastola eraikitzea, pausoz-pauso, guztiok elkarrekin. Erronka handiak dauzkagu eta ilusioz beterik gaude, lekukoa batetik bestera ibil dadila.
Izaro Agirre Maitane Anton Oihane Lakuntza Edurne Otxoa
Bizikidetza Batzordea: Izaskun Aiestaran Mitxel Agirre
Euskara Batzordea: Alberto Martinez de Lagran Itziar Etxandia
Txioka: Eneida Carreño Alberto Martinez De Lagran Luis Lumbreras Iñaki Urteaga
Ospakizun Batzordea: Cristina Gonzalez Ainhoa Mundiñano Sole Utrilla Eva Azkarate Maite Rodriguez Puri Lumbreras
Kirola Batzordea: Mitxel Agirre Ainhoa Mazkiaran Imanol Carabias Itziar Etxandia
Mantenimendua Gorka Anguiano Ricardo Amillano Jesus Mari Amillano Lourdes Caro Jorge Martinez Jasone Mendia Emilio Guirado Aitor Gartzia Angel Diaz Egoitz Aldaz Ricardo Zubiria Victor Saturio / Josune Lezea Iker Igeltz Patxi Larrion Helena Santano
4 langileak ZUZENDARITZA Manu Gomez Sonia Lizarraga
ORIENTATZAILEA Isabel Salegi
TXIOKA Jasone Mujika (koordinatzailea) Uxue Ondarra Marian Fresneda Idoia Miguel Beatriz Mayo
TXIOKA GARBITZAILEAK Sara Zufiaurre Raquel Iriarte
HAUR HEZKUNTZA Esther Garaialde Jone Areta Jose Inazio Martin Olatz Alvarez Itziar Zabala Eider Alzelai (Inglesa)
LEHEN HEZKUNTZA Edurne Artieda Karmele Anso Idoia Astiz Belen Izagirre
Bakartxo Presa Gotzon Urrizola Nekane Zubizarreta Edurne Amillano (Inglesa) Jon Lagos (Gorputz Hezkuntza)
DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA Jon Lagos Amelia Lapuente Erkuden Flores Asier Alvarez de Eulate Igone Campos Ainhoa Izagirre Feli Ondarra Mikel Agirre
PEDAGOGIA TERAPEUTIKOA/ LOGOPEDIA Artzanegi Martin Amaia Zurriarian Arrate Argüelles Pili Olasagarre Garazi Urrestarazu
GARBITZAILEAK Tere Armendariz Erkuden Lopez de Sabando Pili Rellán Nekane Lakuntza
GARRAIOA
ZAINTZAILEAK
Edurne Otxoa Amaia Armendariz
Oihane Arrondo Garbiñe Argüelles
JANTOKIA
ADMINISTRAZIOA Karmele Garziandia Aitziber Etxaiz
Esther Larrion
horrela sartu, horrela atera 5
We met our goals, let’s move on!
Once in Izaba , at the ming po osw im� l w ith G kicked otzon. We were were to o o ut because we no isy! shame! !!! W hat a
when , e n. Oncewere 8, ww ith Belean o ld er we Dor rao ing to on h ot to ke d talk g went len was we snea and we Be y and wn, lad sit the tot! As if to viletely losw York! e co mp were N ao Dor r
Once we n , whe we went 8, n. were w ith Bele o ld lady an the rao r o t o D g visit to talkinon her to letely s a w p Belen sneake d e got co m re New e e and w wn, and wDor rao w to s if A ! t s ! lo York
That’s it! This is the year! Time to change, time to leave school, let’s move on...... We will take some memories with us:
And than � t more g ing illesons, jusug hing les , sin ! La ons, once in math teachernish less n� gallyease o ura in, Spa r y bad E to t h Ameli eli s ve g w it ering F r gettin suff okes o he mor �, s j t g lish ctive in Erku deni� o ra ith v e p h y c h w pit e. ning ue c Basq
Once ampsite, he mos t for c t at a co oke d mixtures a� sw we us ting d we g s n i a d ! er d inn them up k ed llow us jun io Delicd! fo o
We will move on , that’s life! But we will miss each other, because Iñigo Aritza has tied us, forever!
6 argazkiak gelaz gela Ibiltariak
HH4
HH5
LH1
Nagusiak
LH2
LH3
LH4
argazkiak gelaz gela 7 LH5
DBH2
DBH3 LH6
D gela DBH1
TG
8 kabi
KABI, proiektu bat baino gehiago “Ernetzen ari den hazia da haurra. Berez dakar landare bihurtzeko behar duena; lurrean zabaldu eta berez joango litzateke hazten. Baina hazi horri lur egokia, eskatzen duen ura, behar duen eguzkiaren beroa eta argia eta hobeto hazteko ongarria ematen bazaizkio, landare horrek berak dakarren Lorea eta fruitua emango ditu. Hortaz, hazi bakoitzaren beharrei erne egon behar dugu: berak adieraziko digu noiz behar duen ura eta zenbat ur behar duen ez itotzeko, noiz behar duen berotasun handiagoa edo noiz ari den erretzen, noiz dagoen aseta, bapo, gustura.â€? Hauxe da IĂąigo Aritza Ikastolan haurra ulertzeko dugun modua. Definizio honetatik abiatuta eta Euskal Herriko Ikastolen marko pedagogikoa kontuan harturik, Haur Hezkuntzan KABI proiektua martxan jarri da. Konpetentzietan oinarritutako hezkuntza proiektuaren aterkia dugu KABI proiektua. Oinarrizko bost konpetentzia orokorrak (izaten ikastea, elkarrekin bizitzen ikastea, komunikatzen ikastea, ikasten eta pentsatzen ikastea eta egiten eta ekiten ikastea) kontuan izanik, hauek landu eta garatzeko proiektu pedagogikoa, da Kabi. Haurrak berezko gaitasunak ditu. Bere gaitasunak bere erritmoan eta bere moduan garatu behar ditu. Bere bidea egiten utzi behar zaio. Bere erritmoak errespetatuz mugimendu librean eta maila ezberdinetako erronkak eskainiz zertarako gai den eta ez den haurrak berak deskubritu behar
du. Aurrean dituen erronkei noiz eta nola aurre egingo dien berak erabakiko du eta prozesu honetan irakaslea bidelagun izanen du. Ikastola eta irakasleen lana izanen da haurraren garapenerako testuinguru egokiak eskaintzea. Haurraren segurtasun afektiboa ziurtatu behar dugu, eta horretarako atxikimendu figurak, haur bakoitzaren beharrak eta erritmoa eta irakasleen komunikazio moduak zaintzea ezinbestekoa da.
kabi 9 Haur bakoitza bakarra da, errepika-ezina; beraz Ikastolan aniztasuna modu egokian errespetatu ahal izateko, erreferentzia taldean, hau da adin bereko talde bat bere tutorearekin, lan egiteaz gain, talde heterogeneoetan ere lan egiten dugu. Haurra autonomoki mugitzen da Ikastolan barrena eta bere beharren arabera erabakitzen du momentu bakoitzean egin nahi duena: margotu, eraikuntzak egin, ipuin bat ikusi edota salto egin. Espazio guztietan adin desberdinetako haurrak aritzen dira lanean momentu berean. Espazioak haurraren autonomia eta lan dinamika sustatzeko helburuz berrantolatu dira. Horrela espazio ugari eskaintzen ditu KABI proiektuak: motrizitatea lantzeko gunea, jolas sinbolikorako gunea, eraikuntzak egiteko gunea, adierazpenerako gunea, irakurketa – idazketarako gunea edota jolas matematikoen gunea, adibidez. Denbora ere, haurren garapena eta beharren arabera berrantolatu da. Taldea gelan tutorearekin egoteko momentuak badaude, baina beste denbora tarte batean haurra da bere denbora kudeatzen duena. Bere nahi eta beharren arabera ekintza, lan edota jolas bakoitzari behar duen denbora eskaintzeko aukera duelarik. Gurasoek, haurrek eta irakasleok, errespetua, malgutasuna, komunikazioa eta konfiantzan oinarritzen den familia bakar bat osatzen dugu. Denon erritmoak errespetatzeko ikastola barruan “guraso txokoa” ere antolatu dugu. Modu honetan familia ikastola barruko esparruan kokaleku egonkor bat du. Bertan gurasoek txoko propioa izateaz gain, beste gurasoekin esperientziak elkar trukatzeko aukera, irakasleekin harremantzeko edo haurraren erritmora egokitzeko aukera dute.
KABI, mas que un proyecto “La criatura es una semilla que esta empezando a crecer. Tiene toda las potencialidades que necesita para crecer y afincarse en la tierra. Pero esa semilla necesita buena tierra, luz y el calor del sol y abono para crecer sana y fuerte. Para dar una bonita flor y su fruto. Nosotros lo que tenemos que hacer es estar atentos a cada semilla. Es ella la que nos dirá cuándo necesita agua, cuánta necesita, cuándo está de frío cuándo tiene calor.” Esta es la forma que tenemos para entender a los niños y niñas en la ikastola Iñigo Aritza. Hemos partido de esta definición del marco pedagógico de infantil de la Federación de Ikastolas para poner en marcha el proyecto KABI. En nuestro proyecto trabajamos las cinco competencias generales (aprender a ser, aprender a convivir, aprender a comunicarse, aprender a pensar y aprender a hacer y emprender), respetando los ritmos y las necesidades de los niños y niñas. Para ello, hemos adaptado el espacio interior y exterior de Txioka. Hemos reorganizado el tiempo escolar para que los niños y niñas puedan tener actividades junto con el tutor y tutora. Pero también para que puedan organizarse de una forma autónoma según sus necesidades y su motivación. Al igual que el de los niños y niñas hemos querido también respetar los ritmos de las familias. Y con ese fin, hemos creado el “guraso Txokoa” (txoko de los padres y madres). De este modo, además de adaptarnos a los distintos ritmos familiares tenéis un sitio donde compartir experiencias y vivencias.
10 EKILMH plinarren garapena modu eraginkorrean ahalbideratzen dutenak, bizitza osoan zehar pertsona bezala heltzen eta ikasten jarraitzeko oinarria jarriz.
EKILMH
Lau urte dira ikastolen sareak DBHrako proiektu berri bati heldu ziola eta etapa horrekin bukatutakoan Lehen hezkuntzari heldu diote. Gure etapari dagokionez, goitik behera antolatu dute. Hau da, 6. mailatik hasi eta beheraka joango delarik aplikatzen. Aurten hasi gara proiektu hau unitate bakar batean ezagutzen, lehenengo hiruhilabetean martxan jarriz. Datorren ikasturterako osatuko da 6. mailako materiak guztia, eta horrela, urtez urte eta piskanaka joango da aplikatzen 1. mailara iritsi arte.
Zer da ba EKILMH? Oinarri eta ardatz dugun Euskal Curriculuma garatzeko, gure hezkuntza-xedeak erdiestea ahalbideratzen duen konpetentzien araberako hazkuntza eredu pedagogiko propioa dugu ikastolok.
metodologia eta ebaluazio-ildo nagusiak ere adierzten dira, konpetentzien araberako hezkuntzaren ikuspegitik. Irteera-profil orokorra ebaluatzeko modua zehazten da Lehen Hezkuntzako irterra -profil espezifikoan. Lehen Hezkuntzako 3. Zikloari dagokionez, diziplinarteko amaierako konpetentziek finkatzen dute irteera-profil hori.
2.- LMHko hirugarren ziklorako curriculum diseinuaren ezaugarri bereizgarriak. • Ardatza: bizitzako egoerei aurre egiteko oinarrizko konpetentziak. • Kultur edukiak: egoera horiek ulertzeko eta irtenbideak bilatzeko behar diren baliabideak eta hezkuntzaren ohiko transmisio- funtzioa bideratzen dutenak.
• Oinarrizko konpetentzia guztiak barne hartzen dituen ebaluazioa. Integrazioa xede duen diziplinarteko ikuspegia autatu dugu 3. ziklorako unitate didaktikoaren sekuentzia-eredua diseinatzeko. Orain arteko hau guztia, proiektuaren teoria eta antolaketari dagokio. Jarraian praktikan zuen seme-alabeak egiten ari direna adieraziko dizuegu. 1. Diziplinarteko hasiera fasean, jarraian landuko den gaiaren aurrezagutzak aktibatzen dira zenbait jardueren bidez, era berean lanerako motibazioan eragiten dutenak. 2. Arloz arloko lanketan honako hau ari gara ikasten:
• Prozedura metadiziplinarrak: oinarriko konpetentzia metadiziplinarren eta dizi-
1.- ikaslearen irteera -profil orokorra Ikasleen irteera-profil orokorrean zehaztuta ditugu ikasleak zer oinarriko konpetentzia izan behar dituen Derrrigorrezko Oinarrizko Hezkuntza amaitzean, bai hezkuntzaren xedeak ardiesteko, bai bizitzako esparru eta egoera guztietan moldatzeko prestakuntza iristeko. Horrekin batera,
• Euskara ardatz duen eleaniztasuna eta konpetentzia digitala: osagai guztien arteko komunikazioa eta integrazioa bideratu eta sostengatzen dutena.
Ikaslearen irteera-profilean oinarritutako curriculuma.
Euskal curriculumaren kultur ibilbidean oinarritutako curriculuma.
Konpetentzietan oinarritutako curriculuma.
Bertsoak zer diren ezagutzen, bertso zaharrak eta berriak kantatzen, aspaldiko eta gaur egungo bertsolariak ezagutzen, bertsoak egiten, kantatzen, gai -jartzailearen lana egiten. Eta honekin batera, lasaitasunez Prozedura eta behar den ausardiaz pumetadiziplinarrak arlo guztietan blikoaren aurrean kantatzen.
integratzen dituen curriculuma.
Euskaran ardazturiko eleaniztasuna bideratzen duen konpetentzia digitala arlo guztietan integratzen duen curriculuma.
Oinarrizko konpetentzia guztiak barne hartzen dituen ebaluazioa.
(EKI Lehen Mailako Hezkuntza)
Mitoak zer diren, mitoen zergatia eta historian bete duten funtzioa. Gure eta beste kultura batzuetako mitoak. Mito bat idazten eta pu-
EKILMH 11 blikoaren aurrean irakurtzen, behar den entonazio eta lasaitasunarekin; kontakizun on batek behar dituen osagai guztiekin. Aritmerika, kalkulu eta neurri kontzeptuak landu ditugu eta kalkulu orriak erabiltzen ikasi, formulen eta diagramen aplikazioak barne dutelarik. Hauen erabilpena eta garrantzia datuen arabilera eta kudeaketan. Gure mundua hobeto ezagutzen, fenomeno geologikoak, muduaren bilakaera, jasaten dituen aldaketak eta gure eragina aldaketa horietan. Munduaren etorkizunean dugun ardura ezagutzen eta gure jokabidearen ausnarketa egiten. Ingelesa arloan, lehen unitate didaktikoa hiru ataletan banatzen da.
DIZIPLINARTEKO INTEGRAZIO KOPETENTZIA
DIZIPLINARTEKO HASIERAKO FASEA - Garrantzia soziokulturala duen errealitate jakin baten aurrean jartzen dugu ikaslea. -Diziplinarteko ikuspegia artikulatzeko ardatza.
ARLOKAKO SEKUENTZIA DIDAKTIKOAK Errealitate beraren alderdi desberdinak arakatzeko. I N G U R U M E N A
M A T E M A T I K A
I N G E L E S A
E U S K A R A
L E N G U A C.
• Arloko konpetentzia • Egoera • Eduki baliabideak
Curriculum integratua
DIZIPLINARTEKO AMAIERAKO FASEA Diziplinarteko integrazio konpetentziaren adierazgarri den: Egoera, euskarriak eta zereginak.
1. MY EVERY DAY LIFE Bertan ikasleak eguneroko jardueretaz, familiaz, bizitokiaz eta lagunez informazioa ematen du. Horretako, amaieran, proiektutxo bat aurkeztu behar dute ikaskideen aurrean, bai ahozko aurkezpena eginez, nola argazkiekin hornituta hormairudi baten bitartez.
2. EVERYDAY LIFE IN DIFFERENT PLACES Atal honetan, munduko hainbat lurraldetako umeei buruz informazioa jasotzen da. Hauek, eskolara joateko egin behar dituzten bidaia luze eta arriskutsuetaz, ordutegietaz, eskola moldeaz eta baita beraien jolas tradizional batzuetaz ere aritzen dira ikasleak.
3. EVEYDAY LIFE IN DIFFERENT TIMES Ikasleen haurtzaroa aiton-amonenekin alderatu egiten da. Aiton amonengana joan eta galderen bitartez informazioa eskuratzen dute ikasleek. Bukaerako proiektuan jasotako informazioa ahoz aurkezten dute.
Ikasketa prozesuan ikasleak konsziente egiten dira barne hausnarketaren bitartez zeintzuk izan diren beraiek topatu dituzten zailtasunak, zertan berriz, moldatu diren ongi edo oso ongi... 3. Diziplinarteko amaiera fasean, egoera erreal batean kokatuko dira ikasleak “ZER EGIN DEZAKEGU MUNDUA ZAINTZEKO” eta jarduera batzuetan arlo guztietan ikasi dutena aktibatu beharko dute planteatzen zaien egoera horri irtenbidea emateko. Integrazioa xede duen diziplinarteko ikuspegia hautatu dugu 3. ziklorako unitate didaktikoaren sekuentzia-eredua diseinatzeko. Orain arteko hau guztia, proiektuaren teoria eta antolaketari dagokio. Jarraian praktikan zuen seme-alabeak egiten ari direna adieraziko dizuegu.
12 dbh
Iritzi kritikoa lantzen
besteak beste, DBH 1go mailan natur zientzietan lantzen dugun konpetentzia: gure informazio iturriak aztertu, aurre balorazio bat egin eta iritzi kritikoa landu. Gure ikasleak gai dira bi web orrien artean konparaketa bat burutzen eta fidagarriena zein den aztertzen. Natur da ikasgaia, baina gizarte, euskara, lengua edo eguneroko zereginetan balioko dien iritzi kritikoa lantzen dugu bertan. Tresnak ematen dizkiegu eta informazioaren aurrean izan beharreko jarrera kritikoa lantzen dute.
Gure Smartphone, Tablet edo ordenagailuetan, informazioa jaso eta irakurtzen dugu. Zalantza bat dugunean, Google ahaltsuari galdetzen diogu. Eten gabe aldatzen ari den munduan bizi gara, teknologia eta informazioaren munduan. Garai batean, ikastolan gai baten inguruan lan bat egin behar bagenuen informazioa lortzea zen lanik handiena. Etxeko entziklopedian begiratu, gu baino gehiago zekienari galdetu edo liburutegira joanda lortzen genuen informazioa, lan nekeza. Baina, informazio hori normalean fidagarria zen, lana burutzeko egokia. Beraz, lortu ondoren, la-
Hoy en día lo mas fácil para hacer un trabajo es obtener la información. Se dice, que la información la tenemos en un clic. Pero ¿es o no es fiable la
Gaur egun, ordea, bestela gertatzen zaigu. Google bilatzailean ikasle batek “lurraren barne egitura” bilaketa egiten badu 31800 web orri agertzen zaizkio, informazio gehiegi.
Naturren “Lurraren egitura” lantzen duten bitartean, web orrietan, egilearen izena azaltzen al da? Egilea gaiarekiko aditua al da? Egilearekin kontaktatu al daiteke? Web orria eguneratua al dago? Informazioaren data aipatzen al da? Eguneraketak maiz egiten al dira? Erraz nabigatzen al da? Informazioa errez eskuratzen al da? Informazioa ondo antolatua dago? Akatsik gabeko webgunea da? Ikaslearen mailara egokitua dago? Eta beste hainbeste galdera erantzuteko baliabideak ematen dizkiegu. Modu honetan eguneroko bizian erabakiak hartzeko erabiliko dituzten tresnez jabetzen dira.
Baina fidagarria al da jasotzen dugun informazioa? Zein da fidagarriagoa http:// www.rincondelvago.com/ edo https://eu.wikipedia.org . Nola dakigu jasotzen dugun informazioa egokia den hala ez? Hori da
Edukiak beharrezkoak dira baina informazioaren munduan gaitasunak dira behar beharrezkoak. Natur zientzietan lurraren egitura barneratzen duten bitartean gure ikasleek iritzi kritikoa ere lantzen dute.
naren zatirik garrantzitsuena egina zegoen. Testua ulertu, moldatu eta egina zegoen lana.
información que se nos ofrece? En la ikastola queremos un alumnado crítico, capaz de diferenciar la información veraz de la que no es. Capaz de
Capacidad crítica
analizar las distintas paginas web. Si una simple búsqueda en el todopoderoso google nos da unas miles de páginas web ¿cómo sabemos cuáles
son las más fiables? Los contenidos son importantes pero saber de donde podemos obtenerlos es lo que marca la diferencia.
orientazioa 13
Aniztasunari erantzuna emateko ikastolako proiektu berria Sakana Ikastola Altsasu eta Iñigo Aritza Ikastola, Ikastola bera da, nahiz eta administratiboki bi zentro bezala agertu, Iñigo Aritzak Haur Hezkuntza eta Lehen Hezkuntza etapak ditu, eta Sakana Ikastolak DBH du. Gure ikasleak, Haur Hezkuntzan hasten dira Ikastolan eta DBH 4. mailan bukatzen dute .
Sakana Ikastola Altsasu e Iñigo Aritza Ikastola son la misma Ikastola aunque administrativamente aparezcan como dos centros distintos. En Iñigo Aritza se imparten las etapas de Educación Infantil y Primaria y en Sakana Ikastola de Altsasu la de Educación Secundaria Obligatoria. Nuestro alumnado comienza en la Ikastola en Educación Infantil y finaliza en cuarto de Educación Secundaria Obligatoria. Hace 8 años, para dar una respuesta adecuada a la diversidad, se creó en la Ikastola Iñigo Aritza el Aula de Transición que se enmarca dentro de la etapa de Educación Primaria, que además de dar respuesta al alumnado de la Ikastola da también a alumnado que ha venido de diferentes Centros Públicos de la zona para así poder tener una respuesta adecuada a sus necesidades educativas.
Iñigo Aritza Ikastolan, orain dela 8 urte aniztasunari erantzuna egokia emateko sortu zen Transizio Gela Lehen Hezkuntzako egituran. Gela honetan ikastolako ikasleei erantzun egokia ematen zaie eta zonaldeko beste Ikastetxe Publikoetatik etorritakoei baita ere.
El alumnado escolarizado en esta aula, por su edad y nivel de desarrollo, necesita una respuesta distinta en la etapa de Educación Secundaria Obligatoria, de no ser así, este alumnado tendría que ser escolarizado fuera de la zona en centros específicos. Pero siendo alumnos/as de la Ikastola tienen el mismo derecho que sus compañeros/as a seguir en su centro y a recibir en el mismo una respuesta adecuada a sus necesidades educativas.
Gela horretan hezi diren ikasleak, ordea, beraien adina eta garapenagatik beste erantzun bat behar dute DBHko egituran. Hala ez bada, ikasle hauek zonaldetik kanpora joan beharra dute zentro espezifikotara. Beste ikasleek bezalako eskubideak dituztenez, aurten, Ikastolan bertan erantzun egokia jasoko dute.
Por esta razón, la Ikastola ha decidido este año crear un nuevo proyecto que responda adecuadamente a las necesidades de este alumnado y también ofrezca al resto de estudiantes la posibilidad de educarse en la diversidad.
Hau dela eta, ikasle hauen beharrei modu egokian erantzuteko, Ikastolak proiektu berri bat jarri du martxan. Bide batez Ikastolako ikasle guztiei aniztasunean murgiltzeko aberastasuna eskaintzen zaie. Proiektu honen ardatz nagusietakoen artean tailerrak daude, hau dela eta, ikasturte honetarako planteatu direnak ondorengoak dira: Baratza tailerra Edizio tailerra
Nuevo proyecto de la ikastola en la atención a la diversidad
Proiektu hauen oinarrizko helburua, ikuspegi praktikotik abiatuz gaitasun orokorrak garatzea da, aldi berean motibazioa, irudimena, manipulazioa eta inklusioa sustatzea.
Uno de los ejes principales de este proyecto son los talleres; para este curso se han planteado dos: Taller de huerta Taller de edición. El objetivo fundamental de estos talleres es desde una perspectiva práctica el desarrollo de las competencias básicas. Del mismo modo que se potencia la motivación, la imaginación, la manipulación y la inclusividad.
14 obrak
Informe sobre estudio arquitectónico de Iñigo Aritza
I
ñigo Aritza está cerca de cumplir 40 años. A lo largo de este tiempo se han realizado intervenciones constructivas encaminadas, mayoritariamente, a adaptar el edificio a la continua demanda de necesidades requerida por la propia actividad docente. Las labores de mantenimiento y reparación llevadas a cabo hasta la fecha responden a acciones correctivas de emergencia. Como consecuencia de todo este proceso se han perdido aspectos relevantes del edificio origen tales como la relación con el espacio natural exterior, la ventilación natural cruzada, la iluminación cenital de los espacios de distribución,… resultando un edificio más compacto y encerrado en sí mismo. A ello hay que añadirle el factor tiempo que pasa factura tanto a los elementos constructivos como a las instalaciones. Tras realizar una inspección del edificio y recoger las patologías y deficiencias en el ámbito constructivo (fachadas, cubiertas, recogida de aguas pluviales,...) y a nivel de instalaciones (calefacción y ACS, ventilación interior,...) se hace patente la necesidad de plantear un proyecto global que permita prolongar la vida útil del edificio así como mejorar las condiciones de confort térmico y de salubridad del aire interior. El estado que presenta la edificación junto con la ubicación natural privilegiada de Iñigo Aritza y la concienciación sobre la cultura de conservación y las consecuencias
Antiguo anfiteatro, hoy son las clases de la ESO. medioambientales que conlleva el uso del edificio (huella ecológica), nos llevan a plantear una actuación integrada sobre envolvente térmica e instalaciones que garantice un equilibrio entre demanda energética, consumo, confort, salubridad y vida útil. La redacción de un proyecto global va a permitir estudiar y proponer las mejores soluciones constructivas e instalaciones, que den lugar a un edificio con calificación energética alta donde a su vez se preserve la higiene de las condiciones ambientales, garantizando una correcta iluminación, una temperatura adecuada en cada espacio y una ventilación continua que deriva en el rendimiento óptimo de alumnos y trabajadores dentro de un edificio con una mayor vida útil.
Los aspectos fundamentales que va a abordar el proyecto son: 1. La envolvente del edificio: capacidad térmica, aislamiento, impermeabilidad y puentes térmicos. 2. Instalación de calefacción y agua caliente. 3. Ventilación natural y mecánica. 4. Iluminación y protección solar.
obrak 15
IĂąigo Aritzaren azterketa arkitektonikoari buruzko txostena
I
ùigo Aritza 40 urte egitera doa. Urte hauetan denetan burutu izan da, bai, obrarik eta lanik eraikinean. Baina interbentzio horietako gehienak irakaskuntzak eskatutako beharrei erantzutea bideratuak egon dira Orain arte egin diren mantenu eta konponketa lanak, sortutako larrialdiei erantzuteko gauzatu dira. Prozesu honen guztiaren ondorioz, jatorrizko eraikinaren hainbat ezaugarri nabarmen galdu egin dira, hala nola, kanpoko eremu naturalarekiko harremana, aireztatze natural gurutzatua, banaketa espazioen (pasabideen) argiztatze zenitala‌ Emaitza, bere baitan itxitako eraikin konpaktua. Honi guztiari, pasatako denborak eraikuntza-elementuei eta instalazioei eragindako ondorioak gehitu behar zaizkio. Eraikina ikuskatu eta eraikuntza mailako (fatxadak, estalkia, euri-uren bilketa) zein instalazio mailako (berokuntza eta ACS, barruko aireztatzea) patologia eta gabeziez jabetu ondoren, agerian geratzen da eraikinaren bizitza-erabilgarria luzatzea ahalbidetuko lukeen proiektu orokor bat egin behar dela, baita bero konfort baldintzak zein barruko airearen osasun-egoera hobetu ere. Eraikinak erakusten duen egoerak, Iùigo Aritzaren kokapen natural pribilegiatuak eta eraikinaren erabilerak eragiten dituen ingurumen-ondorioekiko (aztarna ekologikoa) eta kontserbazioaren kulturarekiko kontzientziazioak esku-hartze integratua eskatzen du eraikinaren inguratzaile termi-
Zaharrenek bakarrik gogoratuko dute anfiteatroa. koan zein instalazioetan. Interbentzio horrek oreka bermatuko luke energia-eskaeraren, alde batetik, eta kontsumoaren zein konfortaren, osasungarritasunaren eta eraikinaren bizitza-erabilgarriaren artean, bestetik. Proiektu orokor bat egiteak aukera emango du eraikuntza-irtenbide egokienak eta instalazio hoberenak aztertu eta proposatzeko. Eta proiektua gauzatuta, kalifikazio energetiko altuko eraikin bat lortuko da ingurumen-baldintzen higienea zaindu, argiztatze egokia bermatu, espazio bakoitzean tenperatura aproposa eta aireztatze jarraitua lortuz. Horrek guztiak langileen eta ikasleen errendimendu hoberena ekarriko luke bizitza-erabilgarri luzeagoko eraikin batean.
Proiektuak jasoko dituen alderdi funtsezkoenak hauek dira: 1. Eraikinaren inguratzailea edo larruazala: gaitasun termikoa, isolamendua, iragazgaiztasun edo inpermeabilitatea eta zubi termikoak. 2. Ur bero eta berokuntza instalaziok. 3. Aireztatze naturala zein mekanikoa. 4. Argiztatze eta eguzkitiko babesa.
16 nafarroa oinez
NAFARROA OINEZ 2018, ate joka
L
augarrena datorkigu, bai; laugarren Nafarroa Oinez gure Iñigo Aritza ikastolaren ibilbide luzean. Ia-ia oharkabean. Isilik bezain arin, denboraren gurpil geldiezin azkarrean. Ziztu bizian. Eta erne ez bagara ibiltzen … Harrapatu egingo gaituela? Harrapatu? Nola? Zertarako aurreko jakituria eta esperientzia guztia? Lehenengo hiruei aurre egiteko gauza izan baginen… Erronka eta aukera irakurri ahal izan genuen WhatsAppean 2018ko Nafarroa Oinez Iñigo Aritzari zegokiola jakin bezain laster. Erronka eta aukera. Ederrak biak. Zein baino zein adierazgarriagoak. Kitzikagarriak, tentagarriak, estimulatzaileak, zirikatzaileak… Dopinaren aurkako zerrendetan, oraingoz behintzat, sartu gabeko produktuak, gainera; lasai har daitezkeenak, beraz. Merkeak! Eta bi horiei aurre egiteko beste bikote are indartsuagoa: ilusioa eta auzolana. Mundua mugitu ahal izateko adinako indarrak. Energia iturri eta sortzaileak. Berriztagarriak. Eta aipatutako lau horien ondori: sariak. Hau gurea da; guk egin dugu. Poztasuna, asetasuna, satisfazioa. Saririk hoberena. Erronka eta aukera, biak ala biak, Oinezek berak dakartza, bere izaeraren ezaugarri baititu. Aurrez aurre ditugu. Guraso, irakasle, langile eta ikasleak probokatzera datoz, indarrak neurtzera deitzea. Baita guraso eta ikasle zein irakasle ohiak abian jartzera ere. Ikastola osoari ausardia eskatzen dio halako proiektu gaitz eta erraldoiak. Geuri dagokigu zertarako garen gai erakustea. Eta erakutsiko dugu!
na
fa rroa oi nez 2018
ATZERA BEGIRATU AURRERA EGITEKO Aurreko ekitaldietan buru-belarri aritu izan ziren Ana Gonzalez, Amaia San Roman eta Joaquin Romero besteak beste. Orduak, egunak eta hilabeteak eman zituzten lan isilean. Ez dira irakasle txarrak izango. Badugu haiengandik eta beste asko eta askorengandik zer ikasirik. Eta Nafarroa Oinezen historia gogoratzen lagundu digute. Oinez eta Iñigo Aritza Ikastolaren arteko harremana. Gaurko guraso eta ikasleentzat informazio baliagarri izan litekeena. Beste askoren bizipenak ere jaso genitzakeen, baina denekin ezin egon.
Nafarroa Oinez 81. Ezerezetik abiatu beharra, esperimentu arriskugarria.
Ingurura begiratuta iritsi omen zen, 1979an, Ikastolaren alde festa erraldoi bat antolatzeko ideia Sakanara. Pedro Berenguer juntakideak ezagutzen, nonbait, Gipuzkoan antolatzen zen Kilometroak proiektua, eta
nafarroa oinez 17 gurasoek elkarlanean. Baina, hasteko, zorrak. “Kwai ibaieko zubia egin behar izan zen”, gogoratu digu Amaia S. Romanek. Berari galdetu non eraiki zen zubi hori. (El puente sobre el río Kwai filmaren musika entzutea ere ez legoke gaizki, nahiz gure gaiarekin inolako zerikusirik ez izan). Baina egin dezagun aurrera historiarekin . “Lau ohol kaxkarrez egindako barra batean” aritu omen zen lanean Ana Gonzalez Ziordiako AEKkoekin. Jende asko, baina poltsikoak hutsik zekartzaten, antza. Jendeak sarreretan dirurik emateko ohiturarik ez, nafarrek bereziki. Hala ere Maite Soria hankaz gora erortzeko zorian egon zen gizonezko batek 250.000 pezetako txekea eskuratu zionean. Eusko Jaurlaritzarena omen.
antzeko zerbait Nafarroan, Sakanan eta Altsasun zehatz esanda, egiteko asmoaren harra erein Ikastolaren kudeaketa zeraman Bailarako Juntan. Dirutza lortzen zuten, antza, antolatzen zuten ikastolek. 1979ko irailaren hamabostean inauguratu zen La Ikastola comarcal “Iñigo Aritza” . Eskualdeko ikastola, bai. Izan ere, Uharte Arakiletik Ziordiarainoko neska-mutilak biltzen zituen Iñigo Aritzak. Eremu geografiko han-
dia hartzen zuen gure ikastolak, baina zorrak ere ez ziren makalak. Ito ez ito. Eta Bailarako Juntak eta kooperatibistek zirt edo zart egitea erabaki.) Asmo/amets hutsa zenari Nafarroa Oinez izena jarri eta 1981eko ekainerako deitu zituzten euskaltzaleak Altsasun, prestatutako zirkuitura.
Dirutza lortzeko itxaropena… Eta oilaskoekin zer egin?
na fa oi rroa nez
Zirkuitua ahal zen hobekien prestatu zuten
Laburpen baikorra hala ere. Esperimentua ez zen erabat txarra izan: 3.500.000 pezeta atera ziren, garbi. Zulotxo txikiren bat, behinik behin estali ahal izan zuten. Ikasi, bestalde, ikaragarri. Iñigo Aritzak bidea ireki zuen , aitzindari izan zen. Eta Nafarroa Oinez 35 urte egitera doa. Eta oilaskoak sobera. Poteka. Erreak, egin gabe. Gurasoen artean banatuta ere (aste osoa oilaskoa jaten eman zuten, nonbait) Iruñeko Erruki Etxera ere eraman zituzten.
2018
18 nafarroa oinez
Nafarroa Oinez 1993 Gure Txoriak hegan egin zuen urtea. “Har hitza” lelo labur bezain probokatzailea. Hitza hartzeaz gain hitz eman behar izan zuen Iñigo Aritza Ikastolak bigarren konpromisoari eta erronkari aurre egin ahal izateko. Eta nola gainera. Auzolana nagusitu zen. Zenbat batzorde! Zirkuitua, materiala, komunikazioa, trafikoa, aparkalekuak, tabernak, salmentak, ikuskizunak, garbiketa, segurtasuna… Besteren bat ere izango zen.
Frontoi estalia egitea helburu baita lortu ere ”Kontzientzia, konpromisoa, elkarlana eta auzolana handiagoak izan ziren eta gauzak zoragarri atera ziren” , Amaiaren esanetan. “Hobekuntza handiak egin genituen eta material gehiago eta hobea saldu ere bai”, gaineratu du Anak. Antolakuntza, ezin hobea. Bi mila lagunetik gora lanean egunean bertan. Bezperan etengabeko euri zaparraden pean guneak muntatzeko lanari gogor ekin ondoren, (“Lanean alai eta blai” dio argazki-oin batek) egun handiaren zain, denak, izututa. Oinez egunean eguraldia ez zen, gaitz erdi, erabat txarra izan eta antolatutako guztia gauzatu ahal izan zen. Lokatzekin istiluak ibilgailuek, paletak jarri eta ahotza bota behar urak xukatzeko. Huajoloteen gunean basurdeak azta-
rrika, muturkatzen ibili zirela ematen zuen. Baina benetako Basurdea hurrengo ekitaldian izango zen protagonista. Eragozpenak eragozpen, ekonomikoki ere gauzak ederki joan ziren eta Iñigo Aritzaren kutxek lasaitasun ederra hartu zuten.
Zergatik eta zertarako halako saltsak? Hitz bakarra aski erantzuteko. “La Ikastola” , bota du Joaquin Romerok, Cadizeko altsasuarrak. “Ikastolak aurrera egiteko ilusioa”. Eta horrek, jakina, bere odolkia ere bazekarren ordainetan: “ Ikastolaren leloa lana zen. Ikastola lana, lana eta lana zen. Baina gustura, e!” . Erakundeek gehiegi laguntzen ez zutenez… Euskaragatik eta seme-alabei heziketa duina eskaintzeagatik zela ere aipatu dute Amaia eta Anak. “Ikastolako beharrei aurre egiteko ilusioa. Ez ziguten dena egina ematen” , arrazoitu du ama batek. Urteko Oinez jaiaren ikastola antolatzaileak sanferminetan Iruñean jartzen zen barrakaren kargu egin nahi ez bazuen, gustura hartzen zuten ardura hori Iñigo Aritzak Ikastolak. “Ordenagailu gela jartzeko edo dena delakorako”, argitu du Anak. Auzolana eta konpromisoa. Edozertarako prest.
nafarroa oinez 19
Nafarroa Oinez 2005 Huajoloteen aurrean aztarrika, muturkatzen, aritu zen basurdea etorri zen Iñigo Aritzaren zoo txikira, OINGka, ez haragi-hezurrezko bai, ordea, erraldoi itxuran gorpuztuta. Haurtzaindegia eta haur hezkuntza hartuko zituen eraikuntza berriaren eskean zetorren. Ikastolaren beraren etorkizuna ziurtatu nahian. Eta berriz ere Ikastola osatzen dugun familiari (horrela definitu du Amaiak Iñigo Aritza, familia bezala) ilusio, konpromiso eta elkarlan eskean. Auzolanerako deia, hirugarrenez. Olazti eta Ziordira joateko prestatu zen dena.
Berrikuntzak nagusi Esperientziak gauza berriak egiteko ausardia ematen eta batzuk Material Batzordearen eskutik etorri ziren . “Lekukoa jaso aurretik ere martxan ginen: materiala begiratu, hornitzaileekin hitz egin…”, gogoratu du Anak. Joaquin, berriz, materiala serigrafiatzen aritu zen. “Familian gertatutakoaren ondoren,
oso ongi etorri zitzaidan. Ia egun oso materialaren bajeran ematen nuen eta hasieran basurdeak arazoak eman bazituen ere, gero trebezia handia hartu nuen. Kamiseta bakoitzeko euro bat aurrezten genuen”. Ezin harrotasuna disimulatu. “Han bizi ginen.” Eta Anaren seme-alabak kexu: “Noiz bukatuko da hau?”. Altsasun denda jarri zuten, beste bat Iruñean, sanferminetarako. Nafarroa ezagutu kanpaina errepikatu zuten herriz herri eta festaz festa materiala saltzera joateko. “Maila altuko negozioa zen. Den dena ederki katalogatua eta antolatua zuten”, onartu behar Amaiak. Arropa eta material berri ugari jarri zuten salmentak. Eta emaitzak ikusita, asko irabazten ari zirela ikusita, batzordekideak harro bezain pozik. “Bai, baina zenbat gastatu duzue? “, Joserra zirikatzaileak.
Arrakastak, egunkarietara Sanferminak bukatuta Iruñera joan denda
desmuntatzera eta giltzak Altsasun utzi zituztela ohartzean, urduritasuna nagusi. Lasaitutakoan, Sarasate pasealekuan gozo-gozo eserita zeudela, izozki gozoagoa ezpainetan, harrapatu egin zituzten! Biharamunean , Diario de Navarran argazkia lehen planoan eta argazki-oina: “La resaca después de los sanfermines”.
20 nafarroa oinez Saririk gabeko ahaleginik ez. Eta lehenengoa, garrantzitsuena: Txioka hortxe dago. Beste batzuk, barrukoak, hain agerikoak ez direnak. Guraso guztiekin elkartzeko ilusioa. “Harremana oso ona zen eta lagunak egiteko modua izan zen. Ikastola familia bihurtu zen”, nabarmentzen dute, lehenik. Eta poztasuna eta betetasuna. “Hau guk egin dugu, geure izerdiaz egin dugu. Zeinen egun ederra atera den” esateko harrotasuna. Beste batzuk, kanpokoak, materialak. Oinezari amaiera emateko Benignok eta bere lagunek antolatzen zuten
bazkaria eta ondorengo parranda ez ziren makalak izaten. Ospakizuna. Alaitasuna, dantza… Hauek ere elkarrekin. Auzolanean. Benignok eta bere taldekideek 2018ko Oinezean zuten paellerak gordetzeko asmoa. Tirabirak, haserreak, liskarrak ere izan zituzten. Tentsioak eta urduritasunak eragindakoak. Joaquinek, hala ere ezetz dio: “Ez dut sekulan aurpegi txarrik ikusi”. “Geure gorabeherak izaten genituen, baina, gero, kafetxo batekin dena konpontzen zen” , laburtu du Anak.
2018rako itxaropentsu eta lanerako prest Ez dute zalantzarik egiten gaurko gurasoek gauzak beraiek bezain ongi egingo dituztela eta Oinez oraindik ere hobea antolatuko dutela. Krisiarekin egoera kaskarragoa dela, baina aurrera egingo dutela. Ilusioa, gogoa eta elkarlana behar direla erronkari aurre egiteko eta aukera aprobetxatzeko. Oso gogorra dela, bidea,bai, baina halako
abentura baten protagonista izateak sari asko dakartzala. Eta oroipen onak, ugari. Eta horiek baino sari hoberik… Eta Rokero Zaharrak lanerako prest daudela. Edozertarako. Izan ere , “A zer oroipen ederrak ditugun! Zeinen ederra izan zen eta… izan daitekeen!”
Nafarroa oinez 2017, Lesaka Hemezortziari hamazazpiak hartzen aurrea, ordea. Hau izanen da gure Nafarroa Oinezaren aurretik ospatuko dena. Oraingoz logoa eta leloa besterik ez dituzte aurkeztu, “‘Bikin bat in”, baina honez gero lanean ariko dira, gogor. Eta Bortzirietan bada ere (guretzat urruti, apika?) ez ditugu lesakarrak ahaztu behar. Haiek ere, gu datorren urtean bezala, laguntzaren beharrean izango dira eta geuretzat ez litzateke batere kaltegarria izango, entrenamendu gisa besterik ez bada ere, berotzen joateko, alegia, haiei esku bat botako bagenie. Beraiekin auzolanean ekiteko aukera bikaina dugu. Gainera lesakarrak izango ditugu irakasle gurea, 2018koa, antolatzeko. Ez ahaztu, beraz, eta eutsi!
El NAFARROA OINEZ 2018 llama a la puerta Desafío y oportunidad. Es lo que conlleva el Oinez. Palabras llenas de carga, tentadoras, estimulantes, provocativas… ¿Y cómo afrontar el desafío y aprovechar la oportunidad? Con un dueto tan potente como el primero: la ilusión y el auzolan. Fuerzas capaces de mover el mundo. Fuente de energía. Y de la suma de las cuatro, la posibilidad de decir “esto lo hemos hecho nosotros, esto es nuestro”. Satisfacción y gozo. El mejor premio.
Mirando al retrovisor para aprender y tirar adelante
El desafío y la oportunidad son intrínsecos al Oinez, son señas de su identidad. Y los tenemos ante nosotros. Vienen a provocar a padres, irakasles, trabajadores, alumnos. También a los y las ex: alumnas, madres, irakasles... A todo cristo. Un proyecto tan gigantesco exige a la Ikastola valor y atrevimiento.
Si para otros era bueno, ¿por qué no para nosotros? Así se importó la idea a Altsasu y Sakana, con la ilusión de conseguir un dineral (ahora dirían pastizal) y se le puso nombre: Nafarroa Oinez. El experimento sirvió de….aprendizaje, sobre todo. Aunque es cierto que se sacaron 3.500.000 pesetas, que no eran moco de pavo. ¡Y pollos! So-
Para ello hemos podido hablar con Amaia S. Román, Ana González y Joaquín Romero, como muestra de otra muchísima gente de la ikastola que estuvo implicada en las tres anteriores ediciones del Oinez. Nos han ayudado a recordar la historia de esta fiesta y enseñado lo que supone esa aventura.
Nafarroa Oinez 81. El partir de cero, experimento peligroso
braron pollos para dar y tomar. Pero el Oinez se puso en marcha y ya vamos por 35 ediciones. Iñigo Aritza fue pionera, ¡sí señor!
Nafarroa oinez 21
Nafarroa Oinez 1993 El año en que nuestro Pájaro echó a volar con un lema tan breve como provocativo: “Har Hitza”, “Toma la palabra” E Iñigo Aritza dio palabra de que cumpliría su compromiso. Y de qué manera. El auzolan se propagó a los cuatro vientos. ¡Qué cantidad de comisiones! Circuito, material, comunicación, tráfico, aparcamientos, bares, ventas, espectáculos, limpieza, seguridad…. Con la lección bien aprendida… ¡se pudo hacer el frontón cubierto! “La ilusión, la concienciación, el compromiso, la colaboración y el auzolan fueron mucho mayores y las cosas salieron de maravilla”, nos recuerdan Ana y Amaia. La organización, inmejorable; más de 2000 colaboradores… Agua, barro, resfriados… ¡Éxito total!
Joaquín Romero, el altsasuarra de Cádiz. “La ilusión de que la Ikastola saliera adelante”. Y sabían lo que ello conllevaba. “El lema de la Ikastola era el trabajo. La Ikastola era trabajo, trabajo y trabajo. Pero a gusto, ¡eh!”. Auzolan y compromiso.
¿Que por qué meterse en semejantes fregados? “La Ikastola”. Una palabra le ha sido suficiente a
Nafarroa Oinez 2005 Uno de los jabalíes que, en 1993, estuvo escarbando el área de lo Huajolotes vino al pequeño zoo de Iñigo Aritza corporizado en forma de gigante. Venía a pedir un edificio que englobara la guardería y la educación infantil. Venía a pedir ilusión, compromiso, colaboración… (lo de siempre) a todos los que formamos la familia de la Ikastola.
!Innovando que es gerundio! Y la experiencia nos empujó a las innovaciones y alguna surgió de la Comisión de Material: más y nuevos productos, abrir una tienda en Altsasu y otra en Iruñea por sanfermines, se serigrafió todo el material…. Se repitió la campaña Conozca Navarra para ir de pueblo en pueblo y de fiesta en fiesta
a vender material… Trabajo, esfuezo y compromiso. Se producían malentendidos, cabreos, rifirrafes debidos a la tensión y los nervios, pero con un café se arreglaba todo. La buena relación y la amistad podían con todo.
22 Nafarroa oinez No hay esfuerzo sin premio Y el primero y más importante: Txioka. Tanto Ana, Amaia como Joaquín destacan la ilusión de trabajar con todos los padres. Y la satisfacción que produce el poder de-
cir “esto lo hemos hecho nosotros, Qué día más bonito ha salido”. Aunque había también recompensas más mundanas como la comida que preparaban Benigno y su tropa y la consabida juerga posterior.
Nafarroa oinez 2017, Lesaka Será el Oinez anterior al nuestro. Por ahora sólo han presentado el logo y el lema: “Bikin bat in”. Pero seguro que estarán trabajando duro y no tenemos que olvidar a los lesakarras. Al igual que nosotros el año que viene, necesitarán ayuda y a nosotros no nos vendría mal, aunque sólo fuera como mero entrenamiento, echarles una mano. Una oportunidad inmejorable de trabajar en auzolan con ellos. Además, serán nuestros profesores de cara al Oinez 2018. No lo olvidemos y ¡ánimo!
De cara al 2018, esperanzados y dispuestos a colaborar No les cabe la menor duda de que las madres y padres actuales serán capaces de organizar un Oinez 1981 mejor que los anteriores. Son conscientes de que, a causa de la crisis, la
situación es distinta, pero que sabrán salir airosos. Que el camino será duro, sí. Sin embargo el convertirse en protagonistas de una aventura como ésta trae muchas compensaciones.
Y que los viejos rokeros, siguen dispuestos a trabajar. En lo que sea. Porque, dicen, “Qué bonitos recuerdos tenemos. Qué bonito fue todo… y qué bonito puede ser”.
korrika 23
Iñigo Aritza ikastolan korrika txikia
6. Korrika berotzen hasteko, Korrika Txikia, 1986. urtea.
U
rteak dira AEK-k KORRIKA egitasmoa martxan jarri zuela Euskara aldarrikapen nagusi moduan hartuta, Euskal Herriari bira eman eta gure lurraldeko zoko guztietara iristeko asmoarekin. Lehendabiziko Korrika 1980ko azaroaren 29an hasi zen Oñatin eta 1820 km egin ostean Bilbora iritsi zen. Urte gutxitan jardun honek bere inguruan euskaltzale ugari
7. Korrika berotzen jarraitu genuen, irakasleen autoa erabiliz. bildu zituen; hala nola, euskalgintzan aritzen zen hainbat erakunde: ikastolak, Euskaltzaindia, euskaltegiak, fundazioak eta abar. Iñigo Aritza ikastolak urteak daramatza ekimen honekin bat eginez eta aldi berean KORRIKA TXIKIA antolatzen. Hasiera batean, ikastolak bere ikasleekin herrian zehar egiten zuen ibilbide bat festa giroan. Honen helburua, ondoren iritsiko zen KORRIKA
nagusia girotzea zen, eta aldi berean, euskararen inguruko aldarrikapena zabaltzea. Honetaz gain, ikasleek euskararenganako sentipen gozoak bereganatzea ere bazuen helburu. Azken edizioetan AEK-k beregain hartu du antolakuntzaren gidaritza. Honek ikastetxe guztiak biltzen ditu eta egun jakin batean denon partaidetzarekin, KORRIKA TXIKIA burutzen laguntzen du.
24 KORRIKA Gurean, motibazioan eta ilusioan eragiteko, egun batzuk lehenago zenbait jarduera egiten dugu; esate baterako, kanta landu, unitate didaktikotik jarduera batzuk, euskararen aldeko leloekin ikastola apaindu, petoak prestatu, Korrika nagusiaren ibilbidea jarraitu egunez egun, besteak beste. Aurtengo ikasturtean ere, KORRIKAREN 20. edizioa gure artean izango dugu eta prest izanen gara, pozez eta indarrez gure gaztetxoei euskararen erabilerarako motibazioan eragiteko.
Eskuz esku, orain arteko ibilbidea egiteko.
Herri osoan zehar zabaltzen zen, gure Korrika Txikia.
Aupa IĂąigo Aritza!!
Harrotasunez, lekua eramaten.
liburuak 25
19.Korrikan egin bezala, 20.ere eginen dugu!!
Euskara eskuz-esku, ahoz-aho.
Hasi motoreak berotzen, hemen da, 20.Korrika!!
Hotz ala bero euskaraz egunero!!
26 gogoan zaitugu
Goizeder Azazeta Pelaez
Non geratzen den denbora
Gure baitango lurraldetan non geratzen den denbora non ez dagoen arnas biderik non ez goazen inora non oihukatzen hurbiltzen garen erraldoiaren ondora igo nazazu nire mendira zure gailurretik gora. Egunez zu bizitzera arimak zenbatzera urrun nabigatzera elur gazietan. Igo nazazu nire mendira
aurki dezadan bidea askatu nadin zure loturaz behar dezadan airea ez nadin izan jainko lurtiarra bai ezinen bidaidea igo nazazu nire mendira zu ez bait zara nirea. Egunez zu bizitzera azken mugen hertzera lainoen agurtzera elur gazietan. Mikel Urdangarin
EUSKAL KULTURA
argazkiak 27
EUSKAL KULTURA
28 Argazkiak
Euskararen eguna
EUSKARA ADREILUZ ADREILU
ospakizunak
HH
argazkiak 29
proiektua
30 Argazkiak
argazkiak 31
Txangoak