LG_adv_Airco_A4_Therma_26-04-2010_3_cirkel.indd 1
7e jaargang nummer 5 mei 2010
IZ0510_cover.indd 1
Special: Airconditioning > Koelen van
26-4-2010 13:57:30
computerruimtes > ‘Features’ voor het voetlicht > Airco als laatste redmiddel
6-5-2010 12:30:39
Met Daikin opent u deuren in de woningmarkt.
Haal meer business in huis met de klimaatoplossingen van Daikin Daikin is thuis in innovatieve klimaatsystemen voor de woningmarkt. Er gaan
NIEUW: Daikin Emura.
dan ook deuren voor u open wanneer u onze energiezuinige en uisterstille airconditioners aan uw klanten voorstelt. Of wat te denken van Daikin
De airconditioner die functionaliteit
Altherma? Dit ingenieuze verwarmingssysteem haalt de warmte gewoon uit
combineert met design. Winnaar
de lucht en kan zelfs de koeling en de warmtapwaterbereiding verzorgen.
iF Product Design Award 2010.
Voor optimaal wooncomfort beschikt Daikin daarnaast over luchtreinigers die de binnenlucht zuiveren van pollen, stof en onaangename geurtjes. Meer weten? Bel (088) 324 54 60 of kijk op www.daikin.nl/oplossingen.
Daikin maakt het u steeds comfortabeler. 309039_adv_emuraA4.indd 1 IZ0510_daikin_02.indd 2
25-03-2010 13:24:32 6-5-2010 9:29:31
Zo simpel als het indraaien van een nieuwe lamp...
...is het installeren van een HR(E)-ketel van Intergas Steeds meer installateurs kiezen voor de HR(E)-ketels van Intergas. Geen wonder, want deze energiezuinige ketels bieden niet alleen uitstekende gebruikseigenschappen, ze zijn ook nog eens in een handomdraai geplaatst en ge誰nstalleerd. Ontdek het zelf!
www.intergasverwarming.nl
>>Betrouwbaar in warmte Intergas Verwarming, Postbus 6, 7740 AA Coevorden, tel.: (0524) 51 23 45 www.intergasverwarming.nl
IZ0510_intergas_03.indd 3
16-5-2010 17:11:08
BODY KITPISTOOL 14,4EY3640K32
fraai, nieuw en vooral krachtig kitpistool. Dankzij een hoogwaardig metalen tandwielen-systeem en de hoogwaardige 14,4V/ 3,3Ah Kobalt Li-ion accu levert deze een uitzonderlijk hoge perskracht van maar liefst 4410 Newton (410kgf). Naast de gebruikelijke materialen kunnen ook hoge viscose materialen zoals polyurethaan of lijmen voor beglazing worden verwerkt. De buishouder kan 360 graden worden gedraaid waardoor het kitpistool vanuit elke hoek kan worden gebruikt. In combinatie met de rubberen handgreep een hoge mate van comfort. Nauwkeurige dosering mogelijk doordat de zes verschillende snelheden kunnen worden ingesteld met een aparte draaischakelaar. www.panasonic.nl 862.180.3945
285,
00
Geleverd zonder accu: De accu’s uit onderstaande combiset passen onder dit kitpistool.
ACCU COMBI SET 14,4 EYC172
bijzondere, limited edtion combiset, die in besperkte oplage leverbaar zal zijn. Deze set bestaat uit een accu-schroefboormachine EY 7440LZ2S, een accu-slagschroefmachine EY 7540X en de acculamp EY3740B in een fraaie gereedschapstas. De set is compleet met 2 stuks 3,3Ah Li-Ion accu’s en een snellader. 862.230.2103
25% meer vermogen.
Met 2x 3,3Ah Li-Ion accu’s.
+ De accu’s uit de combiset zijn passend onder deze lamp.
NU
“LOS” € 649.00
529,
00
LIMITED EDITION COMBISET OP=OP NIEUW probin Aalsmeer
probin probin probin probin probin probin probin probin probin
Aalsmeer Alphen a/d Rijn Borne Edese IJzerwaren Telder Emmeloord Goor Heemstede Kaatsheuvel Telder Kampen
probin probin probin probin probin probin probin probin
Telder Lelystad Van Arnhem Montfoort Van Dijk Oss Papendrecht Roelofarendsveen Van Dijk Sassenheim Veenendaal Verhaeg Venray
KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN ALLE ADRESSEN OP WWW.PROBIN.COM AKTIES GELDIG TOT EIND JULI 2010, ZOLANG DE VOORRAAD STREKT.
IZ0510_probin_04.indd 4
16-5-2010 16:19:33
Duurzame totaaloplossing voor optimaal wooncomfort.
IZ TECHNIEK
De Therma V is het lucht-water warmtepompsys
Koelen met zonnestroom
teem van LG. De Therma V verwarmt door middel
Solar powered airco
16
van lage-temperatuurverwarming, zoals vloerverwarming en radiatoren. Het hele jaar levert de
Airco als laatste redmiddel
Therma V verwarming en sanitair warm water zon-
Eerst ‘normaal’ koelen
18
der problemen. Optioneel kan er voor koeling in de zomer gezorgd worden. Hierdoor biedt de Therma V
Geen comfort-airco in computerruimtes!
een energiezuinige en milieubewuste oplossing voor
Bits en Bytes
20
het hedendaagse wooncomfort.
Warmtepompconcept nu compleet
22
Verduurzamen
Alledaagse producten, bijzondere kenmerken
24
Features airconditioning
“We gaan tot het randje”
30
Innovatief klimaatsysteem
Beurs rekent af met geitenwollensokken-imago
44
Duurzaam en integraal
En verder 7 9 13 46 49
Van de redactie In de pijplijn, incl. AGENDA en IZAP Column Publivent Af fabriek Column Mañana, mañana LG_adv_Airco_A4_Therma_26-04-2010_3_cirkel.indd 1
7e jaargang nummer 5 mei 2010
Special: Airconditioning > Koelen van
26-4-2010 13:57:30
computerruimtes > ‘Features’ voor het voetlicht > Airco als laatste redmiddel
COLOFON InstallateursZaken (ISSN:1872_6607) Maandelijks verschijnend praktijkblad voor de W-installateur met oog voor techniek én (commerciële) bedrijfsvoering Oplage: 8.000 exemplaren Aandachtsgebieden: gas, water, verwarming, luchtbehandeling, koeling, sanitair, dakbedekking, energie en milieu Een uitgave van: Merlijn Plus BV, Postbus 275, 2740 AG Waddinxveen T: (0182) 63 17 17, F: (0182) 61 78 15 E: info@merlijnplus.nl I: www.merlijnplus.nl Redactie: Frank Stouthart (hoofdredacteur), Ruthger te Marvelde, Wietse Buma (redactie Techniek), Katja van Roosmalen (coördinatie Zakelijk katern), Martijn Bennis, Look Boden, Herman Kleijntjes, Martijn Jorritsma, Jesse Budding, Theo Tangelder (fotografie) E: redactie@merlijnplus.nl Vaste medewerking: Ton Meijer (cartoon), Publivent, VLA, Elly Verburg (OTIB), KEMA. Advertentie-exploitatie: Ruud Struijk T: 0182 63 17 17 E: verkoop@merlijnplus.nl Uitgever: Frank Stouthart Secretariaat: info@merlijnplus.nl Abonnementen: Benelux € 19,50. Buitenland € 58,50. Losse nummers € 5,-. Prijzen per jaar en incl. BTW. Abonnementen lopen automatisch door tenzij 2 maanden voor het einde van de abonnementsperiode schriftelijk bij de uitgever wordt opgezegd E: abonnementen@merlijnplus.nl Vormgeving: Yolanda van der Neut Basis vormgeving: DUO-ontwerp, Utrecht Druk: Ten Brink, Meppel © Merlijn Plus BV, 2009 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/ of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Publicaties geschieden uitsluitend onder verantwoording van de auteurs. Alle daarin vervatte informatie is zorgvuldig gecontroleerd. De auteurs en uitgever aanvaarden echter geen verantwoordelijkheid voor de gevolgen van eventuele onjuistheden.
IZ SANITAIR Van onderzoek en innovaties naar de praktijk
28
Congres sanitaire technieken
En verder Druppels
27
IZ ZAKELIJK Motivatie maakt de monteur
36
Breed scholen noodzakelijk
Ook tijdens crisis is succes mogelijk
38
Slagen in roerige tijden
1225 uren blijft het minimum
40
Versoepeling zelfstandigenaftrek
En verder Zakennieuws Column KEMA Column OTIB
33 33 35
mei 2010
IZ0510_inhoud.indd 5
5
16-5-2010 17:07:32
COMBI-KET ACTIEVOO ELS RDEEL ! Inform eer b dichtstbijzi ij uw jnde vestiging
Bij Warmteservice vind je nog medewerkers die je met plezier helpen
IZ0510_warmteserv_raminex_06.indd 6
EfficiĂŤnt werken en voordelig inkopen: daar ligt uw winst. Met Warmteservice bespaart u tijd en geld! We bieden u een groot assortiment met een gunstige prijsstelling. U vindt bij ons geen zelfbedieningsconcept of vertegenwoordigers, maar vakkundige mensen aan de balie. Warmteservice onderscheidt zich door de persoonlijke benadering en het deskundige advies. Warmteservice heeft 46 vestigingen in Nederland. Ook in uw regio zijn wij goed bereikbaar. Kom gerust langs en bekijk ons ruime assortiment, doordeweeks of op zaterdag. Meer informatie: 0900 - 23 56 897 (0900-belnuWS / â‚Ź 0,01 p.m.)
Bestel eenvoudig online op warmteservice.nl
6-5-2010 9:39:48
van de redactie
‘Airco’ Voor de gemiddelde consument is ‘airco’ synoniem met koelen. Zodra het serieus warm begint te worden, verschijnen de eerste advertenties met mobiele units in de folders van de bouwmarkten. En ze worden verkocht ook. Een mooi splitsysteem aan de man of vrouw brengen, is andere koek. Tenminste, als het om een A-merk gaat. De klant gaat liever ‘naar de Chinees’, want dat is een stuk goedkoper. Installateurs die wij daarnaar vroegen, zeiden niet van plan te zijn met hun prijzen te gaan stunten of budgetmerken aan te bieden. ‘Goed of helemaal niet’, zo was de teneur. Consumenten en kleinzakelijke gebruikers die serieus werk willen maken van een comfortabel binnenklimaat en een laag energiegebruik, krijgen een luxeprobleem. Niet minder dan vier grote spelers uit de wereld van de airconditioning hebben zich inmiddels op de verwarmingsmarkt begeven. En
hoewel in uitvoering verschillend, zijn de systemen qua opzet vergelijkbaar. De kern: buitenunit, hydrobox met warmtewisselaar en lage- of hogetemperatuur afgiftesystemen. Voor nieuwbouw of bestaande panden. Deze producenten leveren hun systemen ook in monoblock uitvoering met boilervat, waarbij de warmtewisselaar in het buitendeel is geïntegreerd en er dus alleen waterzijdige verbindingen worden gemaakt. Energetisch misschien ietsje minder, maar de installateur heeft geen F-gassen certificering (voorheen STEK) nodig. En dat is ook wat waard. Over binnenklimaat gesproken: luchtbehandelingsspecialisten uit Tilburg zijn bijna klaar met de ontwikkeling van een flexibel systeem voor klimatisering. Binnen het concept kun je verschillende klimaattoestellen stand alone inzetten, maar ook in combinatie gebruiken. Het geheim van de smid:
energietransport tussen de toestellen zonder (noemenswaardig) energieverlies, en wederom alleen waterzijdig aan het werk. Die nieuwe ontwikkelingen betekenen dat de mogelijkheden in de markt toenemen voor de reguliere installateur. Ook voor wat betreft
UIT ONZE KOPER/BRONS CATALOGUS www.gizom.nl
‘airco’. Hij gaat niet de plaats innemen van zijn koeltechnisch geschoolde collega, maar ziet zijn werkterrein wel breder worden. Dat is toe te juichen. Want de behoefte aan completere advisering zal in de toekomst alleen maar toenemen •
Als u vandaag voor 16.00 uur belt, hebt u hem morgen in huis: onze uitgebreide catalogus. Een overzichtelijk boekwerk van 36 pagina's waarin u een compleet leveringsprogramma van koperen en bronzen produkten en halffabrikaten aantreft. Vooral ook in grote maten! Wij kunnen meestal uit voorraad leveren.
Aan de leiding in aluminium, koper en brons. Tel. (0598) 61 57 38. Fax (0598) 61 23 52.
mei 2010
IZ0510_vanderedactie_gizom.indd 7
7
14-5-2010 10:50:06
LG CLIMATE SOLUTIONS MODERN TECHNOLOGY WITH MARKET LEADING PERFORMANCES
DUURZAME TOTAALOPLOSSING VOOR OPTIMAAL WOONCOMFORT Verwarming, koeling en warm water: Therma V biedt dĂŠ totaaloplossing voor zowel nieuwbouw als renovatie. Ten opzichte van traditionele systemen realiseert de warmtepomp een besparing van ongeveer 30% en een rendement dat vier maal zo hoog ligt. Bovendien zorgt de Therma V voor een aanzienlijke reductie van de CO2-emissie door energie uit buitenlucht en zonlicht te gebruiken. Kijk voor meer informatie op www.lg-airco.nl of bel met 010-2581121.
IZ0510_centercon_08.indd 8
6-5-2010 9:46:19
Flits !
in de pijplijn
AGENDA 1 juni Capelle a/d IJssel Workshop Stoominstal laties ASVI www.tvvl.nl 2 juni ‘De Betuwe’, Tiel ‘Winst met WABO’ www.winstmetdewabo.nl 10 juni Burgers Zoo, Arnhem ‘Hybride warmtepompen en energielabels’ www.sh-fonline.nl 17 juni Congrescentrum ‘Edda Huzid’, Voorthuizen VCA Actueel Congres 2010 www.vca.nl 22 juni De Rijtuigenloods, A’foort SBR Duurzaamheidscon gres 2010 www.sbr.nl/duurzaamheids congres 8-10 september Evenementenhal Hardenberg Installatie Vakbeurs Hardenberg www.evenementenhal hardenberg.nl
Internetportal ideale school Onlangs is School Inside, het inspiratie- en kennisplat form voor het creëren van de ideale leeromgeving in het onderwijs, live gegaan. Het internetportaal biedt actuele informatie, visie en praktische oplossingen op
het gebied van inrichting, luchtkwaliteit, gezondheid, voeding, duurzaamheid, bouw, veiligheid en onder houd van scholen. School Inside is een initia tief van de Admix Groep en richt zich op beslissers en beïnvloeders in de ontwik kelings-, realisatie-, explota tie- en renovatiefase van het onderwijsgebouw •
Energielabel uit de computer Bij verkoop van een woon huis vraagt de makelaar om het verplichte keurmerk energielabel. De professoren Anton en Maurice van Putten uit Eindhoven hebben een wiskundeformule ontwikkeld voor bewoners om het ener gielabel exact te bepalen. Met de wiskundige formule worden de gasmeterstanden van 12 momenten in een flits van een seconde via de computer vergeleken met de KNMI-buitentemperatuur. De formule berekent het getal en geeft daarmee de waarde weer van het ener gielabel •
Website over energieneutraal bouwen In 2020 moet Nederland energieneutraal bouwen. Hiervoor is innovatie van bouwproces, technieken en financiering noodzakelijk. NL Energie & Klimaat, onder deel Agentschap NL, heeft een nieuwe website voor dit thema gelanceerd. Professio nals in de bouw kunnen hier onafhankelijke en objectieve informatie vinden over zeer energiezuinig en energieneu traal bouwen en renoveren. Voor meer informatie: www. senternovem.nl/energieneu traalbouwen •
www.installatienet.nl
lees meer op
Eerst even IZappen... MARKT Koelen met zonnestroom Als de zon hoog aan de hemel staat, moet de airco aan de bak. Dat kost de nodige energie, vaak zelfs veel. Zou het dan niet handig zijn om diezelfde zon te gebruiken voor ondersteuning van de buffelende koelinstal latie? Dat zou kunnen met stroom uit zonnepanelen. Eén fabrikant ziet het al helemaal voor zich en kon digt een ‘solar powered airco’ aan. P 16 ACTUEEL Airco als laatste redmiddel Of het nu om gezondheid gaat of veiligheid: pre ventie en bronbestrijding staan voorop. Vertaald naar het binnenklimaat: eerst de koelvraag omlaag brengen en pas daarna eventuele restwarmte aan pakken met een aircondi tioner. P 18 ACTUEEL Warmtepompconcept nu compleet Op de VSK introduceerde Misubishi Electric Durable Energy een hydromodule voor het Ecodan concept. De jongste toevoe
ging maakt het ‘duurzame alternatief voor de cv-ketel’ compleet. Ecodan is een totaaloplos sing voor ruimteverwarming, optioneel koelen en de pro ductie van warm tapwater. Hart van het systeem is een lucht-water warmtepomp met Mitsubishi Electric Zuba dan technonologie. P 22 PRODUCT Alledaagse producten, bijzondere kenmerken Features, wie kent de kreet niet? Sla een technisch tijdschrift open en je wordt ermee doodgegooid. Maar wat zijn ‘features’ nu pre cies? Laten we het houden op ‘bijzondere kenmerken’ van een product. Ook in de wereld van airconditioning en luchtbehandeling zijn er producten met opvallende kenmerken. P 24 ACTUEEL Ook in tijden van crisis is succes mogelijk Met succes draaien tijdens de kredietcrisis? Jazeker, zeggen mensen die het weten kunnen. Niet dat het altijd makkelijk zal zijn, maar het kan wel degelijk. Sleutels naar nieuwe winst zijn volgens hen opleiden, je beloften nakomen en goed communiceren. P 38
april mei 2010
IZ0510_izap_agenda.indd 9
9
4-5-2010 9:30:02
in de pijplijn
Flits !
Vermindering faalkosten Belangrijke oplossingen voor het terugdringen van de faalkosten (bijna 11% van de omzet) als gevolg van met name ‘slechte informatie-uitwisseling en communicatie’ zijn het delen van kennis en meer evaluatiepunten tijdens het bouwproces. Volgens de architecten, aannemers B&U en installateurs kunnen deze twee oplossingen samen een faalkostenreductie van 33% bewerkstelligen. Ook een standaardisatie van documenten, tekeningen en
communicatie wordt vaak als (substantiële) oplossing aangedragen. Dit alles blijkt uit onderzoek dat USP Marketing Consultancy heeft uitgevoerd •
Emissie-eisen stookinstallaties 1 april 2010 is het Besluit Emissie-eisen Middelgrote Stookinstallaties (BEMS) in werking getreden. In de BEMS zijn emissie-eisen opgenomen voor stookinstallaties van 1 MWth tot 50 MWth. Deze eisen zullen
gelden voor alle brandstoffen, in gas, vloeibare of vaste vorm. Het besluit geldt voor nieuwe installaties die na 1 april 2010 in bedrijf worden genomen en voor bestaande installaties vanaf 1 januari 2017. Voor installaties die stoken op vaste biomassa (hout) worden nu ook uniforme eisen opgelegd •
Bouwbesluit met milieuprestatienorm Het nieuwe Bouwbesluit vraagt niet alleen een energie- maar ook een
milieuprestatie. Een projectgroep presenteerde onlangs de methode voor het bepalen van de milieuprestatiecoëfficient (mpc). Nu bestaat de eis slechts uit het berekenen van de milieuprestatie. “Een bouwwerk hoeft nog niet aan een bepaalde prestatie te voldoen”, aldus Agnes Schuurmans, lid van de projectgroep die de methode heeft ontwikkeld. De Dutch Green Building Council (DGBC) uit Rotterdam gaf leiding aan het project •
Installatienet Update Social Media
Bezoek
Onderwerpen
U heeft het waarschijnlijk al gemerkt; Installatienet.nl heeft een facelift ondergaan. Sindsdien is de site nog meer in trek en heeft het team achter Installatienet allerlei nieuwe contacten aangeboord op het internet. Onder andere via de zogenaamde ‘Social Media’. Twittert u ook of zoekt u via LinkedIn naar nieuwe zakelijke relaties? Surf dan eens naar Twitter.com/installatienet of zoek ons op bij LinkedIn en sluit u bij ons aan. U bent van harte welkom!
Bezoekers weten Installatienet te vinden. Steeds meer belangstellenden surfen naar de portal voor de W-installateur. De eerste verslaafden, die urenlang rondstruinen op de website, zijn al gesignaleerd en dat is goed nieuws. Dat er nog velen mogen volgen, zullen we maar hopen! Een ander leuk nieuwtje gaat over de herkomst van onze bezoekers. Die komen tegenwoordig uit alle windstreken van onze aardbol, van Duitsland en Spanje tot Brazilië en de Oekraïne aan toe.
Dit zijn allemaal interessante wetenswaardigheden, maar de hamvraag blijft natuurlijk: Naar welke informatie zijn de bezoekers op zoek? Uit onze ‘tagging’ blijken onderwerpen zoals energiebesparing, duurzaamheid en gerichte productinformatie al maandenlang hoge ogen te gooien. Zo blijkt installatienet ook een goede weergave te bieden van de meest actuele trends. Duurzaamheid en energiebesparing zijn immers ‘hot issues’ in onze samenleving.
Eye-catchers
deskundigen die een gedurfde stelling poneren: Zonne-energie kan in 2015 al concurreren met de prijs die consumenten bepalen voor gangbare stroom. Behoefte aan informatie over nieuwe producten? Ook hier biedt Installatienet uitkomst; slimme klokthermostaten,
nieuwe haakse slijpers en bidet handdouches, u vindt ze allemaal terug op onze site. Wilt u wekelijks op de hoogte gehouden worden van interessante en leuke nieuwtjes op installatiegebied? Abonneer u dan op onze nieuwsbrief via installatienet.nl.
Uw nieuwsgierigheid is gewekt? Ga dan naar installatienet.nl. Met nu artikelen waarin wordt ingegaan op de vraag waarom de vakspecialisten van morgen een schreeuwende behoefte hebben aan competentiegericht onderwijs en 10
mei 2010
IZ0510_idp_publivent.indd 10
4-5-2010 9:31:43
lucht • zon • water • aarde
verwarmen & koelen met behulp van de vier elementen
WarmTepompen Modern, onafhankelijk en kostenbesparend verwarmen en koelen.
Hygienik Schoon warm water, pure zekerheid. w w w. i d m - e n e r g i e . c o m
lucHTWarmTepomp De beste en de meest geruisloze.
De Trompet 1719 - 1967 DB Heemskerk - T +31 (0)251 783 183 - w w w.jkcomfortsystems.nl - info@jkcomfortsystems.nl
adv JK A4 st.indd 1 IZ0510_jk_11.indd 11
8/18/09 2:11:51 PM 16-5-2010 17:05:59
Een kwestie van vakmanschap
Als gespecialiseerd vloerverwarmingsbedrijf heeft Vloerverwarming Nederland eigen monteurs in dienst, die ruime ervaring hebben in het aanleggen van vloerverwarmingssystemen. Maar met alleen ervaring maken we nog geen verschil. Dat hebben er wel meer. Wat het verschil wel maakt? Da’s eigenlijk heel simpel. Vanaf het eerste contact tot en met de aftersales werken er bij Vloerverwarming Nederland stuk voor stuk mensen die nog heel ouderwets….nadenken. Dat scheelt een hoop kopzorgen en de klant geld. Of het nu gaat om een woonkamer of een fabriekshal, Vloerverwarming Nederland regelt het voor u. Simpelweg gezegd: een kwestie van vakmanschap! Bel of mail gerust als u informatie wenst, er ligt een infopakket voor u klaar. Uiteraard kunt u ook een afspraak maken met één van onze specialisten.
Dalweg 160 6865 CX Doorwerth tel: 026 : 339 14 41 fax: 026 : 339 14 42
w w w. v l o e r v e r w a r m i n g n e d e r l a n d . n l midden@vloer verwarmingnederland.nl
IZ0510_vn_12.indd 12
6-5-2010 9:49:54
lees meer op
www.installatienet.nl
Politiek wil stimulerings beleid groene energie
Het Deltaplan Nieuwe Energie dat zeven politieke partijen in Den Haag hebben gepresenteerd, verdient volgens brancheorganisatie UNETO-VNI alle steun. De denktanks van de partijen –CDA, PvdA, VVD, D66, GroenLinks, ChristenUnie en SGP- concluderen in het plan dat een krachtig stimuleringsbeleid nodig is om een versnelde omslag naar een volledig duurzame energievoorziening in 2050 mogelijk te maken. Zij stellen daarom voor een Deltawet Nieuwe Energie (DNE) in te voeren. UNETO-VNI roept de partijleiders op om de plannen te ondersteunen en vraagt een nieuw kabinet snel met een wetsvoorstel te komen. UNETO-VNI voorzitter Marcel Engels wijst erop dat uitvoering van het Deltaplan een forse impuls voor de Nederlandse economie zal opleveren. UNETO-VNI heeft onlangs het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB) laten becijferen dat grootschalige verbeteringen aan de energie-efficiency van gebouwen een toegevoegde waarde opleveren van 1.200 miljoen euro per jaar en 22.000 nieuwe arbeidsplaatsen. De politieke partijen onderschrijven in het Deltaplan deze conclusies van de brancheorganisatie. Volgens het plan moet de decentrale opwekking van energie – zonne- en windenergie, warmtepompen- een belangrijke bijdrage gaan leveren aan een volledig duurzame energievoorziening. Engels: “De energieconsument wordt straks energieproducent. Technisch is dit al mogelijk, maar grootschalige toepassing komt maar niet van de grond. De overheid zou dan ook een Feed-in tarief moeten introduceren, waarbij de energieleverancier verplicht wordt om terug geleverde energie voorrang te geven op het net en te vergoeden tegen het tarief van duurzaam opgewekte stroom” •
COLUMN Ambitie “Meneer Meester, wij zijn bezig met de voorbereiding van een geweldig ambitieus project. Het is uniek in zijn soort. Wij willen kwaliteit. We willen de lat eens wat hoger leggen”. Als leverancier in de Nederlandse bouw worden we niet elke dag zo benaderd. Onze relatie vervolgde: “we willen ook alleen maar zaken doen met partijen die zich als partner verantwoordelijk voelen en verantwoordelijkheid nemen voor het eindresultaat. Daar staat tegenover dat u zelf mag rekenen, ontwerpen en dimensioneren. We zijn als het nodig is bereid iets meer te betalen maar het moet gewoon goed zijn. Durft u die uitdaging aan?” Het antwoord laat zich raden. Iedere zichzelf respecterende leverancier wil natuurlijk met zo een uitdaging graag aan de slag. En zo geschiedde. Binnen korte tijd lag daar een goed en doordacht ontwerp waar een ieder mee thuis kan komen. Ik kon bijna niet wachten om dit te gaan presenteren … “Zeg André, waarom hebben jullie een afzuigpunt voorzien in de was- en droogruimte. Dat is toch geen eis?”. “Het is inderdaad geen eis in het bouwbesluit maar gezien de lokale vochtproductie natuurlijk wel beter”. “Ja ja, dat zal wel als jij dat zegt”. “En dan nog wat André. Ik zie dat jullie een stuk geluiddempend kanaal bij de ventilator hebben opgenomen; maakt dat ding van jullie zoveel herrie?” “Dat zeker niet, maar iedere dB minder bevordert uiteindelijk het gebruik en voorkomt klachten. Om dezelfde reden hebben we de ventilator op de kalkstenen buitengevel voorzien, in plaats van op de veel lichter uitgevoerde binnenwand”. “Ja ja, dat is natuurlijk wel waar, maar het wordt er niet goedkoper op. Nu moet dat kanaal iets verder doorgetrokken worden en je weet, dat kost geld. Als jij dan zo nodig die ventilator daar wilt hebben kan die toch ook met wat stukken flexibel worden aangesloten”. “Dat zou natuurlijk wel kunnen maar daarmee spannen we het paard achter de wagen. Meer weerstand, dus minder capaciteit en meer geluid…” “Als we nu gewoon eens uitgaan van het Bouwbesluit. Ik mag toch aannemen dat die Bouwbesluit-eisen er niet voor niets zijn. Volgens mij kan het allemaal veel eenvoudiger…” De klant is inmiddels naar tevredenheid geholpen. De uiteindelijke koper weet niet beter. Wij zijn een illusie armer. Teleurstellend dat de ambitie uiteindelijk toch niet verder reikte dan de portemonnee. André Meester Algemeen directeur Alusta Natuurlijke Ventilatietechniek BV Onder auspiciën van
mei 2010
IZ0510_idp_publi_13.indd 13
13
16-5-2010 17:03:11
in de pijplijn
Flits !
www.installatienet.nl
lees meer op
Faalkosten aanhoudend probleem in de bouwkolom Op dit moment schatten aannemers de totale faalkosten in op bijna 11% van de totale omzet, terwijl dit percentage in 2001 nog op ruim 6% lag. Ook architecten en installateurs zien in faalkosten nog steeds een groot knelpunt in de bedrijfsvoering. Dit komt volgens de onderzochte partijen vooral doordat de bouw geen lering trekt uit voltooide projecten om toekomstige projecten beter voor te kunnen bereiden en uit te voeren. Hiermee samenhangend vinden vooral aannemers, dat projecten slecht voorbereid worden, waardoor er tijdens de uitvoeringsfase veel technische aanpassingen nodig zijn.
Niets veranderd Ook in 2005 vormden deze punten de belangrijkste oorzaken voor faalkosten. Er kan dus gesteld worden dat er in de afgelopen jaren nog weinig tot niets veranderd is om de faalkosten succesvol aan te pakken. Dit alles blijkt uit onderzoek wat USP Marketing Consultancy heeft uitgevoerd. Op dit moment schatten de onderzochte par-
tijen, te weten architecten, aannemers B&U en installateurs, de faalkosten in op respectievelijk 11,3%, 10,9% en 10,1%. Onder aannemers is dit een aanzienlijke stijging ten opzichte van vorig jaar en eerdere jaren. Echter ook architecten en aannemers schatten de faalkosten nu hoger in dan voorheen. Alleen installateurs laten ten opzichte van 2008 een lichte daling zien. Architecten zijn het meest kritisch over de faalkosten: bijna een kwart denkt dat de faalkosten meer dan 10% van de totale omzet in beslag nemen. Vooral onder installateurs (12%), maar ook onder aannemers (19%) is dit percentage een stuk lager. Door de jaren heen zien we de faalkosten stijgen. De vraag is echter wel of de daadwerkelijke faalkosten zijn gestegen of dat de
bewustwording rondom faalkosten is gestegen. Door de gestegen bewustwording wordt er meer over gesproken en ook kritischer gekeken naar de faalkosten binnen de organisatie.
Slecht voorbereid Bijna zes op de tien ondervraagden geeft aan dat de bouwsector niet naar verbeterpunten uit eerdere projecten kijkt om toekomstige projecten beter te kunnen voorbereiden en uitvoeren. Daarnaast vindt de meerderheid van de aannemers en installateurs dat projecten slecht voorbereid worden, zodat er in de uitvoeringsfase nog veel technische aanpassingen nodig zijn. Architecten zijn deze mening in mindere mate toegedaan, omdat zij doorgaans niet bij de uitvoeringsfase betrokken zijn en dit dus minder goed
in kunnen schatten. In 2005 werden deze stellingen ook al door een groot deel van de partijen beaamd. Verder valt op dat er nu beduidend meer aannemers zijn die aangeven dat partijen in de bouwsector de gemaakte afspraken niet nakomen dan in 2005. Voor het onderzoek van USP Marketing Consultancy zijn 300 telefonisch enquêtes afgenomen onder architecten (100), aannemers B&U (101), elektrotechnisch installateurs (49) en werktuigbouwkundig installateurs (50) . Voor de vergelijking met voorgaande jaren is gebruik gemaakt van onderzoeksresultaten uit de BouwBarometer: Een elk kwartaal terugkerend onderzoek over de stand van zaken in de bouw- en installatiesector, uitgevoerd door USP en BouwKennis •
Tevredenheid over dienstverlening cv-monteur Consumenten die een onderhoudsmonteur voor de cv-ketel over de vloer hebben gehad zijn tevreden over de dienstverlening. Van de mensen die de afgelopen vijf jaar de diensten van een cv-monteur inhuurden is 86% (zeer) tevreden. Dit blijkt uit 14
onderzoek van WoonKennis. Enige cijfers ter verduidelijking: 57% van de ketelbezitters heeft een onderhoudscontract, bijna 80% heeft de afgelopen 5 jaar een cv-monteur over de vloer gehad, de woningbezitters zijn het meest tevreden over
dienstverlening die de cvketel aangaat.
Onderhoudscontract Van de woningbezitters heeft 69% een onderhoudscontract voor de cv-ketel. Drie op de tien woningeigenaren heeft een dergelijk contract niet.
Bij 79% van mensen met een cv-ketel is de afgelopen 5 jaar een monteur langs geweest. Over de dienstverlening van deze monteurs is dus 86% van de mensen (zeer) tevreden. In totaal 11% is neutraal over de dienstverlening van de cv-monteur •
mei 2010
IZ0510_idp_lang_li.indd 14
4-5-2010 9:33:58
aardwarmte
www.western.nl 033 247 78 00 Hoevelaken
Nieuwe generatie HDR ventilatoren Directgedreven High Efficiency Backward Curved ventilatoren in de bouwgrootte 280 t/m 710 mm
www.remon.com
Your cooling our business
Remon Aardwarmte Voorsprong door techniek • boringen voor WKO-systemen • levering inclusief besturing en pompen • gesloten bronsystemen tot 300 meter diep (hoe dieper de bron, hoe hoger het rendement: tot 12 kW per lus / VBWW - verticale bodemwarmtewisselaar!) • grote en kleine boormachines, geschikt voor elk terrein • indien gewenst vooraf gegaan door een geologische analyse • boorgat volledig opgevuld d.m.v. cementeren (voorschrift 2009) • méér dan 30 jaar ervaring • EGB-erkend boorbedrijf Bel vandaag nog. We staan u graag te woord! Marum 0594 64 80 80
| Dalfsen 0529 43 50 40
| Ospel 077 466 00 45
Airconditioning Ventilatie Luchtgordijnen Vloerverwarming Luchtverwarming Warmtepompen
Luchthoeveelheden tot 43.000 m³/uur bij 200 Pascal directgedreven. Ideaal voor het “Upgraden” van Installaties. Hoog energetisch rendement door toepassing van schijfankermotor.
Climate-Air BV Industrieweg 4-b 9363 TB Marum Tel. 0594-641453 Fax 0594-642829 info@climate-air.com www.climate-air.com
IZ0510_remon_western_avu_climateair_15.indd 15
AVU b.v. klimaatbeheer | ‘t Goor 5 | 7071 PC Ulft Tel. 0315 - 64 22 11 | E-mail info@avu-bv.nl
6-5-2010 11:09:33