Veiligheidsnieuws nr. 01 2017

Jaargang 49 Nummer 01 | 2017

22 25 30 35

Wat hebben gezichtsbeharing en arbeidsomstandigheden met elkaar te maken?

‘Met de Maintenance-line ben je goed beschermd én ­representatief’ De oplossing voor steunzolen in veiligheidsschoenen van Intersafe en Livit Face Fittest: alleen een goed passend masker is veilig

www.intersafe.eu

Voorwoord

FRISSE LOOK & FEEL Afgelopen jaar heeft u kennis gemaakt met onze aanpak onder de naam “Integral Safety & Health Circle”. Met behulp van dit concept kunnen wij inspelen op uw exacte behoefte. Het gaat niet alleen om innovatieve producten, maar ook om het traject ervóór en erna. Een integrale aanpak waarmee wij u kunnen ontzorgen.

Na de introductie van de Safety Circle zijn diverse uitingen vernieuwd, nu is het tijd voor het Veiligheidsnieuws. De dubbele grijze lijnen bovenaan de pagina staan voor de beschermende cirkels rondom het individu, zoals in ons logo. Daarnaast is het magazine speelser opgemaakt, waarmee we de dynamiek die speelt in de verschillende artikelen, weergeven.

Elk artikel heeft één extra kleur die gelijk is aan de kleur uit de cirkel waar de kern van het artikel om draait. Dit is herkenbaar aan de gekleurde bol bovenaan. Zo refereert groen aan onderzoek. Dit vindt u terug bij het interview met Akzo Nobel en 3M om tot de juiste adembeschermingsmiddelen te komen.

Ciska van der Garde

De rode bol staat voor onderhoud en keuring. Daarom wordt bij Face Fittesten uitgelegd hoe adem­ bescherming onderhouden moet worden en hoe u zorgt dat het goed aansluit op het gezicht.

Waar voorheen donkergroen de basiskleur was, is nu donkerblauw de rustgevende themakleur. Blauw staat voor dezelfde waarden als de mensen van Intersafe; openheid, verantwoordelijkheid en eerlijkheid.

U vindt in het Veiligheidsnieuws informatie en verschillende voorbeeldcases vanuit elke invalshoek, gere­

ed

Cu l

Training/ toolbox

• De nulmeting. Het niveau en de diversiteit van de risico’s. De Risico

Verdiepend onderzoek

Inventarisatie en Evaluatie (RI&E), verdiepende onderzoeken en Taak Risico

1 1

Taak risico analyse

• Specificatie en selectie. Overeenkomst tussen risico en bescherming.

Product specificatie

en

se

Bestelproces

Wat hebben gezichtsbeharing en arbeidsomstandigheden met elkaar te maken? Bij AkzoNobel Sassenheim kennen ze inmiddels het antwoord op deze vraag.

“Richt je meer op preventie dan op verzuim”

14 Pbm fit programma 16 Ratio versus onderstroom 22 Een ‘frisse’ adem...

24 ‘Met de Maintenance-Line ben je goed

‘Met de Maintenance-line ben je goed beschermd én ­representatief’ De één werkt binnen, de ander buiten.

beschermd én representatief’

25

veiligheidsschoenen

masker is veilig

34 Productnieuws Oplossing voor steunzolen in veiligheidsschoenen

nen samengevat worden in een PBM matrix. Het is de eerste stap in het zeker stellen van een optimale bescherming van de werknemers.

Product selectie

Lever- en uitgifteproces

22

10 Adviseur gezond ondernemen Matti Paulissen:

Analyse (TRA) geven u inzicht in de veiligheids -en gezondheidsrisico’s en kun­

Spe cifi ca t ie

ie

Bestel- en uit g i f tep roc es

ing en onde tie, keur rhou truc d Ins

Integral Safety & Health Circle

Een ‘frisse’ adem…

32 Face Fittest: Alleen een goed passend Integral Safety & Health Circle kent vijf hoofdthema’s te weten;

Nulmeting

Onderhoud en keuring

8 Cool, cooler, coolst...

30 Oplossing voor steunzolen in

Nu lm et ing

1

persoonlijke beschermingsmiddelen

Met dit magazine brengen wij het nieuws en vragen wij om interactie. Het magazine is nu visueler ingericht

rag

Cultuur en gedrag

6 Nieuwe Europese verordening voor

27 Risico’s neem je weg met gerichte aanpak

ct le

tu

ng

5 De impact van integrale benadering

lateerd aan de stappen uit de ‘Safety Circle’ zodat u de informatie kunt gebruiken voor uw eigen situatie.

en elk onderdeel eindigt met de contactgegevens. Veel leesplezier, daarna horen wij graag uw verhaal.

e ur

INHOUD

De uitgevoerde onderzoeken dienen als basis voor specificatie en selectie.

Middels een PBM matrix wordt een overzicht van pbm gemaakt en kan de keuze voor de betrokken medewerkers worden gemaakt.

• Bestel- en uitgifteproces. Juiste pbm, juiste moment, juiste plaats, juiste persoon.

Intersafe ondersteunt met een efficiënt bestelproces, zelfs tot op eindgebruiker-niveau en kan bijdragen aan het uitgifteproces.

• Instructie, keuring en onderhoud. Het gebruik van onze producten maximaliseren. Intersafe kan hieraan bijdragen door u te ondersteunen in onderhoud, het plannen ervan en door medewerkers te trainen in onder andere het gebruik van pbm.

• Cultuur en gedrag. Juist gedrag, juiste bescherming. De laatste stap in onze cirkel, cultuur en gedrag, is de meest uitdagende en tevens meest ingrijpende stap. Samen met u werken we aan het creëren van veiligheidsbesef en gedrags­ verandering. We bereiken dit met verschillende innovatieve services, zoals workshops, e-learning en een SafetyApp.

2 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

COLOFON

Vakblad voor veilig en gezond werken Uitgave van Intersafe Groeneveld B.V. Postbus 86, 3300 AB Dordrecht T +31 (0)78 618 14 00 F +31 (0)78 652 46 05 www.intersafe.eu Eindredactie namens Intersafe Tessa Antonisen | Inge Spier | Ciska van der Garde | Fotografie Quintalle Nix Photography | B-Total Ontwerp Bataafsche Teeken Maatschappij Tekst Groesbeek MC | Van der Vliet Communicatie | Vincent Wibier | Junxion Productie en druk Dekkers - van Gerwen Oplage 15.000 exemplaren Voor de foto’s en advertenties wordt regelmatig gebruik gemaakt van foto­ modellen in gefingeerde werksituaties. Wij zijn ons bewust van het feit dat de personen in kwestie niet altijd 100% voldoen aan de wettelijke voorschriften.

30

Ongeveer één op de tien mensen kampt met voetproblemen en gebruikt inlegzolen, steunzolen of andere aanpassingen.

Face Fittest: alleen een goed passend masker is veilig “Een Fitfactor van 3000 betekent dat de lucht bin­ nen het masker 3000 keer zo schoon is als buiten.

32

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 3

| Advertentie |

ur

en

ge

g dra

Nu lm et ing Nulmeting

Cu l

tu

Onderhoud en keuring

1

Verdiepend onderzoek

1

Integral Safety & Health Circle

Training/ toolbox

1

Taak risico analyse

Product specificatie

Spe cifi ca t ie

Product selectie

Lever- en uitgifteproces

en

Bestelproces

se

ie Bestel- en u

itgif tep roc es

Onze integrale aanpak wordt door relaties gewaardeerd en in de reacties die ik krijg, wordt de meerwaarde en het onderscheidend vermogen ten opzichte van onze concullega’s (h)erkend. In dit ­artikel wil ik aandacht vragen voor onze Category Managers en Product Specialisten. Juist deze groep collega’s heeft een cruciale en innovatieve rol binnen Intersafe om samen met u te komen tot een oplossing voor uw vraagstuk.

ing en onde tie, keur rhou truc d Ins

Cultuur en gedrag

ct le

Tekst: Cyril Litjens

DE IMPACT VAN INTEGRALE BENADERING Cyril Litjens

Integrale aanpak is oplossingsgerichte aanpak

proces om gebruikersgemak, kwaliteit

zo snel mogelijk te kunnen introduceren

en draagcomfort te verenigen in het

op de markt. Er wordt te allen tijde eerst

Om tot een persoonlijk beschermings­

nieuwe ontwerp. Vaak worden er bij eind­

een compliance check uitgevoerd, zodat

middel te komen dat daadwerkelijk

gebruikers pilots en testen uitgevoerd

we zeker weten dat het product aan alle

gedragen wordt, is het van belang in

om tot een juiste keuze te komen.

van toepassing zijnde normeringen vol­ doet, voordat wij deze daadwerkelijk

het selectieproces niet alleen te kijken naar prijs, maar zeker ook criteria als

Daarnaast zijn zij nauw betrokken bij

aanbieden. De Category Managers zijn

draagcomfort, kwaliteit en duurzaam­

het ontwikkelen van nieuwe technische

daarnaast actief in nationale of Europese

heid mee te nemen.

innovaties. Denk hierbij aan ons nieuwe

normcommissies om hun kennis actueel

Onze Product Specialisten en Category

digitale bestelsysteem, de Employee

te houden op het gebied van normerin­

Managers hebben een voorname rol

Safety Manager. Dit is een unieke tool

gen en mee te praten over vernieuwing.

om bij complexe vraagstukken omtrent

waarmee het voor alle betrokken partijen

keuze van persoonlijke beschermings­

in de keten mogelijk is om het volledige

Toen ik drie jaar geleden startte bij

middelen, in samenspraak met de

orderproces van correctieveiligheids­

Intersafe was het juist deze schakel die

Account Manager, Safety Experts en

brillen en beeldschermbrillen online en

mij enorm intrigeerde en ik zie dit als

u, te komen tot één of meerdere alter­

efficiënt uit te voeren en te volgen.

een belangrijke pijler binnen Intersafe

natieven die voldoen aan alle van toe­

Daarnaast zijn zij sleutelfiguren om ser­

om tot een juiste ‘fit’ tussen product

passing zijnde normen.

vices rondom de persoonlijke bescher­

en drager te komen. De Category

Ook vervullen zij een centrale rol indien

mingsmiddelen (pbm) te ontwikkelen.

Managers en Product Specialisten

een branche een specifiek kledingpakket

Denk hierbij aan volgelaatmaskers in

vormen zo een belangrijk onderdeel

wil ontwikkelen, zoals de Infra-line of

combinatie met Face Fittesten en voor­

van onze pbm-kennis voor u.

de Contractor-line. Hun specialisme

lichting omtrent gevaarlijke stoffen in

gaat zo ver dat ze een spin in het web

relatie tot deze pbm.

zijn van het samenstellen van de te gebruiken materialen tot striping. Zelfs

Om ons assortiment up-to-date te hou­

Meer informatie?

bij de bepaling van de functionaliteit

den bezoeken zij beurzen, onderhouden

Contactpersoon: Cyril Litjens,

van kledingstukken zijn zij betrokken.

ze nauwe contacten met onze leveran­

Safety Business Manager

Zij onderhouden hiervoor korte lijnen

ciers en bezoeken ze productie­loca­

M +31 (0)6 511 85 548 of

met onze leveranciers en betrekken de

ties, tot en met China aan toe, om de

E c.litjens@intersafe.eu

uiteindelijke gebruiker bij het ontwerp­

nieuwste ontwikkelingen op pbm-gebied

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 5

Nulmeting

Nulmeting

Tekst: Jos Putman Op 31 maart 2016 is de nieuwe Europese verordening 2016/425 voor persoonlijke beschermingsmid­ delen (pbm) gepubliceerd en op 21 april 2016 voor een beperkt deel in werking getreden. Het betreft hierbij het aanmelden en beoordelen vanaf 21 oktober 2016 door accreditatie instellingen van keurings­ instanties (ook wel Notified Bodies genoemd) die conformiteit beoordelingen mogen doen op basis van de nieuwe (EU) verordening 2016/425 (Artikel 20 tot 36 en 44 van de (EU) ver­ordening 2016/425).

Jos Putman

NIEUWE EUROPESE VERORDENING VOOR PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN

die op dit moment in relatie staat tot de

gewijzigd zijn, zoals bijvoorbeeld de EN

huidige Richtlijn 89/686/EEG, maar

388:2016, beschermende handschoe­

moeten worden herzien op basis van

nen tegen mecha­nische gevaren, een

de nieuwe PBM verordening 2016/425.

probleem gaan vormen bij her-certifi­

Immers het gebruik van een EU gehar­

catie op basis van de nieuwe PBM ver­

moniseerde norm door de fabrikant

ordening. Deze EU-norm is recent in

geeft een vermoeden van conformiteit

2016 gepubliceerd, maar de verschillen

met de essentiële eisen van de huidige

in testresultaten op basis van snijbesten­

PBM Richtlijn 89/686/EEG, maar nog

digheid zijn significant en inmiddels is

niet op basis van de nieuwe verorde­

vastgesteld dat er problemen zijn met

de CE-markering (nummer achter de

ning 2016/425. Het toepassen van de

de testmethode (Bron: Normcommissie

CE-markering bij Cat. III producten),

norm door de fabrikant is echter vrij­

3020940508 Handbescherming

of niet is aangebracht.

willig en er mag hiervan afgeweken

Nederlands Normalisatie Instituut (NEN),

worden (een norm is géén wetgeving).

verslag van 09-02-2017). Deze norm is

Vanuit de Europese Commissie komt er

daarbij nog niet geharmoniseerd, wat

een lijst van pbm-normen die in relatie

vragen op gaat leveren bij her-certifi­catie.

• De conformiteitsverklaring niet is opgesteld of niet correct is opgesteld.

• De technische documenten (technical

Fabrikanten en importeurs van pbm,

Overgangsregeling

De vraag bij fabrikanten en importeurs

die verenigd zijn binnen branche

De huidige PBM (EU) Richtlijn 89/686/

is; ‘Wat is de status van producten

organisaties en de European Safety

EEG wordt op 21 april 2018 ingetrokken

(pbm) die reeds wel zijn geprodu-

Federation maken zich ernstig zorgen

en overgenomen door de (EU) verorde­

ceerd op basis van de oude PBM

over de voortgang van het beoordelen

ning 2016/425. 21 april 2018 is dus een

Richtlijn 89/686/EEG, maar nog niet

en aanmelden van Notified Bodies aan­

belangrijke datum waarbij slechts nog

‘in de handel’ zijn gebracht, dus nog

gezien de (EU) verordening 2016/425

de nieuwe (EU) verordening van toepas­

geen dienst uitmaken van het eco-

op 21 april 2018 van toepassing wordt

sing is en niet meer de huidige Richtlijn.

nomisch verkeer binnen de EU?’ Het

staan met de nieuwe PBM verordening

Dus ook vanuit normalisatie zal nog het

voorschriften (administratieve voor-

verklaard en de huidige (EU) Richtlijn

Vanaf die datum mogen ook pas pro­

gaat hierbij onder meer om voorraden

2016/425 en wordt gepubliceerd via de

nodige werk verzet moeten worden om

schriften op basis van art. 8 of art. 10

89/686/EEG zal worden ingetrokken.

ducten (pbm) in de handel worden

die wel zijn geproduceerd en zijn

Official Journal van de Commissie. Deze

gereed te zijn op 21 april 2018 wanneer

van de PBM verordening 2016/425).

De vraag is of de huidige Notified Bodies

gebracht die voldoen en gecertificeerd

gecertificeerd conform de eisen van de

lijst van normen zal dan het vermoeden

de PBM verordening 2016/425 van toe­

Bij een non-conformiteit zoals hierboven

dan gereed zijn om nieuwe producten

zijn op basis van de verordening (dus

PBM Richtlijn, maar nog niet zijn ver­

geven van overeenkomst met de essen­

passing wordt.

benoemd, hebben de markt toezicht­

te kunnen beoordelen op basis van de

niet eerder). Er is echter een over­

kocht vóór 21 april 2019. Dit is één van

tiële eisen vanuit de verordening

Formele non-conformiteit

houders zoals de Inspectie SZW of de

nieuwe verordening en inmiddels ver­

gangsregeling tussen 21 april 2018 en

de tientallen vragen waar nog geen

2016/425. Probleem is echter dat nor­

Een nieuw artikel in de PBM verorde­

Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit

ouderde EG-typekeur certificaten om te

21 april 2019 waarbij de fabrikant of

duidelijkheid over is en voor onrust zorgt

malisatie reeds gestart is in de begin­

ning 2016/425 is artikel 41 dat handelt

(NVWA) de mogelijkheid om het op de

zetten naar nieuwe. Er zijn naar schat­

importeur nog kan kiezen om pbm te

bij fabrikanten, importeurs en leveran­

fase jaren ’90 en daardoor niet alle EU-

over de formele non-conformiteit van

markt aanbieden van pbm te beperken,

ting 300.000 certificaten in omloop die

certificeren op basis van de oude

ciers van pbm. Het wachten is op de ver-

normen een verwijzing hebben met de

een product (pbm). Onder non-conformi­

te verbieden, terug te roepen (recall

naar verwachting voor een belangrijk

Richtlijn 89/686/EEG of de nieuwe ver­

nieuwde ‘PBM Guide’ en een ‘vragen-

essentiële eisen vanuit de huidige PBM

teit wordt hierbij het volgende verstaan.

actie) of uit de handel te nemen. Voor

deel voor her­certificatie in aanmerking

ordening 2016/425. Na 21 april 2019

en-antwoorden- document (Q&A

Richtlijn (Annex Z van de norm). Bij her-

• Als op het product CE-markering

fabrikanten, importeurs maar ook voor

komen. Dit is een zeer omvangrijke

mogen uitsluitend nog pbm in de han­

publicatie) van de Europese Commissie

certificatie van producten zou dit een

is aangebracht (de CE-markering is

distributeurs van pbm geeft dit voldoende

operatie, temeer omdat sommige arti­

del worden gebracht die voldoen aan

die naar verwachting hier meer duidelijk­

probleem kunnen opleveren, omdat in

strijd is met art. 30 van de Verordening

re­denen om een compliance beleid te

kelen en productgroepen van categorie

de (EU) verordening 2016/425 (Een

heid over moet gaan geven.

dit certificatieproces het product (pbm)

(EG) 765/2008 of art. 17 van de

ontwikkelen en te voeren dat ten min­

veranderen zoals bijvoorbeeld gehoor­

product wordt in de handel gebracht

ook beoordeeld wordt op basis van de

Verordening 2016/425) zonder dat

ste gericht is op het voorkomen van

bescherming van Cat. II en Cat. III pbm.

wanneer het voor het eerst op de

EU geharmoniseerde normen.

meest actuele norm. Daarnaast speelt

voldaan is aan de eisen ten aanzien

deze formele non-conformiteit, maar

De meeste Notified Bodies verwachten

markt van de Unie wordt aangeboden.

Geharmoniseerde normen zijn

het probleem dat normen die recent

van o.m. keuring, certificatie,

bovenal gericht is op het leveren aan

echter voor eind 2017 gereed te zijn

Deze handeling is uitsluitend voorbe-

Europese normen die op verzoek van

voor de conformiteit beoordelingen van

houden aan fabrikanten of importeurs.

de Europese Commissie zijn vastge­

pbm op basis van de (EU) verordening

Bron: Blue Guide 26 juli 2016.). Oude

steld met het oog op toepassing van

Meer informatie?

gebracht, maar het product wordt

doelmatige goede pbm. Dit is nog een

2016/425. (Voor nadere informatie over

certificaten op basis van de Richtlijn

harmonisatiewetgeving van de Unie.

Contactpersoon: Jos Putman,

verhandeld of in de markt gebracht

hele uitdaging voor marktpartijen en alle

Notified Bodies die geaccrediteerd zijn

89/686/EEG hebben dan slechts nog

(Bron: Blue Guide, 26/07/2016.)

Hoger Veiligheidskundige

als pbm.

stakeholders die direct of indirect be-

op basis van (EU) ver­ordening 2016/425,

een doorlooptijd tot uiterlijk 21 april 2023

zie NANDO database: http://ec.europa.

(of eerder afhankelijk van de einddatum

Er is een groot aantal EU geharmoni­

eu/growth/tools-databases/nando/.)

van het betreffende certificaat.)

seerde normen op het gebied van pbm

6 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

files) niet beschikbaar of onvolledig zijn.

• Als van de fabrikant of importeur de

“Het toepassen van de norm door de fabrikant is echter vrij­willig en er mag hiervan afgeweken worden (een norm is géén wetgeving).”

contactgegevens, handelsnaam of handelsmerk ontbreken, onjuist of onvolledig zijn.

• Als de fabrikant of importeur niet voldaan heeft aan administratieve

M +31 (0)6 539 39 119 E j.putman@intersafe.eu

kwaliteitsborging e.d.

de eindgebruiker van betrouwbare, goed

• Als de CE-markering niet is aan­

beschermende, kwalitatief hoogstaande,

• Het indentificatienummer van de

trokken zijn bij de verdere invoering

Notified Body die betrokken is bij de

van de PBM verordening 2016/425,

productiecontrolefase in strijd is met

21 april 2018.

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 7

Specificatie en selectie

Specificatie en selectie

COOL, COOLER, COOLST… De kou doet zijn uittrede en we maken ons al voorzichtig op voor de zomer. Hoewel we hopen op warme dagen en zwoele avonden, brengt de hitte ook de nodige risico’s met zich mee. In 2016 introduceerden we daarom het Infra-line ® Coolvest Hydrogel om oververhitting (hittestress) tegen te gaan. Dit jaar presenteren we een verbeterde versie en onderzoeken we ook andere vormen van koeling.

Een hoge luchttemperatuur, stralingswarmte van

bijvoorbeeld minder alert en een kleine misstap

de zon of machines, een hoge luchtvochtigheid,

kan dan grote gevolgen hebben. Zeker wanneer

te warme kleding, zware fysieke arbeid… De lijst

je met machines, langs de weg en het spoor, op

van mogelijke oorzaken en omstandigheden waar­

hoogte of in een andere risicovolle omgeving werkt.

bij de temperatuur hoog op kan lopen, is lang.

Maar het gebeurt ook dat mensen iets kneuzen of

“Er kunnen grote risico’s schuilen in kleine ongemakken.”

in iets scherps grijpen op het moment dat ze even hun evenwicht verliezen. Toch gaat het in praktijk om meer dan ‘alleen’ gezondheidsrisico’s. Een klein moment van onachtzaamheid door hit­

aantal dagen en moet daarna weer even onder­

Het voordeel van Flexible PCM is dat het vest

testress kan ook z’n weerslag hebben op de

gedompeld worden. Voor extra koeling kan het

soepel blijft na afkoeling, wat het draagcomfort

Door een stijging van de huidtemperatuur, een

kwaliteit van een product of dienst. Een ma­chine

ook in de koelkast of vriezer worden gelegd.

ten goede komt. Dit in tegenstelling tot traditio­

verhoogde hartslag en een opgevoerde zweet­

die stilvalt, fouten in de productie, een hobbel of

productie, probeert het de lichaamstemperatuur

kuil in het asfalt… Fouten die grote consequenties

‘Coolvest 2.0’

terug naar de normale waarde te krijgen. Lukt dat

kunnen hebben. Denk aan opstart- en herstelkos­

Terugkoppeling vanuit de eindgebruiker is voor

niet, dan kunnen allerlei klachten optreden. In een

ten maar ook aan imagoschade. Het loont dus

ons van groot belang. Werkt het naar behoren, hoe

productieomgeving zal dit leiden tot concentratie­

om maatregelen te treffen tegen hittestress.

beoordeel je het vest en zijn er verbeterpunten?

Ons lichaam reageert direct op deze hittebelasting.

nele PCM dat hard wordt.

“Terugkoppeling vanuit de eindgebruiker is voor ons van groot belang.”

Deze en andere vragen stelden we via een enquête

Flexible PCM is onbrandbaar omdat de basis uit

leiden tot productiviteitsverlies. Wat lang niet ieder­

‘Koelgel’

aan de eindgebruikers van het Coolvest. We

water en zout bestaat. Traditionele PCM hebben

een zich realiseert, is dat grote risico’s kunnen

Eén van die maatregelen introduceerden we in

regis­treerden niet alleen gebruikers op of aan het

een parafine olie basis en zijn dus uiterst brand­

schuilen in kleine ongemakken.

2016: het Infra-line® Coolvest Hydrogel. Het high

asfalt, maar ook op andere plaatsen in de bouw

gevaarlijk.

visibility veiligheids- én koelvest in één dat zijn

waar een verkeers- of veiligheidshesje verplicht is.

Kleine ongemakken, grote risico’s

oorsprong vindt in de wegenbouw. Mannen die

Uit hun antwoorden en ervaringen is een aantal

Symptomen als een licht gevoel in het hoofd en

op de asfalteermachine of langs de weg werken,

productverbeteringen gerold. Aan de lijn van het

duizeligheid hebben een fysieke en cognitieve

staan heel de dag in de hitte van het zinderende

Coolvest ‘2.0’ zijn bijvoorbeeld twee extra maten

Tips tegen oververhitting tijdens zomerse dagen

prestatievermindering tot gevolg. Mensen worden

asfalt. Daarnaast dragen ze vaak kleding met

toegevoegd: 4XL en 5XL. Daarnaast heeft het

• Plan zware fysieke activiteiten zo vroeg mogelijk in de morgen

lange pijpen en mouwen om hen te beschermen

vest meer bewegingsruimte bij de oksels en zijn

• Vermijd waar mogelijk vanaf 11.00u fysieke arbeid

tegen de zon, én dragen ze voor de zichtbaarheid

de vesten vanaf maat L iets langer geworden.

• Drink veel en regelmatig water tijdens hitte

een nauwelijks ademend veiligheidsvestje. Zo ont­

Aanpassingen die leiden tot nóg meer comfort

• Bescherm je hoofd en nek tegen de zon

stond het idee voor het Coolvest. Een vest dat

en gebruiksgemak. Omdat het Coolvest werkt

• Zoek zo veel mogelijk de schaduw op

draagcomfort, gebruiksgemak én zichtbaarheid

op basis van verdamping, is het niet geschikt in

• Pauzeer met regelmaat en zoek dan een koele plek op

combineert. De hydrogelkorrels in het vest zuigen

omgevingen waar de gebruiker er bijvoorbeeld

• Gebruik altijd zonnebrand met een hoge beschermingsfactor

zich vol met water als het vest een minuut of

vlamvertragende of chemisch resistente kleding

twintig wordt ondergedompeld. De korrels en

overheen moet dragen. Daarom test Intersafe

het water vormen een koelende gel. Zodra de

mom­­enteel samen met diverse relaties een andere

stof van het vest droog is kan het vest gebruikt

oplossing: het zogenaamde Flexible PCM

Meer informatie?

worden. Het water in de gel verdampt, waardoor

Coolvest (Phase Change Material). Een vest dat

Contactpersoon: Jaap Hoogerduijn, Product Specialist

het zweetproces wordt nagebootst en lichaams­

werkt met speciale koelblokken en dat ook onder

M +31 (0)6 101 89 486 of E j.hoogerduijn@intersafe.eu

warmte wordt afgevoerd. Het vest koelt een

veiligheidskleding gedragen kan worden. ­

verlies waardoor fouten kunnen ontstaan. Dit zal

8 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 9

Bestel- en uitgifteproces

Bestel- en uitgifteproces

helpen beleid te ontwikkelen en bieden concrete

aan hangen. Zilveren Kruis maakt gebruik van een

producten aan. Healthchecks en groepstrainingen,

tool om de baten van duurzame inzetbaarheid

maar ook individuele hulp in de vorm van arbeids­

vooraf te berekenen. Deze tool is ontwikkeld door

deskundigen, psychologische hulp of bedrijfs­

TNO en gebaseerd op de NEA en WEA.

maatschappelijk werk. Voor ons is het een service­ pakket en niet iets om geld mee te verdienen.”

Hoe groot is jullie team? ”We hebben een aanzienlijk aantal adviseurs die veelal multidisciplinair samenwerken met andere specialisten binnen ons bedrijf om de juiste oplos­

Matti Paulissen

Adviseur gezond ondernemen Matti Paulissen:

“RICHT JE MEER OP PREVENTIE DAN OP VERZUIM!” Nieuwe technieken in de industrie, maatschappelijke veranderingen zoals vergrijzing en langer doorwerken én de roep vanuit de politiek om de zorg betaalbaar te houden. Het zijn díe ontwik­ kelingen die de relatie tussen werk en gezondheid razendsnel veranderen. Voor Matti Paulissen, adviseur Gezond Ondernemen bij Zilveren Kruis/Achmea is het een uitdagende missie; hoe kunnen grote industrieën en energiebedrijven de duurzame inzetbaarheid van hun medewerkers vergroten?

“We moeten allemaal langer doorwerken, maar je wilt straks ook genieten van je kleinkinderen en wellicht nog andere doelen bereiken.”

singen en partners snel rondom een klant(vraag)

Betere arbeidsomstandigheden betekent minder

te organiseren. Daarnaast hebben we WGD, een

productieverlies en minder grijs verzuim, dus dat

team dat werkt volgens het principe ‘one call

scheelt geld. Maar op het gebied van leefstijl is er

does it all’. Als een klant een arbeidsdeskundige

misschien nog wel veel meer winst te halen. Duits

nodig heeft dan regelen zij dat. We werken alleen

onderzoek laat zien dat blijvende medische klach­

met landelijk werkende providers waarmee we

ten bij de ene groep 15 jaar láter optreden dan bij

‘harde’ afspraken maken. Interventies bij mensen

een groep met een andere leefstijl.”

die net ziek zijn of ziek dreigen te worden, moeten snel opgepakt worden. Als iemand een psycho­

Van welke innovaties op het terrein van werk

loog nodig heeft, dan garanderen wij dat de eer­

en gezondheid mogen we veel verwachten?

ste afspraak binnen 5 dagen plaatsvindt.”

“Er lopen talloze interessante experimenten.

TNO is bezig met een proef voor mensen in ploe­

In welke mate zijn bedrijven bezig met de

gendienst waarbij de verlichting op de werkplek

gezondheid van hun medewerkers?

meebeweegt met het natuurlijke ritme. Een

”Een veilige en gezonde werkomgeving is voor de

andere ontwikkeling binnen de sector industrie en

meeste bedrijven vanzelfsprekend. Aandacht voor

energie is een innovatieve app met eet- en

een gezonde leefstijl is lastiger, want dat is heel

slaapadviezen. Gehoorbescherming is ook een

persoonlijk. Werknemers voelen feilloos aan of

punt van aandacht. Jongeren verpesten met veel

een bedrijf een traject met de juiste intenties inzet.

te harde muziek via koptelefoon hun gehoor en

Waar komt die fascinatie vandaan?

oplevert. Bij één van onze klanten, een bedrijf in

Als het een ‘moetje’ is, gaan de hakken in het

als je langer dan 5 minuten in 100 decibel (dB-A)

Matti Paulissen: ”Ik heb gezondheidswetenschap­

de chemische sector, werd een vitaliteitspro­

zand. Maar als een bedrijf een healthcheck aan­

werkt zonder een protectie heb je ook al schade.

pen gestudeerd en een aantal jaren bij enkele arbo­

gramma ontwikkeld voor mensen in ploegen­

biedt als begin van een traject, zie je de animo

Gelukkig zien we nu ook bekende dj’s die reclame

diensten gewerkt. Daar lag het accent voor mij

dienst die flexibel hun roosters gingen samenstel­

toenemen. Wat goed werkt, is als een leefstijl­

maken voor gehoorbescherming. (Bron: Elacin)

teveel op het bestrijden van verzuim.

len. Het aantal ongelukken in de nacht daalde

coach de resultaten van die check met de mede­

aanzienlijk, het aantal overwerkuren liep met vele

werker bespreekt en dan samen doelen afspreekt.

tientallen procenten terug.”

We moeten allemaal langer doorwerken, maar je

“Het aantal ongelukken in de nacht daalde aanzienlijk, het aantal overwerkuren liep met vele tientallen procenten terug.”

wilt straks ook genieten van je kleinkinderen en Zilveren Kruis heeft een werk­geverspakket

wellicht nog andere doelen bereiken. Zo’n coach

Gehoorbescherming verlengt de veilige blootstellingsduur.

voor duurzame inzetbaarheid. Wat zit daar

kan daarbij helpen en zorgen dat je daar ook komt.”

+

Hoe luider het geluid hoe hoger het risico en hoe korter de veilige bloostellingsduur.

+

Gehoorbescherming brengt de blootstelling terug naar het equivalent van 8 uur in 80 dB.

+

Let op: Anders dan andere zintuigen waarschuwt het gehoor niet voor teveel geluid.

allemaal in? ”Onder de naam Present! bieden we middelen

Is bekend wat duurzame inzet oplevert?

Bij Zilveren Kruis, waar ik nu 5 jaar werk, richten

en mogelijkheden om mensen veiliger en langer

”Die vraag krijgen we vanuit de politiek ook regel­

we ons sterk op de preventieve kant. Hoe voor­

aan het werk te houden. Van oog- en gehoor­

matig gesteld. TNO houdt met de NEA (Nationale

kom je dat mensen ziek worden? En hoe haal je

bescherming dat we van Intersafe betrekken en

Enquête Arbeidsomstandigheden) en de WEA

het beste uit mensen? Dat is buitengewoon inte­

met 50% korting aanbieden aan onze klanten,

(Werkgevers Enquête Arbeid) de ontwikkelingen

ressant. Ook omdat het klinkende resultaten

tot aan vitaliteitsprogramma’s. We geven advies,

bij, maar je kunt er niet zomaar een prijskaartje

10 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

Waarom gehoorbescherming?

Bijvoorbeeld Stel je werkt in een omgeving van 100 dB, bijvoorbeeld in een bar. Zonder gehoorbescherming overschrijd je de dagelijks veilige dosis geluid al na 5 minuten.

Met een 20 dB gehoorbeschermer kun je er zonder risico tot diep in de nacht verblijven!

Blootstellingsduur SPL in dB(A)

Elke toename van 10 dB komt overeen met een vertienvoudiging van het geluidsniveau en dus verkleint de veilige blootstellingsduur met een factor 10. © 2015 Elacin International B.V.

© 2015 dit werk is eigendom van Elacin International B.V.

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 11

>>

| Advertentie |

Bestel- en uitgifteproces

>>

’s Lands grootste verzekeraar

Daarmee kantelt het beeld dat je een softie bent

Met 10 miljoen verzekerden is Achmea de

als je je gehoor beschermt. In de kantooromgeving

grootste verzekeraar van Nederland. Er wer­

wint de beeldschermbril aan terrein.

ken zo’n 14.000 medewerkers in Nederland

Slecht zicht op je beeldscherm leidt vaak tot een

en 2.500 elders. Onder de Achmea-paraplu

onnatuurlijke zithouding om het toch maar goed

vallen 10 merken, waaronder Zilveren

te zien, en dat veroorzaakt dan weer schouder-

Kruis, Centraal Beheer en FBTO. De jaar­

en nekklachten.”

lijkse premie­omzet bedraagt ca. € 20 miljard.

Zware audit

“Ik neem op kantoor onder de 5 verdiepingen nooit de lift maar altijd de trap.”

Intersafe staat officieel als zorgpartner gere­ gistreerd bij Zilveren Kruis. Dat ben je niet

Wat doe u zelf om werk en gezondheid in

zomaar. De verzekeraar is wettelijk verplicht

balans te houden?

om leveranciers door een onafhankelijke

“Ik neem op kantoor onder de 5 verdiepingen

partij te laten doorlichten. Zwaartepunt ligt

nooit de lift, maar altijd de trap en ik draag een

daarbij op de bescherming van persoons­

‘wearable’. Zo een horloge dat onder andere bij­

gegevens. De auditeurs namen bij Intersafe

houdt hoeveel je beweegt per dag. Dat draag ik

diverse interviews af en eisten inzage in de

niet omdat het moet van de zaak, maar omdat ik

manier waarop processen geborgd zijn.

het leuk vind om dat bij te houden. Ik zit veel in de

De verleende registratie geldt voor 3 jaar.

auto en op kantoor, en dan kom je al snel beweging te kort. Nu bijvoorbeeld, net na lunchtijd, zit ik aan 3.000 stappen, terwijl ik er minstens 10.000 op een dag moet doen. Dus ga ik straks thuis nog

VERLICHTING

Meer informatie?

wat extra inspanning verrichten. Ik heb aan de

Contactpersoon: Uw Customer Service

muur een klaptafeltje waar ik m’n laptop op zet

medewerker

en daaronder staat een klein bureaufietsje. Al

Nederland: T +31 (0)78 618 14 00 of

trappend ga ik dan al mijn mail beantwoorden!”

E info@intersafe.eu België: T +32 (0)15 423 320 of

Werkgevers die meer informatie willen over het over de Present!

E info-b@intersafe.eu

pakketten van Zilveren Kruis kunnen daarvoor terecht op https://www.zilverenkruis.nl/zakelijk/present/paginas/default.aspx

SYSTEEM VOOR EVOLUTION HELMEN ®

ON WHITE ON BLACK E

GN

D

RE

PAT E

D

RE

PAT

D

REGIST

I

GN

PROTEC NT

TED

REGIST

E

D

RE

DES

I

GN

ED

NT GRANT TE

PA

E

DES

REGIST

T PEND IN G

EN

I

GN

I

AHV855-000-800

S RESER HT

DES

®

DES

VisiLite Multi: Fits EVO 2/3/5 ™

D VE

RIG

AHV860-000-800

RE

VisiLite™ EVOLite®

ON BLACK ON WHITE

De Visilite™ is ontwikkeld om de zichtbaarheid van werknemers te vergroten, zonder daarbij andere collega’s te verblinden.

REGIST

E

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 13

Instructie, keuring en onderhoud

Instructie, keuring en onderhoud

PBM FIT PROGRAMMA Langer doorwerken, duurzame inzetbaarheid, beroepskeuringen en het nemen van eigen verant­ woordelijkheid zijn thema’s die leven bij organisaties. Vaak wordt er vanuit verschillende invals­ hoeken een invulling aan gegeven.

van een SI-meter wordt afgenomen. De SI-meter is voorzien van twee microfoons. Eén microfoon meet het testgeluid vóór de otoplastiek en de andere microfoon meet, via een probe tube, het geluid in de gehoorgang achter de otoplastiek.

Het verschil in de gemeten geluidsniveaus is de demping van de otoplastiek.

Wat is het PBM Fit programma?

­• Indien uit een Risico-Inventarisatie en- Evaluatie

Indien de otoplastieken verouderd zijn (afhankelijk

Het PBM Fit programma van Intersafe past goed

(RI&E) naar voren komt dat een medewerker

van het type otoplastieken tussen de 2 en 4 jaar)

bij bovenstaande thema’s. Het modulaire pro­

gezondheidsrisico’s loopt. Dit bijvoorbeeld bij

of de deelnemer de otoplastieken verloren heeft,

gramma heeft als doel activiteiten en monitoring

een geluidsniveau hoger dan 85 dB(A), of

wordt de mogelijkheid geboden om nieuwe oto­

aan te bieden die een bijdrage leveren aan het

wanneer medewerkers bloot gesteld worden

plastieken aan te meten.

bewust veilig en gezond werken met persoonlijke

aan gevaarlijke dampen of stof waardoor de

beschermingsmiddelen (pbm).

eindgebruiker adembescherming dient te dragen. ­• Of als je medewerkers bewust wilt maken van het

Waarom een PBM Fit programma?

nut en de noodzaak van het dragen van pbm.

Steeds vaker worden wij door relaties benaderd

­• En als je een PBM Fit programma ziet als onder­

mede invulling te geven aan hun veiligheid en

deel van het Preventief Medisch Onderzoek

gezondheidsdagen of specifieke ondersteuning te

(PMO / PAGO).

Optioneel kan er een hygiëneset worden uitgereikt.

Het doel van de screening is het zorgen dat de medewerker beschikt over goed functionerende / dempende gehoorbescherming.

Audiometrie onderzoek; Aan de hand van een audiometrie onderzoek wordt bepaald of deelne­

bieden bij het uitvoeren van visus onderzoeken, audiometrie onderzoeken of Face Fittesten voor

Na de uitvoering van het programma, zijn de pbm

mers die blootgesteld worden aan hoge geluids­

medewerkers die werkzaamheden uitvoeren met

gecontroleerd of deze nog voldoen en medewer­

belasting (meer dan 80 dB(A)), gehoorschade

(volgelaats)maskers.

kers zijn bewuster van de noodzaak om hun pbm

hebben opgelopen. Optioneel ontvangt de orga­

te dragen. Tevens wordt er een rapportage opge­

nisatie een groepsrapportage met bevindingen.

Juist deze services zijn ondersteunend aan een

steld van de bevindingen en aanbevelingen om

Dit onderzoek past ook in het PMO / PAGO.

goed gezondheids- en veiligheidsbeleid en geven

het dragen van pbm te verbeteren.

Oogscreening; De oogscreening geeft de deel­

de deelnemers en de organisatie inzicht of het beleid succesvol is en vergroot daarmee de kans

Mogelijkheden

nemer inzicht of hij / zij nog een goed gezichts­

om beroepsgebonden gezondheidsklachten te

Het PBM Fit programma is modulair opgezet en

vermogen heeft (ook bij brildragers). Tevens wordt

Helmcheck; De helm wordt gecontroleerd op

voorkomen.

bestaat uit diverse screeningmogelijkheden die in

gescreend of deelnemers die een veiligheids- of

beschadigingen / slijtage en ouderdom.

de praktijk vaak als een ‘carrousel programma’

beeldschermbril hebben, de betreffende bril de

Aan het PBM Fit programma kunnen nog diverse

Wanneer komt het PBM Fit programma goed tot zijn recht?

aangeboden wordt aan de medewerkers. Het

juiste sterkte heeft. De screening is inclusief pas­

andere diensten gekoppeld worden zoals een

modulaire PBM Fit programma kan uit de volgende

vormcheck, het afstellen, een check op beschadi­

(digitale) enquête inzake maatgebonden produc­

• Wanneer de organisatie een veiligheid- en

onderdelen bestaan;

gingen, schoonmaken en reinigingsdoekje. Dit

ten waarbij aan alle deelnemers gevraagd wordt

onderzoek past ook in het PMO / PAGO.

een waardering te geven over kwaliteit / draag­

gezondheidsdag wil organiseren waarbij bewust­ wording van veiligheidsgedrag centraal staat.

comfort en draaggedrag.

Face Fittest; Om te kunnen vaststellen of het gekozen adembeschermingsmiddel in de praktijk

Support Footwear; Veiligheidsschoenen dienen

voldoende bescherming geeft en goed functioneert,

comfortabel gedragen te kunnen worden, zodat

De testen zijn goed te combineren met voorlich­

kan met een Face Fittest inzicht verschaft worden

deze niet als belemmering worden ervaren, maar

tingsprogramma’s en workshops om een mede­

of de gebruikte adembescherming afdoende afsluit

als een belangrijk persoonlijk beschermingsmiddel

werkers bewust te maken van het belang van het

en er geen ‘lekkages’ zijn.

om het werk veilig en gezond uit te voeren. Middels

dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen.

de screening wordt de maatvoering gecontroleerd

14 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

Screening otoplastieken; Aan de hand van de

(lengte, breedte en balhoogte), en met het

screening van otoplastieken krijgt de deelnemer

beantwoorden van vragen met betrekking tot

Meer informatie?

inzicht of de otoplastieken nog voldoende het geluid

eventuele voetklachten, kwaliteit en draagcom­

Contactpersoon: Cyril Litjens, Safety Business Manager

dempen met de SI-(Seal Integrity)meting. Deze

fort, kan tot een passend verbetervoorstel wor­

M +31 (0)6 511 85 548 of E c.litjens@intersafe.eu

meting is een periodieke meting die met behulp

den overgegaan.

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 15

Cultuur en gedrag

Cultuur en gedrag

Tekst: Cyril Litjens

RATIO VERSUS ONDERSTROOM “Een veiligheidskundige krijgt melding van een medewerker die te snel rijdt op het bedrijfsterrein.

Hij gaat naar de medewerker toe en spreekt hem hier op aan. De man geeft aan slecht geslapen te hebben en zich zorgen te maken om een kind dat in het ziekenhuis ligt, en dat hij uit bed gebeld is omdat de productie niet verder kan. De medewerker wordt vermanend aangesproken en de medewerker toont berouw. “Nou, ga maar gauw aan het werk, maar doe het wel veilig!” Geeft de veiligheidskundige mee als boodschap. 10 minuten later wordt de veiligheidskundige gebeld, ditmaal dat er een ongeval heeft plaatsgevonden…”

Waar leggen deze thema’s een relatie met veiligheid?

Voor veel veiligheidskundigen wordt de nadruk vaak gelegd bij de technische kant van veiligheid.

Met werkdruk, verzuim of betrokkenheid bemoeien ze zich niet. Maar waarom eigenlijk niet? Want deze thema’s hebben een enorme impact op veiligheid.

Te hoge werkdruk kan leiden tot klachten en ver­

Energiegevers en energienemers

zuim, maar ook tot een lagere productiviteit of

De eerste stap is je realiseren dat veiligheid breder

(bedrijfs)ongevallen. Een medewerker kan door te

is dan alleen puur ‘technische’ veiligheidskunde.

hoge psychosociale arbeidsbelasting last krijgen

Stap twee is weten wat je dan met die bredere

van psychische klachten, overspannenheid en/of

thema’s kunt doen. Twee modellen die concrete

een burn-out, maar bijvoorbeeld ook van vermoeid­

aanknopingspunten bieden zijn het Job Demands-

heid en concentratieproblemen, met mogelijk

Resources model (JD-R model) en een motivatie­

alle gevolgen van dien (Bron: Baysari, M.T, et.al.

model.

(2008); Understanding the human factors con­

Er is veel aandacht om dergelijke thema’s aan te

tribution to railway accidents and incidents in

pakken vanuit positieve psychologie. Er zijn ver­

Australia). Uit diverse onderzoeken blijkt dat

schillende insteken die grappig genoeg ook nog

vermoeidheid en concentratieverlies belangrijke

werken vanuit twee controversen. Namelijk vanuit

factoren zijn, die medeoorzaak waren van een

het rationele, die door mensen vaak gezien wordt

bedrijfsongeval (Bron: SWOV; 2003, Vermoeidheid

als energienemers, en ‘vanuit het hart’ oftewel

achter het stuur (R-2003-16)). Vaak blijken ver­

energiegevers.

moeidheid en concentratieproblemen een relatie

Hieronder ga ik in op modellen die vanuit posi­

te hebben met de ervaren werkdruk.

tieve psychologie worden ingezet voor enerzijds

Waar medewerkers onder lichte spanning beter

verandering van veiligheidsgedrag en anderzijds

geconcentreerd en alerter zijn, leidt structurele,

een veel groter positief effect genereren zoals

aanhoudende werkdruk tot vermoeidheid. Uit

bijvoorbeeld productiviteitsverhoging of minder

onderzoek blijkt dat het ervaren van hoge werk­

verzuim.

druk gerelateerd kan worden aan verhoogde betrokkenheid bij onveilige handelingen (Bron:

Het Job Demands-Recources model

Chmiel N., Hansez I.,(2010), Safety Behavior:

Het JD-R model gaat uit van twee gescheiden

Job Demands, Job Resources, and Perceived

processen die inzicht geven in de gemoedstoe­

Management Commitment to Safety).

stand van medewerkers. Allereerst zijn dit ‘job demands’ die de kans op gezondheidsproblemen

Internationaal onderzoek heeft uitgewezen dat er

en/of de kans op ongevallen verhogen.

een relatie is tussen betrokkenheid bij het werk

Daarnaast zijn er energiebronnen in het werk, de

Steeds vaker zijn er veiligheid- en gezondheids­

Het zijn complexe thema’s die vragen om een

en/of de organisatie en het aantal ongevallen

‘job resources’, die leiden tot een hoge mate van

thema’s zoals werkdruk, vermoeidheid en ver­

aanpak die verder gaat dan het opstellen van een

(Bron: Gallup consulting,(2008); Employee

betrokkenheid (bevlogenheid) en een positieve

storing van de werk–privé balans die niet alleen

procedure of een training. Juist bij deze thema’s

Engagement, whats your engagement ratio).

werkhouding. Ontwikkeling, de mate van auto­

in de portefeuille van de veiligheidskundige of

worden ‘zachte’ interventies gezien als belangrijke

Tevens blijkt uit dit onderzoek dat meer werk­

nomie in de functie, sociale steun van collega’s

HR-manager liggen of horen te liggen. Niemand

middelen om tot effectieve oplossingen te komen.

betrokkenheid bij het uitoefenen van de taken

en leidinggevende en regelruimte, zijn belangrijke

pakt ze echt op of overziet de impact van het

Dit zijn interventies die impact hebben op diverse

en de organisatie leidt tot verlaging van routine

energiegevers. Energievers die leiden tot een

dossier. “Veiligheidskundige, ik daag je uit,

lagen van de organisatie.

en situationele veiligheidsovertredingen. En dat

positieve werkhouding- en uiteindelijk tot minder

doe er wat mee en neem het voortouw om alle

hoge betrokkenheid zorgt voor 62% minder

ongevallen (Bron: Van Rhenen, W. (2008). From

stakeholders te betrekken!”

ongevallen.

stress to engagement).

16 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

>>

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 17

| Advertentie |

Cultuur en gedrag

>>

SL 525 XP bLue Allround TAlenT ®

Job demands en job resources in relatie tot veiligheid

laat, zijn dan de mensen nog steeds zo gemoti­

Door J.D. Marhgang, et.al, 2010 is er vanuit het

ze dan weer naar het oude gedrag?

veerd om gewenst gedrag te vertonen of neigen

JD-R model een relatie gelegd tussen job demands en job resources en de invloed hiervan op het

voor beroep & industrie

verminderen van het aantal ongevallen, onge­ wenste voorvallen en onveilig gedrag. Uit dit onderzoek komt naar voren dat de onderzochte job demands, met name veiligheidsrisico’s en -complexiteit, significant invloed hebben op de betrokkenheid en op het verkrijgen van een burn-out. Sociale support, leiderschap en veilig­ heidsklimaat hebben allen een significant posi­ tieve invloed op compliance, betrokkenheid en ‘engagement’. Ook helpen deze aspecten om

www.atlasschoenen.nl

een burn-out te voorkomen. Met andere woorden;

De tegenhanger van extrinsieke motivatie is intrin­

de onderzochte job resources hebben een positief

sieke motivatie. Motivatie die vanuit jezelf komt.

effect op de betrokkenheid bij medewerkers en

Dat je vanuit jezelf dingen doet, omdat je er in

verkleinen de kans dat zij een burn-out krijgen.

gelooft en er bevlogen door raakt.

Dit is overigens aanstekelijk voor anderen. Dit zou

| Advertentie |

Dé nieuwe standaard voor veilig werken: Elacin Universal ST24 Herbruikbare gehoorbescherming    

Verbetert de communicatie in lawaai Voorkomt akoestische isolatie Goede pasvorm voor iedereen Herbruikbaar en met koord

Bovenstroom (ratio) versus onderstroom; extrinsieke motivatie versus intrinsieke motivatie

je kunnen plaatsen onder de terminologie ‘onder­

Een andere positieve psychologische insteek is

Echter dit vraagt van de professionele arbeids­

via de onderstroom. Daar waar een aanpak via

deskundige een andere kijk op inzetten van inter­

de bovenstroom minder effectief blijkt te zijn,

venties. Dit vraagt ook een andere aanpak. Een

maar waar juist de meeste aandacht naar uit

aanpak die indruist tegen verzuiling, maar juist

gaat (Bron: Klein, de. J.; Bovenstroom en onder­

mensen / stakeholders verbindt, bottom-up en

stroom in organisaties, 2014). Op het moment

participatief.

dat objectiviteit, beheersing en controle middels

Een werkwijze waarbij thema’s als eigenaarschap,

werkvergunningen, procedures en het lopen van

het nemen van eigen verantwoordelijkheid en het

veiligheidsrondes, hun kracht verliezen, is een

geven van support niet als loze kreten worden

insteek vanuit de onderstroom middels bijvoor­

verspreid, maar als interventies worden omarmt.

beeld ‘storytelling’ waarschijnlijk zeer effectief.

Dan zou dat een organisatie verrijken en een

Storytelling houdt in dat je mensen elkaar het

investering zijn. Een investering die als output ook

verhaal achter het ongeval laat vertellen, zodat

nog eens productiviteitsverhoging met zich mee

mensen geraakt worden. Of vanuit persoonlijke

brengt (Bron: Gallup consulting,(2008); Employee

drijfveren. Bij drijfveren gaat het er om wat mensen

Engagement, whats your engagement ratio). Wat

werkelijk beweegt, motiveert.

wil je nog meer?

stroom’. Kortom, veel mensgerichte mogelijkheden om uw werkorganisatie nog veiliger te maken.

Hiermee worden mensen intrinsiek gestimuleerd

Verkrijgbaar als Single Pack (1 paar) of Multi Pack (32x Single Pack)

Geïnteresseerd?

Informeer bij uw vaste contactpersoon voor meer informatie over Elacin gehoorbeschermers.

Kijk voor meer informatie e op onze vernieuwde websit

elacin.com

de dingen te doen die leiden tot duurzame

En nu?

gedragsverandering.

Als je als veiligheidskundige echt wat wilt ver­

Is het inzetten van extrinsieke middelen zoals

anderen, dan moet je iets doen met menselijk

belonen of straffen niet ook vanuit de ratio inge­

gedrag. Verdiep je in de verzuimcijfers, zoals de

geven? Middelen die we graag inzetten om men­

basis oorzaken van verzuim waarin vaak al signa­

selijk gedrag te beïnvloeden? Zijn deze interventies

len zichtbaar zijn of er psychisch gerelateerd

wel zo effectief? Want wat als je beloningen weg

verzuim is.

>>

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 19

| Advertentie |

Cultuur en gedrag

>>

Daarnaast geeft het preventief medisch onder­

Bewustwording

zoek en medewerkerstevredenheidsonderzoeken

Daarnaast is ook belangrijk om zowel staf, leiding­

inzichten of bovenstaande thema’s aandacht

gevende en de operationele medewerkers bewust

­vragen. Sluit aan bij periodieke overleggen met de

te maken welke rol zij hebben om vroegtijdig

arbodienst om vroegtijdig te kunnen anticiperen op

­signalen van vermoeidheid, stress et cetera ken­

gezondheidssignalen die impact kunnen hebben

baar en bespreekbaar te maken en wat de impact

op de veiligheidsperformances.

is op de veiligheidsperformances. Het inzetten

Verdiep je in instrumenten en interventies die

van storytelling kan effectief zijn om medewerkers

specifiek ingezet kunnen worden om inzicht te

echt te raken en inzicht te geven wat de conse­

krijgen in bijvoorbeeld drijfveren of herkennen van

quenties zijn van bijvoorbeeld het niet vroegtijdig

stress die invloed hebben om gewenst gedrag te

onderkennen van vermoeidheidssignalen.

bevorderen. Dit helpt je om een serieuze gespreks­

WHEN ORDINARY SHOES JUST AREN’T UP TO THE JOB, THERE’S ALWAYS AN EMMA SHOE THAT IS.

partner te zijn voor de andere stakeholders op

Onderkennen stress

deze thema’s. Een kleine greep aan interventies,

Om medewerkers te ondersteunen stress in een

instrumenten is;

vroeg stadium te herkennen en beter om te gaan met stress zijn er verschillende modellen ontwik­

Drijfveren

keld. Zoals het stress en copingmodel ontwikkeld

Om medewerkers in hun kracht te zetten zijn er

door Lazarus en Folkman, 1984. Het model levert

verschillende instrumenten die de drijfveren van

gebruikers begrip op over hoe stress ontstaat en

deelnemers zichtbaar maken. De uitkomsten van

welke methode het effectiefs ingezet kan worden

dergelijke instrumenten kunnen uitstekend ingezet

om stress het hoofd te bieden.

worden op zowel individueel als op team niveau om talenten en ambities zichtbaar te maken en

EMMA SAFETY FOOTWEAR MAASTRICHTERLAAN 82 6241 JB BUNDE (MAASTRICHT)

daarmee een optimalisatie in verdelen van taken en rollen te realiseren.

Sociale steun en autonomie Zorg voor een veilige omgeving waar sociale steun

Meer informatie?

PO BOX 1212 6201 BE MAASTRICHT THE NETHERLANDS

van collega’s en leidinggevenden gezien wordt als

Contactpersoon: Cyril Litjens,

iets vanzelfsprekends. Geef teams meer autonomie

Safety Business Manager

in het organiseren van het werk zodat ze eigenaar­

M +31 (0)6 511 85 548 of

TEL +31 (0)43 800 1950 EMMASAFETYFOOTWEAR.COM

schap ervaren en hier ook naar handelen.

E c.litjens@intersafe.eu

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 21

Nulmeting

Nulmeting

teruggeplaatst in een bak en worden de batterijen aan de lader gehangen. “De weegschaal is om de filters te wegen”, legt Geek uit. “Dat doen we voor elk gebruik. Met een PID-meter (Photo Ionisatie Detector) hebben we vooraf getest wanneer een filter verzadigd is. Het omslagpunt ligt op 40 gram maar voor de veiligheid kiezen we ervoor om de filters bij 30 gram te verwisselen.” Het tijdig ver­ vangen van de filters is cruciaal voor een veilige werking van het systeem, weet ook Arno: “Bij stof zie je dat de filter vol raakt en merk je het ook aan de luchtstroom. Bij gassen en dampen geldt dat allemaal niet en is wegen dus een prima manier om te bepalen of het filter vervangen moet worden.”

Koel briesje Filters en andere gangbare onderdelen voor het

EEN ‘FRISSE’ ADEM… Wat hebben gezichtsbeharing en arbeidsomstandigheden met elkaar te maken? Bij AkzoNobel Sassenheim kennen ze inmiddels het antwoord op deze vraag. Gemotiveerd door de verplichte controle op de werking van persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm) in het buitenland, besloot het bedrijf alvast kritisch de werking van onder andere de ademhalingsbescherming te testen.

Een soepel samenspel tussen AkzoNobel, 3M en Intersafe.

Jupiter-systeem liggen bij AkzoNobel op voorraad lucht met ademlucht viel bijvoorbeeld af vanwege

bij het centrale PBM-uitgiftemagazijn. Daarnaast

de beperking in bewegingsruimte. Ook de ATEX-

zorgt Intersafe jaarlijks op locatie voor inspectie en

richtlijn (explosiegevoeligheid) waar de motorunit

onderhoud van de units. “Het is net als met je auto”,

aan moet voldoen, beperkte de keuze. En uiteraard

glimlacht Arno. “Een goede onderhoudsbeurt en

speelde ook draagcomfort een grote rol.

het tijdig vervangen van onderdelen werken levens­

Uiteindelijk leidde deze ‘trechter’ naar de oplossing:

duurverlengend.” Voor specifieke onderdelen of

het 3M Jupiter motoraangedreven ademhalings­

reparaties buiten het periodiek bezoek, gaan de

systeem. Deze filtert de lucht en zorgt voor over­

units naar de technische dienst van Intersafe.

druk zodat deeltjes en dampen ook bij baarden

Het Jupiter-systeem is nu anderhalf jaar in gebruik

Ze geven de wereld kleur. Letterlijk!

Gladgeschoren versus stoppelbaard

en stoppels geen kans krijgen de helm binnen te

en de reacties zijn erg positief. “Iedereen gebruikt

Het aantal deeltjes buiten het masker tegenover

dringen.’

het”, constateert Geek opgetogen. “In de warme

Ze produceren onder andere

het aantal deeltjes erbinnen. Bij een kwantitatieve

autolak, verf voor woningen

Face Fittest stelt speciale meetapparatuur aan de

Batterijen en filters

van het systeem en zelfs de mannen die vooraf

en lak voor vliegtuigen. De

hand van deze waarden vast of een masker vol­

De uitrol van het systeem verliep soepel en snel.

het meest kritisch waren, hoor ik nu zeggen: ‘Dit

1500 collega’s maken de ves­

doende afdicht. Op de Research & Development-

Geek: “Arno en Stephan waren er nauw bij betrok­

hadden we vijftien jaar eerder moeten hebben!’

tiging in Sassenheim de

zomermaanden zijn ze blij met het koele briesje

afdeling van AkzoNobel heeft Stephan Plomp,

ken zodat ze eventuele opmerkingen, vragen of

grootste van AkzoNobel in Nederland. Dagelijks

Safety Coach bij 3M, alle gebruikers van stof/gas-

klachten van gebruikers meteen konden tackelen.

werken er ongeveer honderd mensen met oplos­

en dampmaskers aan een Fittest onderworpen.

Dit kwam de acceptatie van het nieuwe systeem

middelen en andere schadelijke stoffen. Een

Conclusie: de stof-, halfgelaats- en volgelaats­

ten goede!” Stephan beaamt dit: “Vrijdag hebben

goede bescherming is dan ook van het grootste

maskers vertoonden lekkage bij gebruikers met

we de maskers en motorunits geleverd en op

Met de acceptatie zit het dus wel goed!” Ook

belang. “In veiligheid en gezondheid van onze

(stoppel)baard. “Je kunt mensen niet verplichten

maandag gaven we instructies. Hoe gebruik je het

Arno kijkt met tevredenheid terug: “Van de analyse

mensen doen we geen concessies”, verzekert

met een gladgeschoren gezicht te komen werken”,

systeem, hoe vervang je de batterij, waar zit het

en productselectie tot levering en training, en van

Geek van der Zalm, Arbeids-hygiënist bij

stelt Geek. “Bovendien is bij mannen met een

filter? Deze en vele andere vragen hebben we

onderhoud en keuring tot cultuur en gedrag. Het

AkzoNobel. “Vandaar dat we wilden testen: vol­

zware baardgroei een paar uur al voldoende voor

behandeld en beantwoord. Ook hebben we vier

project is een mooi voorbeeld van onze integrale

doen de huidige beschermingsmiddelen nog wel?

een stoppelbaard… We moesten dus een alter­

mensen van AkzoNobel getraind zodat zij in het

aanpak. De cirkel is rond!”

Al minstens 25 jaar, zolang ben ik als

natief bedenken, niet alleen voor de Research &

vervolg nieuwe gebruikers zoals nieuwe medewer­

Arbeidshygiënist in dienst (in totaal 43 jaar), den­

Development-afdeling, maar ook voor de pro­

kers en uitzendkrachten, kunnen instrueren en

ken Intersafe en 3M met ons mee en geven ons

ductie.” De gezamenlijke kennis bood uitkomst.

ook kleine technische problemen kunnen oplossen.

advies over veiligheid en beschermingsmiddelen.

Arno Lammers, Key Accountmanager bij Intersafe,

Train de trainer!” Op vaste plekken in de fabriek

Meer informatie?

Dus ook bij deze tests waren ze van de partij.

schetst het proces: “We hadden diverse opties,

staan units met kunststofbakken, opladers, instruc­

Contactpersoon: Aart-Jan van Ek, Category Manager

Door de korte lijnen konden we snel schakelen.

maar door te filteren op wensen en eisen, werd

tiekaarten, een weegschaal en registratiekaarten.

M +31 (0)6 537 29 678 of E a.van.ek@intersafe.eu

Dat werkte erg prettig.”

de selectie steeds kleiner. Een masker aan pers­

Na gebruik worden de Jupiter-systemen telkens

22 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

‘Dit hadden we vijftien jaar eerder moeten hebben!’

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 23

Specificatie en selectie

Eén standaard kledingpakket voor alle ENGIE-monteurs in de utiliteitsbouw, industrie en infrastructuur!

‘MET DE MAINTENANCE-LINE BEN JE GOED BESCHERMD ÉN REPRESENTATIEF’ Met de komst van de nieuwe Maintenance-line heeft ENGIE Services een standaard beschermende kledinglijn voor al haar technisch specialisten in de utiliteitsbouw, industrie en infrastructuur. ‘Eindelijk’, voegt ENGIE’s Corporate HSE-manager Hero Boonstra daar met een diepe zucht aan toe, want hij heeft bijna tien jaar lang zijn tanden stuk gebeten om voor al onze technische specialisten één kledingpakket in te kunnen voeren.

ENGIE Services, vorig jaar nog Cofely GTI, was al vanaf het begin in 2002 betrokken bij de ontwikkeling van de Contractor-line, de standaard kleding­ lijn voor technische specialisten in de utiliteitsbouw, industrie en infrastruc­ tuur. Voor technische specialisten in de utiliteit was dat lastiger voor elkaar te boksen omdat hun werkzaamheden én

eerste tegenslag meteen wegrennen,

Wensenlijstje

de plaatsen waar ze werken zo uiteen­

de moed opgeven of een andere partij

Voor nú heeft de Corporate HSE-mana­

lopen. De één werkt binnen, de ander

gaan zoeken. Maar volhouden tot het

ger de wens dat álle opdracht­gevers

buiten. De één houdt zich bezig met

resultaat er is.”

deze gemeenschappelijke standaard

mechanisch werk, de ander met elek­

‘Met de Maintenance-line ben je goed beschermd én representatief’

draagvlak zullen geven. En geen tijd ver­

Positieve geluiden

spillen aan discussies over onnodige /

een afgelegen loods en de ander in een

De uitrol van de Maintenance-kleding

niet noodzakelijke eisen die meestal

sjiek en drukbevolkt bankgebouw...

bij ENGIE Services vindt nu geleidelijk

voortkomen uit eigengereidheid. En voor

plaats. De eerste geluiden die Boonstra

de volgende fase van de Maintenance-

Stevige noten gekraakt

bereiken, stemmen tevreden. ‘Het is

lijn heeft Boonstra ook al zijn wensen

Des te groter dus de voldoening, nu het

kleding waarmee je voor de dag kunt

klaarliggen: “Dan kunnen wij op het

toch gelukt is, die bijna onmogelijke

komen, die goed zit, je figuur recht

gebied van circulariteit een slag maken.”

opdracht tot een goed einde te brengen.

doet en handigheidjes bevat - zoals

Boonstra prijst daarvoor de samenwer­

een duimstokzak in de zijnaad van de

king met Intersafe, die lang niet altijd

broekspijp - die tijdens het werk van pas

van een leien dakje ging. “Aan beide

komt’, kreeg hij onder andere te horen.

Meer informatie?

kanten zijn onderweg stevige noten

Boonstra noemt zelf de beschermende

Contactpersoon: Gert-Jan van

gekraakt. Maar dat is ook nodig om

werking en het representatieve karak­

Spanje, Category Manager

zoiets gecompliceerds voor elkaar te

ter als de grootste troeven. Wat hem

M +31 (0)6 510 66 722

krijgen. Als je op zoek bent naar de

betreft is de spijkerbroek op het werk

E g.van.spanje@intersafe.eu

beste oplossing, moet je niet bij de

nu definitief verleden tijd.

trotechniek. En de één doet zijn klus in

De ENGIE groep telt wereldwijd 154.950 medewerkers en boekte in 2015 een omzet van 69,9 miljard euro. Het aantal medewerkers van ENGIE Services is ongeveer 6000 en ruim 4000 van hen dragen dagelijks beschermende bedrijfskleding.

24 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 25

| Advertentie |

Instructie, keuring en onderhoud

HULP NODIG BIJ DE SELECTIE VAN CHEMISCH BESCHERMENDE KLEDING?

Probeer DuPont SafeSPEC !

TM

TM

Tekst: Bas Sesink

Werken op hoogte

RISICO’S NEEM JE WEG MET GERICHTE AANPAK Eurosafe Solutions is de partner van Intersafe op het gebied van permanente valbeveiligingsystemen.

Met de DuPont™ SafeSPEC™ kan je op een makkelijke en interactieve manier informatie vinden om een gefundeerde beslissing te maken bij de keuze van de juiste chemisch beschermende kleding.

Naast een gedetailleerde beschrijving van kleding en specificaties, biedt SafeSPEC™ Selector Tools ondersteuning bij het afstemmen van de persoonlijke bescherming op de te verwachten blootstellingsrisico‘s.

Tyvek Classic Xpert ®

Tyvek Classic Plus

Steeds vaker wordt op hoogte gewerkt. Daar kleven veiligheidsrisico’s aan. Met een gerichte aanpak neem je deze risico’s grotendeels weg. Bas Sesink van Eurosafe Solutions legt uit wat het belang van veilig werken op hoogte is en hoe je tot een veilige situatie kunt komen.

®

Tychem C ®

Tychem F ®

www.safespec.dupont.co.uk

Tegelijkertijd is er continue prijsdruk.

Samenwerken

activiteiten vin­

De bouw en installatiesector zet daar­

Samen met de opdrachtgever creëert

den op hoogte

door vaker minder- of nietgetrainde

Eurosafe Solutions een veilige omgeving

plaats. Denk aan

krachten in en regelmatig van buiten­

bij werkzaamheden op hoogte. We

zonnepanelen,

landse komaf. Dit maakt de communi­

bieden hoogwaardige klim-en valveilig­

airco’s en lucht­

catie en het handhaven van de veiligheid

heidsvoorzieningen en persoonlijke

behandelingssys­

moeilijker. Ook zorgt de smartphone

beschermingsmiddelen van toonaan­

temen en nieuwe

voor steeds meer afleiding. Deze fac­

gevende fabrikanten zoals Latchways

communicatie­

toren gecombineerd met meer werk­

en Honeywell. Gecombineerd met

netwerken of uitbreidingen daarvan

zaamheden op hoogte, maken dat er

klantspecifieke diensten zoals risico-

waarvoor antennes in masten en op

helaas veel ongelukken gebeuren. In

inventarisaties en -evaluaties, training

daken nodig zijn. Ook kiezen particulie­

de eerste helft van 2016 vielen er 36

en onderhoud. Dat doen we op een

ren en bedrijven meer en meer voor

doden in de bouw. Vallen van hoogte is

kostenefficiënte en verantwoorde manier

dakterrassen, daktuinen, bliksembe­

daar één van de belangrijkste oorzaken

waarbij we rekening houden met de klant­

veiliging en groen­d aken. En de bouw

van. Elk ongeval is er één te veel. Zo

organisatie en de exploitatietermijnen.

trekt aan. Al met al wordt er steeds

staat de wetgever er ook in. De wet- en

Het vertrekpunt is samenwerken. Vanaf

vaker op hoogte gewerkt. Naast de

regelgeving en normen met betrekking

het allereerste begin en met alle betrok­

initiële installatie en aanleg, vragen al

tot veiligheidsvoorzieningen worden

ken partijen. Alleen zo kun je de veilig­

deze voorzieningen om inspecties,

dan ook steeds strenger. Het belang

heidsketen sluiten.

keuringen en onderhoud.

van veilig werken neemt dus toe.

Bas Sesink

DuPont Personal Protection DuPont de Nemours Luxembourg S.à r.l.

L-2984 Luxembourg Klantenservice: Gratis telefoonnummer: +800 387 66 858 Tel.: +352 3666 5111 - Fax: +352 3666 5071 E-mail: garments.europe@dupont.com www.ipp.dupont.com

Steeds meer

Copyright © 2017 DuPont. Het ovale DuPont-logo, DuPont™, The miracles of science™ en voorts alle producten aangeduid met ® of ™ zijn geregistreerde handelsmerken dan wel handelsmerken van E. I. du Pont de Nemours and Company of van dochterondernemingen daarvan.

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 27

>>

| Advertentie |

Instructie, keuring en onderhoud

>>

Systematiek

toegespitst op het specifieke vastgoed­

Het beheren en onderhouden van

profiel en worden aangegeven op een

(industriële) gebouwen is een veelom­

gedetailleerde tekening.

vattende en complexe taak. En cruciaal om de kwaliteit, de veiligheid en de

3. Installatie & Implementatie

waarde van gebouwen te waarborgen.

Het deugdelijk aanbrengen van veilig­

Om opdrachtgevers hierbij te onder­

heidsvoorzieningen vraagt diepgaande

steunen, heeft Eurosafe Solutions het

technische kennis en jarenlange erva­

Safety at Height Management System

ring. De in het PvA geselecteerde voor­

(SHMS) ontwikkeld. Het SHMS biedt

zieningen worden door onze eigen

ondersteuning aan onder andere vast­

gecertificeerde monteurs aangebracht.

goedbezitters, vastgoedbeheerders en

Daarnaast bieden we ondersteuning bij

partijen die werkzaamheden op hoogte

de implementatie van veiligheidsbeleid.

het SHMS te sluiten, kunnen organisa­

uitvoeren. Het integrale SHMS bestaat

Zo zorgen we er samen met onze

ties hun risico’s, aansprakelijkheid en

uit vijf onderdelen die nauw met elkaar

opdrachtgevers en onderaannemers

hun total cost of ownership (TCO)

samenhangen, zonder opeenvolgend

voor dat de uitgangspunten helder zijn

reduceren. Met een grotere veiligheid

te hoeven zijn:

en het veiligheidsbewustzijn onder eigen

en een hoger rendement als resultaat.

medewerkers en die van betrokken

Daarnaast is veel tijd te besparen in de

derden groeit.

selectie van voorzieningen en in

1. Risico Inventarisatie & Evaluatie Een zorgvuldige inventarisatie en eva­ luatie van werkzaamheden op hoogte zijn onmisbare onderdelen van de veilig­ heidsketen. In dit onderzoek stellen we de eventuele risico’s en de ernst

“Het vertrekpunt is samenwerken. Vanaf het allereerste begin en met alle betrokken partijen.

Alleen zo kun je de veiligheidsketen sluiten.”

en aanvaardbaarheid ervan vast.

Bovendien inventariseren we wie,

4. Training & Opleiding

administratieve handelingen. Een

waarom en hoe vaak zij hoger gelegen

Door medewerkers en onderaan­

lagere trainingsintensiteit betekent

werkplekken betreden en welke veilig­

nemers tijdig te trainen, vergroten we

lagere kosten en minder trainingstijd.

heidsmaatregelen eventueel genomen

het veiligheidsbewustzijn, beperken

En door risico’s bij werkzaamheden op

moeten worden. Daarbij passen we de

we de risico’s op ongevallen en schade

hoogte doordacht en eenduidig te mini­

internationaal erkende Fine & Kinney

en reduceren we de aansprakelijkheid

maliseren, neemt de veiligheid en het

methode toe. We kenmerken risico’s met

van opdrachtgevers. We bieden onder

veiligheidsbewustzijn toe. Met als

rood, oranje en groen. De rode lossen

andere trainingen voor veilig werken op

bonus een positief imago. Intern en

we direct op, de oranje geven we aan­

hoogte, het veilig gebruik van harnassen,

extern.

dacht en de groene zijn doorgaans

lijnen en loopwagens en specifieke

aanvaardbaar.

trainingen zoals voor horizontale en

STEUNZOLEN IN VEILIGHEIDSSCHOENEN? Livit Orthopedie: waarborgt de certificering van veiligheidsschoenen in combinatie met steunzolen of andere aanpassingen volgens Europese norm NEN ISO 20345:2011 zit door het hele land, dus altijd bij u en uw werknemers in de buurt komt, indien gewenst, naar u toe op locatie

verticale veiligheidssystemen.

maakt altijd een uitgebreide loopanalyse en voetscreening tijdens de eerste afspraak

5. Keuring & Onderhoud

helpt u, naast steunzolen, orthopedische schoenen en aanpassingen, ook graag met therapeutisch elastische kousen, prothesen en braces

2. Plan van Aanpak & Programma van Eisen Op basis van de uitkomsten van de RI&E

Wat veilig is, moet veilig blijven. De

stellen we een helder plan van aanpak

wetgever en fabrikanten schrijven dan

(PvA) op. Hierin leggen we vast of maat­

ook voor dat veiligheidsvoorzieningen

regelen tijdelijk of permanent worden

en persoonlijke beschermingsmiddelen

ingevuld en welke gecertificeerde voor­

jaarlijks door gekwalificeerde keurmees­

zieningen worden toegepast.

ters gekeurd en onderhouden moeten

Meer informatie?

Gecombineerd met een meerjaren­

worden. Met tijdige keuring en onder­

Contactpersoon: Aart-Jan van Ek,

begroting, onderbouwd met gewogen

houd zorgen we voor een langere tech­

Category Manager

risico’s en return on investment (ROI)

nische levensduur, het behoud van pro­

M +31 (0)6 537 29 678 of

berekeningen. De voorzieningen volgen

ductgaranties en bovenal een veilige

E A.van.Ek@intersafe.eu

uit een programma van eisen (PvE),

werking. Door de veiligheidsketen met

MEER INFORMATIE? VRAAG ERNAAR BIJ UW CONTACTPERSOON VAN INTERSAFE OF KIJK OP LIVIT.NL. ONZE ACCOUNTMANAGER CAROLIEN VAN GELDEREN STAAT U GRAAG PERSOONLIJK TE WOORD:

Tel: 06-533 64 373 LIVIT.NL

28 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017 17031_Adv. Intersafe_A4-v2.indd 1

21-02-17 16:36

Bestel- en uitgifteproces

Bestel- en uitgifteproces

wet- en regelgeving.” De aangescherpte regels zijn mede het gevolg van enkele incidenten. “Bij veilig­

Meer informatie?

heidsschoenen met beschermingsneuzen is de

Contactpersoon: Johan Pertijs, Support Workwear & Footwear

ruimte die overblijft tussen teen en neus boven in

M +31 (0)6 220 28 718 of E j.pertijs@intersafe.eu

de schoen van cruciaal belang. Wanneer die ruimte door bijvoorbeeld een te dikke inlegzool te krap wordt, kan dit bij zware belasting van de

registratie rondom de productie volledig digi­taal

neus leiden tot beknelling met alle gevolgen van

ingericht. Door strenge eindcontrole en digi­tale

dien”, weet Carlijn. Ook zijn er situaties bekend

documentatie voldoen de schoenen aan de eisen

waarbij statische elektriciteit een negatief effect

vanuit de gestelde norm. Carlijn: “We leveren de

veroorzaakte. Eigen steunzolen kunnen werken

zolen ook af met een officieel certificaat en een

als een isolator en heffen daarmee de elektrosta­

uniek registratienummer. Zodat de afnemer weet

tische ontlading (geleiding) van de schoen op. Het

dat aan alle wet- en regelgeving is voldaan.”

gevolg: explosiegevaar door vonkvorming dat ver­ oorzaakt wordt door elektrostatische ontlading en

Loop geen risico

daarnaast het risico tot ernstige beschadiging van

Naast het bezoek aan de vestigingen biedt Livit

gevoelige apparatuur door deze plotselinge ont­

ook de mogelijkheid om een analyse op locatie

lading. Dat kan en moét anders vinden zowel

te doen. Carlijn: “Op verzoek komen we graag

Intersafe als Livit. Met een officiële overeenkomst

met Intersafe langs voor een werkplek- en voet­

ondertekenen beide partijen die ambitie.

analyse. Niet alleen om klachten te verhelpen,

Carlijn Renee

maar juist ook om ze te voorkomen.” De samen­

OPLOSSING VOOR STEUNZOLEN IN VEILIGHEIDSSCHOENEN Samenwerking Intersafe en Livit biedt oplossing voor gebruik van steunzolen in veiligheidsschoe­ nen. Ongeveer één op de tien mensen kampt met voetproblemen en gebruikt inlegzolen, steunzo­ len of andere aanpassingen. Maar wat niet iedereen weet, is dat eigen inleg- en steunzolen niet zomaar gebruikt mogen worden in veiligheidsschoenen. De certificering van de schoen vervalt daardoor. Bovendien kan het gebruik leiden tot gevaarlijke situaties. Intersafe en orthopedisch specialist Livit slaan de handen ineen voor een veilige, gecertificeerde oplossing.

werking met Livit bevalt goed, ervaart Johan:

Wat houdt de overeenkomst precies in? “Net als

“Het is een innovatieve partij die bijvoorbeeld

voorheen helpt Livit ons met mensen die geen

als enige alles digitaal verwerkt en vastlegt. De

oplossing vinden in ons standaard programma”,

klant ontvangt een duidelijke rapportage met

legt Johan uit. “Waar confectie tekortschiet, zor­

alle gegevens over wat er precies is gemaakt.

gen zij voor maatwerk. Een werknemer ontvangt na akkoord van zijn werkgever een opdrachtbon waarmee hij binnen of buiten werktijd naar één van de veertig vestigingen van Livit kan.” Deze zijn lan­

“Er is geen enkel excuus meer om eigen steun- of inlegzolen te gebruiken.”

delijk verspreid zodat er altijd een Livit-vestiging in

Nieuwe zolen bestellen wordt zo erg eenvoudig.

de buurt is. Een ander voordeel is dat de financi­

Ze lopen echt voorop in nieuwe ontwikkelingen.

ële afwikkeling volledig door Intersafe wordt gere­

De samenwerking met de twee leveranciers is pas

geld. “Wij maken een uitgebreide voet- en loop­

het begin en er volgen er ongetwijfeld meer.”

De samenwerking tussen Intersafe en Livit gaat

en haar klanten ook met complexere hulpvragen op

analyse en bepalen samen met de gebruiker de

Conclusie: Er is geen enkel excuus meer om eigen

al jaren terug. “We adviseren bedrijven en hun

het gebied van veiligheidsschoenen zoals orthope­

beste oplossing”, vervolgt Carlijn. “Wanneer gebruik

steun- of inlegzolen te gebruiken. Loop geen

medewerkers over de juiste veiligheidsschoenen.

dische veiligheidsschoenen op maat.”

wordt gemaakt van gecertificeerde materialen voor

onnodige risico’s en vraag het de professional.

een steunzool, een schoenaanpassing of een volle­

En wanneer blijkt dat mensen niet geholpen zijn

Johan Pertijs

Gecertificeerde zolen

met een standaardoplossing, betrekken we Livit

Van beknelling tot explosiegevaar

dig maatwerk orthopedische veiligheidsschoen. De

hierbij”, schetst Sales Engineer Johan Pertijs van

De krachtenbundeling van beide partijen kent ver­

steun­zolen produceren we zelf dan blijft de gel­

Intersafe. Met ruim vierhonderd locaties is Livit een

schillende aanleidingen. Aangescherpte wet- en

digheid van het Europees certificaat behouden.

landelijke specialist op het gebied van orthopedi­

regelgeving is daar één van. “Eigen aanpassingen

Met deze voor de markt nieuwe constructie, kan

sche hulpmiddelen. “Waaronder steunzolen”, legt

aan persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm) zijn

de orthopedisch schoentechnicus, podo­therapeut

Carlijn Renee uit, Product Manager Schoentechniek

binnen de certificering niet toegestaan”, doceert

en/of podoloog met maximale vrijheid een pas­

van Livit. “Daarnaast ondersteunen we Intersafe

Johan. “Het gebruik van eigen steunzolen geldt

send product aanbieden. (Bron: http://www.

ook als aanpassing. En hoewel het onschuldig lijkt,

intersafe.eu/nl/nieuws/product-nieuwssafety-

Met ruim vierhonderd locaties is Livit een landelijke specialist op het gebied van orthopedische hulpmiddelen.

30 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

kan het grote gevolgen hebben. Niet alleen de

for-everybody-de-orthopedische-schoentechni­

fabrikanten van veiligheidsschoenen kwamen tot

cus-heeft-en-houdt-de-lea). Met twee fabrikanten,

dat besef, ook wijzelf. Wij helpen onze klanten vei­

Atlas en Emma, hebben we afspraken ge­maakt

lig te werken, maar willen ook voldoen aan de

over de certificering.” Livit heeft het proces en de

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 31

Instructie, keuring en onderhoud

Instructie, keuring en onderhoud

“Een zwaar vervuilde omgeving binnengaan met slecht passende adembescherming is vragen om problemen.” Hans Aalderink, die bij bedrijven langsgaat om te zien of er veilig gewerkt wordt met nauwsluitende adembescherming kan erover meepraten: “Ik zie zelfs mensen die na jaren niet goed weten hoe ze hun masker moeten opzetten.”

Pasklaar antwoord bij problemen met adembescherming

FACE FITTEST: ALLEEN EEN GOED PASSEND MASKER IS VEILIG

“Een Fitfactor van 3000 betekent dat de lucht binnen het masker 3000 keer zo schoon is als buiten.”

Face Fittesten en de S.I.R. Het handboek van de Stichting Industriële Reiniging geeft in para­ graaf 8.5.1 de volgende richtlijnen: • Een ‘tight fit’-middel mag pas gebruikt worden als de drager daarvan met goed gevolg een Face Fittest heeft afgelegd. Indien

uitgaan dat het masker (en het gebruik) veilig is.

een gebruiker meerdere typen adembescherming gebruikt, moet

Voor alle duidelijkheid: we bepalen van tevoren

ook met deze middelen een Face Fittest worden uitgevoerd.

welk protocol en welke Fitfactor minimaal nodig

• Een Face Fittest moet worden uitgevoerd in overeenstemming

is, dus niet achteraf.” De kwantitatieve methode is

met de HSE circulaire OC 282/28 door een aantoonbaar com­

bedoeld voor situaties waarbij een hoge bescher­

petente persoon.

mingsgraad is vereist.

• Het resultaat van de Face Fittest moet schriftelijk worden vast­

RI&E (Risico-Inventarisatie en -Evaluatie) en de

De kwalitatieve testmethode wordt ingezet bij con­

• Indien er bij de gebruiker tussentijds sprake is van duidelijke

keuze voor het juiste persoonlijke beschermings­

trole van halfgelaatsmasker en filterende gelaats­

lichamelijke wijzigingen, bijvoorbeeld littekens of vermagering,

middel nog geen garantie biedt voor veilig wer­

stukken. Het resultaat van die test is of GOED

moet er opnieuw een Face Fittest worden uitgevoerd.

ken. Om de risico’s te verkleinen wordt in

of FOUT. Deze test is er meer op gericht om de

de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk

bewustwording van de gebruiker te activeren.

gelegd. Dit formulier wordt bewaard in het personeelsdossier.

Het mag duidelijk zijn dat een goed uitgevoerde

kandidaten voor de test om ook de overige pbm

gewerkt met de zogenoemde Face Fittesten 1).

Dit is een methode om te meten of het gebruikte

Face Fittest op uw locatie

mee te nemen die tijdens het werk gedragen wor­

adembeschermingsmiddel daadwerkelijk voldoet,

Een Face Fittest kan op locatie worden afgenomen.

den zoals bril, gehoorbescherming, helm, stoot­

en of het op de juiste manier gebruikt wordt.

Het liefst in een droge, verwarmde ruimte (15-40 m²)

pet en een hoogsluitende jas of capuchon.

Bijkomend voordeel: het leidt tot meer bewust­

met een tafel en stoel en voldoende ruimte om te

wording bij de gebruiker en dat, weten we uit de

kunnen bewegen. En elektriciteit (220 V) om het

Intersafe Services is gecertificeerd volgens het

praktijk, leidt weer tot veiliger werken.

Face Fittestapparaat, de TSI Portaccaunt Pro aan

gele Safety Sign voor Face Fittesten. De Intersafe

te sluiten. Dit apparaat wordt jaarlijks gekeurd door

medewerkers zijn opgeleid en gecertificeerd

Past het of past het niet?

de fabrikant. Om zo dicht mogelijk bij de daadwer­

conform het Engels fit2fit programma. Aalderink:

De Face Fittest is een praktische pastest, van het

kelijke praktijksituatie aan te sluiten vragen wij de

“En minstens zo belangrijk: die weten waar zij op

Engelse ‘to fit’ om te zien of het vol- of halfgelaats­

moeten letten, kunnen die met mensen omgaan.

masker, maar ook een stofmasker past bij de

Hierdoor kunnen de testen snel worden uitgevoerd

persoon die het in gebruik heeft. Simpel gezegd:

Safety Sign

en hoeft er weinig werktijd verloren te gaan.

past het of past het niet? Een goed protocol

In het Verenigd Koninkrijk bestaat de Fit2Fit

Doorgaans staat men na twintig minuten weer

adembescherming voorziet in het controleren en

accreditatie om ervoor te waken dat alleen

buiten. En als het goed is: met certificaat. Want

vastleggen van de gezondheidstoestand van

gecertificeerde partijen een Face Fittest mogen

dat betekent dat er op een goede manier met

medewerkers die met adembescherming werken,

uitvoeren (Bron: www.fit2fit.org). In

veilige adembescherming gewerkt wordt. En dat

Nederland heeft de Vereniging Veilig &

is in ieders belang.”

en in halfjaarlijks trainen. Een Face Fittest laten uitvoeren is gemakkelijk als (extra) toolboxmeeting

de Fitfactor bepaald, een nauwkeurige indicatie of

Gezond Werken (de vroegere Branche­

in te passen.

het masker wel of niet bij de individuele gebruiker

vereniging AVAG) Intersafe een paar jaar

past. Aalderink: “Een Fitfactor van 3000 betekent

geleden gevraagd mee te werken aan de ont­

Face Fittest meet veiligheid

dat de lucht binnen het masker 3000 keer zo

wikkeling van het Safety Sign waarin Face

Er zijn twee methoden waarop een Face Fittest

schoon is als buiten. Bij een volgelaatsmasker

Fittesten zijn opgenomen. Dit in afwachting

kan worden uitgevoerd: een kwalitatieve en een

wordt bijvoorbeeld volgens het Britse protocol

van de nieuwe ISO normen voor adembe­

kwantitatieve. Bij de laatste methode wordt het

(HSE richtlijn OC 282/28) een ondergrens van

scherming en de nieuwe Europese verorde­

aantal deeltjes buiten en binnen het masker

2000 gehanteerd. Als dit bij alle oefeningen binnen

ning 2016/425 voor persoonlijke beschermings­

Meer informatie?

gemeten. Aan de hand van deze uitkomst wordt

de Face Fittest wordt behaald dan kun je ervan

middelen die 31 maart 2016 is gepubliceerd

Contactpersoon: Kirsten Spiering, Senior Customer Service mede­

en die momenteel in ontwikkeling zijn.

werker T +31 (0)78 652 47 22 of E info@intersafe-services.eu

1)

Lees meer hierover in Veiligheidsnieuws nr. 4 – 2013: Invoer genormaliseerde fittest in de maak

32 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 33

Productnieuws

Productnieuws

SKALT EXPERT HARNASGORDELS De Skalt Expert gordel houdt u EN uw gereedschap veilig bij het werken op hoogte!

Naast de Walkline collectie van Bata is de Nova collectie ontwikkeld.

Meer informatie?

Contactpersoon: Uw Customer Service medewerker Nederland: T +31 (0)78 618 14 00 of E info@intersafe.eu

Skalt beschikt nu over geteste gereed­ schapsringen op de Skalt Expert harnasgordel. Hierdoor zorgt u ervoor dat u zelf veilig op hoogte werkt, maar dat uw gereedschap ook geborgd is.

NOVA RANGE de volgende stap in Veiligheid

België: T +32 (0)15 423 320 of E info-b@intersafe.eu

De Nova collectie bestaat uit hoogstaande microfiber materialen en ademende stoffen gecombineerd met een dynamische TPU Quattrotech en Walkline 2.0 zool.

Deze technologie maakt een Nova schoen tot een lichte en ademende schoen voor een fijn comfort.

CRYPTO S1P ESD • Norm: EN-ISO 20345:2011

• QuattroTech®-zool (TPU)

• Bovenkant uit microvezel

• Wijdtes: W - XW

Er zijn verschillende oplossingen voor het borgen

• FlexGuard® kunststof tussenzool

• Maten: W 36-48 en XW 38-48

van gereedschap, maar de Skalt Expert is de

• Stalen veiligheidsneus

• Artikelnummer: 171813

eerste harnasgordel met een bewezen veilige

• Bata Cool Comfort®-voering

werklastindicatie van de gereedschapsringen.

Zowel onze statische test met een last van 55 kg gedurende 3 minuten en onze dynamische test

SYNC S1P ESD

met last van 10 kg bij een val van 4 meter, wat zorgt

• Norm: EN-ISO 20345:2011

• QuattroTech®-zool (TPU)

voor een impact van 235 kg, geven een positieve

• Bovenkant uit microvezel

• Wijdtes: W - XW

score. Geen slijtage of scheuren, geen schade.

• FlexGuard® kunststof tussenzool

• Maten: W 36-48 en XW 38-48

• Stalen veiligheidsneus

• Artikelnummer: 170298

De Skalt Expert harnasgordel is geschikt voor

• Bata Cool Comfort®-voering

valbeveiliging, werkpositionering, rope access en redding. Het unieke ontwerp biedt een valbeveili­ gingsharnas voor verschillende situaties op

RADAR S3 ESD

hoogte: comfort gedurende een lange periode,

• Norm: EN- ISO 20345:2011

• Bata Cool Comfort®-voering

met de mogelijkheid tot een reddingsoperatie en

• Bovenkant uit volnerf leder/

• QuattroTech®-zool (TPU)

standaard rope access werk. De rechte schouder­

PU-neusbescherming

• Wijdtes: W - XW

banden zijn gewatteerd voor extra comfort.

• Stalen veiligheidsneus

• Maten: W 36-48 en XW 38-48

Automatische sluitingen maken het harnas gemak­

• Stalen tussenzool

• Artikelnummer: 171812

kelijk aan te trekken. De Skalt Expert harnasgordel is vooral geschikt voor windmolenindustrie, steiger­ bouw, utiliteit, telecom en onderhoudswerk (Bron:

VECTOR S3 ESD

https://www.skaltsafety.com/nl/producten/har­

• Norm: EN-ISO 20345:2011

• Bata Cool Comfort®-voering

nasgordels/skalt-expert-harnasgordel).

• Bovenkant uit volnerf leder/

• QuattroTech®-zool (TPU)

PU-neusbescherming Specificaties

• Wijdtes: W - XW

• Stalen veiligheidsneus

• Maten: W 36-48 en XW 38-48

• Stalen tussenzool

• Artikelnummer: 171813

• Gebruik: regelmatig werk op hoogte • Maatvoering: 2 maten, S-M en L-XL • Gewicht: 1960 gr.

• Certificering: EN 361:2002, EN 358:1999,

Meer informatie?

EN 813:1997

Contactpersoon: Uw Customer Service medewerker

• Artikelnummer: 160082 en 160083

Nederland: T +31 (0)78 618 14 00 of E info@intersafe.eu België: T +32 (0)15 423 320 of E info-b@intersafe.eu

34 | Veiligheidsnieuws 01 | © Intersafe 2017

© Intersafe 2017 | Veiligheidsnieuws 01 | 35

DISCLAIMER Deze voorwaarden zijn van toepassing op het gebruik van dit document en zulk gebruik houdt automatisch in dat de gebruiker instemt met de toepasselijkheid van deze voorwaarden. De door Intersafe Groeneveld B.V. en haar groepsvennootschappen en derden (hierna gezamenlijk: “Intersafe”) in dit document verstrekte informatie is louter indicatief. Intersafe kan de volledigheid en actualiteit van deze informatie niet garanderen. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend en het gebruik van de informatie gebeurt uitsluitend op eigen risico en verantwoordelijkheid van de gebruiker. De informatie is uitsluitend bedoeld voor algemene informatiedoeleinden en is niet bedoeld als advies, ontwerp, (constructie)berekening, calculatie, garantie of anderszins ten behoeve van de gebruiker. Het is mogelijk dat de informatie, onder meer over gestelde normen en wet- en regelgeving, geheel of gedeeltelijk onvolledig en/of verouderd is. Intersafe geeft geen enkele garantie en aanvaardt geen verantwoordelijkheid voor de volledigheid en/of geldigheid van de informatie en dat de informatie geschikt is voor het doel waarvoor deze door de gebruiker wordt geraadpleegd of anderszins. Gebruikers, klanten en derden dienen zich te allen tijde door een professioneel adviseur te laten informeren over (de geschiktheid van) producten voor alle gewenste toepassingen en over dan toepasselijke wet- en regelgeving. De gebruiker dient zelf te verifiëren of, en is er zelf verantwoordelijk voor dat, de producten geschikt zijn voor de hem/haar voor ogen staande toepassing. Door het gebruik van afbeeldingen en kleuren in Intersafe’s communicatiemiddelen kunnen die afwijken van de werkelijke afbeeldingen en kleuren. Alle (intellectuele eigendoms)rechten zijn voorbehouden (door Intersafe en haar licentiegevers). Het is de uitdrukkelijke verantwoordelijkheid van de gebruiker dat de gebruiker steeds de meest recente informatie gebruikt. Indien de gebruiker enige informatie wenst te gebruiken, dient de gebruiker zelf regelmatig te controleren of de gebruikte informatie nog overeenstemt met de meest recente beschikbare informatie, al dan niet van de relevante toeleverancier/producent. Intersafe is niet aansprakelijk (noch contractueel noch buitencontractueel) voor enige schade voortvloeiende uit of verband houdende met het gebruik van dit document en de daarin opgenomen informatie, behalve indien en voorzover zulke schade het gevolg is van opzet of grove schuld van Intersafe. De beperking van de aansprakelijkheid geldt voor alle met Intersafe verbonden partijen, met inbegrip van doch niet beperkt tot haar bestuurders, werknemers, verbonden ondernemingen, leveranciers, distributeurs, agenten en vertegenwoordigers. Op alle mondelinge en schriftelijke uitingen, aanbiedingen, offertes, verkopen, (af)leveringen en/of overeenkomsten en alle daarmee samenhangende werkzaamheden van Intersafe zijn de relevante algemene voorwaarden van Intersafe en haar verbonden ondernemingen van toepassing, zoals gedeponeerd bij de rechtbank Dordrecht (NL), welke zijn gepubliceerd op en kunnen worden gedownload van www.intersafe.eu. Voor vragen of opmerkingen over het bovenstaande kunt u contact opnemen met Intersafe. © 2017 - Intersafe

RUIMTE VOOR FSC-LOGO