Pleidooi voor meer innovatie bij helmfabrikanten

Veiligheidscoördinator Shiva von Stetten: “Hier gebeurt nooit iets? Ammehoela!!”

Shiva von Stetten is voorzitter van de OR bij Heijmans en Coördinator Veiligheid bij de Infraonderdelen wegspecialismen en bodem. Shiva is een man van de praktijk. Iemand die de taal van de werkvloer spreekt en daarbij geen blad voor z’n mond neemt. Bijvoorbeeld als het om dragen van een helm gaat: “Veel medewerkers hebben een bloedhekel aan die vervloekte helm. Die weerstand is deels te overwinnen door meer draagcomfort. Op dat gebied mogen we van helmfabrikanten best wat meer innovatie verwachten!”

Shiva von Stetten Laten we beginnen met het goede nieuws; alle bouwbedrijven stellen het dragen van een helm verplicht. In het verleden gold dat vaak alleen binnen de draaicirkel van een kraan of op een plek waar voorwerpen konden vallen, maar inmiddels geldt dat in principe voor de gehele bouwplaats. Helaas is de praktijk weerbarstiger. Door een combinatie van ongemak en psychologische factoren schiet de helmplicht er in de dagelijkse praktijk nog weleens bij in. Shiva kan er zich wel iets bij voorstellen. Uit z’n eerdere carrière als hovenier en boomverzorger weet hij uit ervaring hoe lastig het is om met een helm op de hele dag omhoog te moeten kijken. Of constant te moeten bukken, zoals de wegwerkers bij Heijmans. “En in de winter is zo’n helm ijskoud en ’s zomers juist bloedheet op je kop.”

‘Hier gebeurt nooit iets’

Nee, niemand gaat bewust onveilig aan het werk. Dat is het probleem niet. Shiva: “Wél een probleem is dat onze hersens de neiging hebben dingen snel

te vergeten. Menigeen roept dus ‘bij ons op het werk gebeurt nooit iets’. Nou, ammehoela! Want er gebeuren natuurlijk wél dingen. Een jaar geleden bijvoorbeeld, met één van onze wegwerkers. Die was, veilig achter de safety barriers, bezig om vangrails te vervangen. Aan de andere kant van die barrier, op de snelweg, passeert een vrachtwagen en die rijdt over een tang die daar ligt. Die tang wordt met een enorme vaart weggeslingerd en belandt óp het hoofd van die medewerker. Gelukkig droeg hij een helm, anders hadden wij en vooral hij natuurlijk een héél serieus probleem gehad...”

Goed luisteren

Met een gulle lach vertelt de veiligheidscoördinator over een collega die zo plichtsgetrouw zijn helm draagt, dat zijn vrouw hem ’s avonds thuis vriendelijk moet verzoeken dat ding af te zetten... “Maar zo goed verankerd is het niet bij iedereen. Zeker bij mensen die nog in de fase zitten van ‘ik wil niet’ is het een ander verhaal. Daar is de weerstand groot. Om daar doorheen te breken moet je veel communiceren en de mensen onder andere met workshops met regelmaat duidelijk maken hoe belangrijk het is een helm te dragen. En wat ook helpt is je oor te luisteren leggen in het veld en kijken wat er nog te verbeteren valt.” Zo deden de mensen van Infra die bij wegafzettingen pionnen plaatsen hun beklag over het feit dat hun helm regelmatig van hun hoofd kukelde omdat zij nu eenmaal veel voorovergebogen staan.

Bergbeklimmers en snowboarders

In samenwerking met Intersafe werd toen een test gehouden met een helm van Kask. Die producent is van oorsprong gericht op o.a. snowboarders, stuk voor stuk het goede voorbeeld. Geen enkele leidinggevende uit onze top 150 haalt het in zijn hoofd een werkbezoek zónder helm af te leggen.” Over de draagplicht op de werkvloer is Shiva minder te spreken. Tegelijk snapt hij het dilemma. “Asfaltploegen werken bij een temperatuur van 60 graden. En dan kom jij daar aan met de boodschap ‘je moet

een helm opdoen’. Terwijl er bij dat werk geen risico’s zijn die je met een helm verkleint. Het lastige is dat als je één vinger geeft, er meteen elders binnen het bedrijf een andere groep opstaat en zegt: ‘ja, hoor eens; zij van asfalt hebben geen helm op dus wij ook niet, want bij ons is ook niks aan de hand’. Mijn ideaal is dat mensen hun eigen verantwoordelijkheid pakken.”

Focus op veilig werken

Ton Hillen, voorzitter Raad van Bestuur/CEO Heijmans presenteerde klinkende cijfers over het jaar 2020. Heijmans realiseerde met ruim 4.700 medewerkers een omzet van € 1,74 miljard en een winst van € 40 miljoen. Daarover is de CEO tevreden en hij schrijft in zijn voorwoord: “Het jaar 2020 is overschaduwd door de pandemie, maar onze mensen toonden veel veerkracht.” Minder te spreken is hij over het hoofdstuk veiligheid. “Veiligheid heeft elke dag onze focus. In 2020 waren er meer ongevallen dan het jaar ervoor, daar waar onze doelstelling een duidelijke daling beoogde. Het IF-cijfer (Injury Frequency; het verzuimcijfer als gevolg van een arbeidsongeval per 1.000.000 gewerkte uren) steeg van 3,3 naar 3,7. Onze ambitie blijft 0 ongevallen en veiligheid blijft onze eerste prioriteit.”

bergbeklimmers en wielrenners. Helmdragers dus die veelvuldig hun hoofd bewegen. De Kask-helm, met een klemband die laag op het achterhoofd aangrijpt, voldeed stukken beter bij de wegwerkers. Ze prezen de fantastische pasvorm. Maar liepen in de zomer wel weer op tegen het feit dat dit hoofddeksel, met een dikke vulling, wel heel

“Iemand die de taal van de werkvloer spreekt en daarbij geen blad voor z’n mond neemt.”

erg warm wordt. Shiva: “Vanuit mijn functie als OR-voorzitter heb ik ook contacten met andere bouwbedrijven, en daar lopen ze tegen hetzelfde probleem aan. Ik heb geen idee hoeveel helmen er wereldwijd verkocht worden, maar dat zijn er ongetwijfeld heel veel. En dat er dan in die branche zó weinig innovatie is... ik snap er geen biet van!” Want van één ding is Shiva zeker; hoe prettiger en comfortabeler een helm te dragen is, hoe hoger de motivatie zal zijn ‘m ook daadwerkelijk op te zetten én op te houden.

Eigen verantwoordelijkheid

Aan de top van Heijmans, met CEO Ton Hillen voorop, ligt het niet. “Die geven

Meer informatie?

Contactpersoon: Uw Customer Service medewerker NL: T +31 (0)78 618 14 00 of E info@intersafe.eu B: T +32 (0)15 423 320 of E info-b@intersafe.eu