Έ
ελληνισμός MAGYARORSZÁGI GÖRÖGÖK ORSZÁGOS ÖNKORMÁNYZATA 1054 BUDAPEST, Vécsey u. 5
Έ κδοση
της Αυτοδιοίκησης
Ελλήνων Ουγγαρίας
το
ς
Ιούνιος 2013
Φιλελληνικό πνεύμα
Το μουσικό ταξίδι
στην Ουγγαρία
της Ρωμιοσύνης
Προκήρυξη υποτροφιών
Ε.Ρ.Τ.
Λουκέτο στην ΕΡΤ
19
ο
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Περιεχόμενα
Τα νέα μας
Οι αποφάσεις του σώματος της ΑΕΟΥ
4
Διημερίδα για την Μετα-Βυζαντινή Τέχνη
Τα νέα μας
Μουσική
Το μουσικό ταξίδι της Ρωμιοσύνης
10
Πολιτιστική Ατζέντα
Προκήρυξη υποτροφιών
6
Δρόμοι
Πολιτισμός
Πρόγραμμα Ιουλίου-Αυγούστου 2013
8
Σκονάκι
Τα παιδιά γιόρτασαν
Kaparelisz Szpirosz
20
Όλος ο κόσμος, μια Ελλάδα
Οι γιορτές μας Κωνσταντίνου και Ελένης στο χωριό Μπελογιάννης
Φόρος τιμής
Κώστας Λαζαρίδης
22 23 2
Ολυμπιάδα το 2013;
9 12
14 16 18 Interjú
Σκονάκι
24
Φιλελληνικό πνεύμα στην Ουγγαρία
Συναντήσεις
Φεστιβάλ εθνικοτήτων
Ιούνιος 2013 • Έτος: 19°
Editorial
Εκπέμποντας μαύρο Με μια κίνηση που αιφνιδίασε, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αντώνης Σαμαράς αποφάσισε -κι εφάρμοσε άμεσα- το κλείσιμο της ΕΡΤ την Τρίτη 11 Ιουνίου, δίνοντας ένα ισχυρό σοκ στην πλειοψηφία της κοινής γνώμης. Σταδιακά χάθηκε το σήμα στις περιοχές της Ελλάδας καθώς η αστυνομία ξήλωσε τους πομπούς και στη συνέχεια το μαύρο της οθόνης εξαπλώθηκε και στο εξωτερικό, στη θέση του δορυφορικού καναλιού. Είναι γεγονός πως διάφορα σενάρια ακούγονταν τον τελευταίο καιρό για την ΕΡΤ και για την απαραίτητη εξυγίανση που χρειαζόταν, καθώς ήταν τοις πάσι γνωστό ότι υπήρχαν ουκ ολίγα παραδείγματα υπερβολής, κακοδιαχείρησης και κομματικής επιρροής επί σειρά ετών, όπως ήταν οι διορισμοί από το παράθυρο, οι δυσανάλογοι μισθοί για κάποια στελέχη, παρεμβάσεις της εκάστοτε κυβέρνησης στην ενημέρωση, ψευδείς υπερωρίες από κάποιους και διάφορα άλλα, μικρά ή μεγάλα σκάνδαλα, που φυσικά μπορεί κανείς να ανιχνεύσει, σε μικρότερη ή μεγαλύτερη κλίμακα, σε διάφορους δημόσιους οργανισμούς στην Ελλάδα. Αν κανείς ρωτούσε, η συντριπτική πλειοψηφία θα έλεγε ότι η ΕΡΤ δεν μπορούσε να συνεχίσει να υφίσταται υπό αυτή τη μορφή χωρίς να γίνουν αλλαγές, βαθιές αλλαγές, κυρίως εν μέσω σοβαρής οικονομικής κρίσης. Δεν θα σταθώ στο πώς θα μπορούσε κανείς να εξορθολογίσει έναν τέτοιο οργανισμό και πόσο πραγματικά έγιναν ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση, ούτε στα σχόλια της κυβέρνησης ότι κάθε προσπάθεια δική της (αλλά και προηγούμενων κυβερνήσεων) έβρισκε τον τοίχο του συνδικαλισμού που δεν επέτρεπε την παραμικρή αλλαγή. (Αναρωτιέμαι ποιος άραγε μπορεί να θεωρείται υπεύθυνος για την δημιουργία του διεφθαρμένου κομματιού του συγκεκριμένου οργανισμού που ελεγχόταν, υποτίθεται, από την εκάστοτε κυβέρνηση..) Θέλω να σταθώ όμως στον τρόπο που έγινε το κλείσιμο της ΕΡΤ σε μια νύχτα, γεγονός που μας συγκλόνισε όλους. Η δημόσια τηλεόραση, με όλα τα στραβά και τα προβλήματα που προαναφέραμε ότι είχε, δεν έπαυε να είναι ένα δημόσιο αγαθό που πρόσφερε μερικά από τα καλύτερα προγράμματα της ελληνικής τηλεόρασης, ενημέρωση για τα πράγματα της Ελλάδας χωρίς τους συνηθισμένους εντυπωσιασμούς των ιδιωτικών σταθμών, ποιοτικές ταινίες και ντοκυμαντέρ και η μοναδική συχνότητα, μέσω του τρίτου προγράμματος, που μπορούσε κανείς να ακούσει κλασική μουσική. Έστω κι αν ήταν η μειοψηφία που την προτιμούσε στην Ελλάδα, δεν μπορεί κανείς να στερήσει το δικαίωμα της μειοψηφίας να μπορεί να επιλέξει κάτι καλύτερο από τα χαμηλά πολιτιστικά πρότυπα των υπολοίπων καναλιών. Ειδικά όμως για τους Έλληνες του εξωτερικού, απ’ όπου και προήλθαν πάμπολλες αντιδράσεις για αυτή την ενέργεια, το κλείσιμο της ΕΡΤ ισοδυναμεί με την διακοπή επικοινωνίας με την πατρίδα. Διακοπή ενημέρωσης, γνώσης, πολιτισμού και επαφής με τη γλώσσα μας. Έστω κι αν η ΕΡΤ ξανανοίξει (με νέα ονομασία όπως λέγεται) σε τρεις μήνες όπως προβλέπει ο σχεδιασμός της κυβέρνησης, δεν παύει να μας απογοητεύει το κενό που δημιούργησε μια τέτοια πρωτοβουλία, κυρίως με τον τρόπο που αυτή έγινε. Β.Αυγουροπούλου Εκφράζουμε τη βαθιά δυσαρέσκεια και απογοήτευσή μας για το κλείσιμο της ΕΡΤ, του μοναδικού διαύλου επικοινωνίας και ενημέρωσης με την πατρίδα μας επί σειρά ετών. Καταδικάζουμε τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόστηκε αυτή η απόφαση και αναμένουμε άμεση αποκατάσταση του σήματος και της λειτουργίας του σταθμού. Ο Ελληνισμός της Ουγγαρίας, Ο Πρόεδρος της ΑΕΟΥ, Λ.Κοράνης Ο Δήμαρχος του χωριού Μπελογιάννης, Κ.Παπαλέξης
Καταγγελία για το κλείσιμο της δημόσιας τηλεόρασης Εμείς οι Ελληνες της Ουγγαρίας καταδικάζουμε με τον πιο αποφασιστικό τρόπο την παύση λειτουργίας της Ελληνικής Τηλεόρασης με μια απροκάλυπτη, απαράδεκτη ενέργεια της ελληνικής τρικομματικής κυβέρνησης. Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στους εργαζόμενους της ΕΡΤ καθώς και σε όλους τους Έλληνες εγαζόμενους που πλήττονται από τα βάρβαρα μέτρα της Ελληνικής κυβέρνησης. Η απαράδεκτη αυτή απόφαση αποτελεί πρόκληση ιδιαίτερα για μάς τους Έλληνες του εξωτερικού που η φωνή της ΕΡΤ έφτανε μέχρι εδώ ενημερώνοντας για την Ελληνική πραγματικότητα. Ντροπή. Η απαράδεκτη αυτή απόφαση της Ελληνικής κυβέρνησης πραγματικά μας κάνει να ντρεπόμαστε. Ευτυχώς που υπάρχουν οι αγώνες των εργαζομένων της ΕΡΤ και των άλλων εργαζομένων που τους συμπαραστέκονται που μας κάνουν να ελπίζουμε. Αυτοί οι αγώνες είναι για εμάς η πραγματική ΕΛΛΑΔΑ. Πολιτιστικός Σύλλογος Ελλήνων Ουγγαρίας
ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Εκδότης: Σώμα Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Διευθύνων Σύμβουλος Σύνταξης: Κοράνης Λαοκράτης Αρχισυνταξία: Αυγουροπούλου Βούλα Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Καρύδης Γιάννης Συντακτική επιτροπή: Φαρατζής Βίκτωρ, Κολλάτος Γιώργος, Καρύδης Γιάννης Διεύθυνση Σύνταξης: 1054 Budapest, Vécsey u. 5. Τηλέφωνα: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Φαξ: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Τυπογραφείο: Copycat kft. ISSN: 1786-0989
ELLINIZMOSZ
A M.G.O.Ö. kiadványa Kiadó: a M.G.O.Ö. Testülete A szerkesztőség ügyvezetője: Koranisz Laokratisz Főszerkesztő: Avgouropoulou Voula Kreatív Igazgató: Karydis Ioannis Szerkesztőbizottság: Faratzis Viktor, Kollatosz Jorgosz, Karydis Ioannis Szerkesztőség cime: 1054 Budapest, Vécsey u. 5. Telefon: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Fax: 06-1-302 7277
e-mail: ellinismos@hotmail.com Nyomda: Copycat kft. ISSN: 1786-0989
3
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Τα νέα μας Οι αποφάσεις του Σώματος της ΑΕΟΥ στη συνεδρίαση της 28ης Μαΐου
-Απόφαση 78/2013 (V.28.) Το Σώμα της ΑΕΟΥ αποφασίζει την τροποποίηση της ιδρυτικής πράξης του Σχολείου Νίκος Μπελογιάννης. Βάσει της απόφασης έχει οριστικοποιηθεί ο αριθμός των μαθητών στα τμήματα της πολιτιστικής /καλλιτεχνικής κατεύθυνσης. -Με την απόφαση 80/2013 (V.28.) το σώμα της ΑΕΟΥ αποφασίζει να μειωθεί η εφορευτική επιτροπή από 7 μέλη στα εξής 3: Κουκουμτζή Νατάσα, Όντοκ Λάσλονε και Θώμου Άννα -Απόφαση 81/2013 (V.28.) Το Σώμα δέχεται να προκηρύξει διαγωνισμό για την υλοποίηση της πρώτης φάσης οικοδόμησης του Οίκου του Ελληνισμού -Απόφαση 82/2013 (V.28.) Το Σώμα προωθεί την σύσταση μη κερδοσκοπικής εταιρείας με την ονομασία Ελληνικό Πολιτιστικό Ινστιτούτο (Görög Kulturális Intézet) έχοντας υπόψη τους νόμους και τις προδιαγραφές του κράτους και προτείνει στη νομική επιτροπή να κάνει σε 15 μέρες το προσχέδιο. -Απόφαση 83/2013 (V.28.) Τo Σώμα της ΑΕΟΥ στη θέση του διευθυντή του Ινστιτούτου Ερευνών Ελλήνων Ουγγαρίας αποδέχεται τον Νίκο Φωκά για την επόμενη τριετία. -Απόφαση 84/2013 (V.28.) Το Σώμα της ΑΕΟΥ αποδέχεται την πρόταση για την πραγματοποίηση καλλιτεχνικού προγράμματος για την 28η Οκτωβρίου 2013. Αν τα έξοδα υπερβούν τον προϋπολογισμό που ψηφίζει τώρα το Σώμα, θα ξανατεθεί το θέμα προς συζήτηση. -Απόφαση 85/2013 (V.28.) Το Σώμα της ΑΕΟΥ εξουσιοδοτεί τον Λαοκράτη Κοράνη να έρθει σε επαφή με τον εργολάβο της κατασκευής του Οίκου για επιδιόρθωση των ατελειών και κακοτεχνιών του έργου (βάσει των πρακτικών της ad hoc επιτροπής η οποία συστήθηκε για να τις εξακριβώσει).
MEGHÍVÓ A Szervezeti és Működési Szabályzat 15. § (1) pontja értelmében a Közgyűlés rendes ülését
2013. július 01. hétfő 17,3O órára
összehívom, és kérem szíves megjelenését Az ülés helye: MGOÖ hivatala (1054 Budapest, Vécsey u. 5.) 1.A Börzsöny u. ingatlan első üteme kivitelezéséről kiírt pályázat eredményhirdetése Előterjesztő: a MGOÖ elnöke Előkészítésért felelős: dr. Topuzidisz Dimitrisz Előadó: Szárisz Thanaszisz 2.A MGOÖ nonprofit kft. alapító okiratának elfogadása Előterjesztő: a MGOÖ elnöke Előkészítésért felelős: Jogi Bizottság Előadó: dr. Topuzidisz Dimitrisz 3.A MGOÖ 12 Évfolyamos Kiegészítő Görög Nyelvoktató Iskolájának intézményvezetői munkakörére beérkezett pályázatok értékelése, eredményhirdetés Előterjesztő: a MGOÖ elnöke Előkészítésért felelős: dr. Topuzidisz Dimitrisz Előadó: a MGOÖ elnöke 4.A MGOÖ Nikosz Beloiannisz Általános Művelődési Központjának intézményvezetői munkakörére beérkezett pályázatok értékelése, eredményhirdetés Előterjesztő: a MGOÖ elnöke Előkészítésért felelős: dr. Topuzidisz Dimitrisz Előadó: a MGOÖ elnöke 5.Pályázat kiírása a MGOÖ hivatala hivatalvezetői munkakörének betöltésére Előterjesztő: a MGOÖ elnöke Előkészítésért felelős: Jogi Bizottság Előadó: dr. Topuzidisz Dimitrisz 6.A MGOÖ elnökének beszámolója a Börzsöny u. ingatlanon elvégzett munkákról a testület 85/2013 (V. 28.) sz. határozata alapján Előterjesztő: a MGOÖ elnöke Előkészítésért felelős: a MGOÖ elnöke Előadó: a MGOÖ elnöke Budapest, 2013. június 11. Koranisz Laokratisz elnök
4
Προς όλους τους ενδιαφερόμενους Αξιότιμοι Πρόεδροι και Εκπρόσωποι Αυτοδιοικήσεων και Οργανώσεων Σας ενημερώνουμε ότι το περιοδικό μας εκδίδεται σε μηνιαία βάση. Στόχος μας είναι να προβάλλονται όλες οι Αυτοδιοικήσεις, Σύλλογοι και Οργανώσεις Ελλήνων της Ουγγαρίας.Για την επίτευξη αυτού του σκοπού παρακαλείστε να στέλνετε τα άρθρα και τις ανακοινώσεις σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση του περιοδικού:
ellinismos@hotmail.com Είμαστε πρόθυμοι για μια στενή συνεργασία μαζί σας! – Στείλτε μας τα σχόλια, τις παρατηρήσεις ή τις προτάσεις σας. – Ενημερώστε μας για τις δραστηριότητες του Οργανισμού ή της Αυτοδιοίκησής σας,ή της επιχείρησής σας (Ανακοίνωση, Δελτίο Τύπου ή Πρόσκληση, κλπ ) – Η Συντακτική Επιτροπή παρακαλεί τους ανταποκριτές και τους αρθρογράφους του περιοδικού μας να αποστέλλουν τα άρθρα και τις ανταποκρίσεις τους στο όνομα της Βούλας Αυγουροπούλου. Επίσης σας ενημερώνουμε ότι η ύλη του περιοδικού κλείνει την 1η του μηνός. Όλα τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν την άποψη του συγγραφέα.Ο κάθε αρθρογράφος είναι υπεύθυνος για το περιέχομενο του γραπτού που δημοσιεύει. Η Σύνταξή μας έχει όμως το δικαίωμα να κάνει διορθώσεις ορθογραφίας,ύφους και σύνταξης. Η Συντακτική Επιτροπή του περιοδικού ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
Minden, az újságunkban megjelenő vélemény kizárólag a cikkek íróinak nézetét fejezi ki. Minden cikkíró maga felelős a megjelent cikk tartalmáért. Szerkesztőségünknek azonban joga van helyesírási és mondattani javításokat végezni. Az ELLINIZMOSZ Szerkesztőbizottsága
Ιούνιος 2013 • Έτος: 19°
Τα νέα μας
Társastáncok a Nikosz Beloiannisz Általános Iskolában A Nikosz Beloiannisz Általános Iskolában több művészeti csoport működik zeneoktatás, festészet, görög- és társastánc-foglalkozások keretében. A társastáncok egyik párosa, az iskola 6. osztályos tanulói, Móré Csilla és Koller István a Tánciskolások Versenyén 5. helyezést értek el latin-amerikai táncok kategóriában. Ezenfelül, a tanulók kvalifikációt szereztek a 2013. június 9-i, Budapesten megrendezendő Országos Tánciskolás Bajnokságra. Ezúton is gratulálunk a tanulóknak és felkészítő tanáruknak, Kósa Attilának!
Köszönet Tisztelt Ellinismos szerkesztőség! Nagy élvezettel olvastuk édesanyámmal a “Múltidéző találkozó Tótkomlóson” című élmény beszámolót, nagyon megható, emberi! Többek között a M.G.O. Önkormányzatnak az ilyen jellegű kapcsolat megőrző eseményeket kell támogatni, felkarolni a jövő nemzedék számára. Ezért köszönet jár M.G.O.Ö-nak. Köszönet a szervezőnek és a kitűnő versért Akritidou Szófiának. Köszönet Bottásné Zsuzsikának és természetesen a többi segítőnek is. Üdvözlettel, Katura Marianthi és lánya
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Σας γνωστοποιούμε ότι ξεκίνησε η εργασία για την επανέκδοση του βιβλίου “ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΜΑΣ, 1948-1998” στο οποίο για πρώτη φορά εκδόθηκε ονομαστικός κατάλογος από τον μακαρίτη συμπατριώτη μας Κώστα Σιούλα. Στη μνήμη του, και καθώς συμπληρώνονται 10 χρόνια από το θάνατό του, θα επανεκδοθεί βιβλίο με τον ονομαστικό κατάλογο των μέχρι σήμερα αποθανόντων συμπατριωτών μας. Η καινούρια έκδοση θα συμπεριλαμβάνει όλη την περίοδο της δεύτερης διασποράς των Ελλήνων Ουγγαρίας από το 1948 έως το 2013. Την τιμητική αυτή εργασία ανέλαβαν να κάνουν η Βαγγελιώ Σιούλα (τηλ.375 4332, κινητό: 0 6 30 213 3910) και η Σοφία Ακριτίδου (τηλ. 291 6885, κινητό: 06 30 906 2534, ή στο e-mail: sofiaakritidou1938@gmail. com). Παράκλησή μας προς όλους τους συμπατριώτες μας είναι: όσοι γνωρίζετε συγκεκριμένα στοιχεία για οποιουσδήποτε συμπατριώτες μας οι οποίοι απεβίωσαν και το γεγονός δεν γράφτηκε στο μηνιαίο περιοδικό μας Ελληνισμός, να ειδοποιήσετε τις συντάκτριες στα παραπάνω τηλέφωνα ή στα κεντρικά μας γραφεία (τηλ. 302 7275, e-mail: grtitkar@t-online.hu). Σημείωση: Η ανακοίνωση αυτή αφορά και αυτούς που χρόνια ολόληρα έζησαν στην προσφυγιά και η τέφρα τους μεταφέρθηκε στην Ελλάδα ή επαναπατρίστηκαν και απεβίωσαν εκεί. ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΣΥΜΠΑΤΡΙΩΤΕΣ ΜΑΣ ΠΟΥ ΕΦΥΓΑΝ ΑΠΟ ΚΟΝΤΑ ΜΑΣ! ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΕΛΑΦΡΥ ΤΟ ΟΥΓΓΡΙΚΟ, ΦΙΛΙΚΟ ΧΩΜΑ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΣΚΕΠΑΖΕΙ! ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥΣ! Βαγγελιώ Σιούλα Σοφία Ακριτίδου
5
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Τα νέα μας ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΓΙΑ ΞΕΝΟΥΣ ΥΠΗΚΟΟΥΣ ΠΡΟΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ (22ο Πρόγραμμα, 2013-2014)
Το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (I.K.Y.) προκηρύσσει πενήντα (50) θέσεις υποτροφιών για ξένους υπηκόους (αλλογενείς ή ομογενείς) προς παρακολούθηση μαθημάτων και σεμιναρίων Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού.
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑΣ
1.Να είναι ξένοι υπήκοοι. 2.Να είναι κάτοχοι πτυχίου Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών ή Πολιτικών Επιστημών -Ανωτάτης Εκπαίδευσης ξένου Πανεπιστημίου. Επιλέξιμοι επίσης είναι οι κάτοχοι πτυχίου άλλων ειδικοτήτων, εφόσον διδάσκουν την ελληνική ως ξένη γλώσσα. 3.Ηλικία έως 40 ετών (έτος γέννησης μετά το 1973). 4.Να έχουν στοιχειώδη, τουλάχιστον, γνώση της ελληνικής γλώσσας. 5.Να μην είναι μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να καλύπτουν τις ανωτέρω προϋποθέσεις έως την προθεσμία υποβολής των αιτήσεων.
ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑΣ Η προθεσμία υποβολής ηλεκτρονικής υποψηφιότητας λήγει στις 10 Ιουλίου 2013. Τα υπόλοιπα παραστατικά θα πρέπει να αποσταλούν ταχυδρομικώς έως τις 19 Ιουλίου 2013. Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν τον Σεπτέμβριο 2013.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΑΣ Η υποτροφία διαρκεί υποχρεωτικά οκτώ(8) μήνες και χορηγείται αποκλειστικά για την παρακολούθηση ειδικού κύκλου μαθημάτων και σεμιναρίων ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού σε ένα ή δύο από τα Πανεπιστήμια της Ελλάδας το οποίο ορίζεται από το Ι.Κ.Υ. μετά από τη διαδικασία επιλογής (κατά κύριο λόγο στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων, Πάτρας και Κρήτης). Τα μαθήματα αρχίζουν τον Οκτώβριο 2013 και τελειώνουν τον Μάιο. Με την ολοκλήρωση του κύκλου σπουδών το Ελληνικό Πανεπιστήμιο χορηγεί σχετικό πιστοποιητικό. Συνοπτική περιγραφή του Προγράμματος α) Ελληνική γλώσσα Το Πρόγραμμα διαμορφώνεται σύμφωνα με το επίπεδο γνώσης της ελληνικής γλώσσας και τον αριθμό των συμμετεχόντων. Προς τούτο, δημιουργούνται συνήθως τμήματα για αρχαρίους, μεσαίους και προχωρημένους. Οι συμμετέχοντες θα ενταχθούν στα τμήματα μετά από γραπτή δοκιμασία. β) Ιστορία και Πολιτισμός Οι υπότροφοι θα παρακολουθήσουν διαλέξεις σε θέματα που αφορούν την ελληνική ιστορία, πολιτισμό και τέχνη και θα συμμετάσχουν σε εκπαιδευτικές επισκέψεις που θα πραγματοποιηθούν σε αξιοθέατα στην πόλη υλοποίησης του προγράμματος καθώς και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας ιστορικού ενδιαφέροντος. γ) Πολιτιστικό πρόγραμμα Το πρόγραμμα περιλαμβάνει πολιτιστικές εκδηλώσεις και ενεργή συμμετοχή. Για περισσότερες πληροφορίες συμβουλευτείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.iky.gr/ypotrofies-gia-ksenous-ypikoous/ypotrofies-mathimata-ellinikis-glwssas/item/416-%CF%80%CF%81%CE%BF%C E%BA%CE%B7%CF%81%CF%8D%CE%BE%CE%B5%CE%B9%CF%82
6
Ιούνιος Μάιος 2013 • Έτος: 19°
Τα νέα μας ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ
ΠΡΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΕΤΑΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2013-2014 Το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) προκηρύσσει, για το ακαδημαϊκό έτος 2013-2014, μέχρι δεκαπέντε (15) θέσεις υποτροφιών, για σπουδές στην Ελλάδα, σε υπηκόους (αλλογενείς ή ομογενείς) κρατών της Βαλκανικής και της Ανατολικής Ευρώπης (μη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης) καθώς και κρατών της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής και μέχρι δεκαπέντε (15) θέσεις σε υπηκόους (αλλογενείς ή ομογενείς) κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ισλανδίας, Νορβηγίας, Ελβετίας, Η.Π.Α., Καναδά, Ιαπωνίας και Ωκεανίας. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΓΙΑ: α. Μεταπτυχιακές σπουδές με παράλληλη παρακολούθηση μόνο μαθημάτων Νέας Ελληνικής Γλώσσας σε αντίστοιχο Σχολείο Πανεπιστημίου της Ελλάδας κατά το α’ έτος σπουδών. 1. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης– ΜΔΕ (Master’s), από ένα (1) έως δύο (2) έτη ως εξής: • Δύο (2) έτη για την ολοκλήρωση του κύκλου (εφόσον απαιτείται) ή 2. Διδακτορικό Δίπλωμα(PhD), από ένα (1) έως τρία (3) έτη. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν ο υπότροφος βρίσκεται ήδη στο στάδιο της συγγραφής της διδακτορικής του διατριβής είναι δυνατόν να χορηγηθεί ένα (1) επιπλέον έτος με αντίστοιχη παράταση της άδειας διαμονής του, χωρίς καταβολή τροφείων ή άλλων δαπανών από το Ι.Κ.Υ., προκειμένου να ολοκληρωθούν οι συγκεκριμένες σπουδές. β. Μεταδιδακτορική έρευνα, από έξι (6) μήνες έως ένα (1) έτος (με παράλληλη παρακολούθηση μαθημάτων ελληνικής γλώσσας, εφόσον το επιθυμεί). γ. Μετεκπαίδευση/επιμόρφωση διδασκόντων σε τμήματα ελληνικών σπουδών ξένων Πανεπιστημίων (σε θέματα που αφορούν την ελληνική γλώσσα, λογοτεχνία, φιλοσοφία, ιστορία και τέχνη), διάρκειας από έξι (6) έως δώδεκα (12) μήνες. δ. Εξειδίκευση (παρακολούθηση σεμιναρίων) στις Καλές Τέχνες, διάρκειας ενός (1) έτους ως εξής: παρακολούθηση σεμιναρίων και παράλληλη παρακολούθηση μαθημάτων Νέας Ελληνικής Γλώσσας σε αντίστοιχο Σχολείο Πανεπιστημίου της Ελλάδας (εφόσον το επιθυμεί). ε.Συλλογή ερευνητικού υλικού, διάρκειας ενός (1) έτους, σε υποψηφίους που εκπονούν στη χώρα τους σπουδές διδακτορικού επιπέδου.
ΘΕΣΕΙΣ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΓΙΑ:
1. Υπηκόους κρατών της Βαλκανικής και της Ανατολικής Ευρώπης (μη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης), της Ασίας,της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής
• Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Master’s)– δύο (2) θέσεις • Διδακτορικό Δίπλωμα(PhD) – δύο (2) θέσεις • Μεταδιδακτορική έρευνα – πέντε (5) θέσεις • Μετεκπαίδευση/επιμόρφωση διδασκόντων σε τμήματα ελληνικών σπουδών ξένων πανεπιστημίων - δύο (2) θέσεις • Εξειδίκευση (παρακολούθηση σεμιναρίων) στις Καλές Τέχνες –μία (1) θέση • Συλλογή ερευνητικού υλικού – τρεις (3) θέσεις
2. Υπηκόους κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ελβετίας, Ισλανδίας, Νορβηγίας, Η.Π.Α., Καναδά, Ιαπωνίας και Ωκεανίας: • Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης(Master’s) – δύο (2) θέσεις • Διδακτορικό Δίπλωμα(PhD) – δύο (2) θέσεις • Μεταδιδακτορική έρευνα – πέντε (5) θέσεις • Μετεκπαίδευση/επιμόρφωση διδασκόντων σε τμήματα ελληνικών σπουδών ξένων πανεπιστημίων δύο (2) θέσεις • Εξειδίκευση (παρακολούθηση σεμιναρίων) στις Καλές Τέχνες - μία (1) θέση • Συλλογή ερευνητικού υλικού- τρεις (3) θέσεις Σε περίπτωση μη κάλυψης όλων των θέσεων, θα γίνεται αναπλήρωση από επιλαχόντες άλλης κατηγορίας υποτροφιών της ίδιας ομάδας στόχου. ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑΣ: 26 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013. Τα αποτελέσματα θα γνωστοποιηθούν στους υποψηφίους τον Σεπτέμβριο 2013. Για τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τα δικαιολογητικά που χρειάζονται καθώς και για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ανατρέξετε στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.iky.gr/ypotrofies-gia-ksenous-ypikoous/metekpaideysi-metadidaktorikes-spoudes/item/410-call_for_applicants
7
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Πολιτισμός Διημερίδα του Κεντροευρωπαϊκού Πανεπιστημίου για την Μετα-Βυζαντινή Τέχνη Με βασικό ερώτημα διερεύνησης το πώς συνεχίζεται να διαμορφώνεται η ορθόδοξη χριστιανική τέχνη την εποχή μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης στον πολιτικό-διοικητικό χώρο που αποτελούσε επί αιώνες την Βυζαντινή Αυτοκρατορία αλλά και εκτός αυτής σε χώρες που η ορθοδοξία διαμόρφωσε τις πολιτισμικές τους αναφορές, οργανώθηκε στη Βουδαπέστη ( 15-16/5/2013) Διημερίδα υπό τον τίτλο: «Μετά-Βυζαντινή» Τέχνη: Η Ορθόδοξη Χριστιανική Τέχνη σ’ έναν «μη-Βυζαντινό» Κόσμο;» από το Κεντροευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο (CENTRAL EUROPEAN UNIVERSITY) και την ενεργό στήριξη της Ελληνικής Πρεσβείας και την ΓΓ Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, στην οποία συμμετείχαν έγκριτοι επιστήμονες- ιστορικοί τέχνης από την Ελλάδα (Πανεπιστήμια Κρήτης και Αθηνών) τις ΗΠΑ, την Ρωσία, την Βουλγαρία, τη Σερβία, την Αρμενία, την Γεωργία, αλλά και το Βρετανικό Μουσείο και το ίδιο το Κεντροευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο. Ανοίγοντας τις εργασίες της Διημερίδας, ο Πρέσβυς της Ελλάδας στην Βουδαπέστη κ. Δημήτρης Γιαννακάκης αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην άνθιση της τέχνης στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία και στην μεγάλη πολιτιστική επιρροή του Βυζαντίου πέραν των συνόρων της αυτοκρατορίας. Υπογράμμισε ότι η Άλωση της Κωνσταντινούπολης, παρά το ότι βιώθηκε ως κατακλυσμιαίο γεγονός από τους Έλληνες, δεν οδήγησε στην διακοπή της παραγωγής έργων πιστών στην βυζαντινή παράδοση. Αντίθετα μάλιστα, παρά την ενετική επιρροή επί της Κρητικής Σχολής και, αργότερα, επί της Επτανησιακής, η μεταβυζαντινή τέχνη στην Ελλάδα συνέχισε να εδράζεται επί της βυζαντινής και, στο σύνολο της παρουσιάζει μεγαλύτερη διαχρονική συνέχεια απ’ ότι η αντίστοιχη τέχνη στην δυτική Ευρώπη. Σημείωσε ότι ανάλογη ήταν η εξέλιξη και σε πολλούς άλλους Ορθόδοξους λαούς που διατήρησαν την βυζαντινή παράδοση στην τέχνη. Στο πλαίσιο αυτό, επισήμανε ότι η συμμετοχή, στην Διημερίδα, αρχαιολόγων και ιστορικών τέχνης από πολλές χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, τον Καύκασο και την Ρωσία, δείχνει ότι η βυζαντινή τέχνη ήταν ένα ζωτικό τμήμα του πολιτισμού πολλών λαών, γεγονός που της επέτρεψε να επιβιώσει της πτώσης της Αυτοκρατορίας, ως μεταβυζαντινή τέχνη, με προσαρμογές κατά περίπτωση. Η ζωτικότητα αυτή δείχνει την τεράστια πολιτιστική επιρροή που άσκησε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία κατά την ακμή της. Ο βασικός εισηγητής του συνεδρίου Slobodan Curcic, Επίτιμος Καθηγητής Ιστορίας Τέχνης και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Princeton (ΗΠΑ), υπογράμμισε ότι η επιβίωση της βυζαντινής τέχνης μετά την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας δεν ορίσθηκε ποτέ επακριβώς στην επιστημονική έρευνα, καθώς από τους πρωτοπόρους των Βυζαντινών σπουδών συχνά αγνοήθηκε. Η ανάδυση της εκ νέου είναι αποτέλεσμα της δουλειάς δύο γενιών μελετητών και ιστορικών τέχνης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οποίοι στηρίχτηκαν στο θεμελιώδες έργο του Ρουμάνου Ακαδημαϊκού Nikolae Iorga „Byzance apres Byzance” που δημοσιεύτηκε το 1935, διαμορφώνοντας ένα πεδίο αυτοτελούς ιστορικής έρευνας το οποίο χρονολογικά έχει ως όριο της το 1453 και την πτώση της Κωνσταντινούπολης, τονίζοντας ωστόσο ότι οι επιστήμονες που ασχολούνται με την καλλιτεχνική παράδοση μετά από το πολιτικό τέλος της Βυζαντινής αυτοκρατορίας θα πρέπει να συμφωνήσουν σε κάποια άλυτα ακόμη θέματα της έρευνας τους αναφορικά με τα γεωγραφικά, χρονολογικά και άλλα πλαίσια, καθώς αυτό θα συμβάλει και στην καλύτερη κατανόηση όχι μόνο αυτού καθαυτού του ερευνητικού πεδίου της «μεταβυζαντινής» περιόδου, αλλά και στην καλύτερη κατανόηση της Βυζαντινής τέχνης στο σύνολο της. Στη Διημερίδα επίσης παρουσιάστηκε Ανακοίνωση της Καθ. του Πανεπιστημίου Αθηνών Ελένη Δεληγιάννη-Ντορή σχετικά με τις
8
αγιογραφίες των Καθολικών των Μοναστηριών στην Ελλάδα από τον 15ο-18ο αι. με βάση τις έρευνες των Διδακτορικών εργασιών του Πανεπιστημίου, ενώ η κα Όλγα Γκράτζιου από το Πανεπιστήμιο Κρήτης παρουσίασε τις ιδιομορφίες της χριστιανικής τέχνης στην Ενετοκρατούμενη Κρήτη σε μια μεταβατική περίοδο από τη μεσαιωνική Βυζαντινή στην πρώιμη νεωτερική. Ο Αlexei Lidov του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μόσχας (Lomonosov) αναφέρθηκε στην επίδραση που άσκησε το εγχειρίδιο Αγιογράφων του 16ου αιώνα (Litsevoi Ikonopysni Podlinnik) στη διαμόρφωση της Ρωσικής Τέχνης της περιόδου, ενώ η Emily L.Spratt (Princeton) πρότεινε τη διατύπωση του όρου «μετα-βυζαντινή τέχνη» ως την ανάπτυξη παράλληλων και διαφορετικών καλλιτεχνικών τάσεων οι οποίες αναπτύχθηκαν στις ορθόδοξες κοινότητες σε διακριτικά πολιτισμικά περιβάλλοντα μετά την κατάρρευση της Αυτοκρατορίας. Ο Zaza Skhirtladze (Πανεπιστήμιο Τιφλίδας Γεωργίας) αναφέρθηκε στο θεσμό της «πατρωνείας» προς Μοναστήρια που αναπτύχθηκε από τους Ηγεμόνες της Γεωργίας στην τέχνη του 16ου αιώνα και ιδιαίτερα στις Μονές της περιοχής Kakheti αλλά και του Άθω, ενώ η Edda Vardanyan από την Βιβλιοθήκη Matenadaran του Ερεβάν αναφέρθηκε στο χειρόγραφο του Ψευδο-Καλλισθένη για τον Μέγα Αλέξανδρο που συναντάται στην αρμενική γλώσσα και την εικονογραφική του διακόσμηση, αντανακλώντας την προσπάθεια καλλιέργειας του προτύπου του «ιδανικού ηγεμόνα» . Ο Emmanuel Mutafov από την Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, αναφέρθηκε στην τάση των Βούλγαρων λογίων για μετανάστευση πριν την οθωμανική κατάκτηση κυρίως στις παραδουνάβιες ηγεμονίες επηρεάζοντας τη θρησκευτική τέχνη της περιοχής με τη χρήση της παλαιοβουλγαρικής γλώσσας, ενώ έθεσε το ερώτημα γιατί οι χριστιανικοί λαοί μετά την απελευθέρωση τους από την οθωμανική αυτοκρατορία δεν αναπτύσσουν «μετα-οθωμανική» τέχνη, αντίθετα με ότι συμβαίνει με την μετα-βυζαντινή περίοδο; Ο Dragos-Gheorghe Nastasoiu (Central European University) παρουσίασε τις ορθόδοξες τοιχογραφίες της Τρανσυλβανίας του 15ου αιώνα, περιοχή όπου η δύση και ανατολή συναντώνται με αλληλεπιδράσεις. Ο Razvan Teodorescu της Ρουμανικής Ακαδημίας αντίστοιχα ανέπτυξε εκτενώς τις ιστορικές συνθήκες που επικράτησαν στην περιοχή της Μολδοβλαχίας ως προπύργιο κατά της περαιτέρω επέκτασης των Οθωμανών, σημείο όπου τέμνονταν η Παλαιολόγεια ανατολή και η Γοτθική δύση, αλλά και οι προσπάθειες Βούλγαρων και Σέρβων ηγεμόνων για την ανάσχεση τους, καθώς και την καθοριστική σημασία αυτών των γεγονότων στις αγιογραφίες του 15ου-16ου αιώνα. Η καθηγήτρια του Βελιγραδίου επίσης μίλησε για τη σημαντική συμβολή των γυναικών της τελευταίας σερβικής Δυναστείας των Brankovits, οι οποίες μέσω του θεσμού των χορηγιών και των αφιερώσεων ώθησαν στην διατήρηση και συνέχιση της μετα βυζαντινής τέχνης και των πολιτισμικών της προτύπων. Η Άννα Χρηστίδου (Central European University) η οποία ήταν και η βασική οργανωτική ψυχή της διημερίδας παρουσίασε σειρά μνημείων που αποτελούν ένα είδος «μετα-βυζαντινού μικρόκοσμου» στις ορθόδοξες κοινότητες της Αλβανίας, κυρίως στις περιοχές της Κορυτσάς, Μοσχόπολης, Μπερατίου από τον 16ο-18ο αιώνα. Τέλος η Ελένη Δημητριάδου από το Βρετανικό Μουσείο παρουσίασε την συλλογή Ορθόδοξων εικόνων που έχει στην κατοχή του το Μουσείο, προερχόμενων τόσο από περιοχές της Ελλάδας όσο και της Ρωσικής τεχνοτροπίας καθώς και στις προσπάθειες ηλεκτρονικής καταλογογράφησής τους. Νικόλαος Βλαχάκης
Ιούνιος 2013 • Έτος: 19°
PROGRAMAJÁNLÓ 2013. július-augusztus ZENE
TV, rádió görög nyelvű adásai
7. és 8. hó, minden vasárnap, 13:00, Gyradiko
07. 11. csütörtök 12:29, M1. Rondó. 07. 12. péntek, ismétlés, Duna TV, 06:30 07. 25. csütörtök 12:29, M1 Rondó. 07. 26. péntek 06:30, ismétlés, Duna TV 08. 08. csütörtök 12:29, M1, Rondó 08. 09. péntek 06:30, ismétlés, Duna TV 08. 22. csütörtök 12:29, M1, Rondó 08. 23. péntek 06:30, ismétlés, Duna TV 08. minden szerda 13:00-13:30. MR4 rádióban hallható a görög nyelvű műsor. Minden szombaton ismétlés 00:01 (Középhullámon a 873 vagy 1188 khz.)
Pyrgos - www.pyrgos.hu
EGYÉB
Mydros - www.mydros.hu
08. 10. szombat 19:00, Göd Duna Csárda 08. 31. szombat, Mátraalmás
Fanari
7. és 8. hó, minden csütörtök 19:00, Gyradiko Bp. III. kerület (Békásmegyer, Pünkösdfürdő és Királyok útja sarok.)
Zeus - www.zeus.hu
Sarantis Mantzourakis - www.sarantismantzourakis.hu 08. 17. szombat 18:00, Beloiannisz falu
Palio Buzuki - www.paliobuzuki.net
08. 01. vasárnap 21:00, Veszprém, Óváros tér „Világ Java” rendezvény.
Akropolis Compania - www.facebook.com/AkropolisCompania
Szépművészeti Múzeum Állandó kiállítás: antik gyűjtemény a klasszikus ókorból (görög szobrokkal)
07. 06. szombat 10:00, Zenepavilon (Bp. VI. kerület, Hunyadi tér) 08. 04. vasárnap 19:00, Szent István Park (Bp. XIII. kerület)
Balkán Fanatik
07. 05. szombat 19:00, Sopron Volt Fesztivál 07. 12. péntek 19:00, Bükkfűrdő 07. 13. szombat 19:00, Tiszafüred 07. 14. vasárnap 19:00, Hévíz 07. 20. szombat 16:00, Balatonszemes 07. 20. vasárnap 21:00, Várpalota Alfa Fesztivál 07. 26. péntek 19:00, Badacsony 07. 27. szombat 19:00, Tusnádfűrdő 08. 10. szombat 19:00, Bácsalmás 08. 17. szombat 19:00, Siklósi Vár 08. 19. hétfő 19:00, Mosonmagyaróvár 08. 20. kedd 19:00, Berente 08. 30. péntek 19:00, Bükkábrány 08. 31. szombat 19:00, Budapest
Papadimitriu Athina
7. hó minden szombaton 19:00, Bikal, „Mátyás az igazságos” 07. 26 péntek 19:00, Siklós, „Trója” 08. 09. csütörtök 19:00, Siklós, „Honfoglalás” 08. 16.péntek 19:00, Mikoháza, „Utolsó betyár” 08. 19. hétfő 19:00, Verőce, „Honfoglalás” 08. 24. szombat 19:00, Ipolyság, „Honfoglalás”
EGYHÁZ Konstantinápolyi Egyetemes Patriarchatus Magyarországi Exarhátusának Szent Hierotheosz és
Szent István kápolnája Budapest, V. ker., Váci utca 55., I. emelet 1. www.patriarchatus.hu
07. 01. hétfő 08:00, Szent Kozmasz és Damján Az Ingyen Gyógyítók Liturgia
07. 20. szombat 08:00, Szt. Illés Próféta Liturgia
07. 20. szombat 15:00, Nagy Zarándoklat Dunapentelére. Indulás a Váci utcai kápolnától, érdeklődni Kalota Józsefnél 06 20 426 4372 08. 06. kedd 11:00, Az Úr Színeváltozása. Helyszín a Szentgyörgyhegyi remeteség (Balatonfelvidék)
08. 15. csütörtök 08:00, Az Istenszülő Elszenderedése 08. 19. hétfő 21:00, Virrasztás a kápolnában 08. 20. kedd 08:00, Kápolna ünnepe
08. 29. csütörtök 08:00, Keresztelő János fejvétele Támogassa egyházát : 1%- 0224
Kapcsolattartó: Stefanidu Janula
tel.: +36 70 31 20 783 e-mail: stefaniduj@gmail.com
9
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
„Zorba lépéseiből az összes nemzet megismerte, mit jelent nekünk, görögöknek a lelkünk mélyéről jövő tánc, mikor a lábunkat a szívünk vezeti.”
Μαστιχα Χίου
HATÁRTALANUL Miliosz Katalin írása A legtöbben ha Görögországra gondolnak, égszínkék tengert, napfényt, vakítóan fehér házakat, több ezer éves ókori emlékeket idéznek fel. Nem véletlenül lettek ezek az ország védjegyei, hiszen évente turisták milliói érkeznek, hogy nyári vakációjukon Hellászban megtapasztalják ezeket. A megfelelő nyaralóhely kiválasztása sok esetben okozhat fejtörést. Vannak, akik a jól bevált, már többször kipróbált úti célokra esküsznek, és vannak, akiket az újdonságok hoznak lázba. Elég lehet egy megkapó fénykép egy újságban vagy közösségi oldalon, egy film lenyűgöző helyszíne vagy egy ismerős élménybeszámolója, és máris úgy érezhetjük, hogy ezt nekünk is látnunk kell. Természetesen mindenki a preferenciáinak megfelelően rangsorol, és azok szerint dönt. Ám vétek lenne azt hinni, hogy létezik olyan igény, mely kielégítetlen maradna a görög szigetvilágban; aki úgy dönt, hogy egy hellén földdarabkán időzne, könnyen megtalálhatja a kívánságainak megfelelőt. Elég csak kicsit körülnézni, utána olvasni és máris a saját kis paradicsomunkban találhatjuk magunkat.
10
Valóban, a több mint 2000 kisebb-nagyobb görög szigetből álló világ mindig más arcát mutatja az erre járónak. Nem csak méretükben és népességükben térnek el, de különbözőféle strandjaikkal, változatos történelmükkel, a rendelkezésre álló sportolási lehetőségekkel, fesztiváljaikkal és persze ínycsiklandozó kulináris hátterükkel mind az ország sokszínűségéhez járulnak hozzá egy-egy árnyalattal. Görögországgal bőkezűen bánt a természet – ez hatalmas népszerűségének egyik oka. A jó strandok és a napsütés legtöbbünknek összeforrt a nyaralás és kikapcsolódás fogalmaival, ezért is szerepel Hellász a legkedveltebb turisztikai desztinációk között. A több tenger által körülölelt terület ezernyi gyönyörű fürdőhellyel rendelkezik, vannak azonban olyanok, melyek még közülük is kiemelkednek. Nem gyakori élmény például, hogy úszkálás közben egy velencei kastélyban gyönyörködhetünk, de a dél-krétai Frangokasztellónál ez a helyzet. Képeslapokról visszaköszönő türkizkék vizet találunk a csendes kis Lipszi szigete körül, ha felkeressük Platísz Jallószt és Kámboszt vagy a világhírű Mírtosz strandot Kefalonia földdarabkáján. Szkiathosz strandjai közül Kukunarjesz a leghíresebb; csillogó, finom aranyhomokjával páratlan élményt nyújt, a Banán és a Kis Banán névre keresztelt strandok pedig a nudisták kedvelt helyei. Mikonosz partjai szintén híresek; a legendás Paradise-nak és a Super Paradise-nak több ezer látogatója van évente. A történelem imádói számára Rodosz kihagyhatatlan. A varázslatos, hajdanán Szent János lovagjai által uralt óváros a XIV. századi Nagymesterek Palotájával maga a beszélő múlt. Az apró Délosz szigetét Apollónnak szentelték, erre bizonyíték a sok fennmaradt emlék, szentélyek és mozaikok. Korfu óvárosának épületei szintén beszédesek; a velencei, francia és brit korokat idézik.
Szantorini Vegyük számításba Patmoszt is, ahol János apostol száműzetése alatt lejegyezte látomásait, majd a Jelenések könyvébe foglalta. A túrázás szerelmeseinek a szélmalmokkal, szorosokkal és hegyekkel tarkított Kréta maga a Kánaán. Sétáljunk végig a Szamária szurdokon, mely 16 km-ével Európa leghosszabbja. Naxoszon sétálva nemcsak térben, de időben is elkalandozhatunk; ókori és bizánci templomokat rejtő falvacskákon haladhatunk keresztül. Gyönyörű erdeinek és növényzetének köszönhetően Alonniszosz és Szkopelosz is méltóképp szerepel ezen a listán. Érdemes helyi utazási irodákat felkeresnünk, és szervezett túra keretében bebarangolni a szigetet. Aki nem csak gyönyörködni, de óvni is szeretné a természetet, az is megtalálhatja a maga kis szigetét. Zakinthoszon a tengeri teknősökön lehet segíteni a megfelelő egyesület közreműködésével, Hioszon pedig masztixfákat ápolhatunk. Krétán lehetőségünk van a napenergiával működő Miliában álomra hajtani a fejünket, valamint közelebbről megismerkedhetünk egy organikus, azaz biofarm működésével. A kétkerekű rajongói Evia szigetén tökéletesen kiépített bicikliutakat találnak. Kosz szigete sem marad el sokkal mögötte, itt egymást érik a kerekpárkölcsönzők. Thaszoszon évről évre bicikliversenyt szerveznek a hegyekben, mely nemzetközi mezőnnyel büszkélkedhet. Aki már egyszer merült, nagy valószínűséggel a mélység rabjává válik. Úgy tartják, a legjobb búvárhelyek és iskolák Karpathoszon, Míloszon és Paroszon vannak. Ha tehetjük, ne hagyjuk ki, hiszen akár delfinekkel és fókákkal is találkozhatunk. Nem lenne teljes a lista, a kulináris élmények említése nélkül. A görög konyha messze földön híres, a sok különálló sziget és olykor eltérő történelmi háttér következtében azonban minden tájegységnek megvannak a maga jellegzetességei. Leszbosz olívaolajáról és ouzójáról híres (az ország ouzókészletének 70%-át állítják itt elő). Az italhoz fogyasszunk különböző vegyes előételekből készített válogatást, ún. mezét, a sort pedig folytassuk egy íncsiklandozóan elkészített tengeri herkentyűkből álló tállal, melyhez könnyedén találunk finom helyi bort. A többi Jón szigettel ellentétben Korfu sosem került oszmán fennhatóság alá, ezért konyhájában is megőrizte az olasz ízeket. Folegandrosz kikládi specialitása a matszata (nyúllal vagy csirkével tálalt paradicsomos tészta), az asztakomakaronada (homár spagettivel) és a liokafto (napon szárított hal). Kréta szintén híres az olívaolajáról és az olyan különlegességeiről, mint a dakosz (kétszersült paradicsommal, olívaolajjal es sajttal), a mizithra (édes sajt).
Ιούνιος 2013 • Έτος: 19°
Αλλόνησος Απείρανθος, Νάξος
Szkorpiosz
Ρόδος
Természetesen ne gondoljuk, hogy szigetről szigetre kell járnunk, hogy mindezeket megtapasztaljuk! Az ország minden lakója Hellász minden pontján hatalmas vendégszeretetével azon van, hogy a turista minden álma és kívánsága teljesüljön, és mikor eljön a búcsú ideje, azt mondhassa az utazó: itt hagytam egy darabot magamból, ezért még vissza kell jönnöm.
Ελαιόδεντρα στη Θάσο Γραμβούσα, Κρήτη
11
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Ολυμπιάδα το 2013; της Χριστίνας Πάρτιτς
Γιατί όχι; Και γιατί όχι στα πλαίσια μιας διήμερης σχολικής εκδρομής; Αυτή η ειδική Ολυμπιάδα υλοποιήθηκε το πρώτο Σαββατοκύριακο του Ιουνίου στο Dömös Camping. Οι „αθλητές” της Ολυμπιάδας μας ήταν 19 Έλληνες μαθητές (7-15 χρονών) του Δημοτικού Σχολείου Zuglói Hajós Alfréd, και το Ολυμπιακό Στάδιό μας ήταν η Καμπή του Δούναβη και το πανέμορφο Φαράγγι Rám. Ολυμπιάδα, όχι όμως ανταγωνιστικός αθλητισμός με την παραδοσιακή του έννοια. Η δική μας Ολυμπιάδα ήταν πιο πολύ μια σύνδεση πνευματικού και αθλητικού παιχνιδιού με επίκεντρο την εμβάθυνση των γνώσεών μας για τους αρχαίους και σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Είχα σκοπό να επεξεργαστούμε με τους μαθητές μου το μεγάλο θέμα των Ολυμπιακών Αγώνων με λίγο διαφορετικό τρόπο: πριν από έναν μήνα περίπου αρχίσαμε να ασχολούμαστε με την ιστορία της Ολυμπιάδας στο μάθημα λαογνωσίας – μαζεύοντας πληροφορίες και από ντοκιμαντέρ -, και να εμπλουτίζουμε το σχετικό λεξιλόγιό μας στα μαθήματα Ελληνικών μέσα από παιχνίδια BINGO, MEMORY και ACTIVITY. Κάνοντας μπρέινστορμινγκ με τους μεγάλους μαθητές, συνθέσαμε έναν κατάλογο με ιδέες και „ολυμπιακές” δραστηριότητες που θα πραγματοποιούνταν στην Ολυμπιάδα μας. Στην προετοιμασία των παιχνιδιών όλα τα παιδιά πήραν ενεργό μέρος: μάζεψαν φωτογραφίες, κόψανε εικόνες από εφημερίδες, έφτιαξαν παζλ, σχεδιάσανε ολυμπιακές σημαίες, μάζεψαν αντικείμενα αθλητικού εξοπλισμού για το „γουρούνι στο σακί”, συνέγραψαν ένα ολυμπιακό κουίζ, φτιάξανε τρία διάφορετικά στεφάνια από κλαδιά ελιάς για τους Ολυμπιονίκες μας, και έγραψαν 2 ποιήματα για την Ολυμπιάδα που μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω.
A dömösi kirándulás nagyon jól sikerült, nagyon jól éreztem magam. Leg jobban a Rám szakadék tetszett, szerencsére az idő is kellemes volt a túrázáshoz. A különféle programok nagyon izgalmasak voltak és a bobozást is élveztem. (Zaras Anna)
πολύ πλάκα. το σακί” είχε σ ι ύν ρο ου “γ ι μαντέψουμε Το παιχνίδ παθούσαμε να σ ρο π α τι μά Με κλειστά ράγματα που ανήκουν τα π σε ποιο άθλημα ε. ακουμπούσαμ 9 χρονών) κ, ου (Ζωή Κάκ
Εμένα μ ου άρεσ ε σταθμό ς που α αυτός ο πό πλα φτιάξαμ στελ ε Αθηνάς το άγαλμα της ίνη και του Φοίβου (Νίκη Κ . άκουκ, 7 χρονώ ν)
Ohnhausz Niki és Tari Melinda Olimpia Minden gyerek álma, Hogy kijusson az Olimpiára. Megküzdjön az aranyért, Majd dicsőséggel hazatér. Hazáját képviselni, Csak részt venni, nem nyerni. Bármit is elér, büszkén viseli, A nemzetet ezzel képviseli.
12
Αισθάνθηκα μεγάλη χαρά όταν αντάμωσα τη ν ολυμπιονίκη Νίκη στο Ελληνικ ό μάθημα. Μου έκανε μεγάλη εντύ πωση η παρο υσία της και ο τρόπος που μας μιλού σε. (Αρισταίος Τ όμπαϊ)
Nagy Márton, Nagy Márk, Nagy Milán Ολυμπιάδα Το όνειρο κάθε παιδιού, στην Ολυμπιάδα να αγωνιστεί. Για το χρυσό να παλέψει, σπίτι με δόξα να γυρίσει. Την πατρίδα του να αντιπροσωπεύει, να συμμετέχει, κι αν δεν κερδίσει. Την επίδοσή του με περηφάνεια δέχεται, αφού για το έθνος του αγωνίζεται.
Olimpia Ha én az Olimpiára gondolok, egyből felpattanok, oszt sportolok. Van ott mindenféle sportág, de ahhoz hogy nyerj, kell egy kis bátorság. Mint minden más, ez is görög, mert jellemüknél fogva minden görög pörög. Mit is mondhatnék az Olimpiáról? Jó móka az, rendezzék meg bárhol!
Ιούνιος 2013 • Έτος: 19° Σαν μέρος της προετοιμασίας για την Ολυμπιάδα μας προσκαλέσαμε στο σχολείο δυο πρωταθλήτριες ελληνικής καταγωγής – τη Νίκη Σιδηροπούλου (ξιφασκία) και την Κατερίνα Πάρτιτς (μοντέρνο πένταθλο) - οι οποίες είχαν λάβει μέρος και στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004. Οι προχωρημένοι μαθητές έκαναν συνέντευξη μαζί τους, κι αυτό ήταν μια καλή ευκαιρία για τα παιδιά να αποκτήσουν γνώσεις για την Ολυμπιάδα από πρώτο χέρι. Μετά από τόσες προετοιμασίες, την 1η Ιουνίου το πρωί φύγαμε επιτέλους για την Καμπή του Δούναβη με το πούλμαν που μας εξασφάλισε η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων του Ζούγκλο. Η Ολυμπιάδα μας άρχισε με το αθλητικό μέρος: εξοπλισμένοι με αδιάβροχα και μπότες περπατήσαμε 10 χιλιόμετρα στο Φαράγγι Rám περνώντας ποταμάκια, ανεβαίνοντας κάθετες σκάλες δίπλα σε καταρράκτες και σκαρφαλώνοντας στους βράχους. Στο πρώτο αγώνισμα βγήκαμε όλοι νικητές!
Μετά το γεύμα στο εστιατόριο του κάμπινγκ η Ολυμπιάδα μας συνεχίστηκε με το ολυμπιακό κουίζ που αγωνίστηκαν 3 ομάδες απ’ τις οποίες δυο έφεραν ισοπαλία. Την πρώτη μέρα της Ολυμπιάδας μας την κλείσαμε με ένα νυχτερινό αγώνισμα: μετά που έπεσε το σούρουπο τα παιδιά με φακό στο χέρι έπρεπε να βρουν τις χρωματιστές πέτρες που ήταν κρυμμένες στο γρασίδι. Στις πέτρες υπήρχαν γράμματα απ’ τα οποία τα παιδιά κατάφεραν να συνθέσουν δυο φράσεις σχετικά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες: „Σε γερό μυαλό γερό σώμα.”, „Η συμμετοχή είναι πιο σημαντική από τη νίκη.”
Την Κυριακή τα παιδιά πήραν μέρος σε ειδικό ομαδικό πένταθλο. Το δικό μας πένταθλο όμως δεν είχε ούτε δισκοβολία, ούτε ακοντισμό, ούτε άλμα εις μήκος, ούτε πάλη σαν το αρχαίο ελληνικό πένταθλο. Περιλάμβανε όμως πέντε σταθμούς με διάφορες συναρπαστικές δραστηριότητες, πχ. γουρούνι στο σακί, ζωγραφιές στο πρόσωπο, παζλ, κρυπτόλεξα, χειροτεχνίες με πλαστελίνη, κτλ. Στο ομαδικό πένταθλο κι οι 3 ομάδες έφεραν ισοπαλία και οι εκπρόσωποί τους βραβεύθηκαν με τα χειροποίητα στεφάνια ελιάς. Το αποκορύφωμα της Ολυμπιάδας μας ήταν για πολλά παιδιά το αγώνισμα „BOB” που το δοκιμάσαμε πάνω στο Visegrád. Την Κυριακή το βράδυ γυρίσαμε σπίτι όλοι κουρασμένοι μα πολύ ευχαριστημένοι! Χρωστάω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον κύριο Δημήτρη Μπεκιάρη, στη Σοφία Κοτσολάρη και τον άντρα μου που με βοήθησαν πάρα πολύ σε όλη τη διάρκεια της εκδρομής.
13
Το μουσικό ταξίδι της Ρωμιοσύνης Ένα μουσικό ταξίδι με τραγούδια του Γιώργου Μητσάκη και της Μικρασίας είχαν την ευκαιρία να κάνουν όσοι βρέθηκαν στην καθιερωμένη πλέον εκδήλωση της χορωδίας Ρωμιοσύνη στο ξενοδοχείο Actor την 1η Ιουνίου. Τραγούδια σμυρναίικα, πολίτικα (τόπος καταγωγής του Μητσάκη) και ρεμπέτικα ξεσήκωσαν το κοινό που τραγούδησε και χόρεψε με τη συνοδεία της ορχήστρας Μύδρος και τη συμβολή του Χρ.Φουντανέλλα στο μπουζούκι, του Γ.Ράπτη στο κλαρίνο, και του Ν.Σαχπαζή στο ούτι. Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο πρόξενος της ελληνικής πρεσβείας κ.Γιάννης Σταματέκος με τους συνεργάτες του, ο πρόεδρος της ΑΕΟΥ, κ.Λαοκράτης Κοράνης και αρκετά μέλη της ομογένειας. Χορηγοί της βραδιάς ήταν οι Αυτοδιοικήσεις Ελλήνων της Βουδαπέστης, του 2ου, 8ου, 13ου διαμερίσματος και το Devergo.
14
Ιούνιος 2013 • Έτος: 19°
Σύλλογος Ελληνικής Νεολαίας της Ουγγαρίας
Πολιτιστική ατζέντα
Görög Ifjúsági Egyesület a GÖRÖG IFJÚSÁGI EGYESÜLET szervezésében
HELLAS HAGYATÉKA avagy
a Görög Nemzet Aranya Egy interaktív, kulturális, műemlékkereső, készség fejlesztő játékot-vetélkedőt szervezünk a görög kultúra iránt érdeklődőknek.
FŐDÍJ: EGYHETES NYARALÁS GÖRÖGORSZÁGBAN AZ EGÉSZ CSAPATNAK! A játék menete:
Budapest belvárosában meg kell keresni, fel kell kutatni azokat az épületeket, műemlékeket, melyet egykor görögök vagy görögök segítségével építettek, illetve amiket görögökről vagy görög vonatkozásról neveztek el (pl.: Oktogon). Ezek állomáspontok nevét vagy helyrajzi fekvését (azaz címét) kisebb-nagyobb, természetesen görög témájú fejtörők (mitológia,ókori történelem, matematika, fizika stb.) megoldásával kapják meg a versenyzők. A 15 állomáspont 7 műemlékből és 7 görög üzletből-étteremből áll, az utolsó helyszín pedig a záróünnepség, eredményhirdetés helyszíneként szolgál – de ezt szintén meg kell találni. „Záróakkordként” egy zenés táncházzal ünnepelnénk a győztes csapatot, és közösen megbeszélnénk a nap tapasztalatait, tanulságait.
A rendezvény célja:
Minél többen ismerjék meg és tájékozódjanak, hogy milyen nyomot hagyott a görögség a város szívében is. (eredményes lebonyolítás esetén jövőre egész Budapestre szeretnénk kiterjeszteni a játékot, így szinte minden kerület részt vehetne, később pedig országos szintre bővítenénk) A rendezvény várható időpontja: 2013. szeptember 21., szombat - a Családi Sportnap után egy héttel
Jelentkezési feltételek:
- a csapat minden tagja betöltötte életének 18. évét - 1 db digitális fényképezőgép+adatkábel - 1 db okos telefon (a GPS és az internet miatt)
Nevezési díj: 10 000 Forint/csapat (4 fő) A nevezetességek kijelölésében segítségünkre volt: Diószegi György és Angelidis Vasilis (Zeys) A rendezvény további részleteit, támogatóink listáját és a főnyereménnyel kapcsolatos információkat később tesszük közzé weblapunkon ( www.gie.hu )
GIE bankszámlaszám: 111707024-20474636
Nyári Tábor az Anyaországban! A Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata anyanyelvi tábort hirdet a 12 Évfolyamos Kiegészítő Görög Nyelvoktató Iskola valamint a Nikosz Beloiannisz Általános Iskola tanulóinak Ideje: 2013. július 2-14. Helyszín: TSAF-TSOUF gyermek és ifjúsági tábor Orfani, Kavala (Görögország) Amit a tábor nyújt: napi 5x étkezés (reggeli, tízórai, meleg ebéd, uzsonna, meleg vacsora) mindennapi görögnyelv-használat 24-féle sportolási lehetőség: foci, kosárlabda, golf, íjászat, tenisz, lovaglás, vízi aerobik, vízilabda, falmászás, zumba, kézilabda, bowling, pingpong, úszás, kerékpározás, gördeszkázás, görkorcsolyázás, sakk, strandröplabda, kajak-kenu, florbol, röplabda, búvárkodás,
15
kézműves foglalkozások, zeneoktatás, színházi előadások, koncertek, tánc és a részvevő gyerekekből alakult csoportok versenyei. saját partszakasszal rendelkező strand vízimentő-állomásokkal. orvosi ellátás egy hatalmas versenyen alapuló két hét!!! Kirándulási lehetőség minden héten 2 tanulmányi és kirándulási út van, amiből mi választjuk ki, melyiken veszünk részt. (Heti 1) Cseppkőbarlang Alistratiban; Kísérők: Sztefopulosz Vaszilisz, Tipu Eleni, Tsarouha Christina, Fülöpné Kipru Miranda. Érdeklődni és jelentkezni a 06-1-302-7275 , a 06-30-526-0812 számon, valamint a griskolatitkar@gmail.com email címen lehet Fülöpné Kipru Mirandánál.
MINDENKIT NAGY SZERETETTEL VÁRUNK !!!
15
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Σκονάκι
Τα παιδιά γιόρτασαν Με μια μεγάλη εκδήλωση γιόρτασαν οι μαθητές του 12τάξιου Σχολείου Ελληνικών την ολοκλήρωση της σχολικής χρονιάς στο Πολιτιστικό Κέντρο Νεολαίας του 13ου διαμερίσματος στις 7 Ιουνίου, παρουσία γονέων και εκπαιδευτικών καθώς και πολλών επίσημων φορέων, ανάμεσά τους οι πρέσβεις Ελλάδας και Κύπρου, Δ.Γιαννακάκης και Β.Τσάμπερλαιν, ο πρόξενος, Γ.Σταματέκος, ο προϊστάμενος του ΓΤΕ Ν.Βλαχάκης, οι αντιπρόεδροι της ΑΕΟΥ, Θ.Σιανός και Γ.Κολλάτος και ο πρόεδρος του Συλλόγου, Γ.Κουκουμτζής. Τα παιδιά με τους δασκάλους τους παρουσίασαν ένα πλούσιο πρόγραμμα, απήγγειλαν ποιήματα, τραγούδησαν, χόρεψαν, έπαιξαν κι εντυπωσίασαν με την ευφράδειά τους στους γλωσσοδέτες. Η εκδήλωση φέτος είχε ιδιαίτερο βάρος καθώς συνέπεσε με την ολοκλήρωση της επιτυχημένης θητείας της Ευαγγελίας Τσαρούχα, της δραστήριας και αξιόλογης διευθύντριας του σχολείου επί σειρά ετών. Οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στην κ.Τσαρούχα για την αδιάκοπη προσφορά της, και μπράβο στους δασκάλους και τα παιδιά για τη δουλειά τους! Τέλος να πούμε ότι η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία της Αυτοδιοίκησης του 13ου διαμερίσματος που φρόντισε για τον χώρο και νοστίμευσε το κλείσιμο της βραδιάς με πλούσιο μπουφέ από ελληνικούς μεζέδες και γλυκά. Βούλα Αυγουροπούλου
Ιούνιος 2013 • Έτος: 19°
Σκονάκι Kollátosz Jorgosz Elnökhelyettes úr köszöntő beszéde a 12 Évfolyamos Kiegészítő Görög Nyelviskola tanévzáró ünnepségén Szeretettel köszöntöm kedves vendégeinket, szülőket, tanárainkat, és titeket, gyerekek, ezen a tanévzáró ünnepségünkön. Ma ünnepelni és köszönteni jöttünk. Június első vasárnapja hagyományosan a pedagógusnapot jelenti Magyarországon. Ez a nap csak egy lehetőség, hogy a gyermek és szüleik megköszönjék az óvónőiknek, tanítóiknak, tanáraiknak, hogy sokat dolgoznak, fáradoznak értük. A tanári pálya minden más pályánál tágasabb, határtalanabb. Ezen a napon kis műsorral köszöntik a gyerekek, diákok tanáraikat, nevelőiket. A pedagógusnap alkalmából őszinte tisztelettel köszöntjük kedves tanárainkat, és köszönjük meg áldozatos munkájukat. Tisztelettel, hálával és megbecsüléssel gondolunk a jelen lévő pedagógusokra az idei pedagógusnapon is. A mi iskolánk nagyon fontos feladatot lát el. Ezt mindnyájan tiszteljük és becsüljük. Biztosíthatom a tanárokat, szülőket, hogy a jövőben mindent megteszek, megteszünk annak érdekében, hogy az idejáró gyerekek minél jobban elsajátítsák a görög nyelvet, hiszen fennmaradásunknak ez az alfája és omegája. Továbbá azon leszünk,hogy ebben a formában,vagy ha ki lehet szélesíteni az oktatás jelenlegi szintjét akár egy két tannyelvű iskola létrejöttének formájában maximálisan ki fogunk állni a hatékonyabb munka érdekében. Ne feledjétek el, gyerekek, görögnek születtünk! A görög nyelv kincsét kötelességünk ápolni, és minél jobban elsajátítani. Erre a kincsre vigyázni kell folyamatosan, szülőknek, gyerekeknek, pedagógusoknak egyaránt. A nyárra kívánok mindenkinek jó pihenést, vidám hangulatban teljék a nyári szünet. Kedves gyerekek, vigyázzatok magatokra, egymásra, hogy szeptemberben mindnyájan együtt köszönthessük az új tanévet!
Λήξη σχολικής χρονιάς στο χωριό Μπελογιάννης Οι μαθητές του χωριού Μπελογιάννης υπό την παρουσία του Δημάρχου Κώστα Παπαλέξη, γιόρτασαν το τέλος της σχολικής χρονιάς με εκδήλωσή τους στο Πολιτιστικό Κέντρο του χωριού όπου τραγούδησαν και χόρεψαν, ενώ οι σπουδαστές της μουσικής σχολής έπαιξαν βιολί και χόρεψε το συγκρότημα Πύργος.
17
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα Η τράπουλα του Ούγγρου Farkass, 1829
ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΚΌ ΠΝΕΎΜΑ ΣΤΗΝ
ΟΥΓΓΑΡΊΑ
Dr. György Antal Diószegi
Ήταν εξαιρετικά σημαντική η συμπάθεια των Ούγγρων προς τον Αγώνα του ελληνικού λαού κατά τον 19ο αιώνα, η οποία εκδηλώθηκε στην τάση του φιλελληνισμού την Εποχή των Μεταρρυθμίσεων. Από τα ιστορικά προλεγόμενα αξίζει να σημειωθεί το έργο «Νέα Ελλάς» του Γεωργίου Ζαβίρα (1744-1804), Έλληνα επιστήμονα στην Ουγγαρία, στο οποίο εκφράζονται οι φιλοδοξίες για την απελευθέρωση του Έθνους και την εθνική συνείδηση των Ελλήνων της χώρας, καθώς επίσης καθιστά βασικό έργο της νεοελληνικής φιλολογίας. Η κοινότητα στην ουγγρική πρωτεύουσα αυτοαποκαλούνταν «Ελληνικό έθνος της Πέστης». (1) Σχετικά με τον ουγγρικό φιλελληνισμό του 19ου αι. ο Δημήτριος Χατζής γράφει: «Ο ενθουσιασμός για την ελληνική επανάσταση δημιούργησε το λεγόμενο φιλελληνικό κίνημα, που βασικά είχε πολιτικό χαρακτήρα σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, και συμπίπτει χρονικά με το μεγάλο ρεύμα του ρομαντισμού. Oι Βύρων, Σέλλεϋ, Πούσκιν, Βίκτωρ Ουγκό, Γκαίτε και ο Berzsenyi από την Ουγγαρία είναι μερικοί μόνο από τους ποιητές που στα έργα τους αναφέρονται στο έπος του 1821». (2) Ποια ήταν όμως η ελληνική πνευματική προϊστορία του ουγγρικού φιλελληνισμού; Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης (1725-1805) που καταγόταν από φαναριώτικη οικογένεια, υπήρξε ηγεμόνας δύο φορές στη Βλαχία (177482 και 1796-97) και μια φορά βοεβόδας στη Μολδαβία (1786-88). Το έτος 1780 στη Μολδαβία τέθηκε σε ισχύ ο κώδικας του Υψηλάντη με τίτλο «Συνταγμάτιον Νομικόν», που είχε ως στόχο να μειωθεί το χάος που επικρατούσε στη χώρα λόγω των άγραφων νόμων. Το 1818 εκδίδεται ο κώδικας «Νομοθεσία». Τα δύο ελληνόγλωσσα έργα αυτά «ήταν εμπνευσμένα από βυζαντινές πηγές, οι οποίες όμως βασίζονταν στο σύστημα του λεγόμενου Ρωμαϊκού Δικαίου που εφαρμόστηκε στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία». (3) Οι φαναριώτες «υποστηρίζουν αποτελεσματικά την αστική τάξη ώστε εκείνη να δυναμώσει και να λάβει σημαντικό ρόλο στην Ελλάς», «και ειδικά στην Μολδαβία και τη Βλαχία που για πάνω από 100 συνεχόμενα χρόνια κυβερνούνταν από Έλληνες ηγεμόνες». «Αντιλαμβάνονται τη σημασία των νέων ιδεών του Διαφωτισμού καθώς και του πολιτισμού. Είναι επιστήμονες, ευρυμαθείς και
18
υποστηρίζουν την ίδρυση ελληνικών τυπογραφείων, σχολείων και γενικά κάθε πνευματική δράση των Ελλήνων.» (4) Επίσης για τους Έλληνες της Πέστης ήταν πρωταρχικός στόχος η απελευθέρωση της Ελλάδας. Ο Δρ. Θεοφάνης Πάμπας σε έργο του γράφει, ότι το καφενείο Paradicsom (Παράδεισος) ήταν το «κατ’ εξοχήν κέντρο των Ελλήνων φοιτητών και των φιλελλήνων Ούγγρων», όπου διοργανώθηκε η «φοιτητική λεγεώνα, μέλη της οποίας πήραν μέρος ως εθελοντές στον Αγώνα του ‘21». Να αναφερθούμε και σε προσωπικές σχέσεις: ο Γεώργιος Τακιατζής (~1788 – 1844) από την Κοζάνη – δηλαδή ο György Konstantin Takácsy με το ουγγρικό ευγενικό του όνομα – διατηρούσε «στενές φιλικές σχέσεις με τον επίσης κοζανίτη Γεώργιο Λασάνη» ο οποίος ήταν από τους σημαντικότερους ήρωες της ελληνικής Επανάστασης. (5) Στις 10 Μαΐου 2013 συναντήθηκα με τον αθηναίο ιστορικό κο Δημήτριο Χατζιώτη, ο οποίος μου γνώρισε και μου παρέδωσε ένα σημαντικό ιστορικό μνημείο του παλαιού ουγγρικού φιλελληνισμού που σωζόταν στην Ελλάδα: ένα φύλλο ελληνικής τράπουλας που φέρει το ουγγρικό επώνυμο Farkass. Σχετικά
με το χαρτί αυτό το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο στην Αθήνα εξέδωσε κάποτε και ένα πακέτο τράπουλας με ήρωες της Επανάστασης, καθώς και ένα ενημερωτικό φυλλάδιο επίσης. Σχετικά με την τράπουλα πρέπει να σημειωθεί ότι στο Νεκροταφείο Fiumei στην αριστερή σειρά των ελληνικών μνημάτων βρίσκεται και ο οικογενειακός τάφος των Monaszterly-Farkass. Η οικογένεια Μοναστηρλή στην Πέστη αφιέρωσε το κεντρικό υφασματοπωλείο της στον Πρίγκιπα Υψηλάντη: η πινακίδα του καταστήματος έφερε πολεμιστή με σπαθί που πολεμά Τούρκο.(6) Τα προαναφερόμενα στοιχεία αποτελούν αιτίες για περαιτέρω έρευνες! Ο Ούγγρος ιστορικός Miklós Jósika σχετικά με τον Υψηλάντη και το ’21 γράφει με πάθος και βαθύ φιλελληνισμό τα εξής: «η αξιέπαινη, γεμάτη ηρωικές πράξεις ελληνική επανάσταση αποτελεί πραγματική αφύπνιση από όνειρο δύο χιλιάδων ετών, η οποία με τους ήρωες και τα γεγονότα όπως η Πάργα και το Μεσολόγγι αναζωογόνησε την εποχή του Μιλτιάδη και του Θεμιστοκλή. Κράτησε πολύν καιρό το όνειρο αυτό, όμως τελικά η παλαιά Ελλάς - πληγωμένη μα ένδοξα
Ιούνιος 2013 • Έτος: 19°
Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα - στέκεται και πάλι ελεύθερη ανάμεσα στις χρυσές ηλιαχτίδες της Ελευθεριάς». (7) Κατά τον Αγώνα του ’21 ο Ουγγρικός λαός συμπαραστάθηκε σύσσωμος στους Έλληνες, και αυτό είναι γεγονός μέχρι και σήμερα. Είναι ιερό καθήκον της κάθε γενιάς να διατηρεί την ιστορική του κληρονομιά. Οι κοινές ιστορικές εμπειρίες των λαών, που πολλές φορές εκτείνονται σε πολλούς αιώνες - αλλά και χιλιετίες - και μεταδίδονται από γενιά σε γενιά, αποτελούν τους πραγματικούς συνδετικούς κρίκους ανάμεσα στους ανθρώπους, τα έθνη και τις χώρες! Αυτό αποδεικνύεται και από τις ακόλουθες ειδήσεις: «Στην Αθήνα πρόσφατα εγκαινιάστηκε το μνημείο προς τιμήν των πεσόντων εθελοντών της Ελληνοουγγρικής Πολιτιστικής Συμμαχίας που πήραν μέρος στην Επανάσταση του 1821». Στην τελετή εγκαινίων παρεβρέθηκαν κι εκφώνησαν λόγους ο Υπουργός Άμυνας της Ελληνικής Κυβέρνησης και ο Δήμαρχος Αθηναίων επίσης. Στο γεγονός αναφέρθηκε επαινετικά και ο ελληνικός τύπος: η Πρωία αναφέρει ότι «η Ελλάδα και η Ουγγαρία είναι συνδεδεμένες με φιλικές σχέσεις ήδη από το Μεσαίωνα. Όταν οι Έλληνες αποφάσισαν να ανακτήσουν την ελευθερία τους, οι Ούγγροι έσπευσαν να χύσουν το ίδιο τους το αίμα για την Ελλάδα, καθαγιάζοντας έτσι την φιλία των δύο εθνών». Το Ελεύθερον Βήμα γράφει: «Το μνημείο αυτό αποτελεί κολώνα μνήμης των φιλελλήνων Ούγγρων». Η Βραδινή υπογραμμίζει ότι «στην καρδιά της Ευρώπης ζει ένα έθνος με πρωτοφανές σφρίγος και αγάπη για την ελευθερία, και τα παιδιά του αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ανεξαρτησία των Ελλήνων χωρίς συμφέροντα και σκοπιμότητες». (8) Τα παραπάνω μας ζεσταίνουν την καρδιά και συνάμα τιμούν με τρόπο άξιο την ελληνοουγγρική φιλία και το φιλειρηνικό πνεύμα. Φυσικά οι Έλληνες της Ουγγαρίας δεν ξέχασαν ποτέ το Ένδοξο ’21: «Επ’ ευκαιρίας της επετείου των 100 ετών από την ίδρυση ανεξάρτητου ελληνικού κράτους η ελληνική πρεσβεία της Βουδαπέστης στις 25 Μαρτίου και ώρα 11 π.μ. διοργανώνει ελληνόγλωσση θεία λειτουργία στον ορθόδοξο Ι.Ν. της Πέστης, στην οποία θα λάβουν μέρος όλα τα στελέχη της πρεσβείας καθώς και τα μέλη της ελληνικής κοινότητας.» (9) Άλλη είδηση που αποδεικνύει το φιλελληνικό πνεύμα των Ούγγρων της εποχής: «Ο ‘ΠΑΡΘΕΝΩΝ’ ΕΟΡΤΑΣΕ ΤΑ 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. Ο Σύλλογος Φίλων του Ουμανιστικού Λυκείου Ουγγαρίας «Παρθενών» την Κυριακή το πρωί πραγματοποίησε εορταστική συνέλευση προς τιμήν των 100 ετών της ανεξαρτησίας της Ελλάδος στην Ουγγρική Ακαδημία Επιστημών με συμμετοχή πλήθος κόσμου. Ο Υφυπουργός Tibor Győry τόνισε τον ρόλο των ηρώων της Επανάστασης του ‘21, την πολιτισμική πρόοδο που σημείωσε η ελεύθερη Ελλάδα τα τελευταία 100 χρόνια, καθώς εξέφρασε την ιδιαίτερη συμπάθεια που εκδηλώνεται στον κάθε διανοούμενο Ούγγρο για το ελληνικό έθνος με την μακραίωνη, σκληρή ιστορία. Ο Móric Dercsényi έδωσε διάλεξη με θέμα την Ελληνική Επανάσταση. Τόνισε την πάνω από 3000 χρόνια ενότητα του ελληνικού έθνους και ανέτρεξε στις 31 εξεγέρσεις που προηγήθηκαν το 1821, καθώς έκανε μια γενική επισκόπηση για την προεπαναστατική δράση της Φιλικής Εταιρείας και του Ρήγα Φερραίου. Παρουσίασε το φιλελληνικό κίνημα και τις μάχεςορόσημα, και τέλος αναφέρθηκε στις κυριότερες ευρωπαϊκές πτυχές της Επανάστασης. Στον επίλογό του ο Tibor Győry τόνισε ότι εμείς οι Ούγγροι που γνωρίζουμε καλύτερα απ’ όλους τι σημαίνει να ζει κανείς σε τεμαχισμένη χώρα, χαιρετούμε το ελληνικό έθνος με κατανόηση και ιδιαίτερη χαρά.» (10) Οι παραπάνω ειδήσεις αποδεικνύουν ότι την εποχή εκείνη ο φιλελληνισμός εκδηλώθηκε ακόμα και στους υψηλότερους κύκλους της κυβέρνησης καθώς και της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών.
Πηγές: (1) Gerevich László: Budapest története. Bp., 1975. σελ. 401. | (2) Μικρό κάτοπτρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Επιμέλεια κειμένων, πρόλογος, ενημερωτική εισαγωγή και επιμέλεια φωτογραφιών: Δημήτριος Χατζής. Bp., 1971. σελ. 228. | (3) Catherine Durandin: A román nép története. Budapest, 1998. σελ.79. | (4) Μικρό κάτοπτρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Επιμ.Δημητρίου Χατζή. Bp., 1971. σελ.224. | (5) Dr. Theophanis Pampas: Οι Τακιατζήδες. Bp., 2012. σελ.44.| (6) Vincze Ildikó: A görög kereskedők szerepe a kávéházi élet kialakulásában (1541-1900). In.: Bácsország. Vajdasági honismereti szemle. 2011/2. (τεύχος 7ο). σελ. 44. | (7) Jósika Miklós: Emlékirat. Τόμος ‘Δ. Út az ismeretlen felé. Επιμ. Győri János. Budapest, 1977. | (8) MTI 1931. május 8.; (9) MTI 1930. március 24.; (10) Magyar Országos Tudósító. 1930. június 2. hétfő. σελ. 2.
19
O οικογενειακός τάφος των Monaszterly-Farkass
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα
Kaparelisz Szpirossz Évek óta központi téma a magyarországi görög közösség körében a Görögség Háza, mely egyszer, remélhetőleg nem annyira a távoli jövőben, a hazai görögség igazi központjaként szolgál majd. Számos kérdés, legenda, tévhit övezi már működését megelőzően is ezt a létesítményt, így ebben a hónapban a Görögség Háza volt a téma egy olyan képviselőtársammal, aki igazán otthon van ezen a téren, hiszen építészmérnök: Kaparelisz Szpirosszal beszélgettem.
Szivárványország Miliosz Nikolett rovata Honnan ered az építészet iránti vonzalmad? Az a fajta gyerek voltál, aki folyton rajzolgatott? Pontosan. Imádtam és imádok rajzolni, rajzszakkörre, modellező szakkörre jártam, de az, hogy építészmérnöknek tanuljak, negyedikes gimnazista koromban kristályosodott ki bennem. Az Ybl Miklós Építőipari Főiskolán magasépítő szakon végeztem, és azt mondhatom, hogy szerencsés vagyok, hiszen egész életemben azzal foglalkozhattam, amit nagyon szeretek: a belsőépítészettel. Számos gyönyörű étterem, bár, szórakozóhely, luxuslakás, családi ház megszületésénél vettem részt, mindig inspiráltak a kihívások. Mondanál néhány példát? Például a volt Art Café a Vörösmarty téren, az Október 6. utcában a Csajkovszkij Étterem, a Garázs Café az Arany János utcában, ami jelenleg Gianni pizzériája, a Fehérvári úton a Medúza Klub vagy Budakeszin a Gesztenyéskert Étterem. Mielőtt beszélnénk a Görögség Házáról, oszlassunk el egy, már régóta a görögség körében keringő tévhitet: minden, amiről a következőkben beszélgetünk, Kaparelisz Szpirosz, az építészmérnök képviselő véleménye, s nem pedig egy leendő pályázóé… Igen, ez így van. Semmi alapja azoknak a pletykáknak, amelyek arról szólnak, hogy részt vettem volna, vagy a jövőben részt kívánnék venni a Görögség Házával kapcsolatos bármilyen építészeti pályázatban, s más nevében sem pályáztam és pályázok soha. Amikor a közgyűléseken a Házzal kapcsolatos témákat tárgyaljuk, akkor azon azért veszek részt aktívabban, mert a szakterületemről van szó, s ha már egy-egy kreatív vagy éppen szakmai ötlettel segíthetek, már előrébb tart a görögség. A testületi tagok sem érthetnek mindenhez, tiszteletben kell tartanunk, s jól használnunk egymás kvalitásait, én az építészethez értek, más a joghoz, megint más a pénzügyekhez. Cafaridu Polyxeni képviselőtársammal már korábban felajánlottuk, hogy segítünk, ahol tudunk, vázlatterveket, kidolgozott terveket készítünk, ha szükséges, de nem azért, mert mi akarjuk megépíteni a Görögség Házát, hanem azért, hogy segítsük a folyamatot.
20
Nem biztos, hogy mindenki tudja, így kezdjük a legalapvetőbb kérdéssel: hol áll a Görögség Háza? Budapesten, a IX. kerületben, a Börzsöny utcában, a József Attila lakótelep kellős közepén terül el, ez a volt Pest-Buda Mozinak az épülete. Milyen állapotban volt az ingatlan akkor, mikor megvásárolta a Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata? Mielőtt megvásároltuk az épületet, körbejártuk, hogy meggyőződjünk arról, valóban jó vétel-e az ingatlan. Az egykori mozi Pest és Buda egyesülésének 100. évfordulójára épült, vasbeton vázzal, elég masszív szerkezettel rendelkezik. Tetőszerkezete az akkori technológiákhoz képest viszonylag korszerű, rácsszerkezetű. Az épület külső megjelenésében kőburkolatú, üvegportálokkal fedett, amelyek egy része már a megvásárláskor hiányzott. A tetőszigetelés 5-10%-os területen hiányzott, de a mozi nagytermében a széksorok még megvoltak. Melyek voltak a legszükségesebb munkálatok az első körben? Mindenképpen az állagmegóvás, amelynek a legfontosabb része az esővíztől és a fagytól való védelem. Az esővíztől való védelem a tetőszigetelés javítását jelenti, a testület első Börzsöny utcai építkezéssel kapcsolatos határozata is a tetőszigetelés javítására vonatkozott, azonban a munkálat kivitelezése során nem a testület akarata valósult meg, hiszen ahelyett, hogy a tetőszigetelés hibás része javításra, a szegélylemezek pótlásra kerültek volna, az egész tetőszigetelést eltávolították. Amikor erről tudomást szereztem, magam javasoltam a testületnek, hogy azonnal hozzunk határozatot ennek az állapotnak a megszüntetésére, hiszen ez nagyon gyorsan amortizálja az épületet. A régi szigetelés eltávolítását azért sem értem, mert nem volt korszerűtlen, kijavítva még 10-15 évet kibírt volna, hiszen hasonló szigetelések tömkelege van az országban és szerte a világon. Milyen állapotban van most az épület? Most már elmondható, hogy van a házon tetőszigetelés, nem feltétlenül a legjobb, de működik, azonban az esővíz tetőről
Ιούνιος 2013 • Έτος: 19°
Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα
való elvezetése elég hiányos. Eltűnt az épületből az álmennyezet, amely, bár nem teljesen volt ép, elég nagy értéket képviselt, ennek az eltávolítására a testület nem hozott határozatot, mint ahogyan a gépészeti eszközök, a légtechnika vázszerkezete és a széksorok eltávolítására sem. A fogadóépület üvegezése elkészült, bár ez sem az elfogadott terveknek megfelelően. Ezekről a hiányosságokról a Görögség Háza ad hoc bizottsága készített egy jelentést, amelyet a testület elé tártunk, s melynek tartalmával mi, az elkészítésében részt vett szakemberek egyetértünk.
“Helyenként a testület nem feltétlenül szakmailag a leghozzáértőbb módon hozott döntéseket” Miért vállaltad, hogy tagja legyél a bizottságnak? Az a véleményem, hogy olyan szakembereknek kell egy ilyen ad hoc bizottságban a testületet képviselni, akik szakmailag tapasztaltak, ezt a dolgot átlátják. Szarisz Thanaszisszal, Cafaridu Polyxenivel, Moumoulidis Ioannisszal mindannyian építészmérnökök, gépészmérnökök vagyunk, így naprakész információink vannak ezekről a kérdésekről. Azért is vállaltam a tagságot, mert a testület által javasolt nevek számomra garanciát jelentenek arra vonatkozólag, hogy a bizottságban minőségi szakmai munka folyik majd. Ezen bizottság tagjaiként nemcsak az a kötelességünk, hogy a műszaki problémákat megfogalmazzuk, de az is, hogy a Magyarországi Görögök Országos Önkormányzatának, valamint a hazai görög közösségnek az érdekeit képviseljük, és tudva a határozatokról, amelyek születtek ebben a tárgykörben, felhívjuk a testület figyelmét az esetleges anomáliákra, hiányosságokra. Miután az ad hoc bizottság elkészítette a jegyzőkönyvét, számos kritika ért bennünket, noha igyekeztünk a lehető legobjektívebben hozzáállni a helyszínen látottakhoz. Véleményünk megerősítésére kértük az elnökséget és a testületet, hogy egy független építési igazságügyi szakértővel a jegyzőkönyv anyagát ellenőriztesse le a helyszínen. Úgy gondolom, hogy okulva az eddig történtekből, a jövőre vonatkozóan rendkívül szerencsés lenne, ha a Börzsöny utcai építkezéssel kapcsolatos mindenféle dokumentációhoz közösségünk bármely tagja hozzáférhetne, s ha azok elkészítésébe műszaki szakembereket is jobban bevonnánk.
Most írt ki pályázatot az MGOÖ a kivitelezésre. Ha az ezzel kapcsolatos munkálatok elkészülnek, mi lesz a Görögség Házában? Mi azt ajánlottuk, tekintettel a szűkös az anyagi keretre, hogy olyan feladatokat oldjunk meg elsőként, amelyek műszaki szempontból élveznek prioritást. Ilyen elsőrendű feladat az épület állagának megtartása, magyarul: a szigetelések, a lezárások, az energia behozatala az épületbe, valamint annak megállapítása, hogy melyik az a legkisebb rész, amelyet működőképessé tudunk tenni. Az egyik legfontosabb feladat, hogy a nagyterem mennyezetének a födémszerkezetét ki kellene javítani. Jelenleg nagyon régi festés van rajta, ennek a korrózióvédelmét kéne szerintem elsősorban megoldani, a tűzvédelmi bevonattal együtt. A második legfontosabb feladat az épület infrastruktúrális alapjainak megteremtése: a belső vízvezeték-hálózat, a belső elektromos gerinchálózat és a belső csatornahálózat gerincének kiépítése, amelynek az egyik legfontosabb feladata, hogy a tetőről érkező esővizet elvezesse, hiszen azok a csövek, amelyek ezt eddig elvezették, vagy sérültek, vagy korrodálódtak, vagy korábban eltűntek a területről. Ezek a prioritások. Valamint ahhoz, hogy működjön akár a kert, akár a házban funkcionáló kis terület, a mosdóhelyiségeket kellene megcsinálni, hogy akár a házban, akár a kertben rendezvényeket lehessen tartani. Beszélgettünk korábban a közgyűlésen új technológiák hasznosításának lehetőségéről. Mi a véleményed ezekről? Én minden újnak a támogatója vagyok, ha megfelelő emberek koordinálják ezeket a munkálatokat. Moumoulidis Ioannis hívta fel a figyelmünk a közgyűlésen ezekre a lehetőségekre, ő komoly szaktudással rendelkezik ezen a téren, kiváló referenciái vannak. Konkrétan azon természetes energiáknak a hasznosításáról van szó, amelyek körülöttünk vannak, a földből, az égből származnak. Viszonylag drágák, hiszen nagyon új technológiákról van szó, de ahogy telik az idő, olcsóbban lesznek majd, azonban azt mindenképpen el kell mondani, hogy sokkal hatékonyabb, nagyobb hatásfokú energiákról van szó, mint a jelenleg használt, viszonylag gyengébb energiaforrások.
Ha úgy lenne, hogy amennyi kell, annyi van, első lépésben el kellene készíteni a belsőépítészeti tervet, s néhány dolgot újra kellene gondolni, mert helyenként a testület nem feltétlenül szakmailag a leghozzáértőbb módon hozott döntéseket. Ezért nem akarok senkit elmarasztalni, hiszen ezen döntéseket az az akarás motiválta, hogy haladjanak a dolgok, ám vezérvonalnak jók, innentől kezdve pedig a műszakiak feladata, hogy ebből kihámozzák, mit is kellene csinálni. Ha rendelkezésünkre állna elég pénz, gyorsan meg kellene csinálni az épületet, hogy működjön.
“A Görögség Házát inkább kulturális központként képzelném el” Mit helyeznél el benne? Szerintem hibás az a felvetés, hogy itt kellene működnie az iskolának, mert a Vécsey utcai iskola ki van építve, központi helyen van, kiváló a közlekedése. A Börzsöny utcai ingatlant inkább kulturális központként képzelném el. Mindenképpen azt tartanám helyesnek, ha az épület mindennap nyitva lenne, s létezne egy olyan gazdálkodó szervezet, amely működtetné ezt az ingatlant, hogy azokban az időszakokban, amikor nekünk nincs rá szükségünk, ki lehessen adni olyan eseményekre, amelyek beleférnek a mi gondolkodásunkba: esküvők, konferenciák, színházi előadások, kulturális rendezvények helyszíne lehetne. Viszont semmiféle szélsőséges politikai vagy más hasonló rendezvényt nem engednék ide be. Az előtérben egy vendéglátóipari egységet képzelek el, egy görög éttermet, vendéglőt, bárt, tavernát, nevezzük, ahogy akarjuk, de annak is a konzervatív, hagyományos, népi formáját, amit bárhol a világon görög vendéglátásnak hívnak. Ez egy fontos marketing is részünkről, egyrészt a saját közösségünk felé, másrészt befogadó országunk, Magyarország felé.
Az irodákat hol képzeled el? Felmerült korábban, hogy ha a kis lapos épületre fel lehetne húzni még egy szintet, ott helyet kaphatnának ezek a létesítmények, a könyvtárral egyetemben. Egyedül az iskolát és az óvodát nem helyezném el itt, részint abból az okból, amit már említettem (hogy a Vécsey utca sokkal frekventáltabb, könnyebben elérhető helyen van, Beszéltünk arról, hogy első körben mint a Börzsöny utca), másrészt, én a mi a legfontosabb építészeti munka Görögség Házában mint egy kulturális a házban. Ha nem lennének pénzügyi rendezvényközpontban gondolkodnék. korlátok, véleményed szerint, hogyan kellene a házat kialakítani? Köszönöm, hogy beszélgettünk!
21
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας
Φόρος τιμής Γράμματα αναγνωστών
Κώστας Λαζαρίδης (1924-2013) Αποχαιρετήσαμε τον Κώστα Λαζαρίδη στην πόλη Pécs Συμπατριώτες, Συμπατριώτισσες, Σύντροφοι και Συντρόφισσες, Ήρθαμε σήμερα εδώ να αποχαιρετήσουμε τον αγαπημένο μας πατέρα, παππού, κι όπως συνηθίζαμε να λέμε, θείο Κώστα. Ο συμπατριώτης μας Κώστας Λαζαρίδης γεννήθηκε στο χωριό Μελέτη Φλώρινας στις 15 Αυγούστου 1924. Πήρε μέρος στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αγωνίστηκε στο ΔΣΕ, και ήταν πάντα πιστός στο κόμμα του, το ΚΚΕ. Στον εθνικο-απελευθερωτικό ταξικό αγώνα του ΔΣΕ αγωνίζεται για μια Ελλάδα ελεύθερη, λαοκρατική. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο βρίσκεται στη Βουλγαρία και μετά το 1948 στη Βουδαπέστη. Από το 1949 έζησε στο Dohánygyár και το 1962 μετακόμισε στην πόλη Pécs. Ο Κώστας εργαζόταν στο εργοστάσιο Ουράνιο. Με τη γυναίκα του την Φανή απόκτησαν δυο παιδιά, τον Φιλίκο και τον Γιάννη. Ήταν αγαπητό μέλος της ελληνικής κοινότητας, προσκαλούταν παντού και κρατούσε τακτικά την επαφή με τις οικογένειες των παλιών συμμαχητών. Συμμετείχε ενεργά σε κάθε εκδήλωση που ενίσχυσε την ελληνική συνείδησή του. Ήταν ανοιχτός στον έξω κόσμο, τον ενδιέφερε τόσο η πολιτική, όσο και η ιστορία. Ήταν αξιόπιστος, σοφός, κοινωνικός άνθρωπος. Δυστυχώς έφυγε από κοντά μας στις 12 Μαΐου 2013 σε ηλικία 88 χρονών. Αγαπημένε μας σύντροφε Κώστα, οι αγώνες δεν ήταν χαμένοι και με την ιστορία σας, με το ήθος σας οδηγείτε τη νέα γενιά. Με το θάνατό σας ανήκετε στο Πάνθεο των αγωνιστών για την ελευθερία, την κοινωνική δικαιοσύνη. Εκφράζουμε τα συλλυπητήρια στη γυναίκα σου, στα παιδιά σου, στα εγγόνια σου, και σε όλη την οικογένεια και τους συγγενείς, και καταθέτω στεφάνι εκ μέρους της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας και του Πολιτιστικού Συλλόγου Ελλήνων Ουγγαρίας. Αναγνωρίζοντας και τιμώντας τον πολύχρονο αγώνα σας, η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ καταθέτει επίσης στεφάνι μνήμης. Καλό σου ταξίδι! Αιώνια η μνήμη σου! Αθάνατος!
22
Γεώργιος Κολλάτος Αντιπρόεδρος ΑΕΟΥ
Ο κ. Θεόδωρος Σκεύης μας παρέδωσε μια παλιά επιστολή του κ.Χριστόφορου Οικονομίδη, γιατρού από την Αθήνα, ο οποίος με την αφορμή ενός ταξιδιού του στην Ουγγαρία, τον ευχαριστούσε και αναφέρθηκε σε ένα ξεχωριστό γεγονός που είχε να κάνει με τον πατέρα του. Ο πατέρας του λοιπόν, κ.Κωνσταντίνος Οικονομίδης, γιατρός- μαιευτήρας στο επάγγελμα, είχε μεγάλη επιθυμία να επισκεφθεί την πατρίδα του Σέμελβαϊς. Ετοίμασε τις αποσκευές του και πρώτα απ’ όλα, το λόγο που θα εκφωνούσε μπροστά στο άγαλμα του μεγάλου ευεργέτου της ανθρωπότητας Σέμελβάϊς, εις εκπλήρωση χρέους τιμής και ευγνωμοσύνης. Δυστυχώς η μοίρα αποφάσισε διαφορετικά. Λίγο πριν την επίσκεψή του στην Ουγγαρία, έφυγε από τη ζωή. Παρακάτω δημοσιεύουμε αυτούσιο το λόγο του γιατρού κ.Κωνσταντίνου Οικονομίδη που θα είχε εκφωνήσει το έτος 1979.
30/10/1979
Ιγνάτιε Φιλίππου Σέμελβαϊς Με βήμα γοργόν έρχομαι εις τας δυσμάς του βίου, από την χώραν του φωτός και του πνεύματος, από το ιερόν του Ασκληπειού της Επιδαύρου και την σκιεράν πλάτανον του πατρός της ιατρικής Ιπποκράτους, δια να αποτήσω οφειλόμενον φόρον τιμής και ευγνωμοσύνης, πρός τον μέγα ιεροφάντην της ιατρικής επιστήμης, εκ μέρους όλων των μητέρων του κόσμου διά την ανακάλυψιν υπ’ αυτού των αιτίων της νόσου του ¨επιλοχίου πυρετού”. Ατυχώς οι πολέμιοι της σωτηρίου ανακαλύψεως αυτής, ιατροί της εποχής εκείνης, δια των αντιδράσεων των περιήγαγον Σε εις κατάστασιν απογνώσεως και τρέλλας. Τούτου ένεκα η ανακάλυψις σου εύρεν την πρακτικήν εφαρμογήν της μετά πάροδον πολλών ετών, οπότε κατά τον χρόνον τούτον εύρον αδίκως τον θάνατον πλείσται λεχωΐδες. Νυν και εσαεί αι διασωθείσαι μητέρες όλου του κόσμου σε τιμητική παράταξη πέριξ του ανδριάντος Σου, ευγνωμονούσαι, θα φρουρούν την μεγάλην μορφή Σου, ιεροφάντα της επιστήμης Ιγνάτιε Φιλίππου Σέμελβάϊς.Κωνσταντίνος Χριστ. Οικονομίδης ιατρός- Μαιευτήρ Ν.Ψυχικόν, Αθήναι
Ιούνιος 2013 • Έτος: 19°
Κωνσταντίνου και Ελένης στο χωριό Μπελογιάννης
23