2019
Ιορδάνης Στυλίδης
σύγχρονη γλυπτική
trajectories
τροχιές η αφή feel
satellites
δορυφόροι
planets
για τη μορφή
surfaces
πλανήτες επιφάνειες η όραση vision η ακοή hearing η γεύση taste
το γλυπτό
η πλεύση
flight/sailing
the Cassini Hoygens sculpture
η Ρέα, ο Εγκέλαδος, η Φοίβη, ο Υπερίωνας, η Τηθύα, ο Ιαπετός, ο Επιμηθέας, ο Ιανός, η Διόνη a voyage from Theogonia (a tale for the birth of ancient Greek gods) of Isiodos to the Saturnian ecology
ταξίδι από τη Θεογονία του Ησιόδου στην Κρόνια Οικολογία
ταξίδι από τη Θεογονία του Ησιόδου στην Κρόνια Οικολογία a voyage from Theogonia (a tale for the birth of ancient Greek gods) of Isiodos to the Saturnian ecology
ISBN 978-618-83888-3-7
2019
the το γλυπτό Cassini Hoygens sculpture για τη μορφή
Ο Ιορδάνης Στυλίδης γεννήθηκε στην πόλη Έδεσσα του νομού Πέλλας το 1959. Απόφοιτος της σχολής Αρχιτεκτόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Eίναι αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και διδάσκει τα μαθήματα «Σχεδιασμός χώρων μικρής κλίμακας και αντικειμένων», «Αρχιτεκτονική σύνθεση» και «Οπτική Επικοινωνία και Σχεδιασμός». Κατέχει, επίσης, το δίπλωμα Οικονομικών σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Πρoτείνει, ανάμεσα σε άλλες προσεγγίσεις και την ιδέα της γλυπτικής των μηχανικών συσκευών κάθε είδους ως την κορυφαία νέα στιγμή επιχειρήσεων και δυνατότητας της ανθρωπίνης σκέψης. Ένα δοκίμιο και ανάλογο περιεχόμενο μπορείτε να βρείτε στην δικτυακή διεύθυνση:
https://issuu.com/iordanisstylidis/docs/001_sculptural_mechanisms_
Ιορδάνης Στυλίδης
the το γλυπτό Cassini Hoygens sculpture ταξίδι από τη Θεογονία του Ησιόδου στην Κρόνια Οικολογία
για τη μορφή
ποσοτικά στοιχεία της αποστολής
εκατομμύρια εντολές εκτελέστηκαν
δισ-εκατομμύρια μίλι
επιστημονικά δεδομένα συλλέχτηκαν
νέοι δορυφόροι ανακαλύφθηκαν
επιστημονικές
τροχιές (προσεγγίσεις)
στοχευμένες προσεγγίσεις των δορυφόρων του Κρόνου πραγματοποιήθηκαν
εικόνες ελή
εθνικές συμμετοχές
πυροδοτήσ
ια διανύθηκαν
ς αναφορές δημοσιεύτηκαν
) πραγματοποιήθηκαν
ήφθησαν
σεις μηχανής
...η συνεργασία εκατοντάδων μηχανικών και επιστημόνων έφερε στην πραγματικότητα και έστειλε στο βαθύτερο των διαστημάτων που μπορούσαμε ποτέ να υποθέσουμε τις μηχανές -σώματα και γλυπτάCassini-Hoygens και, μαζί με αυτές, έστειλε το επαυξημένο βλέμμα του είδους μας, την ακοή και την αφή, στην επικράτεια του φανταστικού αποκαλύπτοντας και διευθετώντας την φύση του, μεταφέροντας την περιεργειά μας στο ψηφιακό εδώ-μπροστά μας, συναρπάζοντας και απασχολώντας τα αισθητήρια και τη σκέψη...
ομορφιά (..για τη μορφή) Το γλυπτό CASSINI - HOYGENS Η συσκευή ΚΑSSINI – HUYGENS1 ήταν ένα τεχνικό αντικείμενο που η δημιουργία του και η έξοδός του στην πραγματικότητα εξέλιξε τον στοχασμό για την ιδέα και την συμπάθεια της μορφής του ανθρωπίνου σώματος. Ένα γλυπτό έργο, που επέκτεινε στα ιδιαίτερα μέγιστά της την περιορισμένη ανθρώπινη δυνατότητα. Δεν ήταν μόνο η απλή συλλογή εκλεπτυσμένων προωθητικών μηχανισμών, αισθητήρων και μικρο-επεξεργαστών. Ήταν η τεχνική εγκατάσταση και ο συνδυασμός πολλαπλών δεκτών οπτικών και κυματικών φυσικών εκδηλώσεων με σκοπό την επέκταση της δυνατότητας του σώματός μας στην εμπειρία των ιδιαίτερα ανεπαισθήτων συμβάντων και γεγονότων που εξελίσσονται αλλά δεν ανιχνεύονται από την περιορισμένη αντιληπτική δυνατότητα -τα αναγνώσιμα μήκη κύματος- του ανθρωπίνου οφθαλμού άρα και του εγκεφάλου. Μηχανή, ανάμεσα σε πολλές άλλες παρόμοιες μηχανές δημιουργημένες για την παρακολούθηση διαφορετικών σκοπών, που διαυτής πραγματοποιήθηκε η ανάγνωση των λεπτών
1 Ο Giovanni Domenico Cassini (1625-1712) ήταν Ιταλός μαθηματικός, αστρονόμος και μηχανικός. Διάσημος για τις εργασίες του στην αστρονομία και την μηχανική. Παρατήρησε και ανέφερε τέσσερις δορυφόρους του Κρόνου (Ιαπετός, Τέθις, Διόνη και Ρέα) καθώς και τα διαστήματα κενού ανάμεσα στους δακτυλίους του. Πολιτογραφήθηκε Γάλλος το 1669 και οργάνωσε το Παρατηρητήριο του Παρισιού το οποίο και διηύθυνε μέχρι το τέλος της ζωής του. Παρατήρησε και ανέφερε τους επιφανειακούς σχηματισμούς στον πλανήτη Άρη αλλά και την γιγαντιαία κόκκινη κηλίδα στον πλανήτη Δία. Σχεδίασε και πραγματοποίησε κοινή ταυτόχρονη παρατήρηση (Παρίσι, Νέα Γουϊάνα) του πλανήτη Άρη και υπολογίζοντας την διαφορά της παράλλαξης πρότεινε την απόστασή του από τη Γή αλλά και την κατά προσέγγιση διάσταση του ηλιακού συστήματος. Συμφώνησε και ακολούθησε την υπόθεση του Νικολάου Κοπέρνικου για την μορφή του ηλιακού συστήματος. Η συσκευή παρατήρησης του Κρόνου (1997-2017) φέρει το όνομά του. O Christiaan Huygens (1629-1695) ήταν Ολλανδός φυσικός, μαθηματικός, αστρονόμος και εφευρέτηςμηχανικός. Διάσημος για τις μελέτες του για τους δακτυλίους του Κρόνου και την παρατήρηση και αναφορά του δορυφόρου του Τιτάνα. Εξέλιξε το σχεδιασμό του τηλεσκοπίου. Η σημαντικότερη εφεύρεσή του ήταν το ρολόι με εκκρεμές (1656), η ακριβέστερη συσκευή μέτρησης χρόνου για τα επόμενα 300 χρόνια. Διαμόρφωσε και πρότεινε την τυπική εξίσωση της φυγόκεντρης δύναμης. O Huygens αναφέρεται (αναφερόταν) ως ο πρώτος θεωρητικός φυσικός, διαμορφωτής-ιδρυτής της μαθηματικής φυσικής(;). Αν και δεν πίστευε στον θεό στοχάστηκε για την πιθανότητα της ύπαρξης εξωγήϊνης ζωής στην εργασία του Cosmotheoros που εκδόθηκε λίγο πριν το θάνατό του, εικάζοντας την ύπαρξή της σε παρόμοιους με τη Γη πλανήτες και περιβάλλοντα με αφθονία νερού.
8 9
διαφοροποιήσεων της ροής των σωματιδίων, των ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων ώστε να απεικονιστούν σωστά σε αντιληπτά οπτικοποιημένα ψηφιακά δελτία κίνησης του καιρού οι αφανείς στις σημασίες τους χημικές διαφοροποιήσεις της πλανητικής ταυτότητας του Κρόνιου οικοσυστήματος σχέσεων και χορογραφιών. Η όμορφη συσκευή CASSINI-HUYGENS ήταν μια περιηγητική οντότητα, ένας ανιχνευτής, και, γιαυτό, ένα εργαλείο φυσικής δι-επέκτασης του ανθρώπου. Περιείχε πολλαπλά συστήματα ανίχνευσης του ιδιομόρφου εξωγηϊνου περιβάλλοντος, ακουστικούς, οπτικούς, και ‘’γευστικούς’’ αισθητήρες καθώς και αισθητήρες αφής, που τροφοδοτούσαν αδιάλειπτα τόσο τον εγκέφαλο της συσκευής όσο και τους εγκεφάλους των μηχανικών και των επιστημόνων που τα ιδιαίτερα ευπαθή και αδύνατα σώματά τους θα καταψύχονταν ή θα εξαχνώνονταν στον ακαριαίο θάνατό τους εκεί, στα απώτερα των ορίων που κατορθώθηκε να πλεύσει. Το γλυπτό σώμα CASSINI-HUYGENS γεννήθηκε, συντέθηκε, ολοκληρώθηκε ως μορφή και ιδέα το 1997. Διαλύθηκε και η σκόνη του χωνεύτηκε στην ατμόσφαιρα του Κρόνιου συστήματος σχέσεων, τον Σεπτέμβριο του 2017. Δεν έμοιαζε με το μυθικό Γκόλεμ2(άμορφη μάζα) που η ανεπαρκής πλέον ιστορική πρόταση του εξπρεσσιονισμού επιχείρησε να βυθίσει στην συλλογική
2 γκόλεμ (άμορφη μάζα) Στην Ιουδαϊκή λαϊκή παράδοση το Γκόλεμ είναι ένα κινούμενο ανθρωπομορφικό όν που δημιουργείται μαγικά από ανόργανη ύλη (πηλό ή λάσπη). Η λέξη χρησιμοποιείται για να επισημάνει το άμορφο, ασχημάτιστο υλικό. Η γνωστότερη αναφορά σε ένα γκόλεμ είναι η αφήγηση για τις πράξεις του ραβίνου (εβραίου ιερωμένου) Judah Loew ben Bezalel στην πόλη Πράγα. Σκοπός της δημιουργίας του Γκόλεμ ήταν η υπεράσπιση της Εβραϊκής κοινότητας από τις αντι-σημιτικές επιθέσεις. Πρόκειται για μια ρευστή μεταφορά με ρίζες σε πολλαπλούς συμβολισμούς. Τους εβραίους ή τους μη-Εβραίους, τους θύτες ή τα θύματα, τις γυναίκες ή τους άνδρες ή και τα δυο. Καθώς η λέξη-όρος ταξιδεύει στο χρόνο συνιστά υπαινικτικό υπόβαθρο για την σήμανση του πολέμου, της κοινότητας, της απομόνωσης, της ελπίδας ή της απόγνωσης. Η διάσημη αναφορά στο όν και το εύπλαστο και σημαντικό σημειωτικό δείγμα σημασίας περιέχεται στο βιβλίο του Gustav Meyrink (1868-1932) The Golem. Ο συγγραφέας, βαθιά ιδεολόγος και επικριτής του γερμανικού εθνικισμού και ιμπεριαλισμού, ένας από ‘’τους εξυπνότερους και πιό επικίνδυνους αντιπάλους του γερμανικού εθνικιστικού ιδεώδους’’ εκδιώχτηκε στην Αυστρία. Η προσέγγιση των ιστορικών και κριτικών στο περιεχομενο της ιστορίας είναι πως αποτελεί εύρημα των γερμανών λογοτεχνών, σύμβολο και μηχανισμό γέννησης γνώμης και ιδεολογίας, συνομιλίας με το αναγνωστικό κοινό, υπό την τακτική του είδους ‘’tendency novel’’. Λογοτεχνικών, δηλαδή, έργων που γράφηκαν με σκοπό την τροφοδοσία των αναγνωστών τους με σημαντικά ερωτήματα πολιτικού, ηθικού και κοινωνικού περιεχομένου.
10 11
RoboCop / Paul Verhoeven
Blade Runner / Ridley Scott / Philip K. Dick
μνήμη των ακολούθων του. Ούτε συμπύκνωσε πολλαπλές αισθητικές νόρμες της ιστορικής στιγμής του ώστε να προκαλέσει την έκρηξη της συγκίνησης, συστατικής αντίδρασης του ρομαντισμού, εξουδετερώνοντας τη σκέψη των θεατών του. Δεν έμοιαζε καθόλου στο ανδροειδές3(replica-nt) που συνάρπασε και ρύθμισε τα στοχαστικά υπόβαθρα της σκέψης για την τεχνική και την επιστήμη στο τέλος του εικοστού αιώνα. Μοιάζοντας στον κατασκευαστή του ως επίτευγμα και απεικόνιση, ως γνωστή υλική πρόταση δηλαδή που αφαιρεί και προσθέτει το χώρο της αλλά υπολείπεται στο χρόνο καθώς ο χρόνος έχει οριστεί και μετρείται κατατρώγοντας την ουσία του. Δεν έμοιαζε με τον εσταυρωμένο μηχανικό άνθρωπο ρομπότ4(robota) που σκοτώθηκε και αναστήθηκε για να διακινήσει την σημασία του ως απελευθερωτής και χειραγωγός, ως αναζητητής και τιμωρός του δημιουργού του. Το Γκόλεμ, το ανδροειδές, το ρομπότ. Φαινόμενα και προτάσεις στις άσκοπες περιηγήσεις των στοχαστικών συνθέσεων σημασίας. Όπως η περιήγηση του Γουσταύου Meyer (Golem), που διέθεσε στη φαντασία μας το πλάσμα του καθώς τακτοποιούσε την ανάγνωση της πόλης Πράγα, το 1916, όπως η άσκοπη περιήγηση του Ridley Scott, υπό τις οδηγίες του Filip
3 ανδροειδές (adroid / replica) Στο βιβλίο του Philip K. Dick: Do adroids Dream of Electric Sheep? που αποτελεί την πηγή του σεναρίου για την ταινία Blade Runner ο συγγραφέας χρησιμοποιεί τον όρο adroid. Στην ταινία χρησιμοποιήθηκε ο όρος replica που δηλώνει την βιολογική διαδικασία όπου το κύτταρο αναπαράγει τον εαυτό του. Τα ανδροειδή στον μύθο της ταινίας είναι βιομηχανικά προϊόντα της μελλοντικής βιοτεχνολογίας που απομιμούνται κάθε ανθρώπινη ιδιότητα ενήλικου άνδρα ή γυναίκας σε υψηλότερη έκφραση (δύναμη, ταχύτητα, αντοχή, ευφυϊα, ευκινησία) εκτός από τα συναισθήματα. Τροφοδοτούνται με πλαστή μνήμη και είναι ανιχνεύσιμα με ένα ειδικό έλεγχο που αποκαλύπτει αυτή την μόνη αδυναμία τους. Να ανταποκριθούν και να εκφράσουν με λόγο την ανταπόκρισή τους σε ειδικές ερωτήσεις. Στην ταινία η έκδοση Nexus 6 έχει προγραμματιστεί να ‘‘σβήσει’’ μετά από τέσσερα χρόνια ώστε να μην αναπτύξει συναισθηματική ευφυϊα εξουδετερώνοντας τον έλεγχο αναγνώρισής.
4 robot (robota) Όρος που πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τον πολιτικοποιημένο Τσέχο συγγραφέα Karel Čapek. Η λέξη robot χρησιμοποιείται στην σλαβική γλώσσα ως robota δηλώνοντας τον εργάτη που εξαναγκάζεται να προσφέρει με τη βία την δύναμή του κατά την Φεουδαρχική περίοδο. Ο συγγραφέας υιοθετεί αξιωματικά την ιδέα της δημιουργίας τεχνητών σωμάτων χωρίς ‘‘ψυχή’’ υποδηλώνοντας την βιομηχανική παραγωγή εργατών. Ο όρος robot εμφανίζεται στο θεατρικό έργο του R.U.R. (Rossum’s Universal Robots).
12 13
K. Dick, στους πλασματικούς κόσμους που υποδέχονται την επιστροφή των αδιανοήτων στη σκέψη και στις πράξεις πλασμάτων τους, τις αδιανόητες ερωτήσεις τους (Do adroids dream of electric sheep?), όπως οι άσκοπες περιηγήσεις του πλήθους των σχεδιαστών σημαντικών και ασημάντων απεικονίσεων που μπόρεσαν και δεν μπόρεσαν να συναρπάσουν την σκέψη του πλήθους των αναγνωστών και των προσκαίρων ακολούθων τους, δεν μπόρεσαν να προσεγγίσουν έστω και λίγο, έστω για λίγο, την επιστημονική και τεχνική δυνατότητα που εξέδιδε ήδη τα πρώτα δείγματα της δυνατότητάς της. Οι τελετές και τα επεισόδια της διδαγμένης οδηγίας του Ναρκίσσου που χρειάζεται να περιστρέφεται στις τροχιές της αυτο-ανάγνωσής του ώστε να διατηρεί ακριβώς την ιδέα του εαυτού, να βιώνει και να επιβιώνει αυτορυθμίζοντας τη στοχαστική, την λογική και βιολογική του σύσταση, ενσωματώθηκαν στη συλλογική σκέψη. Θαυμάζουμε, απορούμε, δηλαδή, για την σημασία και τις εκτάσεις όπου απολύονται και εξελίσσονται οι διαθέσεις. Ναρκισσιστές, ώστε να επιβιώσουμε ως είδος καθώς εξαπολύουμε τις ιδέες μας και διαμορφώνουμε το περιβάλλον. Ανήσυχοι, ανυπόμονοι, ασφαλείς στην κοινή μας ιδέα για την κοινόχρηστη, μεριστή ομορφιά που αναγνωρίζαμε και διευθετούσαμε ως σημασία και ως μορφή. Κυρίαρχοι και υποτελείς, σημαντικοί και ασήμαντοι, ενδείξεις και αποδείξεις ενός αποφασιστικού σχεδίου για την μορφολογική έκπληξη μιας έκφανσης του κόσμου. Κάτοικοι και λειτουργοί του σχεδίου του σώματός μας. Των εξελίξεών του, των επιπτώσεων κάθε και όλων των λεπτομερειών του, των υστερήσεών του που, όμως, δεν μας εμπόδισαν να διαισθανθούμε και αμέσως μετά να διερευνήσουμε και να αποκαλύψουμε όλα τα όσα δεν άγγιζαν τις αισθητηριακές απολήξεις μας ώστε να τροφοδοτούν το νου με εξαιρετικές πληροφορίες που συνήθως, απροσπέλαστες, ρύθμιζαν
14 15
την διεστραμμένη μας σχέση με το μετα-φυσικό. Η επιστήμη και η τεχνική οδηγούν πλέον τη σχέση μας με τον κόσμο. Σχεδιάζουμε, κοιτάζουμε και επιθυμούμε, δηλαδή, με ένα τρόπο διαφορετικό, με διαφορετική τακτική, με διαφορετικούς αδέσμευτους υπολογισμούς εξαιτίας, το ξέρουμε πιά, αυτόνομοι και αυτόνομες από τους φυσικούς περιορισμούς, της εξέλιξης της ευφυϊας μας πέρα από τα πρόσκαιρα μορφολογικά δεσμά της διαμόρφωσής μας, τη μάταια δέσμευσή μας να προστατεύουμε το ‘’καθ’εικονα και ομοίωση’’ των έρμαιων υποθέσεών μας. Αυτή η σχέση με τον πλαστό κόσμο ξεκίνησε από τη γοητεία των αρχεγόνων ψεμάτων, από την τακτική ποίηση της Κοσμογονίας, που υποστήριξε το ψέμα τη γέννησής μας. Από το στόμα που περιγράφει και αποκοιμίζει τη σκέψη καθώς ο ψεύτης Ησίοδος ονομάζει με ανόητη ακρίβεια τα ονόματα και τις σχέσεις που, χιλιετίες μετά, θα συναντήσουμε στην αδιαπραγμάτευτη ύλη τους, μακριά στα βάθη του απροσεγγίστου ουρανού που εντέλει διαπερνούμε έως την βαρυτική επικράτεια του ‘’πανούργου’’ Κρόνου που έτμησε το σώμα του πατέρα (του Ουρανού) προκαλώντας νέες γεννήσεις πλασμάτων που όρισαν, δέσμευσαν για πολύ τη σχέση μας με τη φύση και την φυσική. (Θαρσήσας δε μέγας Κρόνος αγκυλομήτης αψ αυτις μύθοισι προσηύδα μητέρα κεδνήν). Ο Υπερίωνας, ο Ιαπετός, η Ρέα, η χρυσοστεφανωμένη Φοίβη (Φοίβην τε χρυσοστέφανον) και η χαριτωμένη Τηθύα (Τηθύν τ’ερατεινήν) τοποθετήθηκαν στο νου αλλά και στο απροσέγγιστο βάθος του διαστήματός τους. Είτε στην φανταστική και αρχαία οικεία μορφή τους, ωραίοι, ωραίες, όμορφοι και όμορφες, είτε στην φυσική εντέλεια του νεοτερισμού τους που ανέμενε το πλήρωμα του χρόνου έως την συνάντηση, το κοίταγμά τους, το άκουσμά τους, το άγγιγμά τους. Εκεί στον Κρόνο πλανήτη ταξιδέψαμε. Όλοι μας.
16 17
Για να γνωρίσουμε τον Επιμηθέα και τον Ιανό, την Διόνη και τον Εγκέλαδο. Οι οφθαλμοί και τα ώτα, τα χέρια και τα πόδια που μας έφεραν έως εκείνο το εκεί, η επιδερμίδα που προστατεύει και συγκρατεί την ομοιοσυστασία του γλυπτού σώματος, που αισθάνεται ταχύτερα και σημειώνει τις διαθέσεις του περιβάλλοντος, τα άλλα νεότερα συστήματα ανίχνευσης και καταγραφής των τεκμηρίων που ήδη συσσωρεύτηκαν και διατίθενται στην περιέργειά μας συντέθηκαν στο σώμα εκείνο. Στο σωμα μας. Το σώμα μας συνδέθηκε, εκτάθηκε έως εκείνο το υπέρμακρινό εκεί και κοίταξε, άκουσε, άγγιξε και έγραψε την ποικίλη εμπειρία που συνάντησε/συναντήσαμε ώστε να χαρούμε την σημασία των ευρημάτων. Όπως αγγίζουμε την άμμο μιας ακτής, αγγίξαμε την μικροτάτη ύλη στο διάστημα ανάμεσα στον Ιαπετό και την Διόνη. Όπως βλέπουμε το πολύχρωμο ύφασμα που κυματίζει στον αέρα κοιτάξαμε τις τρικυμίες της Κρόνιας οικολογίας στον βόρειο πόλο του πλανήτη. Όπως παρατηρούμε το νερό να αναπηδά και να εξατμίζεται στον θερμό αέρα παρατηρήσαμε τους πίδακες του Εγκελάδου να εκτοξεύουν το υλικό από τον υποβρύχιο ωκεανό του. Τις θηριώδεις ποσότητες του αλμυρού νερού να ξαναπέφτουν στην επιφάνεια σε θυελλες χιονιού ή να τροφοδοτούν την γέννηση του λεπτοτάτου νέου δακτυλίου F. Όπως κοιτάζουμε την ιδιομορφία της επιφανείας του πλανήτη μας, καθώς ταξιδεύουμε, ιπτάμενοι/ες στην έκτακτη θέση, στο όριο της βιόσφαιρας κοιτάξαμε και εγγράψαμε στην μνήμη την απατηλή επιφάνεια του Τιτάνα, τα σημάδια από τη ροή των υγρών του, τις πνοές από τις θύελλες του, τα κύματα των θαλασσών του. Το σώμα που κατασκευάστηκε, που κατασκευάσαμε, δεν είναι το σώμα των συστάσεων του Ησιόδου, δεν είναι το σώμα του Γουσταύου Meyer, δεν είναι το σώμα του Φίλιππου Dick και του υπηρέτη του Ridley Scott αλλά είναι ένα πλήρες άλλο αλλόκοτο σώμα-γλυπτό δεμένο με την θέληση και την διάθεση των συνδεδεμένων δημιουργών της σημασίας του.
18 19
Σε αυτό το σώμα-γλυπτό χρειάζεται να αναγνωρίσουμε και να χαρούμε τα ίδια μερικά και γενικά τεχνικά χαρακτηριστικά του. Την ολική του σημαντική οργάνωση-σύνθεση από τα μερικά ολοκληρωμένα μηχανήματα και τους μηχανισμούς του. Να διαβάσουμε, να ενθουσιαστούμε για την έμπνευση και την τεχνική δεινότητα της κατασκευής των συσκευών όρασης και ακοής, των συσκευών αφής και ομιλίας, πλεύσης και τηλεμετρίας. Των συσκευών διανομής της ζωογόνου θερμότητας που διασφάλισε την εικοσαετή πορεία του στο μακρυνότερο από όλα τα ταξίδια στο εγγύς ηλιακό σύστημα. Να αναγνώσουμε και να μνημονεύσουμε την τεχνική και την τεχνολογία των συσκευών μόνωσης, τα υλικά και τις αλλεπάλληλες στρώσεις του δέρματός του. Να υιοθετήσουμε τις λέξεις, τους όρους και τις έννοιες, τις τεχνικές προδιαγραφές και τις περιγραφές, την ιστορία, τις μεθόδους, την έρευνα και τις πειραματικές δοκιμές, τα κέρδη και τις ζημίες που απέδωσαν εντέλει την οριακή τελειότητα της μηχανής-γλυπτού που ταξίδεψε όσο χρειάστηκε και απέδωσε ό,τι χρειάστηκε. Η μηχανή του, οι δύο μηχανές ώθησης και μαζί με αυτές τα οκτώ ζεύγη μικροτάτων κινητήρων ‘’για κάθε ενδεχόμενο’’ που ορίζονται και αναφέρονται ως monopropellant hydrazine προωστήρες, για τον έλεγχο της κίνησης και κάθε ακολουθίας τροχιακών χορογραφιών, των λεπτοτάτων αλλαγών στις ακολουθίες των επισκέψων του, εισάγουν και ενισχύουν το ενδιαφέρον, τον θαυμασμό, του/της αναγνώστη/τριας στις απροσέγγιστες στον νου περιοχές της μεταλλουργίας, της χημικής συμπεριφοράς και των συγγενικών αντιδράσεων των υλικών, τον σχεδιασμό της μορφής που ακολουθεί την στατιστική της άριστης απόδοσης δύναμης και της προστασίας του στον ωκεανό των μικροσωματιδίων, των συμπαγών σταγόνων ύλης που πληρώνουν το μυθικό κενό του διαστήματος, το ‘’πανταχού παρόν και τα πάντα πληρών’’ των περιπετειών και αποτυχιων της σκέψης, ορίζοντας το
20 21
φράγμα της περιορισμένης οπτικής τροφοδοσίας του ανθρωπίνου σώματος. Στο σώμα και στις αρτηρίες των μηχανών διαλύεται, αποσυντίθεται και πυροδοτείται η Υδραζίνη. Η χημική τροφοδοσία των μικρο-κινητήρων, κοινών κοσμημάτων της διαστημικής μηχανικής, με προθερμασμένη hydrazine (Ν2Η4), ανόργανη ουσία που αναφλέγεται όταν εκτεθεί σε επιφάνεια Ιριδίου (Ir, 77, 2446C) και παράγει τα υπέρθερμα αέρια που κατευθύνουν την κίνηση του οχήματοςσώματος στο κενό. Το Ιρίδιο, ιδιαίτερα σπάνιο μέταλλο ανακαλύφθηκε το 1803 ενώ η hydrazine το 1887. Η αφθονία του μετάλλου Ιρίδιο, ποιητική σήμανση και σήμα της ιπταμένης θεάς Ίριδας, στο γεωλογικό όριο Κρητιδικής-Παλαιοζωϊκής, ενισχύει την πρόταση των επιστημόνων για την εισαγωγή άφθονου υλικού δώρου από το εξώτερο διάστημα εξαιτίας της πτώσης του ουρανίου σώματος που προκάλεσε την εξαφάνιση ολοκλήρου του συστήματος της ζωής στην επιφάνεια του πλανήτη. Της πέτρας που κατάπιε ο μυθικός Κρόνος ώστε να ξεφύγει από τα δεσμά του, το μύθο του, όντας σχηματισμένος, γεννημένος, στο χώρο του. Ώστε να παραμείνουν στην μυθική επικράτεια χιλιάδων ετών οι θεοί που, τώρα πιά, έχουν μορφές, σχήματα, χημικές συστάσεις, τροχιές, τακτικές και έκτακτες συναντήσεις στο χώρο. Που, τώρα πιά, σχηματίζουν και απολύουν τις συστάσεις τους δεσμευμένοι σε χορούς και περιδινίσεις. Το συμπαγές, ελαφρύ κάλυμμα αλουμινίου της μηχανής-γλυπτού, το φαινόμενο φύλλο χρυσού, ο μανδύας-φορέας του συμβολισμού και των σημαντικών σημειώσεων της ατέρμωνος νύχτας που προτάθηκε αιώνες πρίν στις ψηφιδωτές αφηγήσεις του κυρίαρχου θρησκευτικού πανθέου, χρειάζεται για τα και περιθάλπει τα υλικά και τις λειτουργίες των οργάνων. Αυτή η ανθεκτική θερμομονωτική επιφάνεια, συνδυασμός εξαιρετικών συνθετικών
υλικών, ρυθμίζει και αποτρέπει τις ξένες θερμοκρασίες που μπορούν να σιγήσουν ακαριαία κάθε ανιχνευτική δυνατότητα. Οι 250 βαθμοί θερμότητας αλλά και οι 220 βαθμοί ψύχους, η διάχυτη ακτινοβολία αλλά και τα μικροσωματίδια που ταξιδεύουν στις ασύλληπτες ταχύτητές τους απαγορεύονται από τα πολλαπλά φύλλα σωστά τοποθετημένης ύλης. Η εύκαμπτη ζελατίνη Πολυαμίδη, το Τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο, θερμοπλαστικό πολυμερές, αλλά και 24 ακόμη διαφορετικά υλικά διαμορφώνουν το στρώμα που ασφαλίζει αρκετά τις ρυθμίσεις της μηχανικής ζωής και συμπεριφοράς στο μήκος της διαδρομής και των ιδιαιτέρων συναντήσεων με τις αναμενόμενες απροσδόκητες μηχανικές, ηλεκτρικές, ατμοσφαιρικες, χημικές εκφράσεις της φύσης. Η μηχανή ανάλυσης κοσμικής σκόνης CDA(Cosmic Dust Analyser), ο φασματογράφος υπεριώδους ακτινοβολίας CIS(Composite Infrared Spectometer), ο φασματογραφικός συλλέκτης σύνθεσης και δομής θετικά φορτισμένων ιόντων και ουδετέρων σωματιδίων από την περιοχή της ανωτέρας ατμόσφαιρας του Τιτάνα και την μαγνητόσφαιρα του Κρόνου INMS(Ion and Nutral Mass Spectometer), οι μηχανές συλλογής εικόνων ISS(Imaging Science System), τα μάτια της μηχανής-γλυπτού, τα μάτια μας στο απώτατο των διαστημάτων που αποφασίσαμε να ταξιδέψουμε. Που είδαν, κατέγραψαν και μετέδωσαν χιλιάδες στιγμιότυπα του χορού των σωμάτων στις μέγιστες και στοιχειώδεις προσβάσιμες μορφολογίες τους (πλανήτες, ηλεκτρόνια) δημιουργώντας μια νέα περιοχή ενδιαφέροντος του νου, ένα νέο είδος στοχαστικής απόλαυσης που εμπλουτίζει κάθε προηγουμένη απόπειρα και απόδωση εκφράσεων σημασίας τακτοποιώντας σε ορισμό και περιεχόμενο την διαστημική Τοπιογραφία των σωμάτων στο ηλιακό σύστημα. Η συσκευή απεικόνισης της μαγνητόσφαιρας του Κρόνου και του Τιτάνα ΜΙΜΙ (Magnetospheric IMaging Instrument), συσκευή που
22 23
οπτικοποιεί τις απροσέγγιστες στις αισθήσεις σχέσεις των σωματιδίων στην μαγνητόσφαιρα του πλανήτη με τον ηλιακό άνεμο. Η αφή του είδους μας που ενεργοποιήθηκε εκεί στο απώτατο μακριά του ενδιαφέροντός μας διαβάζοντας τους πληθυσμούς, τη θάλασσα των σωματιδίων που έρχονται ταχύτατα από τον ήλιο και αλληλεπιδρούν με το μαγνητικό κάλυμα του Κρονίου σώματος σε αμέτρητες υπέρ-μικρες απειροελάχιστες αντιδράσεις. Ο ηλιακός άνεμος είναι το φαινόμενο που επιτρέπει τους ποιητές των εξερευνήσεων να ισχυρίζονται πως ολόκληρη η ηλιακή γειτονιά, ο πλανήτης μας φυσικά, βρίσκεται μέσα στον ήλιο και όχι στις τακτικές αποστάσεις που ονομάζουμε μακριά. Έτσι, από το δέρμα και το χέρι της συσκευής ανιχνεύτηκαν οι ροές των φορτισμένων ηλεκτρικά ή ουδετέρων σωματιδίων καθώς συνομιλούν και συμπεριφέρονται με την ενέργεια του πλανήτη. Αλλά και με τη μηχανή MAG (Μαγνητόμετρο) διαβάσαμε, διάβασε το είδος μας, την συμπεριφορά και τις διευθύνσεις, την συνομιλία δηλαδή, την αντίστοιχη αύρα του τοπικού μαγνητικού πεδίου της συσκευής με τα μαγνητικά πεδία του πλανήτη, των δορυφόρων του και των ποικίλων φύσεων των δακτυλίων στις αλλεπάλληλες θέσεις όπου κάθε στιγμή χρόνου διέτρεχε και αποτύπωνε τις σημασίες της οικολογίας του. Το πρόσθετο μάτι της τεχνολογίας της συσκευής ήταν το RADAR, που εκπέμπει, λαμβάνει και μετασχηματίζει σε κατανοητές ψηφιακές απεικονίσεις την επιφανειακή και υπό-επιφανειακή γεωγραφία του Τιτάνα. Τα ραδιοφωνικά κύματα διαπότιζαν την επιφάνεια του δορυφόρου διαπερνώντας την ατμοσφαιρική αχλή. Η επιστροφή τους τροφοδοτούσε τους αισθητήρες ανάγνωσης που, ακαριαία, συνέθεταν ακριβώς τις θέσεις και τις μορφές των πεδιάδων, των λοφίσκων, των νεροσυρμών μεθανίου και των βυθών των λιμνών αιθανίου καθώς τροφοδοτουνται συνέχεια από τις απαραίτητες βροχές, εκδίδοντας τα αποτελέσματα τις έκτακτης και πρώτης ψηφιακής γεωγραφικής έκδοσης. Με τη συσκευή RPWS (Radio Plasma Wave Science), την όραση και την
ακοή, διαβάστηκε, το είδος μας διάβασε, και αρχειοθετήθηκε κάθε έκρηξη αστραπής του Κρόνιου καιρού, ανιχνεύτηκε ο θόρυβος των σωματιδίων που χτυπούσαν με την υπερ-μικροτάτη σφοδρότητά τους το σώμα της συσκευής αλλά και ο χορός των σωματιδίων που αποκάλυπταν τη σχέση της ατμόσφαιράς του με αυτές των δορυφόρων και του ηλιακού ανέμου. Διαβάσαμε την συμπεριφορά του ‘’πλάσματος’’ των υπέρ-θερμών ιόντων (ατόμων που έχασαν ένα ή περισσότερα ηλεκτρόνια) και των ελεύθερων ηλεκτρονίων ώστε έτσι να δούμε τις ιδιότητες της Κρόνιας μαγνητόσφαιρας. Οι τρείς κεραίες του γλυπτού σώματος του τεχνητού περιηγητή, φορέα της ασίγαστης διάθεσής μας να διαβάσουμε τον καιρό, εκεί μακριά, εξείχαν από τον μηχανικό κορμό όπως οι αισθητήρες των εντόμων, πόδια, μάτια, χέρια, που χρειάζονται για την αναγνώριση του εγγύς ή μακρυνοτέρου περιβάλλοντος κόσμου τους. Η φωνή του γλυπτού σώματος, η συσκευή RSS (Radio Science SubSystem) απέδιδε την αποθηκευμένη ή ακαριαία συντελεσμένη συλλογή πληροφοριών από τον δίσκο, το στόμα, που ήταν στραμμένος πάντα προς τον πλανήτη μας. Η συσκευή εκτείνεται στο μήκος του 1.5 δισεκατομμυρίων χλμ. καθώς τα ζωτικά μέρη της λήψης των σημειώσεων και των μετρήσεών τους, των εγγραφών και των αποτιμήσεών τους βρίσκονται ακριβώς εγκατεστημένα στην επιφάνεια του πλανήτη μας, στην περιοχή που ονομάζουμε Αυστραλία και εκείνες που ονομάζουμε Ισπανία και Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Πολλές φορές το σήμα της κεραίας αποστέλλεται έτσι ώστε να διαπεράσει τις συστάσεις των ατμοσφαιρών των δορυφόρων, των δακτυλίων, της Κρόνιας ατμόσφαιρας ώστε να καμπυλωθεί και έτσι, εξαιτίας της καμπύλωσης να αποδώσει τις ιδιότητες των μέσων που διαπέρασε, την θερμοκρασία και την πίεσή τους. H συσκευή διανομής θέρμανσης, η καρδιά, στο σώμα Cassini ονομάζεται RTG (RadioIsotope Thermoelectric Generators) και λειτούργησε
24 25
όπως σχεδιάστηκε σε όλη τη διάρκεια της πτήσης παρέχοντας ενέργεια που εκλυόταν εξαιτίας της διαφοράς θερμότητας μεταξύ της εξασθένισης του περιεχομένου διοξειδίου του Πλουτωνίου (Πλουτώνιο 238) και του διαστημικού χώρου. Εκτός από τις τρείς μονάδες έκλυσης και διανομής θερμότητας ακόμη 82 μικρότερες τακτοποιήθηκαν σε όλα τα συστήματα της μηχανής προστατεύοντας σωστά το σώμα της. Το ταξίδι στο βαθύ διάστημα σε τέτοια απόσταση καθιστά άχρηστη οποιαδήποτε τεχνολογία παραγωγής θερμότητας από ηλιακά πλέγματα. Μια ακόμη συσκευή-όργανο που απέδιδε τα εξωτικά αποτελέσματά της ονομάστηκε UVIS (UltraViolet Imaging Spectrograph) καταγράφοντας τη συμπεριφορά του υπεριώδους φωτός που, φυσικά, δεν ανιχνεύεται από το ανθρώπινο μάτι επεκτείνοντας την ανθρώπινη δυνατότητα πέρα από το φυσικό της όριο. Καθώς σκόπευε και στοχοθετούσε καίριες περιοχές της Κρονιας οικολογίας αλλά και την συμπεριφορά των δορυφόρων, του Τιτάνα και του Εγκελάδου, ποικιλίες πληροφοριών για την σύσταση των υλικών ή των αερίων γίνονταν γνωστές από αποστάσεις πέρα από την δυνατότητα του ανθρωπίνου ματιού. Οι συνδυασμοί αυτών των συλλογών με τις συλλογές άλλων συσκευών παρατήρησης απέδωσαν τις σύνθετες ταυτότητες των ατμοσφαιρών που ήδη συστήνουν ένα νέο σημαντικό κεφάλαιο των διερευνήσεων της φυσικής των ουρανίων σωμάτων. Τέλος, η συσκευή VIMS (Visible Infrared Mapping Spectrometer) συνέθετε τις πληροφορίες του ορατού ή υπεριώδους φωτός που συνέλεγε με ένα σύνθετο σύστημα φακών και ανακλαστήρων ώστε να το αναλύσει στα συστατικά του μήκη κύματος που απέδιδαν τις χαρακτηριστικές ταυτότητες των υλικών τα οποία το αντανακλούσαν ή το εξέπεμπαν.
γλυπτό Huygens 26 27
Όταν η μηχανή-γλυπτό με το εξωτικό διπλό όνομα, Cassini-Huygens πλησίασε ακριβώς τον δορυφόρο Τιτάνα απελευθέρωσε και έστειλε το ερευνητικό όχημα Huygens, τη μηχανή επιβάτη, να καταγράψει την ταυτότητά του. Ο σκοπός και ο σχεδιασμός της από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) ήταν η κάθοδος στον δορυφόρο Τιτάνα. Η καταγραφή της καθόδου και η ανάγνωση των ιδιοτήτων της ατμόσφαιρας, της χημικής σύστασης, της συμπεριφοράς και των επιδείξεων του ανέμου, του καιρού, της ραδιενέργειας αλλά και της σύστασης του εδάφους στο σημείο της προσεδάφισης. Το κοχύλι, ο συνεργαζόμενος ευφυής φλοιός προστασίας, η εξωτερική θερμική κάλυψη του οχήματος και το εσωτερικό μηχανικό σύστημα με τις έξι πρωτότυπες συσκευές ανίχνευσης και καταγραφής στοιχείων (HASI, DWE, DISR, GCMS, ACP, SSP) συνέλεξαν και διέθεσαν-αποκάλυψαν την επίκαιρη
σύσταση του δορυφόρου. Εξέδωσαν τη σημασία του και αποθέωσαν τη δυνατότητα των μηχανικών-γλυπτών, των σχεδιαστών τροχιάς και καθόδου, των συγγραφέων των αλγορίθμων των αυτοματισμών ανταπόκρισης στην ποικιλία των προϋποθέσεων από τη συνάντηση με τη γεωλογία και την ατμόσφαιρά του, τις σχέσεις του με την οικεία οικολογία, τον πλανήτη Κρόνο, του δακτυλίους του και τον ήλιο. Καθώς η κατασκευή της μηχανής προχωρούσε και τα όργανα σχεδιάστηκαν και τοποθετήθηκαν ακριβώς στις θέσεις τους ώστε να τελειωθούν οι ελάχιστες και οι μέγιστες προδιαγραφές οι μηχανικοί γλύπτες-κατασκευαστές και οι επιστήμονες ρυθμιστές της ουσίας της συνέθεσαν τον μεγάλο κατάλογο των δημιουργών της σηματοδοτώντας την διαφορά με τις πρακτικές και τη διάθεση της φτωχής γλυπτικής πριν την εποχή της μηχανής. Ήδη ή σκέψη και η κριτική για τις πρακτικές των απλουστέρων μιμήσεων των φυσικών μορφών (ανθρώπινο σώμα, μορφές ζώων και φυτών, αντικείμενα και σύμβολα των πολιτισμών) έχει εξαντλήσει προ πολλού το αφελές πρόχειρο περιεχόμενο νόμισμά τους. Η πρωτεύουσα ανθρώπινη φυσική μορφή, σκοπός της δράσης ενός, συνήθως, σωστά καταρτισμένου τεχνίτη, ολοκληρώθηκε και αποσβέστηκε ως σημασία και τεχνική δυνατότητα. Πολλά τέτοια αντικείμενα παραμένουν ακόμη και διακοσμούν επισήμους χώρους προπαγάνδας για την ιδέα της ιστορίας και της ασήμαντης ταυτότητας των τοπικών επιδιώξεων ομάδων ιεραρχίας και εξουσίας επί του νοήματος της ζωής. Αντίθετα, στην αυγή του 21ου αιώνα, η γλυπτική των συσκευών, των μηχανών, κατευθύνει και χορταίνει το ενδιαφέρον της συλλογικής εύφορης ζωής σε νέες άφταστες και απροσέγγιστες στο περιεχομενό τους διευθύνσεις. Παραδίδει στην ενθουσιώδη διάθεσή μας τις ιδέες των προτάσεων μορφής, κίνησης, επικοινωνίας και επέκτασης της ανθρωπίνης φυσικής δυνατότητας
αντίληψης του χώρου και του χρόνου. Τα μάτια του είδους μας, η αφή, η πειθαρχία της σκέψης καθώς αφουγκράζεται το ποικίλο ορατό και αόρατο φως, ο χημικός τρόπος της πλεύσης, η βροντώδης ανεμπόδιστη ανύψωση και η κατανίκηση της βαρύτητας, οι μελετημένες χορογραφίες στο εγγύς και απώτατο κενό όπου αποκαλύπτονται οι μορφές των παρελθόντων στοχαστικών δεσμών του ανθρώπου, συντελούν και συμπράττουν ώστε η συναρπαστική σκέψη και έκφραση του ανθρώπου μηχανικού και ερευνητή να εγκαταλείψει τα δεσμά των προηγουμένων φτωχών εικονογραφιών και να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον της σε νέους τόπους, τοπία, νέες μορφές. Επιγνώστες της συλλογικής έξαλης έρευνας και της κατασκευαστικής δυνατότητας που επεκτείνει την ικανότητα του ανθρωπίνου σώματος, τη σκέψης του είδους, στις ατελεύτητες περιοχές του ενδιαφέροντός του. Πολύ πέρα από την πρόταση του Wanderer uber dem Nebelmeer (Caspar David Friedrich), το βλέμμα προς τον κόσμο της ακαθόριστης ρομαντικής διάθεσης, το βλέμμα του δεσμευμένου επιβάτη στα κοινόχρηστα ύψη της ατμόσφαιρας, το βλέμμα της κατοίκου του διαστημικού σταθμού, έχουμε ήδη διακινήσει τον ενθουσιασμό και το πάθος μας στα απώτατα άκρα του γαλαξία και στις οξύτατες λεπτομέρειες των επιφανειών των δορυφόρων, των πλανητών, του γεμάτου κενού, καθώς εκδίδουν την σημασία και φωλιάζουν τη σύστασή τους στις συσκευές του ωραίου σώματος που κατασκεύασαν οι μηχανικοί και οι επιστήμονές του, κατασκευάζοντας, εκτείνοντας δια της κατασκευής, το ίδιον σώμα τους, μοιράζοντας τον άρτο της υλικότητάς του, τη ροή των σινιάλων του, ενσωματώνοντας ‘’εις σάρκαν μίαν’’ την κορυφαία διαφορά του. Αντέχοντας την εξέλιξή τους.
28 29
Ρίχνοντας μια ματιά στον σιωπηλό οπτικό θρίαμβο της εικόνας ας χαρούμε και ας γιορτάσουμε τη δυνατότητα και τη δύναμη της συλλογικής εργασίας που συντέθηκε σωστά στο ωραίο έργο τους. Δεν ενδιαφέρει η σημασία του ενός, της μιας, που προσέθεσαν, αφαίρεσαν, παρακολούθησαν, διόρθωσαν, ανέσυραν από το περιεχόμενο των ιστορικών επιτευγμάτων της μηχανικής και της επιστήμης, συνδύασαν, διέγνωσαν και σχεδίασαν τη συμπεριφορά της μηχανής-σώματος ώστε να ανταποκριθεί όπως πρέπει καθώς τα σήματα και οι οδηγίες ταξίδευαν για να φτάσουν στον τεχνικό νού και τα πολλαπλά τακτικά όργανα. Καθώς τα φωτεινά σήματα, η τεχνική φωνή του είδους μας, που ήδη συνομιλεί με τις μηχανές του, επέστρεφαν, περιείχαν, ρύθμιζαν, αποθέωναν τις στιγμές και τις σημασίες των διαλόγων στις υπερμακρινές αποστάσεις των διαδρομών τους. Αλλά, αμέσως μετά, ενδιαφέρει η προσέγγιση στον απαραίτητο ένα και τη κορυφαία μία που διέδωσαν στο απέραντο γεμάτο κενό την μορφή και το νόημα του διαβήματός τους, του βήματος του είδους μας έξω από την ατμοσφαιρική φωλιά του.
Μας ενδιαφέρει η ματιά στο πρόσωπο της Anita Sengupta, μηχανικού αεροδιαστήματος, που σχεδίασε το αλεξίπτωτο καθόδου της ρομποτικής συσκευής Curiosity στον πλανήτη Άρη, άλλο ένα έξοχο γλυπτό δείκτη της ανθρώπινης δυνατότητας, και σχεδιάζει την συσκευή που θα κατέβει στον υπέρ-πυρο πλανήτη Αφροδίτη. Καθώς μιλάει, παρασύρει το ενδιαφέρον στη διάθεσή της διδάσκοντας τις υποθέσεις της, τακτοποιώντας τους ορισμούς και την συνέχεια των φράσεών της στην περιγραφή μιας ακόμη γλυπτής συσκευής (cold atom laboratory) που συνδιαλέγεται και ρυθμίζeι την συμπεριφορά των ατόμων έξω από τη βαρυτική αγκύρωση του πλανήτη και τις δεσμεύσεις των οικείων θεμοκρασιών. Μας ενδιαφέρει η ματιά στο πρόσωπο της Mamta Patel Nagaraja εκπαιδευτή αστροναυτών και μηχανικό αποστολών σε τροχιές κοντά στον πλανήτη. Η ματιά στο πρόσωπο της Lynnae Quick, γεωλόγου πλανητών, καθώς συγκρίνει τις εμπειρίες της από τις αλλεπάλληλες μελέτες και καταγραφές της ηφαιστειακής δραστηριότητας στον Εγκέλαδο (στο Κρόνιο οικοσύστημα), τον Τρίτονα (στο οικοσύστημα
30 31
Dr. AMY Simon
Bonnie Buratti
SENIOR SCIENTIST
PROJECT SCIENTIST
PLANETARY ATMOSPHERE
Anita Sengupta ENGINEER JPL Catherine Neish
Candice Hansen
PROFESSOR
PLANETARY SCIENTI
Hunder Waite
Joan Stupick
PROGRAM DIRECTOR
GUIDANCE CONTROL ENGINEER
Margaret Kivelson Abi Ryber INVESTIGATION SCIENTIST
Sarah Milkovich
Rosaly Lopez
PLANETARY GEOLOGIST
PLANETARY SCIENTIST
Systems Engineer
Operations Control
Cassini Imaging Team
Julie Castillo Rogez
Kathleen Mandt
Michael Staab
PLANETARY GEOPHYSICIST
PLANETARY SCIENTIST
OPERATIONS ENGINEER
32 33
IST
Dr Morgan Cable
Anne Kahle
SCIENCE SYSTEMS ENGINEER
GEOPHYSICIST
https://solarsystem.nasa.gov/people/all
Bekah Sosland Siegfriedt FLIGHT DIRECTOR
NAVIGATION Sumita Nandi
FLIGHT DIRECTOR Bekah Sosland Siegfriedt Marina Brozovic PHYSICIST JPL
TRAJECTORY DESIGN MANAGER Brent Buffington Farah Alibay SYSTEMS ENGINEER
του Ποσειδώνα) και την Ευρώπη (στο οικοσύστημα του Δία) που εκλύουν πίδακες αλμυρού νερού και πτητικές ουσίες αντί για λιωμένους βράχους. Εκεί, μακρία, όπου επικεντρώνει το μηχανικά εκτατό βλέμμα και την ξεχωριστή διεύθυνση της σκέψης της. Η ματιά στο πρόσωπο της Sumita Nandi διευθύντριας και σχεδιάστριας τροχιών στην αποστολή Europa Clipper καθώς περιγράφει την υποχρέωσή της να προσέχει κάθε έκπτωση στην συμπεριφορά της συσκευής-γλυπτού που πλησιάζει και απομακρύνεται στις ασύλληπτες ταχύτητές της προς και από τους πλανήτες και τους δορυφόρους. Μας ενδιαφέρει το πρόσωπο της Bekah Sosland Siegfried διευθύντριας πτήσης πολλών αποστολών συσκευών σε εγγύς τροχιά ή στις απώτερες άκρες του ηλιακού συστήματος καθώς περιγράφει τη φροντίδα της τακτικής συνδυασμένης λειτουργίας κάθε και όλων των μηχανών και μηχανισμών που αποτελούν τα σώματα των συσκευών. Το πρόσωπο του Brent Buffington σχεδιαστή των τροχιών της συσκευής και της προσέγγισης στο Κρόνιο σύστημα αλλά και των εκτάκτων νέων τροχιών που χρειάστηκαν καθώς νέες αποφάσεις ακολουθήσαν τον κατακλυσμό των ευρημάτων αλλά και την συμπεριφορά του καλο-σχεδιασμένου δυνατού σώματος-γλυπτού που πλησίαζε και απομακρυνόταν από τους στόχους του με την αδιανόητη ταχύτητα των 34 χλμ το δευτερόλεπτο σε υπέρ-λεπτά περιθώρια προσέγγισηςδιέλευσης. Μια φυσική ακολουθία σχέσεων και συμπεριφορών αδύνατη στην εμπειρική συσχέτισή της αλλά αναγκαία στην γειτονιά του πλανήτη Κρόνου και των περισσότερων από 60 δορυφόρων του. Το προσωπο της Julie Castillio, της Farah Alibay, του Mehdi Benna, της Marina Brozovic...
34 35
ΤΡΟΧΙΕΣ - ΧΟΡΟΓΡΑΦΙΕΣ
https://www.nationalgeographic.com/science/2017/09/cassini-saturn-nasa-3d-grand-tour/
https://solarsystem.nasa.gov/raw-images/raw-image-vi
iewer
Το κορυφαίο γλυπτό σώμα-μηχανή, διάβηκε την αρχή του 21ου αιώνα. Εκτοξεύτηκε την 15 η Οκτωβρίου του έτους 1997. Προσέγγισε και περιήλθε σε τροχία γύρω από τον πλανήτη Κρόνο, τον δεύτερο μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού συστήματός μας, τον Ιούλιο του έτους 2004. Όπως συνέβη χιλιάδες φορές στο παρελθόν σε αυτό τό πεδίο της ανθρωπίνης έκφρασης, της Τοπιογραφίας, ξεκίνησε, ήδη ρυθμισμένη, η συλλογή των αποτυπώσεων των τοπίων και των τόπων της Κρόνιας οικολογίας. Ο εντοπισμός, η ανάγνωση και η ερμηνευτική διείσδυση στο εκκρεμές ακόμη νοήμα των δεσμευμένων στην βαρύτητα του πλανήτη-πατέρα μορφών, η κατανόηση της ίδιας ομορφιάς τους. Η διερεύνηση της φυσιολογίας των επιφανειών και των υποβάθρων, των συστάσεων των πυρήνων των δορυφόρων σωμάτων, η μέτρηση των ιδιοτήτων των στρώσεων υλικού στους δακτυλίους σε τροχιά. Η αποκάλυψη και η διοχέτευση αυτών των πληροφοριών στην νεοσύστατη βιβλιοθήκη που ήδη είχε ξεκινήσει να μορφοποιείται. Όχι, φυσικά, στο εσωτερικό ενός κτιρίου, όπως συνήθως ξέρουμε, αλλά στους ψηφιακούς άυλους ενεργειακούς θύλακες όπου συνδυάζονται, ανακτώνται και διανέμονται ακαριαία. Ζωτικά θέματα και κρίσιμα συστατικά μελέτης στις διερευνήσεις και τις αποφάσεις χιλιάδων επιστημόνων ερευνητών που συχνάζουν και περιεργάζονται το μέτρο και τον τύπο τους. Στις 9 Μαρτίου 2005 προσεγγίστηκε ο Εγκέλαδος και η ματιά μας, η ματιά του είδους μας, εκτάθηκε και πλησίασε στα γενικά και ειδικά φαινόμενα της μορφής του. Οι πίδακες που εκτίνασαν νερό στον νότιο πόλο παρέδωσαν στο έμπειρο βλέμμα τις πρώτες ενδείξεις του ωκεανού που βρίσκεται κάτω από την παγωμένη επιφάνειά του. Οι θύελλες του χιονιού από το νερό που επανέρχεται στην επιφάνεια, αλλά και οι διαφεύγουσες ποσότητες στο διάστημα που τροφοδοτούσαν την γέννηση του νέου δακτυλίου F,
38 39
ΕΓΚΕΛΑΔΟΣ
40 41
https://solarsystem.nasa.gov/JPL/Space Science Institute
https://solarsystem.nasa.gov/raw-images/raw-image-viewer
συνεργάζονται στην δημιουργία ενός από τα πολλαπλά περιβάλλοντα των παραμυθιών της γήινης διαφυγής προς το φανταστικό. Συγκροτούν το πρώτο από τα αλλεπάλληλα πεδία υπομονής και έντασης που πρόκειται να οδηγήσουν την πραγματοποίηση των σημαντικών μελλοντικών ταξιδιών έως τη διαμονή του είδους μας, τέτοιου ή διαφορετικού, εκεί, στην πρώτη από τις απροσέγγιστες φαντασιώσεις, τα όνειρά μας, που ήδη σχηματίζεται και εξέρχεται στην πραγματικότητα. Την 26 Νοεμβρίου 2009 προσεγγίστηκε ο δορυφόρος Τιτάνας. Ο κόσμος του, θολός, απροσέγγιστος από τις τηλεσκοπικές μηχανές, στην απόσταση που χωρίζει το θέαμά του από τον κόσμο μας. Φτιαγμένος από πορτοκαλί χρώμα, δείκτη και σύσταση του αζώτου και δεκάδων προσθέτων οργανικών συστατικών, όπως η οικεία εικόνα της ατμόσφαιρας στις γήινες ερήμους όταν οι αμμοθύελες ξεσηκώνουν και μετακινούν το έδαφος. Η δική του χημική σύσταση γεμίζει τις λίμνες και τα ρυάκια που τις τροφοδοτούν με υγρό αιθάνιο και μεθάνιο εξαιτίας τις εξαιρετικής ψύξης του ανοικτού διαστήματος, μακριά από τον ήλιο, το αστέρι που πυροδοτήθηκε και όρισε το τοπικό σύστημα ποικίλων μορφών και, εκεί, προσφέρει το ελάχιστο της δύναμής του. Η μηχανή Hoygens έφτασε και προσεδαφίστηκε σκοπεύοντας και διαθέτοντας την παρουσία της, νοηματοδοτώντας τον κόσμο με τη θέση και τις ελάχιστες τελευταίες ακριβείς κινήσεις της που έκτοτε εκκίνησαν την ιστορία του. Οι εικόνες της καθόδου, μια ψηφιακή εγγραφή δύο ωρών, ήδη περιέχονται και διεγείρουν τον ενθουσιασμό των θεατών ποιητών, των θεατών που αμέσως μεταμορφώνονται σε ποιητές της έξοχης θέας, σε υπερασπιστές και αγγελιαφόρους του γεγονότος της επίσκεψης ενός κόσμου που αναδύθηκε από την ανυπαρξία του, ουράνιο σημάδι και ελάχιστο δείγμα κάποιου περιορισμένου μυθολογικού πανθέου, και αποδείχτηκε ως πράγμα, σύσταση, ύλη, φαινόμενο, κόσμος ορισμένος στις αστρονομικές
42 43
ΤΙΤΑΝΑΣ
44 45
https://solarsystem.nasa.gov/JPL/Space Science Institute
ΥΠΕΡΙΩΝ
https://www.nationalgeographic.com/science/2017/09/cassini-saturn-nasa-3d-grand-tour/
ΜΙΜΑΣ
συντεταγμένες του, το ακριβές και βέβαιο εκεί, στον θηριώδη χορό των τρομερότερων επιταχύνσεων που ακόμη αδυνατούμε να εννοήσουμε. Σε εκείνη την μακρινή εποχή θα κατοικήσουμε στις εξώτερες περιοχές της Κρόνιας ατμόσφαιρας, πλέοντας και γιορτάζοντας στις αβαρείς, διαυγείς, αόρατες θάλασσές της. Οι περιφερόμενοι στις τροχιές τους πρωτεύοντες και περιορισμένοι στην διάστασή τους δορυφόροι, εξήντα σημαντικοί και δεκάδες μικρότεροι, θα κατευθύνουν τα ποιήματά μας. Καθηλώνοντας, εκπαιδεύοντας το βλέμμα, οδηγώντας τις πρώτες και ύστερες εκφράσεις, γεννώντας τις αιτίες των κειμένων, των συνομιλιών, των διηγήσεων. Γεννώντας τις πλημμυρίδες των φωτεινών σημάτων καθώς απλώνονται, κατευθύνονται, διαπερνούν και καταλήγουν στις επιφάνειές τους. Την επιφάνεια της Ρέας, σκεπασμένης από λεπτή ατμόσφαιρα οξυγόνου, έτοιμης να φιλοξενήσει τους στόχους και τις αστοχίες των ταξιδιών, τις έκτακτες και τακτικές αποικίες του ενθουσιασμού, τις απαρχές μικρών και μικροτέρων πολιτισμών της σκέψης και των επιτευγμάτων που ήδη ορίστηκαν ακριβώς στην πρώτη αυτή προσέγγιση. Την σπογγώδη επιφάνεια του Ηπερίωνα, τις επιφάνειες της Διόνης, του Μίμα και της Τέτιδας. Από εκεί, από εκείνες τις επιφάνειες, από εκείνα τα τότε και τόσο μακρύτερα θα παρατηρούμε, θα παρατηρεί το είδος μας, τους κατακλυσμούς και τις καταιγίδες που διαπερνούν το αεριώδες σώμα του Κρόνου, βυθίζουν, αναδεύουν, εκτοξεύουν και συγκρατούν τα υλικά του, προκαλούν και εξαπολύουν τις αστραπές και τις ηλεκτρικές καταιγίδες για μέρες και μήνες. Από εκεί θα ακολουθούμε τις εποχές, τις φωτεινές και σκοτεινές παρουσιάσεις του στον κύκλο της τροχιάς που διαρκεί 29 ολόκληρα χρόνια. Εκεί θα σχεδιάσουμε ένα ακόμη και πολλούς συγγενείς πολιτισμούς, ήδη διαφορετικοί στη μορφή και στις συνήθειες, στους τρόπους και τις σχέσεις με τις μηχανές, τους ιδιότροπους ορισμούς και τις έκτακτες διαμορφώσεις των συμπλεγμάτων τους, τον δεσμό τους με το νέο έκτακτο σώμα. Έμπειροι και γενναίοι καθώς συγκρατούμε την μνήμη της γεννέτηρας αιτίας μας.
46 47
Το γλυπτό σώμα-μηχανή, ο έκτακτος επισκέπτης, ο προσωρινός ιδιότροπος δορυφόρος του μυθικού πατέρα που περιέχεται στα ψηφιακά βάθη των αφηγήσεων και των καταγραφών της ζωής στην βαρύτατη επιφάνεια της Γαίας, οδηγήθηκε στην εξαέρωσή του καθώς βούτηξε στην τρικυμία της Κρόνιας ατμόσφαιρας λαμπυρίζοντας και σκορπώντας το υλικό του στην διάθεσή της. Στις 16 Ιουλίου του έτους 2017.
48 49
50 51
Σύνοψις Έως την έξοδο του είδους μας στο διάστημα, στο όριο και λίγο μακρύτερα από την ατμόσφαιρα του πλανήτη, η αισθητική σχέση, η μορφολόγηση και η τακτοποίηση, η σύνδεση και η συνεργασία, με τις μηχανές δεν απασχόλησε τη σκέψη των ανθρώπων. Καθώς χρειάστηκε να εκδώσουμε και να εφαρμόσουμε όσα η σκέψη και η παιγνιώδης διάθεσή μας ολοκλήρωσαν σε αιτήματαερωτήματα, διέδωσαν σε περιγραφές και εικόνες της θριαμβεύουσας
σκέψης, οι αριθμοί των ανθρώπων που προσκλήθηκαν, γοητεύτηκαν και προσέγγισαν, εκπαιδεύτηκαν και εξέλιξαν την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας, αυξήθηκαν πέρα από κάθε άλλο ιστορικό προηγούμενο. Ένα σημαντικό αίτημα, ζωτικός ορισμός και ουσιαστική διεύθυνση, ήταν και είναι η σύγκλιση και η διοίκηση της απαραίτητης κάθε φορά σύγκλισης, των ποικιλιών της έρευνας και των εφαρμογών της σε τακτικά και έκτακτα αντικείμενα. Φορείς σημασίας και νοήματος για την συλλογική κίνησή μας στο χώρο και το χρόνο. Αυτές οι κινήσεις, οι εκδηλώσεις μιας πολυσύνθετης προσπάθειας προς μια διεύθυνση είναι, έτσι λέω, πολλές φορές περισσότερο σημαντικές από τις φτωχές απόπειρες εδραίωσης άστατου και αίωλου νοήματος που συναντάμε στις αφρόντιστες εκδηλώσεις τέχνης (όπως την ξέρουμε). Η τέχνη, έως τώρα, όπως την εννοούμε και την κατανοούμε, χαρακτηρίστηκεχαρακτηρίζεται από απόπειρες εξήγησης, σχολιασμού, ερμηνευτικής διάγνωσης του πλήρους αντιληπτού φυσικού πολιτικού περιβάλλοντος. Με την κατασκευή και τη δοκιμή προτάσεων (εικόνες, αντικείμενα, κείμενα, λόγος, κινηματογράφος) διαθέσιμων και κοινοχρήστων για την ίδρυση και διανομή εύχρηστης σημασίας από τους ικανούς, τους/τις ανικάνους/ες και απλοϊκούς σχολιαστές τους. Εγχειρήματα και προσπάθειες δεσμευμένες στην δυναμική μιας ιστορικής δημιουργικής γραμμής, όπως δημιουργήθηκε και υπάρχει. Σε αυτή την ιστορική γραμμή τακτοποιήθηκε ολόκληρη η παραγωγή των έργων αλλά και των ερμηνευτικών πλοκών τους από τους τυπικούς στην σκέψη παραγωγούς τους. Καθώς δεν μπορούσαν να υπερβούν την πολιτικήφιλοσοφική στοχαστική συνθήκη τους, τα ορισμένα περιθώρια των κοινωνιών τους, αρκούμενοι στην απεικόνιση των κοινοχρήστων βεβαίων συστατικών τους (ιεραρχίες σχέσεων, αποδείξεις δύναμης, αόριστα διδάγματα, σαθρούς συμβολισμούς, μιμητικές απεικονίσεις καθημερινών τυπικών της ζωής). https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cassini_assembly.jpg
52 53
Albrecht DĂźrer / north europe renaissance / Adam and Eve
C3PO - star wars / George Lukas
Μοναχικοί/ες, εργάτες/τριες διερεύνησης της μορφής, περιορισμένοι στους ιδιοτύπους ασταθείς κόσμους τους, τεχνίτες και τεχνήτριες ιδιαίτερα εξειδικευμένοι στην επεξεργασία απλών υλικών. Συνδεδεμένοι/ες με/ στους αδυνάτους/ες συνοδούς κριτές, σχολιαστές και υπερασπιστές των περιεχομένων τους (σε μικρές ομάδες ιδιόμορφης κοινωνικής ισχύος, τυπικούς μηχανισμούς διανομής σχέσεων, βίαιης επιβολής και εγκατάστασης απλών αγοραίων σημασιών, με τελετές επιβολής και δήλωσης άστατου, τυποποιημένου νοήματος) πέρασαν και περιόρισαν την σχέση τους με τον κόσμο στην ασαφή και αδύνατη ετερόφωτη προσέγγιση τους για τη μορφή και την ώρα της. Αντιθέτως, στην στιγμή μας, το τώρα των προσπαθειών μας, ως είδους που στηρίζεται πια σωστά στα συλλογικά δυνατά υπόβαθρά του, την ιστορία των κοινών εφαρμοσμένων προσπαθειών του, οι συναντήσεις, οι συγκλίσεις των έργων εκατοντάδων επιστημόνων και μηχανικών σε ένα κοινό και πλήρες στον χρόνο και τον χώρο του αποτέλεσμα δείχνουν προς και αποδεικνύουν την καινοφανή συνθήκη συλλογικής, αυστηρής και ορισμένης περιοχής νοήματος. Από τα μέσα του 20ου αιώνα η επιστημονική αναγκαιότητα αλλά και η διαπίστωση της τεχνικής δυνατότητας είχαν σαν αποτέλεσμα την διασύνδεση των προσπαθειών σε δεκάδες εγχειρήματα σε περιοχές τεχνικούεπιστημονικού ενδιαφέροντος. Στην κατασκευή οχημάτων και αεροσκαφών, την κατασκευή συσκευών καθημερινής χρήσης και επισκοπήσεων του ανθρωπίνου σώματος, την τεχνολογία των υπολογιστών που ήδη προσέφερε και εγκαθίδρυσε ένα νέο πεδίο σχέσεων επικοινωνίας αλλά και πρόσβασης στην επικοινωνία και την παγκόσμια παραγωγή και την ερμηνεία της γνώσης. Την κατασκευή μηχανών εποπτείας και ελέγχου, αναπαραγωγής, άλλων μηχανών. Την κατασκευή μηχανών διείσδυσης στα απώτατα μακρυνά μέρη αλλά και τα απώτατα μικρά της δομής του σύμπαντος. Ταυτόχρονα, αυτή
54 55
η έκρηξη της διανοητικής και κατασκευαστικής δυνατότητας μεταμόρφωσε και μεταμορφώνει εν τω γίγνεσθαι, κάθε στιγμή, την ίδια την ιδεολογική διάθεση του ανθρώπου μηχανικού. Τα μέγιστα των εγχειρημάτων δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν χωρίς την συμμετοχή εκατοντάδων διανοουμένων ανθρώπων, την χρήση και διασύνδεση δεκάδων επιτευγμάτων της έρευνας και της κατασκευής, χιλιάδων ανιχνευτών και παρατηρητών των αποτελεσμάτων μηχανών που λειτουργούν και διαδίδουν το αποτέλεσμά τους. Ενώ ο μοναχός τεχνήτης από την αρχή της ιστορίας εξαντλούσε την επιθυμία και την διάθεσή του στην πειθαρχημένη περιορισμένη εξέλιξη της παιδείας του (γλυπτική, ζωγραφική, ποίηση, συγγραφή, λόγος, πρώϊμες τεχνικές κατασκευές) και διέθετε, ύστερα και εφεξής, την τεχνική του δεινότητα στην υπηρεσία μιας ιδιότυπης υποταγής στην σημασία του τοπικού, περιορισμένου και ακριβώς ορισμένου χώρου, χρόνου και των σχέσεών του, οι χιλιάδες των επιστημόνων και των τεχνικών στην αυγή του 21ου αιώνα ακολουθούν τις ποικιλίες των διακλαδώσεων κάθε μιας και πολλών επιστημονικών και τεχνικών διευθύνσεων αλλά, ταυτόχρονα, ομονοούν, στην αναγκαιότητα και την συνέπεια του κοινού έργου, όπου αυτό συντίθεται πολιτικά και ανακοινώνεται, εξαπλώνεται και χρειάζεται την σύνθεση, τη διασύνδεση, την συλλογική σύγκλιση. Αυτή η πολιτική αλλά και φιλοσοφική κίνηση είναι ήδη απελευθερωμένη από τους εθνικούς, τοπικούς και υπερ-τοπικούς δεσμούς της αρκετά ώστε να προσελκύει και να διατάσσει συστηματικά τους μεγάλους αριθμούς των μετόχων στην στρατηγική και την πειθαρχία του εξαιρετικού ενθουσιασμού τους. Τα έργα αυτών των συγκλίσεων του πάθους και της επιθυμίας, της τεχνικής δυνατότητας του ανθρώπου, εκδιπλώνονται και τροφοδοτούν την πραγματικότητα, την ισχύ και την σημασία των ονείρων του είδους μας. Οι χιλιάδες μηχανικοί που συνεργάστηκαν στο ψηφιακό πρότυπο του αεροσκάφους AirBus Α380 χειροκροτούν την κορυφαία
56 57
https://solarsystem.nasa.gov/raw-images/raw-image-viewer
και αλάνθαστη πρώτη πτήση του. Μαζί του οι τεχνικοί επιστήμονες και παραγωγοί των κραμάτων που ρυθμίζουν την αντοχή του, οι παραγωγοί και εφευρέτες των ψηφιακών συστημάτων της διεύθυνσης και της εποπτείας της προόδου της πλεύσης του στο όριο της ατμόσφαιρας, οι σχεδιαστές τεχνήτες και τεχνήτριες της μορφής του που ξεγελάει την βαρύτητα και διαμορφώνει την παράξενη νέα σχέση μεταξύ του πραγματικού και του φανταστικού που δέσμευε την ανθρώπινη δυνατότητα στα αδύνατα των ψευδαισθήσεών της. Ακόμη περισσότερο, όπως παρουσιάζεται σε αυτό το δοκίμιο, η συνεργασία εκατοντάδων μηχανικών και επιστημόνων έφερε στην πραγματικότητα και έστειλε στο βαθύτερο των διαστημάτων που μπορούσαμε ποτέ να υποθέσουμε τη μηχανή-σώμα και γλυπτό Cassini Huygens και, μαζί με αυτή, έστειλε το επαυξημένο βλέμμα του είδους μας, την ακοή και την αφή, στην επικράτεια του φανταστικού αποκαλύπτοντας και διευθετώντας την φύση του, μεταφέροντας την περιεργειά μας στο ψηφιακό εδώ-μπροστά μας, συναρπάζοντας και απασχολώντας τα αισθητήρια και τη σκέψη, μεταβάλλοντας τους οπτικούς διαλόγους, την συνομιλία, τις εντολές και τις ανταποκρίσεις που διασχίζουν με την ταχύτητα του φωτός το γεμάτο κενό του χώρου, σε πεδίο και σύστημα σημαντικών απεικονίσεων, σε κιβωτό και φύλακα των ήδη πραγματοποιημένων ονείρων μας. Διαθεσίμων, μεριστών και προσβασίμων ονείρων. Ποιό έργο σε ολόκληρη την ιστορία των τεχνών μπορεί να υπερκεράσει την σημασία και την ισχύ αυτού του φαινομένου, του γεγονότος, της υπόθεσης και της διαπραγμάτευσής με τον και στον κόσμο;
Θεσσαλονίκη 2018 12 20
58 59
εργασία αφιερωμένη εξαιρετικά στην μνήμη της LyNN MARGULIS Θεωρητική βιολόγος, συγγραφέας και παιδαγωγός. Υπέρμαχος της σημαντικοτάτης ιδέας της συμβίωσης ως συστατικής εξελικτικής διαδικασίας. Συμπαραγωγός της υπόθεσης της Γαίας μαζί με τον βρεττανό χημικό Lames Lovelock. Της ιδέας, δηλαδή, πως ο πλανήτης λειτουργεί και αυτο-ρυθμίζεται ως αυτόνομο σύστημα, σαν οργανισμός. Η υπόθεση της συμβιογέννησης προσέφερε μια απάντηση στο ερώτημα της σχέσης των κληρονομουμένων διαφοροποιήσεων που επηρεάζουν (ή όχι) την ανάπτυξη νέων ειδών. Η LyNN Margulis πρότεινε και απέδειξε πως ενώ η συσσώρευση των αποτελεσμάτων τυχαίων μεταλλάξεων δεν είναι ικανή να εξηγήσει τις αλλεπάλληλες ποικιλίες ειδών η ενδοσυμβίωση ανεξαρτήτων οργανισμών (π.χ. βακτήρια μέσα σε κύτταρα) μπορεί να οδηγήσει σε συνθετοτέρους. Στο τέλος του 20ου αιώνα η θεωρία της για τους μικρο-οργανισμούς ως σημαντικότερης δύναμης μεταβολής και εξήγησης της καταγωγής των ειδών αποδείχτηκε και έγινε αποδεκτή. Είναι εξαιρετική η ιδέα της πως τα βακτήρια και άλλοι μικρο-οργανισμοί μεταμορφώνουν συνεχώς τον πλανήτη, δημιουργώντας συνθήκες υποδοχής και υποστήριξης της ζωής. Οι μικρο-οργανισμοί διαμορφώνουν συνεχώς το σύγχρονο φυσικό οργανικό-ανόργανο περιβάλλον συνιστώντας τον κύριο παράγοντα μεταβολής της πλανητικής βιομάζας.
60 61
ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΣΤΥΛΙΔΗΣ stilidis2@gmail.com http://iordanisstylidis.gr/ https://issuu.com/iordanisstylidis https://www.scribd.com/user/383225991/Iordanis-Stylidis
ISBN 978-618-83888-3-7 2019