ARCHITECTURE PORTFOLIO 2018
“...Οι τρεις αρχές της αρχιτεκτονικής: Ομορφιά, Σταθερότητα, Ευχρηστία... Ο αρχιτέκτονας οφείλει να εξισορροπεί και να συντονίζει αυτά τα τρία στοιχεία, χωρίς κανένα από αυτά να τονίζεται περισσότερο σε βάρος των άλλων...” Βιτρούβιος, Ρωμαίος αρχιτέκτονας, 80-15 π.Χ.
|2|
CURRICULUM
VITAE
ΚΛΗΜΟΠΟΥΛΟΥ
επικοινωνία
ΕΙΡΗΝΗ ΑΜΑΛΙΑ
κινητό +30 6936810862 email irini_amalia@yahoo.gr
εκπαίδευση 2018
2009
2004
2000
5 χρόνια | Δίπλωμα Αρχιτέκτονα Μηχανικού Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π.) | “άριστα” 9,01
2 χρόνια μεταπτυχιακές σπουδές | Προστασία Μνημείων - Συντήρηση και αποκατάσταση ιστορικών μνημείων και συνόλων Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π.) | “λίαν καλώς” 8,36
4 χρόνια | Ιστοριά και Αρχαιολογία Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών | “λίαν καλώς” 7.12
Απολυτήριο Ενιαίου Λυκείου | Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού, Αθήνα | “λίαν καλώς” 17,6
άλλες σπουδές 2012 Δίπλωμα χορού “Instructor del flamenco baile”, Spanish Dance Society | Rockschool, London
γλώσσες ελληνικά | μητρική αγγλικά | βασικό (lower) γαλλικά | επάρκεια (DALF) ισπανικά | επάρκεια(DELE C2)
υπολογιστές Microsoft Windows Microsoft Office Suite ECDL CORE Autodesk AutoCAD Adobe Photoshop 3d Studio Max Adobe InDesign
|3|
|
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2018
ανασκαφές - αρχιτεκτονικά projects 2017
Επισκέψεις στον αρχαιολογικό χώρο Παλαιοχώρας κατασκευής υπόσκαφου Βυζαντινού Μουσείου
2015
Αποτύπωση των κτηρίων του οικιστικού συνόλου Κροκεών Λακωνίας
2013
Αποτύπωση αρχαίων κατάλοιπων στο Λιδωρίκι, Κάστρο Μαλανδρίνου
2010 2009
Σωστικές ανασκαφές σε Πατημα ΙΙ Χαλανδρίου, Κηφισιά, Ν. Ερυθραία, περιοχής Λαυρίου - Αγίου Κωνσταντίνου, Αθήνα
2008
Επισκέψεις στον αρχαιολογικό χώρο της Παλαιοχώρας Αίγινας - πρόταση ανάδειξης του οικισμού
2007
Προστασία Ιωάννινα
2006 2004
και
συντήρηση
σε
κλίμακα
ιστορικού
οικισμού
Ανασκαφή Διογένειου Γυμνασίου, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
εκθέσεις | διαγωνισμοί
|4|
Αίγινας
Συμμετοχή στην έκθεση σκηνογραφίας στο Μουσείο Μπενάκη με το θεατρικό έργου «Αντιγόνη» του Σοφοκλή.
2016
Συμμετοχή στο διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό «Access to Urbanity: Designing the city as a resource», Schindler Award, Urban Design, Shenzhen, China.
2015
-
πρόταση
Μετσόβου,
επαγγελματική εμπειρία αρχαιολόγος
διδασκαλία
Διδασκαλία χορού Instructor del flamenco baile
2011 - εξής
Διδασκαλία Ισπανικής γλώσσας & προετοιμασία εξετάσεων DELE
2009 - 2011
Διδασκαλία μαθημάτων Γυμνασίου
2003 - 2008
Φιλολογικών σε μαθητές
2013 - εξής
Προετοιμασία στην Ιστορία της Τέχνης και Αρχιτεκτονικής (κατατακτηρίες και προπτυχιακές εξετάσεις στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Ε.Μ.Π.)
2010
Αρχαιολόγος στην ιδιωτική τεχνική εταιρεία ΤΡΙΚΑΤ ΑΕΚΤΕ
2009
Αρχαιολόγος Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού (Β’ Ε.Π.Κ.Α.)
αρχιτέκτων μηχανικός 2019
Αρχιτέκτων στο αρχ. γραφείο Προκάκη, με αντικείμενο την κατασκευή εκθεσιακών περιπτέρων
συνέδρια |σεμινάρια The church of St. George the Catholic or the Madonna Foritissa, in the medieval settlement of Palaiohora. Poster session at Buildings & the Body Symposium, University of Southampton, Jun-2014, Southampton
2014
Εισηγήτρια επιμορφωτικού σεμιναρίου «Φιλοσοφία, Μεθοδολογία και Τεχνικές Επεμβάσεων για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς», διοργανωτής: εκδόσεις Ars Nova, Αθήνα
2013
«Χάρτα Αποκατάστασης των Ελληνικών Μνημείων και Συνόλων», διοργανωτής: Ελληνικό τμήμα του ICOMOS, Υπουργείο Πολιτισμού, Αθήνα
2007
2003 – «Μουσειολογία Ι : Αρχές Οργάνωσης και Διαχείρισης Μουσείων και Αρχείων», διοργανωτής: Time Heritage O.E., Ε.ΚΕ.ΦΕ. Δημόκριτος Αθηνών
2003
|5|
προστασία και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου Παλαιοχώρας | Αίγινα βυζαντινό μουσείο Παλαιοχώρας | Αίγινα
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
αρχαιολογικό μουσείο Κεραμεικού | Αθήνα
landscape λόφος Φιλοπάππου | Αθήνα
urbanus, instant city | Shenzhen, China
sstage
design μηχανοστασίου Λεύκας | Πειραιάς, Αθήνα
aποτυπώσεις ελαιοτριβείου Ροδιάς | Ηράκλειο Κρήτης
|6|
Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.) | το παράδειγμα της Οίας και της Βάθειας
περιεχόμενα
8 - 31
01
32 - 39
02
40 - 43
03
44 - 47
04
48 - 49
05
50 - 55
06
56 - 61
07
|7|
|8|
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
προστασία και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου Παλαιοχώρας | Αίγινα
01
Η Παλαιοχώρα της Αίγινας αποτελεί ένα από τους πιο σημαντικά παραδείγματα των ιστορικών οικιστικών συνόλων του ελλαδικού χώρου. Η άλλοτε μεσαιωνική καστροπολιτεία του νησιού, αποτέλεσε την πρωτεύουσα μαρτυρώντας ιστορία 1000 περίπου χρόνων (9ος – αρχές 19ου αιώνα). Η ιστορική του πορεία στιγματίζεται από σημαντικά γεγονότα που επηρέασαν καταλυτικά την ευρύτερη εξέλιξη και οργάνωση σε κοινωνικοπολιτικό επίπεδο. Κυριότεροι σταθμοί : η καταστροφή του οικισμού από το Μπαρμπαρόσσα εν έτει 1537 καθώς και η κατάληψη του Κάστρου από το Μοροζίνι εν έτει 1687. Σήμερα, απομένουν τα 34 βυζαντινά εκκλησάκια, τα στενά μονοπάτια και το Κάστρο, που ζωντανεύουν μνήμες του παρελθόντος στη ξεχασμένη πλέον, «νεκρόπολη» του Σαρωνικού. Η περιήγηση στο λόφο δίνει την εικόνα της πλήρους εγκατάλειψης, με τα κατάλοιπα να «ξεφυτρώνουν» ανάμεσα στην πυκνή αυτοφυή βλάστηση της περιοχής. Οι βυζαντινές εκκλησίες αποτελούν εξαιρετικά δείγματα της νησιώτικης εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής, με σημαντικές τοιχογραφίες, που όμως κινδυνεύουν από την έλλειψη συντήρησης. Τα αποσαρθρωμένα ιστορικά υλικά, η χρήση ακατάλληλων υλικών αποκατάστασης και η ύπαρξη υγρασίας αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες φθοράς τους. Παράλληλα, η ελλιπής νομοθετική προστασία και η έλλειψη συντονισμένων και δραστικών επεμβάσεων προστασίας από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς συμπληρώνουν την σημερινή θλιβερή εικόνα του οικισμού.
|9|
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
Στην παρούσα μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία σημαντικό μέρος κατέχουν οι προτάσεις που στοχεύουν στην προστασία και την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Παλαιοχώρας. Συγκεκριμένα, προτείνονται εργασίες στερέωσης, συντήρησης και αποκατάστασης τόσο για τις βυζαντινές εκκλησίες, όσο και για τα υπόλοιπα αρχαιολογικά κατάλοιπα (οχυρώσεις, περιοχή Κάστρου, πολεοδομικός ιστός), κάτω από ένα πλήρες νομοθετικό πλαίσιο προστασίας. Επιπροσθέτως, διατυπώνονται προτάσεις ανάδειξης του οικιστικού συνόλου σε σύγχρονο αρχαιολογικό χώρο. Η δυσκολία περιήγησης και προσβασιμότητας τον οικισμό αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα εξαιτίας του κατεστραμμένου πολεοδομικού ιστού. Επιπροσθέτως, απατείται η δημιουργία ενός μουσειακού χώρου αποκελιστικά αφιερωμένου στην “ξεχασμένη” βυζαντινή περίοδο του νησιού, με άμεση αναφορά και χωρική σχέση με τιν οικισμό. Στοχεύουν παράλληλα στην επίλυση των λειτουργικών και διοικητικών προβλημάτων, όπως και στη δημιουργία πλούσιου ενημερωτικού υλικού, ξεναγήσεων και διαδικτυακής επικοινωνιακής πολιτικής, με σκοπό ο οικισμός να αποτελέσει πόλο έλξης τόσο για τους ξένους επισκέπτες, όσο και για τους κατοίκους του νησιού.
| 10 |
φθορές προστασία και ανάδειξη
| 11 |
|12 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
βυζαντινό μουσείο Παλαιοχώρας | Αίγινα
01
Η μακραίωνη ιστορική πορεία του για 1000 χρόνια, του προσδίδει ιστορική σπουδαιότητα και τον χαρακτηρίζει ως ενιαίο αρχαιολογικό χώρο. H υπάρχουσα αρχιτεκτονική και πολεοδομική διαμόρφωση ζωντανεύουν τις μνήμες μιας άλλοτε πρωτεύουσας που έσφυζε από ζωή, καθιστώντας την σημαντικό πόλο έλξης με υπερτοπικό χαρακτήρα. Σήμερα η νησιώτικη καστροπολιτεία αποτελεί μια ξεχασμένη νεκρόπολη του Σαρωνικού, με μηδενική επισκεψιμότητα. Η εικόνα της εγκατάλειψης οφείλεται, αφενός στις πολιορκίες που παρήκμασαν τον οικισμό, αφήνοντας ακέραιε μόνο τις εκκλησίες, αφετέρου δε, στην έλλειψη ενδιαφέροντος από τους κρατικούς φορείς για μια ολοκληρωμένη μελέτη συντήρησης και αποκατάστασης στον οικισμό, με χαρακτήρα ενιαίο. Στην παρούσα εργασία αποτελεί συνέχεια της προαναφερθείσας ερευνητικής πορείας και επικετρώνεται στο τελικό στάδιο της ολοκληρωμένης προστασίας, όπου προτείνεται η κατασκευή υπόσκαφου μουσείου, πλήρως εναρμονισμένου και ενταγμένου στο τοπίο, στα όρια του αρχαιολογικού χώρου. Ο στόχος είναι να αποτελέσει πολυσήμαντο κέντρο αναφοράς, φορέα πολιτισμού, τοπόσημο για το νησί και τον ίδιο τον οικισμό. Καλείται να παίξει το ρόλο ενός κοινωνικού πεδίου μάθησης, ενημέρωσης, πληροφόρησης τόσο για τον κάτοικο της Αίγινας, όσο και για τον επισκέπτη του νησιού.
| 13 |
προϊστορικά
αρχαϊκά | κλασικά
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
αρχαιολογικό μουσείο Αίγινας
1. ένταξη συνομιλία με το τοπίο
2. ανάγλυφο φυσική γεωμορφολογία
βυζαντινά
?
3. αντιστήριξη εδάφους τοιχεία
1880 - σήμερα
ιστορικό & λαογραφικό μουσείο Αίγινας
4. χωροθέτηση κομβικό σημείο
τόπος # αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο
ορθογώνιο πρίσμa ναών
| 14 |
τα ίχνη των τειχών
Η ειλικρίνεια της γεωμετρίας, των μορφών και των υλικών επιτάσσουν το αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο. Το ορθογώνιο πρίσμα των ναών κυριαρχεί, ορίζοντας τη μικρή κλίμακα του κτιστού σε σχέση με το αχανές του άκτιστου. Τα ίχνη των τειχών σε μια μακροσκοπική κλίμακα συνθέτουν και οργανώνουν το οικιστικό σύνολο.
τόπος # ιδέα τα βήματα της παρέμβασης | οι σχεδιαστικές Η επιλογή του ως «βυζαντινό» μουσείο στηρίζεται στην απουσία από την Αίγινα ενός μουσειακού χώρου, αναφερόμενο αποκλειστικά στη βυζαντινή Παλαιοχώρα. Η κεντρική συνθετική ιδέα αφορά στη διαμόρφωση ενός υπόσκαφου μουσειακού χώρου, που θα εντάσσεται πλήρως στο ε περιβάλλον του. 5. κινήσεις προσβάσεις | πορείες
6. οπτικές φυγές | θεάσεις
Κατά συνέπεια, βασική συνθετική αρχή αποτελεί η ένταξη, το “βύθισμα” στη γή του κτηριακού όγκου κατ΄ακολουθία του αναγλύφου. Η ανάγνωση του τόπου οδήγησε στην επιλογή της τοποθεσίας, η οποία επιτρέπει την άμεση πρόσβαση από τον κεντρικό οδικό άξονα. Η τοποθεσία βρίσκεται μεταξύ των ναών δρα ενοποιητικά, ενώ παράλληλα προσφέρει εκτόνωση, οπτική αναφορά, θέαση προς τον οικισμό.
| 15 |
δίδυμος ναός
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
μονόχωρος δρομικός με εγκάρσιο κλίτος
ο τόπος
μονόχωρος δρομικός
ελεύθερος σταυρός
| 16 |
το έκθεμα
το μουσείο
α
ο τόπος η ανάγνωση του οικισμού
κατάλοιπο πύργου
κεντρικό καλντερίμι
Ο πολεοδομικός ιστός οργανώνεται στα ανατολικά, δυτικά και νότια του Κάστρου, ενώ το βόρειο τμήμα παρέμεινε ακατοίκητο. Παρατηρούνται δύο ομόκεντρες αρτηρίες με τη μορφή καλντεριμιών, οι οποίες ενώνονταν με εγκάρσια μονοπάτια, στη διασταύρωση των οποίων διαμορφώνονταν πύλες. Από τις λιθοσωρούς φαίνεται ότι προφανώς η Παλαιοχώρα είχε δύο περιτειχίσματα, παράλληλα με τις δύο ομόκεντρες αρτηρίες.
Οι βυζαντινές εκκλησίες αποτελούν εξαιρετικά δείγματα της νησιώτικης ναοδομίας. Τυπολογικά, διακρίνονται τέσσερις τύποι ναοδομίας, που ξεπροβάλλουν από το βραχώδες τοπίο.
πλατεία μοναστηριού Αγίας Κυριακής
Ο οικισμός ήταν αγροτικός, σύμφωνα με το καθεστώς της φεουδαρχίας, με γαιοκτήμονες να συσπειρώνονται στο Κάστρο και το λόφο με ιδιωτικές κατοικίες, και οι αγρότες να κατοικούν σε καλύβες στον κάμπο του Μεσαγρού.
| 17 |
| 18 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
τοπογραφικό διάγραμμα
| 19 |
| 20 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
κατόψεις μουσείου
| 21 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
τομές κατά πλάτος
| 22 |
τομή κατά μήκος
| 23 |
| 24 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
νοτιοδυτική όψη μουσείου
| 21 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
μακέτες μουσείου
| 26 |
βόρεια όψη μουσείου
| 27 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
κυλικείo
χώροι διοίκησης εργαστήρια συντήρησης | εργαστήρια αγιογραφίας
εκθεσιακός χώρ
| 28 |
εκθεσιακός χώρος
θυρωρείο | παρατηρητήριο
αίθουσα πολυχώρου
κτηριολογικό διάγραμμα Η πορεία από το τοπίο στο μουσειακό χώρο γίνεται με σπειροειδή κατάβαση, μεταφέροντας τον επισκέπτη από το ανοικτό στο κλειστό. Επιπλέον, το πέρασμα ανάμεσα στα δύο κεκλιμμένα τοιχεία δημιουργούν έναν μυσταγωγικό, χθόνιο, συμβολικό χαρακτήρα.
βιβλιοθήκη
είσοδος
αμφιθέατρο
ρος
| 29 |
τρόπος οργάνωσης εκθεμάτων
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
γραμμικός -χρονικός
Ο γραμμικός - χρονικός τρόπος οργάνωσης διαμορφώνεται κατά μήκος της σπειροειδούς πορείας για να υπάρξει χρονολογική-ιστορική αφήγηση.
Ο θεματικός τρόπος οργάνωσης αφορά σε θεματικές ενότητες και δημιουργείται στο τελευταίο επίπεδο.
οπτικές φυγές
| 30 |
θεματικός
εκθεσιακός χώρος
Η εκθεσιακή περιήγηση του μουσείου ακολουθεί την εξωτερική σπειροειδή καθοδική πορεία, σε δύο επίπεδα. Το περιεχόμενο αφορά σε τοιχοφραφίες, φορητά αντικείμενα ναών και σε αρχαία spolia.
ΕΙΣΟΔΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥ
ρ
ςπ
οδο
κάθ
σείο
ου
ομ
τ ος
ά
Κατά μήκος της πορείας διαμορφώνονται στάσεις, παύσεις, θεάσεις, χωρίς να κατακερματίζεται η συνολική χωρική οπτική ενότητα.
ικά
ορ
ϊστ
ο πρ
σικ
κλα τινά
ΕΙΣΟΔΟΣ ΜΟΥΣΕΙΟΥ
ΕΞ Ο
Δ
Ο Σ
αν
βυζ
θεματικές ενότητες
ζίνι
τία Μορο
καταστροφ
ή Μπαρμ
α παρόσσ
Ενετοκρα
Ο επισκέπτης ετοιμάζεται για ένα ταξίδι ανακάλυψης, αφήνοντας το ανοιχτό και φωτεινό “σήμερα” για να μυηθεί στο υπόσκαφο και σκοτεινό “χθές”. Κάθετες φωτιστικές σχισμές φέρνουν κάθετο φωτισμό στο εσωτερικό, όπως στη βυζαντινή ναοδομία.
| 31 |
| 32 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
αρχαιολογικό μουσείο Κεραμεικός | Αθήνα
02
“Έξω Κεραμεικός” και ο “Έσω Κεραμεικός: χωρίζονταν μεταξύ τους από το Θεμιστόκλειο τείχος (478 π.Χ.), και συνδέονταν από τη μεγάλη διπλή πύλη λεγόμενη «Δίπυλο». Ο μεν Έξω Κεραμεικός είχε ταφικό χαρακτήρα, ενώ ο Έσω Κεραμεικός οικιστικό χαρακτήρα. Αμέσως μετά την εσωτερική πύλη του Διπύλου ήταν το Πομπείο, ενώ ο ποταμός Ηριδανός διέσχιζε την περιοχή. Η αρχιτεκτονική της περιοχής χαρακτηρίζεται από νεοκλασικές οικίες οι οποίες συνδιαλέγονται άμεσα με τα αρχαιολογικά κατάλοιπα του Κεραμεικού. Εννοιολογικά λοιπόν, η περιοχή χαρακτηρίζεται από διπολικές, αντιστικτικές έννοιες: ζωή - θάνατος, ανάβαση - κατάβαση, κάθαρση - μύηση, ουράνιος – χθόνιος, φως – σκοτάδι, ήχος - σιωπή, σύγχρονο – αρχαίο. Στην παρούσα εργασία προτείνεται η κατασκευή σύγχρονου αρχαιολογικού μουσείου, το οποίο περιλαμβάνει εκθεσιακό χώρο, πολιτιστικούς χώρους και αίθουσα μαθητείας. Διαμορφώνεται με δύο αντιστικτικές κινήσεις, που περιλαμβάνουν από τη μία “βύθισμα” στον αρχαιολογικό χώρο και από την άλλη “έξαρση” καθ’ ύψος, όπως ο αστικός ιστός της πόλης. Τοποθετείται στα όρια του αρχαιολογικού χώρου, με άμεση οπτική εκτόνωση και αναφορά σε αυτόν. Μορφολογικά, πρόκειται για μια τολμηρή κίνηση μεταμοντέρνας αρχιτεκτονικής, που σαν σκοπό έχει να αποτελέσει πόλο έλξης, πολιτιστικό τοπόσημο της περιοχής.
| 33 |
ΔΙΠΟΛΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ
τοπόσημο |
ΑΝΤΙΣΤΙΚΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
εκθεσιακός χώρος |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
χώρος πολιτιστικών δραστηριοτή
ΤΑΦΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΜΝΗΜΗ ΣΙΩΠΗ ΚΑΤΑΒΑΣΗ | 34 |
μακέτα μουσείου
ήτων
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΟΛΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΗΧΟΣ ΑΝΑΒΑΣΗ
χώρος εισόδου | στάση οπτικές φυγές | περιμετρική θέαση κομβικό σημείο | μεταίχμιο | 35 |
| 36 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
κατόψεις μουσείου
Το μουσείο διαμορφώνεται με δύο κτηριακούς όγκους, στους οποίους κυριαρχεί το τριγωνικό στοιχείο, όπως έχει προκύψει από γεωμετρικές χαράξεις του αρχαιολογικού χώρου. Τα αρχιτεκτονικά συνθετικά εργαλεία είναι η αναδίπλωση στον χώρο, καθώς και οι αντιστικτικές ποιότητες. Έχουν προκύψει δύο κτηριακοί όγκοι, εκ των οποίων ο ένας “βυθίζεται” στη συμβολή των δύο οδικών αξόνων. Λειτουργεί ως χώρος στάσης και εργαστήριο συντήρησης μαθητείας, ευρισκόμενος σε άμεση εκτόνωση με τον αρχαιολογικό χώρο. Ο δεύτερος χώρος αποτελεί χωρική “έξαρση” καθ΄ύψος, διαμορφωμένος σε τρία επίπεδα. Περιλαμβάνει τον εκθεσιακό χώρο και χώρους πολιτιστικών δραστηριοτήτων.
| 37 |
| 38 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
όψεις μουσείου
| 39 |
| 40 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
landscape λόφος Φιλοπάππου
03
Ο λόφος του Φιλοπάππου ή λόφος των Μουσών ή λόφος Σέγγιο, μαζί με τον λόφο των Νυμφών και την Πνύκα αποτελεί τον σημαντικότερο ιστορικό λόφο μετά από εκείνον της Ακρόπολης. Η περιοχή μελέτης και παρέμβασης είναι τα αρχαία λατομεία «Βάραθρο». Πρόκειται για έναν χώρο ξεχασμένο, «κλειστό» αν και απόλυτα ανοιχτό, εσωστρεφή, απόκρυμνο, και απογυμνωμένο, αφού η ίδια η βλάστηση δημιουργεί ένα δεύτερο όριο πέρα από αυτό του βράχου. Η βασική ιδέα στο σενάριο παρέμβασης είναι η αποκάλυψη των άγνωστων μυστικών του λόφου στον περιπατητή του, αλλά και η δυνατότητα εκμετάλλευσης των θεάσεων την «άγνωστης» Αθήνας, με τη δημιουργία μιας κυκλοτερούς πορείας.
| 41 |
| 42 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
όψη και μακέτες διαδρομής
Τα λατομεία αποτελούν ένα «όριο», μια βίαιη μετάβαση των αισθήσεων στις ποιότητες του βραχώδους αναγλύφου, με έντονες εναλλαγές φωτός – σκιάς, μέσα από υπόγειες στοές. Ο περιπατητής περνά μέσω της «κάθαρσης» του σκοταδιού στο απόλυτο φως, που ουσιαστικά είναι η θέαση της ίδιας του της πόλης, η οποία του αποκαλύπτεται. Βασικά υλικά έκφρασης είναι το μέταλλο στα κατακόρυφα πετάσματα που σηματοδοτούν εισόδους – εξόδους και το λευκό μπετόν για τη διαμόρφωση της πορείας και των κλιμάκων.
| 43 |
| 44 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
urbanus | instant city Shenzhen | China
04
To Urbanus Research Bureau στο πλαίσιο ενός διεθνούς διαγωνισμού για την πόλη της Shenzhen, ενισχύει μια διεπιστημονική συνεργασία μεταξύ κυβερνητικών φορέων, κατασκευαστών και κατοίκων. Mε το σύστημα μιας ανοιχτής πλατφόρμας, μιας “δεξαμενής ιδεών” (think tank) στοχεύει στη μελέτη των σύγχρονων πολεοδομικών προβλημάτων και στη διαμόρφωση αρχιτεκτονικών στρατηγικών λύσεων, με σκοπό την αειφορία. Σε πόλεις όπου το φαινόμενο της έντονης αστικοποίησης και του υπερπληθυσμού αποτελεί βασικό στοιχείο καθορισμού μορφών, η επίλυση των πολεοδομικών προβλημάτων στοχεύει στη δημιουργία ενός νέου μοντέλου δημιουργικής πόλης. Οι εν λόγω ασιατικές πόλεις επαναπροσδιορίζουν την ταυτότητά τους και καλούνται εκ νέου να επανασυνδεθούν με το φυσικό περιβάλλον και με τους πολίτες. Η υπερπυκνότητα οδηγεί σε επέκταση των ασιατικών πόλεων καθ΄ύψος (layers). Κατά συνέπεια, και με φουτουριστικό τρόπο, προτείνεται η δημιουργία πέντε κόμβων, που θα περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο εμπορική χρήση και κατοικία. Η ένωσή τους γίνεται με σύγχρονο, οικολογικό τρόπο αερομεταφοράς, με “κάψουλες”, σε μια προσπάθεια για επίλυση των πολεοδομικών προβλημάτων.
| 45 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
connecting the 3 layers of the city
high density centres
| 46 |
mobi - light five transportation hubs animate the city
land uses from zoning to goal
| 47 |
| 48 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
stage design
05
Στόχος της παρούσας εργασίας είναι ο τονισμός της διαχρονικότητας των ηρώων και των αξιών, και η μεταφορά τους στο σήμερα. Αναζητώντας τη σύγχρονη Αντιγόνη και τους λοιπούς ήρωες στους καθημερινούς ανθρώπους, προτείνεται η τοποθέτηση του έργου στο Μηχανοστάσιο τρένων “Λεύκας” στον Πειραιά. Πρόκειται για ένα σύγχρονο “αρχαίο θέατρο”, όπου η γεωμετρική απλότητα είναι ικανή να υποστηρίξει με σύγχρονο, μεταμοντέρνο τρόπο το αρχαίο δράμα. Η σύγκρουση μεταξύ δύο αντίθετων κόσμων δρουν σε ένα σχήμα ομόκεντρων κύκλων, με μοναδικό κοινό σημείο αναφοράς το θάνατο του Πολυνείκη. Η διαμόρφωση των τριών επιπέδων βοηθά στην κλιμακωτή μετάβαση από τον Κάτω Κόσμο (χαμηλότερο επίπεδο), στο ενδιάμεσο επίπεδο, όπου τοποθετείται η σύγκρουση των δύο ηρώων και στο υψηλότερο της σύχρονης πόλης με το χορό και τους θεατές. Τα σκηνοθετικά εργαλεία εκφράζουν λιτά το αρχαίο δράμα: οι καθρέφτες, που αντικατοπτρίζοντας το κοινό, “συνθέτουν” τη σύγχρονη πόλη και ο ψυχρός φωτισμός, ενισχύοντας το δραματικό ύφος.
| 49 |
| 50 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
aποτυπώσεις ελαιοτριβείου Ροδιά | Ηράκλειο Κρήτης
06
Η παρούσα αποτύπωση πραγματοποιήθηκε από ομάδα μελέτης του Ε.Μ.Π. εν έτει 2015 και αφορά ένα παλιό κτήριο ελαιοτριβείου στο χωριό Ροδιά Ηρακλείου Κρήτης. Χαρακτηριστικά δείγματα αυτής τα ξύλινα κουφώματα, ως μάρτυρες των ποικίλων χρήσεων που έλαβε στο πέρασμα του χρόνου. Εκτός από την αποτύπωση, πραγματοποιήθηκε και πρόταση αποκατάστασης και επανάχρησης, με νέες χρήσεις, που αφορούν στην διαμόρφωση μουσειακού χώρου (ισόγειο) και χώρου πολιτιστικών δράσεων (όροφος). Η Ροδιά ιστορικά εμφανίζεται σε κείμενα και διοικητικά έγγραφα του 14ου αιώνα. Κατά συνέπεια, μέσα στον οικισμό υπάρχουν κτήρια Ενετοκρατίας. Το ελαιοτριβείο βρίσκεται σε κεντρικό σημείο του οικισμού. Είναι διώροφο κτίσμα, στο ισόγειο του οποίου σώζονται μηχανήματα, ενώ στον όροφο διακρίνονται τέσσερις ανεξάρτητοι χώροι. Εξ΄αυτών, οι δύο αποτελούσαν καταστήματα και στους άλλους δύο φιλοξενούνταν η οικογένεια. Αποτελεί δείγμα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, αποτελούμενο από φέρουσα λίθινη τοιχοποιία, με μεταγενέστερες προσθήκες από μπετόν και οπτόπλινθους. Το δάπεδο και η στέγη είναι από ξύλο.
| 51 |
| 52 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
αποτύπωση κουφωμάτων
| 53 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
κάτοψη ισογείου
κάτοψη ορόφου
| 54 |
τομή κατά μήκος
πρόταση αποκατάστασης Η πρόταση αποκατάστασης στηρίζεται στις αρχές της διεθνούς δεοντολογίας των αποκαταστάσεων, με διάκριση των ιστορικών φάσεων του κτηρίου, διαφοροποιώντας τα υλικά αποκατάστασης (μέταλλο, γυαλί) από τα υφιστάμενα (πέτρα, ξύλο). Αξίζει να σημειωθεί ότι έχει ληφθεί υπόψιν η αρχή της αναστρεψιμότητας των υλικών. Μορφολογικά και συνθετικά, επιλέγεται η διαμόρφωση «αρμών διακοπής», μεταξύ των νέων επεμβάσεων και του παλαιού κτηριακού όγκου, γεγονός που επισημαίνεται σε 2 βασικά σημεία. Το πρώτο είναι η διαμόρφωση υαλοστασίου στο επίπεδο της στέγης, με υπαινιγμό στη «διακοπή» της συνέχειας της στέγης, με σκοπό τη σαφή ανάγνωση από τον επισκέπτη του παλιού τμήματος και της προσθήκης. Το δεύτερο είναι ότι τα μεταλλικά ζευκτά δεν πατούν κατευθείαν πάνω στην τοιχοδομία, αλλά εδράζονται σε μεταλλικό δοκάρι - «αρμό» μεταξύ του παλιού και του νέου.
αξονομετρική τομή στέγης
Σημαντικό μέρος της πρότασης αποτελεί η απόδοση νέας χρήσης. Αποφασίστηκε η διατήρησή του ως ελαιοτριβείο, με μουσειακό χαρακτήρα. Στον όροφο, δημιουργείται αίθουσα προβολών, όπως και διαδραστικός χώρος για την απασχόληση των παιδιών, προκειμένου ο κάτοικος της Ροδιάς να γίνει ενεργά κοινωνός και μέτοχός του.
| 55 |
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
the conflict
| 56 |
Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.)
07
οι επεμβάσεις στους ιστορικούς οικισμούς το παράδειγμα της Οίας και της Βάθειας
Ο δημόσιος φορέας ενεργοποιείται σχετικά με το θέμα της προστασίας του δομημένου - ανθρωπογενούς και του αδόμητου – φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και της αειφόρου ανάπτυξης, έχοντας ως απώτερο σκοπό την εξασφάλιση ποιότητας ζωής και βιωσιμότητας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο διεθνώς βραβευμένο πρόγραμμα των επεμβάσεων στα ιστορικά σύνολα κατά στις δεκαετίες 1970 – 1990. Το πιλοτικό πρόγραμμα περιελάμβανε έξι παραδοσιακούς οικισμούς: Οία Σαντορίνης, Πάπιγκο Ηπείρου, Βυζίτσα Πηλίου, Μεστά Χίου, Βάθεια Μάνης, Φισκάρδο Κεφαλλονιάς. Οι εν λόγω αποκαταστάσεις του Ε.Ο.Τ. αποτέλεσαν ένα από τα πιο σπουδαία παραδείγματα, «διδακτικό κληροδότημα» για τις επόμενες γενεές, το οποίο στηρίζεται στην αρχή της «ολοκληρωμένης προστασίας». Οι οικισμοί της Οίας Σαντορίνης και της Βάθειας Μάνης αποτελούν δύο εκ των πιο σημαντικών παραδειγμάτων τόσο για τις επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν σε αυτούς, όσο και για την περεταίρω εξέλιξη που έλαβαν, με την εισαγωγή μιας νέας μορφής οικονομίας, της τουριστικής.
| 57 |
πολιτι
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
Πάπιγκο Ηπείρου
Φισκάρδο Κεφαλλονιάς
p
ro
Βάθεια Μάνης
te
c
ti
o
Βυζίτσα Πηλίου
n
Μεστά Χίου
re
st
a
u
ra
ti
o
n
place identity conservation
place branding tourism
Οία Σαντορίνης
| 58 |
c u l t u r a l h e r i t a g e
Η τουριστική ανάπτυξιακή πολιτική, λειτούργησε εντελώς διαφορετικά στους δύο οικισμούς, δημιουργώντας με την πάροδο του χρόνου δύο ακραία παραδείγματα πληθυσμιακού υπερκορεσμού -στην παρίπτωση της Οίας- και πληθυσμιακής ερήμωσης -στην περίπτωση της Βάθειας-. Κατά συνέπεια, η νέα μορφή οικονομίας επηρέασε με διαφορετικό τρόπο, αλλοιώνοντας την πολιτιστική φυσιογνωμία. Οι επεμβάσεις του Ε.Ο.Τ. χαρακτηρίζονται από αρχές, αξίες και ευαισθησίες, που σέβονται το αρχιτεκτονικό ύφος, τη φυσιογνωμία και την ταυτότητα της εκάστοτε περιοχής, τα παραδοσιακά υλικά και πάνω από όλα την ανθρώπινη αξία, ως ύψιστο αγαθό, ενισχύοντας την ιδιωτική πρωτοβουλία και θέτοντας τις βάσεις της ομαλής διαβίωσης και συνύπαρξης μέσα σε αυτούς. Κατά συνέπεια, το έργο του Ε.Ο.Τ. αφορά αποκλειστικά στο εθνικό «place branding», δηλαδή την «προώθηση του τόπου», με αποτέλεσμα η ιδιαίτερα εξωστρεφής επικοινωνιακή πολιτική του να συσχετίζεται με τη διαφήμιση και την προβολή της Ελλάδος στο εξωτερικό, μέσω των αφισών, των τουριστικών περιπτέρων στις Διεθνείς Τουριστικές Εκθέσεις καθώς και μέσω του Ελληνικού Φεστιβάλ. Οι αρχιτεκτονικές επεμβάσεις του Ε.Ο.Τ. δεν λειτούργησαν ανεξάρτητα από την υφιστάμενη παραδοσιακή αρχιτεκτονική των εκάστοτε οικισμών, αλλά αντιθέτως, λειτούργησαν με γνώμονα τη διάσωση του χαρακτήρα του οικιστικού συνόλου. Οι νέες χρήσεις (κιτώνες, χώροι εστίασης, πολιτιστικοί χώροι κτλ.) εξασφάλιζαν την ομαλή μετατροπή σε τουριστικό προορισμό.
| 59 |
ρ
ισ
m
ό
ιω
ke
ti n g
μ σι
ότ
ητα
τα
κ
ένταξη
λ ε ιτ ο υ ρ γ ικ ό τ η
ι σ τι κ ο ί π ρ ο ο
ρ ισ
μο
ί
β
τουρ
Κατά συνέπεια και σε αντίθεση με την Οία, η Βάθεια δεν αντιμετωπίζει κίνδυνο μορφολογικών αλλοιώσεων εξαιτίας του τουρισμού, αλλά από τη φθορά του χρόνου.
υ
τι κ
ar
λί
μα
κα
διάσ πολιτι κληρο
η κτ π τυ
ARCHITECTURE PORTFOLIO 2019
Ο οικισμός όμως παρέμεινε ένα “υπαίθριο μουσείο”, ένα ερειπωμένο σκηνικό, χωρίς την ανθρώπινη παρουσία, γεγονός που οφείλεται αφενός στον επιφυλακτικό χαρακτήρα των Μανιατών, αφετέρου στη γεωγραφική απομόνωση από άλλα αστικά κέντρα.
το
Οι επεμβάσεις στη Βάθεια πραγματοποιήθηκαν σε ένα τμήμα του οικισμού και χωρίστηκαν σε πέντε ομάδες χρήσεων: κατοικίες, ξενώνες, κοινόχρηστες εξυπηρετήσεις, μουσειακά κτήρια, βοηθητικά καταλύματα προσωπικού. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία της “γειτονιάς των ξενώνων”.
νέ
ρ ο ια λ κή ο γί α
ες
χρ
ερήμωση
Βάθεια | Μάνη
| 60 |
ήσ
ει ς
π
Οία | Σαντορίνη υπερκορεσμός α
ει
φ ο
ρ
Ο Ε.Ο.Τ. επεμβαίνει σε 60 κτίσματα. Τα αντιμετωπίζει σαν ένα ενιαίο, αρραγές σύνολο, που συμπληρώνει το «παζλ» ενός παραδοσιακού συνόλου. Δε διαταράχθηκε η μικρή κλίμακα της «ελάχιστης κατοικίας» και οι αλληλεμπλεκόμενοι όγκοι, κύρια χαρακτηριστικά της φυσιογνωμίας της Οίας.
ία
ογ
κο
π
λα σία
σωση στικής νομιάς
ά
ή μι
φ
ο
ν
ο
μορ
μ ορ φ
ς
ή
ρ
ει
τι κ
η
σ
π ο λ ιτ ι σ
κλ
ολ ο
Δεν πραγματοποιήθηκαν νέες προσθήκες, αλλά τα κτήρια συνοδείας άλλαξαν χρήση, φιλοξενώντας βοηθητικούς χώρους. Σημαντικό επίσης στοιχε είναι η υπογειοποίηση των εναέριων δικτύων.
έ γικ
ς
α
ο λλ
ιώ
Η Οία εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τις επεμβάσεις και σε συνδυασμό με την ιδιωτική πρωτοβουλία, μετατράπηκε σε αγαπημένο τουριστικό προορισμό, ο οποίος όμως σήμερα είναι υπερκορεσμένος. Αποτέλεσμα είναι να κινδυνεύει από εκτεταμένες μορφολογικές αλλοιώσεις.
| 61 |