Games & tools i.f.v. techniekonderwijs by Ive Hapers

Een opiniestuk over het imagoprobleem van het technisch onderwijs (De Standaard, 28 april 2011), deed me nadenken over mijn eigen invulling van lessen techniek. In dit artikel beschrijft Sanju Gielen de beperking aan mogelijkheden die lagere schoolkinderen voorgeschoteld krijgen op technisch vlak. Bovendien zijn onderwijzers vaak minder technisch geschoold waardoor de lessen techniek niet aantrekkelijk genoeg zijn. Sinds het lezen van deze tekst ga ik gerichter op zoek naar fijne technische opdrachten die kinderen kunnen prikkelen zodat zij ook een ander facet van zichzelf leren ontdekken: hun technische vaardigheden en kennis. In mijn zoektocht naar aantrekkelijke, doelgerichte taken kom ik regelmatig spellen en tools tegen die ook de moeite zijn om de kinderen voor te schotelen. Zij worden hierbij uitgedaagd bepaalde handelingen te ondernemen en denkprocessen te gebruiken die eveneens nuttig kunnen zijn op technisch gebied. Techniek en ICT hebben elkaar hier dus gevonden. Een verzameling van deze technische computertoepassingen vind je in deze bundeling. Veel plezier met lezen, spelen en werken! Ive Hapers

Dit boek is een aanvulling op een verzamelsite met links naar de games en tools. Op deze website vind je nog achtergrondinfo lesideeĂŤn en techniekfilmpjes.

Al van jongs af aan ontdekken en leren kinderen in hun spel. Zonder zich ook maar een moment bewust te zijn van hun leerproces, steken jonge kinderen veel op van bijvoorbeeld met autootjes over een verkeersmat te rijden of de babypop te verzorgen. Dat zullen alle kleuterleid(st)ers ook met graagte bevestiSpelend leren ligt in de gen. In de kleuterschool krijgen kinderen een aanbod van natuur van kinderen. divers speelgoed, allemaal binnen het thema van het moment. Hiermee kunnen ze vrijblijvend aan de slag om het thema volop te kunnen beleven. Terwijl ze met deugd hun activiteiten uitkiezen, ontdekken de kleuters de leerinhouden op een voor hen natuurlijke manier. Daarnaast zijn er natuurlijk ook nog de (al dan niet verplichte) werkjes om kleuters bewuster te maken van hun leerproces. Spelen is dus leren. En leren is spelen. Kinderen die kunnen spelen met getallen zijn betere rekenaars. Dit spelen met getallen kan ook gezien worden in creatief omgaan met de materie. Bijgevolg behoort het spelen ook bij de mogelijkheden in de lagere school. Hier kunnen leerinhouden spelenderwijs worden ingeoefend of verwerkt. Zij het minder frequent dan in de kleuterklas. Een inoefening inkleden als spel is vaak een kleine moeite, maar zorgt voor meer betrokkenheid van de kinderen. Franse woordjes oefenen in de vorm van een quiz is voor hen aantrekkelijker dan het droge vraag-antwoord. Werken met dobbelstenen en speelkaarten voor de getallenkennis tot 6 of bewerkingen tot 10 spreekt zesjarigen erg aan. Het zijn maar enkele voorbeelden om de leerlingbetrokkenheid te verhogen. Stephen Nachmanovitch (US, °1950) is naast improviserend violist ook opvoeder en auteur. Hij omschrijft spelen als een van de hoogste vormen van creativiteit. Hij maakt een onderscheid tussen spelen en spel. Spelen is vrij, instinctief, bijna improviserend. Het creatieve werk. Net zoals kunstenaars spelen met kleur en ruimte en muzikanten met geluid en stilte. Zo spelen ook kinderen met pop- “ Without play, learning and pen, auto’s, doktersspulletjes, … . Kinderen kunnen evolution are impossible” spelen met alles wat ze binnen handbereik hebben. Nachmanovitch Hierover bestaat een Duits woord: ‘Funktionlust’. Dat staat voor het plezier van het doen, ergens mee bezig zijn. De focus ligt op het spontane proces, niet op het product. Het spel daarentegen is een houding die, door zich aan vooropgelegde regels te houden, een resultaat oplevert. Hierbij wordt door strategie, tactiek, inzicht en een eventuele dosis geluk naar het product toegewerkt.

Het creëren van iets nieuws wordt niet bereikt door het intellect, maar door het spelen met materie.

Kortom: spelen is leren, ontdekken, creëren, experimenteren, improviseren, fantaseren, plezier beleven, verwerken en nog zoveel meer. En dat allemaal zonder zich ervan bewust te zijn.

Vlaams minister van onderwijs Pascal Smet pleit ervoor om games te introduceren in de klas. Hij legde al meermaals zijn oor te luisteren bij leerlingen in Vlaanderen en schrok hierbij hoe vaak kinderen zeiden dat ze de school saai vinden. Het kan natuurlijk niet de bedoeling zijn dat zelfs leerlingen van de lagere school hun enthousiasme verliezen tijdens hun nog jonge schoolloopbaan. Want kinderen zijn van nature nieuwsgierig en willen net nieuwe dingen ontdekken. Minister Smet raadt de scholen aan om de leefwereld Kinderen die vaak computeren scoren van de kinderen, een omgeving vol prikkels van inter- beter op school dan hun leeftijdgenonet, games en televisie, ook in de school te volgen. ten die niet of nauwelijks een compuHet lijkt hem een goed idee om games te introduceren ter gebruiken. in het onderwijs, al hoeft hier niet in overdreven te worden. Games in het onderwijs kunnen voor de nodige variatie zorgen, om de betrokkenheid van kinderen te verhogen en hen inhouden te laten beleven. Gamen in de klas zal niet enkel zorgen voor een aanvulling en beleving van de leerstof. Het maakt kinderen ook ict-vaardiger. Hoe gebruik ik een computer, toetsenbord en muis? Het biedt kansen aan de leerlingen om problemen coöperatief aan te pakken. Het is dan ook wenselijk om kinderen meestal per twee aan het gamen te zetten. Ze leren van de game en van elkaar. Daarenboven zullen slechts weinig klassen of scholen uitgerust zijn met een computer per kind. Ook organisatorisch gezien een pluspunt. In haar boek ’Vierkante ogen’ noemt professor Patti Valkenburg verschillende redenen waarom games zo’n aantrekkingskracht hebben op kinderen. Hierin komen de prikkels (waarover eerder sprake) natuurlijk uitermate aan bod. Zowel de prikkels komende van de beeld- en geluidseffecten als het prikkelen van de nieuwsgierigheid spreken kinderen erg aan. Gamers krijgen vaak actieve controle door zelf het spel te kiezen, maar ook de moeilijkheid te bepalen of de kleur, achtergrond, … . Een spel biedt de gamer een continue uitdaging, een reeks levels die veelal in moeilijkheidsgraad toeneemt. Bovendien is ook de directe feedback van belang. Kinderen horen graag wat ze goed of net minder goed doen. Tijdens games worden spelers meteen beloond als de voorafgaande acties succesvol zijn geweest. Deze tussentijdse beloningen vormen een sterke stimulans om door te spelen.

Games zijn interessant voor het onderwijs omdat leerlingen actief, geconcentreerd en gemotiveerd bezig zijn met het oplossen van uitdagende problemen.

De groep kinderen die we nu in onze klassen hebben, wordt heel vaak de ‘generation why’ genoemd. Een generatie die zich voortdurend afvraagt waarom ze bepaalde zaken aangeleerd krijgen en wat ze ermee aankunnen. Ze gaan vaak doelgericht en efficiënt te werk. En verwachten dit ook van hun lesgevers. Daarom mogen we ons niet alleen maar blindstaren op alle pro’s van games. Gamen om te gamen is niets voor in de klassfeer: het gamen mag geen tijdverdrijf worden. De kinderen verwachten van ons dat we duiden wat we aan hen voorschotelen. Een goede reflex, die hen gauw inzichten kan geven in bijvoorbeeld hoofd– en bijzaken en toepassingsvormen. Het gamen in de klas moet dus meer zijn: een kennismaking of aanvulling op de leerstof die doelgericht aan bod komt. Games sluiten niet alleen aan bij de leefwereld van kinderen, ze naderen ook de opvattingen over onderwijs, zoals die naar voren komen in theorieën over constructivistisch leren en gesitueerd leren. In deze theorieën wordt benadrukt dat het opdoen van kennis een actief sociaal proces is waarin betekenis wordt gegeven aan ervaringen die worden opgedaan bij het oplossen van gesitueerde realistische problemen. Uit onderzoek blijkt dat games leerlingen kunnen motiveren om iets te leren en dat games er voor kunnen zorgen dat de leerlingen gemotiveerd blijven. Verder kunnen er situaties aan bod komen waarin nieuwe ideeën of stratgieën uitgeprobeerd kunnen worden.

Wat is techniek? In het eindrapport van TOS21 vind je een definitie die de lading volledig dekt. TOS21 staat voor Techniek Op School voor de 21ste eeuw en was een gezamenlijk project van twee Vlaamse ministers (onderwijs en wetenschappen). Deze had tot doel de technische geletterdheid van alle leerlingen en studenten te onderhouden.

“ Techniek is het geheel van ingrepen waarmee de mens, om aan zijn menselijke noden en behoeften te voldoen, zijn omgeving probeert te beheersen en te veranderen.” Techniek is dus alles wat niet natuurlijk is of niet in zijn natuurlijk vorm voorkomt. In de omschrijving is sprake van het technisch handelen, het bedenken, ontwikkelen en hanteren van technische realisaties. Aan deze handelingen gaat echter een, niet onbelangrijk, technisch proces vooraf: het begrijpen van techniek. Techniek is er altijd en overal. Al vanaf de prille mensheid maakten onze voorouders het zich gemakkelijk door werktuigen te maken en te hanteren. Met een stapel hoogtepunten tijdens de technische geschiedenis volgen de nieuwe technische ontwikkelingen zich tegenwoordig razendsnel op. De band tussen techniek en de ontwikkeling van de maatschappij is niet alleen innig en wederzijds versterkend, maar ook wederzijds versnellend. We trachten het ons steeds gemakkelijker te maken door nieuwe realisaties te ontwikkelen. Die ontwikkeling staat sinds het prille begin van de techniek niet meer stil. Dit alles in het achterhoofd is het belang van het domein of vak techniek in het onderwijs zeker niet verwonderlijk. Binnen elk vakgebied komt de mens in contact met de nodige technische gereedschappen en materialen. Het is onze taak als onderwijzer om kinderen hiermee vertrouwd te maken, om kinderen techniek te leren kennen en gebruiken. Al vanaf de kleuterleeftijd staan kinderen open voor het ontdekken van nieuwe dingen. Ze zijn van nature nieuwsgierig en experimenteren graag met hun speelgoed en met combinaties hiervan. Ze staan open voor nieuwe toepassingsmogelijkheden en ontdekken dagelijks nieuwe dingen. TOS21 omschrijft in zijn eindrapport 4 kerncomponenten voor het domein techniek in het onderwijs. Dit zijn de gemeenschappelijk voorkomende elementen die door ze samen te nemen het mogelijk maken om techniek te beschrijven en techniek te onderscheiden van andere vakdomeinen. Gezamenlijk bepalen zij dus wat techniek kenmerkt. Voor om het even welke technische realisatie zijn deze kerncomponenten: 

Systemen:



Processen:



Hulpmiddelen:



Keuzes:

het geheel van elementen en onderdelen om het doel van de technische realisatie te bereiken; het geleidelijk verloop van een reeks acties om de technische realisatie te ontwikkelen; de middelen om de technische realisatie (efficiënter) te verwezenlijken of te laten functioneren; om een optimale kwaliteit te bekomen, rekeninghoudend met de beschikbare hulpmiddelen en doelstelling(en).

Daarnaast wordt omschreven wat het leren van techniek inhoudt. Hiervoor staan in het leerplan 3 dimensies:  

Techniek begrijpen: Techniek hanteren:



Techniek duiden:

leren waar het in techniek om gaat, hoe het werkt, …; vaardigheden leren die nodig zijn om met techniek aan de slag te kunnen gaan; techniek in een breder maatschappelijk kader leren plaatsen en de invloed van techniek op de maatschappij en omge-

In een matrix voorgesteld, zien de componenten en dimensies er als volgt uit:

Matrix voor technische geletterdheid

Componenten Systemen

Proces

Hulpmiddelen

Keuzes

Begrijpen

Dimensies

Hanteren

Duiden

Alle activiteiten in de klas binnen het domein techniek kunnen in een of meer cellen van deze matrix geplaatst worden. Bij gebruik van dit overzicht krijg je een duidelijk beeld van waar de gegeven lessen zich binnen de eindtermen of het leerplan bevinden. Zo zal er gestreefd worden naar competente techniekgebruikers, hoe jong ook. Naast beide hierboven beschreven indelingen van het domein techniek die we in het leerplan kunnen vinden, heeft de Koninklijke Bibliotheek van Nederland het domein ook geclassificeerd in 8 verschillende rubrieken. Alle technische wetenschappen kregen een getal met cijfer 5 vooraan:  50 technische wetenschappen in het algemeen  51 materiaalkunde = over de samenstelling en structuur van materialen en de eigenschappen ervan  52 werktuigkunde  aandrijftechniek (b.v. motoren, turbines, …)  constructies (b.v. bruggenbouw, hijskranen, …)  machinebouw (b.v. robots, …)  regeltechniek (b.v. schakelaars, hydraulische systemen, …)  verbindingsprincipes (b.v. lassen, lijmen, …)  53 elektrotechniek  elektriciteit  elektromagnetische velden  54 informatica = computerwetenschappen  55 logistiek = het organiseren, plannen, besturen en uitvoeren van de goederenstroom  56 bouwkunde = wetenschappelijke kennis en techniek met betrekking tot het bouwen van alles wat voor bewoning of huisvesting van mensen en hun activiteiten  57 mijnbouwkunde = het winnen en verwerken van allerhande grondstoffen in de breedste zin:  brandstoffen  metalen  mineralen  niet-metalen  58 procestechnologie = over het ontwerp, de bedrijfsvoering en bediening van installaties.

Zoals al omschreven in het hoofdstuk ‘GAMEN IN DE KLAS… KAN DAT?!’ kunnen games in eender welke les nuttig zijn. Games voor geschiedenislessen, milieueducatie of sociale vorming spreken tot ieders verbeelding. We kunnen daarvoor dan ook op een grote verzameling serious games rekenen. Games kunnen echter ook ingezet worden in het domein techniek. Ze kunnen voor een meerwaarde zorgen binnen je lessen. Zowel op inhoudelijk vlak als organisatorisch kunnen games heel wat voordelen bieden. OPBOUWEND EN OVERZICHTELIJK Door een geleidelijke opbouw van levels wordt het technisch denkproces telkens opnieuw geprikkeld. Kinderen worden uitgedaagd om steeds een iets moeilijkere opdracht uit te voeren. Hierdoor verscherpt ook hun technisch inzicht en kennis. Deze opeenvolging van steeds complexere levels werkt daarenboven ook motiverend voor de gamer. De aandacht zal bij de game en zijn inhoud blijven.

Veel games bieden op het hoofdscherm ook een overzicht van de te behalen levels. Hier kan je zien welke levels je al behaalde en welke je nog te wachten staan. Meestal kan je kiezen om een gespeelde level opnieuw te spelen. Door een visuele voorstelling van de verschillende levels krijgt de gamer een overzichtelijk geheel te zien. Hierdoor kan die individueel een persoonlijk doel nastreven. Het is ook mogelijk om er met een groep competitief mee aan de slag te gaan. Al mag dat laatste natuurlijk niet de hoofdzaak zijn in de klas. Het overzichtelijk geheel is zeker ook in het domein techniek van belang. Het aftasten van het beschikbaar materiaal om een realisatie te verwezenlijken, geeft je meer inzicht in het technisch proces. Het maakt er onrechtstreeks zelfs deel van uit. Dankzij de internetgeschiedenis en het cachegeheugen blijven de gespeelde spelletjes bovendien bewaard op de computer, waardoor bij de volgende gamebeurt het spel gewoon kan worden verder gespeeld. * schermopnames van het spel Connect It (CoolBuddy.com) http://tinyurl.com/connectit1

INHOUDELIJK EN DOELGERICHT Een game kan je les heel erg opleuken. Dit mag echter nooit de reden zijn om games toe te voegen aan de lesorganisatie. De games die tijdens de les worden aangeboden, zijn een middel om de lesstof te verduidelijken. Wie games aanbiedt, geeft zijn leerlingen de kans om zelfstandig aan techniekopdrachten te laten werken. Door de aantrekkelijke vormgeving en uitdagende opdrachten, zullen ze nog meer gemotiveerd zijn om iets bij te leren, zelfs zonder zich hiervan bewust te zijn. Het is dan ook een noodzaak de aangeboden games doelgericht in te schakelen. Veel inhouden ervan sluiten namelijk nauw aan bij het leerplan techniek. Waar het in werkelijkheid vaak gaat om te komen tot een technische realisatie en er een volledig technisch proces wordt afgelegd, belichten games eerder een onderdeel van dat proces. Het is daarom aan te raden de game te kaderen. Maar daarover later meer. Het vinden van online games die aansluiten bij de leerplannen techniek vereist het nodige geduld en gericht zoekwerk. Dat is een van de redenen waarom ik een bundeling maakte van bruikbare games die door iedereen te gebruiken is via Yurls: http://techniek-ict.yurls.net/ Na de techniekgames beter te hebben begrepen en enkele levels ervan te hebben doorlopen, is het mogelijk om ze in de matrix voor technische geletterdheid te plaatsen. De games krijgen zo een eigen plekje in de eindtermen voor het domein techniek. Vele games zullen echter slechts één cel kunnen vullen. Na ruim 100 games te hebben verzameld, valt het op dat technische systemen (35,5%) en het hanteren (56,1%) het vaakst voorkomen. Techniek duiden (7,3%) lijkt dan weer moeilijker met een game. In de grafieken hiernaast kan je de 4 componenten en de 3 dimensies in aantal vergelijken. De aantallen werden procentueel weergegeven, zodat ook de inhoud van de verschillende graden met elkaar vergeleken kan worden. De grafieken gaan enkel over de games die in dit boek beschreven staan. De laatste kolom met de totalen werd toegevoegd voor een globaal beeld van games in de lagere school. Wat betreft de techniekgebieden vinden we heel veel games terug in de bouwsector, mechanica en fysica. Op de volgende bladzijden vind je per graad een voorbeeld van implementatie van techniekgames in de matrix. Opvallend hier is het ontbreken van games voor dimensie ‘duiden’ bij de onderbouw. Dit wil echter niet zeggen dat de geziene techniekstof niet geduid kan of hoort te worden, noch dat de game niet geduid kan worden. Bij de tips verder in dit boek lees je meer over het kaderen van games.

Implementatie games (onderbouw)

Componenten Systemen

Proces

Hulpmiddelen

Keuzes

Bruggen bouwen

Marble Run

Connect It

Lego Tetris

Hoge toren

Bouwen met Lego

Nuts & Bolts

Stad bouwen

Begrijpen

Dimensies Hanteren

Duiden

Implementatie games (middenbouw)

Componenten Systemen

Proces

Hulpmiddelen

Keuzes

Kisten heffen

Kraanman

Zwaartekracht

Goldenburger

Little Wheel

Ramps

Bob de Slak

Transport Network

Zoek de geleider

Houtspel

Geleiders

Muren boren

Begrijpen

Dimensies Hanteren

Duiden

Implementatie games (bovenbouw)

Componenten Systemen

Proces

Hulpmiddelen

Keuzes

Interlocked

Electric Box

Telescoop

Uitvindingen

Lego Mechanic

Kettingreacties

Bruggenbouwer

Hoge toren

Energiespel

Villa Elektra

Energy Home

Logische schakelingen

Begrijpen

Dimensies Hanteren

Duiden

MEERWAARDE VAN GAMES Het is duidelijk dat games inhoudelijk kunnen aansluiten bij het domein techniek. Voor heel wat onderwerpen vind je een geschikte online game. Maar ook de manier van spelen komt overeen met hoe we met techniek omgaan. Wat techniek en gamen gemeen hebben, is het probleemoplossend denken. Een game start met een probleem. Dit moet duidelijk zijn alvorens je kan spelen. Je bekijkt dus welke eisen er worden gesteld en wat het doel is. Vervolgens bedenk je hoe je dit zal aanpakken. Misschien zelfs terwijl de acties al worden uitgevoerd. Tijdens het spelen ben je er constant van bewust dat je naar het doel moet toewerken. Het lijkt alsof er evaluerend gespeeld wordt. Fouten zullen worden bijgeschaafd, nieuwe strategieĂŤn en ontdekkingen uitgeprobeerd. Wanneer het doel is bereikt, stelt zich een nieuw probleem. Het volgend level is begonnen. De eisen zijn net iets anders, iets moeilijker misschien. De hulpmiddelen kunnen anders zijn, vaak uitgebreider. Er komen meer invloeden aan te pas. Sommige games maken geen gebruik van levels. Ze gebruiken een puntensysteem. Hun opbouw is echter dezelfde. Doorheen het spel komen nieuwe problemen tevoorschijn. De snelheid wordt opgedreven, obstakels nemen toe of de eisen worden uitgebreid. Het technisch proces omvat een soortgelijk denkproces als dat van een game. In de eerste fase wordt het probleem geschetst. Het doel en de criteria worden verduidelijkt. Dat probleem wordt onderzocht zodat de juiste informatie kan worden verzameld. Hier worden bewuste keuzes gemaakt en oplossingsstrategieĂŤn ontworpen. Daarna wordt de werkplanning gemaakt en het materiaal gekozen. Alles wat nodig is om het doel te bereiken, wordt klaargelegd. De ontworpen oplossingsweg wordt uitgevoerd. De technische realisatie wordt uitgetest, rekeninghoudend met de vooropgelegde criteria. Tenslotte vragen we ons af of alles naar behoren werkt. Er wordt gezocht naar mogelijke verbeteringen. De vraag of er een nieuw probleem ontstaat, dringt zich op.

In beide domeinen gaat het om een probleem dat moet worden opgelost. Hiervoor moet een weg afgelegd worden die rekening houdt met bepaalde criteria of eisen. Om te beslissen hoe je naar het doel toe gaat, maak je een ontwerp. Door dit te volgen, zal je dichter bij de bestemming, de realisatie geraken. Tijdens het uitvoeren kan het ontwerp nog worden aangepast. Eenmaal het doel bereikt, kan zich een nieuw probleem (of nieuw level) voordoen, wat met de voorkennis opnieuw kan worden aangepakt. Belangrijk bij techniek én bij games is dat je weet waar je naartoe moet. Een goed geformuleerde, correcte doelstelling is dus vooraf nodig. De af te leggen weg ernaartoe wordt bepaald tijdens het denkproces, rekeninghoudend met de eisen, verwachtingen, obstakels en criteria. Meestal is het echter zo dat games nog zaken toevoegen aan de lessen techniek. Ze hebben dus absoluut een meerwaarde voor de les. Tijdens het gamen bevinden de leerlingen zich in een veilige omgeving. Alles wat gedaan wordt, elke handeling gebeurt in een virtuele wereld. De inhoud ervan komt overeen met deze uit de realiteit. De gevolgen van de acties verschillen echter. Wanneer iets (nog) niet lukt of een fout gemaakt wordt, kan de game eenvoudig herstart worden. Bijna elke game heeft daarvoor een ‘restart’ knop. Met één druk op die knop kom je terug bij de beginsituatie, waar het proces opnieuw kan worden gestart. Om bij het maken van technische realisaties terug naar de beginsituatie te keren, moet het proces terug in tegengestelde richting overlopen worden. Met het risico dat gedane stappen vergeten worden, zodat de beginsituatie niet of nooit opnieuw bereikt zal worden. Daarnaast bieden sommige games een helpfunctie die tips geeft om op gang te geraken. Soms geeft deze het volgende kleine stapje prijs, waardoor de richting van denken duidelijker wordt. Het komt ook voor dat je extra informatie krijgt waardoor het doel en de criteria eenvoudiger te begrijpen zijn. Een game wordt bovendien op een andere manier gestart dan een fysiek technisch probleem. Bij een game weet je vooraf dat het probleem op te lossen valt. Je begint met het spel met de veronderstelling het doel te halen. Bij technische realisaties is het niet steeds zo dat de opdracht kan worden voltooid. Door problemen uit de realiteit weer te geven, worden techniekgames soms met simulaties vergeleken. Al zijn beide geen synoniemen van elkaar. Een simulatie is te omschrijven als een nabootsing van een deel van de werkelijkheid met als doel te kunnen werken of oefenen in een beschermde omgeving. Games voegen hier nog zaken aan toe, waardoor een competitiedrang ontstaat: een aantrekkelijke, fictieve omgeving, figuurtjes, een puntensysteem of veel kleur en actie. De afbakening tussen games en simulaties is in de praktijk echter niet scherp en de termen worden steeds vaker door elkaar gebruikt. Zo bevatten spellen steeds vaker simulatoren en lenen simulatoren zich vaak ook voor het spelen van een spel. Door te focussen op de eigenlijke inhoud, zullen kinderen een betere transfer kunnen maken naar de werkelijkheid. Dit betekent dat ze door het spelen van games net iets meer zouden kunnen opsteken dan van de puur realistische techniekles. Professor Ton de Jong (1) (UTwente) onderzoekt momenteel de effecten van leren in gesimuleerde laboratoria in vergelijking met deze in fysieke laboratoria. Zijn onderzoek wijst uit dat gesimuleerde labo’s tot meer kennis leiden. Het is echter nog niet duidelijk of dat voor games ook zo is. Ook uit andere onderzoeken - meer gericht naar de effecten van games - kan geconcludeerd worden dat games wel degelijk toevoegingen bieden aan de realiteit.

_____________ (1) http://users.edte.utwente.nl/jong/

In de publicatie Wat weten we over… effecten van games (2) somt het Nederlandse expertisecentrum Kennisnet enkele positieve effecten van gamen op de cognitieve functies en de ontwikkeling ervan. Hierin wordt besloten dat games een hoge ‘cognitieve opbrengst’ hebben (volgens een samenvattende studie van Vogel en haar collega’s). De positieve effecten werden vastgesteld op het gebied van ruimtelijk inzicht, het geheugen en taalcompetenties. Verder werd geconcludeerd dat games een groot effect hebben op het probleemoplossend vermogen. ORGANISATORISCH VOORDEEL Naast de positieve effecten van het inschakelen van games tijdens de lessen techniek, hebben ze ook een organisatorisch voordeel. Bij het geven van techniek is het belangrijk de kinderen zelf aan de slag te laten. Vaak betekent dit dat je van bepaalde materialen of gereedschappen een twintigtal stuks zal moeten hebben. Dit is niet altijd even evident. Door bijvoorbeeld groepjes te maken, kan je die aantallen halveren. De ene groep werkt dan aan de computer met de games, de andere groep met de materialen en gereedschappen. Soms beschik je zelfs niet over het juiste of voldoende materiaal, tijd of ruimte om de zaken aan te pakken. Een game of tool over het onderwerp kan dit in de mate van het mogelijke voor je oplossen. Ze bieden ook de mogelijkheid om achteraf de inhoud nog even op te frissen, zonder dat je daarbij je klas weer moet ombouwen tot technieklokaal. De combinatie techniek en ict kan dus zinvol zijn om je werkvormen te bekijken. Zo kan je de klas in groepen laten werken. Hierbij werkje met een kleiner groepje aan de techniektafel, terwijl de andere groep aan de slag gaat met computer en digibord.

Er is al zoveel geschreven en onderzocht over de positieve en negatieve effecten van gamen. Iedereen is het er over eens dat gamen inde klas een heus voordeel kan bieden. Maar hoe pak je dit concreet aan tijdens je les? Hierover is slechts heel weinig te lezen en vinden. Als we dit dan beperken naar technieklessen, vind je hierover enkel wat verwijzingen naar de eerder genoemde gesimuleerde laboratoria uit de onderzoeken van professor Ton de Jong. Daarom waag ik me aan volgende tips en aanpak. PRAKTISCH Vooraleer de leerlingen uit je klas kan laten gamen, heb je natuurlijk een game nodig. De waarde van het kiezen van een game mag niet onderschat worden. In onderstaande punten een overzicht waaraan je best denkt en waarom. Hieruit blijkt dat je als leerkracht de game eerst zelf een keer moet spelen. Het is evenwel niet vereist om alle levels te spelen, omdat de meeste analoog zullen zijn aan de vorige. Drie of vier levels zullen zeker volstaan.  Doelgericht: Bedenk vooraf aan welk doel(en) je een game wil wijden. Hiervoor is de matrix voor technische geletterdheid een sterk uitgangspunt. Wanneer een techniekgame in de matrix in dezelfde cel(len) past als het fysieke techniekdoel, kan hij geschikt bevonden worden.  Deel van het geheel: Laat de game aansluiten bij de andere techniekactiviteiten. Zorg voor raakvlakken tussen realistische en virtuele techniek om je game te kunnen inleiden. Hiervoor kunnen de technische rubrieken (zie blz.6) of de verschillende sectoren een uitgangspunt zijn.  Begrijp de game: Natuurlijk moet je zeker zijn dat de game de vooropgestelde doelen wel beoogt. Hiervoor is het belangrijk de game vooraf grondig te bestuderen en precies te weten wat het doel ervan is. Je bent je ervan bewust dat je de game later zult moeten uitleggen en kaderen. Daarom is het een noodzaak dat je de game begrijpt, zowel inhoudelijk, opbouwend als de bedieningswijze.  Wat moet je weten over een game? 1. Inhoudelijk:  Wat is het doel van het spel? Hoe kan je dit bereiken? Welke obstakels komen er voor tijdens de oplossingsweg? Is de weg naar het doel evident?  Is de game duidelijk? Welke informatie moet je vooraf geven vooraleer je de leerlingen de game laat spelen? In welke mate kunnen de leerlingen zelfstandig aan de game starten? Ook tijdens het spelen blijft het belangrijk dat alles duidelijk is. Dit om frustraties bij de gamers te vermijden.  Heeft de game een helpfunctie? Wat geeft die functie vrij? Door meteen de oplossing te krijgen, steken kinderen niets op. Wenselijker is natuurlijk dat de helpfunctie de kinderen op gang brengt. Door een stapje van het technisch proces vrij te geven, zullen kinderen meer inzicht krijgen in dit proces en verder de game kunnen vervolmaken.  Geeft de game rechtstreeks feedback? Bij moeilijkere technische problemen zal feedback ervoor zorgen dat de kinderen gemotiveerd blijven om de oplossingsstrategieën uit te proberen.  Vooruitgangsschaal: Kan je tijdens het spelen zien waar in het proces de gamer zich bevindt? Dit zorgt voor een extra motivatie voor de leerlingen. Bovendien kan je zo als leerkracht mee volgen waar de gamer mee bezig is en eventueel bijsturen. 13

2. Vormelijk:  Opslaan en laden: Is het mogelijk om het vorige gespeelde spel terug op te roepen? Blijven de gegevens bewaard op de computer? Dit kan handig zijn tijdens een speeltijd of als je je les spreidt over verschillende dagen. Zo hoeft niet het gehele technisch proces opnieuw overlopen te worden om te komen waar de game eerder geëindigd werd.  Geluid: Wanneer je in groepjes werkt waarbij niet alle kinderen aan het gamen zijn, kan geluid erg storend zijn voor anderen. Is het geluid noodzakelijk voor de game? Kan het geluid uitgeschakeld worden door de muteknop? Sommige games hebben zowel een muteknop voor de achtergrondmuziek en de geluidseffecten. Misschien zijn er zelfs voldoende hoofdtelefoons beschikbaar.  Tijd: Hoeveel tijd vraagt de game om te begrijpen en te spelen? Is het noodzakelijk om de game uit te spelen of volstaat het om enkele levels te spelen? Staat er een tijdslimiet op de game? Kan deze uitgeschakeld worden? Welke tijd geef je de kinderen tijdens hun spel? Welke tijd heb je beschikbaar?  Taal: In welke taal is het spel opgesteld? In welke taal worden de tips, hints en feedback gegeven? Kan de game ook gespeeld worden zonder de taal? Taal kan bijdragen aan een taalinitiatie die kinderen dat net ietsje extra bijbrengt. Bij de techniekgames is de vreemde taal echter meer een barrière. Waar bij een vreemde taal vaak uit de context wordt vertaald, is dat voor de technische termen soms moeilijker. Daarom is een vertaling soms aangewezen. 3. Bediening:  Duidelijk: Is het duidelijk bij het starten van de game hoe het moet worden gespeeld? Welke informatie moet je hierover aan de kinderen geven? Voor sommige games volstaat het om de leerlingen uit te leggen wat het doel is, zodat ze zelf hun weg hierin zoeken. Andere games verwachten echter dat de bediening volledig wordt uitgelegd, zodat de kinderen de volledige functies ervan begrijpen. Heeft de game een helpfunctie voor de bediening?  Toetsenbord of muis? Hoe bedien je de game? Games die enkel met de muis te bedienen zijn, kunnen ook op het digibord gespeeld worden. Wanneer je ook een toetsenbord nodig hebt voor het spelen, zal deze enkel op de computer gespeeld kunnen worden. Sommige games bedien je met

TECHNISCH Natuurlijk heb je voor alle techniekgames hier beschreven een volledig uitgeruste computer met internetverbinding nodig. Niet alle games werken op de verschillende browsers. Daarom is het vooraf aangewezen de game te spelen op de browser die je in de klas gebruikt. Ik merkte dat de games wel allemaal in Internet Explorer te spelen zijn. Google Chrome en Mozilla Firefox geven soms problemen. Check ook vooraf of de juiste plugins zijn geïnstalleerd. Wanneer Java (http:// www.java.com/nl/ ) en Flash (http://get.adobe.com/nl/flashplayer/ ) up to date zijn, zullen de games gespeeld kunnen worden. Een trage computer of internetverbinding kunnen de game ook vertragen. ORGANISATORISCH Onderwijzers zijn keien in het bedenken van gepaste werkvormen en in het voorbereiden van de gehele organisatie van hun les. Leerkrachten die games willen inschakelen zullen dan ook voldoende behoefte kunnen doen op hun ervaring en kennis om dit goed aan te pakken. Wat betreft een aanbieden van techniekgames is dit niet anders. Onderstaande tips zullen bekend in de oren klinken, maar kunnen niettemin een leidraad zijn voor je lesplanning. 1. Voor het gamen:  Leg de game uit. Het volstaat niet om een techniekgame gewoon aan te bieden zonder toelichting. Zowel inhoudelijk als de bediening van de game moeten uitgelegd worden. De goal van de game moet duidelijk zijn voor de leerlingen, niet steeds de weg hiernaartoe. Zoek hiervoor een goed evenwicht tussen wat je prijsgeeft en wat niet en zorg ervoor dat de inbreng en creativiteit van de leerlingen niet beperkt wordt door wat je vertelt.  Duid de game. Kinderen komen naar school om te leren. Ze willen graag weten wat ze leren en waarom. Vertel daarom wat de bedoeling is van het aanbieden van de game. Wat moeten ze hiervan onthouden? Wat kunnen ze hiervan bijleren? Hoe sluit de game aan bij de leerstof? Door vooraf te beschrijven hoe de game hen iets kan bijleren, zullen leerlingen gemotiveerd van start gaan.  Demonstreer de game. Door de game vooraf te demonstreren, laat je zien dat je de game kent. Jij bent de expert die de nodige kennis via de game overdraagt. De leerlingen zullen vertrouwen hebben in de activiteit doordat hij vooraf getoond werd. 2. Tijdens het gamen:  Blijf in de buurt. Door hen zelfstandig aan het werk te laten, geef je hen verantwoordelijkheid. Het is verstandig je op regelmatige tijdstippen te laten zien aan de gamers. Zo bewaar je de veilige gameomgeving. Je kan ook, wanneer dat nodig is, ingrijpen of hulp bieden. Neem hierbij nooit de bediening van het spel over, maar begeleid hen door extra tips en uitleg. Ook hier blijft het zoeken naar de juiste dosis informatie die je prijsgeeft.  Geef voldoende tijd. Elke gamer heeft tijd nodig om ‘in het spel’ te komen. Wanneer de game inhoudelijk belangrijk is, is het noodzakelijk om de bediening eerst onder de knie te krijgen. Eens de handelingen natuurlijker verlopen, zal het probleemoplossend denkproces volledig op gang zijn. Geef daarom de kinderen voldoende de tijd om de game te ontdekken en daarna te spelen.  Laat kinderen samenwerken. Vaak beschik je niet over voldoende computers om alle kinderen individueel te laten gamen. Maar niet enkel om organisatorische redenen is het aangewezen de kinderen per twee te laten gamen. Zo zullen ze zowel van de inhoud van de techniekgame als van elkaar heel wat opsteken. De partners zijn elkaars hulplijn die voor de nodige inzichten kan zor-

 Geef keuzes.

Voor games over techniek is het mogelijk om verschillende games binnen een bepaald gebied aan te bieden. Wanneer kinderen de keuze hebben uit twee of drie games, geef je hen verantwoordelijkheid, wat motiverend werkt. Sommige games hebben dezelfde inhoud, maar verschillen in moeilijkheid. De kinderen kiezen dan zelf uit het aanbod de game die volgens hen haalbaar is. 3. Na het gamen:  Reflectiemoment De activiteit dient na afronden nog geëvalueerd te worden. Zowel inhoudelijk als op het vlak van samenwerken. Hoe verliep de game? Was alles duidelijk? Wat heb je bijgeleerd? Wat was moeilijk of gemakkelijk? Welke obstakels ben je tegen gekomen? Hoe heb je jezelf een weg gebaand door de game? Hoe verliep het samenwerken? Wat ging vlot of minder vlot? Hebben beide partners evenveel inbreng gehad? Wat heb je geleerd van je gamepartner?  Deel van het geheel Na het gamen is het wenselijk dat de kinderen de transfer kunnen maken van de virtuele naar de fysieke wereld. Door gerichte vragen, pols je of dat gelukt is: Waarom heb je deze game gespeeld? Kan je wat je geleerd hebt nog ergens gebruiken? Hoe kan je dat gebruiken? Welke overeenkomsten zie je met de realiteit? Wat is er anders? 4. Rol van de leerkracht:  Kiezen De kracht van gamen in de klas begint natuurlijk bij de keuz e van de juiste game. De eerste taak van de leerkracht bestaat uit het selecteren van de games die voldoen aan de leerdoelen. Hierbij is het dus van belang dat de kinderen de game niet enkel gaan spelen om te spelen. Je zorgt er als aanbieder van games voor dat de juiste sfeer gecreëerd wordt. Eén die aanzet om te leren, op een natuurlijke manier. De kinderen kunnen leren, zonder dat ze het gevoel hebben van iets bij te leren. Dat besef komt later, tijdens de nabespreking. Het technisch denkproces wint daarbij aan belang. De nadruk wordt gelegd op de vaardigheden en attitudes, terwijl de kennis hierover waarschijnlijk later komt.  Coachen Het is onze taak om de kinderen te begeleiden tijdens het gamen. Eerder schreef ik al dat het aangewezen is om in de buurt te blijven van de gamers. Als coach kan je hen op het juiste pad zetten, zodat ze de weg zelf verder afleggen. Door te helpen en luidop mee te denken begeleidt je hen tijdens het probleemoplossend denken.  Sensibiliseren Wie games aanbiedt, moet zich ook bewust zijn van de negatieve effecten van games op kinderen. In dit boek is hierover bijna niks geschreven, anderen hebben me dat voorgedaan. Verslaving, slaaptekort, isolement, gewelddadig, conflicten, … enkele van de veel voorkomende oordelen over games. Als leerkracht zijn we ons daarvan bewust en dienen we onze leerlingen te sensibiliseren. Door goede afspraken te maken in de klas en erop te wijzen dat ook thuis afspraken over gamen kunnen gelden, zorg je voor een gezonde gameomgeving. Deze afspraken zullen gaan over tijdstippen, tijdsduur en soort van game en zullen door een volwassene. De voorschriften hierover zullen door een volwassene bepaald worden.  Duiden Kinderen weten graag waarom ze bepaalde leerstof krijgen voorgeschoteld. Zo peilen ze, vaak onbewust, naar het nut van de inhoud. Door het doel van de techniekgames uit te leggen, kunnen onze leerlingen het belang ervan waarderen. Met het duiden van de game maak je het verschil tussen spelen om te spelen en spelen om te leren. Plaats de game daarom in het geheel van de leerstof. Vertel waarom de kinderen precies deze game krijgen voorgeschoteld en wat ze daarvan kunnen opsteken. Ook na het spelen, kan het zinvol zijn om hier nog verder op in te gaan. Door hen te vragen

Tijdens een intensieve zoektocht naar games en tools voor het domein techniek belandde ik op een enorme berg websites vol met informatie voor techniek in de klas. Veel verschillende organisaties en bedrijven maken van (een deel van) hun webstek een plek om leerkrachten te informeren over bepaalde onderdelen binnen het domein. Informatie die voor onderwijzers enorm boeiend is om in de klas mee aan de slag te gaan. Hapklare lesideeën en lesplannen met bijhorende bijlagen ter download. Het viel me echter op dat er op deze sites zelden verwijzingen naar de eindtermen of leerplandoelen te vinden zijn. Slechts weinigen slagen er bovendien in om een zo breed mogelijke kijk te geven op het domein techniek, waardoor het overzicht voor ons vaak ontbreekt. Ik heb dan ook geprobeerd om in de chaos van de techniekwebsites, -games en –toepassingen een beetje orde te scheppen. Op de verzamelsite http://techniek-ict.yurls.net/ vind je onder de verschillende tabbladen en rijen een overzicht van games, tools, lesideeën en filmpjes voor telkens de onder-, midden– en bovenbouw van het lager onderwijs. In dit boek krijg je van alle games en tools een korte beschrijving hoe het spel gespeeld wordt en in welke technieksector en rubriek deze gecategoriseerd worden. De beoordeling met sterretjes is een persoonlijk oordeel. Ik trachtte hiervoor rekening te houden met de aantrekkelijkheid van de games en tools, in combinatie met het overeenkomen met de technische doelen. Het aantal niveaus of levels geeft weer in welke mate het spel opbouwend werkt. Het kan ook een idee geven van de tijdsduur van het spel. De bediening van het spel voegde ik eraan toe om een beeld te geven welke games eenvoudig op het digibord kunnen worden gespeeld.

De in dit boek opgelijste games en tools zullen slechts het topje van de metaforische ijsberg zijn wat betreft ict-toepassingen op het gebied van techniek. Er is nog zoveel meer te vinden dat bruikbaar is in de klas. Wat je hier vindt, is echter meteen inzetbaar en onmiddellijk te kaderen in het geheel van techniekdoelen. Het geeft een idee hoe eenvoudige games toch nuttig kunnen zijn binnen het onderwijs. Alle games en tools zijn ontwikkeld door mensen die er iets van afweten. Ze staan heel vaak op spelverzamelsites, waardoor jammer genoeg reclamebalken niet te vermijden zijn. Een eventuele insteek naar een les media (hoe omgaan met…) kan hieruit voortvloeien.

Bouwen met K'nex

Wat is magnetisch?

Hoge toren

G 10

Vliegertje

G 15

Bouwen met Lego

G 23

Rollercoaster

G 30

Ballonnen vullen

G 35

Mechanics

G 40

Zwaartekracht

G 45

Lichtbronnen

G 49

Waterleiding

G 56

Bruggenbouwer

G 58

Gereedschap

G 59

Kerstlichtjes

G 63

Connect It

G 64

Waterleiding

G 65

Vrachtwagen laden

G 68

Stad slopen

G 73

Knikkerbaan

G 75

Pijpleiding

G 79

Verkeerslichten

G 82

Groeitoren

G 83

Lego Tetris

G 85

Lego Bouweiland

G 87

Bouwen met Bob

G 89

Magnetic Rush

G 92

Schiplader

G 98

Nuts & bolts

G 100 Destroy The Wall G 102 Marble Run G 103 Kraanman G 106 Stad bouwen

lllxx lllxx llllx lllxx llllx llllx lllxx lllxx llllx llllx lllxx llllx lllxx llxxx llllx lllxx lllxx llllx lllxx lllxx llllx lllll llllx lllll lllxx llllx llllx lllll lllxx llllx lllll lllll

X X

SECTOR constructie magnetisme

X X

DUIDEN

HANTEREN

dimensies

BEGRIJPEN

KEUZES

HULPMIDDELEN

PROCES

SYSTEEM

componenten

constructie mechanica

bouwsector

constructie

waterleiding

mechanica

X X

elektriciteit

waterleiding

X X X X X X

gereedschap

elektriciteit mechanica

waterleiding

transport bouwsector

mechanica

waterleiding

transport

mechanica

bouwsector

magnetisme

transport

gereedschap

X X X

X X

constructie

X X

constructie

mechanica

bouwsector

G 112 Balance Physics G 114 Dierenreactie G 116 Waterleiding G 117 Duplo

Wat is magnetisch?

Hefbomenspel

Lampenspel

Electromatic

G 12 Varkensstapel G 13 Bob de slak G 14 Hoge toren G 16 Milo Fysica G 19 Bouw je stad G 20 Natuurkundeproefjes G 22 Houtspel G 23 Rollercoaster G 24 Geleiders G 25 Hijskraan G 28 Kettingreacties G 29 Little Wheel G 31 Simple Machines G 32 Knikkerbaan G 34 Transportband G 36 Rollercoaster G 38 Muren Boren G 39 Zwaartekracht 1 G 40 Zwaartekracht 2 G 41 Treinen rangeren

lllxx llllx lllll lllxx lllll

lllxx llllx llllx llllx llllx lllll llllx lllxx llllx lllll lllxx llllx lllxx llllx lllll lllll lllxx llllx lllxx llllx lllxx llllx llllx lllxx

SECTOR

DUIDEN

HANTEREN

dimensies

BEGRIJPEN

KEUZES

HULPMIDDELEN

G 108 Magic Pen

PROCES

SYSTEEM

componenten

fysica

mechanica

waterleiding

bouwsector

elektriciteit

elektriciteit constructie

X X X X X

mechanica

constructie

mechanica

bouwsector

mechanica

X X

mechanica

X X

magnetisme

houtsector constructie

elektriciteit

bouwsector

mechanica

constructie

X X

mechanica

X X

bouwsector

mechanica transport

G 43

Vrachtwagen laden

G 44

Zoek de geleiders

G 50

Fun Da Vinci

G 51

Kisten heffen

G 52

Blogjager

G 54

Splitter

G 55

Spijkerliefde

G 60

Moerdraaien

G 61

Construction Fall

G 66

Kar maken

G 67

Treinverkeer

G 68

Stad slopen

G 70

Stop de lek

G 71

Transport Netwerk

G 72

De fabriek

G 72

De fabriek

G 76

Isobal

G 77

Heftruckspel

G 78

Liquid Measure

G 80

Bruggenbouwer

G 82

Groeitoren

G 85

Lego Bouweiland

G 86

Jenga

G 89

Magnetic Rush

G 90

Domino

G 91

Goldenburger

G 92

Schiplader

G 94

Kick the block

G 95

Truckloader

G 97

Inkball

G 98

Nuts & bolts

G 99

Assembler

G 100

Destroy The Wall

llllx llxxx llllx llllx lllxx llllx lllll lllxx lllxx lllxx llllx llllx lllxx lllxx llllx llllx llllx llllx llllx llllx lllll lllll llllx llllx lllxx lllll llllx lllll llllx llllx lllll llllx lllxx

X X

SECTOR elektriciteit mechanica mechanica

mechanica

gereedschap

constructie

transport

X X X

bouwsector

mechanica transport

X X

productie

X X

mechanica

X X X

X X X X

X X

X X X X

X X

transport

X X

constructie

bouwsector

constructie

magnetisme

mechanica

transport

X X

productie

waterleiding

transport

X X

DUIDEN

HANTEREN

dimensies

BEGRIJPEN

KEUZES

HULPMIDDELEN

PROCES

SYSTEEM

componenten

mechanica

transport

mechanica

gereedschap

fysica constructie

G 102

Marble Run

G 103

Kraanman

G 104

Technomania

G 109

Blosics

G 110

Ramps

G 111

Verstop Caesar

G 113

Sunnybloom

G 115

Vliegeren

Hefbomenspel

Lego Mechanic

Magnetenchaos

Garagasten

Electromatic

G 11

Lichtkleuren

G 14

Hoge toren

G 17

Memory energie

G 18

Elektrisch circuit

G 20

Natuurkundeproefjes

G 21

Energiespel

G 26

Magnetisme

G 27

Stroomkring

G 28

Kettingreacties

G 29

Little Wheel

G 33

Energy Home

G 37

Bob de slak

G 39

Zwaartekracht 1

G 41

Treinen rangeren

G 42

Wip de kist

llllx llllx lllll lllxx llllx lllxx lllll lllxx llllx

llllx lllll lllxx lllll llllx lllxx llllx llxxx llllx lllll llllx llllx lllxx lllll lllll lllxx lllll llllx lllxx llllx

X X

mechanica

bouwsector

werktuigkun-

X X X

X X X X X

X X X X

constructie

X X

mechanica

autosector mechanica

autosector

constructie energie

elektriciteit

mechanica

energie

mechanica

elektriciteit

mechanica

X X

gereedschap

X X

optica

X X

fysica

X X

X X X

elektriciteit

fysica

X X

constructie

X X

SECTOR

DUIDEN

KEUZES

HULPMIDDELEN

HANTEREN

Telescoop

dimensies

BEGRIJPEN

G 101

PROCES

SYSTEEM

componenten

energie mechanica

mechanica

transport

mechanica

llllx G 46 Energy City lllll G 47 Kist Verplaatsen llllx G 48 Zuinig met stroom llllx G 53 Logische schakelingen lllll G 57 Electric Box lllll G 62 Kleurmenging llllx G 69 Bruggenbouwer lllxx G 74 Dynamics llllx G 80 Bruggenbouwer llllx G 81 Brandt de lamp? lllll G 84 Electrobot lllxx G 86 Jenga llllx G 88 Uitvindingen lllll G 90 Domino lllxx G 91 Goldenburger lllll G 93 Interlocked lllll G 96 Golfspel lllll G 97 Inkball llllx G 101 Telescoop llllx G 105 Blueprint lllll G 107 Villa Elektra lllll G 111 Verstop Caesar lllll G 118 Civiballs llllx G 43

Vrachtwagen laden

X X

constructie

mechanica

constructie

elektriciteit elektriciteit

constructie

constructie mechanica

mechanica

fysica

X X X

SECTOR

mechanica

X X

optica

constructie

elektriciteit

X X

elektriciteit

energie

X X

mechanica

X X

transport

X X

DUIDEN

HANTEREN

dimensies

BEGRIJPEN

KEUZES

HULPMIDDELEN

PROCES

SYSTEEM

componenten

productie

elektriciteit

constructie

fysica

NAAM

Geschikt voor: Beoordeling

lxxxx lllll

O M B

onderbouw middenbouw bovenbouw

P W l v y w

lllxx h O M B g

Doel van het spel

Technisch gebied Verschillende niveaus Bediening Taal Link

h ook voor kleuters

BOUWEN MET K’NEX

lllxx h O M B g

WAT IS MAGNETISCH?

lllxx h O M B g

Eenvoudig figuurtje nabouwen met K’nex.

Gebruiksvoorwerpen classificeren: magnetisch of niet.

W l v y w

Constructie: blokken

W l v y w

Materialen + magnetisme

Hints aan of uit Muis Engels http://tinyurl.com/bouwenmetknex

3 P

Door planken te verplaatsen een robot op de grond krijgen.

Constructie: hefbomen + zwaartekracht

l v y w

20 levels Muis Engels http://tinyurl.com/hefbomenspel

Muis Engels http://tinyurl.com/watismagnetisch

HEFBOMENSPEL

llllx h O M B g

Nee

LEGO MECHANIC

lllll

hOMBg

Op de juiste plek tandwielen plaatsen zodat voertuigen functioneren.

Constructie: tandwielen + beweging

Opbouwende moeilijkheden + sublevels

v y w

Muis Engels http://tinyurl.com/legomechanic

3 4

HOGE TOREN

llllx h O M B g

MAGNETENCHAOS

lllxx h O M B g

Met beschikbare blokken een hoge toren maken die boven een hoogte lijn uitkomt.

Schijven bedienen zodat ze in de juiste richting bewegen en worden aangetrokken door magneten.

W l v y w

Constructie: blokken

W l v y w

Magnetisme

30 levels Muis Engels http://tinyurl.com/hogetoren1

Toetsenbord (pijltjestoetsen) Engels http://tinyurl.com/magnetenchaos

GARAGASTEN

lllll h O M B g

26 levels

LAMPENSPEL

llllx h O M B g

Verschillende attractieve spellen over het werk in de garage. [klik op â&#x20AC;&#x153;spelletjesgalerijâ&#x20AC;?]

W l v y w

Verbind de gloeilampen met de aangegeven hoeveelheid draden, zodat de lampen branden.

Productie + transport

W l v y w

Productie + transport

Verschillende spellen Muis Nederlands http://tinyurl.com/garagasten

9 P W l v y w

ELECTROMATIC

llllx h O M B g

Wat geleidt elektriciteit? Experimenteer en laat het popje dansen! Elektriciteit + geleiders Nee Muis Nederlands http://tinyurl.com/electromatic1

3 niveaus: easy - medium - hard Muis Engels http://tinyurl.com/lampenspel

VLIEGERTJE

lllxx h O M B g

Maak de vlieglijn zodat het vliegertje langs alle sterren gaat.

W l v y w

Inzicht + oorzaak <>gevolg 20 levels Muis Nederlands http://tinyurl.com/vliegertje

6 8

LICHTKLEUREN

lllxx h O M B g

Lichtkleuren mengen anders dan verfkleuren. D.m.v. deduceren ontdekken welke combinaties gemaakt werden.

W l v y w

Muis Engels http://tinyurl.com/lichtkleuren

BOB DE SLAK

lllll h O M B g

Door hulpmiddelen te activeren de slak naar zijn nieuwe huis leiden.

W l v y w

Constructie + machines 20 levels Muis Nederlands http://tinyurl.com/bobdeslak1

BOUWEN MET LEGO

llllx h O M B g

Door hooibalen weg te klikken, ervoor zorgen dat de varkentjes weer op de grond terecht komen.

Zwaartekracht + materialen + hefbomen

l v y w

20 levels

Licht Oefen- en spelmodus

VARKENSSTAPEL

Muis Nederlands http://tinyurl.com/varkensstapel

HOGE TOREN

llllx h O M B g

Met beschikbare blokken een hoge toren maken die boven een hoogte lijn uitkomt.

W l v y w

Productie + transport 3 niveaus: easy - medium - hard Muis + pijltjestoetsen Nederlands http://tinyurl.com/hogetoren2

MILO FYSICA

lllxx h O M B g

Bouwen met Legoblokken naar verschillende modellen.

Laat blokken vallen zodat het balletje tot bij alle sterren geraakt.

W l

Constructie

Constructie + zwaartekracht + beweging

l v y w

36 levels

v y w

Vrij bouwen, met plan of op tijd Verschillende modellen Muis Nederlands http://tinyurl.com/bouwenmetlego

Muis Engels http://tinyurl.com/milofysica

12 11 14

13 15

MEMORY ENERGIE

llxxx h O M B g

Memoryspel met verschillende energievormen.

W l v y w

Energie Nee Muis Nederlands http://tinyurl.com/memoryenergie

BOUW JE STAD

llllx h O M B g

Met verschillende modules een zo mooi mogelijke stad bouwen.

W l v y w

Constructie + productie 3 verschillende steden mogelijk Muis Engels http://tinyurl.com/bouwjestad

21 P W l v y w

ENERGIESPEL

llllx h O M B g

Loods je partner mee door de stad, maar verbruik hierbij zo weinig mogelijk indirecte energie. Energie Nee Muis Nederlands http://tinyurl.com/energiespel

ELEKTRISCH CIRCUIT

llllx

hOMBg

Maak elektrische circuits met di verse soorten draad, lampen en batterijen. Wanneer werkt de lamp?

W l v y w

Elektriciteit 5 games Muis Engels http://tinyurl.com/elektrischcircuit1

NATUURKUNDEPROEFES hOMBg

lllll

Zorg dat de bal telkens bij de vlag geraakt. Hierbij maak je gebruik van 3 soorten hulpballen.

W l v y w

Mechanica + constructie 18 levels Muis (+ eventueel toetsenbord) Nederlands http://tinyurl.com/natuurkundeproefjes

HOUTSPEL

lllxx h O M B g

Leer meer over de productieprocessen van houten materialen.

W l v y w

Productie + materiaal (hout) Nee Muis Engels http://tinyurl.com/houtspel

18 17

20 19 21

ROLLERCOASTER

llllx h O M B g

GELEIDERS

lllxx h O M B g

Bouw je eigen achtbaan met de beschikbare onderdelen. Zie hoe ver de bal gaat.

Welke materialen geleiden elektriciteit wel of niet? Help Steve aan de juiste outfit

W l v y w

Constructie + zwaartekracht

W l v y w

Elektriciteit + materiaal

Nee Muis Engels http://tinyurl.com/rollercoasters1

HIJSKRAAN

llllx h O M B g

Nee Muis Engels http://tinyurl.com/geleiders1

MAGNETISME

llllx h O M B g

Zorg dat de kisten veilig op hun plaats geraken door de hijskraan te bedienen.

Gebruik de juiste magneten om de kostbare zaken aan te trekken. Zo gaat de boef er niet mee lopen.

W l v y w

Constructie + transport

W l v y w

Productie + transport

10 levels Muis Nederlands http://tinyurl.com/hijskraan

STROOMKRING

lllxx h O M B g

Oscar wil zijn camera terug. Help hem de stroomkringen te maken zodat hij de juiste weg opgaat.

W l v y w

Elektriciteit Nee Muis + toetsenbord Engels http://tinyurl.com/stroomkring1

3 niveaus: easy - medium - hard Muis + pijltjestoetsen Nederlands http://tinyurl.com/magnetisme

KETTINGREACTIES

lllll h O M B g

Gebruik verschillende modules om een lange kettingreactie te maken waarbij de ballon tot ontploffing komt.

W l v y w

Constructie + mechanica Nee Muis Nederlands http://tinyurl.com/kettingreacties

26 25 27 28

LITTLE WHEEL

lllll h O M B g

BALLONNEN VULLEN

lllxx h O M B g

Door verschillende handelingen leid je het mannetje door de constructies.

Door hooibalen weg te klikken, ervoor zorgen dat de varkentjes weer op de grond terecht komen.

W l v y w

Mechanica : inzicht

W l v y w

Loodgieterij

Nee Muis Engels http://tinyurl.com/littlewheel

SIMPLE MACHINES

lllxx h O M B g

Verschillende levels Muis Engels http://tinyurl.com/ballonnen vullen

KNIKKERBAAN

llllx h O M B g

Begeleid robot Twitch naar de verschillende modules van de machine. Maar zorg dat hij niet te moe wordt.

Sleep de knikkers in de bovenste zone zodat ze de juiste weg naar hun doel kunnen vinden. Let op voor de deurtjes.

W l v y w

Mechanica + machines

W l v y w

Mechanica: beweging

Nee Muis Engels http://tinyurl.com/simplemachines1

ENERGY HOME

lllxx h O M B g

Volg de (Engelse) instructies om meer te weten te komen over energie en elektriciteit

W l v y w

Energie Nee Muis Engels http://tinyurl.com/energyhome1

15 levels Muis Engels http://tinyurl.com/knikkerbaan

TRANSPORTBAND

lllxx h O M B g

Zorg ervoor dat de blokken in de juiste bakken terecht komen door de transportbanden in beweging te brengen.

W l v y w

Mechanica: beweging 24 levels Muis Nederlands http://tinyurl.com/transportband

30 29 32

31 34

MECHANICS

lllxx h O M B g

Drop de tandwielen zo dat de hele rij aan het draaien blijft.

W l v y w

Mechanica: beweging 21 levels Muis Engels http://tinyurl.com/mechanics2

BOB DE SLAK

lllll h O M B g

Door hulpmiddelen te activeren de slak naar zijn nieuwe huis leiden.

W l v y w

Constructie + machines 25 levels Muis Nederlands http://tinyurl.com/bobdeslak2

ZWAARTEKRACHT

llllx h O M B g

ROLLERCOASTER

llllx h O M B g

Bouw met de nodige materialen de achtbaan zodat je alle diamanten verzamelt.

W l v y w

Constructie + zwaartekracht 30 levels Muis Engels http://tinyurl.com/rollercoaster3

MUREN BOREN

lllxx h O M B g

Test de hardheid van verschillende muren. Kies een boor die hiervoor geschikt is.

W l v y w

Materiaal + gereedschap Nee Muis Engels http://tinyurl.com/murenboren

ZWAARTEKRACHT

llllx h O M B g

Met het nodige inzicht breng je de rode en groene figuren naar de juiste kleur.

Gebruik de hulpmiddelen door dacht om de bal in een juiste baan naar het bakje te leiden.

W l v y w

Mechanica: zwaartekracht

W l v y w

Mechanica: zwaartekracht

40 levels Muis Engels http://tinyurl.com/zwaartekracht1

Nee Muis Engels http://tinyurl.com/zwaartekracht2

37 38 39

TREINEN RANGEREN

lllxx h O M B g

Help de chef de treinen goed samen te stellen en naar het juiste spoor te brengen. Denk logisch na!

W l v y w

Transport Nee Muis + pijltjestoetsen Nederlands http://tinyurl.com/treinenrangeren

43 VRACHTWAGEN LADEN llllx h O M B g

WIP DE KIST

llllx h O M B g

Versleep het steunpunt onder de hefboom zo dat de kist in de vrachtwagen kan worden geladen. Let op het gewicht.

W l v y w

Hefbomen Nee Muis Nederlands http://tinyurl.com/wipdekist

ZOEK DE GELEIDERS

llxxx h O M B g

Rijd met de magnetische heftruck alle dozen naar hun juiste bestemming in de vrachtwagen.

Zijn de voorwerpen op de band geleiders of isolatoren? Plaats ze in de juiste kast.

W l v y w

Transport + magnetisme

W l v y w

Elektriciteit

24 levels Muis Engels http://tinyurl.com/vrachtwagenladen

LICHTBRONNEN

llllx h O M B g

Zoek de lichtbronnen en hang ze op de juiste plek in het huis.

W l v y w

Elektriciteit 2 spellen Muis Duits http://tinyurl.com/lichtbronnen

Nee Muis Nederlands http://tinyurl.com/zoekdegeleiders

ENERGY CITY

lllll h O M B g

Door zaken te bouwen in het dorp, krijg je invloed op belangrijke para meters zoals geld, bevolking, milieu en meer.

W l v y w

Energie Nee Muis Nederlands http://tinyurl.com/energycity

42 43 44 45

KIST VERPLAATSEN

llllx h O M B g

Verplaats de zware kisten door de juiste keuze van tandwielen te maken. Zorg dat Marcel, de huis muis, niet te vermoeid geraakt.

W l v y w

Tandwielen Nee Muis Nederlands

ZUINIG MET STROOM

llllx h O M B g

Welke apparaten verbruiken weinig of veel elektriciteit. Zoek en vergelijk!

W l v y w

Elektriciteit Nee Muis Nederlands http://tinyurl.com/zuinigmetstroom

http://tinyurl.com/kistverplaatsen

WATERLEIDING

lllxx h O M B g

FUN DA VINCI

llllx h O M B g

Gebruik de juiste pijpen om de waterleiding klaar te maken voor Wendyâ&#x20AC;&#x2122;s verwarming.

CreĂŤer met de hulpmiddelen een kettingreactie zodat de bal in de bak terechtkomt.

W l v y w

Waterleiding

W l v y w

Mechanica

2 spellen Muis Nederlands http://tinyurl.com/waterleiding

KISTEN HEFFEN

llllx h O M B g

Selecteer de juiste katrol, zodat de kisten in het magazijn geraken.

W l v y w

Katrollen (kracht) Nee Muis Nederlands http://tinyurl.com/kistenheffen

27 levels Muis Nederlands http://tinyurl.com/fundavinci

BLOBJAGER

lllxx h O M B g

Door de balken goed te plaatsen, vinden de gekatapulteerde blobs hun weg.

W l v y w

Mechanica + zwaartekracht 20 levels Muis Engels http://tinyurl.com/blobjager

50 52 51

53LOGISCHE SCHAKELINGEN lllll h O M B g

SPLITTER

llllx h O M B g

Zorg er met de juiste schakelingen (and/or) voor dat de lamp zal branden.

Help de bal naar zijn doel door objecten te â&#x20AC;&#x2DC;splittenâ&#x20AC;&#x2122;. Verzamel sterren.

W l

Constructie + zwaartekracht

W l v y w

Zwaartekracht

Experimenteren + opdracht + puzzel

v y w

Muis Nederlands

25 levels Muis Engels http://tinyurl.com/splitter0

http://tinyurl.com/logischeschakelingen

SPIJKERLIEFDE

lllll h O M B g

BRUGGENBOUWER

llllx h O M B g

De spijker wil zo vlug mogelijk bij de magneet. Maar opgepast voor de boze hamers.

Maak de brug met lucifers en paperclips, zodat de muis bij de kaasjes geraakt.

W l v y w

Gereedschap

W l v y w

Constructie

Verschillende levels Muis Engels http://tinyurl.com/spijkerliefde

ELECTRIC BOX

lllll h O M B g

25 levels Muis Engels http://tinyurl.com/bruggenbouwer1

GEREEDSCHAP

lllxx h O M B g

Gebruik de elektrische apparaten om het doel te bereiken.

Help Bob zijn gereedschap op te ruimen. Let goed op de volgorde

W l v y w

Elektriciteit + energie

W l v y w

Gereedschap

15 levels of maak zelf een level Muis Engels http://tinyurl.com/electricbox

2 spellen Muis Nederlands http://tinyurl.com/gereedschap1

54 55

56 57

KERSTLICHTJES

llxxx h O M B g

MOERDRAAIEN

lllxx h O M B g

Laat de lampjes branden door ze te verbinden met elkaar.

Zorg er met de hulpmiddelen voor dat de moer bij de bout geraakt.

W l v y w

Elektriciteit

W l v y w

Materiaal + mechanica

Nee Muis Engels http://tinyurl.com/kerstlichtjes1

CONSTRUCTION FALL

lllxx h O M B g

Lanceer de ballen om de constructies te vernietigen.

W l v y w

Constructie 24 levels Muis Engels http://tinyurl.com/constructionfall

CONNECTI IT

llllx h O M B g

22 levels Muis Engels http://tinyurl.com/moerdraaien

KLEURMENGING

llllx h O M B g

Als je met verf aan de slag gaat, kun je alle kleuren krijgen door verf van drie basiskleuren te mengen.

W l v y w

Optica Verschillende oefeningen Muis Nederlands http://tinyurl.com/kleurmenging

WATERLEIDING

lllxx h O M B g

Plaats de tandwielen op de juiste plek. Zo breng je de stang in beweging. Let op voor de richting.

Draai de waterpijpen zodat het water zijn weg kan vinden naar de uitgang.

W l v y w

Tandwielen

W l v y w

Waterleiding

20 levels Muis Engels http://tinyurl.com/connectit1

Verschillende levels Muis Engels http://tinyurl.com/waterleiding1

60 61

62 63

VRACHTWAGEN LADEN hOMBg

lllxx

Laad zo veel mogelijk kisten op de vrachtwagen.

W l v y w

Transport + zwaartekracht Nee Muis Engels http://tinyurl.com/vrachtwagenladen1

TREINVERKEER

llllx h O M B g

KAR MAKEN

lllxx h O M B g

Maak een kar die alle blokken kan dragen. Hiervoor krijg je verschillende materialen.

W l v y w

Constructie + transport Nee Muis + pijljestoetsen Engels http://tinyurl.com/karmaken

STAD SLOPEN

llllx h O M B g

Zorg voor de dienstregeling bij de treinen. Zet de schakelaars om en bedien de stoplichten.

Plaats de dynamiet op doordachte plaatsen zodat de constructie ineen stort tot onder de blauwe lijn.

W l v y w

Transport

W l v y w

Constructie

Nee Muis Engels http://tinyurl.com/treinverkeer

BRUGGENBOUWER

lllxx h O M B g

25 levels Muis Engels http://tinyurl.com/stadslopen

STOP DE LEK

lllxx h O M B g

Bouw een brug die sterk genoeg is, rekening houdend met het opgelegde budget.

Red de vissen! Door logisch nadenken, zorg je ervoor dat de bal op de lek in het water komt.

W l v y w

Constructie

W l v y w

Mechanica + zwaartekracht

Nee Muis Nederlands http://tinyurl.com/bruggenbouwer2

20 levels Muis Engels http://tinyurl.com/stopdelek

lllxx

Sleep de kisten naar het juiste transportmiddel.

W l v y w

Verschillende levels Muis Duits http://tinyurl.com/transportnetwerk

KNIKKERBAAN

lllxx h O M B g

Tracht met de roze stuiterbal de roze balk te bereiken.

W l v y w

Zwaartekracht 15 levels Pijltjestoetsen Engels http://tinyurl.com/knikkerbaan2

W l v y w

PIJPLEIDING

lllxx h O M B g

Met enkele seconden tijd probeer je de pijpleiding zo goed mogelijk te herstellen. Zorg voor voldoende waterdoorstroming Waterleiding Verschillende levels Muis Engels http://tinyurl.com/pijpleiding

DE FABRIEK

llllx h O M B g

Stuur de onderdelen naar de juiste plek. Geef instructies om het productieproces te starten en te vervolledigen.

W l v y w

Productie

Transport

TRANSPORT NETWERK hOMBg

10 levels Muis Engels http://tinyurl.com/defabriek

DYNAMICS

llllx h O M B g

Door goed gebruik van de hulpmiddelen moet de metalen bal in de emmer terechtkomen.

Mechanica + zwaartekracht + gereedschap

l v y w

30 levels Muis Nederlands http://tinyurl.com/dynamics1

ISOBAL

llllx h O M B g

Begeleid de bal voorzichtig naar zijn doel door gebruik te maken van de aangeboden onderdelen.

W l v y w

Mechanica + beweging 20 levels Muis Engels http://tinyurl.com/isobal1

74 75 76

HEFTRUCKSPEL

llllx h O M B g

LIQUID MEASURE

llllx h O M B g

Rijd de kisten naar hun bestemming. Maar let op voor de tijdlimiet.

Leid de juiste inhoud water naar de vaten. Zorg voor weinig waterverlies.

W l v y w

Transport

W l v y w

Waterleiding

6 levels Toetsenbord Engels http://tinyurl.com/heftruckspel

79 P

W l v y

VERKEERSLICHTEN

llllx h O M B g

Door de verkeerslichten te bedienen, laat je het verkeer stoppen of verder rijden. Laat ze echter niet te lang staan. Transport Verschillende levels Muis Engels

BRANDT DE LAMP?

lllll h O M B g

30 levels Muis Engels http://tinyurl.com/liquidmeasure

BRUGGENBOUWER

llllx h O M B g

Help de werkmannen naar de overkant om hun kisten te halen door voor hen een brug te ontwerpen.

W l v y w

Constructie Verschillende niveaus Muis Engels http://tinyurl.com/bruggenbouwer3

GROEITOREN

lllll h O M B g

Maak de schakelingen goed zodat de lamp gaat branden. Telkens met de nodige verklaring nadien.

Test verschillende combinaties uit om de toren te doen groeien en zo extra levels te verdienen.

W l v y w

Elektriciteit

W l v y w

Mechanica

3 niveaus Muis Nederlands http://tinyurl.com/brandtdelamp

Nee Muis Engels http://tinyurl.com/groeitoren

78 79 80 82 81

LEGO TETRIS

llllx h O M B g

Maak de lego constructies door de onderdelen op de juiste plaats te krijgen.

W l v y w

Constructie 15 spellen Toetsenbord Engels http://tinyurl.com/legotetris

LEGO BOUWEILAND

lllll h O M B g

ELECTROBOT

lllxx h O M B g

Help Elvis, de electro-bot, zijn ruimtetuig te herstellen door de verschillende elektrische circuits te vervolledigen.

W l v y w

Elektriciteit 3 spellen + quiz Muis Engels http://tinyurl.com/electrobot

JENGA

llllx h O M B g

Maak zoveel mogelijk huizen op het bouweiland. Hierdoor verdien je blokjes, waardoor je weer nieuwe huizen kan bouwen.

De computerversie van het bekende gezelschapsspel. Trek blokken uit de toren om ze er weer bovenop te zetten. Opgelet dat die niet valt!

W l v y w

Bouwen

W l v y w

Constructie

Verschillende levels Muis Engels http://tinyurl.com/legobouweiland

87 P

BOUWEN MET BOB

lllxx h O M B g

Bouw je eigen huis met verschillende voorgestelde vormen. Daarna kan je het zelfgemaakte huis in kleuren.

W Bouwen l Nee v Muis y Nederlands w 52http://tinyurl.com/bouwenmetbob

Nee Muis Engels http://tinyurl.com/jenga0

UITVINDINGEN

lllll h O M B g

Maak je eigen uitvindingen om de figuren op de juiste plaats te krijgen. Gebruik hiervoor de beschikbare onderdelen.

W l v y w

Constructie 21 levels Muis Engels http://tinyurl.com/uitvindingen

84 86 85

87 88 53

MAGNETIC RUSH

llllx h O M B g

DOMINO

lllxx h O M B g

Verplaats de magneten m.b.v. de pijltjestoetsen naar hun doel. Trek aan en duw af.

Hoe vallen de dominostenen? Vind de juiste weg om de tomaat te verpletteren binnen de tijd.

W l v y w

Magnetisme

W l v y w

Mechanica

26 levels Toetsenbord Engels http://tinyurl.com/magneticrush

GOLDBURGER

lllll h O M B g

verschillende spellen Muis Engels http://tinyurl.com/domino10

SCHIPLADER

llllx h O M B g

Zoek de juiste weg door de ketting reactie door verschillende elementen te wijzigen.

Plaats de kisten op het schip. Let goed op het evenwicht, zodat de kapitein niet in het water valt.

W l v y w

Mechanica: kettingreactie

W l v y w

Transport + evenwicht

1 spel Muis Engels http://tinyurl.com/goldburger1

INTERLOCKED

lllll h O M B g

Hoe zitten de bouwsels in elkaar? Haal alle blokken uit elkaar.

W l v y w

Constructie 20 levels Muis + toetsenbord Engels http://tinyurl.com/interlocked1

20 levels Muis Engels http://tinyurl.com/schiplader1

KICK THE BLOCK

lllll h O M B g

Alle rode figuurtjes moeten verdwijnen. Gebruik zaag en schaar om het hout en de draden door te krijgen.

W l v y w

Mechanica 25 levels Muis Engels http://tinyurl.com/kicktheblock

94 55

TRUCK LOADER

llllx h O M B g

GOLFSPEL

lllll h O M B g

Laad de vrachtwagen correct in. Gebruik magnetische krachten om de kisten juist te krijgen.

Zorg dat de bal in de hole geraakt door gebruik te maken van fysische krachten.

W l v y w

Magnetisme + transport

W l v y w

Fysica

24 levels Toetsenbord + muis Engels http://tinyurl.com/truckloader

INKBALL

llllx h O M B g

18 levels Muis Engels http://tinyurl.com/golfspel

NUTS & BOLTS

lllll h O M B g

Vul de inktpot door de juiste weg te bepalen voor de inktballetjes. Je krijgt twee soorten hulpmiddelen.

Verzamel de moeren door de juiste weg te zoeken. Leg de planken juist om bij de uitgang te geraken.

W l v y w

Mechanica

W l v y w

Gereedschap

40 levels Muis Engels http://tinyurl.com/inkball1

99 P

ASSEMBLER

llllx h O M B g

Gebruik hulpmiddelen om de groene kisten op hun bestemming te krijgen. Bruine kisten en planken kunnen ook verplaatst worden.

W Fysica l 25 levels v Muis y Engels w 56http://tinyurl.com/assembler2

30 levels Muis Engels http://tinyurl.com/nutsbolts0

100

DESTROY THE WALL

lllxx h O M B g

Gebruik de balletjes om de muren te verwijderen. Je krijgt 2 beurten. Let dus goed op de constructie.

W l v y w

Constructie 18 levels Muis Engels http://tinyurl.com/destroythewall

96 97

100

101

TELESCOOP

llllx h O M B g

102 MARBLE RUN

llllx h O M B g

Krijg jij de knikkers in het doel? Gebruik de telescopen handig, zo dat de knikker de juiste weg volgt.

Maak je eigen knikkerbaan met de verschillende onderdelen. Hoe lang is de gemaakte weg?

W l v y w

Technisch systeem

W l v y w

Beweging

15 levels Muis Engels http://tinyurl.com/telescoop

103 KRAANMAN

lllll h O M B g

1 spel Muis Engels http://tinyurl.com/marblerun1

104 TECHNOMANIA

lllxx h O M B g

Jij bent de kraanman. Zorg ervoor dat alle delen van de bouwwerken op de juiste plek komen.

Bestuur de robot door hem de juiste instructies te geven naar zijn doel.

W l v y w

Bouwen

W l v y w

Technische keuzes

24 levels Muis Engels http://tinyurl.com/kraanman

15 levels Muis Nederlands http://tinyurl.com/technomania

105 BLUEPRINT

106 STAD BOUWEN

lllll h O M B g

Vind het juiste 3D perspectief van de technische realisaties door met de muis verschillende richtingen op te gaan.

W Technisch product l 2 x 65 levels v Muis y Engels w 58http://tinyurl.com/blueprint0

lllll h O M B g

Bouw de items op om een stad te bekomen. De volgorde van bouwen is hierbij van belang. Alles be誰nvloed namelijk het voorgaande.

W l v y w

Bouwen Nee Muis Engels http://tinyurl.com/stadbouwen

101

102 104

103

106 105

107 P

VILLA ELEKTRA

lllll h O M B g

108 MAGIC PEN

lllxx h O M B g

In de villa zijn 16 kamers waar telkens een opdracht moet worden uitgevoerd. In iedere kamer een andere uitdaging.

Verzamel de vlaggen door de rode bal er naartoe te leiden. Beweeg de bal door er dingen tegen te laten botsen.

W l v y w

Fysica

Elektriciteit 16 spellen Muis Nederlands http://tinyurl.com/villaelektra

109 BLOSICS P

W l v y w

llllx h O M B g

Verwijder alle blokken. Let op: alleen de groene blokken leveren punten op. Elke gebruikte bal kost je punten. Constructie 30 levels + creator Muis Engels

26 levels Muis + toetsenbord Engels http://tinyurl.com/magicpen0

110 RAMPS

lllxx h O M B g

Hoe rolt en botst een bal? Maak rampjes zodat de bal zijn doel bereikt.

W l v y w

Fysica Verschillende levels Muis Engels http://tinyurl.com/gameramps

http://tinyurl.com/blosics2

111 VERSTOP CAESAR

112 BALANCE PHYSICS

Balanceer de figuren door het juiste aantal blokjes weg te klikken.

W l v y w

Fysica

lllll h O M B g

Zorg dat de Caesarmunt niet geraakt wordt. Gebruik hiervoor de beschikbare onderdelen. Mogelijkheid tot bouwen van eigen level.

W Constructie l 30 levels v Muis y Engels w 60http://tinyurl.com/verstopcaesar

llllx h O M B g

25 levels Muis Engels http://tinyurl.com/balancephysics

107 108 109 110

111

112

113

SUNNYBLOOM

lllxx h O M B g

Maak de weg vrij voor de zon. Gebruik hiervoor de aangeboden materialen.

W l v y w

Fysica 25 levels Muis Engels http://tinyurl.com/sunnyboom

115 VLIEGEREN

llllx h O M B g

Vlieg zo ver mogelijk met je vlieger. De sterren die je tikt, levert centen op. Hiermee breid je je vlieger uit met extra mogelijkheden.

W l v y w

Eigenschappen Verschillende levels Muis + toetsenbord Engels

114 DIERENREACTIE

lllll h O M B g

Wat snurkt die olifant toch hard! Tijd om daar verandering in te brengen. Maak hem wakker m.b.v. de andere dieren.

W l v y w

Mechanica 35 levels Muis Nederlands http://tinyurl.com/dierenreactie

116 WATERLEIDING

lllxx h O M B g

Geef jij de hond water? Draai de verschillende leidingen zodat het water zijn weg naar de hond vindt.

W l v y w

Loodgieterij Verschillende levels Muis Engels http://tinyurl.com/waterleiding0

http://tinyurl.com/vliegeren

117 DUPLO

118 CIVIBALLS

In deze Duplowereld valt er vanalles te beleven. Maak een huis. Rijd met de trein. Bouw erop los!

Zorg dat de gekleurde bal in de ketel terecht komt. Snijd hiervoor de juiste kettingen door.

W l v y w

Bouwen

W l v y w

Fysica

lllll h O M B g

Verschillende spellen Muis Nederlands 62

http://tinyurl.com/speelduplo

llllx h O M B g

30 levels Muis Engels http://tinyurl.com/civiballs0

113

114

115 116

118 117

T 14 Lijnen en vormen T 15 Encyclopedia Interactica T 20 Patroon weven T 22 Lichtmenging T 26 Over elektriciteit T 29 Beweging T 31 Lichtbronnen T 35 Trekken en duwen T 37 Magnetisch

llllx T 3 Tandwielen lllll T 5 Welk materiaal? lllxx T 6 Vast * vloeibaar * gas llxxx T 7 Basis elektriciteit lllll T 8 Kenmerken van materiaal lllll T 10 Verandering van stoffen llllx T 12 Spiegelen llllx T 13 Kettingreacties llllx Encyclopedia Interactica T 15 lllll T 19 Faseovergangen llllx T 21 Kettingreactie lllxx T 23 Materialen sorteren llllx T 24 Elektrische geleiders llllx T 26 Over elektriciteit llllx T 32 Elektrisch circuit llllx Verandering van stoffen T 33 lllxx T 42 Ondergrond llxxx T 45 Electricity lllll T 50 Theaterverlichting llllx T 54 Freezeray llllx T 1 Trekken en duwen

KEUZES

HULPMIDDELEN

X X X

X X X X

X X X

X X X X X X

X X X

X X X X X X X X X

X X X X X

X X

X X X X X

X X

mechanica

X X

X X X

X X X X X X

X X X X X X X X

machines productie optica elektriciteit

mechanica

X X

optica mechanica mechanica

X X

mechanica mechanica materiaal chemie

elektriciteit

X X X X

X X

materiaal materiaal optica mechanica

X X X

X X X X X X X X X

elektriciteit constructie

X X

SECTOR

X X X X X

DUIDEN

T 11 Elektriciteitsverbruik

lllll llllx lllxx lllll llxxx llllx llllx lllxx lllxx lllxx lllxx

HANTEREN

Tandwielen

dimensies

BEGRIJPEN

PROCES

SYSTEEM

componenten

machines chemie mechanica

X X

materiaal elektriciteit elektriciteit

X X X X X

elektriciteit chemie materiaal

elektriciteit optica mechanica

T7 T9 T 13 T 15 T 16 T 17 T 18 T 23 T 25 T 26 T 27 T 28 T 30 T 34 T 36 T 38 T 39 T 40 T 41 T 43 T 44 T 45 T 46 T 47 T 48 T 49 T 51 T 52 T 53 T 54

materiaal

optica

X X X

X X

SECTOR

DUIDEN

X X X

HANTEREN

HULPMIDDELEN

BEGRIJPEN

llllx Lichtmenging llllx Basis elektriciteit lllll Smeltproces lllll Kettingreacties llllx Encyclopedia Interactica lllll Kenmerken van steen lllxx Electromagneet llllx Remkracht lllxx Materialen sorteren llllx Schakelaarcircuit lllll Over elektriciteit llllx Energy World lllll Diaprojector llllx Oplossen in water lllxx Elektrische symbolen lllll Energie opwekken lllll Energy Experience lllll Animated Engines lllll Zoomlens llllx Zuinig met stroom llllx Chemiebende llllx Electric circuits lllll Electricity lllll Circuit World llllx Keukenmagneten llllx Explania lllll Stoommachine llllx Hydraulica lllll Virtueel Practicumlokaal lllll Absorb Resources lllll Freezeray llllX Isolatie

dimensies

KEUZES

PROCES

SYSTEEM

componenten

elektriciteit

X X

materiaal mechanica

machines

materiaal

elektriciteit

mechanica

materiaal

X X

elektriciteit

X X

optica

X X

chemie elektriciteit

elektriciteit

machines

X X

optica

elektriciteit

chemie

elektriciteit

elektriciteit elektriciteit

elektriciteit

machines

hydraulica

techniek algemeen

mechanica

llllx h O M B g

W P

Mechanica: kracht

y w

Engels

Eerst krijg je eenvoudige voorbeelden over trekken en duwen. Daarna kan je het getoonde speelgoed in de juiste kast plaatsen: die van trekken of duwen. http://tinyurl.com/trekkenenduwen

3 W P

Mechanica: beweging

y w

Engels

Experimenteer met verschillende tandwielen. Maak ze aan en verbind ze met elkaar. Bekijk de snelheid en de draairichting van de verschillende wielen. http://tinyurl.com/tandwielen

W P

y w

Materiaal: materialenleer

Alle voorwerpen op de transportband worden ingedeeld volgens hun materiaal: hout, metaal, glas en rubber. Ook mogelijkheid tot (Engelstalige) quiz m.b.t. dit onderwerp Engels http://tinyurl.com/welkmateriaal

llllx h O M B g Materiaal: kenmerken

y w

Engels

Sommige materialen verliezen snel hun warmte, andere niet. Deze kunnen beter gebruikt worden om te isoleren. Vergelijk verschillende materialen met elkaar. http://tinyurl.com/isolatie

LICHTMENGING

llllx h O M B g

W P

Optica: lichtkleuren

Nederlands

Alle kleuren die je ziet, zijn een mengsel van drie basiskleuren: rood, blauw en groen. Door licht van die kleuren te mengen, kun je alle kleuren licht maken. Experimenteer met de verschillende lichtkleuren.

WELK MATERIAAL?

lllXx h O M B g

ISOLATIE

W P

TANDWIELEN

lllll h O M B g

TREKKEN EN DUWEN

VAST * VLOEIBAAR * GAS hOMBg

llxxx

W P

Chemie: aggregatietoestanden

y w

Engels

In welke aggregatievorm komen de volgende badkamerproducten voor. Sleep ze naar vast, vloeibaar of gas. http://tinyurl.com/vastvloeibaargas

2 3

4 5

7 W P

y w

lllll h O M B g

Elektriciteit

Op een eenvoudige en aantrekkelijke manier wordt uitgelegd hoe elektriciteit gebruikt wordt. Experimenteer met batterijen en elektrische apparaten. http://tinyurl.com/basiselektriciteit

y w

Materiaal: kenmerken

Engels

Alle materialen hebben hun eigen kenmerken. Welke zijn waterproef, flexibel, transparant of sterk? Test dit uit. Daarna kan je experimenteren met verschillende toepassingen.

lllll h O M B g

Materiaal: kenmerken

Elk materiaal kent zijn eigen smeltproces. Test van verschillende materialen het smeltproces uit: op welke temperaturen maak je de stoffen vloeibaar en terug hard? http://tinyurl.com/smeltproces

ELEKTRICITEITS-

llllx h O M B g Elektriciteit: verbruik Drie elektriciteitsoefeningen voor het digibord. Wat heeft elektriciteit nodig? Welke apparaten werken op batterijen? Waar gebruik je de toestellen? Engels

VERANDERING VAN STOFFEN

llllx h O M B g

W P

Materiaal: kenmerken

y w

Engels

11 W P

SMELTPROCES

KENMERKEN VAN MATERIALEN hOMBg lllll

W P

Engels

9 W P

BASIS ELEKTRICITEIT

Gebruik een oven of diepvriezer om verschillende stoffen te veranderen. Water wordt ijs. Kaarsvet kan je smelten. Wat zie je? http://tinyurl.com/stofverandering

SPIEGELEN

llllx h O M B g

W P

Optica: spiegelingen

y w

Engels

Plaats de spiegels in de juiste richting om verschillende voorwerpen te kunnen bereiken. Krijg inzicht in spiegelingen en draairichting. http://tinyurl.com/spiegelen

8 9

llllx h O M B g

W P

Mechanica: beweging

y w

Nederlands

Koppel verschillende vormen van energie aan elkaar en bouw een machine die werkt door oorzaak en gevolg. EĂŠn zetje moet voldoende zijn voor een reeks effecten http://tinyurl.com/kettingreacties

ENCYCLOPEDIA

Machines + mechanica

y w

Engels

Op eenvoudige manier worden technische zaken getoond. Hoe werkt een fietsketting? Hoe zien constructies eruit? Werken met tandwielen. En veel meer.

http://tinyurl.com/encyclopediainteractica

y w

ELECTROMAGNEET

llllx h O M B g

Elektronica

Bouw je eigen elektromagneet. Hoeveel splinters kan je aantrekken door verschillende eigenschappen toe te voegen. Experimenteer met materiaal, dikte van de draad en de lengte ervan. Engels http://tinyurl.com/electromagneet

LIJNEN EN VORMEN

lllxx h O M B g

W P

Constructie

y w

Engels

Teken verschillende lijnen en vormen die naar beneden vallen. Hoe verhouden deze figuren zich tegenover elkaar? Hoe vallen ze? Maak een constructie. http://tinyurl.com/lijnenenvormen

lllll h O M B g

W P

KETTINGREACTIES

KENMERKEN

lllxx h O M B g

W P

Materiaal: kenmerken

y w

Engels

Test verschillende kenmerken van soorten steen. Zijn ze waterdoorlatend? Blijven ze drijven? Of kan je ze eenvoudig splitsen? http://tinyurl.com/steenkenmerken

REMKRACHT

lllxx h O M B g

W P

Mechanica: snelheid

y w

Engels

Hoe ver kan de auto rijden. Experimenteer met verschillende gewichten, afremparachutes en/of hellingsgradaties. http://tinyurl.com/remkracht

13 14

16 17 18

llllx h O M B g

W P

Chemie: faseovergangen

y w

Engels

Wanneer smelt ijs? Wanneer kookt water? Hoe maken we waterdamp? Ontdek de faseovergangen van water met behulp van de warmteen koudeknop

KETTINGREACTIE

lllxx h O M B g

W P

Mechanica: beweging

y w

Engels

Speel met de elementen van de kettingreactie zodat de beweging aan de gang blijft en het doel bereikt wordt. http://tinyurl.com/kettingreactie

PATROON WEVEN

llxxx h O M B g

W P

Productie

y w

Engels

Hoe worden verschillende patronen geweven? Zoek je favoriete patroon en bekijk hoe dit gemaakt wordt met je gekozen kleuren. http://tinyurl.com/patronenweven

http://tinyurl.com/faseovergangen

W P

FASEOVERGANGEN

MATERIALEN

llllx h O M B g Materialen: kenmerken Welke materialen zijn waterproef en/of buigbaar? Test uit en sorteer daarna de materialen volgens de juiste eigenschappen. Mogelijkheid tot (Engelstalige) quiz. Engels

LICHTBRONNEN

llllx h O M B g

W P

Optica: licht

y w

Engels

Wat zijn lichtbronnen? Experimenteer met verschillende soorten licht bij duisternis of bij daglicht. Mogelijkheid tot (Engelstalige) quiz i.v.m. licht. http://tinyurl.com/lichtbronnen2

ELEKTRISCHE

llllx h O M B g

W P

Elektriciteit: geleiden

y w

Engels

Welke materialen/voorwerpen kan je gebruiken als geleiders? Test de verschillende mogelijkheden uit. Wanneer brandt de lamp het felst? http://tinyurl.com/elektrische geleiders

20 21 22

23 24

lllll h O M B g

W P

Elektriciteit: circuit

Engels

Maak zelf elektrische circuits met 1 of 2 lampen. Zet de schakelaar aan en bestudeer hoe fel de lampen branden? Bekijk eveneens het elektrisch schema hiervan. Mogelijkheid tot (Engelstalige) quiz.

ENERGY WORLD

lllll h O M B g

W P

Elektriciteit: energie

y w

Engels

Ontdek elektrische apparaten en hun verbruik. Leer meer over turbines, transmissie en generatoren. Waar verbruik je het meeste energie in huis? http://tinyurl.com/energyworld

29 W P

y w

SCHAKELAARCIRCUIT

BEWEGING

lllxx h O M B g

Mechanica: beweging

Hoe ver rijdt een kleine auto? Hoe ver rijdt een grote auto? Dat verschilt van de duwkracht. Experimenteer met kracht, gradatie en afstanden. Engels http://tinyurl.com/beweging1

OVER ELEKTRICITEIT

llllx h O M B g

W P

Elektriciteit

y w

Engels

Wat is elektriciteit? Waar komt het vandaan en hoe bereikt het ons? Waarvoor gebruiken we elektriciteit? Welke gevaren brengt elektriciteit met zich mee? Mooie animaties die ons veel kunnen bijleren. http://tinyurl.com/overelektriciteit

DIAPROJECTOR

llllx h O M B g

W P

Optica: licht + spiegelen

y w

Nederlands

Ga zelf aan de slag met de losse elementen van een diaprojector. Sleep de onderdelen in de juiste volgorde en bestudeer de schematische voorstelling. Experimenteer met de lenzen. http://tinyurl.com/diaprojector

OPLOSSEN IN WATER

lllxx h O M B g

W P

Chemie

y w

Engels

Hoe lossen producten op in water? Test uit met zand, zout, koffie, â&#x20AC;Ś . Wat gebeurt er bij opwarming van deze mengsels? http://tinyurl.com/oplosseninwater

26 27

28 29 30

lllxx h O M B g

W P

Optica: licht

y w

Engels

Welke lichtbronnen ken je? Waar gebruik je lichtbronnen? Herken je de lichtbronnen op de verschillen de afbeeldingen?

VERANDERING

lllxx h O M B g

W P

Chemie

y w

Engels

Opwarmen of mengen van stoffen kan ze veranderen. Leer meer bij over (on)omkeerbaarheid, waarna enkele eenvoudige oefeningen volgen.

http://tinyurl.com/veranderingvanstoffen

y w

TREKKEN EN DUWEN

lllxx h O M B g

Mechanica: kracht

Is er een verschil tussen trek- en duwkracht? Test dit uit op het rijdend paardje. Werk met obstakels en hard of zacht trekken/ duwen. Engels http://tinyurl.com/trekkenenduwen 2

ELEKTRISCH CIRCUIT

llllx h O M B g

W P

Elektriciteit: circuit

Engels

http://tinyurl.com/lichtbronnen3

W P

LICHTBRONNEN

Maak eenvoudige elektrische circuits met batterijen, draad en gloeilampen om meer inzicht te krijgen in elektriciteit. Hoe meer batterijen, hoe sterker de lamp brandt. Hoe meer lampen, hoe zwakker ze branden.

ELEKTRISCHE

lllll h O M B g

W P

Elektriciteit: circuit

y w

Engels

Leer meer bij over de elektrische symbolen en diagrammen om hiermee circuits te maken volgens een plan. Experimenteer met circuits in serie of parallel. http://tinyurl.com/elektrischesymbolen

ENERGIE OPWEKKEN

lllll h O M B g

W P

Elektriciteit: energie

y w

Engels

Leer meer over verschillende vormen van energie opwekken en het leveren van elektriciteit in deze nuttige animaties. http://tinyurl.com/energieopwekken

31 32

lllxx h O M B g

W P

Mechanica: magnetisme

Welke voorwerpen zijn magnetisch? Plaats ze onder de magneet en check je voorspelling. Je kan kiezen tussen een grote of kleine magneet, die ook gedraaid kan worden.

y w

Engels

ANIMATED ENGINES

lllll h O M B g

W P

Machines: werking

y w

Engels

Hoe werken machines? Hoe werken motoren? Maak kennis met de voorstellingen van verschillende machines. Aan de hand van deze animaties kan je de werking goed uitleggen. http://tinyurl.com/animatedengines

y w

ENERGY EXPERIENCE

lllll h O M B g

W P

Energie opwekken

y w

Engels

Leer meer over groene energie en energie uit grondstoffen. Zoek daarna het juiste productieproces om elektriciteit te genereren. http://tinyurl.com/energyexperience

http://tinyurl.com/magnetisch

W P

MAGNETISCH

ZUINIG MET STROOM

llllx h O M B g

Elektriciteit: vermogen

Hoeveel verbruiken elektrische toestellen in huis? Wat verbruikt het minst? Wat verbruikt veel? Waarom? Plaats het juiste vermogen bij de toestellen en kijk hoe de elektriciteitsmeter oploopt. Nederlands http://tinyurl.com/zuinigmetstroom

ZOOMLENS

llllx h O M B g

W P

Optica: licht

y w

Nederlands

Lichtstralen buigen als ze door een transparant materiaal bewegen. Lenzen maken daar dankbaar gebruik van. Een holle lens doet stralen uit elkaar gaan, een bolle lens bundelt ze. http://tinyurl.com/zoomlens1

ONDERGROND

llxxx h O M B g

W P

Materiaal: kenmerken

y w

Engels

Sommige materialen geven veel weerstand, anderen minder. Welke materialen glijden het best? Welke helemaal niet? Test dit uit op het circuitje. http://tinyurl.com/ondergrond1

38 39 40 41

llllx h O M B g

W P

Chemie

De chemiebende woont in Chemie stad waar van alles te beleven valt m.b.t. chemie en techniek. Leer meer over veiligheid, het milieu, verkeer, producten, de fabriek en het personeelsleven.

y w

Nederlands

ELECTRIC CIRCUITS

lllll h O M B g

W P

Elektriciteit: circuit

y w

Engels

Ontdek wat er omgaat in dagdagelijkse elektrische apparaten. Overal vind je elektrische circuits terug. Experimenteer, ontdek en leer over elektrische circuits. http://tinyurl.com/electriccircuits1

http://tinyurl.com/chemiebende

45 W P

CHEMIEBENDE

ELECTRICITY

lllll h O M B g

Elektriciteit: basis

Leer meer over de basis van elek triciteit. Maak eenvoudige circuits, met materiaal of diagrammen. Werk met schakelaars en met symbolen. Door alle opdrachten te maken, kom je heel wat te weten over elektriciteit. Engels

KEUKENMAGNETEN

llllx h O M B g

W P

Elektriciteit: elektromagneet

y w

Engels

Waar in huis vind je magneten? Ook in elektrische apparaten zitten magneten: elektromagneten. Kan je alle magneten terugvinden?

llllx h O M B g

W P

Elektriciteit: circuit

y w

Engels

Maak je eigen circuits met de voor gestelde onderdelen. Je kiest uit voorwerpen, symbolen of kleine robotjes met allen een andere functie. Probeer nadien je circuit uit. http://tinyurl.com/circuitworld

EXPLANIA

lllll h O M B g

W P

Machines: proces

Nederlands

http://tinyurl.com/keukenmagneten

CIRCUIT WORLD

Hoe werkt een warmtepomp? Wat is domotica? Welke camera past het best bij jou? Wat is groene energie? Wel of geen winterbanden? â&#x20AC;Ś Slechts enkele van de vra gen waarop je hier een antwoord krijgt.

44 45

46 47

llllx h O M B g

W P

Machines: werking

y w

Engels

Hoe werkt een stoommachine? Start de animatie en ontdek hoe de machine kan bewegen. Tijdens dit proces kan je de animatie even pauzeren om toelichting te geven. http://tinyurl.com/stoommachine

51 W P

y w

STOOMMACHINE

HYDRAULICA

llllx h O M B g

W P

Optica: verlichting

y w

Engels

Bekijk de verschillende soorten verlichting op het theater. Wanneer zie je de actrice het best? Wanneer het minst? Wat geeft het mooiste effect? http://tinyurl.com/theaterverlichting

lllll h O M B g

Hydraulica

Hoe werkt een hydraulisch systeem? Bekijk de animatie en leer meer over de onderdelen en het proces van de hydraulica

ABSORB RESOURCES

lllll h O M B g

W P

Algemene wetenschappen

y w

Engels

Op deze site vind je een verzameling van meer dan 1000 wetenschappelijke tools, animaties en applicaties. http://tinyurl.com/absorbresources

VIRTUEEL

lllll h O M B g

W P

Algemene wetenschappen

y w

Nederlands

Nederlands http://tinyurl.com/hydraulica

THEATERVERLICHTING

Op deze site vind je veel verschillende applicaties, ingedeeld in 9 categorieĂŤn. Waaronder mechanica, dynamica en optica. http://virtueelpracticumlokaal.nl

FREEZERAY

llllx h O M B g

W P

Mechanica: beweging

y w

Engels

Hoe ontstaat de beweging bij verschillende systemen? Ontdek meer over katrollen, tandwielen en systemen. http://tinyurl.com/freezeray1

50 51 52

Voor meer informatie over technieklessen verwijs ik graag naar ervaren collega’s die verschillende prachtige techniekprojecten uit de grond stampten:  Op http://www.technotheek.be kan je terecht voor heel wat info over de uitwerking van techniekkoffers (technodozen) en nodige materialen voor geslaagde technieklessen. Het project is ontsprongen uit enkele experimenten voor TOS21 en kadert dus volledig binnen de eindtermen.  De Nederlandse collega’s van http://technika10.nl/ en http://www.techniekinjeklas.nl zorgden voor vele uitgewerkte lesplannen en techniekfiches die onmiddellijk inzetbaar zijn in de klas. Verder vind je ook nuttige tips om je eigen budgetvriendelijke ontdekdozen samen te stellen.  Op http://www.proefjes.nl/leerkracht/ kan je terecht voor korte activiteiten met betrekking tot techniek en chemie, telkens met stappenplan en werkbladen.  Ook http://www.kidzlab.nl/ en http://www.knutsellab.nl/ bieden leerkrachten erg bruikbaar techniekmateriaal per categorie. Met telkens de beschrijving van de opdracht, een werkblad en eventueel extra info.  De overzichtssite http://www.techwijs.nl ten slotte bevat een zoekmachine voor techniekonderwijs. Na invullen van zoekterm, niveau, thema of soort krijg je een overzicht van

 

  

           

Op http://groups.diigo.com/group/games-in-the-classroom vind je een heuse verzameling educatieve games die onmiddellijk te gebruiken zijn in de klas. Tijdens de Discussie Dinsdag van Netwijs (9 augustus 2011) werd er getwitterd over gamen in de klas. De samenvatting kan je lezen op http://tinyurl.com/laatzegamen. Volg Discussie Dinsdag op hun yurls: discussiedinsdag.yurls.net In Klasse Voor Leraren 208 (1 oktober 2010) verscheen een interessant artikel over games in het onderwijs. Je vindt het op http://tinyurl.com/geenkinderspel. Op de blog Beter Gamen lees je hoe games inzetbaar zijn in het onderwijs met oog voor inhoud, doel en didactiek: betergamen.blogspot.com. De kenniswiki Educatieve Games bevat info, voorbeelden, onderzoeken en nieuwtjes m.b.t. gamen in de klas: http://www.kenniswiki.nl/Educatieve_games.

www.ond.vlaanderen.be/tos21/ www.wikipedia.org/ www.klasse.be/leraren/ technotheek.be/ techno.wikispaces.com/ www.gamenisgoed.nl ict-en-onderwijs.blogspot.com/search/label/games-in-de-les ictgeschiedenis.blogspot.com/2011/03/hoe-gamifiy-je-een-klas-en-gebruik-je.html kinderen-jongeren.ijsfontein.nl/2011/02/22/meer-play-in-het-onderwijs/ www.teach-nology.com/forum/showthread.php?t=1654 www.gamesparentsteachers.com/ www.games2learn.nl

Sanju, Greet, Milo, Pien, Hilde, Kurt, Karen, Eve, Carine, Tiny, Hans, Eels, yurls.net, Technoteek, Klasse en alle ontwikkelaars van de games en tools hier beschreven. ...voor hun... luisterend oor, onwaarschijnlijk geduld, kritische bedenkingen, inhoudelijk goedkeuren, aanwezigheid, geboden kansen, verfijnde muziek, glimlach, tips, inspiratie, positieve kijk op de zaak en nog zo veel meer!

TECHNIEK OP HET MENU

INLEIDING 02……………………………………………….…

TOELICHTING SPELEN IN DE KLAS… KAN DAT?! 03……………………………………………….… GAMEN IN DE KLAS… KAN DAT?! 04……………………………………………….… TECHNIEK OP HET MENU 05……………………………………………….… GAMES I.F.V. TECHNIEKONDERWIJS

TECHNIEK VS. GAMES 07……………………………………………….… OPBOUWEND EN OVERZICHTELIJK 07……………………………………………….… INHOUDELIJK EN DOELGERICHT 08……………………………………………….… MEERWAARDE VAN GAMES 10……………………………………………….… ORGANISATORISCH VOORDEEL 12……………………………………………….… AAN DE SLAG! 13……………………………………………….… PRAKTISCH 13……………………………………………….… TECHNISCH 15……………………………………………….… ORGANISATORISCH 15……………………………………………….… GAMES EN TOOLS TIPS BIJ HET GAMEN 17……………………………………………….… VOOR HET BASISONDERWIJS TECHNIEKGAMES EN –TOOLS VERZAMELD 18……………………………………………….… GAMES 19……………………………………………….… OVERZICHT 19……………………………………………….… 118 GAMES I.F.V. TECHNIEK 24……………………………………………….… TOOLS 64……………………………………………….… OVERZICHT 64……………………………………………….… 54 TOOLS I.F.V. TECHNIEK 66……………………………………………….… OUTRO MEER OVER TECHNIEKLESSEN MEER OVER GAMEN IN DE KLAS BRONNEN DANK AAN INHOUD

84……………………………………………….… 84……………………………………………….… 84……………………………………………….… 85……………………………………………….… 86……………………………………………….…