Heb je vragen over het christelijk geloof? Kijk eens op: www.vragenovergeloven.nl
Als je wilt reageren op deze uitgave, of als je een (mail)gesprek wilt over de inhoud: ikwil@vragenovergeloven.nl
Uitgave: IZB, Amersfoort. www.izb.nl. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever (info@izb.nl) of de auteur.
Verlangen naar een herstart
Reboot Universe. Herstart het heelal. Druk er niet op, het heelal zou wel eens als een computer opnieuw kunnen opstarten. Alles wordt weggevaagd. Alle herinnering weg. Alles begint overnieuw. Of druk er wel op natuurlijk, juist om dat effect! En dan ervaar je dat de knop niet werkt. Het heelal blijft z’n ongenaakbare zelf. Geen knop krijgt die aan het herstarten. Waarom zou je op de knop drukken? Natuurlijk omdat je naar de andere kant van de straat wil. Maar ik denk dat ik er ook op zou drukken als ik er toevallig langs zou lopen. Ik weet dat het heelal niet herstart, en toch is het aanlokkelijk om op die knop te drukken. Is het om die milliseconde twijfel? Stel je voor... Stel nou dat het tóch werkt... Maakt die twijfel het interessant om toch te drukken? Al was het maar om te bewijzen dat ik er heus niet in trap. Even spelen met die nauwelijks bewuste verlokking dat ik de geschiedenis zou kunnen veranderen. Of misschien om een klein statement te maken: kijk, zo verschrikkelijk ongenaakbaar is het heelal. Dat laat de knop je even voelen. Er gebeurt niets. Herstarten kan niet. Ryan Laughlin werkt als designer en studeert aan de universiteit van Yale. Hij was nog maar 18 toen hij in New Haven (een middelgrote stad in de Amerikaanse staat Connecticut) tientallen van dit soort afbeeldingen ophing, allemaal met verschillende teksten. Ze waren geïnspireerd door de bekende ‘Total Crisis Panic Button’ van de kunstenaar Jason Eppink.
Dit soort kunst wordt overal gemaakt, maar juist deze afbeelding van Laughlin werd een hit op internet. Ikzelf kwam hem ergens tegen op een willekeurige blog, zonder enige bronvermelding, gewoon als illustratie. Blijkbaar raakt dit werk iets. Een computer ‘reboot’ je als die vastloopt. Raakt deze afbeelding van Laughlin aan een gevoel dat onze wereld is vastgelopen? Dat er inderdaad zo’n radicale herstart nodig is? Of is het kleiner en raakt zo’n afbeelding aan bijvoorbeeld een ruzie op je werk en dat je gewoon even zou willen dat alles anders was? Als je een fout hebt gemaakt, zou je ook wel de dag willen wegwissen. Vergeving is in die zin een soort ‘reboot’. En Christus is door zijn opstanding een ‘reboot’ van het heelal. Het is de vraag of dit werk van Laughlin kunst is. Je kunt het niet kopen, het hangt niet in een museum, het heeft geen titel, er is geen schoonheid. Als het kunst is, dan conceptuele kunst, die ideeën aanreikt en daarover discussieert. Of is het gewoon een grapje van een jonge designer? Ja, ook. Maar wel een geslaagd grapje. Die doet wat veel goede kunst doet: ze opent een mogelijkheid. Even overweeg je of het kan. Of je het wil. En dit werk wijst naar de meest extreme ‘andere mogelijkheid’: een nieuw heelal. Een wereld zonder zondeval. Deze knop voedt, zoals veel goede kunst, het verlangen naar opstanding.
Tekst: Reinier Sonneveld
Dit is een gevaarlijke knop.