Echo
Mijn broer Jezus
van de redactie Stel, je broer is een Bekende Nederlander. Er wordt veel over hem gesproken, zijn uitspraken doen veel stof opwaaien. Waar hij komt, brengt hij mensenmassa’s op de been. Voor de naaste familieleden is dat wel even wennen… Pasen
Colofon Echo: Uitgave van IZB – voor zending in Nederland en de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland ISSN 0012-9119 Redactie en administratie: Joh. v. Oldenbarneveltlaan 10, 3818 HB Amersfoort, tel. 033-4611949, e-mail: echo@izb.nl Abonnementen: Abonnementsprijs e 10,00 per jaar bij vooruitbetaling. Reacties: Voor reacties op de inhoud van dit blad kunt u zich wenden tot de bezorger of de redactie. Redactie: ds. L.C. Buijs, E. de Graaf-Klok, K. van Noppen, J.J. Timmer, J.W. v.d. Vegte, mw. J. de Waard, mw. E. Wolters-Koetsier. Illustraties: Dietske van Winkelhoff Pag. 1 en 2 ‘Pasen’ Pag. 4 ‘Heaven came to earth’ Pag. 6 ‘Het kruis’ Pag. 8 ‘Licht in alle lagen van je leven’ Pag. 10 en 12 ‘Uitbarsting van vreugde’ Echo 03-2010
In dit nummer van ECHO gaat het over Jezus – vanuit het gezichtspunt van zijn broer, Jakobus. Daarbij hebben we zo nauw mogelijk aansluiting gezocht bij de Bijbel. Een aantal bijbehorende teksten hebben we ook afgedrukt. Jakobus is in eerste instantie niet zo gecharmeerd van het optreden van zijn broer. Maar daar komt een omslag in. Wat is er precies gebeurd? Naast het verhaal van Jakobus vind je een aantal prachtige werken van Dietske van Winkelhoff. Zij weet op bijzondere wijze kernthema’s uit de Bijbel te verwoorden. De platen zullen ongetwijfeld tot je verbeelding spreken. We hopen dat deze Paas-Echo je zal inspireren. En dat die wonderlijke gebeurtenissen van bijna 2000 jaar geleden voor je gaan leven. Dat ze iets gaan betekenen voor je leven van nu. Veel lees- en kijkplezier gewenst. En een gezegend Pasen! De redactie
Meer over Dietske van Winkelhoff-van Gurp (1955) Schilderen heeft al lange tijd mijn interesse. In verschillende fases van mijn leven heb ik me ermee bezig gehouden. Ik werk voornamelijk met acryl en gemengde technieken. Mijn werk is abstract of semi-abstract en vaak kleurrijk of juist heel ingehouden. Kenmerkend is dat ik graag materialen met symbolische betekenis gebruik in mijn werk. www.dietskevanwinkelhoff.nl Echo
Pasen - echo
Anders ‘Als kind heb ik mij altijd al over Hem verbaasd. Jezus was anders. Natuurlijk, Hij was iedere dag in de werkplaats, net als wij allemaal. Hij had het vak geleerd van vader Jozef. Met liefde en toewijding deed Hij zijn werk. Na het sterven van vader was Hij dé timmerman van Nazareth. En toch lag zijn hart ergens anders. Toch was Hij als mens anders. Zelfs moeder kon Hem vaak niet volgen.’
Hij afscheid genomen had van de zaak. Jezus is altijd veel bezig geweest met de Bijbel en zo. Maar toen Jezus ging verkondigen dat Hij de beloofde Verlosser van Israël was, konden wij als broers dat echt niet meemaken. Ik kan me nog goed herinneren die keer in de synagoge van Nazareth. Jezus was uitgenodigd om uit de Bijbel te lezen en daarover een preek te houden. Hij las uit een oude boekrol, uit de woorden van één van de profeten. Daar staat:
“De Geest van God de HEER, rust op Mij, want de HEER heeft Mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft Hij Mij gezonden, om aan verslagen harten hoop te bieden, om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan geketenden hun bevrijding.” (Jesaja 61) Dat zijn moeilijke woorden die horen bij de Messias. En dan zegt mijn broer Jezus: “Vandaag zijn die woorden in vervulling gegaan. Dit gaat over Mij”. Nou, zo’n preek had niemand ooit gehoord! Maar het ergste was de manier waarop Jezus in die preek inging op het gevoel van de mensen van ons dorp. Wij vonden het heel merkwaardig dat Jezus overal allerlei wonderen leek te doen, maar nooit in Nazareth. We wisten niet wat we er van moesten denken. Als Hij dan werkelijk de Messias was, dan mocht dat toch ook in Nazareth wel zichtbaar worden? In plaats van gewoon wat mensen te genezen, had Hij het er in zijn preek
Ui t de Bijbel
‘Als broers hebben we ons regelmatig aan Hem geërgerd. Helemaal toen
Hij (=Jezus) kwam aan in zijn vaderstad en gaf de bewoners onderricht in hun synagoge, zodat ze stomverbaasd waren en zeiden: ‘Hoe komt Hij aan die wijsheid en hoe kan Hij die wonderen doen? Hij is toch de zoon van de timmerman? Maria is toch zijn moeder, en Jakobus en Josef en Simon en Judas, dat zijn toch zijn broers? En wonen zijn zusters niet allemaal bij ons? Waar heeft Hij dat alles dan vandaan?’ En ze namen aanstoot aan Hem. Maar Jezus zei tegen hen: ‘Nergens wordt een profeet zo miskend als in zijn eigen stad en in zijn eigen familie.’ Uit: het evangelie van Mattheus hoofdstuk 13 vers 54-57
Daarna trok Jezus door Galilea; in Judea wilde Hij niet komen, omdat de Joden daar Hem wilden doden. Nu naderde het Joodse Loofhuttenfeest, en daarom spoorden Jezus’ broers Hem aan: ‘Blijf toch niet hier, ga naar Judea; dan zien ook je leerlingen het werk dat je doet. Niemand doet toch iets in het geheim als hij bekend wil worden. Als je dit soort dingen doet, laat je dan zien aan de wereld.’ Ook zijn broers geloofden namelijk niet in Hem. Uit: het evangelie van Johannes hoofdstuk 7 vers 1-5
over dat profeten nooit waardering kregen in hun eigen woonplaats. Kijk, dat ze Hem toen wilden lynchen, dat vonden wij natuurlijk veel te ver gaan... Maar verstandig vonden we zijn woorden niet. Voor ons als broers werd het er in Nazareth niet prettiger op. Wij zaten met dezelfde vragen als onze omgeving. Als Jezus dan werkelijk de Messias is, waarom wordt dat beloofde Koninkrijk van God niet méér zichtbaar? Jezus deed echt wel heel bijzondere dingen, maar de Romeinen bleven de baas. Jezus was zeker anders dan de andere mensen. Maar we konden niet geloven dat Hij de Messias was.’
Echo
Pasen - echo
Moeder ‘Mijn moeder Maria was een bijzondere vrouw. Ze heeft ons met veel liefde opgevoed. God had een heel belangrijke plaats in haar dagelijks leven. Ze was een vrouw met een goed geheugen. Wat ze had meegemaakt en geleerd droeg ze mee en ze doordacht dat op een bijzondere manier. Ook al die dingen die met m’n broer Jezus te maken hadden. Ze zei er niet altijd evenveel van, maar ze bewaarde die dingen in haar hart.’
leven. Toen Jezus ging rondreizen om te preken over Gods Koninkrijk ging ze vaak mee. Ze hoorde, samen met nog wat andere vrouwen, bij de leerlingen van Jezus. Ze heeft Jezus altijd gesteund. Moreel en in allerlei praktische dingen. Toen geleidelijk aan het verzet tegen Jezus onder de leiders van ons volk toenam, voelden wij als zijn broers ook een zekere spanning. We begrepen niet dat Jezus dat laatste Paasfeest toch in Jeruzalem wilde zijn. Het was gewoon veel te gevaarlijk. Maar Jezus had het over de opdracht van zijn hemelse Vader. Hij wilde gehoorzaam zijn aan Gods bedoeling met Hem. Waar we al bang voor waren, kwam uit. De leiders hebben het volk tegen Hem opgehitst. Ze hebben Hem gewoon opgeofferd, omdat ze bang waren dat de Romeinen niet alleen de kring van zijn naaste volgelingen, maar heel het volk zouden aanpakken. Wij hebben thuis in ons gezin best moeten nadenken over die aanklacht. Nee, niet dat verhaal tegenover Pilatus. Jezus was geen bedreiging voor de Romeinse machthebbers. Maar dat andere. Jezus sprak inderdaad op een heel aparte manier over God als zijn eigen Vader. Moeder Maria steunde Hem daarin. Maar één van mijn andere broers en ik hadden het daar moeilijk mee. Jezus stelde zich op één lijn met God. De leiders van het volk zeiden: “U, die een mens bent, maakt zich aan God gelijk. Dat is Godslastering!” Daar hadden ze wel een punt. Jezus ging daarin heel ver. Je moest eigenlijk wel kiezen: of het is waar, of Hij is een bedrieger. Wij thuis konden Jezus niet geloven, maar slecht was Hij niet. En het kwam bijna nooit voor dat iemand op die manier gestraft werd voor Godslastering. Het was duidelijk dat de leiders iets zochten om Hem uit de weg te ruimen. Maar dat het op een kruisiging uit zou lopen, dat had niemand van ons verwacht. Trouwens, wat ons ook diep heeft geraakt, is wat Jezus aan het kruis heeft gezegd. Toen Jezus stierf heeft Hij de zorg voor moeder opgedragen aan één van zijn leerlingen. Johannes was in de verte wel familie, maar dat Johannes de plek in moest nemen van onze oudste broer, dat heeft ons wel geraakt. Dat was toch niet volgens de regels van ons land?’
Ui t de Bijbel
‘Moeder geloofde wel heilig in Hem. Zijn missie stempelde ook haar
Aangekomen bij de plek die de Schedelplaats heet, werd Hij gekruisigd, samen met de twee misdadigers, de een rechts van Hem, de ander links. Jezus zei: ‘Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen.’ De soldaten verdeelden Zijn kleren onder elkaar door erom te dobbelen. Het volk stond toe te kijken. De leiders hoonden Hem en zeiden: ‘Anderen heeft Hij gered; laat Hij nu zichzelf redden als Hij de messias van God is, Zijn Uitverkorene!’ Ook de soldaten dreven de spot met Hem, ze gingen voor Hem staan en boden Hem zure wijn aan, terwijl ze zeiden: ‘Als je de koning van de Joden bent, red jezelf dan!’ Boven Hem was een opschrift aangebracht: ‘Dit is de koning van de Joden’. Een van de gekruisigde misdadigers zei spottend tegen Hem: ‘Jij bent toch de messias? Red jezelf dan en ons erbij!’ Maar de ander wees Hem terecht met de woorden: ‘Heb jij dan zelfs geen ontzag voor God nu je dezelfde straf ondergaat? Wij hebben onze straf verdiend en worden beloond naar onze daden. Maar die man heeft niets onwettigs gedaan.’ En hij zei: ‘Jezus, denk aan mij wanneer U in Uw koninkrijk komt.’ Jezus antwoordde: ‘Ik verzeker je: nog vandaag zul je met Mij in het paradijs zijn.’ Rond het middaguur werd het donker in het hele land doordat de zon verduisterde. De duisternis hield drie uur aan. Toen scheurde het voorhangsel van de tempel doormidden. En Jezus riep met luide stem: ‘Vader, in Uw handen leg ik mijn geest.’ Toen Hij dat gezegd had, blies Hij de laatste adem uit. De centurio zag wat er gebeurd was en loofde God met de woorden: ‘Werkelijk, deze mens was een rechtvaardige!’ De mensen die voor het schouwspel samengekomen waren en de gebeurtenissen hadden gadegeslagen, keerden terug naar huis, terwijl ze zich op de borst sloegen. Alle mensen die Jezus gekend hadden waren op een afstand blijven staan, ook de vrouwen die Hem vanuit Galilea gevolgd waren en alles hadden zien gebeuren. Uit: het evangelie van Lucas hoofdstuk 23 vers 33-49
Echo
Pasen - echo
Verschijning ‘Met mijn broers heb ik veel gesproken over het sterven van Jezus, nogal logisch. Moeder en Johannes hebben ons opgezocht in Nazareth. ‘Nieuwtjes gaan snel, we hadden natuurlijk al van alles gehoord. Maar wat moeder vertelde was toch heel anders. Allerlei details over Jezus’ dood en Zijn begrafenis. En ook dat Jezus niet in het graf gebleven is.’
leerlingen van Jezus zijn lichaam weggehaald zouden hebben. Dat verhaal konden wij als broers niet goed plaatsen. Zo kenden wij de volgelingen van Jezus niet. Het waren geen bedriegers. Moeder en de andere leerlingen van Jezus vertelden dat ze Jezus zelf na zijn sterven in levende lijve hadden ontmoet. In onze provincie Galilea was Hij zelfs verschenen aan een hele groep volgelingen. Ze zeiden: “Er waren wel 500 mensen toegestroomd om te horen hoe het nu werkelijk zat met die gebeurtenissen in Jeruzalem. Ademloos luisterden ze naar wat we vertelden. En toen… toen was Hij daar ineens: Jezus, onze opgestane Heer!” Zijn volgelingen hebben Hem allemaal zelf gezien en gehoord. Ik hoorde al die verhalen aan. Ongelofelijk. Ik kon het absoluut niet plaatsen. Maar moeder zegt niet zo maar wat. En die andere leerlingen van Jezus zijn ook niet gek. Stel je voor dat het nu wél waar was, dan hadden wij ons lelijk vergist. We hadden het Jezus en moeder bepaald niet gemakkelijk gemaakt. Als Jezus nu wel de Verlosser was… En op het moment dat er zulk soort gedachten door me heen gingen, was Hij daar ineens: mijn broer Jezus. Onmiskenbaar. Hij was het helemaal. Die bijzondere uitstraling. Zo anders dan alle andere mensen. Ik kon niet anders dan knielen en stamelen: Jezus vergeef me... Maar Hij raakte me aan en stelde me op mijn gemak. Ik besefte dat Hij altijd de waarheid had gesproken, woorden van eeuwig leven. Het raakte mij diep dat mijn broer Jezus mij op had gezocht. Nog veel wonderlijker waren die woorden waarin Hij mij aanstelde tot apostel, om anderen over Hem te vertellen. Nooit gedacht dat ik nog eens zo betrokken zou raken bij Zijn werk! Na die ontmoeting is alles anders geworden. Mijn plaats was bij de leerlingen van Jezus. Samen met moeder en mijn broers.’
Echo
Ui t de Bijbel
‘Over dat lege graf hadden we al wat gehoord. Er werd gezegd dat
Na de opstanding Toen Hij vroeg op de eerste dag van de week uit de dood was opgestaan, verscheen Hij eerst aan Maria uit Magdala, bij wie Hij zeven demonen had uitgedreven. Ze ging het nieuws vertellen aan de mensen die Hem hadden vergezeld en die nu om Hem treurden en rouwden. Toen ze hoorden dat Hij leefde en dat zij Hem had gezien, geloofden ze het niet. Daarna verscheen Hij in een andere gedaante aan twee van hen toen ze buiten de stad aan het wandelen waren. Ze gingen terug en vertelden het aan de anderen; maar ook zij werden niet geloofd. Ten slotte verscheen Hij aan de elf terwijl ze aan het eten waren, en Hij verweet hun hun ongeloof en halsstarrigheid, omdat ze geen geloof hadden geschonken aan degenen die Hem hadden gezien nadat Hij uit de dood was opgewekt. Uit: het evangelie van Marcus hoofdstuk 16 vers 9-14
Daarna is Hij verschenen aan meer dan vijfhonderd broeders en zusters tegelijk, van wie er enkelen gestorven zijn, maar de meesten nu nog leven. Vervolgens is Hij aan Jakobus verschenen en daarna aan alle apostelen. Uit: de eerste brief van Paulus aan de gemeente van Korinte hoofdstuk 15 vers 6-7
Pasen - echo
In dienst ´Op een bijzondere manier heeft Jezus afscheid van ons genomen. Voor de ogen van zijn leerlingen ging Hij omhoog naar de hemel. Een wolk onttrok Hem aan hun ogen. Engelen herinnerden aan de opdracht naar Jeruzalem te gaan en te wachten op de vervulling van de belofte van God over de komst van de Heilige Geest.’
leerlingen en nog andere volgelingen van Jezus. Tien dagen lang bleven we bij elkaar en waren we gericht op de dingen die komen zouden. Op de Pinksterdag waren we weer samengekomen. Een groep van zo’n 120 mensen. Toen was daar dat geluid van een geweldige windvlaag en een soort vlammen van vuur, boven ons hoofd… We zagen bij elkaar dat symbool van Gods Geest. We wisten ons verbonden met Hem en met elkaar. Als vanzelf rolden woorden uit onze mond om Hem te prijzen. Bijzonder dat het totaal verschillende klanken waren. En die klanken vonden weerklank bij de toegestroomde massa. Want die mensen waren vanwege het feest naar Jeruzalem gekomen, maar ze kwamen vanuit alle windstreken. En ze hoorden in hun eigen moedertaal hoe God geëerd werd! Er gebeurden in die tijd fantastische dingen. Het was net alsof mijn broer Jezus daar zelf was in de persoon van Zijn apostelen. Het waren Zijn woorden en Zijn daden. De Heilige Geest was het geheim. Door Hem werd de verbinding gelegd tussen Jezus in de hemel en wij hier op aarde. Zoals te verwachten viel hebben de leiders van ons volk geprobeerd om de volgelingen van Jezus het zwijgen op te leggen. Sommigen werden gedood. Denk maar aan Stefanus en mijn naamgenoot, Jakobus, de broer van Johannes. Uiteindelijk is het merendeel van de leerlingen de wereld
Ui t de Bijbel
‘Mijn broers en ik waren erbij, samen met onze moeder Maria, zijn elf
Jezus’ opdracht en hemelvaart En Hij zei tegen hen: ‘Trek heel de wereld rond en maak aan ieder schepsel het goede nieuws bekend. Wie gelooft en gedoopt is zal worden gered, maar wie niet gelooft zal worden veroordeeld. Degenen die tot geloof zijn gekomen, zullen herkenbaar zijn aan de volgende tekenen: in mijn naam zullen ze demonen uitdrijven, ze zullen spreken in onbekende talen, met hun handen zullen ze slangen oppakken en als ze een dodelijk gif drinken zal dat hun niet deren, en ze zullen zieken weer gezond maken door hun de handen op te leggen.’ Nadat Hij dit tegen hen had gezegd, werd de Heer Jezus in de hemel opgenomen en nam Hij plaats aan de rechterhand van God. En zij gingen op weg om overal het nieuws bekend te maken. De Heer hielp hen daarbij en zette hun verkondiging kracht bij met de tekenen die ermee gepaard gingen. Uit: het evangelie van Marcus hoofdstuk 16 vers 15-20
in getrokken. Pas later beseften we, dat mijn broer Jezus dat ook als opdracht had gegeven. Dat niet alleen het Joodse volk, maar alle volken het Evangelie moesten horen. We moeten allemaal gered worden van de schuld van alles wat fout is in ons leven. Daar is Jezus nu juist voor gekomen: om in onze plaats Gods straf te ondergaan. Hij wil ons een heel nieuw leven geven! Zelf ben ik in Jeruzalem gebleven. Al snel werden mij veel taken toebedeeld. Dat ik een broer van Jezus ben zal daarbij wel hebben meegespeeld. Voor mijzelf was het vooral die opdracht van mijn unieke broer. En ik beleef telkens weer dat wonder dat je door de Heilige Geest op een bepaalde manier nog steeds contact kunt hebben met Hem. Ik vind het zo bijzonder dat ik bij Hem mag horen en dat mijn verleden vergeven is. Misschien had ik -bij alle vragen- juist daarom ook de openheid om blij te kunnen zijn met wat Paulus en Barnabas deden in het buitenland onder
Jakobus in de eerste christelijke gemeente De volgende dag ging Paulus met ons naar Jakobus, bij wie alle oudsten waren samengekomen. Nadat Paulus hen begroet had, vertelde hij tot in bijzonderheden wat God door zijn verkondigingswerk onder de heidenen tot stand had gebracht. Toen ze dat hoorden, prezen en eerden ze God en zeiden: ‘Je hebt kunnen zien, broeder, dat ook vele duizenden Joden het geloof hebben aanvaard, en allen leven vol overtuiging volgens de wet.’ Uit: de Handelingen van de apostelen hoofdstuk 21 vers 18-20
niet-joodse mensen. Mijn broer Jezus heeft mij het wonder geleerd aangenomen te worden als kind van de Vader in de hemel.´
10 Echo
Pasen - echo 11
‘Hoe is het mogelijk dat deze bange leerlingen van Jezus, bijna van de ene dag op de andere, zo’n onoverwinnelijke groep enthousiastelingen geworden zijn die in drie werelddelen tegenstand trotseerden en wanhoop, spot, ontbering, gevangenis en dood, omdat ze overal Jezus en de opstanding verkondigden?’
Mi c h a e l Gr e e n, d o c e n t t h e o l o g i e i n O x f o r d
Deze Echo is u aangeboden door: