Tijding september 2015 lr by IZB, passie voor missie

tijding Ledenblad van de IZB, jaargang 77, nr. 3

IZB-concert ‘Sela’, 10 december, Amersfoort

• Nieuwe directie IZB blikt vooruit • Tien lessen uit missionaire oefenplaats Zoetermeer • Impressie van Dabarzomer 2015 • Idealen van twintigers

Over de schutting COLUMN

e jonge vrouw tegenover me in de trein vertelt openhartig over haar nietgeloven, over haar ziekte, epilepsie, en het doel van haar reis: een concert. Van mij wist ze inmiddels dat ik geloof en ook nog dominee ben en iets met

evangelisatie doe.

Dr. Sjaak van den Berg, algemeen directeur

Ze vraagt of ik haar wil overtuigen. Ik zeg dat ik dat niet kan, maar dat ik haar wel erg gun dat ze God leert kennen. Het verloop van het gesprek gaat onvermijdelijk over het lijden in de wereld en God. Dan stopt de trein (letterlijk). Een passagier van een bankje achter ons gaat uitstappen en blijft nog even bij ons staan. Hij diept uit zijn tas een folder op, die hij haar over handigt. ‘Zoek je geluk? Geloof dan in God’ luidt zo ongeveer de titel. Zonder een woord te zeggen loopt hij snel door en laat ons een beetje verbijsterd achter. De jonge vrouw is geërgerd. Ik geneer me voor wat mijn broeder doet. Het wordt me pijnlijk duidelijk wat er gebeurt als je zomaar zonder de ander ook maar aan te kijken, het goede nieuws ‘over de schutting’ gooit, terwijl je eerst heimelijk luistervinkje hebt gespeeld. Maar hoe dan wel? Ik vraag me af of ik het zelf wel goed doe en bid om wijsheid.

‘Als je genoeg vertrouwen hebt om te beginnen, zal je gaandeweg echt meer moois gaan zien.’

De vrouw wil de folder weggooien, maar aarzelt. Het gesprek over hoe het zit met geloven gaat gelukkig toch verder. Ik praat over geloven als een relatie waarin je van te voren niet alles van de ander weet, maar dat je dat gaandeweg ontdekt. Zo is het ook met God. Je kunt niet van te voren alles over Hem weten. Als je genoeg vertrouwen hebt om te beginnen, zal je gaandeweg echt meer moois gaan zien. De trein stopt weer. De jonge vrouw moet er nu uit. Ze heeft de folder nog steeds in haar hand. Uiteindelijk stopt ze hem in haar tas. ‘Ik neem hem toch maar mee. Je weet maar nooit.’ Kromme stok, rechte slag? Ik hoop en bid dat het zo is.

Vrijwilligers gevraagd De IZB zoekt vrijwilligers die willen helpen bij de aanstaande verhuizing. Na sluiting van de boekhandel, eind 2013, is onderzoek gedaan naar de herinrichting van onze kantoorpanden. Aanpassing aan de eisen van deze tijd zou een forse investering vergen. Het zou onverantwoord zijn om als goede-doelenorganisatie, grote bedragen uit te geven aan zaken die niet onze core-business betreffen. Vandaar dat we dit najaar (de datum is nog niet bekend) verkassen naar een huurlocatie elders in Amersfoort. In verband daarmee zoeken we vrijwilligers die willen helpen bij het verhuizen en bij schilder- en timmerwerkzaamheden. Ook zouden we graag in contact komen met een binnenhuisarchitect. Reacties: info@izb.nl.

Tijding • september 2015

Concentratie Christus

‘De ontmoetingen met kerkenraden, de rondetafel gesprekken met allerlei betrokkenen bij de IZB en de interne bezinning op discipelschap hebben één verlangen aangewakkerd: we willen een missionaire beweging vormen waarin Christus centraal staat.

hun ‘wittebroodsweken’ inmiddels achter de rug. In gesprek over hun visie op de toekomst van de organisatie keert één frase telkens terug: ‘We verlangen naar een organisatie waarin Christus zelf het centrum is van al ons werk en waar Hij levende realiteit is in ons dagelijks handelen. Hij is immers de Levende, die ons voorgaat.’

Missionair werk is de vrucht van de concentratie op Jezus zelf.’

Dat zeggen ds. Sjaak van den Berg en Jurjen de Groot. Sinds juni dit jaar vormen ze samen de jongste directie in de 80-jarige geschiedenis van de IZB. De twee hebben

‘Dat is de principiële grondhouding van waaruit we willen werken’, zegt Sjaak. ‘Als je als IZB ‘discipelschap’ in het vaandel voert, kan het niet anders dan dat je een luisterende, lerende houding aanneemt. We luisteren naar anderen, maar ook en vooral samen met hen naar Christus zelf.’

september 2015 • Tijding

Met deze luisterhouding wordt een lijn doorgetrokken die

druk zullen zetten, zoeken we een nieuwe oriëntatie op

in de afgelopen jaren al is ingezet, vertelt Jurjen. ‘In het

Jezus Christus. Wij geloven dat Hij de Levende is, die ons voor wil gaan om ons weg te halen uit culturele,

seizoen 2013-2014 heeft de IZB samen met de GZB een tournee gemaakt langs ongeveer 25 kerkenraden, het project ‘Luisterposten’. In deze dieptepeiling kwamen vragen aan de orde als: Waar is het ons in de kerk om begonnen? Wie zijn we werkelijk? Waar verlangen we

Sjaak: ‘Het is soms makkelijk gezegd dat de gemeente van Jezus Christus is. Maar ons denken, doen en laten

naar? Spannende gesprekken die soms ook emotioneel waren omdat de liefde voor de kerk kan stukbreken op de

daardoor laten beïnvloeden, is een ander verhaal.

weerbarstigheid van de praktijk. Nogal wat kerkenraden bleken bezig te zijn met overleven. We

vacatures zijn in de kerkenraad of als de kerkgang terugloopt? Het gaat erom dat we ons in heel ons

signaleerden hier ook een sluipende interne secularisatie, die zich uitte in een onvermogen om het geloof te verbinden met het leven van alledag. Paradoxaal genoeg ging dat samen op met een harts tochtelijk verlangen naar een werkelijke ontmoeting met de levende Christus. Dat ging samen op: verlegenheid en verlangen.’ Rondetafelgesprekken In december vorig jaar heeft de IZB een serie rondetafelgesprekken georganiseerd, met een brede vertegenwoordiging betrokkenen: leden, vertegenwoordigers uit kerkenraden en gemeenten, bestuursleden, medewerkers, partner organisaties en anderen. Jurjen: ‘In twee dagen spraken we bijna honderd mensen, onder andere over de vraag naar de positionering van de IZB. Zijn we wie we willen zijn? En worden we gekend zoals we gekend willen worden? Dat was een spannend proces. Tot onze verrassing formuleerden diverse aanwezigen daar, onafhankelijk van elkaar, het verlangen dat God zelf het woord zal nemen, opdat we het als nieuw mogen horen. Impliciet en expliciet klonk de oproep aan de IZB om kerkenraden en gemeenten te helpen om te ontdekken waartoe de levende Christus ons roept in deze tijd.’

‘We willen de stem van Christus verstaan, luisteren waartoe Hij ons roept.’ Nieuwe oriëntatie In hetzelfde jaar voerde de IZB intern het gesprek over de focus ‘discipelschap’. Het boek ‘Tijd om mee te gaan’ van Wim Dekker, Bert de Leede en Arjan Markus verscheen, waarin diezelfde accenten worden gelegd. ‘Jezus roept ons tot fulltime discipelschap’, schrijven ze. ‘Te midden van allerlei culturele en kerkelijke ontwikkelingen, die veel van de traditionele gestalten van christen-zijn onder druk hebben gezet en nog in toenemende mate onder

kerkelijke en persoonlijke doodlopende wegen waarop we zijn terechtgekomen.’

Tijding • september 2015

Wat zou Hij tot ons te zeggen hebben, als er langdurig

leven, ook in de kerk, richten op de stem van de levende Christus.’ Jurjen: ‘In gesprekken met kerkenraden lijkt dat besef soms afwezig. Onlangs was ik met een kring ambtsdragers in gesprek over de situatie in hun gemeente. Er kwamen lastige vragen op tafel. “Zullen we zoeken en luisteren naar wat Jezus zelf tegen ons wil zeggen en er voor bidden?” “Ja”, zeiden ze. Toen ze begrepen dat ik bedoelde dat we ons ter plekke tot God zouden richten in gebed, keken ze me met grote ogen aan. Dat waren ze niet gewend. Maar ik ben er van overtuigd dat het zegenrijk is, als we elkaar daartoe oproepen en aan sporen. We moeten de beweging naar het hart maken, elkaar inspireren en uitdagen om dichtbij de Bron te leven.’ Voorvragen Er is een directe relatie tussen de hernieuwde concentratie op Jezus Christus en het missionaire werk. Sjaak: ‘Je kunt niet vruchtbaar het gesprek aangaan over missionair werk, zonder eerst de ‘voorvragen’ te behandelen. Hoe staat het met de betrokkenheid van de kerkenraad en de gemeente op de Here Jezus? Als we ons oriënteren op Hem en als we ons begeven in het spoor van zijn opdracht, zal Hij ons duidelijk maken wat Hij in de gegeven situatie van ons vraagt. Daar begint het missionair zijn. Het moet ook duidelijk zijn dat het een begin is, dat een vervolg krijgt in een praktische uit werking voor missionair beleid. Uiteraard staat de IZB de gemeente dan in dat vervolgtraject bij met adviezen, toerusting en materialen. We hebben veel ervaring, en een ‘gereedschapskist’ met materialen. Die zetten we graag in. Onze zelfgekozen verplichting om voor gemeenten een ‘partner in missie’ te zijn, nemen we serieus.’ Beweging Jurjen: ‘We zien het afgelopen half jaar een hausse aan vragen uit gemeenten. Met het oog daarop hebben we ds. Jan-Maarten Goedhart aangesteld, die als project

‘We moeten de beweging naar het hart maken, elkaar inspireren en uitdagen om dichtbij de Bron te leven.’ leider ‘missionaire trajecten’ onder andere met kerken raden in gesprek gaat. Hoe die ontwikkeling zich precies gaat voltrekken laat zich niet vooraf uittekenen. Er is geen blauwdruk. Dat is eigen aan de insteek: we willen de stem van Christus verstaan, luisteren waartoe Hij ons roept. Zoveel is wel duidelijk dat de IZB van een ‘missionaire dienstverlener’ meer een ‘missionaire beweging’ wordt, waarin mensen samen optrekken. We willen die beweging stimuleren en faciliteren door landelijke bijeenkomsten te organiseren, waarin verootmoediging en lofprijzing een plek hebben en waarin de ontmoeting met God en met elkaar centraal staat.’ Op deze bijeenkomsten worden kerkenraden en commissies toegerust om de beweging naar het hart, naar Jezus zelf, ook plaatselijk proberen vorm te geven. Sjaak: ‘Als missionair predikant in Groningen onder hield ik een persoonlijke website. Ik merkte aan de zoekwoorden van bezoekers dat er veel belangstelling was voor thema’s die verwant zijn aan de koers die de IZB uitzet: gebed, stille tijd, ‘hoe lees ik het Woord van God?’ Missionair werk begint bij de persoonlijke ontmoeting met Jezus Christus. Dat zie je al in het Johannes-evangelie. Een getuige vertelt geen aange leerde les of een rationeel verhaal, maar een ervaring.’ Afrika Jurjen: ‘In 2013 ben ik bij de IZB begonnen, na 7 jaar wonen en werken in Kenia. Het is maar 8 uur vliegen, maar een wereld van verschil. In Afrika groeit de kerk als kool. Het is voor de gemiddelde Keniaanse christen geen enkele vraag hoe het volgen van Jezus kan worden verbonden met het alledaagse leven. Sterker nog: Christus is betrokken bij alle facetten van het dagelijks leven. Voor de eenvoudigste beslissingen wordt gebeden. In de ogen van Nederlanders soms overdreven, maar ondertussen... Bij mijn terugkeer naar Nederland heb ik me voor genomen om die geloofshouding van mijn Afrikaanse broeders en zusters niet kwijt te raken: de realiteit van Jezus Christus in het dagelijks leven en de afhankelijkheid van God, ook in het leven van de gemeente.’

Ds. Jan-Maarten Goedhart projectleider ‘missionaire trajecten’ Ds. Jan-Maarten Goedhart (46) is 1 september in dienst getreden van de IZB als projectleider ‘missionaire trajecten’. Jan-Maarten was de afgelopen 5 jaar als kerk planter en toeruster werkzaam in Lima (Peru). Hij begon zijn loopbaan 19 jaar geleden bij de IZB, waar hij aan de wieg stond van de Alpha Cursus in Nederland. Hij diende daarna gemeenten Kudelstaart en Spijkenisse. In zijn nieuwe functie bij de IZB zal hij met zijn team intensief optrekken met kerkenraden en gemeenten om hen te begeleiden in de bezinning op actuele vragen rond discipelschap en missionair gemeente-zijn. ‘Mijn inzet is erop gericht dat er een beweging op gang komt, waarbij gemeenten (ook) van elkaar leren; vergelijkbaar met de Alpha-conferenties. Discipelschap is geen kwestie van ‘experts’, die wel even komen vertellen hoe het zit. We leren van elkaar, inspireren en bemoedigen elkaar en zijn samen leerlingen van Jezus.’

september 2015 • Tijding

Twintigers

Afscheid ds. Louis

r wordt in de kerk nogal eens geklaagd over twintigers. Ze zouden hier en daar een dienst shoppen en zich af en toe laten zien bij een kerkelijke activiteit, maar echt committeren zouden ze niet doen. Nu denk ik dat het allemaal

wel meevalt, zeker in vergelijking met bijvoorbeeld babyboomers. Zij zijn misschien trouwer in kerkbezoek, maar een levenshouding vol consumentisme is hen niet vreemd. Ik heb het grote voorrecht om een kerk te dienen waar ca. 75% van de betrokkenen twintiger is. Wekelijks zitten er zo’n 130 voor mijn neus. Nu wonen er in de wijken rondom ons kerkgebouw ook ontstellend veel twintigers – je struikelt er dagelijks over. Het treft mij vaak dat velen van hen zich willen inzetten, verantwoordelijkheid nemen en bijzonder trouw zijn in hun werk voor de kerk en voor anderen. Daar zitten twintigers bij die dat van huis uit hebben meegekregen, maar ook allerlei twintigers die niet of nauwelijks iets van geloof en kerk hebben gezien in hun jeugd. Misschien wel een van de mooiste dingen van twintigers is, naar mijn subjectieve mening, dat ze bovengemiddeld vaak idealen hebben. Ik noem wat voorbeelden. Iemand schuift zo met haar uren in een fulltime baan dat ze een vrijdag per twee weken in en voor de kerk kan werken. Er zijn een paar meiden die heel veel tijd steken in hun droom van een ‘christelijke plek’ waar allerlei mensen kunnen aanschuiven, meedoen, langskomen, etc. Weer anderen ontfermen zich met veel liefde en geduld over een gemeentelid met een wel heel lange gebruiksaanwijzing. Anderen doen allerlei pogingen om te getuigen van hun geloof in Jezus Christus. En zo kan ik nog wel doorgaan. Allemaal voorbeelden van twintigers die geloven in bidden met elkaar, die geloven dat het zin heeft om problematische mensen te helpen, die geloven in bijbelstudie, die geloven in de kerk, die geloven in het evangelie. Daarom hou ik van twintigers en hun idealen. Natuurlijk hoop ik dat ze ook enig

realisme hebben (of snel gaan krijgen). En natuurlijk weet ik ook wel dat idealisten fouten maken. En natuurlijk is niet iedere twintiger idealistisch. Er zitten ook consumerende twintigers in onze gemeente. Maar beter een kerk vol idealisten, dan een kerk vol met cynische mensen. Want dan heb je pas echt een probleem. Cynische mensen maken een kerk stuk. Daarom, als je geen twintiger bent, maar wel twintigers wil (houden) in je kerk: hou ze uit de buurt van cynische mensen. Geef ze de ruimte om dingen te doen waar ze echt in geloven. En laat hun idealisme je weer aansteken om zelf ook te geloven, te dromen, te hopen, te werken aan het Koninkrijk van God. Ben je zelf twintiger? Geef dan je idealen niet op. Dat hebben er al veel te veel gedaan. En weet dat je iemand volgt die stierf voor zijn ideaal van Gods nieuwe wereld. Zijn opstanding is de garantie dat zijn ideaal realiteit zal worden.

Ds. Niels de Jong, missionair predikant Rotterdam-Centrum www.noorderlichtrotterdam.nl www.uitonverwachtehoek.nl

Tijding • september 2015

COLUMN

Koninklijke onderscheiding voor Wim Dekker

Vanwege zijn verdiensten als ‘gezaghebbende en spraak makende opinieleider in de brede kring van gerefor meerde theologie’ werd dr. Wim Dekker op 4 juli, bij zijn officiële afscheid van de IZB, benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau. In de 17 jaar die hij als theologisch adviseur bij de IZB werkzaam was, ontwikkelde Wim zich tot een gewaar deerd ‘huistheoloog’. Onder zijn leiding ontstond Areo pagus, het centrum voor contextuele en missionaire verkondiging, waar hij als initiatiefnemer en studieleider bij betrokken was. Jurjen de Groot, operationeel directeur, blikte in een toespraak bij het afscheid onder andere terug op Dekkers’

publicaties van de afgelopen vier jaar. ‘Het leek wel een eindsprint. Alle boeken zijn geschreven met een diep verlangen naar een nieuwe bezinning op de aanwezigheid van Christus in ons persoonlijke leven en de kerk in Nederland. En dit verlangen is nu precies wat ons zo sterk aan elkaar verbindt.’ Wie Dekker opvolgt, wordt binnenkort bekendgemaakt. Dekker blijft zelf nog actief voor de IZB. Dit najaar verzorgt hij een maandelijkse leeskring over Bonhoeffer, eind november verzorgt hij een lezersbijeenkomst over ‘Tegendraads en bij de tijd’ en komend voorjaar leidt hij een leeskring over Noordmans en Van de Beek.

Lezersbijeenkomst over ‘Tegendraads en bij de tijd’ Zaterdagochtend 28 november kunnen lezers van ‘Tegendraads en bij de tijd’ in de Nieuwe Kerk in Amersfoort in gesprek met de auteur, dr. Wim Dekker. In het boek ontwikkelt Dekker aan de hand van kernachtige citaten uit het werk van Bonhoeffer zijn gedachten over kerken christen-zijn in deze tijd. ‘Een met hartstocht geschreven boek’, schreef ds. C.H. Hogendoorn in de Waarheidsvriend. ‘Je merkt dat de auteur door jarenlange ervaring in kerk en gemeente dingen doorziet en werkelijk peilt.’ Het dagblad Trouw

noemde het boek een ‘uitzonderlijke prestatie’. Tijdens deze lezersbijeenkomst zal Dekker kernpunten uit zijn boek toelichten en is er vervolgens ruim tijd voor gesprek. Locatie: Nieuwe Kerk, Leusderweg 110, Amersfoort. Tijd: 10.00-13.00 uur (incl. lunch). Kosten: € 7,50 p.p. Aanmelding: info@izb.nl.

september 2015 • Tijding

Dabarzomer 2015 een impressie

Meer dan 450 jongeren en 20 campingpastors staken deze zomer met veel passie tijd en energie in Dabar, campingevangelisatie- en recreatie. Een greep uit hun verslagen en mailtjes geeft een impressie van hun werk.

Onverwacht op een nieuwe plek ‘Kort vóór de zomer meldden de eigenaren van de camping waar we ingepland stonden, plotseling dat ze dit jaar geen Dabarteam konden ontvangen. Dat was een domper voor ons, want we hadden met het hele team van vorig jaar weer bijgetekend. Zonder te weten waar we terecht zouden komen, gingen we naar het Dabar Ontmoetingsweekend. Terwijl we ons daar voorbereidden, kregen we het bericht dat een andere camping in Wierden, de Grimberghoeve, ons graag wilde ontvangen. We ervoeren dat als de leiding van God. Als eerste team op nieuw terrein voel je een extra verantwoordelijkheid; je kunt het ook verknallen. We hóópten wel op veel kinderen en bezoekers, maar hadden geen garanties. Vanaf het eerste moment voelden we ons op onze plek. We hadden goed contact met kinderen en hun ouders. Je zou het zo kunnen zien: wij hebben geploegd. Van het team dat na ons kwam hoorden we dat ze veel hebben kunnen zaaien. Dit was mijn vijfde Dabar-seizoen. Het evangelisatiewerk helpt me om kritisch naar mezelf en mijn manier van geloven te kijken. Het contact met niet-gelovigen vind ik leerzaam. Het houd je ook scherp. Gertjan van Tol

staat, e b s u z e of dat J og wat ouder o l e g k I ‘ leen n s te kunnen l a t e o ik m n om alle worde begrijpen.’

Uitersten ‘Het was m’n vierde Dabarseizoen, dit keer op een camping in Leimuiden. Uit de verhalen van voorgaande jaren wisten we dat er lastig publiek komt. Brutale kinderen, die alleen maar uit lijken te zijn op relletjes. Als je dat hoort, bereid je je mentaal voor op het ergste… Tot verbazing van iedereen, ook van de plaatselijke commissie, was het deze zomer voor het eerst totaal anders. De kinderen waren opvallend rustig, ze hadden belangstelling voor de club en de activiteiten. Er kwamen ook veel ouders mee. Bij de tienerclub konden we zelfs samen uit de Bijbel lezen. Eén jongen hebben we een bijbel meegegeven. Hij liet zich heel erg in met geestenbezweerders en andere occulte zaken en sprak er op zo’n manier over dat het invloed kreeg op ons team. Sommige teamleden werden heel bang. Het was heel heftig. Tot diep in de nacht hebben we gebeden en gezongen tot de rust weerkeerde. Dat we als team de dingen bij God konden brengen, versterkte de band in het team. Het was echt een camping van uitersten…’ Eline Baelde

Tijding • september 2015

Liefde en aandacht

‘Dit is een foto van een bijzonder gezin. De trotse ouders, twee toppers van boven de 50, hebben negen pleeg kinderen. De jongste is 5, de oudste 21 jaar. Het echtpaar heeft daarnaast ook nog eigen kinderen, maar die zijn al het huis uit. Als ze met kerst allemaal bij elkaar zijn, kinderen, aanhang en kleinkinderen, zijn ze met z’n 31en, vertelde de moeder. Elk van de geadopteerde kinderen heeft een eigen verhaal – te lang om hier te vertellen. Kort gezegd: ze hebben meer meegemaakt dan wij. Eén jongen wil ik eruit lichten. Hij is 13 jaar oud en heeft bijna zijn hele leven met zijn broer op straat gezworven. Een week voordat dit gezin naar de camping kwam, was hij in hun midden opgenomen. Hij was toen net een maand van de straat af. Het was een echte druktemaker, snel afgeleid, maar hij nam wel deel aan de tienerclub en alle andere activiteiten. Op een ochtend hadden we het over vriendschap en ging het over vriendschap met Jezus. Daar wilde de jongen zich niet over uitlaten. Later kregen we te horen dat hij moslim is. Dat hadden we niet verwacht, omdat hij uit het christelijke pleeggezin komt. Wij hebben het bijzondere gezin in het zonnetje gezet en bedankt voor al de liefde die ze voor deze kinderen over hebben. Even veel liefde en aandacht voor elk kind. Daar hebben we respect voor.’

‘In een met jou half uur p r dan inheb ik meer g aten el christe vijf jaar met eerd lijke vr e iendin en ’

Piet Kalisvaart

september 2015 • Tijding

Door te dienen, ervaar je meer dan je verdient ‘Juist op die plekken in de samenleving waar we God niet verwachten, maakt Hij me duidelijk dat Hij er is. Hij is bewogen met mensen die Hem niet eens bewust zoeken, maar wel naar Hem verlangen. Door te dienen, ervaar je meer van God dan je verdient.’ Anita Stigter was afgelopen zomer campingpastor in Haastrecht. Ze doet het werk al voor de vijfde keer. ‘The Passion inspireerde me om dit jaar muziek te gebruiken als aanleiding voor gesprekken. Ik vroeg mensen uit een aantal titels hun favoriete nummer te kiezen; dat zou het thema worden van de campingdienst. De meesten kozen ‘Mag ik dan bij jou’, van Claudia de Breij. De keuze leidde altijd tot een gesprek: Wat spreekt je aan in dit lied? Heb je het wel eens geluisterd in speciale omstandigheden? Zijn er andere liederen die je altijd ergens aan herinneren? Zo kwamen er mooie diepe gesprekken op gang, zelfs over leven en de dood: welk lied moet er gedraaid worden op jouw begrafenis? De campingdienst trok veel meer bezoekers dan gewoonlijk. We draaiden het nummer en aan de hand van het verhaal van de verloren zoon, het schilderij van Rembrandt en het boek van Henri Nouwen, sprak ik over schuilen en thuiskomen. Er staat Iemand op je te wachten. Hij kent al je verlangens en geheimen. Wees welkom!

Als ik terugdenk aan de zomer, krijg ik diverse mensen op mijn netvlies. Ik ontmoette een man, wiens lichaam door een hartinfarct was verzwakt. Hij tobde daar zo mee, dat hij liever iedereen uit de weg ging en vereenzaamde. We hadden bijna dagelijks contact. Na tien dagen kwam hij zijn caravan uit, naar de kantine. Naar eigen zeggen, omdat er ‘eindelijk iemand was met wie hij echt kon praten’. Een van de kinderen riep me bij haar vader, die verslaafd is aan drugs en alcohol. Hij had teveel gedronken en kreeg een paniekaanval. Ik luisterde een klein half uurtje en hoorde waar zijn angst vandaan kwam, sprak een gebed uit. De dagen daarna hebben we veel gesprekken gevoerd. Hij heeft nog nooit een doel in zijn leven gehad, wil daar nu over na gaan denken. Ik gaf hem een boek mee, Kom naar huis, van John McArthur.’ Anita Stigter

abar D g a a r g l e e wil zelf h ïnteresseerd in n e r e d in k l ‘Een aanta n van hen was erg ge ns team hem o Ee gaan doen! eg altijd of iemand van kreeg je dan o ar God. Hij vr e caravan) bracht. Da avan zien. Met naar huis (d en liet hij zijn hele car n Dabar. Als a en wat te drink hij ook al zijn boeken v ij zich, omdat trots toonde gen, verontschuldigde h we weer gin zijn ouders vloekten.’ erbijbel d n i k e d ‘Ik heb a uit juf!’ bijn 10

Tijding • september 2015

Tien lessen van Perron-pionier Henk Boerman Sinds anderhalve maand is Henk Boerman coördinator van de ‘missionaire oefenplaatsen’, zoals de IZBprojecten tegenwoordig heten. In zijn nieuwe functie zal hij veelvuldig optrekken met missionaire werkers, kerkenraden en stuurgroepen. Ook met zijn oudcollega’s dus, want in de afgelopen negen jaar werkte hij zelf in ‘Perron 61’, de missionaire oefenplaats van de IZB in Zoetermeer. Welke lessen leerde hij daar?

‘Leidinggeven aan een missionair project vraagt ook managementkwaliteiten. Het runnen van een vrijwilligers organisatie is een heel andere tak van sport dan het voeren van een geloofsgesprek. Het ondernemerschap, het organiseren en initiatief nemen, ligt me wel, heb ik ontdekt. Ik vind dat HBO-theologen wel wat onder nemender zouden mogen zijn. In de afgelopen jaren ben ik actief geweest in de vereniging van kerkelijk werkers. Zij hebben de neiging om nogal eens te klagen over hun positie in de kerk. Mijn stelling is: wees ondernemend, neem je plek in, en organiseer je werk zo, dat je armslag creëert om je doelstellingen uit de verf te laten komen.

september 2015 • Tijding

Autoriteit “Pas er voor op dat je hen niet het al het werk laat

We hebben flink geïnvesteerd in contacten met onze doelgroepen. Daarbij zijn we meteen begonnen met het

opknappen”, zei ds. René van Loon tegen de gemeente,

opzetten van leeftijdstrajecten. Want als kinderen te oud

in de dienst waarin Diekske en ik in de bediening werden

worden voor de ene club, wat is dan het vervolg? En hoe verbind je die activiteiten? Zo ontstonden er trajecten,

ingeleid. Gemeenteleden hebben nogal eens de neiging om zich erg afhankelijk op te stellen van een missionaire

die meegroeiden met de leeftijdsopbouw van de jonge

werker. “Zeg maar wat we moeten doen.” Dat is wel even wennen. Je komt zelf net van de opleiding en ze

wijkbewoners.

beschouwen je als de ‘expert’. Dat geeft een bepaalde

Transparantie Kenmerkend voor Perron 61 was dat we in ons aanbod

druk, al heb ik het ook als een voordeel ervaren dat je als autoriteit werd gezien. Als het maar niet betekende dat vrijwilligers vooral een faciliterende rol gingen vervullen. Ik heb ze altijd veel vrijheid en verantwoordelijkheid gegeven om actief te participeren in de directe

een scheiding maakten tussen ‘algemene’ en ‘missio naire’ activiteiten. Als de gele vlag uithing, dan waren er algemene activiteiten, op de middag met de hemels

missionaire contacten.

blauwe vlag ging het over God, de Bijbel en het geloof. Dat concept hadden we overgenomen van de kinder

Trajecten

winkel in Den Haag. Geen verborgen agenda, wel een dubbele agenda, was het devies. Daar waren we heel

Toen we in Zoetermeer begonnen, was Perron 61 twee

duidelijk over en dat werd erg gewaardeerd. Ik herinner

jaar oud. In die pioniersfase had ‘het rijtjeshuis in de nieuwbouwwijk’ veel landelijke publiciteit getrokken.

me een twee uur durende live-uitzending van Radio-West, vanuit Perron 61. Halverwege zei de presentatrice enigs

Perron 61 was beter bekend in het land, dan in de buurt.

zins verbaasd dat ik nog steeds niet had geprobeerd iets over God te vertellen. Na afloop hadden we er een gesprek over. Waarom had en heeft Perron 61 zoveel krediet bij wijkbewoners? Omdat ze wisten dat ze niet

‘Mensen zijn onvoorwaardelijk welkom; zo ervaren ze dat zelf ook.’

bij elke gelegenheid met de Bijbel om de oren worden geslagen. Mensen waren onvoorwaardelijk welkom; zo ervoeren ze dat zelf ook. Omdat we transparant

Henk Boerman (38) is geboren in RotterdamKralingseveer en groeide op in Krimpen aan den IJssel. Al van jongs af aan heeft hij de passie om het geloof uit te dragen. ‘Omdat ik zelf de liefde van God in mijn leven heb ervaren, wil ik anderen er mee laten kennismaken’, zegt hij. Hij was een aantal jaren jeugdouderling en was acht jaar betrokken bij het Dabarwerk. Na een aanvankelijke studie aan de laboratium school volgde hij de opleiding Godsdienst Pastoraal Werk aan de Christelijke Hogeschool Ede. Sinds 2006 werkte hij samen met zijn vrouw Diekske in Zoetermeer. Hij was in die jaren ook actief als freelance webdesigner en als beleids medewerker en bestuurslid van de Vereniging van Kerkelijk Werkers. Indertijd maakte hij deel uit van de taakgroep die zich in opdracht van de synode bezighield met de bezinning die leidde tot het rapport ‘Ambt en opleiding kerkelijk werker’. Hij blijft met zijn gezin in Capelle aan den IJssel wonen. Naast zijn werk voor de IZB is hij de webmaster van waaromgeloven.nl, een missio naire site die maandelijks door zo’n 8000 bezoekers wordt bezocht.

communiceerden over onze drive, kon het geloof op een natuurlijke, ontspannen manier aan de orde komen in contacten. Bezoekers aan de open maaltijd nodigden we hartelijk uit voor de zondagse samenkomsten of voor de Alphacursus. En ze wisten ook dat, als ze niet op die

‘Niet het taalgebruik is bepalend voor de diepgang, maar de relevantie.’

uitnodigingen ingingen, ze nog altijd welkom waren bij de maaltijd. Houvast Denkfout Het was al snel duidelijk dat de drempel naar een gewone kerk veel te hoog zou zijn voor de mensen die we bereikten. Daarom begonnen we met zondagse samenkomsten in de wijk, de Perron-meetings. Als het gaat over de plaats van kerkdiensten in het missionaire

Van ds. CorBert de Rooij heb ik geleerd om elke vorm van spiritualiteit die bij mensen aanwezig is te waarderen, althans, niet meteen scherp te veroordelen. Waarom zou je mensen hun houvast uit handen slaan, voordat je ze een nieuw houvast hebt aangereikt? Via de Perron meetings had ik contact met een vrouw met een eso

werk, wordt nogal eens een denkfout gemaakt. Eerst leggen we contact, met een bepaald taalgebruik, met

terische levensbeschouwing. In plaats van die radicaal af te keuren, probeerde ik veel meer om Jezus in haar leven

bepaalde vormen. Vervolgens nodigen we geïnteres

aan het woord te laten komen. Op den duur zou zijn stem die andere wel gaan overstemmen. Dat heb ik ook zien

seerden uit om mee te gaan naar een heel andere omgeving - de kerk - met een andere taal, andere vormen en zeggen, impliciet: ‘Daar moet je maar aan wennen.’ We geven daarmee het signaal af dat een traditionele kerkdienst het ‘echte werk’ zou zijn. Bij de start van de Perronmeetings hebben we er stevig over gediscussieerd dat een laagdrempelige missionaire samenkomst iets anders is dan een kerkdienst-minus-

gebeuren.

een-paar-onderdelen. Dat zou een keurslijf zijn, meer ingegeven door onze gewoonten en gebruiken, dan door de wens om toegankelijk en verstaanbaar te zijn. Diepgang

vrouw eens voorbede vroeg voor haar buurvrouw, bij wie kanker was geconstateerd. Korte tijd later was ze er weer en vroeg ze ons God te danken: de buurvrouw was genezen verklaard. Let wel, ze stonden geen van beiden bekend als toegewijde christenen. Ik was onder de indruk

Eenzelfde hang naar het vertrouwde proefde ik, als vanuit de kerk nogal eens bezorgd werd gevraagd: ‘Heeft de Perronmeeting wel voldoende diepgang?’ Bedoeld werd:

van de manier waarop ze met het gebed omgingen. In pastorale gesprekken heb ik ook vaak met en voor mensen gebeden. Waar het Bijbellezen soms op verzet

komen in je toespraken bepaalde termen wel voorbij? In dit verband vond ik het opvallend dat kerkelijke vrijwilligers bij mijn afscheid aangaven dat ze het evangelie nog nooit met zoveel diepgang hadden horen verkondigen als in de Perronmeetings. Daaruit maakte ik op dat niet het taalgebruik bepalend is voor de diepgang, maar de relevantie.

stuitte, heb ik nooit meegemaakt dat het uitspreken van een gebed werd geweigerd.

Aantallen Als je met missionaire diensten begint, ligt de focus haast onvermijdelijk op de bezoekersaantallen. ‘Hoeveel waren er?’ Een veel betere vraag is: ‘Hoe was het?’ Aan het eind van het seizoen, in de aanloop naar de zomer liep het bezoekersaantal altijd terug. Dan had je concurrentie van een dagje naar het strand of de Efteling, vooral onder degenen die als enige uit een gezin naar de Perron meetings kwamen. De neiging is groot om bij dalende bezoekersaantallen te gaan sleutelen aan het concept. Dat is een merkwaardige reflex. Het komt aan op volharding en geduld.

Gebed De voorbede heeft van meet af aan een belangrijke plaats gehad in de Perronmeeting. Bezoekers konden zelf gebedspunten aandragen. Dat had op zich al betekenis, want zo deelden we lief en leed. Ik herinner me dat een

Grondhouding “Hier heb ik voor de eerste keer gemerkt dat geloven ‘oké’ is”, zei een vaste bezoeker van de Perronmeetings bij mijn afscheid. Toen ik contact met hem kreeg, was hij al 13 jaar in z’n uppie bezig met geloof. Via internet had hij veel kennis opgedaan over het christendom. ‘Help me om te geloven’, vroeg hij me. Bij mijn afscheid sprak hij met waardering over de ontspannenheid, waarin hij met zijn vragen welkom was geheten. Ik heb zelf veel geleerd van Henri Nouwen. In zijn boekje ‘Parel in Gods hand’ leert hij om met de blik van God naar jezelf en naar anderen te kijken. Nouwen, de gevierde professor, ging als vrijwilliger aan de slag bij l’Arche, een leefgemeenschap met gehandicapten. Waarom zou mijn leven voor God meer waard zijn dan dat van hen?’ vroeg hij zich af. Het boek heeft me geholpen om mensen onbevangen tegemoet te treden. Je mag er zijn, ook al heb je er nog zo’n puinhoop van gemaakt in je leven.’

september 2015 • Tijding

IZB CONCERT

DONDERDAG 10 DECEMBER 2015 | 20.00 UUR ST. JORISKERK | HOF | AMERSFOORT TICKETS (€ 17,50) VERKRIJGBAAR VIA IZB.NL/SELA WWW.IZB.NL

Colofon 77e jaargang nr. 3 – september 2015

GAST COLUMN

Waar praat je over met moslims? Toen de vrouw van een kennis van mij overleed, zei iemand tegen hem: ‘Je vrouw heeft veel steun gehad aan haar geloof.’ Zijn antwoord was: ‘Aan haar geloof heeft ze niet zoveel steun gehad. Steun kreeg ze wel van de God in wie ze geloofde.’ Aan dat antwoord moet ik vaak denken als het gaat om het gesprek met moslims. Geloven is vandaag een verdienstelijke inspanning omdat het niet langer vanzelfsprekend is. Je gaat niet met gezond verstand voor je eigen geluk, maar je streeft iets hogers na. Rationeel niet helemaal te verklaren, maar het leidt wel tot een moreel verheven leefwijze, tot

Ds. Cees Rentier directeur Stichting Evangelie & Moslims www.evangelie-moslims.nl

belangeloze naastenliefde en andere mooie dingen. In gesprek met een moslim ervaar je al snel iets gemeenschappelijks en voor je het weet voel je je samen wat verheven boven anderen. Hoogstwaarschijnlijk zal je moslim-gesprekspartner je ervan verzekeren dat hij meer met jou gemeenschappelijk heeft dan met de barbaren van IS, want dat heeft natuurlijk niets met geloof te maken. In de ontmoeting met moslims klinken vaak de woorden ‘jullie’ en ‘wij’, ‘ons geloof’ en ‘jullie geloof’. Afhankelijk van je houding kan dat dan kritisch zijn of mild. Wie kritisch is benadrukt de grote verschillen. Anderen kiezen voor een mildere toon en gaan er bijvoorbeeld vanuit dat er wel een aantal overeenkomsten zijn, als een opstapje voor meer. Maar nodigt zo’n gesprek wel uit om de weg van Jezus Christus te gaan? Moslim-zijn is voor velen iets vanzelfsprekends dat met hun etniciteit en migrant-zijn lijkt samen te vallen. Is het wel zinvol een medestudent, collega of buurman daarin te bevestigen? In plaats van over ‘jullie (moslims)’ en ‘wij (christenen)’, kunnen we

‘Want wat is er nu belangrijker voor ons: ons geloof, of God zelf, op wie wij mogen vertrouwen?

beter spreken over wie God wil zijn voor ons mensen. Want wat is er nu belangrijker voor ons: ons geloof, of God zelf, op wie wij mogen vertrouwen? Welke God? - vragen sommigen zich dan misschien af. Als christen spreek je vrijmoedig over God zoals de Bijbel zegt wie Hij

Tijding is een gratis kwartaaluitgave van de IZB – vereniging voor zending in Nederland en wordt toegezonden aan de leden. IZB-lidmaatschap: aanmelden bij de IZB. De contributie is e 10,- per jaar. Opzegging lidmaatschap voor 1 november. De IZB is een missionaire organisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland en stimuleert, adviseert en ondersteunt gemeenten en gemeenteleden in het evangelisatiewerk door middel van toerusting, materialen en missionaire werkers. Bestuur Ds. M.C. Batenburg, voorzitter ds. R.F. de Wit, secretaris A.P. van der Kooy, penningmeester dr. J. van den Born ds. M. van Dam mw. drs. Z.A. Jansen-Smit dr. H. de Leede ds. A. van Lingen mw. J.E. van Velzen-Vermaas ds. J. van Walsum Directie Dr. J.A. van den Berg Ing. J. de Groot IZB Johan van Oldenbarneveltlaan 10 3818 HB Amersfoort tel.: 033-4611949 e-mail: info@izb.nl internet: www.izb.nl IBAN: NL26 RABO 0302 2061 91 BIC: RABONL2U Uw steun Steun de zending in Nederland door uw gebed, door uw IZBlidmaatschap of door een gift. U kunt de IZB ook op laten nemen in uw testament. Graag willen we u helpen om dat te regelen. U kunt hiervoor vrijblijvend een afspraak maken via tel. 033-4611949 of info@izb.nl

is. Je kunt vertellen over zijn goedheid en trouw, waarover David in zijn liederen gesproken heeft en zoals je die zelf in je leven mocht ervaren. Als je vertelt over Jezus’ kruis en opstanding, kun je verwachten dat een

Redactie Niels de Jong Koos van Noppen

moslim tegenwerpt dat Jezus geen Zoon van God kan zijn en niet gekruisigd is. Schrik daar niet voor terug, juist kritische moslims zijn vaak gemotiveerd verder te zoeken als je hen een Bijbel aanbiedt.

Foto’s Jaco Klamer: cover, 3 en 4 Dabar: 8, 9 en 10 Sjaak Boot: 6, 7, 11 en 12 Arjan Bokhorst: 14 Overname artikelen Overname van artikelen is toegestaan met bronvermelding.

september 2015 • Tijding

Dit keer hebben we een dieren-speurpuzzel! Je moet echt speuren om alle dierennamen in deze puzzel te vinden; de dierennamen zijn te vinden in alle richtingen. Sommige letters moet je vaker dan 1 keer gebruiken.

AAP

Heb je een dierennaam gevonden streep deze dan door; het zoeken wordt

langzamerhand steeds makkelijker.

Als alle dierennamen zijn weggestreept,

EZEL GORILLA

BEER EEND EGEL GEIT

blijft er een zinnetje over dat je wel eens op de achterkant van een auto kunt lezen. Het zal wel lukken! Stuur de oplossing naar j.anker@izb.nl of per post naar de IZB,

Johan van Oldenbarneveltlaan 10, 3818 HB Amersfoort.

KONIJN

MUIS

HAAN HAAI HARING HOND KALF KIP LEEUW MUS OLIFANT PAARD PARKIET PAUW SNOEK TOR TIJGER WOLF

De oplossing van de vorige puzzel was: Discipelen van Jezus. De winnaars zijn: Mattias Kruimer uit Rijssen, Anne Mosterd uit Emst, Steven Vos uit Vriezeveen, Eline van Norel uit Doornspijk, Emy van Pelt uit Giessenburg en Simone Sonneveld uit Oudewater.

t zijn En di aars... nn de wi

Allemaal gefeliciteerd! Jullie krijgen allemaal een boekenbon opgestuurd, veel plezier met het uitzoeken van een boek.