Wat bezielt je?
Het leven van Jurek – ‘Via een grote U-bocht ben ik bij mijn bestemming gekomen’ Alpha-cursus: Geen vraag is hier fout Hoe word je vrij?
Echo
2
‘Via een grote U-bocht naar mijn bestemming’ Lang moest hij weinig van het christendom hebben. Van de keren dat hij met z’n opa en oma meeging naar de kerk herinnert hij zich vooral de banaanvormige snoepjes. ‘Ik vond christenen naïeve sukkels, die niet zelfstandig nadachten.’ En de figuur van Jezus Christus dan? ‘Hij stond me tegen.’
‘Het is een lang verhaal’, verontschuldigt Jurek (29) zich. In de stationsrestauratie van Rotterdam-Centraal vertelt de projectleider bij een multinational aan het eind van een werkdag wat hem overkwam. ‘Als je bij wijze van spreken in een donker steegje het mes op de keel krijgt, is de keus niet moeilijk…’ Hij groeide op in Dokkum (Friesland) en studeerde in Groningen. ‘Op de middelbare school en in mijn studententijd had ik bij voorkeur contact met niet-christelijke vrienden. Ik heb een nieuwsgierige aard; als jochie las ik bladen als ‘Kijk’ en ‘Zo zit dat’, maar het geloof interesseerde me totaal niet. Het leek me hoogst onwaarschijnlijk dat God zou bestaan. Maar omdat ik ook wel door had dat onze menselijke waarneming zijn grenzen kent, beschouwde ik mezelf als agnost.’ Tijdens zijn studententijd kwam hij in aanraking met veel andere levensbeschouwingen, onder andere tijdens verre reizen. Toch bleef het idee dat de werkelijkheid prima te verklaren is met kennis die is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Geesten Dit veranderde toen hij ging samenwonen. Zijn vriendin (inmiddels zijn vrouw) had in hun nieuwe huis vervelende ervaringen. ‘Ze merkte iets raars in de slaapkamer, waar ze last van kreeg. Via internet kwamen we een New-Agefiguur op het spoor die kwade geesten weg kon halen. Hij kon contact leggen met zijn ‘spirituele gids’ - of hoe je die ook maar wilt noemen - en zo het huis ‘reinigen’. En hij leerde ons dat we dat zelf ook konden doen. Hoewel ik er nogal sceptisch in stond merkte ik tot mijn verbazing dat er écht iets veranderd was nadat hij klaar was. Het was best confronterend om te merken dat er méér is tussen hemel en aarde. Zo voelde ik me eigenlijk wel gedwongen mijn ‘uit-de-natuurkundeboeken’ wereldbeeld aan te passen.’ ‘Omdat ik graag wilde snappen wat ik had meegemaakt, besloot ik er veel over te gaan lezen. New Age, reïncarnatie, er ging letterlijk een nieuwe wereld voor me open. Ik merkte dat ik ook fysiek gevoeliger werd voor deze ‘andere werkelijkheid’. Het is net alsof je radio opeens een groter frequentiebereik geeft.’
De kennismaking met de andere werkelijkheid was niet per se positief. Jurek: ‘Op een avond met twee gelijkgestemde vrienden is er een boze geest “in mij gekropen” en viel me lastig. Beangstigend vond ik het. Niet dat ik de controle over mezelf verloor, maar ik hoorde steeds een irritante stem in mijn hoofd en voelde rare trillingen in mijn lichaam. Een indringer.’ De bereidwillige hulpverlener kwam weer langs en doordat die inmiddels verder gevorderd was in zijn werk kon de rust na een heftige sessie weer een beetje terugkeren. Meditatie Een volgend hoofdstuk in de geestelijke zoektocht begon in India, waar Jurek zich met zijn vriendin bij een boeddhistische monnik inschreef voor een driedaagse meditatiecursus. ‘Hij had een opvallend positieve kijk op het christendom. ‘Jullie komen uit het Westen, dus kies het christelijk geloof als ‘pad der verlichting’, zei hij. Met die onverwachte aanbeveling van het christendom heb ik overigens niks gedaan. Ik liep er al die tijd met een grote boog omheen. Eén van de dingen die me altijd had gestoord aan het christelijk geloof was de scherpe scheiding tussen goed en kwaad. In mijn ogen ging het erom dat we die termen moesten overstijgen en dat alles in essentie goed is’. De meditatie sprak wel aan: bij terugkomst wijdde hij zich elke ochtend en avond een tijd aan meditatie. Later kwam daar ook nog yoga bij. Marionet In gesprek met een oude jeugdvriend ontdekte Jurek dat zijn kijk op de werkelijkheid in een aantal jaar behoorlijk was veranderd. ‘Ik beschouwde mijn leven als een fase in een lange spirituele ontwikkeling, die vele levens omvatte. In elk leven zou je nieuwe lessen opdoen, totdat je klaar was voor het slotstuk: verlichting. Deze jeugdvriend liet me kennismaken met de Rozenkruisers, het ‘innerlijk christendom’. Ik verdiepte me uitvoerig in allerlei literatuur van de Rozenkruisers en ook uit de theosofie, de leer die er vanuit gaat dat alle religies in essentie op hetzelfde neer komen. Ik bezocht ook cursusavonden.’ ‘Tijdens een zoektocht op internet vond ik een boek van een zekere Elly Sterk, onder de titel ‘Uit de school ge-
3
klapt’. Zij was ooit heel erg gevorderd in de inwijdingsriten de Rozenkruisers, maar had daar schokkende ervaringen opgedaan. Hoe verder ze er in doordrong, des te meer kwam ze onder invloed van boze geesten, die zelfs levensbedreigend waren. Deze schrijfster had uiteindelijk haar heil gezocht en gevonden bij het christelijk geloof. Toen ik dit las schrok ik me kapot. Ik had geen enkel kwaad achter de organisatie gezocht. Maar ik vond haar getuigenis zo overtuigend - ik herkende veel zaken die mij ook op waren gevallen - dat ik besloot te kappen met de Rozenkruisers. Ik had geen zin om marionet van zwarte magische machten te worden.’
4
Tekst: Koos van Noppen
Verloren Toen ik besloten had te stoppen met de Rosenkruisers merkte ik opeens een rare weerstand. Net alsof er iets aan me trok om me door te laten gaan. Ik besloot mijn ‘spirituele gidsen’ op te roepen om me er vanaf te helpen. Maar deze keer liep het anders dan verwacht: in plaats van bevrijding van vervelende dingen voelde ik iets in mij kruipen en hoorde opeens een stem in mijn hoofd “waar zijn je gidsen nou?” tegen mij zeggen. ’Ik schrok me lam. Weer was er een boze geest “in mij gekropen”, alleen nu op het moment dat ik juist hulp verwachtte. Alles wat zo goed leek had zich opeens tegen mij gekeerd. Wie zou me nu nog kunnen helpen? Ik zag geen uitweg meer. Het is moeilijk om uit te leggen hoe totaal verloren ik me voelde. Het was alsof ik nog maar één lichtpuntje zag, één hand die naar me werd uitgestoken… De enige uitweg die ik zag was Jezus Christus – die me altijd zo had tegengestaan. Knarsetandend nam ik m’n verlies. Botweg gezegd: ‘als een fanatieke sukkel, die in een fuik was gelopen.’ ‘Met de moed der wanhoop heb ik me toen tot Hem gekeerd. Dit betekende wel dat mijn wereldbeeld weer op de helling moest… Op Google stelde ik de vraag ‘Christen worden, hoe doe je dat?’ Ik vond een gebed, dat heb ik gebeden. En gelijk merkte ik verandering. Het was alsof er één klein gebiedje in mijn hart werd heroverd op de boze machten. Een beginnetje, dat niet langer bezet gebied was, maar weer van mezelf. Of liever van Jezus, want ik hoorde nu bij Hem. Het heeft een hele tijd geduurd voordat ik me ‘vrij’ voelde. Er was heel wat ‘bevrijdingspastoraat’ voor nodig. Het is allemaal nog niet helemaal voorbij, maar stukken beter dan twee jaar geleden. Telkens als ik nog ergens last van heb besef ik dat ik Jezus echt nodig heb in mijn leven.’
Kennismaken met het christelijk geloof, via Alpha
Confronterend Mijn vriendin, die een heel eigen ontwikkeling had doorgemaakt, was min of meer tegelijkertijd bij het christelijk geloof uitgekomen. We kochten een Bijbel en besloten daar elke avond een stukje uit te lezen. Ik had ergens opgepikt dat je als beginnende bijbellezer beter eerst het Nieuwe Testament zou kunnen lezen. Sommige stukken uit de evangeliën zijn heel herkenbaar voor me. Het uitdrijven van boze geesten gaat er precies zo aan toe als ik zelf ook mee heb gemaakt, echt bijzonder! Via een kerk kwamen we bij de Alpha-cursus terecht, een soort kennismaking met de kernpunten van het christelijk geloof. Je ontdekt opeens dat best veel dingen in je leven niet sporen met een levenswijze die zich richt op de Bijbel. Dat kunnen hele verschillende onderwerpen zijn: het belang dat je aan carrière hecht, een leugentje om bestwil… Dat is confronterend, het voelt oncomfortabel. Dat heeft consequenties, maar die heb ik er graag voor over. In de afgelopen tijd is er veel gebeurd: ik ben gedoopt, we zijn getrouwd. Ik realiseer me dat ik via een grote U-bocht bij mijn bestemming ben uitgekomen. Ik moet er niet aan denken wat er met me gebeurd zou zijn, als ik op het dieptepunt geen uitweg had gezien. Wie weet zou ik dan nu wel in een inrichting zitten. Of ik zou mijn leven lang aan de pillen vastzitten, om de symptomen te bestrijden. Sinds ik Jezus als Redder en Heer heb leren kennen is alles anders. Ik ben gelukkig, omdat ik weet dat Hij er is.’
Een kwart miljoen Nederlanders hebben in de afgelopen twintig jaar een Alpha-cursus gevolgd. Daarmee is ‘Alpha’ met afstand de meest populaire werkvorm voor wie vrijblijvend wil kennismaken met het christelijk geloof. Op allerlei plaatsen in ons land, vanuit allerlei verschillende kerken zijn vrijwilligers betrokken bij de organisatie. Dick Lock heeft jarenlange ervaring met Alpha, als gespreksleider. ‘Je kunt alle vragen stellen; geen vraag is hier fout.’ Voor wie is Alpha bedoeld? ‘Mensen van alle leeftijden, hoog- en laagopgeleiden, welgestelden en mensen die amper rond kunnen komen. Want of je nu succesvol bent of niet, op de keper beschouwd veranderen je levensvragen er niet door. Iedereen kent de vragen: Waarom ben ik hier? Waar kom ik vandaan? Waar ga ik naar toe? Is er meer tussen hemel en aarde? Het boekje dat aan de basis ligt van Alpha richt zich op een heel brede doelgroep. De ervaring leert dat 90% van de deelnemers zich inschrijft na een persoonlijke uit nodiging van een vriend, collega, buurman of familielid.
5
over het thema van de avond. Daarna wordt er over doorgepraat. Halverwege de serie van tien avonden trekken de deelnemers een weekend met elkaar op. Dat geeft de gelegenheid elkaar nog beter te leren kennen.’
6
Hoe groot is de cursusgroep? ‘Dat is afhankelijk van de belangstelling. Er zijn cursusgroepen van wel 50 deelnemers, maar ook van 5. In veel gevallen telt de groep 10 tot 15 personen. Dat is nog een beetje overzichtelijk. In een grotere groep kom je minder makkelijk tot een persoonlijk gesprek.’ Wat kost het? ‘In de meeste gevallen niets. Een enkele keer vragen organisatoren een bijdrage in de kosten voor het eten, of voor de huur van de locatie van het weekend.’
Er zijn heel veel verschillende soorten kerken. Maakt het niet een groot verschil welke kerk ‘m geeft? ‘Alpha richt zich op de basisprincipes van het christelijk geloof. Juist door de concentratie op de kern, kan het materiaal in een diversiteit aan kerken worden gebruikt. Ook zelfs in andere culturen, in Oost-Europa of Azië. In mijn stad zijn drie voetbalclubs. Ze spelen allemaal hetzelfde potje voetbal, maar elke club heeft zijn eigen nestgeur, z’n eigen cultuur. Zo is het ook met kerken. In de ene kerk hoor je popmuziek, in de ander gedragen kerkorgelmuziek. Maar in de kern gaat het om hetzelfde verhaal. Alpha is een hulpmiddel om die kern te verduidelijken.’
7
Meer weten? Zoek je een Alpha bij jou in de buurt? Kijk op www.alpha-cursus.nl
Tien procent meldt zich aan nadat ze ergens iets over ‘Alpha’ hebben gehoord, via internet, een folder of een blaadje van een kerk.’ Moet je een beginnende gelovige zijn om mee te doen? ‘Nee. Ook als je helemaal niets van de Bijbel weet of als je barst van de twijfels ben je hartelijk welkom. Ik heb wel meegemaakt dat iemand tijdens de eerste avond vroeg: “‘God’ en ‘Jezus’ zijn die nu wel of niet hetzelfde?” Of als je denkt dat Jezus een buitenaards wezen was, afkomstig van een andere planeet, mag je aanschuiven. Graag zelfs; want als je dat zegt, heb je er in elk geval al eens over nagedacht.’ Moet je lid zijn van een kerk? ‘Nee. De landelijke organisatie van Alpha heeft onderzoek gedaan in hoeverre de cursisten een kerkelijke achtergrond hadden. Ongeveer 50% staat ingeschreven bij een kerk. 25% heeft een heel dun lijntje met de kerk; ze komen er hooguit een paar keer per jaar. En 25% is ‘blanco’.
Wie organiseren de cursus? ‘Alpha Nederland stelt het cursusmateriaal ter beschikking, maakt folders en ander PR-materiaal, en verzorgt trainingen voor vrijwilligers. Maar de echte organisatie van de cursus is in handen van vrijwilligers uit plaatselijke kerken. Het zijn leken, geen theologen of predikanten. Daarmee loop je minder risico dat de inleiders in een theologisch jargon over de hoofden heen praten.’ Als ik me aanmeld, wat staat me dan te wachten? ‘Een serie van tien bijeenkomsten, meestal op een avond, met een groepje mede-cursisten. In het zakenleven is het gebruikelijk dat als je belangrijk nieuws met elkaar wilt delen, je een afspraak maakt met een etentje. Zo is het ook bij Alpha: we beginnen met een gezamenlijke maaltijd, waarbij de deelnemers elkaar beter leren kennen. Je leeft met elkaar mee: Hoe is het op je werk? Hoe verliep je tentamen? Hoe gaat het met je kinderen? Hoe is het met je gezondheid? etc. Je vindt het in de Bijbel ook: een maaltijd is een prima moment om elkaar te ontmoeten. Na een uurtje geeft een van de organisatoren een uitleg
De cursusleiders willen dat ik ga geloven, toch? ‘Alpha’ biedt een uiteenzetting van het christelijk geloof. Daarbij kom je ook met elkaar te spreken over je wil en je geweten, je hoofd en hart. Het gaat ook over God, die graag een relatie met je wil aangaan. Hij steekt zijn hand naar je uit. Maar of je daarop ingaat, is aan jou. Het is geen stappenplan, zo van: hoe word ik christen, in tien avonden? De ervaring leert dat christen-worden een zoektocht is. Mensen kunnen tijdens Alpha tot geloof komen, het kan ook maanden, soms jaren duren. Ik heb vaak meegemaakt dat mensen zich inschreven voor Alpha, omdat ze iemand in hun omgeving kenden, die christen was. De levensstijl van die persoon had iets aantrekkelijks, het maakte hen jaloers. Dat zeggen ze soms ook: ‘Ik zou graag een betere vader willen zijn’, ‘ik zou meer geduld willen hebben’, ‘ik zou een ander mens willen zijn dan ik nu ben, maar het lukt me niet’. Als cursusleider vind ik het mooi om te vertellen over de Heilige Geest die in ons wil wonen en ons van binnenuit wil veranderen.’
‘Ik kán he m niet ve rgeven, m willen’, ze aar ik zou i Elly. het wel Ze had zic h ook ing eschreven dat het le , nadat ze ven van h had gezie a ar zoon zo door Alph n was veran a. Haar hu derd welijk had gekend, z diepe dale e was me n er dan ee haar ex. D n s mishand oor de erv e ld door aringen h afkeer on ad ze een twikkeld g ro t t e e g e n mannen Toen tijde . ns Alpha w erd gespro vergeving ken over hakte dat e r diep in. ‘H Dat trek ik em verge niet’, zei z ven? e. ‘Het zo zijn, als ik u s c hijnheilig zei dat ik dat kon.’ gesprek z In de loop ei ze: ‘Ik k van het a n het niet, m wel willen aar ik zou .’ Dick: ‘He het t is prach wanneer tig om te mensen d z ie n o o r Alpha ve de kracht randeren. van de He Door ilige Gees naar God t kijken ze , naar zich a n ders z e lf, naar an van de ve deren. Elly le voorbe is een elden. Als vraag ‘Bes het gaat o taat God? v e r de ’, ben ik alt antwoord ijd geneig en: ‘Ja! Wa d te nt ik heb werk gezie Hem zelf n in leven aan het s van men sen.’ Op www.a lpha-curs us.nl vind verhalen je veel me van mens er e n die vert van het g e llen over eloof op h de impac un leven. t
Tekst: Koos van Noppen
Het is een cursus. Zit er ook huiswerk aan vast? ‘Nee. Het programma beperkt zich tot de avonden. Zo nu en dan krijg je tips – artikeltjes die je kunt lezen of filmpjes die je kunt bekijken. Maar er vindt geen overhoring plaats of zo.’
8
9
Uit de brief van Paulus aan de kerk in de stad Filippi: Tekst Filippenzen 3: 7-11 uit ‘Bijbel in gewone taal’ Vroeger dacht ik dat ik een goed mens was. Maar nu weet ik dat het verkeerd is om zo te denken. Sterker nog: er is geen enkele reden om op mezelf te vertrouwen. Want het gaat om Christus, mijn Heer. Het enige wat ik wil, is bij Christus horen. Het gaat om Christus. Daarom heb ik al het andere opgegeven. Alles wat ik vroeger zo belangrijk vond, vind ik nu totaal waardeloos. Ik kan van mezelf geen goed mens maken door me aan de Joodse wet te houden. Nee, God
ziet mij als een goed mens omdat ik geloof. Doordat ik geloof in Christuis, mag ik bij Christus horen, en zal ik gered worden. Ik wil Christus van dichtbij kennen. Ik wil sterven, net als hij, en zo één met hem worden in het lijden. Ik hoop dat ik dan ook de kracht zal voelen waarmee God Christus uit de dood liet opstaan. Ja, ik hoop dat God ook mij uit de dood zal laten opstaan.
Wat
bezielt Paulus? Paulus is een uitblinker. Pienter en ijverig. Hij heeft het vak geleerd van zijn vader: leerlooier, met als specialiteit tentdoek. Ze zijn van Joodse komaf, maar de familie is geëmigreerd. Daardoor groeit Paulus op in Tarsus (Zuid-Turkije) en is hij vertrouwd met zowel de Romeinse als de Griekse cultuur. Paulus is toegewijd aan het geloof dat hij van huis uit heeft meegekregen. Hij krijgt de kans om in Jeruzalem theologie te gaan studeren. De beste leraren vormen hem om een geestelijk leider te worden. Het is net in de tijd waarin de christelijke beweging opkomt. Jezus is terechtgesteld, maar er zijn er die beweren dat hij weer is opgestaan uit de dood. Vol ijver doet Paulus mee in de pogingen om de christenen monddood te maken. Hij gaat zelfs als gezant van de Joodse leiders naar Damaskus om de christenen daar aan te pakken. Onderweg daarheen gebeurt er iets dat zijn hele leven radicaal zal veranderen. Jezus verschijnt aan hem en stelt hem de vraag: ‘Waarom vervolg je Mij?’ Paulus is diep geraakt. Hij sluit zich aan bij de christenen. Dat heeft impact. Geen van de leerlingen van Jezus is zo hoog opgeleid als Paulus. Niemand van hen kent de wereld buiten Israël, zoals Paulus die kent. De invloed van Paulus op de christelijke beweging is ongelofelijk groot. Paulus legt enorme afstanden af om overal te vertellen over Jezus. Een belangrijk deel van de brieven in de Bijbel is door hem geschreven. Het zijn brieven aan personen en kerken die via Paulus Jezus hebben leren kennen. Paulus bemoedigt hen, geeft aanwijzingen en onderwijs. Paulus heeft Jezus leren kennen. De Jezus waar hij niets van moest hebben, wiens volgelingen hij op alle mogelijke manieren dwarszat. Die Jezus heeft hem lief. Zijn zonden worden vergeven. Mensen mogen bij God horen, ook al hebben ze dat niet verdiend. Het heeft van Paulus een ander mens gemaakt. De christelijke boodschap vernieuwt levens. Je leeft niet om voor jezelf een hemel te creëren. Het gaat er om dat andere mensen iets van de liefde van God ervaren door jouw tastbare liefde voor hen.
10
Rustplek Rotterdam maakt goede sier met de Markthal en andere fraaie staaltjes van moderne architectuur (de ‘boomwoningen’). Lekker chique. Vandaag zijn we iets verderop, in de wijk Rubroek. Hier is het allemaal een stuk minder. Er wonen hier heel wat nationaliteiten. Veel alleenstaanden ook. Ik weet waar ik zijn moet en dat is maar goed ook, want je loopt er zo voorbij. Een kapsalon, een snackbar, een massagesalon. Winkelruimtes onder een flatgebouw, puien van glas en aluminium. En dan: De Bron. Ik word binnengelaten door een vriendelijke jonge vrouw. Ze is niet van hier, dat hoor ik aan haar uitspraak. Ze zorgt dat ik koffie krijg. Er komen nog wat mensen binnen. Het is nu even rustig, maar in De Bron is de hele week door heel veel te doen. Dan is het lekker druk. We raken aan de praat. Ik heb vragen: ‘Wat betekent De Bron voor jou? Hoe ben je hier verzeild geraakt? Is er wat gebeurd in je leven sinds je hier over de vloer komt?’ Ze willen er graag over praten. ‘Ik woon mijn hele leven al hier in de buurt’, vertelt Liesbeth. ‘Ik liep hier al heel vaak langs. Een paar jaar geleden ben ik op zoek gegaan, ik had zoveel vragen. Ik ben toen naar een Pinkstergemeente gegaan, wat ik had vragen over het leven en over God. Ik wilde van God weten of Hij me iets te doen wilde geven met mijn talenten. Toen ik hier binnenliep kon ik direct aan de slag: mensen computerles geven, posters maken voor de activiteiten. Precies wat bij mij paste!’
in Rubroek
je helpen.’ Ik spreek niet eens goed Nederlands en had er eigenlijk geen verwachting van, ik kende het hier helemaal niet. Fred had binnen een dag een ticket van € 300,00 geregeld. ‘Ik geloofde het niet, ik was wantrouwend. Mijn moeder vond het een geschenk van God.’ De dag voor vertrek belt Fred opnieuw: ‘Ik heb hier iemand die je naar Schiphol wil brengen.’ ‘Ik wist niet wat me overkwam, zoveel vriendelijkheid! Eenmaal in Bulgarije had ik hoge reiskosten, ik heb dat geld niet. Met de moed der wanhoop bel ik Fred. Opnieuw krijg ik e 300 via De Bron. Niemand in Bulgarije kan het geloven. Ze heeft nog heel wat operaties voor de boeg, want er is nog veel huid verkleefd. Sissy, mijn dochter, is al zover opgeknapt! De doktoren hadden haar opgegeven. Als ze al zou blijven leven, zeiden ze, zou ze nooit meer kunnen lopen. Maar kijk haar nu: ze kan lopen en springen. Ik kom nu ook naar de bijbelstudie. De Bijbel geeft mij antwoorden.’ Ze knikt, ze onderstreept haar woorden nog maar eens met een gebaar.
Ze glimlacht veel tijdens het praten. Ze voelt zich op haar gemak en kiest haar woorden met zorg. Haar gezicht is getekend door een leven dat heel wat zorgen heeft gekend. Maar ze is niet afgetobd, integendeel. Liesbeth wijst op haar vriendin, naast haar en zegt: ‘Ik heb Tessa leren kennen bij die Pinkstergemeente. En toen ik hier langskwam zag ik haar zitten, toen durfde ik ook wel naar binnen. Op een maandagochtend stapte ik naar binnen. Ik vond het hier meteen gezellig. Fred, die hier werkt, was direct geïnteresseerd. Hij had ook dingen voor me te doen. Er is veel te doen: naailessen, lessen Nederlandse taal, een dameskapsalon, creaclub, schilderen, noem maar op… Ik was ook op zoek naar geloof. Ik was in korte tijd mijn man en mijn vader verloren. Dat bracht me aan het zoeken. Gelukkig vind ik steeds meer antwoorden.’ ‘Ik woon hier ook al jaren’, vertelt Tessa op haar beurt, ‘maar wist niet van het bestaan van De Bron. Ik heb een psychiatrisch verleden. Ik was ‘uitbehandeld’, maar niet genezen. Ik zocht hulp, ook in het christelijk geloof. Ik voelde me wanhopig die dag en belde Fred, zomaar, om met hem te praten. Van huis uit ben ik katholiek, in Brabant gingen mijn ouders wel naar de kerk, maar toen ik op mijn elfde naar hier verhuisde stopte dat. Bij mijn ouders zat het niet diep.’
‘Kort na het gesprek werd ik opgenomen bij een afkickcentrum. Fred stond in die periode altijd voor me klaar. Ik hoorde dat er in De Bron ook voor me gebeden werd. Toen ik ontslagen werd uit de kliniek, ben ik hier regelmatig heen gegaan; op zondag naar de samenkomst en op maandag naar de bijbelstudie.’
Liesbeth vertelt dat ze veel vragen had over de dood. ‘Mijn overleden man, mijn vader, mijn broer, vrienden. Waar waren ze nu? Bij God? Ik ben mijn geloof lang kwijt geweest, twee keer verslaafd geweest. Ik kon niet meer verder, nadat ik ze was kwijtgeraakt, ik had iemand nodig, daar kwam ik achter. En dat was God. Ik merkte dat mensen die geloven liefde uitstralen, dat wil ik ook. Ik kan hier gewoon mezelf zijn. God neemt me zoals ik ben. Hij luistert.’
Milena
Iedereen is welkom, meedoen is gratis.
Tessa straalt rust uit. Ze heeft voor hete vuren gestaan. Maar het leven brengt haar niet meer zo van haar stuk.
Tijdens het koffiedrinken ontmoet ik ook Milena. Ze is afkomstig uit Bulgarije. Ze verkoopt de Straatkrant bij de supermarkt in de buurt. Haar dochtertje van twee jaar heeft een zeer ernstige verbranding gehad, met gloeiend heet water. Het kind was er zeer ernstig aan toe. ‘Vorig jaar maart kreeg ik telefoon uit Bulgarije dat ik binnen vijf dagen met mijn dochter moest komen, de medicatie was er en de operatie zou plaats vinden. Ik raakte in paniek. Ik had geen geld voor de reis! Wat moest ik doen? Ik kon die beurt niet voorbij laten gaan.’ Terwijl ze het vertelt, slikt ze haar tranen weg, ze beleeft het opnieuw. Een vrouw aan wie ik een Straatkrant verkocht, zag dat het niet goed met me ging. ‘Je moet naar Fred. Hij kan
11
13
Fred Die morgen spreek ik Fred. Hij is christelijk opgevoed, maar liep tien jaar geleden helemaal vast. ‘Overal had ik het geluk gezocht, in reizen, in relaties, maar het was er steeds niet. Toen ben ik een Alpha-cursus gaan doen en tot geloof gekomen. Dat maakte me zo blij! Ik wilde steeds meer, ik ben toen gaan studeren in Ede, uit interesse. Niet om er mijn werk van te maken. Maar het pakte me.’ ‘In het derde jaar van mijn studie kwam er een baantje voorbij: 12 uur in de week, voor een jaar, diaconaal werker, hier in De Bron. Ik verdiende geld in de marketing en ging een dag minder werken, kon
net. Maar toen ik hier begonnen was, wilde ik meer. Hier kon ik de liefde van Jezus doorgeven! Samen met mijn vrouw besloot ik de stap te wagen. We hebben de auto op marktplaats gezet, en zijn zuinig
gaan leven. Een week nadat ik hier begonnen was hoorde ik dat er twee zakenmannen mij wilden sponsoren. Het werd een baan van 24 uur. Dit is mijn plek, hier hoor ik.’
Terwijl hij het zegt, zit hij op het puntje van zijn stoel. Met brede armgebaren lijkt het net of hij de vrede en liefde van God aan het uitdelen is. Zijn gezicht spreekt boekdelen: een brede lach om de mond.
‘Je hoort hier veel hopeloze verhalen. Ik was zelf ook zo’n hopeloos verhaal. Maar ik ben nooit zonder hoop: Jezus zorgt voor iedereen die hier belandt. Dat ervaar ik.’ Je zou het niet zeggen, achter zo’n simpele pui. Hier gebeurt zoveel moois. Mensen worden overeind geholpen, krijgen weer grond onder de voeten. En hebben hoop voor hun toekomst. het brengt ze in beweging, niet alleen Fred, niet alleen de vrijwilligers. De bezoekers net zo goed.
Tekst: Johan Timmer
12
14
15
Hoe word je vrij? Mijn vrouw had een groot probleem in de moestuin. Vorig jaar was er een slakkenplaag - iedereen met een moestuin kan zich indenken dat het woord ‘plaag’ hier terecht is gebruikt. Die slijmerige beesten vraten al onze prachtige pompoenen, bonen en pastinaken op. Nou ja, half op. Wat ze achterlieten waren rottende, plakkerige stompjes. Gefrustreerd haalde mijn vrouw afgelopen herfst de restanten uit de grond en besloot een jaartje geen groenten te verbouwen. Maar al snel kwam er onkruid op. Alles wat maar kwam aanwaaien, wortelde genoeglijk in onze tuin en sloeg heerlijk aan het woekeren. We trokken het eruit, maar een week later was het er weer. Uiteindelijk wist mijn vrouw de oplossing: we moesten de tuin niet proberen leeg te houden, maar juist vol zetten, maar dan met iets moois. Dus plantte ze allerlei soorten bloemen. En nu hebben we een prachtige bloementuin. Slakken hebben daar geen trek in en er is geen ruimte voor onkruid over.
Tekst: Reinier Sonneveld
Volgooien Mijn leven lijkt op die moestuin. Ik ervaar stress, dingen lopen niet lekker, ik word kribbig. Overal zijn ‘slakken’ die aan mij knabbelen. En dan probeer ik, net zoals mijn vrouw met onze tuin, mijn leven leger te maken. Ik zet een vriendschap op een lager pitje, ga minder werken, hang achter de tv. Maar mijn ervaring is dat ik dan een
soort lege tuin wordt waar acuut het onkruid in opschiet. Vervelende herinneringen komen boven, op tv zie ik vooral pulp, ik koop broeken die ik niet nodig heb… Wie lukt het om echt ‘leeg’ te worden en zich helemaal ‘vrij’ te voelen? Mij nauwelijks. Het wordt moderne mensen ook wel zo ongeveer onmogelijk gemaakt. Kijk eens in een bus of trein om je heen en je ziet de helft op een smartphone staren, informatie slurpen, zichzelf vullen met van alles en nog wat. Alsof ze een lege tuin zijn en er voortdurend onkruid komt aanwaaien. De enige oplossing is bloemen in je tuin planten! Vul je leven met mooie dingen. Het heeft geen zin om je leven zo leeg mogelijk te maken, want het gedoe en de plichten komen toch wel aangewaaid. Het heeft geen zin om telkens de ‘slakken’ te bestrijden, want ook die blijven komen. Als je zelf niet kiest, wordt er voor je gekozen. Als je zelf je hoofd niet vult, vullen anderen je hoofd wel. Je wordt niet vrij als je nergens aan gebonden bent, maar als je aan iets goeds verbonden bent. Je wordt niet vrij als je maar nergens aan hoeft te denken, maar als je aan iets gezonds denkt.
Spoken Dat heb ik van Jezus geleerd. Jezus heeft één spookverhaal verteld. Het gaat over een huis waar een boze geest in woont. Die wordt eruit gejaagd, maar vervolgens staat het huis leeg. Waarop die ene geest zijn kans grijpt
en terugkeert met zeven andere boze geesten. En die konden niet meer verjaagd worden. Dat is precies wat ik hierboven uitlegde. Je kunt je nare trekjes alleen bestrijden door ze te vervangen door goede gewoontes. Het helpt ook niet om hard tegen jezelf te zeggen dat je niet aan een roze olifant mag denken. Dan denk je er juist aan. Wat helpt is aan een gele flamingo denken.
Vol van God De oude Grieken kenden twee verhalen over de Sirenen. Dat waren schone dames die zo lieflijk zongen, dat ze alle zeemannen verleidden en levend opvraten… Een van de Griekse helden, Odysseus, wilde hun gezang toch horen. Hij stopte bijenwas in de oren van zijn bemanning, zodat ze niet verleid werden terwijl ze erlangs voeren, maar bond zichzelf vast aan een paal en kon zo toch ‘veilig’ meegenieten. Een andere held, Jason, had een andere methode. Hij nam een ongelooflijke getalenteerde muzikant mee. Die speelde zo prachtig, dat het gezang van de gefrustreerde Sirenen er niets bij was en Jason er geen enkele aandacht aan hoefde te schenken. De Bijbel leert iets dergelijks: het heeft geen zin om je leven ‘leeg’ te maken, zodat je ‘vrij’ bent. Er zal altijd iets komen wat je vult. Wees daarom vol van iets goeds. Preciezer gezegd: wees vol van God.
Mei 2015
De langste weg is de reis naar binnen
1E6 c
ho
Uitgave van IZB (www.izb.nl) en de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland Redactie en administratie: Joh. v. Oldenbarneveltlaan 10 3818 HB Amersfoort Tel. 033-4611949 E-mail: echo@izb.nl ECHO 03-2015
Deze Echo is u aangeboden door:
Abonnementen: Abonnementsprijs â‚Ź 10,00 per jaar bij vooruitbetaling. Reacties: Voor reacties op de inhoud kunt u zich wenden tot de bezorger of de redactie.
Redactie: Ds. L.C. Buijs C. Dekker K. van Noppen N. Rietveld-de Jong J.J. Timmer
ISSN 0012-9119 Vormgeving: Hans van Eck (Impressio Communicatie) Foto’s: Sjaak Boot: pag. 2, 3, 4, 10, 11, 12, 13 Koos van Noppen: pag. 5 Jan van Doornik: pag. 6 Shutterstock.com: pag. 8, 16 Dreamstime: pag. 14