000_000_EFUN_okladka_01_2013_OK.indd 1
2013-02-12 18:01:47
W numerze
Multimedia
W gąszczu fotografii. Jak zarządzać obrazem? Jeśli masz problem z utrzymaniem plików graficznych w porządku – skorzystaj z programu Picasa. Ma szeroką funkcjonalność związaną zarówno z zarządzaniem obrazem w lokalnej i wirtualnej przestrzeni, jak i podstawową obróbką grafiki rastrowej.
Apki na iPadki Tablety stają się częścią rzeczywistości – nie tylko domowej czy służbowej, lecz także szkolnej. W edukacji możemy je wykorzystać na wiele sposobów.
Magazyn wydawany pod patronatem Konferencji Rektorów Uczelni Pedagogicznych Wydawca: Benild s.c. Adres redakcji: ul. Nowogrodzka 73, 02-006 Warszawa tel. +48 22 378 10 69, fax +48 22 378 13 25 redakcja@edufakty.pl www.edufakty.pl redakcja@uczenowoczesnie.pl www.uczenowoczesnie.pl Dyrektor wydawnictwa: Maciej Kułak Redaktor naczelny: Bartosz Krzyżaniak Zastępca redaktora naczelnego: Janusz S. Wierzbicki Rada Programowa: prof. Mirosława Nowak-Dziemianowicz, prof. Joanna Głodkowska, prof. Bogusław Śliwerski, Wiesław Włodarski, Dariusz Kulma. Przedstawiciele Konferencji Rektorów Uczelni Pedagogicznych prof. Jan Łaszczyk, prof. Stefan Mieszalski Redaktorzy, publicyści, felietoniści, dziennikarze, współpracownicy: Agnieszka Borowiecka, Anna Koludo, Jadwiga Pawluk, Ola Piontek, Monika Rękawek, Katarzyna Wilk, Marta Wnukowicz, Maciej Borowiecki, Michał Tycjan Grześlak, Jarosław Skurzyński, Bogusław Śliwerski, Dariusz Stachecki, Wiesław Włodarski. Reklama: Jolanta Boruch (Sibilska) – kierownik jolanta.sibilska@edufakty.pl tel +48 22 378 10 69 Prenumerata: prenumerata@edufakty.pl prenumerata@uczenowoczesnie.pl tel +48 22 378 10 69 Projekt graficzny, skład i łamanie: Jarosław Rytych
72 66
Tworzymy elektroniczną książkę w iBooks Author (cz. 2) Kontynuacja samouczka, w którym podpowiadamy, jak w elektronicznej książce osadzić materiały multimedialne w postaci np. filmów i nagrań dźwiękowych, prezentacji czy obiektów trójwymiarowych.
33
Chmura dla edukacji
Lync 2010 – szkolny komunikator do zadań specjalnych Poznaj program, który ułatwi wykonywanie codziennych obowiązków nauczyciela i dyrektora. Zdalne konsultacje, rozmowy audio-wideo, udostępnianie ekranu, zdalne sterowanie aplikacjami rozmówców – to tylko niektóre możliwości Lynca. O tym, jak go zainstalować oraz jak z niego korzystać dowiesz się z samouczka.
13
Portfolio uczniów – budowanie własnej marki Wyróżnienie się w gąszczu setek tysięcy podobnych do siebie i równie dobrych życiorysów dostępnych w internecie jest warunkiem niezbędnym do osiągnięcia sukcesu przez współczesnego ucznia. Jednym ze sposobów na to jest przygotowanie porządnego portfolio swoich prac. W samouczku podpowiadamy, jak się do tego zabrać wykorzystując Adobe Acrobat XI Pro.
37
Sieciowisko
Wirtualny plakat w internecie dla każdego Prezentacja projektu lub portfolio prac ucznia w sieci nie musi być sztampowa. Możemy wykorzystać możliwość stworzenia ciekawego plakatu z multimedialnymi elementami w serwisie Glogster.
55
E-learning
Testy interaktywne w programie Hot Potatoes (cz. 2) Kontynuacja samouczka ułatwiającego pracę z programem umożliwiającym m.in. tworzenie interaktywnych testów i krzyżówek.
44
Metoda projektów
Więcej niż notatki – OneNote Skorzystaj z programu, dzięki któremu m.in. sprawdzisz stopień zaangażowania uczniów w realizację zadania, podzielisz się z nimi swoimi pomysłami i uwagami, skontrolujesz harmonogram projektu, szybko znajdziesz potrzebne informacje zawieruszone wśród zgromadzonych materiałów. I to bez konieczności instalowania go na komputerze.
60
Informatyka
Python w szkole od podstawówki do liceum Python to język programowania łączący proste interaktywne środowisko i profesjonalizm niezbędny zawodowym informatykom. Rozpoczynając naukę programowania możemy w nim pracować podobnie jak w Logo, wykonując polecenia grafiki żółwia w trybie bezpośrednim.
20
Sieć w szkole, szkoła w sieci
Łącza, hasła, filtry i monitoring, czyli planujemy budowę szkolnej sieci Stworzenie przemyślanej, dobrze działającej i bezpiecznej sieci w szkole to nie zadanie dla opiekuna szkolnej pracowni komputerowej. Żeby się udało, niezbędne jest zaangażowanie i dobra wola dyrektora. Artykuł otwiera cykl tworzony we współpracy z ekspertami z Konsorcjum FEN.
26
Zeskanuj QR kod i czytaj EFUN na smartfonie.
000_000_EFUN_W_NUMERZE_01_2013.indd 2
2013-02-12 18:02:27
000_000_EFUN_W_NUMERZE_01_2013.indd 3
2013-02-12 18:02:29
000_000_EFUN_Wstepniak_01_2013.indd 4
2013-02-12 18:04:11
000_000_EFUN_konferencje_SBP_CZDu_01_2013.indd 5
2013-02-12 18:05:03
000_000_EFUN_ucze_wiec_mysle_01_2013.indd 6
2013-02-12 18:07:43
000_000_EFUN_ucze_wiec_mysle_01_2013.indd 7
2013-02-12 18:07:46
000_000_EFUN_ucze_wiec_mysle_01_2013.indd 8
2013-02-12 18:07:48
000_000_EFUN_DYREKTOR_PODRECZNIK_01_2013.indd 9
2013-02-12 18:08:46
000_000_EFUN_iPsychologiczne_wsparcie_REPORTAZ_01_2013.indd 10
2013-02-12 18:09:15
000_000_EFUN_iPsychologiczne_wsparcie_REPORTAZ_01_2013.indd 11
2013-02-12 18:09:19
000_000_EFUN_iPsychologiczne_wsparcie_REPORTAZ_01_2013.indd 12
2013-02-12 18:09:21
000_000_EFUN_Lync_2010_c01.indd 13
2013-02-12 18:46:40
000_000_EFUN_Lync_2010_c01.indd 14
2013-02-12 18:46:42
000_000_EFUN_Lync_2010_c01.indd 15
2013-02-12 18:46:44
000_000_EFUN_Lync_2010_c01.indd 16
2013-02-12 18:46:46
000_000_EFUN_Lync_2010_c01.indd 17
2013-02-12 18:46:47
000_000_EFUN_Tablet zamiast tornistra_01_2013.indd 18
2013-02-12 18:47:12
000_000_EFUN_Tablet zamiast tornistra_01_2013.indd 19
2013-02-12 18:47:14
000_000_EFUN_Python_w_szkole_01_2013.indd 20
2013-02-12 18:47:51
000_000_EFUN_Python_w_szkole_01_2013.indd 21
2013-02-12 18:47:54
X Ilustracja działania przykładowych instrukcji grafiki żółwia w Pythonie
Uważny Czytelnik zauważy, że występuje drobna różnica pomiędzy Logo i Pythonem – domyślnie żółw jest skierowany zgodnie z osią OX (kąt zero stopni, wartości kątów rosną przeciwnie do ruchu wskazówek zegara), a nie jak w Logo pionowo do góry (wartości kątów rosną zgodnie z ruchem wskazówek zegara). Jeśli jednak na początku wykonamy polecenie mode(ʺlogoʺ), to grafika żółwia będzie działała dokładnie jak w Logo. Możemy również zmienić wizerunek żółwia z trójkąta na obrazek żółwia – shape(ʺturtleʺ). Żółw może też być kolorowy – wystarczy zmienić kolor wypełnienia, np. poleceniem color(ʺblackʺ , ʺredʺ) – kolor pisaka (wskazywany przez obwódkę żółwia) pozostanie czarny, natomiast wypełnienie żółwia będzie czerwone. Często jednym z pierwszych ćwiczeń wykonywanych w Logo jest rysowanie kwadratu. Spróbujmy zatem narysować kwadrat w Pythonie. Możemy to zrobić w trybie bezpośrednim lub zdefiniować polecenie rysujące kwadrat – bezparametrowe albo z parametrem określającym długość boku. Odpowiednikiem polecenia powtórz z języka Logo jest instrukcja for. X Przykład wykonania instrukcji i zdefiniowanych poleceń rysujących kwadraty
X Ilustracja poleceń rysujących kwadraty
Poznajemy podstawowe instrukcje sterujące Jedną instrukcję już poznaliśmy – to odpowiednik instrukcji powtórz w Logo. W najprostszej postaci jej składnia jest następująca: for zmienna in range(zakres): instrukcje do wykonania X Przykład działania instrukcji for
Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na bardzo ważną cechę języka Python. Które instrukcje będą wykonywane w pętli? W różnych językach oznaczamy to różnie – w Pascalu służą do tego słowa kluczowe begin oraz end, w języku C++ nawiasy klamrowe, a w Logo nawiasy kwadratowe. Stosowanie wcięć to tylko bardzo dobry zwyczaj poprawiający czytelność pisanych programów. Język Python wymusza stosowanie wcięć, wcięcia decydują o tym, co będzie wykonane w pętli. To bardzo dobre rozwiązanie, które wymusza stosowanie dobrych nawyków od początkujących programistów. Drugą najczęściej używaną pętlą jest while. Jej składnia jest następująca: while warunek logiczny: instrukcje do wykonania
22 000_000_EFUN_Python_w_szkole_01_2013.indd 22
2013-02-12 18:47:54
000_000_EFUN_Python_w_szkole_01_2013.indd 23
2013-02-12 18:47:55
000_000_EFUN_Python_w_szkole_01_2013.indd 24
2013-02-12 18:47:55
000_000_EFUN__KONKURSY_DWA_01_2013.indd 25
2013-02-12 18:48:55
000_000_EFUN_Siec_w_szkole_I_01_2013.indd 26
2013-02-12 18:50:20
000_000_EFUN_Siec_w_szkole_I_01_2013.indd 27
2013-02-12 18:50:23
000_000_EFUN_Siec_w_szkole_I_01_2013.indd 28
2013-02-12 18:50:25
000_000_EFUN_Siec_w_szkole_I_01_2013.indd 29
2013-02-12 18:50:25
000_000_EFUN_Siec_w_szkole_I_01_2013.indd 30
2013-02-12 18:50:26
000_000_EFUN_Siec_w_szkole_I_01_2013.indd 31
2013-02-12 18:50:27
000_000_EFUN__Z_dziennika_01_2013.indd 32
2013-02-12 18:50:55
000_000_EFUN_iBooks_samouczek_01_2013.indd 33
2013-02-12 18:51:49
000_000_EFUN_iBooks_samouczek_01_2013.indd 34
2013-02-12 18:51:52
000_000_EFUN_iBooks_samouczek_01_2013.indd 35
2013-02-12 18:51:53
000_000_EFUN_iBooks_samouczek_01_2013.indd 36
2013-02-12 18:51:55
000_000_EFUN_Portfolio_uczni贸w _01_2013.indd 37
2013-02-12 18:52:22
000_000_EFUN_Portfolio_uczni贸w _01_2013.indd 38
2013-02-12 18:52:24
000_000_EFUN_Portfolio_uczni贸w _01_2013.indd 39
2013-02-12 18:52:25
000_000_EFUN_Portfolio_uczni贸w _01_2013.indd 40
2013-02-12 18:52:27
000_000_EFUN_Portfolio_uczni贸w _01_2013.indd 41
2013-02-12 18:52:28
000_000_EFUN_Portfolio_uczni贸w _01_2013.indd 42
2013-02-12 18:52:29
000_000_EFUN_Portfolio_uczni贸w _01_2013.indd 43
2013-02-12 18:52:30
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 44
2013-02-12 18:53:08
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 45
2013-02-12 18:53:09
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 46
2013-02-12 18:53:10
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 47
2013-02-12 18:53:10
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 48
2013-02-12 18:53:11
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 49
2013-02-12 18:53:12
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 50
2013-02-12 18:53:13
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 51
2013-02-12 18:53:14
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 52
2013-02-12 18:53:15
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 53
2013-02-12 18:53:16
Energa_Edufakty_05_12.ai
1
12-12-04
12:59
Ostatnia szansa na wspaniałą przygodę na Planecie Energii! Przypominamy, że do 31 stycznia trwa konkurs edukacyjny dla nauczycieli i uczniów najmłodszych klas. Jeżeli chcesz się włączyć do gry o nagrodę główną – wizytę miasteczka „Planeta Energii” – spiesz się! Na realizację konkursowych zadań pozostało już tylko kilka tygodni. Skorzystaj z okazji i zabierz swoich uczniów w podróż po niezwykłym świecie energii elektrycznej! Na zwycięzców konkursu czeka wiele atrakcyjnych nagród. Szczegóły na stronie www.planetaenergii.pl
Patronat honorowy:
Patroni:
Patroni medialni:
Edukacja
000_000_EFUN_e-leriing_hot potatoes_01_2013.indd 54
2013-02-12 18:53:18
000_000_EFUN_Sieciowisko_Wirtualny_plakat_01_2013.indd 55
2013-02-12 18:54:09
000_000_EFUN_Sieciowisko_Wirtualny_plakat_01_2013.indd 56
2013-02-12 18:54:19
000_000_EFUN_Sieciowisko_Wirtualny_plakat_01_2013.indd 57
2013-02-12 18:54:23
000_000_EFUN_Sieciowisko_Wirtualny_plakat_01_2013.indd 58
2013-02-12 18:54:25
000_000_EFUN_Sieciowisko_Wirtualny_plakat_01_2013.indd 59
2013-02-12 18:54:27
000_000_EFUN_Wiecej_niz_notatki_OneNote_01_2013_c00.indd 60
2013-02-12 18:55:02
000_000_EFUN_Wiecej_niz_notatki_OneNote_01_2013_c00.indd 61
2013-02-12 18:55:06
000_000_EFUN_Wiecej_niz_notatki_OneNote_01_2013_c00.indd 62
2013-02-12 18:55:07
000_000_EFUN_Wiecej_niz_notatki_OneNote_01_2013_c00.indd 63
2013-02-12 18:55:09
000_000_EFUN_Wiecej_niz_notatki_OneNote_01_2013_c00.indd 64
2013-02-12 18:55:11
000_000_EFUN_Wiecej_niz_notatki_OneNote_01_2013_c00.indd 65
2013-02-12 18:55:13
000_000_EFUN_Apki_na_iPadki_01_2013.indd 66
2013-02-12 18:55:42
000_000_EFUN_Apki_na_iPadki_01_2013.indd 67
2013-02-12 18:55:46
000_000_EFUN_Apki_na_iPadki_01_2013.indd 68
2013-02-12 18:55:48
000_000_EFUN_Apki_na_iPadki_01_2013.indd 69
2013-02-12 18:55:51
000_000_EFUN_WIT_01_2013_c00.indd 70
2013-02-12 18:56:16
000_000_EFUN_WIT_01_2013_c00.indd 71
2013-02-12 18:56:28
000_000_EFUN_Picasa_01_2013.indd 72
2013-02-12 18:57:51
000_000_EFUN_Picasa_01_2013.indd 73
2013-02-12 18:57:54
000_000_EFUN_Picasa_01_2013.indd 74
2013-02-12 18:57:55
000_000_EFUN_Picasa_01_2013.indd 75
2013-02-12 18:57:56
000_000_EFUN_TRENDY_EDUKACYJNE_YDP_01_2013.indd 76
2013-02-12 18:58:33
000_000_EFUN_TRENDY_EDUKACYJNE_YDP_01_2013.indd 77
2013-02-12 18:58:36
Trendy edukacyjne z Young Digital Planet (cz. 3)
Ważne!
X Portal internetowy z interaktywnymi zasobami edukacyjnymi – www.nauczyciel.pl
nianie indywidualnego potencjału ucznia oraz wzajemny szacunek powodują też wzrost motywacji i zaangażowania w proces uczenia. Dzięki temu uczenie przestaje być ciężarem narzuconym z góry, niechcianym obowiązkiem, który nie ma sensu i do niczego się nie przydaj a partnerskie relacje przekładają się na lepsze przygotowanie do życia osobistego.
Zagrożenia Przedefiniowanie roli nauczyciela może spowodować rezygnację wielu z nich z pracy. Może też się okazać, że zmniejszy się liczba potrzebnych nauczycieli. Jednocześnie jednak wzrośnie ich pozycja, a co za tym idzie wzrosnąć powinny wynagrodzenia. Zmienić się też powinien proces ich edukacji. Odpowiednio wykorzystana technologia znacząco ułatwi też pracę tych, którzy zechcą się z nią zaprzyjaźnić. Oczywiście zmiana roli nauczyciela wynika także ze zmian, jakie zaszły w sposobie uczenia się i zdobywania wiedzy przez samych uczniów. Uczniowie zaczęli się bowiem uczyć od siebie nawzajem (peer learning, o którym będzie mowa w dalszej części artykułu), wykorzystując nie tylko spotkania w szkole, ale także media społeczne. Jeszcze 20 lat temu nauczanie realizowane było głównie w formie bezpośrednich spotkań i opierało się na zajęciach-wykładach oraz papierowych podręcznikach lub skryptach. Wraz z rozwojem narzędzi webowych narodził się e-learning, który początkowo sprowadzał się w zasadzie do pewnego zautomatyzowanego sposobu przekazywania treści edukacyjnych na odległość, czyli sposobu oderwanego od aspektów społecznych do tej pory nierozerwalnie związanych z edukacją.
Po narzędziach webowych nastał jednak czas na rozwój narzędzi komunikacji społecznej. Wraz z ich rozwojem utarło się pojęcie uczenia społecznego (social learning). Pojęcie to jednak rodzi pewne kontrowersje: często jest ono używane jako synonim uczenia przy użyciu narzędzi społecznych, a przecież pojęcie to jest znacznie szersze i powinno także obejmować uczenie, które odbywa się we wszelkich kontekstach społecznych, także tych nieformalnych i niekoniecznie związanych z użyciem narzędzi komunikacyjnych. Zmiana związana z wdrożeniem komunikacji społecznej wywarła jednak znacznie szerszy wpływ, obejmując swoim zasięgiem nie tylko naukę na poziomie szkolnym, ale także pracę w profesjonalnych organizacjach. Odbywa się to na dwóch zauważalnych poziomach: z jednej strony poprzez korzystanie z takich serwisów, jak YouTube, Scribd, Slideshare, Blogger, Wordpress, Wikipedia itp., które pomagają zarówno w tworzeniu i dzieleniu się treściami, jak i we wspólnym tworzeniu treści i współpracy wewnątrz grupy. Z drugiej strony obserwujemy też intensywne wykorzystanie stron typowo komunikacyjnych, takich jak Facebook,
X Portal internetowy z interaktywnymi zasobami edukacyjnymi – www.nauczyciel.pl
78 000_000_EFUN_TRENDY_EDUKACYJNE_YDP_01_2013.indd 78
2013-02-12 18:58:37
Promocja
Twitter czy Linkedin, pozwalających na budowanie sieci kontaktów osobistych. Od aspektów społecznych dzieli nas tylko krok od uczenia opartego na wzajemnej współpracy. Praca grupowa, grupy studyjne, grupy społeczne czy uczenie się w małych grupach – collaborative learning – polega na zdobywaniu nowej wiedzy w grupie osób. Wszyscy członkowie takiej grupy angażują się indywidualnie, każdy z nich ma więc szanse na skorzystanie z wiedzy wielu osób, ich doświadczenia, różnych punktów widzenia oraz umiejętności. Uczenie to może odbywać się zarówno w sposób formalny, jak i nieformalny.
Przyczyny Trudności ze zrozumieniem problemu – znacznie łatwiej jest zrozumieć sedno problemu z pomocą innych osób. Duża liczba informacji jest trudna do przeanalizowania przez jednostkę. Przy dużej liczbie informacji traci się motywację do pracy (praca w grupie motywuje).
Potencjał Praca w grupie pozwala na zamianę ról: uczniowie mają okazję zostać nauczycielami, a nauczyciele – uczniami. Łatwiej zrozumieć nowe problemy i zagadnienia;
W grupie uczniowie uczą się też od swoich rówieśników. Peer learning wiąże się zarówno z pracą grupową, uczeniem społecznym, jak i zmianą roli nauczyciela, która związana jest m.in. ze zmianami, jakie zaszły wśród uczniów. Ze względu na szeroki dostęp do informacji rówieśnicy postrzegani są często jako bardziej wiarygodne źródła tych informacji niż nauczyciele. Mają oni bowiem często większy dostęp do technologii i są z nią bardziej obeznani, a co za tym idzie są w stanie podać odpowiednie linki, aplikacje czy inne narzędzia, z których należy skorzystać, aby dotrzeć do poszukiwanej informacji. O uczeniu się pomiędzy rówieśnikami możemy mówić, gdy rówieśnicy koncentrują się wokół tego samego tematu, wymieniając informację i ucząc się wzajemnie od siebie. Uczenie takie może mieć miejsce albo podczas fizycznego spotkania, albo też przy użyciu narzędzi komunikacji społecznej. Podstawą jest tutaj bardzo przyjazna atmosfera bez obecności osoby dorosłej, która swoim autorytetem mogłaby wprowadzić element stresu. Bardzo często panuje też atmosfera wzajemnego zaufania i zrozumienia. Zadawane mogą być pytania odnoszące się do danego problemu, po czym każdy z uczniów dostaje 2-3 minuty na zastanowienie się, a następnie rozpoczyna się dyskusja.
nauczanie kogoś oraz dyskusja pomagają zarówno w zrozumieniu, jak i w zapamiętaniu informacji. Łatwiej wychwycić nieporozumienia. Potrzeba mniej czasu na zrozumienie skomplikowanych zagadnień. Wzrasta zainteresowanie ze strony uczniów. Poprawie ulegają takie umiejętności, jak myślenie krytyczne, współpraca, analizowanie i układanie informacji, dyskusja, prezentowanie pomysłów, dawanie i otrzymywanie przekazu zwrotnego, obrona swojego zdania.
Zagrożenia
X Portal internetowy z interaktywnymi zasobami edukacyjnymi – www.nauczyciel.pl
Praca grupowa może łatwo przerodzić się w imprezę, z której nie wynikną żadne korzyści
Przyczyny
intelektualne.
Stres związany z typowym środowiskiem
Przy większej liczbie osób mogą powstać podgrupy, które w efekcie nie wymienią się informacjami. Mogą też powstać trudności z utrzymaniem tematu spotkania.
szkolnym. Uczniowie mają w zasadzie ten sam cel, łączą ich te same zagrożenia i poddani są podobnym naciskom. Nawiązanie porozumienia jest bardzo łatwe. styczeń/luty 2013
000_000_EFUN_TRENDY_EDUKACYJNE_YDP_01_2013.indd 79
79
2013-02-12 18:58:38
Trendy edukacyjne z Young Digital Planet (cz. 3)
Potencjał Daje szansę na lepsze, bardziej efektywne włączenie poszczególnych uczniów w proces edukacji. Umożliwia uczenie poprzez nauczanie innych. Zwiększa zainteresowanie pomiędzy uczniami. Poprawia wiarę w siebie i poczucie własnej wartości. Wzmacnia kolektyw, daje poczucie przynależności.
Zagrożenia Trudne do zarządzania i prowadzenia – brak kontroli nad przepływem informacji.
Ważne!
Nie ma pewności co do rzeczywistego przekazu merytorycznego, wiedza nie jest kontrolowana.
Przykłady wdrażania Wspaniałym przykładem zastosowania jest projekt Sugaty Mitra Hole in the Wall http://www.hole-in-the-wall.com/ Najbardziej kompleksowym wzorem zastosowania wszystkich opisanych wyżej trendów jest odwrócona klasa (flipped classroom), czyli odwrócony model tradycyjnej lekcji, polegający na przesunięciu części wykładowej do domu (w ramach przygotowującego do lekcji zadania domowego) i uwolnieniu czasu lekcyjnego, który dzięki temu może być poświęcony bezpośredniej dyskusji, praktycznym zastosowaniom teorii i wyjaśnianiu wątpliwości. Pomysł odwróconej klasy powstał właściwie samoistnie. Pierwszy na myśl przychodzi Salman Khan, założyciel Khan Academy, który na odległość pomagał w nauce swoim siostrzeńcom. Gdy któregoś razu nie był w stanie zrobić tego w umówionym czasie, nagrał lekcję i umieścił ją na YouTube. Forma ta okazała się preferowana do zajęć prowadzonych symultanicznie. Siostrzeńcom Salmana podobała się możliwość cofnięcia i powtórzenia informacji przy braku zniecierpliwienia nauczyciela. Stąd był już tylko krok do pomysłu odwrócenia lekcji. Kolejnym przykładem są nauczyciele z Kolorado – Aaron Sams i Jonathan Bergmann, którzy już w 2008 roku zaczęli eksperymentować z nagrywaniem i osadzaniem w internecie lekcji wideo. Koncepcja odwrócenia lekcji sprowadza się w zasadzie do idei samodzielnej pracy uczniów wykonywanej we własnym tempie, z wykorzystaniem dostępu do wykładów w postaci filmów wideo, podcastów, a poświęcaniu czasu klasowego na pogłębiające dyskusje. Wiele przykładów zastosowania pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, gdzie nauczyciele często sami tworzą instruktażowe filmy wideo, pozwa-
lające uczniom na zapoznanie się z tematem samodzielnie, w domu. Dzięki temu nauczyciele ci uzyskali możliwość poświęcenia części czasu lekcyjnego na indywidualne rozmowy z uczniami. Na efekty nie trzeba było długo czekać: wyniki osiągane przez uczniów uległy znacznej poprawie. Nie wszyscy nauczyciele są w stanie przygotować własne zasoby edukacyjne, choć do robienia własnych filmów świetnie nadaje się Camtasia screencasting. Dla nich istnieje ogromna liczba gotowych zasobów, od Khan Academy, która jest darmowa i obecnie w sporej części przetłumaczona na język polski, poprzez filmy z TEDTalks, które promują innowacyjne podejście do wielu codziennych problemów, serwisy informacyjne typu CNN do online’owych dyskusji, którym służyć może edukacyjny program Edmodo. Odwrócenie lekcji wpływa nie tylko na czas uczenia się, ale także na sposób tego uczenia. Często bowiem dodatkowe użycie narzędzi komunikacyjnych pozwala na stały kontakt zarówno z rówieśnikami, jak i z nauczycielem. Dzięki odwróceniu lekcji uczniowie są bardziej zaangażowani w dyskusje podczas lekcji i są w stanie zwerbalizować brak zrozumienia zagadnień oraz wyjaśnić swoje wątpliwości. Bardzo ciekawym aspektem odwróconej lekcji jest to, że znajduje ona zastosowanie nie tylko w szkołach podstawowych i średnich, ale także w szkołach wyższych. Jedną z nich jest np. Szkoła Medycyny w Stanford. Z kolei na Uniwersytecie Queensland w Australii profesor psychologii przygotował nagrane wykłady dostępne w sieci, a czas spędzany w murach uniwersytetu poświęca na dyskusje, wyzwania dla myślenia analitycznego oraz doświadczenia interaktywne i osobiste. Bierni niegdyś słuchacze zmienili się w aktywnie zaangażowanych dyskutantów, a nauczyciel/ wykładowca zyskał możliwość kontaktu z uczniami i poznawania ich problemów oraz rozwiązywania wątpliwości. Wszystkie opisane powyżej trendy współistnieją w zasadzie jednocześnie. Nie można bowiem mówić o zmianie roli nauczyciela bez uwzględnienia zmiany roli ucznia. Jednocześnie ta ostatnia nie może się odbywać bez pracy w grupie czy innych kontaktów społecznych. Wszystkie te czynniki są efektem szerokich zmian społecznych oraz zmian w sposobie zdobywania informacji i łatwości dotarcia do nich. Ważne jest więc, aby traktować je i zrozumieć jako całość, której elementy przeplatają się ze sobą tworząc nową jakość edukacji.
80 000_000_EFUN_TRENDY_EDUKACYJNE_YDP_01_2013.indd 80
2013-02-12 18:58:38
000_000_EFUN_ESRI_01_2013_2_0022_kopia.indd 81
2013-02-12 18:59:18
000_000_EFUN_ESRI_01_2013_2_0022_kopia.indd 82
2013-02-12 18:59:24
000_000_EFUN_ESRI_01_2013_2_0022_kopia.indd 83
2013-02-12 18:59:26
000_000_EFUN_ESRI_01_2013_2_0022_kopia.indd 84
2013-02-12 18:59:27
000_000_EFUN_ESRI_01_2013_2_0022_kopia.indd 85
2013-02-12 18:59:28
000_000_EFUN_Zmiany_w_prawie_01_2013.indd 86
2013-02-12 19:00:07
000_000_EFUN_Zmiany_w_prawie_01_2013.indd 87
2013-02-12 19:00:11
000_000_EFUN_Zmiany_w_prawie_01_2013.indd 88
2013-02-12 19:00:12
000_000_EFUN_Zmiany_w_prawie_01_2013.indd 89
2013-02-12 19:00:13
000_000_EFUN_Zmiany_w_prawie_01_2013.indd 90
2013-02-12 19:00:14
000_000_EFUN_Zmiany_w_prawie_01_2013.indd 91
2013-02-12 19:00:15
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 92
2013-02-12 19:00:47
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 93
2013-02-12 19:00:49
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 94
2013-02-12 19:00:50
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 95
2013-02-12 19:00:52
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 96
2013-02-12 19:00:53
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 97
2013-02-12 19:00:54
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 98
2013-02-12 19:00:55
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 99
2013-02-12 19:00:56
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 100
2013-02-12 19:00:57
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 101
2013-02-12 19:00:58
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 102
2013-02-12 19:00:59
000_000_EFUN_Owiata_w_orzecznictwie01_2013.indd 103
2013-02-12 19:01:00
000_000_EFUN_Prawo_na_co_dzien_01_2013.indd 104
2013-02-12 20:31:56
000_000_EFUN_Prawo_na_co_dzien_01_2013.indd 105
2013-02-12 20:31:59
000_000_EFUN_Prawo_na_co_dzien_01_2013.indd 106
2013-02-12 20:32:00
000_000_EFUN_Prawo_na_co_dzien_01_2013.indd 107
2013-02-12 20:32:01
000_000_EFUN_Prawo_na_co_dzien_01_2013.indd 108
2013-02-12 20:32:02
000_000_EFUN_Prawo_na_co_dzien_01_2013.indd 109
2013-02-12 20:32:03
000_000_EFUN_Prawo_na_co_dzien_01_2013.indd 110
2013-02-12 20:32:04
000_000_EFUN_autorzy_01_2013.indd 113
2013-02-12 19:02:35
IV_EFUN_ smsung_01_2013.indd 1
2013-02-12 19:03:17