Nowe media w polskiej szkole wyniki badań by Jacek Ścibor

Nowe media w polskiej szkole Wyniki badań

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"

O projekcie 

projekt realizowany przez Polskie Bractwo Kawalerów Gutenberga 



we współpracy z Instytutem Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych UW

dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach priorytetu „Obserwatorium Kultury 2013” (09074/13/DMP) zespół     

dr Justyna Jasiewicz – koordynator merytoryczny dr Dominik Batorski dr hab. Małgorzata Kisilowska dr Anna Mierzecka-Szczepańska dr Mariusz Luterek (na etapie prac koncepcyjnych)

Metodologia badań

Desk research 

zakres: 

 

zasięg chronologiczny: 2004-2013 zasięg formalny: 



artykuły z polsko- i anglojęzycznych czasopism recenzowanych, raporty z badań, rozdziały z książek dostępne w cyfrowej wersji pełnotekstowej w Internecie

bazy: 



wykorzystanie nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych w różnych aspektach pracy szkoły

Academic Search Complete, ERIC, LISTA, Science Direct, Social Science with Full text, MUSE, Political Science Complete, ProQuest Education Journals, Web of Science, zasoby otwarte

raporty: 

UNESCO, Eurydice, European Schoolnet, TIMSS, World Internet Project, MAiC, IBE, GUS

Badania ilościowe   

sondaż diagnostyczny na grupie 800 respondentów badaniem objęto 200 szkół każda szkoła była reprezentowana w badaniu przez 4 osoby 

 



dyrektora lub wicedyrektora dwóch nauczycieli bibliotekarza szkolnego

trzy warianty ankiety – dla każdej z grup respondentów analizy statystyczne uzyskanych danych

Kwestionariusz ankiety 

problemy poruszane w badaniu 

część wspólna     

intensywność korzystania z nowych technologii cele korzystania z Internetu kompetencje cyfrowe źródła kompetencji cyfrowych poglądy nt. wykorzystania nowych mediów w szkole

Kwestionariusz ankiety 

dyrektorzy 

 



nauczyciele   



wyposażenie szkoły w sprzęt komputerowy dostęp uczniów do sprzętu Internet w polskiej szkole wykorzystanie nowych technologii w dydaktyce formy prezentacji materiały dydaktycznego zadawanie prac domowych wymagających korzystania z komputera i Internetu

bibliotekarze   

wykorzystanie potencjału polskich bibliotek edukacja informacyjna w bibliotece potrzeba edukacji informacyjnej - zagadnienia

Wyniki desk research

Czynniki kształtujące kompetencje cyfrowe nauczycieli      

sprzęt i oprogramowanie kompetencje informatyczne kultura organizacyjna szkolenia i rozwój zawodowy postawy zaawansowane kompetencje cyfrowe

Sprzęt i oprogramowanie    

 

systematyczna poprawa dostępności komputerów i Internetu 2007, Eurydice – Dania, Anglia, Szkocja – CO NAJMNIEJ 1 komputer na ucznia GUS 2012: komputeryzacja szkół > 90% 2009: problem z oprogramowaniem World Internet Project 2012 PL: Internet w szkole 28 min dziennie nasycenie sprzętowe nie przekłada się na zmiany metod pracy

Kompetencje informatyczne



brak zależności od podstawowych cech demograficznych



częściej nauczyciele matematyki i przedmiotów ścisłych niż humanistycznych



Eurydice 2012:



większość państw (także Polska) zaleca stosowanie innowacyjnych metod dydaktycznych, wykorzystujących sprzęt i oprogramowanie informatyczne we wszystkich przedmiotach



niski poziom zintegrowania kompetencji informatycznych w nauczanie matematyki, nauk ścisłych i przyrodniczych oraz języków, nawet w krajach z wysokim stopniem dostępności do komputerów

kontekst: kompetencje informatyczne jako prerekwizyt kształcenia Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"

Kultura organizacyjna 

dzielenie się, współpraca, otwartość



zachęta do innowacji i integracji



wizyjne przywództwo



Eurydice 2011: 

PL brak zaleceń dotyczących stosowania ICT w dydaktyce poszczególnych przedmiotów



PL brak wykorzystania ICT w procesach oceniania



PL krajowe systemy informacji o nauczycielach i zarządzania finansami w trakcie tworzenia; brak danych o systemie oceniania i postępów uczniów



PL partnerstwa publiczno-prywatne: tylko zajęcia pozalekcyjne na terenie szkoły



Wsparcie techniczne i pedagogiczne?



komunikacja elektroniczna z rodzicami: portale szkolne, dzienniki elektroniczne, email

Szkolenia i rozwój zawodowy



Tondeur et al., 2012: wdrażanie ICT do dydaktyki zależy od ilości i jakości wcześniejszych doświadczeń w tym zakresie, w tym doświadczeń edukacyjnych



Eurydice 2011: ze szkoleń najchętniej korzystają nauczyciele matematyki, przedmiotów ścisłych i przyrodniczych (szkoły średnie)



Eurydice 2013: brak kompetencji cyfrowych wśród wymagań stawianych nauczycielom



kompetencje informatyczne w edukacji wyższej – PL obowiązkowe w kształceniu nauczycieli



nauczyciele: narzędzia dostosowane do potrzeb specyficznych treści przedmiotowych

Postawy



wobec zmian, wobec możliwości transformacyjnych nowych technologii, wreszcie wobec siebie i własnych umiejętności szerokie poglądy nauczycieli na dydaktykę znacznie (zaraz po doświadczeniu, nastawieniu indywidualnym do ICT i płci jako

wpływają na korzystanie z komputerów w dydaktyce niskie umiejętności = złe nastawienie zmiennej demograficznej)



Zaawansowane kompetencje cyfrowe   

proces, nie punkt współpraca interdyscyplinarnej, kompetencje informatyczne i informacyjne, aktywność, odpowiedzialność wyzwaniem – twórcze wykorzystanie nowych narzędzi, innowacyjna dydaktyka

UNESCO ICT Competency Framework for Teachers kompetencje techniczne

rozumienie miejsca ICT w edukacji

pogłębianie wiedzy

tworzenie wiedzy

znajomość zasad i polityki resortowej

rozumienie zasad i polityki resortowej

rozwijanie zasad i polityki resortowej

program kształcenia i ocenianie

wiedza podstawowa

praktyczne wykorzystanie wiedzy

kompetencje specyficzne dla społeczeństwa wiedzy

pedagogika

korzystanie z narzędzi ICT

rozwiązywanie skomplikowanych problemów

samodzielny wybór i praca z narzędziami ICT

ICT

narzędzia podstawowe

narzędzia zaawansowane

wszechstronne wykorzystanie ICT

organizacja pracy

standardowa praca w klasie

praca zespołowa

organizacje uczące się

rozwijanie wiedzy i umiejętności przez nauczyciela

kompetencje cyfrowe

kierowanie pracą innych

nauczyciel jako wzór zdobywania wiedzy

National Educational Technology Standards for Teachers (NETS-T) 1. Wspieranie i inspirowanie ucznia w jego kreatywności i procesie uczenia się • •

angażowanie uczniów w poznawanie świata i rozwiązywanie rzeczywistych problemów z wykorzystaniem cyfrowych narzędzi i zasobów Zachęcanie uczniów do samodzielnego myślenia, z wykorzystaniem narzędzi służących pracy zespołowej, aby poznawać i doskonalić ich sposób myślenia, rozumienie, kreatywność oraz umiejętność planowania

2. Projektowanie i przygotowywanie cyfrowych materiałów edukacyjnych i narzędzi oceny •

tworzenie środowisk edukacyjnych wykorzystujących nowoczesne technologie, które umożliwią wszystkim studentom rozwijanie ich indywidualnych zainteresowań, aktywne uczestnictwo w ustalaniu własnych celów edukacyjnych, kierowanie swoją nauką oraz ocenianie postępów edukacyjnych

3. Kształtowanie pracy i nauki w środowisku cyfrowym •

Współpraca z uczniami, nauczycielami, rodzicami i społecznością lokalną, z wykorzystaniem narzędzi i zasobów cyfrowych, w celu pomocy uczniom w odnoszeniu sukcesów i rozwijaniu innowacyjności.

4. Promowanie i kształtowanie obywatelstwa i odpowiedzialności w świecie cyfrowym •

Rzecznictwo, kształtowanie i nauczanie bezpiecznego, zgodnego z prawem i etycznego użycia informacji i technologii cyfrowej, w tym poszanowanie prawa autorskiego, własności intelektualnej, a także odpowiednie udokumentowanie wykorzystywanych źródeł.

5. Zaangażowanie w rozwój zawodowy i przywództwo •

Regularne ocenianie i opiniowanie bieżących badań naukowych oraz praktyki zawodowej, w celu właściwego wykorzystania istniejących i pojawiających się cyfrowych narzędzi i zasobów, służących

Tajwan – standardy technologii edukacyjnej i wskaźniki wykonania dla nauczycieli standard

wskaźniki wykonania

pojęcia i operacje techniczne

1. Podstawowa wiedza, umiejętności i rozumienie pojęć dotyczących nowoczesnych technologii (zgodnie z wymaganiami przedstawionymi w NETS-S). 2. Ustawiczny rozwój wiedzy i umiejętności technologicznych, bycie „na bieżąco” z aktualnymi i nowymi technologiami.

planowanie i projektowanie środowiska edukacyjnego i działań edukacyjnych

1. Projektowanie odpowiednich do poziomu nauczania materiałów edukacyjnych, z wykorzystaniem rozwiązań technologicznych, odpowiadających zróżnicowanym potrzebom uczniów. 2. Stosowanie najnowszej wiedzy dotyczącej procesów nauczania i uczenia się z wykorzystaniem ICT do przygotowywania materiałów i działań edukacyjnych. 3. Wyszukiwanie i ocena zasobów technologicznych pod kątem ich relewancji do potrzeb. 4. Planowanie zarządzania zasobami technologicznymi w kontekście działań edukacyjnych. 5. Planowanie strategii zarządzania procesem uczenia się w środowisku nowych technologii.

Standardy technologii edukacyjnej i wskaźniki wykonania dla nauczycieli (2) standard

wskaźniki wykonania

nauczanie, uczenie się, program kształcenia

1. Przygotowywanie działań edukacyjnych wykorzystujących nowe technologie, zgodnych z podstawą programową i umiejętnościami technicznymi uczniów. 2. Wykorzystanie technologii jako wsparcia dla strategii skoncentrowanych na uczniu, odpowiadających ich zróżnicowanym potrzebom. 3. Zastosowanie technologii do rozwijania talentów i kreatywności uczniów. 4. Zarządzanie procesem uczenia się w środowisku nowych technologii.

ewaluacja i ocena

1. Zastosowanie technologii do oceny wyników uczniów w edukacji przedmiotowej, z wykorzystaniem różnych metod i technik. 2. Wykorzystanie zasobów technologicznych do gromadzenia i analizy danych, interpretacji wyników i prezentacji wniosków, a w efekcie do doskonalenia procesu dydaktycznego i podnoszenia wyników edukacyjnych uczniów. 3. Zastosowanie zróżnicowanych metod ewaluacji w celu określenia odpowiedniego wykorzystania przez uczniów zasobów technologicznych dla celów uczenia się, komunikacji i poprawiania działania. Dofinansowano ze środków Ministraskuteczności Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"

Standardy technologii edukacyjnej i wskaźniki wykonania dla nauczycieli (3) standard

wskaźniki wykonania

skuteczność, praktyka zawodowa

1. Wykorzystanie zasobów technologicznych do kształcenia ustawicznego i rozwoju zawodowego. 2. Permanentna ocena praktyki zawodowej, w celu podejmowania świadomych decyzji dotyczących wykorzystania technologii w dydaktyce. 3. Zastosowanie technologii do poprawiania skuteczności działania. 4. Wykorzystanie technologii do komunikacji i współpracy z nauczycielami, rodzicami i otoczeniem zewnętrznym, dla dobra uczniów.

zagadnienia społeczne, 1. Nauczanie zgodnego z prawem i etycznego wykorzystania technologii etyczne, prawne oraz praktyka własna w tym zakresie. 2. Zastosowanie zasobów technologicznych do wspierania uczniów pochodzących z różnych środowisk, o różnych cechach i zdolnościach. 3. Znajdowanie i wykorzystywanie zasobów technologicznych, które promują różnorodność. 4. Promowanie bezpiecznego i zdrowego korzystania z zasobów technologicznych. 5. Zapewnianie równego dostępu do zasobów technologicznych uczniom. Dofinansowano ze środków Ministrawszystkim Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"

WIEDZA Standardy kompetencji cyfrowych (Tajwan 2008) 

wiedza w zakresie profesjonalnych zastosowań ICT 

komputer i sieci komputerowe   



zagadnienia etyczne   



wiedza dotycząca sprzętu i oprogramowania wiedza dotycząca sieci komputerowych i multimediów wyszukiwanie, ocena, rozumienie, organizowanie i syntezowanie informacji wiedza na temat prawa i regulacji dotyczących informacji wiedza dotycząca bezpieczeństwa informacji wiedza dotycząca etyki informacyjnej

wiedza w zakresie wykorzystania ICT w dydaktyce 

projektowanie środowiska edukacyjnego  



realizacja programu 



wiedza dotycząca wykorzystania ICT w dydaktyce wiedza dotycząca wykorzystania ICT w zarządzaniu procesem uczenia się wiedza dotycząca wykorzystania ICT w projektowaniu programu kształcenia wiedza dotycząca wykorzystania ICT w projektowaniu strategii dydaktycznych

ocena 

wiedza dotycząca wykorzystania ICT w ocenie skuteczności uczenia

UMIEJĘTNOŚCI Standardy kompetencji cyfrowych (Tajwan 2008) 

zastosowanie ICT 

zastosowanie komputerów  



zastosowanie sieci  



przeszukiwanie i korzystanie z zasobów sieciowych syntetyzowanie i ocena zasobów sieciowych

zastosowanie multimediów  



zastosowanie oprogramowania zastosowanie sprzętu komputerowych

posługiwanie się narzędziami multimedialnymi wykorzystywanie narzędzi multimedialnych

wykorzystanie ICT w dydaktyce 

realizacja dydaktyki   



zarządzanie zasobami dydaktycznymi zarządzanie danymi uczniów poprawianie komunikacji między nauczycielami a uczniami realizacja zadań administracyjnych

realizacja programu kształcenia  

gromadzenie materiałów dydaktycznych tworzenie materiałów dydaktycznych

POSTAWY Standardy kompetencji cyfrowych (Tajwan 2008) 

poznawanie ICT 

postawa akceptacji  



postawa etyczna 



uznawanie, że bezpieczeństwo informacji, etyka informacyjna i ochrona własności intelektualnej są ważne

uczenie się ICT 

wykorzystywanie ICT do uczenia się  



uznawanie użyteczności ICT uznawanie efektywności ICT

gotowość wykorzystania ICT w rozwoju zawodowym gotowość wykorzystania ICT w kształceniu ustawicznym

stosowanie ICT 

wykorzystanie ICT w dydaktyce 



gotowość zastosowania ICT dla doskonalenia nauczania

wykorzystanie ICT w komunikacji   

gotowość zastosowania ICT w ocenie wyników uczniów gotowość zastosowania ICT w nauczaniu dynamicznym gotowość zastosowania ICT w komunikacji interaktywnej

KOMPETENCJE E-NAUCZYCIELA (NORWEGIA) WIEDZA

UMIEJĘTNOŚCI

POSTAWY

K1 – wspieranie ucznia w procesie uczenia się • socjologiczne i kulturowe uwarunkowania edukacji • kształcenie zorientowane na zadania • komunikacja interpersonalna

• tworzenie bodźców i stawianie zadań sprzyjających uczeniu się • przygotowywanie prezentacji elektronicznych • kompetencje komunikacyjne

• uczniowie jako aktywni uczestnicy procesu edukacji • uczniowie i nauczyciele uczą się wspólnie • równość i poszanowanie • świadomość znaczenia szybkiej reakcji na dokonania i potrzeby uczniów

• wybór narzędzi odpowiednich do specyficznych celów edukacyjnych • przygotowywanie cyfrowych materiałów edukacyjnych • korzystanie z dostępnych zasobów internetowych • moderowanie chat’ów

• otwartość, zachęta, kreatywność w kontekście cyfrowego środowiska edukacyjnego, twórcze korzystanie z ICT • nowe możliwości ICT w zakresie współpracy międzyinstytucjonalnej

K2 – korzystanie z ICT • wirtualne środowisko edukacyjne, inne aplikacje wspierające proces nauczania – uczenia się

KOMPETENCJE E-NAUCZYCIELA (NORWEGIA) WIEDZA

UMIEJĘTNOŚCI

POSTAWY

• rozbudzanie zaangażowania uczniów • udzielanie konstruktywnej informacji zwrotnej (na piśmie) • różne metody stymulowania uczniów do pracy umysłowej • zwiększanie wiary we własne siły uczniów

• poszanowanie prawa do głosu studentów, poszanowanie dla ich poglądów i wypowiedzi • otwartość w zespole nauczycielskim i w kontaktach z uczniami – uczenie się od siebie nawzajem • transparentność zasad i działań

• różne sposoby wykorzystania wirtualnego środowiska edukacyjnego do komunikacji • przeznaczanie czasu na współpracę • procesy decyzyjne w grupach

• wiedza tworzona w procesach dialogu i współpracy • nastawienie na działanie zespołowe

K3 – nadzorowanie; coaching • metody nadzorowania, opieki edukacyjnej, coachingu

K4 – współpraca • zasady działania grup i zespołów, metody doskonalenia komunikacji i dialogu w elearningu • komunikacja interpersonalna

Standardy kompetencji nauczycieli w zakresie technologii informacyjnej i komunikacyjnej (PTI) 



  

inspirowanie i angażowanie uczniów do kształcenia się i kreatywności promowanie i kształtowanie u uczniów postawy obywatelskiej i odpowiedzialności w świecie mediów cyfrowych stosowanie i rozwijanie metod kształcenia i oceniania z użyciem technologii praca i nauczanie w środowisku technologii angażowanie się w rozwój profesjonalny

Desk research – wnioski 

komputery i Internet jako zmiana kulturowa  

 

środowisko otwarte na nowe technologie, ale niekoniecznie przygotowane do korzystania z nich nowe strategie dydaktyki  



 

ICT jako artefakt kulturowy – mentalny i behawioralny zmiana systemu społeczno-kulturowego instytucji edukacyjnych

dobrze wykorzystane ICT pomaga poprawiać wyniki nauczania lepiej motywuje uczniów do pracy (zwłaszcza tych „znudzonych” obowiązkiem edukacyjnym)

„wspólnoty działania” zmiany systemowe zachęcające do innowacyjności rozwijanie zaawansowanych kompetencji cyfrowych, „dedykowanych” do realizacji poszczególnych przedmiotów Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu "Kompetencje cyfrowe nauczycieli i wykorzystanie nowych mediów w szkolnictwie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym – diagnoza"

Wyniki badań ilościowych

Wyposażenie szkół w sprzęt komputerowy 

urządzenia stacjonarne 



urządzenia prezentacyjne  



komputery stacjonarne – 100% sprzęt biurowy – 100% rzutniki multimedialne – 100% tablice interaktywne – 88%

brak urządzeń mobilnych  

tablety – 12% e-booki – 5%

Internet w szkołach 

Powszechny dostęp do Internetu (stałe łącze) 0

od 2 do 6 Mb\s

8% 3%

15%

od 7 do 10 Mb\s

15 9%

od 11 do 19 Mb\s

od 20 do 29 Mb\s

74% 11

od 30 do 59 Mb\s od 60 do 99 Mb\s ponad 100 Mb\s trudno powiedzieć

13 5

stałe łącze u operatora telefonii stacjonarnej (np. neostrada, netia, dialog)

9,5

stałe łącze poprzez dostawcę telewizji kablowej 28,5

inne stałe łącze np.: sieć osiedlowa, łącze lokalnego dostawcy internetu lub łącze współdzielone, sąsiedzkie stały dostęp przez sieć komórkową np.: Blueconnect, iPlus

nie wiem, nie orientuję się

Dostęp do komputerów dla uczniów TAK

100%

15%

80% 60%

92%

40%

w pracowniach komputerowych, wyłącznie podczas lekcji

71,5%

75,5%

28,5%

24,5%

85%

20%

NIE

w bibliotece, po lekcjach i podczas przerw

w pracowniach w specjalnie komputerowych, wydzielonych do tego dostępnych przez cały pomieszczeniach, dzień dostępnych przez cały dzień

Dostęp do WiFi dla uczniów nie, można korzystać z Internetu wyłącznie na komputerach będących własnością szkoły 26% tak, jest dostępny dla wszystkich nauczycieli i uczniów 40%

nie, ale można podłączyć się do sieci przewodowej w każdej klasie 4% tak, jest dostępny dla wszystkich nauczycieli 30%

Internet w polskiej szkole

Kompetencje cyfrowe nauczycieli umiejętność

Grupa

kopiowanie lub przenoszenie pliku albo folderu

ogółem dyrektorzy

99,4% 99,5%

0,6% 0,5%

nauczyciele

99,3%

0,7%

bibliotekarze

99,5%

0,5%

ogółem

99,6%

0,4%

dyrektorzy

99,0%

1,0%

nauczyciele

99,8%

0,3%

100,0%

0,0%

ogółem dyrektorzy

87,0% 96,0%

13,0% 4,0%

nauczyciele

86,3%

13,7%

bibliotekarze

79,4%

20,6%

ogółem

93,1%

6,9%

dyrektorzy

96,0%

4,0%

nauczyciele

94,5%

5,5%

bibliotekarze

87,4%

12,6%

ogółem

80,5%

19,5%

dyrektorzy

81,9%

18,1%

nauczyciele

84,3%

15,7%

bibliotekarze

71,4%

28,6%

kopiowanie, wycinanie i wklejanie wybranych fragmentów tekstu

bibliotekarze korzystanie z podstawowych funkcji w arkuszu kalkulacyjnym

tworzenie prezentacji elektronicznej

korzystanie z narzędzi dedykowanych pracy nauczyciela, np. dzienniki elektroniczne

TAK

NIE

Sposoby korzystania z Internetu

Wykorzystanie potencjału dydaktycznego Internetu 60,0%

54,8% 50,3% 46,9%

50,0%

41,3%

40,0%

30,0%

20,0% 11,6% 11,3% 9,8%

10,1% 10,0%

6,6% 5,5% 5,5%

45,0%

45,2%

40,4% 39,3% 39,2% 38,0% 36,2% 32,2%

24,5% 20,7% 18,6% 17,5% 16,1% 16,0%15,1% 13,1%

dyrektorzy

15,6% 13,2% 13,1% 12,0%

nauczyciele 7,5% 6,0% 5,4% 4,0%

5,0%

bibliotekarze

4,0% 1,0% 1,0%1,8%

OGÓŁEM

przesyłanie przez Internet materiałów dydaktycznych dla uczniów

wcale

raz na miesiąc

raz w tygodniu

2-3 razy w tygodniu

codziennie

wcale

raz na miesiąc

raz w tygodniu

2-3 razy w tygodniu

codziennie

0,0%

wyszukiwanie materiałów dydaktycznych

komunikowanie się z rodzicami uczniów

Wykorzystanie potencjału komunikacyjnego Internetu wcale

raz na miesiąc raz w tygodniu 2-3 razy w tygodniu codziennie

OGÓŁEM

komunikowanie się z uczniami

bibliotekarze nauczyciele

wcale

dyrektorzy

raz na miesiąc raz w tygodniu 2-3 razy w tygodniu codziennie 0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

60,0%

70,0%

80,0%

Źródła kompetencji cyfrowych

Źródła kompetencji cyfrowych 86%

35%

56%

11%

dyrektorzy

35% 35%

kursy dostępne np. w Internecie, na płytach

43%

93%

48%

66%

27%

nauczyciele

79%

65%

10%

20%

30%

40%

50%

pomoc dzieci

59% 58%

60%

pomoc znajomych pomoc członków rodziny

84%

43%

44%

szkolenia lub kursy

pomoc kolegów z pracy 91%

47%

zajęcia na studiach lub w szkole

pomoc uczniów

55% 54%

35%

bibliotekar ze

metoda prób i błędów

82%

70%

80%

90%

100%

Poglądy na wykorzystanie nowych technologii w edukacji Tak, regularnie

Tak, ale w ograniczonym zakresie 0%

10%

do nauki podczas lekcji

24,9

do sprawdzenia czegoś, uzupełnienia wiedzy podczas przerw

26,6

do opracowywania projektów, prezentacji podczas lekcji

30%

40%

50%

60%

80%

90%

100%

9,3

47,9

25,6

52,1

48,2

29,1

70%

65,8

44,9

na zajęciach pozalekcyjnych, kółkach zainteresowań etc.

w domu do odrabiania zadań

20%

W ogóle nie

49,6

66,9

2,1

Poglądy na wykorzystanie nowych technologii w edukacji

Poglądy na wykorzystanie nowych technologii w edukacji 

zdecydowanie korzystne 100%

80%

raczej korzystne 4%

szkodliwe

poglądy na wykorzystanie nowych mediów w szkole są związane z poziomem kompetencji cyfrowych 

12%

38%



51% 54%

60%

40% 61% 46%

20%

35%

wykorzystywanie komputerów i Internetu w nauczaniu lepiej oceniają nauczyciele posiadający wyższe kompetencje cyfrowe mniej nauczycieli twierdzących, że nowe technologie należy wprowadzać w ograniczonym zakresie i z umiarem jest wśród uważających wykorzystanie komputerów i Internetu w nauczaniu ich przedmiotu za zdecydowanie korzystne

0% czuje się dobrze przygotowany

czuje się raczej przygotowany

nie czuje się przygotowany

Wykorzystanie nowych technologii w dydaktyce Wykorzystywane urządzenia 0%

20%

komputer stacjonarny, PC

40%

60%

czytnik książek elektronicznych

tablica interaktywna

rzutnik multimedialny

100%

59%

laptop, netbook

tablet

80%

Formy prezentacji 0%

20%

40%

60%

80% 100%

prezentacje multimedialne

70%

90%

pokazy klipów lub filmów dostępnych w internecie

76%

9% prezentacja materiałów pomocniczych, np. mapy, wykresy

79%

prezentacja materiału ilustracyjnego, np. portrety, zdjęcia

81%

56%

86%

quizy z wykorzystaniem tablicy interaktywnej

50%

Wykorzystanie nowych technologii w dydaktyce

Prace domowe wymagające skorzystania z Internetu 

prace domowe wymagające skorzystania z Internetu są zadawane rzadko 

nauczyciele o niższych kompetencjach cyfrowych nieznacznie rzadziej zadają swoim uczniom prace domowe wymagające skorzystania z Internetu 96% 95% 94%

90% 91% 73% 58% 45% 43%

65%

74%

74% 47%

53%

30%

przygotowani sporządzenie e prezentacji bibliografii na lub referatu zadany temat

szkoła podstawowa gimnazjum szkoła ponadgimnazjalna

73% 90% 91%

30% 45% 43%

wymiana wyszukiwanie zapoznawani informacji informacji w e się z pomiędzy pracy przesłanymi uczniami indywidualnej przeze mnie wspólnie materiałami realizującymi zadany temat 58% 96% 47% 65% 95% 53% 74% 94% 74%

Prace domowe wymagające skorzystania z Internetu

Potrzeba edukacji informacyjnej wg bibliotekarzy szkolnych zdecydowanie nie, młodzież i tak doskonale radzi sobie z nowymi technologiami 8%

zdecydowanie tak, istnieje wyraźna potrzeba przygotowania młodzieży do korzystania z nowych technologii 51%

raczej nie, młodzież sprawnie korzysta z nowych technologii 14%

raczej tak, część uczniów ma problemy z korzystaniem z nowych technologii 27%

Potrzeba edukacji informacyjnej wg bibliotekarzy szkolnych – zagadnienia żadne, uczniowie i tak świetnie sobie radzą z nowymi mediami

93%

95%

bezpieczeństwo w Internecie

etyczne korzystanie z zasobów sieciowych

91%

wykorzystanie wyszukanych informacji

92%

prezentacja wyników pracy z informacją, np. przygotowanie prezentacji multimedialnych

81%

19%

techniki wyszukiwania informacji (np. korzystanie z fraz, operatorów logicznych, wyszukiwania zaawansowanego)

79%

21%

zbieranie informacji na dany temat, np. do referatu lub prezentacji maturalnej wyszukiwanie informacji w różnych źródłach, w tym elektronicznych 0% TAK

20%

40%

92%

8% 60%

80%

100%

NIE

Potrzeba edukacji informacyjnej wg bibliotekarzy szkolnych - zagadnienia

Wykorzystanie potencjału bibliotek szkolnych szkoła podstawowa 94%

100%

szkoła ponadgimnazjalna

91% 92% 92%

85%

90% 80%

97% 98% 97%

gimnazjum

82%

82% 72% 73%

71%

72%74%

70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%

3% 2%

0% przychodzą na przerwach żeby skorzystać z Internetu

wypożyczają lektury szkolne

proszą o pomoc w dotarciu do potrzebnych informacji

odrabiają lekcje w oczekiwaniu na rodziców

spędzają czas z kolegami rozmawiając i wspólnie się ucząc

w ogóle

Wykorzystanie potencjału bibliotek szkolnych

Wnioski

Wnioski – dostępność sprzętu I Internetu 

dostępność urządzeń ICT w szkołach – zadowalająca 



Internet szerokopasmowy – dostępny (stałe łącze) 



oczekiwana zmiana proporcji na korzyść sprzętu mobilnego brak dostępu WiFi dla uczniów

komputery zamknięte w klasach jedynym wyjątkiem – biblioteka szkolna

Wnioski – edukacja informacyjna   

świadomość różnic między edukacja informatyczną a informacyjną edukacja informacyjna – zadanie nauczyciela bibliotekarza zapotrzebowanie edukacyjne: 

  

bezpieczeństwo w sieci wyszukiwanie informacji świadome korzystanie z różnych źródeł internetowych przygotowanie prezentacji

Wnioski – poglądy nauczycieli na ICT w szkołach 

nowoczesne technologie w szkołach 



obawy:    



tak, ale wprowadzane ostrożnie i z umiarem bezpieczeństwo w sieci umiejętności wyszukiwania właściwych źródeł informacji przez uczniów samodzielność pracy uczniów w Internecie własne kompetencje cyfrowe

im wyższa samoocena umiejętności cyfrowych, tym lepsze nastawienie do wprowadzania ICT do szkół

Pytania i wyzwania   



bardzo słaba komunikacja sieciowa z rodzicami i uczniami nowoczesne technologie jako „ilustracja” treści przekazywanych tradycyjnymi metodami (prezentacje) Zróżnicowanie postaw zależne od prowadzonego przedmiotu? Potrzebne głębokie zmiany metod pracy dydaktycznej? 

interaktywność, praca zespołowa, projekty interdyscyplinarne