Farm_suphanburi

เลี้ยงลูกอยางไร ใหฉลาดและเกง เอกสารประกอบการอบรม การจัดการเรียนรู ที่สอดคล องกับพัฒนาการทางสมอง (Brain-based Learning) เอกสารประกอบการวิจัยการจัดการเรียนรู  โปรดอย าเผยแพร  และอ างอิง หรือใช ประโยชน ทางการค าใด ๆ

c สงวนลิขสิทธิ์ ๒๕๕๕

พรพิไล เลิศวิชา

เราอ านสิ่งที่อยู  ในสมองได 

A

B

C

พัฒนาการรับภาพตั้งแต ทารก 9

ไกวเปลดี หรือ ไม ไกวดี ?

พาราเซตามอล มีผลกับทารกในครรภ หรือไม  ?

เมื่อแม เครียดมีผลกับทารก ในครรภ อย างไร ?

ป ญหาเริ่มตั้งแต ในครรภ 

เมื่อมารดาเกิดความเครียด ฮอรโมนความเครียด เชน คอรติโซล (cortisol) จะหลั่งเขาสูกระแสเลือด นำไปสูการเกิดปญหาเมื่อเติบโตขึ้น ไดแก

การเปนโรคความดันโลหิตสูง - เครียดงาย - ความสามารถ ในการเรียนรูบกพรอง -

ลูกคนเดียว ?

15

ทำไมจึงต องนั่งห างกันถึงเพียงนี้ ?

ฤทธิ์เดชของ Hormone Oxytocin ในสมอง 16

เซลล สมองงอกงาม

18

เซลสมองมีถึง 100,000 ล านเซล

กระตุ นเซลสมอง ด วยการอ านหนังสือให ฟ ง

น องหมีสร างบ านได นะ

โอย...พังหมดเลย !

คราวนี้ น องหมีจะสร างบ าน หลังใหญ กว าเก าอีกนะ

เกือบจะเสร็จแล วหละ

นี่ไง...บ านใหญ ของน องหมี

โอย...พังอีกแล ว !

น องหมีรู แล ว จะสร างบ านอย างไรดี

สร างอย างนี้ดีไหม

หรือว าอย างนี้

หรือแบบนี้ดีนะ

รู แล วนี่ไง ต องสร างอย างนี้

บ านสวยของน องหมี สร างเสร็จแล ว !

ที่มา : The Human Brain Book, Rita Carter

สมองทำหน าที่เรียนรู  สมอง

เส นประสาท 54

สมองใหญ  คิดและจำ

เส นประสาท

ส งผ านข อมูล

ไขสันหลัง

มัดสายไฟฟ าที่อยู ในกระดูกสัน หลัง (มัดaxon)

สมองน อย

เคลื่อนไหวและ สมดุลท าทาง

ก านสมอง การหลับตื่น การหายใจ

โรงเรียนปากคลองกุ ม จ.สุพรรณบุรี

โรงเรียนวัดโคกโพธิ์ จ.สุพรรณบุรี

57

โรงเรียนบ านตลาดวังหน า จ.สุพรรณบุรี

58

โรงเรียนวัดดอนกระเบื้อง จ.สุพรรณบุรี

59

โรงเรียนวัดสามัคคีธรรม จ.สุพรรณบุรี

60

โรงเรียนวัดวังพลับเหนือ จ.สุพรรณบุรี

61

โรงเรียนรุ งอรุณ จ.กรุงเทพ

62

โรงเรียนพิมานเด็กเชียงใหม  จ.เชียงใหม 

63

โรงเรียนบ านสุไหงโก-ลก จ.นราธิวาส

64

โรงเรียนบ านสุไหงโก-ลก จ.นราธิวาส

65

โรงเรียนบ านยะรม อ.เบตง จ.ยะลา

66

สนามเด็กเล นโรงเรียนประเทศอังกฤษ

โรงเรียนวัดสวนแตง จ.สุพรรณบุรี

68

โรงเรียนวัดโคกโคเฒ า จ.สุพรรณบุรี

69

โรงเรียนบ านโพธิ์ศรี จ.สุพรรณบุรี

70

ห องอนุบาลโรงเรียนบ านท าเสด็จ จ.สุพรรณบุรี 71

โรงเรียนวัดปากคลองกุ ม จ.สุพรรณบุรี

72

โรงเรียนวัดบางใหญ  จ.สุพรรณบุรี

73

โรงเรียนบ านไผ มุ ง จ.สุพรรณบุรี

74

โรงเรียนวัดโพธิ์นฤมิตร จ.สุพรรณบุรี

75

โรงเรียนวัดหน อสุวรรณ จ.สุพรรณบุรี

ขยับกาย ขยายสมอง (Brain Gym)

โรงเรียนอนุบาลสุพรรณบุรี

77

10

พัฒนาสมองลูก ให  เ ก  ง และฉลาด แนวทาง

1

ต องให เด็กได เคลื่อนไหว ร างกายทุกส วนเพื่อพัฒนา สมองน อย

เดิน วิ่ง กระโดด ✴ ป น โหน ✴ คลาน กลิ้ง ✴ การขว าง ✴ การจับ การผลัก การดึง ✴ การวาด การป  น เล นบล็อก ✴ การเคลื่อนไหวร างกาย พร อมอุปกรณ  ✴

2

ต องอ านหนังสือให เด็กฟ ง อย างสม่ำเสมอและต อเนื่อง

ตัวอย างหนังสือสำหรับเด็กอนุบาล ปลาสายรุ ง อีเล งเค งโค ง กระดุ ก กระดิ๊ก กระด อก กระแด ก กระต ายน อยหนีแม  งานแรกของมี้จัง งามดอกไม  (คุรุสภา) ดอกสร อยสอนเด็ก หนังสือชุด นิทานพื้นเมืองของเอเชีย สำหรับเด็กทั่วทุกดินแดน (คุรุสภา) • มาลัยคล องมือ • ฯลฯ • • • • • • • •

ตัวอย างหนังสือสำหรับเด็กประถมต น

ตาอิน ตานา เทพนิยาย ของฮันส  คริสเตียน แอนเดอร สัน บ านน อยในโพรงไม  เรือกลีบบัว อาณาจักรปลาทอง นิทานพื้นบ านไทย 4 ภาค โดยโชติ ศรีสุวรรณ การ ตูนเกี่ยวกับเรื่องราวในพุทธศาสนา ของสำนักพิมพ อมรินทร คอมมิกส  • ชาร ล็อต แมงมุมเพื่อนรัก • • • • • • •

•

ฯลฯ

ตัวอย างหนังสือสำหรับเด็กประถมปลาย จดหมายจากเมืองไทย เจ าหงิญ หนังสือชุดวรรณกรรมอมตะสำหรับเด็ก (เช น เรื่องผจญภัยของเดวิด คอปเปอร ฟ ลด ) ของสำนักพิมพ บ านบนต นไม  • หนังสือชุด “บ านเล็ก” (เช น บ านเล็กในป า ใหญ ) • นางในวรรณคดี • ฯลฯ • • •

ตัวอย างหนังสือสำหรับเด็กประถมปลาย

โต ะโตะจัง เด็กหญิงข างหน าต าง (สำนักพิมพ ผีเสื้อ) หนังสือชุดนาร เนีย (สำนักพิมพ ผีเสื้อ) หนังสือชุดของโรอัล ดาห ล (เช น เด็กชายโรอัล ดาห ล, มาทิลดา, โรงงานช็อกโกแล็ตมหัศจรรย ) • แมรี่ ป อปป นส  • ม าน อยสีขาว • ติสตู นักปลูกต นไม  • ฯลฯ • • •

3

ทำกิจกรรมที่ช วยกระตุ นการ พัฒนาของสมองซีกขวา

สมองซีกซ าย

• คิดวิเคราะห  • คิดเป นเหตุผล • รับรู ภาษา

• ทำความเข าใจ จดจำ • รับข อมูลเป นขั้นตอน • การคิดเป นเหตุเป นผล

สมองซีกขวา

• ควบคุมอารมณ  การจิ น ตนาการ • หน าที่ความแตกต าง • ความคิดสร างสรรค 

เวลาอ านหนังสือ

• ความสามารถคิด อย างเป นเหตุเป นผล เวลาทำงาน • ความสามารถในการคำนวณ • ความสามารถในการวิเคราะห 

• การรับข อมูลทีละมากๆ • รับข อมูลอย างรวดเร็ว • ความรู สึกโดยรวม เกี่ยวกับเรื่องราว • การวางแผน • การคิดสร างสรรค  • การมองการไกล

4

ควรให เด็กได เล นเกม และของเล นพัฒนาสมอง

ตัวอย างของเล นที่กระตุ นสมองสำหรับเด็กอนุบาล

• ของเล นสำหรับเล นบทบาทสมมุติ • ของเล นเพื่อพัฒนาทักษะทางภาษา • ของเล นเพื่อพัฒนาทักษะทาง

คณิตศาสตร  • ของเล นที่ใช ความคิดประดิษฐ สร าง • ของเล นที่กระตุ นจินตนาการ • ของเล นสำหรับการเล นกลางแจ ง • ฯลฯ

ตัวอย างของเล นที่กระตุ นสมองสำหรับเด็กประถม • • • • • • • •

เกมจราจรอัจฉริยะ เกมวิศวกรน อย ตึกถล ม เลโก  เกมครอสเวิร ด โดมิโน  หมากฮอส หมากล อม หมากรุก จิกซอว  เช น จิกซอว แผนที่โลก

(จำนวนชิ้นให เพิ่มขึ้นไปเรื่อยๆ จาก 30-60-100-300-500 ชิ้น)

ตัวอย างของเล นที่กระตุ นสมองสำหรับเด็กประถม • • • • • • • • •

ซูโดกุ หุ นมือ บิงโก เกมเศรษฐี รูบิค ชุดพิมพ ขนม ชุดเครื่องครัว กระดาษโอริกามิ (พับกระดาษแบบญี่ปุ น) ชุดของเล นรถไฟพร อมราง สะพาน อุโมงค  ฯลฯ

5

ให เด็กดูภาพยนตร ที่ช วยสร าง รสนิยมและวิธีคิด

ตัวอย างภาพยนตร สำหรับเด็กอนุบาล

• การ ตูน Disney • Barnie&Friend • เซซามี สตรีท (Sesame Street) • The Muppet Show • Babar • The Charlie Brown and

Snoopy Show • The Wizard of Oz • ฯลฯ

ตัวอย างภาพยนตร สำหรับประถมต น

Pippi Longstocking (ป  บป   ถุงเท ายาว) • The Famous Five (ห าสหายผจญภัย) • Narnia (นาร เนีย) • The Little Princess (เจ าหญิงน อย) • ฯลฯ •

ตัวอย างภาพยนตร สำหรับประถมต น Charlie&the Chocolate Factory (ชาร ลีกับโรงงานช็อกโกแล็ต) • The Sound of Music • Mary Poppins (แมรี่ ป อบป  นส ) • Grave of the fireflies (การ ตูนแอนิเมชั่นสไตล ญี่ปุ น) • ฯลฯ •

ตัวอย างภาพยนตร สำหรับประถมปลาย • สงครามชีวิต...โอชิน • แดจังกึม จอมนางแห งวังหลวง • Mr Bean • Rain Man • Tootsie • Evita (ละครเพลง) • The Fiddler On the Roof (ละครเพลง) •

ฯลฯ

6

จัดหาหนังสือแบบฝ กต างๆ ที่สนุก น าสนใจ มาให ทำที่บ าน

ตัวอย างหนังสือ แบบฝ ก ที่ต อยอดการพัฒนา ความสามารถในการคิด

• หนังสือลอกลาย • หนังสือลากเส นหาทางออก • หนังสือพัฒนาทักษะการคิด • หนังสือปริศนาอักษรไขว  • หนังสือประเภทเกมและ

ปริศนา (puzzle&game) • ฯลฯ

• หนังสือลากเส นหาทางออก

• หนังสือลากเส นหาทางออก

• หนังสือพัฒนาทักษะการคิด

• หนังสือพัฒนาทักษะการคิด

7

ให เด็กได ฟ งเพลงที่กระตุ น สมอง

ตัวอย างเพลงที่กระตุ นพัฒนาการทางสมอง สำหรับเด็กอนุบาล

• • • •

• •

เพลงชุด "ขับขานบทเพลง บรรเลงบทกลอน" เพลงภาษาอังกฤษ ชุด " Sing a Song" เพลงบรรเลงคลาสสิกของฝรั่ง เช น เพลงของโมสาร ต เพลงบรรเลงโดยใช เครื่องดนตรีจีน (ขลุ ย พิณ ซอจีน กู เจิ้ง ผสมดนตรีสมัยใหม ) เช น อัลบั้ม Treasures of Chinese Instrumental Music, Chinese Traditional Music เพลงบรรเลงดนตรีไทยเดิม เช น เพลงเขมรไทรโยค ลาวดวงเดือน เพลงประกอบภาพยนตร  Walt Disney เช น A whole new world, Color of the wind

ตัวอย างเพลงที่กระตุ นพัฒนาการทางสมอง สำหรับเด็กประถม

• • • •

เพลงชุด "ร องรำทำเพลง" และ "มาร องเพลงกัน" เพลงภาษาอังกฤษ ชุด "Let's Sing" เพลงอัลบั้ม "เรือนแพ" ของ กันต  เดอะสตาร  (เช น เพลงเรือนแพ น้ำตาแสงไต  โลกนี้คือละคร) เพลงอัลบั้ม "100 เพลงรักไม รู จบ" (เช น เพลงหนึ่งมิตรชิดใกล  ชั่วฟ าดินสลาย ไหนว าจะจำ พรหมลิขิต เป นต น)

ตัวอย างเพลงที่กระตุ นพัฒนาการทางสมอง สำหรับเด็กประถม • • • • •

เพลงของนันทิดา แก วบัวสาย เช น วิมานดิน เพลงของพงษ เทพ กระโดนชำนาญ เช น ตังเก ตรงเส นขอบฟ า เพลงของจรัล มโนเพ็ชร และสุนทรี เวชานนท  เช น รางวัลแด คนช างฝ น บ านบนดอย ล องแม ป ง เพลงของ Celtic Woman เช น Silent Night, The Spanish Lady, Scarborough Fair ฯลฯ

8

ต องให สมองได ลงมือทำงาน

• ให เด็กทำงานบ านอย างน อยวันละ 1 ชั่วโมง

9

จัดเมนูอาหารที่บำรุงสมอง

กินอาหารให ครบ 5 หมู  เน น เนื้อ สัตว  ผัก เช น แครอต ผักหวาน ตำลึง ฟ กทอง ผักกระเฉด มะเขือเทศ ผักบุ ง คะน า เป นต น ผลไม ต างๆ เช น กล วย แอปเป ล ดื่มนมแต พอควร หลีกเลี่ยงขนมกรุบกรอบ เพราะมี อันตรายต อสมอง

กินอะไรดีก อนไปโรงเรียน

vs

• ดื่มน้ำผักและผลไม 

10

ไม ควรให เด็กเล นเกม หรือดูโทรทัศน นานเกินไป

• ควบคุมเวลาดูโทรทัศน 

และเล นเกมอย างเข มงวด

• ถ าเป นไปได ควรให เด็กเล นเกมหลัง อายุ 8-9 ขวบไปแล ว

• ควรเลือกเกมให เด็ก ไม ควรนำเกม

ประเภทก าวร าวรุนแรงมาให เด็กเล น

Facebook เฟสบุ ค

brain-based learning thailand

รายชื่อหนังสือ ชุด ความรู เกี่ยวกับสมอง