Wieper Magazine september 2016 - Editie KB

EDITIE KLEIN-BRABANT

SEPTEMBER 2016 ADVERTEREN? JAN MOENS: 0479/70 07 59 VOLGENDE VERSCHIJNING: 13 OKTOBER

G E ZO N D &W E L

Wat medicatie echt bij je aanricht SUPERMAN

Train je brein: zo vergroot je je geheugen FOCUS

De – niet zo schitterende - pracht en praal van de internationale mode-industrie EUREK A

WWW.WIEPER.BE | JAARGANG 9 | NUMMER 91

EHBO voor kledingstukken

HET STIJLGEVOEL VAN

JOSJE HUISMAN

“So what als niet iedereen je outfit even geweldig vindt als jijzelf?”

WELKOM

Be e ss tt e e ll e e zz e e rr ,, B Beste lezer,

Met september als modemaand konden we natuurlijk niet voorbij Josina Huisman, of Josje zoals we ze ondertussen kennen. De blonde van K3 - of ex-K3 ondertussen - heeft van haar herwonnen vrijheid immers geprofiteerd om een stijlbijbel of inspiratiegids te creëren voor de modebewust vrouw. Wie zich aangesproken voelt, weet straks dus wat gedaan. // We weten het allemaal; mode is een medaille met een glamoureuze kant, maar bij sommige international ketens helaas ook een donkere zijde. We zoomden in op de documentaire ‘The True Cost’ en openden onze ogen. // Kleding maakt ons mooi en aantrekkelijk, maar zorgt ook al eens voor praktische problemen.

Daarom overgoten we dit nummer met enkele praktische tips die u ongetwijfeld dit jaar nog zal weten te smaken. // Wie slikt al eens

geen pilletje? Iedereen voelt zich wel een keertje minder. Maar of die pillenhandel voor ons lichaam echt een weldaad is? // Gelukkig zijn we soms wél meester over ons lichaam. Want zelfs een slecht geheugen valt om te turnen tot een olifantengeheugen.

Hoe? U ontdekt het allemaal in september.

Veel leesplezier!

Jan Moens Opmerkingen of suggesties? jan@wieper.be

INHOUD Interview.......................................................................................

04

Eureka................................................................................................

14

Gezond & Wel...................................................................................

16

Focus...........................................................................................

22

Superman.........................................................................................

28

Kruiswoordraadsel....................................................................

30

++ Het stijlgevoel van Josje Huisman

++ Ehbo voor kledingstukken

++ Wat medicatie echt bij je aanricht

++ De – niet zo schitterende - pracht en praal van de internationale mode-industrie

++ train je brein: zo vergroot je je geheugen

Verschijning: maandelijks Editie: Klein-Brabant Andere editie: Meise-Londerzeel, Grimbergen & Kapelle o/d Bos Totale oplage: 47 000 ex.

September 2016 Volgende verschijning: 13 oktober 2

4 16 04 22

Aan huis bezorgd bij ieder gezin in de streek door Bpost Hebt u een exemplaartje gemist? Spreek uw postbode aan of meld het ons, dan doen wij het nodige.

Coverfoto © Filip Van Roe Ontwerp en realistatie:

Om in Wieper Magazine te adverteren, contacteer Jan Moens / ++ 0479/700759 / janmoens@medijan.be.

Dasmusweg 5a / 1980 Zemst ++ Fax: 015/61 63 72 ++ info@wiepermagazine.be

++ www.wiepermagazine.be Een uitgave van Wieper BVBA Verantwoordelijke uitgever: Jan Moens Wieper is niet verantwoordelijk voor de advertenties van haar adverteerders. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Josje Huisman

In 2009 dacht K2 dan wel te zoeken naar K3, maar uiteindelijk ging de keuze uit naar J(osje). Uniek op z’n minst. Dat de Nederlandse schone een frisse wind door de groep zou laten waaien, was al snel duidelijk. Josje Huisman kreeg meer dan eens kritiek te verduren. En dan hebben we het niet over haar relatie met ‘Studio 100’-baas Gert Verhulst. (Integendeel, dat maakte haar misschien nog net iets meer deel van de groep.) Het is vooral haar kledingstijl naast het podium, haar tattoos en haar pikante foto’s op sociale media die meer dan eens onder de strenge ouderlijke loep van K3’s kinderpubliek gelegd werden. En laat het nu net die dresscode zijn die ze in boekvorm goot. Met ‘#Dresscode Josje’ wil ze Vlaanderen en Nederland leren dat ieders stijl stijlvol kan zijn. Een mooie reden om met haar aan tafel te schuiven en te weten te komen hoe we deze herfst zo stylish kunnen worden als Josje herself.

WIEPER: JE HEBT EEN BEHOORLIJK UITGESPROKEN EN UNIEKE STIJL OF BETER: STIJLEN. KREEG JE DAT MEE VAN THUIS? JOSJE HUISMAN: “Nee, ik kreeg vooral mee dat ik gewoon moet doen waar ik me goed bij voel of waar ik goed in ben. Mijn ouders hebben me altijd vrij gelaten. Maar het is niet zo dat ik uit een heel experimenteel gezin kom of zo (lacht). Ik denk dat mijn stijl los van mijn opvoeding staat. Mijn moeder heeft er wel altijd voor gezorgd dat ik er piekfijn uitzag. Ze maakte de meeste kleren van mij en mijn zus zelf, nu soms nog. Toen mijn broer trouwde heeft ze niet alleen de jurk van de bruid gemaakt, maar ook die van mij. De handigheid van dingen zelf te ontwerpen en te maken, heb ik van haar meegekregen. Zo heb ik zelf ook een opleiding tot hoedenmaker gevolgd.

Ik vind hoofddeksels helemaal geweldig, maar

“Vroeger was ik een tomboy die ervan hield om hutten te bouwen, maar dan wél in een jurkje!”

© Filip Van Roe

4

vind mijn specifieke smaak maar zelden terug in winkels. Nu ik weet hoe het moet, vind ik het bovendien heel leuk om een mooie afgewerkte hoed te vinden. Zonde als ze maar halfslachtig gemaakt worden. Het neemt natuurlijk veel tijd in beslag om eentje te maken, waardoor ik er zelf maar weinig tijd aan kan besteden. Voor speciale gelegenheden doe ik het wel nog. Zo vind je in mijn boek ook een fascinator die ik zelf ontworpen en gemaakt heb. Al sinds mijn kindertijd draag ik liever dingen die niet iedereen durft aan te trekken.

Dat wil daarom zeker niet zeggen dat ik geen ordinaire periode heb doorgemaakt. Gwen Stefani was – en is nog steeds – een stijlvoorbeeld, zo ook toen ze wijde broeken droeg waar de string bovenuit komt. (proest!) Je persoonlijke stijl evolueert natuurlijk mee met je persoonlijkheid. En gelukkig maar.”

WIEPER: VOLGENS SONJA KIMPEN BEN JE WAT JE EET, GELOOF JIJ DAT WE ZIJN WAT WE DRAGEN? JOSJE: “De enige misstap die je volgens mij op stijlvlak kan begaan, is iets aantrekken in de hoop dat andere mensen je leuk vinden. In de winkel vind je misschien de meest modieuze stuks, maar stijl is wat jíj ermee doet. Niet je omgeving en al zéker niet ik. Een kopie is altijd net iets minder dan het origineel, met mijn boek wil ik dus vooral de originaliteit van mijn lezers naar boven halen. Het voelde op z’n minst bevreemdend toen me gevraagd werd een stijlgids te schrijven. Ik heb namelijk geen idee hoe ik mijn stijl zelfs zou omschrijven! In mijn boek dicteer ik dus zéker geen do’s or don’ts op vlak van kledij. Het is mijn bedoeling om anderen te inspireren en die duw in de rug te geven om te durven proberen. Ik doe zelf ook maar wat en als een outfit eens niet

© Filip Van Roe

“In Japan hebben ze een heel verschillende kijk op mode en stijl. Alles kan en mag.” uitdraait hoe je het had verwacht, dan weet je dat voor de volgende keer. Zo simpel is het. Ik vind het fantastisch om mezelf op te tutten: even een heel andere zijde van jezelf belichten. Heerlijk! Een dresscode is voor mij vooral een reden om jezelf te plezieren. So what als niet iedereen je outfit even geweldig vindt als jijzelf? Het klinkt misschien cliché, maar het is belangrijk dat je gewoon lekker jezelf bent en dat je je goed voelt in je eigen vel. Ik zie het dus inderdaad als een verlengde van je identiteit.”

WIEPER: TIJDENS K3 WERD JOU EEN IDENTITEIT AANGEMETEN. HOE VOELDE HET OM IN EEN KEURSLIJF GEREGEN TE WORDEN? JOSJE: “Het is niet zo dat ik ooit iets tegen mijn zin gedragen heb. Het ging allemaal wel vrij organisch. We hadden alle drie een uitgesproken mening en kwamen altijd tot een goede concessie. Het ging tenslotte om onze job, waardoor we ons ook aan een bepaalde professionaliteit hielden. De regenboogjurk heb ik altijd met veel plezier gedragen, maar het is natuurlijk niet iets dat ik buiten het werk om aan zou trekken. Ik vond het op zich wel fijn dat er een duidelijke scheiding was tussen het K3 gegeven en mijn persoonlijke stijl naast het werk. Ik heb dat nooit als beklemmend ervaren. Het was net leuk om te kunnen afwisselen, zelfs binnen de looks van K3. We konden op verschillende manieren onze eigen identiteit naar voren schuiven, zij het door middel van ons kapsel, schoenen of andere pagina 8

Josje

© Filip Van Roe

accessoires. Ik denk dat je tijdens mijn tijd bij K3 dus ook al een goed beeld kreeg van mijn persoonlijke stijl. Mijn eigen kleerkast bestaat bijvoorbeeld niet enkel uit kleur en fleur, het mag soms ook neutraler (lacht). Die girly stijl heeft daarentegen wel altijd in mij gezeten.

Vroeger was ik wat een tomboy die ervan hield om hutten te bouwen, maar dan wél in een jurkje!”

WIEPER: IS HET MOEILIJKER GEWORDEN OM JE TE KLEDEN SINDS JE IN HET PUBLIEKE OOG STAAT? JOSJE: “Helemaal niet. Het is zelfs gemakkelijker geworden. Misschien net omdat er zoveel over gesproken wordt en iedereen wel

een mening lijkt te hebben over wat ik draag, dat ik me er minder door laat leiden. Bovendien heb ik nu toegang tot bepaalde events en premières waardoor ik de kans krijg om me nog nét iets meer op te kleden. Dat had ik voor K3 natuurlijk niet. Ik vind het belangrijk om moeite te doen voor events, daarmee toon je tenslotte respect aan de gastheer of gastvrouw van het feestje. De eerste designerjurk die ik droeg in mijn carrière combineerde ik met rode pumps, dito lippen en grote oorbellen. Heerlijk om gewoon eens over de top te gaan. Het is trouwens niet omdat ons publiek voornamelijk uit kinderen bestond, dat ik me plots geheel anders kleedde. Ik heb me altijd naar mijn gevoel gekleed. Als mensen zich daar dan zorgen over maken, zijn ze daar volledig vrij in, maar wat mij betreft is dat geheel onnodig. Mijn neuspiercing was bijvoorbeeld even een onderwerp van discussie. Was het modieus of net rebels? Het paste misschien niet volledig bij K3, maar wel helemaal bij mij.”

WIEPER: IN ENKELE INSTAGRAM POSTS HEB JE NIET MEER OM HET LIJF DAN EEN SLIPJE. WELKE STATEMENT WOU JE DAARMEE MAKEN? JOSJE: “Geen. Er is meer ophef over gekomen dan ik zelf had voorzien. Ook daar probeer ik me niet teveel van aan te trekken, het is wat het is. Ik ben daar heel nuchter over.”

Huisman

“De enige misstap die je volgens mij kan begaan, is iets aantrekken in de hoop dat andere mensen je leuk vinden.”

WIEPER: DENK JE DAT DIE NUCHTERHEID EIGEN IS AAN JE NEDERLANDSE NATIONALITEIT? JOSJE: “Dan zou ik teveel mensen over dezelfde kam scheren (lacht). Ikzelf ben zo ingesteld, geen idee of dat voor het gehele land opgaat.

Die nuchterheid wordt wel vaker toegeëigend aan de Nederlanders en dat is dus goed mogelijk, maar het lijkt me net iets te generaliserend.”

WIEPER: ZIE JE JEZELF OOIT ZONDER MAKE-UP DOOR HET LEVEN GAAN, ZOALS ZANGERES ALICIA KEYS ONLANGS BESLOOT TE DOEN? JOSJE: “Ik ben een grote voorstander van dat iedereen moet doen waar ze zich goed bij voelen. Dat is volgens mij ook de boodschap die Alicia Keys wou meegeven aan vrouwen: doe je niet anders voor dan je bent. Maar ik denk daarentegen ook dat er veel vrouwen zijn die plezier halen uit zichzelf op te tutten. Dat is voor iedereen gewoon anders. Ik vind het stoer dat Alicia Keys dat doet. Soms heb ik ook zo van die dagen waarop ik helemaal geen zin heb om iets van make-up te gebruiken, maar bij mij duurt dat nooit langer dan een week of zo. Nadien heb ik echt zin om mijn haren in de krul te leggen of mascara en lippenstift op te doen. Om voor altijd zonder cosmetica door het leven te gaan, is voor mij persoonlijk een brug te ver.”

WIEPER: JE TROK VOOR HET BOEK NAAR JAPAN, VANWAAR DIE KEUZE?

© Filip Van Roe

8

JOSJE: “Ik was er nog nooit geweest, maar het leek me wel de ideale plek om foto’s te nemen voor het boek. Het is daar echt een compleet andere wereld. In Japan hebben ze een heel verschillende kijk op mode en stijl. Alles kan en mag. Er lopen daar heel weinig Westerlingen rond, waardoor ik op foto zeker niet in de massa verdrink. Het leek me wel leuk om daar als blond meisje rond te stappen met tutu’s.

Tokio lijkt bovendien geheel verlicht met neonlichten, en dan die bevreemdende Japanse tekens! Ik wou gewoon even iets heel anders doen en het heeft veel mooie beelden opgeleverd. Ik laat me graag inspireren door de landen die ik bezoek en hun culturen. Grappig genoeg interesseert het me normaal gezien pagina 10

Josje

Huisman

helemaal niet zo erg wat ik aan heb op vakantie. De beelden zijn dus zeker geen reflectie van ‘Josje met verlof’ (lacht)! Soms durf ik dan zelfs drie dagen na elkaar hetzelfde te dragen.

Ik neem wel telkens iets mee van mijn reizen die ik dan thuis mix in mijn looks. Grote kans

dat je het ook kan kopen in België of Nederland, maar het is toch net dat ietsje specialer als je het zelf gaan halen bent. Uit Tokio bracht ik onder andere een T-shirt mee met I heart Tokyo, maar dan in Japanse tekens.”

“Al sinds mijn kindertijd draag ik liever dingen die niet iedereen durft aan te trekken.”

WIEPER: JE HEBT JAREN VOOR EEN KINDERPUBLIEK OPGETREDEN. DROOM JE ZELF OOK VAN EEN UITGEBREIDE KROOST?

© Filip Van Roe

JOSJE: “Goh, in elk geval niet zo uitgebreid als het publiek! (lacht) Het is niet zo dat ik daar per se van droom, maar het is wel iets dat ik in mijn toekomst zie. Soms denk ik dat ik er klaar voor ben, maar op andere momenten dan weer helemaal niet. Sowieso past het nu niet in mijn leven: ik ben nog vrijgezel en druk bezig met het inrichten van mijn nieuwe

pad. Ik zie wel hoe het loopt. Dat gevoel zit er natuurlijk wel wat ingebakken, maar het is niet uitzonderlijk sterk momenteel. En ik heb gelukkig ook veel leuke nichtjes waarmee ik mijn biologische klok even het zwijgen op kan leggen, dat helpt. Ik weet dat heel veel vrouwen het ouderschap alleen op zich nemen, maar dat zie ik mezelf niet meteen realiseren.

Het is ontzettend dapper en ik heb er hopen respect voor, maar ik weet niet of ik het zou kunnen. Hoe dan ook kan je het ouderschap niet heel hard plannen. Ik probeer dan ook nog niet teveel druk op mezelf te leggen. Die partner komt er echt nog wel, ik heb nog hoop hoor! (Lacht)” WIEPER: WIJ OOK. BEDANKT VOOR HET GESPREK! #dresscodejosje is nu verschenen bij Borgerhoff & Lamberigts en kost 22,95 euro.

Eureka PRAKTISCHE TIPS VOOR AL JE KLEDINGBESOGNES

Ie-de-reen heeft het wel al meegemaakt: je staat net op het punt een belangrijk gesprek of meeting te hebben en je morst koffie op je – wat had je gedacht? – spierwitte hemd. Of er springt plotsklaps een knoop van je broek/rok/hemd/jas. Vervelend op z’n minst. Gelukkig is WIEPER deze maand terug van nooit weggeweest om je uit de nood te helpen. Scheur deze pagina uit en hou ze bij de hand in het geval dat de wet van Murphy nogmaals de kop op steekt.

① WAT TE DOEN WANNEER EEN KNOOP VAN MIJN KLEDING VALT EN ER GEEN NAAIGERIEF IN DE BUURT IS? Zorg dat je een ijzeren draad te pakken krijgt. De sluiting van een broodzak of een paperclip werkt prima. Bij de broodzaksluiting verwijder je eerst het plastiek rond de ijzeren draad.

Nadien steek je de ‘draad’ door de stof en door één van de knoopsgaten. Ga van het ene gat naar het andere (werk diagonaal) en ga terug door de stof. Draai beide eindjes rond elkaar en ga daarmee nog eenmaal door een overblijvend gat en trek het opnieuw door de stof.

Plak de uiteinden af met tape zodat je jezelf niet kwetst. Et voilà, niemand die het verschil opmerkt met de andere knopen.

Wanneer je de knoop kwijt bent van je broek, kan je de ring van je sleutelbos door de plek van de knoop halen. Zorg dat er slechts één sleutel aan de sleutelring hangt. Die sleutel steek je vervolgens via de buitenkant door het knoopsgat. De ronding van de sleutel zorgt ervoor dat de broek sluit.

② HOE BELET IK OKSELVIJVERS TIJDENS EEN WARME EN/OF ZENUWSLOPENDE DAG? Kijk altijd na of je deodorant ook een antiperspirant is. Deodorant zonder antiperspirant neutraliseert de geur alleen, de hoeveelheid zweet blijft dezelfde. Een handig thuismiddeltje dat je oksels voor een langere tijd droog houdt, is appelazijn. Het helpt om de normale pH-waarden onder de oksels te behouden, wat bacteriële groei belet. Voeg een aantal druppels appelazijn toe aan een kommetje water voor het slapengaan. Was de volgende ochtend je oksels met het water en geniet van droge oksels voor de rest van de dag.

③ HOE ZORG IK ERVOOR DAT MIJN RITS NIET MEER VAST ZIT? In heel wat kledij bevindt zich een rits. Handig, totdat het rotding vast zit of helemaal los schiet. De oplossing voor een vastzittende rits is een grijs potlood, kaars wax of vaseline. Op kantoor zal dat eerste het snelst ter beschikking zijn. Doe het goedje of het potlood op de ritstanden en probeer de rits voorzichtig (!) te bewegen. Traag maar zeker maak je op die manier de rits weer in orde.

④ OP WELKE MANIER RED IK MIJN HEMD VAN EEN PERMANENTE KOFFIE- OF WIJNVLEK? De kans is groot dat de vlek ontstaan is in de buurt van een keuken. Neem wat keukenzout en spuitwater en dep het op de vlek. Laat het zout een tweetal minuten inwerken en spoel het nadien uit langs de binnenkant van de kleding (binnenstebuiten). Even onder de blazer van het toilet en je zou de vlek amper of niet meer mogen zien.

⑤ HOE VERWIJDER IK DE ROOKGEUR UIT MIJN KLEREN NA EEN ROOKPAUZE? Na een rookpauze zal je wellicht snel naar deo of parfum grijpen, maar dat verdoezelt de geur slechts even. Een beter idee is om (goedkope) vodka in een klein flesje of plantenspuit bij te hebben en daarmee je kledij lichtjes te besprenkelen. Zodra de drank evaporeert, neemt het de geurtjes met zich mee. Bovendien moet je geen schrik hebben voor de drankgeur, gezien die eveneens verdwijnt door verdamping.

⑥ DE AUTORIT ZORGDE ALSNOG VOOR EEN GEKREUKT HEMD OF JURK, HOE LOS IK DAT OP? Ga naar de keuken of het toilet en wrijf een vochtige doek over je hemd. Als je de kans hebt om het hemd plat neer te leggen, duw je de vochtige doek op de kreuken. Heb je een handblazer in de buurt, trek de stof dan strak terwijl de hete lucht de vochtige – voormalige - kreuken droog blaast.

14

Gezond & Wel Wat medicatie echt bij je aanricht We slikken teveel pillen. Voor elk kwaaltje is er wel iets op de markt dat belooft je van dat ontzettend vervelend gevoel of die helse pijn te bevrijden. Maar welke rekening betalen we daarvoor? Een die ons op langere termijn veel duurder komt te staan dan de initiële apothekersrekening. Zelfs de meest onschuldige pijnstillers op de markt kunnen leiden tot leverfalen en zijn welbekend als zelfmoordmiddel. Eén ding is zeker: na het lezen van deze tekst zul je zwaarder tillen aan al die pillen.

De grootste misvatting die we hebben over medicatie is dat het ons geneest. De meeste medicijnen onderdrukken namelijk enkel de symptomen van een ziekte, genezen doen ze niet. Dat geldt enkel niet voor antibiotica of chemotherapeutica, die bepaalde ziekten daadwerkelijk kunnen genezen. Bovendien onderschatten we de bijwerkingen van medicatie. De grootste reden daarvoor is dat het lichaam zeer sterk is. Er moet al heel wat schade plaatsvinden op moleculair vlak alvorens we ons ziek gaan voelen. Daardoor zullen we van bepaalde medicatie ook zelden bijwerkingen ondervinden. Dat neemt daarentegen niet weg dat ze er zijn én onze gezondheid kunnen schaden. Medicatie blijft tenslotte een lichaamsvreemd product dat delicate evenwichten verstoort. Enkele voorbeelden van zowel de werking als de neveneffecten van veelgebruikte medicatie die juist zoveel wordt voorgeschreven omdat ze zo weinig bijwerkingen heeft.

Protonpompinhibitoren (PPI’s) PPI’s zijn een klasse van maagzuurremmers.

De moleculen waaruit ze bestaan, kleven op een bepaalde soort van eiwitten die voorkomen in de wand van onze maagcellen. De eiwitten zijn verantwoordelijk voor het aanmaken van maagzuur. De PPI-mole-

16

culen verhinderen dat de eiwitten hun werk kunnen doen, waardoor minder maagzuur gemaakt wordt en mensen vervolgens minder klachten van zure oprispingen hebben.

So far, so good. Zeker gezien de moleculen enkel de eiwitten in de maagcellen treffen en er dus verder weinig bijwerkingen zijn.

Het probleem hierbij is dat ons lichaam maagzuur nodig heeft. Het zorgt voor de opname van mineralen zoals calcium, magnesium en ijzer. Als iemand minder maagzuur aanmaakt, zal die ook minder mineralen opnemen. De verzwakte afname van één

“Het is bijzonder moeilijk om het menselijk lichaam te snel af te zijn.” daarvan – calcium – verhoogt al de kans op fracturen. Een studie in het gereputeerde Journal of the American Medical Association toonde aan dat personen die PPI’s nemen, bijna drie keer meer kans hebben op heupfracturen. Naast de opname van mineralen zorgt maagzuur ervoor dat de bacteriën die we via ons voedsel binnenkrijgen gedood worden. Gebeurt dat niet, dan kunnen bacteriën ongeschonden de maag passeren en de darm koloniseren. Vanuit de darm kunnen ze vervolgens in de bloedbaan lekken en infecties veroorzaken. Zo is aangetoond dat personen die PPI’s nemen twee tot vijf keer zoveel kans hebben op een longontsteking en drie keer meer kans op een infectie door een gevaarlijke darmbacterie. Minder gevaarlijk, maar weinig bevorderlijk voor de gezondheid, is de kolonisatie van de darm door ongezonde bacteriën. Een studie wees uit dat PPI-slikkers acht keer meer kans maken op een infectie van de dunne darm door overwoekering van darmbacteriën. Zo’n infectie kan niet enkel erge diarree veroorzaken, maar kan ook symptoomloos verlopen

en de absorptie van belangrijke vitamines en mineralen verminderen met alle gevolgen van dien op lange termijn.

Maagzuur zorgt bovendien ook voor de vertering van ons voedsel. Als dat niet goed gebeurt, komen er te grote stukken minder goed verteerde eiwitten in de dikke darm terecht. Dat veroorzaakt niet alleen bacteriële overgroei, maar zorgt er ook voor dat het immuunsysteem antilichamen aanmaakt tegen die eiwitfragmenten. Die antilichamen kunnen vervolgens ook gelijkaardige eiwitten in het lichaam aanvallen, wat auto-immuunziekten zoals astma, glutenallergie of artritis kan veroorzaken.

Slaapmedicatie Net als protonpompinhibitoren hoort het tot een van de meest verkochte geneesmiddelen. Slaappillen - of benzodiazepines – zijn moleculen die kleven op belangrijke eiwitkanalen die zich in de wand van onze hersencellen bevinden. Dat zorgt ervoor dat die kanalen zich meer openzetten en daardoor meer negatief geladen chlooratomen de hersencellen binnen vloeien. Die chlooratomen kleven zich op eiwitten, waardoor hun werking in onze hersencellen verhinderd worden. Dat leidt tot minder actieve hersencellen en dus slaperigheid.

De medicatie doet dus niets aan de slaapproblemen zelf, de patiënt wordt enkel verdoofd. Slaapmiddelen doen mensen sneller in slaap vallen, maar de slaap is wel minder kwalitatief omdat de slaaparchitectuur veranderd wordt. Die duidt op verschillende slaapfases tijdens de slaap. Elke fase heeft een bepaalde duur en een kenmerkend EEGpatroon (gevolg van de elektrische activiteit van de hersenen). Zo verkorten de slaappillen de diepe slaap (oftewel de deltagolfslaap), wat resulteert in een minder diepe slaap. Daarbovenop zijn slaapmiddelen heel verslavend. Na één week slikken, kunnen onze hersenen niet meer zonder. Als we dan geen slaapmedicatie meer nemen, zijn de pagina 18

Gezond & Wel ten al voldoende zijn om acuut leverfalen te krijgen. In de VS wordt paracetamol dan ook vaak gebruikt als zelfmoordmiddel, omdat het zo toxisch is. Het leidt daarentegen nog steeds tot een heel pijnlijke doodsstrijd.

Vergis je niet: tien à vijftien gram paracetamol is al een lethale dosis. Natuurlijk is dat niet het geval wanneer iemand vier tabletten verspreid over een hele dag slikt. Maar het is niet moeilijk om zich voor te stellen dat één tablet ook niet gezond is voor de lever. Leverfalen betekent namelijk dat de hele lever er de brui aan geeft. Dat wil zeggen dat op moleculair niveau de schade zodanig groot is dat de levercellen massaal afsterven. En dergelijke moleculaire schade – zij het in veel mindere mate – begint al bij het innemen van één tablet. Gelukkig is het lichaam - zoals eerder gezegd – bijzonder veerkrachtig, zodat de meeste mensen niet voelen hoe hun lever afziet wanneer ze een pijnstiller nemen.

“De grootste misvatting die we hebben over medicatie is dat het ons geneest.”

hersencellen juist overactief waardoor we nog moeilijker in slaap vallen. Blijven verder nemen dan? Fout, want benzodiazepines zorgen op langere termijn voor vergeetachtigheid, concentratiestoornissen, sufheid, evenwichtsstoornissen (met een verhoogde kans op vallen, een groot probleem bij ouderen) en paradoxaal genoeg ook agressie, impulsiviteit en geïrriteerdheid. Officieel raadt het Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie (BCFI) artsen dan ook aan om slaapmedicatie niet langer dan een week voor te schrijven. Maar de realiteit toont aan dat heel wat mensen de medicatie al jaren nemen en uiteraard niet meer zonder kunnen. Een ontwenningseffect dat ook voorkomt bij PPI’s. Wanneer patiënten daarmee stoppen, valt de ‘rem’ weg die gedurende maanden of jaren de maagzuurproductie onderdrukte. Het gevolg is dat de maag plots te veel maagzuur aanmaakt, zodat de patiënt niet anders kan dan opnieuw naar de maagzuurremmers te grijpen. Vanaf het moment dat je ingrijpt worden in het lichaam dus automatisch andere delicate evenwichten verstoord of ontstaan er compensatiemechanismen. Het is dus bijzonder moeilijk om het menselijk lichaam te snel af te zijn.

Bloeddrukverlagende medicatie Bloeddrukverlagers of calcium-kanaalblokkeerders bevatten triljarden van een bepaald soort molecule. Die worden in de bloedbaan opgenomen en gaan plakken aan bepaalde eiwitten zodat er minder cal18

cium in de spiercellen vloeit. Vervolgens ontspannen de bloedvaten zich, waardoor de bloeddruk daalt. De medicatie werkt dus enkel door op moleculair niveau een bepaald mechanisme te verstoren en niet door de oorzaak van de bloeddrukstijging aan te pakken. Bovendien hechten ze zich niet enkel op de calciumkanaaltjes in de spiercellen van de bloedvaten, maar ook in het hart (wat het minder krachtig doet samentrekken), de hersenen (wat het versturen van hersensignalen verandert), de darm (wat constipatie veroorzaakt) enzovoort. Het veroorzaakt dus tal van bijwerkingen zonder de kern van het probleem op te lossen, namelijk de oorzaak van een te hoge bloeddruk. Die valt voornamelijk te vinden in een ongezond eetpatroon.

Paracetamol Paracetamol is bekend onder de merknaam Dafalgan of Perdolan en wordt vaak voorgeschreven omdat het een zeer milde pijnstiller is. Het heeft de minste bijwerkingen van alle pijnstillers. Zoals in de bijsluiter voorgeschreven wordt, nemen mensen verschillende tabletten per dag. Paracetamol is echter schadelijk voor de lever. Acht gram kan reeds volstaan om acuut leverfalen op te lopen. Dat wil dus zeggen dat slechts acht pillen van 1 gram paracetamol voldoende zijn om de lever zo te vergiftigen dat de levercellen massaal afsterven, wat een potentieel dodelijke aandoening is. In combinatie met alcohol is het effect nog groter. Wanneer iemand alcohol drinkt, kunnen vier tablet-

Kortom, medicatie zou niet zo onbezonnen ingenomen mogen worden. Zelfs de meest onschuldige medicatie heeft bijwerkingen.

En de overgrote meerderheid van de medicatie onderdrukt enkel de symptomen in plaats van de oorzaak op te lossen. Een van de grote problemen waarmee onze gezondheidszorg kampt, is de overmedicatie van patiënten wat op zich nieuwe gezondheidsproblemen veroorzaakt. Het kan leiden tot een vicieuze cirkel waarbij de ene soort medicatie dient om de bijwerken van de andere medicatie te onderdrukken. De Belgen behoren niet voor niets tot de grootste pillenslikkers van Europa. Eén van de redenen daarvoor is dat het voor een arts sneller is om een patiënt een bloeddrukverlager of statine te geven dan een halfuur lang het belang van gezonde voeding uit te leggen.

Bovendien zijn veel mensen ook niet bereid om bepaalde veranderingen in hun leven door te voeren en willen ze gewoon een pilletje om ‘snel van hun klachten af te zijn’.

Het jammere is dat studenten geneeskunde aan de universiteit te weinig les krijgen over preventieve geneeskunde en het belang van voeding voor het bevorderen van onze gezondheid en het voorkomen van chronische ziekten. In het beste geval raadt een arts een patiënt aan om veel groenten en fruit en niet teveel vetten te eten. Wat meer impact zou hebben, is vermelden dat bepaalde types kanker 5 tot 10 keer minder voorkomen in gebieden waar mensen gezonder eten, of dat volgens grote studies de kans op een hartaanval 45 procent lager is bij mensen die elke dag een handvol walnoten eten.

Het is dan aan de patiënt om te beslissen of ze de moeite willen doen om gezonder te leven of toch maar voor medicatie kiezen.

Focus De – niet zo schitterende ­– pracht en praal van de internationale mode-industrie Consumenten hechten steeds meer belang aan duurzaamheid en daar spelen modebedrijven maar al te graag op in. De mooie duurzaamheidcampagnes vliegen ons om de oren, maar wat is daar van waar? Met september als modemaand nemen we met plezier een kijkje achter de schermen van het sprookje dat mode heet.

Sinds Rana Plaza, de textielfabriek in Bangladesh die in 2013 instortte, weten we allemaal wel dat T-shirts van amper vijf euro onder erbarmelijke omstandigheden worden gemaakt. Of we het nu willen toegeven of niet: we weten dat mode één van de meest vervuilende industrieën ter wereld is. Ze is verantwoordelijk voor een geschatte 25 procent van het pesticidegebruik, tien procent van de broeikasgasuitstoot en zo’n twintig procent van de industriële watervervuiling.

Maar lang niet enkel de katoenproductie is bijzonder vervuilend. Ook de productie van nylon leidt tot uitstoot van stikstofoxide: een klimaatgas dat 310 keer schadelijker is dan kooldioxide. Steeds meer media – en dan vooral in het buitenland – berichten hierover. En dat heeft wellicht veel te maken met de documentaire The True Cost die begin dit jaar uitkwam. Hoewel de film over mode gaat en een indrukwekkende kijk achter de schermen biedt, trok de screening slechts weinig mensen uit de modewereld.

En dat heeft alles te maken met de insteek.

Afgeranselde medewerkers De documentaire – gemaakt door Andrew Morgan – toont dat er weinig sprookjesachtig is aan de modewereld. Althans toch achter de schermen. Morgan heeft willen aantonen dat mode een verwoestende impact heeft op mens en milieu. Hij filmde op maar liefst dertien locaties wereldwijd. Zo zie je in fabrieken in Bangladesh vrouwen afgeranseld worden met scharen, omdat ze klagen over de werkomstandigheden. Je komt eveneens te weten dat op katoenplantages in India jaarlijks tientallen kinderen geboren worden met ernstige handicaps omdat de grond zo vervuild is. Hij legde ook de vinger op de pols in Westerse gebieden als de Amerikaanse stad Texas. Daar bevindt zich namelijk ’s werelds grootste katoenplantage, waar tachtig procent van het katoen genetisch gemodificeerd is en steeds meer boeren jong sterven aan kanker. Het staat in schril contrast met de beelden van de modeweken in Milaan, waar journalisten,

“De feiten staan in schril contrast met de beelden van de modeweken in Milaan.”

22

“Ruim 60 procent van de H&M-fabrieken is nog steeds uitgerust met sloten waarmee medewerkers in geval van brand worden opgesloten.” stylisten en bloggers zich verzamelen om de nieuwe collecties te zien en zich op straat te laten fotograferen in hun nieuwste designerlook. Het heeft in elk geval heel wat ogen geopend, zo ook op de redacties van menig modebladen. Hoewel ze normaal gezien niet happig zijn op het onderwerp duurzaamheid, schreven zowel de Britse als de Amerikaanse Vogue over de docu The True Cost. Ze zijn misschien laat op het feest, maar er lijkt wel iets onomkeerbaars in gang te zijn gezet.

Milieubewuste Millenials Dat vermoeden wordt in elk geval gestaafd door verschillende onderzoeken naar duurzaamheidsbesef onder consumenten. Internationale marketingbureaus doen al jaren onderzoek naar de zogenoemde Millennials (geboren rond de eeuwwisseling) en zijn tot de ontdekking gekomen dat die generatie behoorlijk anders in het leven staat en opvallend sociaal bewust en verantwoordelijk is. Merken die daarop inspelen met duurzaamheidsclaims maken volgens recente rapporten meer omzet dan merken die dat niet doen. Het is in elk geval meer dan duidelijk dat het aantal duurzaamheidsbeloftes de hoogte in schiet: van H&M tot de Kering Group (moederbedrijf van high fashion merken als Gucci, Bottega Veneta, Alexander McQueen en Balenciaga) wordt door tal van merken beloofd ethisch verantwoorde kleding in de rekken te hangen.

Eind goed, al goed? Als je kijkt naar de weinige kritische aandacht die het onderwerp krijgt, zou je dat inderdaad denken. Maar pagina 24

Focus

“H&M verklaart enkel dat het zichzelf niet herkent in bovenstaand rapport. Waarom ook? Er is duidelijk geen haan die ernaar kraaide.” er zijn toch heel wat vragen die zich opwerpen. Hoe oprecht is de verduurzaming van de mode-industrie daadwerkelijk? Er zijn redenen genoeg om aan te nemen dat het duurzaamheidsbeleid van de modehuizen vooral gericht is op marketing. Het is dan ook precies de tactiek waarmee ze groot geworden zijn. De recente geschiedenis toont aan dat de industrie uitgaat van de blindheid van de consument en pas actie onderneemt als die aan de alarmbel trekt.

Een goed voorbeeld is alweer Rana Plaza: er moesten eerst 1138 textielmedewerkers een tragische dood sterven voordat H&M samen met C&A, Hema en nog 187 andere merken uit twintig landen een akkoord ondertekenden om de fabrieken veiliger te maken. En dan nog rijst de vraag welke maatregelen ook écht zijn doorgevoerd. Uit een recent rapport blijkt dat meer dan de helft van de door H&M beloofde renovaties twee jaar na datum nog niet zijn uitgevoerd. Dat betekent onder meer dat ruim 60 procent van de H&M-fabrieken nog steeds uitgerust is met sloten waarmee medewerkers in geval van brand worden opgesloten. H&M verklaart enkel dat het zichzelf niet herkent in bovenstaand rapport. Waarom ook? Er is duidelijk geen haan die ernaar kraaide. Net 24

zoals geen enkele media opmerkte dat H&M in het jaar van Rana Plaza de productie geleidelijk verplaatste naar Ethiopië. Lees: een plek waar geen minimumloon geldt en geen vakbonden zijn.

Grootse ambities Waar wel enthousiast over bericht wordt, zijn de recyclingcampagnes waar de kledingketen mee uitpakt. Maar wie vaak genoeg doorklikt op de websites komt te weten dat de gerecycleerde kledij niet wordt gebruikt voor de nieuwe H&M-collecties.

Wel verdwijnt het in speelgoedbeesten en kussens om ze ermee op te vullen. Niet heel sexy of nuttig in het kader van duurzaamheid, waardoor H&M die details liefst niet van de daken schreeuwt. Wat ze wel in kapitalen en kwadraat vermelden, is wat ze met al die kleding zouden wíllen doen. Dat staat onder andere in hun duurzaamheidsambities, compleet met jaarlijkse deadline en afvinkbalkje met drie opties: more to do / on track / done. Op nummer 2: 300 procent meer kleding maken met gerecycled materiaal. In de uitleg staat dat ze inmiddels kledingstukken kunnen maken met 20 procent gerecycled materiaal en dat ze dit jaar de productie ervan willen verhogen

tot 1,2 miljoen kledingstukken. Ook dat klinkt fantastisch, maar een vlugge rekensom leert dat het bijzonder relatief is: H&M maakt naar schatting zo’n 600 miljoen kledingstukken per jaar, dus 1,2 miljoen stuks komt neer op 0,2 procent van de totale kledingproductie. Als dat al lukt – het balkje is afgevinkt op ‘on track’. Uitleg: het blijkt extreem moeilijk om kleding te maken van gerecycled materiaal. Wat uiteindelijk neerkomt op een te kostelijke onderneming en dus een daling in de winst van het bedrijf.

Niet wenselijk dus.

Als je de beelden ziet van de schade die de mode-industrie veroorzaakt, dringt zich vooral deze allergrootste vraag op: hebben we niet gewoon genoeg? We kopen met z’n allen jaarlijks ruim 80 miljard kledingstukken – dat is vierhonderd procent meer dan twintig jaar geleden. Is het probleem van vervuiling dan niet allereerst een probleem van schaalgrootte? Dat maakt het moeilijk om ketens als H&M te geloven in hun ethische bedoelingen. Ze verwezenlijken ongetwijfeld goede dingen, maar dat neemt niet weg dat ze ook een hoop minder mooie zaken doen. Als een bedrijf duurzaamheid echt tot de kern van zijn beleid zou willen maken, dan zou het zijn businessmodel wezenlijk veranderen en niet alleen efficiënter produceren, maar ook minder en kwalitatiever. Zaken waarbij wekelijks een nieuwe collectie te vinden is van ondergemiddelde kwaliteit, beantwoorden dus duidelijk niet aan dat criterium. Gelukkig zijn er ook andere merken die lokaler produceren of waarbij de duurzaamheid of menselijke arbeidsomstandigheden wel gewaarborgd zijn. Aan u de keuze waar u straks shopt.

Superman Train je brein: zo vergroot je je geheugen Ken je dat spelletje nog: ‘Ik ga op vakantie en neem mee…’? Dé reden waarom pen en papier hun populariteit nooit echt zullen verliezen. Een hele boodschappenlijst onthouden is voor de meesten te veel van het goede. Als we al herinneren waar de auto geparkeerd staat of wanneer die afspraak met de dokter was, zijn we vaak al tevreden. Maar wat als we zeggen dat je je geheugen – zonder al te veel moeite – kan vergroten? Dan lees je verder en volg je onze tips, tiens!

Je brein is als een spier. Onderzoek in geheugenpsychologie toont aan dat het mogelijk is je geheugen op specifieke gebieden te verbeteren door gebruik te maken van geheugentechnieken. Het geheugen omvat drie aspecten waar je rekening mee moet houden. Ten eerste de opslag, door te leren sla je nieuwe informatie en vaardigheden op in het geheugen. Het tweede aspect omvat het vasthouden of bewaren van de verkregen informatie en ten derde moet je die opgeslagen informatie terug kunnen zoeken. Het geheugen valt bovendien te verdelen in beleving en tijdsduur. Het zintuiglijk geheugen is zeer beperkt en duurt maar enkele seconden.

Ons werkgeheugen of kortetermijngeheugen kan – zoals het woord zelf zegt – informatie slechts voor korte tijd bewaren, terwijl ons langetermijngeheugen de verkregen informatie langdurig behoudt. De tweede indeling – beleving – bevindt zich in het expliciet of bewuste geheugen of in het impliciet of onbewuste geheugen. Uit het expliciet geheugen kunnen we gemakkelijk informatie en vaardigheden oproepen, terwijl het impliciet geheugen daarentegen informatie en vaardigheden schuilhoudt waar we ons niet bewust van zijn. Vergeten is dus het proces waardoor informatie en vaardigheden uit het expliciet geheugen verloren zijn.

De methode van Loci Volgens heel wat onderzoek zou het herlezen en aanduiden van leerstof ruim de beste studiemethode zijn. Er is niet veel cognitieve moeite voor nodig om iets te lezen, laat staan om het aan te duiden met een fluorstift. Hetzelfde wat de methode dus populair maakt – de simpliciteit – zal evenzeer het resultaat beperken, gezien je op die manier je geest onvoldoende stimuleert. Herhaling is bijzonder nuttig, gezien je op die manier informatie van je kortetermijngeheugen naar je langetermijngeheugen kan verschuiven, maar er bestaan nog betere effectievere opties, zoals de plaatsmethode bijvoorbeeld. Een geheugensteun die vaak gebruikt wordt op het wereldkampioenschap voor het geheugen. Daarin strijden deelnemers van over de hele wereld jaarlijks om de titel van meest memorabele kandidaat.

Van elke kaart in een kaartspel tot het duizendste cijfer na de komma van pi onthouden, het lukt hen zonder te verpinken. Wat opvalt is dat de kandidaten zelf beweren dat ze – net als hun tegenstanders - een gewoon of zelfs klein geheu28

gen hebben. Volgens hen ligt hun talent in het succesvol trainen van hun geheugen. De specifieke technieken die ze gebruiken variëren, maar zijn wel allemaal gebaseerd op het idee van visualisatie. De plaatsmethode of de methode van Loci is de oudste gekende geheugensteun. Ze werd vermoedelijk zelfs gebruikt door de oude Grieken en Romeinen als ze zich klaarstoomden voor grote toespraken. Eeuwen later is deze methode nog steeds erg in trek om het geheugen te trainen. Voor mensen die grote hoeveelheden materiaal moeten onthouden, vooral in de vorm van lijsten van woorden of concepten, kan deze werkwijze enorm nuttig zijn. Gegevens die geen structuur hebben - of een structuur die te ingewikkeld is – blijken heel wat makkelijker uit het hoofd te leren als er een alternatieve maar bekende structuur mee kan worden geassocieerd.

“De plaatsmethode of de methode van Loci is de oudste gekende geheugensteun.

Ze werd vermoedelijk zelfs gebruikt door de oude Grieken en Romeinen als ze zich klaarstoomden voor grote toespraken.”

En ook door feiten aan beelden te koppelen kan je die makkelijker onthouden. Zo kan je een virtuele wandeling maken of bijvoorbeeld denkbeeldig je huis doorlopen en dingen die je wil onthouden onderweg neerleggen. Neem nu dat je naar de dokter moet gaan, je dochter zwemles heeft, je eieren en melk nodig hebt en een bepaalde film wil zien vanavond. Dan plaats je de dokter – weliswaar denkbeeldig – op de stoel bij de voordeur, de zwemspullen van je dochter leg je in het midden van de hal, de eieren en de melk hang je aan de kapstok en de film schrijf je op de deur. Als je aan deze voorwerpen nadien nog een beweging toevoegt, bijvoorbeeld de dokter laten springen op zijn stoel en de zwemspullen telkens in het midden van de gang te laten glijden, dan werkt het nog beter. Hoe vreemder

de locaties en bewegingen, hoe groter de kans dat je de items daadwerkelijk zal onthouden.

Probeer zo zelf eens 20 voorwerpen te onthouden. Indien je bovenstaande juist toegepast zal dit bijna altijd lukken. Namen van personen kan je daarnaast makkelijker onthouden door de naam telkens te koppelen aan een opvallende fysieke eigenschap van deze persoon zoals snor, baard of kapsel.

Zintuiglijk geheugen Theoretisch gezien kan ons kortetermijngeheugen gemiddeld slechts zeven dingen onthouden, het dubbele herinneren is dus al indrukwekkend. Een belangrijk deel van de Loci-methode is dat je de items echt goed visualiseert. Hoe dwazer of meer bizar je die gedachten kan maken, hoe beter. En hoe meer zintuiglijke informatie je aan die geheugensteuntjes kan geven, hoe beter. Probeer dus bijvoorbeeld de chloorgeur van het zwembad voor de geest te halen of de geur van pannenkoeken (die je met de eieren en melk gemaakt hebt). De film kan je proberen onthouden door het heerlijk ontspannen gevoel dat je er wellicht bij zal krijgen als je na een vermoeiende dag in de zetel kan neerploffen. Het bedenken van deze geheugensteuntjes is daarentegen een veel minder energie rovende taak dan je zou denken. Naast deze methode is het uiteraard belangrijk dat je zo min mogelijk beroep doet op technologische hulpmiddeltjes wanneer dat niet uiterst noodzakelijk is. Een rekenmachine is handig als er hele moeilijke sommen snel uitgerekend moeten worden. Maar wanneer je de tijd hebt, loont het meer om die uit het hoofd te rekenen. Probeer ook zo min mogelijk je contactenlijst in je telefoon te gebruiken. Want vroeger – zoals je je misschien wel herinnert – wist de gemiddelde mens minstens drie belangrijke telefoonnummers. Vooral handig als de batterij van je telefoon het begeeft en je iemand wil bereiken met andermans gsm. Ook op die manier wordt je geheugen getraind en daardoor ook verbeterd. Hoe dan ook is het belangrijk je gedachten en dus focus mee te hebben in het hier en nu. Doordat we tegenwoordig voortdurend gehaast lijken te zijn, vergeten we de normaalste dingen. Maar wanneer we met onze volle aandacht daar zijn waar we op het moment mee bezig zijn, zullen we de dingen minder snel vergeten. En anders loop je nog maar eens een denkbeeldig rondje door huis.

30