MagUZA 89 - Juli 2012

Page 1

zoRgMagazInE Van hET Uza – jULI 2012 – #89

Afgiftekantoor Antwerpen X, Maguza 89, Tijdschrift – kwartaalblad, juli – augustus – september 2012, v.u. Johnny Van der Straeten, Universitair Ziekenhuis Antwerpen, Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem

dossier verKeersn ongevAlle

evidence based medicine Revolutie in de geneeskunde?

gewrichtsproblemen Wees lief voor uw gewrichten

samen sterk Patiënten helpen patiënten

Dossier verkeersongevallen

vechten voor een weg terug WWW.MAGUZA.BE


advertentie

SAMEN TEGEN REUMA Health Mate steunt het fonds voor wetenschappelijk Reumaonderzoek

www.cobretti.be

DE BESTE KWALITEIT INFR AROODC ABINES - VAN 1 TOT 5 PERSONEN

“ Herbron uzelf met Health Mate®!” Een klassieke sauna kan deugd doen,

Een Health Mate® infraroodsessie kan

maar is lang niet zo efficiënt als een

bijzonder heilzaam zijn bij tal van

infraroodcabine van Health Mate .

ongemakken*:

®

Verbetert uw algemene conditie

Surf naar www.healthmate.be voor meer

De temperatuur in een Health Mate

Verzacht spier- en gewrichtspijnen

getuigenissen, heilzame toepassingen en

infraroodcabine is comfortabel en het

Verlicht nek- en rugklachten

wetenschappelijke studies.

effect is groter omdat de infraroodstralen

Vermindert hoofdpijn, verjaagt stress

Of bel 03 295 50 25 voor een brochure.

direct op uw lichaam inwerken. U verliest

Verdrijft afvalstoffen uit uw lichaam

niet alleen gifstoffen, u verbrandt tegelijk

Verlicht astma en bronchitis

ook calorieën. Uw lichaam komt tot rust,

Verbrandt calorieën

uw spieren ontspannen en al na één beurt

Vermindert cellulitis

voelt u zich herboren.

Verbetert de bloeddoorstroming

®

gebruik van maken.

Vergroot uw immuniteit

33

( )

* Raadpleeg steeds uw arts als u een Health Mate® infraroodcabine wil gebruiken voor medische doeleinden.

ANTWERPEN: Arak Wellness LIER 03 295 50 25 | Schrauwen BRASSCHAAT 03 645 24 79 | Schrauwen HERENTALS 014 24 40 20 | Schrauwen WILRIJK 03 825 69 81 | Schrauwen ZANDHOVEN 03 464 19 16 | Van den Berg HOOGSTRATEN 03 315 75 31 | Sanik GEEL 014 58 86 70 | AquaVision BEERSE 014 35 91 71 | Fonne Smeulders KALMTHOUT 03 62 01 620 | Reborn Wellness SCHOTEN 03 685 44 50 | Alfa MECHELEN 015 27 17 89 | LIMBURG: ‘t Hoveniertje WELLEN 012 74 53 60 | Schrauwen GENK 089 30 86 20 | Varey LOMMEL 011 54 43 69 | Sleurs & Vangompel BOCHOLT 089 46 56 00 | WEST-VLAANDEREN: Spa-Wellness ZWEVEGEM 0477 59 58 13 | Ovalco OOSTKAMP 050 82 75 86 | Spysschaert KNOKKE 050 62 80 44 | Delaere IZEGEM 051 30 11 82 | Wellness La Rose GISTEL 059 27 61 84 | Florisan VEURNE 058 31 53 15 | Vanderhaeghe IEPER 057 21 37 23 | Vermeersch KORTEMARK 051 57 52 08 | Lamo RUISELEDE 051 68 82 53 | Van Raes ROESELARE 051 22 20 15 | DC infrarood RUDDERVOORDE 050 28 07 87 | OOST-VLAANDEREN: Aquatropic MALDEGEM 050 71 93 92 | Aquazure NINOVE 054 50 01 69 | Het Buitenhuis DENDERMONDE 052 25 61 16 | Wellness Decor KRUISHOUTEM 09 383 70 83 | Wida MELSELE 03 336 54 94 | Esento BRAKEL 055 42 76 08 | Esento GENT 055 42 76 08 | Van Poucke ZOTTEGEM 09 360 16 91 | Vepa ZELZATE 09 345 56 25 | Wellness King HAMME 052 85 99 57 | Schrauwen ST-NIKLAAS 03 766 18 17 | VLAAMS-BRABANT: Van Poucke LENNIK 02 582 35 03 | L’air et L’eau BEGIJNENDIJK 016 41 42 66 | Ventimec LEUVEN 016 23 39 74 | Pool+ HAACHT 016 85 09 55 | Runningmate KAMPENHOUT 016 65 05 86 | Van Diest HALLE 02 361 14 16 Volledig dealeroverzicht op www.healthmate.be

UMME EN

R

Verbetert uw algemene weerstand

D

Verhelpt huidproblemen Geen wonder dat ook topsporters er graag


voorwoord

is er een doKter in het ZieKenhuis? v

olgens een nieuwe studie van het RIZIV dreigt er de volgende jaren een groot huisartsentekort. Er zijn nu 8200 praktiserende huisartsen en de komende tien jaar zouden er minstens 4500 nieuwe huisartsen nodig zijn om het huidige aantal op peil te houden. Minister Laurette Onkelinx wil daarom de beperking op het aantal artsen opheffen. De Vlaamse huisartsen maken meteen van de gelegenheid gebruik om meer inkomen te vragen, om zo het beroep van huisarts aantrekkelijker te maken. Er is natuurlijk wel een onevenwicht op komst tussen de toenemende vraag naar medische zorg en het dalende aanbod aan artsen in heel de Westerse wereld. Het aantal artsen ligt in de Europese Unie echter nog altijd zeer hoog in vergelijking met andere ontwikkelde landen. In de EU zijn er 33 artsen per 10.000 inwoners, dat is 38% meer dan in de Verenigde Staten en 60% meer dan in Japan. Er zijn in de EU relatief gezien vijf keer meer artsen dan in India. effectievere artsen De technologische evolutie heeft artsen de voorbije decennia effectiever gemaakt, hun diagnoses consistenter en hun behandelingen succesvoller. Misschien hebben we in de toekomst wel minder artsen nodig in plaats van meer? De steeds grotere vraag naar medische behandelingen door de vergrijzing en de toename van welvaartsziekten kan niet worden opgevangen door meer artsen. Artsen zullen zich meer moeten focussen op wat ze echt moeten doen en een team van anders geschoolde zorgverstrekkers aansturen. In India, met zijn lage aantal artsen, worden eenvoudige medische handelingen nu al door paramedici uitgevoerd. Gebrek aan mankracht zal ook meer en meer door technologie worden ingevuld: diagnosestelling op afstand door middel van sensortechnologie, thuismonitoring waarbij de patiĂŤnt zelf verantwoordelijk wordt voor de opvolging. Philips, GE, Siemens: de producenten van ingewikkelde en dure ziekenhuisapparatuur investeren nu meer en meer in elektronica voor thuisgezondheidszorg. In ziekenhuizen zal er nood zijn aan medewerkers met een brede waaier aan vaardigheden die de eerste aanspreekpersoon zijn voor behandeling en beslissen of een gespecialiseerde arts nodig is of niet. Die transitie gebeurt langzaam, maar zal zich doorzetten. Artsen zullen hun vaardigheden gebruiken voor de complexe behandelingen en ingrepen waarvoor ze hoogopgeleid en getraind werden. Ziekenhuizen zullen minder maar effectievere artsen hebben, die meer mensenlevens redden.

Artsen zullen focussen op complexe behandelingen en ingrepen

Johnny Van der Straeten Gedelegeerd bestuurder

maguza 003


advertentie

AN H O D ND D AA G O G II SS TT O ORRRTTTH HO OPPPEEED DIIISSSTT -- BB A DAG

Bezoek onze ruime toonzaal Bezoekonze onzeruime Bezoek ruime toonzaal onze toonzaal Bezoek Bezoek onze ruime toonzaal Bezoek onze ruimetoonzaal toonzaal Discrete pasruimte Discrete Discrete pasruimte Discrete pasruimte Discrete Discretepasruimte pasruimte Studiedienst Studiedienst Studiedienst Studiedienst Studiedienst Studiedienst Studiedienst Goed uitgeruste werkplaatsen Goeduitgeruste Goed uitgeruste werkplaatsen werkplaatsen Goed Goed uitgeruste Goed uitgerustewerkplaatsen werkplaatsen maatwerk Traditioneel maatwerk Traditioneel Traditioneel maatwerk Traditioneel maatwerk Traditioneel Traditioneelmaatwerk maatwerk Moderne technologieën en technieken Moderne technologieën en technieken technologieën en technieken Modernetechnologieën en technieken Moderne Moderne Moderne technologieën Moderne technologieënen entechnieken technieken Grote keuze artikelenvan vanhoogstaande hoogstaandekwaliteit kwaliteit artikelen van hoogstaande kwaliteit Grote hoogstaande kwaliteit van hoogstaande Grote keuze artikelen van Grote keuze artikelen Grote keuze artikelen kwaliteit Grote keuze artikelen van hoogstaandekwaliteit kwaliteit

jker:

In de ki

TERS O O C S -10%* + TERUGGAVE TICKET OPENBAAR VERVOER** * NIET OP RIZIV ARTIKELEN ** GELDIG TOT 30 JUNI 2012

BEKIJK OOK ONZE WEBSITE

RIZIV 1/6/10422/96/100 - 1/6/27017/88/200

Schaeps • Turnhoutsebaan 92-94 • 2100 Deurne Tel. 03 326 11 30 • Fax 03 326 06 79 • www.schaeps.be Maandag t.e.m. vrijdag 9u - 18u, zaterdag 9u - 13u Tram 10, bus 33, 410, 411 en 412 • GRATIS PARKING

ORTHOPEDIE • BANDAGISTERIE • SCHOENEN • INVALIDENWAGENS • HOMECARE • REVALIDATIE


in dit nummer

Bezoek onze ruime toonzaal Discrete pasruimte

010

medisch

evidence based medicine

Studiedienst

Goed uitgeruste werkplaatsen Traditioneel maatwerk

010

De term evidence based medicine valt steeds vaker: wat houdt het in? En wat betekent het voor de patiënt?

013

Nieuw operatiekwartier: meer comfort en sneller naar huis

Moderne technologieën en technieken

014 Grote keuze artikelen van hoogstaande kwaliteitFoto, scan, echo: de verschillende technieken toegelicht

gezond

029

Zorgeloos zwanger

029

Zorgeloos zwanger? Van echo tot vruchtwaterpunctie en van kine tot zwangerschapsyoga: wat is nuttig en wat mag u overslaan?

032

Gewrichtsproblemen … en hoe ze te voorkomen

Zorg

034

samen sterk

034

Samen sterk: soms groeit er uit een moeilijke periode een mooi initiatief. Vier hartverwarmende verhalen

036

Nierdialyse op de fiets: nierpatiënten hebben baat bij beweging

038

UZA lanceert nieuwe website

Alles staat of valt met teamwork Prof. dr. Johan Somville

019

Bij een zwaar ongeval staan diverse specialisten rond de behandelingstafel, van het eerste acute kwartier tot de lange weg terug.

verkeersongevallen

019

DOSSIER VERKEERSONGEVALLEN en verder

016

gewapend tegen hiv

015

U zegt? Hyperventilatie

016

UZA 2020. Preventie en opsporing als wapen tegen hiv

041

Witjas: de hoofdverpleegkundige

043

Column Kobe Ilsen maguza 005


doorgelicht

006


In het UZA gebeurt al geruime tijd onderzoek naar fijn stof – dat zijn fijne stofdeeltjes die deel uitmaken van de luchtvervuiling en vaak erg toxisch zijn. Zo was er eind vorig jaar een uniek experiment waarbij het fijn stof in en rond de Craeybeckxtunnel werd gemeten. Aan de uitgangen van de tunnel bleek de concentratie fijn stof bijna drie keer zo hoog te zijn als aan het begin. In de tunnel zelf is de toestand nog alarmerender: de concentratie van de allerfijnste stofdeeltjes is er twintig keer groter dan buiten de tunnel en maar liefst dubbel zo hoog als de maximaal toegelaten Europese norm. ‘Juist die hele fijne deeltjes zijn erg gevaarlijk voor de gezondheid,’ zegt prof. dr. Wilfried De Backer. ‘Ze zijn vaak toxisch en kunnen tot in de kleinste longblaasjes doordringen. Ze zijn mee verantwoordelijk voor chronisch obstructief longlijden (COPD), de vierde doodsoorzaak in België.’ Een nieuw computermodel dat in het UZA werd ontwikkeld, toont in detail hoe diep fijn stof in de longen kan doordringen.

Adem in, adem uit

maguza 007


Kort

GEZOCHT: M/V VOOR stam Nadat Tomas Serrien (rechts op de foto) eind vorig jaar een goede vriendin, Liene, verloor aan acute leukemie besloot hij samen met medestudenten een bewustmakingsactie rond stamceldonatie op poten te zetten. Stamcellen van een gezonde donor kunnen immers soms leukemiepatiënten genezen. ‘Patiënten hebben één kans op vier om in hun familie een donor te vinden. Als dat niet lukt, is er echter maar één kans op 50.000 op een geschikte donor. Daarom zijn er zo veel stamceldonoren nodig’, vertelt Tomas. Begin mei ging hij tijdens de lessen aan de Universiteit Gent studenten informeren over stamceldonatie, met het Rode Kruis en de Maakbare Mens vzw als partners. Dat je er geen ruggenmergpunctie voor moet laten doen, bijvoorbeeld. Je kunt je gewoon kandidaat stellen en pas als het nodig is, doneer je

Als een zwaarlijvig kind vermagert, slaapt het beter En dat heeft een positieve invloed op zijn gezondheid. Dr. Stijn Verhelst, hoofd van het UZA-slaapcentrum voor kinderen licht zijn onderzoek toe in het Nieuwsblad. Volg het laatste UZA-nieuws op www.maguza.be.

1 op 5

Bijna een op vijf jongeren (18%) heeft constant een pieptoon in zijn oren door naar te luide muziek te luisteren of aan te veel lawaai te zijn blootgesteld. Dat alarmerende cijfer is een van de conclusies van een studie van het UZA bij 4000 jongeren. Maar liefst acht op tien jongeren heeft af en toe last van oorsuizingen, en een op vijf dus van een permanente pieptoon, of tinnitus, vooral nadat ze uit zijn geweest. Nauwelijks vijf op honderd jongeren gebruikt oordopjes. Nochtans is dat dé remedie om levenslange tinnitus te voorkomen.

OPVALLEND

meer orgaandonoren

In 2011 is het aantal orgaandonoren in België voor het eerst in lange tijd gestegen. Er werden 22% meer organen getransplanteerd dan in 2010. Goed nieuws voor de ruim 1100 patiënten die in België op de wachtlijst staan voor een donororgaan. De verklaring ligt in het feit dat niet langer alleen grote of universitaire ziekenhuizen organen leveren, ook kleinere regionale ziekenhuizen zijn gesensibiliseerd om alert te zijn op mogelijke orgaandonoren. In het UZA werden vorig jaar 35 donornieren ingeplant, kregen 12 patiënten een nieuwe lever, 7 patiënten een nieuwe hart en 4 patienten nieuwe longen. Wilt u ook levens redden? Word orgaando-

www.ietsminderisdemax.be

008

nor via www.beldonor.be


celdonatie stamcellen via een eenvoudige bloedafname. ‘We wilden met correcte info de drempel verlagen zodat meer mensen zich laten opnemen in de Belgische databank van stamceldonoren. Ik ben blij dat ik zo de wens van Liene heb doen uitkomen, en hopelijk kunnen we hierdoor mensen redden’, zegt Tomas. Door hun actie hebben intussen meer dan 1200 mensen zich geregistreerd. Bent u zelf ook kandidaat voor de donorlijst? Surf dan naar www.stamceldonor.be

School na ziekenhuis zoekt vrijwilligers Al 20 jaar geven vrijwilligers van School na Ziekenhuis gratis en individueel les aan kinderen en jongeren die door een ziekte , een ongeval of een heelkundige ingreep tijdelijk niet naar school kunnen. De lesgevers zijn leerkrachten en ex-leerkrachten uit het basis- en secundair onderwijs, maar ook logopedisten, psychologen, ingenieurs … of andere gediplomeerde vrijwilligers met pedagogische vaardigheden. Vorig schooljaar gingen 60 vrijwilligers lesgeven bij 52 scholieren, samen goed voor bijna 900 lesuren. School na Ziekenhuis is dan ook permanent op zoek naar nieuwe vrijwilligers: ben je een leerkracht (in opleiding of op rust) of heb je een ander didactisch diploma en heb je nog wat tijd op overschot, neem dan zeker contact op. Voor de provincie Antwerpen kan dat via info@snz-antwerpen.be, T 0499 32 49 74 of T 0496 52 25 10. www.snz-antwerpen.be www.s-z.be (nationale contactgegevens)

uitgeleZen

hoopvolle verhalen VAN

JAN DE COCK

Jan De Cock, pastoraal medewerker in het UZA, heeft een jaar lang verhalen uit het ziekenhuis gebundeld in een boek. In Doodgelukkig leven. Hoopvolle verhalen uit het ziekenhuis neemt hij de lezer mee van bed naar bed, van mannen die naar adem happen, langs vrouwen die voor hun schoothond van de trap zijn gevallen, kinderen die zich verslikken in kerstomaatjes of balletdansers die sterven als zwanen. Zijn ontroerende en vaak grappige verhalen brengen steun, troost en bemoediging voor iedereen die met zieke of stervende mensen in aanraking komt. Jan De Cock werd bekend om zijn engagement voor de gevangenen in de wereld. Hij trok wereldwijd langs 160 gevangenissen en liet zich vrijwillig opsluiten om ‘van binnenuit’ de polsslag te voelen van mannen en vrouwen achter de tralies. Hij schreef daarover de bestsellers Hotel Prison en De kelders van Congo. Doodgelukkig leven. Hoopvolle verhalen uit het ziekenhuis van Jan De Cock is verschenen bij Lannoo.

KINDERBOEK OVER kanker Vuur en Vlam is een prentenboek over kanker en wat kanker met iemand doet. Een drakenvrouw wordt ziek – haar vuur dooft uit –, en haar drakenman en drakenkinderen moeten uiteindelijk afscheid nemen en alleen verdergaan. De Broechemse An Dom, patiënte in het UZA, bedacht het verhaal in eerste instantie voor haar eigen kinderen, toen bleek dat ze de strijd tegen borstkanker zou verliezen. Jeugdschrijver Geert De Kockere zette het verhaal op papier en Tineke Van Hemeldonck maakte de prachtige illustraties. De ondertitel van het boek kon niet treffender zijn: hoe kanker alles dooft behalve de herinnering. Vuur en vlam, van Geert De Kockere en An Dom is verschenen bij Manteau.

win

We geven van beide boeken 5 exemplaren weg! Vertel ons voor 10 augustus waarom jij doodgraag leeft, via maguza@uza.be en win! Vermeld zeker je naam en adres, en ook welk boek jouw voorkeur heeft. maguza 009


medisch

« Sonja Vlayen aan het werk: ‘Op basis van wetenschappelijk bewezen kennis moet een wonde nu niet droog of nat, maar altijd wat vochtig zijn.’

Eviden

Het

Evidence based medicine of evidence based nursing, misschien hoorde u die termen wel al eens vallen. Het houdt in dat artsen en verpleegkundigen hun beslissingen zo veel mogelijk baseren op wetenschappelijk bewezen kennis. Oude gewoonten worden kritisch bekeken, met als ultieme doel de beste zorg voor de patiënt.

J

Prof. dr. Etienne Vermeire

Prof. dr. Koen Monsieurs

Nancy Van Genechten, stafmedewerker patiëntenzorg

010

e kan gerust spreken van een revolutie,’ zegt prof. dr. Etienne Vermeire van de geneeskundefacul­ teit van de UAntwerpen (departement Huisartsgeneeskunde en Verpleeg- en Vroedkunde). ‘Vroeger was de geneeskunde vooral gebaseerd op de autoriteit van de afzonderlijke artsen. Hun kennis en ervaring vormden de basis en werden ook doorgegeven in de geneeskundefaculteiten. Professor A in Leuven had zijn manier om astma te behandelen, en gaf dat door aan een hele generatie artsen. Terwijl professor B in Parijs zijn eigen, andere manier om astma te behandelen doorgaf.’ In de loop van de vorige eeuw groeide het besef dat het een stuk wetenschap-


ce based medicine

beste bewijs pelijker kon, en dat het eigenlijk niet klopte dat je postcode bepaalde op welke manier je werd behandeld. De omslag kwam er in de jaren 90. Actuele wetenschappelijke kennis ging meer en meer de basis vormen voor geneeskundige beslissingen: evidence based medicine (EBM) veroverde vanuit het Verenigd Koninkrijk de rest van Europa. Vermeire: ‘Het gevolg is dat een patiënte met borstkanker vandaag in verschillende ziekenhuizen volgens dezelfde aanpak wordt behandeld. En over die aanpak hebben groepen artsen op basis van wetenschappelijk materiaal overlegd.’  Krachten bundelen  ‘Een van de grondleggers van EBM, de Canadees David Sackett, heeft het als volgt gedefinieerd: het nauwgezet aanwenden van de best beschikbare bewezen kennis om beslissingen te nemen voor de behandeling van individuele patiënten,’ aldus prof. dr. Koen Monsieurs, diensthoofd spoedgevallen. Grof geschetst gaan artsen en verpleegkundigen alle bestaande wetenschappelijk onderzoek over een bepaalde onderwerp samenbrengen en kritisch evalueren, om zo de best mogelijke beslissing te nemen voor hun patiënt. ‘Vernieuwend is dat men een concrete vraag stelt, en op basis daarvan literatuur gaat zoeken’, zegt Vermeire. ‘Niet Hoe behandel ik een blaasontsteking, maar wel Behandel ik een eerste blaasontsteking bij een meisje van zestien jaar het best op manier A of manier B.’

Natuurlijk kan niet elke arts of verpleegkundige telkens een synthese maken van al het wetenschappelijk materiaal. Er bestaan tienduizenden medische tijdschriften, dus dat is onbegonnen werk. De krachten werden echter wereldwijd gebundeld om zogenaamde ‘reviews’ te maken van het wetenschappelijk onderzoek rond een bepaald onderwerp. De belangrijkste organisatie waarbinnen dat gebeurt, is de Cochrane Collaboration, dat ook een Belgische tak heeft, CEBAM. Op basis van die reviews worden dan over bepaalde onderwerpen richtlijnen geformuleerd die artsen en verpleegkundigen in de dagelijkse praktijk kunnen gebruiken. ’Tegenstanders zeggen wel eens dat EBM de geneeskunde reduceert tot een kookboek­ geneeskunde,’ zegt Vermeire. ‘A is goed en B niet, maar het tegenovergestelde is waar. Je gaat als arts juist heel kritisch nagaan of je voor die bepaalde patiënt bewijsmateriaal hebt om je keuzes te onderbouwen.’  Geen eosine meer  Heel wat dingen die vroeger standaard waren, zijn als gevolg van evidence based werken, helemaal veranderd. In de wondzorg bijvoorbeeld, zegt wondzorgverpleegkundige Sonja Vlayen. ‘Ikzelf ben afgestudeerd in 1982. Toen, en nog een hele tijd daarna, gebruikten we op oppervlakkige wonden zoals schaafwonden standaard eosine om de wonde uit te drogen. Uiteindelijk bleek echter uit onderzoek dat droge wonden

niet noodzakelijk sneller genezen. Dat was een enorme verandering: op basis van wetenschappelijk bewezen kennis moet een wonde nu niet droog of nat, maar altijd wat vochtig zijn. Geen eosine meer dus. Het heeft wel nog heel wat tijd gekost om iedereen daarvan te overtuigen. En tot op vandaag zijn sommige artsen of verpleegkundigen niet helemaal gerust als een wonde niet droog is.’ Zo zijn er tal van voorbeelden. De manier waarop patiënten worden gewassen is veranderd op basis van evidence, net als de manier van scheren voor een operatie, de katheterzorg, de handhygiëne … ‘De reanimatierichtlijnen zijn een ander voorbeeld’, zegt Monsieurs. ‘Om de vijf jaar verschijnen er nieuwe reanimatierichtlijnen die een samenvatting zijn van vijf jaar evidence based werken. In totaal gaat het over 300 topics. Bijvoorbeeld of het nu beter is de borstkas bij hartmassage vier of vijf centimeter in te drukken. Voortdurend wordt de literatuur voor elk van die topics uitgevlooid, en op basis daarvan worden de aanbevelingen aangepast. Het is een gigantisch werk, waar elke keer enorm naar wordt uitgekeken. En de veranderingen vinden elke ronde sneller hun weg naar het terrein.’  Gewoonten kritisch bekijken  Evidence based werken houdt in dat een aanpak die de ene dag nog standaard is, de volgende dag achterhaald maguza 011


medisch

« Om de vijf jaar verschijnen er nieuwe reanimatie­ richtlijnen, gebaseerd op vijf jaar evidence based werken.

zijn. Vooraleer je iets verandert, moet je echter zeker zijn dat het alternatief beter is. En dat is niet altijd eenvoudig. Op heel wat gebieden zijn sluitende studies niet haalbaar.’

kan blijken te zijn. En dat vraagt heel wat flexibiliteit van artsen en verpleegkundigen. Nancy Van Genechten, stafmedewerker patiëntenzorg: ‘Wij kunnen wel verpleegprotocollen opmaken op basis van de meest actuele bewezen kennis, maar het zijn de verpleegkundigen aan het bed die telkens weer hun oude gewoonten over boord moeten gooien. Blijven openstaan voor nieuwe dingen is de grote uitdaging van evidence based werken.’ Vandaag krijgen artsen en verpleegkundigen in hun opleiding de principes van evidence based medicine aangeleerd. Monsieurs: ‘Ook in de assistentenopleiding blijft het een aandachtspunt. Natuurlijk is het niet evident om continu kritisch te blijven, maar het is toch een basisingesteldheid die veel terrein heeft gewonnen. In een universitair ziekenhuis als het UZA leeft dat nog sterker 012

aangezien onze artsen en ook onze verpleegkundigen intensief bezig zijn met onderwijs en onderzoek. Dan ben je wel verplicht kritisch te blijven.’ Evidence based medicine leidt soms tot de vaststelling dat een algemeen toegepaste techniek of behandeling eigenlijk meer schade doet dan goed. Monsieurs: ‘Tientallen jaren hebben mensen met een hersentrauma bijvoorbeeld corticoïden toegediend gekregen, omdat men ervan uitging dat dat de zwelling van de hersenen verminderde en zo de prognose zou verbeteren. Intussen is bewezen dat corticoïden bij hersentrauma de overleving juist verminderen. Dat was een enorme schok, maar studies dienen natuurlijk juist om dergelijke dingen in vraag te stellen. Ongetwijfeld gebruiken wij vandaag ook technieken waarvan later zal blijken dat ze zinloos of zelfs schadelijk

Het blijft een kunst  De grootste hinderpaal voor het evidence based werken is meestal het gebrek aan bewezen kennis. Enerzijds wordt er op heel wat gebieden weinig onderzoek gedaan. Vermeire: ‘80% van het medisch-wetenschappelijk onderzoek gebeurt op initiatief van de geneesmiddelenindustrie, dus in zekere zin bepalen zij de agenda.’ Anderzijds is het vaak erg moeilijk om een sluitende wetenschappelijke studie te doen. Vooraleer iets als bewezen wordt beschouwd, moet het onderzoek aan heel wat voorwaarden voldoen. Monsieurs: ‘In reanimatie door omstanders bijvoorbeeld kun je erg moeilijk onderzoeken wat nu de beste richtlijn is, omdat zoiets op het onverwachts voorvalt.’ Ook in de wondzorg is sluitend wetenschappelijk onderzoek moeilijk, aangezien geen twee wonden hetzelfde zijn. Sonja Vlayen: ‘Neem nu vacuümtherapie, daar bestaan honderden studies over, maar heel weinig studies beantwoorden aan de normen voor een review in de Cochrane Collaboration. Heel strikt genomen werd er alleen evidence bereikt voor voetwonden bij patiënten met diabetes, terwijl iedereen die ermee bezig is echter wel weet dat vacuümtherapie ook bij andere patiënten dé therapie is om bepaalde wonden dicht te krijgen.’ ‘Voor de meerderheid van de vragen waar je als arts mee wordt geconfronteerd, is er op dit moment geen evidence,’ vat Koen Monsieurs samen. ‘Geneeskunde blijft dus in grote mate een kunst – een kwestie van ervaring, klinisch inzicht en gezond verstand, en een kwestie van samenwerking in ­multidisciplinaire teams.’


medisch

Patiënten die in het UZA via daghospitalisatie worden geopereerd, kunnen voortaan meteen naar het operatiekwartier en verblijven in afwachting van de ingreep in een individuele ruimte. Sneller naar huis en meer comfort dus: het zijn maar een paar voordelen van het vernieuwde operatiekwartier. Voor de kleinsten zijn er aparte boxen met kleurrijke muurschilderingen.

Meer comfort

in nieuw operatiekwartier H

et recent verbouwde operatiekwartier telt drie nieuwe zalen, bestemd voor buik-, neus-keeloor- en neurochirurgie. Nieuw is dat patiënten die via daghospitalisatie worden geopereerd, niet meer langs het eigenlijke dagziekenhuis moeten. Ze kunnen rechtstreeks naar het operatiekwartier, waar ze via een aparte ingang voor dagchirurgie in een gezellige wachtruimte met zeteltjes terechtkomen. Een administratief medewerker schrijft hen in en brengt alle papieren in orde. De voorbereiding op de operatie, zowel in daghospitalisatie als bij een gewone ingreep, gebeurt voortaan in een van de tien afzonderlijke pre-operatieboxen. Die vervangen de open zaal

info

van vroeger en bieden de patiënt meer privacy. ‘We merken wel dat sommige patiënten wat moeten wennen aan het nieuwe systeem. We zorgen er daarom voor dat ze regelmatig een verpleegkundige te zien krijgen, zodat ze niet het gevoel krijgen te worden vergeten’, zegt hoofdverpleegkundige Ann De Troetsel. In elke box is er radio en televisie. ‘En voor de kleinsten zijn er twee aparte boxen met kleurrijke muurschilderingen’, geeft Ann nog mee.  De blauwe doos   De persoonlijke spullen en kleding van de patiënten die nog dezelfde dag naar huis mogen, gaan in een blauwe doos. Die wordt verzegeld en krijgt een nummer dat op het polsbandje

van de patiënt wordt genoteerd. De doos wordt later onder de brancard geschoven, zodat ze altijd bij de eigenaar blijft. De nieuwe operatiezalen zijn uitgerust met de meest recente apparatuur, mogelijkheden voor robotchirurgie en LED-lampen van de nieuwste generatie. ‘Nieuw is ook dat een antenne aan de buitenkant van de deur registreert wanneer elke patiënt binnen- of buitengaat. Zo kunnen we beter inschatten hoe lang een bepaald type ingreep duurt, waardoor we de operaties beter kunnen plannen’, zegt logistiek verantwoordelijke Mark Staeljanssens. Opvallend zijn ook het uitbundige daglicht en de aangename inrichting van de nieuwe zalen, waardoor ze minder kil ogen.

Operatiekwartier, T 03 821 30 40 maguza 013


medisch

Röntgenopnames

Echografie

Iedereen moet vroeg of laat wel eens naar het ziekenhuis voor een radiografisch onderzoek, een

foto, scAn,

echografie, een CT-scan of een MRI. Wat is eigenlijk het verschil tussen die technieken? En wanneer krijg je wat? Een kort overzicht.

i

n grote lijnen zijn er drie soorten radiologische onderzoeken: » onderzoeken die gebruik maken van röntgenstralen, zoals de klassieke röntgenopname of de CT-scan, » onderzoeken op basis van geluidsgolven, met andere woorden de echografie, » en technieken die werken met magneetvelden, de MRI.

1. röntgenopnames en ct-scan De oudste techniek binnen de radiologie, ontdekt in 1895, is de klassieke röntgenopname. Röntgenopnames worden gemaakt met behulp van een bepaald type elektromagnetische stralen, röntgenstralen of x-stralen genoemd. Via die techniek kunnen artsen als het ware door de huid naar de binnenkant van het menselijk lichaam kijken, zodat bijvoorbeeld botstructuren zichtbaar worden. Röntgenopnames worden gebruikt bij vermoeden van een longontsteking of ander longletsel of om een breuk of een gewrichtsaf-

info 014

MRI

Dienst radiologie, T 03 821 48 48

wijking op te sporen. Röntgenstralen zijn een vorm van ioniserende straling, die bij herhaald gebruik of in hoge dosis weefselbeschadiging kunnen veroorzaken. ct-scan. Het jongere en slimmere broertje van de klassieke röntgenopname is de CT-scan of voluit computertomografiescan, ook wel CAT-scan of eenvoudigweg scanner genoemd. De patiënt ligt tijdens het onderzoek op een tafel terwijl er een röntgenbuis rondom hem draait. Een detector meet de doorgelaten straling vanuit verschillende invalshoeken. Met behulp van een krachtige en snelle computer wordt die informatie in CT-beelden vertaald. Het verschil met een gewone röntgenopname is dat je op een CT-beeld veel duidelijker het contrast tussen verschillende soorten weefsel ziet. Daardoor zie je bijvoorbeeld niet alleen het verschil tussen bot en weefsel, maar kun je ook eventuele afwijkingen binnen dat weefsel opsporen. De CT-scan wordt gebruikt voor onderzoeken van het hele lichaam: hoofd, hart, longen, buikholte, klein bekken, spieren, gewrichten, bloedvaten … Longopnames met de CT-scan worden vooral gemaakt om een fijnere diagnose te kunnen stellen bij chronische longziekten of specifieke longaandoeningen. Tijdens het CT-onderzoek krijgt de patiënt vaak via een ader in de arm een jodiumhoudend contrastmid-

del toegediend om zo bloedvaten en organen beter zichtbaar te maken. Een bekend onderzoek dat ook gebruik maakt van röntgenstralen is de mammografie. Een andere variant is de angiografie, waarmee de bloedvaten in kaart worden gebracht. 2. echografie echografie maakt gebruik van geluidsgolven met een heel hoge frequentie, de zogenaamde ultratonen. Het echografietoestel stuurt die ultratonen richting weefsel, dat zo aan het trillen wordt gebracht. Vervolgens worden de geluidsgolven teruggekaatst en geregistreerd door het toestel: vandaar de naam “echo”. Het echografisch beeld komt tot stand doordat de ingestraalde geluidsgolven worden vergeleken met de teruggekaatste geluidsgolven. Echografie is een veilige techniek en wordt daarom heel vaak gebruikt tijdens de zwangerschap, onder meer om de groei van de baby te volgen en eventuele afwijkingen op te sporen. Verder is de techniek geschikt voor onderzoek van organen in de buik, zoals de lever, de milt en het pancreas, maar ook om pezen, spieren, kraakbeen en ligamenten van naderbij te bekijken. Een echografie is ook de aangewezen techniek om de hersenen van een pasgeboren baby te onderzoeken of om vernauwingen in de bloedvaten op te sporen.


U ZEGT?

latie

hyper

venTI

Wat

is hyperventilatie?

Hyperventilatie ontstaat doordat u te snel en te oppervlakkig

echo?

ademt, meestal omdat u zich erg angstig voelt. Het gevolg is dat het CO₂-gehalte in het bloed daalt en uw zuurtegraad uit

balans raakt. Zo raakt uw inwendige mechanisme ontregeld en

ontstaan er allerlei vervelende symptomen, zoals duizeligheid, tintelingen in de vingers, stijfheid rond de lippen, een bonzende hartslag … Een hyperventilatie-aanval kan erg beang­

stigend zijn, maar is op zich niet ernstig. In het allerslechtste

3. Magnetische resonantie   beeldvorming (MRI)  Een derde vaak gebruikte techniek is magnetische resonantie beeldvorming of MRI. Die methode maakt gebruik van een krachtig magneetveld en radiofrequentiegolven. De patiënt wordt in een tunnel geschoven, waarna resonantiegolven worden opgewekt als gevolg van een ingewikkelde wisselwerking tussen het aanwezige magneetveld en de radiofrequentiegolven. Dat resulteert in beelden van het lichaam. MRI wordt in de eerste plaats gebruikt om het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) in kaart te brengen. Zo brengt de techniek uiterst kleine veranderingen in het hersenweefsel aan het licht, nodig om de diagnose te stellen bij bijvoorbeeld multiple sclerose (MS) of om een hersentumor in kaart te brengen. Ook een herseninfarct kan met MRI heel vroeg worden opgespoord. Andere belangrijke toepassingen zijn onderzoeken van de wervelkolom en de grote gewrichten, het kniegewricht op kop. Voorts wordt de techniek ook gebruikt om afwijkingen in de buik, borsten en bloedvaten te bestuderen. Een MRIonderzoek is een stuk gevoeliger dan een CT-scan, waardoor de techniek het mogelijk maakt om kleine afwijkingen in een vroeg stadium op te sporen. Een heel belangrijk voordeel van de MRI is dat er geen schadelijke straling aan te pas komt.

geval valt u flauw, waarna uw ademhaling zich onmiddellijk automatisch herstelt.

Hoe weet u dat het om hyperventilatie gaat?

Als u een gewone hyperventilatie-aanval hebt gehad, kan de arts dat nadien niet meer opsporen in het bloed. U kunt

wel een hyperventilatie-provocatietest laten doen. U krijgt

dan een masker op en er wordt u gevraagd een aanval uit te lokken door snel en oppervlakkig te ademen. Aan de

hand van het gemeten CO₂-gehalte in de uitgeademde lucht

en een vragenlijst over de klachten, kan de arts nagaan of

de eerdere symptomen inderdaad toe te schrijven waren aan hyperventilatie.

Wat kunt u ertegen doen?

De meest efficiënte manier om een aanval te stoppen, is ademen in een plastic zak. Zo ademt u de uitgestoten CO₂

opnieuw in en verdwijnen de klachten. Daarnaast moet u vooral proberen opnieuw rustig te ademen. Als u vaak last hebt van hyperventilatie, stapt u het best naar een kinesitherapeut. Die kan u leren een aanval tijdig te herkennen en beter adem te halen.

Wat is chronische hyperventilatie?

Bepaalde ziekten, bijvoorbeeld een nierafwijking of diabetes die nog niet is ontdekt, hebben als gevolg dat de zuurtegraad

in het lichaam te hoog is. Het lichaam probeert dan het evenwicht te herstellen door voortdurend te hyperventileren. De longarts kan dat eenvoudig vaststellen door de gassen in het bloed te meten. Uitzonderlijk kan chronische hyperventilatie

ook als geïsoleerd probleem bestaan, doordat mensen systematisch op de verkeerde manier ademen.

info

Dienst pneumologie, T 03 821 35 39 maguza 015


uZA 2020 rubrieK

Dik drie decennia na de eerste aidsdiagnose kan de medische wereld de ziekte wel controleren, maar nog altijd niet genezen. Komt daar verandering in? En wat mogen we verwachten van het vaccin voor hiv-patiënten?

preventie en ops bliJven sterKste

hiv

h

et aantal nieuwe besmettingen met hiv in België steeg in

2010 opnieuw tot 1.196: een triest hoogtepunt. ‘We moeten dan ook blijven investeren in preventie en

vroege opsporing: dat blijft ons sterkste wapen tegen de ziekte’, zegt

dr. Marc Vekemans van het Instituut

voor Tropische Geneeskunde (ITG) en de dienst tropische geneeskunde van het UZA.

Komt er ooit een genezende behandeling? ‘Ik wil dat niet uitsluiten. Het onder-

zoek zal zich daar meer en meer op

richten, maar de weg is nog lang. Er zijn momenteel enkele belangrijke pistes. Eén daarvan is om het afweer-

info 016

Dienst tropische geneeskunde, T 03 821 51 59


poring wApen tegen systeem meer druk te laten uitoefe-

te

gentherapie.

wordt beter verdragen. Ook voor de

onderzoekers van het ITG, het UZA

die in zekere zin de schietschijf van

moeten we echter de vinger aan de

nen op het virus. Zo ontwikkelden en de Universiteit Antwerpen (UA) een

therapeutisch

vaccin:

hiv-

besmette vrijwilligers kregen een middel toegediend op basis van

eigen bewerkte witte bloedcellen,

met als doel dat hun eigen afweersysteem het virus zou herkennen en

beschermen

met

T-lymfocyten zijn witte bloedcellen het hiv-virus vormen. Door eigen

bewerkte stamcellen opnieuw in te

spuiten bij de patiënt hopen onderzoekers het afweersysteem resistent te maken tegen het virus.’

aanvallen. Er was een effect, maar dat was niet sterk genoeg. Ook is de

Zullen behandelingen in de toekomst minder belastend worden?

methode om het vaccin te maken

te omslachtig. Het blijft echter een

‘Ja, de toekomst is aan de combina-

interessante

tiepillen. Nu al zijn er patiënten die elke dag maar één pil moeten nemen.

onderzoekspiste.

Het

vaccin zal wellicht nooit volstaan als enige behandeling, maar als we er de

medicatie mee kunnen terugschroe-

ven, zou dat al een mooie winst zijn.’

Niet iedereen komt echter voor die

therapie in aanmerking. Binnenkort

komt de zogenaamde Quad-kuur op

de markt, die ook zal bestaan uit één tablet per dag. De therapie zal alleen

waarom is het zo moeilijk om het virus klein te krijgen?

maar eenvoudiger worden en op ter-

‘Eén van de redenen is dat het virus

een maandelijkse inspuiting. Spijtig

op de behandeling reageert door zich als het ware te verstoppen in de cellen, het zogenaamde latentiefenomeen. Het trekt zich dan terug

mijn misschien zelfs evolueren naar genoeg zijn er echter ook nog altijd patiënten die een hele reeks pillen

moeten nemen, meestal omdat ze ziek werden in de periode voor de

nevenwerkingen op lange termijn

pols houden. Zo vermoeden we dat hiv-patiënten

sneller

zullen ontwikkelen.’

osteoporose

hoe belangrijk is vroege opsporing voor de behandeling? ‘Heel belangrijk, aangezien er op-

nieuw een tendens is om patiënten sneller te behandelen. We stellen

namelijk vast dat patiënten beter

evolueren als ze in de eerste acute fase al medicatie krijgen, concreet

binnen de maand na besmetting.

Helaas ontwikkelt maar een min-

derheid meteen symptomen, zoals hoofd- en keelpijn en huiduitslag, waardoor dat nooit een globale aanpak kan worden.’

hebben mensen met hiv, mits ze de juiste behandeling krijgen, een normale levensverwachting?

medicijnencocktails.’

‘De oudste hiv-patiënten zijn van-

cellen niet als besmet en is het ook

moeilijk om medicatie te ontwikke-

en wat met de nevenwerkingen?

60 jaar oud. We gaan ervan uit dat

len die het virus definitief kan oprui-

men. De uitdaging is om de wolf uit

‘Ook op dat vlak blijft de farmaceu-

ligt dan gemiddeld, doordat ze ver-

het bos lokken en het virus dan te

tische industrie naar betere medi-

catie zoeken. Zo is er recent een

in een soort van slaaptoestand. Daardoor herkent het afweersysteem de

treffen. Momenteel lopen er studies

met geneesmiddelen om die latentie te doorbreken. Ook dat is een veel-

belovende piste. Een ander interessant spoor is van de T-lymfocyten

info

alternatief gevonden voor ritonavir,

een werkzame stof die in nogal wat hiv-medicatie voorkomt maar veel nevenwerkingen heeft. De stof cobicistat is even effectief, maar

daag grosso modo tussen 50 en

hun levensverwachting iets lager

Dr. Marc Vekemans

moedelijk sneller ouderdomsziekten krijgen. Ik denk dan aan hart- en

vaatziekten, kanker en dementie. We mogen dat echter niet dramatiseren. Het risico op hart- en vaatziekten bij

een hiv-patiënt is bijvoorbeeld kleiner dan bij een roker.’

Dienst tropische geneeskunde, T 03 821 51 59 maguza 017


advertentie

Gezinszorg

agenda

ActUA

Actie Universiteit Antwerpen

Voorheen Fonds L. Craeybeckx, F. Detiège, F. Grootjans vzw

SPECTRUM XIV – CYCLUS 2012 – 2013  Lezingen door professoren en onderzoekers van de Universiteit Antwerpen, AUHA Associatie Universiteit & Hogescholen Antwerpen, Alumni en professoren van andere universiteiten. Actuele wetenschap, onderzoek en cultuur toegankelijk maken en de mogelijkheid bieden aan zelfontwikkeling te doen op mensenmaat en in mensentaal.  23 lezingen op donderdagnamiddag  van 14u15u – 16u30 – Campus Drie Eiken – Universiteitsplein 1, 2610 Wilrijk, Parking P4 – Gebouw Q – Promotiezaal (tenzij anders vermeld).  2012:  13.09 – 20.09 – 27.09 – 04.10 – 11.10 – 18.10 – 25.10 – 15.11 – 19.11 – 13.12 – 20.12  2013:  10.01 – 24.01 – 07.02 – 21.02 – 07.03 – 21.03 – 18.04 – 25.04 – 02.05 – 16.05 – 23.05 – 30.05 De lezingen zijn voor iedereen toegankelijk. Programma: website www.ua.ac.be/ActUA kies ‘activiteiten’ klik ‘Spectrum’  Inlichtingen:   Secretariaat ActUA T 03 265 34 22 e-mail: actua@ua.ac.be

HOPE SPORTS DAY: beachvolleyebook.com/ tornooi voor kankeronderzoek fac hopesportbenefiet Zaterdag 14 juli 2012 Steun het kankeronderzoek in het UZA en doe mee aan het recreatief beachvolley-tornooi van Hope in Antwerpen. De opbrengst van deze Hope Sports Day gaat integraal naar onderzoek rond kankervaccins. Het beachvolley-tornooi is de sportieve opvolger van de succesvolle ‘Hope’ party, waarbij Antwerps dj en kankerpatiënt Rupert Suply achter de draaitafels stond. Sport en muziek redden zijn leven.  Steun Hope en schrijf je vandaag nog in met   je ploeg voor de beachvolley!

uw zorg is onze zorg Leerwijk 1, 2030 Antwerpen info@villersvzw.be www.villersvzw.be

Met al uw vragen omtrent thuiszorg of huishoudhulp kan U terecht op één centraal nummer: Tel. 03

543 92 10

GEZINSZORG De verzorgenden helpen u graag bij Ꮀ De persoonlijke verzorging Ꮀ Het huishoudelijk werk Ꮀ De zorg en de opvang voor baby’s en kinderen De verzorgenden ondersteunen u in moeilijke momenten met praktische hulp en een luisterend oor. Thuiszorg is ook mogelijk op weekend- en feestdagen en tijdens de nachten HUISHOUDHULP Indien u behoefte heeft aan poetshulp en/of hulp bij de was en de strijk, dan kan u beroep doen op de huishoudhulpen die werken in het kader van de dienstencheques. Meer informatie omtrent de werking met diensten-cheques vindt u op de website www.sodexo.be. ACUTE THUISZORG Een team verzorgenden staat klaar om dringende vragen naar thuiszorg op te nemen, bijvoorbeeld bij het thuiskomen na een hospitalisatie of bij het plots wegvallen door ziekte van een mantelzorger. Acute thuiszorg start onmiddellijk en neemt de eerst zorg op. Indien nodig regelt de acute thuiszorg ook de overgang naar de reguliere thuiszorg. Voor meer informatie kan u terecht op het nummer: TEL. 03 543 92 23 of GSM 0473 64 75 41 E-mail: acute-thuiszorg@villersvzw.be Ons werkgebied omvat de gekleurde gebieden. Wuustwezel

Zandvliet

Gooreind

Brecht

Berendrecht Stabroek

Praktisch Locatie: Sportsbeach Antwerpen, Rijnkaai 150 kaai 28, parkeerterrein Waagnatie Antwerpen Deelnemen: Teams bestaan uit 5 deelnemers. Inschrijvingsgeld: € 75 (€ 15/pp). Sportieve muziek van topdj’s en tal van activiteiten voor ­kinderen zijn inbegrepen. Inschrijven: Inschrijven kan tot 10 juli 2012 via hopebenefiet@­hotmail.com. Rekeningnummer: BE61 0639 1928 6617 (vermelding HOPE SPORTS DAY). Inschrijving enkel geldig na betaling. De opbrengst gaat integraal naar ­kankeronderzoek in het UZA.

vzw

Kapellen

Lillo

Brasschaa t

Malle

Ekeren Haven

Schoten Merksem Antwerpen

Deurne Borgerhout

Berchem

Zoersel Schilde

Wijnegem Wommelgem

Borsbeek

Hoboken Wilrijk

Gezinszorg Villers werkt als autonome dienst gezinszorg en aanvullende thuiszorg in deze gemeenten.


rubriek

Dossier verkeersongevallen

Een zwaar verkeersongeval zadelt mensen met een veelvoud aan medische problemen op. Op dat moment is een naadloze samenwerking tussen de diverse

na de

maguza

medische specialismen van levensbelang. Na de acute fase volgt vaak nog een lange weg terug naar het gewone leven, dat

klap soms echter onherroepelijk veranderd is.

zorgmagazine van het UZA – juli 2012 – #89 maguza 019


dossier verkeersongevallen

E

en harde klap, versplinterd glas op de weg, omstanders die te hulp schieten, chaos en iemand die 112 belt. Voor veel verkeersslachtoffers is dat het begin van een lang traject, dat meestal begint met een spoedopname. Zes specialisten vertellen over de rol van hun dienst in het vaak delicate behandelingstraject van verkeersslachtoffers.

Het eerste kwartier in het ziekenhuis draait louter om overleven  Met spoed naar de spoed  Vaak worden al op straat de eerste zorgen verleend door de ambulancier, verpleegkundige of arts. ‘Toch is de vuistregel: zo snel mogelijk naar het ziekenhuis’, zegt prof. dr. Koen Monsieurs, diensthoofd spoedgevallen. ‘Daar kunnen we veel meer doen. Patiënten met levensbedreigende let020

sels gaan naar de reanimatiekamer, waar we de vitale functies proberen te herstellen. Dat betekent zelden reanimatie in de strikte zin van het woord, maar wel dat we de luchtweg vrijmaken, eventueel beademing starten en bloeddruk en hartritme onder controle proberen te krijgen.’ Het eerste kwartier in het ziekenhuis draait louter om overleven. Pas daarna wordt bekeken wat het dringendste probleem is en worden de operaties gepland. Bij een zwaar ongeval staan daarvoor diverse specialisten rond de behandelingstafel, van wie er één de coördinatie op zich neemt. Indien nodig krijgt de patiënt al in de reanimatiekamer extra bloed of worden er foto’s gemaakt. Voor uitgebreide beeldnames moeten patiënten naar de afdeling radiologie. Meestal liggen ze na hooguit een half uur onder de scanner.  Gebroken botten  Bij zo’n 90% van de zware verkeersongevallen zijn er botbreuken, vaak gebroken heupen, dijbenen of onder-

benen. Prof. dr. Johan Somville, diensthoofd orthopedie: ‘Soms zijn er meerdere ingrepen nodig en is het echt puzzelen. Idealiter gebeuren orthopedische ingrepen voor de vaatheelkunde – weliswaar in overleg met de vaatchirurg – omdat de orthopedist het meest brute werk moet doen. Soms moet ik zeggen, zet jij een voorlopige vaatklem, dan heb ik een uur om alvast een onderbeen recht te zetten. Af en toe opereer ik ook samen met een andere specialist, bijvoorbeeld met de gynaecoloog bij een groot heuptrauma. Overleg is de sleutel tot succes.’ De orthopedist werkt vaak met voorlopige oplossingen en constructies. Pas nadat zwelling en infecties onder controle zijn, gebeurt de definitieve ingreep. Somville: ‘We hebben een heel arsenaal aan bouten, schroeven en pinnen om een bot recht te zetten, maar uiteindelijk moet moeder natuur haar werk doen. Bij een open beenbreuk liggen de kansen altijd slechter. Dan kleeft de straat letterlijk in de wonde en is genezing soms moeilijk.


Bij zo’n 90% van de zware verkeersongevallen zijn er botbreuken.

Wondverzorging is de taak van de intensivisten, verpleegkundigen en chirurgen. In die zin staat en valt alles met teamwerk.’ hersenen in nood Na een zwaar verkeersongeval is er vaak hersenbeschadiging. ‘De eerste uren moet je vooral bedacht zijn op een hersenbloeding’, zegt prof. dr. Andrew Maas, diensthoofd neurochirurgie. ‘Door die complicatie vroeg op te sporen en te opereren kun je levens redden. Ook de uren daarna blijft nauwgezette opvolging cruciaal. Samen met intensieve zorg hebben we het onderzoeksproject NEMO opgezet, voluit Neuro Monitoring. Door diverse zaken te meten en die gegevens op de juiste manier te verwerken, kunnen we sneller en gerichter behandelen.’ Voor de diagnose wordt almaar vaker de MRI ingeschakeld. ‘Bij nogal wat patiënten met lichte hersenschade zie je niets op de CT-scan, maar brengt een MRI wel afwijkingen aan het licht. Dat is belangrijk voor de patiënt, zowel

gerAAKt in de Knop Een groep apart zijn kinderen die na een ongeval een hersenbeschadiging hebben opgelopen. Zij worden gevolgd door de kinderneurologen, vaak al op intensieve zorg. ‘Zeker bij een complex hersentrauma zijn er veel vragen’, zegt kinderneuroloog prof. dr. Berten Ceulemans. ‘Welke acute zorgen zijn er nodig? Welke revalidatie? Moet het kind medicijnen of een epilepsiebehandeling krijgen? Ouders vragen zich af of hun kind weer helemaal normaal zal zijn en of het terug naar school zal kunnen.’ Sommige kinderen verhuizen nadien naar een gespecialiseerd revalidatiecentrum, Pulderbos bijvoorbeeld, maar blijven op controle komen bij de UZA-kinderneuroloog. Vaak blijken ze niet meer zo goed te functioneren op school. Die kinderen hebben bijvoorbeeld geheugenproblemen of leren nog moeilijk bij. De revalidatiearts en kinderneuroloog zoeken dan samen naar een oplossing. Ceulemans: ‘Kinderen hebben het voordeel dat hun hersenen nog plastisch zijn. Daar staat echter tegenover dat ze sommige dingen nog niet hebben geleerd, lezen bijvoorbeeld, waardoor ze die kennis niet opnieuw kunnen oproepen. In die zin is hun leeftijd een tweesnijdend zwaard.’

maguza 021


dossier verKeersongevAllen

getuige vAn een ongevAl? • Denk in de eerste plaats aan de veiligheid. Loop niet zomaar op straat, zet uw wagen veilig weg en scherm het slachtoffer af van het verkeer. • Vorm u een beeld van de situatie (plaats van het ongeval, toestand van het slachtoffer, aantal slachtoffers) en bel 112. • Verplaats een slachtoffer niet, tenzij noodzakelijk. Laat een gewonde in de wagen zitten als er geen acuut gevaar dreigt. Schakel wel het contact uit. • Ademt een slachtoffer niet meer, leg hem of haar dan op de rug en kantel het hoofd naar achter, met de kin omhoog. Controleer de ademhaling opnieuw. Als het slachtoffer niet meer ademt, moet u met reanimatie starten. • Druk een eventuele bloeding af. Vermijd indien mogelijk rechtstreeks contact door handschoenen of een plastic zak te gebruiken. • Blijf bij het slachtoffer tot de hulpdiensten er zijn. Is het slachtoffer bij bewustzijn, probeer hem of haar dan gerust te stellen.

info

naar behandeling als erkenning toe’, aldus Maas. Ook bij ruggenmergletsels speelt de neurochirurg een hoofdrol in de behandeling. Maas: ‘Dankzij CT en MRI krijgen we een haarscherp beeld van de schade. Ook de operatietechnieken zijn sterk verbeterd. Zo kunnen we vandaag een volledige wervel vervangen door een prothese. Dat was tien jaar geleden ondenkbaar.’ intensief verzorgd Na de operatie belandt de patiënt op intensieve zorg. Naast hersenbeschadiging is er op dat moment vooral aandacht voor bloedingen, vervuilde wonden, infecties en ademhalingsproblemen. Een groot probleem is zwelling na hersenbeschadiging. ‘Die complicatie kunnen we vandaag beter controleren, waardoor de overleving is gestegen. Spijtig genoeg garandeert dat echter niet dat de patiënt er goed uitkomt’, zegt prof. dr. Philippe Jorens, diensthoofd intensieve zorg. Bij hersenbeschadiging is de prognose altijd slechter. ‘Al blijft het altijd afwachten. Je weet immers niet in welke mate de hersenen zich herstellen en of er zwelling zal optreden’, aldus Jorens. Een ongeval komt altijd onverwacht, waardoor de emoties bij de familie hoog kunnen oplaaien. Begeleiding van de naasten en goede communicatie zijn dan ook belangrijke aandachtspunten.

weer op de been Zodra de patiënt stabiel is, is revalidatie aan de orde. De dag na de operatie staat de kinesitherapeut meestal al aan het bed. ‘Zoniet riskeer je spierverkorting en gewrichtsverstijving en verloopt de revalidatie nadien veel moeizamer’, verduidelijkt fysisch geneesheer dr. Henk Dijs. In de acute fase is het vooral noodzakelijk om de patiënt weer op de been te krijgen. Zodra hij mobiel is, kan hij naar de dienst fysische geneeskunde en revalidatie en verschuift het accent naar opnieuw leren functioneren. ‘Naast kinesitherapie krijgt de patiënt ergotherapie, om de dagelijkse activiteiten weer onder de knie te krijgen’, zegt prof. dr. Gaëtane Stassijns, waarnemend diensthoofd fysische geneeskunde. ‘De revalidatie-arts volgt het herstel op en is er ook voor patiënten die een prothese nodig hebben. Verder helpen we bij de zoektocht naar hulpmiddelen, van aangepast bestek tot een rolstoel. De maatschappelijk werker kan de patient onder meer begeleiden bij zijn terugkeer naar de arbeidsmarkt. Bij hersenbeschadiging krijgt de patient ook cognitieve revalidatie onder begeleiding van de psycholoog of de ergotherapeut.’ Ook na hun ontslag kunnen patiënten voor ambulante revalidatie in het UZA terecht.

Dienst fysische geneeskunde, T 03 821 31 96, dienst intensieve zorg, 03 821 36 35, dienst neurochirurgie, T 03 821 33 28, dienst neurologie, T 03 821 34 23, dienst orthopedie, T 03 821 32 48, dienst spoedgevallen, T 03 821 38 06.

022


vAn het

eerste uur Het leven van verkeersslachtoffers en hun familie wordt vaak letterlijk in één klap overhoop gehaald. Opvang en begeleiding, van die onwezenlijke eerste uren tot de moeilijke maanden daarna, zijn dan cruciaal. ‘Je moet aanvoelen wat mensen nodig hebben’, zegt maatschappelijk werker Lieve Verbist.

A

ls een slachtoffer van een ernstig verkeersongeval in het UZA wordt binnengebracht, gaat er altijd een maatschappelijk werker langs bij de familie. Lieve is als maatschappelijk werker verbonden aan de diensten intensieve zorg en neurochirurgie en heeft veel ervaring met verkeersslachtoffers. ‘Soms gaat het echt om crisisopvang, als een familie er helemaal onderdoor dreigt te gaan. In het weekend is er daarvoor een wachtdienst’, vertelt ze. Vooral de eerste uren staat emotionele opvang centraal. Lieve: ‘Je moet

info

aanvoelen wat de familie nodig heeft en ook niet te veel willen doen. Soms hebben mensen vooral nood aan een luisterend oor.’ Er komt echter meer bij kijken. ‘Vaak ben ik tussenpersoon naar de verpleegkundigen en artsen toe. Of ik bel naar de politie om te horen of er nog een agent langskomt. Indien nodig contacteer ik de school met de vraag om een broer of zus alvast voor te bereiden. En ik kan de familie ook tips geven over hoe ze het nieuws aan een kind kunnen vertellen’, zegt Lieve. 40 jaar en naar het rusthuis? Ook in de weken en maanden na het ongeval kunnen patiënten en hun familie blijven aankloppen voor ondersteuning. Zo helpt Lieve bij administratieve zaken en geeft ze informatie over eventuele tegemoetkomingen. In aanloop naar het ontslag uit het ziekenhuis zoekt ze naar een revalidatiecentrum of regelt ze mee de overgang naar de thuissituatie, en verwijst ze eventueel door naar externe hulpverleners. ‘Een geschikt revalidatiecentrum vinden is soms erg moeilijk, zeker als de patiënt

zowel lichamelijk als psychisch grote problemen heeft. En wat met een patient van veertig die niet meer uit zijn coma ontwaakt? Als de zorg niet thuis kan gebeuren, belandt die na zijn revalidatie meestal in een rusthuis. Voor de familie is het een bittere pil om zoiets te moeten horen. In die zin komt er bij die gesprekken ook vaak emotionele begeleiding kijken.’ Lieve merkt dat familieleden vaak dankbaar gebruik maken van de geboden ondersteuning. ‘Het gebeurt regelmatig dat ik even langskom om met een familie kennis te maken en dat ik na een half uur nog bij hen zit. Dat zegt veel.’

Lieve Verbist

Dienst patiëntenbegeleiding, T 03 821 37 00 maguza 023


dossier verKeersongevAllen

Na het ziekenhuis volgt voor verkeersslachtoffers meestal een lange revalidatie, vaak letterlijk met vallen en opstaan. Revalidatieziekenhuis Revarte opende een apart centrum voor jonge verkeersslachtoffers. ‘Ik wil zo snel mogelijk weer aan het werk’, zegt revalidant Kenny (19).

revAlidAtie

de lAn w

oensdagochtend. Een voorzichtig zonnetje schijnt over het nagelnieuwe revalidatieziekenhuis Revarte in Edegem, de opvolger van Hof ter Schelde op Linkeroever. Een jonge man in rolstoel zit voor de ingang. Een even jonge kerel, uitbundige krullen, onderbeenprothese, haalt een klapstoel en gaat ernaast zitten. Revarte opende in december 2011 de deuren in een ruimere locatie, naast het UZA. Het centrum oogt binnenin jong en eigentijds, met veel licht en grote ruimtes. Nieuw is onder meer dat jonge verkeersslachtoffers, concreet tussen 18 en 30 jaar (vanaf 16 jaar na overleg), een aparte verblijfsruimte hebben gekregen op het gelijkvloers. De nieuwe afdeling kreeg de naam Centrum Herbosch mee. ‘Voor jongeren is het fijn om bij leeftijdsgenoten te zitten. We hebben het centrum ook een aparte look gegeven, met een huiselijke sfeer, een aparte zithoek met televisie en een ontspan-

024


Khadija verbleef bijna vier maanden in Revarte. ‘Ik moest opnieuw leren lopen, schrijven, mij wassen…’

ge weg terug ningsruimte’, zegt Greet Van Mechelen, diensthoofd patiëntenbegeleiding.  Tafeltennis vanuit rolstoel  Revarte richt zich op de revalidatie van patiënten met een verworven hersen­ letsel, locomotorische problemen – verlies van mobiliteit zeg maar –, een amputatie of verlamming als gevolg van een ruggenmergletsel. ‘Hun verblijf varieert van een paar weken tot een paar maanden, afhankelijk van hun individuele situatie. Daarna kunnen ze de revalidatie ambulant in Revarte voortzetten. We mikken op revalidanten die we zover kunnen brengen dat ze zich actief inzetten voor hun herstel, dus bijvoorbeeld geen patiënten in een onomkeerbaar coma’, zegt prof. dr. Christophe Lafosse, directeur strategie en wetenschappelijk beleid, en tevens diensthoofd neuropsychologie, psychologische begeleiding en logopedie. In de immense oefenruimte maken we kennis met Kenny Ceusters (19).

Vanuit zijn rolstoel speelt hij tafeltennis met Khadija El Bacha (28). Kenny is hier nog maar twee dagen. Een week geleden raakte zijn bestelwagen geplet tussen twee vrachtwagens, net voorbij de Kennedytunnel. Het bilan: gebroken enkel en pols, zwaar gekwetst onderbeen en gekneusde schouder. ‘Ik wil zo snel mogelijk mijn job als dakwerker hervatten’, klinkt het. ‘Revalideren schrikt me niet af, want ik was altijd al sportief. Ik haal het onderste uit de kan.’ Hij heeft een goed gevoel over zijn verblijf. ‘Iedereen is hier altijd goed gezind. Als je iets vraagt, zijn ze er meteen. En ik vind het fijn dat ik met jonge mensen samen zit.’  ‘Ze moeten boos zijn’  Afhankelijk van de medische problemen krijgen revalidanten een goed gevuld programma voorgeschoteld: kinesitherapie, sport- en bewegingstherapie, ergotherapie, logopedie, cognitieve revalidatie, psychologische begelei-

ding … Elke jongere heeft een persoonlijke begeleider. Ook begeleiding door een maatschappelijk werker hoort erbij. ‘Geconfronteerd met hun beperkingen maken veel revalidanten min of meer dezelfde fases door, eigen aan de verwerking van een verlies’, aldus Lafosse. ‘Eerst ongeloof, later boosheid. Pas veel later kunnen ze het gebeuren een plaats geven in hun leven. Die boosheid is een onderdeel van het rouw-

Eerst ongeloof, dan boosheid. Pas later kun je zoiets een plaats geven. proces. Komt die er niet, dan maken we ons zorgen. Want die mensen krijgen de weerbots later, en des te harder.’ Het venijn zit hem in de staart, weet Lafosse. ‘Eens thuis botsen de revalidanten op hun grenzen. En de maatmaguza 025


dossier verkeersongevallen

Kenny’s bestelwagen raakte geplet tussen twee vrachtwagens. ‘Revalideren schrikt mij niet af.’

welkom terug? Vzw Rondpunt ijvert voor een betere opvang van verkeersslachtoffers in Vlaanderen. Een centraal aandachtspunt is de slachtoffers helpen terug te keren in de maatschappij. Een van de projecten van de vzw is Breakbaar, dat zich richt tot jonge verkeersslachtoffers. ‘Omdat die groep vaak zijn sociaal leven in duigen ziet vallen, helpen we de vriendenkring van een verkeersslachtoffer om samen een leuke en gedurfde activiteit te ondernemen. Dat kan gaan van waterskiën tot in Londen naar een musical gaan kijken’, zegt Astrid Rubbens, directeur van Rondpunt. Ook het werk hervatten is vaak een heikel punt. Rubbens: ‘Ook daarin proberen we verkeersslachtoffers te ondersteunen. Zeker als een persoon hersenbeschadiging heeft opgelopen, is het niet evident om weer aan de slag te kunnen. Met de nodige aanpassingen en bereidwilligheid zijn er echter oplossingen te vinden. Voor het verkeersslachtoffer betekent zoiets een wereld van verschil. Met het project Support@Work schakelen we werkgevers, collega’s, familie en vrienden in bij de zoektocht naar een job op maat.’

info

www.rondpunt.be, www.watnaeenverkeersongeval.be, www.breakbaar.be, T 03 205 74 80

schappij is hard. Als iemand perfect mobiel is maar door cognitieve stoornissen als gevolg van een hersenletsel niet meer kan werken, komt daar kritiek op. Tegen dat soort zaken proberen we hen te wapenen. We zijn hier allemaal een beetje psycholoog.’ Terug op hoge hakken Greet: ‘Het doel is dat onze revalidanten terugkeren naar de maatschappij en hun bezigheden: zelfstandig wonen, werk, onderwijs, sport, hobby’s … Daar komt veel bij kijken, tot en met hen opnieuw de bus leren nemen, op huisbezoek gaan om te zien welke aanpassingen er nodig zijn en de jobsituatie bekijken.’ Voor Khadija komt de terugkeer naar het gewone leven heel dichtbij. Ze is hier bijna vier maanden. ‘Ik ben aangereden tijdens het joggen en ben hard op mijn hoofd terechtgekomen’, vertelt ze. ‘Zelf

info

Revalidatieziekenhuis Revarte, www.revarte.be, www.over-hoop.be, T 03 210 60 60

026

heb ik geen herinneringen aan het ongeval. Ik was tijdelijk halfzijdig verlamd en lag eerst drie weken in het UZA. In Revarte moest ik opnieuw leren lopen, schrijven, mij wassen … Dagelijks ga ik naar de kinesitherapeut, de ergotherapeut, de logopedist en de psycholoog, onder meer voor geheugentraining.’ Vandaag kan Khadija weer vrij goed lopen. Op hoge hakken zelfs – glunderend toont ze een paar elegante schoenen. Wel heeft ze nog altijd geheugenproblemen en pijn aan haar schouder. ‘Intussen ben ik een paar weekends naar huis geweest’, zegt ze. ‘Na mijn ontslag zal ik nog vier keer per week terugkomen voor ambulante revalidatie. Of ik mijn job als leerkracht weer zal oppikken, weet ik nog niet. Ik kijk er echter naar uit om naar huis te gaan. En ik kan niet wachten om weer te gaan joggen.’


V.u.: Annemie De Winter, Koningsstraat 217, 1210 Brussel – vormgeving: www.kalman.be - 2012

advertentie

Vragen

over

kanker?

Bel of mail ons!

kankerlijn@tegenkanker.be


advertentie

vacat

vacat vacat jobkrant van UZA verschijnt driewekelijks a.u.b.

Medewerker schoonmaak

Administratief medewerker ICT - 50%

Vanaf oktober 2009 neemt het UZA de schoonmaak in eigen beheer. Hiervoor gaat men over tot de aanwerving van een grote groep medewerkers schoonmaak.

Je verleent administratieve ondersteuning aan de ICT afdeling op het vlak van bestellingen en leveringen (logistiek), opleidingen aan de eindgebruiker, postverwerking, communicatie en personeelsadministratie.

Omdat je voor meerdere diensten werkt, is vergaderen, overleggen en samenwerken met artsen en collega’s vereist. Hiervoor zoeken we iemand met zin voor initiatief, tact, assertiviteit en de nodige teamspirit.

“Teamspirit doet wonderen”

kennis / ervaring /

zorg

lees verder >

jobkrant van UZA versc

f

a.u.b.

Antwerpen,

sitair Ziekenhuis

sitair Ziekenhuis

Hermans, Univer

Hermans, Univer

V.U.: Hildegard

V.U.: Hildegard

Niet op de openbare weg gooien a.u.b. V.U.: Hildegard Hermans, Universitair Ziekenhuis Antwerpen, Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem

Niet op de openba re weg gooien

m

traat 10, 2650

Edegem

10, 2650 Edege

Ambitie

Daarnaast zijn er vergoedingen paramedici Zo wordt er voor onregelm voor 100% toegeken prestaties op zon- en feest atige prestaties. dagen een toes d, voor zond pathologisc agprestaties nachtprestatie lag van he anatom een toeslag s een toeslag ie van 26%, voor Je onthaalt en van 35% en toeslag van lab torium registreert bezo voor avondpre 10%. ekers. stati dan door of laat hem ofora Geef deze jobkrant haar naar de website surfen:Je voert tech dienstverlenin Ook een wachtvergoedi aanv nicu ragen s ng (indien wach es een en resultaten g hoort) en een (50%) in. Je verzorgt t bij opro www.uzatrektaan.be de de epve Andere finan analyses in rgoe ding zijn voor functie van de ciële zien. werkplanning zijn o.a. de eind voordelen die het UZA en een optimale aan ejaarpremie dienstverlening. en de geschenk de medewerkers toekent voordelen zoals uitvoeren van Het encheque een leven aanvullenen d onderzoek bedrijfscultuur, opleiding Samen één team i.v.m. kwalitatiev verbeteringen training de andere edeelnemende ziekenhuizen achter zich laat.

Ken jij een toekomstige UZA-medewerker? voor

Maar wat het ook is, één ding staat vast: aan de aantrekkingskracht In het UZA van het UZA valt niet te weerstaan. Tijd dus om te ontdekken wat zijn de arbe idsvoorwaarde van de priv joù aantrekt in het UZA! n van het pari éziekenhuiz 004.indd 1 tair comité en het uitg medisch pers angspunt voo 08530_vacatUZA Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details over onze oneel. r het nietvacatures lees er de verhalen van onze medewerkers. Vacofatu res

Elk jaar zijn er opnieuw heel wat UZAmedewerkers die met steun van het ziekenhuis en de collega’s met succes een studie afronden. Evi, verpleegkundige op intensieve zorg, is één van hen: ‘Het zal mijn blik als verpleegkundige alleen maar verruimen’..

Evi geniet van de opleidingskansen. ‘Nadat ik mijn bachelor verpleegkunde had behaald, ben ik onmiddellijk een banaba spoed en intensieve zorgen gaan volgen. Ik kreeg de kans hier deeltijds te werken zodat ik de twee perfect kon combineren.’ Uiteindelijk zwaaide Evi af als één van de eerste mentorcoaches van het UZA.

‘Mijn blik verruimen. Werken en studeren combineren’

van de analy ses behoort ook tot je takenpakk et. Je staat in voor de ontvangst en registratie van monsters. Je bent verantwoo rdelijk voor de regis tratie en het behandelen van klachten.

Evi, verpleegkundige:

Op het ogenblik van verschijning van deze vacatUZA waren er geen paramedische vacatures. Surf voor een laatste stand van zaken naar www.uzatrektaan.be.

Vacatures voor paramedici

en

30/11/09 10:04

svoorwaard

n- en arbeid

Gunstige loo

Antwerpen, Wilrijks

Wilrijkstraat

. Extralegale sverzekering, inkomen en een verzekerin een hospitalis UZAg gewaarborgd atieverzekerin g zijn standaar d. Topbedrijf

Naast kansen voor verdere vorming en gunstige loon- en arbeidsvoorwaarden geven we ook aandacht aan extra service zoals kinderopvang. Ook niet onbelangrijk is de open, joviale en vriendschappelijke sfeer onder collega’s. Teamspirit doet hier wonderen!

‘Wat me mete en opviel, wa s dat de collega-ve rpleegkundig en graa UZA g de puntjesEvi, verpleegkundige: op de ‘i’ zetten.’ TOPBEDRIJF ‘Mijn blik verruimen. Werken 2010 029 en studeren combineren’

Alle vacatures op een rij voor Alle vacatures op een rij voor

Vacature in de kijker Preventieadviseur arbeidsveiligheid

003

Aleleva vaca All catutu resop opeeee res nnrijrijvovo oror

004

Stage

Ken jij een toekomstige UZA-medewerker?

2650 Edegem

UZA: ‘Topbedrijf om voor te werken’

Ze combineerde de opleiding met de master verpleeg- en vroedkunde. ‘Vooral uit eigen interesse. Het zal mijn blik als verpleegkundige alleen maar verruimen. Ik volg de opleiding voltijds wat betekent dat ik twee dagen per week in de les zit. Ik ben dan ook bewust minder gaan werken. Zo’n opleiding vraagt veel investering. Maar gelukkig zit je hier in een omgeving met een schat aan informatie. Je hoeft nooit ver te zoeken.’

Communicatiemede Je bent verantwoordelijk voor de uitvoering (60 of 70%) Je werkt van de schoonmaak in het ziekenhuis. van de respecteert Je hoofdtaak bestaat uit het herschrijven volgens vastgelegde procedures en in opdracht Je wordt ook teksten voor de patiëntenbrochures de hygiënevoorschriften nauwgezet. het UZA. zoals het van de diverse medische diensten in ingezet voor andere werkzaamheden, tekst Je kneedt hun teksten tot een begrijpbare aanvullen van sanitaire benodigdheden. werk, voor de patiënt. Naast het redactionele grafische Teamleider schoonmaak geef je input aan de interne en externe Je werkt nauw stelt de takenontwerpers over layout en fotografie. Je stuurt de schoonmaakploeg aan, te die bij waar met hen samen om tot een mooi eindproduct en personeelsplanning op en stuurt , kwaliteit van komen dat als einddoel heeft: een transparante nodig. Je controleert en bewaakt de ie naar de aan je duidelijke en eenvormige communicat het werk, stelt verslagen op en rapporteert productie werkt samen patiënten. Daarnaast coördineer je de leidinggevende. Je geeft opleiding en van deze drukwerken met diverse drukkers. met drie collega-teamleiders. Heet van de naald opvolging Elke 3 maanden sta je mee in voor de gazine: Medewerker opname en onthaal van het driemaandelijkse patiëntenma Vacatures voo n, Je staat in voor het onthaal van patiënten, Maguza. Je bedenkt nieuwe onderwerpe r fotografie job bezoekers. Je bent verantwoordelijk krant en administra familieleden woont de redactie bij, coördineert de van UZ en de opvolging tief of techn ieA versc van patiënten inschrijving hijnt demaa voor en verzorgt in overleg met de communicat ndelijks isch talent . van de eerste administratieve formaliteiten verantwoordelijke de eindredactie. medewerker van lees verder > schoonmaak Je staat in voor de projectcoördinatie Je bent vera het jaarverslag en de zoals ntwo publicaties orde eenmalige lijk voor de uitvo van de scho editie nov 200 verslag. ering onmaak in het jaarrekening en het wetenschappelijk 9 ziekenhuis. Je volgens vastg werkt elegde proc edures en resp de hygiënev ecteert oorschriften nauwgezet. ici / ingezet voor Je wordt ook andere werk Verpleegkundigen / Artsen / Paramed zaam Binn aanvullen van en hede de Infrastructuurg n, zoals het sanitaire beno roep leid je ICTinfrastructuurp digdheden. Administratief of Technisch talent rojecten ten teamleider beho de verschillen schoonmaak eid naleeft (Codex, Arab, de diensten binn eve van bestaande wetgeving betreffende arbeidsveiligh Je rapportee Je zorgt UZA Je stuurt de hetUZA dathet op. er vooren . de rt aan de ICT-m schoonmaakp betreffende arbeidsveiligheid op de voet meer details over onze vacatures. loeg aan, stelt Je leidt ICT-infrasVlarem, Surf naar www.uzatrektaan.be voor de bestaande en nieuwe regelgeving ervolgt en personee Infrastruc ...). Je AREI,anag tuur. de ls truct plan take uurp ning nrojec op en stuurt verantwoordelij Je rapporteert ten hoofd van de interne dienst voor preventie. nodig. Je cont hetbent aanen die bij waar k voor rolee het rt en opst bew realistische impl ellen en uitvo aakt de kwal het werk, stelt eren iteit eme verslagen op van de bijhorend ntatietrajecten en het opm van en rapporteert van leidinggevend aken e documentatie aan je e. Je geeft ople van infrastruc . Het signalisere met drie colle iding en werk tuurbehoeften ga-teamleiders t samen jobkrant van UZA en verbetertrajec n de organisatie . behoort ook ten in preventiea verschijnt driewekelijks tot je taken dvi pakk seu et. r arbeidsveilig Je zorgt er voor heid dat medewerker UZA Comedy wetgeving betre het UZA de bestaande afvalbehee Clinic ffende arbeidsve r s zo aantrekt in het Je staat in voor (Codex, Arab iligheid nale , Vlarem, AREI Wat is het toch dat getalenteerde medewerker het eft elijk , ...). Je volgt in het ziekenhui ophalen van afval en vuil bestaande en sept 2009 cultuur van wetenschappeditie de UZA? Misschien is het wel die eigen linne s. Je nieu zorg we rege t voor lgeving betre van het afval het correct sorte n arbeidsveiligh aandacht voor zorgkwaliteit. ffende (pap onderzoek, innovatieve methoden en eid op de voet afval, vuilzakke ier, risicohoudend medisch ren op. Je rapporte het hoofd van de persoonlijke groeikansen Vacaturesn,voor Ze zullen ook de extra opleidingen en de Interne ...). Het prop ert aan Dien er cont sfeer onder enthousiaste houd st aine voor en van het rpark en het Preventie. wel interessant vinden, net als de warme reinigen administratief ofentechnisch de afvalbakken ontsmetten talent lees verder > behoort tot collega’s. je takenpakket. van bereid om wee UZA Topbedrijf staat vast: aan de aantrekkingskracht Je bent kendwerk te is, één ding Maar wat het ook Omdat je voor meerdere diensten verrichten Administratief beur Medewerker trolsysteem). (in een Tijd dus om te ontdekken wat weerstaan. te is UZA valt niet van- het werkt, vergaderen, overleggen schoonmaak medewerker ICT 50% joù aantrekt in hetenUZA! samenwerken met artsen en hem of haar naar de website surfen: Vanaf oktober 2009 neemt het Je verleent administratieve Geef deze jobkrant dan door of laat details over onze meer voor ktaan.be collega’s vereist. Hiervoor zoeken www.uzatre Surf UZA de schoonmaak in eigen ondersteuning aan de ICTnaar Ver ple www.uzatrektaan.be medewerkers. eg we zinvan vooronze initiatief, de verhalen kun eriemand Surf naa of lees dig enmet/ Art r wwHiervoor beheer. gaat men afdeling op het vlak vacatures van w.uzat assertiviteit en desen nodige rektaan.be bestellingen / Paramedici Administratact, voor meerover de aanwerving van en leveringen lees verder > tief of Techn / dettot teamspirit. ails overmedewerkers onze vacatu (logistiek), opleidingen isch talent een grote groep res. schoonmaak. aan de eindgebruiker, Medewerker debiteuren postverwerking, communicatie Je bent verantwoordelijk - 75% (tijdelijk) en onderzoek, maar ook in en personeelsadministratie. alleen in innovatie Surf voor de uitvoering van de het UZA niet naar www.uzat Je werkt op de debiteurenuitdaagt Als universitair ziekenhuis investeert jerekta an.be voor in een topbedrijf dat kom je terecht schoonmaak in het ziekenhuis. meer details UZA aan de slag gaat,administratie. Je beheert de je in hetsecretaris Medisch over onze vaca medewerkers. Als de aantrekkingspool voor talent UZA Je werkt volgens vastgelegde is het tures. n. Niet voor niets dossiers inzake verzekeringsontwikkele verder tevoor talenten (-esse) het centraal om je de procedures en respecteert aspecten, mutualiteit, opvolging de wijde omgeving. medisch secretariaat hygiënevoorschriftenuit nauwgezet. van niet-betaalde facturen, ... Je wordt ingezet voor Als medisch secretaris (-esse) sta Je staat één keer per week in voor aanvullende werkzaamheden, je in voor het typen, verbeteren de kassa in de inkomhal. Je staat zoals het aanvullen van sanitaire en verwerken van medische patiënten telefonisch te woord Of er nu iem benodigdheden. Samen één team verslagen van verschillende and arts, mbt facturatie. Je zorgt voor de verpleegkun Joyce Wouters, en gunstige loon- en arbeidsspecialismen. Om dit centraal te voor verdere vormingverzending dige of Naast kansen geautomatiseerde tweedejaars zoals service verp extra stag boekhoude aan leeg e in het UZA aandacht ook kunnen beheren, is opvolging we kundige, doet r is, iedereen voorwaarden geven van facturen. . “In het begi voor het joviale en vriendhet open, n de eerst is was heeft het vak eerst ik en rap por tering in verschillende zenuwachtig” werken met voor s kinderopvang. Ook niet onbelangrijk ooit moeten Vacature echte patië bekent ze. Verpleegkundigen / Artsen / Paramedici / scho Teamspirit doet hier wonderen! “Voo ol, leren. Dagelijk collega’s. computerprogramma’s belangrijk. vond onder r sfeer ik heel spannend nten, en niet met popp schappelijke s tref je en zoals op collega-v ”. Wat me paramedici talent op de UZA-wer erple mete egku en Administratief of Technisch opviel, was dat ndigen graa kvloer je een klein g de punt e vacatures. de op rij meerdere stag e jes fout, op deze vacatUZA waren er geen paramedisch zoals de UZA mag zich voor de vijfde keer “i” zetten. Maa Surf naar Het www.uzatrektaan.be het beletlich iaires aan daar meteen Op het ogenblik van verschijning van k tje niet op gewezen die één doe om voor te werken” noemen. naar www.uzatrektaan.be. . Dat is wel goed aandoen, dan word je l voor ogen mijn fouten Surf voor een laatste stand van zaken voor meer“Topbedrijf details over onze vacatures. leren , want heb van de Corporate Research ik ben wil onderzoek Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details over onze vacatures. na label : graa dit hun krijgt UZA “Op de afdeling .” g Het toekomstige uit bedrijven en organizelf heef bero ep t elke (CRF), een onafhankelijke organisatie die ond coac Federation stag er de knie h. Hij/zij neem iaire een hierv aarden, Opleiding & t je mee oor opgeleide krijg en. op kan saties kritisch doorlicht. Op de criteria Arbeidsvoorw UZA de maxirond je op het eind e, volgt je van den behaalt het nabij en “Ik hoop na mijn e ook beter evalueren.” Training en Werksfeer en Omstandighe opleiding aan ook een mooie score op Interne pediatrie.” “Sam mumscore. Daarnaast behaalt het UZA de slag te kunn en met enke en gaan op le andere stagi Hogeschool, Promotiekansen en Bedrijfscultuur. aires van de Kare ga ik l de Grote clinic. Studente op donderdag 26 nove mbe n r verp naar legin UZa g kunnen die comedy optredens van Ambitie avon versc hille zo aantrekt inom hetverder te gaan op de nde stand-up com d gratis genieten van Wat is het toch dat getalenteerde medewerkers Hyfte, the Luna inspireert als topbedrijf edians tics, erkenning De die ...) (o.a. en UZA? Misschien is het wel eigen cultuur van wetenschappelijk kunn Joos maken met de t en na afloop Van Op alle niveaus wil het UZA een ambitieuze een informee medewerkers onderzoek, innovatieveingeslagen methodenweg. en aandacht voor zorgkwaliteit. inspiratie l praatje Info en insch van het UZA zodat ambitieuze medewerkers voldoende .” rijvingen UZA organisatie zijn, Ze zullen ook de extra opleidingen en de persoonlijke groeikansen Comedy Clini c: www.uzat thuis te voelen. er zichsfeer omwarme rektaan.be wel interessant vinden, vinden net als de onder enthousiaste collega’s.

Vacature n

Gunstige loo

n- en arbeid

svoorwaard

agEnda Uza

rker?

Ken jij een toekomstige UZA-medewe

Alle vacatures op een rij voor

UZA- Topbedrijf

UZA, Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem (inrit parking via Drie Eikenstraat 655)

en

de k ker verpleegkund ige: multidisc iplinair pijnce ntrum (75% of 80%)

rugoperatie: infosessies revalidatie Hoe kunt u vlot herstellen na uw rugoperatie? Verneem er alles over tijdens des voor infosessie van Vacature paramedici de dienst fysische geneeskunde en revalidatie. datum: Elke eerste maandag van de maand telkens van 13 tot 14 uur. Inschrijven: Gratis. Tel. 03 821 30 90 (dienst fysische geneeskunde) Locatie: UZA, dienst fysische geneeskunde en revalidatie (volg route 150)

‘Wat me mete en opviel, wa s dat de colle ga -ve rp lee gkundigen graag de pu ntjes op de ‘i’ zetten.’

Niet op de openbare weg gooien a.u.b.

Ontdek wat jou aantrekt in het UZA

Ontdek wat jou aantrekt in het UZA

Ziekenhuis Antwerpen, Wilrijkstraat 10,

De erkenning als topbedrijf inspireert ons om verder te gaan op de ingeslagen weg. Op alle niveau’s van ons personeelsbeleid willen we een ambitieuze organisatie zijn, zodat ambitieuze medewerkers bij ons voldoende inspiratie vinden om zich thuis te voelen en aangetrokken te worden tot het UZA.

Ontdek wat jou aantrekt in het UZA op www.uzatrektaan.be

V.U.: Hildegard Hermans, Universitair

26 novemb er

031

Als universitair ziekenhuis investeert het UZA niet alleen in innovatie en onderzoek, maar ook in medewerkers. Als je in het UZA aan de slag gaat, kom je terecht in een topbedrijf dat je uitdaagt om je talenten verder te ontwikkelen. Niet voor niets is het UZA de aantrekkingspool voor talent uit de wijde omgeving.

“de 004enten stud houden me scherp”

Het UZA sleepte dit jaar voor de vierde keer op rij het label “Topbedrijf om voor te werken” in de wacht. Het UZA krijgt dat label na onderzoek van de Corporate Research Federation (CRF), een onafhankelijke organisatie die bedrijven en organisaties kritisch doorlicht. Opmerkelijk is dat het UZA met maximumscores op arbeidsvoorwaarden,

04/09/09 10:49

04/12/2012: De werking van de Stichting tegen kanker Inschrijven: Gratis. Tel. 03/821.35.80 of martine.bastiaenssens@uza.be Locatie: UZA, Auditorium Kinsbergen (volg route 12)

van de patiën verwijzing van Maar ook usiaste medewerke werken. Grote betrokkenheid Eén voltijdse betrekking van ten die in het andere zieken ondersteund door onderzoek en opleiding. past en in staat is in teamverband te Meer informatie rs boeiend werke UZA huizen. Dat is verloskunde of arts, erkend Zorg voor mede n. over wij qua non. Gepromoveerd werkgever blijven. een uitdaging, komt een dokter in de genees-, heel- en de een aantrekkelijke algem werkers bij de patiëntenzorg is een conditio sine ene voorwaarde maar 08339_vaca Niet alleen patiën opleiding in de aanbeveling. tot03_FI tUZA0 n en sluitingsda oek strekt specialist in de heelkunde. Een bijkomende ten kunnen reken NAL.indd voor artsen vind zijn of bezig zijn met een promotieonderz tum van de vacat 1 we je heel wat en op échte zorgkw De kandidaat moet in op www.uzat zorgverlening mogegeen ures waar elders aliteit. Ook onze lijkheden om colorectale heelkunde strekt tot aanbeveling. vooraan in dejemedische dit dat we medische problemen, rekta je rekenen op deeltijds te werke en medewerkers derdelijnszorg. In mensentaal betekent we an.be de heelkunde te stellen het UZA in een die verstrekken 10/10 krijge team n patiënten arts aantal ziekenhuis de zodat van wat universitair n toegevoegd Samen éénEén Heel Als staat zijn om zelfstandige indicaties voor een extralegale voord je een goede kwaliteitsvolle talisatieverzekerin voltijdse betrekking van methoden verder behandelen. balans vindt tussen elen zoals een behandeling. maar het domein van de en arbeidsloong. Een in meer voor zijn, hier met de meest geavanceerde Dat is een uitdaging, waarvoor gunstige levensverzekering, en Zo 10/10, mogelijkheden ziekenhuizen. gunsti je arts bieden werk vorming andere zelfstandig de heelkunde behorende tot van toegevoegd ge verdere van en verwijzing voor vakan op betrekking je privéleven. Naast kansen tieregeling maakt Eén voltijdse een verzekering ziektebeeld en komen Daarnaast kun Naast het dagdagelijkse zoals het plaatje compl gewaarborgd terechtkomen, hebben dan ook een complex date zal participeren aan extra service abdominale heelkunde te kunnen uitvoeren. ook arts. De kandidaat/kandi eenaandacht inkomen en een geven we komt, eet. medewerkers boeiend werken. aanmerking voorwaarden hospi­ en proctologische heelkunde het maakt het ook voor de 2.800 enthousiaste endevriendwacht. jovialeaan en deelnemen is de open, werk dat vnl. uit colorectale heelkunde en klinische activiteit niet onbelangrijk poliklinische deOok ing. ingeschakeld in de kinderopvan doet hier wonderen! zal bestaan, zal de kandidaat ook worden Zo bieden schappelijke sfeer onder collega’s. Teamspirit Zorg voor medewerkers krijgen een kwaliteitsvolle behandeling. bij prof. dr. m. Peeters wachtdienst van de abdominale heelkunde. op échte zorgkwaliteit. Ook onze medewerkers Daarnaast kun verdere informatie kan je bekomen 03/11/09 13:40 Niet alleen patiënten kunnen rekenen vindt tussen je werk en je privéleven. balans goede een je zodat werken te 66. 03 821 en een hospivacatures. we je heel wat mogelijkheden om deeltijds gewaarborgdeinkomen (diensthoofd oncologie) - tel.keer op43rij geen paramedisch ng, eenerverzekering vacatUZA waren bij prof. dr. W. deze een levensverzekeri van zoals Het UZA mag zich voor de vijfde voordelen verschijning van volledig. extralegale plaatje ogenblik verdere informatie kan je bekomen aantal het het een Op op je rekenen een gunstige vakantieregeling maken lof enktaan.be. werken” noemen. kinder- en ouderschapsver www.uzatre tijdskrediet, zaken naar “Topbedrijf om voor te laatste standtotvan vaneerdeweg (diensthoofd abdominale-, eenMogelijkheden talisatieverzeke Surf voor ring. intensieve Zorg 821 33 34. 10/10 Research na onderzoek van de Corporate reconstructieve heelkunde) - tel. 03

UZA- Topbedrijf

Antwerpen, Wilrijks

Alle vacatu res op een rij 26 novemb er

Ontdek wat jou aantrekt in het UZA

voor

003

“Teamspirit doet wonderen”

Ken jij een toekomstige UZA-medewe

001

oncorevalidatie: programma om te herstellen na kanker Tijdens het oncorevalidatieprogramma willen we het welzijn en het functioneren van kankerpatiënten verbeteren. Dat doen we tijdens een combinatie of aparte sessies van lichaamstraining en mentale ondersteuning. datum: In september 2012 start een nieuwe reeks. Het programma duurt 3 tot 4 maanden. Locatie: UZA Meer informatie: Tel. 03 821 35 89 (dienst fysische geneeskunde en revalidatie), of tel. 03 821 50 72 (psychologen) 10:09 30/11/09 10:04

2650 Edegem

are weg gooien

Niet op de openb

a.u.b.

vacat

Kanker: infoavonden Het Multidisciplinair Borstcentrum en het Multidisciplinair Oncologisch Centrum Antwerpen (MOCA) organiseren een aantal infoavonden rond actuele thema’s over kanker. Patiënten met kanker, familie, vrienden, medewerkers en andere geïnteresseerden zijn hartelijk welkom. data: (telkens om 19.00 uur): 16/10/2012: Antihormonale therapie bij gynaecologische tumoren (prof. dr. M. Huizing)

Ziekenhuis Antwerpen, Wilrijkstraat 10,

Vacature in de kijker Projectleid er ICT re in de kijker Vacatu Preventieadviseur arbeidsveiligheid werker/ redactie

003

Alle vacatures op een rij voor UZA TOPBEDRIJF 2010

vacat Medewerker schoonmaak

Vacatures voor administratief of technisch talent

rker?

editie dec 2009

004

verschijnt maandelijks

jobkrant van UZA

Niet op de openbare weg go

vacat

2 08530_vacatUZA004.indd 1

bij prof. dr. P. Jorens verdere informatie kan je bekomen 03 821 36 77. (diensthoofd intensieve zorg) - tel.

sitair Ziekenhuis

vinden om er zich thuis te

bij prof. dr. b. ceulemans verdere informatie kan je bekomen gie) (coördinerend geneesheer kinderneurolo tel. 03 821 34 20 of 03 821 34 23.

traat 10, 2650 Edegem

kinderrevalidatiearts is te bespreken.

Hermans, Univer

en organi-

V.U.: Hildegard

label betrekking van staflid Het UZA krijgt Eénditvoltijdse

in aanmerking e organisatie die bedrijven een onafhankelijk betrekking van staflid 10/10, waarvoor Federation (CRF), Eén voltijdse Opleiding & aarden, of arts, heel- en verloskunde Opindedecriteria genees-,Arbeidsvoorw doorlicht. een doctor saties kritisch komt, UZA de maxi- die het cardiologie den behaalt - zoals en Omstandighe in één van de specialismen erkend specialist Training en Werksfeer waarvoor in aanmerking score op Interne intensieve ook een mooie Eén voltijdse betrekking van staflid 8/10, het UZA bekwaming behaalt tot de bijzondere leiden Daarnaast en verloskunde of arts,mumscore. kunnen van deze één in opleiding komt, een doctor in de genees-, heelhun r. die Kandidaten en en Bedrijfscultuu geneeskunde. niet in associatie metPromotiekans erkend specialist in de pediatrie al dan in 2011 kunnen eveneens in aanmerking beëindigden specialismen e. De opvolging van in één of meerdere aspecten kinderneurologie en/of kinderrevalidati worden genomen. Klinische ervaring een ervaren Ambitie het bezitten van de kinderen met cerebral palsy en dit binnen van de intensieve geneeskunde evenals gaan op de taak zijn. Hij of zij maakt als topbedrijf inspireert om verder testrekken uiteraard multidisciplinair team zal de voornaamste De erkenning bijzondere bekwaming intensieve geneeskunde een ambitieuze e en wordt aldus betrokken wil het UZA beschikbaarheid niveaus volgens Op alle Datum weg. deel uit van de dienst kinderneurologi indiensttreding ingeslagen tot aanbeveling. e. Exacte tijdsinvestering is s voldoende inspiratie medewerker ambitieuze zodat bij de algemene werking kinderneurologi zijn,de kandidaat. organisatie van tot kinderneuroloog of voelen. overeen te komen. Opleidingsmogelijkheid

neurologie/kinderneurologie 8/10 Eén voltijdse betrekking van staflid

V.U.: Hildegard Hermans, Universitair

bevallen: prenatale infoavonden Tijdens deze avonden komt u alles te weten over het natuurlijk verloop van de arbeid, bevalling, pijnbeleving, kraamperiode, babyvoeding en het belang van bekkenbodemtherapie. Als afsluiter voorzien we een rondleiding op de materniteit van het UZA. Uw partner is uiteraard ook van harte welkom. data: 10/09/1012, 17,09/2012, 12/11/2012, 19/11/2012 om 19.30 uur Inschrijven: Gratis. Tel. 03 821 33 50 (dienst gynaecologie) Locatie: UZA, Auditorium Kinsbergen (volg route 12)

Stage

V.U.: Hildegard Hermans, Universitair Zieken

vacatvacat

Alle Alle vacatures vacatures op op een een rij rij voor voor

Ontdek wat jou aantrekt in het UZA

UZATopbedrijf

00 “P er3soonlijke en flexibele benadering”

Vacature in de kijker Projectleid er ICT

030

07989_vacatUZA01.indd 1

Niet op de openbare weg gooien a.u.b.

of technisc hijnt maandel ijks h talent Je werkt op de debiteurendewerk administratie. Jeme beheert de er schoon jobkrant van UZA maak Vacature in de kijker: bent verantwo dossiers inzakeJe verzekeringsverschijnt maandelijks orde lijk voor Biotechnicus van de scho de uitvoering editie nov 200 aspecten, mutualiteit, opvolging onmaak in het zieke volg nhuis. Je werk van niet-betaalde facturen, ens vastg...eleg intensieve zorgen/ 9 t de de hygi Je staat één keer per week in voor procedures en respecteert ënevoors operatiekwartier chriften nauw geze editie februari 2012 de kassa in deinge inkomhal. staat zet voorJeande t. Je word t ook re werkzaam Binnen de Infra aanvullentevan heden, zoals patiënten telefonisch woord struc sanitaire beno het tuurgroep leid wil deze jobkrant infrastructuurp digdheden. je ICTmbtjefacturatie. Je zorgt voor de rojecten ten teamle beho de verschillen graag maandelijks inide je r sch geautomatiseerde verzending de diensten binn eve van Hilde Stevens, oonmaak Je rapportee en het UZA. Je stuurt de inbox ontvangen? van facturen. rt aan schoonmaakp verpleegkund loeg aan, stelt Je leidt ICT-infras de ICT-manager Infrastruc en personee ige de takenuurprojecten / Administratief / tuur. /Artsen Artsentruct / Paramedici Verpleegkundigen Paramedici of Technisch talent Schrijf je dan in g. viaJe lsplanning op en Verpleegkundigen veran nodi stuu en bent twoordelij/ rt die bij waar conv controleert en entie mucovis k voor het opst bewaakt de www.uzatrektaan.be en cidose zorg realis ellen / het werk, stelt ervaring / tisch en kennis uitvoeren van e impleme kwaliteit ofvan Technisch talent verslagen op Administratief ntatietrajecte klik op VacatUZA. en rapporteert van leidinggevend n de bijhorend Surf naar www.uzatrektaan.be e documentatie en het opmaken aan je e. Je geeft ople van infrastruc . Het signalisere met drie colle iding en werk tuurb t samen n ehoeften en de organisatie voor meer details over onze vacatures.ga-teamleiders. verbetertrajec beho ten Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details over onze vacatures. in ort ook tot je ventieadviseu Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details over onzepre vacatures. takenpakket. Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details over onze vacatures. r arbeidsve Je zorgt er voor iligheid dat medewerker UZA Comedy wetgeving betre het UZA de bestaande afvalbehee Clinic ffende arbe r Je staat in voor (Codex,jobkran UZA iligheid nale jobkrant van Arab, Vlarem,t vanidsve het ophalen eft AREI , van ...). in bestaand het Je afval volgt de maandelijks ziekenhuis. Je en vuil linne verschijnt maan uZa verschijnt e en nieu zorgt voor het n we regelgev delijks van het afval arbeidsveiligh ing betre corre ÉCHTE ZORGkwALITEIT ct sorteren ffende (papier, risico eid op de voet Vacature in de houd afvaldecennia op. Je rapp het hoofd van end Het UZA heeft de afgelopen een sterke reputatie opge bouwd. Patiënten kunnen bij ons terecht voor échte zorgkwaliteit, , Vacatures voor vuilz med kijk akke isch orteert aan n, ...). Het prop ken jijde Inter een nekom toe Verpleegkundig er: Dienstige ondersteund door onderzoek en opleiding. Maar ook met onze medewerkers gaan we zorgzaam om, want ook in de toekomst willen er houd containe st voor en van het rpark Prev uZa - entie e: administratief of technisch talent Wat is het toch dat getalenteerde medewerkers zo aantrekt in rker het medewe . wij een aantrekkelijke werkgever blijven.en het reinigen en onts de afvalbakk editie maartlees multidisciplina metten van dec?2009 enwil editie beho jeort UZA? Misschien is het wel Geef deze 201verd ir tot jobk 2 er > deze jobkrant je take ak die eigen cultuur van wetenschappelijk bereid om wee rant ker schoonma npakket. Je bent Medewer dan doorVooraan graa redactie pijn kend werker/ of g in de medische zorgverlening onderzoek, innovatieve methoden en aandacht voor zorgkwaliteit. cen werk maa hem laat catiemede trum tendel of haar naar de Communi verriijks beurtrolsystee chteinn je de uitvoering (in websiteAlssurfe een dit dat we medische problemen, waar elders geen universitair derdelijnszorg. In mensentaal betekent Je bent verantwoord inbo Ze zullen ookelijk de voor extra opleidingen en de persoonlijke groeikansen (75% of 80% www x ontvange n: ziekenhuis verstrekken wem). .uzatrektaan.b (60 of 70%) Je werkt ziekenhuis. ) mogelijkheden meer voor zijn, hier met de meest geavanceerden? methoden verder behandelen. Heel wat van de patiënten die in het UZA maak in het e van de schoon wel interessant vinden, net als de warme sfeer onder enthousiaste de van terechtkomen, hebben dan ook een complex op verwijzing van andere ziekenhuizen. Dat is een uitdaging, maar procedures en respecteert Schrziektebeeld Je hoofdtaak bestaat uit het herschrijven vastgelegde ijf je daneninkomen volgens collega’s. van de muskuloskeletaal weefselbank via werken. opvolging in opdrachtadministratieve het maakt het ook voor de 2.800 enthousiaste boeiend Je wordt ook nauwgezet. teksten voor de patiëntenbrochures wwwmedewerkers schriften Ver bestellingen in .uzatrektaan.b de hygiënevoor bestellingen, plegku vanook Ver het opnemen egkun plee voorMaar wat het is, één ding Surf naar het aan de aantrekkingskracht diensten zoals vast: den, staat iciin het UZA. waar je instaat dig/enArt medische ndigen werkzaamhe paramed van de diverse andere voor klik op VacatUZA e en voor / sen Vacatures de voorraad allogrefes en Artsen aflevert, allogrefes Zorg voor medewerkers www.uzat neemt envan tekst ontvangstingezet het UZA valt niet te weerstaan. dus om te ontdekken wat / Par/am rektaan.b . Paredi den. Tijd am / Adm Surf minisbehandeling. benodigdhe en voor mekunnen Je kneedt hun teksten tot een begrijpbare administratie van sanitaire naa e medewerkers krijgen eenAd voorbereidt, aanvullen tratief of ici / inistratief r www.uzatr facturatie Niet alleen patiënten rekenen op échte zorgkwaliteit. Ook onze kwaliteitsvolle Zo bieden er det opvolgt, Hubens, Guy aantrekt in het UZA! ails Technisch tale cied het redactionele werk, verbruiksgoederen joù ekta ove Naast patiënt. de an.b opvolging of Technisch r voor onz algemene de voor e we je heel wat mogelijkheden om deeltijds te werken zodat je een goede e vacatures.balans vindt tussen je werk en je privéleven. Daarnaast kun voor meer deta bijhoudt en instaat neus-, keel- en oorZiekten nt ak van teksten, talent d externe grafischeregister activiteiten r schoonma interne en (80%) decellenbank ils aan en adjunct Teamleide Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details overdiensthoof onze input ove je geef je rekenen op een aantal extralegale voordelen zoals een levensverzekering, een verzekering gewaarborgd inkomen en een hospi­ opstellen r weefselonz briefwisseling, oloog telefoon, e Vacatures voor Weefseltechn vacatures. compleet. van het secretariaat: werkt nauw e. Je takenen fotografi rond stelt devan inatie over talisatieverzekering. Een gunstige vakantieregeling maken het plaatje de transplantcoörd vacatures of leesploeg er deaan, verhalen onze medewerkers. vanlayout ontwerpers en de schoonmaak aspecten kinderstuurt , Je abdominale Je zorgt voor bepaalde presentaties. en nota’s te eindproduct van die bij waar tot een mooi paramedici aspecten de technische hen met zorgt voorom Je samen ntatie. en personeelsplanning op en stuurt weefseltranspla Surf naar , www.uzatrekta transparante van de plastische heelkunde tie van heeft: een als einddoel de autopsiepreleva inclusief Je controleert en bewaakt de kwaliteit preparatiedat an.be voor nodig. biologie prelevatie en komen klinische Surf de naar meer naar ie je www de aan details over les van communicat Op het ogenblik van verschijning van deze vacatUZA waren er geen paramedische vacatures. .uzatrektaan.be ZORG en rapporteert op de kwaliteitscontro kernlabo en eenvormige verslagen INTENSIEVE duidelijke Je ondersteunt onze vacatures werk, stelttechnoloog vertelt. het laboratorium rotsbeenderen. Medisch voor meer detai s en Vacatures voor artsen je de productie samen het werkt en gehoorsbeentje van Surf voor een laatste stand van zaken naar www.uzatrektaan.be. enbetrekking coördineer voltijdse van staflid 10/10 ls over onze vacat . continuïteit trommelvlies opleiding Daarnaast dat deEén m.b.v. Je geeft de.team in het patiënten. uitgevoerde heelkunde leidinggeven Je wordt ingeschakeld ures. van de drukkers. evaluatie Eénalsvoltijdse betrekking van staflid 10/10, waarvoor in aanmerking “allround” met diverse en anatomo-pathol leiders. drukwerken ogische verzekert. Je werkt van deze doet de histologische laboratorium drie collega-team klinische met Heet van de naald Je lab. opvolging bone temporal komt, een doctor inchemie desurfen: genees-, heel- en verloskunde of arts, Geef deze jobkrant laboratoriumtec dan door ofhnoloog laat hem of de haar naar deklinische website specialisaties en ondersteunt de ologie binnen in voor mee middenoorpath jeONCOLOGIE sta het 3 maanden Elke en lvan de specialismen - zoals cardiologie - die voor chronische Eén voltijdse betrekking van toegevoegd arts 10/10 erkenden onthaa specialist in één analytische ker preanalytische, vooropname gazine: de epitheelcelkweek, toepasbaar in Medewer www.uzatrektaan.be staat Je patiëntenma werkt mee aanvan ijkse hematologie. en het driemaandel totale van de van toegevoegd arts 10/10, waarvoor in werking voltijdse betrekking kunnen tot de bijzondere bekwaming intensieve van uZa patiënten, jobkrant ologie. Je ondersteunt deEén vanleiden n, werkzaamheden het. onthaal middenoorpath voor in postanalytische nieuwe onderwerpe staat Je bedenkt aanmerking Maguza. JeJebent de een arts. De kandidaat/kandidate zal participeren komt, geneeskunde. Kandidaten die hun opleidingverschijnt in één van deze verantwoordelijk voor woordelijk acature in de kijker: maandelijks vacature Je bent verant Evi geniet van de opleidingskansen. weefsel- en cellenbank.de redactie Of er nu iem bij, coördineert de fotografie familieleden en bezoekers. woont andinarts in de poliklinische en klinischeieactiviteit en deelnemen aan de wacht. in 2011 kunnen eveneens aanmerking aris en de opvolging ‘Nadat ik mijn bachelor verpleegpatiënten beëindigden vanspecialismen kwaliteitsfunction inschrijving bedrijfscultuur, opleiding en, één team verp in éénkun voor deSamen Joyce Wouters, en verzorgt in overleg met de communicat worden formaliteiten of meerdere dige ofaspecten . ervaringleeg tweedejaars kunde had behaald, ben ik ve genomen. Klinische . administratie eindredactie eerstekansen deNaast training de andere deelnemende van dr. verpleegkund stage in het boe verantwoordelijke deVerdere kho voor informatie kan je bekomen bij prof. M. Peeters vanverdere de intensieve geneeskunde evenals het van de udebezitten onmiddellijk een banaba spoed r is, iede reen leeshet > UZA. “In het begin was ik zenuige, doet voor het eerst ziekenhuizen zich laat. van - tel. 03 821 43 66. verder heegeneeskunde eerst werk vorming en gunstige loon-bekwaming en (diensthoofd inatie oncologie) bijzondere intensieve strekken uiteraard 2012 ft hetachter Je staat in voor de projectcoörd en intensieve zorgen gaan volgen. januari wach vak en editie met ooit moeten tig” bekent ze. echte patiënten en de school, vond “Voo tot aanbeveling. volgens beschikbaarheid arbeidsvoorwaarden geven weDatum indiensttreding leren. Dag Ik kreeg de kans hier deeltijds te , ener r eenmalige publicaties zoals het jaarverslag Elk jaar zijn opnieuw heel wat UZAniet ik heel met elijk span poppen zoals s tref je nend”. Wat me jobkrant elijk verslag. collega-verple de kandidaat. Wil je deze Ambitie werken zodat ik de twee perfect ook aandacht aanvan extra service en het wetenschappuZaop op de UZA-wer mete jaarrekening egkundigen medewerkers die steun het en met opviel, Als universitair ziekenhuis ken jij een toekomstige kvloer was van graag de punt s in je je een kleine dat de kon combineren.’ Uiteindelijk graag maandelijk zoals kinderopvang. Ook niet jes op fout, zoals het ziekenhuis Demee erkenning als topbedrijf rder stag en de de collega’s succes een “i” zettemet investeert het UZA niet alleen beletlichtje niet n. Maa medewerker? daar meteen zwaaide Evi af als één van de eerste je bekomen e bij prof.iaire dr. P.sJorens aan k onbelangrijk is deVerdere open, informatie joviale kaninspireert inbox ontvangen? om verder te die één ons aand gewezen./Dat /Evi, laatonderzoek, ici oen,verpleegkundige studie door of en Paramed dan word l voo innovatie (diensthoofd zorg) - tel.doe 03 821 36 77. mijn foute /opArtsen talent van het UZA. Geef deze jobkrantindan is wel afronden. enn leren r oge jeTechnischmentorcoaches en vriendschappelijke sfeer intensievegaan of n gkundig Vac ratief Verplee , wan atu op de ingeslagen weg. Administ /goed heb .”/ Paramed restoek t ik wil surfen: ben voooms op ici intensieve zorg, is één van hen: website Artsen : hun graa / r dan in via doet je Teamspirit arts CaRd “Op g maar ook in medewerkers. kundigen hem of haar naar de uit Ze combineerde de opleiding met de en IOCh Verpleeg onderSchrijf collega’s. afdeling zelf IRuR alleep niveau’s van ons tige tratief of talent GIE bero Technisc heefh en NSIEOp t elke ‘Het zal mijn blik als verpleegkundige Eén voltij onder de Adminis coach. Hij/z de master verpleeg- en vroedkunde. stag www.uzatrektaan.beINTE www.uzatrektaan.be Als je in het UZA aan de slag iaire hier wonderen! dse knie VE een betre ij neemt je mee ZORG personeelsbeleid willen we hiervoor opge kking van stafli krijg en. ‘Vooral uit eigen interesse. Het zal (Codex, opalleen Eén d 10/10 .. leide verruimen’ kan je op het Eén voltijd eid naleeft ronde, maar voltijArab, klik op VacatUZA. se betrek arbeidsveiligh gaat, kom je terecht in een dse Voor alle vacatures voor artsen gelden volgende algemene voorwaarden: ende volg betreff betre king t eind wetgeving een ambitieuze organisatie zijn, je van ook beter evalu staflid 10/10,van UZA de bestaande nabi op. kking van staflid 10/10 mijn blik als verpleegkundige de voet Eén waarv Je zorgt er voor dat hettopbedrijf opvoltijd eid “Ik hoop na mijnkomt:e een vacatures. oorjvoor doctor in de genee inen sezodat ende arbeidsveiligh eren details over onze aanme betrekking betreff meer dat je nieuwe uitdaagt ” en taan.be rking regelgevingUZA: De kandidaten dienen: ambitieuze ‘Topbedrijf om voorkomt, te en van staflidmedewerkers s-, .heelwww.uzatrek ople Surf alleen maar verruimen. Ik volg de 10/10, waarvoor pedi specia verloskunde of aannaar Vlarem, AREI, ...). Je volgt de bestaande listiding een doctor in in de algem de in aanmeatrie arts, erkend eneslag tende om je talenten verder te voor preventie. kunn heelku rking.” “Samen genees-, heeldienst bij onsdevoldoende inspiratie werken’ met van de interne vacatures. opleiding voltijds wat betekent dat hoofd gaan meten enke cardio UZA: Fit details Bedrijf! over onze bekwa erkenen op chirur le Je rapporteert aan het d specia voor amhei ande kunde Hog gie taan.be d in meer 1. inontwikkelen. het bezit te zijn van het niets diploma van doctor in de genees-, heelverloskunde ofzich arts;thuisenteverlos (minim re list in één www.uzatrek de stagi naarum Surf aires 150 van vinden om voelen of arts,eschool, gadient ingrep Niet voor isdetails ik opdeel de specia ik twee dagen per week in de les envan dendig dond onzeditvacatures. zelfsta Het UZA sleepte jaar voorkunne lismen over Kare erdagaan26 nove l deoerd). - zoals cardio te nemen clin uitgev GrotUe be voor ic. -Stud de bijzondere te worden trektaan. logie 2. het recht om meer in België de geneeskunde uit te oefenen; n leidenentotaangetrokken een georga mbe die enten verplegin tot zit. onderzoek, Ik ben dan ook bewust Surf naar www.uza rhet bekwaming intens niseer het UZA te degenieten aantrekkingspool naar d de vierde keer op rij het labelgeneeskunde. Kandi wacht UZa Als universitair ziekenhuis investeert UZA niet alleen in innovatie en maar ookminder in medewerkers. systee g com optr kunn ieve m. edy edens van versc en die avond daten die hun gaan werken. Zo’n opleiding vraagt 3. de vereiste geschiktheid “Topbedrijf te bezitten.om voor te werken” het UZA. opleiding in één gratijes geni hille specia voor talentlichamelijke uit de wijde inlismen beëind re inform Als jeVerde in het UZA aan de slag gaat, kom terecht in een topbedrijf dat je uitdaagt om je talenten verder te nde stan Hyft eten van atie d-up deze e, kan je bekom van igden in 2011 the Luna(dien comedia veel investering. Maar gelukkig zit je tics, ...) en kunnen eveneens ns prof. bij worde (o.a. sthoo enNiet ontwikkelen. voor niets is het UZA de aantrekkingspool voor talent uit de wijde omgeving. de wacht. Het UZA krijgt dat labeln genom omgeving. dr. kunn Joos fd I. Rodri cardio in mak t Vangus en. Klinische ervari enchirur aanme na en Kandidaatstelling gebeurt uitsluitend op het daartoe bestemde sollicitatie formulier, rking afloo hier in een omgeving met een schat met de med gie) p - tel. n: een03infor ng in één of meerd van de intensieve voorwaarde 821 ewerkers 33 algemene na onderzoek van de Corporate mee 95.l praatje volgende ere gelden Info van het UZA geneeskunde, voor alle aspec artsen voor en aan informatie. Je hoeft nooit ver te ten insch vacatures dat aangetekend of persoonlijk dient overgemaakt te worden aan: .” rijvin ONC gen OLOG Samen één team UZAIEComedy Research Federation (CRF), bijzon een dere bekwaming intens evenals het bezitten van de zoeken.’ Clinic: www.uzat ieve genee Universitair Ziekenhuis Antwerpen t.a.v. mevr. H. Hermans, directeur personeel kandidaten tot skunde, strekk dienen: NaastEén voltij kansen voor verdere en gunstige loon-rekta en arbeidsvoorwaarden geven we ook aandacht aan extra service zoals kinderopvang. dse onafhankelijke organisatie dieaanbeveling. Datum indien de betrevorming en uiteraard an.be kking van sttreding volgen of arts; toege Eén onbelangrijk verloskunde in het van voegden voltijd heelaantrekt zo de Wilrijkstraat 10, 2650 EDEGEM Ook niet is king de open, joviale en vriendschappelijke sfeer onder collega’s. Teamspirit doet hier wonderen! genees-, kandidaat. se betrek s besch in arts doctor bedrijven eenmedewerker organisatiesskritisch van 10/10 diploma vande van het zijnheid toegevoegd arts Wat is het toch dat getalenteerd 1. in het bezit teikbaar aanmerking komt, elijk 10/10, wetenschapp van waarv cultuur oefenen; te eigen uit e kandid doorlicht. oor in een arts. De die Opmerkelijk is dat de geneeskund UZA? Misschien is het wel . de polikli 2. het recht te genieten om in inBelgië ndidate zal partici UZA:aat/ka Fit Bedrijf! rezorgkwaliteit wat jou aantrekt in voorvan inform aandachtVerde en Je Ontdek en klinisc atie kan je bekom het UZA maximumscores methoden bent voor peren Sollicitatieformulieren kan je aanvragen bij demet personeelsdirectie het UZA In het UZA geschiktheidnische innovatieve onderzoek, nam eit en deelne ende (diensthoo elijk‘UZAsport’, bij vereiste zijn de arbe te bezitten.he activit prof. dr. P.lichamelijke In oktober 2010 stapten dan 350 UZA-medewerkers het project met als doel een groeikansen betrokken men aanmeer het mee UZAinop www.uzatrektaan.be 3. fd intensieve en de persoonlijke de wacht Jorens arbeidsvoorwaarden, ids opleidingen bij . zorg) - tel. 03 ook de extra op van via tel. 03 821 51 92 of sigrid.lenaerts@uza.be. Ze zullen de privézie Verdere inform voorwaardefittere 821 36 77. n van versie van zichzelf formulier, te worden. Het bleek niet voor niets te zijn: een jaar later behaalden de sollicitatie het kenhuizop het sfeer onder enthousiaste bestemde kan je bekom pari tair comité en atie uitsluitend hetdaartoe gebeurt wel interessant vinden, net als de warme en bij prof. medisch (diensthoofd uitg UZAsporters Kandidaatstelling gemiddeld een duidelijk hoger fitheidsniveau wat het UZA de erkenning Fit Bedrijf© dr. persone spun oncologie) t- ang Peete Voor alle vaca t voo aan: rs el. overgemaak te worden r hetM.niet tel. 03 821 43 dient collega’s. tures voor artse persoonlijk of 66. opleverde. Dit label wordt uitgereikt door Het Gezonde Net België (HGNB), een organisatie die mensen aangetekend Vacatu kracht rsoneel Meer informatie over de algemene voorwaarden sluitingsdatum van de vacaturesdat n gelden volg trekkings de aankand directeur pe aanende res Hermans, H. idate voo t.a.v. mevr. ende n Antwerpen aan het bewegen wil zetten door resultaatgerichte gezondheidscoaching en dit op basis van een dien r Maar wat het ook is, één ding staat vast: alge Daarnaast zijn en: Universitair Ziekenhuis mene voorwaa voor vind je opTijd www.uzatrektaan.be dus om te ontdekken wat er vergoedi paramedici te weerstaan. nietartsen : meetbare, wetenschappelijk onderbouwde aanpak. het UZA valt ngen voorrden van Zo 2650 EDEGE 1. in het bezit onregelmatige t er voorM 1 10:49 07989_vacatUZA01.indd 2 04/09/09 10:52 te zijn van het Wilrijkstraat 10,word prestaties op joù aantrekt in het UZA! taties.surfen: diploma van100% website naar depres 2. het recht te onze haardage toeg offeest hemen eken of laatzondocto doorzond dan d, voor r in de jobkrant genieten om in pathologisc UZA nirectie een toes Geef deze van gene meer details over es-, nach de personeelsd laghet heel-agpr he anatom van Belgi tprestatie aanvragen jebe enbijestat Surf naar www.uzatrektaan.be voor kan ies een ë de gene 3. de vereiste rs. rmulieren s een ie esku de toes trektaan. lag van 26% toeslag van verloskun of arts; lichamelijke gescSollicitatiefo nde uit www.uza onze medewerke Je onthaalt en toeslag te , 35% oefe voor nen; van en ts@uza.be. hikth lab vacatures of lees er de verhalen van registreert bezo voor 10% sigrid.lenaer oratoriumtech avondprestati . Ook 821 51 92 03tedien bezitten.of via tel.eid Je voert aanv ekers. es een Kandidaatstelli stverlening hoor een wachtvergoeding (indi nicu van de analy ÉChTE ZORG ragen en resul s (50 ng gebeurt uitslu ses behoort kwaLITEIT taten en wacht bij %) t) en een opro in. Je verzorgt ook tot Het UZA heeft itend op h je takenpakk de de analyses dat aangetekend epvergoeding And etere de afgelopen et. Je staat in daar finan in toe ciële zijn voorzien. of persoonlijk bestevoor decennia een functie van de werk voor ondersteund mdedele de ontvangst sollic n algemene sterke reputa dient overg die planning en zijnemaa itatie door onderzoek en sluitingsdatum van de vacatures Universitair Zieke het o.a. de en registratie form voorwaarden UZA tie opgebouw een ulier, de eind over aan optim en oncologie kt informatie ejaar opleid wij de te Meer van een aantrekkelijk nhuis Antwerpe wordenprem medewe ing. Maar ook ale dienstverled. Patiënten kunnemonsters. Je aan:ie en de geschenk voordelen zoals 10/10 bent verantwoo ning. Het e werkgever blijve n bij ons terech taan.be toekent n t.a.v. mev onze medewerke uitvoeren met Wilri www.uzatrekrkers betrekking van staflid je opench jkstra voltijdse vind Eén artsen artsen r. voor t voor van rdelijk at een n. voor H. voor rs 10, aanv Herm eque gaan leven de Vacatures 2650 . Extralegale zorg sverzekering, EDEinGEM kwaliteit, tratie enéchte ook inkomen en ans, directeur waarvoor in aanmerking maar am regiswant i.v.m. kwalitatiev ullend onderzoek we zorgza van staflid 10/10, het behandele en onderzoek, betrekking een verzekerin voltijdse Vooraan in de Eén niet in innovatie een hospitalis perso ook in van klachom, neel alleen UZA e de het verbe n toekomst willen ten. investeert medi arts, tering g gewaarborgd of je uitdaagt atieverzekerin sche zorgverlen en verloskundedat en heel-topbedrijf Als universitair ziekenhuis in de genees-, Als universitair doctor komt, een g zijn standaar in een ing SollicEen je terecht ctieve kom ziekenhuis verstr gaat, reconstru itatie en slag de aan kinderaantoonbare form d. e-, UZA het in abdominal ulieren ekken we derde mogelijkheden in de interne geneeskunde. talent medewerkers. Als je kan je aanvrage erkend specialist spool voor lijnszorg. In mense meer voor zijn, de aantrekking viavereiste. niets is het UZA aandacht voor tel. n Onze Niet bij n. hier 03 ntaal een is terech de heelkunde met ontwikkele 821 5 te oncologie beteke pers de meest geava tkome 1 92 of sigrid.lenaÉchte ZorgkWalitonee zorg eit lsdirectie nt dit dat we medis activiteit in de medische n, kwaliteit, om je talenten verder hebben dan ook terecht voor échte nceerde metho staflid 10/10 van che problemen, opgebouwd. Patiënten kunnen bij ons een complex ziekte erts@uza.be. het maakt reputatie het den verder behan die goed in het huidige team sterke een Eén voltijdse betrekking van collega UZA willen decennia toekomst initiatiefrijke het de een in waar afgelopen ook de naar ook uit want heeft gaat beeld en komen om, elders geen omgeving. voor de 2.800 Het UZA delen. Heel wat uit de wijde staflid 10/10, waarvoor in aanmerking entho met onze medewerkers gaan we zorgzaam op V.U.: Hildegard Hermans, Universitair Ziekenhuis Antwerpen, Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem

Niet op de openbare weg gooien a.u.b.

vacatvacat

UZA Topbedrijf

Nadia Zakaria, wetenschappelijk medewerker oogheelkunde

Vacatures Medewerker debiteuren voor administra tie - 75% (tijdelijk)

Je bent verantwoordelijk voor de uitvoering van de schoonmaak in het ziekenhuis. Medisch secretaris Je werkt volgens vastgelegde (-esse) voor het centraal procedures en respecteert de hygiënevoorschriften nauwgezet. medisch secretariaat Je wordt ingezet voor Als medisch secretaris (-esse) sta aanvullende werkzaamheden, je in voor het typen, verbeteren zoals het aanvullen van sanitaire en verwerken van medische benodigdheden. ken jij een toekomstigeverslagen UZA- van verschillende specialismen. Om dit centraal te medewerker? kunnen beheren, is opvolging Geef deze jobkrant dan door of laat en rap portering in verschillende hem of haar naar de website surfen: computerprogramma’s belangrijk. www.uzatrektaan.be

Neem ons ons vacaturekrantje vacaturekrantje mee mee Neem uit de uit de displays displays in in het het ziekenhuis ziekenhuis of kijk op onze jobsite www.uzatrektaan.be. www.uzatrektaan.be Edegem

“Het 001 editie sept 2009 Eurekamoment”

Niet op de openb are weg gooien

Niet op de openbare weg gooien a.u.b. V.U.: Hildegard Hermans, Universitair Ziekenhuis Antwerpen, Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem

Vacatures voor administratief of technisch talent

geïnteresseerd Geïnteresseerd in in een job bij het UZA? uZa?

huis Antwerpen, Wilrijkstraat 10, 2650

kennis / ervaring / zorg

004


geZond

Zorgeloos

ZwAnger Van echo tot vruchtwaterpunctie en van kine tot zwangerschapsyoga: als een zwangere niet oppast, staat haar agenda snel helemaal vol. Wat is nodig, wat is nuttig en wat mag u overslaan? We vragen het aan drie specialisten ter zake.

A

ls u als zwangere vrouw negen maanden lang geen dokter, vroedvrouw of kinesitherapeut ziet, hebt u 80% kans om probleemloos door uw zwangerschap te fietsen. Die 20% risico dat er wel iets mis loopt, is echter reden genoeg om u goed te laten begeleiden. Prof. dr. Yves Jacquemyn, diensthoofd gynaecologie, vroedvrouw Els De

Beul en bekkenbodemkinesitherapeute Alexandra Vermandel overlopen wat echt belangrijk is. Alles onder controle? Uw eerste bezoek aan de gynaecoloog plant u het best als u drie of vier weken over tijd bent. Hij of zij meet bij elke controle uw bloeddruk, noodzakelijk om een

eventuele verhoogde bloeddruk tijdig te behandelen. Verder zijn er bloednames tussen respectievelijk 8 en 12 weken en 24 en 28 weken zwangerschap nodig om bloedarmoede, problemen met uw

Screening: de noodzaak verschilt van patiënt tot patiënt bloedgroep en zwangerschapsdiabetes uit te sluiten. Bij de eerste bloedname wordt ook nagekeken of u al dan niet beschermd bent tegen infecties die gevaarlijk kunnen zijn tijdens de zwangerschap, zoals toxoplasmose of rode maguza 029


geZond

Hebt u tijdens uw zwangerschap veel last van ongewild urineverlies, dan kunt u starten met bekkenbodemoefeningen.

is achterhaald. Vanwege het risico bekijken gynaecologen de noodzaak ervan vandaag meestal patiënt per patiënt. bekkenbodem trainen Een op vijf zwangere vrouwen heeft last van ongewild urineverlies tijdens de zwangerschap. Drie tot zes maanden na de bevalling loopt dat zelfs op tot een op drie. Incontinentie na de bevalling kunt u voorkomen of verminderen door kort na uw bevalling bekkenbodemoefeningen te doen. Hebt u al tijdens uw zwangerschap veel last van ongelukjes, dan kunt u dan al starten. Het is wel belangrijk dat de gynaecoloog, vroedvrouw of bekkenbodemtherapeut controleert of u de oefeningen juist doet. In het UZA komt er na de bevalling altijd een bekkenbodemtherapeut langs om na te kijken of de vrouw de bekkenbodemspieren correct samentrekt en om tips te geven. hond. Tenzij er klachten opduiken, zijn er geen verdere bloednames nodig. echo: piep, hier ben ik Bij uw eerste bezoek aan de gynaecoloog wijst een inwendige echografie uit hoe lang u al zwanger bent. Medisch gezien zijn er daarna maar drie echografieën nodig: een eerste rond 12 weken om grote problemen bij de foetus uit te sluiten en om te helpen het risico op chromosoomafwijkingen te berekenen, een tweede rond 20 weken om eventuele afwijkingen in meer detail op te sporen en een derde rond 32 weken om de groei en de ligging van de baby te controleren. In veel gevallen wordt bij elke controle echter een kleine pretecho uitgevoerd. Dat is niet alleen leuk voor de

info 030

Dienst gynaecologie, T 03 821 39 05

ouders, het versterkt ook de band met hun kind. Vooral de vader in spe voelt zich zo nauwer betrokken. screenen (of net niet) U beslist zelf of en in welke mate u aan prenatale screening doet. Aan de hand van de bloedname tussen acht en twaalf weken zwangerschap en de echo rond twaalf weken, kan de gynaecoloog u zeggen of u een verhoogde kans hebt op een kind met een chromosoomafwijking, zoals het syndroom van Down. Een stap verder zijn een vruchtwaterpunctie of vlokkentest. Die bieden zekerheid, maar houden ook een klein risico op een miskraam in. De opvatting dat elke zwangere van 35 jaar of ouder het best een dergelijk onderzoek laat uitvoeren,

info van de vroedvrouw Bij een zwangerschap komen zo veel praktische beslommeringen kijken dat het handig is als iemand u helpt door het bos de bomen te zien. In het UZA gaat elke vrouw ongeveer halverwege haar zwangerschap op raadpleging bij de vroedvrouw. Ze bekijken dan samen onder meer hoe de vrouw wil bevallen, of ze pijnstilling wil en of ze borstvoeding verkiest. De vroedvrouw begeleidt de zwangere ook bij de administratieve rompslomp en geeft informatie over het ondersteunende aanbod, van zwangerschapszwemmen tot kraamzorg. Verder zijn er in het UZA afzonderlijke infosessies rond respectievelijk pijnstilling en het verloop van de bevalling en de kraamtijd.


advertentie

fo: meer in 0 950 2 0 0 8 0 e tinfo.b f i l p a r www.t

Onze traplift ... ... Uw comfort Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) — Gratis subsidieadvies — Conform wetgeving — Diverse afwerkingen — Batterijvoeding NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne comfortlift@coopman.be

UZA TREKT AAN. { nominee }

{ winner }

“EMPLOYER BRANDING”

“BESTE INTERNE COMMUNICATIEFILM”

FESTIVAL VAN DE BEDRIJFSFILM

FESTIVAL VAN DE BEDRIJFSFILM - PRIJS BViC

MADE BY

I.S.M.

Op het 13de Festival van de Bedrijfsfilm sleepte “UZA trekt aan” de prijs voor de beste interne communicatiefilm in de wacht, en dat met een overweldigende meerderheid van de stemmen. 85% van de leden van de BViC stemden op de bedrijfsfilm gemaakt door Palatino bvba. Heeft het te maken met de warme uitstraling, de authenticiteit, de originele beeldvorming of het vleugje humor? Of is het omdat deze film duidelijk aantoont dat elke schakel binnen het UZA belangrijk is voor een hoogwaardige patiëntenzorg? Ontdek het vooral zelf.

Bekijk de film via: www.uzatrektaan.be www.vimeo.com/studiopalatino

advertentie

Vergroot de hoop voor elk kind met een zeldzame ziekte In België lijden 800 kinderen aan een zeldzame stofwisselingsziekte. Meestal is de ziekte aangeboren en moeilijk behandelbaar. Een levenslang dieet, een orgaantransplantatie of specifieke geneesmiddelen kunnen voor sommigen helpen, voor anderen niet. Het UZA wil via wetenschappelijk onderzoek nieuwe en betere methodes ontwikkelen om stofwisselingsziekten te behandelen. Via het UZA-mecenaatsfonds kan ook u bijdragen aan een hoopvolle toekomst voor deze patiëntjes. Zowel bedrijven als particulieren kunnen giften of legaten overmaken aan het fonds. Doe dit vandaag nog door een storting op rekeningnummer 001-0893155-55 van het UZA met vermelding ‘zeldzame ziekten’. Giften zijn fiscaal aftrekbaar.

Steun het UZA-mecenaatsfonds

UZA-mecenaatsfonds voorzitter: dr. Jan Proesmans Wilrijkstraat 10, B-2650 Edegem - Tel 03 821 30 00 - Fax 03 829 05 20 www.uza.be > over UZA > Organisatie > Beleid > Mecenaatfonds


gezond

Versleten of beschadigde gewrichten kunnen vandaag dan wel vervangen worden door hightechprotheses, ook die gaan niet eeuwig mee. De beste remedie blijft dus: gewrichtsproblemen voorkomen. Prof. dr. Francis Van Glabbeek legt uit hoe je dat het beste doet.

Gewrichts …e n hoe ze te voor­komen

G

ewrichten kun je vergelijken met scharnieren die ervoor zorgen dat je kunt bewegen’, zegt prof. dr. Francis Van Glabbeek. ‘Zonder die scharnieren zouden we stijf zijn als een plank. Het gewricht is eigenlijk een soort virtuele ruimte tussen de uiteindes van twee botten, die bedekt zijn met kraakbeen. Die virtuele ruimte is omkapseld door een vlies dat verdikkingen vertoont: de ligamenten. Daar bovenop bevinden zich nog de pezen – de uiteindes van de skeletspieren

die de twee botten met elkaar verbinden. De problemen beginnen wanneer het kraakbeen rond de botten afbrokkelt. Je kunt een gewricht vergelijken met een kogellager. Zodra het perfect gladde oppervlak beschadigd is, zal de functie verstoord geraken. Op zich doet de afbraak van kraakbeen geen pijn, want het bevat geen zenuwuiteindes. Wat je wel voelt, is de reactie van je lichaam op die aftakeling: de pezen en het gewrichtsvlies ontsteken, en die bevatten wél p­­ijn­receptoren.’

Wat als je kraakbeen al is aangetast? Is de schade al gebeurd, dan bestaan er verschillende remedies. » Kinesitherapie. » Dragen van braces en andere passieve hulpmiddelen. » Ontstekingsremmende medicijnen. » Inspuitingen met cortisone. » Een prothese. Vandaag bestaan er niet alleen heup- en knieprotheses, maar ook schouder-, elleboog-, enkel- en zelfs teenprotheses. Na implantatie moet je intensieve kinesitherapie volgen en slijtage of beschadiging van de prothese zo veel mogelijk vermijden.

032

Maar hoe komt het nu dat   het kraakbeen afbrokkelt?   De belangrijkste oorzaken   op een rij, met bijbehorend   preventieadvies.   1. Slijtage  ‘Veel oudere mensen hebben last van artrose: slijtage van het kraakbeen – een puur mechanisch probleem. Meestal zijn de onderste ledematen er het ergst aan toe. Omdat we rechtop lopen belasten we onze heupen en knieën het meest.’ Hoe voorkomen? • Vermijd overgewicht. • Beweeg regelmatig, maar kies voor een sport die je lichaam niet overbelast, zoals zwemmen, fietsen of joggen. Laat je ook bijstaan door een coach die je leert welke houdingen het best zijn om je gewrichten te sparen.  2. Ongevallen  ‘Ook bij jongeren kan het kraakbeen beschadigd raken. Door een gewrichtsbreuk na een ski-, motor- of arbeidsongeval bijvoorbeeld.’ Hoe voorkomen? • Volg nauwkeurig de veiligheidsvoorschriften op je werk, tijdens het sporten … • Zorg ervoor dat je in goede conditie bent als je sport. Dan loop je


problemen

6 1

4

5 5

5

minder kans op blessures. 3. infecties ‘Microben kunnen in je gewricht terechtkomen en daar ontstekingen veroorzaken. Dat is mogelijk na zware longontstekingen en abcessen bijvoorbeeld, of via inspuitingen rechtstreeks in je gewricht.’ hoe voorkomen? • Verzorg jezelf goed als je ziek bent. Consulteer bij zware ontstekingen altijd je huisarts. • Vermijd inspuitingen rechtstreeks in je gewricht, vooral als die worden uitgevoerd buiten het ziekenhuis – bij voetbalmatchen bijvoorbeeld. 4. Ziektes ‘Reuma, jicht en lupus zijn systeemaandoeningen die aanleiding geven tot afbraak van het kraakbeen. Het zijn eigenlijk auto-immuunziekten die reageren op lichaamseigen eiwit.’ hoe voorkomen? • Auto-immuunziekten vallen moeilijk te vermijden, maar er zijn wel aanwijzingen dat levensstijl een rol speelt. Gezond eten, niet-belastende sporten doen en stoppen met roken zijn dus sterk aanbevolen. Raadpleeg ook regelmatig je reumatoloog, die zeer specifieke medicatie kan voor-

schrijven om die systeemaandoeningen onder controle te houden. 5. verwijderde meniscus ‘In je knie zit een kraakbeenschijf, de meniscus, die het gewricht stabiliseert en de druk over een groter oppervlak verdeelt. Werd je meniscus weggehaald na een blessure, dan kan er op een bepaalde plek overdruk ontstaan.’ hoe voorkomen? • Warm altijd goed op voor je begint te sporten. • Oefeningen om de bovenbeenspieren te versterken helpen om knieblessures te vermijden. 6. overbelasting ‘Naast het afbrokkelen van het kraakbeen kan ook een overbelasting van de pezen pijnlijke gewrichten opleveren. Je loopt een risico op overbelasting als je eenzelfde beweging constant herhaalt. Bekende voorbeelden zijn tenniselleboog, muisarm en sms-duim.’ hoe voorkomen? • Las voldoende pauzes in als je vaak dezelfde bewegingen uitvoert. • Werk je acht uur per dag met de computer, laat je dan adviseren door een specialist in ergonomie. • Om een tenniselleboog te vermijden volg je het best lessen bij een goede trainer.

2

3

Kniegewricht 1

dijbeen

4

kraakbeen

2

kuitbeen

5

ligamenten

3

scheenbeen

6

knieschijf

wAArom is preventie Zo belAngriJK? » Als je kraakbeen eenmaal beschadigd is, kan het nooit meer herstellen. » Wie op vrij jonge leeftijd – op zijn 40ste bijvoorbeeld – zijn toevlucht moet nemen tot een gewrichtsprothese, zal later waarschijnlijk problemen krijgen. Protheses zijn immers vaak versleten na twintig jaar. Een tweede prothese inplanten is bovendien een stuk lastiger omdat het bot dan al beschadigd is. De prothese zal ook sneller loskomen: al na tien jaar. Een derde prothese kan al na vijf jaar aan vervanging toe zijn.

maguza 033


Zorg

2

sAmen

1 Ziek zijn is nooit positief, maar soms groeit er uit die moeilijke periode een mooi initiatief. Zoals wanneer ex-kankerpatiënten pruiken gaan inzamelen voor lotgenoten of een moeder van twee diabetespatiënten meehelpt om vakantiekampen te organiseren voor jonge diabetici. Vier hartverwarmende verhalen.

1. pruiken voor kankerpatiënten Toen Saskia Van de Cruys drie jaar geleden borstkanker kreeg, ging ze al de dag na de diagnose bij kapster Ann Goergen langs voor een pruik en een sjaaltje. ‘Die dingen zijn zo belangrijk. Want als je je haar verliest, durf je zonder pruik of sjaaltje niet buiten te komen en dreig je geïsoleerd te raken’, vertelt Saskia. Een synthetische pruik kost al gauw 500 euro. Saskia’s ziekenfonds betaalde daarvan 180 euro terug. ‘Voor mensen die het financieel niet breed hebben, blijft dat een aanzienlijke kost’, vervolgt Saskia. ‘Toen ik na mijn behandeling aan Ann vroeg of ze iets met mijn pruik kon doen, vertelde ze me over haar idee om pruiken te recupereren. Zo is hair in a box ontstaan. We vragen mensen om pruiken die ze niet meer gebruiken, aan ons te bezorgen. Vervolgens worden ze professioneel gereinigd en eventueel bijgeknipt, zodat we er andere kankerpatiënten een plezier mee kunnen doen.’ Patiënten die geïnteresseerd zijn in een pruik, kunnen een afspraak maken met Ann. Saskia: ‘We vragen een bijdrage van 50 euro. Daarvoor krijgt de patiënt een pruik, een staander, verzorgingsproducten en twee sjaaltjes.’ Intussen hebben de twee een kleine honderd pruiken verzameld, zodat ze bijna alle haartinten in voorraad hebben. ‘Kanker is zo al zwaar genoeg om door te maken. Niemand zou zich in die periode zorgen moeten maken over de kosten van een pruik.’ www.hairinabox.be, t 0485 94 64 30

034

2. speelgoed voor zieke kinderen Voor Sophie Van den Bergh stopte de wereld even met draaien toen haar toen 2,5 maanden oude dochtertje Juliette leukemie kreeg. ‘Intussen is ze een gezonde kleuter van 2,5 jaar oud’, vertelt Sophie. ‘Bijna een jaar hebben we echter in het ziekenhuis verbleven. Daardoor besef ik maar al te goed hoe welkom wat afleiding tijdens die lange dagen is.’ Samen met een vriendin, Kim Van Oncen, kwam ze op het idee om speelgoed voor kinderafdelingen van ziekenhuizen in te zamelen. Sophie: ‘Bedoeling is het speelgoed niet zomaar af te geven, maar er meteen een leuke dag voor de kinderen van te maken. Bring a smile hebben we ons initiatief gedoopt.’ Op 5 april 2012 vond het eerste evenement plaats op de afdeling pediatrie van het UZA. Lindsey Pfaff, Jelle Cleymans en verschillende andere BV’s tekenden present. De kinderen waren in de wolken met hun fonkelnieuwe speelgoed. Voor de jongeren waren er dvd-spelers, mp3- spelers en een Wii. Sophie: ‘Vanwege het infectiegevaar kunnen we alleen nieuwe spullen aanbieden. Het bleek alvast geen probleem om sponsors te vinden. We konden zelfs meer kopen dan gehoopt. De volgende dag al waren we ons tweede evenement aan het plannen.’ De twee schonken ook een microgolfoven en een koffiezetapparaat, bedoeld voor de ouders van patiëntjes. ‘Ik weet uit ervaring hoe zeer je tijdens een lang ziekenhuisverblijf wat comfort kunt gebruiken’, zegt Sophie. www.bringasmile.be


4

3

sterK 3. Kamp voor jonge nierpatiënten De Oudervereniging voor Nierpatiëntjes organiseert al meer dan twintig jaar een kamp voor nierpatiënten tussen 6 en 18 jaar oud. Deze zomer is er een weekje Lombardsijde gepland. Een vijftigtal kinderen gaat mee, zowel dialysepatiënten als getransplanteerden. Dankzij de steun van de Koning Boudewijnstichting en de vereniging van de oud-scouts is het kamp gratis. ‘Die kampen zijn altijd geweldig leuk’, vertelt UZApediatrieverpleegkundige Sofie Eerens, die al zes jaar meegaat als vrijwilligster. ‘Als de kinderen na afloop van de bus stappen, vragen ze vaak en wanneer is het volgende kamp?’ Zeker voor dialysepatiëntjes is een gewoon kamp moeilijk haalbaar. Sofie: ‘Bij dit kamp gaan er een arts en drie verpleegkundigen mee. Wij brengen de kinderen die hemodialyse nodig hebben naar een dialysecentrum in de buurt en koppelen ’s avonds de buikdialyse aan. Verder zorgen we ervoor dat iedereen op tijd zijn medicatie krijgt, dat de kinderen de vereiste hoeveelheid water drinken en dat eventuele voedingsbeperkingen worden gerespecteerd.’ Met de zorg voor tientallen kinderen, die ook ’s nachts wel eens een probleempje hebben, komt er voor het verpleegkundige team van slapen niet veel in huis. ‘Toch is het elk jaar volop genieten’, klinkt het.

4. vakantie voor kinderen en jongeren met diabetes Ook voor jonge diabetespatiënten bestaan er al jaren vakanties met speciale begeleiding, een initiatief van de Vlaamse Diabetes Vereniging vzw (VDV). Drijvende kracht achter het jongerenkamp, met deze zomer als bestemming Kroatië, is sinds enkele jaren verpleegkundige en diabeteseducator Magda Bontinck. Zij is vrijwilligster bij VDV en heeft zelf twee intussen volwassen dochters met diabetes. Behalve Magda gaan er nog drie andere diabeteseducatoren, twee artsen en een diëtiste mee. De monitoren zijn zelf diabetespatiënten. ‘Natuurlijk kunnen kinderen met diabetes ook gewoon op kamp, maar niet alle ouders zien dat zitten. Wij kunnen een oogje in het zeil houden. En we weten wat te doen bij een hypo, een plotse daling van het bloedsuikergehalte’, vertelt Magda. De kans dat de kinderen tijdens een kamp een hypo krijgen is iets groter omdat ze de hele dag actief bezig zijn. ‘We meten dan ook elke nacht het suikergehalte en geven de kinderen indien nodig extra suikers of insuline’, zegt UZA-verpleegkundige en diabeteseducator Anne Gotemans. Zij gaat dit jaar voor de tweede keer mee als begeleidster. Een pluspunt voor de deelnemers is het contact met andere diabetespatiënten. Zo zien ze hoe andere jongeren met hun ziekte omgaan. ‘En ze beseffen dat ze niet alleen op de wereld zijn met hun diabetes’, aldus nog Magda.

www.ovnp.be www.diabetes.be (onder aanbod / vakanties) maguza 035


zorg

Nierpatiënten overlijden vaker aan harten vaat­ziekten dan aan hun nierprobleem. Dr. Amaryllis Van Craenenbroeck van de dienst nefrologie-hypertensie onderzoekt in hoever dagelijkse beweging het risico op vaatlijden kan verminderen.

Nierpat in be

S

porten met nierproblemen, het is geen evidente combinatie. Nierpatiënten voelen zich door hun ziekte vaak moe en hebben dan ook zelden de energie om loopschoenen aan te trekken of om op de fiets te springen. Bovendien hebben ze als gevolg van hun nierlijden zwakkere spieren. Een andere vaststelling is dat nierpatiënten

beduidend meer risico lopen op harten vaatziekten. Dat geldt zowel voor dialysepatiënten als voor patiënten met een minder gevorderde nierziekte. De onderliggende mechanismen die tot hart- en vaatziekten leiden, zijn bij hen ook anders dan bij andere hartpatiënten. Dat betekent dat ook de preventie er mogelijk anders moet uitzien.

Dialyse op de fiets Fietsen tijdens een dialysesessie? Op de lowcaredialyseafdeling in het UZA, bestemd voor patiënten die minder medische begeleiding nodig hebben, is dat sinds enkele maanden een vertrouwd beeld. ‘Fietsen tijdens de dialyse heeft een gunstig effect op de bloeddruk en de bloeddoorstroming, waardoor patiënten minder last hebben van krampen. Het zorgt ook voor afleiding en kan een aanzet zijn om ook thuis meer te bewegen’, zegt unitverantwoordelijke Bruno Segers.

036

Probleem was dat ­ fietstoestellen voor dialysepatiënten peperduur zijn. ‘Toevallig stootte ik in een warenhuis op een goedkoop fietstoestel’, zegt ­dia­lyse­technicus Bruno Verdonck. ‘In samenwerking met technici van de mechanische werkplaats van de Universiteit Antwerpen heb ik dat aangepast, zodat we het nu eenvoudig op de dialysestoel kunnen monteren.’ De afdeling startte met één fietstoestel, maar vanwege de grote populariteit zijn het er intussen al vier geworden.

‘De laatste jaren is er veel aandacht voor preventie van hart- en vaatziekten bij nierpatiënten’, zegt Van Craenenbroeck. ‘Vergelijk het met patiënten met hartproblemen: ook voor die mensen is het allesbehalve evident om te sporten, maar intussen weten we dat regelmatig bewegen hun prognose sterk verbetert. Met ons onderzoek willen we nu nagaan

Wie volhoudt, krijgt een betere conditie en is minder snel moe in hoever dagelijkse beweging het risico op hart- en vaatziekten kan verminderen bij patiënten die nog niet aan de dialyse zijn. Bij die groep zijn er minder studies gebeurd én is er nog veel ruimte voor preventie. Om die laatste reden zoeken we ook patiënten bij wie nog geen sprake is van hart- en vaatlijden.’  Even doorbijten  In totaal worden zestig patiënten bij het onderzoek betrokken. De helft van hen krijgt een hometrainer. Daarop moeten ze elke dag vier keer tien minuten fietsen aan een welbepaalde hartslag, en dat drie maanden lang. De andere helft krijgt


onvergetelijk

UZA-medewerkers over een patiënt of moment om nooit te vergeten.

Luc Arnauts, verpleegkundige op de

iënten weging alleen gezondheidstips. Aan het begin en aan het einde van hun deelname ondergaan de patiënten telkens een aantal onderzoeken, om hun conditie en hun risico op hart- en vaatziekten in kaart te brengen. ‘In de loop van volgend jaar hoop ik alle resultaten bij elkaar te hebben’, aldus Van Craenenbroeck. Voor de patiënten die dagelijks de hometrainer op moeten, is het vooral in het begin flink doorbijten. Van Craenen­broeck: ‘De eerste twee weken verbetert hun conditie al meteen aanzienlijk. Dat betekent echter ook dat ze de inspanning sterk moeten opdrijven om aan diezelfde hartslag te trainen. Dat is zwaar. Als ze volhouden, krijgen ze er echter een betere conditie voor in de plaats. En dan zullen ze zich net minder moe voelen. Die vicieuze cirkel doorbreken, is de uitdaging.’

­afdeling hartkatheterisatie, zal nooit de

eerste patiënt vergeten die in het UZA een harttransplantatie onderging. ‘Dat iemand op zo korte tijd zo spectaculair beter kon

worden, dat hadden we nog nooit gezien.’

Die eerste harttransplantatie ‘Ik werk al 30 jaar in het UZA, waarvan 25 jaar

in het katheterisatielab. Die eerste harttransplantatie, in 1994, was toch iets heel bijzonders. Het

was een ingrijpende gebeurtenis voor alle betrokkenen. De techniek was nieuw voor ons en er

komt hoe dan ook veel bij kijken. De patiënt in kwestie was een nog jonge man, die eigenlijk zo

goed als terminaal was. Voor zijn operatie moest

hij een katheterisatie ondergaan, en ook nadien moest hij regelmatig bij ons langskomen. Om na te

gaan of het hart niet werd afgestoten, moesten we geregeld een biopsie van het hartweefsel nemen.’

‘Zo hebben wij de patiënt van dichtbij zien evo-

lueren van heel zwak en zo goed als terminaal, naar een sterke, sportieve jonge man. Hoe zwaar die operatie ook was, de week nadien liep hij al

ge

t zoch

rond. Onvoorstelbaar. Het verschil was echt spec-

Nierpatiënten

Bent u nierpatiënt en wilt u meedoen aan een onderzoek rond beweging en hart- en vaatziekten? Dan kunt u zich aanmelden aan het onthaal van de consultatie nefrologie of contact opnemen via T 03 821 38 72 of amaryllis.van.craenenbroeck@uza.be. De dienst is op zoek naar patiënten van minimum 18 jaar oud die nog niet aan de dialyse zijn.

taculair, want voor de operatie was hij zo goed

als bedlegerig. Ook nadien worden die patiënten alsmaar sterker. Ze volgen revalidatie, en sommi-

gen zijn na een tijdje tot echte sportprestaties in

staat. In het algemeen zien wij hier in het kathlab heel snel het resultaat van wat we doen voor de

patiënt. Als ze binnenkomen na een hartinfarct

liggen ze echt af te zien, en eens die geblokkeerde slagader weer open is doordat we een stent hebben ingebracht, liggen ze een paar uur later soms alweer te lachen.’

maguza 037


Zorg

uZA lAnceert nieuwe website

gebruiKsvriendeli De nieuwe website die het UZA in juni lanceerde, blinkt uit in gebruiksvriendelijkheid. Hij kreeg een hedendaagse look, de structuur werd herbekeken en hij bevat een schat aan informatie voor patiënten en hun familie. en Zoek artsen of rs medewerke en onderzoeken behandelingen

e

lke maand surfen zo’n 35.000 mensen naar www.uza.be. Het UZA vindt het belangrijk dat die bezoekers op de website transparante, betrouwbare en praktisch bruikbare informatie vinden. Uit een bevraging begin 2011 blijkt dat ze vooral op zoek zijn naar praktische informatie zoals de contactgegevens van een arts of de mogelijkheid om in een één- of tweepersoonskamer te verblijven. Ook achtergrondinformatie over de afdeling, onderzoeken of behandelingen is in trek. Bezoekers willen bovendien begrijpelijke informatie en leesbare teksten, en willen graag snel op de juiste plaats in de site terechtkomen. info per medische specialiteit De nieuwe website moest dan ook zeker aan die behoeften beantwoorden.

info 038

www.uza.be

Ann Segers, communicatieverantwoordelijke: ‘Via een logische navigatiestructuur willen we patiënten snel bij de juiste informatie brengen. Zo kun je op de homepagina meteen al een telefoonnummer opzoeken. Bovendien vind je per medische specialiteit alle informatie op één plaats terug: van de uren van de raadplegingen, het team, de onderzoeken en de behandelingen tot de artikels die in MagUZA over het onderwerp


JKheid centrAAl

Onze nieuwe website heef

t een overzich telijke structuur

zijn verschenen of infosessies waaraan men kan deelnemen. Goede informatie stelt een patiënt immers gerust en bereidt hem voor op het ziekenhuisbezoek. Het persoonlijke contact tussen de arts en patiënt blijft uiteraard centraal staan, zeker bij complexe aandoeningen. De basisinformatie op de site kan een aanvulling zijn op dat gesprek of kan patiënten voorbereiden op een onderzoek.’

De bevraging wees voorts uit dat patiënten en familieleden graag het gevoel hebben dat ze niet alleen zijn met hun probleem. Daarom is er op de website ook ruimte voor patiëntenverhalen en zijn bij de teaminformatie ook gegevens opgenomen van de patiëntenverenigingen van een medische specialiteit. De website is ook een stuk interactiever geworden. Brochures en andere informatie kunnen gemakkelijk worden gedeeld via handige iconen. Met één klik deelt u de informatie met vrienden, via e-mail of sociale media. In de toekomst bouwen we volop verder aan nieuwe online mogelijkheden voor patienten, zoals een berekeningstool voor de kosten van een ziekenhuisverblijf of de mogelijkheid om formulieren online in te vullen. Er zullen op termijn ook meer filmpjes op de site verschijnen.

maguza 039


advertentie

de

Speelvogel kinderopvang

Gratis professionele kinderopvang tot 12 jaar tijdens uw bezoek of raadpleging in het UZA. Alle werkdagen open van 8.00 tot 17.30 uur. Meer info aan het onthaal.


witJAs

Hij heeft al op verschillende afdelingen gewerkt, maar de voorkeur van Patric Dierckx gaat uit naar intensieve zorg. ‘Misschien vindt iedere medewerker dat van zijn afdeling, maar hier heb ik echt het gevoel dat ik een verschil kan maken.’

Patric Dierckx, hoofdverpleegkundige intensieve zorg

onze inzet redt

mensenlevens A

l meer dan 30 jaar werkt Patric

Kwaliteit optimaliseren

Dierckx in de gezondheids-

Dat de Nederlandse en de Belgische

hoofdverpleegkundige. ‘Die keuze

geven aan de job van hoofdverpleeg-

zorg; sinds 1991 in de functie van heeft veel te maken met mijn gezin.

Mijn kinderen wilden me meer zien tijdens het weekend, en als hoofd-

verpleegkundige heb je geen dienst op zondag. Ik ambieerde echter ook

een leidinggevende functie, en deze job houdt ook voor een groot stuk management in, wat me wel bevalt. Al is dat in Nederland – waar ik tot

voor kort werkte – nog meer het geval dan in België.’

ziekenhuizen een andere invulling

kundige, besefte Patric ten volle zo’n twee jaar geleden. Toen het Neder-

landse ziekenhuis waar hij werkte

neemt wel het grootste deel van die

uitvoerende taken op zich. Ik probeer me te focussen op logistieke processen, veiligheid, opleiding, en ik wil een

draagvlak creëren om de kwaliteit van onze zorgverlening te optimaliseren.’

een fusie aanging, solliciteerde hij in

hightechkennis

de slag kon op de afdeling intensieve

job hier, is dat het UZA veel hightech-

het UZA, waar hij in maart 2010 aan

‘Wat ik bijzonder fijn vind aan mijn

zorg. ‘Ik heb me echt moeten aanpas-

kennis in huis heeft. Ik heb voor het

sen’, vertelt Patric. ‘In België heeft een

hoofdverpleegkundige

vooral

uitvoerende taken: je stelt dienst-

roosters op, bestelt materialen, gaat

mee met de artsen op patiëntenronde …

Een

groot deel van de tijd

gaat ook naar de dag-

dagelijkse zorg van de

patiënten. Het managementdeel –

het team

samenstellen, het budget

beheren … – ligt vooral

eerst in mijn leven ervaren dat mijn collega’s en ik dankzij onze inzet men-

senlevens kunnen redden. Zo hebben we hier een tijdje geleden een jonge vrouw behandeld die pas bevallen was en zware problemen had. Haar adem-

haling was gestopt, en we moesten

ook haar hart ondersteunen. In een

ander ziekenhuis zou ze het misschien

niet overleefd hebben. Wij hebben

haar erdoor gehaald. Nu kan ze haar kind tenminste zien opgroeien.’

‘Ik heb ook een ploeg medewer-

in handen van het afde-

kers met veel potentieel waar ik heel

Dat ik hier minder ver-

ze nog spontaan een cadeau gege-

lingshoofd.

antwoordelijkheid

krijg,

vind ik wel jammer. Gerd, adjunct-hoofdverpleeg-

kundige van de afdeling,

goed mee opschiet. Onlangs hebben ven aan Gerd en mij. Dat soort blij-

ken van waardering geeft natuurlijk

heel veel voldoening en stimuleert me om door te gaan!’

maguza 041


puZZel

puZZel & win! 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

1 2 3

6

4

1

5 6

9

7

5

8 9

11. krent – arts die in ouderdomsziekten gespecialiseerd is 12. Engels bier – kasteel – etage – dikke korst 13. laatste kwartier – oneven – draaischijf – National Basketball Association 14. idem – dodelijk – telwoord – Dominus 15. dringend – gauw – jeansstof 16. ziekteverschijnsel – bloedspoeling

10

10 11

7

8

12

2

13

verticaal 1. ziekte die veroorzaakt wordt door aandoeningen van lever en galblaas – spaakbeen 2. avenue – leuze – sec 3. aansporing – slaapmeubel – motregen – General Motors 4. springstof – penis – file – deel van een pet 5. onder andere – aardig – Nederlandse Spoorwegen – loot 6. het kalmer aan doen – kansspel 7. muzieknoot – deel van een toneelstuk – oude aardewerken schenkkan met één oor 8. gevangeniskamer – Engelse graaf – tennisterm – lichaamsdeel 9. het Oosten – Arabisch vorst – groente 10. generale staf – honingbij – loofboom – per dag 11. Iers verzetsleger – wijnproeverij 12. kippenlegsel – overdreven – Open Universiteit – Italiaans – geliefde van Zeus 13. ragout van gebraden gevogelte of wild – mastbalk – eetlepel – troefkaart 14. kolenemmer – bouwland – dictator – New York 15. heiligenafbeelding – baktoestel – kloosteroverste 16. invalidenwagentje – seksueel hoogtepunt

14 15

4

16

3 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

horizontaal 1. inwendig onderzoek van de maag – aperitiefdrank 2. enthousiasme – inwendig orgaan – gevaar 3. oude lengtemaat – zover als – bond – koraaleiland 4. koeienmaag – uitroep van voldoening – loofboom – Olympische Spelen 5. reinigingsmiddel – stad in Duitsland – psychisch afgetakeld 6. verwijdering van een wonde, kanaal of vernauwing – binnen 7. Canadian Press – claimer – ik (Lat) – rund 8. hoofdpersoon uit werk van Shakespeare – maki – Vlaanderen 9. vlekkenwater – hevig – eetgerei – ongeluksgodin 10. ijzergrond – rijstgerecht – titanium – dochter van Cadmus 1

doe mee en win! Heb je het letterwoord ontdekt? Mail het dan voor 10 juli 2012 naar maguza@uza.be of stuur een briefkaart naar Maguza, UZA – afdeling Communicatie, Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem en maak kans op één van de vijf cadeaubonnen van Oxfam Wereldwinkels. 042

m A 3 s 4 s 5 A 6 g 7 e 1

2

8 9 10 11 12 13 14 15 16

s c A l p e l

2

3

4

5

6

7

r i r e A r d e i o K s l e e t e l b e o d l u m b iJ n s K i K l A p o A l c i u g i o s e l p A f e l r o p A i e d A A n e m i 4

2

6

8

9

10

11

12

13

14

15

16

um A t o l o g i e t o l A r r A l A A l K A t r o l h A r v mo e c h e mo p om p s t K o n iJ n iJ A g e l d d o p r A A l mA p n u g i t A n o m wA l s l e v A s d A t e mu K e b A b s p e l i om e n e r A K o l i e s t m A r e l e t u i e d i A g n o s e 8

7

5

1

3

oplossing mAguZA 88 VITAMINE – Georges François (Wilrijk), Raymond Van den Bosch (Kapellen), Flora Van Oystaeyen (Wilrijk), Miek Boons (Hallaar), Griet Klein (Antwerpen) krijgen hun cadeaubon binnenkort in de bus.


column © vrt Bart Musschoot

info

tot uw dienst Nuttige telefoonnummers » algemeen nummer UZA: T 03 821 30 00 » onthaal en opname: T 03 821 31 01 » patiëntenbegeleiding: T 03 821 37 00 (maatschappelijk werk, ­ vrijwilligers, intercultureel bemiddelaar, transfer­coördinator, ­levenbeschouwelijke begeleiding, tolken en tolken Vlaamse gebarentaal) » ombudsdienst: T 03 821 31 60 » inlichtingen facturen: T 03 821 31 28 » mobiele medische urgentiegroep: T 03 821 38 06 » school in het UZA: T 03 821 58 86 Kinderopvang De Speelvogel In de kinderopvang zijn kinderen van patiënten en bezoekers van harte welkom. U vindt De Speelvogel in de rechtervleugel op het gelijkvloers. Pijlen vanop de parking wijzen de weg. Meer info: T 03 821 38 87 Gastenkamers Ter Weyde Wilt u in de buurt van het ziekenhuis overnachten, dan kunt u terecht in onthaaltehuis Ter Weyde. Vrijwilligers bieden er een eenvoudig maar warm onthaal aan een billijke prijs. Ter Weyde bevindt zich op 200 meter van het UZA (Edegemsesteenweg 240, 2610 Wilrijk). Voor meer info: T 03 440 48 18. Winkelgalerij In de inkomhal vindt u: » de cafetaria, in de week open van 8.30 tot 20 uur en in het weekend van 12 tot 20 uur » een broodjeszaak, in de week open van 9.30 tot 14.30 uur » enkele shops (bloemen, ­geschenken, voeding, lectuur enz.) in de week open van 8 tot 20 uur, zaterdag van 10 tot 19 uur, zondag van 13.30 tot 19 uur » een bankautomaat

Pech gehad

H

eb ik u al verteld over Thierry? Een mooie,

fitte, goedlachse man van begin de 40 die

noodgedwongen wel ‘s in het UZA komt. We hebben hem ooit gefilmd, toen hij bij S.P.O.R.T.S. een fitheidstest onderging. ‘k Weet niet of u dat kent

zo’n test, het komt erop neer dat je jezelf op een

loopband met een mondmasker, hartslagmeter en

nog andere toestellen aan je lijf, te pletter loopt. Dat laatste mag u letterlijk nemen. Ze meten dan bepaalde waarden in je bloed, het melkzuur in je

spieren, en meer van dat lekkers. Zo weten ze na afloop hoe goed je in vorm bent. Of hoe rampzalig slecht. Nogal confronterend.

Ik heb die test zelf ook ooit gedaan. Samen met

Martine Tanghe, Jan Leyers, Kris Peeters en nog

meer sporthelden. Ik was veruit de jongste, maar ook veruit de meest onfitte. Genant! Ook Thierry overklaste me op alle gebieden. Nochtans, hij is

Kobe Ilsen is programma­ maker en tv-presentator. Voor éénprogramma Volt zocht hij naar de waarheid achter reclame­ spots, maar hij maakte ook de ontroerende programma’s Doodgraag leven en HIV+. In zijn column vertelt hij over ziekte, gezondheid, lief en leed.

veertig, ik dertig. We hebben ook samen de 10 miles van Antwerpen gelopen. Nu ja, samen … Hij deed

er een uur twintig minuten over, ikzelf een uur en drie kwartier.

Je ziet dat niet So what, hoor ik u denken, een veertiger kan perfect beter in vorm zijn dan een luie man als jij. Wel, ik heb u nog niet verteld dat Thierry hiv-positief is.

Hij moet meerdere pillen per dag slikken, hij wordt

medisch van heel nabij gevolgd en dat voor de rest van z’n leven. Hij is chronisch hiv-patiënt. En daar kunnen we (voorlopig) niks aan doen. Mijn punt, beste lezer: mensen met hiv hebben een leven, zijn

actief, zijn fitter dan ik en waarschijnlijk ook u, ver-

Restaurant Het restaurant vindt u op -1 op het einde van de bezoekersgang. Het is elke dag open van 12 tot 14 uur.

zorgen zichzelf beter (al dan niet noodgedwongen)

colofon

niet mee geconfronteerd worden. Ze zijn ‘besmette-

Maguza – driemaandelijks tijdschrift van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen – jaargang 24, maart 2012 – Redactieadres: UZA, afdeling Communicatie, Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem, communicatie@uza.be – Verantwoordelijke uitgever: Johnny Van der Straeten – Hoofdredacteur: Ann Segers – Redactiesecretariaat: Kris Thieren – Redactieraad: Patrick Cras, Annick Deckers, Anneleen De Vos, Jonas De Wolf, Marc Peeters, Geert Roeyen, Ann Segers, Elke Smits, Kris Thieren, Paul Van Aken, Miranda Van De Wiele – Redactie & realisatie: Jansen & Janssen Uit­geverij, www.jaja.be – Fotografie: Jan Locus, Shutterstock – Illustratie p. 16: Debora Lauwers – Kruiswoordraadsel: Freddy Roegiest – Reclameregie: Little Joe, www.littlejoe.be – De inhoud van de advertenties valt niet onder de redactionele verantwoordelijkheid van het UZA  www.maguza.be

en zijn daardoor dikwijls veel ‘gezonder’ dan u en ik.

En toch bekijken we hen als een soort melaatse. De maatschappij veroordeelt hen en wil er vooral

lijk’, ze zijn ‘gevaarlijk’, het zijn mensen die het zelf gezocht hebben. Het is allemaal zo onjuist. Het zijn

in de eerste plaats mensen, die pech gehad hebben

en nu hun leven lang moeten knokken. Voor zichzelf, voor een liefdesrelatie, voor een plaats in de

samenleving, en vooral knokken om menswaardig behandeld te worden. Misschien is de persoon die nu naast u zit ook wel hiv-positief, je ziet dat namelijk

niet. Ze zien er net hetzelfde uit als hiv-negatieven.

Laten we hen dan ook op die manier behandelen, net hetzelfde als alle andere mensen. Thierry, ikzelf en duizenden anderen zijn u dankbaar.

Kobe maguza 043


geholpen? rubriek

Karatekampioen met hemofilie Toen Dimitri Bertels (21) vorig jaar

D

imitri lijdt net als zijn twee jaar

Dimitri: ‘We moeten alleen een inspui-

heel lang voor een bloeding stolt. De

tief. Op school en op de spoedafdeling

tweelingbroers

in Polen Europees kampioen karate

hemofilie. Daardoor duurt het bij hen

werd, wisten zijn tegenstanders

familie ontdekte het een tiental jaar

niet dat hij hemofilie heeft. ‘Mijn hematoloog in het UZA heeft me altijd op het hart gedrukt dat ik een normaal leven kan leiden.’

geleden. Dimitri: ‘Mijn broer moest een

operatie ondergaan aan zijn mond en de wonde bleef heel lang ­nabloeden.

Drie jaar eerder had mijn grootvader ontdekt dat hij hemofilie had. Toen ging er een belletje rinkelen.’

Mama Gina Van der Schueren: ‘Mijn

vier kinderen zijn toen getest. Sofie,

Dimitri’s tweelingzus, had het gen niet overgeërfd, maar de drie jongens wel.

We probeerden het nieuws van meet

af aan te relativeren. Het was immers

ting krijgen bij een kwetsuur, of prevenvan het plaatselijke ziekenhuis ligt er te

allen tijde een dosis klaar. Preventief inspuiten doe ik alleen voor een karatetornooi, drie keer per jaar. Omdat

je dan geen bescherming draagt, is de

kans op een blessure groot. De eerste jaren gingen we voor een inspuiting altijd naar het ziekenhuis. Intussen zijn we echter allemaal langsgeweest bij

Marry, de stollingsverpleegkundige van

het UZA, om het prikken aan te leren. Nu kan de hele familie het zelf.’

‘Eigenlijk hebben we nog nooit echt

een milde vorm, waarvan ze tot dan

grote problemen gehad. Al zijn er al

deed op dat moment al karate en de

karatetornooi in Bulgarije kwetste ik

toe weinig last hadden gehad. Dimitri jongsten speelden voetbal. Onze hema­ toloog in het UZA, dr. ­Gadisseur, heeft

ze nooit aangemaand daarmee te stop-

pen. Er is medicatie die jullie in staat

stelt een normaal leven te ­leiden, dus maak er gebruik van, is zijn redenering. Intussen volgen al mijn kinderen trouwens een sportopleiding.’

044 oproep!

We doen het zelf wel

aan

jongere

bange momenten geweest. Tijdens een mijn been. We hebben toen onze zelf meegebrachte

medicatie

toegediend,

maar dat volstond niet. In het plaat-

selijke ziekenhuis bleek niemand vertrouwd met hemofilie en wilden ze mijn gezwollen been zelfs amputeren! Ik ben

dan maar met flink wat pijnstillers het

vliegtuig opgestapt en van de lucht­haven recht naar het ziekenhuis gereden.’

Hebt u ook iets bijzonders meegemaakt in het UZA? Laat het ons weten via maguza@uza.be


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.