Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
Cursus techniek & houtbewerking De houten snijplank
Naam
……………………………………………………………………………………….
Klas
………………
Schooljaar 20 ………….. – 20 …………..
Verstraeten
Pagina 1
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
De houten snijplank
1. Hout Hout is een natuurproduct afkomstig van bomen Hout is het voornaamste bestanddeel van bomen en struiken. De takken, stammen, en wortels bestaan voor een groot deel uit hout. In de plant is hout. De buitenste lagen transporteren water en voedingstoffen (organisch sapstroom) van de wortels naar de bladeren.
2. Bomen loofhout ► ► ► ► ►
Naaldhout
duurzamer (de tijd dat het meegaat) duurder (de kost prijs) zwaarder hard en stabiel groeien trager
Loofbomen
Naaldbomen
► ► ► ►
goedkoper lichter zachter snelle groei
Palmbomen
Opdracht : Geef namen van elke soort. Loofbomen (3)
beuk, eik, es, , populier, padouk berk, notelaar, appelboom, perenboom, kersen Kastanje, afzelia, meranti, linde, wilg, walnoot, enz… Naaldbomen (2) grenen, spar, ceder, jeneverbes, taxus, douglasspar, den, fijnspar, lariks, enz, … Palmbomen (1) kokospalm, goudpalm, arengpalm, dadelpalm, enz… Verstraeten
Pagina 2
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
1. Een houten snijplank wordt gebruikt om → →
boterhammen te smeren, vlees,
→ → → →
vis, fruit, kaas, brood, en groenten op te snijden.
2. Wat is hygiënischer : Een Snijplank van hout of van plastic ? Zowel houten als plastic oppervlakken zijn gevoelig voor bacteriën als ze niet goed worden schoongemaakt.
Verstraeten
Pagina 3
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
3. Schoonmaken kan met heet water en een borstel of doek. Afwasmiddel is niet nodig, hout bevat namelijk zelf antibacteriële eigenschappen. Droog de plank direct na het schoonmaken af.
4. Wat niet te doen : → Een houten snijplank mag
niet in de afwas machine. →Een houten snijplank mag niet naast een verwarming drogen om Kromtrekken te voorkomen
Houten snijplanken niet in de afwasmachine plaatsen
Verstraeten
Pagina 4
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
3. Beuk Herkomst : Beuk is afkomstig van loofhoutbomen en komen in Europa voor. Beschrijving : De kleur van het hout is witachtig tot licht geelbruin met donkerbruine spiegels.
Kan tot 46 m hoog worden.
Eekhoorns slaan de beukennootjes als wintervooraad op.
Beukenhout is : geur, kleur en smaakloos. Ideaal voor het maken van snijplanken. Andere toepassingen : (Beukenhout splintert nauwelijks). ► Parket, trappen, werkbanken, houten hamer (gereedschappen) ► Meubels, stoelen, speelgoed,
-
Volumieke massa : ► vochtgehalte 12% (Gemiddeld : 700 kg/m³)
-
Klasse 5: Zeer weinig duurzaam, minder dan 5 jaar in contact met de grond.
→ Klasse = duurzaamheid = de tijd dat het meegaat. Verstraeten
Pagina 5
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
4. Probleemstelling Wij gebruiken Hout omdat dit een gemakkelijk bewerkbaar en mooi materiaal is. Deze grondstof is afkomstig van Bomen Opdracht : Wat hebben we nodig om een snijplankje te maken ? 1. Een houten plank van een bepaalde dikte. 2. Voor deze oefening kan men verschillende houtsoort en gebruiken : bvb., rubberwood, acasia, beuk, bamboe, etc ‌ 3. Een rugzaag. 4. Raspen en vijlen. 5. Een Potboor. (verschillende diameters). 6. Boormachine of kolomboormachine 7. Schuurpapier. _____________________________________________________
5. De rugzaag De rugzaag wordt gebruikt voor het afkorten van hout en fijn werk. De rugzaag is een ideaal gereedschap voor het zagen van verbindingen. Een handzaag is een zaag met een veerkrachtig stalen zaagblad. De rug heeft een stalen strip om de rug te versterken. Het blad is circa (ongeveer) 1 mm dik. - Schulpen, in de lengterichting (met de vezel mee). - Afkorten, in de breedterichting (dwars op de vezel).
Verstraeten
Pagina 6
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
6. Raspen en vijlen Een vijl en rasp is een stuk gereedschap dat dient om werkstukken middels verspaning een andere vorm te geven of glad te maken. Dit wil zeggen dat het materialen zijn die met een schurende beweging delen van je voorwerp verwijderen. Ze worden veel gebruikt door metaalbewerkers en timmerlieden. De vijl of de rasp bestaat uit een hardstalen blad, voorzien van snijgroeven of tandjes. Van links naar rechts zie je : de ronde vijl of rasp, de halfronde vijl of rasp, de driehoekige vijl of rasp, de platte vijl of rasp, de vierkante vijl of rasp.
Bij de vijl en rasp zijn er drie verschillende ‘kappingen’. Dit wil zeggen dat er drie verschillende manieren zijn hoe de tanden precies staan.
De zoete vijl : deze vijl heeft een heel fijne structuur en wordt gebruikt voor fijn vijlwerk, het opzuiveren en het vijlen van harde materialen.
De halfzoete vijl : De structuur van het blad is niet grof en niet fijn. Deze vijl wordt gebruikt voor normaal vijlwerk.
De bastaardvijl : deze vijl heeft een heel grove structuur. Verstraeten
Pagina 7
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
7. Uitvoering Voordat je begint te raspen en te vijlen moet je in de juiste houding staan. Plaats je linkervoet vooruit en de rechtervoet schuin naar achter, zodanig dat je stevig staat. Bij het raspen en vijlen moet jij zelf stil blijven staan , alleen je armen mogen bewegen.
Houd nu het heft van de vijl vast. Leg het vijlblad op het werkstuk en laat de wijs – en middelvinger van je vrije hand op het uiteinde van het vijlblad rusten. Druk de vijl in een vloeiende , ronde beweging over het werkstuk. Verplaats de druk van voren naar achteren. Vijl door totdat je het gewenste resultaat hebt.
Onderhoud van jouw vijlen en raspen Nu je klaar bent met raspen en vijlen moet er nog iets gebeuren. Verwijder met een vijlborstel (staalborstel)de stukjes HOUT of HARS van tussen de snijgroefjes of tandjes. Op deze manier blijft je gereedschap in optimale conditie ! Wanneer je hout vijlt, moet je rekening houden met de
vezelrichting
Verstraeten
Pagina 8
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
8. Boormachines : Met een boormachine kan je gaten boren. Voor elk materiaal gebruik je andere boren. De boor kan je vastzetten in de boorkop.
Kolomboormachine.
Schroevendraaier op batterijen.
9. Boren
Potboren : voor het maken van grotere gat diameters.
Verstraeten
Pagina 9
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
10.
Schuurpapier
Onthoud : schuurpapier bestaat uit papier, lijm en slijpmiddel.
Afwerken : schuren Nu je klaar bent met raspen en vijlen moet je het werkstuk nog schuren. Doe dit met schuurpapier. Schuurpapier bestaat uit stevig papier, plastic of textiel waar slijpmiddel op wordt gelijmd. Wordt zowel met de hand als machinaal gebruikt, en geschikt voor het schuren van hout, metaal en kunststof. Schuurpapier is verkrijgbaar in verschillende korrelgrootten die met nummers worden aangegeven. Hoe groter het nummer, hoe fijner het slijpmiddel is en hoe fijner het schuurpapier schuurt. Sinds 1959 … Inch of duim = 25,4 mm (Engels matenstelsel/ Brits Amerikaanse eenheid) Grof schuurpapier (30 à 60 ) voor het voorschuren van hout en het verwijderen van roest en zware deklagen. Middelfijn papier ( 80 à 100 ) is geschikt voor het schuren van gladde vlakken en voor het ruwen van bestaande verflagen. Fijn schuurpapier ( 120 à 150) is voor het fijn schuren van hout. Zeer fijn schuurpapier ( 180 à 280 ) voor fijn schuren van lakken. Werk altijd in stappen van grof naar fijn. Gebruik bij machinaal schuurwerk een stofbril en stofmasker !
Verstraeten
Pagina 10
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
11. Snijplanken met verschillende vormen en uit verschillende houtsoorten gemaakt
Ash wood
woodburned bamboo
Beuk
Acacia Wood Cutting Board
Exotic Cutting Board!
Black Walnut Cutting Board
Lijnzaadolie : Olie zorgt voor een beschermlaag, vooral bij snijplanken die je regelmatig moet reinigen. Snijplanken hebben heel wat te verduren: ze komen steeds in contact met voedsel, je steekt ze regelmatig onder de kraan en door de temperatuurverschillen is er telkens sprake van uitzetten en inkrimpen. Voor het oliĂŤn van een houten snijplank kun je het beste een geur- en smaakloze olie
gebruiken.
Druivenpitolie Verstraeten
Lijnzaad
Bamboe olie Pagina 11
Techniek & houtbewerking
De houten snijplank
10
Evaluatie
Hieronder vind je een evaluatiefiche, geef jezelf een beoordeling en zet een kruisje onder een gezichtje. :D
Ik ken er alles van. Ik weet er veel van , mits oefenen gaat het nog beter.
:/
Ik weet voldoende, veel oefenen is de boodschap.
Het kan veel beter. Ik moet mij inzetten om beter te scoren.
:D
:/
Ik kan eigenschappen van beuk opnoemen. Ik kan een eenvoudig technisch werkplan lezen. Ik weet hoe ik een snijplank kan schoonmaken. Ik kan raspen en vijlen. Ik kan de nodige gereedschappen opnoemen. Ik kan in groepsverband werken.
Opmerking leerkracht.
11. Moeilijke woorden Moeilijke woorden schrijf je hierop. Je zoekt de verklaring op met de ganse groep, op het internet of in een woordenboek. Je bevindingen schrijf je in de verklaringskolom. Moeilijke woorden
Verstraeten
Woordverklaring
Pagina 12