WegWijzer 1503

wegwijzer Driemaandelijks tijdschrift - 41ste jaargang -

www.hetgoedeboek.be/wegwijzer

Onderwijs

Wegwijzer is een eigentijds driemaandelijks blad. Het weerspiegelt de diepere thema’s die de maatschappij boeien en daagt de lezer uit om zelf na te denken.

Het blad is een uitgave van de evangelische kerk. De evangelische christenen vormen een groeiende groep van gelovigen voor wie het evangelie centraal staat. Met de Bijbel als basis voor alle facetten van het leven, willen ze zich zowel in de kerk als in de maatschappij inzetten voor de medemens.

Meer informatie op www.eavlaanderen.be

Colofon...

Coördinatie:

Kristel De Leenheer, Lambermontlaan 158, 1030 Brussel. tel. 02 241 30 15

Mail:

wegwijzer@hetgoedeboek.be

2

Editoriaal

4

Leerplicht

6

Droomjob

10

Een school vol schatten

12

Een meesterlijke dorpsmeester …

16

Help niet één kind

18

Jezus, de onderwijzer

p2

p4

p6

21

Vlaamse onderwijs: de cijfers

Web: www.eavlaanderen.be Redactie:

Ciara Goossens, Kristel De Leenheer, Johan Leroy, Yvan Thomas, Don Zeeman.

Eindcorrectie: Ines Roels Vormgeving: Jehtron Wervik © Overname van artikelen is mogelijk, mits voorafgaande toestemming van de uitgever.

2

WEGWIJZER - ONDERWIJS

26 Blijvende

indrukken p 10

EDITORIAAL

Onderwijs Kristel De Leenheer

p 16

p 18

Oktober… Van de zomer en de vakantie blijven enkel nog herinneringen over. Het nieuwe schooljaar is ondertussen ook alweer meer dan een maand geleden begonnen. Zowel kinderen als ouders zitten opnieuw in hun dagelijkse routine. Een routine die jongeren tot hun 18e op de schoolbanken houdt. Maar, waarom hebben jongeren dan tot 18 jaar leerplicht? Hoe is die leerplicht eigenlijk ontstaan? Wegwijzer ging op zoek naar de antwoorden hiervan en heeft ze in een artikeltje gegoten.

Iemand voor wie naar school gaan niet van moeten is, is Marieke Rommel. Zij is lerares Frans en vertelt over de fijne en minder fijne kantjes van haar droomjob.

Wie ook met passie vertelt, is An De Rijck. An is directrice bij De Schatkist. Wat is dat nu weer, De Schatkist, hoor ik je denken? Het antwoord hierop kun je vinden in het interview met haar.

p 21

Het verhaal van Noël en Manja Soetaert gaat veel verder terug in de tijd: zij vertrokken in 1991 naar Burkina Faso. Hoewel ze niet met die intentie vertrokken waren, bieden ze al jaren opvang en een opleiding aan de vele straatkinderen van Burkina Faso. Een boeiend verhaal over onderwijs in één van de armste landen ter wereld.

Ze leren er de kinderen dat Jezus als een herder voor hen zorgt. Maar wist je dat Jezus naast een herder, ook een groot onderwijzer was? Ontdek het samen met ons aan het einde van dit onderwijsnummer! Veel leesplezier!

p 26

Reacties of vragen kunnen altijd gestuurd worden naar wegwijzer@hetgoedeboek.be

ONDERWIJS - WEGWIJZER 3

LEER Don Zeeman

Waarom moeten jongeren tot hun 18de op de schoolbanken zitten, terwijl je vroeger op je 14de al kon gaan werken? Waarom moet je talloze feiten van buiten blokken als je ze later toch niet meer nodig hebt? Wat heb je er in het dagelijkse leven aan dat je het getal ‘pi’ tot 20 cijfers na de komma kent? Wat heb je aan de stelling van Pythagoras als je geen bouwondernemer bent en hoe belangrijk is het om te weten waar de eilandjes van Langerhans liggen? Tenzij je een keer in Blokken wilt meespelen …

En toch, we leren onze jeugdjaren lang. We kennen in ons land immers de leerplicht. Die werd in 1914 door het Parlement ingevoerd. Dat kort daarop de Eerste Wereldoorlog uitbrak, heeft daar niets mee te maken.

Dat er vooraf vaak vijandig over gediscussieerd werd, natuurlijk wel. Uiteindelijk stemden de katholieke parlementsleden voor, en verlieten de liberalen

4

WEGWIJZER - ONDERWIJS

en de socialisten het halfrond. Beproefde technieken van nu werden vroeger dus ook al toegepast. Niet dat de opposanten tegen de leerplicht waren, maar ze konden zich niet vinden in de subsidieregeling. De fundamenten voor de schoolstrijd werden al vroeg gelegd …

We zitten dus jaren op de schoolbanken.

Natuurlijk, we hebben een leerplicht en geen schoolplicht, dus we zouden ook thuis kunnen leren, maar het merendeel

“Moeder, waarom leren wij?” van de jongeren hangt 5 keer per week z’n boekentas op de rug en spendeert uren in de klas. Moeder, waarom leren wij …?

Het helpt ons hogerop te komen in de maatschappij, het draagt bij aan onze ontwikkeling, en noem maar op.

De leerplicht is dan nog maar een eeuw oud, het principe van onderwijs bestaat al veel langer. De Grieken uit de klassieke oudheid zagen het belang van een degelijke educatie in. Maar in dezelfde tijd kende ook het Joodse volk al een stevige traditie op dit vlak. Toen Mozes de Tien geboden aan zijn volksgenoten gaf, benadrukte hij het belang van het kennen van ‘de wet’. En eigenlijk was dat nogal rigoureus: de bijbel zegt dat je het je kinderen moet inprenten. Dat moet nogal een indruk gegeven hebben. En geef toe, een Joodse jongen die - ook vandaag de

dag - zijn Bar-Mitswa viert, heeft al een degelijke kennis van de Torah, de Joodse bijbel. Is er dan een relatie tussen bijbel en onderwijs? Je zou denken dat godsdienst eerder een kwestie van gevoel en beleving is, al dan niet in mystieke meditatie. Maar een synagoge is, zoals het woord zegt, een plaats waar je samenkomt om te leren.

Vaak in de vorm van dialoog of discussie, waarbij verschillende leraars het soms grondig oneens konden zijn. Ondanks of misschien zelfs mede dankzij die discussies, kwam men tot een gesprek waarvan de toehoorders veel konden leren. Tijdens die momenten in de synagoge, werd duidelijk dat feiten belangrijk zijn. Prent het dus maar in …

Het christendom heeft op veel vlakken het jodendom, de godsdienst waaruit ze voortkwam, achter zich gelaten. Het Nieuwe Testament bracht een nieuwe benadering. Maar de traditie van onderwijs over de bijbel is gebleven. En dan gaat het niet in de eerste plaats over felle theologische discussies. Nee, wat primeert is de kennis over God, de wetenschap dat Hij de wereld liefheeft. Dàt zijn de zaken die in de bijbel te vinden zijn. Door de eeuwen heen hebben mensen de waarheid gezocht en gevonden. Keer op keer werden levens ingrijpend veranderd, meer dan door welke technologische uitvinding ook.

Daarom is het ook belangrijk de bijbelse boodschap te leren kennen. Noem het een spirituele vorm van leerplicht. Geloven komt niet altijd vanzelf, soms moet je het leren. Het is goed om door de bijbel op ontdekkingstocht te gaan. Eigenlijk ben je het zelfs verplicht. Aan jezelf …

ONDERWIJS - WEGWIJZER

5

Droom Marieke Rommel

job

Het is grotendeels genetisch, dat lesgeven. Vader is leraar, broer en zus staan ook voor de klas. Ook het onderwerp is genetisch, de talen.

De aandacht vasthouden

Als tienerleerling was ik erg kritisch. Ik kon makkelijk iemand herkennen voor de klas die er tegen zijn zin stond of niet uit volle overtuiging. Ik had gelukkig enkele begeesterde leerkrachten, die ongeacht het vak, mijn volle aandacht en inzet kregen. Mijn leerkrachten voor Engels en Frans bijvoorbeeld waren twee excentrieke types die lak hadden aan regeltjes en hun vak elk op hun manier uitademden. Ik ben Engels en Frans gaan studeren, maar niet in de eerste plaats om later les te geven.

Als vertaler kreeg ik van één van mijn eerste werkgevers de bons doordat het bedrijf te lijden kreeg onder de dioxinecrisis. Zo belandde ik met een weekend voorbereidingstijd halsoverkop in een volle lesdag Frans. Ik vond het leuk, uitdagend. Het lesgeven zelf gaf me een kick. De aandacht van tieners kunnen ‘vangen’ en vasthouden voor een vak als Frans? Wees gerust, ik vind het iets heldhaftigs hebben.

Een ijdele strijd

We hebben inmiddels regeringscrisissen achter de rug die de perceptie over onze francofone medeburgers een extra knauw hebben gegeven, waardoor het

6

WEGWIJZER - ONDERWIJS

nog moeilijker is geworden jongeren te motiveren voor Frans. Zij zien dit niet als een taal, een communicatiemiddel zoals het über-hippe Engels, maar als een blok aan hun been, een buisvak genre chemie of wiskunde.

Mijn job heeft dus iets van Don Quichotte die zich blijft inspannen tegen de windmolens, een ijdele strijd. Bij de eerste kennismaking krijg ik bij 95% van mijn publiek ‘Je déteste le français’ te horen.

Meestal echter gaan we vier jaar later met

wederzijds respect en zelfs een bepaalde band uit elkaar.

Nieuwe lichting

Elk jaar in juni moet ik weer een lichting leerlingen zien afstuderen en laten gaan.

We hebben dan een gemeenschappelijk traject achter de rug. Een parcours dat in de meeste gevallen niet verstoken was van hindernissen, conflictjes maar ook kleine en grote overwinningen. We hebben wederzijdse ergernissen gehad en soms werden ze vast misselijk van de zoveelste

literatuurles over Camus, Baudelaire of Sartre. Ik kreeg wel eens verwijten, een welgemeende ‘Fuck you’ en zelfs een ‘verdwaalde’ voetbal naar mijn hoofd en van mijn kant liet ik me ook soms een diepe zucht of een scherpe opmerking ontvallen. Maar ik heb ze zien groeien, veranderen en soms met verwondering en aandacht zien luisteren. Ik heb gezien hoe ze zichzelf overwonnen en hun grenzen verlegden. Bijna altijd heb ik een positieve evolutie gezien, met als hoogtepunt die proclamatie.

ONDERWIJS - WEGWIJZER

7

Maar ik heb ze zien groeien, veranderen en soms met verwondering en aandacht zien luisteren.

Lancering

Een moment van gedeelde emoties: trots en blijdschap deel ik van harte met mijn leerlingen en hun ouders. Die hartelijke handdruk van de ouders en de tekenen van erkentelijkheid, een bloemetje of een snoepje soms, geven een stukje bevestiging.

Maar vooral die stralende gezichten van jonge mensen die op de drempel van het ‘echte leven’ staan. Klaar voor de lancering.

Komen ze later nog een keer terug, dan zeg ik tot hun verbazing: “Mooie herinneringen heb ik aan de tijd dat je bij mij in de klas zat.” We hebben een poosje samen doorgebracht, en dat schept een band.

Dat ze mijn vak niet leuk vinden of vonden, daar heb ik niet zo’n moeite mee. Maar ik probeer als leerkracht authentiek en gemotiveerd te zijn, maar vooral ook menselijk, een luisterend oor te bieden wanneer de omstandigheden van een leerling zo zijn dat je redelijkerwijs niet kunt verwachten dat ze rustig en aandachtig luisteren of zich zelfs normaal gedragen.

Misschien kan ik door die aandacht een stukje van mijn geloofsovertuiging overbrengen.

Het is me verboden welk geloof dan ook te verkondigen in mijn ambt. Maar wanneer

8

WEGWIJZER - ONDERWIJS

er in lessen thema’s als liefde, de dood, armoede, ecologie of kunstgeschiedenis aan bod komen, dan vragen de leerlingen me zelf soms: “Wat denk jij ervan, mevrouw?” of ik lanceer een vraag of stelling die hopelijk aan het denken zet.

Bijvoorbeeld over de evolutieleer durf ik te zeggen dat het mijn verstand te boven gaat dat zoveel mechanismen op zo’n duizelingwekkende micro- en macroniveau’s uit het toeval zijn ontstaan.

Ik kan dit niet ‘geloven’.

Dit illustreer ik dan -een beetje stoutals volgt: “De evolutieleer komt dus op hetzelfde neer als wanneer mijn zoon zijn grote bak met losse legoblokjes maar lang genoeg schudt -miljoenen jarenen de omstandigheden zitten mee, er plots een perfect symmetrisch, volmaakt bouwwerk kan ontstaan. Behalve dan dat alle mechanismen in hun eindeloze variatie elk ook perfect functioneren in een duizelingwekkend aantal macro- en microaspecten.”

Adam en Eva

In de lessen literatuur merk ik dat, wanneer er naar Adam en Eva wordt verwezen in een tekst, mijn leerlingen echt niet meer weten waarover het gaat. Zij kunnen die namen niet duiden. Wanneer ik dan vertel dat het

Abon em nt

Abonnement op Wegwijzer Wil je een abonnement nemen op Wegwijzer?

Of wens je iemand een abonnement te schenken?

Vul de bon in, stuur ‘m op, en jij of je kennis ontvangt per post viermaal per jaar Wegwijzer.

Je betaalt slechts e 9 voor een heel jaar.

over een Bijbels verhaal gaat, dan krijg ik als antwoord: “Maar wij volgen zedenleer!” Nou en? “Om literatuur en kunst in het algemeen en je eigen westerse cultuur bovendien te verstaan heb je een basiskennis van de Bijbel nodig.” Dit is geen mening, het is een waarheid die zelfs de grootste atheïst zal moeten toegeven, tenzij die geen enkele intellectuele ambitie heeft.

Een pijl, gericht naar boven

Het is mijn grootste wens dat een aantal van mijn leerlingen hier ooit nog terug aan denkt, en dat mijn woorden misschien een duwtje in de juiste richting mogen geven.

Ons Vlaamse land staat vol met kerktorens, die elk als pijltjes naar boven wijzen.

Wanneer al die laatste overblijfselen van

Ja, ik neem een abonnement op Wegwijzer Naam:

........................................................................................................................

Adres:

........................................................................................................................

........................................................................................................................

✃

Stuur deze bon naar Wegwijzer, Lambermontlaan 158, 1030 Brussel.

Laat mij dan ook een pijltje zijn naar onze Maker. onze christelijke cultuur en godsdienst in een hoekje zijn geduwd of verbannen, laat mij dan met die torens ook een pijltje zijn naar onze Maker, onze Vader, onze Redder.

ONDERWIJS - WEGWIJZER 9

Een school vol SCHATTEN Kristel De Leenheer

whow

10

WEGWIJZER - ONDERWIJS

Vlaanderen kent twee soorten onderwijs: het officiĂŤle en het vrije onderwijs. In het officiĂŤle net zitten de scholen die door de overheid zijn opgericht. Het vrije onderwijs bestaat uit confessionele en nietconfessionele scholen. De confessionele zijn die onderwijsinstellingen die aan een godsdienst zijn gebonden. We denken meteen aan de vele katholieke scholen, maar er zijn. Daarnaast zijn er onder meer ook Joodse en evangelische zoals de Scholen met de Bijbel (SmdB). Van deze laatste bestaan er zeven in Vlaanderen en sinds september 1 in Brussel. Naar aanleiding van de opening van deze nieuwe evangelische basisschool, vuurde Wegwijzer enkele vragen op directrice An De Rijck af.

ONDERWIJS - WEGWIJZER

11

Wegwijzer: Wat is een School met de Bijbel?

An De Rijck: “Het is een gewone en speciale school tegelijk. Net als alle andere scholen moet ze de ontwikkelingsdoelen en eindtermen van de Vlaamse Overheid volgen. Maar ze biedt zoveel meer omdat ze de bijbel aanbiedt aan de kinderen. We geven evangelische godsdienst. Naast de bijbellessen, is onze overtuiging verweven doorheen de hele dag en het schoolleven. Bijvoorbeeld als er iets is, kunnen we bidden met de kinderen.

Het is de bedoeling dat iedereen welkom is, maar dat ouders bewust kiezen voor dit soort onderwijs.

Als er problemen zijn, vormen Gods waarden en normen de leidraad in ons denken en onze manier van omgaan met elkaar. Het brengt kinderen ook dichter bij elkaar als ze die normen en waarden gaan toepassen. Dat lukt met vallen en opstaan. En dat mag.

De School met de Bijbel is leven met God, maar dan op school.”

12

WEGWIJZER - ONDERWIJS

Hoe ziet een gewone dag eruit?

“We beginnen met gebed. Daarna vertelt de juf bijvoorbeeld iets uit haar persoonlijk leven, wat ze heeft ontdekt in haar stille tijd (vast moment waarop men de bijbel leest en erover nadenkt), maar op kinderniveau.

Of ze leest een bijbelverhaaltje voor. Soms wordt er gezongen of gebeden, of iets verteld. Daarna is het rekenen, wiskunde of taal, spelen, … . Afhankelijk van hoe de juf de dag indeelt, kan er op het einde nog een bijbelverhaal zijn. Soms is er een thema, zoals de ‘ark van Noach’ en dan gaan ze daar tijdens het knutselen of spelen nog mee aan de slag.”

Is de school enkel toegankelijk voor kinderen uit christelijke gezinnen?

“Nee, er zijn natuurlijk ook niet-christenen op school. Het is de bedoeling dat iedereen welkom is, maar dat ouders bewust kiezen voor dit soort onderwijs. Ook moslimouders en ouders die in niks geloven, maar hun kind de kans willen geven om met het geloof vertrouwd te raken, komen bij ons terecht. Veel ouders die in de buurt wonen en geen school meer konden vinden voor hun kind en geïnteresseerd waren in de SmdB werden uitgenodigd. We hebben hen ons pedagogisch project toegelicht en uitgelegd wat we geloven. Een aantal ouders heeft dan afgehaakt terwijl anderen zich daarin konden vinden en hun kind hebben ingeschreven.”

Hoe is de schatkist, de SmdB Brussel ontstaan?

“In 2009 waren we nog maar juist verhuisd naar Aarschot om daar een SmdB op te richten. Daar kregen we het verlangen om ook in Brussel zo’n school op te richten. Stap voor stap is er een werkgroep ontstaan.

Vanuit het pedagogisch traject hebben we de visie om kinderen persoonlijk te kennen. We willen klassen van 16 leerlingen zodat de juf elk kind persoonlijk kan kennen. Dan zijn we een gebouw gaan zoeken. Hiernaar hebben we lang gezocht.

Ze waren te groot of te duur. Eind april

We kunnen de kinderen de rijkdom van God doorgeven. dit jaar hebben we dan toch een gebouw gevonden voor de kleuterklassen en de eerste graad lager onderwijs. We kunnen nog vier jaren uitbreiden en als we merken dat we te groot worden, gaan we op zoek naar een ander gebouw. Maar dan kennen de mensen ons toch al.”

Is er schoolopvang voorzien?

“Hier denken we over na en we willen uitzoeken wat de noden van de ouders zijn. We willen de ouders ook

aanmoedigen elkaar te helpen. Bv. vandaag neem ik jullie kind mee en morgen jullie dat van mij. Zo blijft het kind in gezinsverband.”

Wat is het verschil met het katholieke onderwijs?

“Groot verschil. Bij de SmdB zijn we vooral gericht op de bijbel, terwijl in katholieke scholen ook de paus en allerlei gewoonten en rituelen aan bod komen. Wij kijken in de bijbel, wie God zegt dat Hij is. Wie is Jezus dat Hij is. Ik denk dat het iets persoonlijker is omdat we de kinderen leren een relatie met God op te bouwen.”

Wat is de meerwaarde van de SmdB? “De dingen die ze meekrijgen zijn zo rijk omdat ze gebaseerd zijn op de Bijbel. We kunnen de kinderen de rijkdom van God doorgeven.”

Meer info over de schatkist: www.deschatkist.org

ONDERWIJS - WEGWIJZER

13

tje e e W van W W

Een meesterlijke dorpsmeester Don Zeeman

Edewalle, in de jaren 1950. Een Westvlaams dorpje bij Kortemark. Een kerk, een begraafplaats, een paar café’s en natuurlijk een dorpsschool. Klein – verschillende klassen zaten samen. De leerlingen waren braaf en oplettend; het was de tijd van orde en tucht. Hier werden mensenlevens gevormd.

Door de lessen, maar nog meer door de lesgevers.

Johnny Stroobant

Johnny Stroobant, die indertijd in Edewalle opgroeide, herinnert zich de meester van het laatste jaar nog heel goed, daar in die school van Sint-Charles. ‘In die tijd stonden de leerkrachten heel wat verder van hun leerlingen af dan nu het geval is. Maar André Eecloo, onze meester was in de eerste plaats een schitterend verteller – we zaten vol aandacht naar hem te luisteren. Vooral in de godsdienstlessen kon ik ademloos luisteren. De Bijbelverhalen kwamen bij hem tot leven. Hij was een heel gelovig man en heeft mij veel dingen geleerd.

Door hem werd ik open voor alles wat met het geloofsleven te maken heeft en hij heeft mij als kind geholpen om dingen te zien en in te zien. In die tijd dacht ik er zelfs over om priester te worden’.

14

Pastoor is Johnny niet geworden – eigenlijk zag hij de meisjes te graag en was het celibaat niets voor hem – maar de Bijbel speelt nog altijd een belangrijke rol in zijn leven. Als predikant in een evangelische kerk bouwt hij voort op het fundament dat in zijn schooltijd gelegd werd.

En zelf wil hij ook het goede voorbeeld zijn: ‘Een van de belangrijke dingen in het leven is waarden doorgeven. Dat is echt van onschatbare waarde. Het voorbeeld dat je voorleeft, is in feite het enigste dat telt’.

Onderschat nooit de kracht van een meesterlijke dorpsmeester !

WEGWIJZER - ONDERWIJS

wegwijzer

5

waarheden die je moet weten over God

1. De mens heeft geen persoonlijke relatie met God.

Nochtans verlangt God naar een intieme en vertrouwelijke band met jou, want je bent geschapen om te leven in relatie met je liefhebbende Schepper. Hij wil je leven zinvol maken en vullen met Zijn liefde.

2. De afstand tussen de mens en zijn Maker is er doordat de mens Hem de rug heeft toegekeerd.

God schiep je met een vrije wil. Daarbij kreeg de mens de keuze te leven in gehoorzaamheid aan zijn Schepper, met alle positieve gevolgen vandien, ofwel toe te geven aan het kwaad, met alle negatieve gevolgen vandien. De meeste mensen kiezen voor het tweede omdat dit schijnbaar de meeste vrijheid biedt.

3. We kunnen niet uit eigen kracht bij God komen.

De scheiding tussen jou en God is onoverkomelijk. De vele pogingen om de relatie met God te herstellen, lopen telkens op niets uit. Welke inspanningen je ook levert, je slaagt er niet in om zelf terug contact te maken met God.

4. Jezus Christus is de brug tussen de mens en God.

We maken allemaal fouten en hebben moeite om ons aan zijn geboden te houden. Jezus heeft de straf voor onze misstappen op zich genomen toen Hij stierf aan het kruis. Als gevolg daarvan kan Hij iedereen die dit erkent, vergeven. Op die manier staat er niets meer tussen jou en God in.

5. Geef je leven over aan Jezus Christus.

Als je beseft dat er een barrière is tussen God en jou die je niet op eigen houtje kan overbruggen, weet dan dat Jezus Christus de brug is naar God. Hij heeft de weg vrijgemaakt en je moet dit enkel in geloof beamen. Als je dat doet, schenkt Hij je een volledig nieuw en eeuwig leven, komt Hij in je wonen en krijg je contact met Hem. Je kunt Hem iedere dag beter leren kennen, onder andere door het lezen van de Bijbel.

Geef in gebed jezelf aan Jezus. Dan ontvang je het echte leven en word je een geliefd kind van God. Voor eeuwig !!!

ONDERWIJS - WEGWIJZER 15

Straatkinderen

“Help niet één kind maar start een project voor straatkinderen” Ciara Goossens

In 1991 trok het Vlaamse echtpaar Noël en Manja Soetaert naar Burkina Faso om zich hier aan een christelijke organisatie te wijden die zich richt op het vertalen van de Bijbel in talen die nog niet eerder op schrift zijn gesteld.

Maar de straatkinderen in Ouagadougou -de hoofdstad van Burkina Faso- kwamen steeds nauwer aan hun hart te liggen.

Uit deze compassie ontstond Pãn-bila.

Hoe is Pãn-bila tot stand gekomen?

Manja: We fungeerden initieel in Burkina Faso als centrummanagers voor Wycliffe Bijbelvertalers. Onze kinderen gingen naar de plaatselijke Franstalige school. Bij het naar school brengen kwam ik in contact met straatkinderen, en vooral met één bepaald kind dat altijd aan het bedelen was. Ik probeerde met hem te spreken, maar hij bleek doofstom. Een paar maand later vond ik hem aan de kant van een kruispunt met een veretterde beenwonde. Hij was aangereden door een moto die hij niet had horen aankomen. We namen de jongen vervolgens in huis voor verzorging. We dachten erover hem zelfs te adopteren en brachten dat in gebed bij God. Maar het antwoord

16

WEGWIJZER - ONDERWIJS

bleek negatief. God hield de deur dicht.

Dat was voor mij een onverwachte evolutie. God antwoordde ons echter: “Help niet één kind maar start een project voor straatkinderen, help er veel meer.” En zo begon ons avontuur samen met Tearfund België die van meet af aan dit initiatief ondersteunde.

Wat voor kinderen zijn het?

Noël: Straatkinderen hebben een slechte naam, ze worden als kleine bandieten beschouwd en meestal klopt dat ook. Ze stelen en veroorzaken veel last voor de mensen. Eens ze ouder zijn, worden het grote bandieten en komen ze in bendes terecht. Oorspronkelijk voorzagen we enkel in een opvang voor jongens. Al heel snel boden we de kinderen naast opvang ook een

schoolopleiding aan. Maar we werden geconfronteerd met de grote afwezigheid van de meisjes. Het zijn altijd de jongens die naar school gaan. Wanneer een Burkinese familie over een beetje geld beschikt zullen ze dat zelden investeren in de schoolopleiding van een meisje. Meisjes trouwen hier vroeg en gaan vervolgens bij de familie van hun echtgenoot wonen.

Daarom heeft Pãn-bila een financieel adoptieprogramma opgestart met hulp vanuit Italië. Daarmee kunnen we hun schoolgeld financieren en voedselhulp verstrekken. Aan de hand van een vragenlijst proberen we dan te achterhalen hoe arm of rijk iemand is. Wordt het gezin aanvaard, dan krijgen ze tweemaandelijks honderd kilo voeding voor de hele familie.

Er is wel een voorwaarde aan verbonden: hun kind(eren) moeten naar school worden gestuurd.

Jullie hebben dus een eigen school opgestart?

Dat klopt! In 2006 zijn we met drie lagere klassen begonnen. Sindsdien hebben we klassen bijgebouwd en voorzien we in het volledige lager onderwijs plus een kleuterklas. Onze doelgroep spreekt enkel de plaatselijke taal en is zo arm dat ze nog nooit een potlood of een blad papier in handen hebben gehad. We leren hen de Franse taal aan, alsook handvaardigheden.

Hiervoor werken wij met lokale collega’s samen.

Zijn jullie een christelijke school?

Neen, de kinderen zijn voornamelijk islamitisch en indien we ons zouden profileren als christelijke school zouden we meer dan de helft van de kinderen verliezen. Maar de medewerkers zijn wel allen christenen en tijdens het uitdelen van de voeding, starten we wel met gebed.

Tevens hebben we in de vakantie een Bijbelkamp voor de kinderen, maar hieraan deelnemen is niet verplicht.

Vanuit welke visie doen jullie dit werk?

Als we geen christenen waren dan zouden we dit nooit gedaan hebben. Er zijn dikwijls momenten dat we ermee willen stoppen maar dan verandert God de situatie zodanig dat we toch doorzetten. Gelukkig mogen we weten wat Jezus voor ons gedaan heeft, hoe groot Zijn liefde voor ons is, hoe geweldig Gods plan voor de mensen is . Als je dat beseft, dan verandert dat jouw denken en jouw leven!

ONDERWIJS - WEGWIJZER

17

Jezus, de onderwijzer Yvan Thomas

Als je Jan modaal vraagt wat hij denkt over Jezus Christus, dan krijg je een hele resem van antwoorden zoals: ‘Hij was een goed mens’, ‘Hij was een profeet’, ‘Hij was een revolutionair’, ‘Hij was een wonderdoener’ en zelfs: ‘Hij was de Zoon van God’.

Maar weet men dan wel wat ermee bedoeld wordt?

18

WEGWIJZER - ONDERWIJS

ONDERWIJS - WEGWIJZER

19

Wat anderen dachten over het onderwijs van Jezus Christus

Jezus citeerde geregeld uit de 10 geboden of 10 woorden die God aan Mozes (lees: de mensen) gaf, waar alle levensrichtlijnen in vermeld staan.

Een term die de Joden vaak gebruikten ten aanzien van Jezus was het woord Rabbi ofwel onderwijzer. En inderdaad, als je de vier evangeliën erop naslaat, vind je ongelooflijk veel de uitdrukking ‘Jezus onderwees’. We zouden dus zonder enig probleem Jezus een ‘onderwijzer’ kunnen noemen. Je kunt het zelfs een heel bijzonder onderwijs noemen: ambulant onderwijs, want hij trok van de ene stad naar de andere, van het noorden van Israël tot het zuiden, van het oosten naar het westen. Ondanks dat zijn voornaamste vervoermiddel zijn eigen voeten waren, heeft hij heel wat kilometers afgelegd.

Niets was hem te min om te onderwijzen.

Wat Hem nog bijzonder maakt als leraar, is dat zijn omgeving duidelijk een mening had over zijn onderwijs. Bovendien geeft Jezus ook zelf duidelijk aan wat hij vindt van zijn onderwijs, en welke waarde we daaraan moeten hechten. De moeite waard om even op onderzoek te gaan.

20

WEGWIJZER - ONDERWIJS

“En toen Hij in de tempel gekomen was, kwamen de overpriesters en de oudsten van het volk naar Hem toe, terwijl Hij onderwijs gaf, en zeiden: Met welke bevoegdheid doet U deze dingen?

En wie heeft U deze bevoegdheid gegeven? Jezus antwoordde en zei tegen hen: Ik zal u ook één ding vragen; als u Mij dat zegt, zal Ik u ook zeggen met welke bevoegdheid Ik deze dingen doe. De doop van Johannes, vanwaar was die, uit de hemel of uit de mensen? En zij overlegden met elkaar, en zeiden: Als wij zeggen: Uit de hemel, dan zal Hij tegen ons zeggen: Waarom hebt u hem dan niet geloofd? Maar als wij zeggen: Uit de mensen, dan zijn wij bevreesd voor de menigte, want zij houden allen Johannes voor een profeet. En zij antwoordden Jezus en zeiden: Wij weten het niet. Hij zei tegen hen: Dan zeg Ik u ook niet met wat voor bevoegdheid Ik dit doe.”

Bijbel - boek Matteüs hfdstk. 21 vers 23-27

Dat zijn onderwijs door de overpriesters en oudsten niet erg geapprecieerd werd, is heel duidelijk. Vandaar dat het ons niet moet verwonderen dat hem vaak gevraagd wordt vanuit welke bevoegdheid hij onderwijst. Als je onderwijs geeft in een school, dan is het evident dat je een diploma of getuigschrift hebt, waardoor je toelating hebt om aan leerlingen of

tje e e W van W W

studenten onderwijs te geven. Tenzij je als gastspreker uitgenodigd wordt om een bepaald thema toe te lichten en zelfs dan... Als het gaat over het onderwijzen binnen de setting van een synagoge (zoals dit het geval was in Jezus’ tijd) dan waren er

De meerderheid van het volk erkende Jezus en vond dat Hij met gezag sprak zelfs met meer autoriteit dan de geleerden van die tijd.. geijkte procedures. Onderwijs werd gegeven door schriftgeleerden, priesters, oudsten. Mensen die meestal een vooropleiding hadden.

Maar daarnaast waren er soms gelegenheden dat het ‘gewone’ volk iets mocht inbrengen in de synagoge. Verschillende keren maakt Jezus gebruik van deze formule maar soms gaat hij veel verder en onderwijst net als de anderen: Hij stelt zich op als iemand die het recht heeft om onderwijs te geven omtrent God. Het grote probleem voor de schriftgeleerden was dat de meerderheid van het volk Jezus hierin erkende en vond dat Hij met gezag sprak – zelfs met meer autoriteit dan

Vlaamse onderwijs: de cijfers Don Zeeman

Op 1 september startten meer dan 270 000 kleuters, bijna 430 000 leerlingen basisonderwijs en zo’n 440 000 jonge mensen in het secundair onderwijs. Voeg daar nog eens telkens meer dan 100 000 studenten in zowel de hogescholen als de universiteiten aan toe en je stelt vast dat er heel wat geleerd wordt in Vlaanderen. En dat is nog niet alles: we hebben nog het deeltijds onderwijs, de basiseducatie en het volwassenenonderwijs.

Tel er dus nog een kleine 400 000 personen bij op. Er zijn ook nog 175 000 beginnende artiesten in de muziekscholen en de kunstacademies betrokken, maar dat is dan vaak in combinatie met een gewone schoolloopbaan.

Al die leerlingen moeten ook les krijgen.

Er staan in Vlaanderen meer dan 130 000 vastbenoemde leerkrachten en ruim 50 000 tijdelijke collega’s voor de klas, verspreid over zo’n 3700 scholen.

Het zal duidelijk zijn dat onderwijs de grootste hap uit het Vlaamse overheidsbudget neemt: meer dan 10 miljard euro. Veel geld, maar zonder onderwijs heeft de maatschappij geen toekomst …

ONDERWIJS - WEGWIJZER

21

die geleerden zelf. Soms prees het volk Hem zelfs voor zijn onderwijs.

Zoals blijkt uit bovenstaand Bijbelgedeelte had ook Johannes de Doper te kampen met tegenstand van de priesters en schriftgeleerden. Johannes hield geen blad voor de mond. Hij riep mensen op tot bekering en wilde ook dat hun bekering in overeenstemming was met hun daden. We weten dat juist dit het grote probleem was van deze groep priesters en oversten. Ze hadden een heel grote dunk van zichzelf en beseften niet dat ze God en zijn verlossingsplan nodig hadden.

Johannes noemde hen niet voor niets: adderengebroed. Later had Jezus het over ‘witgekalkte graven’: van buiten mooi, maar van binnen vol doodsbeenderen.

Geen malse boodschap, als je het mij vraagt. En zo kwam het ook over: ofwel was er sprake van bekering ofwel bleef je verder doen op de weg waarop je liep. Van al wie zich in de laatste situatie bevond, vormde Jezus een grote bedreiging.

Dus probeerden ze hem te vatten op zijn woorden, maar dat lukte niet. Ze probeerden zich neutraal op te stellen, maar dat is nu net iets wat niet kan als je luistert naar het onderwijs van Jezus.

Het vraagt een duidelijke keuze, een verandering van leven, een verandering van regering die leidt tot een revolutie in je leven.

De enkele keren dat de Schriftgeleerden hoog opliepen met het onderwijs van Jezus, waren er vanzelfsprekend andere

22

WEGWIJZER - ONDERWIJS

motieven: ze hielden Jezus nauwlettend in het oog, deden zich voor als heel rechtvaardig met de bedoeling Hem op een woord te vangen, waardoor ze Hem zelf gevangen konden nemen. Maar wat dan telkens opvalt, is de wijsheid waarmee de Heer Jezus een antwoord geeft. Oordeel zelf maar eens over de onderstaande gebeurtenis: “En zij hielden Hem nauwlettend in het oog en stuurden spionnen die zich voordeden alsof zij rechtvaardig waren, met de bedoeling Hem op een woord te vangen en Hem dan over te leveren aan de overheid en aan de macht van de stadhouder. En zij stelden Hem een vraag en zeiden: Meester, wij weten dat U juist spreekt en onderwijs geeft en niemand naar de ogen ziet, maar de weg van God naar waarheid onderwijst. Is het ons geoorloofd de keizer belasting te betalen of niet? En Hij merkte hun sluwheid en zei tegen hen: Waarom verzoekt u Mij? Laat Mij een penning zien. Van wie is het beeld en opschrift?

Zij antwoordden en zeiden: Van de keizer. En Hij zei tegen hen: Geef dan aan de keizer wat van de keizer is en aan God wat van God is.

Zij nu konden Hem tegenover het volk op Zijn woord niet vangen en zij verwonderden zich over Zijn antwoord en zwegen.”

Bijbel - boek Lucas hfdstk 20 vers 20-26

De Joodse richtlijnen rond huwelijk waren wat ingewikkeld. Jezus verbaasde de mensen over hoe hij met het huwelijk en diens richtlijnen omging.

de mensen toevertrouwd waren. Het zijn zaken die enkel maar bevestigen wat de afkomst van Jezus was: hij was Gods zoon in hoogsteigen persoon. Een voorbeeld daarvan is de manier hoe hij de

Jezus geeft ons meteen een staaltje van zijn kennen omtrent onderwerpen die van cruciaal belang zijn.

Sadduceeën het zwijgen oplegt, maar ook ons meteen een staaltje van zijn kennen geeft omtrent onderwerpen die van cruciaal belang zijn.

Wat Jezus zelf denkt over zijn onderwijs

Jezus laat er dus duidelijk er geen gras over groeien. In het Johannesevangelie zegt hij kort en bondig: ‘Mijn onderwijs is niet van mijzelf, maar van hem die mij gezonden heeft”(Bijbel - boek Lucas hfdstk. 7 vers 16, NBV). Dit zegt Hij, op een moment dat de Joden zich afvroegen hoe Hij al die zaken over God wist, zonder dat hij een opleiding genoten had.

In de Bijbel komen we zelfs verschillende zaken tegen die tot dan toe nog niet aan

“Op die dag kwamen er Sadduceeën naar Hem toe, die zeggen dat er geen opstanding is, en zij vroegen Hem: Meester, Mozes heeft gezegd: Als er iemand sterft die geen kinderen heeft, dan moet zijn broer diens vrouw trouwen en voor zijn broer nageslacht verwekken. Nu waren er bij ons zeven broers; en de eerste trouwde en stierf; en omdat hij geen nageslacht had, liet hij zijn vrouw na aan zijn broer. Zo ook de tweede en de derde, tot de zevende toe.Ten slotte stierf na allen ook de vrouw.

In de opstanding dan, van wie van die zeven zal zij de vrouw zijn? Want zij hebben haar allen als vrouw gehad.

ONDERWIJS - WEGWIJZER

23

Maar Jezus antwoordde en zei tegen hen: U dwaalt, omdat u de Schriften niet kent en ook niet de kracht van God. Want in de opstanding nemen ze niet ten huwelijk en worden ze niet ten huwelijk gegeven, maar ze zijn als engelen van God in de hemel. En wat de opstanding van de doden betreft, hebt u niet gelezen wat door God tot u gesproken is, toen Hij zei: Ik ben de God van Abraham en de God van Izak en de God van Jakob? God is niet een God van doden, maar van levenden. En toen de menigte dit hoorde, stonden ze versteld van Zijn onderricht.”

(Bijbel - boek Matteüs 22 vers 23-33)

Zo had je dus een groep onder de Schriftgeleerden, die niet geloofden in een letterlijke opstanding na de dood. En ze proberen dus Jezus te vatten door te

Telkens ik in de Bijbel lees, ben ik ook nog steeds overdonderd van Jezus’ grote wijsheid. verwijzen naar een passage uit de Bijbel.

In het Oude Testament (Deuteronomium) staat een wet voor de Joden waaruit blijkt

24

WEGWIJZER - ONDERWIJS

wat ze moeten doen als de man van een vrouw overlijdt en er geen kinderen zijn in dat gezin. Dan moet in principe de vrouw met de zwager huwen zodat er kinderen komen binnen diezelfde familie.

De Sadduceeën maken het nu wel echt belachelijk door te veronderstellen dat er, zelfs na 7 zwagerhuwelijken, nog steeds geen kinderen zijn. Schijnbaar gingen ze uit van de veronderstelling dat het gezin dat kinderen kreeg ook na de dood gehuwd blijft in de opstanding.

Jezus geeft ons informatie die alleen God kan kennen: in de hemel wordt er niet gehuwd. Meteen is duidelijk dat het feit

van Jezus’ grote wijsheid.

En wat nog het meest het gezag van zijn onderwijs onderschrijft, is dat hij de daad bij het woord voegt. Veel onderwijzers kunnen het goed zeggen, tot je hen beter leert kennen in het dagdagelijks leven.

Wat ze onderwijzen correspondeert vaak niet met de realiteit. Bij Jezus stemmen zijn woorden 100% overeen met zijn daden. Denk aan de geschiedenis van de voetwassing. Hij had net duidelijk gemaakt dat Hij de heer en schepper was van hemel en aarde. En dan gaat Hij, als blijk van zijn nederigheid, de voeten wassen van zijn eigen schepselen.

dat deze vrouw 8 maal gehuwd is geen probleem vormt.

Maar daarnaast geeft Jezus een koekje van eigen deeg aan deze Schriftgeleerden.

Toen God aan Mozes verscheen, noemde Hij zichzelf de God van Abraham, Isaäk en Jakob. Als er geen opstanding na de dood zou zijn, dan zouden Abraham, Isaäk en Jakob niet meer leven en zou het zinloos zijn dat God zich de God van deze mensen noemt, want God is geen God van doden.

Hij gaat zo ver in zijn onderwijs dat Hij ervoor sterft. Hij voegt de daad bij het woord, omdat Hij weet dat zijn sterven aan het kruis de enige oplossing is opdat wij ook deel zouden krijgen aan de opstanding uit de doden en contact zouden krijgen met Zijn Vader. Vandaar dat het nodig is om ten volle rekening te houden met zijn onderwijs.

“Als u deze dingen weet, zalig bent u als u ze doet.” (Bijbel - boek Johannes hfdstk. 13 vers 17), zei Jezus in de loop van het laatste avondmaal.

De mensen stonden toen versteld van zijn wijsheid. Telkens ik deze teksten lees in de Bijbel, ben ik ook nog steeds overdonderd

ONDERWIJS - WEGWIJZER

25

Blijvende indrukken Bron onbekend

In het Brits Museum in Londen is een steen te zien, zo hard als staal, met daarin de afdruk van de poot van een vogel.

Van kindsbeen af Eens moet die steen zacht en kneedbaar geweest zijn. In die tijd is de afdruk van de poot van een vogel erin gekomen.

Later is die zachte massa versteend en de afdruk die erin gebleven is, is nu onuitwisbaar. Jonge mensen en kinderen zijn nog kneedbaar, buigbaar en onbevangen. Zij staan nog open voor nieuwe indrukken. De dingen die een kind in zijn jeugd leert, maken vaak een blijvende indruk in zijn leven.

Daarom is het zo belangrijk dat de godsdienstige opvoeding heel jong begint.

26

WEGWIJZER - ONDERWIJS

De Bijbel leert ons: “Oefen de knaap volgens de eis van zijn weg, ook wanneer hij oud geworden is, zal hij daarvan niet afwijken “ (Bijbel - boek Spreuken hfdstk 22 vers 6).

Voor de vaders in Israël gold in verband met de woorden van God: “Maak ze aan uw kinderen en kindskinderen bekend (…) opdat zij leren Mij te vrezen alle dagen, dat zij op de aardbodem leven en opdat zij het hun kinderen leren.“ (Bijbel - boek Deuteronomium hfdstk. 4 vers 9,10)

“Ik leer en onderwijs u aangaande de weg die gij gaan moet ; Ik raad u : mijn oog is op u.“ (Bijbel - boek Psalmen hfdstk. 32 vers 8)

De man die onderwijs heel belangrijk vond Jaren geleden leefde in Engeland een zekere dr. Guthrie. Hij was christen en zette zich in voor het geven van onderwijs aan kinderen in de achterbuurten. In die tijd deed de overheid daar nog niets aan. Toen hij eens in een propagandabijeenkomst smeekte om steun voor zijn zogenaamde ‘lompenscholen’, ging een man uit het publiek staan en riep: “Verwacht je nu werkelijk fatsoenlijke mensen te kunnen maken van zulke kinderen? De lompen die in die buurten op straat liggen en waar je over struikelt als je er loopt, zijn nog beter dan zij!”

Vol verontwaardiging trok dr. Guthrie een blaadje uit zijn agenda. Hij liet het witte papiertje aan de mensen zien en riep uit: “Is dit papier niet uit zulke vuile lompen gemaakt? Als de papiermolen in staat is smetteloos wit papier te maken van weggeworpen vodden, dan is Jezus Christus in staat om de hatelijkste mens om te vormen naar zijn beeld, want Christus kwam in de wereld om zondaars te redden?”

ONDERWIJS - WEGWIJZER

27

Voor het andere boek naar...

vzw

uw boek- en muziekwinkel

Kortrijk:

Brugge:

Hét adres voor alles wat met de Bijbel te maken heeft.

Meensestraat 79 8500 Kortrijk 056 35 78 99 kortrijk@hetgoedeboek.be

Moerkerksesteenweg 56 8310 Sint-Kruis 050 37 54 57 brugge@hetgoedeboek.be

(Jona & Sara Govaert)

(Luc & Anke Hoedt)

www.hetgoedeboek.be

Gent:

Genk:

Grotesteenweg-Noord 15 9052 Zwijnaarde 09 220 17 02 gent@hetgoedeboek.be (Dirk De Baere + team)

Verzending door heel België

Leuven:

(Bouke & Karin Middelbos)

webshop:

alles in verband met de Bijbel

Tervuursesteenweg 192 3001 Heverlee 016 25 93 83 leuven@hetgoedeboek.be (Linda Smit + team)

• wenskaarten • geschenken • romans • muziek • films • Bijbels

Een enthousiast en luisterend team staat voor je klaar om je advies te geven voor je juiste behoefte.

Vennestraat 345 3600 Genk 089 30 58 86 genk@hetgoedeboek.be

• verklaringen • wetenschap • huwelijk & gezin • kinderen • jeugd • jongeren

hetgoedeboek.be

Ontdek de Bijbel

per post

Wil je zélf eens de Bijbel lezen, maar weet je niet goed hoe te beginnen?

Wegwijzer helpt je graag. We bieden je de unieke kans om een schriftelijke bijbelstudie te volgen, die je inleidt in de rijke wereld van Gods Woord.

Ja, ik wil de Bijbel ontdekken per post!

Vriendelijk aangeboden door:

Naam:

.................................................................................................................................................................................

Adres:

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

Ik heb nog geen Bijbel (eventueel aankruisen)

✃

Stuur deze bon naar Wegwijzer, Lambermontlaan 158, 1030 Brussel.