House of the Future

House of the Future

esuoH fo eht erutuF

House of the Future 31 januari 2013

Jeroen van Veen 4085108

House of the Future

rooV droow

Voor woord De minor House of the Future bestaat uit vier verschillende onderdelen: het ontwerp, de modelstudie, de stoel en dit boekje. De minor ontleent zijn naam aan het ontwerpproject waarbij niet alleen een huis van de toekomst moet worden ontworpen maar ook de toekomst zelf moet worden ontworpen. Dit leidt tot zeer uiteenlopende vraagstukken, waarbij ik de modulaire, veranderbare woning een interessant maar ook realistisch toekomstscenario vind.

De modelstudie laat een onderzoek doen naar een bestaand ‘house of the future’, een huis waarbij tenminste één aspect vooruitsrevend was voor zijn tijd. Het ogenschijnlijk simpel en alledaags object de stoel wordt ook onder handen genomen waarbij er volledige vrijheid is in het ontwerp. Als je er, natuurlijk, maar op kunt zitten. Met dit boekje geef ik een inzicht in mijn, of mijn team’s, opvatting van de genoemde aspecten.

9

In houd

Voorwoord 7 Ontwerp Tune 12

Model Jean ProuvĂŠ 23 Vorm de Stoel 45 Nawoord 107

prewtnO

Ontwerp Tune

14

Iedereen heeft zijn eigen behoeftes en voorkeuren, veel producten zijn hier op aangepast en kunnen naar eigen behoeven aangepast worden. Een woonwijk wordt echter voor een brede doelgroep gebouwd zonder rekening te houden met persoonlijke voorkeuren. Ook is een huis niet iets fIexibels, bijvoorbeeld wanneer twee mensen in de huidige situatie samen gaan wonen moet er een nieuw huis gezocht worden of afstand gedaan worden van in ieder geval één huis. Ook is verhuizen in deze tijd een grote stap. In onze toekomstvisie kunnen mensen goedkoop en snel een customized huis kopen en laten bouwen. Dit huis zal ook uit te breiden en samen te voegen zijn wanneer het aantal bewoners of de behoeften van de bewoners veranderen. Op deze manier zal de zoektocht naar een perfect huis op de perfecte locatie voor de

perfecte prijs voorbij zijn. De belangrijke thema’s voor het ontwerp binnen dit scenario zijn dat de woning persoonlijk samen te stellen, veranderbaar, goedkoop en verplaatsbaar is.

15

Proces

16

17

18

19

20

21

22

23

Systeem

24

25

26

Tune.systeem 27

1 28

2

1

2 CLICK!

3x

29

3 30

4

1

2 6x

31

5 CLICK!

1 2

32

CLICK!

1 2

6 33

16x

7 34

1 2x

2

8 8x

35

9 36 CLICK!

24x

10 37

11 38

12 39

40

41

Ontwerp

42

Om onze ontwerpvisie tegemoet te komen is een concept uitgewerkt dat werkt met schijven. Zo’n schijf is een analyse van het archetypische Nederlandse rijtjeshuis. Door deze schijven te schakelen ontstaat een woning. Een schijf is een deel van de woning, 1 ofwel 2 verdiepingen hoog. Deze schijven kunnen ingedeeld worden naar functie waarbij voorzieningen in de wanden geplaatst kunnen worden. Deze schijven zijn op verschillende manieren ten opzichte van elkaar te plaatsen om zo een woning te vormen. De woning is uit te breiden door extra schijven toe te voegen.

De schijven zijn vervolgens ook te verhuizen. Een schijf van 2 verdiepingen kan tot 36 vierkante meter zijn. Er is echter een vide nodig om een trap te plaatsen, waardoor er zeer hoge open ruimtes ontstaan.

De schijven hebben elk aansluitingen voor een keuken en badkamer waardoor deze functies verplaatst kunnen worden binnen de woning zonder zeer grote verbouwing.

Het omleggen van leidingen is niet nodig. Het interieur van de schijven is als volgt.

Functies als keuken, sanitaire voorzieningen, kastruimte maar eventueel ook bedden en bureaus kunnen met een kliksysteem aan de korte muren van de schijven bevestigd worden. De lange muren van de schijven verbinden met de volgende schijf en voorzien de schijf van licht en uitzicht.

Wanneer alle voorzieningen tegen de korte muren geplaatst zijn kan de rest van de ruimte ingericht worden voor losse

meubels. De voorzieningen als kasten, keukens, sanitair et cetera zijn beschikbaar in verschillende stijlen en prijsklassen.

De schijven zijn de kern van het ontwerp en kunnen versprongen of haaks ten opzichte van elkaar geplaatst worden om zo het schijvensysteem te accentueren.

Binnen een schijf wordt een interieurstijl en materiaalkeus gecommuniceerd om ook op deze manier het schijvensysteem te accentueren.

De buitengevels en constructie van de schijven zal geperst worden uit bamboevezel, dit proces is erg geschikt voor massaproductie en is dus snel, goedkoop en in dit geval ook zeer duurzaam.

43

44

45

A

A’

00

46

A

A’

01

A

A’

47

48

49

50

Tune. Visie

lijke n een persoon Tune is : iederee De visie van leeft. dat met je mee naar een huis woning die rs of er n gezocht werd Waar voorhee behoeften van de bewone werd, de proces gestart voldeed aan tijdrovend ontwerp ontwerpen. Tune huis een geld en n een eigen kan nu iederee goedkoop en makkelijk. met huizen zijn snel, lende schijven uwd van verschil opgebo Met een basis kan het huis id, functies uitgebre naar wens verschillende kan het huis kunnen worden. Ook worden. Hierna samengevoegd altijd vervangen of tst verplaa huis len aan het losse onderde worden.

51

Detail

52

53

2

1

54

3

1 1 2 3 4 5 6 7

kastsysteem gevellijst bamboevezel klembout M16 paneel (glas) kozijn gevelelement vloerdeel casco bamboevezel 1

4

6

55 5

2

3

7

2

56

1

3

2

3

4

1 sleuf tbv gevelelement 2 3 4 5

gevellijst bamboevezel aluminium prof. tbv wandpaneel en kastensysteem wandpaneel gevelstijl/gevelkoppeling

5

57

Bij het ontwerpen van een woning die alles kan en alles kan worden ĂŠn overal heen kan, zijn wij erachter gekomen dat dit onmogelijk is. Een ontwerp met een visie als de onze heeft pas kansen van slagen als juist de beperkingen goed ontworpen zijn. Het 58 kader waarin veranderd kan worden is dus het belangrijkste punt. In ons ontwerpproject hebben we een zoektocht gehad naar wat er moest kunnen en naar wat er juist niet moest kunnen. Volgens ons moet het systeem zo ontworpen zijn dat je er eigenlijk geen slecht huis mee kunt maken.

Als dit gelukt is, dan is het ontwerp ook gelukt.

59

tune1 n [tjoeË?n]/ 1 a series of musical notes that are played or sung and are nice to listen to 2 in tune; playing or singing the correct musical note 3 in tune with; able to realize, understand or agree with what

someone else thinks or wants tune2 v 1 to make a musical instrument play at the right pitch 2 tune up; make small changes to an engine so that it works as well as possible 3 f inely/highly tuned; f inely tuned feelings, sensen or systems are extremely sensitive and able to react quickly

60

61

ledoM

Model Jean ProuvĂŠ

128.5

128.5

128.5

125.7

125.7

125.7

136.5

Vlakbij het centrum van Parijs, tussen het kleine beetje groen wat nog overgebleven is ligt een buurtje met een aantal variaties133.0 van het ‘Maison Standard’. Deze woningen zijn 130.2 ontworpen door constructeur en architect Jean Prouvé samen 64met zijn broer Henri. De op het eerste gezicht simpele woningen, misschien zelfs 129.0 saaie woningen komen pas tot hun recht126.2 wanneer ze nader bestudeerd worden. Dan pas komen alle goed doordachte details in de aansluitingen en de contructie tot uiting. De woning 140.8 haalt zijn schoonheid uit zijn eenvoud en contructie zoals alleen Jean Prouvé dat kan bereiken.

137.4

138.3

In dit onderzoek naar een ‘house of the future’ van vroeger worden de zwaartepunten van het ontwerp onderzocht 149.7 en verbeeld in een maquette 133.0 op de schaal 1:33. Er wordt 130.2 vanaf een stedebouwkundige schaal ingezoomd tot in het kleinste detail om zo tot de kern van het ontwerp te komen. Het reconstrueren van het ontwerp 149.7 133.0 is niet simpelweg te bereiken 130.2 door een exacte kopie van de woning op schaal te maken, maar de maquette moet zo gepresenteerd worden dat deze de kern van het ontwerp vanzelfsprekend maakt.

149.7

65

00

66

01

Noord-Oost

Zuid-Oost

67 Zuid-West

Noord-West

Doorsnede Langs

Doorsnede Dwars

Constructie

68

69

70 Aluminium plafonddelen

Interieur

Aluminium plafonddelen

Portalen

Aluminium plafonddelen

Plafonddelen

Aluminium nokbalken Aluminium middenbalken Geperforeerde aluminium randbalken

Dakconstructie

Geprofileerde aluminium dakplaten Aluminium dakgoot Aluminium dakkap

Dak

71

Gemetselde natuursteen wanden Vloerbalken beton Aluminium kozijnen

Onderbouw

Vloerrand beton Aluminium vloerdelen

Vloer

Trap

aluminium panelen (dicht) aluminium panelen (open) aluminium deurpaneel aluminium kaspaneel

Gevel

Opbouw

72

73

Onderdelen

74

Alle onderdelen van het ‘Maison Standard’ kunnen vervoerd worden in een enkele vrachtcontainer.

Daarna worden deze gemonteerd in drie dagen door twee personen. Na de montage is het huis direct bewoonbaar.

1x

2x

48x

1x Vloer

Onderbouw

4x

30x

29x

4x

34x

4x

8x

Interieur

47x

1x

14x

22x

Gevel

75

10x

1x

2x

24x

Portalen

8x Dakconstructie

4x

3x

Plafonddelen

6x Dak

48x

3x

76

77

78

79

De studie naar de huizen in Meudon heeft geleid tot verschillende ontdekkingen.

Een zwaartepunt was het volledig prefabriceren van de woning. Het model is om die reden zo gemaakt dat deze nog in aanbouw is, we zitten op dag 2 van de in totaal 3 bouwdagen. De 80 overige onderdelen liggen nog opgestapeld op het bouwterrein te wachten totdat deze gemonteerd mogen worden. Jean ProuvĂŠ besteedde ook veel aandacht aan het zo licht mogelijk construeren. Dit leidt bij hem ook tot zijn karakteristieke vormgeving, wat dus eigenlijk de vormgeving van de werkende krachten is.

81

mo·del (het; o; meervoud: modellen; verkleinwoord: modelletje) 1 voorbeeld waarnaar iets wordt gemaakt: model staan voor als voorbeeld dienen voor 2 voorbeeld waarnaar een kunstenaar werkt; iemand die poseert voor een schilder, voor foto’s 3 vaststaande, voorgeschreven vorm: de nieuwste modellen auto’s 4 nabootsing op kleinere schaal

82

83

mroV

Vorm de Stoel

86

De stoel, iedereen weet wat het is. Iedereen gebruikt er dagelijks ĂŠĂŠn of meer. Oneindig veel verschillende stoelen. Maar hoe maak je nou een stoel? Simpel.

Maar hoe maak je nou een goede stoel? Wat is eigenlijk een goede stoel? Iedere stoel ziet er niet voor niets anders uit, de stoel kan tot in het oneindige ontworpen worden.

Ludwig Mies van der Rohe stelde zelfs dat het ontwerpen van een stoel moeilijker was dan het ontwerpen van een wolkenkrabber. Of hij gelijk heeft betwijfel ik, maar het geeft in ieder geval aan hoe complex de stoel in elkaar zit.

87

88

89

10 favorieten

1923

Militaire stoel Gerrit Rietveld

94

1930

Standard chair Jean ProuvĂŠ

95

1934

Zig Zag stoel Gerrit Rietveld

96

1972

Wiggle side chair Frank Gehry

97

1996

Knotted chair Marcel Wanders

98

2004

Chair one Konstantin Grcic

99

2004

C2 Solid chair Patrick Jouin

100

2011

Strap-on chair FObricated

101

2011

Katra chair Aparte Studio

102

2011

Piana David Chipperf ield

103

Is mijn stoel een goede stoel? Dat is lastig te zeggen. Het is in ieder geval een eigentijdse en eigenzinnige stoel.

Voordat ik tot dit ontwerp gekomen ben zijn vele variaties voorbij gekomen.

Er zijn dingen toegevoegd weer weggehaald, anders gematerialiseerd, opgetild en doorsneden. Maar de 104basis is altijd duidelijk terug te lezen uit alle voorbijgekomen ontwerpen.

Wat mij het meest ge誰nspireerd heeft werd aan het van dit project steeds duidelijker, geen enkele door de 60 ontworpen stoelen lijkt dan ook maar in de verste verte op elkaar. Er is geen perfecte oplossing te vinden voor de stoel.

Een stoel, de stoel zal nooit bestaan.

105

stoel (de; m; meervoud: stoelen) 1 zitmeubel voor ĂŠĂŠn persoon, van verschillende vorm

aN droow

Na woord Totaal 27 woonhuizen en de meer dan 60 verschillende stoelen die uiteindelijk overgebleven zijn vanuit alle ontwerpen. Elke visie levert een ander product op. Hoe meer ontwerpvrijheid er is hoe lastiger het is om tot een ontwerp te komen wat goed in elkaar zit, wat klopt. Er is niet één oplossing te vinden. Dat is ook de reden waarom ik deze minor zo interessant vond en nog steeds vind. Als er geen beperkingen zijn, zijn er dus

ook geen beperkingen voor goede, creatieve en innovatieve ideeën. In mijn ontwerpproject heb ik bewust gekozen om samen te werken met een student industrieel ontwerpen. Door twee verschillende invalshoeken en manieren van ontwerpen , ontstaat, volgens mij, een beter ontwerp. Dit is ook één van de redenen waarom de grens tussen product en project gezocht wordt in het ontwerpproject

109

Jeroen van Veen