O galo da Derena

Co l e c c i 贸 n CO N T O S D E SE M P R E ( Tr a d i c i 贸 no r a l )

O GAL O DA DERENA

OGAL O DA DERENA

Re c ol l i dopor Lui sDelCamp oP rol e i l us t r adopor hi gi ni ocasti l l ogÓ MEz

ara ao fin do inverno, viña unha raposa polo camiño dos Chaos, de Barxela cara a Pías e chegando á Derena onde facían a Romaría do San Pedro, queda de súpeto coas orellas erguidas.

Sente escaravellar, e pondo as gadoupas por riba da parede viu un fermoso galo que buscaba, entre a herba e mais as follas, sementes e vermes.

1

Con moito coidado, paseniño, foise achegando e… ¡dun chouto, tiña o galo entre os dentes!

2

Pero como dixemos, era ó fin do inverno, e pareceulle que só eran plumas o que tiña na súa boca.

O galo, despois de reporse do susto dixo: - Señora raposa, como xa é notorio, estoulle moi fraco.

O galo intentando desfacerse da raposa, continúa: - E… digo eu, se viñera despois das mallas, que teño máis comida, estaría máis groso.

A raposa, despois de pensalo, dixo 3

para sí “ que podo perder, pois con este galo a farta pouca pode ser!”.

- De acordo, pero, como facemos? – pregunta a raposa.

O galo, entón, contesta: - Mira, cando veñas despois das mallas eu hei estar eiquí agardándote.

- E, por quen pregunto? - di a raposa.

- Pregunta por Ninguén - responde o galo.

- Pois así quedamos!- sentenza a raposa.

A raposa, pois, fiouse do galo e marchou á procura de algo máis ca plumas con que encher o bandullo.

De alí a uns meses volveu a raposa á Derena e moito mirou a ver se vía ó galo e como non foi así, púxose a chamalo: - Ninguénnnnn!, Ninguénnnnn! - berraba a raposa.

4

- Ninguénnnnn!, Ninguénnnnn! - seguía berrando con todos os folgos que tiña.

Ao cabo dun rato, dende a póla

5

dun centenario castiñeiro, pois a Derena está chea deles, dixo o galo: Eiquí estou, como ves, son galo de palabra!

Non si?

Despois de parolar un pouco de nada e de todo un pouco, a raposa deuse conta de que o galo non ía baixar.

- Podes baixar, que non teño pensado facerche ningún mal – di a raposa.

E, continúa falando: -... pois saiu unha orde do rei de non facerse mal uns animais ós outros.

Ao que responde o galo - Oe! Entón móstralla a eses mastíns que veñen nos Barreiros, e, se non che fan mal eu baixo!

A raposa, entón, ergue as orellas e sente os ladridos de dous cans que viñan cara a onde eles. De súpeto, dando a volta, bota a correr como se a levara o demo!

Namentras o galo dicíalle: - Mós-tralle-a-or-de!, mós-tra-lle-a-or-deeeee!…

6

Pero a raposa corría sen pór a

unlla no chan, berrando: Non-te-ño-tem-po-de-pa-rar, que-teño-moi-ta-te-rra-que-ta-co-ne-arrrrr.

E aínda hoxe se oen ao lonxe os cans ladrando detrás da raposa enganada polo galo da Derena!

Isto aconteceu no fermoso lugar de Pías cando as vacas se chamaban: 7

Rubia, Marela, Morena…

Cando as portas nin tiñan chave!

Cando na esfolla aparecían raíñas e os mallos batían nas airas!

Cando a carón das lareiras bailaban meigas e trasnos…!, se contaban lendas e contos...!, historias dos tempos de cando os animais falaban...!

8

Ao longo dos anos foron trasmitíndose, ao tempo que se foron localizando nos lugares onde se contaban e, con pequenas variantes, atópanse estes contos espallados por terras galegas e portuguesas.

Estes contos son unha parte da nosa tradición oral, xurdida dos nosos devanceiros, e para que non se perdan, a Asociación Cultural Aira das Mantas, quere dalos a coñecer aos nosos nenos e nenas.