. . . a t ê i w Œ ,¹ id¹
Ewa Stadtmüller
Id
inscenizacje jase³ek i opowieœci wigilijnych dla dzieci w wieku przedszkolnym
Idą, idą Święta... inscenizacje jasełek i opowieści wigilijnych dla dzieci w wieku przedszkolnym Autor:
Ewa Stadtmüller Redakcja merytoryczna:
Maria Broda-Bajak Korekta:
Adam Buszek Aranżacja, instrumenty, realizacja piosenek i pastorałek:
Jerzy Zając Śpiewają:
Magdalena Jackowska-Göbel, Szymon Grzybacz oraz dzieci ze Szkoły Podstawowej w Podłężu: Gabriela Dąbek, Aleksandra Dulska, Zuzanna Klima, Zosia Lebiest, Amelia Ślusarek pod kierunkiem: Małgorzaty Okrzesik i Marty Błachowicz Aranżacja, instrumenty i realizacja podkładów muzycznych kolęd:
Piotr Mitka Rysunki:
Dorota Prończuk Producent wydawniczy:
Wojciech Wolak Dźwięki i pozostałe utwory:
www.audiojungle.net Copyright © by CEBP 24.12 Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone ISBN 978-83-64631-90-0
Wydawca: CEBP 24.12 Sp. z o.o. ul. Kwiatowa 3 30-437 Kraków tel. 12 631 04 10
www.blizejprzedszkola.pl
Spis treœci
Od Autorki
5
Przyszliśmy tu po kolędzie
7
Hej, kolęda, kolęda
12
Anielskie jasełka
16
Szopka krakowska
21
Dzisiaj w Betlejem
30
Kolędnicy-wędrownicy
36
Opowieść o Świętym Mikołaju
43
Mikołajowy zawrót głowy
51
Choinka
60
W dzień Bożego Narodzenia
64
Baśń o dwunastu miesiącach
69
Bałwankowo
78
Osiołek i gwiazda
83
Zagubiona owieczka
92
Muzyka świerszczyka
103
Sylwester u babci i dziadka
110
Piosenki i pastorałki występujące w inscenizacjach
119
Spis podkładów muzycznych kolęd z płyty Data-PC
134
Dźwięki do wykorzystania w przedstawieniach
135
Od Autorki Co tworzy magię Świąt? Wiele osób odpowie, że świąteczne dekoracje, prezenty, tradycyjne potrawy... Bywa, że w całym tym zamieszaniu (choć niezwykle miłym) ginie powód świętowania. Przypominają o nim kolędy (te polskie uważane są za najpiękniejsze na świecie) i jasełka odgrywane poprzez stulecia – na ulicach i królewskich dworach, w klasztorach i chłopskich chatach, a ostatnio, głównie w przedszkolach i szkołach. Historia o Bożych Narodzinach w ubogiej stajence, o pastuszkach wyrwanych ze snu przez anioła, o wędrujących za betlejemską gwiazdą królach wciąż na nowo rozpala wyobraźnię dzieci. Przygotowanie takiego przedstawienia wymaga wysiłku zarówno od Małych Aktorów, jak i od nauczycieli – trzeba opanować i wyćwiczyć role, nauczyć się śpiewać kolędy, przygotować dekoracje i stroje... Na szczęście duma i wzruszenie widowni złożonej z rodziców i dziadków, a także radość dzieci mogących obdarować swoich bliskich tak niezwykłym, świątecznym prezentem, wynagradzają wszelkie trudy. Inscenizacje zostały napisane z myślą, że w rolę aktorów wcielą się dzieci w wieku 4-6 lat, ale z powodzeniem scenariusze można wykorzystać do pracy z dziećmi z klas I-III. Oprócz tradycyjnych przedstawień jasełkowych w książce pojawiły się teksty inscenizacji o tematyce zimowej – nieodwołujące się wprost do tradycji chrześcijańskiej. Są to przedstawienia o dwunastu miesiącach, o Sylwestrze spędzanym u dziadków oraz o świerszczykowej muzyce. Dla ułatwienia pracy Reżyserom tych przedsięwzięć oddajemy w ich ręce kompletny materiał, na który składają się publikacja zawierająca teksty przedstawień wraz z zapisem nutowym występujących w niej piosenek i pastorałek oraz dwie płyty CD: • płyta Audio-CD (przeznaczona do odtwarzaczy CD) – zawiera nagrania pastorałek i piosenek skomponowanych specjalnie na potrzeby tej książki: w wersji wokalnej i instrumentalnej. • płyta Data-PC (do odtwarzania za pomocą komputera) – zawiera nagrania efektów dźwiękowych występujących w przedstawieniach, podkłady muzyczne do kolęd pojawiających się w tekście inscenizacji, nagrania pastorałek i piosenek z płyty Audio-CD (w wersji wokalnej i instrumentalnej) oraz pliki PDF z przedstawieniami rozpisanymi na role (wystarczy je wydrukować, rozciąć i przekazać odpowiednie fragmenty Małym Aktorom). Życzę wspaniałej zabawy, wielkiej radości i mnóstwa wzruszeń. Ewa Stadtmüller 5
Występują: Chłopiec z gwiazdą, Herod, Turoń, Diabeł, Śmierć, Pasterz 1-2, Anioł 1-2, Maryja, Józef, Król 1-3, Chórek. Scena: W tle dekoracja przedstawiająca zimowy krajobraz (namalowana np. na płótnie). Nad sceną zawieszona na żyłce gwiazda betlejemska (wycięta ze styropianu i pomalowana złotą farbą). W scenie trzeciej potrzebna będzie także konstrukcja przypominająca szopkę (wykonana np. z kartonu lub powstała poprzez sklejenie ze sobą kartonowych pudełek), krzesło oraz wykonane z kartonu sylwety zwierząt – wołka i osiołka. Rekwizyty i stroje: Stroje wynikające z funkcji i charakteru danej postaci. Dodatkowo potrzebne będą: gwiazda kolędnicza (dla Chłopca z gwiazdą – przykładowe sposoby wykonania można znaleźć w internecie); luneta (dla Heroda); atrapa ogniska (dla Pasterzy); lalka-Dzieciątko (dla Maryi); żłóbek wykonany z drewna lub z pudełka kartonowego (dla Józefa). Proponowane dźwięki: Złowrogi hałas; ognisko; śpiew anielskiego chóru (dźwięki znajdują się na płycie Data-PC). SCENA 1 Na scenę wchodzą kolędnicy – Chłopiec z gwiazdą, Herod, Turoń, Diabeł, Śmierć, Pasterze, Aniołowie, Królowie. Śmieją się, cieszą, podskakują. Wszyscy obecni na scenie: Przyszliśmy tu do was z radosną nowiną, aby się pokłonić przed Bożą Dzieciną. Przyszliśmy weseli, byście nas przyjęli. 7
Przyszliœmy tu po kolêdzie
Przyszliœmy tu po kolêdzie
Przyszliœmy tu po kolêdzie
Pasterz 1 (donośnie): Hej, kolęda, kolęda! Na środku sceny pozostają Chłopiec z gwiazdą, Herod, Turoń, Diabeł i Śmierć (Diabeł i Śmierć chowają się za Turoniem). Reszta odchodzi na bok sceny. Chłopiec z gwiazdą: Żył w dalekim kraju król Herod, niecnota. Niczego nie pragnął prócz władzy i złota. Król Herod wychodzi przed grupę, patrząc przez lunetę w kierunku gwiazdy betlejemskiej zawieszonej nad sceną. Herod: Mówią, że ta gwiazda króla zapowiada... Musi biedak zginąć, bo ja tutaj władam. Zza Turonia wyskakują Diabeł i Śmierć i zaczynają krążyć wokół Heroda. Nauczyciel odtwarza nagranie złowrogiego hałasu. Diabeł: Miarka się przebrała, Herodzie – ladaco. No, kumo kostucho, zajmij się swą pracą. Śmierć: Za twe grzechy, za twe zbytki, chodź do piekła, boś ty brzydki! Diabeł ze Śmiercią przeganiają Heroda za kulisy i sami także znikają za nimi. SCENA 2 Pasterze układają na scenie atrapę ogniska i przysiadają w jego pobliżu (jeden z nich włącza ukrytą w jego wnętrzu latarkę, a nauczyciel odtwarza nagranie trzasku ogniska). Pasterze rozmawia8
Anioł 1-2: Bóg Wam się narodził w ubogiej stajence. Idźcie się pokłonić Jemu i Panience. Pasterz 2 (podekscytowany, wstając): Weźmy dla Dzieciątka mleko, kawał chleba i serca gorące... Anioł 1: Więcej nic nie trzeba. Chórek wchodzi na scenę i wykonuje fragment kolędy „Pójdźmy wszyscy do stajenki”, do której rytmu maszerują po całej scenie Pasterze oraz Aniołowie – jeden aktor za drugim. PÓJDŹMY WSZYSCY DO STAJENKI (podkład muzyczny do kolędy znajduje się na płycie Data-PC)
Pójdźmy wszyscy do stajenki, do Jezusa i Panienki, powitajmy Maleńkiego i Maryję, Matkę Jego. /2x Pasterze wychodzą (zabierając ze sobą ognisko), Aniołowie oraz Chórek ustawiają się z boku sceny. SCENA 3 Nauczyciel ustawia na scenie konstrukcję szopki oraz krzesło dla Maryi, a także sylwety zwierząt: wołka i osiołka. Na scenę wchodzi Maryja, niosąc lalkę-Dzieciątko na rękach. Józef ustawia żłóbek. Obok stajenki ustawiają się Aniołowie. Maryja (tuląc w objęciach Dzieciątko): Śpij, Syneczku mój maleńki, śpij, moje kochanie, chociaż Ci tu pewnie twardo w tym żłóbku, na sianie. Chociaż ci tu pewnie zimno w maleńkie nóżęta, 9
Przyszliœmy tu po kolêdzie
ją szeptem. Nagle na środek wychodzą Aniołowie (nauczyciel odtwarza nagranie śpiewu anielskiego chóru) i po chwili zwracają się do Pasterzy.
Piosenki i pastora³ki wystêpuj¹ce w inscenizacjach
Ba³wankowa piosenka
121
Choineczka
122
Dziadzio zegar
123
Kochana babcia, kochany dziadek
124
Kolêdnicy-wêdrownicy
125
Krakowska kolêda
126
Pastora³ka kolêdników
127
Œwierszczykowa piosenka
128
Œpij, Syneczku...
130
U babci, u dziadka...
131
Wêdrowali trzej królowie
132
Z³ote sanie
133
119
WÊDROWALI TRZEJ KRÓLOWIE sł. E.Stadtmüller, muz. J.Zając
132
Z£OTE SANIE
sł. E.Stadtmüller, muz. J.Zając
133
Spis podk³adów muzycznych kolêd z p³yty Data-PC
Anioł pasterzom mówił Cicha noc Do szopy, hej, pasterze Dzisiaj w Betlejem Gdy się Chrystus rodzi Gdy śliczna Panna Syna kołysała Lulajże, Jezuniu Mędrcy świata, monarchowie Mizerna cicha Oj, Maluśki, Maluśki... Pójdźmy wszyscy do stajenki W dzień Bożego Narodzenia W żłobie leży Wśród nocnej ciszy
134
DŸwiêki do wykorzystania w przedstawieniach
Budzik
Płacz dziewczynki
Diabelski śmiech
Pszczoły
Dzwonki wietrzne
Ptasi świergot
Fanfary
Pukanie do drzwi
Gong teatralny
Skrzydła aniołów
Hejnał Mariacki
Sowa
Karnawałowy walczyk
Strojenie skrzypiec
Kogut
Śpiew anielskiego chóru
Kot
Tupot stóp
Kroki na śniegu
Wiatr – szum
Kroki smoka
Wiatr – świst
Las
Wiewiórka
Letni walczyk
Wilk
Miasto
Wiosna – Antonio Vivaldi
Monety
Zegar – tykanie
Niedźwiedź
Zegar wybijający północ
Noc – odgłosy
Zima – Antonio Vivaldi
Ognisko
Zimowa poleczka
Osiołek
Zimowa zawierucha
Owcze stado
Złowrogi hałas
Płacz chłopca
Żaby i węże
135