felietony 2 Miłością dusz ludzkich pokonywać lęk Bogusław Śliwerski
ul. Kwiatowa 3, 30-437 Kraków redakcja@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10
bliżej dziecka
ZESPÓŁ REDAKCYJNY:
4 A kura stroszy pióra Izabella Klebańska
materiały na maj
kącik eksperta
w numerze 4.199/2018
WYDAWCA: CEBP 24.12 Sp. z o.o.
6 Powiązanie oceny pracy nauczyciela z awansem zawodowym Dariusz Skrzyński
14 W świetle prawa
Robert Halik – redaktor naczelny (r.halik@blizejprzedszkola.pl) Marta Stasińska – zastępca redaktora naczelnego (m.stasinska@blizejprzedszkola.pl) Monika Majewska – redaktor merytoryczny (m.majewska@blizejprzedszkola.pl) Natalia Łasocha – redaktor merytoryczny (n.lasocha@blizejprzedszkola.pl) Agnieszka Czeglik (a.czeglik@blizejprzedszkola.pl)
STALI AUTORZY:
Dariusz Skrzyński
bliżej nauczyciela 17 Hit czy kit? Ludmiła Fabiszewska
20 O skutecznym porozumiewaniu się z rodzicami Ewa Zielińska
prof. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, prof. Bogusław Śliwerski, Ewa Zielińska
WSPÓŁPRACA: Dariusz Skrzyński, Gabriela Gąsienica, Barbara Szeląg, Ewa Stadmüller, Anna Jankowska, dr Marta Majorczyk, Karolina Turek, Katarzyna Niemiec, Wanda Papugowa
ZESPÓŁ DORADCZY:
22 Daltońskie refleksje
Maria Broda-Bajak, Maria Peszat, Ewa Lelo, Bożena Michalska, Małgorzata Wajda
Agnieszka Czeglik
Przewodnik BLIŻEJ PRZEDSZKOLA – materiały na maj 26 Teatrzyk dla mamy 32 Codzienne obowiązki 36 Dla mamusi 40 Dużo wiem o mojej mamie 44 Portret czarodziejki 48 English Corner – propozycje zabaw i aktywności dla dzieci młodszych Katarzyna Niemiec
52 Kolory łąki
FOTO OKŁADKI: depositphotos.com ZDJĘCIA: depositphotos.com, fotolia.pl GRAFIKA I SKŁAD: Tomasz Gil MARKETING i REKLAMA: Katarzyna Halik (katarzyna.halik@blizejprzedszkola.pl) PATRONATY MEDIALNE: Sandra Hotloś (s.hotlos@blizejprzedszkola.pl)
BIURO OBSŁUGI KLIENTA: Emilia Rak (e.rak@blizejprzedszkola.pl) tel. 12 631 04 10 wew. 102 Natalia Pietrzyk (klienci abonamentowi) (n.pietrzyk@blizejprzedszkola.pl) tel. 12 631 04 10 wew. 109
57 Zbieramy zioła
ISSN: 1642-8668 INDEKS: 248428 DRUK: drukarnia Bimart NAKŁAD: 9800
62 Marzenia gąsienicy
PRENUMERATA STANDARDOWA:
68 Spotkane na łące
12 miesięcy: 299,50 zł*, 6 miesięcy: 156 zł*
72 Co piszczy w trawie? 76 English Corner – propozycje zabaw i aktywności dla dzieci starszych Katarzyna Niemiec
PRENUMERATA PLUS: 12 miesięcy: 635,50 zł*, 6 miesięcy: 324,00 zł*
PRENUMERATA ABONAMENTOWA:
kącik plastyczny
standardowa: 26 zł* za miesiąc PLUS: 54 zł* za miesiąc * Kwoty brutto
80 Animacje z karteczek
prenumerata@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10 wew. 109 www.blizejprzedszkola.pl/prenumerata
Justyna Mordas
Sprintem do maratonu 82 Sprintem do maratonu. IV Ogólnopolski Maraton Przedszkolaków Agnieszka Lasota
● Pod patronatem – str. 86 ● Polecają nauczyciele wychowania przedszkolnego – str. 87
PRENUMERATA INSTYTUCJONALNA: KOLPORTER S.A.: prenumeratę można zamawiać w oddziałach firmy na terenie całego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801 205 555 lub poprzez stronę internetową dp.kolporter.com.pl Przedruk materiałów zamieszczonych w miesięczniku w jakiekolwiek formie oraz ich publikacja w internecie bez wcześniejszej zgody Wydawcy są zabronione. Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian i skrótów w nadesłanych materiałach oraz do nadawania tytułów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam. Wydawca ma prawo odmówić publikacji reklamy bez podania przyczyny.
Dołącz do nas na Facebooku
Po zapoznaniu się z tekstem piosenki dzieci zapamiętują nazwy figur, jakie odkryła mucha (koło, prostokąt, romb, owal, trójkąt). Nauczyciel prezentuje wycięte z kolorowego kartonu figury, a dzieci mają za zadanie odszukać w pomieszczeniu przedmioty, które są w tym samym kształcie.
Prowadzący prezentuje cztery ilustracje, które stanowią elementy układanki. Chętne dziecko układa obrazek z części. Kiedy jest gotowy, nauczyciel zadaje pytania: W którym miejscu znajduje się koło? Gdzie się ukrył prostokąt? A czy ktoś zauważył romb? Na obrazku są też owale, kto potrafi je wskazać? Czy ktoś widzi trójkąt, w którym mogła zasnąć mucha?
Propozycje zabaw i sytu acji edukacyjnych inspirow ane są piosenką z płyty „A kura stroszy pióra. Piosenki dla przedszko laków w wykonaniu artystów Piwnicy pod Baranami” .
ZAMÓW JUŻ DZIŚ www.blizejprzedszk ola.pl/wydawnictwo
Wskazówka: Nauczyciel może wykorzystać obrazki jako planszę do gry. Wówczas gracze (maksymalnie sześciu) otrzymują sylwety much i siadają dookoła planszy. Na hasło prowadzącego, np. owal, mają jak najszybciej położyć swoją muchę na obiekcie w kształcie owalu, a kiedy nauczyciel wypowie nazwę innego przedmiotu, wówczas nie mogą wykonać ruchu. Kto się pomyli, otrzymuje guzik. Wygrywa osoba, która po dziesięciu powtórzeniach ma najmniej guzików (pomoce do zabawy są dostępne w prenumeracie PLUS lub do pobrania na www.blizejprzedszkola.pl).
■ kącik eksperta
Dariusz Skrzyński
Powiązanie oceny pracy nauczyciela z awansem zawodowym Od 1 września 2018 r. ocena pracy nauczyciela będzie dokonywana w procedurze awansu zawodowego. Ponadto uzależniono długość tej ścieżki od jakości pracy nauczyciela. Wskutek wprowadzonych zmian nauczyciele wyróżniający się będą dodatkowo premiowani.
Ocena pracy w terminach obligatoryjnych i fakultatywnych W obecnym stanie prawnym dyrektor uruchamia procedurę oceny pracy z własnej inicjatywy lub na wniosek nauczyciela, niektórych organów (rady przedszkola, rady rodziców), ewentualnie organu prowadzącego lub organu nadzoru pedagogicznego. Dotychczasowe regulacje zakreślały jedynie ogólne ramy czasowe dokonywania oceny, wskazując, że może być w zasadzie przeprowadzona w każdym czasie, gdy jest to konieczne, ale nie częściej niż raz na rok i nie wcześniej niż po roku od dokonania oceny na zakończenie stażu na wyższy stopień awansu zawodowego. Nowe przepisy wprowadzają obowiązek przeprowadzenia oceny w przypadkach (art. 6a ust. 1 Karty Nauczyciela): po zakończeniu stażu podstawowego na stopień nauczyciela kontraktowego, mianowanego i dyplomowanego, po zakończeniu dodatkowego stażu, okresowo co trzy lata, licząc od dnia uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego, mianowanego i dyplomowanego.
6
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 4.199/2018
Dalej na wniosek nauczyciela, innego organu lub inicjatywy dyrektora będzie możliwe przeprowadzenie oceny w każdym czasie, nie wcześniej jednak niż po upływie roku od dokonania oceny poprzedniej. Podmioty mogące wyjść z inicjatywą są takie same jak obecnie. Przeanalizujmy bardziej szczegółowo poszczególne sytuacje.
Ocena pracy po zakończeniu stażu (również dodatkowego) Ocena pracy ma stać się elementem postępowania o uzyskanie wyższego stopnia awansu zawodowego (każdego stopnia). Po zakończeniu stażu na wyższy stopień awansu zawodowego (również dodatkowego dziewięciomiesięcznego) dyrektor nie będzie już ustalał oceny dorobku zawodowego nauczyciela, lecz ocenę pracy. W terminie 21 dni od dnia przedłożenia przez nauczyciela sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego dyrektor będzie musiał bezwzględnie dokonać oceny pracy nauczyciela (art. 6a ust. 2 Karty Nauczyciela). Termin 21 dni dla dyrektora dotyczy ustalenia oceny pracy, a nie wszczęcia procedury.
bliżej nauczyciela ■
Hit czy kit?
– czyli kilka słów o zajęciach umuzykalniających w przedszkolu Muzyka to dusza wszechświata, skrzydła umysłu, lot wyobraźni i wszelkie życie… Platon
Muzyka odgrywa ważną rolę w procesie wychowawczo-dydaktycznym. Myślę, że co do tego nie trzeba nikogo przekonywać. „To może być bardzo zabawne…” – pomyślałam sobie, wychodząc z pokoju pani dyrektor, kiedy dostałam propozycję prowadzenia zajęć muzycznych w siedmiu grupach przedszkolnych. Czy sama miłość do muzyki i dyplom ukończenia szkoły muzycznej II stopnia wystarczą mi, żeby zarazić nią trzyletnie nieufne maluszki i sześciolatki bez górnych jedynek? Z której strony to „ugryźć”? Jak im to wyjaśnić? Pełna lęku i obaw, czy jestem do tego przygotowana pod względem merytorycznym, znalazłam kilkanaście ofert kursów, szkoleń, warsztatów. Z ogromnym zapałem zaczęłam się dokształcać, bo zawsze lubiłam się uczyć. Chłonęłam jak gąbka – wszystko. Jednak brak doświadczenia spowodował, że, niestety, też we wszystko wierzyłam. Pierwsze lata pracy jako „pani od muzyki” były z jednej strony cudowne – bo to coś nowego, innego, pięknego. Z drugiej strony brakowało mi doświadczenia, materiałów, mój warsztat był ubogi. Czytałam dużo literatury metodycznej. Obserwowałam występy innych. Notowałam ciekawe rozwiązania, pomysły, nowinki. Powolutku szłam do przodu. I ja, i moi wychowankowie kochamy zajęcia muzyczne. Uwielbiam podglądać moje dzieci – jak same tworzą układy taneczne, ilustrują ruchem piosenki, mądrze reagują na
Ludmiła Fabiszewska
muzykę – potrafią ją „odczytać” i zrozumieć. Jak pięknie rozwijają swoją delikatną, dziecięcą wrażliwość. Stają się małymi Wielkimi Artystami. Druga strona medalu jest szara i smutna… Studia pedagogiczne magisterskie trwają pięć lat. Jest to czas na przygotowanie młodego nauczyciela do pracy z dziećmi, przygotowanie merytoryczne i praktyczne. Założenie jest takie, że absolwent uczelni wyższej powinien posiadać elementarną wiedzę, umiejętności i praktykę w pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym. W rzeczywistości większość uczelni wyższych nie przywiązuje zbyt dużej wagi do skutecznego, porządnego przygotowania studentów do prowadzenia zajęć umuzykalniających. Wystarczy zagranie „Wlazł kotek na płotek” na dzwonkach chromatycznych albo zaśpiewanie „Panie Janie” – i zaliczone. Nauczyciele potwierdzają, że znacznie lepsze przygotowanie merytoryczne otrzymywano w dawnym studium nauczycielskim lub liceum pedagogicznym niż w czasie współczesnych studiów magisterskich. Będąc opiekunem praktyk studentek pedagogiki, z coraz większym smutkiem doświadczam, iż ich przygotowanie merytoryczne jest znikome, żeby nie napisać „żadne”. Przyszli nauczyciele skarżą się na brak podstawowej wiedzy metodycznej potrzebnej do prowadzenia zajęć dydaktycznych w przedszkolu, w tym również zajęć umuzykalniających. Podkreślają, że uczelnie bardziej koncentrują się na przedmiotach ogólnorozwojowych, takich jak logika czy etyka, niż na przedmiotach ściśle związanych z ich specjalizacją. Hanna Beda, Naczelnik Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu w Aleksandrowie Łódzkim, mówi o tym tak: Kiedyś, aby móc uczyć się w liceum pedagogicznym trzeba było zdać egzamin.
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 4.199/2018
17
NASZA MAMA CZARODZIEJKA DZIELNY PRZEDSZKOLAK TO JA! Propozycje aktywności dla dzieci młodszych na maj
Teatrzyk dla mamy Cele ogólne: yy kształtowanie więzi emocjonalnej z rodziną; yy doskonalenie umiejętności uważnego słuchania i skupiania uwagi; yy rozwijanie mowy dialogowej. Cele szczegółowe: yy rozwijanie umiejętności okazywania uczuć wobec mamy i uświadomienie jej roli; yy stwarzanie okazji do formułowania wypowiedzi na podstawie opowiadania i własnych doświadczeń; yy zachęcanie do tworzenia improwizacji słownych. Metody pracy z dziećmi: czynne; oglądowe; słowne. Formy organizacyjne: indywidualna; zespołowa; zbiorowa. Pomoce do zajęć: gazety; podkłady muzyczne z utworami instrumentalnymi „Skoczna muzyka” oraz „Niskie i wysokie dźwięki”; rymowanka „Pomagam mamie” Katarzyny Tomiak-Zaremby; rymowanka „Już kółeczko zrobić czas!” Gabrieli Gąsienicy; opowiadanie „Czarodziejka mama” Ewy Stadtmüller; pary obrazków do zabawy „W kogo się zamienię?”; sylwety zwierząt; frotki; obrazki postaci do zabawy „Czas na teatr”; koce i chusty do stworzenia teatrzyku lub gotowy teatrzyk kukiełkowy; podkład muzyczny do piosenki ”My Heart” (sł. Natalia Łasocha, muz. Miłosz Konarski).
ZAJĘCIA PORANNE Zestaw ćwiczeń porannych Razem z mamą – zabawa orientacyjno-porządkowa. Prowadzący rozkłada na dywanie arkusze gazet – „domki”. Przedszkolaki dobierają się w pary – mama i dziecko. Na hasło: na spacer maluchy wychodzą ze swoich „domków” i parami spacerują pomiędzy rozłożonymi gazetami. Gdy nauczyciel wypowie hasło: do domu – wracają na miejsca. Utwór instrumentalny „Skoczna muzyka” do pobrania na www.blizejprzedszkola.pl
26
Mały rozrabiaka – improwizacja ruchowa. Maluchy tańczą w rytm utworu instrumentalnego „Skoczna muzyka” – starają się zaangażować w taniec wszystkie części ciała. Gdy muzyka cichnie, zastygają bez ruchu.
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 4.199/2018
CO WIOSNĄ PISZCZY W TRAWIE? DZIELNY PRZEDSZKOLAK TO JA! Propozycje aktywności dla dzieci starszych na maj
Kolory łąki Cele ogólne: yy wdrażanie do uważnego słuchania utworu literackiego; yy rozwijanie umiejętności społecznych; yy kształtowanie kompetencji czytelniczych. Cele szczegółowe: yy yy yy yy
kształtowanie umiejętności wykorzystywania w zadaniach informacji zaczerpniętych z treści utworu; wdrażanie do przestrzegania zasad i reguł gry; rozwijanie umiejętności dostrzegania rymów; stwarzanie okazji do czytania globalnego.
Metody pracy z dziećmi: czynne; słowne; oglądowe. Formy organizacyjne: zbiorowa; zespołowa; indywidualna. Pomoce dydaktyczne: rymowanka „Biedroneczka” Joanny Wołoch; opowieść ruchowa „Bocian na łące” Magdaleny Ledwoń; wiersz „Wyprawa pewnej biedronki” Magdaleny Wójcik; ilustracje i sylwety do wiersza; podkład muzyczny do piosenki „Co piszczy w trawie?” (sł. Urszula Kozłowska, muz. Jerzy Zając); pomoce do zabawy „Nieuważna biedronka” (opisane w treści scenariusza); pomoce do gry „Mieszkańcy łąki” (kostki do gry, szarfy w czterech kolorach, plansza i podkładki do gry, sylwety zwierząt); karty pracy „Na łące”; kredki; podkład muzyczny z utworem ”The Concert” (sł. Natalia Łasocha, muz. Miłosz Konarski); obrazki zwierząt do piosenki; instrumenty (marakasy, trójkąty, kołatki, tamburyna); karty do dyktanda rysunkowego.
ZAJĘCIA PORANNE „Biedroneczka” – zabawa ruchowa w kole. Jedno dziecko („biedronka”) leży na dywanie, reszta, stojąc w kole i trzymając się za ręce, wykonuje określone ruchy: idą po kole na paluszkach, wymawiając tekst sylabami, szeptem, bardzo wolno; zatrzymują się, coraz głośniej wypowiadają tekst rymowanki; na hasło: do kółeczka uciekają w różne strony, a ten, kogo biedronka złapie, wchodzi do koła i następuje zmiana ról. Zabawę należy powtórzyć kilka razy.
52
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 4.199/2018
■ ENGLISH CORNER
Propozycje zabaw i aktywności dla dzieci starszych na maj
Katarzyna Niemiec
English Corner ● ”Where Is the Cricket?” – zabawa językowa z rymowanką. Nauczyciel prezentuje dzieciom plakat „Wiosenny pejzaż”. Następnie recytuje rymowankę, wskazując kolejno miejsca na ilustracji (nad tęczą, pod drzewem, na pagórku, w trawie, obok jeziora). Na koniec przypina sylwetę świerszcza obok jeziora. Tak samo postępuje z kolejnymi sylwetami – każdą umieszcza na plakacie obok poprzedniej (wykorzystuje do tego wybrane pomoce z zabawy „Mieszkańcy łąki”, s. 55). Następnie prosi, by dzieci wspólnie z nim zaprezentowały jeszcze raz rymowankę (tym razem to one mogą mocować sylwety na plakacie).
Listen to the rhyme and look at the picture. Try to find different bugs with me. Then try to say the rhyme with me.
Where Is the Cricket? (Katarzyna Niemiec) Where is the…*? Where could it be? Over the rainbow? Under the tree? On the big hill? In the green grass? The…** It’s looking at us. * cricket / ladybird / ant / bee / spider / caterpillar / butterfly ** cricket is next to the lake / ladybird is next to the cricket / ant is next to the ladybird / bee is next to the ant / spider is next to the bee / caterpillar is next to the spider / butterfly is next to the caterpillar
Sylwety zwierząt można podkleić gąbką. Umieszczone na plakacie będą dawały złudzenie trójwymiarowości.
● In the Box – zabawa językowa. Nauczyciel prezentuje pudełko z tajemniczą zawartością (w środku są sylwety owadów lub ich plastikowe figurki). Zadaniem przedszkolaków jest odgadnąć, co się w nim znajduje. Za każdym razem, gdy im się to uda, wyciągają daną sylwetę z pudełka.
Plakat dekoracyjny został dołączony do bieżącego numeru miesięcznika
76
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 4.199/2018
There is something in my mystery box. You need to guess what it is.