PRZEDSZKOLAK ZWIEDZA ŚWIAT propozycje zajęć w formie zabaw, prezentacji i aktywności dydaktycznych część I WYPRAWA DOOKOŁA ŚWIATA
Maria Broda-Bajak, Magdalena Ledwoń
AnnaKorekta:Holeksa
depositphotos.com,MateuszPrezentacjeMordaswykonał:SudzińskiRedaktorprowadzący:WojciechWolakZdjęciairysunki:Wikimedia Commons
ISBN:
Projekt okładki i grafik dedykowanych: Justyna
www.blizejprzedszkola.plCEBP978-83-67101-37-0Wydawca:24.12Sp.zo.o.ul.Kwiatowa330-437Kraków
Małgorzatae-bookAutorki:FurmaniakMartaMarzęckaRedakcjamerytoryczna:
Spis treści Od Wydawcy 5 Od Autorek 7 Ciekawostki ze świata 9 Kontynenty i oceany 11 Mapa świata 12 Pociąg 12 Kodeks Podróżnika 13 Szukaj w książkach 16 Jakie emocje towarzyszą podróży? � �������������������������������������������������������������������������� 17 Patyczkowy samolot ��������������������������������������������������������������������������������������������������� 17 W podróży ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 18 Bezpieczny rowerzysta 19 Wycieczka rowerowa 20 Samodzielny podróżnik 21 Znajdź podobny 21 Środki transportu 22 Pojazdowe memo 22 Jesteśmy różni, a tak samo ważni 23 Tradycyjne stroje z różnych stron świata 24 Fantastyczna podróż 26 Skąd jestem? 26 Naj... na Ziemi 27 Angielski słowniczek podróżnika 28 W kalendarzu 29 Flaga olimpijska 30 Sklep z pamiątkami 30 Sztuka łączy ludzi 31 „Dzień dobry” w różnych językach świata 32 Przywitaj się! ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 32 Pieniądze na świecie zabawa dydaktyczna ������������������������������������������������������������� 33 Zwierzęta świata ���������������������������������������������������������������������������������������������������������� 34 Quiz podróżnika 4
• e-book – zawiera opisy zabaw oraz linki służące do wyświetlania lub pobierania pomo cy dydaktycznych i kart pracy;
• pomoce dydaktyczne w formie slajdów – dostępne są pod linkami znajdującymi się w e-booku;
proponowanych
• pomoce dydaktyczne i karty pracy do samodzielnego wydruku – dostępne są pod lin kami znajdującymi się w e-booku.
• prezentacje multimedialne „Wyprawa dookoła świata” oraz „Tradycyjne stroje” – do stępne są pod linkami znajdującymi się w e-booku;
Postęp technologiczny zagościł w naszych domach i miejscach pracy, a digitalizacja co dziennego życia jest widoczna niemal na każdym kroku, w każdym mieście i w każdej szkole czy przedszkolu. Wychodząc naprzeciw nieuchronnym zmianom w sposobach edukacji naszych dzieci, stworzyliśmy publikację, która pozwala na użycie nowoczesnych technologii w edukacji przedszkolnej, jednocześnie dając możliwość przeprowadzenia zabaw w bardziej tradycyjny sposób. Książka Przedszkolak zwiedza świat została wydana jako e-book z dostępem do piosenek w streamingu oraz zdigitalizowanych pomocy dydaktycznych przeznaczonych do wyświe tlania podczas zajęć na tablicy multimedialnej czy z wykorzystaniem rzutnika (lub ewen tualnie na ekranie monitora lub laptopa – należy mieć jednak świadomość, że wielkość obrazu pozwala na prezentowanie treści tylko mniejszym zespołom). Forma ta, oprócz niepodważalnych walorów ekologicznych (oszczędność papieru i plastiku, brak odpadów poprodukcyjnych, brak zanieczyszczenia wody, zdecydowanie mniejszy ślad węglowy), pozwala w pełni wykorzystać dostępną współcześnie technologię, co byłoby niemożliwe w przypadku wydania książki w formie drukowanej. Tym samym staraliśmy się tak opracować poszczególne zabawy, aby konieczność druko wania pomocy dydaktycznych ograniczyć do niezbędnego minimum, przy czym, jeśli ta kie działania są konieczne, to przeważnie są to wydruki czarno-białe (a więc tańsze i bar dziej ekologiczne od wydruków kolorowych). Oczywiście, karty pracy, przeznaczone in dywidulanie dla każdego dziecka, pozostały w formie pozwalającej na ich wydruk w ilości odpowiadającej liczbie przedszkolaków w grupie. Szanując doświadczenie i przyzwyczajenia nauczycieli, tam gdzie było to możliwe, do za baw stworzone zostały także tradycyjne pomoce dydaktyczne (do samodzielnego wydru ku). Przy czym dostęp do ich podglądu i pobrania także jest nowatorski, a przez to jeszcze bardziej intuicyjny i użyteczny – pomoce te można pobrać za pomocą jednego kliknięcia, bez konieczności gromadzenia ich na swoim komputerze i późniejszego żmudnego poszu kiwania Publikacjaplików.składa się z następujących elementów:
• album z piosenkami do zajęć i ich podkładami instrumentalnymi – zamieszczony w serwisie streamingowym Moja płytoteka (kod odblokowujący dostęp do pełnych wer sji utworów znajdziesz w mailu wysłanym na adres, z którego został dokonany zakup e-booka);
Od wydawcy 5
6 Życzymy przyjemnej pracy i wyrażamy nadzieję, że wraz z nami zbudujecie nowe podej ście do sposobów przekazywania wiedzy w przedszkolach – z poszanowaniem potrzeb rozwojowych dzieci, jak i z uwzględnieniem wyzwań dzisiejszych czasów. Zatem… jak korzystać z publikacji?
multimedialnych pamiętajcie, że do nawigacji służą:
Zatem… jak korzystać z publikacji?
• strzałki „Dalej” i „Wstecz” umieszczone na dole każdego slajdu (w trybie pełnoekrano wym funkcję tę pełnią także strzałki na klawiaturze komputera).
Pomoce dydaktyczne (jeśli dla przeprowadzenia zajęć niezbędne są w formie wydruko wanej) oraz karty pracy należy przygotować przed zajęciami. Pozostałe pomoce (zdjęcia, prezentacje, piosenki i utwory muzyczne) uruchamiamy wprost z e-booka, klikając w od powiedni Korzystająclink.zprezentacji
Być może opis wyda się Wam skomplikowany, niemniej sam proces jest bardzo prosty i in tuicyjny. Aby przeprowadzić zajęcia z pomocami zdigitalizownymi należy posiadać: • dostęp do internetu; • komputer; • tablicę multimedialną lub monitor (bądź rzutnik) podłączony do komputera; • głośniki podłączone do komputera lub wbudowane w tablicę multimedialną. Przy opisie każdej zabawy zostały zamieszczone miniatury pomocy dydaktycznych, któ rym towarzyszą odpowiednie linki: • takie, które po kliknięciu wyświetlają pomoce dydaktyczne do danej zabawy wyświetl na tablicy lub monitorze • takie, które przekierowują nas do miejsca w internecie, z którego możemy pobrać po moce i karty pracy, potrzebne nam do danej zabawy pobierz i wydrukuj
• do odtwarzania piosenek lub utworów instrumentalnych (linki w tytułach tych utwo rów wyróżnione są kolorem niebieskim i podkreśleniem).
• przyciski „Home” i „Powrót” umieszczone po prawej stronie slajdu;
Świat, dzięki najnowszym technologiom, z roku na rok wydaje się kurczyć. Wraz z cy frowym rozwojem nawet najodleglejsze miejsca stają się coraz bardziej dostępne, a na sza planeta zamienia się w globalną wioskę. W naszym zasięgu są informacje o ludziach, miejscach, zwierzętach i roślinach z najdalszych miejsc globu, dlatego dobrze jest już od najmłodszych lat uczyć dzieci, jak różnorodny i ciekawy jest świat, pobudzać ich cie kawość poznawczą, kształtować w nich szacunek do środowiska, różnorodnych kultur i innych Niniejszaludzi.publikacja
Od Autorek 7
ma wyjść naprzeciw potrzebom nauczycieli i rodziców świadomych tego, że poszerzanie horyzontów należy rozpocząć wcześnie po to, by ich pociechy mogły z odwagą poznawać nieznane. Ciekawość świata i chęć zdobywania wiedzy są cechami ludzi, którzy mają potencjał, by odnieść życiowy sukces.
Proponujemy „podróż dookoła świata” w formie zabaw i aktywności dydaktycznych. Są to działania sprawdzone w praktyce z dziećmi z różnych grup wiekowych. Zabawy wzbudzają duże zainteresowanie przedszkolaków, którzy czują się niczym mali podróżnicy, odkrywa jący nowe Aktywnościlądy.ujęte w publikacji powiązane są z kompetencjami kluczowymi, czyli umiejęt nościami, jakie dzieci powinny posiadać, by odnaleźć się w nowoczesnym świecie. Pro ponowane działania przyczyniać się będą do kształtowania tych kompetencji, a są nimi: porozumiewanie się w języku ojczystym, porozumiewanie się w języku obcym, kompeten cje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne, kompetencje infor matyczne, umiejętność uczenia się, kompetencje społeczne i obywatelskie, inicjatywność i przedsiębiorczość, świadomość i ekspresja kulturalna. Jesteśmy przekonane, że dzieci pozwolą zabrać się w niezapomnianą podróż dookoła glo bu, która otworzy ich serca i umysły na piękno otaczającego świata oraz wartość dziedzic twa kulturowego i nieznanych im tradycji. Jako autorki, chcemy, by przygotowane przez nas propozycje przyczyniły się do poszerzenia horyzontów dziecięcych umysłów, co zna cząco ułatwi im funkcjonowanie w otwartym, nowoczesnym społeczeństwie. Cele, warunki i sposoby realizacji Głównym i najważniejszym celem niniejszej publikacji jest wspieranie samodzielnej dziecięcej aktywności poznawczej, dobór treści związanych z tematyką poznawania świata przyrodniczego i społeczno-kulturowego adekwatnych do poziomu rozwoju dziecka – jego możliwości percepcyjnych, wyobrażeń i rozumowania, z poszanowaniem indywidualnych potrzeb i zainteresowań. Dziecko poprzez udział w zabawach, omawianie proponowanych zagadnień poznaje świat, kontynenty, kraje i regiony z uwzględnieniem najciekawszych aspektów geogra ficznych, przyrodniczych, kulturowych i społecznych. Ma mieć świadomość istnienia
8
podstawy programowej dotyczącymi zadań stawianych przed przed szkolami zaproponowałyśmy różnorodne zajęcia wspierające rozwój dziecka, wykorzy stujące każdą sytuację i moment pobytu dziecka w przedszkolu – czyli tzw. zajęcia kiero wane, ale także czas przeznaczony na odpoczynek, zorganizowane aktywności w trakcie pobytu na świeżym powietrzu czy czas przeznaczony na czynności samoobsługowe oraz samodzielną zabawę. Propozycje te umożliwiają również zdobywanie osiągnięć rozwojo wych z zakresu różnych obszarów podstawy programowej.
odmiennych kultur, rozumieć tę odmienność oraz różnorodność tradycji, języków i ras. Przedszkolak pozna zasady bezpiecznego podróżowania, będzie miał możliwość pogłębia nia wiedzy geograficznej i przyrodniczej, zgodnie ze swoimi możliwościami. Publikacja, którą Państwu przedstawiamy, kształtuje w dziecku świadomość bycia obywatelem świa ta, który ma przywilej poznawać i o który ma obowiązek dbać. W ten sposób będziemy kształtować w młodym człowieku postawę tolerancji, otwartości i życzliwości wobec in nych Zgodnieludzi.zzapisami
z Cele: rozwijanie dziecięcej wiedzy o świecie; rozbudzenie ciekawości poznawczej z Pomoce: nagranie piosenki „Fantastyczna podróż”; zakładka „Ciekawostki ze świata” w pre zentacji multimedialnej „Wyprawa dookoła świata”
Ziemi w kosmosie oraz wprowadzając dzieci w tematykę kontynentów i oceanów.
Ciekawostki ze świata zabawa dydaktyczna
Następnie dzieci słuchają piosenki „Fantastyczna podróż”. Nauczyciel prosi, aby odpowie działy na następujące pytania: Jaka magiczna siła wzywa nas do wybrania się w podróż? Jakimi pojazdami możemy się wybrać w taką fantastyczną podróż? Co moglibyśmy zobaczyć w trakcie takiej podróży w wyobraźni? Potem ponownie odtwarza nagranie piosenki, a przedszkolaki poruszają się w jej rytm. W czasie trwania zwrotek ilustrują treść według własnego pomysłu, a podczas refrenu naśladują sposób poruszania się samolotu. Po skończonej zabawie dzieci oglądają dalszą część prezentacji, poznając piękno krajobrazów naszej planety. Nauczyciel prowadzi rozmowę kierowaną wokół przedstawianych treści.
Nauczyciel wprowadza dzieci w tematykę zajęć, posługując się prezentacją – zaznajamia dzie ci z zagadnieniami ujętymi w zakładce „Ciekawostki ze świata”, omawiając umiejscowienie
9 spis treści wyświetl na tablicy lub monitorze
Fantastyczna podróż (sł. M. Furmaniak, M. Marzęcka, muz. K. Kossowski) Gdy z fantazją podróżuję, lepiej się od razu czuję! Ref. Samolotem, cza-cza...
Þ Kontynenty to: Azja, Afryka, Ameryka Północna, Ameryka Południowa, Antarktyda, Europa i Australia. Czasem wyróżnia się tylko sześć kontynentów, wymieniając Eurazję zamiast Eu ropy i Azji. Þ Największym kontynentem jest Azja, a najmniejszym – Australia.
Þ Oceany noszą następujące nazwy: Ocean Spokojny (czyli Pacyfik), Ocean Atlantycki (zwany także Atlantykiem), Ocean Indyjski, Ocean Arktyczny i Ocean Południowy (inaczej Ocean Antarktyczny).
Þ Na Ziemi jest siedem kontynentów i pięć oceanów.
sterem! 2. Kiedy lecę, świat poznaję, widzę Ziemię z wysokości. W zachwyt wpadam, kiedy patrzę na te wszystkie wspaniałości.
10 spis treści Warto wiedzieć...
Þ Ziemia to planeta, na której żyjemy: y znajduje się w Układzie Słonecznym; y jest trzecią planetą od Słońca.
1. Jest taka magiczna siła, gdy mi smutno, to ją wzywam. To rzecz bardzo, bardzo miła: wyobraźnia się nazywa. Gdy z fantazją podróżuję, lepiej się od razu czuję! Ref. Samolotem, cza-cza, czy balonem, ha-ha, lotnią czy kręcędokądpodróżuję,helikopteremcza-cza,mogę,ha-ha,mocnożyciaswego
3. Chcę zobaczyć, co nieznane: morza, góry i pustynie. Poznać też niezwykłe miejsca, z których świat ten przecież słynie. Gdy z fantazją podróżuję, lepiej się od razu czuję! Ref. Samolotem, cza-cza... wyświetl na tablicy lub monitorze
Þ Na Ziemi są jeszcze inne miejsca, które możemy określić mianem „naj...”: y najwyższy szczyt to Mount Everest w Himalajach; y najgłębsze miejsce – Rów Mariański w dnie Pacyfiku; y największa pustynia – Sahara w Afryce; y największy ocean – Pacyfik; y największy kraj – Rosja; y największa wyspa – Grenlandia Þ Na Ziemi mieszka prawie 8 miliardów ludzi.
• namiot (naśladują ruch odpinania zamka w namiocie, wchodzenia do środka namiotu i układania się na karimacie);
wyświetl na tablicy lub monitorze
• buty turystyczne (udają, że zakładają i zawiązują buty).
• góry (naśladują czynność wspinania się na wysoką górę);
Dzieci i prowadzący, siedząc w kręgu, wspólnie zastanawiają się, jakie przedmioty warto za brać w podróż. Przedszkolaki powinny uzasadniać swoje odpowiedzi. Następnie nauczyciel prezentuje ilustracje związane z podróżami. Wspólnie omawiają, jakie czynności są z nimi związane i prezentują je ruchowo. Następnie dzieci maszerują po dywanie w rytm wygry wany przez prowadzącego na tamburynie. Na pauzę w akompaniamencie nauczyciel unosi jeden obrazek (lub wyświetla go), a dzieci reagują adekwatnie do podanego sygnału:
18 spis treści pobierz i wydrukuj
• aparat fotograficzny (udają, że przykładają aparat do oka i robią zdjęcia);
W podróży zabawa ruchowa z Cele: reagowanie na przerwę w muzyce; doskonalenie umiejętności naśladowania pre zentowanych ruchów z Pomoce: ilustracje, na których zostały przedstawione obiekty związane z podróżami (do pobrania i samodzielnego wydruku lub do wyświetlenia na tablicy multimedialnej lub mo nitorze); karta pracy z ilustracją przedstawiającą otwartą walizkę; tamburyno
• plecak (naśladują czynność pakowania plecaka i zakładania go na plecy);
• górska rzeka (naśladują czynność pływania kajakiem);
Na zakończenie dzieci otrzymują kartę pracy z narysowaną walizką. We wnętrzu walizki ry sują przedmioty, które są ich zdaniem niezbędne podczas podróży i które koniecznie należy ze sobą zabrać.
Środki transportu zabawa klasyfikacyjna
22 spis treści
z Wskazówka: Do zabawy można wykorzystać również jeden komplet rysunków. Dzieci, po odkryciu dwóch ilustracji, mają wskazać cechy łączące przedstawione na nich środki lokomocji (np. liczbę kół, sposób poruszania się, rodzaj napędu itp.).
z Pomoce: rysunki środków transportu oraz symbole kategorii do pobrania i samodzielne go wydruku; cztery obręcze hula-hop
z Cele: doskonalenie umiejętności tworzenia zbiorów ze względu na określoną cechę
Nauczyciel rozkłada na dywanie rysunki różnych środków transportu oraz cztery duże obrę cze (hula-hop). Każde koło oznaczone jest symbolem określającym rodzaj środków transpor tu (wodny, powietrzny, lądowy, szynowy). Zadaniem dzieci jest nazwanie pojazdów i przypo rządkowanie ich do odpowiedniego zbioru.
Pojazdowe memo zabawa rozwijająca pamięć
z Cele: rozwijanie procesów myślowych; kształtowanie pamięci
pobierz i wydrukuj
z Pomoce: rysunki środków transportu (z zabawy „Środki transportu”) Wykorzystując rysunki pojazdów z powyższej zabawy, można zagrać w memory. Nauczyciel drukuje je w dwóch kompletach i nakleja na sztywne kartoniki. Następnie rozkłada przygo towane karty na dywanie. Daje dzieciom minutę na zapamiętanie ich położenia, po czym odwraca wszystkie ilustracją do dywanu. Zadaniem dzieci jest odnalezienie par, odkrycie takich samych pojazdów.
z Wskazówka: Należy uświadomić dzieciom, że ludzie mieszkający w różnych częściach tego samego kraju mogą mieć swoje stroje regionalne. Podobnie jest w Polsce – mamy m.in. strój krakowski, kaszubski, śląski, górali zakopiańskich itd. Dlatego też dobrze, aby dzieci miały świadomość, że ilustracje wykorzystane w tej zabawie mają wyłącznie charakter po glądowy – podkreślający różnorodność w tym zakresie. z Wariant zabawy z użyciem pomocy drukowanych: Prowadzący rozdaje dzieciom ilustra cje. Prosi o przyjrzenie się im i odczytanie (samodzielnie lub z pomocą) dla jakiego kraju jest to charakterystyczny strój. Następnie dzieci mają pociąć ilustracje na kilka-kilkanaście części i włożyć elementy do kopert. Przedszkolaki wymieniają się kopertami i układają puzzle. Po ułożeniu, naklejają je na kartki.
Tradycyjne stroje z różnych stron świata układanie puzzli z Cele: rozwijanie pola spostrzeżeniowego i syntezy wzrokowej
24 spis treści pobierz i wydrukuj
z Pomoce: ilustracje z ludźmi w tradycyjnych strojach (do pobrania i samodzielnego wydru ku); wydrukowana mapa świata z zabawy „Kontynenty i oceany”; nożyczki; koperty; albo prezentacja multimedialna „Tradycyjne stroje” oraz zestaw zdjęć „Podobieństwa i różnice” Nauczyciel wyjaśnia, że każdy kraj ma swoją historię i swoje tradycje. Elementem kultury każ dego państwa są tradycyjne stroje. Współcześnie w wielu z nich ludzie ubierają się podobnie, ale w dalszym ciągu zakłada się zwyczajowe ubrania na ważne uroczystości lub wystąpienia.
25 spis treści
wyświetl na tablicy lub monitorze wyświetl na tablicy lub monitorze
z Wariant zabawy z użyciem tablicy multimedialnej lub monitora: Do przeprowadzenia za bawy nauczyciel wykorzystuje zestaw zdjęć „Podobieństwa i różnice”. Na pokazywanym slajdzie należy odnaleźć parę w strojach pasujących do siebie – zadaniem dziecka jest wska zanie koloru konturu (czerwony, zielony lub niebieski) jakim zakreślona jest mniejsza po stać stanowiąca parę z postacią większą. Podsumowaniem zabawy jest zwrócenie uwagi dzieci na podobieństwa i różnice tradycyjnych strojów w zależności od położenia geograficznego kraju, z którego pochodzą. Na zajęciach prowadzonych metodą tradycyjną, nauczyciel prezentuje poszczególne postacie w formie wy drukowanej, jednocześnie wskazując na mapie świata, gdzie znajduje się państwo, z którego pochodzi dana para. Jeśli nauczyciel korzysta z tablicy multimedialnej, rzutnika lub monitora, to tę cześć zajęć przeprowadza, posługując się prezentacją „Stroje ludowe”.
podsumowująca
6. Najwyższa góra świata nazywa się: a) Kilimandżaro; b) Mount Everest.
7. Dwa kontynenty z Ameryką w nazwie to: a) Ameryka Wschodnia i Ameryka Zachodnia; b) Ameryka Północna i Ameryka Południowa.
3. Na Ziemi mamy: a) trzy kontynenty; b) siedem kontynentów.
z Pomoce: szablony lizaków (z zabawy „Jakie emocje towarzyszą podróży?”) z literami A i B
35 spis treści
Quiz podróżnika zabawa
z Cele: utrwalenie zdobytej wiedzy o świecie
1. Planeta Ziemia leży: a) w Układzie Słonecznym; b) w Układzie Księżycowym. 2. Ziemia jest: a) pierwszą planetą od Słońca; b) trzecią planetą od Słońca.
8. Największy na świecie kraj nazywa się: a) Polska; b) Rosja. 9. Największą wyspą świata jest: a) Madagaskar; b) Grenlandia. 10. Podróżnik wybierający się w podróż dookoła świata nie może zapomnieć o: a) swoich dokumentach (np. paszporcie); b) ulubionym pluszaku.
– komplet dla każdej z drużyn; dowolne liczmany Nauczyciel zaprasza przedszkolaki do udziału w drużynowej rywalizacji w formie quizu na podstawie zdobytych informacji, przekazywanych dzieciom podczas realizacji zabaw i aktyw ności. Zadaje dzieciom pytanie, a one udzielają odpowiedzi, poprzez uniesienie przez repre zentanta drużyny lizaka z wybraną literą. Po zweryfikowaniu poprawności udzielonej odpo wiedzi, nauczyciel przyznaje dzieciom punkty w postaci dowolnych liczmanów. Na zakończe nie dzieci przeliczają uzyskane punkty i porównują ich liczbę ze zdobytymi przez pozostałe zespoły. Wspólnie wskazują tę drużynę, która udzieliła najwięcej poprawnych odpowiedzi.
4. Największym kontynentem jest: a) Azja; b) Australia. 5. Ocean Spokojny to inaczej Pacyfik: a) prawda; b) fałsz.
