WYDAWCA: CEBP 24.12 Sp. z o.o.
felietony 2 Oświatowy dyskurs POSTPRAWDY Bogusław Śliwerski
w numerze 5.200/2018
materiały na czerwiec
3 Krótka lekcja o tym, jak stać się bogatym człowiekiem Karolina Turek
kącik eksperta 4 W świetle prawa Dariusz Skrzyński
8 Podwyżki dla nauczycieli od 1 kwietnia 2018 r. Dariusz Skrzyński
ul. Kwiatowa 3, 30-437 Kraków redakcja@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10
ZESPÓŁ REDAKCYJNY:
Robert Halik – redaktor naczelny (r.halik@blizejprzedszkola.pl) Marta Stasińska – zastępca redaktora naczelnego (m.stasinska@blizejprzedszkola.pl) Monika Majewska – redaktor merytoryczny (m.majewska@blizejprzedszkola.pl) Natalia Łasocha – redaktor merytoryczny (n.lasocha@blizejprzedszkola.pl) Agnieszka Czeglik (a.czeglik@blizejprzedszkola.pl)
STALI AUTORZY:
bliżej nauczyciela 12 Naprzeciw nowym wyzwaniom – predyspozycje do myślenia stałego lub rozwojowego Anna Jankowska
16 Asertywność jako ważny element wzmacniania poczucia bezpieczeństwa dziecka Anna Jankowska
prof. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, prof. Bogusław Śliwerski, Ewa Zielińska
WSPÓŁPRACA: Dariusz Skrzyński, Barbara Szeląg, Ewa Stadmüller, Anna Jankowska, dr Marta Majorczyk, Karolina Turek, Katarzyna Niemiec, Wanda Papugowa
ZESPÓŁ DORADCZY: Maria Broda-Bajak, Maria Peszat, Ewa Lelo, Bożena Michalska, Małgorzata Wajda
bliżej dziecka 20 Kącik logopedyczny Katarzyna Patalan 22 Czas do szkoły! Scenariusz uroczystości pożegnania starszaków Anna Bomba 24 Wielka wyprawa Połykacza Liter Dorota Smoleń 26 Sztorm Izabela Wałaszewska
OKŁADKA: Justyna Mordas ZDJĘCIA: depositphotos.com, fotolia.pl GRAFIKA I SKŁAD: Tomasz Gil MARKETING i REKLAMA: Katarzyna Halik (katarzyna.halik@blizejprzedszkola.pl) PATRONATY MEDIALNE: Sandra Hotloś (s.hotlos@blizejprzedszkola.pl)
BIURO OBSŁUGI KLIENTA:
Przewodnik BLIŻEJ PRZEDSZKOLA – materiały na czerwiec 30 To już lato! 36 Mój tata wszystko umie 40 Pomysły na lato z tatą 43 Bawimy się razem
Gabriela Gąsienica (g.gasienica@blizejprzedszkola.pl) tel. 12 631 04 10 wew. 102 Natalia Pietrzyk (klienci abonamentowi) (n.pietrzyk@blizejprzedszkola.pl) tel. 12 631 04 10 wew. 109 ISSN: 1642-8668 INDEKS: 248428 DRUK: drukarnia Bimart NAKŁAD: 9800
PRENUMERATA STANDARDOWA:
46 Jedziemy na wycieczkę 50 English Corner – propozycje zabaw i aktywności dla dzieci młodszych
12 miesięcy: 299,50 zł*, 6 miesięcy: 156 zł*
PRENUMERATA PLUS: 12 miesięcy: 635,50 zł*, 6 miesięcy: 324,00 zł*
Katarzyna Niemiec
54 Wakacyjne marzenia 59 Kieszonkowe na wakacje wyjątkowe 64 Czym podróżujemy? 68 Bezpieczeństwo na wakacjach 72 Słoneczne rytmy i rymy 76 English Corner – propozycje zabaw i aktywności dla dzieci starszych Katarzyna Niemiec
PRENUMERATA ABONAMENTOWA: standardowa: 26 zł* za miesiąc PLUS: 54 zł* za miesiąc * Kwoty brutto prenumerata@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10 wew. 109 www.blizejprzedszkola.pl/prenumerata
PRENUMERATA INSTYTUCJONALNA:
● Polecają nauczyciele wychowania przedszkolnego – str. 49 ● Pod patronatem – str. 75
KOLPORTER S.A.: prenumeratę można zamawiać w oddziałach firmy na terenie całego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801 205 555 lub poprzez stronę internetową dp.kolporter.com.pl Przedruk materiałów zamieszczonych w miesięczniku w jakiekolwiek formie oraz ich publikacja w internecie bez wcześniejszej zgody Wydawcy są zabronione. Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian i skrótów w nadesłanych materiałach oraz do nadawania tytułów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam. Wydawca ma prawo odmówić publikacji reklamy bez podania przyczyny.
Dołącz do nas na Facebooku
felieton ■
Karolina Turek
Nauczyciel przedszkola nie musi sięgać chmur, by szukać w nich nowych wyzwań. Ale siada na dywanie i tu, na tym polu odnosi wielkie sukcesy.
Krótka lekcja o tym, jak stać się bogatym człowiekiem *** Moją uwagę przykuł biało-czarny golf sięgający bioder, jakby był o numer za duży, przez co wydłużał sylwetkę mężczyzny siedzącego po mojej przekątnej. Mężczyzna miał zamknięte oczy i okulary, które zatrzymały się na szerokiej i wydatnej brodzie. Najwyraźniej zasnął, co nie zwróciłoby mojej uwagi, gdyby nie fakt, że lada moment mógł znaleźć się na ziemi. Przechylał się na prawą stronę. Nagle usłyszałam hałas. Trzymany w lewej ręce telefon wypadł na podłogę i wybudził go z drzemki. Mężczyzna był mocno zafrasowany. Przetarł oczy i nałożył okulary. Po chwili wydobył telefon spod siedzenia, z którego jeszcze przed momentem o mało nie spadł. Zerknął na mnie i zapytał: – Co pani pisze? – Bajkę. – O czym? – O życiu. – To dobrze – odparł sam do siebie. – To dobrze, że pani pisze bajkę o życiu, znacznie gorzej byłoby, gdyby pani pisała, że życie jest bajką. Bo prawdziwe życie wcale bajką nie jest – mówił, a cieniutkie żyłki na skroniach łączyły się w szereg pajączków, czyniąc twarz coraz bardziej czerwoną. – Jeżdżę tym pociągiem od dziesięciu lat. Spotykam wielu ludzi, słucham ich historii. Ludzie to niełatwi rozmówcy. Znacznie łatwiej rozmawia się z drzewami albo górami. One zawsze słuchają. I nawet jeśli milczą, wolę tę ciszę od ludzkich słów, które uwierają jak za ciasne buty. Wierzę, że życie to najlepszy nauczyciel. Podróże pozwalają zobaczyć świat z perspektywy, pozytywnie wpływają na sposób postrzegania spraw, które z odległości nie wydają się nieosiągalne, przestają nas przerastać. Jeśli kiedykolwiek szukałaby pani inspiracji dla siebie, proszę wyjechać. To nie musi być daleko. Proszę mówić o tym innym. Może wtedy będzie prościej. Po prostu łatwiej. – Szukam inspiracji dla innych. Ludzie dzielą świat na czarny i biały, niełatwo jest znajdować rozwiązania – odważyłam się odezwać.
– To nieprawda, że świat jest czarny albo biały. Świat jest barwny, różnorodny i zaskakujący. Niech pani nie wierzy tym, którzy będą próbowali panią przekonać, że wiedzą wszystko. Nikt nie wie, jak potoczą się losy młodego człowieka, który dopiero wzbija się w życie z jednakową pasją co zagubieniem. Czy parę lat temu pani podejrzewała, że będzie wracała pociągiem i pisała bajkę o życiu? A jeśli mogę spytać, dla kogo pani pisze tę bajkę? – Dla moich wychowanków. Pracuję w przedszkolu. – Przedszkola to miejsca, w których uczycie o szczęściu. No bo jak inaczej, skoro przychodzę do mojej wnuczki, a ona biegnie do mnie szczęśliwa i rozpromieniona jak wiosenne słońce? Nabieram wtedy pewności, że świat jest dobrze urządzony. Dzieci powinny chodzić do przedszkola, a moja córka nie myliła się, że to była najlepsza decyzja, aby posłać Anielkę do trzylatków. Lubi pani swoją pracę? – Lubię pracować z dziećmi. Z rodzicami bywa ciężko. Oni nie ufają nauczycielom. Jutro mam zebranie, denerwuję się. Co mogę im powiedzieć, skoro podejrzewają, oceniają i wiedzą wszystko najlepiej…? – Niech pani powie im jedno. –? – Niech pani im powie, że są bogaci. I że pani im gratuluje zdrowych i mądrych dzieci. Niech wyjdą ze spotkania przekonani, że ich dzieci czynią ich wewnętrznie bogatymi ludźmi. Człowiek jest bogaty przez to, czego doświadcza, a nie przez to, co ma. Proszę powiedzieć: jeśli w ciągu jednego dnia uda się dorosłym wywołać uśmiech na buzi dziecka, to staną się o ten jeden uśmiech bogatsi. Proszę mówić rodzicom, że wielkie szczęście mają na wyciagnięcie ręki. Wystarczy tylko schylić się i wziąć w ramiona… aby znowu poczuć, że chce się żyć. Karolina Turek – nauczycielka jednego z krakowskich przedszkoli. W celu pokonywania nieśmiałości dziecka wykorzystuje muzykę, zabawy rozwijające i pobudzające wyobraźnię, a także proste formy teatralne. Prowadzi także koło taneczne dla dzieci uzdolnionych muzycznie i tanecznie.
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 5.200/2018
3
■ bliżej nauczyciela
Anna Jankowska
Asertywność jako ważny element wzmacniania poczucia bezpieczeństwa dziecka
N Kiedy myślimy o asertywnym dziecku, to tak naprawdę nie bardzo wiadomo, gdzie jest granica między byciem dzieckiem asertywnym a tym postrzeganym jako niegrzeczne. Czy dziecko, które sprzeciwia się mojej prośbie, jest asertywne, czy po prostu uparte? Czy odmienne zdanie na każdy niemal temat to przejaw asertywności, czy może braku szacunku? I to ciągłe pytanie, dlaczego trzeba coś robić! O ileż wygodniej byłoby prowadzić grupę dzieci, gdyby one jednak od razu robiły to, o co prosimy, i po prostu zawsze współpracowały. Może i łatwiej, ale czy na pewno warto?
16
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 5.200/2018
ie od dziś słychać głosy, że asertywność jest jedną z bardzo pożądanych cech w życiu dorosłego człowieka, dziecka zresztą też. Dzięki niej nie ulegamy wpływom i mamy szansę żyć zgodnie z własnymi zasadami, co daje większe szanse na (mówiąc ogólnie) bycie szczęśliwym. Część osób ma ją po prostu wrodzoną. Inni potrzebują czasu, żeby nad asertywnością popracować. To przykre, że tak często mylona jest przez dorosłych z brakiem szacunku, a wszelkie jej przejawy (lub ich większość) wrzucana jest do worka z hasłami: krnąbrne, niegrzeczne, pyskate itd.
Po co mu asertywność? Asertywne dziecko wcale nie ma łatwo w pierwszych latach życia, zwłaszcza w przedszkolu. Bo tak naprawdę dopiero w szkole przychodzi moment, kiedy dziecku zaczyna bardziej zależeć na zdaniu i opinii rówieśników. Wtedy przydaje się asertywność, tylko najpierw trzeba ją poćwiczyć. Szkoda, że dopiero w szkole asertywność bardziej się przydaje i zaczyna być dostrzegana przez dorosłych jako cecha pozytywna. Dziecko w pewnym wieku jest skłonne zrobić bardzo wiele, żeby zostało zaakceptowane przez rówieśników. Rodzicom z kolei coraz bardziej zaczyna zależeć na tym, żeby pociecha jednak nie ulegała ślepo wpływom kolegów i koleżanek. Jednym słowem – wszyscy nagle zaczynają mówić o asertywności, a przecież nie da się jej wytrenować z dnia na dzień. Bardzo wiele zależy od tego, na ile (i jak) pozwalano maluchowi być asertywnym we wcześniejszych latach. I jak uczono tej asertywności w wieku przedszkolnym. Zanim skupię się na tym, jak uczyć asertywności, zostanę jeszcze chwilę przy odróżnianiu jej od uporu, agresji czy histerii. Asertywność nie polega na obrażaniu się, rzucaniu na podłogę lub wykrzykiwaniu: „Ja chcę!”. Takie zachowania nie mają z nią nic wspólnego i warto o tym rozmawiać
TATO, IDZIE LATO! DZIELNY PRZEDSZKOLAK TO JA! ■ bliżej dziecka
Propozycje aktywności dla dzieci młodszych na czerwiec
Podkłady muzyczne do wszystkich piosenek do pobrania na stronie www.blizejprzedszkola.pl
Anna Bomba
Czas do szkoły! scenariusz uroczystości pożegnania starszaków
~ Powitanie gości ~ Osoba prowadząca zwraca się do gości: Bardzo ciepło witam wszystkich gości. Jest to dla nas szczególny i wzruszający dzień, ponieważ dziś pożegnamy dzieci, które już od września rozpoczną naukę w szkole. Zaczynamy uroczystość.
~ Recytacja przez narratorów ~ Witamy szanownych gości na naszej uroczystości. Niedługo się rozstaniemy, wkrótce do szkoły pójdziemy. Teraz wystąpimy przed wami, nagrodzicie nas brawami.
~ Recytacja wiersza przez wszystkie dzieci ~ Uśmiechnięta pani Kiedy szliśmy do maluszków mali, zapłakani, w sali zawsze nas witała uśmiechnięta pani. W każdej chwili pomagała, jak mama tuliła i codziennie przy muzyce z nami się bawiła. Dni płynęły bardzo szybko, tyle się tu działo. Bajek, klocków i spacerów wciąż nam było mało.
~ Wspólne wykonanie piosenki ~ Misie i lale (sł. Anna Bomba, muz. Miłosz Konarski) Żegnajcie, misie i lale, opuszczamy naszą salę.
22 22
BLIŻEJ 5.200/2018 BLIŻEJPRZEDSZKOLA PRZEDSZKOLA 5.200/2018
Nowe dzieci przyjdą do was, by się wami opiekować.
2×
Usiądziemy w szkolnych ławkach, zapomnimy o zabawkach. Nowe dzieci przyjdą do was, by się wami opiekować.
2×
~ Recytacja wiersza przez wszystkie dzieci lub z podziałem na role ~ Po wakacjach już w średniakach wszyscy się witali i odważnie z dziarską miną z panią zostawali. Z cierpliwością nas uczyła wycinać, rysować, a chłopakom pokazała, jak domek zbudować. Każdy spełnił swe marzenia, talenty rozwinął. Tańczył, śpiewał, recytował. Super rok nam minął!
~ Wspólne śpiewanie piosenki i taniec w parach ~ Walczyk (sł. Anna Bomba, muz. Miłosz Konarski) Dziś zatańczę na palcach walczyka, posłuchajcie, jak płynie muzyka. Teraz obrót i w prawo, i w lewo, 2× tak wspaniale się tańczy z kolegą. A ten walczyk jest podziękowaniem, za wasz trud i za wychowywanie. Nie wyrażę słowami, co czuję, 2× więc do pani się mojej przytulę.
TATO, IDZIE LATO! DZIELNY PRZEDSZKOLAK TO JA! Propozycje aktywności dla dzieci młodszych na czerwiec
To już lato! Cele ogólne: yy zachęcenie do aktywnego spędzania czasu; yy doskonalenie umiejętności słuchania ze zrozumieniem i wypowiadania się na określony temat; yy rozwijanie sprawności motoryki małej. Cele szczegółowe: yy zapoznanie z różnorodnymi formami spędzania czasu podczas lata; yy stwarzanie okazji do wypowiadania się na podstawie wysłuchanego tekstu, ilustracji i własnych doświadczeń; yy rozwijanie umiejętności skupiania uwagi; yy tworzenie warunków do zabaw manualnych z wykorzystaniem różnorodnych materiałów. Metody pracy z dziećmi: czynne; oglądowe; słowne. Formy organizacyjne: indywidualna; zespołowa; zbiorowa. Pomoce do zajęć: tamburyno; podkład muzyczny do piosenki „Pierwsze kroki Lata” (sł. i muz. Maria Broda-Bajak); rymowanka Katarzyny Tomiak-Zaremby „Przygotujmy się na lato”; opowiadanie Ewy Stadtmüller „Tato, idzie lato!”; kilka pieńków (lub ławeczka gimnastyczna); dziesięć patyków; kilka szyszek (lub kamieni); mały zestaw obrazków w kopertach – dla każdego dziecka i duży – dla nauczyciela do zabawy „Jak powitać lato?”; podkładki; karty pracy „Gorące słońce”; ilustracje i podkład muzyczny do piosenki ”Summer Walk” (sł. Natalia Łasocha, muz. Miłosz Konarski); pomoce do zabawy „Gliniane figurki” (opisane w treści scenariusza).
ZAJĘCIA PORANNE Letnie zabawy – zestaw ćwiczeń porannych Spacer – zabawa orientacyjno-porządkowa. Dzieci biegają do rytmu tamburyna w różnych kierunkach. Na hasło prowadzącego: na spacer dobierają się w pary i przez chwilę maszerują, trzymając się za ręce. Kiedy ponownie usłyszą tamburyno, wracają do biegu. Za każdym razem starają się dobrać w inne dwójki. Przeganiamy chmury – ćwiczenia ramion. Maluchy ustawiają się w rozsypce. Na hasło: słońce za chmurami kreślą kolejno: prawą/lewą ręką/obiema jednocześnie duże koła; na hasło: słońce wykonują obrót z szeroko rozstawionymi ramionami.
30
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 5.200/2018
WAKACYJNE PODRÓŻE TO JA! DZIELNY PRZEDSZKOLAK Propozycje aktywności dla dzieci starszych na czerwiec
WAKACYJNE MARZENIA Cele ogólne: yy wdrażanie do uważnego słuchania tekstu literackiego; yy wzbogacanie wiedzy na temat wybranych miejsc turystycznych; yy kształtowanie kompetencji językowych. Cele szczegółowe: yy yy yy yy
doskonalenie umiejętności wypowiadania się na temat treści utworu; zachęcanie do nazywania i odnajdywania na mapie różnych miejsc; rozwijanie percepcji słuchowej; stwarzanie okazji do wyodrębniania wyrazów i sylab w zdaniu.
Metody pracy z dziećmi: czynne; oglądowe; słowne. Formy organizacyjne: zbiorowa; zespołowa; indywidualna. Pomoce do zajęć: małe plastikowe obręcze; duża obręcz hula-hop; tamburyno; gwizdek; opowiadanie Ewy Stadtmüller „Wakacyjne marzenia”; małe piłeczki; fotografie przedstawiające dzieci w różnych sytuacjach; białe kartoniki i patyczki do analizy wyrazowej i sylabowej; pocztówki z wakacji; mapa świata i mapa Polski; podkład muzyczny z utworem instrumentalnym „Spacer wielbłądów”; karty pracy „Wakacyjne miejsca”; kredki; podkład muzyczny do piosenki ”Pack Your Suitcase” (sł. Natalia Łasocha, muz. Miłosz Konarski); białe arkusze (format A3); pastele olejne i suche.
ZAJĘCIA PORANNE Wakacyjne echo – zabawa umuzykalniająca. Nauczyciel wyśpiewuje dowolne teksty (z podziałem na sylaby) związane z wakacjami, a dzieci jak echo powtarzają je kilka razy: dźwięk niski i dwa dźwięki wysokie (np. la-to tu); trzy dźwięki wysokie i jeden niski (np. wa-ka-cji czas); siedem początkowych dźwięków piosenki „Jedzie pociąg z daleka” (np. wa-ka-cyj-ny nad-szedł czas); dziewięć początkowych dźwięków piosenki „Wlazł kotek” (np. na-de-szły wa-ka-cje to już czas).
54
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 5.200/2018
■ ENGLISH CORNER
Propozycje zabaw i aktywności dla dzieci młodszych na czerwiec
Katarzyna Niemiec
English Corner ● ”A Picnic” – opowiadanie na podstawie historyjki obrazkowej. Nauczyciel przedstawia treść opowiadania, prezentując kolejne ilustracje. Mico and Leo entered the kindergarten room and saw children packing their bags. – Look, Leo. They are packing their bags. But it’s not time for holidays yet! We need to tell them.
prenumerata
!
PLUS
– Ola, wait! There is no need to pack. The holidays will be in few weeks – said Mico. – We are not packing for holidays – Ola replied. – We are going on a picnic! – A picnic? What’s that? – It’s a funny way to spend some time outside. You take a blanket, a basket with food, some toys to play. Come with us, you will see. – Ok. Let’s go.
– The picnic is really nice but... I am hungry – said Leo. – We have some food in the basket. Let’s see. Do you like cherries? – No! I don’t like cherries! – Do you like bananas? – No! I don’t like bananas! – Do you like yoghurt? – No! I don’t like yoghurt!
prenumerata
! PLUS
– How about a watermelon? Do you like watermelons? – No! I don’t like watermelons! – I also have a sandwich, a chicken sandwich. Do you like chicken sandwiches? – No! I don’t like chicken sandwiches!
prenumerata
! PLUS
prenumerata
! PLUS
50
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 5.200/2018
Pomoce do zabawy "A picnic” dostępne w prenumeracie plus lub do pobrania na www.blizejprzedszkola.pl