felietony 2 Neurodydaktyka okiem praktyka, czyli dlaczego w przedszkolu lepiej się bawić,
niż robić co innego
WYDAWCA: CEBP 24.12 Sp. z o.o.
Agnieszka Katarzyna Kuźba
ul. Kwiatowa 3, 30-437 Kraków redakcja@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10
kącik eksperta 6 Zawiadomienie o popełnieniu przez nauczyciela czynu naruszającego
w numerze 2.221/2020
materiały na marzec
prawa i dobro dziecka
Dariusz Skrzyński
10 W świetle prawa. Ty pytasz, my odpowiadamy Dariusz Skrzyński
bliżej dziecka 12 Czas na nową modę – szanujmy wodę! Izabela Ogurek
14 IT’S SPRINGTIME, IT’S SPRINGTIME! I CAN FEEL IT IN THE AIR… Katarzyna Niemiec
18 Muzyczny Kącik Pana Miłosza. Część III: Wiosna Miłosz Konarski
20 Z matematyką za pan brat już od najmłodszych lat Helena Adamczyk, Joanna Juszczak-Guca
28 Zielona Wiosenka. Scenariusz przedstawienia na powitanie Wiosny Anna Bomba
bliżej nauczyciela 31 Zabawy uczące szacunku Agnieszka Chartanowicz
32 Metody walki z dziecięcym stresem Anna Jankowska
Przewodnik BLIŻEJ PRZEDSZKOLA – materiały na marzec 36 Marzec w przedszkolu. Bank pomysłów na zabawy i aktywności Jolanta Siuda-Lendzion
W marcu jak w garncu – propozycje aktywności dla dzieci młodszych Natalia Łasocha
44 Obserwujemy pogodę 48 Ciepło i zimno
ZESPÓŁ REDAKCYJNY:
Robert Halik – redaktor naczelny (r.halik@blizejprzedszkola.pl) Marta Stasińska – zastępca redaktora naczelnego (m.stasinska@blizejprzedszkola.pl) Monika Majewska – redaktor merytoryczny (m.majewska@blizejprzedszkola.pl) Natalia Łasocha – redaktor merytoryczny (n.lasocha@blizejprzedszkola.pl) Karolina Gawlik – redaktor merytoryczny (k.gawlik@blizejprzedszkola.pl)
STALI AUTORZY: prof. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, Ewa Zielińska, Anna Jankowska
WSPÓŁPRACA: prof. Bogusław Śliwerski , Dariusz Skrzyński, Barbara Szeląg, Ewa Stadtmüller, Edyta Kaczanowska, Katarzyna Niemiec, Wanda Papugowa, Joanna Wołoch, Sylwia Cłapa, Dominika Góra, Magdalena Wójcik, Magdalena Ledwoń
ZESPÓŁ DORADCZY: Maria Broda-Bajak, Agnieszka Czeglik, Ewa Lelo, Bożena Michalska, Małgorzata Wajda OKŁADKA: adobe stock / Izabela Pawińska ZDJĘCIA: depositphotos.com, adobe stock GRAFIKA I SKŁAD: Tomasz Gil MARKETING I REKLAMA, PATRONATY MEDIALNE: Sandra Hotloś (s.hotlos@blizejprzedszkola.pl)
BIURO OBSŁUGI KLIENTA: Gabriela Gąsienica (g.gasienica@blizejprzedszkola.pl) tel. 12 631 04 10 wew. 102 Natalia Kapera (klienci abonamentowi) (n.kapera@blizejprzedszkola.pl) tel. 12 631 04 10 wew. 109
51 Wielobarwna tęcza
ISSN: 1642-8668 INDEKS: 248428 DRUK: drukarnia Bimart NAKŁAD: 12 000
54 Wiosenna burza
PRENUMERATA STANDARDOWA:
56 Wiemy, jak się ubrać
12 miesięcy: 365 zł*, 6 miesięcy: 192 zł*
Cztery żywioły – propozycje aktywności dla dzieci starszych Magdalena Ledwoń, Joanna Wołoch
60 Kropelka za kropelką
PRENUMERATA PLUS: 12 miesięcy: 725 zł*, 6 miesięcy: 372 zł*
PRENUMERATA ABONAMENTOWA:
63 Tajemnice ziemi
standardowa: 32 zł* za miesiąc PLUS: 62 zł* za miesiąc
68 Gdzie jest powietrze?
*Kwoty brutto
72 Jaki jest ogień? 74 Podróż do Krainy Żywiołów
prenumerata@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10 wew. 109 www.blizejprzedszkola.pl/prenumerata
Kącik logopedyczny 80 Zabawy logopedyczne z głoską „sz” Ewelina Protasewicz
● Pod patronatem – str. 82 ● Polecają nauczyciele wychowania przedszkolnego – str. 83
Przedruk materiałów zamieszczonych w miesięczniku w jakiekolwiek formie oraz ich publikacja w internecie bez wcześniejszej zgody Wydawcy są zabronione. Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian i skrótów w nadesłanych materiałach oraz do nadawania tytułów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam. Wydawca ma prawo odmówić publikacji reklamy bez podania przyczyny.
Dołącz do nas na Facebooku
■ dziecka BLIŻEJ PRZEDSZKOLA bliżej przewodnik
Czy wiesz, że 22 marca obchodzimy Dzień Wody? Izabela Ogurek
Czas na nową modę
– szanujmy wodę! Jak wygląda susza? – malowanie na soli Czy wiecie, że niemal połowa rzek na świecie jest zagrożona wyschnięciem? Również coraz mniej zieleni pokrywa naszą polską ziemię. Gleba często jest popękana i nic na niej nie rośnie. Ta propozycja pracy plastycznej zobrazuje dzieciom zjawisko suszy. Materiały: sól; tacka; arkusz z bloku technicznego; klej (np. magic); farby akwarelowe; pędzle (do farb i do kleju); kubeczek z wodą Wykonanie: Całą kartę należy pomalować wybranymi kolorami: zielonym, żółtym, niebieskim. Kilka maźnięć farby w połączeniu z wodą stworzy tło obrazu, które następnie należy zostawić do wyschnięcia. Na suchym tle dzieci rysują klejem drzewa, palące słońce, pęknięcia w ziemi i małe obłoczki. W tym czasie dorosły obsypuje obrazki solą, a jej nadmiar usuwa na tackę. Gdy praca wyschnie, przedszkolaki malują farbą akwarelową posypane solą elementy. Wystarczy lekko dotknąć soli, a farba zabarwi ją i utworzy efekt pęknięć. Ukończoną pracę należy pozostawić do całkowitego wyschnięcia.
12
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.221/2020 2.221/2020
Topniejące lodowce – malowanie kostkami lodu Niestety ocieplenie klimatu, za które odpowiedzialny jest człowiek, sprawia, że lody Arktyki znikają! Warto zobrazować dzieciom wpływ wysokiej temperatury na topnienie lodowców. Materiały: kolorowe kostki lodu zafarbowane na różne kolory (należy je zamrozić dzień wcześniej); arkusze z bloku technicznego; folia do zabezpieczenia stolików i podłogi Wykonanie: Przedszkolaki otrzymują arkusze, na których umieszczają kostki lodu. Przesuwają je po całej kartce i obserwują, jak się zachowują. Po skończonej pracy pozostawiają arkusze do wyschnięcia. Obrazki malowane „lodowymi farbami” można wywiesić na wystawie i zapoczątkować rozmowę o topniejących lodowcach. Nauczyciel zwraca uwagę, że lody Arktyki, podobnie jak kostki lodu, topią się pod wpływem wysokiej temperatury, co dzieci mogły zauważyć podczas malowania i manipulowania kostkami.
przewodnik BLIŻEJ PRZEDSZKOLA
Część I�I: Wiosna
Miłosz Konarski
\
Muzyczny Kacik Pana ' Milosza Wersje wokalna i instrumentalna piosenki „Wiosna ciepła i radosna” na płycie „Bliżejprzedszkolna pięciolinia - marzec”
Wiosna ciepła i radosna (sł. i muz. Miłosz Konarski) Ref. Wiosna! Wiosna! Ciepła i radosna! Wiosna! Wiosna! Nie zmarzniemy już!/x2 Zielenią się listki wysoko na drzewach. B Między gałęziami słowik pięknie śpiewa. C Na łąkach i w sadach kwiatów są tysiące, D bzyczą między nimi pszczoły pracujące. E 18
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.221/2020
(Przerywnik muzyczny: Bum! Bum! Bum! Bum!) Ref. Wiosna! Wiosna! (…) /x2 Z daleka bociany do Polski wracają, F wysoko w swych gniazdach jaja już składają. G Promienie słoneczka przeganiają cienie, H niedźwiedzia w jaskini czeka przebudzenie. I (Przerywnik muzyczny: Bum! Bum! Bum! Bum!) Ref. Wiosna! Wiosna! (…) /x2
Słuchanie muzyki Przed wprowadzeniem wersji wokalnej piosenki „Wiosna ciepła i radosna” (sł. i muz. Miłosz Konarski) nauczyciel zapoznaje dzieci z jej wersją instrumentalną. Przedszkolaki leżą na dywanie z zamkniętymi oczami. Po wysłuchaniu utworu prowadzący prosi, by spróbowały określić, jaki charakter ma odtworzona muzyka – czy jest wesoła (radosna), czy może wprowadza w ponury
■ bliżej bliżejdziecka nauczyciela
Anna Bomba
Zielona Wiosenka Scenariusz przedstawienia na powitanie Wiosny
Występują: Narratorzy 1–4; Drzewa; Biedronka; Przebiśnieg; Żabki (co najmniej pięć); Pani Wiosna; Motylek; Szafirek; Stokrotki; Koniki polne (co najmniej pięć) Scena: Dzieci są ustawione w półkolu na scenie. W tle znajduje się dekoracja nawiązująca do treści przedstawienia (kwiaty, drzewa, ptaki, żabki, motyle, biedronki, konik polny, trawa). Rekwizyty i stroje: ławka przykryta zielonym materiałem, ustawiona z boku sceny; Pani Wiosna ubrana w zieloną sukienkę ozdobioną kwiatami, w dłoni trzyma jaśminowe gałązki; kwiaty z bibuły
Drzewa:
Z wielką przyjemnością Wiosnę powitamy, od wielu miesięcy tu na nią czekamy. Tęsknimy za ciepłem, słoneczną pogodą, wypatrujemy, którą przyjdzie drogą.
Biedronka:
Hej, Wiosenko jaśminowa, czemu się przed nami chowasz? Ptaki w parku już śpiewają i krokusy zakwitają, a przebiśnieg, jak śnieg biały tuli płatki osowiały.
28
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.221/2020
przewodnik BLIŻEJ PRZEDSZKOLA
BANK POMYSŁÓW NA ZABAWY I AKTYWNOŚCI Jolanta Siuda-Lendzion
MARZEC W PRZEDSZKOLU
ZABAWY INTEGRACYJNE Kamienne wyścigi – zabawa w zespołach. Grupa jest podzielona na dwie drużyny, które siadają na dywanie w szeregu. Każdy w zespole ma łyżkę. Przed pierwszą osobą z lewej strony każdego zespołu stoi pojemnik z kamieniami. Uczestnicy zabawy kolejno podają osobie po swojej prawej stronie kamień (z łyżki na łyżkę), aż do końca szeregu. Ostatnia osoba kładzie kamień w drugim pojemniku. Zabawa toczy się w określonym czasie, odmierzanym minutnikiem (np. 3 minuty). Kiedy minutnik zadzwoni, zespoły przeliczają kamienie. Wygrywa ta drużyna, która ma więcej kamieni w swoim pojemniku na końcu szeregu. Ziarenka puszczają korzenie – zabawa w kole. Dzieci, siedząc w kręgu, turlają do siebie kłębek wełny. Kiedy dotrze on do danego uczestnika zabawy, ten zatrzymuje go i chwyta nić, a następnie przesuwa kłębek do kolejnej osoby. Zabawa toczy się tak długo, aż każde dziecko zatrzyma kawałek włóczki, tworząc tym samym plątaninę korzeni. Przejście przez mokry ogród – zabawa rozwijająca umiejętność współpracy. Każde z dzieci ma do dyspozycji dwa duże puzzle piankowe (na jednym kawałku puzzli uczestnicy 36
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.221/2020
stoją, a drugi trzymają). Przedszkolaki muszą przejść przez określoną przestrzeń, używając tylko tych puzzli (nie mogą położyć stóp bezpośrednio na dywanie). Aby wykonać to zadanie, mogą prosić inne osoby o pomoc/pozwolenie na stanięcie na ich kawałku.
ZABAWY RUCHOWE „Dwa nasiona” – opowieść ruchowa inspirowana Metodą Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Dzieci dobierają się w pary, siadają zwrócone plecami do siebie i wykonują kolejne ruchy, zgodnie z opisem nauczyciela.
Dwa nasiona (Jolanta Siuda-Lendzion) Głęboko w ziemi spotkały się dwa nasiona (dzieci siedzą w parach plecami do siebie). Zastanawiały się, kim będą, gdy urosną. Jedno z nich wcale nie miało ochoty wychodzić z ziemi. Większe i silniejsze nasionko mocno naciskało na nie, by jak najprędzej wykiełkowało (napierają na siebie plecami, mocno naciskając). W końcu nasionka postanowiły wykiełkować razem, chwyciły się więc mocno i próbowały przebić się przez ziemię (wciąż siedząc tyłem do siebie, splecione
W MARCU JAK W GARNCU Propozycje aktywności dla dzieci młodszych na marzec
Wiemy, jak się ubrać Cele główne: kształtowanie umiejętności dobierania właściwego ubioru do pogody; wdrażanie do uważnego słuchania tekstu literackiego; stymulowanie rozwoju mowy „Powitanie Wiosny” – wysłuchanie opowiadania i rozmowa inspirowana jego treścią 1 Pomoce: opowiadanie „Powitanie Wiosny”; ilustracje do opowiadania Nauczyciel czyta opowiadanie Agnieszki Borowieckiej (tekst na s. 58–59), prezentując kolejne ilustracje. Po wysłuchaniu dzieci odpowiadają na pytania: Z kim miał się spotkać Marzec? Dlaczego ciągle się przebierał? Na koniec prowadzący omawia z maluchami każdą ilustrację z osobna i pyta: Jaka pogoda jest za oknem? Co zakłada na siebie Marzec? Jak wygląda Pani Wiosna? Kap, kap… – zabawa czytelnicza w ruchu 1 Pomoce: kartoniki z obrazkami i wyrazami dźwiękonaśladowczymi (należy wyciąć obrazek i napis, po czym je skleić)
Pomoce do zabawy „Powitanie Wiosny” dostępne w PRENUMERACIE PLUS lub do pobrania na www.blizejprzedszkola.pl
Nauczyciel przygotowuje kartoniki, które z jednej strony mają obrazek, a z drugiej odpowiadający im wyraz dźwiękonaśladowczy (im więcej takich kartoników, tym dłużej zabawa będzie trwać, a maluchy będą miały więcej okazji do odszukania wyrazów). Jeden zestaw (duży), na którym widnieją jednocześnie obrazek i wyraz, prowadzący zachowuje dla siebie, a pozostałe kartoniki rozkłada na dywanie tak, aby wyrazy były widoczne. Dzieci spacerują między nimi. Na sygnał nauczyciel eksponuje wybrany kartonik (ze swojego zestawu) i odczytuje wyraz. Maluchy odszukują na dywanie taki sam wyraz i gdy im się uda, odwracają kartonik (jeśli na odwrocie pojawi się ten sam obrazek, który prezentuje prowadzący, polecenie zostało poprawnie wykonane). Gdy przedszkolaki znajdą wszystkie obrazki tego samego rodzaju (np. deszcz), kartoniki zostają ponownie odwrócone, a zabawa jest kontynuowana.
prenumerata
! PLUS
56
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.221/2020
Pomoce do zabawy „Kap, kap...” do pobrania na www.blizejprzedszkola.pl
CZTERY ŻYWIOŁY Propozycje aktywności dla dzieci starszych na marzec
Podróż do Krainy Żywiołów Cele główne: rozwijanie umiejętności współpracy w zespole; kształtowanie słuchu muzycznego; utrwalenie informacji na temat żywiołów; doskonalenie kompetencji językowych „Żywiołowe rodzeństwo” – wysłuchanie opowiadania i rozmowa w oparciu o jego treść 1 Pomoce: opowiadanie „Żywiołowe rodzeństwo”; ilustracje przedstawiające żywioły; podpisy; guma mocująca
Pomoc z zabawy „Powitanie żywiołów” do pobrania na www.blizejprzedszkola.pl
prenumerata
! PLUS
74
Nauczyciel czyta opowiadanie Agnieszki Borowieckiej „Żywiołowe rodzeństwo” (tekst na s. 78–79). Następnie prosi dzieci, żeby odpowiedziały na pytania związane z treścią: Czym zajmował się dziadziuś każdego wieczoru? Ile dzieci miała Matka Natura i jak miały na imię? Czym zajmowały się cztery żywioły? Jak Matka Natura pogodziła zwaśnione rodzeństwo? Na zakończenie prezentuje ilustracje przedstawiające każdy z żywiołów, a zadaniem starszaków jest nazwanie ich i umieszczenie podpisu z odpowiednią nazwą pod obrazkiem. Ochotnicy mocują ilustracje z podpisami na gumie we wskazanych przez prowadzącego miejscach.
Pomoce do zabawy „Żywiołowe rodzeństwo” dostępne w PRENUMERACIE PLUS lub do pobrania na www.blizejprzedszkola.pl
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.221/2020
przewodnik BLIŻEJ PRZEDSZKOLA
80
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 2.221/2020