Bliżej przedszkola 1.244/2022 - materiały na luty

WYDAWCA: CEBP 24.12 Sp. z o.o.

bliżej dziecka 2 Mroźny dzień Agnieszka Borowiecka 4 Arctic Surprise Małgorzata Pauszek 6 W świecie dinozaurów

w numerze 1.244/2022

materiały na luty

10 Inspiracje na Dzień Pozytywnego Myślenia Anna Adamus 13 Cinderella Agnieszka Kopycińska 16 Don’t Be Upset, Play with Your Pet! Katarzyna Niemiec 19 Kącik zabaw integracyjnych Dorota Kluska 20 Kolorowy zawrót głowy i inne dziwy Dr Alicja Rafalska-Łasocha 24 Z torby nauczycielki. Zabawy z bałwankami Ewa Bartczak-Sroka, Sandra Ciechowicz

bliżej nauczyciela 29 Chcę widzieć, że mnie słuchasz. Chcę poczuć, jak mnie słuchasz – o aktywnym słuchaniu Agnieszka Wentrych

33 Przedszkola dookoła świata – Hiszpania Hanna M. Górna 36 Niedokształcenie mowy o typie afazji – specyfika zaburzenia Katarzyna Socha

Przewodnik BLIŻEJ PRZEDSZKOLA – materiały na luty Mój pupil – propozycje aktywności dla dzieci młodszych Katarzyna Wójcik-Bożętka

40 Opiekunowie zwierząt 44 Wierny przyjaciel 47 Pies bohater 50 Kocie sprawy 54 U weterynarza

Krainy wiecznego lodu – propozycje aktywności dla dzieci starszych Marta Jelonek

59 Bieguny Ziemi 64 Zorza polarna 68 Przyciąganie magnetyczne 71 Wyprawa na krańce Ziemi 76 Wieloryb

projekt ekologiczny EKOKULTURALNE PRZEDSZKOLE 80 Wyzwanie na luty. Drugie życie zimowych ubrań Dagmara Czyż

kącik logopedyczny 82 Kącik logopedyczny. Bal karnawałowy Ewelina Protasewicz

ul. Kwiatowa 3, 30-437 Kraków redakcja@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10

ZESPÓŁ REDAKCYJNY:

Robert Halik – redaktor naczelny (r.halik@blizejprzedszkola.pl) Marta Stasińska – zastępca redaktora naczelnego (m.stasinska@blizejprzedszkola.pl) Monika Majewska – redaktor merytoryczny (m.majewska@blizejprzedszkola.pl) Natalia Łasocha – redaktor merytoryczny (n.lasocha@blizejprzedszkola.pl) Karolina Gawlik – redaktor merytoryczny (k.gawlik@blizejprzedszkola.pl) Dominika Góra – redaktor merytoryczny (d.gora@blizejprzedszkola.pl)

STALI AUTORZY: prof. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, Ewa Zielińska, Anna Jankowska, Agnieszka Wentrych, Hanna M. Górna

WSPÓŁPRACA: prof. Bogusław Śliwerski, Dariusz Skrzyński, Barbara Szeląg, Ewa Stadtmüller, Edyta Kaczanowska, Katarzyna Niemiec, Wanda Papugowa, Anna Wiktor-Stępień, Marta Jelonek, Katarzyna Wójcik-Bożętka, Magdalena Ledwoń, Dagmara Czyż, Zuzanna Jastrzębska-Krajewska

ZESPÓŁ DORADCZY: Maria Broda-Bajak, Agnieszka Czeglik, Ewa Lelo, Bożena Michalska, Małgorzata Wajda OKŁADKA: Fot. prywatne/rys. Izabela Pawińska (na zdjęciu Oliwka i Ksawery Woźniak) ZDJĘCIA: depositphotos.com, adobe.stock.com GRAFIKA I SKŁAD: Tomasz Gil MARKETING I REKLAMA, PATRONATY MEDIALNE: Sandra Hotloś (s.hotlos@blizejprzedszkola.pl)

BIURO OBSŁUGI KLIENTA: Gabriela Gąsienica (g.gasienica@blizejprzedszkola.pl) 12 631 04 10 wew. 102 Aneta Machał-Nieć (a.machal@blizejprzedszkola.pl) 12 631 04 10 wew. 105 Karolina Mączyńska (k.maczynska@blizejprzedszkola.pl) 12 631 04 10 wew. 109 ISSN: 1642-8668 INDEKS: 248428 DRUK: drukarnia Bimart NAKŁAD: 10 900

PRENUMERATA STANDARDOWA: 12 miesięcy: 432 zł*, 6 miesięcy: 216 zł*, 3 miesiące: 108 zł*

PRENUMERATA PLUS: 12 miesięcy: 792 zł*, 6 miesięcy: 396 zł*, 3 miesiące: 198 zł*

PRENUMERATA ABONAMENTOWA: standardowa: 36 zł* za miesiąc PLUS: 66 zł* za miesiąc *Kwota brutto – nie zawiera kosztów wysyłki

● Pod patronatem – str. 28 ● Książka miesiąca – str. 84

prenumerata@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10 wew. 102 www.blizejprzedszkola.pl/prenumerata Przedruk materiałów zamieszczonych w miesięczniku w jakiekolwiek formie oraz ich publikacja w internecie bez wcześniejszej zgody Wydawcy są zabronione.

Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian i skrótów w nadesłanych materiałach oraz do nadawania tytułów.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam.

Wydawca ma prawo odmówić publikacji reklamy bez podania przyczyny.

■ bliżej dziecka

Arctic Surprise Małgorzata Pauszek

Young arctic hares Play happily in the snow Until one of them says: ‘Come on! Let’s go!’

And they all run as fast As the wind tends to blow, Leaving their footprints All over the snow.

‘What a nice ice floe!’, Suddenly shouts one.

And they jump on the floe Just to have some fun.

A polar bear is there, He tries to warn the hares: ‘The floe is way too thin Please go somewhere else!’

The walrus swims closer, Adds: ‘Please, don’t slide.

The Arctic Ocean is cold.

You may fall inside!’

But the hares don’t listen And answer: ‘You’re wise, But we are not scared!

Thanks for your advice.’

The hares play and slide.

They’re all in motion.

Suddenly, the smallest hare Falls into the ocean.

4

BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 1.244/2022

■ bliżej dziecka

Anna Adamus

Inspiracje na Dzień Pozytywnego Myślenia Czy wiesz, że 2 lutego obchodzimy Dzień Pozytywnego Myślenia?

„Przeganiamy smutki” Dzieci ustawiają się w kole i śpiewając refren, kołyszą się do melodii. Następnie wykonują ruchy sugerowane słowami piosenki, np. przeganiają smutki, wymachując rękami; tupią; podskakują; robią obrót.

Przeganiamy smutki (sł. Anna Adamus, muz. Andrzej Zagajewski)

Ref. Aby pozytywne myśli mieć, trzeba tylko tego chcieć.

Było smutno, było źle…

Teraz nikt nie martwi się.

Ref. Aby pozytywne myśli mieć, trzeba tylko tego chcieć.

Więc gdy smutno jest i źle, zatańcz i już nie martw się.

Podaruj komuś uśmiech

Najpierw smutki przeganiamy, tupiąc, złości wyrzucamy.

Przykucnijmy, raz i dwa…

I podskoczmy: hopsasa.

Aktywność można wykonać w swojej grupie lub (jeśli to możliwe) na terenie całego przedszkola. Zadaniem dzieci jest podarowanie sobie nawzajem uśmiechu poprzez wręczenie szablonu oraz zabranie uśmiechów do domu i obdarowanie nimi najbliższych. Obdarowując kogoś uśmiechem, należy powiedzieć mu coś miłego, np. Ładnie dziś wyglądasz; Jesteś miła; Lubię cię.

Aktywność można również przeprowadzić na spacerze.

Warto ustalić przed wyjściem, jak to będzie wyglądało. Na przykład nauczyciel wręcza uśmiech spotkanej osobie, mówiąc, że to podarunek od przedszkolaków z okazji Dnia Pozytywnego Myślenia, a dzieci (na znak dany przez prowadzącego) mówią razem: Miłego dnia albo cytują/śpiewają fragment refrenu piosenki „Przeganiamy smutki”.

Wersje wokalna i instrumentalna piosenki „Przeganiamy smutki” na płycie lub do pobrania na www.blizejprzedszkola.pl 10

Obrót w lewo, obrót w prawo i krzyknijmy wszyscy: BRAWO! Smutki, złości płyną w dal, kiedy dzieci idą w tan.

BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 1.244/2022

Pomoce: szablony z uśmiechami wydrukowane na żółtym papierze (do pobrania na www.blizejprzedszkola.pl)

▪ bliżej dziecka ■

Z torby nauczycielki Ewa Bartczak-Sroka Sandra Ciechowicz

zabawy z bałwankami

„Pięć bałwanków” – zabawa z wierszykiem paluszkowym Nauczyciel przygotowuje wcześniej rekwizyt do zabawy paluszkowej: wypycha watą opuszki palców białej bawełnianej rękawiczki. Następnie każdą opuszkę związuje nitką w taki sposób, by uformować głowy bałwanków. Jako kapelusze wykorzystuje plastikowe nakrętki z gwintami, które okleja kolorowym papierem samoprzylepnym.

Gotowy rekwizyt zakłada na lewą rękę, a dzieci unoszą prawą i wykonują odpowiednie gesty do rymowanki.

Pięć bałwanków Pięć bałwanków jest przed nami, wszystkie pięknie dziś witamy. dzieci machają Zaraz wszystkie przedstawimy, kapelusze im włożymy.

Teraz każdy się ukłoni, robiąc w przód głębokie skłony. naprzemiennie zginają palce Pierwszy ma kapelusz taki, jaki kolor mają maki. patrząc na rękawiczkę, sprawdzają, na którym palcu znajduje się czerwony kapelusz i zginają odpowiadający mu swój palec Drugi ma kapelusz taki, jakie kurka ma kurczaki. zginają drugi palec Trzeci ma kapelusz taki, jaki kolor mają pełne liści krzaki. zginają trzeci palec Czwarty ma kapelusz taki, jakie na wsi są prosiaki. zginają czwarty palec Piąty ma kapelusz taki jak niebo, po którym latają ptaki. zginają piąty palec W drugim wariancie tej zabawy nauczyciel ma założoną rękawiczkę, ale bałwanki nie mają kapeluszy, ponieważ leżą one na środku. W trakcie mówienia wierszyka dzieci wyliczają na palcach kolejne bałwanki, a ochotnicy nakładają im kapelusze zgodnie z treścią wierszyka.

24

BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 1.244/2022

bliżej nauczyciela ▪ Agnieszka Wentrych

Chcę widzieć, że mnie słuchasz.

Chcę poczuć, jak mnie słuchasz

– o aktywnym słuchaniu Żeby kogoś usłyszeć, trzeba go najpierw zobaczyć

Słuchanie może nam się kojarzyć z czynnością bierną. Rozumiemy je jako odbieranie informacji kanałem słuchowym.

Być może to nie jest oczywiste, ale słuchanie, szczególnie drugiego człowieka, to w istocie dynamiczna aktywność – a przynajmniej taka powinna być, jeśli chcemy słuchać w sposób autentyczny. Czym zatem jest aktywne słuchanie?

Dlaczego zobaczyć? Bo w mowie ciała ukryta jest znaczna część komunikatu. Jeśli opieramy się wyłącznie na treści słów, nie uwzględniając niewerbalnego przekazu, narażamy się na większe prawdopodobieństwo nieporozumienia. Chcemy czy nie, komunikujemy się zatem nie tylko samymi słowami, ale także przez mimikę, gesty, elementy prozodyczne (ton głosu, natężenie dźwięku). Zatem zobaczyć kogoś to spojrzeć mu w oczy, dostrzec jego mimikę, wyraz twarzy, napięcie mięśni, gest i pozycję ciała. Zobaczyć, czy czuje się komfortowo, kiedy do nas mówi.

Odczytać z ciała jego emocje, uwzględnić potrzeby być może niewypowiedziane wprost, ale zawarte w mowie ciała. Mowa ciała może nieść więcej przekazu niż same słowa. Problem w komunikacji pojawia się, gdy treści komunikatu przekazywanego werbalnie i niewerbalnie nie są spójne. To, w jaki sposób słucham drugiego człowieka, jest równocześnie dla niego komunikatem. Jeśli potrafię słuchać aktywnie i autentycznie, komunikuję partnerowi interakcji, że jest dla mnie ważny, że jestem naprawdę zainteresowana/-y tym, co chce mi przekazać.

Jak puentują trenerzy kognitywni Maciej Bennewicz i Anna Prelewicz1, zobaczyć osobę, której słucham, to znaczy: • Dostrzegać pragnienia i rzeczywiste potrzeby drugiego człowieka i być otwartym na rozmowę o nich. • Stwarzać miejsce, przestrzeń umożliwiające poruszanie tematów osobistych. • Unikać oceniania – zaakceptować to, że czyjś punkt widzenia może być inny niż mój; nie narzucać swojego punktu widzenia. • Nie etykietować – pamiętać, że zazwyczaj nie znam drugiego człowieka, jego doświadczeń, historii, nie wiem, co ten człowiek przeszedł (a przecież jego doświadczenie będzie warunkować jego zachowanie). • Przekazywać informacje zwrotne, które są konstruktywne, budujące; równocześnie przyjmować informacje zwrotne. • Odczytywać apele zawarte w komunikatach drugiej osoby. • Zadawać pytania trafne, pogłębiające temat.

1

https://instytutbennewicz.pl/o-nas/

BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 1.244/2022

29

NA WSI MÓJ PUPIL JESIENIĄ

Propozycje aktywności dla dzieci młodszych na luty wrzesień

Wierny przyjaciel Cele główne: poznanie i utrwalenie zasad bezpiecznych kontaktów z psami; rozwijanie wrażliwości na potrzeby zwierząt; zachęcanie do angażowania się w pomoc przy opiece nad pupilami

Poranny uśmiech  Dmucham, chucham – ćwiczenia oddechowe

Wersje wokalna i instrumentalna piosenki „Domowe zwierzaki” na płycie

Nauczyciel ustawiony przodem do dzieci prezentuje ćwiczenia i zachęca maluchy do ich naśladowania:•wciąganie powietrza nosem i wydmuchiwanie ustami;•nadymanie buzi i przepychanie powietrza w zamkniętej buzi z jednego policzka do drugiego;•wysunięcie języka na brodę i dyszenie jak zmęczony piesek.  Zwierzaki domowe – zabawa muzyczna z kolorowymi chustkami 1 Pomoce: kolorowe chustki do tańca W trakcie słuchania wersji instrumentalnej piosenki „Domowe zwierzaki” (sł. Katarzyna Wójcik-Bożętka, muz. Miłosz Konarski) przedszkolaki dowolnie interpretują muzykę ruchem.

Zwracają uwagę i dostosowują taniec do zróżnicowanej melodii.  Poranna pobudka – zestaw zabaw ruchowych z elementami kształtowania prawidłowej postawy ciała (opis na s. 40–41)

lub do pobrania na www.blizejprzedszkola.pl

Coś nowego — coś ważnego  Spacerek – swobodna improwizacja ruchowa 1 Pomoce: maskotki; kolorowe wstążki Nauczyciel rozdaje maskotki obwiązane wstążką. Improwizuje opowieść o spacerze z psem, a przedszkolaki maszerują po obwodzie koła i naśladują wyprowadzanie psa oraz zabawy z pupilem na świeżym powietrzu.

44

BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 1.244/2022

KRAINY WIECZNEGO LODU

Propozycje aktywności dla dzieci starszych na luty

Bieguny Ziemi Cele główne: poszerzenie wiedzy o biegunach Ziemi i środowisku przyrodniczym; rozpoznawanie i nazywanie wybranych gatunków zwierząt polarnych; nabywanie umiejętności czytania

Poranny uśmiech „W igloo” – zabawa ortofoniczna Nauczyciel odczytuje rytmicznie kilka razy na głos rymowankę „W igloo” Marty Jelonek.

Przy kolejnych powtórzeniach zmienia natężenie głosu lub tempo. Dzieci powtarzają sylaby dźwiękonaśladowcze.

W igloo (Marta Jelonek) Śnieżna zamieć, zawierucha – wiuuu, wiuuu!

Wiatr zawodzi, śniegiem dmucha – huuu, huuu!

W dali słychać dzwonki sań – dzyń, dzyń, dzyń!

Renifery pędzą w dal – dzyń, dzyń, dzyń!

Chociaż lód i mróz wokoło – wiii, wiii!

W igloo zawsze jest wesoło – hi, hi, hi; hi, hi, hi!

Poranna pobudka – zestaw zabaw ruchowych z elementami kształtowania prawidłowej postawy ciała 1 Pomoce: tamburyno Góra lodowa – zabawa orientacyjno-porządkowa Dzieci swobodnie poruszają się po sali. Na umówiony sygnał prowadzącego zatrzymują się, przybierają dowolne pozy i trwają w nich bez ruchu przez kilka sekund. Na hasło: góra lodowa! stają w kręgu we wspięciu na palcach. Chwytają się za ręce i unoszą ramiona nad głową.

Budujemy igloo – ćwiczenia dużych grup mięśniowych Starszaki stoją swobodnie. Na hasło nauczyciela wykonują skręty tułowia (raz w prawą, raz w lewą stronę), sięgając za siebie, a następnie naśladują ruchami układanie bloków

BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 1.244/2022

5959

Projekt ekologiczny EKOKULTURALNE PRZEDSZKOLE

Projekt ekologiczny EKOKULTURALNE PRZEDSZKOLE

Pora na działanie, podejmij ekowyzwanie!

Dagmara Czyż

Nasze przedszkole bierze udział w projekcie

EKOKULTURALNE PRZEDSZKOLE

WYZWANIE NA LUTY Drugie życie zimowych ubrań

5 4 6 3 7

2 1

8 9

Wytnij liść, który znajduje się w dolnym rogu strony, i po wykonaniu zadania wspólnie z dziećmi przyklej go na plakat w miejscu oznaczonym numerem 6.

Plakat został dołączony do wydania 7–8/2021. Można go również pobrać ze strony www.blizejprzedszkola.pl

BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 11.242/2021

Do produkcji odzieży zużywa się ogromne ilości wody. W wyniku tych działań emitowany jest dwutlenek węgla, zanieczyszczane są rzeki, a pranie niektórych tkanin sprawia, że do oceanów dostają się kawałki mikroplastiku. Dodatkowo przez nieodpowiedzialne postawy konsumentów kupujemy więcej odzieży, niż potrzebujemy, co sprawia, że aż 85% wszystkich tekstyliów trafia każdego roku na wysypiska. Rocznie w Polsce powstaje około 2,5 mln ton odpadów tekstylnych, z czego połowa nadal nadaje się do ponownego użycia. Jeśli trafią do kosza, będą się tam rozkładać od kilku miesięcy (bawełna), do nawet 200 lat (poliester).

Rozmawiając z dziećmi, warto zwrócić uwagę na to, jak ważne dla środowiska i dla nas jest kupowanie tylko tego, co potrzebujemy, i tylko tyle, ile wykorzystamy. Aby rzeczy dłużej nam służyły, kupujmy te, które są dobrej jakości. Zachęcajmy do korzystania z rzeczy z drugiego obiegu oraz namawiajmy do przekazywania swoich nieużywanych już rzeczy dalej. Te zasady świetnie się sprawdzą nie tylko w przypadku odzieży.

Jeśli mamy w domu niechciane ubrania, zwróćmy uwagę, że dobrym pomysłem jest nadanie im drugiego życia. Ich wyrzucenie traktujmy jako ostateczność.

