Aleksandra Sepielak
Jeżyk Michałek w świecie uczuć i emocji opowiadania rozwijające umiejętności społeczne
Autor
Aleksandra Sepielak
Czytają
Tomasz Bednarek, Katarzyna Kukuła, Weronika Łukaszewska
Konspekty zajęć
Aleksandra Sepielak
Projekt okładki
Agnieszka Drabik
Skład
Mateusz Sudziński
ISBN: 978-83-65915-98-6 Kraków 2021
Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórców i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, które im przysługują. Zawartość publikacji możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście Ci znanym, ale nie publikuj w internecie treści tu zawartych ani ich fragmentów, a kopiując jej część, rób to tylko na użytek osobisty. Jeśli cytujesz fragmenty z publikacji, nie zmieniaj ich i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło.
Copyright © by CEBP 24.12 Sp. z o.o. Wykorzystywanie słuchowisk z dołączonej płyty do wykonań i nadań publicznych poza placówkami edukacyjnymi bez zezwolenia zabronione, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w prawie autorskim.
Wydawca: CEBP 24.12 Sp. z o.o. ul. Kwiatowa 3 30-437 Kraków www.blizejprzedszkola.pl
Drogi Czytelniku! Publikacja, którą nabyłeś, składa się z: • płyty CD z audiobookami opowiadań; • książki z tekstami opowiadań i konspektami zajęć; • dostępu do wersji streamingowej audiobooka. Czym jest wersja streamingowa audiobooka? To pliki dźwiękowe poszczególnych opowiadań zapisane na serwerze, do których uzyskuje się dostęp za pośrednictwem łącza internetowego. Jest to szczególnie przydatne dla osób nieposiadających sprzętu z napędem CD lub chcących odtwarzać słuchowisko przy użyciu tabletu lub telefonu komórkowego sprzężonego z głośnikiem Bluetooth lub z samochodowym zestawem głośnikowym. Gdzie można znaleźć wersję streamingową słuchowisk? Audiobook w wersji streamingowej jest dostępny na stronie www.mojaplytoteka.pl oraz w aplikacji mobilnej „Moja płytoteka”, którą można pobrać za darmo ze sklepu App Store lub Google Play. Aplikacja umożliwia pobranie słuchowisk na telefon, a następnie odtwarzanie ich bez konieczności posiadania dostępu do internetu (np. gdy w danym miejscu łącze internetowe jest słabe). Jak uzyskać dostęp do albumu z opowiadaniami? • Wejdź na stronę www.mojaplytoteka.pl i zaloguj się jako użytkownik serwisu. Jeśli nie jesteś użytkownikiem serwisu, konieczne jest utworzenie nowego konta i zalogowanie się jako użytkownik (jest to całkowicie bezpłatne). • Sprawdź skrzynkę odbiorczą e-maila, który został podany przy zakupie publikacji: znajdziesz tam wiadomość z kodem dostępu. Kod ten umożliwia odblokowanie pełnej wersji audiobooka oraz daje dostęp do folderu zawierającego pliki PDF z konspektami zajęć z książki. Postępuj zgodnie z instrukcją podaną w wiadomości z kodem dostępu – znajdziesz tam także informację, w jaki sposób należy go aktywować. • Uwaga! Przesłany kod można wykorzystać tylko jeden raz i powtórne użycie go nie jest możliwe. Do każdego egzemplarza publikacji przypisany został jeden, oddzielny kod. Nie udostępniaj ani nie przesyłaj nikomu swojego kodu, gdyż uniemożliwi Ci to korzystnie z audiobooka w serwisie „Moja płytoteka”. • Nie widzisz e-maila w swojej skrzynce odbiorczej? Sprawdź foldery Spam, Oferty, Społeczności lub inne tego typu zakładki znajdujące się na Twoim koncie.
Spis treści
1.
Jak Kasia, Michałek i Karolek poznali się w przedszkolu �������������������������������������������������������������������������� 7 Jeżyk Michałek rozpoczyna naukę w przedszkolu. Pierwszego dnia nauczycielka prosi wszystkie przedszkolaki, żeby się przedstawiły. Jednak Michałek nie wie, co powiedzieć… Z pomocą przychodzą mu nowi przyjaciele: borsuk Karolek i kotka Kasia.
2.
Pobawicie się ze mną? ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 11 Po powrocie ze spaceru wszystkie przedszkolaki zajęte są sobą i nikt nie bawi się z Michałkiem. Jeżyk nie wie, jak zapytać swoich przyjaciół, czy chcą dołączyć do jego zabawy, więc reaguje złością…
3.
Michałek nie może się bawić ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 14 Kasia i Karolek grają w nową grę. Michałek chce do nich dołączyć, lecz instrukcja mówi, że w tę grę może grać jednocześnie tylko dwóch graczy…
4.
Przegrywanie jest „okej”! ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 17 Michałek nie potrafi zrozumieć zasad gry, którą przyniosła Kasia. Sfrustrowany tym, że nie może zdobyć ani jednego punktu, obraża się na przyjaciół. Jak zareagują na to Kasia i Karolek?
5.
Co to jest radość? �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 20 Na zajęciach w przedszkolu zwierzątka mają za zadanie namalować radość. Tyle tylko, że Michałek nie wie, co to znaczy…
4
6.
Przyjaźń ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 23 Michałek urządza przyjęcie z okazji swoich urodzin. Podczas świętowania dowiaduje się, że to, co łączy go z Kasią i Karolkiem, nazywa się przyjaźnią.
7.
Smutek zamieszkał w moim ciele ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 26 Jeżyk Michałek przez przypadek rozdziera stronę w swoim nowym komiksie. Zaraz po tym coś dziwnego dzieje się z jego ciałem – zaczynają drżeć mu łapki, robi mu się gorąco, ściska go w gardle… Co to za uczucie?
8.
Karolek się złości ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 29 Podczas zabawy w piaskownicy Michałek niechcący sypie Karolkowi piaskiem w oczy. Karolek zaczyna się złościć, jednak Michałek ma opory przed przyznaniem się do winy. Czy Kasi uda się namówić jeżyka, by jednak przeprosił przyjaciela?
9.
Michałek się wstydzi �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 32 Podczas przedstawienia z okazji Dnia Mamy Michałek zapomina swojej kwestii. Pod wpływem silnych emocji ucieka ze sceny… Mama tłumaczy jeżykowi, że to, co właśnie poczuł, stojąc przed widownią – to wstyd.
10.
Michałek jest zazdrosny �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 36 Karolek dostaje z okazji mikołajek figurkę, którą wymarzył sobie Michałek. Targany silnymi emocjami jeżyk postanawia zniszczyć prezent… Na szczęście pani nauczycielka w porę odnajduje przedszkolaka i tłumaczy mu, czym jest zazdrość.
5
1.
Jak Kasia, Michałek i Karolek poznali się w przedszkolu
Ten dzień wcale nie zapowiadał się inaczej niż pozostałe jesienne dni. Trochę popadało, a później zza chmur wyjrzało blade słońce. W domu jeżyków od samego rana dało się wyczuć mocny zapach parzonej kawy. Mama przygotowała również owsiankę. Jeżyk Michałek wstał okropnie zaspany. Jednak mama jeżyka wyglądała na bardzo wypoczętą i od razu obdarowała swojego synka ciepłym porannym uśmiechem. Był zwyczajny dzień. Ale czy na pewno? – Mamo, czy ja muszę tam iść? – zapytał jeżyk Michałek zrezygnowanym tonem. – Tak, Michałku. Zobaczysz, będzie bardzo fajnie! Będą nowe zabawki i nowi koledzy… – zachęcała mama, podając Michałkowi kubek herbaty. – Ale ja nie chcę do tego prze… prze… – Do przedszkola! – podpowiedziała mama i mocno przytuliła swojego synka. – Obiecaj, że jak wrócisz do domu, to opowiesz mi wszystko o dzisiejszym dniu. A ja obiecuję, że uważnie cię wysłucham. – Mama uśmiechnęła się i jeszcze raz przytuliła nieprzekonanego Michałka. Całą drogę do przedszkola jeżyk myślał tylko o tym, co będzie, jeśli nie znajdzie w grupie ani jednego przyjaciela. „A jeśli nikt mnie nie polubi? I już zawsze będę bawił się sam? A co, jeśli pani też mnie nie polubi? A co, jeśli…”. Nawet nie zauważył, kiedy razem z mamą stanęli przed bramą przedszkola. Gdy weszli do przedszkolnej sali, jeżyk Michałek był już całkiem przerażony. – Do zobaczenia po południu! – zawołała mama na odchodne i zniknęła za drzwiami, a Michałek usadowił się na dywanie pośród zupełnie obcych zwierzątek. – Witam was, kochani, w naszym przedszkolu. Od dzisiaj będę waszą panią wychowawczynią – zaczęła pani łasica. Michałek czuł się coraz bardziej niepewnie. – Teraz proszę, żeby każdy z was powiedział, jak ma na imię, i wymienił jedną rzecz, którą bardzo lubi robić. – Pani łasica uśmiechnęła się zachęcająco. – Ja zacznę. Mam na imię Zosia i lubię śpiewać z moimi podopiecznymi w przedszkolu. Kto następny? Łapki wszystkich przedszkolaków wystrzeliły wysoko w górę. Wszystkich, poza łapką Michałka. 7
Chodzić w góry, pływać w morzu, lepić z plasteliny, nurkować, jeździć na hulajnodze, zbierać figurki, czytać komiksy, malować, ubierać lalki… Zwierzątka przekrzykiwały się w coraz to nowszych propozycjach. – Teraz twoja kolej – powiedziała pani łasica, patrząc zachęcającym wzrokiem na Michałka. Mimo tylu propozycji, Michałek nie wiedział, co powiedzieć. Nawet zapomniał, jak ma na imię! A co lubił robić, to już zupełnie nie wiedział. Czy on w ogóle cokolwiek lubił? Wszyscy patrzyli na Michałka, a policzki jeżyka robiły się coraz bardziej czerwone ze złości i wstydu. – No, powiedz nam wszystkim – delikatnie zachęcała nauczycielka. – Przestańcie się wszyscy tak na mnie gapić! – krzyknął Michałek, a po jego gorących policzkach popłynęły łzy. Ale zwierzątka nie przestały patrzeć na Michałka. Przyglądały mu się z jeszcze większym zaciekawieniem. Niektórzy zaczęli nawet coś szeptać między sobą. „Pewnie myślą, że jestem beksą. Wszyscy są tutaj dla mnie niemili!” – pomyślał jeżyk i zaczął płakać jeszcze głośniej. Podeszła do niego pani Zosia, a zza niej nieśmiało wychyliły się dwie uśmiechnięte buzie – borsuka i kotki. – Jeśli nie wiesz, co powiedzieć, zawsze możesz zapytać mnie – powiedziała łagodnym głosem pani łasica. – Ale ja nie chcę nic mówić! – odburknął jeżyk. – Umówmy się, że następnym razem dasz nam znać, jeśli wstydzisz się o czymś mówić. Możesz także powiedzieć nam o czymś później – wtedy, kiedy będziesz na to gotowy. W ten sposób każdy będzie wiedział, że obecnie nie masz ochoty na mówienie, i dzięki temu nikomu nie będzie smutno. Wszyscy w przedszkolu rozumiemy, że czasem ktoś ma lepszy, a czasem gorszy dzień. A to, co dla innych jest łatwe, dla kogoś może takie nie być – wytłumaczyła pani łasica. – No właśnie! – odezwała się kotka. – Ja mam na imię Kasia. Czasami też wstydzę się mówić o sobie. Ale wtedy wiem, że nie muszę się złościć. Mogę po prostu powiedzieć, że nie jest to dla mnie proste. – Dla mnie to też było bardzo trudne – przyznał borsuk. – Kiedyś moja mama powiedziała mi, że nawet dorośli się wstydzą, wiesz? Naprawdę! Ale mówiła, że to ważne, żeby czasami powiedzieć coś o sobie. Wtedy inni mogą się o nas czegoś dowiedzieć i dzięki temu możemy poznać fajnych kolegów. Tak w ogóle, to jestem Karolek – przedstawił się borsuk i podał łapkę Michałkowi. 8
Michałek nieśmiało uścisnął łapkę nowego kolegi i po chwili, jeszcze troszkę pochlipując, powiedział: – Mam na imię Michałek i… bardzo nie chciałem dzisiaj iść do przedszkola. Nie wiedziałem, co powiedzieć. Ale… chyba już wiem. Lubię grać w koszykówkę. Lubię lody waniliowe i… uwielbiam czytać komiksy o Kapitanie Rumaku. – O rany, to zupełnie tak jak ja! Uwielbiam Kapitana Rumaka! – wykrzyknął uradowany borsuk Karolek. – A ja przyniosłam dzisiaj piłkę do koszykówki. Może zagramy w ogrodzie? – zaproponowała kotka Kasia. – Najpierw, kochane przedszkolaki, umyjemy łapki i zjemy drugie śniadanie – ogłosiła pani Zosia. Reszta dnia w przedszkolu była wspaniała. Jeżyk Michałek grał w koszykówkę z kotką Kasią, czytał komiksy z borsukiem Karolkiem i rozmawiał o ulubionych lodziarniach z pieskiem Adasiem. Nawet nie zauważył, kiedy przyszła po niego mama. Wieczorem Michałek aż do samej kolacji opowiadał mamie o swoich wspaniałych kolegach i koleżankach z przedszkola. – Wiesz, mamo? Dowiedziałem się dzisiaj, że w naszym przedszkolu zawsze można powiedzieć, że wolałoby się czegoś nie robić, bo nie jest to dla nas łatwe. Ale dowiedziałem się też, że zawsze dobrze jest spróbować! Gdybym nie spróbował opowiedzieć o sobie, nie dowiedziałbym się, że są zwierzątka, które też lubią to, co ja. Tamtego dnia Michałek położył się wcześnie spać. Chciał, żeby było już jutro. W końcu był umówiony z nowymi kolegami na układanie puzzli!
Konspekt zajęć Cele edukacyjne:
Rozwijanie kompetencji społecznych i emocjonalnych potrzebnych w sytuacji wystąpienia publicznego, autoprezentacji, przedstawienia się nowo poznanej grupie.
Zakres realizacji podstawy programowej:
• emocjonalny obszar rozwoju – poznanie sposobów radzenia sobie z sytuacją sprawiającą trudność oraz z zawstydzeniem towarzyszącym publicznym wystąpieniom; • społeczny obszar rozwoju – zachęcanie do tworzenia więzi w grupie, poznawania innych i zadawania im pytań; • poznawczy obszar rozwoju – zachęcanie do wypowiadania się na forum grupy poprzez ekspresję słowną, ruchową i plastyczną. 9
Rozmowa na temat treści opowiadania: • Jak nazywali się bohaterowie opowiadania? • Czego obawiał się Michałek przed pójściem do przedszkola? • Jak się czuł Michałek, kiedy musiał opowiedzieć o sobie? • Co poradziła Michałkowi nauczycielka? • Co poradzili Michałkowi Kasia i Karolek? • Jak wyglądał Wasz pierwszy dzień w przedszkolu? • Dlaczego warto mówić innym o sobie? • Czy każdej napotkanej osobie należy opowiadać o sobie?
Inspiracje do zabaw: • Przygotuj kłębek sznurka lub włóczki. Każdy z uczestników zajęć – rozpoczynając od prowadzącego – wymienia jedną rzecz, którą lubi, po czym rozwijając kłębek, podaje go kolejnej osobie (zatrzymuje kawałek sznurka lub włóczki dla siebie). Osoba, która dostała sznurek (włóczkę), ma za zadanie wypowiedzieć imię poprzednika, powtórzyć, co on lubi, oraz wymienić jedną rzecz, którą sama lubi. Zatrzymując kawałek sznurka (włóczki) dla siebie, podaje kłębek kolejnej osobie. Tym sposobem tworzy się „sieć zainteresowań grupy” i dzieci poznają się nawzajem (utrwalają imiona członków grupy oraz poznają ich zainteresowania). Można również – przy zwijaniu kłębka – mówić o tym, czego się nie lubi. • Prowadzący wymienia jedną rzecz, którą lubi, i dodaje do tego gest (np. Lubię pływać i gest falowania – dłonią lub całym ramieniem). Kolejna osoba ma za zadanie powtórzyć gest poprzednika, powiedzieć, co sama lubi, oraz dodać swój gest. Podobne ćwiczenie można wykonać, wymieniając to, czego się nie lubi. • Na dużym arkuszu papieru narysuj kontur wyspy. Każdy przedszkolak ma następnie za zadanie narysować wewnątrz konturu to, co lubi. Wspólnie stwórzcie Waszą „przyjemną wyspę” i ją nazwijcie. Następnie przedszkolaki opowiadają o tym, co narysowały. Jeśli któreś z dzieci nie ma pomysłu na swój rysunek – nakieruj je pytaniami, np. Czy to coś do jedzenia? A może twoja ulubiona zabawka?
Wskazówki dla nauczyciela: • Przygotuj „buźki” (emblematy) przedstawiające różne emocje. Pod koniec zajęć poproś każdą osobę z grupy, aby wybrała te emblematy, które najtrafniej opisują, jak się dziś czuje / jaki ma nastrój. Zwróć uwagę dziecka na to, że można wybrać kilka emblematów, ponieważ czasem czujemy kilka emocji jednocześnie. Aktywność tę można powtarzać co jakiś czas.
10