Kapelusz pełen nut

Maria Zofia Tomaszewska

zabawy muzyczne i ogólnorozwojowe dla młodszych przedszkolaków i starszych grup żłobkowych

Kapelusz pełen nut

zabawy muzyczne i ogólnorozwojowe dla młodszych przedszkolaków i starszych grup żłobkowych Autor:

Maria Zofia Tomaszewska

Współpraca:

Magdalena Wygnańska

Redakcja merytoryczna:

Maria Broda-Bajak

Producent wykonawczy:

Wojciech Wolak

Korekta:

Marta Stasińska

Projekt okładki:

Dorota Prończuk

ISBN 978-83-64631-52-8 Copyright © CEBP 24.12 Sp. z o.o. 2016

Wydawca:

CEBP 24.12 Sp. z o.o.

30-437 Kraków, ul. Kwiatowa 3

www.blizejprzedszkola.pl

Drogie Dzieci!

Weźcie do rąk niezwykły kapelusz, który pomoże wam w tworzeniu nowych piosenek.

Usiądźcie w kole i delikatnie, po kolei, przekazujcie go sobie.

Dziecko, które będzie miało na głowie „zaczarowany kapelusz”, niech zamknie oczy i spróbuje zaśpiewać piosenkę o czymś, co najbardziej lubi robić.

Zanim zaczniecie tworzyć swoje piosenki, posłuchacie wierszyka...

Nasza pani od rytmiki ma kapelusz pełen nut.

Kiedy braknie jej muzyki, to zagląda tam i już...

W kapeluszu trzyma nutki: wolne, szybkie i najszybsze, ciche, głośne i głośniejsze.

Z nich piosenki tworzy wszystkie.

I wy także tak spróbujcie: wziąć kapelusz pełen nut.

I śpiewajcie, wciąż śpiewajcie.

Aż... zabraknie wszystkim tchu.

Spis treści Od Autorki

7

1) Marsz

8

maluchów

2) Wiewióreczka

10

3) My

12

jesteśmy małe kotki

4) Powiedziała 5) Dwa

małe misie

6) Mikołaju, 7) Idą

Ewa

czy ty śpisz?

pasterze do Betlejem

8) Zima

przyszła tu

9) Telefon 10) Moje

z papieru

rączki gdzieś zniknęły

11) Tańczę

z lalą

12) Teatrzyk

14 16 18 20 22 24 26 28

pacynek

30

13) Dziesięć

szczeniaczków

32

14) Zamknij

dłonie

34

mydlane

36

15) Bańki

16) Biedroneczko 17) Specjalny

mała

dzień

38 40

18) Bączki

42

19) Pendolino

44

20) Hola,

46

hola, oto przedszkolak

5

Od Autorki Od wielu lat prowadzę zajęcia rytmiki w trójmiejskich przedszkolach. Staram się rozśpiewywać kolejne roczniki przedszkolaków i pielęgnować w dzieciach miłość do muzyki. Pochodzę z rodziny o korzeniach muzycznych. Dziadek był organistą w grudziądzkiej farze, wujek, Augustyn Bloch, kompozytorem muzyki współczesnej, a mama śpiewała w chórze Opery Bałtyckiej.

W moim domu rodzinnym dużo się muzykowało, ale moją pasją było i jest śpiewanie. Od lat tworzę też piosenki dla dzieci. Napisałam ich już ponad dwieście.

Poznawanie nowych piosenek jest bardzo korzystne dla rozwoju dzieci. Nie tylko usprawnia ich aparat oddechowy i głosowy, ale także ćwiczy słuch muzyczny, a zapamiętywanie tekstów trenuje pamięć. Małe dziecko powinno słuchać muzyki w różnych stylach i tonacjach, w różnym tempie i o zmiennej dynamice – te założenia zostały uwzględnione w niniejszej publikacji.

W ręce nauczycieli, opiekunów i rodziców oddaję „Kapelusz pełen nut” – książkę uzupełnioną płytą CD, która zawiera dwadzieścia autorskich piosenek. Wyjątkiem są „Bączki” – piosenka bardzo lubiana przez dzieci, do której słowa napisała Magdalena Wygnańska. Utwory przeznaczone są dla dwu- i trzylatków, a więc dla młodszych przedszkolaków i dla dzieci uczęszczających do starszych grup żłobkowych. Teksty nawiązują do doświadczeń najmłodszych i są zgodne z ich zainteresowaniami. Każdy utwór został wzbogacony zabawami muzycznymi, ruchowymi, manualnymi lub plastycznymi, dzięki czemu dany temat wynikający z treści piosenki może być realizowany na wiele sposobów.

W zbiorku zostały umieszczone piosenki okolicznościowe: o świętym Mikołaju, o Bożym Narodzeniu, podziękowania dla babci i dziadka oraz dla mamy i taty. Są również takie utwory, które można proponować w ciągu całego roku: o pociągu Pendolino, o puszczaniu baniek mydlanych, o teatrzyku pacynkowym. Można znaleźć też piosenki związane z porami roku: o biedronce, o wiewiórce zbierającej jesienią orzeszki, o listkach spadających z drzewa, o zimie oraz muzyczne opowieści o zwierzątkach domowych: kotku i piesku. Ponieważ dzieci uwielbiają się ruszać, w książce nie mogło zabraknąć utworów do maszerowania, tańczenia z lalami i misiami oraz rozwijających świadomość własnego ciała.

Mam nadzieję, że „Kapelusz pełen nut” przypadnie Słuchaczom do gustu – co najmniej w takim stopniu, w jakim poszczególne kompozycje podobają się dzieciom najmłodszym.

7

1)

Marsz maluchów

muzyka i słowa: Maria Zofia Tomaszewska

1. Maszerują dzieci równo dookoła.

Idą, idą, idą, muzyka je woła.

2. Maszerują dzieci równo dookoła.

Tupią, tupią, tupią, muzyka je woła.

3. Maszerują dzieci równo dookoła.

Skaczą, skaczą, skaczą, muzyka je woła.

4. Maszerują dzieci równo dookoła.

Klaszczą, klaszczą, klaszczą, muzyka je woła.

Á Marsz maluchów – zabawa ruchowa do piosenki Dzieci podczas kolejnych zwrotek poruszają się w kole wiązanym. W drugiej, trzeciej i czwartej zwrotce po słowie dookoła zatrzymują się i wykonują ruch zgodny z treścią: tupią, skaczą lub klaszczą.

Á Maszerujemy! – zabawa ruchowa przy nagraniu piosenki Początkowo przedszkolaki maszerują w rozsypce po sali. Prowadzący może wspomóc utrzymanie właściwego tempa poprzez wykonanie akompaniamentu na tamburynie. Po jakimś czasie dzieci mogą obrazować treść piosenki ruchem – zatrzymując się w odpowiednich momentach, aby tupać, skakać lub klaskać.

8

Á Dzwonek woła – zabawa słuchowa Uczestnicy zabawy stają w rozsypce. Oczy mają zawiązane chusteczkami (jeśli dziecko źle się czuje z chusteczką, prowadzący prosi o zamknięcie oczu). Prowadzący staje w odległości około dwóch metrów przed nimi i dzwoni dzwoneczkiem. Zadaniem dzieci jest iść powoli w kierunku dźwięku – za muzyką, która ich „woła”. Po chwili dorosły staje w innym miejscu i ponownie dzwoni dzwonkiem, a dzieci znów podążają za dźwiękiem.

Á Nogi i ręce maszerują – ćwiczenie ruchowe przy dowolnej muzyce marszowej Dzieci siadają na podłodze z wyprostowanymi nogami. Prowadzący zachęca je do wystukiwania rytmu marszu na udach – najpierw dwiema dłońmi równocześnie, z czasem – naprzemiennie. Mogą także wystukiwać rytm, uderzając delikatnie piętami o podłoże. Po tej rozgrzewce nogi i ręce przedszkolaków są gotowe na zabawę w czworakowanie do rytmu piosenki.

Á Grające kapcie – ćwiczenie rytmiczne Uczestnicy zabawy siadają na dywanie. Zdejmują kapcie i biorą je do rąk, traktując jak instrumenty perkusyjne – uderzają kapciem o kapeć w rytm piosenki.

Á Jaka to muzyka? – ćwiczenie słuchowo-interpretacyjne Prowadzący przygotowuje dowolne nagrania o zróżnicowanym charakterze: marsz, kołysanka, muzyka taneczna. Dzieci wspólnie zastanawiają się, która muzyka jest do maszerowania, która do zasypiania, a która do tańczenia. Jeśli nie potrafią jeszcze dobrze mówić, wyrażają charakter danej muzyki ruchem i gestem – inspirowane przez dorosłego.

Á Idą krasnoludki – zabawa paluszkowa Dzieci siadają na dywanie. Na podłodze ustawiają dwa palce: środkowy i wskazujący jednej dłoni. Pozostałe zwijają w pięść, która będzie symbolizować tułów krasnoludka. Naśladują gesty wykonywane przez prowadzącego: Idą, idą krasnoludki, dzieci „spacerują” palcami po podłodze wysoko podnoszą butki. unoszą wysoko kciuk i palec wskazujący naprzemiennie Stają na jednej nodze, opierają dłoń na kciuku stają na drugiej nodze. opierają dłoń na palcu wskazującym Oj, już leżą na podłodze! opierają dłoń na wewnętrznej części 9

2)

Wiewióreczka muzyka i słowa: Maria Zofia Tomaszewska

Wiewióreczka w dziupli mieszka,  x2 wiewióreczka je orzeszka.  Wiewióreczka Ruda Kita  wciąż na drzewo szybko zmyka.  My umiemy jak wiewiórka  x2 kicać szybko po podwórkach. 

Á Wiewióreczka – zabawa ruchowo-naśladowcza do piosenki Dzieci w ustawieniu kołowym:  pokazują kształt wejścia do dziupli obiema rękami jednocześnie;  naśladują jedzenie orzeszka, trzymając złączone dłonie blisko ust;  odwracają się tyłem do wnętrza koła i potrząsają bioderkami tak, jakby miały ogonki;  stają na palcach i unoszą naprzemiennie ręce – coraz wyżej;  swobodnie skaczą obunóż po sali.

10

Á Przenoszenie orzechów – ćwiczenie doskonalące sprawność rąk i precyzję ruchów Dziecko ma za zadanie przenieść orzechy włoskie z jednej miseczki do drugiej przy użyciu szczypiec do cukru w kostkach. W zabawie można także wykorzystać orzechy laskowe, kasztany i żołędzie. Dzieci, które nie radzą sobie z przenoszeniem za pomocą szczypiec, mogą na początku przenosić orzechy dłońmi, a następnie przy użyciu łyżki stołowej. Można przygotować kilka stanowisk lub zadanie może być wykonywane pojedynczo przez kolejne maluchy – dla pozostałych będzie to doskonała lekcja cierpliwości.

Á Wiewiórki do dziupli – zabawa orientacyjno-porządkowa Prowadzący rozkłada na dywanie kilka obręczy hula-hop (po jednej na dwoje dzieci). Maluchy przykucają w ich wnętrzu. Na hasło: szukamy orzeszków! „wiewiórki” wyskakują z obręczy i skaczą w przysiadzie po całej sali. Na hasło: do dziupli! „wiewiórki” wracają do swoich obręczy.

Á Szyszkami do celu – zabawa rzutna Nauczyciel kładzie na podłodze duży wiklinowy kosz, niedaleko którego wyznacza linię (może przykleić kawałek taśmy malarskiej do podłoża). Ustawiają się na niej dzieci, które otrzymują kilka szyszek i starają się wycelować tak, aby wrzucić ich do kosza jak najwięcej.

Á Orzeszek dla wiewiórki – zabawa matematyczna Przygotowujemy orzechy laskowe oraz kartę A4 podzieloną na kilka-kilkanaście pól (w zależności od możliwości konkretnego dziecka). Na każdym polu nadrukowana jest sylweta wiewiórki. Nauczyciel prosi: Daj każdej wiewiórce po jednym orzeszku lub Daj każdej wiewiórce po dwa orzeszki. Można też przygotować specjalną kostkę do gry dla maluchów, która ma po dwa pola z jedną, dwoma i trzema kropkami. Wówczas zadaniem dziecka jest dać kolejnej wiewiórce tyle orzeszków, ile wypadnie oczek na kostce.

Á Rozbrykana wiewióreczka – wysłuchanie i nauka wierszyka ilustrowanego ruchem pacynki Rozbrykana wiewióreczka biegnie szybko w górę drzewka.

A potem schodzi, kręcąc się w koło, ogonkiem macha przy tym wesoło.

Gdzie jej kolacja? Zobaczcie sami!

Oto orzeszek między łapkami.

A gdy posiłku czas wreszcie przyjdzie, ona ząbkami orzech rozgryzie.

Á Lepienie żołędzi – zabawa z plasteliną Dzieci otrzymują kawałki jasnobrązowej plasteliny. Prowadzący pokazuje im, jak uformować z nich żołędzie, tocząc kawałek plasteliny dłonią po blacie lub pomiędzy dłońmi. Gotowe żołędzie dekorujemy przygotowanymi wcześniej „czapeczkami” prawdziwych żołędzi.

11