BLIŻEJ NAUCZYCIELA
7-8.190-191/2017
magazyn specjalny 2017
4 Dzieci na gruzach Wanda Papugowa 8 W drodze do edukacji daltońskiej w Polsce – od nauczania do uczenia się, czyli nasz plan daltoński Anna Sowińska 12 Nauczyciele i rodzice – współpraca dla dobra dzieci Bożena Szewczul 14 Nauczyciel przedszkola – pierwszy budowniczy Iwona Tarnowska 16 Jak dzięki wykorzystaniu bajek dotrzeć do świata dziecka Edyta Duda 20 Wulgaryzmy w przedszkolu a kultura języka Karolina Milichiewicz, Aneta Rynkiewicz 23 Nosić teatr w sobie Maria Sosnowska
Kącik logopedyczny 26 Kącik logopedyczny Katarzyna Patalan
Scenariusze zajęć otwartych z udziałem rodziców 28 Do zimowych zabaw zapraszamy – rodzice, bawcie się z nami! Agnieszka Kopycińska 32 W zimowy dzień Milena Lublińska 35 Jesienny las wita nas Magdalena Kuliga 40 W poszukiwaniu Pani Wiosny Katarzyna Rokoszak 46 Wesołe literki Wanda Pujanek-Dziura 50 Matematyczny karnawał Joanna Żarniewska 56 O tym, jak dzieci z rodzicami las odwiedziły i co tam ciekawego zobaczyły Agata Wodyk
60 Co kryje Kwiatek Sześciopłatek? Ewa Hrycyszyn 64 W cyrku Anna Bogusz 68 W Krainie Czterech Barw Małgorzata Stadnicka 72 Hawajskie klimaty Lidia Adamus 76 Rodzina skrzatów Ewelina Adamczyk-Cękała 82 Leśne elfy Justyna Niedbała 88 Lody dla ochłody Justyna Niedbała 92 Przedszkole i dom, a w nich szczęśliwi my Marzena Świder 96 Kwoka uczy dobrych manier Edyta Kaczanowska 100 Aktywnie spędzamy czas z rodzicami Gabriela Gąsienica
WYDAWCA: CEBP 24.12 Sp. z o.o. ul. Kwiatowa 3, 30-437 Kraków redakcja@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10 12 262 50 34
ZESPÓŁ REDAKCYJNY:
Robert Halik – redaktor naczelny (r.halik@blizejprzedszkola.pl) Marta Stasińska – zastępca redaktora naczelnego (m.stasinska@blizejprzedszkola.pl) Monika Majewska – redaktor merytoryczny (m.majewska@blizejprzedszkola.pl) Natalia Łasocha – redaktor merytoryczny (n.lasocha@blizejprzedszkola.pl) Agnieszka Czeglik (a.czeglik@blizejprzedszkola.pl)
STALI AUTORZY: prof. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, prof. Bogusław Śliwerski, Ewa Zielińska
WSPÓŁPRACA: Dariusz Skrzyński, Iwona Majewska-Opiełka, Bernard Fruga, Jan Amos Jelinek, Gabriela Gąsienica, Monika Urbańska, Barbara Szeląg, Ewa Stadmüller, Karolina Gawlik, Beata Bielska
ZESPÓŁ DORADCZY: Maria Broda-Bajak, Maria Peszat, Ewa Lelo, Bożena Michalska, Małgorzata Wajda
PROJEKTY 104 Motyle w przedszkolu? Czemu nie! Oktawia Majewska
INSPIRACJE PLASTYCZNE 110 Inspiracje plastyczne na różne okazje Magdalena Żujew 116 Esy-floresy. Przepisy na masy plastyczne Katarzyna Dulewicz
FOTO OKŁADKI: fotolia.pl ZDJĘCIA: depositphotos.com, fotolia.pl GRAFIKA I SKŁAD: Tomasz Gil MARKETING i REKLAMA: Katarzyna Halik (katarzyna.halik@blizejprzedszkola.pl) PATRONATY MEDIALNE: Sandra Hotloś (s.hotlos@blizejprzedszkola.pl) PRENUMERATA: Agnieszka Korba (a.korba@blizejprzedszkola.pl) tel. 12 631 04 10 wew. 102 ISSN: 1642-8668 INDEKS: 248428 DRUK: drukarnia Bimart NAKŁAD: 7500
PRENUMERATA STANDARDOWA: Prenumeratę standardową miesięcznika można zamówić w dowolnym momencie na dowolny okres. Cena brutto prenumeraty za 12 miesięcy: 299, 50 zł, za 6 miesięcy: 156 zł
PRENUMERATA PLUS: Cena brutto prenumeraty za 12 miesięcy: 635,50 zł, za 6 miesięcy: 324,00 zł
PRENUMERATA ABONAMENTOWA: standardowa: 26 zł za miesiąc PLUS: 54 zł za miesiąc
BLIŻEJ DZIECKA 122 Przygoda Jedyneczki Natalia Drabczyk 124 O tym, jak chmura pogniewała się na las Grażyna Gryszkiewicz 126 Strach na wróble Grażyna Gryszkiewicz 128 Magiczne drzewko Grażyna Gryszkiewicz 130 Myszka bez ogonka Grażyna Gryszkiewicz 132 Przedszkolak na medal Grażyna Gryszkiewicz
prenumerata@blizejprzedszkola.pl 12 631 04 10 wew. 102 www.blizejprzedszkola.pl/prenumerata
PRENUMERATA INSTYTUCJONALNA: KOLPORTER S.A.: prenumeratę można zamawiać w oddziałach firmy na terenie całego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801 205 555 lub poprzez stronę internetową dp.kolporter.com.pl Przedruk materiałów zamieszczonych w miesięczniku w jakiekolwiek formie oraz ich publikacja w internecie bez wcześniejszej zgody Wydawcy są zabronione. Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian i skrótów w nadesłanych materiałach oraz do nadawania tytułów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam. Wydawca ma prawo odmówić publikacji reklamy bez podania przyczyny.
■ bliżej nauczyciela ■ kącik eksperta
Bożena Szewczul
Współpraca z rodzicami wychowanków może być pełna raf i pułapek. Pedagodzy, w oparciu o dostępną aktualnie wiedzę, mają możliwość oceny rozwoju przedszkolaka, rodzice również posiadają takową. Nierzadko obie są różne. Wydaje się, że to jest sedno problemu – jak te dwa sposoby widzenia małego człowieka mają się ze sobą spotkać? Na kim spoczywa większa odpowiedzialność, żeby znaleźć wspólny język?
Nauczyciele i rodzice – współpraca dla dobra dzieci Nauczyciel jest osobą z zewnątrz, która w pewien sposób ingeruje w życie rodziny. Rodzice czasami czują się jak petenci, a to zaburza komunikację. Informacja o procesach wychowawczo-dydaktycznych związanych z dzieckiem jest też w pewnym sensie oceną kompetencji mamy i taty. A nikt nie lubi być oceniany. Dlatego tak ważne są umiejętności komunikacyjne nauczycieli i rzetelna wiedza poparta obserwacją dziecka w codziennych sytuacjach. W naszej placówce duży nacisk kładziemy na doskonalenie nauczycieli i zdobywanie umiejętności związanych ze współpracą z rodzicami. Nauczyłyśmy się przedkładać słuchanie nad mówienie, opisywać zachowanie przedszkolaka, nie oceniać. Jeśli pada jasno wyrażona prośba o sugestie i przekazanie opinii, wtedy to czynimy. Na co dzień jesteśmy pogodne i uśmiechnięte, stwarzamy pozytywną atmosferę. Witamy się z rodzicami w sposób dający im poczucie zainteresowania nimi i dzieckiem. Szczególną rolę w naszym przedszkolu pełnią konsultacje indywidualne, czyli spotkania nauczycielki i rodziców (obojga) poza godzinami pracy dydaktycznej. Podczas rozmów zostaje nawiązana nić porozumienia. Dla nauczyciela takie spotkania są rodzajem wyzwania, gdyż łatwo obnażyć swoją niekompetencję. Takiej ocenie zapobiec możemy informacjami wynikającymi z rzetelnie przeprowadzonej obserwacji lub diagnozy przedszkolaka. Aktualna wiedza nauczyciela dotycząca współczesnych dylematów wychowaw-
12
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 7-8.190-191/2017
czych, np. bezpiecznego korzystania z internetu, rozwijania inteligencji emocjonalnej, sposobu na rozmawianie z dziećmi o śmierci, bardzo pomaga. Użyteczność tez stawianych na takim spotkaniu uwiarygodnia umiejętności wychowawcy. Możliwość zastosowania sugestii i rad w codziennym życiu jest bardzo ceniona. Tak więc pierwszym warunkiem pozyskania rodziców do współpracy jest utwierdzenie ich w przekonaniu, że oddali dzieci w dobre ręce mądrych, myślących perspektywicznie oraz posiadających wiedzę i umiejętności nauczycieli. Potem mamy z górki. W naszej placówce wykorzystujemy wiele form współpracy z rodzicami, poczynając od wspomnianych wyżej konsultacji indywidualnych, spotkań podczas zajęć integracyjnych, a kończąc na konkursach dla rodzin. Oto przykłady naszych działań: •
•
•
Drzwi gabinetu dyrektora są zawsze otwarte dla rodziców, wszystkie prośby i sugestie wysłuchane, a potem omówione z nauczycielkami. Systematycznie kontaktujemy się z rodzicami przez internet, przekazujemy użyteczne informacje związane z przebiegiem roku szkolnego. Po trzech, czterech dniach od rozpoczęcia roku odbywa się zebranie ogólne wszystkich rodziców. Pani dyrektor informuje o organizacji pracy placówki, a nauczycielki w grupach szczegółowo omawiają plany pracy, wdrażane programy i innowacje.
scenariusze zajęć ■
Magdalena Kuliga
scenariusz zajęć otwartych z udziałem rodziców dla pięcio- i sześciolatków
Jesienny las wita nas
Cele ogólne:
stwarzanie okazji do wspólnych zabaw dzieci i rodziców w przedszkolu; wzbogacanie wiedzy przyrodniczej dzieci; doskonalenie umiejętności matematycznych; doskonalenie umiejętności logicznego myślenia.
Cele szczegółowe:
zachęcanie rodziców i dzieci do aktywnego udziału w zabawach i zadaniach; wzbogacanie wiedzy na temat zwierząt żyjących w lesie; zapoznanie z barwami charakterystycznymi dla jesieni; doskonalenie sprawnego liczenia w zakresie 10 i więcej; rozwijanie umiejętności wykonywania prostych działań na dodawanie i odejmowanie; zachęcanie do rozwiązywania zagadek słuchowych; rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej; stwarzanie okazji do swobodnej ekspresji ruchowej.
Metody pracy z dziećmi: czynna, słowna, oglądowa. Formy organizacyjne: zbiorowa, zespołowa, indywidualna. Pomoce do zajęć: kolorowe liście z długimi ogonkami; fotografie ilustrujące las; nagranie dźwięków „Odgłosy lasu”; fotografie lub plakat z mieszkańcami lasu; koperty z zadaniami ponumerowane od 1 do 5; obrazki zwierząt z przyklejonymi na odwrocie zagadkami; stolik z napisem KASA; papierowe listki w kolorach: czerwonym, żółtym, zielonym (po jednym listku dla każdego dziecka); plastikowe obręcze w kolorach listków; materiały do dekoracji teatrzyku; sylweta pajączka; kłębek włóczki; koszyk wypełniony orzechami włoskimi; podkład muzyczny do piosenki „Pani Jesień Czarodziejka” (sł. i muz. Magdalena Kuliga); materiały do wykonania pracy plastycznej (opisane szczegółowo w treści scenariusza). Przebieg zajęć Tunel czasu – wprowadzenie do tematu zajęć. Nauczyciel mówi: Dzisiaj zapraszam was
na wycieczkę do magicznego jesiennego lasu. Aby się tam przenieść, trzeba przejść przez magiczny tunel. Rodzice stają w rzędach naprzeciwko siebie, w rękach trzymają duże liście,
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 7-8.190-191/2017
35
■ scenariusze zajęć
Agnieszka Kopycińska scenariusz zajęć otwartych z udziałem rodziców dla pięciolatków
Do zimowych zabaw zapraszamy - rodzice, bawcie się z nami! Cele ogólne:
dostrzeganie korzyści płynących ze wspólnych zabaw z rodzicami; rozwijanie umiejętności koncentracji i skupienia uwagi; kształtowanie umiejętności społecznych.
Cele szczegółowe:
czerpanie radości ze wspólnej zabawy; rozwijanie umiejętności uważnego słuchania zagadek i poleceń, również w języku angielskim; stwarzanie warunków do zabaw i gier zespołowych; podejmowanie prób radzenia sobie z porażką i panowania nad emocjami.
Metody pracy z dziećmi: czynne, słowne, oglądowe. Formy organizacyjne: grupowa, zespołowa, indywidualna. Pomoce do zajęć: koszyczek z emblematami; kartki ze śnieżynkami do zasłonięcia plakatu; plakat „Zima z rodzicami”; treść zagadek Agnieszki Kopycińskiej; treść rymowanki Agnieszki Kopycińskiej ”It’s Snowy”; kartki ze starych gazet; fotografie do zagadek słuchowych; dźwięki w formacie MP3 „Zimowe odgłosy”; taśma malarska; utwór instrumentalny „Zabawa na śniegu”; karta pracy „Zimowy obrazek”; szaliki, czapki i rękawiczki dzieci; pacynka; cztery arkusze granatowego brystolu; biała farba; pasta do zębów; kreda; biała bibuła; pędzle; kleje; nożyczki. Przebieg zajęć Sporty zimowe – wprowadzenie do tematu zajęć. Uczestnicy siedzą na dywanie w kole.
Aby zabawa przebiegła sprawnie, nauczyciel siedzi w środku i pomaga przyczepić do ubrań emblematy podklejone taśmą lub zawieszone na sznurku. W tym czasie kolejny uczestnik losuje już swój emblemat.
28
Na środku prowadzący umieszcza koszyczek z emblematami, na których widnieją sanki, narty, łyżwy i deska snowboardowa w różnych kolorach. Każdy kolejno wchodzi do środka i losuje jeden emblemat, który przyczepia do ubrania, a następnie wraca na miejsce, naśladując uprawianie takiego sportu zimowego, jaki podpowiada mu obrazek.
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 7-8.190-191/2017
■ scenariusze zajęć
Katarzyna Rokoszak
scenariusz zajęć otwartych z udziałem rodziców dla pięcio- i sześciolatków
W poszukiwaniu
Pani Wiosny Cele ogólne:
stwarzanie okazji do wspólnych zabaw dzieci i rodziców w przedszkolu; wzbogacanie wiedzy przyrodniczej dzieci; doskonalenie umiejętności językowych; doskonalenie umiejętności matematycznych; doskonalenie umiejętności logicznego myślenia.
Cele szczegółowe:
zachęcanie rodziców i dzieci do udziału w zabawach i w sytuacjach zadaniowych; zapoznanie z wybranymi oznakami wiosny; rozpoznawanie nazw wiosennych kwiatów; rozwijanie umiejętności dokonywania analizy głoskowej wyrazów; rozwijanie umiejętności czytania globalnego; doskonalenie orientacji przestrzennej; stwarzanie okazji do swobodnej ekspresji ruchowej i plastycznej.
Metody pracy z dziećmi: czynne, oglądowe, słowne. Formy organizacyjne: zbiorowa, zespołowa, indywidualna.
Pomoc do pobrania www.blizejprzedszkola.pl
40
Pomoce do zajęć: pudełko zaadresowane do dzieci; koperty z zadaniami ponumerowane od 1 do 6; obrazki do zabawy „Zwiastuny wiosny”; podpisy z nazwami kwiatów; dla każdego dziecka dywaniki i zestawy elementów do ułożenia obrazka (dom, drzewo, kwiat, płot, kot, słońce, dwie chmury, jaskółka); obrazki do zabawy „Rysunek na plecach”; fragment wiersza „Idzie Pani, wietrzyk wieje” Marty Bogdanowicz; plansze, obrazki i zestaw 12 guzików do gry „Wiosenne Bingo” (dla każdego dziecka); kostka z obrazkami do gry w Bingo (wykonana przez nauczyciela); utwór instrumentalny Antoniego Vivaldiego „Cztery Pory Roku. Wiosna”; rekwizyty do zabawy tanecznej „Wiosenna łąka” (opisane w treści scenariusza); materiały do wykonania pracy plastycznej (opisane w treści scenariusza).
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 7-8.190-191/2017
■ scenariusze zajęć
Lidia Adamus
scenariusz zajęć otwartych z udziałem rodziców dla pięcio- i szcześciolatków
Hawajskie
klimaty Cele ogólne:
stworzenie okazji do wspólnych zabaw dzieci i rodziców; wspieranie rozwoju twórczej aktywności; rozbudzanie zainteresowań kulturą obcego kraju.
Cele szczegółowe:
zachęcanie dzieci i rodziców do aktywnego udziału w zabawach i sytuacjach zadaniowych; wyzwalanie pozytywnych emocji i stwarzanie okazji do czerpania radości z zabaw; stwarzanie okazji do twórczej ekspresji ruchowej, muzycznej i plastycznej; zachęcanie do improwizacji ruchowo-muzycznych przy radosnych hawajskich rytmach; zapoznanie z elementami strojów charakterystycznych dla mieszkańców wysp tropikalnych; degustowanie wybranych owoców egzotycznych.
Metody pracy z dziećmi: czynne, słowne, oglądowe. Formy organizacyjne: zbiorowa, zespołowa, indywidualna. Pomoce do zajęć: dekoracja sali (np. plakat dekoracyjny, balony, kolorowe girlandy, palmy); duże koce; naszyjniki z kwiatów z bibuły (wykonane wcześniej wspólnie z dziećmi); folia malarska; pisaki do tkanin lub zwykłe flamastry; bawełniane podkoszulki i spódnice (przyniesione przez rodziców – nauczyciel powinien przygotować kilka zapasowych); tiulowe chustki; zwiewne tkaniny pocięte na paski; nożyczki; pudło na materiały; podkłady muzyczne z utworami „Hawajski relaks” i „Hawajskie rytmy”; trzy-cztery kokosy (może być więcej, jeśli będzie poczęstunek dla gości); kilka dużych desek surfingowych z kartonu, pomalowanych wcześniej przez dzieci; długa lina (lub siatka); stojaki na ubrania; nadmuchane balony; instrumenty perkusyjne i dowolne przedmioty wydające dźwięki; sałatka zrobiona rano przez dzieci z egzotycznych owoców (dla każdego uczestnika miseczka i łyżeczka); nóż do otworzenia kokosów; miseczki do przelania wody kokosowej i kubeczki plastikowe do degustacji; postaci w hawajskich strojach z otworem na głowę.
72
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 7-8.190-191/2017
■ scenariusze inspiracje zajęć ■ felietonplastyczne
Przepisy na masy plastyczne
Esy-floresy Katarzyna Dulewicz
Piasek ksiezycowy Bardzo prosty przepis na zabawę kinestetyczną, która sprawia frajdę zarówno dzieciom, jak i dorosłym
Materiały: • mąka pszenna (4 szklanki); • oliwka dla dzieci (szklanka); • sypki brokat (najlepiej srebrny); • miska.
Wykonanie: Do dużej miski dodaj 4 szklanki mąki i wymieszaj je dokładnie ze szklanką oliwki dla dzieci.
116
BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 7-8.190BLIŻEJ PRZEDSZKOLA 7-8.190-191/2017 191/2017